Wzór

STUDIUM WYKONALNOŚCIdla projektów współfinansowanych w ramach Działania 2.3

Inwestycje związane rozwojem infrastruktury informatycznej nauki

Program OperacyjnyInnowacyjna Gospodarka 2007-2013

I. Tytuł Projektu

Tytuł ProjektuCyfrowa przestrzeń badawcza sejsmiczności indukowanej dla celów EPOS

II. Informacje o Wnioskodawcy i członku/członkach konsorcjum/sieci/grupy (jeśli dotyczy)

2.1. Informacje dotyczące WnioskodawcyPełna nazwa Wnioskodawcy Instytut Geofizyki Polskiej Akademii NaukStatus prawny Instytut badawczy – jednostka naukowa

Adres ul. Księcia Janusza 64,01-452 Warszawa

Charakterystyka działalności WnioskodawcyInstytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk (IGF PAN) jest wiodącym centrum naukowym w Polsce w zakresie badań fizyki Ziemi. W Instytucie uprawiane są takie dyscypliny naukowe jak: sejsmologia, geomagnetyzm, fizyka wnętrza Ziemi, fizyka atmosfery, hydrologia i badania polarne. Instytut Geofizyki zatrudnia obecnie 197 osób, z których 58 to pracownicy naukowi. Wiodąca rola Instytutu Geofizyki PAN w naukach o Ziemi wyraża się między innymi następującymi aktywnościami:1. W 2002r. IGF PAN został nominowany Centrum Doskonałości – Centre on geophysical methods and

observations for sustainable development GEODEV, projekt w ramach 5 Programu Ramowego UE w latach 2002-2005, w 2002r. Centrum GEODEV otrzymało status Polskiego Centrum Doskonałości nadany przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego;

2. Eksperci IGF PAN zainicjowali w pełni zintegrowany sposób uprawiania nauki w dziedzinie sejsmiczności indukowanej: „Teamwork for Hazard Assessment for Induced Seismicity (THAIS) (http://thais.igf.edu.pl/)”. Inicjatywa uzyskała poparcie Stowarzyszenia Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi (IASPEI). Uczestnictwo w THAIS zadeklarowało szereg ośrodków badawczych: Uniwersytet w Hamburgu, Niemcy, NORSAR, Norwegia; KNMI, Holandia; GFZ Potsdam, Niemcy; Instytut Geofizyki w Pradze, Republika Czeska;

3. Od 2007r prof. dr hab. Stanisław Lasocki z IGF PAN w ramach Komisji do spraw Obserwacji i Interpretacji Sejsmologicznej CoSOI Międzynarodowego Stowarzyszenia IASPEI (http://tais.iaspei.net) prowadzi Grupę Roboczą Triggered and Induced Seismicity (TAIS). Grupa ta jest unikalnym ciałem w ramach światowej organizacji dedykowanym dla sejsmiczności indukowanej;

4. IGF PAN uczestniczy w wielu międzynarodowych projektach badawczych i infrastrukturalnych: 6 Program Ramowy UE: ALOMAR (Arctic Lidar Observatory for Middle Atmosphere Research) eARI Enhanced Access to Research Infrastructures, FP6, 2004-2008, partner; EARLINET – ASOS, European Aerosol Research Lidar Network - Advanced Sustainable Observation System, 2006-2011, partner; 7 Program Ramowy UE: ACTRIS, Aerosols, Clouds, and Trace gases Research InfraStructure Network, 2011-2014, partner; EPOS, European Plate Observing System, od 2010, partner; ICE2SEA, Estimating the future contribution of continental ice to sea-level rise, 2009-2013, partner; PLASMON, A new, ground based data-assimilative modelling of the Earth's plasmasphere - a critical contribution to Radiation Belt modelling for Space Weather purposes; SIOS, Svalbard Integrated Arctic Earth Observing System, partner; COST: An intergovernmental framework for European Co-operation in the field of Scientific and Technical Research, COST Action 726, 2004-2008, partner; Inne programy: Projekt nr 2932 w ramach akcji “International ESA/KNMI/NIVR OMI Project "Announcement of Opportunity for Calibration and Validation of the Ozone Monitoring Instrument", 2006-2008; Sensitivity of Svalbard glaciers to climate change, ESF projekt koordynowany przez Radę EUROPEAN POLAR, współfinansowany przez NCBiR, NCBiR/Polar-CLIMATE-2009/2-2/2010, partner; GLISN, GreenLand Ice Sheet monitoring Network, projekt współfinansowany przez NSF (USA);

5. IGF PAN jest członkiem wielu organizacji międzynarodowych: ORFEUS – Organization of Research Facilities for European Seismology; EMSC – European-Mediterranean Seismological Centre; IRIS/FDSN – Incorporated Research Institutions for Seismology/Federation of Digital Seismic Networks; ISC – International Seismological Centre;

6. IGF PAN jest wyłączną instytucją w kraju, prowadzącą monitoring globalnych pól geofizycznych zakresie sejsmologii, geomagnetyzmu i wybranych elementów dotyczących fizyki atmosfery;

7. IGF PAN odgrywa wiodącą rolę w założonym w 2009r. Centrum Badań Ziemi i Planet (GeoPlanet). GeoPlanet tworzą instytuty Polskiej Akademii Nauk - Instytut Geofizyki PAN, Centrum Badań Kosmicznych PAN, Instytut Nauk Geologicznych PAN, Instytut Oceanologii PAN oraz Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN. Centrum GeoPlanet odpowiada na potrzeby prowadzenia szerokiego spektrum badań poznawczych Ziemi i

2/96

innych planet. GeoPlanet zlokalizowane jest w IGF PAN;8. IGF PAN jest liderem w konsorcjum naukowo-przemysłowym powołanym wspólnie z PGNiG SA i Geofizyką

Toruń SA do prowadzenia głębokich badań sejsmicznych skorupy ziemskiej w rejonie Lublina i Wschodnich Karpat;

9. Wizytówką Instytutu jest aktywne uczestnictwo w światowych badaniach rejonów polarnych, szczególnie Arktyki. Realizowane w Polskiej Stacji Polarnej nad Fiordem Hornsund na Spitsbergenie badania właściwości fizycznych środowiska przyrodniczego, stanowią istotny wkład dla określenia procesów globalnych ujętych w wielu programach międzynarodowych uznanych za priorytetowe, zarówno przez Europejską Fundację Nauki w Strasburgu jak i Komisję Europejską w Brukseli. Fiord Hornsund wraz ze Stacją Polarną został uznany za europejskie miejsce flagowe badań lądowych i morskich ekosystemów (European Marine Biodiversity Flagship Site). W oparciu o Polską Stację Polarną oraz dwa statki pełnomorskie: S/Y Oceania (IO PAN) i Horyzont-II, została opracowana koncepcja Polskiego Multidyscyplinarnego Laboratorium Badawczego PolarPol, który został wpisany w 2011 r. na Mapę Drogową Polskiej Infrastruktury Badawczej;

11. Istotnym elementem działalności Instytutu jest jego udział w tworzeniu globalnych baz danych w oparciu o monitoring pól geofizycznych na obszarze Polski (10 obserwatoriów) i w Polskiej Stacji Polarnej na Spitsbergenie. Udział w monitoringu geofizycznym wymaga prowadzenia prac nad rozwojem i modernizacją przyrządów geofizycznych oraz zastosowaniem nowoczesnych technologii teleinformatycznych do zbierania i wymiany danych pomiarowych. Również w tym zakresie Instytut prowadził innowacyjne prace konstrukcyjne i badawcze;

12. IGF PAN wydaje czasopismo Acta Geophysica impaktowane przez Thomson Scientific.

Dnia 11 czerwca 2013r. została podpisana umowa Konsorcjum zawartego pomiędzy:1. Instytutem Geofizyki Polskiej Akademii Nauk z siedzibą w Warszawie2. Akademickim Centrum Komputerowym Cyfronet Akademii Górniczo-Hutniczej z siedzibą w Krakowie3. Głównym Instytutem Górnictwa z siedzibą w Katowicach, 4. Kompanią Węglową S.A. z siedzibą w Katowicach.Koordynatorem Konsorcjum jest Instytut Geofizyki PAN. Konsorcjum zostało powołane w celu stworzenia i rozwoju warunków do prowadzenia badań nad zjawiskiem sejsmologii indukowanej. Umowa określa podstawowe zasady wspólnego złożenia wniosku o dofinansowanie projektu pn. „Cyfrowa przestrzeń badawcza sejsmiczności indukowanej dla celów EPOS” i realizacji tego projektu w przypadku uzyskania dofinansowania wniosku.2.2. Informacje dotyczące członka konsorcjum/sieci/grupy

Pełna nazwa członka konsorcjum/sieci/grupy Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET Akademii Górniczo-Hutniczej

Status prawnyJednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej. Wyodrębniona jednostka szkoły wyższej publicznej – AGH – podległa Rektorowi AGH.

Adres ul. Nawojki 11, 30-950 KrakówCharakterystyka działalności członka konsorcjum/sieci/grupyGłównym zadaniem ACK Cyfronet AGH jest udostępnianie mocy obliczeniowej i infrastruktury teleinformatycznej szkołom wyższym i podmiotom realizującym badania naukowe oraz prowadzenie badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych.Podstawowe obszary działania ACK Cyfronet AGH to:

Udostępnianie mocy obliczeniowych oraz innych usług informatycznych dla środowiska naukowego Krakowa (szczególnie z dziedziny fizyki, chemii, medycyny, biologii, nauk technicznych, informatyki, astronomii i matematyki),

Budowa, utrzymane i rozwój infrastruktury teleinformatycznej dla potrzeb uczelni i jednostek naukowych w krakowskim środowisku, w tym rozwój i utrzymanie Miejskiej Sieci Komputerowej w Krakowie i zapewnienie jej użytkownikom szerokiego spektrum usług sieciowych,

Realizacja prac naukowo-badawczych w zakresie informatyki, Udostępnianie – w miarę możliwości – usług teleinformatycznych innym podmiotom niż jednostki naukowe, Działalność na rzecz upowszechniania i promocji nowych technik i technologii w zakresie informatyki, Doradztwo, ekspertyzy, szkolenia i doskonalenie kadr oraz inne działania w zakresie informatyki, sieci

komputerowych, komputerów dużej mocy i usług informatycznych, obejmujące m.in. e-Nauczanie – usługi nauczania poprzez sieć dla środowiska akademickiego, wspierające proces dydaktyczny.

ACK Cyfronet AGH świadczy usługi przede wszystkim na rzecz środowiska naukowego Krakowa i południowej Polski. Jednak w związku z udziałem Cyfronetu w projektach europejskich, oraz międzynarodową współpracą naukowo-badawczą, z zasobów Centrum korzystają także partnerzy z Polski i Europy.

3/96

2.3. Informacje dotyczące członka konsorcjum/sieci/grupy Pełna nazwa członka konsorcjum/sieci/grupy GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWAStatus prawny Instytut BadawczyAdres 40-166 Katowice, Plac Gwarków 1Charakterystyka działalności członka konsorcjum/sieci/grupy

Główny Instytut Górnictwa (GIG) to instytut badawczy, podporządkowany Ministrowi Gospodarki, pracujący nie tylko na rzecz przemysłu górniczego, lecz także przedsiębiorstw różnych branż w tym małych i średnich, instytucji i urzędów administracji państwowej i samorządowej, partnerów zagranicznych. Główny Instytut Górnictwa jest instytutem badawczym związanym od 1945 roku z przemysłem wydobywczym oraz regionem Górnego Śląska. W skład Instytutu wchodzi powołana 20 lat wcześniej Kopalnia Doświadczalna „Barbara” w Mikołowie.

Cztery podstawowe filary działalności Głównego Instytutu Górnictwa stanowią: górnictwo, inżynieria środowiska, zagadnienia związane z jakością oraz edukacja i szkolenia.Działalność Instytutu dotyczy najbardziej istotnych problemów bezpieczeństwa pracy, rozwoju nowoczesnych technologii i technik górniczych oraz ochrony środowiska przed skutkami działalności przemysłowej, w szczególności górniczej. Wyniki prac naukowo-badawczych wykonanych w Instytucie stworzyły podstawy nowoczesnego i bezpiecznego polskiego górnictwa, a wiele z nich znalazło zastosowanie w górnictwie światowym. W Głównym Instytucie Górnictwa prowadzony jest ciągły monitoring sejsmiczności indukowanej działalnością górniczą w obszarze Górnego Śląska - Górnośląska Regionalna Sieć Sejsmologiczna GIG oraz projektowane są lokalne kopalniane sieci sejsmologiczne, nie tylko na potrzeby krajowe ale również do kopalń chińskich i czeskich. Wraz z opracowanymi kryteriami oceny potencjalnego zagrożenia sejsmicznego na infrastrukturę podziemną i na ludzi tam pracujących oraz na zabudowę powierzchniową (Kompleksowa Metoda Oceny Zagrożenia Tąpnięciami, Górnicza Skala Intensywności Sejsmicznej GSIGZWKW), projektowane sieci sejsmiczne pozwalają na bezpieczniejsze prowadzenie działalności górniczej na Górnym Śląsku oraz na lepszą ochronę obiektów budowlanych na oddziaływania dynamiczne.

Liczebność kadry Instytutu z wyższym wykształceniem w 2012 r. przedstawiała się następująco: z tytułem naukowym profesora – 15 osób, ze stopniem naukowym doktora habilitowanego – 17 osób, ze stopniem naukowym doktora – 95 osób, pozostali pracownicy z wyższym wykształceniem – 321 osób.

Wysoką pozycję Głównego Instytutu Górnictwa w 2012 roku w polskiej nauce potwierdzają wyszczególnione poniżej parametry: posiadanie kategorii A w klasyfikacji jednostek naukowych według kryteriów Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa

Wyższego, realizacja 86 projektów, w tym 28 międzynarodowych projektów badawczych w ramach Programów Ramowych

Unii Europejskiej i innych programów oraz 10 projektów strategicznych finansowanych przez NCBR aktywne uczestnictwo w 15 projektach finansowanych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej (projekty

rozwojowe, inwestycyjne, foresight, w zakresie promocji), posiadanie statusu Jednostki Notyfikowanej w zakresie 3 dyrektyw Unii Europejskiej oraz uprawnień jednostki

certyfikującej w ramach schematu IECEx, GIG jest jednym z najbardziej cenionych partnerów w takich obszarach działalności jak: zagospodarowanie odpadów, recykling surowców, przeglądy energetyczne oraz modernizacja gospodarki energetycznej gmin i przedsiębiorstw, optymalizacja gospodarki wodno-ściekowej, monitoring środowiska, program Czystszej Produkcji, programy ekorozwoju gmin i regionów.

Główny Instytut Górnictwa jest Jednostką Notyfikowaną nr 1453 Unii Europejskiej w zakresie dyrektyw:

94/9/WE (ATEX) 98/37/WE (maszynowa) 93/15/WE (materiały wybuchowe do użytku cywilnego)

 GIG posiada bardzo szeroką ofertę w zakresie bezpieczeństwa pracy, w tym: analizy ryzyka, raporty bezpieczeństwa, system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, pomiary i zwalczanie zagrożeń środowiska pracy, zwalczanie zagrożeń wybuchami pyłów w instalacjach przemysłowych, programy informatyczne wspomagające działania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.Problematyka edukacji i szkoleń zajmuje niezwykle ważne miejsce w perspektywach rozwoju Instytutu. Nowe rodzaje studiów podyplomowych, specjalistycznych szkoleń, kursów czy seminariów, podnoszące kwalifikacje pracowników, stawiają GIG, poza uczelniami, w gronie największych i najlepszych jednostek szkoleniowych na Śląsku. Studia podyplomowe prowadzi się z renomowanym uczelniami takimi jak: Szkoła Główna Handlowa, Uniwersytet Jagielloński.

4/96

2.4. Informacje dotyczące członka konsorcjum/sieci/grupy Pełna nazwa członka konsorcjum/sieci/grupy KOMPANIA WĘGLOWA SPÓŁKA AKCYJNAStatus prawny Spółka AkcyjnaAdres 40-039 Katowice, ul. Powstańców 30Charakterystyka działalności członka konsorcjum/sieci/grupyKompania Węglowa S.A. powstała 1 lutego 2003 roku. To młody organizm gospodarczy o rozległych górniczych tradycjach. Utworzona w drodze zmiany nazwy Państwowej Agencji Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego S.A. i przeniesienia do Kompanii Węglowej S.A. 19 kopalń z czterech spółek węglowych (Gliwickiej SW S.A., Rudzkiej SW S.A., Nadwiślańskiej SW S.A., Rybnickiej SW S.A.) oraz 4 zakładów górniczych Bytomskiej Grupy Kapitałowej. W wyniku kolejnych działań restrukturyzacyjnych (likwidacja, przekazanie do innych podmiotów i łączenie kopalń) w chwili obecnej (czerwiec 2013 r.) w skład Kompanii Węglowej wchodzi 15 kopalń węgla kamiennego oraz 5 zakładów o określonych specjalnościach: KWK Knurów-Szczygłowice (Knurów), KWK Sośnica-Makoszowy (Zabrze), KWK Bielszowice (Ruda Śląska), KWK Bobrek-Centrum (Bytom), KWK Halemba-Wirek (Ruda Śląska), KWK Pokój (Ruda Śląska), KWK Piekary (Piekary Śląskie), KWK Bolesław Śmiały (Łaziska Górne), KWK Brzeszcze (Brzeszcze), KWK Piast (Bieruń), KWK Ziemowit (Lędziny), KWK Chwałowice (Rybnik), KWK Jankowice (Rybnik), KWK Marcel (Radlin), KWK Rydułtowy-Anna (Rydułtowy).Zakłady: Zakład Remontowo-Produkcyjny (Bieruń), Zakład Zagospodarowania Mienia (Bieruń), Zakład Górniczych Robót Inwestycyjnych (Bieruń), Zakład Informatyki i Telekomunikacji (Rybnik), Zakład Elektrociepłownie (Rybnik), Zakład Informatyki i Telekomunikacji (ZIT) – specjalistyczna jednostka organizacyjna, pełniąca funkcję operatora telekomunikacyjnego, koordynuje także zadania operatorskie i telekomunikacyjne dla Centrali oraz oddziałów (kopalń i zakładów) Kompanii Węglowej S.A.Kompania Węglowa S.A., uczestnicząc w procesie restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, buduje swoje nowoczesne oblicze rynkowe, produkcyjne, finansowe. Tworzy wizerunek firmy funkcjonalnie zorganizowanej, efektywnie zarządzanej i wiarygodnej dla partnerów w biznesie. W Kompanii Węglowej pracuje łącznie ok. 60 tys. osób. Roczna zdolność wydobywcza wynosi około 40 mln ton. Kompania Węglowa S.A. w Katowicach jest największym producentem węgla kamiennego w Unii Europejskiej. Działalność Kompanii Węglowej S.A. opiera się na funkcjonowaniu trzech linii biznesowych:WĘGIEL – jest podstawowym filarem funkcjonowania Spółki i obejmuje jej zasoby zajmujące się wydobyciem, jakością oraz sprzedażą węgla kamiennego.ENERGETYKA – zasoby przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją i sprzedażą energii elektrycznej, cieplnej i sprężonego powietrza, a przede wszystkim obejmuje budowę wraz z partnerem branżowym elektrowni opalanej węglem kamiennym o najwyższej możliwej sprawności energetycznej oraz zwiększenie gospodarczego wykorzystania ujmowanego metanu.OCHRONA ŚRODOWISKA – obszar najbardziej wrażliwy społecznie obejmujący zasoby przedsiębiorstwa zajmujące się racjonalnym zagospodarowywaniem odpadów wydobywczych, hałd, osadników oraz rekultywacją składowisk.Nadrzędnym długookresowym celem KW S.A. jest maksymalizacja wartości firmy, a główną ideą Kompanii jest jej przekształcenie z firmy eksploatującej i sprzedającej węgiel w koncern o zdywersyfikowanej działalności i uporządkowanym systemie zarządzania.

III. Lokalizacja Projektu

3.1. Lokalizacja ProjektuWojewództwo mazowieckiePowiat M. st. WarszawaGmina WarszawaMiejscowość WarszawaKod pocztowy 01-452 Ulica ul. Księcia JanuszaNr domu 64Nr lokalu -3.2. Status prawny nieruchomości, w której Projekt będzie zlokalizowanyWnioskodawca jest wyłącznym właścicielem budynku i pomieszczeń IGF PAN w Warszawie, w których będzie realizowany projekt. W ww. wymienionej lokalizacji mieścić się będzie główna siedziba projektu wraz z kluczowym

5/96

personelem IGF PAN. Pod tym adresem zlokalizowane będzie również 1 stanowisko do digitalizacji utworzone w ramach zadania 3.3.3. Pozostałe miejsca realizacji Projektu (jeśli dotyczy)INSTYTUT GEOFIZYKI PAN (dodatkowe lokalizacje)W ramach projektu utworzone zostaną 2 stanowiska do digitalizacji umiejscowione w jednostkach zamiejscowych IGF PAN w:- OG w Belsku: 05-622 Belsk Duży (Osiedle PAN), - OG w Raciborzu ul. Chłopska 1, 47-400 Racibórz.

ACK CYFRONET AGHAdres: ul. Nawojki 11, 30-950 KrakówZarówno pod względem organizacyjnym, jak i prawnym ACK Cyfronet AGH jest przygotowany do realizacji przedmiotowego projektu. Budynek użytkowany przez ACK Cyfronet AGH zlokalizowany na działce o numerze 863/1 został zakupiony w dniu 15.02.2007 r. przez Akademię Górniczo-Hutniczą im. St. Staszica w Krakowie. ACK Cyfronet AGH jako jednostka organizacyjna Akademii Górniczo-Hutniczej posiada prawo do użytkowania tego budynku na podstawie aktu notarialnego Repetytorium A.1942/2007 z dnia 15.02.2007 r.

KOMPANIA WĘGLOWA S.A.Prace w ramach projektu będą wykonywane w Oddziale KWK „Bobrek-Centrum” w Bytomiu oraz w Centrali Kompanii Węglowej S.A. w Katowicach. Zarówno pod względem organizacyjnym, jak i prawnym KW S.A. jest przygotowana do realizacji przedmiotowego projektu i posiada prawo do dysponowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa, położonymi:- przy ulicy Konstytucji, 41-900 Bytom - z tytułu prawa użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem własności

budynków bliżej określonych w załączniku do Decyzji Wojewody Śląskiego z dnia 27.01.1999 r. Nr AG/Gd.II-1/7222/562/98, objętych księgą wieczystą KA1Y/00011368/0, prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Bytomiu, w tym budynków magazynu i ekspedycji, w których zlokalizowana jest aparatura Stacji Geofizyki Górniczej Kompanii Węglowej S.A. Oddziału KWK „Bobrek-Centrum”

- przy ulicy Powstańców 30, 40-039 Katowice – z tytułu prawa użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem własności budynków i urządzeń, stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności, objętych księgą wieczystą KA1K/00029954/3, prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Katowicach.

IV. Opis Projektu4.1. Stopień dotychczasowego wykorzystania usług ICT, infrastruktury sieciowej

lub specjalizowanej dla potrzeb badań naukowych i prac rozwojowychSTOPIEŃ WYKORZYSTANIA INFRASTRUKTURY BADAWCZEJ I TELEINFORMATYCZNEJ INSTYTUTU GEOFIZYKI PAN W ZAKRESIE BADADAŃ NAUKOWYCH, DLA KTÓRYCH DEDYKOWANY JEST NINIEJSZY PROJEKT

Instytut Geofizyki PAN (IGF PAN) prowadzi badania podstawowe praktycznie we wszystkich dziedzinach obejmujących problematykę fizyki Ziemi – jej wnętrza, hydrosfery oraz atmosfery. W szczególności Instytut prowadzi stały monitoring globalnych pól geofizycznych, w tym aktywności sejsmicznej. W ramach badań sejsmologicznych Polska Sieć Sejsmologiczna (PLSN) należy do Wirtualnej Europejskiej Sieci Szerokopasmowych Stacji Sejsmicznych (Virtual European Broadband Seismograph Network – VEBSN, http://www.orfeus-eu.org/data/vebsn_contributors.html), w ramach której udostępnione są strumienie danych sejsmicznych z europejskich stacji sejsmologicznych.W zakresie obszaru badań, którego dotyczy niniejszy projekt, IGF PAN uczestniczy w pracach grupy roboczej sejsmiczności wyzwalanej i indukowanej (TAIS WG) Międzynarodowego Stowarzyszenia Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi (IASPEI, http://tais.iaspei.net). Autorzy projektu z Instytutu Geofizyki PAN opracowali zręby nowego, w pełni zintegrowanego sposobu uprawiania nauki w dziedzinie sejsmiczności indukowanej. Inicjatywa ta, nazwana Teamwork for Hazard Assessment for Induced Seismicity (THAIS) (http://thais.igf.edu.pl/), zakłada powstanie światowych wirtualnych centrów badań naukowych zajmujących się konkretnymi zagadnieniami fizycznymi indukowanego procesu sejsmicznego. Centra te, wsparte nowoczesnymi technikami ICT, skupiałyby naukowców z różnych krajów świata, pracujących wspólnie w sposób identyczny z wspólną pracą w jednym ośrodku. Niezbędne zaplecze techniczne dla realizacji takiej inicjatywy to, obok wspomnianego wsparcia ICT zapewniającego komunikację pomiędzy badaczami na poziomie takim jak fizyczna obecność w jednym miejscu, także integracja infrastruktury badawczej z szerokim wykorzystaniem technik IT. Inicjatywa zyskała szeroki oddźwięk światowy oraz oficjalne wsparcie IASPEI. W wyniku prac w ramach inicjatywy THAIS powstała grupa robocza WG10 „Infrastructures for Geo-Resources” w obrębie projektu EPOS, której celem jest integracja i rozwój infrastruktury

6/96

badawczej w obrębie sejsmologii indukowanej w Europie, tzw. e-Laboratorium Sejsmologii Indukowanej. Projekt EPOS dzięki staraniom IGF PAN został włączony w lutym 2011 roku na Polską Mapę Drogową Infrastruktury Badawczej.

Do realizacji badań naukowych i prac rozwojowych w IGF PAN wykorzystuje się zarówno infrastrukturę badawczą jak i sieciową. W ramach projektów MNiSW „Modernizacja i rozbudowa sieci LAN” stworzono nowoczesną infrastrukturę sieciową w IGF PAN w Warszawie, czyli:a) wyposażenie sieci LAN w nowoczesne przełączniki sieciowe warstwy L2 i L3 (IPv4)b) system zabezpieczenia sieciowego firewall - do celów realizacji zadań statutowych IGF PAN, oraz wpół-użytkowany przez IChF PAN oraz IChO PAN - uczestników Konsorcjum Naukowego: "Kampus Wola". Firewalle dostępowe dla Obserwatoriów w Ojcowie, Raciborzu i Belsku mają możliwość współpracy z centralnym firewallem i koncentratorem VPN (IPsec) w Warszawie, oraz perspektywicznie z urządzeniami wyższej klasy obsługującymi strumienie do 10 Gbps.Stworzona infrastruktura teleinformatyczna umożliwia dla celów projektu między innymi:a) szybki i stabilny dostęp do globalnego Internetu (łącza światłowodowe Kampusu Wola, symetryczne łącze podstawowe o prędkości 400 Mbps, wymiana BGP do/z globalnego Internetu z własnym systemem autonomicznym AS15665 zapewniająca łącza redundantne), niezbędny do sprawnej akwizycji danych oraz łączności z węzłem projektu POIG 2.3;b) umowa SLA z dostawcą usług Internetowych NASK w Warszawie zapewnia dostęp z pełna prędkością łącza internetowego do centrów Komputerów Dużych Mocy (KDM) w Polsce, w tym do ACK Cyfronet w Krakowie. Zapisy w umowie SLA dają gwarancję stabilnej pracy łącza - operator NASK posiada centrum NOC pracujące w trybie 24/7. Brak dostępu do usługi powoduje naliczanie kar umownych;c) możliwość podłączenia oraz zarządzania infrastrukturą informatyczną;d) wydajne łącza VPN w technologii IPsec do obserwatoriów (m. in. Belsk, Racibórz, Ojców - planowanych miejsc posadowienia stanowisk do digitalizacji materiałów analogowych).

Dodatkowo, ze środków LAN została wybudowana praktycznie od zera infrastruktura zasilania energetycznego - sieć napięcia gwarantowanego (częściowo finansowana z środków własnych IGF PAN w zakresie sieci dystrybucyjnej). IGF PAN wyposażony jest w dwa systemy zasilaczy bezprzerwowych (UPS) o mocach odpowiednio 60 KVA i 10+10KVA. System ten umożliwia rozbudowę (redundancja zasilania N+1) co jest też wyjątkowo cenne dla projektu POIG 2.3 - rozbudowa niskim kosztem systemu UPS z zachowaniem redundancji zasilania tzw N+1.

Poniżej przedstawiono główne elementy obecnie funkcjonującej infrastruktury badawczej na rzecz sejsmologii indukowanej IGF PAN, na której będzie bazować niniejszy projekt.

1. Infrastruktura badawcza sejsmiczności indukowanej towarzyszącej podziemnej eksploatacji rud miedzi na terenie Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego - LUMINEOS. LUMINEOS to powierzchniowa sieć sejsmologiczna Legnica-Głogów Underground Mining INduced Earthquake Observing System, należąca do Instytutu Geofizyki PAN. Stanowiska pomiarowe zabudowane są na powierzchni na terenie pola górniczego Zakładów Górniczych Rudna w Polkowicach, KGHM SA. Obecnie sieć składa się z 9 stanowisk pomiarowych. Stanowiska złożone są z sejsmometru krótkookresowego firmy Lennartz Electronics oraz rejestratora Net Data Logger produkcji IGF PAN. Dane z sieci LUMINEOS są danymi cyfrowymi ciągłymi, zapisywanymi z częstotliwością próbkowania 100 Hz. Rejestrowane są trzy składowe prędkości drgań gruntu, dwie poziome w płaszczyźnie N-S oraz E-W jak również składowa pionowa. Dane są dostępne on-line poprzez łącze GSM bezpośrednio do IGF PAN. Formatem danych jest sejsmologiczny standard miniSEED. Bieżącym opracowaniem danych tj. wyznaczaniem faz sejsmicznych zajmują się pracownicy Zakładu Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi (ZSiFWZ) IGF PAN. Utworzony w ten sposób biuletyn oraz katalog wstrząsów jest dostępny do dalszych badań. Dane sejsmiczne integrowane będą w trybie on-line.

2. Infrastruktura badawcza sejsmiczności w rejonie zapory wodnej Niedzica i Zbiornika Czorsztyn. W sąsiedztwie zbiornika Czorsztyńskiego oraz na Podhalu znajduje się sieć składająca się z kilku krótkookresowych stacji sejsmologicznych, należąca do IGF PAN, skąd pochodzą dane sejsmiczne oraz dane uzupełniające obszaru monitorowanego: dane o budowie geologicznej i model prędkościowy. W ramach niniejszego projektu planuje się modyfikację tej sieci poprzez wydzielenie części dedykowanej epizodowi RTS_Czorsztyn (punkt 4.4 Studium Wykonalności, Zadanie 4), zwiększenie liczby punktów poboru danych (stacji) i wymianę sensorów na właściwe dla problemu sensory co najmniej 5sekundowe. W skład sieci będzie wchodzić 10 krótkookresowych stacji sejsmicznych Lenartz 5s z rejestratorami NDL. Planuje się również poprawienie lokalizacji niektórych stacji w celu zmniejszenia szumu oraz modernizację interfejsów poboru danych. Stacje zostaną postawione w miejscach udostępnionych przez Zespół Elektrowni Wodnych Niedzica S.A. (ZEW), oraz w stacjach obserwacyjnych IMGW. Dane sejsmiczne integrowane będą w trybie on-line. Oprócz strumienia danych sejsmicznych integrowane będą w trybie off-line dane uzupełniające obszaru monitorowanego: dane o budowie geologicznej i model prędkościowy. Dane sieci niedzickiej

7/96

przygotowane będą w Zakładzie Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi IGF PAN w Warszawie. Dane te przesyłane będą do CIBIS.

Wymieniona infrastruktura badawcza IGF PAN jest szeroko wykorzystywana do monitoringu zjawisk indukowanych działalnością człowieka, dostarczając podstawowy materiał do badań naukowych.

INFRASTRUKTURA BADAWCZA I TELEINFORMATYCZNA GŁÓWNEGO INSTYTUTU GÓRNICTWA

Sieci infrastruktury badawczej GIG, tj. Górnośląska Regionalna Sieć Sejsmologiczna GRSS GIG oraz mobilne stacje pomiarowe dla inżynierii sejsmicznej CESIS GIG, służą do oceny zagrożenia sejsmicznego w dołowych wyrobiskach górniczych, do oceny bezpieczeństwa pracy górników oraz do oceny wpływów sejsmiczności na środowisko powierzchniowe w obszarze całego Górnego Śląska. GRSS GIG rejestruje i monitoruje wszystkie wstrząsy z obszaru GZW od magnitudy 2.0, również te występujące w obszarach tektoniki uskokowej poza obszarami kopalń i stanowi w tym względzie jedyne źródło informacji o sejsmiczności obszaru. Wyniki monitoringu sejsmicznego sieci GRSS GIG i CESIS GIG wykorzystywane są przez: przedsiębiorstwa górnicze do weryfikacji energii sejsmicznej silnych wstrząsów sejsmicznych indukowanych eksploatacją węgla kamiennego i tym samym oceny zagrożenia sejsmicznego;

urzędy administracji państwowej: Wyższy Urząd Górniczy, urzędy gmin i miast na terenie GZW; Sądy do rozstrzygania spraw odszkodowawczych; Wojewódzki sztab antykryzysowy - informacja o sejsmicznym zagrożeniu powszechnym; Inwestorów do oceny wpływów dynamicznych na projektowane obiekty budowlane.

Główne elementy obecnie funkcjonującej infrastruktury badawczej sejsmologii indukowanej Głównego Instytutu Górnictwa w zakresie badań naukowych, dla których dedykowany jest niniejszy projekt, to:

1. Infrastruktura badawcza sejsmiczności indukowanej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego - Górnośląska Regionalna Sieć Sejsmologiczna (GRSS GIG).GRSS GIG to Regionalna Sieć Głównego Instytutu Górnictwa monitorująca sejsmiczność wzbudzaną podziemną eksploatacją węgla na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW). Dane sejsmiczne integrowane będą w trybie on-line. Podstawowym zadaniem GRSS GIG jest ciągły monitoring sejsmiczności indukowanej działalnością górniczą w obszarze Górnego Śląska. W Lokalnym Centrum Danych Sejsmiczności Indukowanej GIG (LCDSI GIG), cyfrowe rejestracje sejsmiczne są przetwarzane i interpretowane oraz opracowywane są bazy danych o sejsmiczności indukowanej działalnością górnictwa węglowego w GZW. Wyniki analizy wstrząsów zarejestrowanych przez GRSS GIG są wykorzystywane do oceny zagrożenia sejsmicznego w obszarze GZW i stanowią w tym względzie źródło informacji dla lokalnej społeczności Górnego Śląska, urzędów administracji państwowej, przedsiębiorców i instytucji naukowych. GRSS GIG rejestruje wszystkie wstrząsy z obszaru Górnego Śląska od magnitudy 2.0. Sieć Sejsmologiczna GRSS GIG wraz z oprogramowaniem do rejestracji wstrząsów, akwizycji i analizy zapisów składa się z 10 autonomicznych stacji opartych na aparaturze zaprojektowanej i wykonanej w szwajcarskiej firmie GeoSIG VE-53-BB Trójskładowe sejsmometry, 0.2 do 160 Hz, dynamika >120 dB (1-30 Hz), GMS-18 Rejestrator sejsmiczny (digitizer), 3 kanałowy, zasilany z sieci i akumulatorów, dynamika > 130 dB, GXR-GPS Odbiornik sygnału GPS, TEL-WL2.4L Moduł przesyłający, antena z 25m kablem, Stacja zewnętrzna nadawcza TEL-WL2.4O, antena z 25m kablem, Modem GXX-GPRS z anteną, Komputer PC-DESK-P4 do rejestracji i akwizycji danych, Program GeoDAS do obsługi komunikacji danych pomiarowych, Komputer PC-DESK-P4 do analizy danych, program SEISAN do analizy wstrząsów sejsmicznych, System do kalibracji czujników drgań i do wyznaczania charakterystyk kanałów sejsmicznych firmy Bruel & Kjaer Polska Spółka z o.o. Dane sieci GRSS GIG przygotowane są w GIG w Katowicach.

2. Infrastruktura badawcza monitorująca powierzchniowe efekty sejsmiczności wzbudzanej podziemną eksploatacją węgla na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego.Dane sejsmiczne epizodu MIS-USCB_SGM (punkt 4.4 Studium Wykonalności, Zadanie 4) zbierane są przez mobilne stacje pomiarowe dla inżynierii sejsmicznej – CESIS GIG (Civil Engineering Stations for Induced Seismicity). Dane sejsmiczne integrowane będą w trybie on-line. Aktualnie GIG posiada 15 mobilnych autonomicznych stacji pomiarowych dla inżynierii sejsmicznej zaprojektowanych i wykonanych w szwajcarskiej firmie GeoSIG. Zestaw infrastruktury badawczej (IB) mobilnego stanowiska akcelerometrycznego z transmisją modemową danych do Lokalnego Centrum Danych Sejsmiczności Indukowanej GIG jest następujący: GMS-18 Rejestrator sejsmiczny (digitizer), 3 kanałowy, zasilany z sieci i akumulatorów (15 szt), GXR-GPS Odbiornik sygnału GPS (15 szt), GXX-GPRS Modem GPRS z anteną (15 szt), Trójskładowy akcelerometr AC-63 (10 szt), Trójskładowy akcelerometr AC-63-DH do otworu wiertniczego (5szt), Program GEODAS-COM do obsługi komunikacji, Program GEODAS-DAP do rejestracji danych, Programy do analizy danych: SEISAN, SOFT-ART2, Komputer PC-DESK-P4 do akwizycji, przetwarzania i analizy danych. Sygnały sejsmiczne z akcelerometrów AC-63 przesyłane są transmisją do LCDSI GIG. Rejestracje cyfrowe zjawisk

8/96

sejsmicznych z programu GeoDAS dostarczane są w ogólnodostępnym formacie mini SEED. Dane akcelerometryczne przechowywane są zarówno w formie ciągłego strumienia danych jak i w formie samych wyzwolonych wstrząsów. Informacje i interpretacja danych z zarejestrowanych wstrząsów przechowywane są w bazie danych mobilnej sieci infrastruktury badawczej CESIS GIG. Aktualnie uruchomione są 4 akcelerometryczne stacje inżynierskie, w tym jedna w otworze wiertniczym 30 metrowym. W ramach projektu planowane jest rozbudowanie systemu o nowe 4 stanowiska poboru danych akcelerometrycznych. Dane sieci CESIS GIG przygotowane są w GIG w Katowicach.

PODSTAWOWA INFRASTRUKTURA BADAWCZA I TELEINFORMATYCZNA KOMPANII WĘGLOWEJ S.A.

Wielokanałowe kopalniane Systemy Obserwacji Sejsmologicznych (SOS) składają się z części naziemnej i podziemnej. Część podziemną stanowią sondy sejsmometryczne rozmieszczone w wyrobiskach dołowych kopalni na dużym obszarze tworząc sieci kopalnianych obserwacji sejsmologicznych. Możliwość rejestracji wstrząsów górniczych przez wielostanowiskowe sieci sejsmologiczne dała podstawy do wypracowania szeregu działań profilaktycznych w prewencji zagrożenia tąpaniami – stawiając metodę sejsmologii górniczej jako wiodącą w ocenie zmian stanów zagrożenia. W Kompanii Węglowej S.A. aktualnie jest czynnych 17 sieci sejsmologicznych utworzonych w oparciu o różne aparatury rejestrujące. Takie obserwacje prowadzone od lokalnych (systemy ścianowe – dla rejonu jednej ściany) poprzez kopalniane do regionalnych, obejmujących nie tylko duże obszary powierzchni, ale również różne struktury geologiczne powinny być przydatne nie tylko górnictwu.

Główne elementy obecnie funkcjonującej infrastruktury badawczej sejsmologii indukowanej Kompanii Węglowej S.A., zaplanowane do integracji w niniejszym projekcie, to:

1. Podziemna i powierzchniowa kopalniana sieć sejsmologiczna KWK BOBREK-CENTRUM. Kopalniany System Obserwacji Sejsmologicznej (SOS) składa się z części naziemnej i podziemnej. Część podziemną stanowią sondy otworowe sejsmometryczne DLM jedno lub trójskładowe (27 sond pomiarowych z prądową transmisją danych, w tym 10 trójskładowych). Każdy kanał jest próbkowany 16-bitowym słowem z częstotliwością od 500 Hz, co powala na obróbkę i rejestrację danych w paśmie 1Hz-200Hz. Rejestracje z sond pomiarowych przesyłane są liniami kablowymi do 64-kanałowej stacji odbiorczej DLM SO (4 panele po 16 kanałów sejsmicznych) umieszczonej w kopalnianym centrum rejestracji danych na powierzchni KWK Bobrek-Centrum. Stacje odbiorcze mogą być łączone panelowo z rejestratorem SOS, co daje możliwość użycia w systemie stanowisk sejsmicznych o dowolnej wielokrotności liczby 16 i dalszą rozbudowę systemu. Dynamika drgań rzeczywistych cyfrowych zapisów wstrząsów zmienia się w zakresie od 50dB do 80dB (ograniczenia środowiska metrycznego), natomiast dynamika układów elektronicznych jest znacznie wyższa, tj. ponad 90 dB. Podstawowe cechy stacji odbiorczej DLM-SO są następujące: typ transmisji – modulacja prądowa, zasilanie części dołowej – w tej samej parze kabla teletechnicznego co sygnał sejsmiczny, długość linii transmisyjnej do 15km, zakres częstotliwości od 0.1 do 10000Hz, dynamika w odniesieniu do szumu własnego 92dB, wzmocnienie - ×1,×2,×5,×10. Rejestrator wstrząsów w systemie SOS zapisuje wyzwolone sygnały po konwersji na postać cyfrową z użyciem przetwornika A/C w trybie on line. Wstrząsy w formie cyfrowej zarejestrowane są z kodem czasowym z zegara GPS w formacie sejsgram opracowanym na potrzeby systemu SOS. Do przetwarzania cyfrowego i interpretacji zarejestrowanych sygnałów sejsmicznych służy dedykowane oprogramowanie SEJSGRAM i MULTILOK.

STOPIEŃ WYKORZYSTANIA INFRASTRUKURY IT ACK CYFRONET AGH PRZEZ UŻYTKOWNIKÓWNaukowcy korzystający w swoich badaniach z infrastruktury informatycznej potrzebują do prowadzenia swych prac 3 rodzajów zasobów: przetwarzania danych – zasoby obliczeniowe, składowania danych – zasoby dyskowe i taśmowe, transmisji danych – zasoby sieciowe.Utrzymanie i modernizacja infrastruktury IT powinna uwzględniać zrównoważony rozwój każdego z ww. rodzajów zasobów, gdyż niedorozwój któregokolwiek z nich prowadzi do upośledzenia usług.Zasoby obliczenioweZasoby obliczeniowe ACK Cyfronet w znakomitej większości skupione są wokół najmocniejszego w Polsce (wg. listy Top500 z listopada 2012 r.) klastra o nazwie „Zeus”, stanowiącego jednocześnie najsilniejszy węzeł sfederalizowanej Infrastruktury PL-Grid. Obecna moc zmierzona klastra Zeus to 234 TFlop/s (moc teoretyczna 358 TFlop/s), co plasuje go na miejscu 106 w skali światowej na liścieTop500.

9/96

maj

201

2

czer

wie

c 20

12

lipie

c 20

12

sier

pień

201

2

wrz

esie

ń 20

12

paźd

zier

nik

2012

listo

pad

2012

grud

zień

201

2

styc

zeń

2013

luty

201

3

mar

zec

2013

kwie

cień

201

3

maj

201

3

500600700800900

1 0001 100

Liczba użytkowników klastra ZEUS

Rys. 2. Liczba użytkowników klastra ZEUS. Źródło: ACK Cyfronet.

Liczba użytkowników klastra "Zeus" wynosi 910. Przyrost w ciągu ostatnich 12 miesięcy wyniósł 30%, z uwzględnieniem usunięcia kont użytkowników, którym wygasły uprawnienia do korzystania z infrastruktury. Przybywa również użytkowników z dużym zapotrzebowaniem na moc obliczeniową: w 2013 roku tych, którzy wykorzystali więcej niż 1000 h czasu obliczeniowego, było 234, zaś w analogicznym okresie 2012 takich użytkowników było 176 (wzrost o 33%).W ciągu ostatniego roku klaster „Zeus” był sukcesywnie rozbudowywany, począwszy od 12 tysięcy rdzeni do około 20 tysięcy rdzeni dostępnych obecnie. Pozwala to na przetwarzane średnio 22 000 zadań w ciągu doby. Poniższy wykres (rys. 3) przedstawia liczbę rdzeni zaalokowanych dla zadań uruchomionych i liczbę rdzeni, jakie są potrzebne do uruchomienia zadań oczekujących w kolejce do uruchomienia. Ilość rdzeni zadań uruchomionych nigdy nie osiąga maksymalnej ilości dostępnych rdzeni wynika to z aspektów technicznych szeregowania zadań (część rdzeni oczekuje celem wystartowania dużego zadania na wielu rdzeniach jednocześnie). Widać, że mimo rozbudowy klastra kolejka zadań oczekujących zwiększa się.

Rys. 3. Liczba rdzeni wykorzystywanych w ramach przestrzeni roboczej w roku 2012. Źródło: ACK Cyfronet AGH.

Zmienia się również sposób korzystania z mocy obliczeniowej. Wzrost liczby rdzeni pozwolił na płynne przetwarzanie rozległych zadań wieloprocesorowych, tj. wymagających 128, 256 czy 512 rdzeni jednocześnie. Po ostatniej rozbudowie sprzętowej pojawiły się zadania o niespotykanym dotąd rozmiarze 1024 i więcej rdzeni. Mimo tak sporych, wydawałoby się, możliwości znane są przypadki polskich użytkowników aplikujących do zagranicznych centrów w celu realizacji swoich najbardziej wymagających scenariuszy.Zachowanie ciągłości funkcjonowania infrastruktury IT wymaga uwzględnienia amortyzacji (starzenia się) sprzętu i koniecznych modernizacji. Średni czas żywotności węzłów obliczeniowych wynosi 60 miesięcy. Po tym czasie eksploatacja staje się nieopłacalna ze względu na częstsze awarie i wygaśnięcie gwarancji producenta oraz niekorzystny stosunek oferowanej mocy obliczeniowej do pochłanianej energii elektrycznej.Najstarsza partycja w klastrze została zakupiona w 2009 i ma moc teoretyczną 20 TFlops jej wycofanie przewidziane jest w 2014 roku. Przewidujemy, że łącznie do 2015 z klastra wycofaniu będzie podlegać115 TFlops, co uszczupli całkowitą moc klastra o 32%. Zaplanowane zakupy (w ramach projektu PLGrid Plus) w wielkości 118 TFlops pozwolą na uzupełnienie tego braku. Sumarycznie zatem, moc klastra do 2015 roku nie zmieni się ze względu na czynnik eksploatacji.

Zasoby pamięci masowej

10/96

Potężne moce przetwarzania danych wymagają sposobów na składowanie i szybki dostęp do danych wejściowych i wyjściowych. W dziedzinie pamięci masowej dostępnej dla użytkowników w ACK Cyfronet AGH zasoby są w praktyce wykorzystane w 95%. 300 TB pamięci dyskowej jest wykorzystywana przez bieżące zadania (pamięć podręczna typu scratch), 120 TB jest zaalokowane dla grupy astrofizyków, 50 TB dla polskiej grupy fizyków związanych z LHC. Deklaracje zaś dla tych grup obejmują po 400 TB dla każdej z grup i 200 TB w ramach systemu grantów PL-Grid.

Rozwój usług stowarzyszonychProwadzenie infrastruktury o znacznym stopniu złożoności i zaawansowania technologicznego nie jest możliwe przy zastosowaniu prostych technik zarządzania czy obsługi. Liczba użytkowników pokazana wcześniej (prawie tysiąc aktywnych użytkowników) uzmysławia, że potrzebne są narzędzia automatyzujące procesy operacyjne i zespół ludzi umożliwiający ogarnięcie wyzwania tej skali. W celu dostarczenia dobrej jakości usług, konieczne jest też zastosowanie najlepszych praktyk zarządzania usługami IT (ang. IT Service management) takich jak ITIL czy ISO-20000. Infrastruktura PL-Grid, której znaczną część stanowią zasoby Cyfronetu, od dawna wprowadza zalecenia ITSM, zachęcając wszystkie ośrodki do podjęcia wysiłku ich implementacji w lokalnym środowisku. Cyfronet, będąc ośrodkiem wiodącym w wielu aspektach, implementuje te techniki.

System grantów obliczeniowych PL-Grid wymaga rozszerzenia o następujące funkcjonalności: Przystosowanie infrastruktury. Założenia systemu grantów wymagają, aby wszystkie elementy

pośredniczące w przetwarzaniu zadań, takie jak middleware czy konkretne usługi, uwzględniały kontekst grantu obliczeniowego użytkownika. Obecnie najważniejsza wydaje się kwestia szeregowania zadań na poziomie ośrodka w sposób zapewniający respektowanie postanowień umowy z użytkownikiem.

Rozliczanie wykorzystania zasobów pamięci masowej. Różnorodność stosowanych rodzajów pamięci masowej utrudnia monitorowanie wykorzystania i rozliczanie. Potrzebny jest jednolity system umożliwiający monitorowanie korzystania użytkowników z tych zasobów i skonfrontowanie tych danych z deklaracjami w systemie grantów. System taki jest też przydatny dla planowania przyszłego zapotrzebowania.

Monitorowanie grantów obliczeniowych. Grant obliczeniowy stanowi sedno w komunikacji dostawca zasobów – użytkownik. Konieczne jest opracowanie definicji gwarancji i limitów dla wszystkich metryk dostępnych w grantach obliczeniowych. Dlatego postanowienia grantów powinny być monitorowane. Potrzebny jest system, w którym obydwie strony byłyby w stanie widzieć deklaracje i wartości obserwowane rzeczywiście.

Raportowanie. Potrzebne są ułatwienia dla ośrodka, polegające na łatwym sporządzaniu raportów z rocznej działalności na podstawie systemu grantów i raportowanych tam rezultatów prac naukowych.

System ewaluacji wydajności naukowej infrastruktury.Celem tego systemu jest dostarczenie informacji dotyczącej produktywności naukowej badań przeprowadzonych na infrastrukturze. Pozwala on skorelować wykorzystanie zasobów infrastruktury z jakością wyników naukowych. Jest to ważne w celu zidentyfikowania i promowania naukowców dostarczających najlepsze rezultaty.

