Cyfrowa Polska nr 3/2012

drgowskazy

drogowskazy

drogowskazy

drogowskazy

drogowskazy

drogowskazy

drogowskazyadministracja

TeCHnologie rozwiĄzania BezPieCzeŃsTwo

drogowskazy

drogowskazy

Dwumiesięcznik nr 3(9)/2012 CZERWIEC 2012 ISSN 2082-3738egzemplarz bezpłatny

zdążymy z budową sieci

magdalena gajprezes Urzędu

komunikacji elektronicznej

oczekiwaniena e-usługi

Partnerzy merytoryczni:

drogowskazy

menadżerowie branży IT

EdukacjaCyfrowa szkoła

to nie tylko sprzęt

oni zmieniajĄ PolskĘ!!!

Document1_Document1.qxd 12-07-02 10:34

okladka 2_72 felieton.qxd 12-07-01 11:27 Page 80

w numerze

1

Zdążymy z budową sieci . . . .4

Rozmowa z prezes Urzędu Komunikacji

Elektronicznej Magdaleną Gaj

Oni zmieniają Polskę

Rozmowy z menedżerami branży IT

Cyfrowa szkoła to nie tylko sprzęt . . . . . . .8Roman Wiskowski, dyrektor sprzedaży

do sektora publicznego firmy Dell

Dialog: klucz do sukcesu . . . . . . . . . . . . . .10Paweł Czajkowski, prezes HP w Polsce

Musimy zadbać o użytkownika . . . . . . . . .12Tomasz Klekowski, prezes Intela w Polsce

Biblioteka – centrum kultury, informacji i

wiedzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14Adam Jeske, wiceprezes Max Elektornik

Dyktat ceny zamiast jakości . . . . . . . . . . .16Piotr Dudek, country manager NETGEAR w Polsce

Musimy dopasować ofertę

do możliwości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Marek Kobielski, prezes NextiraOne Central Europe

Rząd musi rozmawiać z samorządami . . .20Jarosław Jastrzębski, prezes Otago

Trzeba premiować jakość . . . . . . . . . . . . .22Tomasz Kliczkowski, wiceprezes ViDiS

Drogowskazy – świat według Della

Przygotuj się na edukację XXI wieku . . . .24

Komentarze Drogowskazów

E-usługi pilnie poszukiwane . . . . . . . . . . .27

Jest wiele do zrobienia . . . . . . . . . . . . . . .30Rozmowa z Krzysztofem Filińskim,

prezesem Agencji Rozwoju Mazowsza SA

16. konferencja „Miasta w Internecie” . . .32

Administracja

Gospodarka odpadami –

wdrożenie czas zacząć . . . . . . . . . . . . . . .34

Contact center to remedium na obsługę . . . .38

Informacja stała się towarem . . . . . . . . . .40Rozmowa z Tomaszem Pszczółkowskim,

managerem ds. bezpieczeństwa z CTPartners

Zgodnie z rozporządzeniem

i standardami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42

Inteligentne miasta . . . . . . . . . . . . . . . . . .44

Ile naprawdę kosztuje druk . . . . . . . . . . . .46

Oryginał nie do zmiany . . . . . . . . . . . . . . .49

Produkty Drogowskazów

Asus – Tablet niejedno ma imię . . . . . . . .52

Panasaonic – Cały wachlarz projektorów

do wyboru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54

XVIII Forum Teleinformatyki . . . . . . . . . . .58

Edukacja

Komputer to klucz do przyszłości . . . . . .60

Pracownia komputerowa

od HP – 20 okien na świat . . . . . . . . . . . . .64

Szkoła powinna być e-twierdzą . . . . . . . .67

Cyfrowy świat ucznia . . . . . . . . . . . . . . . . .70

Ochrona zdrowia

Mobilność w diagnostyce

i zarządzaniu szpitalem . . . . . . . . . . . . . . .74Rozmowa z Przemysławem Gniteckim,

wiceprezesem Simple SA

Druk w ratowaniu życia . . . . . . . . . . . . . . .76

Technologie w służbie publicznej

Można płacić za rzeczywiste

zużycie mediów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78

REDAKCJA04–205 Warszawa, ul. Naddnieprzańska 26 lok. 2B

tel. (22) 390 91 14 [email protected]

WyDAWCA

REDAKTOR NACZELNyJarosław Molga

tel. (22) 390 91 14, [email protected]

ZESPÓŁBarbara Mejssner, [email protected]

Wojciech Urbanek, [email protected]ław Waliszewski, [email protected]

Marcin Złoch, [email protected]

SKŁAD i ŁAMANiE Ryszard Łempicki

dyrektor studia DTP

ZDJęCiA Marek ZawadkaOut of Box Photos

KOREKTAMałgorzata Wiśniewska

REKLAMA, MARKETiNg, PRENUMERATA Beata Słowikowska

dyr. ds. marketingu i prenumeratytel. (22) 390 91 14, tel. kom. 502 704 844

[email protected]

DRUK

Kengraf

Nakład – 5000 egzemplarzy

ul. Tytoniowa 20, 04–228 WarszawaLech Maciejewski, wiceprezes zarządu

01 spis1_01 spis.qxd 12-06-30 11:02 Page 1

Oddajemy do Państwa rąk kolejne

Drogowskazy Cyfrowej Polski. Jak

zawsze, celem Drogowskazów jest

pokazanie, w którym miejscu jesteśmy

i w jakim kierunku podążamy, jeśli idzie

obudowanie cyfrowej Polski. Gdzie

więc jesteśmy? I dokąd idziemy?

Od ubiegłorocznego wydania

Drogowskazów sporo się zmieniło.

Czas zaczyna nas gonić, bo trzeba

realizować inwestycje za unijne

pieniądze, a trzeba je zakończyć

i do końca rozliczeń tej perspektywy

budżetowej. Przed nami negocjacje

o kształt kolejnego budżetu środków

z Unii. Czas więc na zastanowienie się,

ile w przyszłości będziemy

potrzebowali środków na infrastrukturę,

a ile na badania i rozwój, na tworzenie

systemów teleinformatycznych, usług

elektronicznych, po to, by teraz

budowane sieci szerokopasmowe

wypełniły się sensownym strumieniem

danych.

Powstało nowe Ministerstwo

Administracji i Cyfryzacji. W wielu

wzbudza ono nadzieję, że wreszcie

w strukturach rządu powstanie ośrodek

koordynujący działania dotyczące

informatyzacji sfery publicznej. Nie

samej administracji, ale właśnie sfery

publicznej. I choć nowy resort nie działa

długo, wiele wskazuje na to, że tak może

się stać. Szkoda, że czasem dzieje się

tak pod presją czasu i ad hoc. Podobnie

było w przypadku zainteresowania MAiC

systemem wykazu ubezpieczonych –

po protestach lekarzy i aptekarzy. Bez

wątpienia to nowy resort jest motorem

pierwszego od lat centralnego programu

dla edukacji, czyli „Cyfrowej szkoły”.

Na razie mamy pilotaż w 402 szkołach.

Minister Michał Boni starał się dokonać

audytu systemów centralnych

i stworzyć raport otwarcia. O tym, że

jest niezbyt optymistyczny, świadczy

to, co minister powiedział

przed prezentacją raportu: „być może

straciliśmy dekadę”. Dlatego Boni

zapowiada inne niż dotychczas

podejście do projektowania i realizacji

przedsięwzięć. Od analizy

procesów – tak, by informatyki nie

nakładać na administracyjny

bałagan – po nowoczesne zarządzanie

projektami. Zapowiada też dialog

z różnymi podmiotami, które są

zaangażowane w proces cyfryzacji.

Od organizacji pozarządowych, przez

samorządy, po biznes. Wydaje się, że

ten dialog rzeczywiście rusza.

Więcej zaufania

Podjęcie dialogu jest czymś, czego

przez ostatnie lata brakowało

na różnych szczeblach cyfryzacji.

MSWiA nie potrafiło rozmawiać

z samorządami i po prostu narzucało

im swoje rozwiązania.

Przykładem – ZMOKU. Spór o ACTA

pokazał, że politycy nie mają pojęcia,

jak sfera cyfrowa jest ważna dla

obywateli. Dialog z branżą był

sporadyczny i ograniczał się raczej

do deklaracji.

Resort ministra Boniego powinien to

zmienić i jest to, w naszym

przekonaniu, jedno z najważniejszych

zadań MAiC. Polecam lekturę

wywiadów z menadżerami w dziale

„Oni zmieniają Polskę”. Problem braku

rzeczowego, przejrzystego dialogu jest

w tych rozmowach silnie obecny. I nie

chodzi o rozmowy wprost biznesowe,

ale o to, by wspólnie wypracowywać

racjonale projekty, rozwiązania

zmieniające otoczenie prawne (ustawa

o zamówieniach publicznych) czy

wręcz o to, by władze różnych szczebli

rozmawiały ze sobą, czyli rząd

z samorządem.

Bez tego dialogu, bez większej dawki

zaufania cyfryzacja zawsze będzie

kuleć, a bez cyfrowej sfery publicznej

rozwój Polski jest niemożliwy,

a przynajmniej mocno utrudniony.

Budowa sieci szerokopasmowych to

przede wszystkim przedsięwzięcia

realizowane przez samorządy

regionalne. Szefowa UKE Magdalena

Gaj w rozmowie z nami zapewnia, że

zdążymy z ich budową. Natomiast

sama budowa to nie wszystko. Jest

jeszcze problem systemów, które będą

te sieci wykorzystywać, e-usług, które

administracja, ochrona zdrowia będą

mogły świadczyć użytkownikom, czyli

nam, obywatelom. To oznacza zaś, że

trzeba też zadbać o użytkowników,

zacząć tworzyć te systemy i te usługi

od strony użyteczności dla odbiorcy,

a nie administracji.

Słowem, tegoroczne Drogowskazy

cyfrowa polska

2

Drodzy Czytelnicy!

02-03 wstep_02-03 wstep.qxd 12-06-30 11:03 Page 2

wskazują na jeden kluczowy problem – deficyt

dialogu i zaufania między uczestnikami

procesu cyfryzacji. Optymistyczne jest to, że

minister Boni jest człowiekiem dialogu.

Wskazujemy też na inne zagrożenie cyfryzacji.

To problem ceny zamiast jakości.

W postępowaniach publicznych to cena

determinuje praktycznie wszystko. W efekcie,

od produktów po duże systemy, projekty IT

zaczynają szwankować. Najniższa cena

oznacza z reguły złą jakość lub podejście

dostawcy do przetargu na zasadzie „byle

wygrać”. To zjawisko jest o tyle groźne, że

projekty cyfrowe stają się coraz bardziej

złożone, szkoły, szpitale zamawiają coraz więc

produktów. Prawdą jest, że technologia

szybko się zmienia, ale nie tak szybko, jak

potrafi popsuć się projektor czy laptop

kiepskiej jakości, bez serwisu, bo na serwis już

nie starczyło budżetu...

Cyfryzacja ma się lepiej

Pokazujemy w Drogowskazach, że cyfryzacja

w Polsce, mimo różnych niedoborów

i zawirowań, ma się coraz lepiej. Wiodącymi

podmiotami w tym procesie stają się miasta,

które odchodzą od budowania wyspowych

rozwiązań i integrują podległe jednostki

w jeden miejski organizm. Miasta na naszych

oczach stają coraz bardziej inteligentne nie

tylko dlatego, że wprowadzają systemy

zarządzania ruchem czy światłem ulicznym,

ale dlatego, że tworzą jednolite systemy

oświatowe, integrują biblioteki, a to wszystko

z kartami miejskimi. Częściej budowane są

contact center dla obywateli. W ten sposób

mieszkańcy miast mogą dużo łatwiej korzystać

z realnej i wirtualnej przestrzeni miejskiej.

Miasta same sięgają po informatykę, po to, by

rozwiązać zadania przed którymi stoją, jak

choćby gospodarka odpadami. To wszystko

powoduje, że systemy miejskie, a szerzej,

samorządowe, stają coraz bardziej

skomplikowane i wymagają standaryzacji

zarządzania informatyką. Odpowiedzią na tę

potrzebę jest wdrożenie standardów ISO,

o czym piszemy w tym wydaniu.

Rozbudowana informatyka w zderzeniu

z procedurami administracyjnymi to także inne

podejście do wyposażenia urzędów

i do szeregu procesów. Jednym z takich jest

druk. Pokazujemy więc, jak można usprawnić

ten proces i, co nie mniej ważne, obniżyć koszty.

W Produktach Drogowskazów

rekomendujemy wyroby, które, naszym

zdaniem, są warte uwagi ze względu

na jakość, ale także innowacyjność.

Innowacyjność musi iść w parze z rozsądkiem

i to właśnie dlatego w tegorocznych

Drogowskazach tak wiele miejsca

poświęcamy edukacji.

Edukacja, głupcze!

Proces cyfryzacji edukacji nie może się

ograniczyć jedynie do wyposażenia szkół

w nowoczesne urządzenia, ale musi oznaczać

zmianę filozofii nauczania, tak by uczniowie

mogli i potrafili wykorzystać technologie

cyfrowe do kreatywnego myślenia,

rozwiązywania realnych problemów, nauki

pracy z zespole. To zadanie dla

wszystkich – od władz, przez nauczycieli,

po branżę. Ta ostatnia prezentuje na naszych

łamach swoje koncepcje cyfrowej

edukacji. I są to koncepcje wynikające

z doświadczeń na całym świecie.

Nadeszły czasy, kiedy będziemy uczyć się

całe życie. Bez znajomości technologii

cyfrowych, umiejętności korzystania

z komputera, Internetu trudno zachować swoją

pozycję w pracy, w społeczności. Trzeba więc

uczyć tych, którzy tych umiejętności nie mają.

Wystartował program „Polska Cyfrowa

Równych Szans”, który ma walczyć

z wykluczeniem cyfrowym. Okazuje się, że

problem nie dotyczy wyłącznie tego

stereotypowego pokolenia50+. Problem jest

bardziej złożony i widoczny w różnych grupach

wiekowych, zawodowych i społecznych. Bez

dobrego systemu edukacji szkolnej

i pozaszkolnej nie przełamiemy barier

cywilizowanej cyfryzacji. Cywilizowanej, czyli

takiej, gdzie narzędzia cyfrowe wykorzystuje

się do nauki, zdobywania wiedzy i kwalifikacji,

załatwiania spraw, a nie jedynie rozrywki.

Polska w budowie

Z Drogowskazów wynika więc, że Polska, jako

kraj cyfrowy, jest nadal w budowie i pewnie nie

będzie takiego momentu, w którym będziemy

mogli powiedzieć: zbudowaliśmy! Technologia

wciąż się zmienia, wciąż będziemy musieli

za nią nadążać, by świat nam nie uciekł.

Na progu czeka nas rewolucja smart grid.

Inteligentne liczniki zmienią obraz rynku

energetycznego. Coraz ważniejsze będzie

bezpieczeństwo danych, bo za chwilę

wejdziemy w erę Internetu rzeczy i nasz

samochód będzie komputerem podłączonym

do Internetu, podobnie jak telewizor.

By nadążyć za tymi trendami, musimy teraz

wykonać dobrze swoją robotę, bo nie stać już

nas na kolejne stwierdzenie, że „być może

straciliśmy dekadę”.

cyfrowa polska

3

Jarosław Molga

02-03 wstep_02-03 wstep.qxd 12-06-30 11:03 Page 3

Zdążymy z budową sieci

Z Magdaleną gaj,

prezes Urzędu Komunikacji

elektronicznej,

rozmawia

Wiesław Waliszewski.

gaj_csi.qxd 12-06-30 11:11 Page 4

– Ko mi sja Eu ro pej ska kon sul tu je wy tycz ne

w spra wie do fi nan so wa nia bu do wy sie ci sze -

ro ko pa smo wych ze środ ków pu blicz nych.

Co, zda niem Pa ni Pre zes, mo że lub po win no

się zmie nić w obec nych prze pi sach?

– Wy tycz ne są nie zwy kle waż ne dla jed no stek

sa mo rzą du te ry to rial ne go, ale i dla przed się bior -

ców te le ko mu ni ka cyj nych. My zwra ca li śmy

uwa gę Ko mi sji Eu ro pej skiej na kwe stię tzw.

kwa li fi kal no ści ob sza rów. Cho dzi o za sa dy, we -

dług któ rych okre śla się, czy na da nym te re nie

moż na ze środ ków pu blicz nych do fi nan so wać

bu do wę sie ci. Obec nie ba da się ta ki ob szar

pod ką tem dzia ła ją cych na nim ope ra to rów te -

le ko mu ni ka cyj nych i ich pla nów in we sty cyj nych.

Ce lem jest nie do pusz cze nie do sy tu acji, w któ -

rej in ter wen cja pu blicz na za kłó ci ła by kon ku ren -

cyj ność. Zwra ca li śmy uwa gę Ko mi sji Eu ro pej -

skiej, że oprócz spraw dza nia, ja ka na da nym te -

re nie jest in fra struk tu ra ko mer cyj na, war to

ba dać ocze ki wa nia kon su menc kie, kwe stie po -

py to we. Czy li czy obec na lub pla no wa na in fra -

struk tu ra ko mer cyj na umoż li wia do star cze nie

ta kich usług, ja kich ocze ku ją po ten cjal ni klien ci.

Wte dy mo gło by się oka zać, że na da nym ob -

sza rze do stęp ne są wpraw dzie łą cza 2 Mb/s,

ale klien ci chcą 30 Mb/s. To rów nież po win no

wpły wać na oce nę moż li wo ści in ter wen cji pu -

blicz nej. Pa mię taj my, że Eu ro pej ska Agen da

Cy fro wa za kła da, iż do 2015 r. po ło wa,

a do 2020 r. wszy scy Eu ro pej czy cy bę dą mieć

do stęp do In ter ne tu o prze pu sto wo ści prze kra -

cza ją cej 30 Mb/s.

Ko lej ne na sze uwa gi do ty czy ły ro li re gu la to ra

ryn ku te le ko mu ni ka cyj ne go. W Pol sce jest to

do brze roz wią za ne. Opi niu je my wnio ski sa mo -

rzą dów te ry to rial nych, któ re chcą roz po cząć

dzia łal ność te le ko mu ni ka cyj ną. Spraw dza my,

czy ich po my sły ma ją uza sad nie nie. UKE opi -

niu je też apli ka cje do Ko mi sji Eu ro pej skiej o no -

ty fi ka cje po mo cy pu blicz nej w pro jek tach.

Chcie li by śmy, aby te na sze roz wią za nia zo sta ły

prze nie sio ne do wy tycz nych eu ro pej skich. Kon -

sul ta cje pro jek tu koń czą się 2 wrze śnia. My ślę,

że póź nią je sie nią zo ba czy my, na ile uwa gi UKE

zo sta ły uwzględ nio ne.

– Czy po wo ła nie Mi ni ster stwa Ad mi ni stra cji

i Cy fry za cji zmie ni ło coś w re la cjach UKE

z sa mo rzą da mi te ry to rial ny mi?

– Po wsta nie re sor tu, któ ry zaj mu je się za rów no

łącz no ścią, jak i spo łe czeń stwem in for ma cyj -

nym, uła twia ko or dy na cję przed się wzięć sze ro -

ko pa smo wych. Dla sa mo rzą dów waż ne jest

też to, że MA C jest be ne fi cjen tem pro jek tu sys -

te mo we go, któ ry ma po móc wła dzom lo kal -

nym w two rze niu sie ci. Utwo rze nie no we go mi -

ni ster stwa nie zmie ni ło na to miast nic we współ -

pra cy UKE z sa mo rzą da mi. Opi niu je my – jak

wspo mnia łam wcze śniej – ich wnio ski o wpi sa -

nie ich do re je stru jst wy ko nu ją cych dzia łal ność

z za kre su te le ko mu ni ka cji. Pro wa dzi my Kra jo -

we Fo rum Sze ro ko pa smo we, w ra mach któ re -

go po ma ga my i or ga ni zu je my np. kon fe ren cje

dla za in te re so wa nych bu do wą sie ci sze ro ko -

pa smo wych. Obec nie przy go to wu je my wzór

ofer ty udo stęp nia nia in fra struk tu ry wy bu do wa -

nej przez sa mo rzą dy fir mom ko mer cyj nym. To

do ku ment wska zu ją cy, w ja ki spo sób i za ile

ma ją ofe ro wać do stęp do bu do wa nej przez

sie bie sie ci. Chcia ła bym, aby był go to wy we

wrze śniu. Z dru giej stro ny, przy go to wa li śmy

pro jekt ofer ty Te le ko mu ni ka cji Pol skiej dzier ża -

wy in fra struk tu ry te go ope ra to ra przez sa mo -

rzą dy. Jest to istot ne dla wy dat ko wa nia przez

sa mo rzą dy pie nię dzy z fun du szy unij nych, bo

tyl ko kosz ty dzier ża wy wie lo let niej i nie odwo łal -

nej są zwra ca ne przez UE.

– Cho dzi o od cin ki łą czy TP, któ re sta ną się

czę ścią sie ci re gio nal nych bu do wa nych

przez sa mo rzą dy. Czy to bę dzie de cy zja

obo wią zu ją ca Te le ko mu ni ka cję Pol ską?

– Tak, to są roz wią za nia w ofer cie ra mo wej TP.

