Czy da się rozwinąć pasję?

dr Jacek Gralewski & prof. M. Karwowski [duchem ;-) ]

Agenda

1. Dlaczego pasja ma znaczenie?2. Motywacja samistna czy celowa?3. Czy tylko zainteresowania – poziom

zdolności i trudności zadania?4. Pasja w szkole – rola przywództwa

nauczyciela?5. Pasja w szkole – rola klimatu?

Pasja niejedno ma imię

Wyróżniki geniuszu

1. Wybitny intelekt

2. Pasja i zainteresowanie

3. Wytrwałość i ciężka praca

Model zdolności Josepha Renzulliego

Romantyzm czy pozytywizm

• Motywacja wewnętrzna versus zewnętrzna

• Motywacja samoistna versus celowa

O wadze kryterium podziału

7

• Umiejscowienie czynników motywacyjnych vs. znaczenie celu

Typy motywacji Samoistna Celowa

Wewnętrzna(1) Uczę się bo ten

przedmiot mnie fascynuje

(2) Uczę się, żeby nauczyciele i koledzy mnie

podziwiali

Zewnętrzna (3) BRAK TAKIEJ KATEGORII

(4) Uczę się, bo rodzice podwyższą mi

kieszonkowe, gdy będę miał(a) wyższą średnią

O rehabilitacji nagrody

• Czy w szkole jest miejsce na motywację wewnętrzną / samoistną? – spory Amabile i Eisenbergera

• O rehabilitacji nagradzania

Synergia motywacyjna• Próba pogodzenia perspektyw – hipoteza synergii

motywacyjnej (Amabile, 1996)– Motywacja celowa sprzyja efektywności wtedy, gdy

motywacja samoistna jest wysoka – co pokazuje, że te typy motywacji nie muszą się wykluczać!

• Potwierdzona w polskich badaniach w odniesieniu do cech osobowości twórczej (Karwowski & Gralewski, 2011)

• Praktyczne potwierdzenie powiedzenia – znajdź coś co kochasz, później uczyń to swoją pracą.

Hipoteza synergii motywacyjnej (1)

10

• Badanie 3. Próba N=591, uczniowie liceów delegatury warszawskiej • Model regresyjny z interakcjami

Hipoteza synergii motywacyjnej (2)

11

• Badanie 3. Próba N=591, uczniowie liceów delegatury warszawskiej • Model regresyjny z interakcjami

Motywacja samoistna

Czy samo zainteresowanie wystarczy?

• Przepływ, uniesienie, bycie na fali• Stan między nudą a lękiem• Łączy ze sobą dwa poziomy analizy: poziom

trudności zadania i kompetencje• Analiza wywiadów z wybitnymi twórcami

wskazująca na odczuwanie rożnych emocji związanych z procesem rozwiązywania problemu

Przepływ

Apatia Nuda Relaks

Niepokój Kontrola

Lęk Pobudzenie Przepływ

Model przywództwa transformacyjnego – jak nauczyciele mogą wpływać

na motywację uczniów

ZIDEALIZOWANY WPLYW

INSPIRUJACA MOTYWACJA

STYMULACJA INTELEKTUALNA

INDYWIDUALNE TRAKTOWANIE

Zachowuje się w sposób zgodny z wyrażanymi przez siebie wartościami

Wyznacza wysokie oczekiwania i standardy

Zachęca nas do myślenia nad problemami, których inni nie podejmowali

Traktuje mnie bardziej jako indywidualność, niż członka grupy

Zajmuje stanowisko w złożonych / trudnych sytuacjach

Dostarcza ciągłego wsparcia

Kwestionuje typowe sposoby rozwiązywania problemów

Uczy mnie jak rozpoznawać potrzeby i możliwości innych

Tłumaczy nam jak nasze wzajemne zaufanie może pomóc pokonywać trudności

Skupia moja uwagę na tym, co trzeba zrobić, żeby osiągnąć sukces

Budzi we mnie odwagę do wyrażania moich pomysłów i opinii

Obdarza szczególna uwaga tych, którzy są w gorszej sytuacji w grupie

Bernard Bass Bruce Avolio

Krótka Skala Nauczycielskiego PrzywództwaUważnie wysłuchuję uwag uczniów

Podpowiadam uczniom nowe sposoby spojrzenia na problemy

Okazuję wiarę, że uda się im osiągnąć wspólne cele

Staram się być przekonujący poprzez swoje ideały, przekonania i wartości

Dostarczam uczniom ciągłego wsparcia

Gdy rozwiązujemy problem zwracam uwagę uczniów na różne punkty widzenia

Budzę w uczniach odwagę do wyrażania pomysłów i opinii

Zachęcam uczniów do patrzenia na problem z różnych perspektyw

Wspieram pracę nad sobą (samorozwój) uczniów

Zachowuję się w sposób zgodny z wyrażanymi przez siebie wartościami

Wpływ nauczycieli na motywację

Transformacyjne przywództwo (PRZECIĘTNY NAUCZYCIEL)

Transformacyjne przywództwo (NAJLEPSZY

NAUCZYCIEL) Motywacjasassamoistna

Motywacja celowa

0,35

R2=0,13

R2=0,05

0,19

0,12

Na osiach standaryzowane wagi β w wielokrotnej analizie regresji

N=450,Uczniowie szkół

ponadpodstawowych Dzielnicy Ursus

Nauczycielskie przewodzenie a orientacje motywacyjne uczniów

-0,1

-0,05

0

0,05

0,1

0,15

0,2

0,25

0,3

0,35

Motywacjasamoistna

Motywacjacelowa

Motywacjazewnętrzna

Stawianiecelów

Klarownośćcelów

Motywacjawewnętrzna

Wyzwanie Ciekawość iuniesienie

Skale I i II rzędowe WPI

Ko

rela

cja

z n

aucz

ycie

lsk

im p

rzyw

ód

ztw

em

Typowy nauczyciel Najlepszy nauczyciel

Rola nauczyciela – kreowanie klimatu (1)

18

• Badanie 1. Próba N=1722, uczniowie gimnazjów i liceów, próba ogólnopolska

• Model mediacyjny z wykorzystaniem z Sobela

Rola nauczyciela – kreowanie klimatu (2)

19

• Badanie 1. Próba N=1722, uczniowie gimnazjów i liceów, próba ogólnopolska

• Model mediacyjny z wykorzystaniem z Sobela

Motywacja a klimat w klasie (1)

20

• Badanie 2. Próba N=450, uczniowie szkół dzielnicy Ursus, N=450• Rezultaty analizy regresji z interakcjami

Motywacja a klimat w klasie (2)

21

• Badanie 2. Próba N=450, uczniowie szkół dzielnicy Ursus, N=450• Rezultaty analizy regresji z interakcjami

Polecam i dziękuję

Dziękuję za uwagę