Wsparcie informatyczne dla grup naukowców.Celem tej usługi jest umożliwienie grupom naukowców, mającym pomysł na usługę opartą o zasoby IT, stworzenie tej usługi. Oferta obejmuje pomoc w zakresie: algorytmów, integracji z infrastrukturą, narzędzi (np. repozytoria), testowania, wdrożenia i utrzymania. 4.2. Identyfikacja kluczowych potrzeb Wnioskodawcy oraz członka konsorcjum/sieci/ grupy

(jeśli dotyczy)Badanie sejsmiczności indukowanej (SI) jest podstawową potrzebą i celem wszystkich konsorcjantów. Polska jest krajem niewielkiej sejsmiczności naturalnej, natomiast sejsmiczność antropogeniczna: wstrząsy w kopalniach, potencjalna sejsmiczność indukowana eksploatacją gazu łupkowego, energii geotermalnej czy sekwestracją CO2, jest problemem o dużym znaczeniu. Silne zjawiska sejsmiczne towarzyszące działalności człowieka odpowiadają lokalnie umiarkowanym trzęsieniom ziemi i stanowią zagrożenie dla ludzi, dla obiektów i urządzeń technicznych procesów indukujących sejsmiczność oraz dla infrastruktury urbanistycznej. Pomimo wysiłków czynionych przez światowe zespoły naukowe zarówno ocena i prognoza zagrożeń wywołanych sejsmicznością antropogeniczną, jak i metody ich zmniejszania, nadal są niewystarczające. Jednym z powodów jest duża złożoność indukowanego procesu sejsmicznego, zmienność w czasie warunków generowania wstrząsów oraz różnorodność czynników antropogenicznych mających wpływ na ten proces. Problem sejsmiczności indukowanej, będący złożeniem oddziaływania człowieka na górotwór i odpowiedzi górotworu, jest z natury interdyscyplinarny. Jego badanie wymaga również studiowania poszczególnych procesów technologicznych, które destabilizują górotwór. Obecny niezadawalający stopień rozpoznania zagrożenia sejsmicznością indukowaną wynika również po części ze znacznego zdezintegrowania grup badających to zjawisko. Doświadczenia na temat związku aktywności sejsmicznej z działalnością człowieka zbierane były w okresach różnej długości. Wynika z tego zróżnicowanie zasobów wiedzy i

11/96

doświadczenia grup badawczych skupionych wokół sejsmiczności indukowanej określonym rodzajem działalności człowieka. Zróżnicowanie to pogłębia niewystarczająca wymiana myśli naukowej. Częste utajnianie danych technologicznych również nie sprzyja wymianie doświadczeń naukowych na tym polu. Dlatego głównym celem Konsorcjantów jest:

• integracja środowiska naukowego i technicznego zajmującego się zagadnieniami sejsmiczności indukowanej;• intensyfikacja międzynarodowej współpracy pomiędzy różnymi ośrodkami naukowymi zajmującymi się

sejsmicznością indukowaną i przemysłowymi, dostarczającymi wiedzę o procesach technologicznych odpowiedzialnych za pojawienie się sejsmiczności indukowanej;

• intensyfikacja badań zagrożeń związanych z sejsmicznością antropogeniczną oraz sposobów zarzadzania antropogenicznym ryzykiem sejsmicznym;

• międzysektorowy transfer wiedzy, zapewniający wdrażanie rozwiązań naukowych w przemyśle oraz wsparcie środowiska naukowego odpowiednią infrastrukturą badawczą i wiedzą techniczną.

Realizacja tego celu będzie możliwa dzięki stworzeniu platformy ułatwiającej międzynarodową współpracę naukową na polu sejsmiczności indukowanej działalnością człowieka, zapewniającą wymianę wiedzy oraz ciągły dostęp do danych i wyników badań. Stworzenie takiej e-platformy, Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej, jest również wielką szansą na konsolidację nauki polskiej w dziedzinie sejsmiczności antropogenicznej oraz na zapewnienie jej na czas dłuższy wiodącej roli w integracji nauki europejskiej i światowej w tej dziedzinie. ACK Cyfronet AGH udostępnia naukowcom infrastrukturę obliczeniową i przestrzeń pamięci masowych do przechowywania danych w ramach infrastruktury PL-Grid. Jednakże sama infrastruktura nie jest wystarczająca aby sprostać wymaganiom użytkowników co do prowadzenia badań naukowych na światowym poziomie. Integralną częścią infrastruktury muszą być również dedykowanych usługi zbudowane na bazie zasobów odpowiadające potrzebom różnych dziedzin nauki. Na potrzeby integracji środowiska naukowego sejsmiczności indukowanej zbudowany zostanie Pilotażowy Węzeł Tematyczny Sejsmiczności Indukowanej. TWSI będzie zdolny do realizowania use case pod tytułem „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny”. Wybrany use case jest szerokim, istotnym i aktualnym zagadnieniem naukowym.Zarówno GIG, jak i KW SA posiłkują się własną infrastrukturą w procesie przetwarzania i interpretacji danych pozyskanych za pośrednictwem posiadanej IB. Główną potrzebą GIG i KW SA jest zintegrowanie danych z różnych źródeł: od podstawowych danych sejsmicznych, poprzez dane geologiczne, geodezyjne, geomechaniczne itd., a także uruchomienie usług tematycznych dla sejsmiczności indukowanej w ramach Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej. Integracja, akwizycja, przetwarzanie i konwersja danych sejsmicznych w jednym miejscu za pośrednictwem TWSI pozwoli usprawnić i rozwinąć badania prowadzone nad sejsmicznością indukowaną. Integracja IB dla sejsmiczności indukowane jest niezbędna w celu prowadzenia dalszych prac badawczych nad tym zjawiskiem.4.3. Cele i uzasadnienie Projektu

I. UZASADNIENIE I TŁO REALIZACJI PROJEKTU

Sejsmiczność indukowana

Zjawisko sejsmiczności indukowanej działalnością technologiczną człowieka jest to niepożądana dynamiczna odpowiedź górotworu na procesy technologiczne. Sejsmiczność indukowana ma istotne znaczenie społeczno-ekonomiczne. Trzęsienie ziemi o magnitudzie M=6.5, wyzwolone napełnianiem zbiornika wodnego Koyna w Indiach w 1967 roku, spowodowało około 200 ofiar śmiertelnych, 1500 rannych i tysiące bezdomnych. Ponad 1600 wniosków o odszkodowania wpłynęło od mieszkańców okolic kopalni węgla kamiennego Piast po wstrząsie M=4.0 w tej kopalni w roku 2010. Trzęsienie ziemi M=3.4, indukowane przez pobór energii geotermalnej w Bazylei w 2006 spowodowało zamknięcie tego kosztującego 30 milionów Euro projektu oraz zagroziło całej koncepcji wykorzystania energii geotermalnej w Europie. Słaby wstrząs o magnitudzie M=2.3 w Blackpool w Anglii, wywołany w 2011 eksperymentem hydroszczelinowania dla eksploatacji gazu z łupków, jest używany jako jeden z argumentów przeciw wykorzystywaniu zasobów tego gazu. Jest całkowicie jasne, że ważne gospodarczo technologie mogą utracić zaufanie publiczne, jeśli towarzyszące im zagrożenie sejsmiczne nie będzie wiarygodnie szacowane i uczciwie oraz profesjonalnie przedstawiane społeczeństwu. Stwierdzenie to nabiera szczególnego sensu w Europie, w której, wskutek gęstego zaludnienia, działalność technologiczna indukująca sejsmiczność prowadzona jest blisko siedzib ludzkich. Równocześnie Europejczycy są szczególnie wrażliwi na punkcie własnego bezpieczeństwa, bezpieczeństwa swojej własności oraz zagrożeń środowiska.

Istotne znaczenie sejsmiczności indukowanej w Polsce związane jest sięgającym wielu dziesiątek lat wstecz problemem tąpań w kopalniach. Dzięki tej długiej historii i środkom przeznaczanym na badania tego zjawiska pod kątem przewidywania i ograniczania jego niekorzystnych skutków, nauka polska na tym polu znalazła się w czołówce światowej. Projekty eksploatacji gazu z łupków czy podziemnego składowania dwutlenku węgla otwierają nowe istotne rozdziały na polu zmniejszania zagrożenia sejsmicznością antropogeniczną w Polsce.

12/96

Świadectwa rosnącej w świecie potrzeby integracji badań naukowych w dziedzinie sejsmiczności indukowanej są zbierane przez koordynatora projektu podczas wielu sesji poświęconych sejsmiczności indukowanej, które organizował i prowadził na światowych kongresach geofizycznych oraz w dyskusjach w ramach grupy roboczej sejsmiczności wyzwalanej i indukowanej (TAIS WG) Międzynarodowego Stowarzyszenia Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi (IASPEI), którą zorganizował i prowadzi od 2007 roku (http://tais.iaspei.net). Wychodząc naprzeciw tej potrzebie autorzy niniejszego projektu z Instytutu Geofizyki PAN opracowali nową koncepcję uprawiania nauki w dziedzinie sejsmiczności indukowanej. Inicjatywa ta, nazwana Teamwork for Hazard Assessment for Induced Seismicity (THAIS) (http://thais.igf.edu.pl/), zakłada powstanie światowych wirtualnych centrów badań naukowych zajmujących się konkretnymi zagadnieniami fizycznymi indukowanego procesu sejsmicznego. Centra te, wsparte nowoczesnymi technikami IT, skupiałyby naukowców z różnych krajów świata, pracujących wspólnie w sposób identyczny z wspólną pracą w jednym ośrodku. Niezbędne zaplecze techniczne dla realizacji takiej inicjatywy to obok wspomnianego wsparcia IT zapewniającego komunikację pomiędzy badaczami na poziomie takim jak fizyczna obecność w jednym miejscu, także integracja infrastruktury badawczej z szerokim wykorzystaniem technik IT. Inicjatywa zyskała szeroki oddźwięk światowy oraz oficjalne wsparcie IASPEI. W trakcie rozwijania inicjatywy THAIS w Europie rozpoczęła się realizacja Fazy Przygotowawczej projektu infrastrukturalnego w naukach o Ziemi European Plate Observing System, EPOS. Inicjatorzy THAIS poczynili starania, aby włączyć integrację infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w program integracji infrastruktury badawczej w naukach o Ziemi EPOS.

EPOS - European Plate Observing System

EPOS jest największym europejskim projektem infrastrukturalnym w naukach o Ziemi. Misją projektu EPOS jest integracja rozproszonych istniejących i nowo powstających infrastruktur badawczych w dziedzinie nauk o Ziemi w Europie oraz tworzenie i udoskonalanie elementów integrujących te infrastruktury. Efektem EPOS ma być paneuropejska instalacja naukowa otwarta dla państw członkowskich i krajów stowarzyszonych, ułatwiająca wymianę wiedzy i mobilność naukowców na obszarze Europejskiej Przestrzeni Badawczej oraz przyczyniająca się do upowszechniania i optymalizacji wyników badań. Infrastruktura badawcza (IB) EPOS opiera się na istniejących krajowych centrach danych, zarządzanych i finansowanych przez krajowe środowiska. Projekt zakłada, że krajowe infrastruktury badawcze zostaną zintegrowane na etapie przygotowawczym projektu tworząc Centra Krajowe EPOS. Centra te zapewnią kompleksowe dane z konkretnej dziedziny, (np. sejsmologiczne, geodezyjne, geologiczne itp.). Każde Centrum Krajowe EPOS będzie posiadało własne zaplecze informatyczne. Pozwoli to na stworzenie efektywnego przechowywania danych, a także zapewni podstawowe zasoby obliczeniowe. Z założenia infrastruktura badawcza projektu EPOS ma przyczynić się do informowania, rozpowszechniania, edukacji i szkolenia. Projekt EPOS został zaplanowany do 2040 roku. Obecnie, od 2011 do 2014 roku, trwa jego Faza Przygotowawcza. W 2008 roku projekt został zatwierdzony przez Europejskie Forum Strategiczne Infrastruktur Badawczych (ESFRI), a w 2011 r. został umieszczony na Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktur Badawczych. W realizację Fazy Przygotowawczej EPOS (FP EPOS) zaangażowanych jest obecnie 20 partnerów pełnych z 18 krajów oraz 6 partnerów stowarzyszonych. Informację o IB integrowanych w ramach EPOS można znaleźć na stronie projektu: www.epos-eu.org.

Paneuropejska instalacja naukowa tworzona przez EPOS budowana jest z 3 warstw. Najniższą warstwę planu integracji EPOS tworzą istniejące lub powstające krajowe infrastruktury badawcze w naukach o Ziemi. Są to między innymi rozproszone regionalne systemy obserwacji geofizycznych, np. sieci sejsmologiczne, sieci geodezyjne, lokalne obserwatoria geomagnetyczne, ciągłe obserwatoria in-situ oraz obserwatoria wulkanologiczne, laboratoria doświadczalne, zintegrowane dane satelitarne oraz informacja geologiczna. Krajowe IB są integrowane w projekcie w skali europejskiej w tzw. Tematycznych Węzłach EPOS, dostarczających specjalizowane usługi społecznościom zrzeszonym w ramach danych dyscyplin w naukach o Ziemi (np. sejsmologia, geodezja itp.) lub zainteresowanych poszczególnymi dyscyplinami. Tematyczne Węzły tworzą pośrednią warstwę planu integracji EPOS. Najwyższą warstwę instalacji tworzą tzw. Zintegrowane Usługi EPOS, opracowane wspólnie dla wszystkich Tematycznych Węzłów EPOS. Są to multidyscyplinarne usługi, umożliwiające dostęp do danych, produktów danych, narzędzi przetwarzania i wizualizacji, oprogramowania i zasobów obliczeniowych dla różnego typu użytkowników platformy EPOS. Bieżącą listę IB uczestniczących w planie integracji EPOS można znaleźć w Bazie Infrastruktur Badawczych EPOS (Research Infrastructures Database for EPOS, RIDE, http://epos-eu.org/ride/).

EPOS może zapewnić niezbędne wsparcie integracji europejskiej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej dla inicjatywy THAIS w szczególności, a dla integracji badań naukowych sejsmiczności antropogenicznej w ogólności. W marcu 2012 roku Project Development Board EPOS podjął decyzję o ustanowieniu podgrupy roboczej, wówczas WG5b: Infrastructures for Georesources, której głównym zakresem działania jest sejsmiczność indukowana. Koordynacja instytucjonalna prac WG5b została przekazana Instytutowi Geofizyki PAN. Obecnie grupa ta jest pełnoprawną grupą roboczą EPOSu WG10 „Infrastructures for Geo-resources”. Grupę WG10 tworzą reprezentanci 10

13/96

krajów - zarówno środowiska naukowego, jak i przemysłowego. Celem WG10 jest integracja rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w Europie w ramach EPOS. Utworzony węzeł infrastrukturalny będzie pierwszym centrum IB sejsmiczności indukowanej w Europie. Spodziewana jest więc jego istotna rola również w integracji europejskiego środowiska naukowego zajmującego się problematyką sejsmiczności indukowanej oraz wzmocnieniu bilateralnej współpracy pomiędzy nauką i przemysłem. Obecnie prace WG10 skoncentrowane są na czterech głównych priorytetach:

o zapoczątkowanie i ułatwienie stopniowej zmiany perspektywy badawczej w SI z obecnej, zorientowanej na technologię indukującą, na nową koncentrującą się na fizycznym problemie procesu sejsmicznego bez względu na rodzaj technologii indukującej, jednak bez utraty kontaktu z technologicznymi uwarunkowaniami generowania sejsmiczności;

o zintensyfikowanie międzynarodowej współpracy; o zwiększenie efektywności naukowej poprzez zapewnienie ciągłego dostępu do danych, wyników badań,

metodologii oraz wysokiej jakości narzędzi przetwarzania i usług badawczych; o wzmocnienie współpracy pomiędzy sektorami publicznym i prywatnym, dwukierunkowa mobilność sektorowa

oraz transfer wiedzy i technologii pomiędzy tymi sektorami.Projekt EPOS przewiduje tworzenie Tematycznych Węzłów realizujących tematyczne usługi. Tematyczne Węzły powstawać będą w fazie konstrukcyjnej projektu EPOS, a więc już od początku 2015 roku. W trosce o integralność sejsmiczności wzbudzanej różnymi rodzajami technologii indukujących uważamy, że sejsmiczność indukowana powinna w ramach EPOS mieć jeden węzeł tematyczny – Tematyczny Węzeł Sejsmiczności Indukowanej (TWSI). Nasz pogląd w tym zakresie dzielony jest przez wszystkich członków grupy roboczej WG10 EPOS. Przewidywana topologia takiego jednego TWSI jest następująca. Infrastruktura - Dane związana z poszczególnymi integrowanymi Epizodami Sejsmiczności Indukowanej (ESI), część rutynowego i zaawansowanego oprogramowania przeznaczonego do badań naukowych, oprogramowanie nowo proponowanych algorytmów przeznaczone do ich testowania i rozwoju oraz wszelkiego rodzaju materiały pisemne z dziedziny są zbierane i magazynowane w Centrach Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS) w poszczególnych krajach – członkach EPOS. Dostawcy infrastruktury: danych i innych obiektów integrowanych, przesyłają je do odpowiednich CIBIS. Dostawcy infrastruktury, którzy prowadzą rejestracje danych itp. i finansują te działania, a przekazują je nieodpłatnie via CIBIS do wykorzystywania przez użytkowników węzła, utrzymują prawo własności do tej infrastruktury. Dają CIBIS jedynie prawo do niewyłącznego rozporządzania przekazanymi zasobami. CIBIS i dalej cała platforma dołącza sygnaturę dostawcy – właściciela infrastruktury przy każdorazowym użyciu zasobów przez użytkownika platformy. Użytkownik jest zobowiązany do zamieszczania tej sygnatury we wszystkich trwałych wynikach wykorzystania tych zasobów. CIBIS łączą się dwukierunkowo z TWSI. TWSI odbiera, magazynuje i udostępnia swym użytkownikom bazę metadanych, pozwalającą mu zorientować się w zasobach wszystkich CIBIS. TWSI przejmuje i adaptuje do przetwarzania na komputerach dużej mocy część oprogramowania zebranego przez CIBIS. Na polecenie użytkownika TWSI łączy się z odpowiednim CIBIS i udostępnia użytkownikowi wymagane zasoby danych i usługi. Ze względu na pierwszoplanową pozycję nauki polskiej na polu sejsmiczności antropogenicznej, światowe inicjatywy integracyjne z wykorzystanie najnowszych technik IT, podejmowane przez polskich naukowców oraz naszą wiodącą rolę organizacyjną we wprowadzeniu sejsmiczności antropogenicznej w projekt EPOS, uważamy, że zarządzanie Tematycznym Węzłem Sejsmiczności Indukowanej powinno zostać powierzone Polsce. Jesteśmy przygotowani od strony koncepcyjnej, a możemy być na czas od strony organizacyjnej i technicznej do zarządzania europejską zintegrowaną infrastrukturą badawczą sejsmiczności indukowanej. Z ostatnich informacji z Project Development Board EPOS wynika, że decyzje o lokalizacji węzłów będą poprzedzone oceną przygotowania organizacyjno-technicznego aplikujących krajów. Celem strategicznym niniejszego projektu - „Cyfrowa przestrzeń badawcza sejsmiczności indukowanej dla celów EPOS” jest wzmocnieniem pozycji Polski w przyszłych staraniach o prowadzenie Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.

II. ZAKRES I CEL PROJEKTU

Celem niniejszego projektu jest zbudowanie cyfrowej przestrzeni badawczej sejsmiczności indukowanej.Cel realizowany będzie przez:(1) (1) Budowę Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności. Powstanie takiego CIBIS jest

warunkiem koniecznym uczestnictwa Polski w przyszłych strukturach EPOS na polu sejsmiczności antropogenicznej. Musi powstać bez względu na to jaka będzie ostateczna forma tematycznego węzła i gdzie kto nim będzie zarządzał. Wraz z budową CIBIS nastąpi dalsza integracja polskiej infrastruktury badawczej w dziedzinie i pogłębienie partnerstwa nauka – przemysł.

(2) Budowę pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS . Lata 2013-2014, ostatnie lata fazy przygotowawczej projektu EPOS i następne pierwsze lata fazy konstrukcyjnej przewidują uruchomienie na platformach EPOS wybranych „use cases”. W zrozumieniu EPOS use case to zintegrowana infrastruktura oraz zintegrowane i tematyczne usługi platform EPOS umożliwiające badania naukowe konkretnego, szerszego

14/96

zagadnienia naukowego. W ten sposób wykazana będzie przydatność integracji infrastruktury badawczej, prowadzonej przez projekt EPOS. W miarę upływu czasu ilość use cases, a więc przydatność platform EPOS będzie rosła. W ramach niniejszego projektu zamierzamy zbudować pilotażowy TWSI, zdolny do realizowania use case pod tytułem „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny”. Wybór takiego use case podyktowany jest kilkoma powodami. Po pierwsze, jest to szerokie, istotne i aktualne zagadnienie naukowe. Zarówno teoretyczne jak i obserwacyjne prace wskazują na silne związki pomiędzy zjawiskami sejsmicznymi, wynikające z ich wzajemnego oddziaływania. Efektem tych związków jest, szeroko rozumiane grupowanie zjawisk. Efekty te z sukcesem badane w sejsmologii naturalnych trzęsień ziemi stwarzają szanse na lepsze zrozumienie sejsmogenezy w indukowanych procesach sejsmicznych, a więc większe możliwości przewidywania przebiegu tych procesów. Po drugie, zagadnieniem tym zajmujemy się naukowo od szeregu lat. Nasze prace podejmujące wycinki tego zagadnienia – statystyczne analizy interakcji pomiędzy wstrząsami w kopalniach, fizyczne modele tych interakcji, realizowane były między innymi w projektach KBN, MNiSW i NCN (KBN PB nr 6P04D 01820: „Ilościowa analiza wielomodalnej struktury rozkładu energii/magnitudy sejsmiczności naturalnej i indukowanej i jej implikacji dla estymacji hazardu sejsmicznego”; MNiSW PS Nr. GRECJA/10/2007 „Badanie zmienności w czasie zagrożenia sejsmicznego dla sejsmiczności naturalnej i indukowanej w kopalniach, z wykorzystaniem metod nieparametrycznych”; N N307 234937 „Analiza transferu naprężeń statycznych wywołanych przemieszczeniem kosejsmicznym wstrząsów górniczych i jego roli w procesie sejsmogenicznym”; N N525 393539 „Analiza interakcji pomiędzy wstrząsami w sejsmiczności naturalnej i indukowanej pracami górniczymi dla oceny zmiennego w czasie zagrożenia sejsmicznego”). Wyniki naszych prac, publikowane w wiodących czasopismach geofizycznych, są pionierskie w skali światowej. Po trzecie, jest to zagadnienie przekrojowe, bo dotyczy procesów sejsmicznych dla wszystkich rodzajów technologii indukujących. W projekcie przewidujemy zbudowanie struktury, która w celu wykazania swej funkcjonalności zintegruje przykładowo IB związaną z Epizodami Sejsmiczności Indukowanej (ESI) pracami górniczymi w kopalni podziemnej, napełnianiem powierzchniowego zbiornika wody i poborem energii geotermalnej. Taki use case jest elementem przyjętego przez członków grupy roboczej WG10 EPOS planu naukowego zakładającego przekrojowe, zintegrowane spojrzenie na sejsmiczność antropogeniczną. Po czwarte, dane do realizacji takiego use case muszą zawierać dane poza sejsmiczne, a w szczególności dane technologiczne, gdyż procesy technologiczne mają istotny wpływ na grupowanie się zjawisk sejsmicznych. Ten use case wykazuje jak niezbędne jest uzyskanie dostępu do danych technologicznych, jak również niezbędne jest partnerstwo nauka – przemysł na polu badań sejsmiczności antropogenicznej.

Zbudowanie Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności przygotuje Polskę do integracji na poziomie europejskim w tej dziedzinie. Zbudowanie pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej wykaże naszą kompetencję do przyszłego zarządzania europejską zintegrowaną infrastrukturą sejsmiczności indukowanej i zasadniczo wzmocni naszą pozycję Polski w staraniach o przekazanie tego zarządzania.

Spektrum przyszłych użytkowników budowanego w ramach projektu pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej jest takie samo jak docelowego TWSI w EPOS. Pilotażowy TWSI będzie pierwszym przykładem zorganizowanego integrowania IB SI w skali globalnej. Pilotażowy TWSI będzie otwarty dla grup badawczych przede wszystkim krajowych, ale też międzynarodowych. TWSI będzie realizował funkcje edukacyjne dla uniwersytetów i innych ośrodków edukacyjnych. Ważną grupą użytkowników będą użytkownicy przemysłowi jako dostawcy infrastruktury i odbiorcy wyników badań naukowych wdrażanych w swą działalność rutynową. TWSI ma wspomóc opracowanie takich metod i reguł, aby lepiej zarządzać eksploatacją naturalnych złóż. Dzięki synergii nauka – przemysł nauka uzyskuje dostęp do danych sejsmiczności indukowanej zbieranych w ośrodkach przemysłowych, a przemysł dostęp do nowych lecz w pełni przetestowanych rozwiązań. W ten sposób podnosi się konkurencyjność i nauki i ośrodków przemysłowych. Ważnym użytkownikiem będą również centralne i lokalne organy administracji publicznej, centra interwencji kryzysowej, ubezpieczyciele, inwestorzy uzyskując możliwość do szybkiego dotarcia do informacji o zagrożeniach związanych z sejsmicznością antropogeniczną jak i informacji nt. zjawisk o silnych wpływach na powierzchnię terenu. Równie ważnymi użytkownikami TWSI będą zainteresowani przedstawiciele szerokiego społeczeństwa. Społeczna ocena oddziaływania sejsmiczności na obiekty powierzchniowe ma często istotną składową emocjonalną. TWSI ma między innymi na celu zwiększenie społecznego zrozumienia i właściwej oceny zagrożenia spowodowanego antropogeniczną sejsmicznością poprzez zapewnienie podstawowej informacji i specjalistycznej wiedzy z zakresu SI.

III. PLANOWANY SPOSÓB REALIZACJI

Budowana w ramach projektu „Cyfrowa przestrzeń badawcza sejsmiczności indukowanej dla celów EPOS” składać się będzie z kilku elementów (warstw) stanowiących główne rezultaty niniejszego projektu: Pilotażowego TWSI. (1) TWSI rejestruje i zarządza Centrami Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności

Indukowanej. W pilotażowym TWSI przewiduje się zarejestrowanie dwóch CIBIS - nowoutworzonego w

15/96

Instytucie Geofizyki PAN w ramach projektu i CIBIS w Niemczech, w Geoforschungszentrum (GFZ) Potsdam. Ten drugi CIBIS to repozytorium archiwalnych danych z projektu geotermalnego Gross Schoenebeck. GFZ Potsdam zgodził się te dane udostępnić dla potrzeb naszego projektu. (2) TWSI sprawdza jakość IB zgłaszanej przez CIBIS zarówno pod kątem merytorycznym jak i formalnym i rejestruje zasoby w swej bazie metadanych. W pilotażowym TWSI zarejestrowane zostaną dane stowarzyszone z odrębnymi epizodami sejsmiczności indukowanej (ESI), oprogramowanie i materiały pisemne. Jedne ESI będą zawierały dane sejsmiczne pobierane ciągle poprzez interfejsy poboru danych CIBIS, inne przetworzone: sejsmogramy katalogi. (3) TWSI prowadzi rejestrację i oferować będzie usługi użytkownikom. Usługi realizowane przez pilotażowy TWSI będą zorientowane na wybrany use case. Fizycznie pilotażowy TWSI będzie w ACK Cyfronet. Zarządzanie informatyczne prowadzi ACK Cyfronet, natomiast zarządzanie merytoryczne, geofizyczne IGF PAN.

Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności. (1) CIBIS rejestruje dostawców infrastruktury – danych, oprogramowania, materiałów pisemnych. W ramach niniejszego projektu po zbudowaniu CIBIS przewiduje się zarejestrowanie trzech dostawców infrastruktury; Instytut Geofizyki PAN, Główny Instytut Górnictwa, Kompania Węglowa S.A. – KWK Bobrek – Centrum. CIBIS będzie jednak otwarty na rejestrację i obsługę dalszych dostawców IB. (2) CIBIS przejmuje dane od dostawców danych, albo poprzez interfejsy pobierania danych, jeśli jest to ciągły strumień danych, albo przekazywane przez dostawców jeśli są to dane archiwalne i/lub nieciągłe. (3) CIBIS przetwarza dostarczone dane analogowe na odpowiednią postać cyfrową. (4) CIBIS dokonuje wektoryzacji danych cyfrowych rasterowych. (5) CIBIS konwertuje formaty danych cyfrowych na format akceptowalny przez TWSI. (6) CIBIS rozdziela przejmowane dane na ESI i tworzy strukturę IB stowarzyszonej z danym ESI oraz przygotowuje dla nich metadane w o strukturze zgodnej z wymaganiami TWSI. (6) CIBIS utrzymuje przesyłane dane. (7) CIBIS komunikuje się z TWSI. CIBIS zlokalizowany będzie w obiektach IGF PAN. Interfejsów pobierania danych ciągłych oraz infrastruktury informatycznej potrzebnej do przygotowanie rozproszonej IBSI do przesłania do CIBIS. Adaptacja danych Kompanii Węglowej S.A. oraz IB Głównego Instytutu Górnictwa odbywać się będzie w GIG.

Zasobów software’owych dla potrzeb badań w ramach wybranego use case. (1) Specjalistyczne oprogramowanie realizujące rutynowe przetwarzanie danych. (2) Specjalistyczne oprogramowanie zaawansowane umożliwiające badania naukowe. (3) Oprogramowanie nowych rozwiązań przeznaczone do ich testowania i rozwoju. Zasoby software’owe opracowane koncepcyjnie przez IGF PAN i pod kontrolą merytoryczną IGF PAN będą usługami Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej. Część z nich, złożona w CIBIS będzie udostępniana, via TWSI, użytkownikom do przetwarzania poza TWSI.

Bazy materiałów pisemnych sejsmiczności indukowanej.

Projekt zakłada realizację następujących zadań, które mają służyć budowie wspólnej cyfrowej przestrzeni badawczej sejsmiczności indukowanej dla celów :

1. Budowa Pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej.3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej –

identyfikacja i przyczyny”.4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach

naukowych i przemysłowych w Polsce i przekazanie do Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej.

5. Zarządzanie i promocja.

Zakres i przebieg prac poszczególnych zadań, a także podział obowiązków pomiędzy członków konsorcjum został szczegółowo opisany w pkt.4.4.

4.4. Opis planowanych prac inwestycyjnych Zadanie nr 1

Nazwa zadania: 1. BUDOWA PILOTAŻOWEGO TEMATYCZNEGO WĘZŁA SEJSMICZNOŚCI INDUKOWANEJ EPOS;Okres realizacji zadania: Od 01.10.2013 do 30.09.2015;Nazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie zadania: ACK CYFRONET;Miejsce wykonywania zadania (lokalizacja): ul. Nawojki 11, 30-950 Kraków;Szczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:

GŁÓWNE ELEMENTY TEMATYCZNEGO WĘZŁA SEJSMOLOGII INDUKOWANEJ

1. Infrastruktura EPOS

16/96

Integracja środowiska naukowego zajmującego się sejsmicznością indukowaną zostanie ułatwiona dzięki współpracy w ramach projektu EPOS (ang. The European Plate Observing System). W szczególności istotnym krokiem w integracji środowiska i przyspieszeniu badań naukowych dziedzinie sejsmologii indukowanej będzie przygotowanie tzw. Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej (TWSI) w szczególności zgodnego z infrastrukturą EPOS.

1.1. DaneStruktura zbierania i przetwarzania danych schematycznie przedstawiona jest na rys. 4. Dane pochodzące z różnych źródeł (np. z sieci czujników, z monitoringu procesów produkcyjnych, z archiwów z danymi geologicznymi, tektonicznymi, geodezyjnymi itp.) zbierane są w tzw. CIBIS, w których dane są porządkowane, katalogowane, przekształcane do wspólnego formatu i opisywane zgodnie z przyjętymi standardami (tzw. metatadane). Informacja o posiadanych danych publikowana jest do Węzła Tematycznego, który stanowi platformę integrującą informacje z wielu Centrów i udostępniających je w ujednolicony sposób użytkownikom (naukowcom przedstawicielom przemysłu i innym zainteresowanym zjawiskami sejsmiczności indukowanej działalnością człowieka) oraz innym węzłom tematycznym infrastruktury EPOS. Ponieważ dane pozostają własnością ich dostawcy (uczestniczących instytucji), dostęp do nich będzie udzielany zgodnie z polityką przewidzianą dla danego typu danych.

Rys. 4 Schemat integracji infrastruktury badawczej EPOS

W skład węzła będzie wchodzić także specjalistyczne oprogramowanie i dokumentacja (ang. reports).

1.2 OprogramowanieOprogramowanie związane z sejsmicznością indukowaną będzie udostępniane na węźle TWSI. Planowane są trzy typy oprogramowania:

wspólne narzędzia standardowe i zaawansowane oprogramowanie do badań naukowych oprogramowanie oparte na nowych algorytmach, które będzie dostępne dla szerszego grona naukowców po

przejściu procesu weryfikacji i akceptacji przez środowisko naukoweOprogramowanie udostępnione na węźle przez naukowców może być wykorzystywane bezpośrednio na zintegrowanych zasobach obliczeniowych infrastruktury. Funkcjonalność biblioteki oprogramowania będzie również obejmować możliwość ściągnięcia przez użytkownika danego pakietu, który następnie przeprowadza analizę na swoich lokalnych zasobach obliczeniowych.

1.3 DokumentacjaDokumentacja dostępna poprzez węzeł TWSI to różnorodne materiały związane z tematyką węzła, dostępne w postaci elektronicznej. Na przykład szkice artykułów naukowych, raporty techniczne, bibliografie tematyczne, podręczniki użytkownika, opisy sposobów wykonywania specyficznych analiz danych, itp. Raporty powinny być dostępne samodzielnie jak również jako powiązane z dedykowanym oprogramowaniem lub danymi. Podobnie jak dla danych i oprogramowania, również przy dostępie do raportów przewidywany jest system kontroli na podstawie ról przyznanych użytkownikowi.

2. Struktura Węzła TematycznegoW proponowanym projekcie zdecydowano się zbudować pilotażowy tematyczny węzeł sejsmiczności indukowanej, który powinien zawierać następujące funkcjonalności:

Rejestracja i kategoryzacja użytkowników i usługi związane z kontem użytkowników

17/96

Informacja o zintegrowanej infrastrukturze Czytanie metadanych Przeglądanie zasobów Wizualizacja Rozkłady parametrów Selekcja Download danych, programów do przetwarzania pod kątem use case, raportów Pomoc

Proponowana platforma będzie udostępniać zatem następujące usługi i interfejsy: portal do zarządzania kontem użytkownika połączony z bazą użytkowników infrastruktury repozytorium dokumentów repozytorium oprogramowania usługi pomocnicze dla przetwarzania danych (np. wyszukiwanie danych, ładowanie danych, udostępnianie

oprogramowania do przetwarzania danych) usługę dostępu do zasobów infrastruktury obliczeniowej PL-Grid i innych usługę komunikacji pomiędzy użytkownikami interfejs do dwukierunkowej łączności z Centrami Badawczymi interfejs do połączenia z innymi węzłami tematycznymi infrastruktury EPOS

2.1 PortalPortal do zarządzania kontem użytkownika będzie umożliwiał rejestrację nowych użytkowników lub ich autoryzację w bazie użytkowników, w przyszłości również infrastruktury EPOS. Użytkownik będzie mógł po zarejestrowaniu się aplikować o dodatkowe role, które będą nadawane im przez autoryzowany personel. Dodatkowe role będą decydować o dostępności i widoczności danych, oprogramowania i raportów. Informacje o użytkownikach będą przechowywane w centralnej bazie danych, z którą będą komunikować się pozostałe elementy systemu. W ramach swojego konta będzie miał dostępne portfolio usług dostępnych dla jego ról, o które będzie mógł aplikować z poziomu portalu.

2.2 RepozytoriaPowiązane z portalem repozytoria oprogramowania i raportów będą dostępne dla wszystkich użytkowników, jednak widoczność i możliwość pobrania czy załadowania będzie zgodna z posiadaną przez użytkownika rolą.

2.3 Usługi pomocnicze do przetwarzania danychPlanowane jest udostępnienie możliwości ładowania danych z CIBISlub z zasobów lokalnych użytkownika do węzła. Dane te podległych analizie i wyniki mogłyby być kopiowane do Centrum lub zasobów lokalnych użytkownika. Natomiast informacja o lokalizacji nowych, przetworzonych danych w Centrum byłaby automatycznie rejestrowana w bazie danych na węźle (dla systemu wyszukującego dane). Na węźle będą także dostarczone materiały szkoleniowych na temat używania przygotowywanych usług. W Portalu zostanie także przygotowana strona promocyjna z informacjami o uczestnikach projektu, stanie infrastruktury badawczej i projektach związanych z sejsmicznością indukowaną.

Usługa komunikacji pomiędzy użytkownikamiW celu ułatwienia komunikacji pomiędzy użytkownikami węzła, zostaną uruchomione usługi umożliwiające wymianę informacji dotyczących dostępnych usług, oprogramowania, czy proponowanych modeli analiz danych.

Zadanie realizowane będzie przez ACK Cyfronet AGH (podmiot odpowiedzialny za zadanie) we współpracy z, Instytutem Geofizyki PAN.

PLAN PRAC INFORMATYCZNYCH REALIZOWANYCH PRZEZ ACK CYFRONET AGH

Podzadanie 1.1 . Sekcja Jakości

W ramach podzadania będą wykonywane następujące czynności służące badaniu jakości dostarczanej funkcjonalności węzła TWSI:

A. Kontrola jakości danych;B. Kontrola jakości oprogramowania;C. Kontrola jakości dokumentacji;D. Kontrola jakości usług.

W pierwszym etapie zostanie powołana grupa ekspertów, która: określi sposób weryfikacji użytkowników podczas pierwszej rejestracji,

18/96

określi role użytkowników i zakres uprawnień, określi procedury zarządzania rolami (nadawania i odbierania), wypracuje procedury i standardy, którym zostaną poddane elementy węzła.

Od określenia powyższych elementów zależy postęp prac w podzadaniu 1.2 (np. w trakcie przygotowywania portalu do zarządzania kontem użytkownika). W kolejnym etapie będzie sprawdzała zgodność powyższych elementów z procedurami i standardami nadając tym elementom właściwy poziom widoczności i dostępności dla użytkowników. W przypadku rozwijanych w ramach zadania 1.2 usług będzie brała czynny udział w ich przygotowaniu i testowaniu.

Po rozwinięciu usług osoby w tym zadaniu będą służyć pomocą użytkownikom usług od strony naukowej, np. odpowiadając na pytania na forum.

Podzadanie 1.2. Sekcja Obsługi Infrastruktury

W ramach podzadania będą realizowane dwa cele: utrzymanie usług węzła oraz rozwój usług węzła. Utrzymanie usług węzła będzie polegało na administrowaniu tymi usługami i zapewnieniu interwencji w przypadku wystąpienia incydentu. Rozwój usług węzła. W ramach zadania będą przygotowywane następujące usługi:

portal do zarządzania kontem użytkownika połączony z bazą użytkowników infrastruktury, repozytorium dokumentów, repozytorium oprogramowania, usługi pomocnicze dla przetwarzania danych (np. wyszukiwanie danych, ładowanie danych, udostępnianie

oprogramowania do przetwarzania danych), usługę dostępu do zasobów infrastruktury obliczeniowej PL-Grid i innych, usługę komunikacji pomiędzy użytkownikami, interfejs do dwukierunkowej łączności z Centrami Badawczymi, interfejs do połączenia z innymi węzłami tematycznymi infrastruktury EPOS.

W pierwszym etapie Portal do zarządzania kontem użytkownika będzie miejscem, w którym użytkownik będzie mógł zarejestrować się. Po zdefiniowaniu potrzebnych ról i uprawnień w Zadaniu 1.1, portal zostanie rozszerzony o możliwość wnioskowania o nadanie tych predefiniowanych ról. W drugim etapie realizacji zadania zostaną ustalone interfejsy do dwukierunkowej łączności z Centrami oraz do połączenia z innymi węzłami tematycznymi infrastruktury EPOS.

W trzecim etapie będą trwać prace nad zorganizowaniem repozytoriów oprogramowania i dokumentów. Oprócz bezpośredniego dostępu przewidywana jest możliwość przechowywania spersonalizowanych wyników wcześniejszych przeszukiwań danych i dokumentów. Po zakończeniu tych etapów węzeł będzie gotowy do przyjęcia danych z CIBIS lub załadowanych przez użytkownika danych, oprogramowania i dokumentacji. W ostatnim etapie nastąpi integracja usługi zlecania zadań obliczeniowych na zintegrowanych zasobach obliczeniowych oraz wizualizacja wyników. Jednocześnie dostarczona zostanie usługa do komunikacji pomiędzy użytkownikami w formie forum dyskusyjnego, na którym użytkownicy będą mogli dzielić się doświadczeniami z korzystania z usług (już na etapie prototypów) i zadawać pytania ekspertom od usług.

Zadanie nr 2

Nazwa zadania: BUDOWA CENTRUM INFRASTRUKTURY BADAWCZEJ SEJSMICZNOŚCI INDUKOWANEJ;

Okres realizacji zadania: Od 01.10.2013 do 30.09.2015; Nazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie zadania: Instytut Geofizyki PAN Miejsce wykonywania zadania (lokalizacja): ul. Księcia Janusza 64, 01-452 Warszawa;

Dodatkowe lokalizacje dwóch stanowisk digitalizujących: OG w Belsku 05-622 Belsk Duży (Osiedle PAN), OG w Raciborzu ul. Chłopska 1, 47-400 Racibórz

Szczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:

OPIS CENTRUM INFRASTRUKTURY BADAWCZEJ INDUKOWANEJ SEJSMICZNOŚCI

Zadaniem Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS) jest zgromadzenie wszelkich dostępnych danych i informacji przydatnych do prac badawczych nad indukowaną sejsmicznością oraz udostępnianie

19/96

tych danych w postaci najbardziej dogodnej do tych prac. CIBIS będzie m.in. podstawowym źródłem danych dla rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej (zadnie 4).Dane udostępniane przez CIBIS będą obejmowały materiały z różnych dziedzin; od podstawowych danych sejsmicznych, poprzez dane geologiczne, geodezyjne, hydrologiczne, technologiczne, produkcyjne, itp. Udostępnianie danych z dłuższego okresu czasu wymaga przetworzenia na postać cyfrową wszelkich informacji opisów i sejsmogramów z kilkudziesięciu lat. Pierwsze pomiary sejsmiczności indukowanej sięgają początku ubiegłego wieku. Są to dane analogowe. Z drugiej strony Centrum pozwali zgromadzić dane cenne ze względu na akumulację materiałów dla prac naukowych w przyszłości.Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności działać ma w ramach EPOS (IS-EPOS). CIBIS ma współpracować z pilotażowym Tematycznym Węzłem Sejsmiczności Indukowanej (TWSI) EPOS. Zadania CIBIS w ramach cyfrowej przestrzeni badawczej sejsmiczności indukowanej można podzielić na:

akwizycję danych przychodzących, konwersję danych, gromadzenie danych, przygotowanie dla danych opisu w postaci metadanych i przesyłanie opisu do TWSI , udostępnianie przez Internet zgromadzonych w CIBIS danych.

Akwizycja danychAkwizycją danych przychodzących obejmuje wprowadzanie do systemu danych cyfrowych (sejsmogramy, mapy, dane geologiczne, technologiczne, dokumentację, teksty, opisy, tabele, bazy danych, itp.) oraz analogicznych danych w postaci nie cyfrowej, głównie papierowej. Można wyróżnić następujące główne kategorie danych:a) Cyfrowe dane sejsmiczne dostarczane w czasie rzeczywistym w sposób ciągły (on-line). Dotyczy to głównie

ciągłej rejestracji sygnałów sejsmicznych. Ewentualne pozostałe dane dostarczane on-line cechują się znacząco mniejszym strumieniem. Dla CIBIS przewiduje się obecnie zbieranie danych ciągłych z 50 stacji sejsmicznych i akcelerometrycznych próbkowanych z częstotliwością 100 próbek na sekundę (sps). Wymaga to przepływności strumienia do 12 kbps dla każdej stacji. Stacje te wchodzą w skład wyspecjalizowanych sieci sejsmicznych IGF PAN monitorujących sejsmiczność indukowaną. Obecnie są to m.in. Lubińsko-Głogowska Sieć Sejsmiczna IGF PAN, sieć IGF PAN monitorująca sejsmiczność w pobliżu Jeziora Czorsztyńskiego i tamy w Niedzicy oraz sieć sejsmiczna IGF PAN i Instytutu Geofizyki Wietnamu (IGP) wokół zapory Song Trang. Dodatkowo przewidywane jest dostarczanie do CIBIS danych ciągłych z: Regionalnej Sieci Sejsmicznej Głównego Instytutu Górnictwa (GRSS GIG) rejestrującej sejsmiczność wzbudzaną po podziemną eksploatacją węgla na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego oraz z sieci Instytucji nie wchodzących obecnie w skład konsorcjum m.in. z sieci sejsmicznej Uniwersytetu Śląskiego. Biorą pod uwagę nowe sieci, możliwości zwiększenia próbkowania sygnałów dla poprawy jakości danych oraz potrzebę zapasu na przesłanie danych wstrzymanych z transmisją, należy zakładać, ze ostatecznie strumień danych ciągłych będzie kilka razy większy od obecnego.

b) Cyfrowe dane sejsmiczne nieciągłe dostarczane w czasie rzeczywistym. Są to dane sejsmiczne rejestrowane w sposób start-stopowy, w którym zapis jest wyzwalany przez algorytm do detekcji wstrząsów. W odróżnieniu od danych ciągłych ich średni strumień będzie mniejszy, gdyż wykrywalne wstrząsy zajmują około 1% czasu rejestracji, jednakże chwilowy strumień danych może znacznie przekraczać zakładaną przepływność dla danych ciągłych z powodu większej częstotliwości próbkowania i ilości stanowisk pomiarowych. Obecnie dane te będą pochodzić z GRSS GIG oraz z należącej do Głównego Instytutu Górnictwa (GIG) mobilnej sieci CESIS GIG rejestrującej przyspieszenia drgań gruntu wywołane wstrząsami w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym.

c) Wcześniej zarejestrowane cyfrowe dane sejsmiczne obejmujące zarówno dane ciągłe jak po detekcji. Wolumen trudny do oszacowania. Do tej grupy należą rejestracje sejsmiczne IGF PAN m.in. z monitoringu zbiornika poflotacyjnego z Żelaznym Moście, dane sejsmiczne epizodu epizodu MIS-USCB zbierane przez podziemną kopalnianą sieć sejsmiczną BOBREK (Kompania Węglowa S.A., Oddział KWK Bobrek-Centrum) oraz rejestracje sejsmiczności indukowanej FIS-GRSK dotyczące eksperymentu geotermalnego przeprowadzonego w 2007 r w Gross Schoenbeck Gethermal Laboratory. W grupie tej mogą wystąpić dane o wysokiej częstotliwości próbkowania jak np. dane geotermalne.

d) Cyfrowe dane nie sejsmiczne związane z sejsmicznością indukowaną. Ze względu na multidyscyplinarny charakter danych, nie są one ani jednorodne ani standardowe; od danych geologiczne, geodezyjne, geomechaniczne, hydrologicznych, historycznych, itd., aż do specyficznej grupy danych, jaką jest informacja produkcyjna.

e) Dane analogowe. Akwizycja dostarczonych do CIBIS danych analogowych obejmuje dane zapisane na różnych materiałach głównie papierowych (mapy, podkłady, sejsmogramy). Muszą one zostać przetworzone przez CIBIS w odpowiednią postać cyfrową. Będą to mapy, sejsmogramy analogowe wstrząsów indukowanych rejestrowanych od lat 70-tych do 90-tych przez analogowe stacje w kopalniach, wstrząsy indukowane zarejestrowane przez analogowe stacje długookresowe, dokumenty tekstowe i inne dane analogowe. Dane te w dużej mierze będą przeznaczone do wektoryzacji ale w przypadku braku celowości będą gromadzone w postaci

20/96

niezwektoryzowanej. Wielkość strumienia tych danych regulowana jest możliwościami stanowisk dygitalizujących, zarówno sprzętowymi jak i ludzkimi, lecz ze względu na retencję danych zcyfrowanych a nie zwektoryzowanych, może wielokrotnie przekraczać strumień ciągłej sejsmicznej rejestracji cyfrowej. Materiały te będą dostarczane w postaci analogowej do stanowisk dygitalizujących, gdzie będą podlegać digitalizacji i wektoryzacji, a skąd będą przesyłane do sytemu akwizycji cyfrowej. Stanowiska digitalizujące muszą być wyposażone w odpowiednie do zadań urządzenia cyfrujące z odpowiednim formatem i rozdzielczością, oraz odpowiednie oprogramowanie do konwersji na postać wektorową. Stanowiska digitalizujące zostaną zlokalizowane w pomieszczeniach PAN: Warszawa (główna siedziba IGF PAN), Belsk (OG w Belsku 05-622 Belsk Duży (Osiedle PAN)), Racibórz (OG w Raciborzu ul. Chłopska 1, 47-400 Racibórz).

Konwersja danychDane źródłowe, zapisane w rożnych formatach cyfrowych będą konwertowane do jednego z formatów danych standardowych TWSI. Konwersja dokonywana będzie przez programy specjalizowane powiązane z formatem danych źródłowych. Pakiet programów jest zależny od formatów danych. W przypadku formatów niesejsmicznych jego skład mogą wchodzić programy uniwersalne w przypadku formatów ogólnie stosowanych dotyczących np. map. Jako formaty ogólnie stosowane przewidywane są formaty m.in. tekstowe, rysunków i map.Programy do konwersji rejestracji sejsmicznych tworzą pakiet małych programów konwersji z jednego formatu sejsmicznego na drugi. W większości są to programy na licencji publicznej. Ich liczba jest duża. Przykładowo przedstawiona częściowa lista programów do konwersji na przewidywany format trzymania większości danych sejsmicznych - SEED lub MiniSEED: AH2SEED, ASCII2MSEED, CSS2MSEED, CSS2SEED, GSE2MSEED, GSE2SEED, MARS2MSEED, PDAS2MSEED, REF2MSEED, SAC2MSEED, SEED2MSEED, SEGY2MSEED, UMS2MSED, MSS2MSED. Lista ta nie obejmuje jednak dużej ilości formatów stosowanych w kopalniach w Polsce. W przypadku sejsmiczności indukowanej większość rejestracji tych zjawisk jest zapisana w lokalnych formatach danych sieci lub producenta sprzętu. W takich wypadkach musi być zlecone napisanie programów tłumaczących. Pakiet programów musi być w sposób ciągły modyfikowany w miarę dołączania nowych źródeł danych lub przy standaryzacji nowego formatu przez Tematyczny Węzeł Sejsmiczności Indukowanej (TWSI).W pracy CIBIS należy przewidzieć gromadzenie danych w formatach nie standardowych. Dotyczy to zarówno danych jednostkowych, dla których standaryzacja formatu jest niecelowa, jak i danych nowych, których gromadzenie poprzedza przygotowanie ich konwersji. W drugim przypadku ich gromadzenie ma charakter tymczasowy a docelowo będą pamiętane po przyszłej konwersji. W pierwszym przypadku dane te pozostaną w swoim formacie a metadane muszą zapewnić akceptowalność tych danych przez TWSI.Do zadań konwersji będzie należeć wektoryzacja zarówno danych analogowych jak i danych cyfrowych dostarczonych w formie rastrowej. Będą to: sejsmogramy analogowe, mapy, rysunki geologiczne, mapy wyrobisk górniczych, teksty – głównie maszynopisy zawierające opinie i opracowania, tabele, zestawy liczbowe. Wektoryzacja wykonywana będzie zarówno przez oprogramowanie uniwersalne przeznaczone np. do map, OCR dla czytania tekstów - głównie maszynopisów zawierających, opinie i opracowania, tabele, zestawy liczbowe, itp. oraz oprogramowania specjalistyczne dla konkretnego rodzaju danych, np. sejsmogramów analogowych, W tym miejscu trzeba poczynić założenie, że nie wszystkie dane jest celowe wektoryzować. Oprogramowanie specjalistyczne będzie musiało być napisane w dużej mierze dla konkretnego przypadku danych na zamówienie. Głównym celem oprogramowania specjalistycznego będzie wektoryzacja rejestracji geofizycznych związanych z sejsmicznością indukowaną. W przypadku najważniejszych danych tj. sejsmogramów, sposób zapisu przez wielokrotne ścieżki sygnału równolegle pisane na papierze, przeplatanie się linii w przypadku silniejszych zjawisk oraz stosowanie markerów początku minut i godzin, powoduje konieczność stosowania specjalizowanych algorytmów, często interaktywnych. Istnieje oprogramowanie do tego typu np. Teseo i jest celowe wyposażenie w to oprogramowanie, nie zapewni ono jednak możliwość wektoryzacji wszystkich rodzajów sejsmogramów, ze względu na lokalne różnice m.in. sposób pisania znaczników czasu, prostoliniowy lub łukowały ruch pisaka (stosowany przez rejestratory Górnik powszechne w kopalniach latach 80-tych). W takich przypadkach programy do wektoryzacji muszą być stworzone indywidualnie.