Opi sa li śmy wszyst kie wa run ki, wzór umo wy,

na ile lat mo że być ta ka dzier ża wa, opła ty.

W tej chwi li pro jekt jest na eta pie kon sul ta cji

ryn ko wych.

– Wspo mnia ła Pa ni o pro jek cie sys te mo -

wym, czy li po mo cy do rad czej, ja kiej ma

udzie lać MAC sa mo rzą dom bu du ją cym sieć

z pie nię dzy unij nych. Czy je go uru cho mie nie

pół to ra ro ku przed koń cem obec nej per -

spek ty wy fi nan so wej UE i 2,5 ro ku przed za -

koń cze niem roz li czeń ma jesz cze sens?

– Oczy wi ście, le piej by ło by, gdy by pro jekt sys -

te mo wy wy star to wał przed roz po czę ciem prac

przez sa mo rzą dy. Tak się nie sta ło. Ale na dal

jest on po trzeb ny. Bli sko współ pra cu je my

z MA iC i wiem, jak du żo py tań do ty czą cych

bu do wy sie ci do sta je mi ni ster stwo od sa mo -

rzą dów. Py ta ją one, jak przy go to wać SIWZ,

któ ry tryb po stę po wa nia prze tar go we go wy -

brać, jak ne go cjo wać i jak pod pi sy wać umo wy

z part ne ra mi.

Rów nież dru ga część pro jek tu sys te mo we go,

skie ro wa na do lu dzi nie ko rzy sta ją cych z In ter ne -

tu, jest bar dzo waż na. Jej ce lem jest po ka za nie

ko rzy ści, ja kie da je uży wa nie sie ci. Cho dzi

o pod nie sie nie ja ko ści ży cia tych osób, a z dru -

giej stro ny, bu do wa nie po py tu na In ter net.

– Jak Pa ni Pre zes oce nia za awan so wa nie

bu do wy sie ci sze ro ko pa smo wych w Pol sce

za unij ne pie nią dze? Czy zdą ży my wy ko rzy -

stać te środ ki?

– Nie wy obra żam so bie, że nie wy da my tych

pie nię dzy. Ich wła ści we wy ko rzy sta nie to wiel -

ka od po wie dzial ność cią żą ca na wła dzach

pań stwa i wło da rzach re gio nal nych: mar szał -

kach wo je wództw, pre zy den tach miast, sta ro -

stach, bur mi strzach i wój tach. Nie mo że my

ska zać na szych oby wa te li na wy klu cze nie cy -

fro we, z ko lei go spo dar ka, któ ra nie wy ko rzy -

stu je In ter ne tu, jest uwstecz nio na. Na to nie

mo że my so bie po zwo lić.

Pa trząc na za awan so wa nie pro jek tów re gio nal -

nych sie ci sze ro ko pa smo wych, je stem opty -

mist ką. Po mo rze i wo je wódz two lu bu skie

drogowskazy cyfrowej polski

5

Europejska Agenda

Cyfrowa zakłada,

iż do 2015 r.

połowa,

a do 2020 r.

wszyscy

Europejczycy będą

mieć dostęp

do Internetu

o przepustowości

przekraczającej

30 Mb/s.

Fo

t. M

are

k Z

aw

ad

ka

/Ou

t o

f B

ox

Ph

oto

s

gaj_csi.qxd 12-06-30 11:12 Page 5

roz strzy gnę ły kon kur sy i ma ją już pod pi sa ne umo wy

z ope ra to rem, któ ry bu du je sieć, do kła da jąc

do środ ków pu blicz nych swo je pie nią dze. Obej mu -

ją ca pięć wo je wództw sieć Pol ski Wschod niej uzy -

ska ła unij ną no ty fi ka cję, nie ma więc już tam żad -

nych for mal nych prze szkód blo ku ją cych bu do wy.

No ty fi ka cję ma też Wiel ko pol ska, a nie dłu go uzy ska

ją Ma zow sze. Rów nież mniej sze pro jek ty są re ali zo -

wa ne. Nie któ re już za koń czy ły się suk ce sem, przy -

kła da mi są: El bląg, Ełk, Szcze cin, Pu ła wy, Chełm.

– Ma my już do świad cze niach z bu do wy sie ci

przez sa mo rzą dy. Czy to efek tyw ny mo del?

– Mo im zda niem, błę dem by ło sce do wa nie przez

rząd w 2007 r. bu do wy sie ci szkie le to wej na wo je -

wódz twa. Mar szał ko wie róż nie pod cho dzą do te go

za da nia, wy bie ra ją od mien ne mo de le je go re ali za cji.

Bra ku je ko or dy na cji, bo rząd nic nie mo że na rzu cić

re gio nom, mo że tyl ko do ra dzać. Bar dziej efek tyw ne

by ło by cen tral ne za rzą dza nie two rze niem sie ci szkie -

le to wej. Ta opi nia, oczy wi ście, nie do ty czy lo kal nych

pro jek tów, one po win ny być re ali zo wa ne przez sa -

mo rzą dy.

Sa mo rzą dy zaś po win ny mieć wpływ na bu do wę

przez lo kal ne fir my sie ci ostat niej mi li, czy li bez po -

śred nio do od bior ców. Bez tych łą czy oby wa te le nie

bę dą mo gli ko rzy stać z sie ci szkie le to wych stwo rzo -

nych przez sa mo rzą dy. To obec nie bar dzo waż -

na kwe stia. UKE po ma ga Wła dzy Wdra ża ją cej Pro -

gra my Eu ro pej skie w oce nie pro jek tów re ali zo wa -

nych w ra mach dzia ła nia 8.4 PO IG, z któ re go

do fi nan so wy wa na jest bu do wa ostat niej mi li.

– Jak Pa ni Pre zes wi dzi przy szły po dział ról mię -

dzy biz ne sem i sa mo rzą da mi w roz wo ju sie ci te -

le ko mu ni ka cyj nych?

– Ry nek te le ko mu ni ka cyj ny jest stric te pry wat ny. In ter -

wen cja pu blicz na moż li wa jest tyl ko tam, gdzie jest to

ko niecz ne ze wzglę du na in te res oby wa te li i brak in -

we sty cji ko mer cyj nych. My ślę więc, że rów nież

w przy szło ści sa mo rzą dy bę dą bu do wać sieć

na tych te re nach, gdzie fir mom te le ko mu ni ka cyj nym

ni gdy nie bę dzie się opła ca ło in we sto wać.

– UKE ogra ni cza pa ra me try tzw. dar mo we go In -

ter ne tu udo stęp nia ne go przez gmi ny. To bul wer -

su je sa mo rzą dow ców, w kam pa nii sa mo rzą do -

wej „dar mo wy do stęp do sie ci” był prze cież czę -

sto po ja wia ją cą się obiet ni cą. Czy po dej ście UKE

do tej usłu gi mo że się zmie nić?

– Mam do brą in for ma cję. Za mie rzam do ko nać

zmian w sta no wi sku UKE do ty czą cym In ter ne tu

do star cza ne go przez gmi ny bez płat nie lub po ni -

żej kosz tów. Mię dzy in ny mi zwięk szy my do pusz -

czal ną mak sy mal ną prze pływ ność z 256 na 512

kb/s. Po strze gam tę usłu gę ja ko pro mu ją cą In ter -

net i bu du ją cą po pyt. Dzię ki niej ktoś nie prze ko na -

ny, że war to ko rzy stać z sie ci, mo że ją wy pró bo -

wać, prze ko nać się, że do stęp do In ter ne tu jest

przy dat ny. Po za tym, jest to roz wią za nie pro mu ją -

ce pol skie miej sco wo ści. Dzię ki nie mu tu ry ści mo -

gą przej rzeć swo ją pocz tę elek tro nicz ną, zo ba -

czyć, co cie ka we go dzie je się w od wie dza nym

mie ście. Czy li ko rzy stać z In ter ne tu tak, jak gdzie

in dziej na świe cie.

drogowskazy cyfrowej polski

6

Fo

t. M

are

k Z

aw

ad

ka

/Ou

t o

f B

ox

Ph

oto

s

gaj_csi.qxd 12-06-30 11:12 Page 6

Oni zmieniają

Polskę

07 zmieniaja_csi.qxd 12-07-01 11:34 Page 1

8

Fot. Marek Zawadka/Out of Box Photos

– Ja ką ro lę w edu ka cji od gry wa ją no wo cze sne

tech no lo gie?

– Włą cza nie tech no lo gii w pra cę z ucznia mi jest

naj waż niej szym ele men tem przy go to wy wa nia ich

do dal szych eta pów edu ka cji, a tak że pierw szej

pra cy. Do sto so wa nie spo so bu na ucza nia do cy fro -

wej ery wy ma ga jed nak cze goś wię cej niż tyl ko in -

sta lo wa nia w kla sie kom pu te rów. War to pa mię tać,

że aby zro bić to efek tyw nie, oprócz in fra struk tu ry

i opro gra mo wa nia tak że na uczy cie le mu szą być

przy go to wa ni do cy fro we go na ucza nia – a to wy -

ma ga od każ de go człon ka sys te mu edu ka cyj ne go

zjed no cze nia się wo kół wspól ne go ce lu, ja kim jest

po pra wa ja ko ści i ade kwat no ści kształ ce nia.

Pio nier skie pla ców ki edu ka cyj ne na ca łym świe cie

wy bie ga ją dziś już da le ko po za gra ni ce tra dy cyj nie

ro zu mia nej szko ły. Opie ra jąc się na me to dach,

w ja kich ucznio wie wy ko rzy stu ją tech no lo gie w co -

dzien nym ży ciu, roz wią za nie Cy fro wej Szko ły Dell

po ma ga ka drze na uczy ciel skiej oraz oso bom od -

po wie dzial nym za tech no lo gie stwo rzyć pod sta wy

cy fro we go, opar te go na współ pra cy na ucza nia.

Po dej ście Del la po zwa la wy ko rzy stać róż ne sty le

na ucza nia w ła twy i efek tyw ny spo sób, wy ko rzy stu -

jąc przy tym sze ro ki za kres urzą dzeń.

– Od cze go szko ły po win ny za cząć?

– Przy opra co wy wa niu wspo ma ga nych cy fro wo

pro gra mów edu ka cyj nych, szko ły po win ny mieć ja -

sno okre ślo ny cel co do za mie rzo nych re zul ta tów

i do pie ro wte dy two rzyć roz wią za nia, któ re do nie -

go do pro wa dzą. Ta kie po dej ście gwa ran tu je, że

czas na uczy cie li oraz ca łej ka dry jest wy ko rzy sty -

wa ny w spo sób prze my śla ny i wspie ra się ich roz -

wój za wo do wy.

W ra mach swo ich pro fe sjo nal nych usług edu ka -

cyj nych, Dell na ca łym świe cie współ pra cu je z wy -

bra ny mi szko ła mi w ce lu iden ty fi ka cji naj waż niej -

szych ka te go rii pro fe sjo nal ne go szko le nia, a dzię -

ki zdo by te mu w ten spo sób do świad cze niu

spe cja li ści Del la mo gą po móc jed nost kom edu -

ka cyj nym stwo rzyć wła sne pla ny, któ re po zwo lą

zin te gro wać no wo cze sne tech no lo gie w szko le

dla przy spie sze nia roz wo ju uczniów i osią ga nych

przez nich wy ni ków.

Z Romanem

WiskoWskim,

dyrektorem

sprzedaży

do sektora

publicznego

firmy Dell,

rozmawia

stanisław

Wetliński.

Cyfrowa szkoła to nie tylko sprzęt

wiskowski_csi.qxd 12-06-30 11:20 Page 8

– Czy cy fro wa szko ła to tyl ko sprzęt?

– Sprzęt sta no wi tyl ko uzu peł nie nie cy fro wej szko ły.

Jed nym z naj waż niej szych ele men tów jest pro -

gram do za rzą dza nia tre ścią. Bez nie go nie moż -

na mó wić o pra cy uczniów i na uczy cie la z kom pu -

te ra mi. To zin te gro wa ny i kom plek so wy sys tem

wspo ma ga ją cy pra cę me ry to rycz ną na uczy cie la,

jak rów nież wpro wa dza ją cy in te rak tyw ne ele men ty

do pro wa dzo nej lek cji. Do je go pod sta wo wych za -

dań na le ży funk cjo nal ność pre zen ta cji mul ti me dial -

nej, za pi su lek cji utwo rzo nej przez na uczy cie la oraz

moż li wość kon tro lo wa nia i nad zo ru nad pra cą

uczniów w do wol nym mo men cie pro wa dzo nej lek -

cji. In te rak tyw ne aspek ty apli ka cji wzbo ga ca ją

prze kaz me ry to rycz ny, jak rów nież zwięk sza ją uwa -

gę słu cha czy i spra wia ją, że na uczy ciel z ro li wy kła -

dow cy prze kształ ca się w ro lę współ part ne ra

uczniów w trak cie pro wa dzo nej lek cji. Przy go to wa -

ne z uży ciem sys te mu mul ti me dial ne lek cje mo gą

być gro ma dzo ne bez po śred nio w sys te mie

i współ dzie lo ne po mię dzy róż ny mi gru pa mi na -

uczy cie li

– Czym kie ro wać się wy bie ra jąc do staw cę roz -

wią zań cy fro wej szko ły?

– Roz wią za nia two rzą ce cy fro wą szko łę mu szą być

stwo rzo ne z my ślą o wie lo let nim, in ten syw nym wy -

ko rzy sty wa niu. W ob li czu cięć bu dże to wych szko ły

nie mo gą so bie dziś po zwo lić na cią głą wy mia nę in -

fra struk tu ry. Nie ma więc mo wy o kom pro mi -

sach – roz wią za nia mu szą cha rak te ry zo wać się naj -

wyż szą ja ko ścią i wy daj no ścią, aby od po wia da ły

na po trze by uczniów i na uczy cie li przez dłu gi czas.

Waż ne jest też, aby w przy pad ku wy stą pie nia

pro ble mów, re ak cja na nie ze stro ny pro du cen ta

by ła szyb ka. Dell mo że po chwa lić się te go ty pu

ser wi sem – wy star czy roz mo wa z na szym dzia -

łem wspar cia tech nicz ne go, aby pro blem zo stał

roz wią za ny zdal nie, al bo tech nik na stęp ne go

dnia ro bo cze go oso bi ście od wie dził szko łę i do -

ko nał na pra wy.

– Czy kom pu te ry dla szkół róż nią się od skle po -

wych od po wied ni ków?

– W ofe ro wa nych dla edu ka cji kon fi gu ra cjach więk -

szą wa gę przy kła da się do wy trzy ma ło ści, a tak że

wy po sa ża się je w do dat ko we funk cje. Na przy -

kład, kon fi gu ro wal na lamp ka ak tyw no ści sie ci po -

zwa la na uczy cie lo wi zo rien to wać się, któ rzy ucznio -

wie prze glą da ją stro ny in ter ne to we za miast sku pić

się na swo ich za da niach. Je śli uczeń prze glą da

stro ny, świe ci się na bia ło, je śli pra cu je, tak jak po -

wi nien, na zie lo no.

Du ży wy bór pro ce so rów z ro dzi ny In tel Co re po -

zwa la do pa so wać kom pu te ry do wy ma gań da nej

gru py uczniów lub ka te go rii wie ko wej, ofe ru jąc wy -

star cza ją cy za pas mo cy do na uki. Dzię ki bar dzo

krót kie mu cza so wi ła do wa nia (po ni żej go dzi ny),

a jed no cze śnie dłu gie mu cza so wi pra cy na aku -

mu la to rze (do 19 go dzin) no te bo oki z se rii La ti tu de

E -Fa mi ly ofe ru ją ela stycz ność i moż li wość ko rzy -

sta nia z nich w wie lu kla sach (lub zdal nie) przez ca -

ły dzień za jęć. Pod świe tla na kla wia tu ra po zwa la

uczniom ro bić no tat ki na wet w sła bo oświe tlo nych

sa lach – na przy kład, po za sło nię ciu okien w ce lu

po ka za nia pre zen ta cji. Spe cjal ny czuj nik au to ma -

tycz nie do pa so wu je ja sność ekra nu do na tę że nia

świa tła w po miesz cze niu lub na ze wnątrz.

– Co więc two rzy cy fro wą szko łę?

– Wy bór tech no lo gii po wi nien być po prze dzo ny

po głę bio ną ana li zą, tak aby roz wią za nie speł nia ło

póź niej ocze ki wa nia da nej jed nost ki edu ka cyj nej,

jed nak ogól nie do stęp ne roz wią za nia moż na po -

dzie lić na te znaj du ją ce się po stro nie ucznia,

wspie ra ją ce na uczy cie la oraz two rzą ce ser ce cy fro -

wej szko ły, nie wi docz ne na pierw szy rzut oka, ale

za pew nia ją ce jej spraw ne funk cjo no wa nie.

Ucznio wie mo gą ko rzy stać z kom pu te ra prze no -

śne go z od po wied nim opro gra mo wa niem, lub też

in ne go urzą dze nia, na przy kład ta ble tu, któ re po -

zwo li wy ko ny wać te sa me ope ra cje, co tra dy cyj ny

kom pu ter, z moż li wo ścią za in sta lo wa nia opro gra -

mo wa nia, któ re po zwo li na uczy cie lo wi za rzą dzać

wszyst ki mi urzą dza nia mi i kom pu te ra mi w kla sie

na po trze by pro wa dzo nych lek cji. No wo cze sne

lap to py, na przy kład z se rii Vo stro, ofe ru ją nie zbęd -

ną kom bi na cję cech po ma ga ją cą w tym za da -

niu – są wy daj ne, ma ją nie wiel kie roz mia ry

(ekran 13 ca li) i wa gę, wzmoc nio ną alu mi nio wą

obu do wę zwięk sza ją cą wy trzy ma łość sprzę tu oraz

zin te gro wa ną ba te rię.

Po stro nie na uczy cie la w za sa dzie po trzeb ny jest

ta ki sam sprzęt, choć za zwy czaj wy bie ra się roz -

wią za nia o lep szych pa ra me trach niż kom pu te ry

uczniow skie – na przy kład, z ekra nem do ty ko -

wym – jak La ti tu de XT2, któ ry umoż li wia wy ko ny wa -

nie ta kich ope ra cji, jak prze wi ja nie, prze su wa nie,

ob ra ca nie i po więk sza nie za war to ści ekra nu za po -

mo cą pi sa ka lub ge stów. To ide al ne roz wią za nie

dla na uczy cie la bę dą ce go sta le w ru chu i od po -

wied nie na rzę dzie, któ re spraw dzi się ja ko „cen -

trum do wo dze nia” każ dej lek cji, z któ re go za rzą dza

się opro gra mo wa niem edu ka cyj nym po trzeb nym

do jej pro wa dze nia.

Kwe stię ła do wa nia ba te rii po szcze gól nych kom pu -

te rów moż na roz wią zać wy bie ra jąc spe cjal ną szaf -

kę do ła do wa nia, któ ra słu ży tak że do prze cho wy -

wa nia sprzę tu i bez piecz ne go prze miesz cza nia go

po szko le. Ta ka szaf ka uprasz cza za rzą dza nie

kom pu te ra mi uczniow ski mi i po zwa la utrzy mać po -

rzą dek w kla sie.

Cy fro wa kla sa nie obej dzie się dziś też bez ta kich

do dat ko wych urzą dzeń, jak dru kar ki, ska ne ry,

sprzęt na gła śnia ją cy, pro jek tor czy ta bli ca in te rak -

tyw na, któ ra jest no wo cze sną al ter na ty wą dla kre dy

i gąb ki. Oczy wi ście, wszyst kie urzą dze nia po win ny

być spię te od po wied nią in fra struk tu rą sie cio wą

oraz mieć moż li wość sko rzy sta nia z In ter ne tu.

W ide al nej sy tu acji wszyst kie kla sy w szko le są wy -

po sa żo ne w ten sam spo sób, a do dat ko we punk -

ty do wo dze nia, na przy kład u dy rek to ra szko ły

i w ga bi ne cie na uczy cie la, po zwa la ją śle dzić po stę -

py uczniów i wy mie niać się in for ma cja mi. In sta lu je

się też od po wied nio wy daj ne ser we ry, któ re słu żą

mię dzy in ny mi do prze cho wy wa nia da nych

uczniów i na uczy cie li oraz co dzien nej ko mu ni ka cji

we wnętrz nej i ze wnętrz nej. Ob ser wu je my już pierw -

sze te go ty pu kom plek so we wdro że nia. Wie rzę, że

z cza sem sta ną się one stan dar dem.

ONI zmIeNIają pOlskę

9

wiskowski_csi.qxd 12-06-30 11:20 Page 9

– Czy Pol ska jest go to wa, by stać się kra jem cy fro wym?

