PORADNIK PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ · żliwa jest niezwłoczna pomoc ąc w wypad ku drogowym,...

Związek Harcerstwa Polskiego 13 Ratownicza DruŜyna Harcerska im. Harcerzy Buchalików „Bratnie Dłonie”

-------------------------------------------------------------

PIERWSZEJ PRZEDMEDYCZNEJ

Związek Harcerstwa Polskiego - Hufiec Ziemi Rybnickiej13 Ratownicza DruŜyna Harcerska im. Harcerzy Buchalików „Bratnie Dłonie”

Szczep Gotartowice ul. Ziołowa 3, 44-251 Rybnik

www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

PORADNIK PIERWSZEJ POMOCY

PRZEDMEDYCZNEJ

Wydanie czwarte – sierpień 2009

Hufiec Ziemi Rybnickiej 13 Ratownicza DruŜyna Harcerska im. Harcerzy Buchalików „Bratnie Dłonie”

------------------------------------------------------

1

POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ


-------------------------------------------------------------

Odpowiedzialność karna za nieudzielanie pomocy

Szybkie badanie urazowe …………………………………………………………………….………………………..

Opatrunki ……………………………………………………………………………………………….………………….……

Stany zagrożenia życia ………………………………………………………………………….…………………..……

Omdlenie …………………………………………………………………………………………….…….……………..……..

Utrata przytomności …………………………………………………………………………….…….…………..……….

Zadławienie ………………………………………………………………………………………….………………..……….

Utonięcie ……………………………………………………………………………………………….…………….…………

Ciała obce …………………………………………………………………………………………….…………….………….

Ból brzucha ………………………………………………………………………………………….…………….………….

Złamanie nóg ……………………………………………………………………………………….………….……………

Stawy ……………………………………………………………………………………………….……………..…………….

Urazy ………………………………………………………………………………………….………………………………….

Uszkodzenia naczyń krwionośnych

Krwotoki ………………………………………………………………………………………………….....……….…………

Zatrucia …………………………………………………………………………………………………….....……….………..

Nagłe przypadki internistyczne ………………………………………………………………….....…….………...

Oparzenia ………………………………………………………………………………………………….…....….…………..

Udary ……………………………………………………………………………………………………………......……………

Porażenie ………………………………………………………………………………………..……………….....…………..

Odmrożenie ……………………………………………………………………………………..……….…….…..…………

Wychłodzenie organizmu ………………………………………………………………..………....…….……………

Wstrząs ……………………………………………………………………………………………..….………….…………..

Resuscytacja krążeniowo – oddechowa osób dorosłych

Resuscytacja krążeniowo – oddechowa dzieci

Meldunek wezwania pomocy ………………………………………………………………………..….…………..

Transport nasobny (przygodny) ……………

Wypadek samochodowy ……………………………………………………...



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

SPIS TREŚCI

karna za nieudzielanie pomocy …………………………….…………………………

…………………………………………………………………….………………………..

……………………………………………………………………………………………….………………….……

………………………………………………………………………….…………………..……

…………………………………………………………………………………………….…….……………..……..

…………………………………………………………………………….…….…………..……….

………………………………………………………………………………………….………………..……….

……………………………………………………………………………………………….…………….…………

…………………………………………………………………………………………….…………….………….

………………………………………………………………………………………….…………….………….

……………………………………………………………………………………….………….……………

……………………………………………………………………………………………….……………..…………….

………………………………………………………………………………………….………………………………….

nych ………………………………………………………..………….………..…

………………………………………………………………………………………………….....……….…………

…………………………………………………………………………………………………….....……….………..

………………………………………………………………….....…….………...

………………………………………………………………………………………………….…....….…………..

……………………………………………………………………………………………………………......……………

………………………………………………………………………………………..……………….....…………..

…………………………………………………………………………..……….…….…..…………

………………………………………………………………..………....…….……………

……………………………………………………………………………………………..….………….…………..

oddechowa osób dorosłych …………………..….……..…….……

oddechowa dzieci ……………………………………………..….……………

………………………………………………………………………..….…………..

………………………………………….………………………………………….

………………………………………...………………………………………….


------------------------------------------------------

2

…………………………….………………………… 3

…………………………………………………………………….……………………….. 4

……………………………………………………………………………………………….………………….…… 5

………………………………………………………………………….…………………..…… 6

…………………………………………………………………………………………….…….……………..…….. 6

…………………………………………………………………………….…….…………..………. 7

………………………………………………………………………………………….………………..………. 7

……………………………………………………………………………………………….…………….………… 7

…………………………………………………………………………………………….…………….…………. 8

………………………………………………………………………………………….…………….…………. 8

……………………………………………………………………………………….………….…………… 8

……………………………………………………………………………………………….……………..……………. 9

………………………………………………………………………………………….…………………………………. 9

………………………………………………………..………….………..… 11

………………………………………………………………………………………………….....……….………… 11

…………………………………………………………………………………………………….....……….……….. 12

………………………………………………………………….....…….………... 12

………………………………………………………………………………………………….…....….………….. 13

……………………………………………………………………………………………………………......…………… 15

………………………………………………………………………………………..……………….....………….. 15

…………………………………………………………………………..……….…….…..………… 16

………………………………………………………………..………....…….…………… 16

……………………………………………………………………………………………..….………….………….. 16

…………………..….……..…….………….. 17

……………………………………………..….…………… 18

………………………………………………………………………..….………….. 19

…………………………………………. 20

…………………………………………. 21


-------------------------------------------------------------

ODPOWIEDZIALNO

W polskim prawie karnym nie ma przepisu, który dotyczyłby bezpoodpowiedzialności karnej za zaniechanie udzielenia przez laika Dlatego też jego ewentualna odpowiedzialnoogólnych. Jej podstawę stanowią

Art. 162. KK

§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu siniebezpieczeństwem utraty życia albo cipomocy, mogąc jej udzielić bez narautraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolnodo lat 3.

§ 2. Nie popełnia przestępstwa, się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których moze strony instytucji lub osoby do tego powołanej.

Art. 93. KW

§ 1. Prowadzący pojazd, który, uczestniczniezwłocznej pomocy ofierze wypadku, podlega karze aresztu albo grzywny.

§ 2. W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w § 1 orzeka siprowadzenia pojazdów.



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ODPOWIEDZIALNO ŚĆ KARNA ZA NIEUDZIELENIE POMOCY

W polskim prawie karnym nie ma przepisu, który dotyczyłby bezpośrednio i wprost ci karnej za zaniechanie udzielenia przez laika świadczenia zdrowotnego

jego ewentualna odpowiedzialność w tym względzie opiera si stanowią dwa przepisy:

§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośżycia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela ć bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpiecze

kiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolno

pstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc

ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej.

cy pojazd, który, uczestnicząc w wypadku drogowym, nie udziela niezwłocznej pomocy ofierze wypadku, podlega karze aresztu albo grzywny.

§ 2. W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w § 1 orzeka si


------------------------------------------------------

3

KARNA ZA NIEUDZIELENIE POMOCY

W polskim prawie karnym nie ma przepisu, który dotyczyłby bezpośrednio i wprost wiadczenia zdrowotnego.

dzie opiera się na zasadach

cym bezpośrednim kiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela

enia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo kiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności

kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie liwa jest niezwłoczna pomoc

ku drogowym, nie udziela niezwłocznej pomocy ofierze wypadku, podlega karze aresztu albo grzywny.

§ 2. W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w § 1 orzeka się zakaz


-------------------------------------------------------------

SZYBKIE BADANIE URAZOWE

Utrzymujemy kontakt wzrokowy z rannym. Bada jedna osoba, badamy poszkodowanego w pozycji, w jakiej go zastaliśmy.

• Ocena wstępna miejsca zdarzenia (co sitego powikłania)

• Wrażenia ogólne (czy poszkodowany ma widoczne krwotok• bezpieczne podejście do poszkodowanego• stan świadomości poszkodowanego („otwórz oczy”, „co si• udrożnienie górnych dróg oddechowych (jedna r

druga ręka – dwa, trzy palce na dolny koddechu (jaki: płytki, szybki, normalny…)

• ocena oznak krążenia (skóra zaczerwieniona, ciepłota ciała, ruchy itp.)• Głowa (oglądamy czy nie ma wycieków z uszu, nosa, ust, sprawdzanie czy nie ma

krwi na rękawiczkach po wykonaniu badania głowy• Odcinek szyjny kręgosłupa (sprawdzamy czy nie ma nierówno

tchawicy) • Klatka piersiowa (wizualna ocena stanu, 4 pkt klatki piersiowej)• Brzuch (4 pkt brzucha) • Miednica (sprawdzenie stabilno• Kończyny dolne (wizualna ocena stanu, stabilno

w stopach) • Kończyny górne (wizualna ocena stanu, stabilno

czucie w ręce) • Jeżeli poszkodowany przytomny przeprowadzamy wywiad SAMPLE

(równocześnie z badaniem poszkodowanego, jeosoba przy głowie) gdzie:

• S – Symptoms - OBJAWY• A – Allergies - ALERGIE• M –Medications - LEKI• P – Past medical history• L – Last meal - OSTATNI POSIŁEK• E – Events prior to injury

• Ponowna ocena ABC



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

SZYBKIE BADANIE URAZOWE

kontakt wzrokowy z rannym. Bada jedna osoba, badamy poszkodowanego w pozycji, w jakiej go zastaliśmy.

pna miejsca zdarzenia (co się stało, jak do tego doszło, jakie mog

enia ogólne (czy poszkodowany ma widoczne krwotoki, jak wyglcie do poszkodowanego

ci poszkodowanego („otwórz oczy”, „co się stało” itp.)nienie górnych dróg oddechowych (jedna ręka na czoło poszkodowanego,

dwa, trzy palce na dolny kąt żuchwy, uniesienie brody) ocena oddechu (jaki: płytki, szybki, normalny…)

enia (skóra zaczerwieniona, ciepłota ciała, ruchy itp.)damy czy nie ma wycieków z uszu, nosa, ust, sprawdzanie czy nie ma

kawiczkach po wykonaniu badania głowy) ęgosłupa (sprawdzamy czy nie ma nierównoś

Klatka piersiowa (wizualna ocena stanu, 4 pkt klatki piersiowej)