Gromadzenie danychSystem CIBIS powinien zapewnić odpowiednie zasoby dla bezpiecznego przechowywania wszystkich danych, zarówno gromadzonych na bieżąco jak i danych archiwalnych cyfrowych i analogowych stopniowo wprowadzanych do systemu. Wolumen danych ciągłych do 2019 roku (2014 + 5 lat) przy założeniu, że dojdą nowe sieci sejsmiczne szacowany jest na 500 TB. Ilość danych obecnie zgromadzona planowana do przeniesienia do CIBIS nie powinna przekroczyć wcześniejszej wartości (wartość silnie szacunkowa, ze względu na brak informacji o oferowanych danych z poza Instytutu. Oznacza to, że macierz dyskowa musi pomieścić minimum 100 TB danych i musi umożliwiać modularna rozbudowę. Zewnętrzny dostęp do macierzy dyskowej musi być szczególnie chroniony. Przedstawiony wolumen nie dotyczą danych cyfrowanych niezwektoryzowanych, dla których należy przewidzieć odpowiednio duże zasoby pamięci. Również, w związku z konwersja formatów danych system, będzie konieczność jednoczesnego trzymania danych w różnych formatach. Dane cyfrowe powstałe z formy analogowej trzymane w formie niezwektoryzowanej będą wymagały dużych dużej pamięci. Przykładowo dobowy sejsmogram analogowy po

21/96

zeskanowaniu może mieć, ze względu na konieczność uzyskania maksymalnej dokładności odtwarzanego sygnału sejsmicznego, rozdzielczość do 1 gigapiksela. Zasoby na to przeznaczone będą sukcesywnie zwalniane w miarę wektryzacji danych, lecz trzeba zakładać odpowiednio długi okres retencji.Rozwiązanie CIBIS musi zapewnić długookresowe i krótkookresowe bezpieczeństwo danych.

Przygotowanie dla danych opisu w postaci metadanychPrzygotowanie dla danych opisu w postaci metadanych obejmuje:

a) tworzenie matadanych opisujących na dane na etapie ich konwersji i gromadzenia,b) selekcję i ocenę danych,c) wstępną klasyfikacja danych (rozdział na przypadki) i stworzenie strukturę danych całościowych opisujących

przypadek oraz przygotowanie dla nich opisu w postaci metadanych w o strukturze zgodnej z wymaganiami TWSI,

d) udostępnienie przez Internet zgromadzonych w CIBIS struktur danych i metadanych dla TWSI.Zadanie to częściowo pokrywa się z konwersją, choć obejmuje również dane w formatach niewymagających konwersji. Jest ono silnie interaktywne, gdyż realizacja punktów b i c wymaga doświadczenia i wiedzy eksperckiej.

Udostępnianie przez Internet zgromadzonych w CIBIS danychGromadzone dane udostępniane będą przez TWSI. CIBIS powinien zawierać odpowiednie oprogramowanie udostępniające dane. W skład oprogramowania koniecznie musi wchodzić system wybierający z danych ciągłych wybrane odcinku czasowe rejestracji sejsmicznych. Wynika to z tego, że typowym zainteresowaniem odbiorców tych danych jest krótki odcinek maksymalnie kilkuminutowy zapisu zawierający interesujące zjawisku sejsmiczne, podczas gdy sejsmiczne ciągłe rejestracji są przechowywane typowo w wolumenach dobowych. Oprogramowanie to zapobiega niepotrzebnej transmisji danych dobowych do TWSI. Przykładem może być wybór wycinka czasowego kilku minut z danych ciągłych trzymanych w plikach dobowych. Czynność ta wykonywana przez TWSI wymaga zbędnego przesyłania 99% danych.CIBIS będzie zawierało dane z ograniczonym dostępem i odpowiadając za te dane nie powinna samo kontrolować ich dostępność. Wymaga to wyposażenia CIBIS w oprogramowanie dokonujące zarówno przetworzenia danych udostępnianych jak i kontrolujące ich dostępność.CIBIS będzie dostarczało oprócz danych programy do ich interpretacji. Dane będą udostępniane w akceptowalnych przez TWSI formatach. Jednakże TWSI może oferować zarówno formaty danych inne niż formaty danych przechowywanych w CIBIS jak i programy, które je wymagają do pracy. W tym celu konieczna może być konwersja formatów danych wyjściowych. Dotyczyć ona będzie zdecydowanie mniejszej ilości formatów niż konwersja danych wejściowych.

PLAN PRAC INFORMATYCZNYCH

Część prac w ramach zadania 2 realizowana będzie w podwykonawstwie. Na początku realizacji zadania 2. planuje się wyłonienie w drodze zamówienia podwykonawcy – profesjonalnej firmy informatycznej, która specjalizuje się w projektowaniu i wdrażaniu oprogramowania oraz sieci teleinformatycznych na rzecz infrastruktury badań naukowych. Zadaniem usługodawcy będzie wsparcie budowy oraz utrzymania infrastruktury i oprogramowania Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności. Nadzór nad całością prac realizowanych w podwykonawstwie sprawować będzie Instytut Geofizyki PAN pozostając w stałym kontakcie z podwykonawcą, systematycznie odbierając wyniki prac informatycznych – kamienie milowe, których harmonogram zostanie szczegółowo opisany w umowie z usługodawcą. Usługodawca będzie dokonywał stosownych modyfikacji, poprawek i usprawnień na życzenie Instytutu Geofizyki PAN – tak, aby ostateczny efekt prac informatyczno-programistycznych odpowiadał rzeczywistym założeniom projektowym. I. Budowa oprogramowania oraz infrastruktury dla Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności

1. Analiza tworzonej infrastruktury i oprogramowania;2. Projektowanie modułu zarządzania Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności CIBIS;3. Projektowanie modułu API do komunikacji i udostępniania danych wg metadanych dla Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS;4. Projektowanie modułu do konwertowania danych;5. Projektowanie modułu do analizy i edycji danych;6. Projektowanie modułu do archiwizacji danych w zewnętrznych węzłach projektu platformy usług dla nauki PLATON;7. Projektowanie modułu do synchronizacji danych;8. Projektowanie modułu digitalizacji danych analogowych;9. Projektowanie infrastruktury Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności CIBIS;

22/96

10. Dostarczenie i uruchomienie infrastruktury (sprzętu, usług, licencji) Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności CIBIS;11. Testy sprzętowe infrastruktury Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności CIBIS;12. Implementacja oprogramowania;13. Uruchomienie wersji beta;14. Testy wersji beta;15. Testy wydajnościowe oprogramowania;16. Aktualizacja wersji beta;17. Dokumentowanie;18. Uruchomienie wersji produkcyjnej;

II. Utrzymanie oprogramowania oraz infrastruktury dla Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności1. Przygotowanie i utrzymanie stacji pomiarowych do wysyłania danych zgodnie z projektowaną infrastrukturą Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności;2. Digitalizacja danych analogowych;3. Administracja i zarządzanie Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności w wersji beta;4. Zgłaszanie uwag i błędów dotyczących pracy w wersji beta podczas prowadzonych prac lub testów funkcjonalnych i wydajnościowych;5. Wdrożenie programistów IGF PAN w dokumentację kodu oprogramowania CIBIS;6. Administracja i zarządzanie Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności w wersji produkcyjnej.

Zadanie nr 3 Nazwa zadania: IMPLEMENTACJA USŁUG TEMATYCZNYCH DLA USE CASE: PT. „GRUPOWANIE

SIĘ ZJAWISK SEJSMICZNOŚCI INDUKOWANEJ – IDENTYFIKACJA I PRZYCZYNY” Okres realizacji zadania: Od 01.10.2013 do 30.09.2015; Nazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie zadania: Instytut Geofizyki PAN Miejsce wykonywania zadania (lokalizacja): Warszawa; Szczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:

CEL ZADANIAMierzalnym wynikiem projektu, pokazującym funkcjonalność przyjętej koncepcji platformy cyfrowej, będzie wprowadzenie na budowaną platformę usług umożliwiających użytkownikowi-naukowcowi badanie use case - zagadnienia grupowania się zjawisk sejsmiczności indukowanej. Grupowanie w tym wybranym use case należy rozumieć szeroko. Od grupowania się wstrząsów w jednym parametrze, np. w czasie, w magnitudzie określającej wielkość wstrząsów, w dwóch parametrach, np. w grupowanie się epicentrów czyli rzutów ogniska na powierzchnię ziemi, ale i np. grupowanie w układzie czas-magnituda, do grupowania w wieloparametrowej przestrzeni fazowej. Grupowanie się zjawisk sejsmicznych może być spowodowane przyczynami zewnętrznymi, np. wymuszone przez indukujący wpływ działalności technologicznej. Typowym przykładem może być grupowanie się wstrząsów bezpośrednio związanych z eksploatacją w „chmurę” wokół frontu eksploatacyjnego w kopalni, która przesuwa się wraz z przemieszczaniem się frontu. Inny przykład tego rodzaju grupowania – grupowanie się wokół charakterystycznej magnitudy uskoku, którego aktywność wzbudza napełnianie powierzchniowego zbiornika płynu.

Drugą grupą są przyczyny wewnętrzne procesu sejsmicznego, wynikające z oddziaływania między wstrząsami. Wstrząs, uwolniona energia odkształcenia sprężystego propagując w strefie sejsmogenicznej zaburza dynamicznie jej równowagę, a więc zmienia przejściowo warunki procesu sejsmicznego. Równocześnie wstrząs, czyli pękanie i trwałe względne przemieszczenia skał powoduje trwałe zmiany pola naprężeń w strefie sejsmogenicznej, a więc zmienia też trwale warunki procesu sejsmicznego.

Ten krótki wstęp pokazuje jak szeroki jest zakres badawczy wybranego use case. Celem Zadania 3 jest przygotowanie i wprowadzenie na platformę usług ułatwiających badanie tego zagadnienia. Zadanie realizowane jest przez wszystkich członków konsorcjum (IGF PAN, ACK Cyfronet, GIG i KW SA), jednak odpowiedzialny za nie jest Instytut Geofizyki PAN. OPIS CZYNNOŚCIImplementowane usługi będą należeć do trzech kategorii.1. Parametryzacja. Jak wspomniano grupowanie zjawisk sejsmicznych może przebiegać w różnych kombinacjach parametrów. Dlatego istotne jest umożliwienie użytkownikowi wyznaczania parametrów analizowanych wstrząsów. Usługi parametryzacyjne to np.:

lokalizacja – za pomocą wyznaczanych z sejsmogramów czasów przyjścia fal sejsmicznych na poszczególne

23/96

stacje pomiarowe i innych danych geofizycznych określanie czasu i miejsca zapoczątkowania pękania skał (wstrząsu).

mechanizm ogniskowy – poprzez analizę sejsmogramów wstrząsu z wielu stacji sejsmicznych i innych danych geofizycznych wyznacza się orientację przestrzenną płaszczyzn pękania kierunki względnego przemieszczenia skał, rodzaj przemieszczenia (ścinanie, jednoosiowe rozciąganie/ściskanie, eksplozja/implozja).

parametry spektralne – poprzez analizę widm sejsmogramów wyznacza się wielkości fizycznych opisujących proces rozrywu w ognisku wstrząsu: uwolniona energia sprężysta, wielkość zjawiska: moment sejsmiczny, magnituda, wielkość geometryczna zjawiska (promień rozrywu), spadek naprężeń, naprężenie pozorne itp.

analiza kinematyczna – złożona analiza inwersyjna umożliwiająca wyznaczenie mechanizmu ogniskowego dla źródeł rozciągłych.

2. Identyfikacja prowadzona głównie metodami statystyki matematycznej. Usługi identyfikacyjne to np.: proste wizualizacje rozkładu parametru/parametrów badanej grupy zjawisk np. histogramowanie testy losowości serii parametrów wstrząsów identyfikacja krótkiej i długiej pamięci w parametryzacjach serii wstrząsów: analiza autokorelacyjna, analiza

R/S sprawdzanie modalności rozkładów parametrów estymacja parametrów rozkładów, estymacja nieparametryczna, estymacja parametrów hazardu sejsmicznego śledzenie zmian stopnia zgrupowania w wielowymiarowych przestrzeniach parametrów z wykorzystaniem

transformacji do wymiarów równoważnych identyfikacja grupowania na podstawie wzajemnego podobieństwa sejsmogramów.

Część z w/w analiz jest wyłączna dla sejsmologii, a inne, szerzej używane, są adaptowane dla specyficznych potrzeb sejsmologii.

3. Analiza możliwych przyczyn np. wizualizacje 3D pozwalające korelować czasową i przestrzenną lokalizację klastrów sejsmicznych z

czasowym i przestrzennym przebiegiem indukującego procesu technologicznego oraz z przestrzennym rozkładem statycznych elementów strefy sejsmogenicznej (np. lokalnych niejednorodności, stref nieciągłości i osłabień, geometrii instalacji technologicznych itp.)

wyznaczanie rozkładu naprężeń w strefie sejsmogenicznych i jego zmian na skutek przebiegu procesu technologicznego. Korelacja klastrów z rozkładem naprężeń.

statyczny transfer naprężeń – wyznaczanie trwałych zmian pola naprężeń na skutek trwałego wzajemnego przemieszczania skał podczas wstrząsu. Korelacja położenia i mechanizmów wstrząsów ze zmianami naprężenia wywołanymi zjawiskami sejsmicznymi poprzedzającymi te wstrząsy

PLAN REALIZACJI:3.1. Identyfikacja algorytmów i programów realizujących wyżej wymienione usługi, dostępnych do

implementacji na platformie na warunkach funkcjonowania platformy (bezpłatne usługi). Wykonują IGF PAN, GIG, KW SA.

3.2. Przygotowanie programów w wersji do implementacji w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej. Wykonują IGF PAN, GIG.

3.3. Implementacja w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej. Wykonuje ACK Cyfronet.3.4. Testowanie programów implementowanych w TWSI. Wykonują ACK Cyfronet, IGF PAN, GIG, KW SA.3.5. Adaptacja wybranych algorytmów i programów do wersji „przyjaznej dla użytkownika” dla środowisk stacji

roboczych potencjalnego użytkownika. Ta część oprogramowania będzie udostępniona do pracy poza platformą, na stacjach roboczych użytkownika.

3.6. Testowanie programów przeznaczonych do ściągania z platformy na stacje robocze użytkownika. Wykonują Podwykonawca, IGF PAN, GIG, KW SA.

3.7. Integracja w TWSI programów przeznaczonych do ściągania z platformy na stacje robocze użytkownika. Wykonuje ACK Cyfronet

3.8. Testowanie funkcjonalności zintegrowanej infrastruktury badawczej klasy „oprogramowanie”. Wykonują IGF PAN, GIG, KW SA, ACK Cyfronet.

Mierzalnym wynikiem zadania będzie przygotowanie środowiska, przykładowego węzła TWSI, w którym użytkownik będzie mógł zarejestrować się, załadować dane zgodne z przyjętymi standardami i przeprowadzić obliczenia w wyselekcjonowanym przykładowym use case.

Zadanie nr 4 Nazwa zadania: PRZYGOTOWANIE ROZPROSZONEJ INFRASTRUKTURY BADAWCZEJ

SEJSMICZNOŚCI INDUKOWANEJ W OŚRODKACH NAUKOWYCH I PRZEMYSŁOWYCH W

24/96

POLSCE I PRZEKAZANIE DO CENTRUM INFRASTRUKTURY BADAWCZEJ SEJSMICZNOŚCI INDUKOWANEJ.

Okres realizacji zadania: Od 01.10.2013 do 30.09.2015 (2 lata); Nazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie zadania: Instytut Geofizyki PAN; Miejsce wykonywania zadania (lokalizacja): Instytut Geofizyki PAN: ul. Księcia Janusza 64, 01-452

Warszawa Szczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:

CEL ZADANIAIntegrowana infrastruktura badawcza sejsmiczności indukowanej to dane, oprogramowanie i opracowanie pisemne (raporty). Dane sejsmiczności indukowanej są różne: od podstawowych danych sejsmicznych, poprzez dane geologiczne, geodezyjne, geomechaniczne itd., aż do specyficznej grupy danych, jaką jest informacja produkcyjna. Ze względu na multidyscyplinarny charakter danych, formaty w jakich są one zbierane nie są jednorodne ani standardowe. Część danych ma formę analogową. Dodatkowo sieci monitorujące sejsmiczność indukowaną działają w różnych trybach. Głównym celem zadania jest przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej z kategorii „dane” w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce do integracji w Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności. Dotyczy to zarówno przygotowania danych już zebranych lub przekazywanych na platformę z opóźnieniem względem czasu rejestracji jak i przystosowania sposobu pobierania danych na bieżąco do bezpośredniej transmisji danych na platformę. Integrowane na platformie będą Epizody Sejsmiczności Indukowanej (ESI) właściwe do badania wybranego use case „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej”, ale także innych problemów SI. W ramach Zadania przygotowane zostaną również materiały pisemne SI, w szczególności związane z wybranym use case do integracji na platformie w pilotażowym repozytorium materiałów pisemnych. Zadanie realizowane będzie przez Instytut Geofizyki PAN (podmiot odpowiedzialny za zadanie) we współpracy z ACK Cyfronet AGH, Górnośląskim Instytutem Górnictwa oraz Kompanią Weglową SA.

OPIS PRACDaneIntegrowane wielodyscyplinarne dane zbierane są w dwóch trybach: off-line i on-line. Tryb off-line dotyczy danych, których czas przesłania na platformę cyfrową jest opóźniony względem czasu w którym dane te zostały zebrane. Tryb on-line to przesyłanie na platformę poprzez interfejsy poboru, danych w rzeczywistym czasie ich zbierania. Są to ciągłe strumienie rejestracji sejsmicznych z sieci monitorujących sejsmiczność danego regionu.

W ramach Zadania 4 przygotowane zostaną do integracji w tworzonym pilotażowym Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej EPOS (TWSI EPOS) dane dotyczące sześciu Epizodów Sejsmiczności Indukowanej (ESI). ESI-1 Wirtualne Laboratorium do Monitorowania Sejsmiczności Indukowanej Eksploatacją, LMMIS (Laboratory for Monitoring Mining Induced Seismicity);LMMIS będzie dostarczać szczegółowe i multidisciplnarne dane dotyczące procesu sejsmicznego indukowanego podziemną eksploatacją węgla, lokalnie, w rejonie jednej ściany eksploatacyjnej. LMMIS będzie utworzone przez integrację informacji i rejestracji z dwóch sieci sejsmologicznych z obszaru Górnego Śląska:

Podziemnej kopalnianej sieci sejsmologicznej BOBREK (Kompania Węglowa SA, Oddział KWK Bobrek-Centrum). Ta lokalna sieć sejsmologiczna jest dobrze rozmieszczona dookoła źródeł wstrząsów sejsmicznych - hipocentrów i pozwala rejestrować zjawiska sejsmiczne w strefie bliskiego pola falowego.;

Powierzchniowej sieci sejsmologicznej Górnośląska Regionalna Sieć Sejsmologiczna GIG (GRSS). GRSS umożliwia rejestrację wstrząsów górotworu na stacjach powierzchniowych w strefie epicentralnej oraz w dalekim polu falowym.

LMMIS będzie odnosiło się do sejsmiczności z obszaru ściany eksploatacyjnej nr 3 w pokładzie 503 w KWK Bobrek-Centrum. Dane integrowane będą w trybie off-line. LMMIS będzie posiadało wszystkie historyczne dane sejsmiczne zarejestrowane podczas eksploatacji tej wybranej parceli węglowej, zarówno te z bliskich odległości od hipocentrum (bliskie pole falowe), jak również te zarejestrowane w dalekim polu falowym. Taka zintegrowana baza rejestracji z bliskiego i dalekiego pola falowego pozwoli badać procesy falowe w strefie ogniskowej i poszukiwać oraz weryfikować wiarygodność parametrów źródła sejsmicznego, obliczanych standardowo na podstawie rejestracji dalekich od źródła sejsmicznego. Bazą danych laboratorium LMMIS będą nie tylko cyfrowe rejestracje wstrząsów, ale również metadane geofizyczne, geologiczne, tektoniczne i górnicze oraz obrazy przestrzennego poglądowego statycznego modelu geologicznego i sejsmicznego skonstruowanego w programie PETREL firmy Schlumberger. Wirtualne laboratorium LMMIS będzie dostarczało wszystkich danych w systemie pasywnym, tj. po wyeksploatowaniu parceli węglowej. Jest to ponad 3500 zarejestrowanych cyfrowo wstrząsów górniczych o energii

25/96

sejsmicznej od 102 J do 109 J.

Okres realizacji epizodu: 2 lataPodmioty zaangażowane w realizację epizodu: Kompania Węglowa SA oraz Główny Instytut GórnictwaInfrastruktura wykorzystywana do realizacji epizodu: Kompania Węglowa SA (O/KWK Bobrek-Centrum) oraz Główny Instytut Górnictwa

Szczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach ESI-1:Dane wirtualnego laboratorium sejsmiczności indukowanej LMMIS będą przygotowywane w Stacji Geofizyki Kompanii Węglowej SA O/KWK Bobrek-Centrum oraz w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach. Dane kopalniane i regionalne zostaną zintegrowane w Lokalnym Centrum Danych Sejsmiczności Indukowanej GIG (LCDSI GIG). Dane opracowane w LCDSI GIG będą przesyłane do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS).W zadaniu tym wykorzystane zostaną: Kopalniany System Obserwacji Sejsmologicznej (SOS) i Górnośląska Regionalna Sieć Sejsmologiczna (GRSS GIG), które zostały opisany w punkcie 4.1 niniejszego dokumentu. Zakres prac niezbędnych do integracji LMMIS

Przygotowanie rejestracji i bazy danych o wstrząsach Przetworzenie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów, opracowanie ponad 3500 rejestracji na format ASCII oraz utworzenie podstawowej bazy danych z opisem konfiguracji kanałów sejsmicznych, daty i czasu wystąpienia zjawisk sejsmicznych, współrzędnych lokalizacji ognisk wstrząsów, energii sejsmicznej i magnitudy.

Homogenizacja i standaryzacja formatów danych Klasyfikacja dostępnych danych i opracowanie ich struktury

Opracowane zostaną między innymi następujące mapy w formie plików graficznych oraz w wersji cyfrowej zwektoryzowanej: Litostratygrafia, tektonika, w postaci przekrojów i profili litologicznych obszaru badanej sejsmiczności; Hydrogeologia, mapa hydrogeologiczna czwartorzędu i triasu z obszaru badań; Mapy pokładowe cyfrowe od pokładu węglowego 418 do pokładu węglowego 510 oraz graficzne pozostałe pokłady (skala 1:5000) wszystkich eksploatowanych pokładów, w zakresie współrzędnych obejmujących obszar ściany 3/503, plus 500m od konturów wyeksploatowanej ściany 3/503 wraz z opisaną siatką lokalnego układu współrzędnych Sucha Góra (skala 1:2000); Mapa płytkiej eksploatacji w obszarze badań (mapa porudna w skali 1:5000); Mapa warstwicowa stropu karbonu z obszaru badań ( w skalach 1:2000 i 1:5000); Mapa powierzchni w obszarze badań 1:2000 - do zakupu w zasobach Urzędu Miejskiego w Bytomiu; Podstawowe parametry eksploatowanych pokładów węgla (głębokość zalegania, miąższość, nachylenie, charakterystyka skał stropowych i spągowych) ; Parametry geomechaniczne węgla i skał otaczających (wytrzymałościowe); Podstawowe dane eksploatowanych ścian (geometria ściany: wysokość i długość; postęp dobowy, typ zastosowanej obudowy, rodzaj maszyn urabiających i przenośników

Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBIS na podstawie przygotowanej wcześniej klasyfikacji danych

Opracowanie metadanych dla poligonu LMMIS Opracowanie protokołów komunikacji - przesyłanie danych z Lokalnego Centrum Danych Sejsmiczności

Indukowanej GIG (LCDSI GIG) do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS)

ESI-2 FIS-GRSK Dane z eksperymentu geotermalnego przeprowadzonego w 2007r. „Gross Schoenebeck Geothermal Laboratory”, akronim epizodu: FIS-GRSK.

Gross Schoenebeck Geothermal Laboratory (GRGL) jest laboratorum in-situ prowadzonym przez GFZ (German Research Centre for Geoscience, Niemieckie Narodowe Centrum Badań o Ziemi) celem jest prowadzenie różnorakich badań związanych z technologią eksploatacji energii geotermalnej. GRGL jest zlokalizowany na północny wschód od Berlina. Laboratorium stanowią dwa głębokie otwory wiertnicze sięgające głębokości 4300m. Złoże geotermalne stanowi przede wszystkim formacja czerwonego spągowca (piaskowce i andezyty) położone w tym obszarze na głębokości 3815-4250m o temperaturze 150°C.Sieć sejsmiczna zainstalowana przed stymulacjami składała się z 7 sejsmometrów trójskładowych. Sześć z nich zostało zainstalowanych na powierzchni oraz w płytkich otworach o głębokości ok. 60 metrów. Dodatkowo jeden sejsmometr GEOSPACE HS1 (15Hz) został zainstalowany w otworze Gt GrSk 3/90 na głębokości ok. 3800m, 500m od stymulowanej formacji skalnej. Częstotliwość próbkowania dla tego sejsmometru sięgała 1000Hz. System rejestracyjny pracował pomiędzy 2 i 22 sierpnia z efektywnością końcową 95%. Dodatkowe dostępne dane offline statiowią parametry produkcyjne, profile litoligoczno-stratygraficzne, parametry geomechaniczne skał stymulowanej formacji, amplitudy naprężeń głównych oraz orientacja naprężeń głównych na poziomie złoża geotermalnego (wykonane przy pomocy analizy borehole breakouts i „leak-off” testu), parametry płaszczyzn uskoków zlokalizowanych przy pomocy aktywnych sondowań sejsmicznych, slip-tendency analysis dla stymulowanych

26/96

formacji, trajektorie otworów, położenia czujników.

Okres realizacji epizodu: 1.5 rokuNazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie epizodu: Instytut Geofizyki Polskiej Akademii NaukMiejsce wykonywania epizodu (lokalizacja): Instytut Geofizyki Polskiej Akademii NaukSzczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania – zakres prac:

Weryfikacja i konwersja ciągłych danych sejsmicznych dostępnych w formacie miniSeed Standardyzacja i homogenizacja dostępnych danych nie-sejsmologicznych Integracja katalogu sejsmicznego z bazą danych Konwersja danych geodezyjnych i tektonicznych (trajektorie otworów, położenia płaszczyzn

uskoków etc.)

ESI-3 MIS-LGOM. Sejsmiczność indukowana podziemną eksploatacją rud miedzi na terenie Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego, monitorowana powierzchniową siecią sejsmologiczną Legnica-Głogów Underground Mining INduced Earthquake Observing System (LUMINEOS). Epizod MIS-LGOM będzie zawierał dane o sejsmiczności regionalnej na terenie Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego, indukowanej podziemną eksploatacją. LUMINEOS to sieć sejsmologiczna Instytutu Geofizyki PAN (IGF PAN). Stanowiska pomiarowe zabudowane są na powierzchni, na obszarze pola górniczego Zakładów Górniczych Rudna w Polkowicach, KGHM SA. Obecnie sieć składa się z 9 stanowisk pomiarowych. Stanowiska złożone są z sejsmometru krótkookresowego firmy Lennartz Electronics oraz rejestratora Net Data Logger produkcji IGF PAN. Dane z sieci LUMINEOS są danymi cyfrowymi ciągłymi, zapisywanymi z częstotliwością próbkowania 100 Hz. Rejestrowane są trzy składowe prędkości drgań gruntu, dwie poziome w płaszczyźnie N-S oraz E-W jak również składowa pionowa. Dane są dostępne on-line poprzez łącze GSM bezpośrednio do IGF PAN. Formatem danych jest sejsmologiczny standard miniSEED. Bieżącym opracowaniem danych tj. wyznaczaniem faz sejsmicznych zajmują się pracownicy Zakładu Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi (ZSiFWZ) IGF PAN. Utworzony w ten sposób biuletyn oraz katalog wstrząsów jest dostępny do dalszych badań. Dane sejsmiczne integrowane będą w trybie on-line.Oprócz strumienia danych sejsmicznych integrowane będą w trybie off-line dane uzupełniające obszaru monitorowanego przez sieć LUMINEOS: dane o budowie geologicznej i model prędkościowy.

Okres realizacji epizodu: 1.5 rokuNazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie epizodu: Instytut Geofizyki Polskiej Akademii NaukMiejsce wykonywania epizodu (lokalizacja): Instytut Geofizyki Polskiej Akademii NaukSzczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:

Dane LUMINEOS przygotowane będą w Zakładzie Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi IGF PAN w Warszawie. Dane te przesyłane będą do CIBIS.Zakres prac:

Akwizycja, przetwarzanie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów Homogenizacja i standaryzacja formatów danych Pozyskanie nowej infrastruktury badawczej uzupełniającej dane sejsmologiczne obszaru monitorowanego

przez sieć LUMINEOS: dane o budowie geologicznej i model prędkościowy Przygotowanie bazy danych o wstrząsach Przetworzenie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów oraz utworzenie podstawowej bazy

danych z opisem konfiguracji kanałów sejsmicznych, daty i czasu wystąpienia zjawisk sejsmicznych, współrzędnych lokalizacji ognisk wstrząsów, energii sejsmicznej i magnitudy.

Klasyfikacja dostępnych danych i opracowanie ich struktury Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBSI na podstawie przygotowanej wcześniej klasyfikacji

danych Opracowanie metadanych dla epizodu MIS-LGOM Opracowanie protokołów komunikacji - przesyłanie danych z Lokalnego Centrum Danych Sejsmiczności

Indukowanej IGF PAN (LCDSI IGF) do CIBSI

ESI-4 RTS-Czorsztyn. Sejsmiczność w rejonie zapory wodnej Niedzica i Zbiornika Czorsztyn.

Rejon Zbiornika Czorsztyn to prawdopodobnie najbardziej aktywny sejsmicznie rejon Polski, niezwiązany z eksploatacją podziemną. Niezwykle nietypowy przebieg procesu sejsmicznego: znaczne skoncentrowanie przestrzenne i wyraźna składowa sezonowa, sugeruje iż proces ten jest wzbudzany napełnieniem i wahaniami poziomu wody w

27/96

zbiorniku. Wprowadzenie epizodu RTS-Czorsztyn do pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS pozwoli użytkownikom TWSI zmierzyć się z ważnym zagadnieniem odróżniania naturalnych indukowanych procesów sejsmicznych.W sąsiedztwie zbiornika Czorsztyńskiego oraz na Podhalu znajduje się sieć składająca się z kilku krótkookresowych stacji sejsmologicznych należąca do Instytutu Geofizyki PAN (IGF PAN). W ramach niniejszego projektu planuje się modyfikację tej sieci poprzez wydzielenie części dedykowanej epizodowi RTS_Czorsztyn, zwiększenie liczby punktów poboru danych (stacji) i wymianę sensorów na właściwe dla problemu sensory co najmniej 5sekundowe. W skład sieci będzie wchodzić 10 krótkookresowych stacji sejsmicznych Lenartz 5s z rejestratorami NDL. Planuje się również poprawienie lokalizacji niektórych stacji w celu zmniejszenia szumu oraz modernizację interfejsów poboru danych. Stacje zostaną postawione w miejscach udostępnionych przez Zespół Elektrowni Wodnych Niedzica S.A. (ZEW), oraz w stacjach obserwacyjnych IMGW. Dane sejsmiczne integrowane będą w trybie on-line.Oprócz strumienia danych sejsmicznych integrowane będą w trybie off-line dane uzupełniające obszaru monitorowanego: dane o budowie geologicznej i model prędkościowy.

Okres realizacji epizodu: 1.5 rokuNazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie epizodu: Instytut Geofizyki Polskiej Akademii NaukMiejsce wykonywania epizodu (lokalizacja): Instytut Geofizyki Polskiej Akademii NaukSzczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:

Dane sieci niedzickiej przygotowane będą w Zakładzie Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi IGF PAN w Warszawie. Dane te przesyłane będą do CIBIS.

Zakres prac: Rozbudowa systemu poboru danych, Poprawa lokalizacji wybranych stacji sejsmicznych, Modernizacja interfejsów poboru danych, Akwizycja, przetwarzanie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów, Homogenizacja i standaryzacja formatów danych, Pozyskanie nowej infrastruktury badawczej uzupełniającej dane sejsmologiczne obszaru monitorowanego

przez sieć niedzicką: dane o budowie geologicznej i model prędkościowy, Przygotowanie bazy danych o wstrząsach. Przetworzenie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów oraz utworzenie podstawowej bazy

danych z opisem konfiguracji kanałów sejsmicznych, daty i czasu wystąpienia zjawisk sejsmicznych, współrzędnych lokalizacji ognisk wstrząsów, energii sejsmicznej i magnitudy.

Klasyfikacja dostępnych danych i opracowanie ich struktury, Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBSI na podstawie przygotowanej wcześniej klasyfikacji

danych: sejsmiczne: katalogi wstrząsów; sejsmogramy wstrząsów; technologiczne hydrologiczne: piętrzenie zbiornika, dopływy do zbiornika, poziom opadów w zlewni zbiornika, geologiczne/ tektoniczne: model prędkości dla badanego obszaru, lokalizację uskoków, mapy geologiczne,

Opracowanie metadanych dla epizodu RTS-Czorsztyn, Opracowanie protokołów komunikacji - przesyłanie danych z Lokalnego Centrum Danych Sejsmiczności

Indukowanej IGF PAN (LCDSI IGF) do CIBIS.

ESI-5 RTS-STR2. Sejsmiczność wzbudzona napełnianiem zbiornika wodnego na rzece Song Tranh (tama Song Tranh2) w środkowym Wietnamie. Epizod RTS-STR2 to bardzo ciekawy przykład procesu sejsmicznego o poroelastycznej sejsmogenezie, wyzwalanego napełnieniem powierzchniowego zbiornika wodnego. Naukowcy z Wietnamu zwrócili się do Instytutu Geofizyki PAN z prośbą o pomoc w obserwacjach i analizie zagrożenia sejsmicznego w tym rejonie. Na podatwie porozumienia IGF PAN – Institute of Geophysics Vietnam Academy Of Science and Technology, IGF PAN użycza 5 stacji sejsmicznych krótkookresowych IGP VAST w celu uzupełnienia sieci monitoringu sejsmicznego rejonu. Porozumienie to przewiduje również przekazywanie zebranych danych i prawa do ich niewyłącznego rozpowszechniania do IGF PAN. Na tej podstawie IGF PAN zintegruje dane epizodu RTS-STR2 w budowanym pilotażowym TWSI. Dane sejsmiczne integrowane będą w trybie on-line lub off-line.Transmisja danych ze stacji do centrum zbierania realizowana będzie protokołem SEEDLink. Dane będą transmitowane ze stacji do centrum w Wietnamie, gdzie będzie znajdował się lokalny serwer z oprogramowaniem SeisComP3 a następnie w czasie rzeczywistym do Instytutu Geofizyki PAN w Warszawie. Dane gromadzone będą na serwerze SeisComP w Instytucie Geofizyki Wietnamskiej Akademii Nauki i Technologii (IGP VAST) w postaci dobowych plików MiniSEED, a jednocześnie dane te będą gromadzone w IGF PAN. Do sieci IGF PAN zostanie włączona sieć IGP. Sieć wietnamska składa się obecnie z pięciu trójskładowych stacji. Docelowo sieć w Wietnamie będzie się składać z 10 stacji sejsmicznych przesyłających dane w trybie on-line, w czasie rzeczywistym, równolegle

28/96

do siedziby IGP VAST w Hanoi oraz do IGF PAN w Warszawie. Sieć będzie swym zasięgiem obejmować obszar zbiornika STR2, a jej głównym zadaniem będzie monitoring aktywności sejsmicznej wywołanej napełniania zbiornika hydroelektrowni STR2. Okres realizacji epizodu: 1.5 rokuNazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie epizodu: Instytut Geofizyki Polskiej Akademii NaukMiejsce wykonywania epizodu (lokalizacja): Instytut Geofizyki Polskiej Akademii NaukSzczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:

Dane sieci w rejonie zbiornika STR2 przygotowane będą w Zakładzie Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi IGF PAN w Warszawie. Dane te przesyłane będą do Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej.

Zakres prac: Zmodernizowanie 4 stacji IGP VAST, dostosowanie ich do standardów sieci IGF PAN oraz

zintegrowanie sieci IGP VAST i IGF PAN; Akwizycja, przetwarzanie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów; Homogenizacja i standaryzacja formatów danych; Przygotowanie bazy danych o wstrząsach: przetworzenie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów

wstrząsów oraz utworzenie podstawowej bazy danych z opisem konfiguracji kanałów sejsmicznych, daty i czasu wystąpienia zjawisk sejsmicznych, współrzędnych lokalizacji ognisk wstrząsów, energii sejsmicznej i magnitudy;

Klasyfikacja dostępnych danych i opracowanie ich struktury; Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBIS na podstawie przygotowanej wcześniej klasyfikacji

danych. Na podstawie zawartej umowy pomiędzy IGF PAN a IGP VAST dane pochodzące z sieci obserwacyjnej w rejonie zapory STR2 będą zawierać dane: sejsmiczne: katalogi wstrząsów; sygnały wstrząsów; technologiczne hydrologiczne: piętrzenie zbiornika, dopływy do zbiornika, poziom opadów w zlewni zbiornika, geologiczne/ tektoniczne: model prędkości dla badanego obszaru, lokalizację uskoków, mapy geologiczne. Na chwilę obecną strona wietnamska nie posiada modelu prędkości dla obszaru Song Tranh 2. Do celów przetwarzania danych wykorzystywany jest model prędkości z północnego Wietnamu. Podstawowe informacje na temat geologii i tektoniki dla tego obszaru są dostępne w różnych opracowaniach. W ramach projektu dane te zostaną zintegrowane;

Opracowanie metadanych dla epizodu RTS-STR2; Opracowanie protokołów komunikacji - przesyłanie danych z Lokalnego Centrum Danych Sejsmiczności

Indukowanej IGF PAN (LCDSI IGF) do CIBIS.

ESI-6 MIS-USCB. Monitoring regionalny sejsmiczności wzbudzanej podziemną eksploatacją węgla na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

Dane sejsmiczne epizodu MIS-USCB zbierane są przez Regionalną Sieć Głównego Instytutu Górnictwa - GRSS GIG. Dane sejsmiczne integrowane będą w trybie on-line. W Lokalnym Centrum Danych Sejsmiczności Indukowanej GIG (LCDSI GIG), cyfrowe rejestracje sejsmiczne są przetwarzane i interpretowane oraz opracowywane są bazy danych o sejsmiczności indukowanej działalnością górnictwa węglowego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Wyniki analizy wstrząsów zarejestrowanych przez GRSS są wykorzystywane do oceny zagrożenia sejsmicznego w obszarze GZW i stanowią w tym względzie źródło informacji dla lokalnej społeczności Górnego Śląska, urzędów administracji państwowej, przedsiębiorców i instytucji naukowych. GRSS GIG rejestruje wszystkie wstrząsy z obszaru Górnego Śląska od magnitudy 2.0.Okres realizacji epizodu: 1.5 rokuNazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie epizodu: Główny Instytut GórnictwaInfrastruktura wykorzystywana do realizacji epizodu: Główny Instytut Górnictwa Szczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:Dane sieci GRSS GIG przygotowane będą w GIG w Katowicach. Dane te przesyłane będą do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.

Zakres prac: Utrzymanie sprawności technicznej i bieżąca konserwacja stanowisk sejsmicznych GRSS GIG; Akwizycja, przetwarzanie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów; Homogenizacja i standaryzacja formatów danych; Przygotowanie bazy danych o wstrząsach: przetworzenie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów

wstrząsów oraz utworzenie podstawowej bazy danych z opisem konfiguracji kanałów sejsmicznych, daty i czasu wystąpienia zjawisk sejsmicznych, współrzędnych lokalizacji ognisk wstrząsów, energii

29/96

sejsmicznej i magnitudy; Klasyfikacja dostępnych danych i opracowanie ich struktury; Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBSI na podstawie przygotowanej wcześniej klasyfikacji

danych, pozyskanie nowej infrastruktury badawczej; Opracowanie metadanych dla epizodu MIS-USCB; Opracowanie protokołów komunikacji - przesyłanie danych z Lokalnego Centrum Danych Sejsmiczności

Indukowanej GIG (LCDSI GIG) do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS).

ESI- 7 MIS-USCB_SGM. Monitoring regionalny powierzchniowych efektów sejsmiczności wzbudzanej podziemną eksploatacją węgla na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

Dane sejsmiczne epizodu MIS-USCB_SGM zbierane są przez mobilne stacje pomiarowe dla inżynierii sejsmicznej – CESIS GIG (Civil Engineering Stations for Induced Seismicity). Dane sejsmiczne integrowane będą w trybie on-line. Na Górnym Śląsku najsilniejsze wstrząsy indukowane eksploatacją węgla powodują uszkodzenia w infrastrukturze budowlanej. Mogą też być przyczyną reaktywacji starej płytkiej eksploatacji i w efekcie powstania zapadliska oraz uciążliwości użytkowania obiektów budowlanych i zaniepokojenia ludzi. Jednym z kluczowych aspektów przedmiotowej problematyki jest ocena oddziaływania indukowanych zjawisk sejsmicznych na powierzchniowe obiekty budowlane. Do badań w tym zakresie niezbędne są stacje przenośne zbierające dane pomiarowe dla celów inżynierii sejsmicznej. Ze względu na odmienną charakterystykę parametrów drgań sejsmiczności indukowanej od trzęsień Ziemi zagadnienia, takie jak amplifikacja drgań, funkcja przejścia z gruntu do budynku, wzorcowe spektra odpowiedzi, rzeczywiste odpowiedzi drgań w budynkach, przyspieszenia projektowe, odporność budynków na drgania od sejsmiczności indukowanej są słabo zbadane i zweryfikowane dla sejsmiczności indukowanej. Dla badań w zakresie inżynierii sejsmicznej związanej z sejsmicznością indukowaną eksploatacją węgla w obszarze Górnego Śląska służyć będzie infrastruktura CESIS GIG, na którą składają się przenośne akcelerometryczne stacje pomiarowe powierzchniowe i otworowe.Infrastruktura techniczna CESIS GIG.Aktualnie GIG posiada 15 mobilnych autonomicznych stacji pomiarowych dla inżynierii sejsmicznej zaprojektowanych i wykonanych w szwajcarskiej firmie GeoSIG. Zestaw IB mobilnego stanowiska akcelerometrycznego z transmisją modemową danych do Lokalnego Centrum Danych Sejsmiczności Indukowanej GIG (LCDSI GIG) jest następujący: GMS-18 Rejestrator sejsmiczny (digitizer), 3 kanałowy, zasilany z sieci i akumulatorów (15 szt), GXR-GPS Odbiornik sygnału GPS (15 szt), GXX-GPRS Modem GPRS z anteną (15 szt), AC-63 Trójskładowy akcerelometr (10 szt), AC-63-DH Trójskładowy akcerelometr do otworu wiertniczego (5szt), GEODAS-COM Program do obsługi komunikacji, GEODAS-DAP Program do rejestracji danych, Programy do analizy danych: SEISAN, SOFT-ART2, PC-DESK-P4 Komputer do akwizycji, przetwarzania i analizy danych. Sygnały sejsmiczne z akcelerometrów AC-63 przesyłane są transmisją LCDSI GIG. Rejestracje cyfrowe zjawisk sejsmicznych z programu GeoDAS dostarczane są w ogólnodostępnym formacie mini SEED. Dane akcelerometryczne trzymane są zarówno w formie danych ciągłych jak i w formie samych wyzwolonych wstrząsów. Informacje i interpretacja danych z zarejestrowanych wstrząsów przechowywane są w bazie danych mobilnej sieci infrastruktury badawczej CESIS GIG. Aktualnie uruchomione są 4 akcelerometryczne stacje inżynierskie, w tym jedna w otworze wiertniczym 30 metrowym. W ramach projektu planowane jest rozbudowanie systemu o nowe 4 stanowiska poboru danych akcelerometrycznych.

Okres realizacji epizodu: 1.5 rokuNazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie epizodu: Główny Instytut GórnictwaInfrastruktura wykorzystywana do realizacji epizodu: Główny Instytut Górnictwa Szczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:

Dane sieci CESIS GIG przygotowane będą w GIG w Katowicach. Dane te przesyłane będą do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności .

Zakres prac: Utrzymanie sprawności technicznej i bieżąca konserwacja stanowisk akcelerometrycznych CESIS GIG; Rozbudowa systemu poboru danych akcelerometrycznych; Akwizycja, przetwarzanie i interpretacja cyfrowych akcelerogramów wstrząsów; Homogenizacja i standaryzacja formatów danych; Przygotowanie bazy danych o wstrząsach: przetworzenie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów

oraz utworzenie podstawowej bazy danych z opisem konfiguracji kanałów sejsmicznych, daty i czasu wystąpienia zjawisk sejsmicznych, współrzędnych lokalizacji ognisk wstrząsów, energii sejsmicznej i magnitudy;

30/96

Klasyfikacja dostępnych danych i opracowanie ich struktury; Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CESIS na podstawie przygotowanej wcześniej klasyfikacji danych,

pozyskanie nowej infrastruktury badawczej: (spektra odpowiedzi, intensywność drgań itp., amplifikacja drgań); Opracowanie metadanych dla epizodu MIS-USCB_SGM; Opracowanie protokołów komunikacji - przesyłanie danych z Lokalnego Centrum Danych Sejsmiczności

Indukowanej GIG do CIBIS.Przygotowanie Repozytorium dokumentówOkres realizacji epizodu: 1.5 rokuNazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie epizodu: Instytut Geofizyki PAN, Główny Instytut GórnictwaInfrastruktura wykorzystywana do realizacji epizodu: Instytut Geofizyki PAN, Główny Instytut Górnictwa Szczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:

Zakres prac• Rozpoznanie rozproszonej IB i ocena dostępności i możliwości integracji • Klasyfikacja danych i przygotowanie struktury danych• Przygotowanie bazy danych dokumentów• Opracowanie meta danych

Zadanie nr 5 Nazwa zadania: Zarządzanie i promocja; Okres realizacji zadania: Od 01.10.2013 do 30.09.2015; Nazwa podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie zadania: IGF PAN; Miejsce wykonywania zadania (lokalizacja): IGF PAN, ul. Księcia Janusza 64, 01-452 Warszawa Szczegółowy opis czynności wykonywanych w ramach zadania:

ZARZĄDZANIEPrzewidziane działania, struktura Konsorcjum i budżet projektu IS-EPOS wymaga trzech poziomów zarządzania projektem: 1) Poziom strategiczny, 2) Poziom wykonawczy oraz 3) Poziom operacyjny.

Ad. 1 W sprawach strategicznych decyzje podejmuje Rada Konsorcjum IS-EPOS złożona z Kierownika i Zastępcy Kierownika Projektu (IGF PAN) oraz po jednym reprezentancie pozostałych członków Konsorcjum.Rada Konsorcjum decyduje w kwestiach strategicznych dla stabilnej realizacji planu projektu i wykorzystania wyników projektu po jego zakończeniu.Rada Konsorcjum w szczególności: Przegląda i ocenia stan realizacji projektu. Ocenia zewnętrzne i wewnętrzne czynniki wpływające na projekt. Podejmuje decyzje w sprawie koniecznych zmian w planie działania. W razie potrzeby podejmuje decyzje w sprawie niezbędnych działań naprawczych realizacji projektu. Wspiera promocję projektu. Analizuje potencjalne sposoby wykorzystania wyników projektu. Posiedzenia Rady Konsorcjum IS-EPOS zwoływane są przez Kierownika lub Zastępcę Kierownika Projektu nie rzadziej niż raz na 4 miesiące.

Ad. 2 Poziom wykonawczy zarządzania to Kierownik Projektu, Zastępca Kierownika Projektu, wyznaczeni przez IGF PAN i wspomagani, we wszelkich sprawach administracyjnych, finansowych, i prawnych przez Jednostkę Wspomagającą. Jednostka Wspomagająca składa się z Kierownika ds. Administracyjnych, Finansowych i Prawnych, Biura Projektu i Lokalnych Działów Administracyjno-Księgowych. Jednostka Wspomagająca nie jest finansowana z budżetu Projektu. Wspólnie pracujący Kierownik i Zastępca Kierownika Projektu są odpowiedzialni za następujące kwestie i związane z nimi sprawy szczegółowe (podane w nawiasach). Kwestie obowiązków wynikających z umowy grantowej (wykonanie zadań, terminowość wykonania zadań,

sprawozdania okresowe i końcowe) Kwestie finansowe (przekazywanie środków finansowych pozostałym członkom Konsorcjum, kontrola

wydatków, sprawozdania finansowe, audyt) Kwestie prawne (umowa grantowa, umowa konsorcyjna, IPR, przygotowanie dla Zespołu Zarządzającego

modelu prawnego korzystania z platformy i innych wyników Projektu) Kwestie zarządzania (przebieg pracy, komunikacja pomiędzy członkami konsorcjum, komunikacja pomiędzy

realizatorami zadań, procedura kontroli zmian, rozstrzyganie spraw konfliktowych, sprawozdawczość). Inne (promocja Projektu - informacja o spodziewanych wynikach Projektu i możliwości ich wykorzystanie;

31/96

pomiar znaczenia projektu; nadzorowanie przestrzegania zasady równości szans kobiet i mężczyzn; sprawy etyczne).