– Tak, oczy wi ście, Pol ska jest na to go to wa. Tak na praw dę

jest to wy móg cy wi li za cyj ny i nie ma in nej moż li wo ści roz wo -

ju dla na sze go kra ju. Je śli nie bę dzie my go to wi na przy ję cie

i ko rzy sta nie z tech no lo gii cy fro wych, po pro stu sa mi od se -

pa ru je my się od świa ta. Na szczę ście, nic ta kie go nam nie

gro zi. Bio rąc pod uwa gę dro gę, ja ką prze szli śmy przez

ostat nich pięć -dzie sięć lat, mo że my śmia ło po wie dzieć, że

Pol ska sta je się kra jem, w któ rym te le in for ma ty ka jest co -

dzien no ścią za rów no dla pań stwa. jak i oby wa te li. De ka dę

te mu wie lu oso bom nie przy szło by do gło wy, że na tej dro -

dze zro bi my ta ki po stęp. Przed na mi jesz cze wie le za dań,

ale mu si my pa mię tać, że tech no lo gia zmie nia się tak szyb -

ko, iż trud no zde fi nio wać kon kret ny próg, po prze kro cze niu

któ re go bę dzie my mo gli po wie dzieć: te raz je ste śmy go to wi!

Jest ina czej. Pol ska, tak jak in ne kra je, mu si nie ustan nie sta -

rać się na dą żać za zmia na mi tech no lo gicz ny mi. Dla te go

pro ce su nie ma al ter na ty wy.

– My, oby wa te le, chęt nie ko rzy sta my z ban ko wo ści elek tro -

nicz nej, po słu gu je my się smart fo na mi, ro bi my za ku py

przez In ter net. Z dru giej stro ny, je śli idzie o moż li wo ści, ja -

kie oby wa te lo wi stwa rza e -ad mi ni stra cja, są one na dal

dość skrom ne. Czy nie jest tak, że oby wa te le „ucie kli” pań -

stwu, je śli cho dzi o cy fry za cję?

– Ten pro blem moż na spro wa dzić do za gad nie nia po py tu

i po da ży. Ry nek ko mer cyj ny wy prze dza z re gu ły to, co na zy -

wa my sfe rą pu blicz ną. I to zja wi sko do ty czy nie tyl ko Pol ski.

Ofer ta ryn ku ko mer cyj ne go spra wia, że oby wa te le chęt nie

się ga ją po co raz to now sze tech no lo gie, pro duk ty i roz wią -

za nia. Oswa ja ją się z ni mi i z cza sem wy wie ra ją pre sję

na sfe rę pu blicz ną, by mo gli z tych tech no lo gii ko rzy stać tak -

że w ob sza rze ad mi ni stra cji. Do sko na łym te go przy kła dem

są elek tro nicz ne PIT -y. Lu dzie, któ rzy od daw na ko rzy sta li

z ban ko wo ści in ter ne to wej, ro bi li elek tro nicz ne prze le wy,

uzna li, że w ten sam spo sób chcą kon tak to wać się np.

z urzę dem skar bo wym. Po wstał za tem po pyt, któ ry na dał

sens stwo rze niu po da ży ta kiej usłu gi. W efek cie z ro ku

na rok szyb ko przy by wa oby wa te li wy sy ła ją cych PIT -y dro gą

elek tro nicz ną. Po dob nie rzecz się ma z e -usłu ga mi w ad mi -

ni stra cji. Pre sja na to, by więk szość spraw w urzę dzie moż -

na by ło za ła twić zdal nie, bę dzie ro sła, a pań stwo bę dzie

mu sia ło na tę pre sję od po wie dzieć po da żą ta kich usług. Po -

nad to, je śli pań stwo zro zu mie, że oby wa tel to tak na praw dę

klient i że trze ba mu się umieć „sprze dać”, sa mo za cznie za -

bie gać o po sze rze nie usług w ob sza rze e -ad mi ni stra cji oraz

o to, by re la cje oby wa tel -pań stwo by ły jak naj lep sze. Ban ki,

wpro wa dza jąc ban ko wość elek tro nicz ną, chcia ły być le piej

po strze ga ne przez swo ich klien tów, upro ścić i przy spie szyć

10



Dialog –klucz do sukcesu

Z Pawłem CZajkowskim,

prezesem HP w Polsce,

rozmawia jarosław molga.

czajkowski_csi.qxd 12-06-30 11:25 Page 10

za�ła�twia�nie� spraw,� umoż�li�wić� klien�tom� du�żą� oszczęd�-

ność�cza�su,�mar�no�wa�ne�go�na sta�nie�w ko�lej�kach�czy�po�-

szu�ki�wa�nie�od�dzia�łu.�W efek�cie�bu�do�wa�ły�swój�po�zy�tyw�-

ny�wi�ze�ru�nek�przy�ja�znej�in�sty�tu�cji.�Tak�mo�że�się�stać�rów�-

nież�w przy�pad�ku�sfe�ry�pu�blicz�nej�–� zwięk�sze�nie�ofer�ty

usług� cy�fro�wych�mo�że�w re�zul�ta�cie� znacz�nie� po�pra�wić

wi�ze�ru�nek�pań�stwa�w oczach�oby�wa�te�li.�To�z ko�lei�prze�-

ło�ży�się�na gło�sy�wy�bor�ców,�do�ce�nia�ją�cych�po�pra�wę�ja�-

ko�ści�ży�cia,�co�mo�że�świet�nie�na�pę�dzać�dy�na�mi�kę�cy�fry�-

za�cji�pań�stwa.�

– Jed nak o ile w sa mo rzą dach rze czy wi ście pro jek ty cy -

fro we są na do brej dro dze, o ty le z du ży mi pro jek ta mi

cen tral ny mi wciąż ma my pro ble my. Z dru giej stro ny,

uda ło się stwo rzyć ta ki sys tem, jak IACS, któ ry od lat

dzia ła. Co jest przy czy ną po ra żek, a co mo że być mo to -

rem do prze ła ma nia obec nej sy tu acji?

–�W ubie�głym�ro�ku�po�wsta�ło�no�we�Mi�ni�ster�stwo�Ad�mi�ni�-

stra�cji�i Cy�fry�za�cji�i to�jest�z pew�no�ścią�krok�na�przód.�Jest

wresz�cie� ośro�dek�w struk�tu�rach� rzą�du,� ocze�ki�wa�ny� nie

tyl�ko�przez�bran�żę�IT,�któ�ry�ko�or�dy�nu�je�róż�ne�dzia�ła�nia�re�-

sor�to�we� zwią�za�ne� z in�for�ma�ty�za�cją� pań�stwa.� Trze�ba

pod�kre�ślić,� że� bu�du�jąc� sys�te�my�w róż�nych�ob�sza�rach,

np.�w sfe�rze�ochro�ny�zdro�wia,�to�wła�ści�we�re�sor�ty�naj�le�-

piej�wie�dzą,�ja�ką�funk�cjo�nal�ność�po�win�ny�mieć�sys�te�my,

ja�kie�ob�sza�ry�ad�re�so�wać� i do ja�kich�użyt�kow�ni�ków�po�-

win�ny� być� skie�ro�wa�ne.� Ta� spe�cy�fi�ka� re�sor�to�wa� po�win�-

na zo�stać�za�cho�wa�na.�Jed�nak�ro�lą�MA�iC�jest�ko�or�dy�na�-

cja� tych� dzia�łań,� wy�zna�cza�nie� stan�dar�dów,� kon�tro�la

nad tym,�by�po�szcze�gól�ne,�re�sor�to�we�sys�te�my�two�rzy�ły

spój�ny�eko�sys�tem�e�-ad�mi�ni�stra�cji.�Po�ja�wie�nie�się�no�we�-

go�mi�ni�ster�stwa�da�je�na�dzie�ję�za�rów�no�na roz�wój�re�sor�-

to�wych�pro�jek�tów,�jak�i na ich�spój�ność�–�dla�do�bra�oby�-

wa�te�li� i pra�wi�dło�we�go� funk�cjo�no�wa�nia� po�szcze�gól�nych

ob�sza�rów�ad�mi�ni�stra�cji�pu�blicz�nej.�Do�tych�czas�w Pol�sce

bu�do�wa�li�śmy�„wy�spy”�i wie�le�z nich�ma�so�lid�ną�kon�struk�-

cję.�Wspo�mnia�ny�IACS,�sys�te�my�ZUS�czy�elek�tro�nicz�ne

PIT�-y�są�te�go�przy�kła�dem.�By�stwo�rzyć�wspo�mnia�ny�eko�-

sys�tem�e�-ad�mi�ni�stra�cji,�mu�si�my�prze�stać�bu�do�wać�„wy�-

spy”,�a za�cząć�my�śleć�i dzia�łać�kom�plek�so�wo,�two�rząc

sys�te�my,� któ�re� bę�dą�mo�gły�mię�dzy� so�bą� współ�pra�co�-

wać,�wy�mie�niać�in�for�ma�cje�i na�wza�jem�się�uzu�peł�niać.�

– Po stro nie od bior ców in for ma ty za cja nie za wsze jest

do brze przyj mo wa na. Kie dy pro wa dzo no pi lo taż e -re -

cep ty wLesz nie, tyl ko nie licz ne ap te ki przy stą pi ły donie -

go, a re gio nal na izba ap te kar ska wprost znie chę ca ła ap -

te ka rzy do bra nia udzia łu w pi lo ta żu. Skąd bio rą się ta -

kie za cho wa nia i jak im prze ciw dzia łać?

–�Na to�py�ta�nie�nie�ma�pro�stej�od�po�wie�dzi.�Skła�da�się

na to�sze�reg�czyn�ni�ków.�Jed�nym�z nich�jest�ludz�ka,�psy�-

cho�lo�gicz�na oba�wa�przed zmia�ną.�Pro�szę�so�bie�przy�po�-

mnieć,� że� gdy� oso�bi�ste� kon�ta� ban�ko�we,� czy�li� tzw.�

ROR�-y,�sta�ły�się�w Pol�sce�po�wszech�ne,�ko�rzy�sta�li�z nich

przede� wszyst�kim� lu�dzie� mło�dzi,� bar�dziej� otwar�ci

na zmia�ny,� świa�do�mi� ko�rzy�ści� z po�sia�da�nia� wła�sne�go

kon�ta�w ban�ku.�Z cza�sem�rów�nież�in�ni�za�czę�li�się�prze�ko�-

ny�wać�do te�go�roz�wią�za�nia.�Obec�nie�na�wet�eme�ry�ci�co�-

raz�czę�ściej�po�słu�gu�ją�się�wła�snym�kon�tem�ban�ko�wym.

Po�dob�nie�jest�z cy�fry�za�cją.�Nie�któ�rzy�się�jej�oba�wia�ją,�ale

gdy�prze�ko�na�ją�się,�że�in�ni�już�ko�rzy�sta�ją�z no�wych�na�rzę�-

dzi�i przy�no�si�im�to�ko�rzy�ści,�sa�mi�rów�nież�po te�na�rzę�dzia

się�gną.

Trud�no� też� nie� za�uwa�żyć,� że� np.� w ob�sza�rze� ochro�ny

zdro�wia�ście�ra�ją�się�róż�ne�kon�cep�cje�i in�te�re�sy.�Cy�fry�za�-

cja�po�wo�du�je,�że�zni�ka�ją�nie�do�okre�ślo�ne�sza�ro�ści.�Sys�-

tem�in�for�ma�tycz�ny�zbie�ra�twar�de�da�ne�i ana�li�zu�je�je.�Nie

ma�tu�miej�sca�na nie�do�mó�wie�nia�czy�in�ter�pre�ta�cje.�Ta�ka

sy�tu�acja� mo�że� wy�wo�ły�wać� wie�le� obaw� i nie� mu�si� się

wszyst�kim�po�do�bać.�Z te�go�po�wo�du,�kie�dy�pod�pi�sy�wa�li�-

śmy�umo�wę�na bu�do�wę�sys�te�mu�P1�z Cen�trum�Sys�te�-

mów� In�for�ma�cyj�nych� Ochro�ny� Zdro�wia,� po�świę�ci�li�śmy

spo�ro�cza�su�na roz�mo�wę�o tym,�w ja�ki�spo�sób�prze�ko�-

nać�śro�do�wi�sko�me�dycz�ne�do ko�rzy�sta�nia�z no�wych�na�-

rzę�dzi,�gdy�już�po�wsta�ną.�Chce�my�bo�wiem�unik�nąć�sy�tu�-

acji,�w któ�rej�zbu�du�je�my�sys�tem,�z jakiego�po�tem�do�ce�-

lo�we� gru�py� za�wo�do�we� i in�sty�tu�cje� nie� bę�dą� ko�rzy�stać.

Dla�te�go�wspól�nie�z CSIOZ�i in�ny�mi�do�staw�ca�mi�roz�wią�-

zań�dla�pro�jek�tu�P1�chce�my�pro�wa�dzić�spój�ne�dzia�ła�nia

in�for�ma�cyj�ne�i edu�ka�cyj�ne,�któ�rych�ce�lem�bę�dzie�prze�ka�-

za�nie� śro�do�wi�sku�me�dycz�ne�mu� jak� naj�szer�szej� wie�dzy

na te�mat�bu�do�wa�nych�roz�wią�zań�i ko�rzy�ści�z ich�sto�so�-

wa�nia.�Z sa�tys�fak�cją�chcę�za�uwa�żyć,�że�Cen�trum�do�sko�-

na�le�ro�zu�mie�wa�gę�tej�kwe�stii.�

– Na ile istot ny jest dia log mię dzy do staw cą a od bior cą

i na ja kim eta pie po wi nien mieć miej sce? Przy kład,

o któ rym Pan wspo mi na, czy li wspól ne dzia ła nie HP

i CSIOZ, po ka zu je, że bez ta kie go dia lo gu trud no o uda -

ny pro jekt. Tym cza sem czę sto moż na spo tkać się z opi -

nia mi, że ta ki dia log jest czymś na gan nym.

–�Dia�log�jest�klu�czem�do suk�ce�su.�Oczy�wi�ście,�mu�si�on

być�przej�rzy�sty,�by�unik�nąć�za�rzu�tu�o stron�ni�czość.�Do�-

staw�cy�wno�szą�swo�je�do�świad�cze�nie,�któ�re�we�ry�fi�ku�je

wi�zje�i po�my�sły�za�ma�wia�ją�ce�go�i sta�no�wi�ba�zę�do póź�-

niej�szych�pro�jek�tów.�Od�bior�ca,�roz�ma�wia�jąc�z do�staw�-

ca�mi,�po�zna�je�oce�nę�swo�ich�po�my�słów� i tym�sa�mym

zy�sku�je� fun�da�ment� dla� do�bre�go� przy�go�to�wa�nia� kon�-

cep�cji� ich� re�ali�za�cji.� Na�tu�ral�nie,� po�ru�sza�jąc� się� w ra�-

mach,�ja�kie�kre�śli�usta�wa�o za�mó�wie�niach�pu�blicz�nych.

Rze�czo�wy,�trans�pa�rent�ny�dia�log�z bran�żą�IT�mo�że�być

pro�wa�dzo�ny�na wszyst�kich�szcze�blach.�Więk�szość�firm

IT� jest� zrze�szo�na w or�ga�ni�za�cjach� bran�żo�wych,� któ�re

mo�gą�je�re�pre�zen�to�wać�i wspól�nie,�np.�z MA�C,�wy�pra�-

co�wy�wać�pew�ne� roz�wią�za�nia,� oma�wiać�pro�ble�my� czy

szu�kać�opty�mal�nych�me�tod�współ�pra�cy.�Do�brym�przy�-

kła�dem�ta�kiej�ko�ope�ra�cji� jest�spo�tka�nie�przed�sta�wi�cie�li

MAC�z PIIiT,�na któ�rym�po�sta�no�wi�li�śmy,�że�wspól�nie�bę�-

dzie�my� pro�po�no�wać� sze�fo�wi� UZP� zmia�nę� nie�któ�rych

za�pi�sów� w Usta�wie� o za�mó�wie�niach� pu�blicz�nych.

Obec�nie� pra�cu�je�my� nad pro�po�zy�cja�mi� tych� zmian.

Moż�na więc� roz�wią�zy�wać� pro�ble�my� z ko�rzy�ścią� dla

wszyst�kich.

– Tech no lo gia szyb ko się zmie nia. Nie daw no mó wio -

no, że obec nym tren dem jest mo bil ność. W któ rą stro -

nę zmie rza ją tech no lo gie cy fro we, z dzi siej szej per -

spek ty wy?

–�Fakt,�że�uży�wa�my�co�raz�wię�cej�urzą�dzeń�mo�bil�nych,�że

co�raz� czę�ściej� pra�cu�je�my�w chmu�rze,� two�rzy�my� co�raz

więk�sze�i otwar�te�sys�te�my�spra�wia,�że�w naj�bliż�szym�cza�-

sie� za�sad�ni�czym� za�gad�nie�niem� sta�nie� się� bez�pie�czeń�-

stwo.�Do�ty�czy�to�np.�pro�jek�tu�P1,�któ�ry�bę�dzie�gro�ma�dził

da�ne� wraż�li�we,� a jed�no�cze�śnie� bę�dzie�mu�siał� być� do�-

stęp�ny� dla� wie�lu� użyt�kow�ni�ków.� Ab�so�lut�nie� klu�czo�wą

i prio�ry�te�to�wą� spra�wą� jest� za�tem� za�pew�nie�nie� bez�pie�-

czeń�stwa� da�nych� oraz� okre�śle�nie� za�sad� do�stę�pu

do nich.�

Mo�bil�ność�na�to�miast�od daw�na jest�kie�run�kiem,�w któ�-

rym�zmie�rza�my,� ale�w tym�ob�sza�rze� jest� jesz�cze�wie�le

do zro�bie�nia.�Ja,�na przy�kład,�bar�dzo�chciał�bym�słu�chać

mo�jej� ulu�bio�nej� ame�ry�kań�skiej� sta�cji� ra�dio�wej�w swo�im

sa�mo�cho�dzie�czy�np.�prze�by�wa�jąc�na Ma�zu�rach.�Nie�ste�-

ty,�na ra�zie�mo�bil�ny�In�ter�net�nie�za�wsze�mi�to�umoż�li�wia...


11

czajkowski_csi.qxd 12-06-30 11:25 Page 11

12


– Czy Pol ska jest go to wa, by stać się kra jem praw -

dzi wie cy fro wym?

– Jest go to wa, choć jest py ta nie, co trze ba zro bić, byrze czy wi ście ta kim kra jem się sta ła. Bio rąc jed nakpod uwa gę to, jak zmie nia się Eu ro pa, a tak że naszkraj, moż na być opty mi stą. Po wo ła nie do ży cia re sor tuad mi ni stra cji i cy fry za cji świad czy o tym, że rząd my ślipo waż nie o nada niu im pe tu cy fro we go na szej go spo -dar ce. Świad czy to tak że, że po stro nie rzą du ist nie jeco raz wię cej zro zu mie nia dla za gad nień zwią za nychz cy fry za cją. Mi ni ster Bo ni na le ży do lu dzi o wy so kichkom pe ten cjach, po tra fi my śleć sze ro ko i jest czło wie -kiem dia lo gu. Je śli uda mu się stwo rzyć re sort, któ ry,mo im zda niem, już funk cjo nu je bar dzo po praw nie, je -śli bę dzie my na dal iść w kie run ku dia lo gu z or ga ni za -cja mi po za rzą do wy mi, sa mo rzą da mi, biz ne -sem – spra wy cy fry za cji w Pol sce za czną iść szyb ciej.Dru gim po zy tyw nym czyn ni kiem jest Agen da Cy fro -wa 2020 przy ję ta przez UE, któ ra sta wia kra jomczłon kow skim okre ślo ne ce le, np. stwo rze nia od po -wied niej in fra struk tu ry sze ro ko pa smo wej. Przy go to -wy wa ny jest Na ro do wy Plan Sze ro ko pa smo wy, codo wo dzi zro zu mie nia ro li cy fry za cji i za po wia da po -dej mo wa nie ko lej nych dzia łań w tym ob sza rze. Do ty -czy to zresz tą wie lu in nych pro gra mów, np. na szcze -blu sa mo rzą do wym.By stać się kra jem praw dzi wie cy fro wym, bez -sprzecz nie mu si my stwo rzyć in fra struk tu rę in ter ne to -wą, mu szą po wstać sys te my, któ re bę dą na tej in fra -struk tu rze pra co wać i któ re obec nie się two rzą. Jed -nak mu si my mieć tak że użyt kow ni ków, któ rzy z te go,co stwo rzy my, bę dą chcie li i po tra fi li ko rzy stać. I o ilew przy pad ku sys te mów i in fra struk tu ry po świę ca siębar dzo wie le uwa gi, to ten trze ci ele ment wy ma gawię cej zro zu mie nia i dzia łań na rzecz przy go to wa niaużyt kow ni ków do ko rzy sta nia z tech no lo gii cy fro -wych. Dla te go bar dzo się cie szę, że zo stał uru cho -mio ny pro gram „La tar nik”, któ re go ce lem jest prze -ciw dzia ła nie wy klu cze niu cy fro we mu. In tel wspie ra te -go ty pu ini cja ty wy. Przy go to wa li śmy m. in. po rad nikPC Ba sic, opro gra mo wa nie uczą ce ob słu gi kom pu -te ra i In ter ne tu, po ka zu ją ce, jak wy ko rzy stać tech no -lo gie w co dzien nym ży ciu. Obec nie to nie kwe stia do -stę pu czy ce ny jest naj waż niej szym czyn ni kiem, któ -ry znie chę ca do ko rzy sta nia z no wo cze snychtech no lo gii, a ra czej oba wa przed ni mi, brak do strze -ga nia ko rzy ści, nie wie dza, brak chę ci ucze nia się.– A czy nie jest tak, że to brak e -usług pu blicz nych

jest jed ną z przy czyn te go, iż lu dzie nie wi dzą po -

trze by wej ścia w cy fro wy świat?