Miednica (sprawdzenie stabilności miednicy – ściśniecie i rozszerzenie)czyny dolne (wizualna ocena stanu, stabilność k. udowej, k. podudzia, czucie

czyny górne (wizualna ocena stanu, stabilność k. ramiennej, k. przedramienia,

eli poszkodowany przytomny przeprowadzamy wywiad SAMPLE nie z badaniem poszkodowanego, jeżeli ratowników jest dwóch obi to

osoba przy głowie) gdzie: OBJAWY

ALERGIE LEKI

Past medical history - POPRZEDNIE ZACHOROWANIAOSTATNI POSIŁEK

Events prior to injury - ZDARZENIA PRZED WYPADKIEM


------------------------------------------------------

4

kontakt wzrokowy z rannym. Bada jedna osoba, badamy poszkodowanego

stało, jak do tego doszło, jakie mogą być

i, jak wygląda,

ę stało” itp.) ka na czoło poszkodowanego,

nie brody) ocena

enia (skóra zaczerwieniona, ciepłota ciała, ruchy itp.) damy czy nie ma wycieków z uszu, nosa, ust, sprawdzanie czy nie ma

gosłupa (sprawdzamy czy nie ma nierówności, symetryczność

Klatka piersiowa (wizualna ocena stanu, 4 pkt klatki piersiowej)

niecie i rozszerzenie) k. udowej, k. podudzia, czucie

k. ramiennej, k. przedramienia,

eli poszkodowany przytomny przeprowadzamy wywiad SAMPLE eli ratowników jest dwóch obi to

POPRZEDNIE ZACHOROWANIA

ZDARZENIA PRZED WYPADKIEM


-------------------------------------------------------------

• Pęknięcie podstawy czaszki

mózgowego) • Opatrunek oczu – opatrujemy osłaniaj• Opatrunek żuchwy – wysuni• Opatrunek nosa – „Spongostan”

nie wkładamy • Opatrunek szyi – ucisk dłoni

małpi – szyja, przez głowtrzymać ręką (uciskać)

• Opatrunek kręgosłupa szyjnego • Opatrunek kręgosłupa

krzywizny ciała, - zapobiegamy opadaniu ciała (grawitacja)• Złamanie obojczyka –

robimy temblak (węzeł na szyi tylko z boku), drugdla stabilizacji, sprawdzamy palce wystajlub chłodniejsze,

• Zwichnięcie stawu barkowego • Płuca – opatrunek elastyczny, zakładany z dołu do góry,• Złamanie miednicy – wkładamy mi

(kolana, uda, lędźwie), nie robimy ósemki na kostkach• Złamanie nogi – między kolana i kostki wkładamy co

chustami obie nogi, dokładamy zdrow• Skręcenie kostki – banda• OPATRUNEK UCISKOWY: krwotok z t

(nie dajemy medium uciskowego na szyj• OPASKA UCISKOWA

Zakładamy przy masówkach, złamanie otwarte. (ostateczno



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

OPATRUNKI

cie podstawy czaszki – opatrunek chłonący (wyciek płynu rdzeniowo

opatrujemy osłaniający dwoje oczu wysunięcie żuchwy na górę, opaska na uszy

„Spongostan” – wkładamy do nosa przy krwotoku, nic innego

ucisk dłonią, bandażujmy bandażem elastycznym (opatrunek szyja, przez głowę, pod pachą, ręka na górze), poszkodowany mo

gosłupa szyjnego – zakładamy kołnierz Hanza gosłupa – wpychamy pod lędźwie ubrania, wypełniamy naturalne

zapobiegamy opadaniu ciała (grawitacja) wiążemy węzeł na przyprostokątnym wierzchołku chusty i

ęzeł na szyi tylko z boku), drugą chustę obwidla stabilizacji, sprawdzamy palce wystające z temblaka czy nie s

cie stawu barkowego – j.w. opatrunek elastyczny, zakładany z dołu do góry,

wkładamy między ubranie miedzy naturalne krzywizny ciała, wie), nie robimy ósemki na kostkach ędzy kolana i kostki wkładamy coś miękkiego, obwi

chustami obie nogi, dokładamy zdrową nogę, bandażujemy

OPATRUNEK UCISKOWY: krwotok z tętnic, gaza, medium uciskowe, banda(nie dajemy medium uciskowego na szyję. OPASKA UCISKOWA – 6-8 cm, zakładamy 5-8 cm nad ranZakładamy przy masówkach, złamanie otwarte. (ostateczność)


------------------------------------------------------

5

cy (wyciek płynu rdzeniowo-

, opaska na uszy wkładamy do nosa przy krwotoku, nic innego

em elastycznym (opatrunek ka na górze), poszkodowany może sobie

wie ubrania, wypełniamy naturalne

tnym wierzchołku chusty i ę obwiązujemy poziomo

ce z temblaka czy nie są sine, cieplejsze

dzy ubranie miedzy naturalne krzywizny ciała,

miękkiego, obwiązujemy

tnic, gaza, medium uciskowe, bandaż,

8 cm nad raną, np. chustą. ść)


-------------------------------------------------------------

STANY ZAGRO

Układ nerwowy Statystycznie mamy 4.5 min na przywrócenie funkcji następują nieodwracalne zmiany, zaczyna umieraorganizmu silniejszego (dorosły, sportowiec) niotyli, prowadzący niezdrowy tryb temperatury. Gdy jest zimno, spowalniajnawet do 10 min). W upalny dzie

Krótkotrwała utrata przytomnoposzkodowany omdlewa przy nas (wiemy jak długo). Omdlenie po upływie 30 sekund przechodzi w utratę przytomnoorganizmu ustaje. • Przyczyny:

• Niedotlenienie mózgu, • Szok, • Ból, • Zmęczenie, • Nadmiar tlenu, • „nagła pionizacja” – za szybko wstajemy.

• Postępowanie: • Kontrola funkcji życiowych (oddech, t• Szczególną uwagę zwracamy na głow• Opróżniamy usta, udrażniamy drogi oddechowe,• Zapewniamy jak najlepszy dopływ powietrza, wynosimy z tłocznych pomieszcze• Rozluźniamy ubranie, • Pozycja autoprzetoczeniowa (4 ko

na kolanach, trzymamy rę



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Układ oddechowy – płuca Układ krwionośny – serce

Układ nerwowy – mózg, rdzeń kręgowy

Statystycznie mamy 4.5 min na przywrócenie funkcji życiowych. Po tym nieodwracalne zmiany, zaczyna umierać. Więcej czasu mamy na uratowanie

organizmu silniejszego (dorosły, sportowiec) niż słabszego (osoby starsze, dzieci, chorzy, cy niezdrowy tryb życia). Czas ratowania człowieka zal

temperatury. Gdy jest zimno, spowalniają się nasze procesy, mamy winawet do 10 min). W upalny dzień często mamy zdecydowanie mniej.

OMDLENIE

Krótkotrwała utrata przytomności (statystycznie kilka sekund) wtedy, kiedyposzkodowany omdlewa przy nas (wiemy jak długo). Omdlenie po upływie 30 sekund

przytomności. Omdlenie podczas prawidłowego funkcjonowania

za szybko wstajemy.

yciowych (oddech, tętno), zwracamy na głowę, jej urazy,

żniamy drogi oddechowe, Zapewniamy jak najlepszy dopływ powietrza, wynosimy z tłocznych pomieszcze

Pozycja autoprzetoczeniowa (4 kończynowa, koszyczek) -kończyny do góry na kolanach, trzymamy ręce, możemy kontrolować oznaki krąż


------------------------------------------------------

6

yciowych. Po tym czasie w mózgu cej czasu mamy na uratowanie

słabszego (osoby starsze, dzieci, chorzy, ycia). Czas ratowania człowieka zależy również od

nasze procesy, mamy więcej czasu (czasami sto mamy zdecydowanie mniej.

ci (statystycznie kilka sekund) wtedy, kiedy poszkodowany omdlewa przy nas (wiemy jak długo). Omdlenie po upływie 30 sekund

ci. Omdlenie podczas prawidłowego funkcjonowania

Zapewniamy jak najlepszy dopływ powietrza, wynosimy z tłocznych pomieszczeń,

kończyny do góry – nogi oznaki krążenia.


-------------------------------------------------------------

UTRATA PRZYTOMNO

• Są różne etapy utraty przytomnonieprzytomności utrzymuje siod omdlenia, ponieważ wyłszczególnie niebezpieczna, gdy zauwajęzyka.

• Przyczyny: • Choroba, • Urazy mechaniczne, • Wstrząśnienie mózgu.

• Postępowanie: • Kontrola oddechu i tętna, co minut• Udrażniamy drogi oddechowe,• Rozluźniamy ubranie, • Układamy w pozycji bocznej ustalonej (zapewnia stabilizacj

Przeciwwskazania: urazy.

• Dorośli: nakłaniamy do kaszlu, pochylamy osobuderzamy między łopatki, uciostateczność). Nie stosujemy manewru Heimliha u kobiet w ciosób otyłych. Gdy dochodzi do utraty przytomnopiersiowej (jak przy RKO).

• Dziecko: Przekładamy dziecko przez kolano, uderzamy• Niemowlak: kładziemy niemowl

(brodę), kładziemy całą rękęwyczuciem).

• Wyciągamy z wody (nie wchodzimy do wody), udra

sprawdzamy oddech, oznaki krresuscytacji.

• Uwaga!!! Woda nie dostaje sia nie do płuc, w ostatniej fazie dostaje si

• Woda słodka jest wchłaniana do krwioobiegu, rozrzedza krew. Woda słona powoduje niszczenie błony w pęcherzykach.

• Każdy przypadek uratowanego topielca trzeba zako• Duże prawdopodobieństwo uszkodzenia kr



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

UTRATA PRZYTOMNO ŚCI

ne etapy utraty przytomności – od lekkich, po ciężkie ci utrzymuje się przez dłuższy czas. Utrata przytomno

ż wyłączają się wszystkie funkcje ochronne organizmu. Jest szczególnie niebezpieczna, gdy zauważamy wiotczenie mięśni lub zapada

ętna, co minutę, niamy drogi oddechowe,

Układamy w pozycji bocznej ustalonej (zapewnia stabilizacjPrzeciwwskazania: urazy.