Ad. 3 Na poziomie operacyjnym zarządzania, Kierownicy poszczególnych zadań, wspierani przez Asystentów Kierowników Zadań, będą kierować pracą w każdym z zadań. Nadzór nad stroną techniczną i koordynacją pracy zadań 2-6 w ramach całego Projektu sprawuje Kierownik ds. Technicznych Projektu. Kierownicy Zadań w razie potrzeby mogą, w porozumieniu z Kierownikiem/Zastępcą Kierownika Projektu lub z Kierownikiem ds. Technicznych w zakresie Jego kompetencji, nominować liderów działań szczegółowych w obrębie swych zadań. Kierownik Zadania wraz z Asystentem (Asystentami) Kierownika Zadania są odpowiedzialni za:

Koordynowanie prac w obrębie Zdania pod względem merytorycznym, czasowym i finansowym. Przedstawianie sprawozdań z postępów prac prowadzonych w ramach Zadania. Proponowanie podziału Zadania na działania szczegółowe. Identyfikację potencjalnego obszarów ryzyka w Zdaniu i proponowanie planów awaryjnych Informowanie Koordynatora/Zastępcę Koordynatora Projektu i Zespół Zarządzający Projektem o wszelkich

innych problemach wynikłych w trakcie realizacji Zadania.Poszczególne zadania koordynowane będą przez osoby wyznaczone przez (K- Koordynator Zadania, A – Asystent):Zadanie 1 K – ACK Cyfronet, A – IGF PANZadanie 2 K – IGF PAN, A – ACK CyfronetZadanie 3 K – IGF PAN, A – ACK CyfronetZadanie 4 K – GIG, A – IGF PANZadanie 5 K – IGF PAN, A – GIG Schemat zarządzania IS-POS prezentuje rys. 5.

Rys. 5. Schemat zarządzania IS-EPOS.

PROMOCJAWnioskodawca prowadzić będzie działania informacyjne i promocyjne mające na celu zwiększenie świadomości społecznej oraz innych uczestników projektu na temat udziału środków Unii Europejskiej w realizacji niniejszego projektu. Grupą docelową działań informacyjno – promocyjnych będą interesariusze dziedziny sejsmologii indukowanej: - pracownicy naukowi, uczelnie, instytuty naukowe i badawcze, inne podmioty działające na rzecz rozwoju nauki;- przedsiębiorstwa i inne podmioty prowadzące działalność górniczą i wydobywczą, a także podmioty gospodarcze znajdujące się na terenach zagrożonych sejsmicznością indukowaną;- mieszkańcy obszarów zagrożonych sejsmicznością indukowaną i inne grupy społeczne zainteresowane tym problemem.Promocja projektu odbywać się będzie poprzez udział Wnioskodawcy w różnego rodzaju spotkaniach i międzynarodowych seminariach czy konferencjach badawczych realizowanych w ramach EPOS, THAIS i nie tylko - związanych z problemem sejsmiczności indukowanej. Ponadto Wnioskodawca podejmował będzie też razem z uczestnikami powiązania kontakt z mediami, w celu wypromowania idei realizowanego projektu. Promocja ma służyć przedstawianiu celów projektu IS-EPOS oraz stanu ich realizacji, ale przede wszystkim możliwości korzystania z wyników Projektu – pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej, po zakończeniu Projektu. Cel projektu IS-EPOS będzie przedstawiany na tle projektu EPOS oraz podjętych przez naukę

32/96

polską działań na rzecz integracji europejskiej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ramach EPOS. Prowadzone będą następujące działania promocyjne:

Ulotki i plakaty prezentujące projekt, rozpowszechniane na krajowych i międzynarodowych sympozjach, konferencjach, sesjach naukowych związanych z sejsmicznością indukowaną;

Ustne i posterowe wystąpienia konferencyjne prezentujące projekt; Kioski informacyjne na ważniejszych konferencjach związanych z sejsmicznością indukowaną; Zorganizowane w ramach projektu dwie tematyczne konferencje poświęcone Projektowi i jego wynikom oraz

możliwościom integracji dalszych infrastruktur badawczych sejsmiczności indukowanej w ramach EPOS. Strona internetowa Projektu; Informacja na temat projektu na stronie Triggered and Induced Seismicity Working Group of International

Association of Seismology and Physics of the Earth’s Interior (http://tais.iaspei.net/) i stronie inicjatywy Teamwork For Hazard Assessment For Induced Seismicity (http://thais.igf.edu.pl/);

Okresowy biuletyn projektu (email, pdf) i krótkie notatki prasowe dla mediów informujące o postępach projektu i jego wynikach;

Artykuł na temat projektu IS-EPOS w Biuletynie projektu EPOS.

Ponadto, Wnioskodawca zobowiązuje się do informowania opinii publicznej o fakcie otrzymania dofinansowania na realizację Projektu ze środków PO IG zarówno w trakcie realizacji Projektu jak i po jego zakończeniu. Wnioskodawca zobowiązuje się do stosowania art. 8 i 9 rozporządzenia nr 1828/2006. Wszystkie te elementy wskazane powyżej będą zawierały, zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym oraz Księgą identyfikacji wizualnej niniejszego projektu, co najmniej obowiązkowo:• emblemat Unii Europejskiej, spełniający normy graficzne określone w załączniku I do rozporządzenia 1828/2006, oraz odniesienie do Unii Europejskiej;• hasło określonego przez Instytucję Zarządzającą, podkreślającego wartość dodaną pomocy Wspólnoty, „Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki” lub” Dotacje na innowacje”, z wyrażeniem „Inwestujemy w waszą przyszłość”;• logo Narodowej Strategii Spójności 2007-2013 w formie znaku programu regionalnego, zamieszczone z lewej strony zestawienia znaków;• logotyp POIG;• emblemat UE wraz z odwołaniem słownym do Unii Europejskiej.Dodatkowo wśród znaków, pomiędzy herbem województwa a emblematem UE może pojawić się znak i/lub logo beneficjenta.Ze względu na inwestycyjny charakter projektu w miejscu realizacji inwestycji umieszczone zostaną:

Tablica informacyjna – umieszczona zostanie w miejscu realizacji projektu niezwłocznie po podpisaniu umowy o dofinansowanie projektu.

Tablica pamiątkowa – umieszczona zostanie nie później niż w dniu zakończenia realizacji projektu, wykonana będzie z trwałych materiałów.

Ponadto wszystkie elementy i działania prowadzone będą wg zaleceń wskazanych w dokumencie „Wytyczne dla beneficjentów z zakresu promocji projektów realizowanych w ramach PO IG” i obejmować wszystkie elementy: dokumentacji projektowej, tablic informacyjnych, tablic pamiątkowych, plakietek informacyjnych, korespondencji prowadzonej w sprawach projektu z wykonawcami projektów i PO IG, umów z wykonawcami oraz dokumentacji przetargowej, umów z pracownikami zatrudnionymi w ramach projektu lub opisów stanowisk takich pracowników, ogłoszeń o wyborze wykonawcy w ramach projektów, wszelkich materiałów konferencyjnych, szkoleniowych, materiałów multimedialnych, broszur, plakatów i ulotek, materiałów prasowych, stron internetowych zawierających informacje o projektach realizowanych w ramach PO IG.

4.5. Harmonogram zadań w ProjekcieKwartał realizacji Projektu

Nr i nazwa zadania/etapu zadania

Nazwa podmiotu realizując

ego zadanie

Zakres prac przewidzianych w ramach zadania

I kwartał Projektu(10.2013-12.2013)

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.1. Sekcja Jakości.

IGF PAN Powołanie zespołu i zdefiniowanie ról i uprawnień.

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.

ACK Cyfronet

Zaplanowanie wdrożenia prototypu portalu do zarządzania kontem użytkownika z minimalną

33/96

Podzadanie 1.2. Sekcja Obsługi Infrastruktury.

AGH funkcjonalnością.

2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.Podzadania 2.1. Budowa oprogramowania oraz infrastruktury dla CIBIS

IGF PAN + Podwykonawca

Rozpoczęcie procedur zakupowo-przetargowych. Wstępna klasyfikacja rodzajów danych. Analiza potrzeb programowych.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.1. Identyfikacja algorytmów i programów realizujących usługi tematyczne dla use case.

IGF PAN, GIG, KW SA

Identyfikacja algorytmów i programów realizujących wyżej wymienione usługi, dostępnych do implementacji na platformie na warunkach funkcjonowania platformy (bezpłatne usługi).

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS).Podzadanie 4.1. Epizody Sejsmiczne.

KW SA Przygotowanie rejestracji i bazy danych o wstrząsach.

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmicznośći (CIBIS).Podzadanie 4.2. Repozytorium.

IGF PAN, GIG

Repozytorium dokumentów: rozpoznanie rozproszonej IB i ocena dostępności i możliwości integracji, klasyfikacja danych i przygotowanie struktury danych, przygotowanie bazy danych dokumentów, opracowanie meta danych.

5. Zarządzanie i promocja. IGF PAN Przeprowadzenie zamówień publicznych zgodnie z PZP. Wyłonienie dostawców i usługodawców, podpisanie umów. Zatrudnienie pracowników. Przygotowanie podstawowej dokumentacji projektowej, harmonogramu działań. Organizacja konferencji inaugurującej projekt.

II kwartał Projektu(01.2014-03.2014)

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS. Podzadanie 1.1. Sekcja Jakości.

IGF PAN Testowanie prototypu portalu z kolejnymi funkcjonalnościami.

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.2. Sekcja Obsługi Infrastruktury.

ACK Cyfronet AGH

Wdrożenie prototypu portalu do rejestracji użytkowników węzła.

2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.Podzadania 2.1. Budowa oprogramowania oraz infrastruktury dla CIBIS.

IGF PAN + Podwykonawca

Analiza tworzonego oprogramowania oraz projektowanie modułów konwersji danych. Prace remontowe pomieszczeń.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.1. Identyfikacja algorytmów i programów realizujących usługi tematyczne dla use case.

IGF PAN, GIG, KW SA

Identyfikacja algorytmów i programów realizujących wyżej wymienione usługi, dostępnych do implementacji na platformie na warunkach funkcjonowania platformy (bezpłatne usługi).

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.2. Przygotowanie programów do implementacji w TWSI.

IGF PAN, GIG

Przygotowanie programów w wersji do implementacji w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja

IGF PAN - Podwykonawca

Adaptacja wybranych algorytmów i programów do wersji „przyjaznej dla użytkownika” dla środowisk stacji roboczych potencjalnego użytkownika. Ta

34/96

i przyczyny” Podzadanie 3.5. Adaptacja wybranych algorytmów i programów.

część oprogramowania będzie udostępniona do pracy poza platformą, na stacjach roboczych użytkownika.

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmicznośći (CIBIS).Podzadanie 4.1. Epizody Sejsmiczne.

KW SA Przygotowanie rejestracji i bazy danych o wstrząsach. Homogenizacja i standaryzacja formatów danych. Klasyfikacja dostępnych danych i opracowanie ich struktury

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS).Podzadanie 4.2. Repozytorium.

IGF PAN, GIG

Repozytorium dokumentów: rozpoznanie rozproszonej IB i ocena dostępności i możliwości integracji, klasyfikacja danych i przygotowanie struktury danych, przygotowanie bazy danych dokumentów, opracowanie meta danych.

5. Zarządzanie i promocja. IGF PAN Zarządzanie strategiczne, finansowe, operacyjne. Koordynacja i nadzór realizacji zadań w projekcie. Bieżąca promocja projektu.

III kwartał Projektu(04.2014-06.2014)

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.1. Sekcja Jakości.

IGF PAN Testowanie prototypu portalu z kolejnymi funkcjonalnościami.

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.2. Sekcja Obsługi Infrastruktury.

ACK Cyfronet AGH

Ustalenie interfejsów do dwukierunkowej łączności z Centrami Badawczymi oraz do połączenia z innymi węzłami tematycznymi infrastruktury EPOS.

2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.Podzadanie 2.1. Budowa oprogramowania oraz infrastruktury dla CIBIS.

IGF PAN + Podwykonawca

Projektowanie modułu zarządzania CIBIS. Projektowanie modułów API do: komunikacji i udostępniania danych dla TWSI, analizy, archiwizacji, synchronizacji i edycji danych.Projektowanie modułu digitalizacji danych analogowych. Projektowanie infrastruktury CIBIS. Prace remontowe pomieszczeń.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.1. Identyfikacja algorytmów i programów realizujących usługi tematyczne dla use case.

IGF PAN, GIG, KW SA

Identyfikacja algorytmów i programów realizujących wyżej wymienione usługi, dostępnych do implementacji na platformie na warunkach funkcjonowania platformy (bezpłatne usługi).

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.2. Przygotowanie programów do implementacji w TWSI.

IGF PAN, GIG

Przygotowanie programów w wersji do implementacji w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.3. Implementacja w TWSI.

ACK Cyfronet AGH

Implementacja w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.5. Adaptacja wybranych algorytmów i programów.

IGF PAN - Podwykonawca

Adaptacja wybranych algorytmów i programów do wersji „przyjaznej dla użytkownika” dla środowisk stacji roboczych potencjalnego użytkownika. Ta część oprogramowania będzie udostępniona do pracy poza platformą, na stacjach roboczych użytkownika.

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności

IGF PAN, GIG, KW

Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBIS. Modernizacja interfejsów poboru danych.

35/96

indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS).Podzadanie 4.1. Epizody Sejsmiczne.

SA Rozbudowa systemu poboru danych akcelerometrycznych. Opracowanie protokołów komunikacji. Akwizycja, przetwarzanie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów. Konwersja danych geodezyjnych i tektonicznych. Integracja katalogu sejsmicznego z bazą danych. Homogenizacja i standaryzacja formatów danych. Klasyfikacja dostępnych danych. Opracowanie meta danych. Poprawa lokalizacji wybranych stacji sejsmicznych. Utrzymanie sprawności technicznej.

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmicznośći (CIBIS).Podzadanie 4.2. Repozytorium.

IGF PAN, GIG

Repozytorium dokumentów: rozpoznanie rozproszonej IB i ocena dostępności i możliwości integracji, klasyfikacja danych i przygotowanie struktury danych, przygotowanie bazy danych dokumentów, opracowanie meta danych.

5. Zarządzanie i promocja. IGF PAN Zarządzanie strategiczne, finansowe, operacyjne. Koordynacja i nadzór realizacji zadań w projekcie. Bieżąca promocja projektu.

IV kwartał Projektu(07.2014-09.2014)

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.1. Sekcja Jakości.

IGF PAN Testowanie prototypu portalu z kolejnymi funkcjonalnościami.

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.2. Sekcja Obsługi Infrastruktury.

ACK Cyfronet AGH

Prace nad zorganizowaniem repozytoriów oprogramowania i dokumentów.

2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.Podzadanie 2.1. Budowa oprogramowania oraz infrastruktury dla CIBIS.

IGF PAN + Podwykonawca

Projektowanie modułu zarządzania CIBIS.Projektowanie modułów API do: komunikacji i udostępniania danych dla TWSI, analizy, archiwizacji, synchronizacji i edycji danych.Projektowanie modułu digitalizacji danych analogowych.Projektowanie infrastruktury CIBIS.Dostarczenie i uruchomienie infrastruktury (sprzętu, usług, licencji) CIBIS oraz sprzętowe infrastruktury.Implementacja oprogramowania.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.2. Przygotowanie programów do implementacji w TWSI.

IGF PAN, GIG

Przygotowanie programów w wersji do implementacji w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.3. Implementacja w TWSI.

ACK Cyfronet AGH

Implementacja w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.4. Testowanie programów implementowanych w TWSI.

ACK Cyfronet AGH, IGF PAN, GIG, KW SA

Testowanie programów implementowanych w TWSI.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.5. Adaptacja wybranych algorytmów i programów.

IGF PAN - Podwykonawca

Adaptacja wybranych algorytmów i programów do wersji „przyjaznej dla użytkownika” dla środowisk stacji roboczych potencjalnego użytkownika. Ta część oprogramowania będzie udostępniona do pracy poza platformą, na stacjach roboczych użytkownika.

36/96

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS).Podzadanie 4.1. Epizody Sejsmiczne.

IGF PAN, GIG, KW SA

Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBIS. Modernizacja interfejsów poboru danych. Rozbudowa systemu poboru danych akcelerometrycznych. Opracowanie protokołów komunikacji. Akwizycja, przetwarzanie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów. Konwersja danych geodezyjnych i tektonicznych. Integracja katalogu sejsmicznego z bazą danych. Homogenizacja i standaryzacja formatów danych. Klasyfikacja dostępnych danych. Opracowanie meta danych. Poprawa lokalizacji wybranych stacji sejsmicznych. Utrzymanie sprawności technicznej.

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmicznośći (CIBIS).Podzadanie 4.2. Repozytorium.

IGF PAN, GIG

Repozytorium dokumentów: rozpoznanie rozproszonej IB i ocena dostępności i możliwości integracji, klasyfikacja danych i przygotowanie struktury danych, przygotowanie bazy danych dokumentów, opracowanie meta danych.

5. Zarządzanie i promocja. IGF PAN Zarządzanie strategiczne, finansowe, operacyjne. Koordynacja i nadzór realizacji zadań w projekcie.

V kwartał Projektu(10.2014-12.2014)

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.1. Sekcja Jakości.

IGF PAN Testowanie prototypu portalu z kolejnymi funkcjonalnościami.

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.2. Sekcja Obsługi Infrastruktury.

ACK Cyfronet AGH

Integracja usługi zlecania zadań obliczeniowych na zintegrowanych zasobach obliczeniowych oraz wizualizacja wyników.

2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.Podzadanie 2.1. Budowa oprogramowania oraz infrastruktury dla CIBIS.

IGF PAN + Podwykonawca

Implementacja oprogramowania.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.2. Przygotowanie programów do implementacji w TWSI.

IGF PAN, GIG

Przygotowanie programów w wersji do implementacji w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.3. Implementacja w TWSI.

ACK Cyfronet AGH

Implementacja w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.4. Testowanie programów implementowanych w TWSI.

ACK Cyfronet AGH, IGF PAN, GIG, KW SA

Testowanie programów implementowanych w TWSI.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.5. Adaptacja wybranych algorytmów i programów.

IGF PAN + Podwykonawca

Adaptacja wybranych algorytmów i programów do wersji „przyjaznej dla użytkownika” dla środowisk stacji roboczych potencjalnego użytkownika. Ta część oprogramowania będzie udostępniona do pracy poza platformą, na stacjach roboczych użytkownika.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja

IGF PAN, GIG, KW SA.

Testowanie programów przeznaczonych do ściągania z platformy na stacje robocze użytkownika.

37/96

i przyczyny” Podzadanie 3.6. Testowanie programów przeznaczonych do ściągania danych.4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS).Podzadanie 4.1. Epizody Sejsmiczne.

IGF PAN, GIG, KW SA

Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBIS. Modernizacja interfejsów poboru danych. Rozbudowa systemu poboru danych akcelerometrycznych. Opracowanie protokołów komunikacji. Akwizycja, przetwarzanie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów. Konwersja danych geodezyjnych i tektonicznych. Integracja katalogu sejsmicznego z bazą danych. Homogenizacja i standaryzacja formatów danych. Klasyfikacja dostępnych danych. Opracowanie meta danych. Poprawa lokalizacji wybranych stacji sejsmicznych. Utrzymanie sprawności technicznej.

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmicznośći (CIBIS).Podzadanie 4.2. Repozytorium.

IGF PAN, GIG

Repozytorium dokumentów: rozpoznanie rozproszonej IB i ocena dostępności i możliwości integracji, klasyfikacja danych i przygotowanie struktury danych, przygotowanie bazy danych dokumentów, opracowanie meta danych.

5. Zarządzanie i promocja. IGF PAN Zarządzanie strategiczne, finansowe, operacyjne. Koordynacja i nadzór realizacji zadań w projekcie. Bieżąca promocja projektu.

VI kwartał Projektu(01.2015-03.2015)

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS. Podzadanie 1.1. Sekcja Jakości.

IGF PAN Testowanie prototypu portalu z kolejnymi funkcjonalnościami.

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.2. Sekcja Obsługi Infrastruktury.

ACK Cyfronet AGH

Wprowadzenie usług przetwarzania danych np. wyszukiwania danych w prototypie portalu.

2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.Podzadanie 2.1. Budowa oprogramowania oraz infrastruktury dla CIBIS.

IGF PAN + Podwykonawca

Implementacja oprogramowania.Testy deweloperskie.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.3. Implementacja w TWSI.

ACK Cyfronet AGH

Implementacja w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.4. Testowanie programów implementowanych w TWSI.

ACK Cyfronet AGH, IGF PAN, GIG, KW SA

Testowanie programów implementowanych w TWSI.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.5. Adaptacja wybranych algorytmów i programów.

IGF PAN - Podwykonawca

Adaptacja wybranych algorytmów i programów do wersji „przyjaznej dla użytkownika” dla środowisk stacji roboczych potencjalnego użytkownika. Ta część oprogramowania będzie udostępniona do pracy poza platformą, na stacjach roboczych użytkownika.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny”

IGF PAN, GIG, KW SA.

Testowanie programów przeznaczonych do ściągania z platformy na stacje robocze użytkownika.

38/96

Podzadanie 3.6. Testowanie programów przeznaczonych do ściągania danych.3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.7. Integracja programów w TWSI.

ACK Cyfronet AGH

Integracja w TWSI programów przeznaczonych do ściągania z platformy na stacje robocze użytkownika.

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS).Podzadanie 4.1. Epizody Sejsmiczne.

IGF PAN, GIG, KW SA

Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBIS. Modernizacja interfejsów poboru danych. Rozbudowa systemu poboru danych akcelerometrycznych. Opracowanie protokołów komunikacji. Akwizycja, przetwarzanie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów. Konwersja danych geodezyjnych i tektonicznych. Integracja katalogu sejsmicznego z bazą danych. Homogenizacja i standaryzacja formatów danych. Klasyfikacja dostępnych danych. Opracowanie meta danych. Poprawa lokalizacji wybranych stacji sejsmicznych. Utrzymanie sprawności technicznej.

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmicznośći (CIBIS).Podzadanie 4.2. Repozytorium.

IGF PAN, GIG

Repozytorium dokumentów: rozpoznanie rozproszonej IB i ocena dostępności i możliwości integracji, klasyfikacja danych i przygotowanie struktury danych, przygotowanie bazy danych dokumentów, opracowanie meta danych.

5. Zarządzanie i promocja. IGF PAN Zarządzanie strategiczne, finansowe, operacyjne. Koordynacja i nadzór realizacji zadań w projekcie. Bieżąca promocja projektu.

VII kwartał Projektu(04.2015-06.2015)

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.1. Sekcja Jakości.

IGF PAN Testowanie końcowej wersji portalu.

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.2. Sekcja Obsługi Infrastruktury.

ACK Cyfronet AGH

Integracja usługi zlecania zadań obliczeniowych na zintegrowanych zasobach obliczeniowych oraz wizualizacja wyników.

2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.Podzadanie 2.1. Budowa oprogramowania oraz infrastruktury CIBIS.

IGF PAN + Podwykonawca

Implementacja oprogramowania.Testy deweloperskie.Uruchomienie wersji beta.Testy wersji beta.Testy wydajnościowe oprogramowania.Aktualizacja wersji beta.

2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.Podzadanie 2.2. Utrzymanie infrastruktury oraz oprogramowania CIBIS.

IGF PAN + Podwykonawca

Administracja i zarządzanie CIBIS w wersji beta.Zgłaszanie uwag i błędów dotyczących pracy w wersji beta podczas prowadzonych prac lub testów funkcjonalnych i wydajnościowych.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.4. Testowanie programów implementowanych w TWSI.

ACK Cyfronet AGH, IGF PAN, GIG, KW SA

Testowanie programów implementowanych w TWSI.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny”

IGF PAN, GIG, KW SA.

Testowanie programów przeznaczonych do ściągania z platformy na stacje robocze użytkownika.

39/96

Podzadanie 3.6. Testowanie programów przeznaczonych do ściągania danych.3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.7. Integracja programów w TWSI.

ACK Cyfronet AGH

Integracja w TWSI programów przeznaczonych do ściągania z platformy na stacje robocze użytkownika.

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS).Podzadanie 4.1. Epizody Sejsmiczne.

IGF PAN, GIG, KW SA

Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBIS. Modernizacja interfejsów poboru danych. Rozbudowa systemu poboru danych akcelerometrycznych. Opracowanie protokołów komunikacji. Akwizycja, przetwarzanie i interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów. Konwersja danych geodezyjnych i tektonicznych. Integracja katalogu sejsmicznego z bazą danych. Homogenizacja i standaryzacja formatów danych. Klasyfikacja dostępnych danych. Opracowanie meta danych. Poprawa lokalizacji wybranych stacji sejsmicznych. Utrzymanie sprawności technicznej.

5. Zarządzanie i promocja. IGF PAN Zarządzanie strategiczne, finansowe, operacyjne. Koordynacja i nadzór realizacji zadań w projekcie. Bieżąca promocja projektu.

VIII kwartał Projektu(07.2015-09.2015)

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.1. Sekcja Jakości.

IGF PAN Przygotowanie końcowej wersji procedur.

1. Budowa pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Podzadanie 1.2. Sekcja Obsługi Infrastruktury.

ACK Cyfronet AGH

Przygotowanie końcowej wersji dokumentacji usługi.

2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.Podzadanie 2.1. Budowa oprogramowania oraz infrastruktury dla CIBIS.

IGF PAN - Podwykonawca

Testy wersji beta.Aktualizacja wersji beta.Dokumentowanie.Uruchomienie wersji produkcyjnej.

2. Budowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.Podzadanie 2.2. Utrzymanie infrastruktury oraz oprogramowania dla CIBIS.

IGF PAN + Podwykonawca

Administracja i zarządzanie Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności w wersji beta.Zgłaszanie uwag i błędów dotyczących pracy w wersji beta podczas prowadzonych prac lub testów funkcjonalnych i wydajnościowych.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.7. Integracja programów w TWSI.

ACK Cyfronet AGH

Integracja w TWSI programów przeznaczonych do ściągania z platformy na stacje robocze użytkownika.

3. Implementacja usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” Podzadanie 3.8. Testowanie funkcjonalności zintegrowanej infrastruktury badawczej klasy „oprogramowanie”.

IGF PAN, GIG, KW SA, ACK Cyfronet AGH

Testowanie funkcjonalności zintegrowanej infrastruktury badawczej klasy „oprogramowanie”.

4. Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej

IGF PAN, GIG, KW SA

Opracowanie rozszerzonej bazy danych dla CIBIS. Modernizacja interfejsów poboru danych. Rozbudowa systemu poboru danych akcelerometrycznych. Opracowanie protokołów komunikacji. Akwizycja, przetwarzanie i

40/96

Indukowanej Sejsmiczności (CIBIS).Podzadanie 4.1. Epizody Sejsmiczne.

interpretacja cyfrowych sejsmogramów wstrząsów. Konwersja danych geodezyjnych i tektonicznych. Integracja katalogu sejsmicznego z bazą danych. Homogenizacja i standaryzacja formatów danych. Klasyfikacja dostępnych danych. Opracowanie meta danych. Poprawa lokalizacji wybranych stacji sejsmicznych. Utrzymanie sprawności technicznej.

5. Zarządzanie i promocja. IGF PAN Zarządzanie strategiczne, finansowe, operacyjne. Koordynacja i nadzór realizacji zadań w projekcie. Bieżąca promocja w projekcie.

4.6. Ryzyko w projekcieW ramach projektu zidentyfikowano 3 główne obszary ryzyka mogącego wystąpić w całym okresie realizacji projektu w stosunku do wszystkich jego zadań i etapów. Opis ryzyka, sposób jego minimalizowania i zapobiegania przedstawiono w poniższej tabeli:

Ryzyko / Zmiana parametru

Prawdo-podobie-ństwo niskie średnie wysokie

Opis

Sposób minimalizowania

Sposób zapobiegania

10% wzrost nakładów inwestycyjnych

Niskie Nakłady w znacznej mierze obejmują sprzęt i infrastrukturę techniczną oraz oprogramowanie ICT, w stosunku do której nie zachodzi zagrożenie istotnego wzrostu cen, raczej tendencja spadkowa w czasie w stosunku do urządzeń o danych parametrach.

Wysłanie zawiadomienia o postępowaniu PZP na zamówienie sprzętu do maksymalnie dużej liczby potencjalnych dostawców, nie tylko z Polski.

Dokładna analiza cen rynkowych, wysłanie zapytań cenowych do potencjalnych podwykonawców oraz dostawców sprzętu/ oprogramowania już na etapie sporządzania budżetu wniosku.

20% wydłużenie okresu realizacji projektu

Niskie Działania, które zawarto w harmonogramie rzeczowo-finansowym, nie są obarczone ryzykiem, związanym z opóźnieniem realizacji inwestycji. Większość działań projektowych opiera się na własnych zasobach osobowych, które Wnioskodawca sam na bieżąco kontroluje w zakresie postępu prac.

Wczesny system reagowania na opóźnienia w pracach realizowanych przez własne zasoby osobowe, przydzielenie dodatkowych zasobów do zadania/ podzadania zagrożonego opóźnieniem. Egzekwowanie kar umownych za opóźnienia w harmonogramie ze strony podwykonawcy.

Ciągły monitoring postępu realizacji projektu i zgodności z harmonogramem, częste spotkania robocze i organizacyjne personelu projektu i kadry zarządzającej.Właściwa konstrukcja umów z podwykonawcami obejmująca kary umowne za przekroczenie terminów realizacji.

25% niedopasowanie efektów realizowanych prac w podwykonawstwie do założeń projektowych

Średnie Niska jakość lub niedopasowanie infrastruktury sieciowej do potrzeb badawczych jednostek naukowych może wyniknąć ze źle przeprowadzonej fazy testowania, błędów

Wczesne reagowanie, ewaluacja i monitoring przekazywanych efektów poszczególnych prac realizowanych przez podwykonawcę.

Właściwe zaplanowanie i mnogość faz testowania produktów i półproduktów realizowanych przez podwykonawcę.

41/96

pomiarowych czy wady sprzętowej - lista potencjalnych przyczyn jest długa.

Zapisy w umowie mówiące o konieczności całkowitej poprawy wszystkich wskazanych przez Zleceniodawcę błędów/ niedoróbek.

Wymagalność przedstawiania efektów prac usługowych na każdym ich etapie określonym w umowie z podwykonawcą. Kary umowne za niezgodność produktu z zamówieniem.

V. Analiza techniczna realizacji Projektu5.1. Opis techniczny inwestycjiZadanie 1. BUDOWA PILOTAŻOWEGO TEMATYCZNEGO WĘZŁA SEJSMICZNOŚCI INDUKOWANEJ

ACK Cyfronet AGH udostępni zasoby komputerowe potrzebne do zbudowania, zarządzania i eksploatacji pilotażowego TWSI EPOS. Alternatywnym rozwiązaniem jest zakup dedykowanych serwerów i wynajem pomieszczeń wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Opcja alternatywna jest rozwiązaniem zdecydowanie mniej korzystnym i może nie zapewniać wystarczającego poziomu bezpieczeństwa Węzła. ACK Cyfronet AGH dysponuje wystarczającą ilością zasobów, które dedykuje na potrzeby Węzła. W porównaniu z rozwiązaniem alternatywnym zasoby dedykowane węzła będą miały zapewnione pełne zaplecze techniczne (klimatyzacja, zasilanie zapasowe, etc.). Co więcej cały sprzęt ACK Cyfronet AGH jest monitorowany przez 24 godziny na dobę. W celu zapewnienia bezproblemowego działania węzła będzie przygotowana jego lustrzana kopia tak aby w przypadku awarii serwer zapasowy przejął na siebie zadania użytkowników.Ze względu na planowane międzynarodowe aktywności Węzła, kluczowym elementem jest również szerokopasmowy dostęp do sieci. Pozwoli to nie tylko na dostęp do danych Centrów Danych innych krajów ale przede wszystkim umożliwi użytkownikom międzynarodowej infrastruktury EPOS dostęp do danych sejsmiczności indukowanej. Obecnie ACK Cyfronet AGH posiada łącza do sieci PIONIER o przepustowości 2x10GB/s, które mogą być dynamicznie zwiększone nawet do 80GB/s. Alternatywne rozwiązania (komercyjne) nie dysponują tego typu łączami.

Portal TWSIW rozproszonym środowisku naukowym złożonym z niezależnych grup naukowców bardzo łatwo o sytuację, w której używany kod oprogramowania i format zbieranych danych jest unikatowy dla tej grupy. Próba uzgadniania formatu danych i wspólnych algorytmów ma zwykle ograniczony zasięg do najbliżej współpracujących grup. Tak organizowane narzędzia posiadają własne bazy danych użytkowników i definiują własne role i powiązane z nimi uprawnienia. Współpraca wymaga wtedy zakładania kont dla każdego narzędzia lub na każdej maszynie obliczeniowej. Proponowane przez nas podejście oparte jest o jeden portal, w którym każdy użytkownik infrastruktury posiada jedno konto na wszystkich usługach i zasobach. Sercem portalu jest centralna baza użytkowników i ich ról (poziomów dostępu). Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami informatycznymi zebranymi w Information Technology Infrastructure Library (ITIL). Pozwala to w łatwy i tani sposób zarządzać kontami i rolami użytkowników infrastruktury.Istotną częścią węzła będzie system monitorujący dostępność Centrów Danych i dostępnych w nich danych. Użytkownik będzie informowany o niedostępności zewnętrznych dla węzła usług i danych (aktualność metadanych w węźle). Przy ładowaniu plików (danych, programów i dokumentów) przez użytkownika będzie możliwe sprawdzenie poprawności danych (metadanych) oraz zawnioskować o poddanie ich weryfikacji przez pracowników sekcji kontroli jakości, aby udostępnić je określonej grupie lub całemu środowisku naukowemu.

Oprogramowanie usług.Do realizacji zadań zostanie wykorzystane oprogramowanie typu open source, zgodne z założeniami projektu EPOS, tak aby umożliwić w przyszłości włączenie TWSI do międzynarodowej infrastruktury EPOS w momencie jej powstania. Alternatywnie możliwe jest wykorzystanie do budowy Węzła oprogramowania komercyjnego. Jednakże jego wykorzystanie wiąże się z ponoszeniem kosztów licencji, co może prowadzić do wyłączenia węzła w przypadku braku środków na kontynuację zakupu licencji. Wykorzystanie oprogramowania typu open source nie powoduje zagrożenia tego typu dla realizacji projektu.

Zadanie 2. BUDOWA CENTRUM INFRASTRUKTURY BADAWCZEJ SEJSMICZNOŚCI INDUKOWANEJ

Struktura przepływu danych związana jest z zastanym sposobem działania sieci sejsmicznych, oraz projektami

42/96

międzynarodowymi (np. EPOS). Proponowana konfiguracja sprzętowa Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności jest wynikiem przeprowadzonej analizy przepływu danych.Można wyróżnić niezależne obszary informatyczne CIBIS: akwizycji danych zarówno cyfrowych jak i analogowych, ich konwersji, analizy danych oraz udostępniania i gromadzenia danych. Należy zaznaczyć, że w każdym pojedynczym z w/w obszarów nie występuje duże zapotrzebowanie na moc obliczeniową, jednakże niesłychanie ważnymi i wymaganymi cechami systemu jako całości są:- wysoka niezawodność- skalowalność przy wzroście obsługiwanych strumieni danych stanowiących wejście do sytemu. Trudny jest do przewidzenia wzrost strumienia danych w przyszłości, zarówno ze względu na rozwijającą się współpracę międzynarodową EPOS, jak i nowatorstwo w traktowaniu sejsmiczności indukowanej jako dziedziny interdyscyplinarnej, korzystającej w badaniach naukowych z danych wykraczających poza klasyczną sejsmologię.System będzie pracował 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu. Będzie przyjmował dane w trybie ciągłym, gromadził przekazywane dane archiwalne, robił ich konwersję oraz zarchiwizowane dane udostępniał. Jakość sprzętu gromadzącego dane ma znaczenie kardynalne. Awaria podsystemu akwizycji danych może skutkować bezpowrotną utratą danych geofizycznych. Podobnie niedopuszczalna jest awaria podsystemu gromadzenia danych. Taki serwer musi dysponować dużą przestrzenią dyskową, szybkimi własnymi dyskami i dostępem macierzy bo nie możemy gubić danych, szybkością przetwarzania bo nie będzie można odzyskać tych danych a przede wszystkim najwyższą niezawodnością, gdyż błędy w danych będą nie do usunięcia. Jest to kluczowe dla urządzeń pracujących w trybie ciągłym. W celu optymalizacji kosztów (koszty zakupu indywidualnych serwerów vs. rozwiązanie z wykorzystaniem wirtualizacji) oraz przy założonej wysokiej niezawodności proponowane rozwiązanie w postaci dwóch serwerów redundantnych z oprogramowaniem do wirtualizacji (VWvare) spełnia założenia projektowe w zakresie:- obecnego zapotrzebowania na moc obliczeniową z zapasem do obsługi wzrastającego wolumenu danych

wejściowych;- niezawodności pracy.Skalowalność rozwiązania zapewnia zapas mocy obliczeniowej.Serwer zarządzający będzie pozwalał na zarządzanie pozostałymi serwerami wirtualizującymi inne maszyny. Pozwoli na monitorowanie stanu serwerów wirtualizujących, planowanie kopii bezpieczeństwa, migracje maszyn wirtualnych pomiędzy serwerami w celu równoważenia obciążenia lub przeprowadzania planowanych prac administracyjnych.Bezpieczeństwo gromadzonych danych strumienia wejściowego i wyjściowego, zapewnia macierz dyskowa. Jej pojemność wystarczy na gromadzenie wszystkich danych niezbędnych do analiz sejsmiczności indukowanej. Obecnie sam IGF PAN gromadzi ponad 2 TB rocznie (50 stacji rejestrujących z częstotliwością 100 próbek na sekundę (sps)) co nie jest liczbą dużą, jednakże planowane jest podwojenie ilości stacji a dzięki możliwościom projektu będzie możliwa poprawa jakości danych przez podwojenie próbkowania. Podziemne systemy sejsmologiczne próbkują sygnały sejsmiczne z częstotliwościami do 4000 sps, jednakże w falach sejsmicznych dochodzących do powierzchni wysokie częstotliwości sygnału są wytłumione. Ilość danych od kooperantów w obecnej sytuacji porównywalna z danymi IGF PAN (KWK Bobrek-Centrum 32 stacje z próbkowaniem 500sps ale zapisem tylko zjawisk sesjmicznych, GIG ok. 20 stacji próbkowanych co najmniej 100 sps) również może drastycznie wzrosnąć przy przejściu na coraz powszechniej wymaganą ciągłą rejestrację sejsmiczną. Biorąc dodatkowo pod uwagę ilości danych potencjalnych podmiotów udostępniających dane (np. Uniwerytet Ślaski 16 stacji, KGHM, KWB „Bełchatów”, kopalnie węgla kamiennego) trzeba zakładać, iż strumień danych bieżących może przekroczyć 50 TB rocznie. Dużym wolumenem danych są badania sejsmiczne związane ze szczelinowaniem gazów łupkowych, pomiarami sejsmiczności związanej z pracami geotermicznymi jak i danymi z sondowań sejsmicznych. Maksymalnie strumień danych bieżących od kooperantów przekroczy 100 TB. Do tego dochodzą materiały archiwalne, przy czym większość wolumenu będą stanowiły cyfrowane ale nie zwektoryzowane materiały analogowe. Pojemności zasobów dyskowych stanowisk do digitalizacji przeznaczone są do danych przeznaczonych do wektoryzacji w krótkim czasie, natomiast dane przeznaczone do wektoryzacji w dalszej perspektywie, nienadające się do wektoryzacji lub przeznaczone do udostępniania w tej postaci będą przechowywane na macierzy dyskowej. Projektowany system ma funkcjonować w przyszłości po zakończeniu niniejszego projektu. A zatem przewidywany jest dalszy wzrost strumienia danych. W przypadku ciągłych pomiarów modyfikacje systemu powodują zaburzenia pomiarów a w skrajnych wypadkach przerwy w rejestracji i utratę danych. Proponowane zasoby co najmniej 500 TB spełniają te warunki.Wszystkie urządzenia muszą być zasilane z sieci napięcia gwarantowanego, co uzasadnia konieczną rozbudowę posiadanego w IGF PAN systemu o redundancji N+1.Zdublowane są też łącza sieciowe, a całość systemu zabezpieczona ścianą ogniową (ang. firewall).Przy wyborze sprzętu i konfiguracji stanowisk do digitalizacji brano pod uwagę rodzaj i ilość danych jakie będą cyfrowane. Wielkości skanowanych materiałów dochodzą do 60 cm szerokości i do kilku metrów długości. Przykładowo sejsmogram z rejestratora rękawowego ma rozmiar 55x240 cm. Odpowiednio duży do tego musi być format skanerów. Do skanowania sejsmogramów nie potrzeba skanerów płaskich, gdyż istotna jest dokładność odczytów odległości na niedużych odcinkach a długości wielu materiałów analogowych powodują, że skaner płaski A0+, dysponujący tylko długością do 122 cm, będzie nieprzydatny przy dużym wolumenie danych analogowych. W

43/96

takim przypadku najodpowiedniejsze są skanery rolkowe A0+. Dodatkowo są one znacząco tańsze od skanera płaskiego. Z drugiej strony duża część materiałów jest za delikatna dla skanera rolkowego. Ich wiek może dochodzić do100 lat, jakość przechowywania było różna. Są też materiały, dla których istotna jest dokładność odległości XY dla całej objętości. Do tego konieczny jest przynajmniej jeden skaner płaski. Górne oszacowanie ilości danych przeznaczonych do skanowania jest w tej chwili trudne, ze względu, że dużą część danych analogowych, w tym sejsmogramów, jest jeszcze poza gestią konsorcjum – zainteresowanie węzłem sejsmiczności indukowanej jest tak duże i ciągle zgłaszają się podmioty zainteresowane współpracą, jednakże sam IGF PAN dysponuje ok. pół milionem sejsmogramów, rejestracje sejsmiczne wstrząsów indukowanych są zbierane od 1948 roku a Instytut dysponuje również danymi z lat 30 ubiegłego wieku. Selekcja i skanowanie materiałów jest pracą na dziesiątki lat. Ze względu na unikalność materiałów oraz różny stan ich jakości nie można zlecić ich skanowania firmie zewnętrznej. Dodatkowo koszty zlecenia skanowania, wynoszące obecnie dla A0 9-20 zł, przy tej ilości danych będą wiele większe, niż zakup sprzętu i zatrudnienie osób. Przetwarzanie tych danych wymaga więcej niż jednego stanowiska do digitalizacji. Konieczne jest zrównoleglenie procesu digitalizacji.W proponowanym rozwiązaniu są co najmniej cztery stanowiska do digitalizacji umieszczone w trzech placówkach IGF PAN. Wszystkie wymienione miejsca mają możliwości do gromadzenia materiałów analogowych przeznaczonych do cyfryzacji. Już w tej chwili pełnią one funkcję archiwów IGF PAN. Zasoby komputerowe przeznaczone do digitalizacji pozwolą na gromadzenie cyfrowanych danych w wersji przed ich wektoryzacją lub wysłaniem do serwera. Digitalizacja wykonywana będzie trzema skanerami rolkowymi A0+ i jednym skanerem płaskim. Stanowiska te zapewnią również wektoryzację w trybie interaktywnym.Konieczne są prace remontowe umożliwiające gromadzenie materiałów analogowych przeznaczonych do skanowania, prace nad wektoryzacją oraz odpowiednie zabezpieczenie przeciwpożarowe sprzętu o dużej wartości.

ELEMENTY PROJEKTU PRZEWIDZIANE DO REALIZACJI:

SPRZĘT SIECIOWY:

1. Serwery: zarządzający będzie służył do zarządzania maszynami wirtualnymi i całym systemem wirtualizacji. Parametry co najmniej: Procesor: 2 x 8 core 20M Cache, 3 x 900GB SAS 6Gbps 2.5-in 10K RPM (Hot Plug), 128 GB RAM 1333 MHzb) akwizycyjny - przyjmujący dane, konwertujący oraz komunikacyjny - udostępniający dane do węzła (2 szt.). Parametry: Procesor: 2 x 8 core 20M Cache, 3 x 900GB SAS 6Gbps 2.5-in 10K RPM (Hot Plug), 128 GB RAM 1333 MHz. 2. Serwer analizujący (1 szt.). Parametry co najmniej: Procesor: 2 x 8 core 20M Cache, 2 x 600GB SAS 6Gbps 2.5-in 10K RPM (Hot Plug), 128 GB RAM 1333 MHz, Wysokiej klasy serwer analizujący zapewni szybką i stabilną pracę na danych, które będą przekazywane do węzła.3. Macierz danych NAS i metadanych dostępnych do węzła, pojemność 500TB (1 szt.). Wolumen danych do 2019 (2014 + 5 lat) roku szacujemy na 500TB. Oznacza to, że macierz dyskowa musi pomieścić minimum 70TB danych rocznie i musi umożliwiać modularną rozbudowę. Zewnętrzny dostęp do macierzy dyskowej musi być chroniony przez zaporę ogniową (ang. firewall) – wspólną z systemem akwizycji danych.4. Sieciowe urządzenie zabezpieczające - Firewall z obsługą IPv6 (1 szt.).5. Switch warstwy L2 (1 szt.) W pełni zarządzany przełącznik IP warstwy L2 – jeden na każdą szafę rackową systemu o minimum 48 portach UTP każdy ma za zadanie połączyć w infrastrukturę sieci TCP/IP wszystkie elementy infrastruktury znajdujące się wewnątrz szafy rackowej.6. Szafa rackowa o wysokości U42 (2 szt.). Przy proponowaniu rozwiązania o pojemności 1000 TB trzeba to staranie zaprojektować i dopasować do zamawianego sprzętu na etapie realizacji inwestycji. Szafy rackowe muszą pomieścić cały sprzęt, posiadać system wymuszonej wentylacji dostosowany do sposobu wentylacji zamontowanego sprzętu, wysuwane cokoły zapewniające spełnienie warunków BHP, system dystrybucji zasilania tak zaprojektowany, aby każdą szafę można było zasilić z dwóch niezależnych jednofazowych źródeł prądu zmiennego 230V lub opcjonalnie z jednego źródła prądu trójfazowego 400V.7. Zasilacz napięcia gwarantowanego typu NX 10KVA/8KW (1 szt.). Funkcją urządzenia jest nieprzerwane zasilanie urządzeń elektronicznych wchodzących w skład serwerowni CIBIS. Parametry sprzętu, w tym moc 10KVA, zapewniają bezpieczeństwo i wydajność serwerów i pozostałego sprzętu sieciowego zakupionego w ramach projektu. Urządzenie będzie współpracować w konfiguracji redundantnej z posiadanymi już zasilaczami bezprzerwowymi serii NX10 firmy Liebert/Emerson.8. Aktywna linia samogasząca do serwerowni CIBIS. To w pełni zautomatyzowany system zbudowany ze zbiorników z gazem oraz układu sterowania z centralą automatycznego gaszenia.9. Serwer wirtualizujący. Serwer będzie pozwalał na zarządzanie pozostałymi serwerami wirtualizującymi inne maszyny. Pozwoli na monitorowanie stanu serwerów wirtualizujących, planowanie kopii, migracje maszyn wirtualnych pomiędzy serwerami. Parametry zapewniają efektywność kosztową, trwałość i wysoką jakość inwestycji: procesor 2x 8 core 20M Cache, 3x 900GB, SAS 6Gbps, 2.5-in, 10K RPM Hard Drive (Hot-Plug), 64GB RDIMM,

44/96

1333 MHz.10. Stacjonarny system do wideokonferencji: stworzenie 2 stanowisk w obserwatorium geofizycznym w Belsku i Raciborzu (w IGF PAN w Warszawie jest już system wideokonferencyjny) do przeprowadzania wideokonferencji pozwoli usprawnić łączność z ośrodkami regionalnymi, zmniejszy konieczność wykonywania podróży służbowych. Umożliwi łatwiejszą komunikację z partnerami zagranicznymi, da możliwość prowadzenia wirtualnych wieloosobowych konferencji.11. Klimatyzator dla serwerowni w Warszawie ze względu na koniecznośc odprowadzenia ciepła wydzielanego przez nowe serwery i macierz dyskową 500TB.

WYPOSAŻENIE STANOWISK DIGITALIZACJI

1. Skaner rolkowy formatu A0+ (3 szt.).Skaner rolkowy formatu A0+, stanowiący autonomiczne urządzenie w całym procesie skanowania od postaci rastrowej do cyfrowej (przetwarzaniem nie może zajmować się zewnętrze urządzenie, klasy komputera PC). Efektem procesu skanowania ma być obraz materiału analogowego zapisany jako cyfrowy obraz w bezstratnym formacie TIF na zewnętrznym dysku sieciowym (podręczna macierz dyskowa typu NAS).2. Podręczna macierz dyskowa NAS o pojemności 6TB (4 szt.). Utrzymywanie danych potrzebnych do wektoryzacji. Przewiduje się ok. 1GB na jeden obraz w bezstratnym formacie TIF.3. Monitor LCD LED 27" (4 szt.). Monitor o dużej przekątnej ekranu jest niezbędny do ręcznego wspomagania procesu wektoryzacji materiałów analogowych.4. Komputer stacjonarny, proc. 4 core, pamięć 32GB, dysk SSD 256GB, klawiatura, mysz. (4 szt.). Komputer dla operatora stanowiska digitalizacji i wektoryzacji materiałów analogowych.5. Skaner płaski formatu A0+ dla stanowiska digitalizacji i wektoryzacji materiałów analogowych przeznaczony jest do delikatnych, np. starych, bardzo zniszczonych materiałów analogowych, materiałów o dużej gęstości przestrzennej, oraz prac wymagających dokładności w każdej z osi X-Y na całej powierzchni. Nie można nim skanować materiałów dłuższych niż 120 cm.6. Oprogramowanie OCR (4 szt.) do obsługi stanowisk digitalizacji zainstalowanych na komputerach o odpowiedniej mocy obsługujących skanery rolkowe. Efektem procesu skanowania ma być obraz materiału analogowego zapisany jako cyfrowy obraz w bezstratnym formacie TIF na zewnętrznym dysku sieciowym (podręczna macierz dyskowa typu NAS).

OPROGRAMOWANIE:

1. Zakup licencji do wirtualizacji oprogramowania na dwóch redundantnych serwerach pełniących następujące role: Serwer zarządzający, akwizycyjny - przyjmujący dane, konwertujący, komunikacyjny udostępniający dane do węzła, analizujący (2 szt.). Oprogramowanie do wirtualizacji 2 redundantnych serwerów ma wiele zalet, m.in.:- redukuje koszty poprzez konieczność zakupu mniejszej ilości fizycznych serwerów,- oszczędza energię - uruchomienie kilku systemów na jednym fizycznym serwerze,- lepiej wykorzystuje zasoby informatyczne - zamiast wielu fizycznych serwerów, które tylko częściowo wykorzystują swoje możliwości, możemy wykorzystać jedną maszynę, która dynamicznie przydziela swoje zasoby,- zwiększa bezpieczeństwo poprzez łatwy sposób tworzenia kopii zapasowych,- zapewnia większą niezawodność i ciągłość pracy dzięki szybkiemu przywracaniu systemu w razie wystąpienia awarii oraz możliwości przenoszenia maszyn wirtualnych bez przerywania ich pracy,- ułatwia zarządzanie zasobami informatycznymi.2. Oprogramowanie Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (1 szt.) .Koszt obejmuje usługę programistyczną stworzenia 1 oprogramowania CIBIS. Oprogramowanie projektowane na zamówienie Instytutu Geofizyki PAN w odpowiedzi na potrzeby i założenia projektowe związane z uruchomieniem CIBIS. Oprogramowanie CIBIS w ramach cyfrowej przestrzeni badawczej sejsmiczności indukowanej obsługiwać będzie:

akwizycję danych przychodzących, konwersję danych, gromadzenie danych, przygotowanie dla danych opisu w postaci metadanych i przesyłanie opisu do TWSI , udostępnianie przez Internet zgromadzonych w CIBIS danych.