– Użyt kow ni cy ku pu ją kom pu ter nie tyl ko po to, by ko -rzy stać z e -usług pu blicz nych. Ist nie je sze reg ta kich,któ re re al nie uprasz cza ją ży cie, jak choć by ban ko wośćelek tro nicz na czy elek tro nicz ne PIT -y, któ re już obec nieofe ru ją re al ne ko rzy ści. Istot ne jest to, by po ja wi ła siępo wszech na świa do mość, że wej ście w świat cy fro wyto moż li wość za ła twia nia spraw urzę do wych, ale tak żecią głej edu ka cji, zna le zie nia pra cy, na by cia kwa li fi ka cji,by utrzy mać pra cę, itd. Lu dzie mu szą do strzec ko rzy -ści z wy ko rzy sty wa nia tech no lo gii i wte dy bę dą rów nieżchcieć ko rzy stać z usług pu blicz nych.– Co raz wię cej Po la ków jed nak wi dzi te ko rzy ści.

Tym cza sem moż na od nieść wra że nie, że sfe ra

pu blicz na nie na dą ża za tą oby wa tel ską go to wo -

ścią do cy fry za cji, czy np. ad mi ni stra cja ma ja kiś

spe cy ficz ny cha rak ter, że tak wła śnie się dzie je?

– W ad mi ni stra cji pra cu ją ci sa mi lu dzie, któ rzy ja kooby wa te le uży wa ją tech no lo gii cy fro wych. Nie tu więctkwi pro blem. Cho dzi ra czej o to, że aby wła ści wie zin -for ma ty zo wać ja kąś or ga ni za cję czy in sty tu cję, trze bado kład nie prze śle dzić wszyst kie pro ce sy, usys te ma ty -zo wać je, mo że nie któ re zmie nić. Ina czej na ło że nie te -le in for ma ty ki na ba ła gan da je dy nie zin for ma ty zo wa nyba ła gan. In fra struk tu ra, któ ra zo sta nie stwo rzo na, mu -si być bez piecz na, a spra wa AC TA w Pol sce po ka za -ła, że nie jest. To tak że ko niecz ność dia lo gu z ty mi, któ -rzy ma ją two rzyć od po wied nie sys te my. I wresz ciebar dzo waż ne jest, by dia log od by wał się tak że z ty mi,któ rzy ma ją być użyt kow ni ka mi tych sys te mów. Zna -my ta kie, któ re po wsta ły, a któ re są nie w peł ni wy ko -rzy sta ne. Przy kła dem ePU AP, któ ry od no to wał ok.60 ty się cy pro fi li za ufa nych, na mi lio ny Po la ków.W sfe rze pu blicz nej po trze ba też zro zu mie nia, że za -da niem każ dej or ga ni za cji jest two rze nie war to ści,a nie np. po ru sza nie się urzęd ni ków tyl ko w wą skimza kre sie prze pi sów, bo urzęd ni cy i te prze pi sy sąpo to, by dać ja kąś war tość. W mo men cie, kie dy ta -kie zro zu mie nie się po ja wi, tak że spra wy cy fry za cjiad mi ni stra cji za czną iść szyb ciej. I pa trząc na Pol skę,trze ba pod kre ślić, że ta kie zmia ny za cho dzą, aurzęd -ni cy są co raz bar dziej kom pe tent ni i ukie run ko wa nina po moc oby wa te lo wi.Na szym zda niem, two rze nie w sfe rze pu blicz nej e -usług wy ma ga rów nież ich pro mo cji wśród oby wa -te li, po ka za nia im, co mo gą zro bić, w ja ki spo sób i coim to przy nie sie. I tu bar dzo istot ne mo że być wspól -ne dzia ła nie rzą du i bran ży IT. Ist nie je na świe cie wie -le bar dzo do brych przy kła dów współ pra cy ad mi ni -stra cji z bran żą in for ma tycz ną w ce lu wspól nej pro -mo cji wy ko rzy sta nia tech no lo gii przez oby wa te li, jak

Musimy zadbaćo użytkownika

Z TomasZem

KleKowsKim,

prezesem firmy

intel w Polsce,

rozmawia

Jarosław molga

klekowski_csi.qxd 12-06-30 11:27 Page 12

choć by an giel ski pro gram Ho me In i tia ti ve. Wi dzi my po trze bę

ta kie go dia lo gu w Pol sce. Wspól nie mo że my osią gnąć wię cej

dzię ki sy ner gii dzia łań pro mo cyj nych rzą du i bran ży. Ko rzy ści

od nio są wszy scy – przy szli użyt kow ni cy tech no lo gii, rząd, bran -

ża IT, wzro śnie go spo dar ka, sta nie my się po po ro stu bar dziej

kon ku ren cyj nym kra jem. Je ste śmy go to wi ode grać ak tyw ną

ro lę w roz po czę ciu i roz wi nię ciu ta kiej współ pra cy.

– Ja kie ob sza ry sfe ry pu blicz nej mo gą być mo to rem cy fry -

za cji Pol ski?

– Jed nym z nich jest edu ka cja. Ru szył pi lo taż rzą do we go pro -

gra mu „Cy fro wa szko ła”. Te go ty pu ini cja ty wy wy ma ga ją bar -

dzo do brej ko or dy na cji mię dzy rzą dem, or ga ni za cja mi po za -

rzą do wy mi, szko ła mi i bran żą IT. W kra jach, któ re wdro ży ły po -

dob ne ini cja ty wy, ta ka współ pra ca (tak że w ob sza rze

wy pra co wa nia stan dar dów tech no lo gicz nych i me to dycz nych

dla edu ka cji) by ła klu czo wym czyn ni kiem de cy du ją cym o ich

suk ce sie. Cy fry za cja edu ka cji wy ma ga in nej fi lo zo fii my śle nia

o szko le i na ucza niu. Na si ucznio wie po tra fią li czyć, czy tać

i zna ją wie le fak tów, du żo go rzej jed nak wy pa da ją, kie dy idzie

o kre atyw ność, zdol ność lo gicz ne go my śle nia, roz wią zy wa nie

pro ble mów czy pra cę w gru pie. Tym cza sem to te umie jęt no ści

bę dą istot ne w ich przy szłym ży ciu. Mu szą na uczyć się ko rzy -

stać z tech no lo gii cy fro wych nie tyl ko po to, by zdo być ja kąś in -

for ma cję, ale też umieć te in for ma cje ana li zo wać, twór czo je

prze two rzyć, itd. Dla te go skó ra mi cierp nie, kie dy sły szę po my -

sły, że wy star czy wy po sa żyć uczniów w elek tro nicz ne czyt ni ki

pod ręcz ni ków, po to, by nie mu sie li no sić ksią żek, a e -pod ręcz -

ni ki to bę dą te książ ki, ty le że ze ska no wa ne. Otóż cy fro wa szko -

ła to zu peł nie coś in ne go, to zmia na spo so bu na ucza nia, wy -

ko rzy sta nie tech no lo gii cy fro wych do wzmoc nie nia kre atyw no -

ści uczniów, na ucze nia no wo cze snej ko mu ni ka cji. Wiel ka pra -

ca jest przed na uczy cie la mi, aby na uczy li się tak ko rzy stać

z cy fry za cji szkół, by po tra fi li ina czej niż te raz na uczać. Waż ne

jest, by dać im wspar cie, od szko leń po sze reg ma te ria łów,

dzię ki któ rym bę dą mo gli szyb ko i ła two przy go to wy wać lek cje,

na któ rych wy ko rzy stu je się mul ti me dia.

Dru gim ob sza rem, któ ry bę dzie mo to rem cy fry za cji, jest me dy -

cy na. Obec nie bu du je my sys te my, któ re zin for ma ty zu ją ad mi -

ni stra cyj ną stro nę ochro ny zdro wia, ale za raz po ich wdro że niu

po win ni śmy przy stą pić do ko lej ne go eta pu wy ko rzy sta nia

tech no lo gii in for ma tycz nych – do mo ni to ro wa nia w spo sób

zdal ny sta nu zdro wia pa cjen tów. Ja ko spo łe czeń stwo się sta -

rze je my. Bę dzie my zmu sze ni przejść z me dy cy ny in ter wen cyj -

nej na pre wen cyj ną. Te go nie da się zro bić bez tech no lo gii cy -

fro wych. Do ty czy to tak że te le me dy cy ny.

– W ja ką stro nę w naj bliż szych la tach tech no lo gia bę dzie

się zmie niać, czy cze ka nas ja kaś re wo lu cja?

– Za sad ni czą zmia nę przy nie sie In ter net rze czy. Urzą dze nia

wo kół nas, od te le wi zo ra, przez lo dów kę, po sa mo chód, sta ną

się kom pu te ra mi ko mu ni ku ją cy mi mię dzy so bą. Ko lej ną spra -

wą jest smart grid. Stwo rze nie rów no le głej do sie ci ener ge tycz -

nej sie ci in for ma tycz nej, po zwa la ją cej na in te li gent ne za rzą dza -

nie wszyst ki mi urzą dze nia mi pro du ku ją cy mi i zu ży wa ją cy mi

ener gię elek trycz ną. Wzrost mo bil no ści, licz ba da nych kry tycz -

nych bę dą cych w sie ci, wzrost zna cze nia du żych cen trów ob -

li cze nio wych zwią za nych z mo de lem clo ud spo wo du je, że klu -

czo wym za gad nie niem sta nie się bez pie czeń stwo.

Bę dzie ro sła ro la in te ro pe ra cyj no ści urzą dzeń, po nie waż bę -

dzie my ko rzy stać z kil ku, a więc bę dą mu sia ły wza jem nie ze

so bą współ pra co wać.

13


klekowski_csi.qxd 12-06-30 11:52 Page 13

14

Z AdAmem Jeske,

wiceprezesem

max elektronik,

rozmawia Jarosław molga.

Biblioteka – centrum kultury,informacji i wiedzy

– Kie dy mó wi się o cy fry za cji bi blio tek, naj czę ściej

ro zu mie się przez to di gi ta li za cję zbio rów. Max

Elek tro nik od lat in for ma ty zu je bi blio te ki. Na czym

tak na praw dę po le ga ten pro ces, co ma my z te go

my, czy tel ni cy?

– Di gi ta li za cja zbio rów to osob na, moc no wy spe -

cja li zo wa na, bar dzo istot na sfe ra funk cjo no wa nia

bi blio tek, po zwa la ją ca upo wszech niać księ go -

zbio ry w po sta ci elek tro nicz nej. Max Elek tro nik nie

zaj mu je się di gi ta li za cją zbio rów. Dla nas książ ka

cy fro wa, mó wio na czy w po sta ci kla sycz nej to za -

sób bi blio te ki – pro dukt, któ ry ofe ru je ona czy tel ni -

ko wi. Z mo ich ob ser wa cji wy ni ka, że w ostat nich

kil ku na stu la tach na stą pi ła wy raź na zmia na ro zu -

mie nia funk cji i miej sca bi blio tek w ży ciu śro do wi -

ska lo kal ne go – mia sta, gmi ny, uczel ni. Prze sta ją

być je dy nie wy po ży czal nia mi, do któ rych przy cho -

dzi się po lek tu ry ma ją ce umi lić spę dza nie wol ne -

go cza su. In sty tu cje te sta ją się cen tra mi kul tu ry,

in for ma cji i wie dzy, w któ rych do mi nu je dzia łal ność

usłu go wa. Punkt cięż ko ści ich za dań prze no si się

na wspie ra nie, przez do stęp do in for ma cji, czy tel -

ni ków za rów no w re ali za cji ich za dań za wo do -

wych, jak i oby wa tel skich. Cho dzi już nie tyl ko

o udo stęp nia nie, ale też czę ścio we opra co wa nie

in for ma cji, do ko na nie jej wy bo ru z ilo ści, któ rej

prze cięt ny czy tel nik nie jest w sta nie ogar nąć.

Do stęp do In ter ne tu, in for ma ty za cja wszyst kich

pro ce sów bi blio tecz nych znacz nie uła twia bi blio te -

ce re ali za cję więk szo ści za dań. Sys te my za rzą -

dza nia bi blio te ką umoż li wia ją peł ną au to ma ty za cję

gro ma dze nia, ka ta lo go wa nia, udo stęp nia nia zbio -

jeske_csi.qxd 12-06-30 11:38 Page 14

rów oraz wy szu ki wa nia in for ma cji o nich. Uła twia ją ob -

słu gę czy tel ni ków, uwal nia jąc pra cow ni ków bi blio te ki

od po wta rzal nych czyn no ści. Udo stęp nia ją ka ta lo gi

tak że w In ter ne cie, dzię ki cze mu czy tel ni cy z do wol ne -

go kom pu te ra na świe cie mo gą nie tyl ko prze glą dać

ka ta lo gi, za ma wiać, re zer wo wać i wy po ży czać do ku -

men ty ze zbio rów bi blio te ki, ale tak że two rzyć – przy -

dat ne do na uki, wy ko ny wa nej pra cy i hob by – ze sta wie -

nia li te ra tu ry.

Bi blio te ka mo że się tak że ko mu ni ko wać z in ny mi, po -

dob nej kla sy sys te ma mi na świe cie, wy mie niać z ni mi

re kor dy (opi sy) bi blio gra ficz ne, aby w ten spo sób móc

szyb ciej two rzyć wła sne ka ta lo gi, a tak że uzy skać na -

tych mia sto wą in for ma cję o do stęp no ści do wol nej

książ ki czy cza so pi sma w do wol nym za gra nicz nym ka -

ta lo gu bi blio tecz nym.

Do bi blio tek tra fi ła tech no lo gia RFID (Ra dio Fre qu en cy

Iden ti fi ca tion – iden ty fi ka cja czę sto tli wo ścią ra dio wą),

słu żą ca do elek tro nicz nej iden ty fi ka cji zbio rów oraz czy -

tel ni ków. Tech no lo gia ta, wy ko rzy stu ją ca spe cjal ne ety -

kie ty (ta gi), w któ rych za pi sa na jest pod sta wo wa in for -

ma cja o do ku men cie, wraz z od po wied ni mi urzą dze -

nia mi zin te gro wa ny mi z sys te mem bi blio tecz nym

w zna czą cy spo sób opty ma li zu je ob słu gę czy tel ni ka bi -

blio te ki (na wet do 30 proc.). Głów nie przy spie sza re je -

stra cję wy po ży czeń i zwro tów do ku men tów (naj czę -

ściej sa mo ob słu go wo). Sys tem za bez pie cza rów nież

przed kra dzie żą – sy gna li zu je, gdy z bi blio te ki wy no szo -

na jest książ ka, któ ra nie zo sta ła wy po ży czo na. RFID

uła twia spo rzą dza nie okre so we go spi su sta nu bi blio te -

ki i po szu ki wa nie do ku men tów źle umiesz czo nych

na pół kach. Naj istot niej sze jest to, że bi blio te ka mo że

ła two upowszechniać swo je za so by w wol nym do stę -

pie, gdzie czy tel nik ma swo bod ny wgląd do ksią żek

i cza so pism, z moż li wo ścią sa mo dziel ne go wy bo ru

oraz wy po ży cza nia.

Sza cu ję, że dzię ki środ kom unij nym, tech no lo gię RFID

wdro ży ło w Pol sce już ok. 40 bi blio tek.

– Wie le ostat nio się mó wi o tym, że szko ły wyż sze kiep -

sko przy go to wu ją ab sol wen tów do ży cia po stu diach.

O ja ko ści uczel ni czę sto świad czy jej bi blio te ka. Na ile

bi blio te ki w mniej szych uczel niach sta ją się no wo cze -

sne i po zwa la ją na zdo by wa nie wie dzy na wy so kim

po zio mie?

– Z mo ich ob ser wa cji wnio sku ję, że ist nie je du ża ko re -

la cja mię dzy po zy cją uczel ni w ran kin gach a po zio mem

jej bi blio te ki. Bi blio te ki uzna nych uczel ni są czę sto do -

sko na łe, ma ją ol brzy mie, gro ma dzo ne przez wie le dzie -

sią tek lat księ go zbio ry, umoż li wia ją do stęp do więk szo -

ści świa to wych cza so pism i ar ty ku łów, ofe ru ją swo im

czy tel ni kom wie le no wo cze snych usług, wspie ra ją swo -

je dzia ła nia tech no lo gią i in for ma ty ką. Znam też wie le

uczel ni mniej szych – pu blicz nych, jak i pry wat -

nych – któ rych bi blio te ki to pe reł ki, ich roz wój jest

oczkiem w gło wie władz uczel ni. Dys po nu ją no wo cze -

snym księ go zbio rem, miesz czą się naj czę ściej w no -

wych bu dyn kach, funk cjo nu ją w wol nym do stę pie

do do ku men tów, uży wa ją sys te mów in for ma tycz nych,

umożliwiają stu den tom do stęp przez In ter net.

Ale nie ste ty, znam uczel nie (naj czę ściej te ma łe – pry -

wat ne), w któ rych bi blio te ka prak tycz nie nie ist nie je.

W nich z pew no ścią stu den ci nie ma ją szans na zdo by -

wa nie wie dzy, ale przede wszyst kim nie wyj dą z tych

uczel ni z na wy kiem po szu ki wa nia in for ma cji w bi blio te -

ce, bu szo wa niem po pół kach z książ ka mi, umie jęt no -

ścią prze szu ki wa nia baz peł no tek sto wych i baz wie dzy.

– Na ile war to łą czyć w je den cy fro wy or ga nizm róż ne

in sty tu cje kul tu ry i wie dzy mia sta? Pro jekt re ali zo wa ny

we Wro cła wiu jest ta kim dzia ła niem, w któ rym bi blio te -

ki miej skie bę dą in for ma tycz nie zin te gro wa ne ze szko -

ła mi. Czy w tym kie run ku po win ni śmy zmie rzać?

– To bar dzo cie ka wy i uni kal ny pro jekt. Miej ski Sys tem

Bi blio tecz ny wdra ża ny te raz we Wro cła wiu to nie tyl ko

in te gra cja bi blio te ki miej skiej z bi blio te ka mi szkol ny mi.

To głów nie in te gra cja bi blio tek szkol nych w je den or ga -

nizm. Uczeń do wol nej szko ły bę dzie mógł wy po ży czyć

i zwró cić książ kę w do wol nej in nej bi blio te ce. Bę dzie

miał ła twy do stęp do za so bów wszyst kich bi blio tek

w mie ście. W mo men cie, kie dy zo sta je uczniem, au to -

ma tycz nie sta je się czy tel ni kiem tych wszyst kich bi blio -

tek, a iden ty fi ko wa ny jest w nich przez elek tro nicz ną

kar tę miej ską Urban. Ta ka kon cen tra cja i cen tra li za cja

po zwo li mia stu ła twiej za rzą dzać za so ba mi bi blio tek,

w tym ich in fra struk tu rą in for ma tycz ną (jed no opro gra -

mo wa nie, jed na ba za da nych opi sów bi blio gra ficz nych,

ser we ry utrzy my wa ne w Cen trum In for ma tycz nym

Urzę du Miej skie go). Kon se kwen cją bę dzie, z jed nej

stro ny, znacz ne po pra wie nie ja ko ści funk cjo no wa nia

bi blio tek szkol nych, a z dru giej, pew nie znacz ne

zmniej sze nie ich kosz tów (np. sys tem po zwo li na ra cjo -

nal ny, cen tral ny za kup ksią żek dla tych bi blio tek).

My ślę, że w do bie trud no ści fi nan so wych ta ka in te gra cja

ma sens, bo przede wszyst kim umoż li wia użyt kow ni kom

w ła twy spo sób ko rzy stać ze wszyst kich za so bów

w mie ście, a sa mo rzą dom na kon cen tra cję i opty ma li za -

cję środ ków. Wiem, że ta kie pro jek ty są roz pa try wa ne

w in nych mia stach, np. w Go rzo wie Wiel ko pol skim.

– W po wszech nym od bio rze ta kie in sty tu cje, jak bi -

blio te ki czy do my kul tu ry, są nie do in we sto wa ne.

Jak Pan to oce nia? Czy sa mo rzą dy wi dzą po trze bę

in we sto wa nia w ten ob szar i na ile ma ją świa do -

mość ko niecz no ści wy po sa ża nia na przykład bi blio -

tek w no wo cze sne tech no lo gie?