ZADŁAWIENIA

li: nakłaniamy do kaszlu, pochylamy osobę w przód, dłońdzy łopatki, uciśnięcia nadbrzusza – 5 razy (mane

). Nie stosujemy manewru Heimliha u kobiet w ciążosób otyłych. Gdy dochodzi do utraty przytomności przystępujemy do ucisków klatki

Dziecko: Przekładamy dziecko przez kolano, uderzamy między łopatki.Niemowlak: kładziemy niemowlę na ręce plecami do góry, dłonią

ą rękę z dzieckiem na kolanie i uderzamy mi

UTONIĘCIA

gamy z wody (nie wchodzimy do wody), udrażniamysprawdzamy oddech, oznaki krążenia, jeśli nie ma funkcji życiowych przyst

Uwaga!!! Woda nie dostaje się do płuc! Woda przy zachłyśnięciu sia nie do płuc, w ostatniej fazie dostaje się minimalna ilość wody do płuc.Woda słodka jest wchłaniana do krwioobiegu, rozrzedza krew. Woda słona powoduje

cherzykach. dy przypadek uratowanego topielca trzeba zakończyć wizytą u lekarza.

stwo uszkodzenia kręgosłupa szyjnego.


------------------------------------------------------

7

ężkie (np. śpiączki). Stan szy czas. Utrata przytomności jest groźniejsza

wszystkie funkcje ochronne organizmu. Jest ęśni lub zapadanie się

Układamy w pozycji bocznej ustalonej (zapewnia stabilizację, jest wygodna).

w przód, dłoń w łódkę i 5 razy 5 razy (manewr Heimlicha -

). Nie stosujemy manewru Heimliha u kobiet w ciąży, nieprzytomnych i pujemy do ucisków klatki

dzy łopatki. ce plecami do góry, dłonią obejmujemy główkę

z dzieckiem na kolanie i uderzamy między łopatki (z

niamy drogi oddechowe, yciowych przystępujemy do

ęciu się, trafia do żołądka wody do płuc.

Woda słodka jest wchłaniana do krwioobiegu, rozrzedza krew. Woda słona powoduje

ą u lekarza.


-------------------------------------------------------------

1. Ciało obce w uchu: • Jeżeli jesteśmy w stanie, to wyci

lekarza. 2. Ciało obce w nosie: • Jeśli jesteśmy w stanie wycią3. Ciało obce w gardle: • Jeśli można wyciągamy, jeś4. Ciało obce w tchawicy: • Postępujemy jak przy zadławieniu.5. Ciało obce w oku: • Jeśli jesteśmy w stanie wyjmujemy kantem chusteczki od strony nosa. Je

wyciągnąć, zaklejamy oboje oczu, niczym nie smarujemy, zapewniamy komfort psychiczny (bardzo ważne), kontaktujemy si

• Biegunka: dużo pić (powoduje odwodnienie), w• Niestrawność: krople miętowe lub • Menstruacja: pomóc podać leki rozkurczowe, leki przeciwbólowe (je

swoje) • Wyrostek robaczkowy: ból w dolnym prawym kwadracie brzucha, promieniuje na cały

brzuch, objawy prawie identyczne jak przy anginie, po ucisku, (przy którym nie boli) ból powraca ze zdwojonąpogotowie.

• Złamane kończyny przesuwamy na naci

przyciągamy zdrową do złamanej, z 2 wybieramy lzłamanie unieruchamiamy dwa s(unieruchomienie za pomocą

• Nie stosujemy ósemki przy złamaniu szyjki ko• Objawy: złamanie szyjki ko

obrócona. • Postępowanie: dostawiamy zdrow



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

CIAŁA OBCE

my w stanie, to wyciągamy ciało, jeśli nie, nie wyciągamy, udajemy si

my w stanie wyciągamy, każemy przedmuchać nos, kontakt z lekarzem.

gamy, jeśli nie kontakt z lekarzem.

pujemy jak przy zadławieniu.

my w stanie wyjmujemy kantem chusteczki od strony nosa. Jeoboje oczu, niczym nie smarujemy, zapewniamy komfort żne), kontaktujemy się z lekarzem.

BÓL BRZUCHA

(powoduje odwodnienie), węgiel, czekolada, cocaętowe lub żołądkowe,

móc podać leki rozkurczowe, leki przeciwbólowe (je

Wyrostek robaczkowy: ból w dolnym prawym kwadracie brzucha, promieniuje na cały brzuch, objawy prawie identyczne jak przy anginie, po ucisku, (przy którym nie boli)

ojoną siłą, zapewnić komfort, podkurczy

ZŁAMANIE NÓG

czyny przesuwamy na naciągu (złamanej kończyny nie nastawiamy), do złamanej, z 2 wybieramy lżej złaman

unieruchamiamy dwa sąsiadujące stawy, zawsze nad i pod złamaniem. (unieruchomienie za pomocą chust trójkątnych) Nie stosujemy ósemki przy złamaniu szyjki kości udowej.

Objawy: złamanie szyjki kości udowej: krótsza noga o kilkanaś

powanie: dostawiamy zdrową nogę do chorej, wypełniamy krzywizny.


------------------------------------------------------

8

li nie, nie wyciągamy, udajemy się do

nos, kontakt z lekarzem.

my w stanie wyjmujemy kantem chusteczki od strony nosa. Jeżeli nie da się oboje oczu, niczym nie smarujemy, zapewniamy komfort

giel, czekolada, coca-cola

leki rozkurczowe, leki przeciwbólowe (jeżeli kobieta ma

Wyrostek robaczkowy: ból w dolnym prawym kwadracie brzucha, promieniuje na cały brzuch, objawy prawie identyczne jak przy anginie, po ucisku, (przy którym nie boli)

komfort, podkurczyć nogi, wezwać

ńczyny nie nastawiamy), ej złamaną. Unieruchamiając

ce stawy, zawsze nad i pod złamaniem.

ci udowej: krótsza noga o kilkanaście cm, bezwładna,

do chorej, wypełniamy krzywizny.


-------------------------------------------------------------

• Skręcenie: wygięcie i powrót na miejsce:

• Objawy: ból, obrzęk, wyż• Postępowanie: okłady z altacetu, banda

potrzeby to traktujemy jak złamanie (ósemka).• Zwichnięcie – odkształcenie stawu i zostaje:

• Objawy: ból, obrzęk, • Postępowanie: traktujemy jak złamanie

stawem kości

1. Urazy głowy • Złamanie podstawy czaszki:

• Objawy: Wyczuwalne dotykiem, płyn rdzeniowoświadomości, sińce okularowe,

• Postępowanie: zranienia opatrujemy opatrunkiem wchłaniaj(tak samo postępujemy, gdy wydobywa simózgowy), pozycja półsiedzzakładamy, że może być uszkodzony kr

• Urazy wewnętrzne głowy (np. przy uderzeniach t• Objawy: zaburzenia świadomo

uszu, zaburzenia pamięci wstecznej, ew. wymioty, zawroty głowy.• Postępowanie: pozycja półsiedz

odcinka szyjnego. • Krwotok z nosa

• Postępowanie: pozycja półsiedzprzedmuchujemy nos, mówimy poszkodowanemu, dziurki (ok.. 10 min)., Jeprzedmuchujemy, znowu łapiemy „skrzydełka”, kontakt z lekarzem.

• Złamania żuchwy: • Postępowanie: opatrujemy: wysuni

2. Urazy szyi: • Krwotok z tętnicy (najpowa

najpierw tamujemy krwotok.3. Urazy obojczyka: • Unieruchomienie złamania 4. Urazy klatki piersiowej:



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

STAWY

cie i powrót na miejsce: k, wyższa temp. miejscowa

powanie: okłady z altacetu, bandażujemy bandażem elastycznym. Jey to traktujemy jak złamanie (ósemka).

odkształcenie stawu i zostaje:

powanie: traktujemy jak złamanie – unieruchamiamy dwie s

URAZY

Złamanie podstawy czaszki: Wyczuwalne dotykiem, płyn rdzeniowo-mózgowy wycieka, zaburzenia

ce okularowe, powanie: zranienia opatrujemy opatrunkiem wchłaniającym, nie uciskowym

pujemy, gdy wydobywa się krew z uszu lub płyn rdzeniowoja półsiedząca, zakładamy kołnierz na szyjęe być uszkodzony kręgosłup, konieczny kontakt z lekarzem.

trzne głowy (np. przy uderzeniach tępym narzędziem)świadomości, czujemy guz, deformację,ęci wstecznej, ew. wymioty, zawroty głowy.

powanie: pozycja półsiedząca, niezwłocznie wzywamy pogotowie, stabilizacja

powanie: pozycja półsiedząca i głowa lekko pochylona doprzedmuchujemy nos, mówimy poszkodowanemu, żeby nie łykał krwi, uciskamy dziurki (ok.. 10 min)., Jeżeli krwawienie trwa dłużej niprzedmuchujemy, znowu łapiemy „skrzydełka”, kontakt z lekarzem.

emy: wysunięcie żuchwy, opatrunek.

tnicy (najpoważniejszy) – ucisk! Nawet, gdy jest brak tnajpierw tamujemy krwotok.

Unieruchomienie złamania – temblak, przybandażować do ciała.


------------------------------------------------------

9

em elastycznym. Jeśli nie ma

unieruchamiamy dwie sąsiednie ze

mózgowy wycieka, zaburzenia

powanie: zranienia opatrujemy opatrunkiem wchłaniającym, nie uciskowym krew z uszu lub płyn rdzeniowo-

ca, zakładamy kołnierz na szyję i unieruchamiamy, gosłup, konieczny kontakt z lekarzem.

dziem) ci, czujemy guz, deformację, krwotok, wyciek z

ci wstecznej, ew. wymioty, zawroty głowy. ca, niezwłocznie wzywamy pogotowie, stabilizacja

ca i głowa lekko pochylona do przodu, eby nie łykał krwi, uciskamy

żej niż 10 minut, nie przedmuchujemy, znowu łapiemy „skrzydełka”, kontakt z lekarzem.

ucisk! Nawet, gdy jest brak tętna i oddechu,


-------------------------------------------------------------

• Jeżeli jest złamane jedno żebro nie trzeba opatrywadołu bandażem elastycznym. Pozycja półsiedzpozycja boczna ustalona, ciswobodnie mogła oddychać.