POZOSTAŁE

Przygotowanie rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmicznośći (CIBIS) odbywać się będzie z wykorzystaniem ww. infrastruktury i zasobów technicznych.

45/96

Licencja przenośnego stanowiska wideokonferencji (1szt.). Przenośne stanowisko wideokonferencji przewidziane jest dla kierownika projektu. Umożliwi łatwiejszą z komunikację pracownikami oraz z partnerami, da możliwość prowadzenia wirtualnych wieloosobowych konferencji.

Alternatywą dla ww. rozwiązań technologicznych jest zastosowanie konfiguracji 3 serwerów zamiast 2 redundantnych serwerów posiadających zwirtualizowane środowiska serwera zarządzającego, awizacyjnego, konwertującego i udostępniającego. Jest to rozwiązanie o mniejszej efektywności kosztowej (przybliżony koszt 650 tys. zł) oraz wydajności pracy zapewnianej na 3 niezależnych serwerach. Rozważono także zastosowanie większej pamięci NAS o pojemności 1PB (szacowany koszt 3 100 tys. zł). Wolumen danych do 2019 (2014 + 5 lat) roku musiałby wynosić w takim przypadku 1050TB. Oznacza to, że macierz dyskowa powinna pomieścić minimum 150 TB danych rocznie i musi umożliwiać modularną rozbudowę. Taka pojemność macierzy dyskowej nie jest jednak potrzebna na cel realizacji niniejszego projektu także w okresie trwałości – Wnioskodawca nie wykorzystałby takiej przestrzeni dyskowej nawet w dłuższej perspektywie czasowej. Można by także zastosować skanery płaskie (przybliżona wartość: 250 tys. zł / sztuka) zamiast skanerów rolkowych w stanowiskach digitalizacji, jednak skanery rolkowe zapewniają większą efektywność kosztową oraz czasu pracy z ich użyciem. Skaner rolkowy formatu A0+, stanowiący autonomiczne urządzenie w całym procesie  skanowania od postaci rastrowej do cyfrowej (przetwarzaniem nie może zajmować się zewnętrze urządzenie, klasy komputera PC), jest urządzeniem całkowicie pokrywającym potrzeby pojedynczych stanowisk digitalizacji.

Zadanie 3 IMPLEMENTACJA USŁUG TEMATYCZNYCH DLA USE CASE: PT. „GRUPOWANIE SIĘ ZJAWISK SEJSMICZNOŚCI INDUKOWANEJ – IDENTYFIKACJA I PRZYCZYNY”

W celu realizacji tego zadania przewidziano dopracowanie oprogramowania naukowego do badania grupowania zjawisk. Oprogramowanie to można podzielić na 3 typy pod względem usług jakie będą dostępne dla użytkownika: Parametryzacja, Identyfikacja, Analiza możliwych przyczyn: usługi parametryzacyjne, usługi identyfikacyjne, Usługa do analizy możliwych przyczyn grupowania. Usługi ww są oparte o wyspecjalizowane oprogramowanie naukowe, którego kody istnieją i w dużej mierze są wykorzystywane przez naukowców. Pewna część kodów będzie musiała zostać stworzona od nowa zgodnie z potrzebami naukowymi. Istotą tego zadania będzie zebranie i zaimplementowanie sprawdzonego oprogramowania w strukturę TWSI, tak aby pozwoliło to na wykonanie wyspecjalizowanych procedur badawczych w use case. Alternatywą do adaptacji oprogramowania, które istnieje lub jego idea jest dobrze znana, jest napisanie go od nowa docelowo dla węzła. Rozwiązanie to jest dużo bardziej pracochłonnne i droższe, gdyż wymaga testowania algorytmów od początku w celu sprawdzenia poprawności uzyskiwanych wyników, a następnie ich implementację do TWSI. Proponowane rozwiązanie opiera się w większości na algorytmach już sprawdzonych wymagających odpowiedniej implementacji jako usługi do celów badawczych use case na TWSI.

Zadanie 4. PRZYGOTOWANIE ROZPROSZONEJ INFRASTRUKTURY BADAWCZEJ SEJSMICZNOŚCI INDUKOWANEJ W OŚRODKACH NAUKOWYCH I PRZEMYSŁOWYCH W POLSCE I PRZEKAZANIE DO CENTRUM INFRASTRUKTURY BADAWCZEJ SEJSMICZNOŚCI INDUKOWANEJ.

W celu realizacji wszystkich zadań przewidzianych w projekcie niezbędny jest zakup i modernizacja wyposażenia technicznego. W skład środków technicznych przewidzianych do realizacji projektu wchodzą elementy wyszczególnione w zadaniu 4 w podpunktach ESI. W przypadku ESI 3, ESI 4 i ESI 5 w ich skład wchodzą krótkookresowe stacje sejsmiczne oparte na sejsmometrach produkcji Lenartz Electronic, rejestratory Net Data Logger produkcji IGF PAN. Wybór komponentów podyktowany jest wieloletnim doświadczeniem w prowadzeniu obserwacji przez IGF PAN oraz potwierdzoną niezawodnością zastosowanych rozwiązań. Rozwiązania alternatywne: ze względu na istniejący i sformalizowany typ infrastruktury rozwiązania alternatywne są mniej pewne a ich efektywność niższa.

Dodatkowo w celu realizacji przedstawionych założeń CIBIS i TWSI, konieczne jest przeprowadzenie badań i ekspertyz geologicznych aby pozyskać wysokiej jakości dane uzupełniające. Rozwiązanie alternatywne zakłada brak ekspertyz geologicznych. Do przekrojowych badań naukowych konieczne są jednak dane kompletne i kompleksowe, tzn. dane będące całościowym opisem jakiegoś epizodu sejsmiczności indukowanej. Brak danych geologicznych obniży jakość naukową epizodów SI.

Realizacja punktu ESI 6 i ESI 7 wymaga zainstalowania pamięci masowej o pojemności odpowiednio 50 TB i 10 TB w celu gromadzenia danych pochodzących z sieci sejsmologicznej. W przypadku ESI 7 należy dodatkowo wykonać odwiert o głębokości ok. 40m w celu montażu czujnika akcelerometrycznego, oraz rozszerzyć bazę danych z rejestracji infrastruktury badawczej CESIS GIG. Rozwiązania alternatywne: Brak odwiertu uniemożliwia zainstalowanie czujnika akcelerometrycznego. To powoduje obniżenie jakości epizodu sejsmiczności indukowanej.

46/96

5.2. Zasoby techniczne Wnioskodawcy do realizacji Projektu1. Pomieszczenia wraz z infrastrukturąPOMIESZCZENIA INSTYTUTU GEOFIZYKI PAN

Instytut Geofizyki PAN dysponuje powierzchnią około 10 000 m2 i zapewnia pomieszczenia do wykonania projektu oraz podstawowe wyposażenie biur: meble biurowe, drobny sprzęt biurowy (lampy, niszczarka, drukarka, pendrive itd.). Pomieszczenia IGF PAN przeznaczone na cel realizacji niniejszego projektu:1. Warszawa: Serwerownia 15 m2, Stanowisko digitalizacji 22 m2, Biurowe administracja/biuro projektu/informatycy i geofizycy/technicy: ~90m2, Kierownik projektu i zastępca: 24 m22. Belsk: Serwerownia 10 m2, Stanowisko digitalizacji 28 m2, Biurowe administracja/biuro projektu/informatycy i geofizycy/technicy: 12 m23. Racibórz: Stanowisko digitalizacji 24 m2, Biurowe administracja/biuro projektu/informatycy i geofizycy/technicy: 12 m2

Główne biuro projektu w Warszawie będzie zapewniać warunki pozwalające na realizację zadań projektowych osobom zatrudnionym w IGF PAN w ramach projektu, w tym przede wszystkim kierownikowi i jego asystentowi. Każde stanowisko pracy utworzone w ramach projektu zostanie wyposażone w ergonomiczne krzesło, biurko z szafką, lampę. IGF PAN zapewnia dostęp do infrastruktury sieciowej.

Infrastruktura Sieciowa

Instytut Geofizyki PAN jest jednostką wiodącą i administrującą infrastrukturę teleinformatyczna dla Porozumienia „Kampusu Wola”, w skład którego wchodzi obecnie 6 placówek PAN: Instytut Podstaw Informatyki (IPI PAN), Instytut Badań Systemowych (IBS PAN), Instytut Chemii Fizycznej (IChF PAN), Instytut Chemii Organicznej (IChO PAN), Instytut Geofizyki (IGF PAN), Instytut Wysokich Ciśnień (IWC PAN).Placówki te posiadają wspólną infrastrukturę sieciową opartą o łącza światłowodowe. Dzięki zorganizowaniu i wspólnemu występowaniu wobec dostarczycieli usług sieciowych, placówki skupione w Kampusie Wola znacząco obniżyły koszty własne, związane z dostępem do sieci. Obecny stan posiadanej przez Kampus Wola infrastruktury stanowi dobry punkt wyjściowy do pełniejszego wykorzystania możliwości Internetu dla postępu w badaniach naukowych. Ze względu na współdzielone łącza przez sześć Instytutów PAN, naturalne i ekonomicznie uzasadnione jest wspólne wykorzystywanie istniejącej infrastruktury informatycznej w ramach Kampusu Wola w pełni wykorzystując zaawansowane możliwości standardu Gigabit Ethernet w ramach sieci Kampusu, jak i sieci globalnej INTERNET. Posiadana infrastruktura umożliwia m.in. konsolidację klastrów obliczeniowych, posiadanych przez poszczególne Instytuty, zwiększając ich moc obliczeniową.Podstawowe łącza Kampusu Wola do globalnego Internetu (obecnie 400 Mbps łacza głównego, oraz dedykowane 800 Mbps dla projektu Nekst realizowanego w IPI PAN (Placówki Kampusu Wola)) jest realizowane przez styk z siecią NASK/WARMAN. Wymiana protokołu dynamicznego routingu (BGP) umożliwia Kampusowi korzystanie z usług wielu dostawców usług internetowych i obniża bezpośrednie koszty dostępu do Internetu.Bardzo ważnym elementem działalności Instytutu jest jego udział w tworzeniu globalnych baz danych w oparciu o monitoring pól geofizycznych na obszarze Polski (10 obserwatoriów) i w Polskiej Stacji Polarnej na Spitsbergenie. Działalność ta wiąże się ze współpracą i z przekazywaniem wyników obserwacji geofizycznych do Światowych Centrów Danych, wypełniając obligacje Polski w tym zakresie. Udział w monitoringu geofizycznym wymaga prowadzenia prac nad rozwojem i modernizacją przyrządów geofizycznych oraz zastosowaniem nowoczesnych technologii teleinformatycznych do zbierania i wymiany danych pomiarowych.Opis sieci LAN w IGF PAN: Właściwe parametry przepustowości, bezpieczeństwa, dostępności i niezawodności sieci LAN zostały uzyskane między innymi poprzez:a) kompleksowe wyposażenie sieci w redundantne połączenia światłowodowe pomiędzy zainstalowanymi

przełącznikami (ang. switch) w piętrowych punktach dostępowych, a centralnym punktem dostępowym (struktura hierarchicznej gwiazdy),

b) wyposażenie centralnego punktu dostępowego sieci w nadmiarowy wysokowydajny modularny przełącznik sieciowy oferujące możliwość obsługi standardu 10Gb,

c) instalację nowego serwera mającego przejąć obsługę poczty elektronicznej, serwisów WWW i FTP oraz innych usług sieciowych,

d) rozbudowę zabezpieczenia sieci LAN o firewall sprzętowy z systemem wykrywania i zapobiegania włamaniom (ang. „Intrusion Detection and Prevention”),

e) zbudowanie bezpiecznej, wysokowydajnej, opartej o centralny serwer autoryzacyjny, centralnie zarządzanej, sieci bezprzewodowej

47/96

f) instalację redundantnego zasilacza awaryjnego typu „true on-line” dla sieciowych urządzeń węzłowych sieci Kampusu Wola oraz dla aktywnych urządzeń sieciowych Instytutu Geofizyki PAN.

Ilość urządzeń w sieci LAN to około 215 (średni wiek – około 3 lat i 11 miesięcy). Na tę liczbę składają się komputery pracowników oraz komputery obsługujące aparaturę.

Styk sieci LAN/WAN:Na styku sieci LAN/WAN wykorzystywane są routery BGP klasy cisco 7200. W chwili obecnej IGF PAN wspólnie z pozostałymi Placówkami PAN zrzeszonymi w Kampusie Wola realizuje wniosek inwestycyjny: Zwiększenie bezpieczeństwa i wydajności oraz zapewnienie ciągłości działania sieci Placówek Polskiej Akademii Nauk zrzeszonych w zgrupowaniu "Kampus Wola" w Warszawie. Zakresem rzeczowym wniosku jest aparatura naukowo-badawcza: ”Modularny router brzegowy klasy Enterprise z obsługą protokołu BGP, interfejsów 10Gb wraz z niezbędnym oprogramowaniem (systemem operacyjnym)”.IGF PAN dysponuje również serwerem obliczeniowym wraz z podstawowym oprogramowaniem i towarzyszącą infrastrukturą (UPS). Urządzenie to służy do rozwijania i testowania tworzonego oprogramowania zapewniając możliwości testowania oprogramowania pisanego w standardach OMP i MPI (obliczenia równoległe) z minimum kilkoma wielordzeniowymi procesorami i stosunkowo dużą pamięcią operacyjną (nie mniej niż 64GB na processor).2. Wykaz niezbędnej aparatury i wyposażeniaSTACJE SEJSMOLOGICZNE INSTYTUTU GEOFIZYKI PANW projekcie wykorzystywane będą dane z szeregu stacji sejsmologicznych. IGF PAN zarządza obecnie 28 stacjami na terenie Polski w tym 7 stacjami szerokopasmowymi w ramach PLSN, które w przypadku silnych zjawisk indukowanych są bardzo często wykorzystywane do analiz naukowych, pozostałe stacje to stacje krótkookresowe rozstawione lokalnie w miejscach, gdzie prowadzone są prace badawcze związane z sejsmicznością indukowaną górnictwem podziemnym w LGOM (sieć LUMINEOS - 9stacji) oraz stacjami krótkookresowymi monitorującymi sejsmiczność naturalną Podhala oraz dodatkowo sejsmiczność w rejonie jeziora Czorsztyńskiego.LUMINEOS to sieć sejsmologiczna Instytutu Geofizyki PAN (IGF PAN). Stanowiska pomiarowe zabudowane są na powierzchni, na obszarze pola górniczego Zakładów Górniczych Rudna w Polkowicach, KGHM SA. Obecnie sieć składa się z 9 stanowisk pomiarowych. Stanowiska złożone są z sejsmometru krótkookresowego firmy Lennartz Electronics oraz rejestratora Net Data Logger produkcji IGF PAN. Dane z sieci LUMINEOS są danymi cyfrowymi ciągłymi, zapisywanymi z częstotliwością próbkowania 100 Hz. Rejestrowane są trzy składowe prędkości drgań gruntu, dwie poziome w płaszczyźnie N-S oraz E-W jak również składowa pionowa. Dane są dostępne on-line poprzez łącze GSM bezpośrednio do IGF PAN. Formatem danych jest sejsmologiczny standard miniSEED. Bieżącym opracowaniem danych tj. wyznaczaniem faz sejsmicznych zajmują się pracownicy Zakładu Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi (ZSiFWZ) IGF PAN. Utworzony w ten sposób biuletyn oraz katalog wstrząsów jest dostępny do dalszych badań. Dane sejsmiczne integrowane będą w trybie on-line.

PODWYKONAWCA:Na początku realizacji zadania 2. planuje się wyłonienie w drodze zamówienia podwykonawcy – profesjonalnej firmy informatycznej, która specjalizuje się w projektowaniu i wdrażaniu oprogramowania oraz sieci teleinformatycznych na rzecz infrastruktury badań naukowych. Zadaniem usługodawcy będzie wsparcie budowy oraz utrzymania infrastruktury i oprogramowania Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności. Podwykonawca powinien zapewnić następującą infrastrukturę i standardy:- projektowanie oprogramowania w oparciu o ULM2,- serwery do utrzymania oprogramowania oraz kontroli wersji tworzonego kodu,- system zarządzania i informowania o postępie na temat zgłaszanych poprawek i błędów w oprogramowaniu,- rozproszony system kontroli wersji umożliwiający podgląd tworzonego kodu,- dokumentację kodu tworzona w oparciu o ogólnodostępne standardy.3. Inne niezbędne zasoby techniczne umożliwiające realizację zadań w ProjekcieNie dotyczy5.3. Zasoby techniczne członka konsorcjum/sieci/grupy do realizacji Projektu (jeśli dotyczy).1. Pomieszczenia wraz z infrastrukturąACK CYFRONET AGH

ACK Cyfronet dysponuje odpowiednią powierzchnią na potrzeby realizacji projektu, w tym przede wszystkim do prawidłowego wykonywania obowiązków personelu projektu zatrudnionego przy realizacji zadania 1 i 3. ACK Cyfronet zapewnia wyposażenie biura niezbędne prawidłowej realizacji powierzonych mu zadań, w tym: umeblowanie biurowe (biurka i krzesła w liczbie odpowiadającej zatrudnionym przez ACK Cyfronet pracownikom projektowym), szafy, lampy, telefony, komputery, urządzenie wielofunkcyjne, faks itd.

Wyposażenie ACK Cyfronet obejmuje: zasoby obliczeniowe w ilości blisko 370 Tflops, zasoby pamięci masowych

48/96

w ilości 2,5 PB, zasoby pamięci taśmowych w ilości 5 PB, własną stację transformatorową, zasilanie zapasowe (UPS, generatory prądu), chłodzenie klimatyzacją precyzyjną, zabezpieczenia: system alarmowy, system detekcji dymu, aktywny system gaszenia, całodobowy monitoring zasobów obliczeniowych i sieciowych oraz urządzeń wspomagających.Infrastruktura obliczeniowa ACK Cyfronet AGH wykorzystuje połączenia 1 oraz 10 GbE do sieci miejskiej w Krakowie oraz bezpośrednie połączenie z siecią krajową PIONIER. Miejska Sieć Komputerowa w Krakowie jest połączona w kierunku Warszawy, Rzeszowa, Bielska Białej i Katowic łączami sieci PIONIER o przepustowości 2x10 Gb/s z możliwością dynamicznego powiększania nawet do 80x10 Gb/s. Za pośrednictwem sieci PIONIER realizowana jest komunikacja z wieloma ośrodkami krajowymi oraz zagranicznymi. Łączność zagraniczna odbywa się poprzez naukową sieć GEANT.Przepustowość i rodzaj sieci lokalnej: nx1000/100 Ethernet. Zasoby obliczeniowe wyposażone są w szybką sieć Infiniband.

Pozostali członkowie Konsorcjum nie udostępniają swoich pomieszczeń na cele realizacji projektu - projekt jest zlokalizowany wyłącznie na terenie IGF PAN oraz ACK Cyfronet. Dysponują jednak odpowiednim zapleczem infrastrukturalnym niezbędnym do wykonywania zadań przez pracowników oddelegowanych do realizacji niniejszego projektu, w tym pomieszczenia biurowe z odpowiednim zapleczem technicznym: wyposażenie i umeblowanie biura, infrastruktura sieciowa itd.2. Wykaz niezbędnej aparatury i wyposażeniaKOMPANIA WĘGLOWA S.A.Kopalniany System Obserwacji SejsmologicznejKopalniany System Obserwacji Sejsmologicznej (SOS) jest elementem infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej Kompanii Węglowej SA (podziemna i powierzchniowa kopalniana sieć sejsmologiczna BOBREK).Kopalniany System Obserwacji Sejsmologicznej (SOS) składa się z 27 sond otworowych sejsmometrycznych DLM jedno lub trójskładowych (27 sond pomiarowych z prądową transmisją danych, w tym 10 trójskładowych). Sieć GRSS SOS składa się z 8 autonomicznych powierzchniowych stacji sejsmicznych SOS. W skład każdej stacji sejsmicznej wchodzi: trójskładowe stanowisko sejsmometrów krótkookresowych Willmore’a lub GeoSpace. Kopalniany System Obserwacji Sejsmologicznej (SOS) składa się z części naziemnej i podziemnej. Część podziemną stanowią sondy otworowe sejsmometryczne DLM jedno lub trójskładowe (27 sond pomiarowych z prądową transmisją danych, w tym 10 trójskładowych). Każdy kanał jest próbkowany 16-bitowym słowem z częstotliwością od 500 Hz, co pozwala na obróbkę i rejestrację danych w paśmie 1Hz-200Hz. Rejestracje z sond pomiarowych przesyłane są liniami kablowymi do 64 kanałowej stacji odbiorczej DLM SO (4 panele po 16 kanałów sejsmicznych) umieszczonej w kopalnianym centrum rejestracji dany na powierzchni KWK Bobrek-Centrum. Stacje odbiorcze mogą być łączone panelowo z rejestratorem SOS, co daje możliwość użycia w systemie stanowisk sejsmicznych o dowolnej wielokrotności liczby 16 i dalszą rozbudowę systemu.

GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWAGórnośląska Regionalna Sieć Sejsmologiczna (GRSS GIG)GRSS GIG należy do infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej Głównego Instytutu Górnictwa. Sieć Sejsmologiczna GRSS GIG wraz z oprogramowaniem do rejestracji wstrząsów, akwizycji i analizy zapisów składa się z 10 autonomicznych stacji opartych na aparaturze zaprojektowanej i wykonanej w szwajcarskiej firmie GeoSIG (rys. 3): VE-53-BB Trójskładowe sejsmometry, 0,2 do 160 Hz, dynamika >120 dB (1-30 Hz), GMS-18 Rejestrator sejsmiczny (digitizer), 3 kanałowy, zasilany z sieci i akumulatorów, dynamika > 130 dB, GXR-GPS Odbiornik sygnału GPS, TEL-WL2.4L Moduł przesyłający, antena z 25m z kablem, TEL-WL2.4O Stacja zewnętrzna nadawcza, antena z 25m kablem, GXX-GPRS Modem GPRS z anteną, PC-DESK-P4 Komputer do rejestracji i akwizycji danych, GeoDAS Program do obsługi komunikacji danych pomiarowych, PC-DESK-P4 Komputer do analizy danych, SEISAN program do analizy wstrząsów sejsmicznych, System do kalibracji czujników drgań i do wyznaczania charakterystyk kanałów sejsmicznych firmy Bruel & Kjaer Polska Spółka z o.o.

Infrastruktura Cesis Gig Na infrastrukturę CESIS składają się przenośne akcelerometryczne stacje pomiarowe powierzchniowe i otworowe. Aktualnie Górnośląski Instytut Górnictwa (GIG) posiada 15 mobilnych autonomicznych stacji pomiarowych dla inżynierii sejsmicznej, zaprojektowanych i wykonanych w szwajcarskiej firmie GeoSIG. Zestaw IB mobilnego stanowiska akcelerometrycznego z transmisją modemową danych do Lokalnego Centrum Danych Sejsmiczności Indukowanej GIG (LCDSI GIG) jest następujący: GMS-18 Rejestrator sejsmiczny (digitizer), 3 kanałowy, zasilany z sieci i akumulatorów (15 szt), GXR-GPS Odbiornik sygnału GPS (15 szt), GXX-GPRS Modem GPRS z anteną (15 szt), AC-63 Trójskładowy akcerelometr (10 szt), AC-63-DH Trójskładowy akcerelometr do otworu wiertniczego (5szt), GEODAS-COM Program do obsługi komunikacji, GEODAS-DAP Program do rejestracji danych, Programy do analizy danych: SEISAN, SOFT-ART2, PC-DESK-P4 Komputer do akwizycji, przetwarzania i analizy danych. Sygnały sejsmiczne z akcelerometrów AC-63 przesyłane są transmisją LCDSI GIG. Rejestracje cyfrowe zjawisk

49/96

sejsmicznych z programu GeoDAS dostarczane są w ogólnodostępnym formacie mini SEED. Dane akcelerometryczne trzymane są zarówno w formie ciągłego strumienia danych jak i w formie samych wyzwolonych wstrząsów. Informacje i interpretacja danych z zarejestrowanych wstrząsów przechowywane są w bazie danych mobilnej sieci infrastruktury badawczej CESIS GIG.

ACK CYFRONET AGHZasoby infrastruktury informatycznej ACK Cyfronet AGH związane są ściśle z aktywnościami centrum i obejmują:zasoby KDM – serwery obliczeniowe, zasoby pamięci masowych – systemy składowania i archiwizacji danych, zasoby sieciowe, serwery i oprogramowanie platformy e-Nauczania, serwery usługowe.

Rys. 3. Obecnie najmocniejszy w Polsce komputer „Zeus” (lista TOP500, listopad 2012).

Serwery obliczeniowe: Klaster Zeus, łączna moc obliczeniowa 358 Tflops, obecnie 106 miejsce na liście Top500. Szybką

komunikację pomiędzy węzłami klastra zapewnia sieć Infiniband. Zeus zbudowany jest z następujących klas sprzętu:

o tradycyjny klaster – HP BL2x220c (Zeus) 12104 procesory, moc obliczeniowa 153 Tflops, pamięć operacyjna 23 TB, pamięć dyskowa 1450 TB (klaster),

o klaster vSMP – HP BL490c (Zeus vSMP) 768 procesorów, moc obliczeniowa 8 Tflops, pamięć operacyjna 6 TB, pamięć dyskowa 480 TB,

o procesory graficzne – HP SL390s (Zeus GPGPU) 528 procesorów, moc obliczeniowa 136 Tflops, pamięć operacyjna 3,6 TB, pamięć dyskowa 480 TB,

o węzły „grube” – HP BL685c (Zeus BigMem) 6656 procesorów, moc obliczeniowa 61 Tflops, pamięć operacyjna 26 TB.

SGI Altix 3700 (baribal) 256 procesorów, moc obliczeniowa 0,8 Tflops, pamięć operacyjna 512 GB, pamięć dyskowa 8 TB,

IBM BladeCenter HS21 (mars) 544 procesory, moc obliczeniowa 5,4 Tflops, pamięć operacyjna 1,1 TB, pamięć dyskowa 28 TB,

SGI Altix 4700 (panda) 32 procesory, moc obliczeniowa 0,2 Tflops, pamięć operacyjna 64 GB, pamięć dyskowa 1,8 TB, moduły FPGA: 2 x Xilinx Virtex 4 LX200,

IBM Blade Center HS22 (Platon U3) 384 procesory, moc obliczeniowa 3,7 Tflops, pamięć operacyjna 1,8 TB, pamięć dyskowa 48 TB.

Systemy składowania danych o łącznej pojemności ponad 7,5 PB, w tym: pojemność dyskowa około 2,5 PB, pojemność taśmowa około 5 PB: sieć Storage Area Network, macierze dyskowe FC i FATA, specjalizowane serwery dyskowe SUN, wydajne dyski SAS, biblioteka taśmowa w technologii LTO III/IV (12 napędów, 636 slotów), system zarządzania składowaniem danych HP File System Extender, zautomatyzowany system backupu danych HP DataProtector.

Serwery i stacje realizujące usługi sieciowe:2x IBM xSeries 345, 4x IBM xSeries 345, 2x Sun Fire V40z, 2x Serwer TECH STOR, 4 xSerwer HP BL460c G6, 3 xSerwer HP BL460c G6, 2 xSerwer HP BL460c G8, Klaster iTVP, 5 xserwer HP D1180 G6, Klaster PLATON U5 TV HD, Serwer HP DL360 G7.Za ruch sieciowy odpowiedzialne są następujące przełączniki sieciowe o wspomnianej wyżej przepustowości: Strefa MAN: 1 x Juniper T320, 2 x Juniper MX960, 17 x Juniper MX480, 22 x Juniper MX80, Strefa LAN: 8 x Juniper MX80, 14 x typu Cisco C3500.Monitorowanie sieci realizowane jest za pomocą oprogramowania HP OpenView oraz Juniper RIM. Dodatkowo, wśród zasobów ACK Cyfronet AGH można wyróżnić kilkanaście serwerów i specjalizowanych stacji roboczych, w

50/96

szczególności: systemy wizualizacyjne, serwery systemu zarządzania danymi (Oracle Database), serwery realizujące usługi zdalnego nauczania.

Platforma e-NauczaniaWychodząc naprzeciw rosnącemu zapotrzebowaniu na usługi związane z e-nauczaniem, w ACK Cyfronet AGH zainstalowano pakiet Blackboard Academic Suite, firmy Blacboard Inc., jednego z liderów dostarczających oprogramowanie wspierające e-nauczanie. Dla potrzeb platformy Blackboard w ACK Cyfronet AGH dedykowane są następujące komputery: Sun Fire V490, Sun Fire T2000 i SunFire X4240.Najważniejsze zasoby sieci lokalnej (serwery usług internetowych i serwery obliczeniowe używane przez środowisko naukowe) chronione są przez systemy typu firewall, umożliwiające implementację ściśle określonej polityki kontroli dostępu: Cluster 2xSRX3600.W sieci lokalnej ACK Cyfronet AGH wyróżniono szereg wydzielonych sieci VLAN wraz z mechanizmami dostępu do wybranych zasobów z określonych adresów IP. Ochrona stacji roboczych sieci lokalnej ACK Cyfronet AGH przed wirusami realizowana jest przy pomocy standardowych programów antywirusowych oraz antyspamowych.

Serwery usługoweACK Cyfronet AGH wykorzystuje HP OV NNM, Apache, PHP, FTP, Sendmail, Oracle, MySQL. Dodatkowo, usługi sieciowe sieci lokalnej realizowane są z wykorzystaniem oprogramowania typu Open Source.3. Inne niezbędne zasoby techniczne umożliwiające realizację zadań w ProjekcieCENTRUM OPERACYJNE ACK CYFRONET

Akademickie Centrum Komputerowe Cyfronet zbudowało i prowadzi Centrum Operacyjne (CO) Infrastruktury PL-Grid. Głównym celem powołania CO było zapewnienie prawidłowego funkcjonowania e-infrastruktury PL-Grid oraz koordynacja wykorzystania zasobów udostępnianych w ramach różnych ośrodków oraz typów zasobów tej infrastruktury, w tym do celów produkcyjnych i badawczych. Na chwilę obecną CO ma strukturę rozproszoną i jest koordynowane przez ACK Cyfronet AGH.Do zadań centrum operacyjnego należy:

bieżące utrzymanie działania podstawowych serwisów Infrastruktury PL-Grid (Portalu Użytkownika, Helpdesku, platformy obsługi grantów, narzędzi monitorujących infrastrukturę),

monitorowanie dostępności zasobów i oprogramowania naukowego, monitorowanie sprawności serwisów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania infrastruktury i

oprogramowania naukowego, obsługę zgłoszeń w systemie Helpdesk – 1st Line Suport i koordynacja pracy ekspertów 2nd i 3rd Line

Support, dbanie o bezpieczeństwo infrastruktury, dbanie o dostępność i unifikację oprogramowania naukowego Infrastruktury PL-Grid, rejestracja nowych użytkowników, obsługa grantów obliczeniowych.

We wszystkich aspektach dot. działania infrastruktury CO wdraża tzw. dobre praktyki infrastruktur IT „Information Technology Infrastructure Library” (ITIL). Na tej postawie powstają wszystkie procedury obsługi infrastruktury i jej użytkowników. Integralną częścią CO jest zespół programistów pracujący nad nowymi funkcjonalnościami narzędzi operacyjnych. Aktywności Centrum Operacyjnego nie są ograniczone jedynie do Infrastruktury PL-Grid. Ze względu na fakt, iż PL-Grid jest częścią Europejskiej Infrastruktury Gridowej (EGI), CO we współpracy z EGI nadzoruje pracę innych infrastruktur narodowych zgodnie z Operations Level Agreement, aby zapewnić sprawne funkcjonowanie całego gridu europejskiego.

VI. Analiza instytucjonalno-prawna

6.1. Zasoby ludzkie i doświadczenie Wnioskodawcy1. Zasoby ludzkie zaangażowane w realizację Projektu INSTYTUT GEOFIZYKI PAN

Instytut Geofizyki PAN zatrudnia obecnie 197 osób, z czego 58 to pracownicy naukowi. Do realizacji niniejszego projektu zostanie wybrana kadra wykwalifikowana w zakresie badań na rzecz sejsmiczności indukowanej, posiadająca odpowiednie doświadczenie techniczne i naukowe, a w przypadku kadry zarządzającej, także wieloletnią praktykę w prowadzeniu projektów infrastrukturalnych i/lub badawczych. Na dzień składania projektu znany jest skład Rady Konsorcjum IS-EPOS, który obejmuje Kierownika Projektu i jego asystenta (zastępcę).

51/96

Kierownik projektu oraz jego zastępca mają długoletnie doświadczenie w pracach badawczych związanych z sejsmicznością indukowaną działalnością górniczą, co odzwierciedla się w członkostwie szeregu organizacji naukowych z tej dziedziny. Kierownik projektu, prof. dr hab. Stanisław Lasocki, jest m.in. : przewodniczącym Triggered and Induced Seismicity (TAIS) Working Group, International Association of Seismology and Physics of the Earth Interior (IASPEI) od 2007, członkiem International Advisory Board Sympozjum Rockburst and Seismicity in Mines od 1992, członkiem Komitetu Geofizyki PAN od 2003, członkiem Narodowego Komitetu Międzynarodowej Unii Geodezji i Geofizyki (IUGG) od 2008.

Kierownik projektu jest profesorem nauk o Ziemi od 2003 roku. Brał udział w pracach około 30 projektów badawczych i eksperckich, oraz w 9 projektach międzynarodowych. Jest autorem kilkudziesięciu prac badawczych z zakresu sejsmiczności indukowanej i statystycznej.

Zastępca Kierownika, dr hab. Beata Orlecka-Sikora, jest koordynatorem grupy roboczej WG10 projektu EPOS oraz pełni funkcję zastępcy Dyrektora IGF PAN ds. Naukowych. Od 2012 roku jest doktorem habilitowanym w zakresie nauk o Ziemi, specjalizuje się w analizie transferu naprężeń, interakcjach pomiędzy zjawiskami sejsmicznymi oraz ocenie zagrożenia sejsmicznego.Ponadto, wykonawcy projektu z IGF PAN mają długoletnie doświadczenie w prowadzeniu sejsmologicznych sieci pomiarowych o ciągłej rejestracji i przesyłaniu danych - zarówno szerokopasmowych, jak i krótkookresowych. Prowadzą Polską Sieć Sejsmologiczną wchodzącą w skład VEBSN (Wirtualnej Europejskiej Sejsmologicznej Sieci Szerokopasmowej), dane z tej sieci są udostępniane centrom zbierania danych takim jak ISC (International Seismological Centre), EMSC (European-Mediterranean Seismological Centre). Ponadto, w latach 2008 - 2012 zarządzali rejestracją, akwizycją i opracowaniem danych w ramach projektu Monitoring Zagrożenia Sejsmicznego Obszaru Polski. Kierownik projektu i jego asystent otrzymają wsparcie we wszelkich sprawach administracyjnych, finansowych, i prawnych ze strony Jednostki Wspomagającej. Jednostka Wspomagająca składa się z Kierownika ds. Administracyjnych, Finansowych i Prawnych, Biura Projektu i Lokalnych Działów Administracyjno-Księgowych należących do Instytutu Geofizyki PAN. Jednostka Wspomagająca nie jest finansowana z budżetu Projektu.IGF PAN ma doświadczenie w realizacji projektów naukowo-badawczych, listę najważniejszych z nich przedstawiono poniżej:

Wybrane Projekty badawcze własne (granty) finansowane przez MNiSW: Analiza interakcji pomiędzy wstrząsami w sejsmiczności naturalnej i indukowanej pracami górniczymi dla

oceny zmiennego w czasie zagrożenia sejsmicznego Badania tektogenezy Karpat zewnętrznych na obszarze Polski południowo-wschodniej i zachodniej Ukrainy

w oparciu o metody paleomagnetyzmu i strukturalne Zbadanie prawidłowości propagacji sztucznych zakłóceń ziemskiego pola elektromagnetycznego w otoczeniu

linii kolei elektrycznych Analiza i wykorzystanie zależności liniowych między składowymi pola magnetycznego rejestrowanego w

obserwatoriach należących do światowej sieci IntermagnetWybrane Specjalne Projekty Badawcze finansowane przez MNiSW

Zmienność wybranych elementów środowiska polarnego w Atlantyckim sektorze Arktyki określana na podstawie badań prowadzonych w trzech stacjach bazowych oraz na wybranych obszarach Svalbardu w okresie pomiędzy 3 MRG 1957-1958 a 4 MRP 2007-2009 (Specjalny Projekt Badawczy -KINNVIKA)

Dynamiczna odpowiedź lodowców Svalbardu na zmiany klimatu i jej skutki środowiskowe (Specjalny Projekt Badawczy GLACIODYN)

Struktura przestrzenna pola temperatury powietrza jako podstawa do rozpoznania mechanizmów funkcjonowania ekosystemów na obszarze zachodniego Spitsbergenu (Specjalny Projekt Badawczy (TOPOCLIM)

Wpływ zanieczyszczeń gazowych i pyłowych w troposferze na skład chemiczny odpadów atmosferycznych i zmiany klimatu w Arktyce i Antarktyce (Specjalny Projekt Badawczy POLARCAT)

Wybrane Projekty finansowane przez inne poza MNiSW podmioty lub instytucje krajowe: Monitoring zagrożenia sejsmicznego obszaru Polski (Ministerstwo Środowiska, Narodowy Fundusz Ochrony

Środowiska) Głębokie sejsmiczne profilowanie refleksyjne oraz refrakcyjno-tomograficzne na profilu regionalnym o

długości 110 km, zlokalizowanym na obszarze Lubelszczyzny i południowego Podlasia Głębokie sejsmiczne badania 2D na profilu transkarpackim (granica państwa –Sanok-Józefów) metodą

refleksyjną i refrakcyjną dla rozpoznania układu strukturalnego pokrywy osadowej i krystalicznego kompleksu skorupy ziemskiej

Badania sejsmiczne głębokich struktur litosfery w strefie brzeżnej Kratonu Wschodnioeuropejskiego na Ukrainie we współpracy międzynarodowej. Projekt: DOBRE 2, DOBRE 3, PANCAKE, DOBRE 4

Projekty finansowane w ramach 6 Programu Ramowego Unii Europejskiej

52/96

EUROPEAN AEROSOL RESEARCH LIDAR NETWORK: Advanced Sustainable Observation SystemProjekty finansowane w ramach 7 Programu Ramowego Unii Europejskiej:

Ice2Sea - estimating the future contribution of continental ice to sea-level rise European Plate Observing System, EPOS

Projekty międzynarodowe niewspółfinansowane: "Sensitivity of Svalbard glaciers to climate change" ("Wrażliwość lodowców Svalbardu na zmiany klimatu")

Projekty międzynarodowe finansowane przez podmioty i instytucje zagraniczne: PETROLEUM GEOLOGY OF THE SOUTHERN PERMIAN BASIN AREA (SPBA) Synteza naukowa.

Millenium Atlas Nr 2 : Petroleum Geology of the North-Western and Central Europe. Dzieło składa się z 15 części. Koordynację całości działań w ramach części Nr 2 pt. „Crustal Structure and Structural Framework” powierzono stronie polskiej.

The Dynamic Continental Margin Between the Mid Atlantic Ridge System (Mohns Ridge, Knipovich Ridge) and the Bear Island Region. Projekt międzynarodowy realizowany w ramach programu 4. Międzynarodowego Roku Polarnego 2007 – 2009. Projekt wchodzi w skład programu: PLATE TECTONICS AND POLAR GATEWAYS IN EARTH HISTORY (PLATES & GATES). IPY Cluster 77

Deep Seismic Reflection Transect Across the SE Part of TESZ, Eastern Carpathians, to the Pannonian Basin2. Poziom posiadanego doświadczenia Wnioskodawcy w zakresie tworzenia rozwiązań informatycznych

nauki (projekty infrastrukturalne, aplikacje, bazy danych)IGF PAN posiada ponad 20-letnie doświadczenie w prowadzeniu ciągłych obserwacji pól geofizycznych w tym sejsmologicznych, na które składa się również zarządzanie strumieniem danych ze stacji sejsmicznych oraz archiwizacja tych danych i ich wstępna automatyczna obróbka. Na potrzeby prowadzenia sieci sejsmologicznych oraz projektu "Monitoring Zagrożenia Sejsmicznego Obszaru Polski" wykonanego na zlecenie Ministra Środowiska (umowa nr. 445/2007/Wn-07/F6-bp-tx/D). W IGF PAN opracowano system zbierania przez Internet danych z mobilnych i stałych stacji sejsmicznych, udostępniania w sieci zebranych danych do ich interpretacji i analizy, ponadto skonstruowano bazę danych fazowych wstrząsów SWIDB, a także procedury rutynowego opracowania danych sejsmicznych.W ramach projektów MNiSW „Modernizacja i rozbudowa sieci LAN” stworzono nowoczesną infrastrukturę sieciową w IGF PAN w Warszawie. Wyposażono sieci LAN w nowoczesne przełączniki sieciowe warstwy L2 i L3 (IPv4). Stworzono system zabezpieczenia sieciowego firewall - do celów realizacji zadań statutowych IGF PAN, oraz wpół-użytkowany przez IChF PAN oraz IChO PAN - uczestników Konsorcjum Naukowego: "Kampus Wola". Firewalle dostępowe dla Obserwatoriów w Ojcowie, Raciborzu i Belsku mają możliwość współpracy z centralnym firewallem i koncentratorem VPN (IPsec) w Warszawie, oraz perspektywicznie z urządzeniami wyższej klasy obsługującymi strumienie do 10 Gbps. Dodatkowo, ze środków LAN została wybudowana praktycznie od zera infrastruktura zasilania energetycznego - sieć napięcia gwarantowanego (częściowo finansowana z środków własnych IGF PAN w zakresie sieci dystrybucyjnej). IGF PAN wyposażony jest w dwa systemy zasilaczy bezprzerwowych (UPS) o mocach odpowiednio 60 KVA i 10+10KVA. System ten umożliwia rozbudowę (redundancja zasilania N+1) co jest też wyjątkowo cenne dla projektu POIG 2.3 - rozbudowa niskim kosztem systemu UPS z zachowaniem redundancji zasilania tzw N+1.3. Zakres (dotychczasowej) współpracy z krajowymi i zagranicznymi jednostkami naukowymi

i przedsiębiorcamiIGF PAN pełni wiodącą rolę w grupie WG10 proektu EPOS, przewodniczącym tej grupy jest dr hab. B. Orlecka-Sikora. Obecnie, od 2011 do 2014 roku, trwa Faza Przygotowawcza projektu EPOS. W 2008 roku projekt został zatwierdzony przez Europejskie Forum Strategiczne Infrastruktur Badawczych (ESFRI), a w 2011 r. został umieszczony na Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktur Badawczych. Grupę WG10 tworzą reprezentanci 10 krajów zarówno środowiska naukowego, jak i przemysłowego. Do WG10 nalezą zarówno instytuty badawcze i naukowe, jak i przedsiębiorcy zainteresowani problemem sejsmologii indukowanej, w tym m.in.: IGF PAS (Polska), GFZ (Niemcy), ISTerre (Francja), NORSAR (Norwegia), KNMI (Holandia), Charles University (Czechy), IRSM ASCR (Czechy), CMI (Polska), University Complutense (Hiszpania), GEUS (Dania), INERIS (Francja), LKAB (Szwecja), Seismik s.r.o. (Czechy), KGHM CUPRUM Sp. z.o.o. (Polska), University of Lulea (Szwecja), ETHZ (Szwajcaria), ACK CYFRONET AGH (Polska), Kompania Węglowa SA Bobrek-Centrum Coal Mine (Polska), K-UTEC AG (Niemcy). Celem WG10 jest integracja rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w Europie w ramach EPOS. IGF PAN prowadzi stałą współpracę naukową popartą umowami o wzajemnej współpracy z szeregiem ośrodków badawczych na świecie m.in. GFZ German Research Centre for Geosciences, Aristotle University of Thessaloniki, University Centre in Svalbard (UN IS), Institute of Geophysics Vietnam Academy of Science and Technology, Central Institute for Meteorology and Geodynamics, Departament of Geophyscis, Vienna, Austria (ZAMG).IGF PAN zaangażowany jest w prace dotyczące bezpieczeństwa użytkowania największego w Europie zbiornika poflotacyjnego ''Żelazny Most'' w ramach współpracy z KGHM S.A. IGF PAN wykonywał analizy zagrożenia sejsmicznego dla zbiornika odpadów poflotacyjnych „Żelazny Most” na zlecenie KGHM Polska Miedź S.A. Prof. S. Lasocki oraz prof. B. Orlecka-Sikora wchodzą w skład Zespołu Ekspertów Międzynarodowych ds. Bezpieczeństwa

53/96

Zbiornika Żelazny Most. Ponadto, IGF PAN wykonywał cykliczne analizy parametrów fizycznych i mechanizmów źródłowych ognisk wstrząsów dla ZG „Rudna” (KGHM S.A.) oraz pracę pt. „Określenie przyczyn nietypowego oddziaływania wstrząsów rejestrowanych w polu XX/1 na obiekty powierzchniowe” (ZG Rudna, KGHM S.A.). W ramach prac związanych z określaniem zagrożenia sejsmicznego wykonano na zlecenie firm BARTEX – Bartol Spółka Jawna oraz GREEN SYSTEMS Sp. z o.o. ekspertyzy określające zagrożenie sejsmiczne dla proponowanych lokalizacji turbin wiatrowych w Mierzycach i Paproci. Równocześnie, wyniki wieloletnich olbrzymich przedsięwzięć dotyczących rozpoznania skorupy ziemskiej, prowadzone w ubiegłych latach w IGF PAN, stanowią niezwykle wartościowy materiał dla firm zajmujących się m.in. poszukiwaniem złóż gazu łupkowego. Te unikalne materiały, jak również posiadane doświadczenie w zakresie głębokich sondowań sejsmicznych na terenie Polski i krajów ościennych, stały się podstawą kontynuowanej współpracy w ramach zawiązanego w 2010 roku konsorcjum z amerykańską firmą GTX Technology Corporation (reprezentant ION Geophysical Corporation), ING PAN i PIG-PIB. Przeprowadzono również zachowujący najwyższe standardy światowe eksperyment POLCRUST, obejmujący głębokie sondowania refleksyjne między Karpatami a basenem lubelskim, przeprowadzony we współpracy z PGNiG oraz Geofizyką Toruń. Połączył on w harmonijny sposób praktyczne oczekiwania partnera przemysłowego (PGNiG) i zadania badawcze sformułowane przez IGF PAN. Utylitarny charakter miał prowadzony w latach 2008 - 2012 przez Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk na zlecenie Ministra Środowiska projekt pt. "Monitoring Zagrożenia Sejsmicznego Obszaru Polski". Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (umowa nr. 445/2007/Wn-07/F6-bp-tx/D). 4. Informacja o uzyskanych patentach, sprzedaży licencji, know-how itp. w zakresie rozwiązań

informatycznych (jeśli dotyczy)Nie dotyczy.5. Powiązanie Projektu z innymi Projektami Wnioskodawcy w zakresie tworzenia rozwiązań

informatycznych nauki (projekty infrastrukturalne, aplikacje, bazy danych)Instytut Geofizyki PAN jest partnerem projektu European Plate Observing System, EPOS, którego Faza Przygotowawcza jest finansowana w ramach 7 Programu Ramowego UE, nr UE 262229. P Misją projektu EPOS jest integracja i koordynacja rozproszonymi, istniejącymi i nowo powstającymi infrastrukturami badawczymi w dziedzinie nauk o Ziemi w Europie oraz tworzenie i udoskonalanie elementów integrujących te infrastruktury. Efektem EPOS ma być paneuropejska instalacja naukowa otwarta dla państw członkowskich i krajów stowarzyszonych, ułatwiająca wymianę wiedzy i mobilność naukowców na obszarze Europejskiej Przestrzeni Badawczej oraz przyczyniająca się do upowszechniania i optymalizacji wyników badań. IGF PAN koordynuje integrację infrastruktury badawczej nauk o Ziemi w Polsce oraz europejską integrację infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej (WG10). Bieżącą listę infrastruktur badawczych uczestniczących w planie integracji EPOS–u można znaleźć w Bazie Infrastruktur Badawczych EPOS-u (Research Infrastructures Database for EPOS, RIDE) (http://epos-eu.org/ride/). Obecnie zawiera ona informację o 229 infrastrukturach badawczych, 71 laboratoriach doświadczalnych, obserwatoriach wulkanologicznych, centrach danych oraz ogromną bazę przyrządów sejsmicznych i sieci GNSS. W bazie tej znajduje się również informacja o polskich infrastrukturach badawczych włączonych do planu integracji. Są to: Laboratoria analityczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN: X-Ray Diffraction Laboratory, General Analysis Laboratory, Isotope Dating & Environment Research Laboratory; Eksperymentalne i Analicztyczne Laboratoria Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego: Thermal Conductivity Scanner, TCS, Electron Microprobe Laboratory, Paleomagnetic Laboratory PGI – NRI; Paleomagnetyczne Laboratorium Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk (IGF PAN); Polska Sieć Sejsmologiczna IGF PAN: 10 stacji szerokopasmowych, Magnetyczne Obserwatoria IGF PAN: Hornsund Observatory, Svalbard, Norway, Hel Observatory, Belsk Observatory, Suwalki Station; Wirtualne Laboratorium w KWK Bobrek-Centrum, Akronim: BOBR, Typ: Sejsmiczność Indukowana Eksploatacją, 34 krótkookresowe stacje; Smart Net Poland - 46 stacji; Centre of Applied Geomatics - GNSS NET:Vrsnet.Pl – 8 stacji; Asg-Eupos - 100 stacji; Główny Instytut Górnictwa (GIG): GRSS Permanent Short Period Seismic Network – 10 krótkookresowych stacji sejsmicznych, Portable Station for Civil Engineering – 15 stacji sejsmicznych.Cyfrowa przestrzeń badawcza sejsmiczności indukowanej, IS-EPOS, budowana w ramach niniejszego projektu będzie zintegrowana z platformą EPOS.