– Mam do bre do świad cze nia. Bi blio te ki bar dzo się zmie -

ni ły. Do tar ły do nas zna ko mi te wzo ry ich funk cjo no wa nia

w spo łecz no ściach lo kal nych w kra jach skan dy naw skich

i USA. Rów nież pol skie sa mo rzą dy do strze ga ją i ro zu -

mie ją kul tu ro twór czą ro lę bi blio tek i sta wia ją na ich roz -

wój, pró bu jąc po zy ski wać na ten cel środ ki unij ne. Ob -

ser wu ję przede wszyst kim in we sty cje w ba zę bi blio tek,

po pra wę sta nu ich bu dyn ków i uno wo cze śnia nie ich

wnętrz. Rów nież, wy ko rzy stu jąc róż ne pro gra my (np. Bi -

blio te ka Plus), sta ra ją się, aby w bi blio te kach ich użyt kow -

ni cy mie li do stęp do no wo cze snych tech no lo gii. Wśród

mo ich klien tów jest wie le ma łych sa mo rzą do wych bi blio -

tek pu blicz nych, któ re funk cjo nu ją w prze pięk nych bu -

dyn kach, z no wo cze śnie wy po sa żo ny mi po miesz cze nia -

mi, ofe ru ją cy mi swo im użyt kow ni kom, po za do stę pem

do ksią żek i cza so pism, wie le cie ka wych form dzia łal no -

ści. Or ga ni zu ją spo tka nia z au to ra mi ksią żek i cie ka wy mi

ludź mi oraz wy sta wy te ma tycz ne, udo stęp nia ją mul ti me -

dia, do ku men tu ją ży cie swo je go re gio nu. Jed nym z ce -

lów dzia łal no ści tych in sty tu cji jest przy cią gnię cie do nich

jak naj więk szej licz by użyt kow ni ków.

Do wy jąt ków na le żą sa mo rzą dy, któ re z przy czyn fi nan -

so wych ogra ni cza ją funk cjo no wa nie bi blio tek bądź li -

kwi du ją ich fi lie.


15

jeske_csi.qxd 12-06-30 11:38 Page 15

16

– W sfe rze pu blicz nej – od urzę dów, przez

szko ły, po szpi ta le – po wsta je co raz wię cej sie -

ci bez prze wo do wych. Jed no cze śnie, we dług

róż nych ra por tów, ta kie sie ci nie są wła ści wie

za bez pie cza ne. Czy sie ci bez prze wo do we są

bez piecz ne i jak ta kie sie ci bu do wać, by speł -

nić wy mo gi za bez pie cze nia da nych?

– W du żej mie rze strach przed wy cie kiem da nychz sie ci bez prze wo do wych jest nie uza sad nio ny.Rzecz w tym, że ta kie sie ci ma ją swo je za bez pie -cze nia, a w przy pad ku pro duk tów NET GE AR sąteż za bez pie cze nia w nich „za szy te”. Gwa ran tu ją,że je śli wy ko rzy sta się te kom po nen ty do bu do wysie ci, bę dzie ona bez piecz na. To np. pro duk tyz na szej li nii UTM. W efek cie du żo ła twiej wła mać

się fi zycz nie do ser we row ni i wy kraść da ne niż zła -mać klu cze za bez pie czeń i po ko nać te „za szy te”za bez pie cze nia.

– Czy wo bec fak tu, że sie ci bez prze wo do we zy -

sku ją ta ką po pu lar ność, a ich bu do wa sta ła się

wręcz mo dą, mo że my po wie dzieć, że sie ci ka -

blo we od cho dzą w prze szłość?

– Zde cy do wa nie nie. Sie ci ka blo we są za wsze sta -bil niej sze i, co waż ne, by sieć bez prze wo do wadzia ła ła wła ści wie mu szą do niej do trzeć ka ble.Te go się po pro stu nie unik nie. Nie po wie dział bym rów nież, że two rze nie ta kich sie cito mo da. To ra czej ko pio wa nie tren dów, ja kie do cie -ra ją do nas z USA czy Eu ro py Za chod niej. Ży je my

Dyktat cenyzamiast jakości

Z Piotrem

DuDkiem,

country

managerem

NetGeAr

w Polsce,

rozmawia

Jarosław molga.

dudek_csi.qxd 12-06-30 11:44 Page 16

w świe cie wie lu tren dów tech no lo gicz nych, za któ ry -

mi po dą ża my, choć nie za wsze je ste śmy w sta nie

uza sad nić, dla cze go. Przy kła dem mo gą być tu taj ta -

ble ty, któ re sta ły się sy no ni mem no wo cze sno ści,

aprze cież wwie lu przy pad kach ko rzy sta nie znich nie

ma prak tycz ne go uza sad nie nia. Po dob nie mod nym

tren dem jest, aby w mniej roz bu do wa nych roz wią za -

niach re zy gno wać z ka bli na rze cz Wi -Fi, w ce lu li kwi -

da cji nie este tycz ne go oka blo wa nia. Ko lej nym czyn -

ni kiem są uwa run ko wa nia da ne go pro jek tu. Na przy -

kład, w przy pad ku cy fro wej szko ły, gdy two rzy my

pra cow nię mo bil ną, fakt, że In ter net raz mo że być

na pierw szym pię trze, a ju tro na par te rze szko ły, w tej

lub in nej kla sie, im pli ku je ko niecz ność roz wią za nia

bez prze wo do we go. I wresz cie jesz cze je den czyn -

nik – ce na. Sie ci bez prze wo do we czę sto są tań sze

niż tra dy cyj ne, a koszt re ali za cji w na szej sfe rze pu -

blicz nej od gry wa za sad ni czą ro lę.

– Czy moż na mó wić o spe cy fi ce roz wią zań

przy two rze niu sie ci bez prze wo do wej, np. dla

urzę du czy szpi ta la?

– Ar chi tek tu ra i urzą dze nia wy ko rzy sty wa ne

do two rze nia ta kich sie ci są bar dzo po dob ne,

a cza sem ta kie sa me. W przy pad ku szpi ta li waż ne

jest, by kom po nen ty do bu do wy sie ci mia ły cer ty -

fi ka ty me dycz ne, po to, by np. urzą dze nie sie ci nie

po wo do wa ło za kłó ceń pra cy re spi ra to ra czy roz -

rusz ni ka ser ca. Po za tym wy ma ga nia dla sie ci są

po dob ne, bez wzglę du na to, czy cho dzi o współ -

pra cę z ta bli cą in te rak tyw ną w szko le, czy ta ble tem

wy ko rzy sty wa nym w szpi ta lu przez le ka rza. Ma my

do świad cze nia ze współ pra cy ze szpi ta la mi, szko -

ła mi, urzę da mi ad mi ni stra cji i na do brą spra wę,

po za szcze gól ny mi wy ma ga nia mi użyt kow ni ka,

sie ci w po szcze gól nych ob sza rach się nie róż nią.

– Ma jąc do świad cze nia ze współ pra cy z prak -

tycz nie wszyst ki mi ob sza ra mi sfe ry pu blicz nej

pro szę po wie dzieć, czy po dru giej stro nie znaj -

du je cie part ne ra do dia lo gu o pro jek cie? Czy

ce na na dal jest tym, co prze są dza w sfe rze pu -

blicz nej o wy bo rze da ne go roz wią za nia lub pro -

duk tu, bez wzglę du na ja kość?

– Je śli idzie o dia log, to cza sem ma on miej sce.

Nie ste ty, w wie lu przy pad kach mo gę po wie dzieć,

że ten dia log ku le je, po nie waż wpraw dzie roz ma -

wia my, prze ko nu je my, po ka zu je my co w da nym

przy pad ku na le ża ło by zro bić, ale póź niej oka zu je

się, że po dru giej stro nie i tak jest dą że nie do zro -

bie nia „po swo je mu”, wbrew wie dzy, re ko men da -

cjom, ar gu men tom do staw ców. Nie cho dzi nam

o to, że w tej dys ku sji ra cję mu si mieć NET GE AR,

ale o to, że roz ma wia jąc z róż ny mi do staw ca mi

moż na zdo być wie dzę, któ ra po zwa la le piej przy -

go to wać pro jekt, a póź niej po stę po wa nie prze tar -

go we. To rzad ko się zda rza, tym bar dziej że więk -

szość prze tar gów nie ma try bu dia lo gu kon ku ren -

cyj ne go, ale ogło sze nia prze tar gu na pod sta wie

wcze śniej wy my ślo nej wi zji.

Co do do mi nu ją cej ro li ce ny, to moż na po wie -

dzieć, że w Pol sce kwe stia kosz tów sta ła się ob se -

sją. Rzecz w tym, że planując i re ali zu jąc pro jekt,

prak tycz nie nie my śli się o tym, jak to po win no

dzia łać, ale o tym, czy to nie mo że jesz cze mniej

kosz to wać. A to dro ga do ni kąd. Tak jest, nie ste ty,

w więk szo ści przy pad ków.

– Ja kie są przy czy ny ta kie go sta nu rze czy? Czy

to kwe stia men tal no ści, czy pra wa, usta wy

o za mó wie niach pu blicz nych?

– Na obec ną sy tu ację wpły wa wie le czyn ni ków

jed no cze śnie. Moż na, na przy kład, do strzec rys

na szej na ro do wej ce chy, czy li in dy wi du ali zmu

za wszel ką ce nę. Wpraw dzie są przy kła dy, jak da -

ne roz wią za nie po win no wy glą dać, jak ustrzec się

pu ła pek, jest pro wa dzo ny dia log, ale jed nak

na koń cu oka zu je się, że wbrew te mu wszyst kie -

mu for so wa na jest in dy wi du al na kon cep cja, a nie

spraw dzo ne wzor ce.

Usta wa o za mó wie niach to te mat -rze ka. Wpraw -

dzie zmie nia jąc ją ostat nio ogra ni czo no moż li wo -

ści nie koń czą cych się od wo łań i pro te stów, ale

na dal sze reg po stę po wań jest po wta rza nych

po kil ka ra zy. Dyk tat ce ny po wo du je, że po stę po -

wa nia wy gry wa ją fir my, któ re da ją naj niż szą ce nę

„z su fi tu”, by le wy grać prze targ, a do pie ro po tem

szu ka ją do staw ców. Nie znaj du ją, bo ce na jest

nie do przy ję cia. Wresz cie jest tak że spe cy fi ka

sfe ry pu blicz nej. Cho dzi np. o pew ną cy klicz ność

za mó wień, wy ni ka ją cą z te go, że na gle oka zu je

się, iż trze ba wy dać pie nią dze, oraz fak tu, że pro -

jek ty po wsta ją za środ ki z UE. Za nim są re ali zo -

wa ne, upły wa mnó stwo cza su, bo trze ba zło żyć

apli ka cję, po zy skać do fi nan so wa nie, przy go to -

wać prze targ. To cza sem trwa la ta. W efek cie

na koń cu po ja wia ją się dwa bie gu ny po stę po wa -

nia urzęd ni ków. Pierw szy to ku po wa nie wszyst -

kie go jak le ci, by le wy ko rzy stać pie nią dze. I dru -

gi – to ku po wa nie pro duk tów, któ re są „za sil ne”

dla da ne go pro jek tu. W każ dym z przy pad ków

mar nu je my pie nią dze. Co wię cej, oka zu je się, że

usta wa o za mó wie niach dzia ła na nie ko rzyść za -

ma wia ją cych. W kla sycz nym dia lo gu biz ne so -

wym uda ło by się wy ne go cjo wać lep szą ja kość

za lep szą ce nę. W wie lu przy pad kach spo tka li -

śmy się z ta ką sy tu acją.

– Czy w ta kim ra zie gro zi nam, że fun du sze

z UE wy da my źle?

– Oczy wi ście, ta kie za gro że nie ist nie je. Ale na le ży

pod kre ślić, że wie le pro jek tów, od szkół po szpi ta -

le, jest re ali zo wa nych na praw dę do brze. W urzę -

dach moż na do strzec chęć zmia ny, po le ga ją cej

na tym, że ad mi ni stra cja ma funk cje spo łecz ne,

a nie ist nie je sa ma dla sie bie. Spo ty ka my co raz

wię cej urzę dów, któ re chcą dzia łać na rzecz swo -

jej spo łecz no ści lo kal nej, a nie od gra dzać się

od niej. W przy pad ku szkół, rzą do wy pro gram „Cy -

fro wa szko ła” two rzy pew ne stan dar dy bu do wa nia

w nich IT. W ochro nie zdro wia ewi dent nie pie nią -

dze są co raz le piej wy da wa ne. Tam już nie tyl ko

ce na, ale re al ne ko rzy ści z IT za czy na ją sta no wić

stan dard. Być mo że stwier dze nie, że „zdro wie jest

naj waż niej sze” po wo du je, iż wła śnie w ochro nie

zdro wia sta wia się na ja kość roz wią zań. Dru gim

ele men tem jest po ja wie nie się pie nię dzy w tym ob -

sza rze. War to też wspo mnieć, że mi mo prze kształ -

ca nia szpi ta li w spół ki pra wa han dlo we go, szpi ta le

pod le ga ją usta wie o za mó wie niach pu blicz nych,

co czę sto krę pu je im rę ce.


17

dudek_csi.qxd 12-06-30 11:44 Page 17

E-technologie zmieniająpaństwo

Z MarkieM

kobielskiM,

prezesem

Nextiraone Polska,

wiceprezydentem

Nextiraone

Central europe,

rozmawia

Jarosław Molga


18

Rolą biznesu jest

umiejętne

dopasowanie oferty

nie tylko

do możliwości,

ale i potrzeb

poszczególnych

klientów. Branża

teleinformatyczna po

winna być źródłem

wiedzy na temat

trendów technologii

czy konkretnych

rozwiązań

dedykowanych

sektorowi

publicznemu.

kobielski_csi.qxd 12-07-02 10:03 Page 18

19

Czy, Pań skim zda niem, ro sną ca

do stęp ność no wych tech no lo gii

ozna cza nie tyl ko zmia nę w ko mu -

ni ka cji lu dzi mię dzy so bą, ale rów -

nież na li nii pań stwo -oby wa tel?

Od kil ku już lat je ste śmy świad ka mi

ro sną cych moż li wo ści ko mu ni ko wa -

nia się dzię ki co raz po wszech niej sze -

mu do stę po wi do In ter ne tu, roz wo jo -

wi por ta li spo łecz no ścio wych czy

wzra sta ją cej po pu lar no ści smart fo -

nów. Ogrom ną ro lę w tym zja wi sku

od gry wa wcho dzą ce wła śnie w doj -

rza łość po ko le nie mło dych lu dzi, dla

któ rych wy mie nio ne tech no lo gie są

czymś ist nie ją cym „od za wsze”. Jest

więc na tu ral ne, że wraz z ko mer cyj -

nym do stę pem do no wo cze snych

roz wią zań zmie nia ją się in for ma cyj ne

i ko mu ni ka cyj ne po trze by spo łe czeń -

stwa, rów nież we wspo mnia nej re la cji

pań stwo -oby wa tel. W ta kiej sy tu acji

pań stwo, nie za leż nie od te go, czy

w da nej spra wie re pre zen to wa ne jest

przez sa mo rząd lo kal ny czy in sty tu cje

cen tral ne, mu si wyjść na prze ciw

ocze ki wa niom swo ich oby wa te li.

Co to może ozna czać dla prze cięt -

ne go oby wa te la?

W wiel kim skró cie to, że do mi nu ją cy

do tych czas mo del ko mu ni ka cji jed -

no kie run ko wej, w któ rym pań stwo in -

for mu je oby wa te la o je go obo wiąz -

kach i pra wach, za stę po wa ny jest

ko mu ni ka cją dwu kie run ko wą, dia lo -

giem. Róż ne gru py spo łecz ne zy sku -

ją moż li wość na tych mia sto we go wy -

ra ża nia swo ich opi nii i ocze ki wań

wo bec istot nych dla nich spraw. Ko -

mu ni ka cja jest pro wa dzo na w wy -

god nej dla oby wa te la for mie i cza -

sie, a więc z wy ko rzy sta niem róż -

nych ro dza jów kon tak tu (roz mo wa

te le fo nicz na, sms, In ter net, chat, wi -

deo). Do re ali za cji ta kie go mo de lu

wie lo ka na ło wej ko mu ni ka cji nie -

zbęd ne jest stwo rze nie wy daj nej

i jed no li tej in fra struk tu ry in for ma cyj -

nej pań stwa.

Ja kie za da nia ma re ali zo wać ta ka

in fra struk tu ra? O ja kich roz wią za -

niach mó wi my?

In fra struk tu ra te le in for ma tycz na ma

być plat for mą umoż li wia ją cą spraw -

ne świad cze nie usług pu blicz nych.

Z jed nej stro ny, mu si wspie rać

współ pra cę mię dzy urzę da mi i jed -

nost ka mi pu blicz ny mi, a dzię ki te mu

pod nieść efek tyw ność pra cy i do -

stęp ność urzęd ni ków. Z dru giej, ma

uła twić ob słu gę i ko mu ni ka cję na li nii

pań stwo -oby wa tel. Ma jąc wy daj ną

in fra struk tu rę moż na prze nieść

wszyst kie pro ce du ry urzęd ni cze

na plat for mę in ter ne to wą i zbu do wać

por tal, na któ rym oby wa tel mo że np.

śle dzić bieg swo jej spra wy, nie za leż -

nie od in sty tu cji, któ ra ją re ali zu je.

Tech no lo gia mo że wspie rać wir tu al -

ne cen trum kon tak tu dla oby wa te la

i ob słu gi wać go bez ko niecz no ści

przy cho dze nia do urzę du, a tak że in -

for mo wać o istot nych wy da rze niach.

Za sto so wa nie no wych tech no lo gii

umoż li wia np. wy peł nie nie i prze sła -

nie for mu la rzy przez In ter net,

przy jed no cze snym te le fo nicz nym,

w for mie cha tu lub roz mo wy wi deo

wspar ciu urzęd ni ka. Wa run kiem ko -

niecz nym jest naj pierw za pew nie nie

po wszech ne go do stę pu do In ter ne tu

po przez bu do wę sie ci sze ro ko pa -

smo wych.

Co raz wię cej gmin pro wa dzi dzia ła -

nia ma ją ce za pew nić do stęp do In -

ter ne tu oso bom, któ re zo sta ły wy klu -

czo ne cy fro wo.

Rze czy wi ście, cie szy ak tyw ność sa mo -

rzą dów w tym za kre sie. Wie le z nich

roz wi ja gmin ną in fra struk tu rę te le in for -

ma tycz ną, bu du jąc sze ro ko pa smo we

sie ci trans mi sji da nych. Za zwy czaj jest

to uzu peł nie nie ist nie ją cej in fra struk tu ry,

któ ra, po pro stu, nie za spo ka ja ła ich

po trzeb. Do dat ko wym mo to rem tych in -

we sty cji jest do stęp ność fun du szy

z Unii Eu ro pej skiej. Fir ma Ne xti ra One

ostat nio uczest ni czy ła w kil ku ta kich

pro jek tach. In we sty cje by ły re ali zo wa ne

w ra mach stra te gii „Spo łe czeń stwo in -

for ma cyj ne” i pro gra mu „Prze ciw dzia ła -

nie wy klu cze niu cy fro we mu”.

Ja ką ro lę w tym pro ce sie przy pi su je

Pan fir mom, ta kim jak Ne xti ra One?

Ro lą biz ne su jest umie jęt ne do pa so -

wa nie ofer ty nie tyl ko do moż li wo ści,

ale i po trzeb po szcze gól nych klien -

tów. Bran ża te le in for ma tycz na po win -

na być źró dłem wie dzy na te mat tren -

dów tech no lo gii czy kon kret nych roz -

wią zań de dy ko wa nych sek to ro wi

pu blicz ne mu. Ne xti ra One sta ra się

wła śnie w ta ki spo sób współ pra co -

wać z sek to rem. Je ste śmy do staw cą

roz wią zań ko mu ni ka cyj nych z 20-let -

nim do świad cze niem i ma my bo ga te

re fe ren cje w za kre sie re ali za cji pro -

jek tów dla ad mi ni stra cji pu blicz nej.

Bę dąc czę ścią mię dzy na ro do wej fir -

my, ko rzy sta my tak że z do świad czeń

in nych od dzia łów eu ro pej skich. Ma -

my wie dzę, umie jęt no ści i ini cja ty wę,

po trzeb ną by da lej uczest ni czyć

w bu do wie spo łe czeń stwa in for ma -

cyj ne go w Pol sce.

W wielkim skrócie

dominujący

dotychczas model

komunikacji

jednokierunkowej,

w którym państwo

informuje

obywatela o jego

obowiązkach

i prawach,

zastępowany jest

komunikacją

dwukierunkową,

dialogiem.


kobielski_csi.qxd 12-07-02 10:08 Page 19

Rząd musirozmawiać z samorządamiZ Jarosławem JastrZębskim, prezesem otago (grupa asseCo),

rozmawia Jarosław molga.

jastrzebski_csi.qxd 12-06-30 11:54 Page 20

– Ota go od lat in for ma ty zu je mia sta i re gio ny. W Pol sce dość po -

wszech ne jest prze ko na nie, że na sza ad mi ni stra cja nie do koń -

ca ro zu mie zna cze nie te le in for ma ty ki i swo ich po trzeb IT. Na ile

to prze ko na nie jest praw dzi we? Czy na dal jest tak, że pro jek ty IT

w sfe rze pu blicz nej są re ali zo wa ne jak in for ma ty za cja dla sa mej

in for ma ty za cji?