• Złamanie kilku żeber: usztywniamy (unieruchamiamy) najpierw rpodłużnym i niesztywnym np. zeszytem, banda

• Wgięcie przepony: kilka podskoków lub kilka razy podnie• ODMA OPŁUCNA – obecno

powodująca zmianę ciśnień (powietrze naciska na płuca, zaczynaj• Objawy: duszności, zaróż• Postępowanie:

• Ciało obce- nie wyciączysty materiał, folia (przyklejony przylepcem z 3 stron zastawkowy opatrunek pozwala wydostatransport do lekarza.

• Przy braku otwartej rany: natychmiast do lekarza, przy zaniku odreanimacja. Zagrożenie wstrz

5. Urazy kręgosłupa: • Przyczyny: upadek z wysoko• Postępowanie: Kręgosłup szyjny unieruchamiamy kołnierzem, wypełniamy ew.

krzywizny ciała, nie przemieszczamy, nie ruszaczymś płaskim (przenoszenie metodpsychiczny i termiczny.

6. Urazy miednicy: • Nie ruszamy, nie robimy ósemki na kostkach, gdy transport jest konieczny,

postępujemy tak jak w przypadku urazu krnajwiększej ilości rąk)

7. Urazy brzucha: • Objawy: ból!!!, zasinienie, twardy brzuch (krew si• Postępowanie: nie karmimy, nie poimy, postawa taka jak osobie wygodnie

(podkurczone nogi), udrożpodkurczonymi nogami, komfort psychiczny i termiczny. Nie robimy okładów.

• Urazy brzucha mogą spowodowa• RANY: nie wyciągamy (wci

materiałem. Opatrunek osłaniajwodą, wodą mineralną nie gazowanUkładamy w pozycji takiej, ż



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

eli jest złamane jedno żebro nie trzeba opatrywać, ale dla komfortu opatrujemy od em elastycznym. Pozycja półsiedząca u przytomnego. U nieprzytomnego

pozycja boczna ustalona, ciężar ciała opieramy na uszkodzonej stronie, by drugswobodnie mogła oddychać.

eber: usztywniamy (unieruchamiamy) najpierw rnym i niesztywnym np. zeszytem, bandażujemy.

cie przepony: kilka podskoków lub kilka razy podnieść kogośobecność powietrza w klatce piersiowej, w jamie opłucnej

nień (powietrze naciska na płuca, zaczynająci, zaróżowiona piana z rany, ew. rana, zaburzenia

nie wyciągamy, unieruchamiamy, na ranę – gaza wyjałowiona, ew. czysty materiał, folia (przyklejony przylepcem z 3 stron zastawkowy opatrunek pozwala wydostać się powietrzu). Jak najszybszy

Przy braku otwartej rany: natychmiast do lekarza, przy zaniku od

żenie wstrząsem.

Przyczyny: upadek z wysokości, uderzenie (wypadki komunikacyjne).gosłup szyjny unieruchamiamy kołnierzem, wypełniamy ew.

krzywizny ciała, nie przemieszczamy, nie ruszamy, jeżeli transport jest konieczny to na płaskim (przenoszenie metodą jak największej ilości rąk), dbamy o komfort

Nie ruszamy, nie robimy ósemki na kostkach, gdy transport jest konieczny, ak w przypadku urazu kręgosłupa. (przenoszenie metod

Objawy: ból!!!, zasinienie, twardy brzuch (krew się gromadzi pod skórpowanie: nie karmimy, nie poimy, postawa taka jak osobie wygodnie

nogi), udrożnienie dróg, jeżeli nieprzytomny –podkurczonymi nogami, komfort psychiczny i termiczny. Nie robimy

spowodować wstrząs. gamy (wciągamy) „narządów”, zabezpieczamy du

materiałem. Opatrunek osłaniający musi być zwilżony (najlepiej solą nie gazowaną) najlepiej przykleić plastrem, przykry

Układamy w pozycji takiej, żeby była odpowiednia, na plecach, bez pozycji bocznej.


------------------------------------------------------

10

, ale dla komfortu opatrujemy od ca u przytomnego. U nieprzytomnego

ar ciała opieramy na uszkodzonej stronie, by druga

eber: usztywniamy (unieruchamiamy) najpierw ręką, potem czymś

kogoś. w klatce piersiowej, w jamie opłucnej

(powietrze naciska na płuca, zaczynają się kurczyć). owiona piana z rany, ew. rana, zaburzenia świadomości.

gaza wyjałowiona, ew. czysty materiał, folia (przyklejony przylepcem z 3 stron – trójstronny

powietrzu). Jak najszybszy

Przy braku otwartej rany: natychmiast do lekarza, przy zaniku oddechu i tętna –

ci, uderzenie (wypadki komunikacyjne). gosłup szyjny unieruchamiamy kołnierzem, wypełniamy ew.

eli transport jest konieczny to na ci rąk), dbamy o komfort

Nie ruszamy, nie robimy ósemki na kostkach, gdy transport jest konieczny, gosłupa. (przenoszenie metodą jak

gromadzi pod skórą). powanie: nie karmimy, nie poimy, postawa taka jak osobie wygodnie

– boczna ustalona z podkurczonymi nogami, komfort psychiczny i termiczny. Nie robimy żadnych

dów”, zabezpieczamy dużą gazą, czystym ony (najlepiej solą fizjologiczną,

plastrem, przykryć folią. eby była odpowiednia, na plecach, bez pozycji bocznej.


-------------------------------------------------------------

USZKODZENIA NACZY 1. Otarcia naskórka: • Przemywamy wodą utlenioną2. Poważne zranienia: • Nie wyciągamy, nie grzebiemy itd., unieruchamiamy ew. ciało obce, nie zasypujemy,

nie polewamy itd., przemywawyjałowioną gazę lub czysty materiał, opatrujemy zranienie, unieruchamiamy kończynę (do góry), do lekarza, przy mocnym krwotoku robimy opatrunek uciskowy na ranie, gdy przesiąknie, nie zdejmujemy, dodajemy

1. Krwotok: • Do czaszki, do jamy brzusznej, do jamy opłucnej,

szybki transport do lekarza.2. Krwotoki kończyn: • Kończyna do góry, opatrujemy, unieruchamiamy, działanie przeciwwstrz3. Działanie skurczu naczyniowego:• Zaciśnięcie się naczyń krwiono4. OPASKA ZACISKOWA: • Min. 6 cm, piszemy godzinę• Zakładamy tylko na udzie i ramieniu,• Stosujemy: masówka, przy krwotokach, • Nie zdejmujemy opaski zaciskowej.5. AMPUTACJA URAZOWA• Zabezpieczamy kikut opatrunkiem uciskowym, tamujemy krwotok, transportujemy

wraz z amputowaną częścią do lekarza.



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

USZKODZENIA NACZY Ń KRWIONO ŚNYCH

utlenioną, wodą z mydłem, można przykleić plaster,

gamy, nie grzebiemy itd., unieruchamiamy ew. ciało obce, nie zasypujemy, nie polewamy itd., przemywamy bardzo zabrudzone, zabłocone, na ran

lub czysty materiał, opatrujemy zranienie, unieruchamiamy (do góry), do lekarza, przy mocnym krwotoku robimy opatrunek uciskowy

knie, nie zdejmujemy, dodajemy nowy, uciskamy mocniej.

KRWOTOKI

Do czaszki, do jamy brzusznej, do jamy opłucnej, śródtkankowe (uda, koszybki transport do lekarza.

czyna do góry, opatrujemy, unieruchamiamy, działanie przeciwwstrzDziałanie skurczu naczyniowego:

krwionośnych. Może trwać od kilku sekund do kilku minut.

Min. 6 cm, piszemy godzinę założenia, Zakładamy tylko na udzie i ramieniu, Stosujemy: masówka, przy krwotokach, których nie możemy powstrzymaNie zdejmujemy opaski zaciskowej. AMPUTACJA URAZOWA Zabezpieczamy kikut opatrunkiem uciskowym, tamujemy krwotok, transportujemy

ęścią do lekarza.


------------------------------------------------------

11

NYCH

ć plaster,

gamy, nie grzebiemy itd., unieruchamiamy ew. ciało obce, nie zasypujemy, my bardzo zabrudzone, zabłocone, na ranę kładziemy

lub czysty materiał, opatrujemy zranienie, unieruchamiamy (do góry), do lekarza, przy mocnym krwotoku robimy opatrunek uciskowy

nowy, uciskamy mocniej.

ródtkankowe (uda, kończyny) –

czyna do góry, opatrujemy, unieruchamiamy, działanie przeciwwstrząsowe.

od kilku sekund do kilku minut.

emy powstrzymać,

Zabezpieczamy kikut opatrunkiem uciskowym, tamujemy krwotok, transportujemy


-------------------------------------------------------------

• Przyczyny: przypadkiem – gaz, czad itd.• Postępowanie: Nie robimy czego

poszkodowanego od trucizny, sprawdzamy oddech, twypadku.

1. Zatrucia doustne: • Zbieramy dokładny wywiad:, czym si

zatrucia doszło „przed chwilprzyczyną zatrucia są środki zabezpieczamy wymiociny i substancj

2. Zatrucia przed drogi oddechowe:• Samoochrona: wchodzimy na bezdechu, wchodzimy z asekuracj

zapalamy światła, nie palimy ognia (wchodzimy z zapalon• Objawy: mroczki przed oczami, nudno• Postępowanie: wynosimy poszkodowanego na powietrze, kontakt z lekarzem.3. Zatrucia przez skórę: • Okłady z altacetu lub sody oczyszczonej (podajemy wapno w razie uk• Kleszczy nie smarujemy, • Dezynfekujemy miejsce, • Ukąszenie przez żmiję – zakładamy opask• ew. opatrunek, kończynę unieruchamiamy, dajemy poni

aby organizm minimalnie pracował,• Zrobić wywiad:, np. pies – czyj on był, czy był szczepiony.

NAGŁE PRZYPADKI INTERNISTY 1. Choroba wieńcowa (atak serca):• Zawał – martwica fragmentu mi

wieńcowego, • Objawy: silny, piekący ból za mostkiem (niezale

stronę. Duszności, bladość, osłabienie, niepokój,utraty przytomności z zatrzymaniem akcji serca.

• Postępowanie: podanie 1 tabletki aspiryny, (jepozycja półsiedząca, komfort psychiczny i termiczny, (wzywajpojęcia: atak serca).