Przy budowie CIBIS planowane jest zastosowanie rozwiązań wykorzystanych na mniejszą skalę w ramach projektu "Monitoring Zagrożenia Sejsmicznego Obszaru Polski" realizowanego w latach 2008 – 2012 na zlecenie Ministra Środowiska i sfinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (umowa nr. 445/2007/Wn-07/F6-bp-tx/D). W ramach tego zlecenia opracowano system zbierania przez Internet danych z mobilnych stacji sejsmicznych i udostępniania w sieci zebranych danych do ich interpretacji i analizy. Rozwijano oprogramowanie do analizy zjawisk sejsmicznych.Ponadto, w roku 2012 został złożony wniosek Konsorcjum "Kampus Wola" p.t. Zwiększenie bezpieczeństwa i wydajności oraz zapewnienie ciągłości działania sieci Placówek Polskiej Akademii Nauk zrzeszonych w zgrupowaniu "Kampus Wola" w Warszawie, realizowany przez Instytut Podstaw Informatyki PAN. W/w inwestycja jest na etapie realizacji. Po zakończeniu realizacji tej inwestycji w szkielecie Kampusu Wola będzie oferowana prędkość do 10

54/96

Gbps. Również na zewnętrznych łączach do globalnego Internetu będzie wspierana prędkość do 10 Gbps. Dzięki wymaganym przez IGF PAN zapisom w tzw. umowie SLA z teleoperatorem (obecnie NASK) zagwarantowany jest dostęp do centrów KDM z prędkością zamówionego łącza. Infrastruktura „Kampus Wola” będzie wykorzystywana do łączności pomiędzy CIBIS i TWSI, w tym wysyłania danych z CIBIS na żądanie użytkowników węzła.6.2. Zasoby ludzkie i doświadczenie członka konsorcjum/sieci/grupy1. Zasoby ludzkie zaangażowane w realizację Projektu ACK CYFRONET AGH

Na potrzeby projektu ACK Cyfronet AGH dysponuje wykwalifikowaną kadrą posiadającą wieloletnie doświadczenie nabyte w trakcie realizacji wielu międzynarodowych i krajowych projektów o tematyce związanej z budową, dostosowaniem i użytkowaniem infrastruktur typu grid i cloud. W szczególności doświadczenie pracowników Cyfronetu obejmuje: budowę i zarządzanie i monitoring infrastruktury PL-Grid, tworzenie oprogramowania umożliwiającego zarządzanie infrastrukturą gridową, dostosowywanie oprogramowania naukowego do infrastruktury gridowej, optymalizacji oprogramowania naukowego pod kątem wydajności na różne architektury sprzętowe (FPGA, GPGPU, vSMP), rozwój i budowę połączeń sieciowych warstwy MAN i LAN.Obecnie Akademickie Centrum Komputerowe Cyfronet AGH zatrudnia ogółem 183 osoby, w tym 42 pracowników ze stopniem lub tytułem naukowym. Dedykowane działy (Sieci Komputerowych, Komputerów Dużej Mocy, Wsparcia Użytkowników KDM, Oprogramowania, Archiwizacji i Bezpieczeństwa Danych i Akceleracji Obliczeń) wspomagane zespołem Centrum Operacyjnego infrastruktury PL-Grid, pozwalają znacząco zmniejszyć ryzyko niepowodzenia projektu.W ACK Cyfronet AGH zatrudniony jest również przeszkolony personel będący w stanie zapewnić obsługę i bezpieczeństwo sprzętu oraz prowadzić jego monitoring 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu.

GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA

GIG dysponuje wykwalifikowaną kadrą pracowników naukowych doświadczonych w realizacji badań z zakresu sejsmologii indukowanej i nie tylko. Liczebność kadry Instytutu z wyższym wykształceniem w 2012 r. przedstawiała się następująco:• z tytułem naukowym profesora – 15 osób,• ze stopniem naukowym doktora habilitowanego – 17 osób,• ze stopniem naukowym doktora – 95 osób,• pozostali pracownicy z wyższym wykształceniem – 321 osób.Naukowcy GIG w ostatnich czterech latach byli autorami lub współautorami publikacji w zakresie sejsmiczności indukowanej w światowej klasy czasopismach.Wysoką pozycję Głównego Instytutu Górnictwa w 2012 roku w polskiej nauce potwierdzają wyszczególnione poniżej parametry: posiadanie kategorii A w klasyfikacji jednostek naukowych według kryteriów Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa

Wyższego, realizacja 86 projektów, w tym 28 międzynarodowych projektów badawczych w ramach Programów Ramowych

Unii Europejskiej i innych programów oraz 10 projektów strategicznych finansowanych przez NCBR, aktywne uczestnictwo w 15 projektach finansowanych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej (projekty

rozwojowe, inwestycyjne, foresight, w zakresie promocji), posiadanie statusu Jednostki Notyfikowanej w zakresie 3 dyrektyw Unii Europejskiej oraz uprawnień jednostki

certyfikującej w ramach schematu IECEx.Z Głównego Instytutu Górnictwa dla przygotowania i realizacji zadań związanych z projektem wyznaczono: prof. dr hab. inż. Józef Dubiński – Naczelny Dyrektor Głownego Instytutu Górnictwa dr hab. inż Adam Lurka dr hab. Inż. Krystyna Stec dr hab. inż. Grzegorz Mutke - Kierownik Laboratorium Sejsmologii i Sejsmiki Górniczej

KOMPANIA WĘGLOWA S.A.

Z Kompanii Węglowej S.A. dla przygotowania i realizacji zadań związanych z projektem wyznaczonych zostało 5 osób (2 z Centrali KW S.A. i 3 z KWK „Bobrek-Centrum” są to:

mgr inż. Adam Barański – Zespół Zagrożeń Naturalnych w Kompanii Węglowej S.A. mgr inż. Halina Potoczek – Zespół Zagrożeń Naturalnych w Kompanii Węglowej S.A. mgr inż. Leonard Klabis – Dyrektor KWK „Bobrek-Centrum” mgr inż. Wojciech Tetla – Kierownik Działu Tąpań w KWK „Bobrek-Centrum” mgr inż. Aleksandra Pierzyna – Kierownik Stacji Geofizyki Górniczej w KWK „Bobrek-Centrum”Wszystkie wymienione osoby maja wieloletnią praktykę w górnictwie i duże doświadczenie w profilaktyce tąpaniowej

55/96

oraz realizacji badań i projektów związanych z sejsmologią indukowaną. W ostatnich latach byli autorami licznych publikacji w zakresie zagrożenia tąpaniami oraz sejsmiczności indukowanej2. Poziom posiadanego doświadczenia członka konsorcjum/sieci/grupy w zakresie tworzenia rozwiązań

informatycznych nauki (projekty infrastrukturalne, aplikacje, bazy danych)DOŚWIADCZENIE ACK CYFRONET

Rozwój polskiej zintegrowanej infrastruktury gridowej, wraz z będącymi jej częścią usługami obliczeń w chmurze w strefie nowych usług dziedzinowych dedykowanych grupom naukowców możliwy jest dzięki szerokiemu i unikalnemu doświadczeniu zdobytemu przez ACK Cyfronet AGH przy budowie gridu europejskiego. Dedykowane zespoły pracowników Cyfronetu posiadają szczególnie duże doświadczenie zdobyte przy realizacji szeregu europejskich i krajowych projektów gridowych oraz rozległe kontakty międzynarodowe, jak wykazano poniżej.Krakowski Cyfronet zaangażowany był w budowę gridu europejskiego już od początku bieżącego wieku. Wysokie kwalifikacje Centrum zaowocowały powierzeniem mu kierownictwa projektu CROSSGRID z udziałem 21 partnerów (lata 2002-2005) oraz w trakcie realizacji serii projektów EGEE zarządzania Regionalnym Centrum Operacyjnym gridu produkcyjnego EGEE (tzw. CE ROC) obejmującym 7 krajów Europy Centralnej. Przedstawiciele Polski od lat uczestniczą w pracach różnych organów międzynarodowych, zajmujących się technologią gridową, takich jak komitety sterujące i grupy robocze Open Grid Forum, Liberty Alliance, WLCG czy Grid Deployment Board projektu LCG, dzięki czemu mamy swój wkład i doskonały wgląd w rozwój technologii gridowej. Podczas Posiedzenia Rady Europejskiej Inicjatywy Gridowej EGI w Amsterdamie, zostało wybranych 6 członków Executive Board (EB) EGI - wśród nich znalazł się profesor Michał Turała z Akademickiego Centrum Komputerowego Cyfronet AGH, reprezentant PL-Grid w Radzie EGI.Równolegle zespoły ACK Cyfronet od kilku lat z powodzeniem dostarczają mocy obliczeniowej i zasobów gromadzenia danych dla eksperymentów fizyki wysokich energii, przeprowadzanych z udziałem polskich naukowców (głównie w Europejskim Centrum Badań Jądrowych CERN, pod Genewą), w szczególności w ramach światowego projektu LHC Computing Grid – porozumienie o udziale Polski w tym programie zostało podpisane w 2006 roku. Zasoby obliczeniowe dostarczane są również dla ESFRI CTA i EPOS.Wkład polskich zespołów badawczych w rozwój europejskiej przestrzeni badawczej i infrastruktury jest wysoki, dowodem na to jest m.in. wybór dwóch członków Konsorcjum PL-Grid z ACK Cyfronet AGH (M. Bubak i J. Kitowski) na stanowisko eksperta narodowego w tematyce F3 „Research Infrastructure – Capacities” Unii Europejskiej.Ponadto warto dodać, iż, Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie i Katedra Informatyki AGH od roku 2001 są organizatorami corocznej, międzynarodowej konferencji naukowej CGW – Cracow Grid Workshop, która w istotny sposób przyczynia się do wymiany doświadczeń w tej dziedzinie.Doświadczenie i wiedza zdobyte przez zespoły ACK Cyfronet AGH uczestniczące w projekcie PL-Grid (zakończonym pełnym sukcesem) oraz w pracach prowadzonych w ramach projektu PLGrid Plus (realizowanych zgodnie z planem), będą mogły zostać w pełni wykorzystane w trakcie projektu PLGrid NG. Podczas tego nowego projektu planowany jest dalszy rozwój infrastruktury obliczeniowej i szeroko rozumianych usług obliczeniowych, wytworzonych w dwóch poprzednich projektach, a także opracowanie i wdrożenie zupełnie nowych dziedzinowych usług obliczeniowych.

Poniżej wymieniono niektóre projekty naukowe (finansowane w ramach PO IG, MRPO oraz Programów Ramowych UE), w których brało udział Akademickie Centrum Komputerowe Cyfronet AGHPLGrid Plus : Dziedzinowo zorientowane usługi i zasoby infrastruktury PL-Grid dla wspomagania Polskiej Nauki w Europejskiej Przestrzeni Badawczej – PLGrid Plus, okres realizacji 1.10.2011-30.09.2014, wartość: 81.4 mln zł, Źródło finansowania: PO IGProjekt PLGrid Plus wspiera informatycznie zespoły naukowców polskich w prowadzeniu badań naukowych i jednocześnie umożliwia szerszą współpracę między tymi zespołami, a także współpracę międzynarodową w obszarze e-Science.100NET: Optyczna sieć naukowa nowej generacji - 100NET , okres realizacji 1.04.2012- 31.07.2014, wartość: 93.1 mln zł, Źródło finansowania: PO IGCelem ogólnym projektu jest zbudowanie nowoczesnej naukowej sieci optycznej nowej generacji dla środowiska naukowego obejmującej swym zasięgiem teren całego kraju, na bazie światłowodowej infrastruktury sieci PIONIER.KMD2: System bezpiecznego przechowywania i współdzielenia danych oraz składowania kopii zapasowych i archiwalnych w Krajowym Magazynie Danych, okres realizacji: 01.05.2011 - 30.09.2013, wartość: 4 mln zł, Źródło finansowania: NCBiRCelem realizacji projektu KMD2 jest opracowanie modelu funkcjonalnego oraz prototypu nowego, zaawansowanego systemu bezpiecznego przechowywania i współdzielenia danych oraz składowania kopii zapasowych i archiwalnych. System ten oparty jest na rozwiązaniach opracowanych w projekcie Krajowy Magazyn Danych (KMD) i wzbogacony zostanie o dodatkowe funkcje niezawodności, bezpieczeństwa oraz skalowalności.POWIEW: Program Obliczeń Wielkich Wyzwań Nauki i Techniki, okres realizacji: 1.11.2009- 31.06.2013, wartość:

56/96

54.8 mln zł, Źródło finansowania: PO IGProjekt POWIEW ma na celu udostępnienie w polskich centrach Komputerów Dużej Mocy nowych architektur obliczeniowych, które pozwolą na prowadzenie badań wymagających przetwarzania obliczeniowego o skali dotychczas zarezerwowanej dla nielicznych ośrodków zagranicznych.PLATON: Platforma Obsługi Nauki PLATON - Etap I: Kontener usług wspólnych, okres realizacji: 1.07.2008- 25.07.2012, wartość: 79.9 mln zł, Źródło finansowania: PO IGProjekt PLATON zakładał stworzenie i uruchomienie 5 usług działających w oparciu o sieć PIONIER. Do usług tych należały: usługi wideokonferencji, usługi eduroam, usługi kampusowe, usługi powszechnej archiwizacji, usługi naukowej interaktywnej telewizji HD.NewMAN: Rozbudowa 21 środowiskowych sieci teleinformatycznych nauki – NewMAN, okres realizacji: 1.02.2009- 30.06.2012, wartość: 80.7 mln zł, Źródło finansowania: PO IGCelem projektu była rozbudowa 21 środowiskowych sieci teleinformatycznych nauki dla zapewnienia instytucjom naukowym rozlokowanym na terenie całego kraju dostępu do nowoczesnej i bezpiecznej infrastruktury sieciowej, wykorzystywanej do wpierania badań naukowych i prac rozwojowych polskich zespołów badawczych oraz umożliwiającej łączność z jednostkami naukowymi całego świata poprzez połączenie z siecią szkieletową Polskiego Internetu Optycznego PIONIER.PL-Grid: Polska Infrastruktura Informatycznego Wspomagania Nauki w Europejskiej Przestrzeni Badawczej – PL-Grid, okres realizacji: 1.01.2009- 31.03.2012, wartość: 80.5 mln zł, Źródło finansowania: PO IGW ramach projektu PL-Grid została zbudowana Polska Infrastruktura Gridowa, w celu dostarczenia polskiej społeczności naukowej platformy informatycznej opartej na klastrach komputerów, służących e-Science w różnych dziedzinach. Infrastruktura wspiera badania naukowe poprzez integrację danych doświadczalnych i wyników zaawansowanych symulacji komputerowych prowadzonych przez geograficznie rozproszone zespoły.FedSM: Service Management in Federated e-Infrastructures, okres realizacji: 1.09.2012- 31.08.2015, wartość: 5.2 mln zł, Źródło finansowania: Programy Ramowe UECelem projektu jest przystosowanie standardów i dobrych praktyk ITSM (dot. zarządzania usługami IT) do infrastruktur federacyjnych. Działania projektu obejmują aspekty zarządzania i szkolenia personelu (ścieżka szkoleniowa), zarządzania procesami oraz technologie wspomagające.EGI-InSPIRE: European Grid Initiative: Integrated Sustainable Pan-European Infrastructure for Researchers in Europe, okres realizacji: 1.05.2010 - 30.04.2014, wartość 310,9 mln zł, Źródło finansowania: Programy Ramowe UECelem projektu jest dostarczenie i utrzymanie trwałej Europejskiej Infrastruktury Gridowej (European Grid Infrastructure) dzięki współpracy szeregu instytucji w ponad 40 krajach, budujących Narodowe Infrastruktury Gridowe (National Grid Infrastructures). Dzięki najnowszym osiągnięciom technologicznym oraz bazie sprzętowej e-infrastruktur narodowych, EGI-InSPIRE jest idealnym kandydatem mogącym połączyć rozproszone zasoby obliczeniowe (Distributed Computing Infrastructures) – takie jak chmury obliczeniowe, sieci superkomputerów czy gridy – w celu ich wykorzystania przez społeczności naukowe w Europejskiej Przestrzeni Badawczej.MAPPER: Multiscale APPlications on European e-infRastructures, okres realizacji: 1.10.2010- 30.09.2013, wartość 14.1 mln zł, Źródło finansowania: Programy Ramowe UECelem projektu MAPPER jest stworzenie obliczeniowych strategii, usług i oprogramowania wspierających symulacje wieloskalowe w wielu dyscyplinach nauki, wykorzystując istniejące i rozwijające się europejskie e-infrastruktury obliczeniowe (EGI, DEISA). W projekcie MAPPER planowane jest wsparcie dla siedmiu aplikacji z reprezentatywnych dziedzin nauki (fizyka jądrowa, medycyna, biologia systemów, nanotechnologia oraz hydrologia).

DOŚWIADCZENIE GŁÓWNEGO INSTYTUTU GÓRNICTWA

W 2012 roku Główny Instytut Górnictwa realizował 15 projektów, w tym w zakresie tworzenia rozwiązań informatycznych nauki. Wybrane projekty infrastrukturalne realizowane w Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka (PO IG):1. Priorytet I, Działanie 1.1, Poddziałanie 1.1.1, „Wyzwania zrównoważonego użytkowania terenu na przykładzie

Województwa Śląskiego – scenariusze 2050” (zakończony).2. Priorytet I, Działanie 1.3, Poddziałanie 1.3.1, „Kompozyty polimerowe

o podwyższonej stabilności termicznej i obniżonej palności” (zakończony).3. Priorytet I, Działanie 1.3, Poddziałanie 1.3.1, „System zarządzania likwidacją emisji CO2 ze zwałowisk odpadów

powęglowych” (zakończony).4. Priorytet I, Działanie 1.3, Poddziałanie 1.3.1, „Informatyczny system wspomagania kompleksowego zarządzania

zagrożeniami górniczymi” (zakończony).5. Priorytet I, Działanie 1.3, Poddziałanie 1.3.1, „Nowe przyjazne dla środowiska kompozyty polimerowe z

wykorzystaniem surowców odnawialnych” (zakończony).6. Priorytet I, Działanie 1.3, Poddziałanie 1.3.1, „Materiały polimerowe otrzymywane innowacyjnymi technikami

przetwórstwa odpadów z elektroniki i samochodów” (zakończony).7. Priorytet II, Działanie 2.1, „Modernizacja zaplecza badawczego wykorzystywanego podczas rewitalizacji

57/96

terenów zdegradowanych działalnością przemysłową” (zakończony).8. Priorytet I, Działanie 1.1, Poddziałanie 1.1.2, „Zastosowanie biomasy do wytwarzania polimerowych materiałów

przyjaznych środowisku”.9. Priorytet II, Działanie 2.1, „Centrum Czystych Technologii Węglowych”.10. Podziałanie 1.1.3 Przedsięwzięcie MNiSW, „Narodowy Program Foresight

– wdrożenie wyników”.

DOŚWIADCZENIE KOMPANII WĘGLOWEJ S.A.Kompania Węglowa S.A. uczestniczyła i nadal uczestniczy w licznych projektach krajowych i współfinansowanych przez Fundusz Badawczy dla Węgla i Stali UE, gdzie wdrażano nowe rozwiązania informatyczne. Najważniejsze z nich wymieniono poniżej:Współfinansowane przez Fundusz Badawczy dla Węgla i Stali UE:PROSAFECOAL „Zwiększenie produktywności i bezpieczeństwa w europejskich kopalniach węgla kamiennego poprzez zastosowanie zawansowanych technik i narzędzi projektowania umożliwiających lepszą kontrolę stropu w strefie skrzyżowania ściana – chodnik (projek zakończony)MINTOS „Poprawa niezawodności transportu kopalnianego” (projekt zakończony)HUGE „Podziemne zgazowanie węgla ukierunkowane na produkcję wodoru” (projekt zakończony)LowCarb „Niska emisja dwutlenku węgla oraz zwiększenie efektywności zużycia energii” (realizowany)HUGE2 „Podziemne zgazowanie węgla – aspekty bezpieczeństwa i środowiska” (realizowany).OPTI-MINE „Wzorcowanie procesu optymalizacji dla poprawy wydajności i bezpieczeństwa przy zastosowaniu wiodących rozwiązań elektronicznych oraz informatycznych technologii komunikacji w kopalniach węgla” (realizowany)MISSTER „Szyby górnicze: zwiększanie bezpieczeństwa i nowe narzędzia oceny ryzyka” (realizowany)I2Mine „Innowacyjne technologie i koncepcje inteligentnej kopalni głębinowej przyszłości” (realiowany)AVENTO „Nowoczesne narzędzia do kontroli wentylacji i emisji metanu” (realizowany)

Współfinansowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju: Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach: Zadanie badawcze nr 1 „Opracowanie nowej kategoryzacji zagrożeń naturalnych w podziemnych zakładach górniczych wraz z jego doświadczalną weryfikacją”, Zadanie badawcze nr 2 „Opracowanie zasad projektowania robót górniczych w warunkach występowania skojarzonego zagrożenia metanowo – pożarowego w aspekcie systemów przewietrzania w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny”, Zadanie badawcze nr 3 „Opracowanie zasad pomiarów i badań parametrów powietrza kopalnianego dla oceny zagrożenia metanowego i pożarowego w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny”, Zadanie badawcze nr 4 „Poprawa efektywności odmetanowania górotworu w warunkach dużej koncentracji wydobycia w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny”, Zadanie badawcze nr 5 „Opracowanie zasad zatrudniania pracowników w warunkach zagrożenia klimatycznego w podziemnych zakładach górniczych”Ponadto Kompania Węglowa S.A. uczestniczy w szeregu projektach realizowanych wspólnie z krajowymi jednostkami naukowymi, których tematyką jest podnoszenie bezpieczeństwa pracy, ochrona środowiska, ocena kopalnych zasobów energetycznych w aspekcie bezpieczeństwa energetycznego kraju i zwiększenie efektywności produkcji. Współpraca z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami naukowymi stanowi istotny element rozwoju i modernizacji firmy.6. Zakres (dotychczasowej) współpracy z krajowymi i zagranicznymi jednostkami naukowymi

i przedsiębiorcamiWSPÓŁPRACA ACK CYFRONET AGH

ACK Cyfronet AGH przywiązuje dużą wagę do współpracy międzynarodowej, stąd udział w realizacji wspomnianych powyżej projektów. Pracownicy Centrum uczestniczą w kierowniczych gremiach organizacji informatycznych oraz komitetach programowych i organizacyjnych konferencji naukowych.Wspomniane w pkt.6.2.1. projekty, w których uczestniczy ACK Cyfronet, finansowane są przez fundusze unijne oraz polski rząd. Badania naukowe prowadzone w Cyfronecie koncentrują się na środowiskach gridowych i chmurowych, paradygmatach programowania, portalach naukowych, efektywnym wykorzystaniu zasobów obliczeniowych i dyskowych, a także na rekonfigurowalnych systemach komputerowych FPGA i GPGPU.ACK Cyfronet AGH od wielu lat współpracuje w zakresie rozwoju systemów informatycznych z Katedrą Informatyki AGH oraz z IFJ PAN w tworzeniu środowiska dla obliczeń dużej skali dla potrzeb fizyki cząstek elementarnych. Współpraca tych 3 instytucji zaowocowała objęciem przez Cyfronet funkcji koordynatora projektu CROSSGRID (2002-2005, http://www.eu-crossgrid.org/), w którym brało udział 21 partnerów z 11 krajów i którego celem było zaimplementowanie i wdrożenie szeregu aplikacji interaktywnych w rozproszonym środowisku obliczeniowym. Sukces CROSSGRIDu, a także kontakty i doświadczenia zdobyte w tym projekcie umożliwiły Cyfronetowi udział w wielu kolejnych projektach w trakcie 6-go i 7-go Programu Ramowego UE. Dzięki tym projektom ACK Cyfronet AGH, KI AGH oraz IFJ PAN znacznie rozszerzyły tematykę badawczą oraz zwiększyły liczbę zagranicznych partnerów z którymi współpracują.

58/96

Współpraca ACK Cyfronet AGH i KI AGH przyczyniła się także do utworzenia zespołu DICE (DIstributed Computing Environments), w skład którego wchodzą naukowcy i eksperci z dziedziny IT, pracujący w tych instytucjach w ramach projektów naukowych, realizowanych w Cyfronecie. Zespół ten specjalizuje się w wielkoskalowych obliczeniach rozproszonych oraz w technologiach internetowych, gridowych i chmurowych. Prace prowadzone przez zespół DICE obejmują m. in. opracowywanie nowych metod, narzędzi i środowisk obliczeniowych, które są następnie wykorzystywane do obliczeń wspierających rozwiązywanie problemów w różnych dziedzinach nauki, opieki zdrowotnej i przemysłu.W latach 2009-2012 Cyfronet był koordynatorem projektu PL-Grid, którego celem było zbudowanie Polskiej Infrastruktury Obliczeniowej (Infrastruktury PL-Grid), a obecnie koordynuje projekt PLGrid Plus, którego zadaniem jest m. in. kontynuacja rozwoju tej infrastruktury. W obydwu tych projektach ACK Cyfronet AGH uczestniczył wraz z czterema partnerami krajowymi: PCSS z Poznania, ICM z Warszawy, CI TASK z Gdańska i WCSS z Wrocławia, tworząc wspólnie z nimi Konsorcjum PL-Grid.Partnerzy Konsorcjum mają bogate doświadczenie oraz szerokie kontakty międzynarodowe. Kluczową aktywnością Cyfronetu jest wsparcie rożnych dziedzin nauki, w szczególności z Mapy Drogowej Infrastruktur Badawczych czy też projektów ESFRI. Współpraca, oprócz wspominanego już wcześniej WLCG, obejmuje również takie europejskie inicjatywy i infrastruktury jak CTA czy EPOS.

WSPÓŁPRACA GŁÓWNEGO INSTYTUTU GÓRNICTWA

Główny Instytut Górnictwa jest dużą jednostką naukowo-badawczą, która jest zdolna do kompleksowego rozwiązywania problemów technicznych, ekologicznych, ekonomicznych i społecznych występujących w przemyśle wydobywczym surowców mineralnych.

W związku z tym, ramach swojej działalności, Główny Instytut Górnictwa podejmuje kompleksowe i interdyscyplinarne tematy, oferując realizację projektów badawczych, ekspertyz i szkoleń oraz sprzedaż licencji, „know-how”, itp. Usługi oferowane przez Instytut obejmują wszystkie fazy działalności badawczo-usługowej od koncepcji przez badanie wstępne i projekt, po wdrożenie i analizę ekonomiczną przedsięwzięcia. Nasze doświadczenie wykorzystujemy również pomagając innym podmiotom gospodarczym wdrażać u siebie systemy zarządzania jakością, środowiskiem oraz bezpieczeństwem i higieną pracy. Instytut świadczy usługi dla wielu branż przemysłu, instytucji i urzędów administracji państwowej i samorządów oraz partnerów zagranicznych. Współpracujemy z licznymi instytucjami badawczymi i przemysłowymi z całego świata. Podstawą tej współpracy jest wspólna realizacja dużych i ważnych projektów krajowych, w tym finansowanych z funduszy strukturalnych i międzynarodowych.

GIG realizuje aż 28 projektów międzynarodowych we współpracy z polskimi i zagranicznymi jednostkami naukowymi i przemysłowymi. . W 2012 roku Instytut rozpoczął realizację ważnego projektu międzynarodowego pn „Innowacyjne technologie i koncepcje dla inteligentnej głębokiej kopalni przyszłości”- akronim I2MINE wraz z 22 konsorcjantami europejskimi. Przykładem współpracy z innymi podmiotami krajowymi i zagranicznymi jest uczestnictwo GIG we Wspólnocie Wiedzy i Innowacji pod nazwą KIC InnoEnergy (Knowledge Innovation Community InnoEnergy). Wspólnota ta jest jedną z trzech tego typu organizacji powołanych w Unii Europejskiej do wspierania Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT) w zakresie komercjalizacji badań i innowacji oraz wzmocnienia gospodarki europejskiej. Instytut realizował ostatnio 7  projektów badawczych w ramach strategicznego projektu badawczego „Poprawa bezpieczeństwa pracy w kopalniach”. Projekty te realizowane są w konsorcjach naukowo-przemysłowych z udziałem takich podmiotów jak AGH, IMG PAN, ITI EMAG, Kompania Węglowa S.A., Jastrzębska Spółka Węglowa S.A., Katowicki Holding Węglowy S.A., KGHM Polska Miedz S.A.

Przedstawiciele Instytutu uczestniczą w różnego rodzaju gremiach opiniotwórczych, takich jak: komisje powoływane przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego, Komitety Monitorujące programy strukturalne powoływane przez Wojewodę Śląskiego i Marszałka Województwa Śląskiego, zespoły i rady na poziomie ministerstw i innych organów administracji państwowej, a także komitetów sterujących Unii Europejskiej. Współpracę z zagranicznymi jednostkami badawczo-rozwojowymi GIG realizował poprzez kontakty dwustronne. Instytut był miejscem spotkań wielu partnerów zagranicznych. GIG prowadzi szeroką współpracę międzynarodową z instytucjami następujących krajów: Ukraina, Wietnam,. Rosja, Francja, Singapur, USA, Japonia, Czechy, Chiny, Australia, Belgia, Rumunia, Wielka Brytania.

WSPÓŁPRACA KOMPANII WĘGLOWEJ S.A.

Kompania Węglowa S.A. praktycznie od momentu powstania w 2003 r. intensywnie współpracuje z Głównym Instytutem Górnictwa w zakresie profilaktyki tąpaniowej i sejsmiczności indukowanej robotami górniczymi. Do ważniejszych osiągnięć tej współpracy można zaliczyć:

1. Opracowanie i wdrożenie we wszystkich kopalniach KW S.A. — „Górniczej skali intensywności drgań GSI-GZWKW do oceny skutków oddziaływania wstrząsów indukowanych eksploatacją złóż węgla kamiennego w zakładach górniczych Kompanii Węglowej S.A. na obiekty budowlane i na ludzi”Opracowanie to uzyskało wyróżnienie w konkursie Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej pn. „Górniczy

59/96

sukces roku 2009” w   kategorii ”Innowacyjność” 1. Opracowanie i wdrożenie w KWK „Bobrek-Centrum” — „Przestrzennej sieci obserwacji sejsmologicznej

KWK „Bobrek-Centrum””, które uzyskało wyróżnienie (2011   r.) w Ogólnopolskim Konkursie Poprawy Warunków Pracy w kategorii: rozwiązania techniczne i   organizacyjne.

2. Opracowanie i wdrożenie w KWK „Bobrek-Centrum” — Zastosowanie metody PPV (Peak Particle Velocity) do oceny zagrożenia stateczności podziemnych wyrobisk górniczych poddanych oddziaływaniu wstrząsów górotworu w KWK „Bobrek-Centrum”.

3. Opracowanie i wdrożenie w KWK „Bobrek-Centrum” i KWK „Ziemowit” — „Ścianowego (oddziałowego) system obserwacji sejsmologicznych” umożliwiającego między innymi wykorzystanie metody tomografii pasywnej do analizy rozkładów naprężeń w górotworze, w sąsiedztwie frontów eksploatacyjnych. Praca ta uzyskała wyróżnienie w konkursie Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej pn. „Górniczy sukces roku 2012” w   kategorii ”Innowacyjność”

Dodatkowo w ramach prac współfinansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju: prowadzono współpracę z następującymi partnerami: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Instytut Mechaniki Górotworu PAN, Katowicki Holding Węglowy S.A., KGHM Polska Miedź S.A., Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego „CEN-MED-u” Sp. z o. o., Instytutu Technik Innowacyjnych EMAG, Jastrzębska Spółka Węglowa S.A,Ponadto Kompania Węglowa S.A. uczestniczyła i nadal uczestniczy w licznych projektach krajowych i współfinansowanych przez Fundusz Badawczy dla Węgla i Stali UE, gdzie współpracowała m.in. z następującymi partnerami z: EVONIK (dawniej RAG) – Niemcy, Deutsche Steinkohle AG „DSK” – Niemcy, Rock Mechanics Technology LTD „RMT” – Wielka Brytania, UK Coal – Wielka Brytania, Geocontrol S.A. – Hiszpania, ARMINES – Francja, MineRescueSeviceLtd „MRSL – Wielka Brytania, Rittal GMGH – Niemcy, Centrum Mechanizacji Górnictwa KOMAG, Centrum Elektryfikacji i Automatyzacji Górnictwa EMAG, AITEMIN – Hiszpania, Delft University of Technology – Holandia, Universitet Stuttgart – Niemcy, Institute of Chemical Process Fundamentals AS CR – Republika Czeska, InstitutScientifique de Service Public – Belgia, BOT Górnictwo I Energetyka S.A, Poltegor Instytut Górnictwa Odkrywkowego, The UCG Partnership LTD – Wielka Brytania, Politechnika Śląska, National Mining Academy – Ukraina, Institute of Chemical Process Fundamentals AS CR - Republika Czeska, Institut National de l'environnement Industriel et de Risques Ineris– Francja, Lubelski Węgiel "Bogdanka" S.A., UCG Engineering Ltd. – UK, University of Exeter – Wielka Brytania, Asociacion Para la Invest – Hiszpania, Premogovnik Velenje – Słowenia,, Hulleras del Norte – Hiszpania, Mines Rescue Service Limited – Wielka Brytania, University of Nottingham – Wielka Brytania, Universidad de Oviedo – Hiszpania, RAG-A - RAG Anthrazit Ibbenburen GmbH – Niemcy, HUNOSA - Hulleras del Norte – Hiszpania i in..3. Informacja o uzyskanych patentach, sprzedaży licencji, know-how itp. w zakresie rozwiązań

informatycznych (jeśli dotyczy)Nie dotyczy.4. Powiązanie Projektu z innymi Projektami członka konsorcjum/sieci/grupy w zakresie tworzenia

rozwiązań informatycznych nauki (projekty infrastrukturalne, aplikacje, bazy danych)POWIĄZANIA ACK CYFRONET AGH

Projekt PLGrid NG jest powiązany z wieloma programami krajowymi i UE. Są to m.in.: 7 Program Ramowy, Programy Operacyjne na lata 2007-2013 (Innowacyjna Gospodarka, Małopolski Regionalny Program Operacyjny) oraz Mapa Drogowa Infrastruktury Badawczej i ESFRI.Unia Europejska wspiera projekty gridowe poczynając od 5 Programu Ramowego; obecnie flagowym projektem dotyczącym infrastruktury gridowej dla nauki jest EGI-InSPIRE – projekt ten obejmuje setki instytucji, integruje dziesiątki tysięcy procesorów i zasoby pamięciowe sięgające dziesiątek PB – służąc wielu aplikacjom.Warto podkreślić, że prace o charakterze podstawowym wykonywane w ramach innych projektów (np. finansowanych przez 5FP-7FP) znajdują następnie zastosowanie aplikacyjne w projektach finansowanych w ramach PO IG. Taka sytuacja ma także miejsce w przypadku projektu PLGrid NG, ponieważ w jego trakcie nastąpi rozwój infrastruktury obliczeniowej oraz części usług i narzędzi, które zostały wytworzone w kilku innych projektach, wymienionych poniżej.Infrastruktura obliczeniowa, która w ramach projektu PLGrid NG będzie utrzymywana i rozszerzana o nowe usługi, została zbudowana w trakcie projektów:• Polska Infrastruktura Informatycznego Wspomagania Nauki w Europejskiej Przestrzeni Badawczej (PL-Grid):2009-2012• Dziedzinowo zorientowane usługi i zasoby infrastruktury PL-Grid dla wspomagania Polskiej Nauki w Europejskiej Przestrzeni Badawczej (PLGrid Plus): 2011-2014.Duży wkład w rozbudowę zasobów obliczeniowych miał również projekt „Modernizacja ACK Cyfronet AGH – etap I” (22.10.2010-1.12.2011), którego celem było zwiększenie mocy obliczeniowej ACK Cyfronet AGH w Krakowie – zapewnienie środowisku naukowemu zwiększonej o co najmniej 20 TFlops mocy obliczeniowej oraz powiększenie zasobów systemu składowania danych – umożliwiające pracownikom naukowym korzystanie z infrastruktury nauki

60/96

dofinansowanej w ramach projektu.W ramach projektu „Budowa hali maszyn ACK Cyfronet AGH” (2011-2014) zbudowany zostanie natomiast nowy obiekt, w którym umieszczone zostaną nowe serwery, komputery dużej mocy obliczeniowej oraz macierze dyskowe archiwizujących dane. Zasoby te będą udostępniane m.in. w ramach infrastruktury obliczeniowej PL-Grid, w tym dla usług planowanych do realizacji w ramach projektu PLGrid NG.Wspomniana infrastruktura obliczeniowa jest zintegrowana z podobnymi platformami w świecie, a w szczególności – z systemami gridowymi powstałymi w wyniku realizacji projektów:• Enabling Grids for E-sciencE (EGEE-III): 2008-2010• European Grid Initiative: Integrated Sustainable Pan-European Infrastructure for Researchers in Europe (EGI-InSPIRE): 2010-2014Usługi zarządzania zasobami gridowymi (na różnych poziomach) wchodzącymi w skład infrastruktury obliczeniowej PL-Grid także zostały opracowane w oparciu o dorobek szeregu projektów europejskich.W trakcie projektu PLGrid NG będą prowadzone prace nad rozwojem i ulepszaniem jakości usług dostarczanych użytkownikom infrastruktury obliczeniowej. Planowane są także ulepszenia w dziedzinie zarządzania samym procesem rozwoju, czyli zarządzania usługami IT. Zadania te były lub będą realizowane we współpracy z projektami:• Multiscale APPlications on European e infrastructures (MAPPER): 2010-2013• Service Delivery and Service Level Management in Grid Infrastructures (gLSM): 2010-2012• Service Management in Federated e-Infrastructures (FedSM): 2012-2015.Razem z uczestnikami projektu FedSM planowane jest przeprowadzenie oceny dojrzałości Infrastruktury PL-Grid pod kątem zarządzania usługami IT. Usługi obliczeniowe wytworzone w trakcie projektu PLGrid NG będą wykorzystywać w warstwie sieciowej infrastrukturę sieci Pionier rozbudowaną w ramach projektu NewMAN (1.02.2009-30.06.2012), a w szczególności możliwość tworzenia dedykowanych łączy z gwarantowaną przepustowością.W zakresie usług sieciowych planowana jest integracja powstałych rozwiązań informatycznych przetwarzających dane z Usługą Powszechnej Archiwizacji (Platon U4), powstałej w ramach projektu PLATON (2008-2012).

Równolegle, ACK Cyfronet AGH od kilku lat z powodzeniem dostarcza mocy obliczeniowej i zasobów gromadzenia danych dla eksperymentów fizyki wysokich energii, przeprowadzanych z udziałem polskich naukowców (głównie w Europejskim Centrum Badań Jądrowych CERN, pod Genewą), w szczególności w ramach światowego projektu LHC Computing Grid – porozumienie o udziale Polski w tym programie zostało podpisane w 2006 roku. Zasoby obliczeniowe dostarczane są również dla projektów ESFRI: EPOS i CTA. W przypadku tego ostatniego realizowany jest projekt „Realizacja fazy przygotowawczej projektu <<Cherenkov Telescope Array>> przez Polskie Konsorcjum CTA” (2011-2014), w ramach którego ACK Cyfronet AGH opracowuje portal (InSilicoLAB) do przetwarzania danych naukowych CTA oraz bierze udział w monitorowaniu przebiegu zadań obliczeniowych.

POWIĄZANIA GIG I KOMPANII WĘGLOWEJ S.A.

Główny Instytut Górnictwa i Kompania Węglowa SA (podpisany list intencyjny) w ramach Funduszu Badawczego Węgla i Stali RFCS wspólnie z INERIS (Francja) oraz partnerami z Wielkiej Brytanii, Niemiec, Hiszpanii i Grecji realizuje projekt o akronimie COMEX pn. „Complex mining exploitation: optimizing mine design and reducing the surface buildings vulnerability to ground movements – Eksploatacja w złożonych uwarunkowaniach : optymalizacja projektów eksploatacji i ograniczenie wpływów ruchów podłoża na budynki”. Projekt COMEX ma na celu opracowanie nowych metod prognozowania i oceny skutków eksploatacji górniczej na ruchy podłoża (deformacje nieciągłe – zapadliska i drgania od wstrząsów górniczych) oraz optymalizacji projektów eksploatacji w aspekcie minimalizacji skutków tych zjawisk na dole kopalni i na powierzchni. W ramach realizacji projektu tworzona będzie baza danych górniczo-geologicznych i sejsmicznych w wybranych rejonach badań.Główny Instytut Górnictwa i Kompania Węglowa SA wspólnie realizują projekt I2Mine „Innowacyjne technologie i koncepcje inteligentnej kopalni głębinowej przyszłości”, wraz z licznymi partnerami zagranicznymi. Projekt ma między innymi na celu opracowanie optymalnych metod doboru obudowy do wyrobisk górniczych i oceny stateczności tych wyrobisk na bliskie wstrząsy górnicze. W ramach projektu przygotowana została baza zaistniałych tąpnięć i skutków tych tąpnięć w wyrobiskach oraz przygotowywany jest poligon pomiarowy do monitorowania drgań PPV przy wyrobiskach górniczych w kopalni KW SA i utworzenie na tej podstawie bazy danych o parametrze PPV w wybranej lokalizacji.6.3. Wykonalność Projektu pod względem prawnymProjekt jest przygotowany do realizacji pod względem prawnym. Wnioskodawca posiada pełną wiedzę, jakie decyzje czy pozwolenia musi uzyskać dla zapewnienia prawidłowej realizacji inwestycji, czy też dla prawidłowej eksploatacji infrastruktury powstałej w wyniki realizacji projektu.Planowane do remontu pomieszczenia są wyłączną własnością Wnioskodawcy, a sam budynek nie wymaga przeprowadzenia prac adaptacyjnych czy też prac remontowych związanych z realizacją projektu. Remont zostanie przeprowadzony wyłącznie w zakresie przystosowania pomieszczeń do realizacji niniejszego przedsięwzięcia. Projekt

61/96

nie stanowi:- inwestycji infrastrukturalnej wymagającej pozwolenia na budowę lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,- przedsięwzięcia wymienionego w § 2 albo 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 9 listopada 2010 r. w sprawie rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (implementującego dyrektywę Rady 85/337/EWG sprawie oceny oddziaływania na środowisko),- przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na Obszar Natura 2000.Realizacja projektu nie wymaga uzyskania żadnych innych pozwoleń, licencji czy koncesji. Eksploatacja infrastruktury, która powstanie w wyniku realizacji projektu, także nie wymaga żadnych pozwoleń czy koncesji, tak więc projekt jest w pełni wykonalny pod względem prawnym.Projekt jest zgodny z kluczowym ustawodawstwem w zakresie ochrony danych osobowych użytkowników platformy/ portalu w ramach TWSI:

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. nr 101, poz. 926zm.);

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych.

Projekt nie narusza prawa geologicznego i górniczego (Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. — Prawo geologiczne i górnicze, Dz.U. 2011 nr 163 poz. 981) ani żadnego z przepisów wykonawczych w tym zakresie. Realizuje politykę państwa w zakresie geologii i górnictwa. Jest zgodny z kluczowymi krajowymi dokumentami strategicznymi z zakresu górnictwa i geologii "„Kierunki badań w dziedzinie geologii surowcowej na lata 2009-2015” (Minister Środowiska, 2009)" oraz „Strategią działalności górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2007 – 2015 (Rada Ministrów, 2007)” (szczegóły w pkt.7.1.).6.4. Wykonalność Projektu pod względem organizacyjnymWnioskodawca przygotował się starannie do realizacji niniejszego projektu i opracował szczegółowy plan wdrażania projektu, co zagwarantuje prawidłową i planową jego realizację. Opracowany plan wdrożenia projektu stanowić będzie podstawę ewaluacji projektu i punkt wyjścia do monitorowania rezultatów projektu na każdym etapie jego realizacji pod względem realizacji zakresu projektu, ustalonego harmonogramu i budżetu. Przejrzysty podział zadań i odpowiedzialności w projekcie został wypracowany w wyniku długotrwałych konsultacji modelu realizacji projektu.Harmonogram rzeczowo – finansowy projektu jest wykonalny i zaplanowany tak aby wszelkie jego elementy wykonać w terminie. Zadania są tak podzielone, aby nawet w przypadku drobnych przesunięć w terminie ich realizacji, nie wpływały one w sposób znaczący na wykonanie pozostałych zadań przewidzianych do realizacji.Wykonywane zadania będą nieustannie monitorowane, co pozwoli na bieżące reagowanie nawet na najdrobniejsze odstępstwa od pierwotnego planu. W taki sam sposób monitorowane będzie osiągnięcie poszczególnych wskaźników projektu. Profesjonalne działania związane z monitoringiem będą prowadzone przez kierownika projektu, który będzie okresowo – co miesiąc, weryfikował harmonogram działań, budżet oraz zaplanowane rezultaty projektu. Monitoring pozwoli ocenić postępy z prowadzonych działań, zweryfikować tempo i kierunek, w którym zmierza projekt, pozwala także na bieżącą modyfikację działań, harmonogramu, budżetu – tak by w razie potrzeby móc dostosować projekt do zmieniających się warunków, bądź do aktualnej sytuacji. W ramach ewaluacji projektu będą wykorzystywane dokumenty finansowe, sprawozdania poszczególnych członków klastra, raporty osób odpowiedzialnych za realizację poszczególnych wyznaczonych im zadań.Do zarządzania i nadzoru nad realizacją projektu wyznaczony został przez Wnioskodawcę Komitet Zarządzający, w skład którego wchodzą eksperci oraz specjaliści, których kwalifikacje są niezbędne do realizacji zadań projektowych, posiadający doświadczenie we wdrażaniu przedsięwzięć infrastrukturalnych i badawczych. Komitet Zarządzający obejmuje Kierownika Projektu oraz kierowników zespołów poszczególnych zadań. Są to osoby, które posiadają niezbędną wiedzę, umiejętności i doświadczenie oraz stosowne umocowanie w instytucji- członka Konsorcjum, co gwarantuje terminowe, zgodne z harmonogramem i zakresem oraz budżetem zarządzanie projektem. Komitet zarządzający odpowiada za zarządzanie operacyjne przedsięwzięciem. Komitet będzie w stałym kontakcie telefonicznym i elektronicznym, a przynajmniej 1x w miesiącu będą realizowane jego spotkania (także w formie telekonferencji w czasie rzeczywistym), których celem będzie nadzór nad realizacją zadań wyznaczonych w ramach harmonogramu projektu, zatwierdzanie planów i sprawozdań kierownika projektu oraz podejmowanie kluczowych decyzji.Nad całością realizacji projektu czuwa Kierownik Projektu pozostający w stałym kontakcie osobistym, telefonicznym i elektronicznym z zarządem IGF PAN zdając cykliczne raporty z postępu realizacji projektu. Kierownik projektu jest także w bezpośrednim kontakcie z EPOS. Kierownik Projektu sprawuje nadzór merytoryczny i finansowy nad realizacją przedsięwzięcia, w tym nad pozostałym personelem projektu. Kierownik projektu, wyznaczony do zarządzania realizacją projektu, zostanie upoważniony przez Wnioskodawcę do podejmowania decyzji, wyznaczania zadań w ramach projektu oraz ich egzekwowania od innych członków zespołu projektu. Kierownik projektu będzie odpowiedzialny za przygotowanie i wdrożenie dokumentacji projektowej. Kierownik Projektu wraz ze swoim asystentem tworzą Radę Konsorcjum IS-EPOS odpowiedzialną za zarządzanie strategiczne.

62/96

Niniejszy projekt jest przedsięwzięciem o wysokim stopniu złożoności, jednak konsorcjum dysponować będzie kadrą o odpowiednich kwalifikacjach, umiejętnościach i doświadczeniu dla realizacji takiego przedsięwzięcia.

VII. Wykorzystanie infrastruktury powstałej w wyniku realizacji Projektu

7.1. Znaczenie Projektu dla rozwoju dziedzin nauki uznanych za priorytetowe w polityce naukowej państwa

Inwestycja wpisuje się w założenia polityki naukowej państwa i jest zgodna z założeniami określonymi m.in. w Programie Rozwoju Infrastruktury Informatycznej Nauki na lata 2007-2013 – dokumencie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 2007 r. Niniejszy projekt realizuje następujące cele strategiczne Programu:1. Zapewnienie wysokiego poziomu krajowej, sieciowej infrastruktury informatycznej, przy zachowaniu zasady wyrównywania szans dostępu dla wszystkich podmiotów nauki.2. Wytworzenie uniwersalnego zespołu narzędzi i usług poziomu middleware/grid umożliwiających integrację aplikacji i usług wysokiego poziomu.3. Rozwój zaawansowanych usług informatycznych i informacyjnych dla środowiska naukowo - akademickiego (e - Science).Zgodnie z Programem Rozwoju Infrastruktury Informatycznej Nauki "zróżnicowane potrzeby obliczeniowe oraz zaawansowane usługi w zakresie społeczeństwa informacyjnego wymagają dostępu do różnorodnych zasobów obliczeniowych oraz systemów archiwizacji. Konieczne jest zachowanie synergii pomiędzy problemem obliczeniowym, modelem numerycznym i architekturą obliczeniową, którą przewiduje się do wykorzystania". Niniejszy projekt odpowiada tym założeniom gwarantując także: wdrożenie stabilnej infrastruktury komputerów dużej mocy o znaczeniu ogólnonarodowym z udostępnieniem

części tych zasobów dla uniwersalnej infrastruktury gridowej; współpracę infrastruktury narodowej ze strukturami międzynarodowymi, z zachowaniem niezawodności i

ciągłości pracy; łatwość korzystania z uniwersalnych zasobów przez użytkownika przy minimalnej modyfikacji eksploatowanych

aplikacji; uzyskanie wartościowych wyników naukowych, o istotnym znaczeniu poznawczym.Zgodnie z założeniami e-Science Programu Rozwoju Infrastruktury Informatycznej Nauki na lata 2007-2013 infrastruktura w ramach projektu będzie obejmować: sieci komputerowe wraz z usługami, klastry i komputery dużej mocy, wraz z zaawansowanym

oprogramowaniem naukowym i narzędziowym; systemy składowania danych; zasoby informacyjne, dostępne sieciowo bazy danych, także literaturowe i faktograficzne; warstwę wspólną oprogramowania gridowego zapewniającą łatwy dostęp do zasobów komputerowych oraz

możliwość spójnego budowania gridów dziedzinowych; gridy dziedzinowe o znaczeniu ogólnonarodowym tworzone dla obszaru badań sejsmologii indukowanej, jednak

z wykorzystaniem uniwersalnych elementów e -Infrastruktury.Zgodnie z celami Programu Rozwoju Infrastruktury Informatycznej Nauki na lata 2007-2013 projekt zakłada wdrożenie metod archiwizacji zapewniających: zwiększenie niezawodności na poziomie systemu zarządzania danymi; bezpieczeństwo danych w systemie rozproszonym; bezpieczeństwo niezawodnej i efektywnej komunikacji pomiędzy rozproszonymi geograficznie punktami

dostępowymi; równoważenie obciążenia i zarządzania zasobami; zarządzanie i rozliczanie wykorzystania zasobów pomiędzy centrami składowania danych.Po stronie aplikacji natomiast zadbano o: obronę przed zalewem serwerów archiwizacyjnych danymi o niskiej użyteczności dla rozwoju nauki i

technologii, eliminację nieuprawnionego dostępu do danych.Dane wynikowe (po wyjściu z podsystemu konwersji), które powinny być przechowywane długoterminowo, będą magazynowane w ACK Cyfronet AGH na infrastrukturze PL-Grid.