– Mo gę zde cy do wa nie po wie dzieć, że świa do mość miast co doswo -

ich po trzeb i te go, jak wy ko rzy stać tech no lo gie IT, ro śnie. Wpraw dzie

na dal du że pro jek ty te le in for ma tycz ne to w 70-80 pro c. bu do wa in fra -

struk tu ry, ale wraz z jej wy bu do wa niem po ja wia ją się pro jek ty two rze -

nia sys te mów, któ re sta ją się na rzę dzia mi uspraw nia ją cy mi funk cjo -

no wa nie miast czy re gio nów. Mia sta za czy na ją iść w kie run ku in te gra -

cji swo ich wszyst kich jed no stek w je den or ga nizm i chcą do te go

wy ko rzy stać na rzę dzia IT, bu du jąc sys te my in for ma tycz ne po zwa la ją -

ce np. na za rzą dza nie jed nost ka mi miej ski mi, oświa tą, go spo dar ką

od pa da mi, itd. Prze sta je my więc mieć do czy nie nia z sy tu acją po -

szcze gól nych wysp w da nym mie ście, gdzie każ da jed nost ka mia ła

wła sny sys tem i gdzie mia sto nie by ło w sta nie ko or dy no wać ca ło ści.

Ostat nio, na przy kład, ma my przy jem ność re ali zo wać no wa tor ski pro -

jekt cen tral ne go wdro że nia sys te mu obie gu do ku men tów w jed nost -

kach miej skich w Za brzu. To chy ba pierw szy w Pol sce przy pa dek tak

sze ro kie go po strze ga nia mia sta.

Po dob ny trend wi dać już tak że na szcze blach re gio nów, któ re two -

rzą e -wo je wódz twa. Na ra zie te pro jek ty kon cen tru ją się w ob sza rze

so ftwa re'u na obie gu do ku men tów, ale to też za czy na się zmie niać

i co raz wię cej re gio nów chce w dal szych eta pach pójść da lej, in te -

gru jąc róż ne jed nost ki i two rząc usłu gi wspól ne dla sa mo rzą dów

w swo im re gio nie.

– W pro jek tach IT nie zwy kle waż ny jest dia log mię dzy do staw cą

a od bior cą już na po zio mie przy go to wy wa nia pro jek tu. Tym cza -

sem w sfe rze pu blicz nej dia log jest czę sto po strze ga ny ja ko coś

na gan ne go, po dej rza ne go...

– Po nie waż wszy scy się bo ją, że zo sta ną po są dze ni co naj mniej

o stron ni czość. Mia łem kie dyś oka zję spo tkać się z dy rek to rem wy -

dzia łu spo łe czeń stwa in for ma cyj ne go jed ne go z re gio nów (ską di nąd

bar dzo roz sąd nym czło wie kiem), któ ry po wie dział mi wprost, że te raz

się ze mną spo ty ka i roz ma wia, ale jak tyl ko roz pocz ną pro ce du rę, nie

od bie rze ode mnie na wet te le fo nu, a już na pew no się nie spo tka. Dla

mnie to dość nie zro zu mia łe. Zdrow szą sy tu acją by ło by, gdy by chciał

się spo ty kać za rów no ze mną, jak i mo ją kon ku ren cją przy „otwar tych

drzwiach”. Na szczę ście, to tak że za czy na się zmie niać. Przy kła dem

by ła otwar tość przy go to wy wa nia pro jek tu e -Ma zo wiec kie. W tym

przy pad ku, kie dy przy go to wa no pro jekt SIWZ -u, wy sła no go

przed ogło sze niem do kon sul ta cji wszyst kim uczest ni kom po stę po -

wa nia. Cho dzi ło o to, by wy ko naw cy mie li szan sę zgło sić swo je za -

strze że nia już na eta pie dia lo gu, a nie po tem, w KIO. Wpraw dzie póź -

niej i tak tra fi ło do KIO, ale z in ne go po wo du. Fak tem jest jed nak, że

ta ka otwar tość, jak w Ma zo wiec kiem, na le ży, nie ste ty, do wy jąt ków.

Istot ny jest dia log, ja ki trze ba to czyć jesz cze przed przy stą pie niem

do po stę po wa nia, przed po wsta niem pro jek tu. Od lat ta ki dia log sta -

ra my się pro wa dzić. Roz ma wia my z mia sta mi, słu cha my do świad -

czeń na szych od bior ców i, co nas nie zwy kle cie szy, wi dać wy raź nie,

że mia sta co raz chęt niej chcą słu chać te go, co my ma my do po wie -

dze nia. Ta ka ro la „ewan ge li sty”, re ali zo wa na przez nas, a tak że przez

in nych do staw ców, po zwa la sa mo rzą dom do strzec no we szan se,

ale też za gro że nia przy kon stru owa niu róż nych roz wią zań tech no lo -

gicz nych i me ry to rycz nych. Wy da je mi się jed nak, że, po za na szy mi

dzia ła nia mi, prze ka zy wa nie wie dzy, uświa da mia nie ko rzy ści i pu ła -

pek, a tak że su ge ro wa nie kie run ków roz wo ju po win no być ro lą rzą du.

– Jak z per spek ty wy do staw cy pra cu ją ce go z sa mo rzą da mi oce -

nia Pan dia log sa mo rząd -wła dze cen tral ne?

– Do nie daw na moż na by ło od nieść wra że nie, że te go dia lo gu

po pro stu nie ma. Wła dze cen tral ne nie słu cha ły sa mo rzą dów i na -

rzu ca ły swo je roz wią za nia bez żad nej kon sul ta cji. Przy kła dem mo że

być hi sto ria z wdra ża niem ZMO KU (Zin te gro wa ny Mo duł Ob słu gi

Koń co we go Użyt kow ni ka). In ter fej sy do te go mo du łu prze ka za no

do staw com al ter na tyw nym na dwa ty go dnie przed pla no wa nym ter -

mi nem star tu pro duk cyj ne go. ZMO KU po wsta wał dwa la ta, a sa mo -

rzą dy mia ły w dwa ty go dnie przy go to wać się wraz ze swo imi do -

staw ca mi do zi ter fej so wa nia z nim swo ich sys te mów ewi den cyj nych!

Na szczę ście, opa mię ta no się i wy co fa no z te go, bo mu sia ło by się

to za koń czyć ka ta stro fą.

Obec nie wresz cie sy tu acja po wo li się zmie nia i sa mo rzą dow cy mó -

wią nam, że dia log mię dzy ni mi a MA iC już się za czy na, i nie któ rzy

z nich za czy na ją być za pra sza ni na kon sul ta cje (ma my to szczę ście,

że w gro nie za pro szo nych jest kil ku na szych klien tów). To bar dzo do -

brze wró ży, bo dzię ki te mu sy tu acja ta ka, jak ze ZMO KU, nie po win -

na wię cej mieć miej sca.

To, cze go na dal bra ku je, to dia log mię dzy wła dza mi cen tral ny mi a fir -

ma mi, któ re pra cu ją z sa mo rzą da mi. To po li czal na i wca le nie tak

sze ro ka licz ba firm (prze waż nie są to fir my o du żym do świad cze niu

i du żej wie dzy me ry to rycz nej). Ta ki dia log mógł by uła twić ko or dy na -

cję dzia łań i po zwo lić nam zwra cać uwa gą na pu łap ki tkwią ce

w przed się wzię ciach cen tral nych, któ re czy ha ją w mo men cie, gdy

cen tral ne pro jek ty przyj dzie wdra żać. Z dru giej stro ny, po zwo lił by

nam le piej przy go to wać sie bie i part ne rów w sa mo rzą dach. Prze cież

my od po nad 20 lat wdra ża my swo je pro duk ty w sa mo rzą dach i na -

praw dę mo że war to by by ło do strzec, że mo że my cał kiem sen sow -

nie do ra dzić i wnieść tro chę spoj rze nia „z bo ku” na wie le spraw, któ -

rych od we wnątrz nie spo sób za pew ne do strzec.

– Ja kie pu łap ki tkwią w pro jek tach przy go to wy wa nych przez sa -

mo rzą dy? Czy do mi na cja naj niż szej ce ny, ja ko je dy ne go wy -

znacz ni ka, nie na ra ża nas na to, że bę dzie my mieć ta nie roz wią -

za nia, ale o kiep skiej ja ko ści?

– Jest sze reg pu ła pek, któ re two rząc pro jekt trze ba brać pod uwa -

gę. Choć by kwe stia bez pie czeń stwa tech no lo gicz ne go. W wie lu

przy pad kach po ja wia ją się opi nie, że wszyst ko moż na roz wią zać

ko rzy sta jąc w wol ne go opro gra mo wa nia. W nie któ rych ob sza rach

jest to na pew no bar dzo zdro we spoj rze nie. Na szym zda niem,

jed nak w sy tu acji, gdy two rzy my du ży sys tem, za gru be mi lio ny

zło tych, po win ni śmy go oprzeć na tech no lo gii ko mer cyj nej (któ rej

koszt jest czę sto pra wie że po mi jal ny w ska li ta kich pro jek tów),

po to, by w przy szło ści nie by ło pro ble mów, np. z ba za mi da nych

czy ser wi sem tych pro jek tów. Ko lej ną spra wą jest ko niecz ność

za pew nie nia środ ków w bu dże cie pro jek tu nie tyl ko na zbu do wa -

nie sys te mu, ale tak że efek tyw ną eks plo ata cję i póź niej sze utrzy -

ma nie. Przy kła dem jest za pew nie nie środ ków na to, by w przy -

pad ku np. szy ny da nych po my śleć nie tyl ko o usłu gach po mię dzy

cen tral ną skrzyn ką po daw czą a EOD, ale tak że o tym, aby za pew -

nić środ ki na póź niej sze usłu gi po mię dzy EOD a lo kal ny mi sys te -

ma mi dzie dzi no wy mi, bez któ rych to usług szy na da nych speł nia

za le d wie po ło wę swo ich za dań. Wresz cie to, o czym na le ży pa -

mię tać, to ry zy ko kur so we. Czę sto pro jek ty przy go to wy wa ne np.

dwa la ta te mu ma ją zbyt ma łe bu dże ty, po nie waż zna czą co zmie -

ni ła się re la cja zło te go do eu ro czy do la ra.

Naj istot niej sze jest jed nak, by przy go to wu jąc po stę po wa nie, zro bić

to w spo sób, któ ry po zwo li od siać nie rze tel nych do staw ców lub ta -

kich, któ rzy trak tu ją da ny pro jekt ja ko dzia ła nie jed no ra zo we i chcą

wy grać prze targ tyl ko po to, by go wy grać, a nie aby zre ali zo wać pro -

jekt. To, nie ste ty, czę sto się zda rza, a póź niej za czy na ją się scho dy,

po nie waż brak kom pe ten cji, do świad cze nia i za in te re so wa nia

po stro nie ta kie go do staw cy roz kła da pro jekt na ło pat ki. My ślę, że

każ dy z nas mógł by spo koj nie wy mie nić po kil ka ta kich sy tu acji,

gdzie do staw ca wy grał przetarg, tak na praw dę projektu nie zre ali zo -

wał, a jed nak star tu je i wy gry wa ko lej ne prze tar gi (cza sa mi na wet

u te go sa me go od bior cy i na ten sam bądź zbli żo ny za kres, któ re go

nie zre ali zo wał po przed nio).


21

Fo

t. M

are

k Z

aw

ad

ka

/Ou

t o

f B

ox

Ph

oto

s

jastrzebski_csi.qxd 12-06-30 11:54 Page 21

Trzeba premiować jakość

Z TomasZem

KlicZKowsKim,

wiceprezesem zarządu

ViDis,

rozmawia

Jarosław molga.

56-57_csi.qxd 12-06-30 11:57 Page 22

– Ru szył pi lo taż „Cy fro wej szko ły”. ViDiS ma ca łą pa le tę

pro duk tów dla szkół. Czy fakt, że w spe cy fi ka cji pi lo ta żu

bra ku je np. opro gra mo wa nia do ta blic in te rak tyw nych,

nie gro zi tym, że wpraw dzie szko ły zo sta ną do po sa żo ne,

ale nie bę dą mo gły wy ko rzy stać w peł ni moż li wo ści no -

wych urzą dzeń?

– Każ da ta bli ca in te rak tyw na jest wy po sa żo na w ja kieś opro -

gra mo wa nie. To ono od po wia da za moż li wo ści edy cji, roz -

po zna wa nie od ręcz ne go pi sma czy po pra wia nie kształ tu fi -

gur geo me trycz nych. To praw da, że im lep sze opro gra mo -

wa nie, tym ła twiej sza i bar dziej efek tyw na bę dzie pra ca

z ta bli cą. Róż ni pro du cen ci ma ją opro gra mo wa nie na róż -

nym po zio mie. Czę sto jest tak, że szko ła ma kil ka ta blic róż -

nych pro du cen tów, al bo ta bli cę in te rak tyw ną i in te rak tyw ny

pro jek tor, i każ de z tych urzą dzeń ma in ne moż li wo ści. Cza -

sem nie jest to opro gra mo wa nie naj wyż szej kla sy. Już dziś

szko ły mo gą ku pić opro gra mo wa nie RM Easi te ach, któ re

mo że być wy ko rzy sty wa ne na róż nych urzą dze niach, bez

wzglę du na mar kę. W efek cie na stę pu je pew na stan da ry za -

cja i uni fi ka cja. Wszyst kie urzą dze nia ob słu gu je się tak sa mo

i na każ dym z nich moż na ko rzy stać z ta kich sa mych funk cji.

Dru ga spra wa to opro gra mo wa nie, któ re po ma ga przy go to -

wać za ję cia, z go to wych za baw in te rak tyw nych czy ani ma cji,

w opar ciu o pod sta wę pro gra mo wą. To ogrom na po moc dla

na uczy cie la. W na szej ofer cie jest Edi ba In te rak tyw na – zbiór,

któ ry za wie ra go to we ze sta wy za jęć dla szko ły pod sta wo wej,

z uwzględ nie niem ję zy ka an giel skie go oraz edu ka cji spe cjal -

nej. Jest on cią gle roz bu do wy wa ny, w każ dym mie sią cu

przy by wa kil ka dzie siąt za dań, któ re są do stęp ne w In ter ne -

cie. Pod su mo wu jąc, opro gra mo wa nie do ta blic in te rak tyw -

nych to koszt rzę du kil ku set zło tych; je śli w ra mach pro gra mu

szko ły nie zy ska ją opro gra mo wa nia na sa tys fak cjo nu ją cym

po zio mie, być mo że bę dą mo gły uwzględ nić ten wy da tek

w pla nach na przy szły okres.

– Na ryn ku jest bar dzo du żo pro duk tów po zwa la ją cych

wy ko rzy sty wać mul ti me dia w szko le czy urzę dzie. Wie le

z nich ce chu je ni ska ce na, a po stę po wa nia prze tar go we

z re gu ły ce nę sta wia ją na pierw szym miej scu. Czy

przy do bo rze ta kich pro duk tów, jak ta bli ce in te rak tyw ne

czy pro jek to ry mul ti me dial ne, rze czy wi ście ce na po win -

na być naj istot niej szym kry te rium wy bo ru?

– Oczy wi ście, że nie. Na ryn ku jest tak wie lu do staw ców róż -

ne go sprzę tu i opro gra mo wa nia, że spro wa dze nie wszyst kie -

go do roz mo wy o naj niż szej ce nie jest ude rze niem w kie szeń

po dat ni ka, po nie waż sprzęt ma ogrom ne szan se stać nie -

uży wa ny.

Spe cy fi ka cja po win na pre mio wać ja kość urzą dze nia, je go pa -

ra me try od po wia da ją ce za funk cjo nal ność. War to roz wa żyć

do dat ko we punk ty dla spraw dzo nych i za awan so wa nych do -

staw ców z sze ro kim port fo lio pro duk to wym. Do brze jest zwra -

cać uwa gę nakom pa ty bil ność urzą dzeń oraz ich ce chy szcze -

gól ne, np. spo sób ob słu gi czy od por ność na uszko dze nia.

W przy pad ku pro jek to rów mul ti me dial nych, ogrom ną pu łap -

ką mo gą oka zać się kosz ty eks plo ata cyj ne. Cią gle jesz cze

po ku tu je prze ko na nie, że te kosz ty koń czą się i za czy na ją

na ra chun kach za prąd. Nic bar dziej błęd ne go. To koszt

lamp i fil trów, któ re się zu ży wa ją. Ma jąc te go świa do mość,

moż na po szu kać eko no micz niej szych urzą dzeń, któ re nie

za sko czą nas wy so ki mi kosz ta mi. Pro jek to ry La ser & LED

mar ki Ca sio ma ją ży wot ność do 20 000 godz. bez ko niecz -

no ści wy mia ny źró dła świa tła. Pro jek to ry w tech no lo -

gii 3LCD – 10 000 godz., bez wzglę du na pro du cen ta.

– Tech no lo gia szyb ko się zmie nia. Na co war to zwró cić

obec nie uwa gę, pla nu jąc za kup np. ta blic in te rak tyw -

nych. Czy tech no lo gia LCD to przy szłość tych urzą dzeń?

– Bez wzglę du na tech no lo gię, użyt kow ni cy zwra ca ją uwa gę

na spo sób ob słu gi – do ty ko wy al bo z wy ko rzy sta niem spe -

cjal nych elek tro nicz nych pi sa ków. Naj czę ściej wy bie ra ne są

urzą dze nia ob słu gi wa ne do ty ko wo. Trud no wska zać roz wią -

za nie uni wer sal ne – zna ko mi te dla wszyst kich. W za leż no ści

od pro fi lu pla ców ki, moż na mó wić o gor szych i lep szych roz -

wią za niach. Do stan dar do wej szko ły po le cam ta bli cę ob słu -

gi wa ną do ty ko wo, od por ną na uszko dze nia, z po wierzch nią

su cho ście ral ną, po któ rej moż na pi sać mar ke ra mi bez ry zy -

ka dla urzą dze nia. Szko ły za wo do we mo że po win ny po my -

śleć o ta bli cach w tech no lo gii elek tro ma gne tycz nej – ob słu -

gi wa nych za po mo cą pi sa ka. Są one z re gu ły pre cy zyj niej -

sze, ale użyt kow nik mu si być zdy scy pli no wa ny i pa mię tać

o od kła da niu pi sa ka w od po wied nie miej sce i ła do wa niu go.

Ta bli ce LCD to no wość, po wsta ły na ba zie tra dy cyj ne go mo -

ni to ra. Za pew nia ją do sko na łą ja sność i ostrość bez wzglę du

na wa run ki oświe tle nia, bez pie czeń stwo dla oczu i bar dzo

dłu gą ży wot ność. Nie mu si my ku po wać pro jek to ra, nie ma

więc ry zy ka ko niecz no ści wy mia ny lamp. To pro dukt naj wyż -

szej kla sy.

Do staw cy ta blic in te rak tyw nych prze ści ga ją się w pro po zy -

cjach. Do ko nu jąc wy bo ru trze ba przede wszyst kim wie dzieć,

do cze go urzą dze nie bę dzie wy ko rzy sty wa ne, zde fi nio wać

po trze by. Na le ży spraw dzić, czy opro gra mo wa nie do star -

cza ne w ze sta wie jest ła twe w ob słu dze i spro sta na szym

ocze ki wa niom. Po znać plu sy i mi nu sy urzą dze nia. Naj waż -

niej sze, że by wy bór, któ re go do ko nu je my, był wy bo rem

świa do mym.

– Co, Pa na zda niem, z ofer ty Vi DiS po win no za in te re so -

wać urzę dy ad mi ni stra cji. Co raz czę ściej np. rad ni są wy -

po sa ża ni w ta ble ty. Ja kie jesz cze urzą dze nia mo gły by

uspraw nić ko mu ni ka cję czy pro wa dze nie ob rad, pla no -

wa nie w urzę dach?

– Nie wąt pli wie bar dzo przy dat ny mógł by oka zać się sys tem

do wi de okon fe ren cji AVer.

Wi de okon fe ren cje prze sta ły być już przy wi le jem wiel kich kor -

po ra cji z mię dzy na ro do wy mi kon tak ta mi. Urzą dze nia, któ re

po zwa la ją z nich ko rzy stać, są już po wszech nie do stęp -

ne – nie tyl ko dla du żych firm z wie lo ma od dzia ła mi, ale tak -

że dla przed się biorstw za trud nia ją cych pra cow ni ków w te re -

nie i dla ad mi ni stra cji. To nie praw do po dob na oszczęd ność

cza su i pie nię dzy, zwią za na z kosz ta mi do jaz dów i noc le gów.

To tak że pod nie sie nie efek tyw no ści pra cy.

Bar dzo pro stym w ob słu dze i eko no micz nym urzą dze niem

jest AVer HVC130. Do sko na łe pa ra me try, ta kie jak ja kość HD

(wi de okon fe ren cje w roz dziel czo ści 720p), ka me ra PTZ

o roz dziel czo ści 5 me ga pik se li z zoo mem 7x, są tu uzu peł -

nio ne ze sta wem bar dzo przy dat nych funk cji. Pro wa dząc wi -

de okon fe ren cję moż na wy sy łać i od bie rać pre zen ta cje, ob -

raz z wi zu ali ze ra czy in nych urzą dzeń. Współ dzie le nie ma te -

ria łów mo że od by wać się bez prze wo do wo z kom pu te ra

(za po mo cą apli ka cji Scre en Sha re). Użyt kow ni cy iPho ne'a,

iPa da lub smart fo na z sys te mem An dro id mo gą ste ro wać

urzą dze niem i udo stęp niać zdję cia z ka me ry i apa ra tu ko rzy -

sta jąc z apli ka cji VCLink.