2. Cukrzyca - niewłaściwa gospodarka cukrowa w organizmie:



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ZATRUCIA

gaz, czad itd., celowo – narkotyki, leki itd.,powanie: Nie robimy czegoś, co może zagrażać naszemu życiu! Odizolowujemy

poszkodowanego od trucizny, sprawdzamy oddech, tętno, zabezpieczamy miejsce

Zbieramy dokładny wywiad:, czym się zatruł, kiedy, gdzie, w jakim czasie. Jezatrucia doszło „przed chwilą” powodujemy wymioty, (jeżeli jest nieprzytomny lub

środki żrące nie robimy tego), komfort, kontakt z lekarzem, zabezpieczamy wymiociny i substancję trującą. Zatrucia przed drogi oddechowe: Samoochrona: wchodzimy na bezdechu, wchodzimy z asekuracją

wiatła, nie palimy ognia (wchodzimy z zapaloną latarkąObjawy: mroczki przed oczami, nudności, zawroty głowy, omdlenia, wymioty,

powanie: wynosimy poszkodowanego na powietrze, kontakt z lekarzem.

Okłady z altacetu lub sody oczyszczonej (podajemy wapno w razie uk

zakładamy opaskę uciskową ę unieruchamiamy, dajemy poniżej poziomu serca. Staramy si

aby organizm minimalnie pracował, czyj on był, czy był szczepiony.

NAGŁE PRZYPADKI INTERNISTY CZNE

cowa (atak serca): martwica fragmentu mięśnia sercowego wskutek zatkania naczynia

cy ból za mostkiem (niezależny od oddechu), promieniuje w lewść, osłabienie, niepokój, lęk, objawy wstrz

ci z zatrzymaniem akcji serca. powanie: podanie 1 tabletki aspiryny, (jeżeli jest przytomny), uspokojenie,

ca, komfort psychiczny i termiczny, (wzywają

ciwa gospodarka cukrowa w organizmie:


------------------------------------------------------

12

narkotyki, leki itd., naszemu życiu! Odizolowujemy

tno, zabezpieczamy miejsce

truł, kiedy, gdzie, w jakim czasie. Jeżeli do eli jest nieprzytomny lub

ce nie robimy tego), komfort, kontakt z lekarzem,

Samoochrona: wchodzimy na bezdechu, wchodzimy z asekuracją drugiej osoby, nie latarką).

ci, zawroty głowy, omdlenia, wymioty, powanie: wynosimy poszkodowanego na powietrze, kontakt z lekarzem.

Okłady z altacetu lub sody oczyszczonej (podajemy wapno w razie ukąszenia),

ej poziomu serca. Staramy się,

CZNE

nia sercowego wskutek zatkania naczynia

ny od oddechu), promieniuje w lewą k, objawy wstrząsu, może dojść do

eli jest przytomny), uspokojenie, ca, komfort psychiczny i termiczny, (wzywając pomoc używamy


-------------------------------------------------------------

• Wywiad: sprawdzić czy nie ma glukometru przy sobie, czy nie ma palcach, cukrzycy mogą mieprosimy kogoś by patrzyć namalkoholowym,

• Jeżeli jest przytomny poszkodowany, współpracujemy z nim, zastrzyki robimy tylko osobie przytomnej, podajemy co

• Osoba nieprzytomna: pozycja boczna ustalona i wzywamy lekarza.3. Astma oskrzelowa: • Objawy: duszności, kłopoty z oddychaniem,

tętno, niepokój, trudności z mówieniem.• Postępowanie: wywiad, poda

pochylenie do przodu. 4. Epilepsja: • Objawy: drgawki, ślinotok, rozlu• Postępowanie: usuwamy niebezpieczne przedmioty, trzymamy głow

udrażniamy drogi oddechowe, pozycja boczna ustalona (jedo 10 min osoba powinna odzysprzykrywamy go czymś (nie trzyma moczu

5. Udar mózgu: • Występuje najczęściej na skutek zmian naczyniowych (zatkanie, niedotlenienie

mózgu), udar niedokrwienny • Objawy: zaburzenia mowy, niedowłady ko• Postępowanie: osoba przytomna

nieprzytomna – pozycja boczna ustalona i wzywamy pogotowie.

1. Ogólnie: • Objawy: I Stopień – zaczerwienienia, piek II Stopień – I stopień III Stopień – zwęglenie tkanki,• Rozpoznanie stopnia oparzenia: dło

oparzenie przekroczy 10% post• Oparzenia ciężkie: twarz

powyżej 10 % pow. ciała (I, II, III), wszystkie oparzenie III stopnia.• Postępowanie: zdejmujemy bi

nie krócej niż 15 minut, zamiast tego moI stopnia – Panthenol. Musimy uwaoparzenie staje się na naszych oczach szybko! Zakładamy opatrunek osłaniaj



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

czy nie ma glukometru przy sobie, czy nie ma ą mieć jakieś bransoletki, dokumenty, (jeć nam na ręce), stan cukrzyka jest podobny jak przy upojeniu

eli jest przytomny poszkodowany, współpracujemy z nim, zastrzyki robimy tylko osobie przytomnej, podajemy coś do picia, Osoba nieprzytomna: pozycja boczna ustalona i wzywamy lekarza.

ci, kłopoty z oddychaniem, świszczący, długi kaszel, przyści z mówieniem.

powanie: wywiad, podać leki (powinien przy sobie mieć), pozycja półsiedz

linotok, rozluźnienie mięśni zwieraczy. powanie: usuwamy niebezpieczne przedmioty, trzymamy głowniamy drogi oddechowe, pozycja boczna ustalona (jeżeli się

do 10 min osoba powinna odzyskać nieprzytomność, jeżeli nie, wzywamy pogotowie, ś (nie trzyma moczu – chronimy jego prywatno

ciej na skutek zmian naczyniowych (zatkanie, niedotlenienie mózgu), udar niedokrwienny – zatkanie naczynia, udar krwotoczny Objawy: zaburzenia mowy, niedowłady kończyn,

powanie: osoba przytomna - pozycja półsiedząca, pogotowie. Osoba pozycja boczna ustalona i wzywamy pogotowie.

OPARZENIA

zaczerwienienia, piekący ból, I stopień, pęcherzyki z płynem surowiczym, ęglenie tkanki,

Rozpoznanie stopnia oparzenia: dłoń poszkodowanego – 1 % ciała, metoda 9%, jeoparzenie przekroczy 10% postępujemy przeciwwstrząsowo,

kie: twarz – szczególnie oczy i usta, krocze, wszystkie oparzenia ej 10 % pow. ciała (I, II, III), wszystkie oparzenie III stopnia.

powanie: zdejmujemy biżuterię, schładzamy pod bieżącą wod 15 minut, zamiast tego możemy zastosować opatrunek Panthenol. Musimy uważać na hipotermie (przechłodzenie). Kiedy

na naszych oczach szybko! ściągamy odzież, żek osłaniający, niczym nie smarujemy, nie przekłuwamy p


------------------------------------------------------

13

czy nie ma glukometru przy sobie, czy nie ma śladów kłucia na bransoletki, dokumenty, (jeżeli szukamy ich

ce), stan cukrzyka jest podobny jak przy upojeniu

eli jest przytomny poszkodowany, współpracujemy z nim, zastrzyki robimy tylko

Osoba nieprzytomna: pozycja boczna ustalona i wzywamy lekarza.

cy, długi kaszel, przyśpieszone

ć), pozycja półsiedząca,

powanie: usuwamy niebezpieczne przedmioty, trzymamy głowę na stopie i eli się da), kontrola ABC,

eli nie, wzywamy pogotowie, chronimy jego prywatność).

ciej na skutek zmian naczyniowych (zatkanie, niedotlenienie ia, udar krwotoczny – pękają naczynia.

ąca, pogotowie. Osoba

1 % ciała, metoda 9%, jeżeli

szczególnie oczy i usta, krocze, wszystkie oparzenia ej 10 % pow. ciała (I, II, III), wszystkie oparzenie III stopnia.

ą wodą (letnia, chłodna) opatrunek żelowy, oparzenie

na hipotermie (przechłodzenie). Kiedy gamy odzież, żeby nie przylegała.

cy, niczym nie smarujemy, nie przekłuwamy pęcherzy


-------------------------------------------------------------

(ochładzają). Żywa pochodnia: przewracamy na twarz, tłamsimy ogienóg, nie gasimy polarem (topi si

„Reguła dziewiątki” czyli procentowa powierzchnia oparze

Powierzchnię oparzenia można ocenidziewiątki. Wystarczy pamiętaćmniej więcej jednemu procentowi całkowitej powierzchni jego ciała. U osób dorosłych powierzchnię

� Oparzenie ręki i głowy ocenia si� Oparzenia nogi, przedniej strony tułowia oraz pleców

ciała. � Oparzenia genitalni i wewn

U dzieci: � Oparzenie głowy oceniamy na 15% powierzchni ciała,� Oparzenia nogi 17% powierzchni ciała,� Oparzenia przedniej strony tułowia oraz pleców 32% powierzchni ciała,� Oparzenia ręki ocenia si� Oparzenia genitalni i wewn

U noworodków: � Oparzenie głowy oceniamy na 22% powierzchni ciała,� Oparzenia nogi 14% powierzchni ciała,� Oparzenia przedniej strony tułowia oraz pleców 30% powierzchni ciała,� Oparzenia ręki ocenia si� Oparzenia genitalni i wewn

Za groźne dla życia dla dorosłego człowieka przyjmuje siobejmują

U dziecka stosuje się regułę dziewiwstrząsu grozi, gdy powierzchnia oparzenia przekroczy 8 % powierzchni ciała.



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ywa pochodnia: przewracamy na twarz, tłamsimy ogienóg, nie gasimy polarem (topi się).

„Reguła dziewiątki” czyli procentowa powierzchnia oparze

żna ocenić na miejscu wypadku posługująętać, że powierzchnia dłoni (nie licząc palców!) odpowiada

cej jednemu procentowi całkowitej powierzchni jego ciała.

U osób dorosłych powierzchnię oparzeń oceniamy według reguły: ki i głowy ocenia się na 9 % powierzchni ciała,

Oparzenia nogi, przedniej strony tułowia oraz pleców - po 18 % powierzchni

Oparzenia genitalni i wewnętrzną stronę dłoni - po 1 %.

y oceniamy na 15% powierzchni ciała, Oparzenia nogi 17% powierzchni ciała, Oparzenia przedniej strony tułowia oraz pleców 32% powierzchni ciała,

ki ocenia się na 9% powierzchni ciała Oparzenia genitalni i wewnętrzną stronę dłoni - po 1 %.