Zgodnie ze „Strategią rozwoju nauki w Polsce do 2015 roku” (Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 2007), głównym dokumentem strategicznym traktującym o dziedzinach nauki kluczowych w polityce naukowej państwa „w latach 2005 i 2006 na zakup aparatury wydano po około 400 mln złotych. Problemem jest to, że (…) jedynie w małym stopniu finansowane są zakupy aparatury o znaczeniu środowiskowym, służącej badaniom kilku jednostek naukowych, które wykorzystują w ramach sformalizowanego porozumienia”. Priorytetowo powinny być realizowane projekty, których celem jest „wspieranie programów badań multidyscyplinarnych i transdyscyplinarnych,

63/96

ukierunkowanych na cele o strategicznym znaczeniu dla zrównoważonego rozwoju Polski”. Strategia wskazuje na szczególnie ważne znaczenie rozwoju technologii informacyjnych na rzecz usług innowacyjnych. Niniejszy projekt przyczynia się do zrównoważonego rozwoju Polski poprzez zwiększenie bezpieczeństwa i jakości działalności wydobywczej i górniczej. Istotne znaczenie sejsmiczności indukowanej w Polsce związane jest problemem tąpań w kopalniach. Projekty eksploatacji gazu z łupków czy podziemnego składowania dwutlenku węgla otwierają nowe istotne rozdziały na polu zmniejszania zagrożenia sejsmicznością antropogeniczną w Polsce. Celem projektu jest świadczenie innowacyjnych usług w ramach TWSI, służących zarządzaniu ryzykiem sejsmicznym i ochroną środowiska. W ramach rekomendacji Narodowego Programu Foresight Polska 2020 („Wyniki Narodowego Programu Foresight”, 2009) w dziedzinie technologii teleinformacyjnych za priorytetowy uznaje się rozwój m.in.:1) systemów informacyjnych, w tym: systemy pozyskiwania i gromadzenia informacji, przetwarzanie zasobów zgromadzonej informacji do postaci użytecznej wiedzy wraz z technikami automatycznego rozumienia informacji tekstowej i obrazowej; reprezentacja wiedzy i struktury danych; wydobywanie wiedzy (data mining); kreowanie, analiza i przetwarzanie obrazów; semantyczna analiza obrazów (…);2) sieci i transmisji danych, w tym: architektura systemów informatycznych nowych generacji; Internet nowej generacji; sieci sensorowe; systemy monitorowania otoczenia i procesów; systemy i sieci komunikacji personalnej; dynamiczne systemy rozproszone; technologie kompozycji i integracji aplikacji rozproszonych; protokoły komunikacyjne; nowe architektury elastycznych (inteligentnych) usług informacyjnych w rozproszonych systemach informatycznych (dziś SOA, SaaS); systemy wrażliwe na kontekst; technologie wirtualizacji zasobów systemów rozproszonych itd.Projekt realizuje ww. cele strategiczne rozwoju poprzez zaprojektowanie i wdrożenie autorskich systemów teleinformatycznych służących gromadzeniu, przetwarzaniu, integracji, analizy i udostępniania danych w ramach CIBIS oraz TWSI.

Jest zgodny z kluczowymi krajowymi dokumentami strategicznymi z zakresu górnictwa i geologii: „Kierunki badań w dziedzinie geologii surowcowej na lata 2009-2015” (Minister Środowiska, 2009) oraz „Strategią działalności górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2007 – 2015" (Rada Ministrów, 2007).

Projekt jest zgodny ze „Strategią działalności górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2007 – 2015 (Rada Ministrów, 2007)”, zgodnie z którą „aby sektor ten po 2015 r. był sektorem konkurencyjnym i z powodzeniem funkcjonował w realiach gospodarki rynkowej (…) przedsiębiorstwa górnicze po osiągnięciu rentowności powinny charakteryzować się wysokim stopniem bezpieczeństwa pracy, nowoczesnością i innowacyjnością procesu produkcji oraz niskim stopniem negatywnego oddziaływania na środowisko (…)” Rezultaty realizacji projektu, wykorzystywane także przez podmioty zajmujące się działalnością górniczą i wydobywczą, ułatwią im osiąganie celów strategicznych górnictwa w Polsce.7.2. Zasięg wykorzystania rezultatów Projektu (ogólnokrajowy, środowiskowy) Zasięg realizacji projektu należy rozpatrywać w 3 wymiarach terytorialnych: światowym, europejskim i ogólnokrajowym.

ZASIĘG OGÓLNOKRAJOWYW Polsce wstrząsy indukowane eksploatacją górniczą występują głównie na obszarze eksploatacji węgla w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, na obszarze LGOM, gdzie eksploatuje się złoża miedzi oraz w rejonie Bełchatowa, gdzie odkrywkowo eksploatowany jest węgiel brunatny. Sejsmiczność indukowana jest kombinacją oddziaływania człowieka na skały i reakcji tych skał na zmianę naprężeń w górotworze spowodowaną eksploatacją. Wstrząsy indukowane działalnością człowieka mają istotne znaczenie społeczno-ekonomiczne. W GZW wstrząsy silne są rejestrowane od ponad 50 lat przez Górnośląską Regionalną Sieć Sejsmologiczną i katalogowane są w Głównym Instytucie Górnictwa. Najsilniejsze wstrząsy z ostatnich 20 lat w GZW skatalogowane w bazie danych GIG:1992 (kopalnia Czeczott) : energia sejsmiczna E= 2x109 J, 1993 (kopalnia Miechowice): energia sejsmiczna E= 2x109

J, 1993 (kopalnia Halemba ): energia sejsmiczna E= 1x109 J, 2007 (kopalnia Bobrek ): energia sejsmiczna E= 1x109 J2010 (kopalnia Piast): energia sejsmiczna E= 3x109 J. Magnituda tych wstrząsów wyniosła od 3.8 do 4.0. Najsilniejszy wstrząs związany z wpływem eksploatacji górniczej miał miejsce w roku 1980r – Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów, magnituda wstrząsu M=4.6. Tak silne wstrząsy stanowią zagrożenie dla pracowników kopalń oraz dla infrastruktury podziemnej i powierzchniowej. Aktualnie w GZW wstrząsów słabszych od energii sejsmicznej powyżej 1x105 J do energii 9x108 J występuje rocznie około 1000. W latach 60-tych, 70-tych i 80-tych ubiegłego wieku takich wstrząsów występowało 2000-3000 rocznie. Mniejsza liczba wstrząsów to efekt mniejszego wydobycia węgla, bardziej racjonalnej gospodarki złożami, skuteczniejszej profilaktyki górniczej oraz nowoczesnej rejestracji wstrząsów przez kopalniane stacje sejsmologiczne.

ZASIĘG EUROPEJSKIProjekt wpisuje się w nurt działań European Plate Observing System – największego europejskiego projektu infrastrukturalnego w naukach o Ziemi. W realizację Fazy Przygotowawczej EPOS (FP EPOS: 2011-2014r.)

64/96

zaangażowane jest obecnie 20 partnerów pełnych z 18 krajów (Włochy, Francja, Niemcy, Holandia, Rumunia, Islandia, Szwajcaria, Wielka Brytania, Norwegia, Turcja, Irlandia, Portugalia, Hiszpania, Grecja, Szwecja, Polska, Dania, Czechy i organizacja pozarządowa ORFEUS (www.orfeus-eu.org) oraz 6 partnerów stowarzyszonych (Słowacja, Finlandia, Słowenia, Austria, Izrael) i organizacja międzynarodowa EMSC (www.emsc-csem.org). Niniejszy projekt jest wynikiem polskiej inicjatywy badań na rzecz sejsmiczności indukowanej, którą realizuje w ramach EPOS grupa robocza WG10. Tworzą ją reprezentanci 10 krajów - zarówno środowiska naukowego, jak i przemysłowego. Dla społeczności zajmującej się problematyką sejsmiczności indukowanej stworzenie TWSI jest bardzo ważne. Będzie to pierwsza zorganizowana zintegrowana IB w zakresie SI w skali globalnej. Budowa i eksploatacja TWSI zmieni sposób osiągania doskonałości, od konkurencji do współpracy międzynarodowej. TWSI będzie otwarta dla szerszej społeczności, w tym grup badawczych, uniwersytetów, ośrodków edukacyjnych, partnerów przemysłowych, centralnych i lokalnych organów administracji publicznej. Z badań i danych EPOS korzysta ponad 500 naukowców z krajów europejskich. TWSI daje możliwość: a) zapewnienia kluczowej roli Europy w badaniach SI, tworząc wiodące w świecie centrum gromadzenia rozproszonej wiedzy w dziedzinie SI i zapewniając zintegrowane środowisko naukowe; b) spełnienia potrzeb monitorowania i analizowania niebezpiecznych zjawisk geofizycznych pochodzenia antropogenicznego w Europie i przyczynienia się do kształtowania systemów monitorowania zagrożeń i odpowiedniego reagowania; c) zwiększenia świadomości społecznej dotyczącej rozważanych zagrożeń.

ZASIĘG ŚWIATOWYŚwiadectwa rosnącej w świecie potrzeby integracji badań naukowych w dziedzinie sejsmiczności indukowanej są zbierane przez pracowników Instytutu Geofizyki PAN podczas wielu sesji poświęconych sejsmiczności indukowanej, które organizowali i prowadzili na światowych kongresach geofizycznych oraz w dyskusjach w ramach grupy roboczej sejsmiczności wyzwalanej i indukowanej (TAIS WG) Międzynarodowego Stowarzyszenia Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi (IASPEI) (http://tais.iaspei.net). TWSI ma duży potencjał do stania się nie tylko pan-Europejskim Centrum wiedzy o sejsmiczności indukowanej, ale również światowym centrum. Zainteresowanie sejsmicznością indukowaną w świecie jest bardzo duże, a podobnie jak w Europie, nie istnieje otwarte centrum infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej. Przewiduje się duży przyrost użytkowników spoza Europy w fazie operacyjnej TWSI oraz partycypowanie Centrów Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej spoza Europy w rozpowszechnianiu danych. Już na obecnym etapie projektu część infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej uwzględniona w planie integracji IS-EPOS pochodzi z obszaru poza europejskiego (Wietnam). 7.3. Planowany zakres wykorzystania efektów realizacji Projektu po jego zakończeniu dla potrzeb

badań naukowych lub prac rozwojowych w szczególności ukierunkowanych na zastosowanie w gospodarce

Efekt niniejszego projektu ułatwi zmianę perspektywy badawczej w sejsmiczności indukowanej z obecnej, zorientowanej na technologię indukującą, na nową koncentrującą się na fizycznym problemie procesu sejsmicznego bez względu na rodzaj technologii indukującej. Zintegrowane kompletne zbiory danych reprezentujące jak najwięcej technologii indukujących sejsmiczność stanowić będą unikalny materiał badawczy. Badania naukowe zorientowane na fizykę zjawiska, a idące poprzez różne technologie indukujące są szansą na szybszy postęp w rozpoznaniu zagadnienia. Działania zaplanowane w projekcie mają na celu zapewnienie środowisku naukowemu stałego i bezpiecznego dostępu do zaawansowanej infrastruktury badawczej poprzez platformę informatyczną połączoną z międzynarodowymi naukowymi sieciami teleinformatycznymi oraz europejskimi jednostkami naukowymi. To umożliwić ma prowadzenie nowoczesnych, zaawansowanych badań i prac rozwojowych w obszarze sejsmiczności indukowanej, z zastosowaniem technologii społeczeństwa informacyjnego. Zintegrowane usługi mają na celu dostarczyć skutecznych narzędzi do analizy sejsmiczności indukowanej, spełniających obecne i przyszłe oczekiwania środowiska naukowego i społecznego. Przewiduje się, że pilotażowy tematyczny węzeł sejsmiczności indukowanej zostanie włączony do projektu EPOS. W ramach prac grupy roboczej EPOS WG10 przygotowany został plan naukowy dla TWSI z naciskiem na następującą problematykę: 1. Podobieństwa i różnice procesu sejsmicznego indukowanego różnymi technologiami;2. Optymalizacja strategii monitoringu SI;3. Dyskryminacja pomiędzy naturalną i indukowaną sejsmicznością;4. Odpowiedź SI na aktywność technologiczną w krótkim i dłuższym horyzoncie czasowym; 5. Analiza zmiennego w czasie zagrożenia sejsmicznego oraz zarzadzanie antropogenicznym ryzykiem sejsmicznym. 6. Optymalizacja procesu produkcyjnego dla kontrolowania zagrożenia sejsmicznego; 7. SI jako narzędzie do charakteryzacji zasobów złożowych;8. SI i platforma informacyjna dla społeczeństwa.

Oprócz funkcji badawczej, platforma będzie pełnić również funkcję edukacyjną. Zgodnie z danymi GUS (Bank Danych Lokalnych, 2011), w Polsce jest 30333 studentów i 9267 absolwentów kierunków nauk o Ziemi. Uznaje się, że badania sejsmiczności indukowanej są niezwykle istotne m.in. w naukach geograficznych, geologicznych, a także gospodarce przestrzennej. Z tego powodu szacuje się, że min. 60% studentów, absolwentów, w tym naukowców dziedzin nauk o Ziemi w Polsce będzie chciało korzystać z danych i wyników badań realizowanych za sprawą projektu

65/96

(23 760 osób).

Rezultaty projektu będą mieć również szerokie zastosowanie w gospodarce krajowej. Zgodnie z rejestrem REGON (źródło: GUS – Bank Danych Lokalnych, 2012) w Polsce jest 4152 podmiotów gospodarczych prowadzących działalność związaną z górnictwem i wydobywaniem (zgodnie z sekcją B Polskiej Klasyfikacji Działalności 2007 - Górnictwo i Wydobywanie), w tym 33 należących do sektora publicznego i 4097 prywatnych. Rezultaty prac badawczych w zakresie sejsmiczności indukowanej realizowanych w wyniku projektu będą udostępnione szerokiej grupie przedsiębiorstw i podmiotów prowadzących działalność górniczą i wydobywczą. Uważa się, że są to dane, które będą mieć znaczny pozytywny wpływ zarówno na jakość, jak i bezpieczeństwo działań prowadzonych przez ww. podmioty. Planowana jest także współpraca w zakresie platformy TWSI, w ramach której każdy użytkownik będzie miał własne konto oraz zakres uprawnień umożliwiających zarówno import, jak i eksport danych do platformy oraz możliwość korzystania z usług platformy.

Do wyników projektu będą mieć dostęp także mieszkańcy i przedsiębiorstwa obszarów zagrożonych sejsmologią indukowaną. Nie przeprowadzono dotąd analiz nt. liczby osób zamieszkujących takie tereny. Dla przykładu Górnośląski Okręg Przemysłowy (GOP) zajmuje ok. 7.700 km2 i zamieszkiwany jest przez ponad 4 mln osób, co stanowi 10% ludności naszego kraju. Średnia gęstość zaludnienia tego obszaru przekracza 530 osób/km2. Na terenie okręgu leży 49 miast liczących łącznie 3.5 mln mieszkańców. 7.4. Znaczenie przewidzianych do realizacji prac lub zadań dla rozwoju międzynarodowej

współpracy w zakresie nauki i technikiDzięki niniejszemu projektowi powstaną TWSI i CIBIS, które będą pierwszymi implementacjami praktycznymi zadań, jakie postawiono w ramach integracji europejskiej infrastruktury badawczej w projekcie EPOS. Projekt EPOS przewiduje tworzenie Tematycznych Węzłów realizujących tematyczne usługi. Takim tematycznym węzłem będzie TWSI, zbudowany w ramach niniejszego projektu, który zintegruje obserwacje z sieci monitorujących sejsmiczność antropogeniczną i dostarczający usług przetwarzania i udostępniania tych obserwacji oraz konsolidujący je z dodatkowymi uzupełniającymi danymi niezbędnymi do prowadzenia badań. Tematyczne Węzły powstawać będą w fazie konstrukcyjnej projektu EPOS, a więc już od początku 2015 roku. Integralność badań sejsmiczności wzbudzanej różnymi rodzajami technologii indukujących wymaga, aby sejsmiczność indukowana w ramach EPOS miała jeden węzeł tematyczny – Tematyczny Węzeł Sejsmiczności Indukowanej (TWSI). Pogląd ten podzielany jest przez wszystkich członków grupy roboczej WG10 EPOS. W efekcie tego projektu zostanie wykonany pierwszy duży krok w celu zintegrowania środowiska naukowego oraz infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej. Przyjęcie modelu badań w oparciu o TWSI i CIBIS skupionym na kompleksowym i holistycznym podejściu do badania procesów pękania jako wspólnego dla różnorodnych typów sejsmiczności antropogenicznej przyniesie diametralną zmianę zarówno w rozwiązywaniu problemów badawczych jak i użyciu odpowiednio wyspecjalizowanej i łatwo dostępnej infrastruktury badawczej. EPOS, w ramach którego wykorzystywane będą rezultaty niniejszego projektu, może zapewnić niezbędne wsparcie integracji europejskiej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej zarówno dla polaczenia badań naukowych sejsmiczności antropogenicznej w ogólności, jak i poszczególnych inicjatyw (np. THAIS). Rezultaty projektu, w tym w szczególności efekt uruchomienia CIBIS i TWSI, przyczyni się do wzbogacenia i integracji danych sejsmologii indukowanej, co jest ważnym elementem współpracy międzynarodowej grupy WG10.Zarządzanie europejską zintegrowaną infrastrukturą badawczą sejsmiczności indukowanej sprowadza się do TWSI. Infrastrukturą tą zarządzać będzie ten kraj, w którym zlokalizowane będzie zarządzanie węzłem. Ze względu na pierwszoplanową pozycję nauki polskiej na polu sejsmiczności antropogenicznej, światowe inicjatywy integracyjne z wykorzystanie najnowszych technik IT, podejmowane przez polskich naukowców oraz naszą wiodącą rolę organizacyjną we wprowadzeniu sejsmiczności antropogenicznej w projekt EPOS w naturalny sposób wskazują polskich koordynatorów grupy WG10 jako naturalnych kandydatów na zarządzanie w przyszłości węzłem tematycznym w ramach EPOS. Od strony koncepcyjnej Wnioskodawcza i konsorcjanci są do tej roli przygotowani, a niniejszy projekt umożliwi być przygotowanym na czas od strony organizacyjnej i technicznej do zarządzania europejską zintegrowaną infrastrukturą badawczą sejsmiczności indukowanej. Efektem strategicznym niniejszego projektu - „Cyfrowa przestrzeń badawcza sejsmiczności indukowanej dla celów EPOS” będzie wzmocnienie pozycji Polski w przyszłych staraniach o prowadzenie Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS.Zbudowanie Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej przygotuje Polskę do integracji na poziomie europejskim w tej dziedzinie. Zbudowanie pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej wykaże naszą kompetencję do przyszłego zarządzania europejską zintegrowaną infrastrukturą sejsmiczności indukowanej i zasadniczo wzmocni naszą pozycję Polski w staraniach o przekazanie Polsce tego zarządzania. 7.5. Przewidywany okres użytkowania inwestycji oraz zapewnienie trwałości rezultatów ProjektuNiniejszy projekt odpowiada na potrzeby przedsięwzięcia EPOS szerzej opisanego w punktach 7.2, 7.3 i 7.4. Niniejsza inwestycja ma na celu zaspokojenie potrzeb środowiska naukowego oraz innych użytkowników. Projekt EPOS, w ramach którego rezultaty niniejszego projektu będą wykorzystywane, został zaplanowany do 2040 roku. Obecnie, od

66/96

2011 do 2014 roku, trwa jego Faza Przygotowawcza. Szacuje się, że rezultaty realizacji niniejszego projektu będą wykorzystywane we wszystkich fazach realizacji EPOS - aż do 2040r.Projekt realizowany oraz finansowany będzie w całym okresie referencyjnym i po jego zakończeniu ze środków statutowych wnioskodawcy: Instytut Geofizyki PAN, oraz pozostałych Konsorcjantów w zakresie utrzymania infrastruktury badawczej stanowiącej podstawę TWSI. Podmiotem odpowiedzialnym za zarządzanie projektem w jego trakcie i 5 lat po zakończeniu, jest wnioskodawca, Instytut Geofizyki PAN. Podmiotem odpowiedzialnym za utrzymanie rezultatów projektu oraz koordynację działań konsorcjum jest - zgodnie z zapisami umowy konsorcjum z 11 czerwca 2013r., Instytut Geofizyki PAN, pełniący funkcję Koordynatora Konsorcjum. Koordynator Konsorcjum prowadzi działalność służącą tworzeniu korzystnych warunków dla rozwoju działalności konsorcjum oraz prawidłowemu wykorzystaniu rezultatów projektu.Projekt spełnia kryteria i normy obowiązujące w UE. Projekt nie ulegnie modyfikacjom wpływającym na jego charakter lub na zmianę charakteru własności danej infrastruktury. Żaden element zakupiony w ramach projektu nie zostanie sprzedany przed upłynięciem okresu trwałości. Koordynator Konsorcjum nie zamierza przekazać własności projektu na rzecz innego podmiotu, ani zmieniać jego lokalizacji, zgodnie z Rozporządzeniem Rady z 11 lipca 2006 (1083/2006/WE). Pozyskana infrastruktura (sprzęt, oprogramowanie) z udziałem dofinansowania z Unii Europejskiej będą wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem przedstawionym w dokumentacji aplikacyjnej, przyczyniając się do trwałego i dynamicznego rozwoju klastra. Koordynator Konsorcjum jest przygotowany do realizacji inwestycji od strony finansowej. Rezultaty projektu, w tym zaplanowane wskaźniki oszacowane zostały bardzo skrupulatnie z zachowaniem zasad ostrożności. Nie planuje się także zmiany Koordynatora Konsorcjum ani w trakcie realizacji projektu, ani w okresie 5 lat od jego zakończenia.Wnioskodawca zaplanował nabycie środków trwałych, w tym sprzętu i infrastruktury sieciowej o parametrach, efektywności i wytrzymałości zapewniającej prawidłową realizację projektu, a także utrzymanie jego rezultatów i dalsze prowadzenie badań zgodnie z opisem przedstawionym w niniejszym studium minimum przez okres trwałości projektu - 5 lat od jego zakończenia. Nie planuje się zatem zastępowania środków trwałych sfinansowanych w ramach Projektu innymi, niefinansowanymi z udziałem środków publicznych (krajowych lub zagranicznych). W okresie trwałości projektu za zarządzanie majątkiem i za nadzór nad jego eksploatacją odpowiedzialny będzie Wnioskodawca, który czuwać będzie nad sprawnym i prawidłowym zarządzaniem majątkiem i nadzorować będzie równy dostęp uczestników powiązania do produktów projektu, wytworzonej w wyniku realizacji projektu infrastruktury.

Ponadto, projekt charakteryzuje:1. Trwałość i wykonalność instytucjonalna - przez cały czas trwania projektu, będzie on pozostawał własnością i w gestii wnioskodawcy, który działa długo na rynku i posiada znaczne doświadczenie w działalności gospodarczej.2. Trwałość i wykonalność finansowa - koszty utrzymania projektu pokrywać będzie w 100% wnioskodawca, sam wnioskodawca wyasygnuje na projekt znaczne kwoty pieniędzy i będzie zainteresowany jego właściwym utrzymaniem.3. Trwałość i wykonalność organizacyjno-prawna – długoterminowa dzierżawa z prawem pierwokupu.4. trwałość i wykonalność biznesowa - występuje stałość potrzeby i popytu, który pragnie zaspokajać poprzez projekt wnioskodawca.5. Trwałość i wykonalność techniczna - wnioskodawca dbał będzie o właściwe eksploatowanie budynku i urządzeń, ich przeglądy i serwisowanie, aby zachować ich żywotność i prawidłowe działanie w całym okresie referencyjnym.

67/96

VIII. Wskaźniki realizacji celów Projektu

Poddziałanie 2.3.1 Projekty w zakresie rozwoju infrastruktury informatycznej nauki 8.1.Skwantyfikowane wskaźniki produktuWskaźniki obligatoryjne produktu

Lp.

Nazwa wskaźnika

Jedn. miary

Wartość bazowa n n+1

n+2

RAZEM

Podmiot odpowiedzialny za

osiągnięcie wskaźnika (Wnioskodawca/człone

k konsorcjum/sieci/grupy

)

Uzasadnienie dla przyjętej wartości docelowej /Sposób wyliczenia wskaźnika

1.

Liczba jednostek naukowych zaangażowanych w realizację projektu szt. 0

1110

0000

0000

1110

IGF PANACK Cyfronet AGH

GIGKW SA

Dnia 11 czerwca 2013r. założone zostało Konsorcjum naukowo-przemysłowe pomiędzy:1. Instytutem Geofizyki Polskiej Akademii Nauk – jednostka naukowa2. Akademickim Centrum Komputerowym – jednostka naukowa3. Głównym Instytutem Górnictwa – jednostka naukowa4. Kompanią Węglową S.A. Ww. członkowie Konsorcjum będą zaangażowani w realizację projektu. Trzech z nich stanowią jednostki naukowe.

2.

Liczba bezpośrednio utworzonych nowych etatów (EPC)

szt. 0

6,75

4,54,50

0000

0000

6,754,54,50

IGF PANACK Cyfronet AGH

GIGKW SA

W ramach poszczególnych zadań projektu planuje się utworzenie następującej liczby etatów:Zadanie 1 ACK Cyfronet 3 etatu, IGF PAN 1,25 etatuZadanie 2 ACK Cyfronet 1 etat, IGF PAN 2 etatyZadanie 3 ACK Cyfronet 0,25 etatu, IGF PAN 0,5 etatZadanie 4: ACK Cyfronet 0,25 etatu +ESI-1 GIG 1,5 etatuESI-3 I IGF PAN 0,85 etatuESI-4 IGF PAN 0,85 etatuESI-5 IGF PAN 0,3 etatu ESI-6 GIG 2 etatyESI-7 GIG 1 etatZadanie 5: IGF PAN 1 etat

Wskaźniki fakultatywne produktu

68/96

Lp. Nazwa wskaźnika

Jedn. miary

Wartość bazowa n n+1

n+2

RAZEM

Podmiot odpowiedzialny za

osiągnięcie wskaźnika (Wnioskodawca/człone

k konsorcjum/sieci/grupy

)

Uzasadnienie dla przyjętej wartości docelowej /Sposób wyliczenia wskaźnika

1.Liczba zakupionego specjalistycznego oprogramowania

szt. 00000

5000

1010

6010

IGF PANACK Cyfronet AGH

GIGKW SA

W ramach projektu przewiduje się:1. Zakup licencji do wirtualizacji oprogramowania na dwóch redundantnych serwerach pełniących następujące rolę: serwer zarządzający, akwizycyjny - przyjmujący dane, konwertujący, komunikacyjny udostępniający dane do węzła, analizujący (1 szt.).2. Zakup oprogramowania OCR (4 szt.) do obsługi stanowisk digitalizacji zainstalowanych na komputerach o odpowiedniej mocy obsługujących skanery rolkowe.3. Utworzenie specjalistycznego oprogramowania Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (usługa zlecona w zakresie opracowania i wdrożenia -1 szt.)4. Opracowanie struktury i oprogramowania do rozszerzonej bazy danych z rejestracji infrastruktury badawczej CESIS GIG (usługa zlecona w zakresie wytworzenia oprogramowania 1 szt.)

2.

Liczba naukowców zaangażowanych w realizację projektu rozbudowy infrastruktury informatycznej

szt. 05260

5260

5260

5260

IGF PANACK Cyfronet AGH

GIGKW SA

W ramach poszczególnych zadań projektu: zadanie 2, 4 oraz 5, zaangażowanych w realizacje projektu będzie 13 naukowców, w tym IGF PAN – 5 osób, ACK Cyfronet AGH – 2 osoby, GIG – 6 osób. Ww. osoby są związane z realizacją działań w ramach poddziałania 2.3.1.

8.2. Wskaźniki obligatoryjne rezultatuLp.

Nazwa wskaźnika

Jedn. miar

y

Wartość bazowa Rok

Wartość docelow

aRok

Podmiot odpowiedzialny za

osiągnięcie wskaźnika (Wnioskodawca/człone

k konsorcjum/sieci/grupy

)

Uzasadnienie dla przyjętej wartości docelowej /Sposób wyliczenia wskaźnika

69/96

1.

Liczba jednostek naukowych korzystających z infrastruktury informatycznej nauki dofinansowanej w ramach projektu

szt.

0 20131110

2015IGF PAN

ACK Cyfronet AGHGIG

KW SA

Projekt realizowany jest w ramach Konsorcjum naukowo-przemysłowego pomiędzy następującymi jednostkami naukowymi:1. Instytutem Geofizyki Polskiej Akademii Nauk 2. ACK Cyfronet 3. Głównym Instytutem Górnictwa Trzy ww. jednostki naukowe wchodzące w skład konsorcjum będą korzystać z jej infrastruktury.

2.

Przewidywana całkowita liczba bezpośrednio utworzonych nowych etatów (EPC)

szt.

0 20132,5000

2015IGF PAN

ACK Cyfronet AGHGIG

KW SA

W wyniku realizacji projektu zostanie utworzone 2,5 etatu (EPC), przez Instytut Geofizyki PAN. Ww. etaty są bezpośrednio związane z obsługą infrastruktury informatycznej zbudowanej w wyniku realizacji projektu. Etaty Instytutu Geofizyki PAN utworzone zostaną w ramach Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności.

3.Liczba utworzonych nowych etatów badawczych

szt.

0 20132,5000

2015IGF PAN

ACK Cyfronet AGHGIG

KW SA

W wyniku realizacji projektu zostanie utworzone 2,5 etatu (EPC), przez Instytut Geofizyki PAN. Ww. etaty są bezpośrednio związane z obsługą infrastruktury informatycznej zbudowanej w wyniku realizacji projektu. Wszystkie ww. etaty związane są dalszym prowadzeniem prac badawczych. Etaty badawcze Instytutu Geofizyki PAN utworzone w ramach Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności związane będą z dalszym rozwojem badań sejsmologii indukowanej z wykorzystaniem nowoutworzonej infrastruktury informatycznej CIBIS.

Wskaźniki fakultatywne rezultatu

Lp.

Nazwa wskaźnika

Jedn.

miary

Wartość bazowa Rok

Wartość

docelowa

Rok

Podmiot odpowiedzialny za

osiągnięcie wskaźnika (Wnioskodawca/człone

k konsorcjum/sieci/grupy

)

Uzasadnienie dla przyjętej wartości docelowej /Sposób wyliczenia wskaźnika

70/96

1.

Liczba podmiotów/zespołów naukowych wykorzystujących zaawansowane aplikacje sieciowe (korzystająca z opracowanych w ramach projektu usług sieciowych)

szt. 0 20132110

2015IGF PAN

ACK Cyfronet AGHGIG

KW SA

W wyniku realizacji projektu minimum 3 podmioty naukowe będą wykorzystywać zaawansowane aplikacje sieciowe dedykowane badaniom naukowym nad zjawiskiem sejsmiczności indukowanej:1. Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk 2. ACK Cyfronet 3. Główny Instytut Górnictwa Ponadto, z opracowanych w opracowanych w ramach projektu usług sieciowych będzie korzystać także grupa robocza ds. sejsmiczności indukowanej w ramach European Plate Observing System. Nowe TWSI i CIBIS służyć będzie współpracy naukowej członków grupy roboczej WG10 w ramach EPOS (IGF PAN).

2.

Liczba projektów badawczych, rozwojowych i celowych zrealizowanych przy wykorzystaniu wspartej infrastruktury IT

szt. 0 20131000

2015IGF PAN

ACK Cyfronet AGHGIG

KW SA

Realizacja projektu przyczyni się do uczestnictwa Polski w przyszłych strukturach największego międzynarodowego projektu infrastrukturalnego w naukach o Ziemi: European Plate Observing System EPOS - na polu sejsmiczności antropogenicznej. Przy wykorzystaniu wspartej infrastruktury IT zrealizowany zostanie Tematyczny Węzeł Sejsmiczności Indukowanej w ramach największego międzynarodowego projektu w dziedzinie nauk o Ziemi: European Plate Observing System.

3.

Liczba osób korzystających ze szkoleń w zakresie obsługi i eksploatacji utworzonej specjalistycznej infrastruktury informatycznej.

szt. 0 201310361

2015IGF PAN

ACK Cyfronet AGHGIG

KW SA

Szacunkowa liczba osób korzystających ze szkoleń w zakresie obsługi i eksploatacji utworzonej specjalistycznej infrastruktury informatycznej to 20. Szkolenia obejmują obsługę meta danych, programy do digitalizacji oraz obsługi informatycznej.

Poddziałanie 2.3.3. Projekty w zakresie rozwoju zaawansowanych aplikacji i usług teleinformatycznych 8.1.b. Skwantyfikowane wskaźniki produktuWskaźniki obligatoryjne produktu

71/96

Lp. Nazwa wskaźnikaJedn. miar

y

Wartość bazowa n n+1 n+2 RAZEM

Podmiot odpowiedzialny za

osiągnięcie wskaźnika (Wnioskodawca/człone

k konsorcjum/sieci/grupy

)

Uzasadnienie dla przyjętej wartości docelowej/Sposób wyliczenia wskaźnika

1.

Liczba utworzonych aplikacji oraz udostępnionych usług teleinformatycznych dofinansowanych w ramach projektu

szt. 00000

0000

0800

0800

IGF PANACK Cyfronet AGH

GIGKW SA

W wyniku realizacji projektu zostanie utworzonych oraz udostępnionych 8 usług teleinformatycznych:1. portal do zarządzania kontem użytkownika połączony z

bazą użytkowników infrastruktury2. repozytorium dokumentów3. repozytorium oprogramowania4. usługi pomocnicze dla przetwarzania danych (np.

wyszukiwanie danych, ładowanie danych, udostępnianie oprogramowania do przetwarzania danych)

5. usługę dostępu do zasobów infrastruktury obliczeniowej PL-Grid i innych

6. usługę komunikacji pomiędzy użytkownikami7. interfejs do dwukierunkowej łączności z Centrami Danych8. interfejs do połączenia z innymi węzłami tematycznymi

infrastruktury EPOSWw. usługi zostaną utworzone i udostępnione w ramach Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej

2.

Liczba jednostek naukowych zaangażowanych w realizację projektu

szt. 00000

0000

0000

0000

IGF PANACK Cyfronet AGH

GIGKW SA

Dnia 11 czerwca 2013r. założone zostało Konsorcjum naukowo-przemysłowe pomiędzy:1. Instytutem Geofizyki Polskiej Akademii Nauk – jednostka naukowa2. ACK Cyfronet – jednostka naukowa3. Głównym Instytutem Górnictwa – jednostka naukowa4. Kompanią Węglową S.A. Ww. członkowie Konsorcjum będą zaangażowani w realizację projektu. Trzech z nich stanowią jednostki naukowe.Zostało to wykazane w poddziałaniu 2.3.1.

72/96

3.

Liczba bezpośrednio utworzonych nowych etatów (EPC)

szt. 0

10,7500

0000

0000

10,75

00

IGF PANACK Cyfronet AGH

GIGKW SA

W ramach poszczególnych zadań projektu planuje się utworzenie następującej liczby etatów:Zadanie 1 ACK Cyfronet 0,5 etatu, IGF PAN 0,5 etatuZadanie 3 ACK Cyfronet 0,25 etatu, IGF PAN 0,5 etat.Ww. etaty są związane z realizacją działań w ramach poddziałania 2.3.3.

Wskaźniki fakultatywne produktu

Lp. Nazwa wskaźnika

Jedn. miary

Wartość bazowa n n+1 n+2 RAZEM

Podmiot odpowiedzialny za

osiągnięcie wskaźnika (Wnioskodawca/człone

k konsorcjum/sieci/grupy

)

Uzasadnienie dla przyjętej wartości docelowej/Sposób wyliczenia wskaźnika

1.

Liczba zintegrowanych platform świadczenia zaawansowanych usług informatycznych dla środowiska naukowego powstałych w ramach projektu

szt. 00000

0000

0100

0100

IGF PANACK Cyfronet AGH

GIGKW SA

W ramach projektu planuje się budowę pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS (TWSI) - zintegrowaną platformę świadczenia zaawansowanych usług informatycznych dla środowiska naukowego. Uruchomiona platforma TWSI będzie udostępniać następujące usługi:• portal do zarządzania kontem użytkownika połączony z bazą użytkowników infrastruktury• repozytorium dokumentów• repozytorium oprogramowania• usługi pomocnicze dla przetwarzania danych (np. wyszukiwanie danych, ładowanie danych, udostępnianie oprogramowania do przetwarzania danych)• usługę dostępu do zasobów infrastruktury obliczeniowej PL-Grid i innych• usługę komunikacji pomiędzy użytkownikami• interfejs do dwukierunkowej łączności z Centrami Danych• interfejs do połączenia z innymi węzłami tematycznymi infrastruktury EPOS

73/96

2.

Liczba naukowców zaangażowanych w realizację Projektu

szt. 02200

2200

2200

2200

IGF PANACK Cyfronet AGH

GIGKW SA

W ramach poszczególnych zadań projektu (zadanie 1, 3) zaangażowanych w realizację projektubędzie 4 naukowców, w tym: IGF PAN – 2 osoby, ACK Cyfronet AGH – 2 osoby.Ww. osoby są związane z realizacją działań w ramach poddziałania 2.3.3. i obejmują naukowców zaangażowanych bezpośrednio w realizację projektu.

8.2.b. Skwantyfikowane wskaźniki rezultatuWskaźniki obligatoryjne rezultatu

Lp. Nazwa wskaźnika Jedn. miary

Wartość bazowa Rok Wartość

docelowa Rok

Podmiot odpowiedzialny za

osiągnięcie wskaźnika (Wnioskodawca/człone

k konsorcjum/sieci/grupy

)

Uzasadnienie dla przyjętej wartości docelowej/Sposób wyliczenia wskaźnika

1.

Liczba jednostek naukowych korzystających z zaawansowanych aplikacji i usług teleinformatycznych

szt. 0 20131110

2015IGF PAN

ACK Cyfronet AGHGIG

KW SA

W wyniku realizacji projektu minimum 3 podmioty naukowe będą wykorzystywać zaawansowane aplikacje i usługi teleinformatyczne udostępnione w ramach pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej:1. Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk 2. ACK Cyfronet3. Główny Instytut Górnictwa

2.

Przewidywana całkowita liczba bezpośrednio utworzonych nowych etatów (EPC)

szt. 0 20130

0,500

2015IGF PAN

ACK Cyfronet AGHGIG

KW SA

W wyniku realizacji projektu zostanie utworzone 0,5 etatu (EPC), przez ACK Cyfronet AGH. Utworzone stanowisko będzie bezpośrednio związane z rozwojem aplikacji i usług teleinformatycznych w ramach Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej stworzonego w wyniku realizacji projektu.

74/96

3.Liczba utworzonych nowych etatów badawczych

szt. 0 20130

0,500

2015IGF PAN

ACK Cyfronet AGHGIG

KW SA

W wyniku realizacji projektu zostanie utworzone 0,5 etatu (EPC), przez ACK Cyfronet. Utworzone stanowisko będzie bezpośrednio związane z rozwojem aplikacji i usług teleinformatycznych w ramach Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej stworzonego w wyniku realizacji projektu. Ww. etat związany jest z dalszym prowadzeniem prac badawczych w ramach Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej 0,5 etatu ACK Cyfronet to stanowisko badawcze związane z inżynierią oprogramowania.

Wskaźniki fakultatywne rezultatu

Lp. Nazwa wskaźnika Jedn. miary

Wartość bazowa Rok Wartość

docelowa Rok

Podmiot odpowiedzialny za

osiągnięcie wskaźnika (Wnioskodawca/człone

k konsorcjum/sieci/grupy

)

Uzasadnienie dla przyjętej wartości docelowej/Sposób wyliczenia wskaźnika

75/96

1.

Liczba podmiotów wykorzystujących zaawansowane aplikacje sieciowe (korzystająca z opracowanych w ramach projektu usług sieciowych)

szt. 0 2013351116

2015IGF PAN

ACK Cyfronet AGHGIG

KW SA

W wyniku realizacji projektu minimum 4 podmioty będą wykorzystywać zaawansowane aplikacje i usługi teleinformatyczne udostępnione w ramach pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej :1. Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk 2. ACK Cyfronet3. Główny Instytut Górnictwa 4. Kompania Węglowa S.A.

Obecnie jest to około 20 instytucji badawczych i partnerów przemysłowych z Europy zrzeszonych w WG10 – wszystkie te podmioty będą korzystać z opracowanych w ramach projektu usług sieciowych TWSI. Ponadto, od momentu upublicznienia i udostępnienia rezultatów projektu Wnioskodawca spodziewa się zainteresowania ze strony następujących podmiotów:• Kopalnie KW SA (obecnie 15 kopalń węgla kamiennego – działy tąpań tych kopalń i stacje geofizyczne oraz ewentualnie działy likwidacji szkód górniczych),• kopalnie KGHM SA (3 kopalnie, działy tąpań i stacje geofizyczne oraz działy likwidacji szkód, Zakład Hydrotechniczny, pracownicy CUPRUM), • ZEW Nidzica SA, • firmy udostępniające dane z pól gazowych i hydrotermalnych, użytkowników przemysłowych (min.10.)Łącznie przewiduje się min. 53 podmioty wykorzystujących zaawansowane aplikacje sieciowe w ramach TWSI jeszcze w okresie realizacji projektu.

2. Liczba unikalnych użytkowników (zarejestrowanych użytkowników) stworzonych w ramach projektu aplikacji i usług teleinformatycznych

szt. 0 2013 350505050

2015 IGF PANACK Cyfronet AGH

GIGKW SA

Szacowana początkowa liczba użytkowników usług sieciowych TWSI pozyskana jeszcze w okresie trwałości to min. 500, w tym przede wszystkim pracownicy naukowi zajmujący się zjawiskiem sejsmiczności indukowanej oraz przedstawiciele przedsiębiorstw prowadzącą działalność górniczą lub wydobywczą.W wyniku realizacji projektu minimum 4 podmioty będą wykorzystywać zaawansowane aplikacje i usługi

76/96

dla środowiska naukowego

teleinformatyczne udostępnione w ramach pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej :1. Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk 2. ACK Cyfronet3. Główny Instytut Górnictwa 4. Kompania Węglowa S.A. Szacuje się, że w ramach 22. podmiotów co najmniej 100 pracowników naukowych będzie wykorzystywać usługi sieciowe TWSI stworzone w ramach projektu.Obecnie jest to około 20 instytucji badawczych i partnerów przemysłowych z Europy zrzeszonych w WG10. Szacuje się, że z każdej z instytucji zrzeszonej w ramach WG10 z rezultatów projektu będzie korzystać od kilkunastu do kilkudziesięciu naukowców. Ponadto od momentu upublicznienia i udostępnienia rezultatów projektu Wnioskodawca spodziewa się zainteresowania ze strony następujących podmiotów:• Kopalnie KW SA (obecnie 15 kopalń węgla kamiennego – działy tąpań tych kopalń i stacje geofizyczne oraz ewentualnie działy likwidacji szkód górniczych),• kopalnie KGHM SA (3 kopalnie, działy tąpań i stacje geofizyczne oraz działy likwidacji szkód, Zakład Hydrotechniczny, pracownicy CUPRUM), • ZEW Nidzica SA, • firmy udostępniające dane z pól gazowych i hydrotermalnych, użytkowników przemysłowych Szacuje się, że w ramach ww. podmiotów z rezultatów projektu korzystać będzie od 50 do 100 osób.

IX. Uzasadnienie zaplanowanych w Projekcie wydatków

Lp.Kategorie wydatków Całkowity

koszt

Wydatki kwalifiko

wane Uzasadnienie wydatku

77/96

(w PLN) (w PLN)1. - Wydatki na zakup lub wytworzenie aparatury i urządzeń IT zaliczanej do środków trwałych, wydatki na modernizację posiadanej aparatury, urządzeń i innych

składników wyposażenia infrastruktury IT oraz wydatki związane z transportem, instalacją i uruchomieniem środków trwałych wraz ze specjalistycznym instruktażem w ich obsłudze. - Wydatki na zakup lub wytworzenie wartości niematerialnych i prawnych, obejmujące wydatki na oprogramowanie i okresowe licencje na oprogramowanie, wydatki na zasoby wiedzy w formie cyfrowej oraz opłaty licencyjne na dostęp do takich zasobów.- Raty kapitałowe z tytułu leasingu nowych i używanych środków trwałych (urządzeń i aparatów) do wysokości wartości równej wartości zakupu nowych środków trwałych przez finansującego, pod warunkiem, że umowa leasingu prowadzi do przeniesienia własności tych środków na beneficjenta (leasing finansowy).

Serwer zarządzający (1 szt.) 53 000,00 53 000,00

Serwer zarządzający będzie pozwalał na zarządzanie pozostałymi serwerami wirtualizującymi inne maszyny. Pozwoli na monitorowanie stanu serwerów wirtualizujących, planowanie kopii bezpieczeństwa, migracje maszyn wirtualnych pomiędzy serwerami w celu równoważenia obciążenia lub przeprowadzania planowanych prac administracyjnych.

Serwery: przyjmujący dane, konwertujący oraz komunikacyjny - udostępniający dane do węzła (2 szt.).

300 000,00 300 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Infrastruktura oparta na rozwiązaniu 2 redundantnych serwerów i oprogramowaniu dla wirtualizacji jest niezbędna celem realizacji zad.2., gdyż:- redukuje koszty poprzez konieczność zakupu mniejszej ilości fizycznych serwerów,- oszczędza energię - uruchomienie kilku systemów na jednym fizycznym serwerze,- lepiej wykorzystuje zasoby informatyczne - zamiast wielu fizycznych serwerów, które tylko częściowo wykorzystują swoje możliwości, możemy wykorzystać jedną maszynę, która dynamicznie przydziela swoje zasoby,- zwiększa bezpieczeństwo poprzez łatwy sposób tworzenia kopii zapasowych,- zapewnia większą niezawodność i ciągłość pracy dzięki szybkiemu przywracaniu systemu w razie wystąpienia awarii oraz możliwości przenoszenia maszyn wirtualnych bez przerywania ich pracy,- ułatwia zarządzanie zasobami informatycznymi.

Macierz danych NAS i metadanych dostępnych do węzła, pojemność 500TB (1 szt.).

1 800 000,00

1 800 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Wolumen danych do 2019 (2014 + 5 lat) roku szacujemy na 500TB. Oznacza to, że macierz dyskowa musi pomieścić minimum 70TB danych rocznie i musi umożliwiać modularna rozbudowę. Zewnętrzny dostęp do macierzy dyskowej musi być chroniony przez zaporę ogniową (ang. firewall) – wspólną z systemem akwizycji danych. Parametry, w tym duży wolumen danych gwarantujący wystarczająca ilość miejsca dla danych przetwarzanych zarówno w okresie realizacji i trwałości projektu, jak i później, zapewniają efektywność kosztową, bezpieczeństwo, trwałość i wysoką jakość inwestycji.

Sieciowe urządzenie zabezpieczające - Firewall z obsługą IPv6. (3 szt.) 9000,00 9000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Urządzenia zabezpiecza przetwarzane dane, infrastrukturę i oprogramowanie przed zagrożeniami zewnętrznymi. Parametry sprzętu zapewniają bezpieczeństwo inwestycji.

Switch warstwy L2 (2 szt.) 8000,00 8000,00 Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. W pełni zarządzany przełącznik

78/96

IP warstwy L2 – jeden na każda szafę rackową systemu o minimum 48 portach UTP każdy ma za zadanie połączyć w infrastrukturę sieci TCP/IP wszystkie elementy infrastruktury znajdujące się wewnątrz szafy rackowej. Parametry sprzętu zapewniają bezpieczeństwo i wydajność inwestycji.

Szafa rakowa o wysokości U42 (2 szt.) 10 000,00 10 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Przy proponowaniu rozwiązania o pojemności 1000 TB trzeba to staranie zaprojektować i dopasować do zamawianego sprzętu na etapie realizacji inwestycji. Szafy rackowe muszą pomieścić cały sprzęt, posiadać system wymuszonej wentylacji dostosowany do sposobu wentylacji zamontowanego sprzętu, wysuwane cokoły zapewniające spełnienie warunków BHP, system dystrybucji zasilania tak zaprojektowany, aby każdą szafę można było zasilić z dwóch niezależnych jednofazowych źródeł prądu zmiennego 230V lub opcjonalnie z jednego źródła prądu trójfazowego 400V. Parametry sprzętu zapewniają bezpieczeństwo i wydajność serwerów i pozostałego sprzętu sieciowego zakupionego w ramach projektu.

Klimatyzator dla serwerowni CIBIS w IGF PAN weWarszawie (1 szt.)

20 000,00 20 000,00Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2 ze względu na konieczność odprowadzenia ciepła wydzielanego przez nowe serwery i macierz dyskową 500TB.

Zasilacz napięcia gwarantowanego typu NX 10KVA/8KW (1 szt.)

60 000,00 60 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. CIBIS, którego uruchomienie jest przedmiotem zadania 2, wymaga dostosowania pomieszczeń głównej lokalizacji projektu i CIBIS w IGF PAN w Warszawie do potrzeb prawidłowej instalacji, uruchomienia i utrzymania serwerowni. Serwerownia musi zapewnić odpowiednie warunki funkcjonowania m.in. 3 serwerów macierzy NAS i pozostałego sprzętu sieciowego będącego elementem inwestycji w zadanie 2 o łącznej wartości ponad 2 271 tys. zł. Funkcją urządzenia jest nieprzerwane zasilanie urządzeń elektronicznych wchodzących w skład serwerowni CIBIS. Parametry sprzętu, w tym moc 10KVA, zapewniają bezpieczeństwo i wydajność serwerów i pozostałego sprzętu sieciowego zakupionego w ramach projektu. Model: UPS 38SA010C0CFX NX 10KVA/8KW UPS, 208/208, w tym start z wewnętrznego akumulatora (26 min). Urządzenie będzie współpracować w konfiguracji redundantnej z posiadanymi już zasilaczami bezprzerwowymi serii NX10 firmy Liebert/Emerson.

Zasilacze bezprzerwowe UPS o mocy 2200 VA i czasie podtrzymania 60 minut pod pełnym obciążeniem (2 szt.)

16 000,00 16 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Urządzenia przeznaczone do zasilnia stanowisk digitalizacji i wektoryzacji materiałów analogowych.

Aktywna linia samo gasząca (2 szt.)