AVer HVC330 umoż li wia pro wa dze nie te le kon fe ren cji mię -

dzy 4 lo ka li za cja mi rów no cze śnie. Funk cja na gry wa nia

pro wa dzo nych kon fe ren cji umoż li wia od two rze nie i prze -

ana li zo wa nie prze bie gu spo tka nia, np. po wtór ne obej rze -

nie szko le nia od by wa ją ce go się pod czas wi de okon fe ren -

cji. Wy star czy pod łą czyć do wol ną pa mięć USB i na ci snąć

je den przy cisk, aby roz po cząć na gry wa nie. AVer HVC130

i AVer HVC330 są kom pa ty bil ne z do wol ny mi urzą dze nia -

mi do wi de okon fe ren cji ko rzy sta ją cy mi z pro to ko łów

H.323 oraz H.239.


23

56-57_csi.qxd 12-06-30 11:57 Page 23

Fot.

THE

TA

24

Przygotuj się naedukację XXI wieku

drogowskazy – Świat według della

Ży je my w cy fro wej erze. Dzię ki In ter ne to wikaż dy uczeń na świe cie po ru sza się po tejsa mej, glo bal nej wio sce. W cią gu na stęp -nych kil ku lat wie lu z nich bę dzie się ubie gaćo swo ją pierw szą pra cę, kon ku ru jąc z in ny -mi uzdol nio ny mi kan dy da ta mi o to sa mosta no wi sko. Aby od no sić suk ce sy na ryn kupra cy XXI wie ku, ucznio wie muszą zdo byćod po wied nie umie jęt no ści po znaw cze orazwy kształ cić zdol ność współ pra cy, któ re po -zwo lą im roz wią zy wać zło żo ne pro ble my, ja -kich dzi siaj na wet jesz cze nie po tra fi my so -bie wy obra zić. Dzię ki roz wią za niom Del lawspie ra ją cym cy fro wą szko łę, ucznio wiemo gą jed nak być spo koj ni o swo ją przy -szłość.Tech no lo gia prze ni ka ła każ dy aspekt ich ży -cia po cząw szy od na ro dzin, w re zul ta ciemo że my o nich mó wić ja ko o cy fro wych tu -byl cach. Ko mu ni ku ją, współ pra cu ją i ucząsię ina czej niż po przed nie po ko le nia, roz wi -ja jąc i po ka zu jąc swo je zdol no ści w wie lo -

wy mia ro wych do świad cze niach edu ka cyj -nych, któ re od zwier cie dla ją tę no wą rze czy -wi stość.Oczy wi ście, do sto so wa nie spo so bu na -ucza nia do cy fro wej ery wy ma ga cze goświę cej, niż tyl ko in sta lo wa nia w kla sie kom -pu te rów lub wy po sa ża nia uczniów w czyt ni -ki e -bo oków. Wy ma ga od każ de go człon kaca łe go sys te mu edu ka cyj ne go zjed no cze -nia się wo kół wspól ne go ce lu, ja kim jest po -pra wa ja ko ści i ade kwat no ści kształ ce nia.Jed nak kie dy na uczy cie le mo gą zga dzaćsię co do ko niecz no ści opra co wa nia no -wych me tod cy fro we go na ucza nia, któ rema ją być wy star cza ją co ela stycz ne, aby po -móc po szcze gól nym stu den tom osią gnąćswój naj wyż szy po ten cjał, to wie le szkół do -świad cza po waż nych ogra ni czeń bu dże to -wych. Jed no cze sne zwięk sze nie po pu la cji,a więc i licz by uczniów, spra wia, że tra dy cyj -ny mo del szkol nej kla sy sta je się trud nydo utrzy ma nia w ka te go riach czy sto fi nan -so wych.Pio nier skie pla ców ki edu ka cyj ne na ca łymświe cie wy bie ga ją już da le ko po za gra ni cetra dy cyj nie ro zu mia nej szko ły. Opie ra jąc sięna me to dach, w ja kich ucznio wie wy ko rzy -stu ją tech no lo gie w co dzien nym ży ciu, roz -wią za nie cy fro wej szko ły Dell po ma ga ka -drze na uczy ciel skiej oraz lu dziom od po wie -dzial nym za tech no lo gie stwo rzyć pod sta wycy fro we go, opar te go na współ pra cy na -ucza nia. To po dej ście wy ko rzy stu je róż ne sty -le na ucze nia w ła twy i efek tyw ny spo sób,posługując się sze ro kim za kresem urzą dzeń.

Roz�wój�w cy�fro�wym�śro�do�wi�sku

No wo cze sna edu ka cja roz po czy na sięod łą cze nia lu dzi. Ta kie kom plek so we po -dej ście to za sad ni cza zmia na w two rze niui re ali zo wa niu na ucza nia w szko łach pod -sta wo wych, gim na zjal nych i śred nich. Włą -czy ono w pro ces edu ka cyj ny nie tyl kouczniów i na uczy cie li, ale tak że ad mi ni stra -to rów IT, oso by od po wie dzial ne i zna ją ce sięna tech no lo giach, a tak że ro dzi ców i lo kal nąspo łecz ność. No we po dej ście do kształ ce -nia kon cen tru je się na dwóch za sad ni czychob sza rach:● Elek tro nicz na kla sa: łą czy urzą dze nia

w kla sie z cy fro wy mi tre ścia mi do sto so -wa ny mi do sty lu ucze nia się każ de go

Multimedialne materiałyi technologie,umożliwiającewspółpracęw technologiielektronicznej klasy firmyDell, zmieniają sposóbnauczania, pomagającuczniom zdobyćpotrzebne umiejętności,które pozwolą imkonkurować w cyfrowej erze.

dell_csi.qxd 12-06-30 11:59 Page 24

ucznia. Re zul ta tem jest wcią ga ją ce, in te rak -tyw ne do świad cze nie edu ka cyj ne, któ rewzbo ga ca tra dy cyj ne me to dy na ucza nia.Do dat ko we, pro fe sjo nal ne roz wią za nia edu -ka cyj ne wspo ma ga ją na uczy cie li i ad mi ni -stra to rów, po ka zu jąc spo so by na efek tyw nąin te gra cję tech no lo gii w co dzien nej pra cy dy -dak tycz nej, co prze kła da się na więk szą pro -duk tyw ność, kre atyw ność i lep szą współ pra -cę mię dzy ucznia mi.

● In fra struk tu ra: po nie waż tech no lo gia sta no wiser ce każ de go cy fro we go śro do wi ska edu -ka cyj ne go, więc klu czo wym za gad nie niemdla szkół sta je się za pew nie nie otwar to ścina in ne roz wią za nia przez wspie ra ją cą cy fro -wą szko łę in fra struk tu rę IT, a tak że wy bór ta -kich tech no lo gii, któ re bę dą przy stęp ne ce no wo. Zop ty ma li zo wa na tech no lo gia po -zwa la więc szko łom skon cen tro wać sięna roz wi ja niu umie jęt no ści dy dak tycz nych,a nie kwe stiach tech nicz nych zwią za nychz po sia da ną in fra struk tu rą. War to za cząćod ca ło ścio wej oce ny ist nie ją ce go śro do wi -ska IT, któ re wspie ra sys tem na ucza nia. Do -świad cze ni kon sul tan ci mo gą po móc szko -łom upro ścić za rzą dza nie tech no lo gia mii do ra dzić w in we sty cjach, któ re zmak sy ma li -zu ją wy daj ność i zmi ni ma li zu ją kosz ty.

Śro do wi sko edu ka cyj ne od gry wa tak że waż nąro lę w in te gro wa niu ka dry pe da go gicz nej zespe cja li sta mi IT. Ich współ pra ca przy spie szybo wiem wdro że nie cy fro we go pro gra mu na -ucza nia i za pew ni, że wspie ra ją ca in fra struk tu ratech no lo gicz na bę dzie pod po rząd ko wa na te -mu ce lo wi.

Atrak�cyj�ne�ucze�nie�=�lep�sze�wy�ni�ki

Obec ność tech no lo gii wy zwa la w kla sie zu peł -nie no we emo cje i re ak cje, co po ma ga na uczy -cie lom two rzyć no we moż li wo ści dy dak tycz ne,któ re za chę ca ją uczniów do więk sze go za an -ga żo wa nia we wła sną edu ka cję. In fra struk tu racy fro wej szko ły za pew nia sta ły do stęp do bo -ga tych za so bów wie dzy, obej mu ją cych tak żeta kie na rzę dzia, jak moż li wość edy cji wi deoi opro gra mo wa nie do pu bli ko wa nia tre ści w In ter ne cie, któ re da ją uczniom moż li wość wy -ra że nia swo jej kre atyw no ści. Po nad to roz wią za -nia cy fro wej szko ły po zwa la ją uczniom współ -pra co wać przy pro jek tach, po zna wać ota cza ją -cy ich świat i uczyć się w ta ki spo sób, któ ry jestdo sto so wa ny do ich in dy wi du al nych po trzeb.Do dat ko wo, tech no lo gie mo bil ne go do stę pudo sie ci spra wia ją, że na uka w każ dym miej -scu – w kla sie, bi blio te ce czy na szkol nym bo -isku sta je się rze czy wi sto ścią.No wo cze sna elek tro nicz na kla sa po ma ga na -uczy cie lom do sto so wać plan lek cji do róż nychsty lów ucze nia się, wzbo ga ca jąc ćwi cze nia po -przez ła twy do stęp do świa to wych za so bówedu ka cyj nych. No we moż li wo ści roz wo ju za wo -do we go i por ta le edu ka cyj ne po ma ga ją na -uczy cie lom w cią głym do sko na le niu i wy mia niepo my słów z in ny mi. Bę dąc w kla sie, na uczy ciel

mo że w cza sie rze czy wi stym śle dzić od po wie -dzi uczniów na za da ne ćwi cze nie. Po nad to, do -stęp ne są na rzę dzia umoż li wia ją ce oce nia nieca ło ścio wych po stę pów, co po zwa la do sto so -wać plan lek cji i spo sób prze ka zy wa nia wie dzyw ce lu po pra wie nia wy ni ków na ucza nia.Śro do wi sko in for ma tycz ne cy fro wej szko ły po -ma ga na uczy cie lom efek tyw nie ko mu ni ko waćsię z ucznia mi, per so ne lem IT, ad mi ni stra to ra mii ro dzi ca mi. Po przez po zna wa nie naj cie kaw -szych pro gra mów szkol nych i naj waż niej szychosią gnięć uczniów, człon ko wie lo kal nych spo -łecz no ści mo gą też wspie rać in te re su ją ce ichpro jek ty. To dro ga dwu kie run ko wa, bo dzię ki te -mu ucznio wie mo gą też za an ga żo wać sięw spra wy swo jej spo łecz no ści.

Spraw�ne�za�rzą�dza�nie

Dla ad mi ni stra to rów śro do wi sko cy fro wej szko -ły ofe ru je glo bal ne spoj rze nie na wy ni ki pra cyuczniów, któ ra ma przy go to wać ich do dal szejedu ka cji lub pierw szej pra cy. Ad mi ni stra to rzymo gą w cza sie rze czy wi stym ana li zo wać ze bra -ne da ne za rów no ze stro ny uczniów, jak i na -uczy cie li, oce nia jąc re zul ta ty na ucza nia i na tejpod sta wie usta lać szko le nia dla na uczy cie li.Po ma ga jąc ad mi ni stra to rom usta lić, któ re pro -gra my i me to dy ge ne ru ją naj lep sze wy ni ki, śro -do wi sko cy fro wej szko ły po zwa la dy rek to romszkół zde cy do wać o fi nan so wa niu wio dą cychini cja tyw. Do dat ko wo, tech no lo gie mo bil ne uła -twia ją ad mi ni stra to rom za rzą dza nie in fra struk -tu rą, da jąc do stęp do klu czo wych funk cji z do -wol ne go miej sca i w do god nym cza sie.Ka dra IT mo że przy czy niać się do roz wią zy wa -nia pro ble mów bu dże to wych oraz opty ma li za cjiin we sty cji edu ka cyj nych po przez wska za niespo so bów na jej efek tyw ne wy ko rzy sta nie.Zauto ma ty zo wa ne na rzę dzia do za rzą dza niaoraz niż sze kosz ty ope ra cyj ne po zwa la ją rów -nież uwol nić za so by in for ma tycz ne i prze zna -czyć je do wspie ra nia roz wo ju cy fro we go pro -gra mu na ucza nia, za miast do roz wią zy wa nia


25

Obecność

technologii

wyzwala w klasie

zupełnie nowe

emocje i reakcje,

co pomaga

nauczycielom

tworzyć nowe

możliwości

dydaktyczne,

które zachęcają

uczniów

do większego

zaangażowania

we własną

edukację.

Fot.

THE

TA


ko lej nych kwe stii tech nicz nych zwią za nych ze

sprzę tem.

Do�sto�so�wa�nie�stra�te�gii�tech�no�lo�-

gicz�nej�do ce�lów�edu�ka�cyj�nych

Wie le szkół już te raz wy da je swo je bu dże ty IT

na ru ty no wą kon ser wa cję sys te mów za miast

na in no wa cje. Dla po rów na nia, in fra struk tu ra cy -

fro wej szko ły zo sta ła za pro jek to wa na pod ką tem

mi ni ma li zo wa nia co dzien nych, ru ty no wych czyn -

no ści, zwięk sza jąc efek tyw ność ope ra cyj ną

i kosz to wą m.in. przez stan da ry za cję uży tych roz -

wią zań, a tak że uprasz cza nie i au to ma ty za cję

pro ce sów. Więk sza wy daj ność IT ma po zy tyw ny

wpływ na wy ni ki na ucza nia, po nie waż uwal nia za -

so by, któ re mo gą być skon cen tro wa ne na roz wo -

ju cy fro wych pro gra mów na ucza nia po pra wia ją -

cych wy ni ki uczniów.

Przy kła do wo, po przez in sta lo wa nie sprzę tu, któ ry

ma pre in sta lo wa ny, uni kal ny ob raz dys ku,

uwzględ nia ją cy opro gra mo wa nie uży wa ne w da -

nej pla ców ce, ka dra IT mo że wy ko nać ca łe wdro -

że nie znacz nie szyb ciej. Po nad to, wy daj ne ser we -

ry Dell wraz z roz wią za nia mi wir tu ali za cji i clo ud

com pu tin gu zwięk sza ją wy daj ność i ela stycz ność,

po zwa la jąc zmniej szyć wy ma ga nia zwią za ne

z miej scem na sprzęt oraz ob ni żyć kosz ty ener gii

w szkol nym cen trum da nych. Roz wią za nie Vir tu al

De sk top po zwa la też pra cow ni kom IT na za rzą -

dza nie kon ta mi uczniów i na uczy cie li bez po trze -

by przy pi sy wa nia ich do kon kret ne go fi zycz ne go

urzą dze nia, co po ma ga zmniej szyć kosz ty po mo -

cy tech nicz nej i jed no cze śnie chro ni po uf ne da ne

wszyst kich użyt kow ni ków. Po nad to, skon so li do -

wa ne sys te my prze cho wy wa nia da nych uprasz -

cza ją pro ces ska lo wa nia, za pew nia jąc przy tym

bez piecz ny, szyb ki do stęp do in for ma cji dla

uczniów, na uczy cie li i ad mi ni stra to rów.

Tech no lo gie, któ re sta no wią fun da men ty cy fro wej

szko ły Dell, są tak za pro jek to wa ne, by by ły otwar -

te. Szko ły uni ka ją tym sa mym wią za nia się z jed -

nym do staw cą przy wdra ża niu no wych lub ist nie -

ją cych już roz wią zań. Umoż li wia ją rów nież

uczniom i na uczy cie lom wy ko rzy sty wa nie na rzę -

dzi edu ka cyj nych od Del la i in nych part ne rów, któ -

re są do sto so wa ne do ich po zio mu i pro gra mu

na ucza nia. Przy kła do wo, zna jo mość sys te mu

Win dows 7 czy pa kie tu Mi cro soft Of fi ce po ma ga

przy go to wać uczniów do osią ga nia suk ce sów

w przy szło ści, po nie waż są to na rzę dzia po -

wszech nie wy ko rzy sty wa ne w biz ne sie.

Po nad to, tech no lo gie Dell są za pro jek to wa ne

pod ką tem do star cza nia cy fro wych tre ści w przy -

stęp ny spo sób, co po zwa la szko łom osią gnąć

wy zna czo ne ce le dy dak tycz ne przy co raz więk -

szych cię ciach bu dże to wych.

Za�le�ty�no�wo�cze�snej�edu�ka�cji

Cy fro wa era nie sie ze so bą moż li wo ści zmia ny

w spo so bie na ucza nia i ucze nia się. Pod pa try wa -

nie i wy ko rzy sty wa nie no wych spo so bów uży wa -

nia tech no lo gii przez dzie ci spra wia, że każ dy

czło nek spo łecz no ści edu ka cyj nej sta je się le piej

przy go to wa ny do kształ ce nia ko lej nej ge ne ra cji

uczniów do ży cia w XXI wie ku. Co naj waż niej sze,

in we sto wa nie w śro do wi sko cy fro we go na ucza -

nia dzi siaj po zwa la uzy skać dłu go fa lo we ko rzy -

ści, w tym wy kształ ce nie kry tycz ne go my śle nia,

roz wią zy wa nia pro ble mów, ko mu ni ka cji i pra cy

w gru pie, jakich dzie ci bę dą po trze bo wać do bu -

do wa nia lep szej przy szło ści dla nas wszyst kich.


26

Fo

t. T

HE

TA


Drogowskazy – komentarze

27

Jak wy ni ka z ba dań, naj bar dziej ocze ki wa ne

przez oby wa te li usłu gi to umó wie nie przez in ter -

net wi zy ty u le ka rza (32 proc.), moż li wość zło że -

nia dro gą elek tro nicz ną wnio sku, po da nia, zgło -

sze nia do urzę du (25 proc.), umó wie nie wi zy ty

w urzę dzie na kon kret ny ter min (24 proc.), elek -

tro nicz na re cep ta (22 proc.), wy bo ry przez in ter -

net (21 proc.), elek tro nicz ne po twier dze nie po sia -

da nia ubez pie cze nia zdro wot ne go (21 proc.). Py -

ta ni chcie li by też, by in for ma cja o ich zwol nie niu

le kar skim by ła au to ma tycz nie prze ka zy wa -

na do za kła du pra cy (16 proc.). – Oby wa te le wy -

ka zu ją za in te re so wa nie ko rzy sta niem z e -usług,

bo je śli ko rzy sta ją z cy fro wych ban ków, cy fro wej

pocz ty, to chcą też ko rzy stać z cy fro we go urzę -

du – mó wił krzysz tof król, spo łecz ny do rad ca

pre zy den ta, pod czas po świę co ne go elek tro nicz -

nym usłu gom ad mi ni stra cji pu blicz nej fo rum

w Pa ła cu Pre zy denc kim 13 czerw ca.

Du że za in te re so wa nie e -usłu ga mi to efekt m. in.

wcho dze nia w do ro słe ży cie lu dzi, dla któ rych in -

ter net był „od za wsze”. Ma my w kra ju 22 mln in -

ter nau tów, ale w gru pie wie ko wej 16-24 la ta aż

99 proc. osób ko rzy sta z sie ci. Dla nich nie moż -

ność za ła twie nia spra wy przez in ter net świad czy

o „ba dzie wia to ści” in sty tu cji, z któ rą mu szą się

kon tak to wać. Dru gą stro ną me da lu są oso by star -

sze – in ter nau tą jest tyl ko co szó sty eme ryt.

W przy pad ku tej gru py, po pu la ry za cja e -usług le -

ży w in te re sie władz pań stwo wych i sa mo rzą do -

wych – to kwe stia po tęż nych oszczęd no ści, któ re

da cy fry za cja star sze go po ko le nia.

ePU�AP,�czy�li�ruch�

po stro�nie�pań�stwa

Mi ni ster ad mi ni stra cji i cy fry za cji Mi chał Bo ni

przy zna je, że Pol ska „ma de fi cyt” je śli cho dzi

o funk cjo no wa nie e -pań stwa. i rze czy wi -

ście – sto pień za awan so wa nia e -usług ad mi ni -

stra cji wy niósł u nas w 2010 r. 87 proc.,

przy śred niej eu ro pej skiej 90 proc. Upo wszech -

nie niu e -usług ma ją słu żyć dwie ini cja ty wy

Polacy chcą e-usług. Wiedzą nawet jakich. W badaniu

opinii publicznej, zamówionym przez kancelarię

Prezydenta, aż 75 proc. respondentów wskazało, które

usługi służb publicznych powinny być udostępnione

przez internet w pierwszej kolejności.

E-usługi pilnieoczekiwane

WiEsłAW WAliszEWski

Fo

t. T

HE

TA

e-uslugi_csi.qxd 12-06-30 12:12 Page 27


28

usta�wo�daw�cze za�po�wia�da�ne� przez� Bo�nie�go.