Oparzenie głowy oceniamy na 22% powierzchni ciała, Oparzenia nogi 14% powierzchni ciała, Oparzenia przedniej strony tułowia oraz pleców 30% powierzchni ciała,

ki ocenia się na 9,5% powierzchni ciała Oparzenia genitalni i wewnętrzną stronę dłoni - po 1 %.

ycia dla dorosłego człowieka przyjmuje się oparzenie II stopnia (i ci

obejmujące ponad 18 % powierzchni ciała. ę dziewiątki nieco zmodyfikowaną. Tu wyst

grozi, gdy powierzchnia oparzenia przekroczy 8 % powierzchni ciała.


------------------------------------------------------

14

ywa pochodnia: przewracamy na twarz, tłamsimy ogień od głowy do

tki” czyli procentowa powierzchnia oparzeń.

na miejscu wypadku posługując się tzw. regułą c palców!) odpowiada

na 9 % powierzchni ciała, po 18 % powierzchni

Oparzenia przedniej strony tułowia oraz pleców 32% powierzchni ciała,

Oparzenia przedniej strony tułowia oraz pleców 30% powierzchni ciała,

oparzenie II stopnia (i cięższe)

. Tu wystąpienie ciężkiego grozi, gdy powierzchnia oparzenia przekroczy 8 % powierzchni ciała.


-------------------------------------------------------------

2. OPARZENIA CHEMICZNE:• Kwas ściana biało – poparzy skór

zasada groźniejsza! • Postępowanie: usuwamy substancj

wodą, opatrunek, jak najszybciej, ostro3. Poparzenia oczu: • Przemywamy bieżącą wodą (od

1. Udar słoneczny – podrażnienie opon mózgowych i mózgu poprzez • Objawy: ból, zawroty głowy, nudno

przyspieszone tętno, może doj• Postępowanie: okładamy poszkodowanego w cieniu w pozycji półsiedz

napoje, stosujemy chłodne okłady.2. Udar cieplny – najcięższy przypadek. Skóra nie mo• Objawy: sucha zaczerwieniona skóra, wysoka temperatura ciała (nawet 40

zaburzenia świadomości, niebezpiecze• Postępowanie: chłodne miejsce, chło

pod pachami i w pachwinie), pozycja przeciwwstrz

1. Prądem: • Prąd niskonapięciowy (w domu)• Objawy: poparzenie, może wywoła• Postępowanie: odłączamy ź

(czymś, co nie przewodzi prąpoparzenie,

• Przy wysokim napięciu – słupy trakcji być do 20 metrów. Czująniebezpiecznej. Wracamy nie odrywajmiędzy nogami, nie odrywamy nóg od podło

2. Piorunem: • Postępowanie: kontrola ABC



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

OPARZENIA CHEMICZNE: poparzy skórę, zasada rozpuszcza biało – wnika w gł

powanie: usuwamy substancję, mechanicznie, potem spłukuje, opatrunek, jak najszybciej, ostrożnie ściągamy odzież!

wodą (od środka do zewnątrz), transport, komfort psychiczny,

UDARY

żnienie opon mózgowych i mózgu poprzez Objawy: ból, zawroty głowy, nudności, zaburzenia świadomo

że dojść do omdlenia. powanie: okładamy poszkodowanego w cieniu w pozycji półsiedz

napoje, stosujemy chłodne okłady. szy przypadek. Skóra nie może nadążyć z chłodzenie organizmu.

Objawy: sucha zaczerwieniona skóra, wysoka temperatura ciała (nawet 40ci, niebezpieczeństwo wystąpienia wstrząsu.

powanie: chłodne miejsce, chłodne okłady, wachlowanie, lód zawinipod pachami i w pachwinie), pozycja przeciwwstrząsowa.

PORAŻENIE

ciowy (w domu) że wywołać utratę przytomności

czamy źródło prądu (bezpiecznik), odsuwamy poszkodowanego , co nie przewodzi prądu), sprawdzamy czynności życiowe, je

słupy trakcji – nigdy nie podchodzimy, pole ra do 20 metrów. Czując mrowienie w stopach, wiemy, że jeste

niebezpiecznej. Wracamy nie odrywając nóg od podłoża, by nie wytworzydzy nogami, nie odrywamy nóg od podłoża, stopy przy sobie, konieczne!

powanie: kontrola ABC – może nastąpić zatrzymanie akcji serca.


------------------------------------------------------

15

wnika w głąb i żre =

, mechanicznie, potem spłukujemy, schładzamy

trz), transport, komfort psychiczny,

nienie opon mózgowych i mózgu poprzez promienie UV. wiadomości, sucha skóra,

powanie: okładamy poszkodowanego w cieniu w pozycji półsiedzącej, podajemy

ć z chłodzenie organizmu. Objawy: sucha zaczerwieniona skóra, wysoka temperatura ciała (nawet 40-41˚C),

ąsu. dne okłady, wachlowanie, lód zawinięty w ręcznik

(bezpiecznik), odsuwamy poszkodowanego yciowe, jeżeli są opatrujemy

nigdy nie podchodzimy, pole rażenie może że jesteśmy w strefie

a, by nie wytworzyć łuku a, stopy przy sobie, konieczne!

akcji serca.


-------------------------------------------------------------

• Objawy: I stopień 0 zaczerwienie, ból, uszkodzenie naskórka,

II stopień – I stopień II stopień – martwica skóry • Postępowanie: I stopień –

ubrania, ciepła herbata, II stopiepodajemy alkoholu!

WYCHŁODZENIE ORGANIZMU • Hipotermia – wychłodzenie poni• Objawy: senność, osłabienie, tświadomości,

• Postępowanie: • Osłaniamy przed wiatrem (najgro• Osoba przytomna: stopniowo ogrzewamy, podajemy czekolad

herbatę, odizolować od podłowłasnego ciała.

• Osoba ma zaburzenia świadomoubranie, minimalizujemy ruchy, ocieplamy,

• Sprawdzamy tętno – 1 min, jesprawdzamy tętno i oddech

• Zły stosunek ilości krwi krążą• Przyczyny: reakcja uczuleniowa, krwotoki, zranienia, urazy, przestraszenie,

zdenerwowanie, udary, substancje chemiczne, atermiczny,

• Objawy: bladość skóry, perlisty pot, mocniejsze tobwodowym (słabe tętno na nadgarstku, a silne na szyi), zaburzenia szybki i płytki oddech.

• Postępowanie: odizolowanie od czynnika rauspokojenie itd. – niwelowanie powodu wstrzprzeciwwstrząsowa: nogi na wys. ok. 40 cm, np. na krzedo lekarza. Wyjątek: zawał.

Wstrząs może pogłębić wszystko to, co go wywołało.



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ODMROŻENIA

0 zaczerwienie, ból, uszkodzenie naskórka, I stopień, pęcherze – uszkodzenia skóry właściwej,martwica skóry – uszkodzenie nerwów.

stopniowo ocieplamy wodę (od chłodnej), ciepłe, suche ubrania, ciepła herbata, II stopień – opatrunek, nie smarujemy, nie rozcieramy, nie

WYCHŁODZENIE ORGANIZMU

wychłodzenie poniżej 35̊ C, 25˚C – śmierć, , osłabienie, tętno wolniejsze (badamy przez minut

Osłaniamy przed wiatrem (najgroźniejsze), niską temperaturą, wilgociOsoba przytomna: stopniowo ogrzewamy, podajemy czekoladę

ć od podłoża (zimne), ogrzewamy poszkodowanego ciepłem

Osoba ma zaburzenia świadomości: osuszamy ciało nie trąc go, ubranie, minimalizujemy ruchy, ocieplamy,

1 min, jeśli nie ma przez 3 min sztuczne oddychanie, tno i oddech – 1 min, jeżeli dalej nie ma to RKO.

WSTRZĄS

ci krwi krążącej do pojemności naczyń krwionośnych.Przyczyny: reakcja uczuleniowa, krwotoki, zranienia, urazy, przestraszenie, zdenerwowanie, udary, substancje chemiczne, atak serca, wieńcówka, mia

skóry, perlisty pot, mocniejsze tętno centralne przy zanitno na nadgarstku, a silne na szyi), zaburzenia

zolowanie od czynnika rażącego (opatrywanie krwotoku, niwelowanie powodu wstrząsu), komfort, pozycja

sowa: nogi na wys. ok. 40 cm, np. na krześle, odchylenie głowy do tyłu, tek: zawał.

szystko to, co go wywołało.


------------------------------------------------------

16

ściwej,

(od chłodnej), ciepłe, suche opatrunek, nie smarujemy, nie rozcieramy, nie

wolniejsze (badamy przez minutę!!!!), zaburzenia

ą, wilgocią, Osoba przytomna: stopniowo ogrzewamy, podajemy czekoladę, dobrze osłodzoną

(zimne), ogrzewamy poszkodowanego ciepłem

ąc go, ściągamy mokre

li nie ma przez 3 min sztuczne oddychanie, eli dalej nie ma to RKO.

krwionośnych. Przyczyny: reakcja uczuleniowa, krwotoki, zranienia, urazy, przestraszenie,

ńcówka, miażdżyce, szok

tno centralne przy zaniżonym tętnie tno na nadgarstku, a silne na szyi), zaburzenia świadomości,

cego (opatrywanie krwotoku, su), komfort, pozycja

le, odchylenie głowy do tyłu,


-------------------------------------------------------------

RESUSCYTACJA KR • Resuscytacja – przywracanie kr• Reanimacja – przywracanie oddechu kr• Postępowanie:

• Samoochrona: rękawiczki, maseczka, zabezpieczenie (wyniesienie, przeniesienie rannego),

• „Otwórz oczy”, reakcja bólowa,• Wołamy o pomoc – np. przypadkowych przechodniów, • Kręgosłup szyjny, głowa,

jamę ustną, naciągamy żpomaga odchylamy delikatnie! głow

• Sprawdzamy oddech, jeś• Wzywamy fachowe służby medyczne • POŚREDNI MASAŻ SERCA:

• Uciśnięcie – 4 – 4.5 cm, pionowe, w dół miejsce uciśnięcia środek klatki piersiowej. Nie odrywamy nasady dłoni, nie uciskamy za mocno, albo za szybko (powinno by

• Przerywamy:, gdy przejmie poszkodowanego lekarz, jespontaniczny oddech, je

• 1 ratownik, 2 ratowników zmiana ratownika. Resuscytacj

• Nie stosujemy uderzenia pi• SZTUCZNA WENTYLACJA:

• Obejmujemy własnymi ustami usta poszkodowanego, i wprowadzamy dwa wdmuchnięcia, każde tak, aby uzyskapacjenta.