111 561,00 111 561,00 Poniesienie wydatku jest niezbędne celem realizacji zadania 2, w tym przede wszystkim bezpieczeństwa funkcjonowania serwerowni CIBIS, do ochrony pomieszczenia serwerowni planuje się zastosowanie stałego urządzenia gaśniczego. To w pełni zautomatyzowany system zbudowany ze zbiorników z gazem oraz układu sterowania z centralą automatycznego gaszenia. W momencie pojawienia się ognia, czujki wykrywcze przekazują sygnał do centrali, co rozpoczyna proces gaszenia. Ze zbiorników uwalniany jest gaz, który dyszami dozującymi rozprowadzany jest wewnątrz pomieszczenia. Konfiguracja stałego urządzenia gaśniczego każdorazowo dostosowana jest do ilości zabezpieczanego sprzętu i wielkości pomieszczenia. Zoptymalizowana budowa urządzenia pozwala skutecznie ugasić ogień w ciągu 10 sekund od jego pojawienia

79/96

się. Jednocześnie sygnalizacja optyczna i dźwiękowa może informować pracowników i straż o pojawieniu się ognia i podjętej akcji gaszenia. Aktywna linia samogasząca to niezależny system gaśniczy zbudowany ze zbiornika z gazem i przewodu polimerowego, pełniącego funkcję detektora ciepła. Przewód rozprowadzony równomiernie wewnątrz szafy serwerowej tworzy oplot, który pęka dokładnie w miejscu przegrzania bądź zapłonu. Pęknięcie powoduje wyrzucenie gazu w kierunku ognia i natychmiastowe ugaszenie go. Dodatkowe zastosowanie zaworu elektromagnetycznego pozwala podłączyć system do centrali istniejącego w obiekcie systemu sygnalizacji pożaru (SSP) lub autonomicznego sygnalizatora optyczno – dźwiękowego. W ten sposób pracownicy zostaną natychmiast poinformowani o przeprowadzonej akcji gaśniczej.Jako dodatkowe wyposażenie serwerowni, w którym znajduje się sprzęt elektroniczny, stosujemy gaśnice na środek czysty – gaz FE-36TM. Dzięki niskiemu stężeniu roboczemu gazu, gaśnice te są kilkukrotnie bardziej wydajne niż tej samej wielkości gaśnice śniegowe na dwutlenek węgla CO2. Ponadto niewielkie gabaryty i poręczna budowa gaśnic na środek czysty sprzyjają swobodnemu użytkowaniu przez każdą, nawet nieprzeszkoloną osobę.

Stacjonarny zestaw do wideokonferencji ( 1szt.) 210 000,00 210 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. System do wideokonferencji: stworzenie 2 stanowisk w obserwatorium geofizycznym w Belsku i Raciborzu (w IGF PAN w Warszawie jest już system wideokonferencyjny) do przeprowadzania wideokonferencji pozwoli usprawnić łączność z ośrodkami regionalnymi, zmniejszy konieczność wykonywania podróży służbowych. Umożliwi łatwiejszą komunikację z partnerami zagranicznymi, da możliwość prowadzenia wirtualnych wieloosobowych konferencji.

Skaner rolkowy formatu A0+ (3 szt.) 180 000,00 180 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Sprzęt stanowi element wyposażenia pojedynczego stanowiska do digitalizacji (planuje się utworzenie łącznie 3 stanowisk digitalizacji w ramach projektu). Skaner rolkowy formatu A0+, stanowiący autonomiczne urządzenie w całym procesie skanowania od postaci rastrowej do cyfrowej (przetwarzaniem nie może zajmować się zewnętrze urządzenie, klasy komputera PC). Efektem procesu skanowania ma być obraz materiału analogowego zapisany jako cyfrowy obraz w bezstratnym formacie TIF na zewnętrznym dysku sieciowym (podręczna macierz dyskowa typu NAS). Parametry zapewniają efektywność kosztową, trwałość i wysoką jakość inwestycji.

Skaner płaski formatu A0+ dla stanowiska digitalizacji i wektoryzacji materiałów analogowych (1 szt.)

270 000,00 270 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Skaner płaski formatu A0+ przeznaczony jest do delikatnych, np. starych, bardzo zniszczonych materiałów analogowych, materiałów o dużej gęstości przestrzennej, oraz prac wymagających dokładności w każdej z osi X-Y na całej powierzchni. Nie można nim skanować materiałów dłuższych niż 120 cm. Efektem procesu skanowania ma być obraz materiału analogowego zapisany jako cyfrowy obraz w bezstratnym formacie TIF na zewnętrznym dysku sieciowym (podręczna macierz dyskowa typu NAS).

Podręczna macierz dyskowa NAS o pojemności 6TB (4 szt.)

8 000,00 8 000,00 Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Sprzęt stanowi element wyposażenia pojedynczego stanowiska do digitalizacji (planuje się utworzenie łącznie 3 stanowisk digitalizacji w ramach projektu oraz jednego dodatkowego komputera obsługującego skaner). Parametry sprzętu, w tym

80/96

pojemność 6TB, zapewniają efektywność kosztową, trwałość i wysoką jakość inwestycji. Utrzymywanie danych potrzebną do wektoryzacji. Przewiduje się ok. 1GB na jeden obraz w bezstratnym formacie TIF.

Monitor LCD LED 27" (4 szt.) 8 000,00 8 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Sprzęt stanowi element wyposażenia pojedynczego stanowiska do digitalizacji (planuje się utworzenie łącznie 3 stanowisk digitalizacji w ramach projektu oraz jednego dodatkowego komputera obsługującego skaner). Monitor stanowi jeden z elementów zestawu komputerowego stanowiącego podstawę stanowiska digitalizacji. Monitor o dużej przekątnej ekranu jest niezbędny do ręcznego wspomagania procesu wektoryzacji materiałów analogowych.

Komputer stacjonarny (4 szt.) 20 000,00 20 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Sprzęt stanowi element wyposażenia pojedynczego stanowiska do digitalizacji (planuje się utworzenie łącznie 3 stanowisk digitalizacji w ramach projektu oraz jednego dodatkowego komputera obsługującego skaner). Komputer stacjonarny stanowi podstawę stanowiska digitalizacji. Parametry sprzętu zapewniają efektywność kosztową, trwałość i wysoką jakość inwestycji: procesor 4 core, pamięć 32GB, dysk SSD 256GB, klawiatura, mysz.

Zakup licencji do wirtualizacji oprogramowania na dwóch redundantnych serwerach pełniących następujące rolę: serwer zarządzający, akwizycyjny - przyjmujący dane, konwertujący, komunikacyjny udostępniający dane do węzła, analizujący (1 szt.).

104 550,00 104 550,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2, w tym obsługi 2 serwerów pełniących następujące role: Serwer zarządzający, akwizycyjny - przyjmujący dane, konwertujący, komunikacyjny udostępniający dane do węzła, analizujący Oprogramowanie do wirtualizacji 2 redundantnych serwerów spełnia podst. założenia projektowe, w tym m.in.:- redukuje koszty poprzez konieczność zakupu mniejszej ilości fizycznych serwerów,- oszczędza energię - uruchomienie kilku systemów na jednym fizycznym serwerze,- lepiej wykorzystuje zasoby informatyczne - zamiast wielu fizycznych serwerów, które tylko częściowo wykorzystują swoje możliwości, możemy wykorzystać jedną maszynę, która dynamicznie przydziela swoje zasoby,- zwiększa bezpieczeństwo poprzez łatwy sposób tworzenia kopii zapasowych,- zapewnia większą niezawodność i ciągłość pracy dzięki szybkiemu przywracaniu systemu w razie wystąpienia awarii oraz możliwości przenoszenia maszyn wirtualnych bez przerywania ich pracy,- ułatwia zarządzanie zasobami informatycznymi.

Oprogramowanie OCR (4 szt.) 8 000,00 8 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Oprogramowanie OCR do obsługi stanowisk digitalizacji zainstalowanych na komputerach o odpowiedniej mocy obsługujących skanery rolkowe. Efektem procesu skanowania ma być obraz materiału analogowego zapisany jako cyfrowy obraz w bezstratnym formacie TIF na zewnętrznym dysku sieciowym (podręczna macierz dyskowa typu NAS). Oprogramowanie typu OCR do rozpoznawania tekstów - głównie maszynopisów zawierających, opinie i opracowania, tabele, zestawy liczbowe, itp. oraz oprogramowania specjalistyczne dla konkretnego rodzaju danych, np. sejsmogramów analogowych

Oprogramowanie Centrum 1 380 000,0 1 380 000, Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. Koszt obejmuje usługę

81/96

Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności (usługa zlecona 1 szt.)

0 00 programistyczną stworzenia 1 oprogramowania CIBIS. Oprogramowanie projektowane na zamówienie Instytutu Geofizyki PAN w odpowiedzi na potrzeby i założenia projektowe związane z uruchomieniem CIBIS. Oprogramowanie CIBIS w ramach cyfrowej przestrzeni badawczej sejsmiczności indukowanej obsługiwać będzie: akwizycję danych przychodzących, konwersję danych, gromadzenie danych, przygotowanie dla danych opisu w postaci metadanych i przesyłanie opisu do TWSI, udostępnianie przez Internet zgromadzonych w CIBIS danych.W ramach podwykonawstwa realizowane będą następujące prace:I. Budowa oprogramowania oraz infrastruktury dla Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności1. Analiza tworzonej infrastruktury i oprogramowania; 2. Projektowanie modułu zarządzania Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności CIBIS; 3. Projektowanie modułu API do komunikacji i udostępniania danych wg metadanych dla Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS; 4. Projektowanie modułu do konwertowania danych; 5. Projektowanie modułu do analizy i edycji danych;6. Projektowanie modułu do archiwizacji danych w zewnętrznych węzłach projektu platformy usług dla nauki PLATON; 7. Projektowanie modułu do synchronizacji danych; 8. Projektowanie modułu digitalizacji danych analogowych; 9. Projektowanie infrastruktury Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności CIBIS; 10. Dostarczenie i uruchomienie infrastruktury (sprzętu, usług, licencji) Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności CIBIS; 11. Testy sprzętowe infrastruktury Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności CIBIS; 12. Implementacja oprogramowania; 13. Testy deweloperskie;14. Uruchomienie wersji beta; 15. Testy wersji beta; 16. Testy wydajnościowe oprogramowania; 17. Aktualizacja wersji beta; 18. Dokumentowanie; 19. Uruchomienie wersji produkcyjnej;

II. Utrzymanie oprogramowania oraz infrastruktury dla Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności1. Przygotowanie i utrzymanie stacji pomiarowych do wysyłania danych zgodnie z projektowaną infrastrukturą Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności; 2. Digitalizacja danych analogowych; 3. Administracja i zarządzanie Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności w wersji beta; 4. Zgłaszanie uwag i błędów dotyczących pracy w wersji beta podczas prowadzonych prac lub testów funkcjonalnych i wydajnościowych; 5. Wdrożenie programistów IGF PAN w dokumentację kodu oprogramowania CIBIS; 6. Administracja i zarządzanie Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmiczności w wersji produkcyjnej. Na podstawie wstępnego poznania rynku usług informatycznych oraz własnego doświadczenia Wnioskodawca określił minimalny skład i wymiar prac zespołu przygotowującego oprogramowanie CIBIS zgodnie z ww. zakresem prac:1) analitycy – 4800 roboczogodzin, 2) programiści – 23520 roboczogodzin, 3) testerzy – 10800 roboczogodzin, 4) administratorzy serwerów – 7680 roboczogodzin, 5) informatyk prowadzący – 3360

82/96

roboczogodzin, 6) informatyk kontrolujący – 3360 roboczogodzin,Na podstawie ww. szacunkowego wymiaru zatrudnienia oraz raportu „Wynagrodzenia na stanowiskach IT w 2012 roku” wydanego przez Sedlak & Sedlak określającego średnie ceny wynagrodzeń na poszczególnych stanowiskach IT.

Licencja przenośnego stanowiska wideokonferencji oraz licencja multisite (1szt.)

20 000,00 20 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 5. Przenośne stanowisko wideokonferencji przewidziane jest dla kierownika projektu. Umożliwi łatwiejszą komunikację pracownikami projektu oraz partnerami w Konsorcjum, da możliwość prowadzenia wirtualnych wieloosobowych konferencji. Sprawna komunikacja jest filarem prawidłowej realizacji projektu, w tym zarządzania strategicznego, finansowego i operacyjnego.

Wykonanie jednego odwiertu około 40m do montażu otworowego czujnika akcelerometrycznego AC-63-DH – rozbudowa IS CESIS GIG

60 000,00 60 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 4. Budowa interfejsu akcelerometrycznych danych w otworze wiertniczym jest niezbędna do   pozyskania danych cyfrowych drgań skalnego podłoża oraz drgań amplifikowanych przez 30m nadkład warstw luźnych. Czujnik jest integralną częścią infrastruktury badawczej IT do pozyskiwania danych cyfrowych wykorzystywanych w Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej CIBSI. Jest to planowany fragment epizodu badawczego ESI-7 GIG "Monitoring regionalny powierzchniowych efektów sejsmiczności wzbudzonej podziemną eksploatacją węgla na terenie GZW". Z kolei z nowo zainstalowanego interfejsu GSM stanowiska IS CESIS GIG, strumień danych przesyłany będzie do Lokalnego Centrum Danych Seismicznosci Indukowanej LCDSI GIG i po akwizycji dane magazynowane będą w macierzy dyskowej 10TB i dalej sygnały cyfrowe przekazywane bedą do Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej CIBSI oraz Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej TWSI.

Opracowanie struktury i oprogramowania do rozszerzonej bazy danych z rejestracji infrastruktury badawczej CESIS GIG

20 000,00

20 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 4. Budowa narzędzi informatycznych do rozszerzonej bazy danych cyfrowych rejestracji dla inżynierii sejsmicznej. Baza danych z moblinej sieci CESIS GIG powinna posiadać nie tylko cyfrowe rejestracje akcelerometryczne, ale również informacje podstawowe, tj. data, czas i miejsce zjawiska sejsmicznego oraz informace specjalistyczne, tj. wartości bezwzględnego przyspieszeniowego spektrum odpowiedzi, parametr PGA max, PGA/PGV oraz czasy trwania drgań tpga. Opracowywanie rozszerzonej bazy danych sejsmicznych dla inżynierii sejsmicznej wymaga opracowania narzędzi informatycznych do jej tworzenia.

Zainstalowanie pamięci masowej 50 TB do akwizycji danych z Górnośląskiej Regionalnej Sieci Sejsmologicznej GRSS GIG :

50 000,00 50 000,00 Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 4. Macierz dyskowa 50TB będzie zbierała dane ciagłe i trigerowane z sieci GRSS GIG (ESI-6). Dane w formie ciągłego strumienia danych z okresu 1 roku i ze wszystkich stanowisk sejsmometrycznych zajmują około 1,5 TB + back up 1,5 TB co wynosi około 3 TB /rok. Do tego dochodza jeszcze pliki trigerowanych zjawisk sejsmicznych , bazy danych i wyniki obliczeń pośrednich, co znacznie przekroczy 3 TB/rok. W perspektywie kilku lat wskazane będzie magazynowanie danych rzędu kilkudziesięciu TB. Macierz Dyskowa 50TB zainstalowana zostanie w Lokalnym Centrum Danych Seismiczności Indukowanej LCDSI GIG. Do macierzy podłączone będą przez ethernet komputery (stanowiska) do prowadzenia obliczeń i opracowywania baz danych lokalnych.

83/96

Zainstalowanie podręcznej macierzy dyskowej 10 TB do akwizycji danych z mobilnych stacji pomiarowych dla inżynierii sejsmicznej – CESIS GIG

3 000,00 3 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 4. Macierz 10TB gromadzić będzie dane cyfrowe ciągłe i trigerowane z IS CESIS GIG w epizodzie sejsmiczności indukowanej ESI-7. Macierz Dyskowa 10TB zainstalowana zostanie w Lokalnym Centrum Danych Seismiczności Indukowanej LCDSI GIG. Po rozbudowie stanowisk CESIS GIG gromadzone będzie około 1,5 do 2,0 TB danych cyfrowych rocznie. Macierz 10 TB będzie współpracowała również z komputerowymi stanowiskami pracy do przetwarzania i analizy danych dla inżynierii sejsmicznej. Macierz dyskowa 10 TB powinna wystarczyć na gromadzenie danych z ESI-7 przez 5 lat po zakończeniu projektu.

Stanowisko digitalizacji ESI-1 (zadanie 4) - GIG 219 200,00 219 200,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 4. Utworzenie stanowiska cyfrowania map i przetwarzania oraz integrowania danych sejsmicznych z sieci kopalnianej BOBREK i z sieci GIG dla potrzeb LMMIS ( pamięć masowa 10 TB, digitizer, computer, auto cad, map viewer, surfer, skaner A0). Opracowanie Infrastruktury przesyłania danych do CIBSI. W skład stanowiska wchodzą: skaner OCE TC4, składarka do map, ploter, podręczna pamięć masowa NAS o pojemności 10 TB, komp. stacjonarny (proc. 4 core, pamięc 32 GB, dysk SSD), monitor LCD LED 27”, oprogramowanie AutoCad Civil, oprogramowanie nakładka górnicza – geolist, oprogramowanie do wektoryzacji – Wise Image, oprogramowanie surfer, oprogramowanie Map Viewer 7

Modernizacja sieci lokalnej koło J. Czorsztyńskiego 592 000,00 592 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 4. Niezbędny jest rozwój infrastruktury obliczeniowej IT pod kątem sejsmiczności indukowanej. W ramach modernizacji zakupionych zostanie: 10 sejsmometrów pięciosekundowych (sensor infrastruktury pomiarowej do celów integracji systemu on-line), 10 NDL ze środkami łączności (interfejs pobierania danych on-line). Aparatura ta stanowi sensory infrastruktury pomiarowej do celów integracji systemu online. Ponadto, poniesione zostaną koszty instalacji i koszty eksploatacji (serwis, wynajem pomieszczeń koszt miesięczny) przez cały okres realizacji projektu.

Modernizacja sieci LUMINEOS

1 042 000,00

1 042 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 4. Niezbędny jest rozwój infrastruktury obliczeniowej IT pod kątem sejsmiczności indukowanej W ramach modernizacji zakupionych zostanie: 10 sejsmometrów pięciosekundowych (sensor infrastruktury pomiarowej do celów integracji systemu on-line), 20 NDL ze środkami łączności (interfejs pobierania danych on-line), 10 akcelerometrów typu force balance do przyspieszenia pobierania danych on-line. Aparatura ta stanowi sensory infrastruktury pomiarowej do celów integracji systemu online. Ponadto, poniesione zostaną koszty instalacji i koszty eksploatacji (serwis, wynajem pomieszczeń koszt miesięczny) przez cały okres realizacji projektu.

2, - Wydatki na zakup robót i materiałów budowlanych, do wartości nie przekraczającej 10% całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu.- Wydatki na zakup gruntów, do wartości nie przekraczającej 10% całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu.- Wydatki na zakup nieruchomości zabudowanej, do wartości nie przekraczającej 10% całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu.Roboty remontowo- 118 000,00 118 000,00 Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. CIBIS, którego uruchomienie jest

84/96

adaptacyjne w serwerowni IGF – PAN (Warszawa)

przedmiotem zadania 2, wymaga dostosowania pomieszczeń głównej lokalizacji projektu i CIBIS w IGF PAN w Warszawie do potrzeb prawidłowej instalacji, uruchomienia i utrzymania serwerowni. Serwerownia musi zapewnić odpowiednie warunki funkcjonowania m.in. 3 serwerów macierzy NAS i pozostałego sprzętu sieciowego będącego elementem inwestycji w zadanie 2 o łącznej wartości ponad 2 271 tys. zł. Zakres robót remontowo-adaptacyjnych obejmuje: wykonanie podłogi technicznej umożliwiającej położenie kabli pod podłogą (ok. 30 tys. zł), dodatkowa klimatyzacja (20 tys. zł), roboty instalacyjne elektryczne (10 tys. zł), stałe urządzenie gaśnicze (automat) konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego mienia znacznej wartości (58 tys. zł). Razem ok. 118 tys. zł;

Roboty remontowo-adaptacyjne w pomieszczeniu

digitalizacji materiałów /danych/ analogowych (COG

Belsk Duży)

40 000,00 40 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2. CIBIS, którego uruchomienie jest przedmiotem zadania 2, wymaga uruchomienia stanowiska digitalizacji w jednostce IGF PAN w Belsku Dużym. Obecnie pomieszczenie nie spełnia podstawowych warunków do umieszczenia w nim infrastruktury stanowiska dyg italizującego. Pomieszczenie musi zapewnić odpowiednie warunki funkcjonowania m.in. skanera rolkowego i zestawu komputerowego obsługującego skaner, a także infrastruktury sieciowej. Zakres robót remontowo-adaptacyjnych obejmuje: instalację sieciową, instalację napięcia gwarantowanego, malowanie, położenie wykładziny podłogowej, instalację sieciową, instalację napięcia gwarantowanego. Łącznie koszt adaptacji pomieszczenia do wymogów realizacji projektu oszacowano na 40 tys. zł.

Rozbudowa sieci napięcia gwarantowanego oraz linii

zasilających budynek40 000,00 40 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 2.W IGF PAN konieczna jest rozbudowa sieci napięcia gwarantowanego oraz linii zasilających budynek, niezbędnej do zasilenia infrastruktury o szacowanym poborze mocy około 10-12KW, w tym wykonanie podłogi technicznej umożliwiającej położenie kabli pod podłogą.

3.

Wydatki na uzyskanie certyfikatu istotnego z punktu widzenia podniesienia konkurencyjności laboratorium badawczego, nie przekraczające 5% całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu.

Nie dotyczy.4. - Wydatki na zakup usług badawczych oraz ekspertyz, które są wymagane i wskazane we wniosku o dofinansowanie, bądź są niezbędne do prawidłowej realizacji

projektu.- Wydatki poniesione na usługi w zakresie audytu zewnętrznego w przypadku projektów, w których całkowita wartość dofinansowania przekracza 2 mln złotych, o ile przeprowadzenie audytu jest wymagane przez IZ lub obowiązek taki wynika z odrębnych przepisów.

85/96

- Wydatki na obsługę instrumentów zabezpieczających realizację umowy o dofinansowanie, określone w umowie o dofinansowanie.

Przygotowanie danych geologicznych i górniczych z obszaru wirtualnego laboratorium LMMIS - GIG

50 000,00 50 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 4. Dane obejmą obszar około 4 000 000 m2 na głębokość ponad 1000m szczegółowych danych geologicznych . Dane te są niezbędne do zbudowania cyfrowego geologicznego modelu przestrzennego dla epizodu sejsmiczności indukowanej ESI-1, tj. wirtualnego laboratorium LMMIS. Cyfrowy geologiczny model przestrzenny LMMIS jest niezbędnym elementem kompleksowej bazy danych dla ESI-1 i będzie przesłany z LCDSI GIG do Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej CIBSI oraz Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej TWSI.

Określenie własności skał w rejonie infrastruktury badawczej ES-3 300 000,00 300 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 4. Głębokie sondowania metodami geofizycznymi w rejonie Niedzicy i obrębie sieci Lumineos mają za zadania rozpoznanie budowy geologicznej i tektonicznej w badanych obszarach. Kompleksowe badania, wykorzystują pełne spektrum dostępnych metod geofizycznych (np. profilowania geofizyki otworowej, badania sejsmiczne). Na podstawie wyników przeprowadzonych analiz geofizycznych sporządza się dokładne modele budowy geologicznej oraz wyznacza parametry fizyczne ośrodka co w konsekwencji pozwala na wyznaczenie np. modelu prędkości, budowy tektonicznej. Wykonanie badań pozwalających na określenie parametrów fizycznych ośrodka, stworzenie modelu prędkości, jest niezbędne do zbudowania prawidłowo funkcjonującej sieci sejsmicznej. Bez wiedzy na ten temat informacja uzyskana z czujników pomiarowych ma dużo mniejszą wartość. Sensory pomiarowe działające w trybie ciągłym i przesyłające dane online pozwalają śledzić aktywności sejsmiczną w badanych obszarach. Dane sondowania budowy geologicznej i tektonicznej są niezbędnym elementem infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej pozwalającą na właściwą interpretację danych cyfrowych.

Określenie budowy geologicznej i własności skał w rejonie infrastruktury badawczej ES-4

1 100 000,00

1 100 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 4. Wykonanie badań pozwalających na określenie parametrów fizycznych ośrodka, stworzenie modelu prędkości, jest niezbędne do zbudowania prawidłowo funkcjonującej sieci sejsmicznej. Bez wiedzy na ten temat informacja uzyskana z czujników pomiarowych ma dużo mniejszą wartość. Sensory pomiarowe działające w trybie ciągłym i przesyłające dane online pozwalają śledzić aktywności sejsmiczną w badanych obszarach. Badanie jest niezbędne celem właściwej interpretacji danych cyfrowych pochodzących z czyjnika akcelerometrycznego. Dane budowy geologicznej i własności skał są niezbędnym elementem infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej.

5. Wydatki na zakup wyposażenia, materiałów, opłat związanych z uzyskaniem szerokopasmowego dostępu do sieci oraz opłat telekomunikacyjnych związanych z transmisją danych.Opłaty Abonamentowe związane z transmisją danych i dostępem do internetu

110 000,00 110 000,00 Wydatki te są niezbędne do wykonania transmisji danych ze stacji sejsmicznych w sieciach LUMINEOS i w okolicy jez. Czorsztyńskiego oraz do łączenia się z TWSI i przeprowadzania na nim prac zarówno informatycznych jak i badawczych.

6, Wydatki na promocję projektu:

86/96

- w projektach poniżej 10 milionów złotych – do 3% wartości projektu;- w projektach o wartości 10-30 milionów złotych – do 2% wartości projektu;- w projektach o wartości powyżej 30 milionów złotych – do 1,5% wartości projektu.

Ulotki i plakaty 9 000,00 9 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 5. Ulotki i plakaty prezentujące projekt rozpowszechniane będą na krajowych i międzynarodowych sympozjach, konferencjach, sesjach naukowych związanych z sejsmicznością indukowaną. Ulotki będą ponadto dystrybuowane wśród interesariuszy sejsmiczności indukowanej, w tym przede wszystkim przedsiębiorstw prowadzących działalność górniczą i wydobywczą.Planuje się przygotowanie i dystrybucję 5 000 ulotek w formie broszur składanych dwustronnych i kolorowych , co wyniesie 5 tys. zł (ok. 1 zł za ulotkę, w tym przygotowanie, wydruk i kolportaż).Ponadto, przygotowanych zostanie 2000 plakatów. Łącznie 4 tys. zł (ok. 2 zł za -plakat, w tym przygotowanie, wydruk , kolportaż i najem powierzchni reklamowej, w tym słupów reklamowych). Plakaty będą dystrybuowane na obszarach zagrożonych sejsmicznością indukowaną, w tym przede wszystkim w jednostkach samorządów terytorialnych.

Strona internetowa projektu 5 000,00 5 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 5. Strona internetowa projektu będzie pełnić funkcje informacyjno-promocyjne względem:- samego projektu jako inwestycji, której postęp realizacji, cele i kamienie milowe, a także kluczowe wydarzenia będą prezentowane na stronie WWW,- sejsmiczności indukowanej jako problemu niedostatecznie rozpoznanego wśród grup docelowych projektuStrona internetowa będzie odznaczać się ciekawą grafiką i intuicyjnym layoutem. Jej wizerunek będzie odpowiadał ogólnej koncepcji wizualizacji projektu. Koszt obejmuje zaprojektowanie i uruchomienie strony wraz ze wszystkimi materiałami i grafiką. W ramach usługi stworzony zostanie logotyp projektu wykorzystywany także w innych elementach wizualizacji i promocji projektu.

Konferencje: inaugurująca i zamykająca projekt

84 200,00 84 200,00 Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 5. Organizacja konferencji ma na celu:- z jednej strony promocję projektu na samym jego początku, zapoznanie interesariuszy z tematyką sejsmiczności indukowanej oraz zakresem działań projektowych, zaproszenie do współracy pracowników naukowych (konferencja inaugurująca) ;- z drugiej strony promocje rezultatów projektu wśród wszystkich jego interesariuszy ze szczególnym naciskiem na przedsiębiorców prowadzących działalność górnicza i wydobywczą, a także środowisko naukowe zainteresowane dalszym rozwojem badań w tej dziedzinie.Szacuje się, że każda z konferencji skupi ok. 250 uczestników. Na konferencje zostaną zaproszeni prelegenci doświadczeni w dziedzinie sejsmologii indukowanej, w tym uznani pracownicy naukowi oraz przedstawiciele

87/96

przedsiębiorstw prowadzących działalność górnicza i wydobywczą.Działanie obejmuje koszty konferencji:1) inaugurującej (grudzień 2013r): catering: 28 tys.zł (250 os. * 112 zł), wynajem sali: 1600 zł, prelegenci: 5 tys.zł (ok. 1 tys. zł za prelegenta);2) zamykającej (listopad 2015r): catering: 28 tys.zł (250 os. * 112 zł), wynajem sali: 1600 zł, prelegenci: 5 tys.zł (ok. 1 tys. zł za prelegenta).Catering na konferencji trwającej od rana do wieczora obejmuje: 2x przerwę kawową (2x 20 zł) + bufet obiadokolacyjny 72 zł. Łącznie 112 zł.Przygotowane zostaną następujące materiały konferencyjne:Promocja działania:1. Teczki konferencyjne - przewiduje się kolportaż teczek konferencyjnych (z blokami i długopisami oraz wybranymi gadżetami (z materiałów prom.) Koszt 1 teczki z wsadem: 10 zł ( w tym projekt zgodnie z księgą wizualizacji projektu oraz wykonanie). Wyprodukowanych zostanie 500 teczek na obie konferencje (łącznie 5 tys. zł.).2. Raport laika - raport o rezultatach projektu (kolportaż podczas konferencji zamykającej, a także dystrybucja pocztą do interesariuszy, którzy na konferencje nie mogli przybyć). Koszt 1000 egzemplarzy: 10 tys.zł , w tym opracowanie, skład, wydruk i kolportaż (dystrybucja pocztą w przypadku osób, które nie mogą dotrzeć na konferencję).

Emisja ogłoszeń prasowych i artykułów sponsorowanych 10 000,00 10 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 5. Emisja ogłoszeń prasowych i artykułów sponsorowanych w prasie branżowej (w szczególności na początku i na końcu realizacji projektu mająca na celu zaznajomienie interesariuszy z celami, działaniami i rezultatami projektu). Szacowany koszt to ok. 10 tys. zł

Tablice informacyjne i pamiątkowa 3 000,00 3 000,00

Poniesienie wydatku jest niezbędne celem prawidłowej realizacji zadania 5. Planuje się zakup i umieszczenie tablic informacyjnych w trakcie realizacji projektu we wszystkich jego 5 lokalizacjach. Tablica informacyjna umieszczona zostanie w miejscu realizacji projektu niezwłocznie po podpisaniu umowy o dofinansowanie projektu i informować będzie o jego tytule, okresie realizacji i współfinansowaniu ze środków unijnych. 5 x 400 zł = 2000 zł.

Tablica pamiątkowa umieszczona zostanie nie później niż w dniu zakończenia realizacji projektu, wykonana będzie z trwałych materiałów. Będzie mieć trwały charakter i oprócz informacji zawartych na tablicy informacyjnej zawierać będzie dane o rezultatach projektu. Zlokalizowana będzie w miejscu głównym realizacji projektu: IGF PAN w Warszawie w widocznym miejscu. Koszt 1000 zł.

7. Wynagrodzenia osób zaangażowanych bezpośrednio w realizację projektu objętego wsparciem, w zakresie tworzenia, rozwoju i zarządzania infrastrukturą IT, zasobami

88/96

cyfrowymi oraz zaawansowanymi aplikacjami i usługami teleinformatycznymi (umowy o pracę, umowy cywilnoprawne, kontrakty menadżerskie)

Asystent Kierownika i Informatyk w Sekcji Jakości Budowy Pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS: wynagrodzenie 0.75 etatu (umowa o pracę) przez cały okres realizacji zadania 1. (24 miesiące).

171 000,00 171 000,00

Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 1. Zakres zadań osoby zatrudnionej na tym stanowisku jest bezpośrednio związany z utworzeniem Pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS. Asystent w ramach zadania:1) Uczestniczy we wszystkich jego pracach kierowanego zespołu, w szczególności do zadań będzie należało we współpracy z Kierownikiem Zadania:2) Koordynuje prace w zdefiniowaniu funkcjonalności portalu od strony informatycznej:3) Koordynuje testowanie prototypu portalu z kolejnymi funkcjonalnościami w obszarach4) Nadzoruje przygotowanie końcowej wersji procedur odbioru;5) Bierze udział w testowaniu końcowej wersji portalu Szczegółowy zakres obowiązków pracownika został przedstawiony w pkt.6.4. Koszt wynagrodzenia: 7125 zł brutto/m-c. Zatrudniony przez Instytut Geofizyki PAN.

Starszy informatyk w Zespole Zadaniowym Budowy Pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS - wynagrodzenie 1 etat (zewnętrzna umowa cywilnoprawna lub umowa o pracę) – przez cały okres realizacji zadania 1 (24 miesiące).

247 000,00 247 000,00

Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 1. Zakres zadań osoby zatrudnionej na tym stanowisku jest bezpośrednio związany z utworzeniem Pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS. Starszy informatyk w ramach zadania:1) uczestniczy we wszystkich jego pracach2) prowadzi główne prace związane z definiowaniem funkcjonalności portalu od strony informatycznej:3) testuje prototyp portalu z kolejnymi funkcjonalnościami w obszarach4) bierze udział w przygotowaniu końcowej wersji procedur odbioru5) bierze udział w testowaniu końcowej wersji portalu. Szczegółowy zakres obowiązków pracownika został przedstawiony w pkt.6.4. Koszt wynagrodzenia: 9500 zł brutto/m-c. Zatrudniony przez Instytut Geofizyki PAN.

Asystent Kierownika i Informatyk w Zespole Budowy Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej - wynagrodzenie 0.9 wymiaru etatu (umowa cywilno-prawna) – przez cały okres realizacji zadania 2 (24 miesiące).

205 200,00 205 200,00 Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 2. Zakres zadań osoby zatrudnionej na tym stanowisku jest bezpośrednio związany z utworzeniem Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej. Asystent Kierownika i Informatyk w ramach zadania:1) wspomaga jego koordynację i uczestniczy we wszystkich jego działaniach,2) projektuje Zadania Budowy Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej we wszystkich etapach: 3) wdraża system teleinformatyczny we współpracy z podwykonawcą;4) ściśle współpracuje z informatykami ACK w zakresie udostępnienia danych;5) ściśle współpracuje z geofizykami IGF PAN w zakresie akwizycji danych, konwersji danych, przygotowania opisu w postaci metadanych.Szczegółowy zakres obowiązków pracownika został przedstawiony w pkt.6.4. Koszt wynagrodzenia: 8550 zł

89/96

brutto/m-c. Zatrudniony przez Instytut Geofizyki PAN.

Geofizyk i młodszy informatyk w Zespole Zadaniowym Budowy Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej: wynagrodzenie 0.7 etatu (umowa cywilno-prawna) – przez cały okres realizacji zadania 2 (24 miesiące).

159 600,00 159 600,00

Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 2. Zakres zadań osoby zatrudnionej na tym stanowisku jest bezpośrednio związany z utworzeniem Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej. Do zadań geofizyka i młodszego informatyka należy przede wszystkim:1) uczestnictwo w kompleksowym projektowaniu zadania Budowy Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej na wszystkich etapach: akwizycji danych, konwersji danych, przygotowania opisu w postaci metadanych, gromadzenia danych, oraz udostępnienia, w szczególności: 2) wdrożenie systemu teleinformatycznego w porozumieniu z podwykonawcą;3) ścisła współpraca z informatykami ACK w zakresie udostępnienia danych;4) ścisła współpraca z geofizykami IGF PAN w zakresie akwizycji danych, konwersji danych, przygotowania opisu w postaci metadanych.Szczegółowy zakres obowiązków pracownika został przedstawiony w pkt.6.4. Koszt wynagrodzenia: 6650 zł brutto/m-c. Zatrudniony przez Instytut Geofizyki PAN.

Informatyk w Zespole Zadaniowym Budowy Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej: wynagrodzenie 0.4 wymiaru etatu (umowa cywilno-prawna) – przez cały okres realizacji zadania 2 (24 miesiące).

91 200,00 91 200,00

Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 2. Zakres zadań osoby zatrudnionej na tym stanowisku jest bezpośrednio związany z utworzeniem Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej. Do zadań informatyka należy przede wszystkim:1) uczestnictwo w kompleksowym projektowaniu zadania Budowy Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej na wszystkich etapach: akwizycji danych, konwersji danych, przygotowania opisu w postaci metadanych, gromadzenia danych, oraz udostępnienia2) wdrożenie systemu teleinformatycznego w porozumieniu z podwykonawcą w zakresie:3) ścisła współpraca z informatykami ACK w zakresie udostępnienia danych;4) ścisła współpraca z geofizykami IGF PAN w zakresie akwizycji danych, konwersji danych, przygotowania opisu w postaci meta danych.Szczegółowy zakres obowiązków pracownika został przedstawiony w pkt.6.4. Koszt wynagrodzenia: 3800 zł brutto/m-c. Zatrudniony przez Instytut Geofizyki PAN.

Kierownik Zespołu Implementacji usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny”- wynagrodzenie 0.7 etatu (umowa cywilno-prawna) –

159 600,00 159 600,00 Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 3. Zakres zadań osoby zatrudnionej na tym stanowisku jest bezpośrednio związany z implementacją usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny”. Do zadań Kierownika Zespołu należy przede wszystkim:1. Koordynowanie prac w obrębie Zdania pod względem merytorycznym, czasowym i finansowym,2. Identyfikacja algorytmów i programów realizujących usługi Zadania 3, dostępnych do implementacji na platformie na warunkach funkcjonowania platformy (bezpłatne usługi). We współpracy z GIG i KW SA3. Przygotowanie programów w wersji do implementacji w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej.

90/96

przez cały okres realizacji zadania 3 (24 miesiące).

We współpracy z GIG. 4. Testowanie programów implementowanych w TWSI. We współpracy z ACK Cyfronet, , GIG, KWSA.Szczegółowy zakres obowiązków pracownika został przedstawiony w pkt.6.4. Koszt wynagrodzenia: 6650 zł brutto/m-c. Zatrudniony przez Instytut Geofizyki PAN.

Asystent kierownika, młodszy informatyk i geofizyk w Zespole Implementacji usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny”. 0.3 etatu (umowa cywilno-prawna) – przez cały okres realizacji zadania 3 (24 miesiące).

68 400,00 68 400,00

Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 3. Zakres zadań osoby zatrudnionej na tym stanowisku jest bezpośrednio związany z implementacją usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny”. Do zadań Asystent kierownika należy przede wszystkim współpraca z Kierownikiem Zespołu w zakresie:

Koordynowania prac w obrębie Zdania pod względem merytorycznym, czasowym i finansowym. Przedstawiania sprawozdań z postępów prac prowadzonych w ramach Zadania. Proponowanie podziału Zadania na działania szczegółowe. Identyfikacji potencjalnego obszarów ryzyka w Zdaniu i proponowanie planów awaryjnych Informowania Koordynatora/Zastępcę Koordynatora Projektu i Zespół Zarządzający Projektem o

wszelkich innych problemach wynikłych w trakcie realizacji Zadania.Szczegółowy zakres obowiązków pracownika został przedstawiony w pkt.6.4. Koszt wynagrodzenia: 2850 zł brutto/m-c. Zatrudniony przez Instytut Geofizyki PAN.

Kadra zarządzająca (Kierownik i Zastępca Kierownika Projektu) - łącznie 1 etat, zatrudnieni na podst. umów o pracę lub umów cywilno-prawnych przez cały okres realizacji projektu – 24 miesiące)

228 000,00 228 000,00

Koszt wynagrodzenie jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 5. Zakres zadań osoby zatrudnionej na tym stanowisku jest bezpośrednio związany z realizacją projektu, w tym zwłaszcza jego monitoringu, zarządzania operacyjnego, strategicznego i finansowego. Kierownik Zadania wraz z Asystentem są odpowiedzialni za:

Koordynowanie prac w obrębie Zdania pod względem merytorycznym, czasowym i finansowym. Przedstawianie sprawozdań z postępów prac prowadzonych w ramach Zadania, Proponowanie podziału Zadania na działania szczegółowe, Identyfikację potencjalnego obszarów ryzyka w Zdaniu i proponowanie planów awaryjnych

Szczegółowy zakres obowiązków ww. pracowników został przedstawiony w pkt.6.4. Koszt wynagrodzenia 1 etatu kadry zarządzającej: 9500 zł brutto/m-c. Zatrudniony przez Instytut Geofizyki PAN.

Informatycy i inżynierowie oprogramowania Zespole Zadaniowym Budowy Pilotażowego Tematycznego Węzła Sejsmiczności Indukowanej EPOS – ACK

798 000,00 798 000,00 Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 1. Informatycy i inżynierowie oprogramowania będą budować TWSI w następującym zakresie:

portal do zarządzania kontem użytkownika połączony z bazą użytkowników infrastruktury repozytorium dokumentów repozytorium oprogramowania usługi pomocnicze dla przetwarzania danych (np. wyszukiwanie danych, ładowanie danych,

udostępnianie oprogramowania do przetwarzania danych)

91/96

Cyfronet 3,5 etatu (zewnętrzna umowa cywilnoprawna lub umowa o pracę) – przez cały okres realizacji zadania 1 (24 miesiące).

usługę dostępu do zasobów infrastruktury obliczeniowej PL-Grid i innych usługę komunikacji pomiędzy użytkownikami interfejs do dwukierunkowej łączności z Centrami Badawczymi interfejs do połączenia z innymi węzłami tematycznymi infrastruktury EPOS

Informatycy i inżynierowie zostaną zatrudnieni przez ACK Cyfronet AGH.Koszt wynagrodzenia 3,5 etatu: 33250 zł brutto/m-c. Zatrudniony przez Instytut Geofizyki PAN.

Kierownik Zespołu Budowy Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej . 1 etat (umowa cywilno-prawna) – przez cały okres realizacji zadania 2 (24 miesiące).

228 000,00 228 000,00

Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 2.1. Kierownik Zadania jest odpowiedzialny za: koordynowanie prac w obrębie Zdania pod względem merytorycznym, czasowym i finansowym,2. Kompleksowe zaprojektowanie Zadania Budowy Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej we wszystkich etapach: akwizycji danych, konwersji danych, przygotowania opisu w postaci metadanych, gromadzenia danych, oraz udostępnienia, w szczególności:Koszt wynagrodzenia 1 etatu: 9500zł brutto/m-c. Kierownik zostanie zatrudniony przez ACK Cyfronet AGH.

Informatyk i inżynier oprogramowania Zespole Implementacji usług tematycznych dla use case: pt. „Grupowanie się zjawisk sejsmiczności indukowanej – identyfikacja i przyczyny” – ACK Cyfronet 0,5 etatu (zewnętrzna umowa cywilnoprawna lub umowa o pracę) – przez cały okres realizacji zadania 2 (24 miesiące).

114 000,00 114 000,00

Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 3.Informatycy i inżynierowie oprogramowania będą pracować w następującym zakresie:1. Implementacja programów w Tematycznym Węźle Sejsmiczności Indukowanej. Wykonuje ACK Cyfronet.2. Testowanie programów implementowanych w TWSI. w porozumieniu z IGF PAN, GIG, KWSA3. Integracja w TWSI programów przeznaczonych do ściągania z platformy na stacje robocze użytkownika. 4. Testowanie funkcjonalności zintegrowanej infrastruktury badawczej klasy „oprogramowanie” w

porozumieniu z IGF, GIG, KW SA. Osoba zatrudniona przez ACK Cyfronet AGH.Koszt wynagrodzenia 0,5 etatu: 4750 zł brutto/m-c. Zatrudnienie przez ACK Cyfronet AGH.

Informatyk i inżynier oprogramowania Zespole Przygotowania rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum

57 000,00 57 000,00 Koszt wynagrodzenia jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 4.Informatycy i inżynierowie oprogramowania będą nadzorować przygotowania rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekaz do Centrum Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmicznośći (CIBIS) pod względem informatycznym.Koszt wynagrodzenia 0,25 etatu: 2375 zł brutto/m-c. Zatrudnienie przez ACK Cyfronet AGH.

92/96

Infrastruktury Badawczej Indukowanej Sejsmicznośći (CIBIS) – ACK Cyfronet 0,25 etatu (umowa cywilnoprawna lub umowa o pracę) – przez cały okres realizacji zadania 4 (24 miesiące).

Zatrudnienie w ramach ESI-1 zadania 4 GIG 1,5 etatu (umowa cywilnoprawna lub umowa o pracę) – przez cały okres realizacji podzadania ESI -1 w ramach zadania 4 (18 miesięcy)

432 000,00 432 000,00

Koszt wynagrodzenia 1,5 etatu pracowników naukowych jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 4. W ramach ESI – 1 planuje się zatrudnienie nast. pracowników:Geofizycy – 0,9 etatu Fizyk 0,1 etat Geolog 0,3 etatu Technik - 0.2 etatu Szczegółowy zakres obowiązków ww. pracowników został przedstawiony w pkt.6.4.Koszt wynagrodzenia 1,5 etatu przez 18 miesięcy: 432000 zł. Zatrudnienie przez GIG.

Zatrudnienie w ramach ESI-3 zadania 4 IGF PAN 0,85 etatu (umowa cywilnoprawna lub umowa o pracę) – przez cały okres realizacji podzadania ESI -3 w ramach zadania 4 (24 miesiące)

193 800,00 193 800,00

Koszt wynagrodzenia 0,85 etatu pracowników jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 4. W ramach ESI – 1 planuje się zatrudnienie nast. pracowników:1. Kierownik Zespołu Przygotowania rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekazanie do Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej 2. Asystent Kierownika, geofizyk i technik informatyk w Zespole Przygotowania rozproszonej infrastruktury badawczej sejsmiczności indukowanej w ośrodkach naukowych i przemysłowych w Polsce i przekazanie do Centrum Infrastruktury Badawczej Sejsmiczności Indukowanej Szczegółowy zakres obowiązków ww. pracowników został przedstawiony w pkt.6.4.Koszt wynagrodzenia 0,85 etatu przez 24 miesiące: 193 800 zł. Zatrudnienie przez Instytut Geofizyki PAN

Zatrudnienie w ramach ESI-4 zadania 4 IGF PAN 0,85 etatu (umowa cywilnoprawna lub umowa o pracę) – przez cały okres realizacji podzadania ESI -3 w ramach zadania 4 (24 miesiące)

193 800,00 193 800,00

Koszt wynagrodzenia 0,85 etatu pracowników jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 4. W ramach ESI – 1 planuje się zatrudnienie nast. pracowników:1. Geofizyk i młodszy informatyk2. Technicy Szczegółowy zakres obowiązków ww. pracowników został przedstawiony w pkt.6.4.Koszt wynagrodzenia 0,85 etatu przez 24 miesiące: 193 800 zł. Zatrudnienie przez Instytut Geofizyki PAN

Zatrudnienie w ramach ESI-5 zadania 4 IGF PAN 0,3 etatu

68 400,00 68 400,00 Koszt wynagrodzenia 0,3 etatu pracowników jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 4. W ramach ESI – 1 planuje się zatrudnienie nast. pracowników:

93/96

(umowa cywilnoprawna lub umowa o pracę) – przez cały okres realizacji podzadania ESI -3 w ramach zadania 4 (24 miesiące)

1. Inżynier elektronik Szczegółowy zakres obowiązków ww. pracowników został przedstawiony w pkt.6.4.Koszt wynagrodzenia 0,3 etatu przez 24 miesiące: 68 400 zł. Zatrudnienie przez Instytut Geofizyki PAN

Zatrudnienie w ramach ESI-6 zadania 4 GIG 2 etaty (umowa cywilnoprawna lub umowa o pracę) – przez cały okres realizacji podzadania ESI -6 w ramach zadania 4 (24 miesiące)

768 000,00 768 000,00

Koszt wynagrodzenia 2 etatów pracowników naukowych jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 4. W ramach ESI – 1 planuje się zatrudnienie nast. pracowników:Dyrektor GIG – 0,04 (umowa o dzieło)Geofizycy – 1,16 etat (umowa o pracę)Fizyk 0,4 etatu (umowa o pracę) Elektronicy – 0.35 (umowa o pracę) Technik - 0,05 (umowa o pracę) Szczegółowy zakres obowiązków ww. pracowników został przedstawiony w pkt.6.4.Koszt wynagrodzenia 2 etatów przez cały okres trwania projektu: 768 000,00 zł. Zatrudnienie przez GIG.

Zatrudnienie w ramach ESI-7 zadania 4 GIG 2 etaty (umowa cywilnoprawna lub umowa o pracę) – przez cały okres realizacji podzadania ESI -7 w ramach zadania 4 (24 miesiące)

384 000,00 384 000,00

Koszt wynagrodzenia 1 etatu pracowników naukowych jest niezbędny dla prawidłowej realizacji zadania 4. W ramach ESI – 1 planuje się zatrudnienie nast. pracowników:Geofizycy – 0,7 etatu (umowa o pracę) Fizyk 0,1 etatu (umowa o pracę) Elektronicy – 0.15 etatu (umowa o pracę) Technik – 0.05 etatu (umowa o pracę) Szczegółowy zakres obowiązków ww. pracowników został przedstawiony w pkt.6.4.Koszt wynagrodzenia 1 etatu przez cały okres trwania projektu: 384 000,00 zł. Zatrudnienie przez GIG.

8. Koszty ogólne (rozliczane metodą ryczałtową) - do 8% kosztów kwalifikowalnych poniesionych w kat. 1-7)1 041 480,88

1 041 480,88

W odniesieniu do kosztów realizacji projektu po stronie IGF PAN koszty ogólne pokrywać będą część kosztów wynagrodzeń wraz z pozapłacowymi kosztami pracy personelu administracyjnego Instytutu, w tym działu logistyki i zamówień publicznych, oraz działu finansowo-księgowego wykonującego zadania na rzecz realizacji projektu. Mając na uwadze fakt, iż projekt realizowany będzie przez konsorcjum naukowo-przemysłowe, gdzie konsorcjanci mają siedziby w rożnych rejonach kraju, w ramach kosztów ogólnych przewidziane są także wydatki związane z organizacją spotkań koordynacyjnych oraz technicznych projektu, które są niezbędne dla sprawnej realizacji projektu. Oprócz kosztów wynagrodzeń i delegacji będą ponoszone inne niezbędne koszty związane z realizacją projektu m.in.: a) utrzymania budynków niezbędnych dla realizacji projektu, w proporcji odpowiedniej do rzeczywistego wykorzystania powierzchni biurowej dla celów realizacji projektu: koszty amortyzacji, koszty mediów (elektryczność, gaz, ogrzewanie, woda), koszty sprzątania i ochrony pomieszczeń,

94/96

b) koszty administracyjne: opłaty za telefony, usługi pocztowe i kurierskie, opłaty skarbowe i notarialne, BHP,usługi bankowe, w tym koszty związane z otwarciem i prowadzeniem odrębnego rachunku bankowego lub subkonta na rachunku bankowym, przeznaczonych do obsługi projektu lub płatności zaliczkowych, koszty ubezpieczeń majątkowych, zakup materiałów biurowych;e) zakup usług zewnętrznych, obejmujących: usługi audytu, usługi prawne, usługi drukarskie, usługi kopiowania dokumentów.Mając na uwadze zakres zadaniowy IGF PAN w projekcie oraz odpowiedzialność kierownictwa oraz poszczególnych komórek organizacyjnych Instytutu za prawidłową realizację projektu proponowana wysokość wskaźnika kosztów ogólnych w pełni odzwierciedla poziom ponoszonych kosztów ogólnych.

9. Wydatki na szkolenia dla pracowników w zakresie rozwoju, eksploatacji i zarządzania infrastrukturą IT, nie przekraczające 10% całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu.Nie dotyczy

95/96

X. Oświadczenie WnioskodawcyOświadczam(y), że wszelkie informacje przedstawione w niniejszym dokumencie są prawdziwe, przedstawione w sposób rzetelny oraz przygotowane w oparciu o najpełniejszą wiedzę dotyczącą podmiotu, który reprezentuję Imię i NazwiskoStanowiskoDataPodpis

96/96