• Każdy oddech powinien trwa• Niezależnie od skuteczno

Sekwencja podczas resuscytacji



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

RESUSCYTACJA KRĄŻENIOWO – ODDECHOWA DOROSŁYCH

przywracanie krążenia i oddechu, przywracanie oddechu krążenia i świadomości

kawiczki, maseczka, zabezpieczenie (wyniesienie, przeniesienie rannego), „Otwórz oczy”, reakcja bólowa,

np. przypadkowych przechodniów, świadków zdarzenia itpgosłup szyjny, głowa, - przy uszkodzonym kręgosłupie szyjnym oczyszczamy

gamy żuchwę (wyrównując szczęki – przodozgryz), jepomaga odchylamy delikatnie! głowę. Sprawdzamy oddech, jeśli nie oddycha. Wzywamy fachowe służby medyczne – tal. 999, 112

Ż SERCA: 4.5 cm, pionowe, w dół – 30 razy, w tym ce

cia środek klatki piersiowej. Nie odrywamy nasady dłoni, nie uciskamy za mocno, albo za szybko (powinno być 100 uciśniPrzerywamy:, gdy przejmie poszkodowanego lekarz, jespontaniczny oddech, jeżeli nie będziemy w stanie dalej działa1 ratownik, 2 ratowników – 30 ucisków – 2 wdechy. Po 4 seriach, nastzmiana ratownika. Resuscytację prowadzimy pojedynczo Nie stosujemy uderzenia pięścią w klatkę piersiową.

SZTUCZNA WENTYLACJA: y własnymi ustami usta poszkodowanego, i wprowadzamy dwa

żde tak, aby uzyskać umiarkowane uniesienie klatki piersiowej

dy oddech powinien trwać ok. 1 sek. nie od skuteczności naszego oddechu zawsze wykonujemy 2 wdechy

Sekwencja podczas resuscytacji – 30 uciśnięć – 2 wdechy


------------------------------------------------------

17

ODDECHOWA DOROSŁYCH

kawiczki, maseczka, zabezpieczenie miejsca wypadku

wiadków zdarzenia itp gosłupie szyjnym oczyszczamy

przodozgryz), jeżeli nie

30 razy, w tym celu odmierzamy rodek klatki piersiowej. Nie odrywamy nasady dłoni, nie

100 uciśnięć na minutę), Przerywamy:, gdy przejmie poszkodowanego lekarz, jeżeli powróci

dziemy w stanie dalej działać (zmęczenie). 2 wdechy. Po 4 seriach, następuje

y własnymi ustami usta poszkodowanego, i wprowadzamy dwa umiarkowane uniesienie klatki piersiowej

ci naszego oddechu zawsze wykonujemy 2 wdechy


-------------------------------------------------------------

RESUSCYTACJA KR • Postępowanie:

• Samoochrona: rękawiczki, maseczka, zabezpieczenie miejsca wypadku (wyniesienie, przeniesienie rannego),

• „Otwórz oczy”, reakcja bólowa,• Wołamy o pomoc – np. przypadkowych przechodniów, • Kręgosłup szyjny, głowa,

jamę ustną, naciągamy żpomaga odchylamy delika

• Sprawdzamy oddech, jeś• SZTUCZNA WENTYLACJA:

• Obejmujemy własnymi ustami usta poszkodowanego, i wprowadzamy PIwdmuchnięć, każde tak, aby uzyskapacjenta.

• Każdy oddech powinien trwa• Niezależnie od skuteczno

• POŚREDNI MASAŻ SERCA:• Uciśnięcie – pionowe, w dół

uciśnięcia środek klatki piersiowej. Nie odrywamy nasady dłoni, nie uciskamy za mocno, albo za szybko (powinno byjedną ręką.

• Przerywamy:, gdy przyjmie poszkodowanego lekarz, jespontaniczny oddech, je

• Nie stosujemy uderzenia p• Po 1 minucie prowadzonych zabiegów wzywamy fachowe słu

999, 112

Sekwencja podczas resuscytacji : 5 wdechów a potem 30/2



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

RESUSCYTACJA KRĄŻENIOWO – ODDECHOWA DZIECI

kawiczki, maseczka, zabezpieczenie miejsca wypadku (wyniesienie, przeniesienie rannego),

bólowa, np. przypadkowych przechodniów, świadków zdarzenia itp

gosłup szyjny, głowa, - przy uszkodzonym kręgosłupie szyjnym oczyszczamy gamy żuchwę (wyrównując szczęki – przodozgryz), je

pomaga odchylamy delikatnie! głowę. Sprawdzamy oddech, jeśli nie oddycha. SZTUCZNA WENTYLACJA:

Obejmujemy własnymi ustami usta poszkodowanego, i wprowadzamy PIżde tak, aby uzyskać umiarkowane uniesienie klatki piersiowej

dy oddech powinien trwać ok. 1 – 1,5 sek. nie od skuteczności naszego oddechu zawsze wykonujemy 2 wdechy

Ż SERCA: pionowe, w dół – 30 razy, w tym celu odmierzamy miejsce

rodek klatki piersiowej. Nie odrywamy nasady dłoni, nie uciskamy a mocno, albo za szybko (powinno być 100 uciśnięć na minut

Przerywamy:, gdy przyjmie poszkodowanego lekarz, jespontaniczny oddech, jeżeli nie będziemy w stanie dalej działaNie stosujemy uderzenia pięścią w klatkę piersiową.

Po 1 minucie prowadzonych zabiegów wzywamy fachowe służ

Sekwencja podczas resuscytacji : 5 wdechów a potem 30/2


------------------------------------------------------

18

ODDECHOWA DZIECI

kawiczki, maseczka, zabezpieczenie miejsca wypadku

wiadków zdarzenia itp gosłupie szyjnym oczyszczamy

przodozgryz), jeżeli nie

Obejmujemy własnymi ustami usta poszkodowanego, i wprowadzamy PIĘĆ umiarkowane uniesienie klatki piersiowej

ci naszego oddechu zawsze wykonujemy 2 wdechy

30 razy, w tym celu odmierzamy miejsce rodek klatki piersiowej. Nie odrywamy nasady dłoni, nie uciskamy

na minutę), uciskamy tylko

Przerywamy:, gdy przyjmie poszkodowanego lekarz, jeżeli powróci dziemy w stanie dalej działać (zmęczenie).

Po 1 minucie prowadzonych zabiegów wzywamy fachowe służby medyczne – tel.


-------------------------------------------------------------

MELDUNEK WEZWANIA POMOCY MEDYCZNEJ

Ratownictwo Medyczne zajmuje sizagrożenia życia i zdrowia, natomiast NIE ZAJMUJE si(Nie ma do tego środków ani modomowe, recepty należą do kompetencji (zada

Źle się czujesz - wahania ciśnienia, masz gormiesiączkowe, bóle głowy, itp.), masz biegunkdo drobnego urazu (np. drobna rana, stłuczenie, bolesna kostka) WEZWIJ LekarzaRodzinnego lub zgłoś się do najblido najbliższego Szpitala!!!

Pomoc doraźna polega na interwencjach ratujprzypadkach.

Do nagłych zdarzeń zaliczymy:

• Wypadki (np. uliczne, w mie• Urazy (np. amputacja, złamania);• Oparzenia (te rozległe lub okolic twarzy, dróg oddechowych oraz okolic

intymnych); • Zatrucia (np. chemiczne, pokarmowe lub te celowe);• Zdarzenia w miejscach publicznych• Nagłe (w tym czasie, teraz, w tej chwili) pogorszenie stanu zdrowia

reaguje, prawidłowo nie oddycha, gwałtownie krwawi, jest blada i/lub spocona);• Ciąża (nagłe bóle dołem brzucha i/lub krwawienie).• Poród (odeszły wody płodowe).

Będąc światkiem takich sytuacji / zdarze

• Wzywając pogotowie ratunkowe (999 / 112) zachowaj spokój, nie krzycz i nie poganiaj dyspozytora. To nie przyspieszy dojazdu karetki a wrprzybycie na miejsce zdarzeni

Wzywając pomoc (Zespół Ratownictwa Medycznego) nale

• Miejsce zdarzenia (adres, okolica, punkty orientacyjne),• Dane wzywającego (nazwisko i nr telefonu),• Co się z nim dzieje (stan zdrowia, ew. • Dane poszkodowanego (wiek, płe



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Ratownictwo Medyczne zajmuje się POMOCĄ DORAŹNĄ w stanach bezpoycia i zdrowia, natomiast NIE ZAJMUJE się Leczeniem czy Diagnostyk

rodków ani możliwości)! Leczenie, diagnostyka, porady, wizyty do kompetencji (zadań) Lekarza Rodzinnego!!!

śnienia, masz gorączkę, coś cię boli (np. gardło, bóle czkowe, bóle głowy, itp.), masz biegunkę i/lub wymioty, skaleczyłe

do drobnego urazu (np. drobna rana, stłuczenie, bolesna kostka) WEZWIJ Lekarza do najbliższego AMBULATORIUM lub na Izb

na polega na interwencjach ratujących życie i zdrowie w nagłych

zaliczymy:

Wypadki (np. uliczne, w miejscu pracy czy w domu); (np. amputacja, złamania);

(te rozległe lub okolic twarzy, dróg oddechowych oraz okolic

(np. chemiczne, pokarmowe lub te celowe); Zdarzenia w miejscach publicznych (np. omdlenie, atak drgawek, itNagłe (w tym czasie, teraz, w tej chwili) pogorszenie stanu zdrowiareaguje, prawidłowo nie oddycha, gwałtownie krwawi, jest blada i/lub spocona);

(nagłe bóle dołem brzucha i/lub krwawienie). (odeszły wody płodowe).

wiatkiem takich sytuacji / zdarzeń niezwłocznie wezwij Pomoc!

c pogotowie ratunkowe (999 / 112) zachowaj spokój, nie krzycz i nie poganiaj dyspozytora. To nie przyspieszy dojazdu karetki a wręprzybycie na miejsce zdarzenia!

c pomoc (Zespół Ratownictwa Medycznego) należy podać:

Miejsce zdarzenia (adres, okolica, punkty orientacyjne), cego (nazwisko i nr telefonu),

z nim dzieje (stan zdrowia, ew. że doszło do NZK). Dane poszkodowanego (wiek, płeć ew. nazwisko, ksywa, itp.),


------------------------------------------------------

19


w stanach bezpośredniego Leczeniem czy Diagnostyką!

ci)! Leczenie, diagnostyka, porady, wizyty o!!!

boli (np. gardło, bóle i/lub wymioty, skaleczyłeś się lub doszło

do drobnego urazu (np. drobna rana, stłuczenie, bolesna kostka) WEZWIJ Lekarza szego AMBULATORIUM lub na Izbę Przyjęć (SOR)

ycie i zdrowie w nagłych

(te rozległe lub okolic twarzy, dróg oddechowych oraz okolic

(np. omdlenie, atak drgawek, itp.); Nagłe (w tym czasie, teraz, w tej chwili) pogorszenie stanu zdrowia (osoba nie reaguje, prawidłowo nie oddycha, gwałtownie krwawi, jest blada i/lub spocona);

niezwłocznie wezwij Pomoc!

c pogotowie ratunkowe (999 / 112) zachowaj spokój, nie krzycz i nie poganiaj dyspozytora. To nie przyspieszy dojazdu karetki a wręcz może opóźnić jej

. nazwisko, ksywa, itp.),


-------------------------------------------------------------

W razie wypadku wywiad może by

1. Gdzie się zdarzył wypadek (określić w miarę precyzyjnie miejsce, charakterystyczny punkt odniesienia)

2. Rodzaj wypadku 3. Ile jest ofiar 4. Jakie są uszkodzenia ciała5. Kto wzywa i numer tele

Każdorazowo po wysłaniu zespołu własnego do wypadku, dyspozytor pogotowia powiadamia o wypadku Straż Po

Duża ilość fałszywych wezwańdlatego nie należy się denerwowainformacji o osobie wzywającej (nr. tel., miejsce z którego dzwonimy itp.)

Pamiętaj, stosuj się do poleceń twojego rozmówcy i nigdy jako pierwszy nie odkładaj słuchawki!

TRANSPORT NASOBNY (PRZYGODNY)

1. Jeden ratownik: • Poszkodowany, który jest w stanie idzie o własnych siłach• Prowadzenie poszkodowanego• Matczyny • Na barkach • Strażacki • Chwyt ratowniczy Rauteka• Czołganie się z poszkodowanym na plechach• Czołganie się z poszkodowanym na boku• Czołganie się z poszkodowanym na sob• Na kocu – moż

2. Dwóch ratowników: • Prowadzenie • „krzesełko” • „ławeczka” • Pod łokcie i kolana• Na krześle

Priorytety w transporcie przygodnym:1. Ratowanie życia 2. Przeciwdziałanie kalectwu3. Minimalizowanie skutków naszego działania



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

W razie wypadku wywiad może być poszerzony o:

zdarzył wypadek w miarę precyzyjnie miejsce, charakterystyczny punkt odniesienia)

uszkodzenia ciała Kto wzywa i numer telefonu

dorazowo po wysłaniu zespołu własnego do wypadku, dyspozytor pogotowia ż Pożarną i Policję.

fałszywych wezwań spowodowała ostrożność przy przyjmowaniu wezwa denerwować gdy dyspozytor chce uzyskać szczegółowych

ącej (nr. tel., miejsce z którego dzwonimy itp.)

do poleceń twojego rozmówcy i nigdy jako pierwszy nie odkładaj

TRANSPORT NASOBNY (PRZYGODNY)

Poszkodowany, który jest w stanie idzie o własnych siłachProwadzenie poszkodowanego

Chwyt ratowniczy Rauteka ę z poszkodowanym na plechach ę z poszkodowanym na boku ę z poszkodowanym na sobie

może być inny wytrzymały materiał

Pod łokcie i kolana

Priorytety w transporcie przygodnym:

Przeciwdziałanie kalectwu Minimalizowanie skutków naszego działania


------------------------------------------------------

20

precyzyjnie miejsce, charakterystyczny punkt odniesienia)

dorazowo po wysłaniu zespołu własnego do wypadku, dyspozytor pogotowia

przy przyjmowaniu wezwań, szczegółowych

cej (nr. tel., miejsce z którego dzwonimy itp.)

twojego rozmówcy i nigdy jako pierwszy nie odkładaj

Poszkodowany, który jest w stanie idzie o własnych siłach


-------------------------------------------------------------

WYPADEK SAMOCHODOWY

Jeśli jesteś świadkiem wypadku poszkodowanych oraz powiadom odpowiednie słu

• Nie staraj się wyciągać ofiar z samochodu, chyba pozostawienie poszkodowanwybuch, zatopienie, toksyny, itp.).

W każdym nagłym zdarzeniu stosuj si

• Pamiętaj o własnym Bezpiecze• Zaparkuj przed miejscem zdarzenia celem zabezpieczenia go oraz o

kierując koła w stronę pobocza, włmateriał odblaskowy i uż

• Wyślij świadków wypadku jepowiadomili pogotowie ratunkowe, poli

• Ustaw trójkąty ostrzegawcze lub wypadku z obu stron.

• Wyłącz zapłon we wszystkich uszkodzonych pojazdach i jeakumulator. W stojącym na kołach pojelub zablokuj koła, spróbuj zabezpieczystoczeniem.

• Rozejrzyj się, czy istniejąnajbliższym otoczeniu sąładunek? Czy została zerwana napowietrzna linia energetyczna? Czy w poblirozlane paliwo? Czy widzisz dym i/lub ogie

• Zawsze zajmij się w pierwszej kolejnonieprzytomne lub z masywnymi krwotokami).

• Przeszukaj teren, żeby nie pozostawiwypadku, lub, które same si

• Bezzwłocznie, jeśli jest potrzeba, przystzagrażających życiu lub wygl

• Jeśli to możliwe, zajmij siRKO.

• Wstępnie zakładaj, że nastmusisz poszkodowanego ewakuowawszelkie czynności wykonuj ostrogłowy i utrzymanie ciała poszkodowanego w jednej osi i płaszczy

• W miarę możliwości obserwuj stale wszystkich poszkodowanych afachowej pomocy.



www.13rdh.yoyo.pl -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

WYPADEK SAMOCHODOWY

wiadkiem wypadku - bezwzględnie zatrzymaj się, oceń sytuacjposzkodowanych oraz powiadom odpowiednie służby.

ć ofiar z samochodu, chyba że: doszło do NZK lub pozostawienie poszkodowanego może zagrozić jego życiu i/lub zdrowiu (np. wybuch, zatopienie, toksyny, itp.).

dym nagłym zdarzeniu stosuj się do poniższych zasad:

taj o własnym Bezpieczeństwie! Zaparkuj przed miejscem zdarzenia celem zabezpieczenia go oraz o

ę pobocza, włącz światła awaryjne. Nocą, przyczep sobie jakimateriał odblaskowy i używaj latarki - Bądź Widoczny!

wiadków wypadku jeśli są, aby ostrzegali nadjeżdżających kierowców oraz powiadomili pogotowie ratunkowe, policję ewentualnie straż po

ty ostrzegawcze lub światła w odpowiedniej odległo

cz zapłon we wszystkich uszkodzonych pojazdach i jeśli potrafisz, odłcym na kołach pojeździe, zaciągnij hamulec r

lub zablokuj koła, spróbuj zabezpieczyć pojazd przed przewróceniem si

, czy istnieją fizyczne zagrożenia. Czy ktoś pali papierosa? Czy w szym otoczeniu są pojazdy z oznakowaniem wskazującym na niebezpieczny

ładunek? Czy została zerwana napowietrzna linia energetyczna? Czy w poblirozlane paliwo? Czy widzisz dym i/lub ogień, itp.?

w pierwszej kolejności tymi, których życie jest zagromasywnymi krwotokami).

eby nie pozostawić ofiar rzuconych gdzieś dalej od miejsca wypadku, lub, które same się oddaliły (szok powypadkowy).

li jest potrzeba, przystąp do RKO i opatrzenia obrab wyglądających niebezpiecznie.

liwe, zajmij się poszkodowanymi nie zmieniając ich pozycji

że nastąpiło uszkodzenie kręgosłupa z tego wzglmusisz poszkodowanego ewakuować z miejsca zdarzenia nie rób

ci wykonuj ostrożnie i bez gwałtownych ruchów (stabilizacja głowy i utrzymanie ciała poszkodowanego w jednej osi i płaszczy

ci obserwuj stale wszystkich poszkodowanych a


------------------------------------------------------

21

ń sytuację, stan i liczbę

e: doszło do NZK lub yciu i/lub zdrowiu (np.

Zaparkuj przed miejscem zdarzenia celem zabezpieczenia go oraz oświetlenia i ą, przyczep sobie jakiś

żających kierowców oraz ż pożarną.

wiatła w odpowiedniej odległości od miejsca

śli potrafisz, odłącz gnij hamulec ręczny, włącz bieg

pojazd przed przewróceniem się lub

pali papierosa? Czy w ącym na niebezpieczny

ładunek? Czy została zerwana napowietrzna linia energetyczna? Czy w pobliżu jest

ycie jest zagrożone (osoby

ś dalej od miejsca

p do RKO i opatrzenia obrażeń

ąc ich pozycji - wyjątek

gosłupa z tego względu jeżeli z miejsca zdarzenia nie rób tego sam a

nie i bez gwałtownych ruchów (stabilizacja głowy i utrzymanie ciała poszkodowanego w jednej osi i płaszczyźnie).

ci obserwuj stale wszystkich poszkodowanych aż do nadejścia

PORADNIK PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ · żliwa jest niezwłoczna pomoc ąc w wypad ku drogowym,...

Documents

Transcript of PORADNIK PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ · żliwa jest niezwłoczna pomoc ąc w wypad ku drogowym,...