Pierw�sza� to� no�we�li�za�cja� usta�wy� o in�for�ma�ty�za�cji

dzia�łal�no�ści�pod�mio�tów� re�ali�zu�ją�cych�za�da�nia�pu�-

blicz�ne,�dru�ga�–�no�wa�usta�wa�o wy�ko�ny�wa�niu�za�-

dań�pu�blicz�nych�dro�gą�elek�tro�nicz�ną.�Oba�pro�jek�ty

słu�żą�roz�wo�jo�wi�elek�tro�nicz�nej�Plat�for�my�Usług�Ad�-

mi�ni�stra�cji�Pu�blicz�nej.�Czy�li�sztan�da�ro�we�mu,�rzą�do�-

we�mu�pro�jek�to�wi�pol�skiej�e�-ad�mi�ni�stra�cji,�któ�ry�ma

umoż�li�wić�oby�wa�te�lom�za�ła�twia�nie�spraw�przez�In�-

ter�net�dzię�ki�wej�ściu�na jed�ną�stro�nę�WWW.

Co�za�mie�rza�wpro�wa�dzić�MA�iC?�Od 1�ma�ja 2008�r.

urzę�dy�ma�ją�obo�wią�zek�przyj�mo�wa�nia�pism�wwer�-

sji� elek�tro�nicz�nej� pod�pi�sa�nych� kwa�li�fi�ko�wa�nym� e�-

-pod�pi�sem� (obec�nie� rów�nież� z wy�ko�rzy�sta�niem

Pro�fi�lu� Za�ufa�ne�go).� Za�po�wia�da�na no�we�li�za�cja

usta�wy� o in�for�ma�ty�za�cji� ma� skło�nić� in�sty�tu�cje

do ko�rzy�sta�nia�z elek�tro�nicz�nej�skrzyn�ki�po�daw�czej

znaj�du�ją�cej�się�na ePU�AP.�Skrzyn�ki�in�ne�niż�wy�sta�-

wio�ne�na ePU�AP�ma�ją�speł�niać�stan�dar�dy�okre�ślo�-

ne�przez�mi�ni�stra�cy�fry�za�cji.�

Ko�lej�nym�pro�ble�mem,�któ�ry�ma�roz�wią�zać�no�we�li�za�-

cja,� to� brak� od�po�wied�nich� e�-for�mu�la�rzy.� Cho�dzi

o pro�stą�rzecz:�by�po wej�ściu�na stro�nę�WWW�spra�-

wy,�któ�rą�oby�wa�tel�chce�za�ła�twić,�mógł�on�wy�peł�nić

wska�za�ne�ru�bry�ki,�wy�słać�do�ku�ment�pod�pi�su�jąc�go

elek�tro�nicz�nie�i...�cze�kać�na de�cy�zję.�

Jak� po�in�for�mo�wał� „Cy�fro�wą� Pol�skę”� MA�iC,� pro�jekt

no�we�li�za�cji� „prze�wi�du�je�na�ło�że�nie�na or�ga�ny�zo�bo�-

wią�za�ne� do usta�la�nia� wzo�rów� pism� pa�pie�ro�wych,

obo�wiąz�ku� opra�co�wa�nia� wzo�rów� pism� elek�tro�nicz�-

nych� i for�mu�la�rzy� elek�tro�nicz�nych,� po�zwa�la�ją�cych

nawy�ko�na�nie�do�ku�men�tów�elek�tro�nicz�nych�i prze�ka�-

za�nie�ich�do mi�ni�stra�wła�ści�we�go�ds.� in�for�ma�ty�za�cji

w ce�lu�oce�ny,�czy�na pod�sta�wie�prze�ka�za�ne�go�wzo�-

ru�i for�mu�la�rza�usłu�ga�bę�dzie�moż�li�wa�do zre�ali�zo�wa�-

nia� na ePU�AP.� Po ak�cep�ta�cji� usłu�gi� przez�mi�ni�stra

obo�wiąz�kiem� or�ga�nu� (...)� bę�dzie� jej� wy�sta�wie�nie

na ePU�AP.”

Wcze�śniej�z ini�cja�ty�wą�two�rze�nia�e�-for�mu�la�rzy�wy�stą�-

pi�ło�rów�nież�Mi�ni�ster�stwo�Go�spo�dar�ki.�W ra�mach�je�-

go�pro�jek�tu�„zło�żeń�usta�wy�o stan�da�ry�za�cji�nie�któ�-

rych� wzo�rów� pism� w pro�ce�du�rach� ad�mi�ni�stra�cyj�-

nych”�ma�zo�stać�udo�stęp�nio�nych 81�ta�kich�wzo�rów.

Ce�lem� mi�ni�stra� go�spo�dar�ki� jest� wpro�wa�dze�nie

zmian�w 25�usta�wach� re�gu�lu�ją�cych�po�szcze�gól�ne

pro�ce�du�ry�zwią�za�ne�z po�dej�mo�wa�niem�i wy�ko�ny�wa�-

niem�dzia�łal�no�ści�go�spo�dar�czej.�MG�pla�nu�je�wpro�-

wa�dze�nie�do tych�ustaw�upo�waż�nień�dla�wła�ści�wych

mi�ni�strów�do wy�da�nia� roz�po�rzą�dzeń�okre�śla�ją�cych

praw�nie� wią�żą�ce� wzo�ry� pism� lub� zo�bo�wią�zań

doopra�co�wa�nia�elek�tro�nicz�nych�wzo�rów�pism�przez

wła�ści�we�in�sty�tu�cje.�

Jak�za�pew�nia�MA�iC,�dzia�ła�nia�re�sor�tu�cy�fry�za�cji�i mi�-

ni�stra�go�spo�dar�ki�uzu�peł�nia�ją�się.�Je�śli�obie�ini�cja�ty�wy

przy�nio�są�za�po�wia�da�ne�skut�ki,�to�oby�wa�te�le�i przed�-

się�bior�stwa�bę�dą�mo�gli�ko�rzy�stać�w In�ter�ne�cie�z go�-

to�wych�for�mu�la�rzy�do za�ła�twia�nia�swo�ich�spraw.�Czy

wy�ko�rzy�sta�ją�te�moż�li�wo�ści?

Lu�dzie�bez�e�-po�trzeb

Chęć�ko�rzy�sta�nia�z e�-usług�przez�więk�szość�oby�wa�-

te�li�zde�rza�się�u nas�z tzw.�e�-wy�klu�cze�niem�znacz�nej,

szcze�gól�ne�star�szej,�czę�ści�spo�łe�czeń�stwa.�Przy�czy�-

na�mi�nie�ko�rzy�sta�nia�przez� te�oso�by�z In�ter�ne�tu� jest

przede�wszyst�kim�brak�po�trze�by�i brak�umie�jęt�no�ści.

Ba�rie�ra�kosz�tów�wy�mie�nia�na jest�do�pie�ro�na trze�cim

miej�scu.�Tak�wy�ni�ka�z przed�sta�wio�nych�przez�Mi�ni�-

ster�stwo�Ad�mi�ni�stra�cji�i Cy�fry�za�cji�ma�te�ria�łów�Warsz�-

ta�tu�In�te�gra�cja�Cy�fro�wa.

Z da�nych�GUS�wy�ni�ka,�że�wśród�nie�mal 4,2�mln�go�-

spo�darstw�do�mo�wych�bez�do�stę�pu�do In�ter�ne�tu�po�-

nad po�ło�wę� sta�no�wią� naj�uboż�sze� ro�dzi�ny,� któ�rych

mie�sięcz�ny� do�chód� net�to� nie� prze�kra�cza 1536 zł.

Jed�nak�na�wet�w tej�gru�pie�głów�ną�przy�czy�ną�bra�ku

do�stę�pu�do sie�ci�jest�aż�w 56�proc.�brak�po�trze�by�ko�-

rzy�sta�nia�z In�ter�ne�tu,�w 40�proc.�brak�umie�jęt�no�ści.

Zbyt� wy�so�kie� kosz�ty� sprzę�tu� są� prze�szko�dą� dla

30�proc.�naj�uboż�szych,�a dro�gi�do�stęp�do sie�ci�sta�-

no�wi�pro�blem�dla 22�proc.� z nich. I zno�wu�mło�dzi

i naj�młod�si�są�„mo�to�rem�po�stę�pu”. 94�proc.�pol�skich

ro�dzin,�wktó�rych�jest�przy�naj�mniej�jed�no�dziec�ko,�ma

kom�pu�ter,�a 88�proc.�z nich�ma�tak�że�do�stęp�do In�-

ter�ne�tu.�W 2011�r.�bez�kom�pu�te�ra�by�ło 265�tys.�go�-

spo�darstw� z dzieć�mi,� a bez� do�stę�pu� do In�ter�ne�-

tu�–�485�tys.�ta�kich�ro�dzin.

Pro�ble�mem�czę�sto�pod�no�szo�nym�w dys�ku�sjach�jest

brak�moż�li�wo�ści�tech�nicz�nych�udo�stęp�nie�nia�In�ter�ne�-

tu�sze�ro�ko�pa�smo�we�go.�Jed�nak�z ba�dań�GUS�wy�ni�-

ka,�że�tyl�ko 1-2�proc.�go�spo�darstw�nie�pod�łą�czo�nych

do sie�ci�po�da�je�brak�moż�li�wo�ści� tech�nicz�nych� ja�ko

przy�czy�nę�nie�po�sia�da�nia�In�ter�ne�tu�lub�do�stę�pu�sze�-

ro�ko�pa�smo�we�go.

Nie�od�czu�wa�nie� po�trze�by� ko�rzy�sta�nia� ze� świa�to�wej

sie�ci�wy�ni�ka�z kil�ku�przy�czyn.�Z bra�ku�wie�dzy�o tym,

co�da�je�In�ter�net,�z obaw,�że�jest�to�me�dium�nie�bez�-

piecz�ne,�no�i z bra�ku�e�-usług�przy�dat�nych�e�-wy�klu�-

czo�nym.�W re�zul�ta�cie�tyl�ko31,5�proc.�Po�la�ków�wwie�-

ku 45-65�lat�re�gu�lar�nie�ko�rzy�sta�z sie�ci.�Do In�ter�ne�tu

ma� ich� za�chę�cić� pro�jekt� Pol�ska�Cy�fro�wa�Rów�nych

Szans,� re�ali�zo�wa�ny� przez� Sto�wa�rzy�sze�nie� „Mia�sta

w In�ter�ne�cie”�wraz�zMi�ni�ster�stwem�Ad�mi�ni�stra�cji�iCy�-

fry�za�cji.� W je�go� ra�mach� PwC� przy�go�to�wa�ło� ra�port

„Ko�rzy�ści� eko�no�micz�ne� z in�te�gra�cji� cy�fro�wej

osób 45+”.�To�bar�dzo�cie�ka�wa�lek�tu�ra,�po�ka�zu�ją�ca,

jak�wie�le�mo�gą�zy�skać�oby�wa�te�le�i pań�stwo�na włą�-

cze�niu�lu�dzi�w wie�ku�śred�nim�i star�szym�w cy�fro�wy

świat.�Oczy�wi�ście�pod wa�run�kiem,�że�znaj�dą�w nim

to,�co�jest�im�po�trzeb�ne.�

e�-ko�rzy�ści�po�ko�le�nia 45+�

W ra�por�cie�z ba�da�nia�przy�ję�to�hi�po�te�tycz�ną�sy�tu�ację

peł�nej�in�te�gra�cji�cy�fro�wej�osób�wwie�ku 45+.�Wy�cho�-

dząc�z te�go�za�ło�że�nia,�po�li�czo�no�ko�rzy�ści�z e�-in�c�lu�-

sion�za�rów�no�sa�mych�obec�nie�e�-wy�klu�czo�nych,�jak

i bu�dże�tów�sa�mo�rzą�dów� i pań�stwa.�Pierw�szym�zy�-

skiem,�ja�ki�od�czu�ją�za�in�te�re�so�wa�ni,�bę�dzie�wzrost�za�-

rob�ków� i za�trud�nie�nie.� Z ko�lei� oszczęd�no�ści,� ja�kie

obec�nie�e�-wy�klu�cze�ni�oby�wa�te�le�w wie�ku 45+�uzy�-

ska�li�by,�gdy�by�ko�rzy�sta�li�z ta�kich�e�-usług,�jak�za�ku�py

in�ter�ne�to�we�i e�-ban�ko�wość,�osza�co�wa�no�w ra�por�cie

na2,4�mld�zł.�Zawzro�stem�przy�cho�dów�oby�wa�te�li�idą

ko�rzy�ści�Skar�bu�Pań�stwa.�To�więk�sze�wpły�wy�po�dat�-

ko�we�i ze�skła�dek�na ZUS.�Z ko�lei�upo�wszech�nie�nie

e�-usług� ad�mi�ni�stra�cji� zmniej�szy� kosz�ty� i oby�wa�te�li,

i urzę�dów.�

Obec�nie�Po�la�cy�po�wy�żej 45.� ro�ku� ży�cia� szu�ka�ją

w sie�ci�przede�wszyst�kim�in�for�ma�cji�urzę�do�wych.

Głów�nie�do�ty�czą�cych�spraw�za�ła�twia�nych�w urzę�-

Upowszechnieniu

e-usług mają

służyć dwie

inicjatywy

ustawodawcze

zapowiadane przez

Boniego. Pierwsza

to nowelizacja

ustawy

o informatyzacji

działalności

podmiotów

realizujących

zadania publiczne,

druga – nowa

ustawa

o wykonywaniu

zadań publicznych

drogą

elektroniczną. Oba

projekty służą

rozwojowi

elektronicznej

Platformy Usług

Administracji

Publicznej.



29

dach miast i gmin oraz w Za kła dzie Ubez pie czeńSpo łecz nych. Nie wiel ki od se tek an kie to wa nychza de kla ro wał ko rzy sta nie z elek tro nicz nych formko mu ni ka cji do za ła twia nia spraw urzę do wych(1,6-6,4 proc.). Gdy by pe ten ci zde cy do wa li sięna tę for mę kon tak tu i mo gli z niej ko rzy stać, naj -więk sze oszczęd no ści przy nio sło by im ogra ni cze -nie ko niecz no ści wi zyt w urzę dach gmin i miast.By ło by to 404 mln zł rocz nie. Ko lej ne du żeoszczęd no ści wy ni ka ły by z ogra ni cze nia po trze byoso bi ste go sta wien nic twa w ZUS. Tu in te re san cizy ska li by po nad 175 mln zł. War to za uwa żyć, żeaż 40 proc. ba da nych chcia ło by wła śnie spra wyZUS -wskie za ła twiać elek tro nicz nie. Uru cho mio -na w czerw cu Plat for ma Usług Elek tro nicz nychZa kła du Ubez pie czeń Spo łecz nych ma im toumoż li wić. Ogól ne oszczęd no ści uzy ska ne przezin te gra cję cy fro wą oby wa te li po wy żej 45 ro ku ży -cia, wy ni ka ją ce z ogra ni cze nia bez po śred nichkon tak tów z in sty tu cja mi pu blicz ny mi, wy nio sły bypo nad 800 mln zł rocz nie. Ko rzy sta nie z e -usługsłuż by zdro wia da ło by im 715 mln zł. Ty le zy ska jąoby wa te le. Bar dzo du żo zy ska pań stwo.Ko rzy ści in sty tu cji z elek tro nicz ne go kon tak tu z in -te re san tem w wie ku 45+ ma ją wy nieść 300 mln złrocz nie. W tej su mie są oszczęd no ści urzę dówgmin wy no szą ce 100 mln zł, przy chod nie le kar skieza osz czę dzą 80 mln zł, a ZUS 40 mln zł. Zwięk sze -nie za trud nie nia przed sta wi cie li po ko le nia 45+ dabu dże to wi pań stwa pra wie 5 mld zł. Pro gno zu jesię, że su ma do dat ko wych przy cho dów bu dże tupań stwa wy ni ka ją ca z in te gra cji cy fro wej po ko le -nia 45+ wy nie sie pra wie 7,8 mld zł.

Nie tyl ko e -urząd

W de kla ra cjach rzą do wych mó wi się du żo o e -us-łu gach ad mi ni stra cji pu blicz nej ro zu mia nych ja koza ła twia nie spraw urzę do wych. To zro zu mia łe, bo

ich in for ma ty za cja po zwa la ła by na uzy ska nie du -żych oszczęd no ści w sa mych urzę dach. Sza cun kiPwC po ka zu ją, ja kie mo gą to być pie nią dze. Prak ty ka pol skich sa mo rzą dów po ka zu je jed nak,że e -usłu gi ad mi ni stra cji to du żo wię cej niż za ła -twia nie spraw urzę do wych. To rów nież po mocświad czo na oby wa te lom na co dzień. Czy li in ter -ne to we roz kła dy jaz dy ko mu ni ka cji miej skiej,SMS -owe po wia do mie nia o ro bo tach dro go wychi za gro że niach, prze wod ni ki tu ry stycz ne po mie -ście czy re gio nie, a tak że kur sy e -le ar nin go we. E -usłu gi są też czę ścią wiel kich pro jek tów za rzą -dza nia ru chem dro go wym i trans por tem miej skimoraz przed się wzięć GIS. W pre zen to wa nym w Kan ce la rii Pre zy den ta RP ba -da niu, do naj bar dziej po żą da nych przez oby wa te lina le ża ły usłu gi zwią za ne ze zdro wiem. Nic dziw ne -go – na wi zy tę u le ka rza prze cięt ny Ko wal ski uma wiasię o wie le czę ściej niż do re fe ren ta w urzę dzie. Szan -se na to, że umó wi się przez In ter net, są co raz więk -sze. Elek tro nicz na re je stra cja pa cjen tów sta je się jużstan dar dem w re ali zo wa nych obec nie pro jek tach in -for ma ty za cji szpi ta li. Pla ców ki, szcze gól nie pro wa -dzą ce ob le ga ne po rad nie spe cja li stycz ne, chcąmieć e -re je stra cję, by zmniej szyć kosz ty tra dy cyj nej,a z dru giej stro ny – by unik nąć pu stych ter mi nów po -wo do wa nych przez pa cjen tów od wo łu ją cych wi zy ty. E -usłu gi w te sto wa nych rów nież u nas pro to ty pachnie ogra ni cza ją się tyl ko do re je stra cji, ale obej mu jąrów nież zdal ny kon takt pa cjen ta z le ka rzem, prze ka -zy wa nie wy ni ków ba dań, otrzy my wa nie w ten samspo sób za le ceń. Na pew no e -usłu gi zwięk szą „wy daj ność” pla có wekme dycz nych. War to pa mię tać jed nak, że mu si staćza ni mi za ple cze nie tyl ko in for ma tycz ne. Na wi zy tęu swo je go oku li sty w pry wat nej (!), bez kon trak tuz NFZ, przy chod ni w War sza wie od daw na moż -na umó wić się elek tro nicz nie. Naj bliż szy ter min jestza pół ro ku.

Jednostkowe koszty obsługi petentów przy wykorzystaniu tradycyjnych

i internetowych kanałów obsługi

Instytucja publiczna Aktualny koszt załatwienia Koszt elektronicznego Oszczędność uzyskana

jednej sprawy załatwienia jednej sprawy przez urząd

przez urzędnika przez urzędnika na załatwieniu jednej sprawy

po integracji cyfrowej dzięki wykorzystaniu

drogi elektronicznej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 6,20 zł 0,54 zł 5,66 zł

Narodowy Fundusz Zdrowia 6,28 zł 0,56 zł 5,72 zł

Urząd miasta/urząd gminy 6,75 zł 0,68 zł 6,07 zł

Instytucje pomocy społecznej 6,64 zł 0,61 zł 6,03 zł

Urząd Pracy 7,32 z 0,77 zł 6,54 zł

Starostwo Powiatowe 7,66 zł 0,88 zł 6,78 zł

Przychodnie lekarskie 2,30 zł 0,00 zł 2,30 zł(rejestracja pacjenta)

Źródło: Szacunki PwC


30

– W Dro go wska zach Cy fro wej Pol ski sta ra my się

po ka zać, co wkrót ce bę dzie się dzia ło w te le in for -

ma ty ce w sfe rze pu blicz nej. Co sta nie się na Ma -

zow szu?

– W ra mach wdra ża nia Stra te gii e -Roz wo ju Wo je -

wódz twa Ma zo wiec kie go je ste śmy w trak cie re ali za -

cji kil ku na stu pro jek tów zwią za nych z roz wo jem spo -

łe czeń stwa in for ma cyj ne go. W naj więk szym z nich,

czy li w pro jek cie bu do wy re gio nal nej sie ci sze ro ko pa -

smo wej, li czy my na uzy ska nie w naj bliż szym cza sie

no ty fi ka cji Ko mi sji Eu ro pej skiej. Po zwo li to na uru cho -

mie nie wy bo ru part ne ra do re ali za cji te go pro jek tu.

Ma my też prze wi dzia ny wa riant, że gdy by no ty fi ka cja

się prze cią ga ła, to uru cho mi my wa run ko wo po stę po -

wa nie, uza leż nia jąc roz po czę cie prac od po zy tyw nej

oce ny Ko mi sji. No ty fi ku je my za rów no wa riant jed no -

eta po wy bu do wy sie ci, jak i dwu eta po wy, z tym że

skła nia my się do pierw sze go roz wią za nia, czy li wy ło -

nio ny part ner pro jek tu je, bu du je i ope ru je na wy bu do -

wa nej sie ci. To po zwo li na opty ma li za cję kosz tów.

Jest wiele do zrobienia

Z KrZysZtofem filińsKim,prezesem Zarządu Agencjirozwoju mazowsza sA, rozmawia Wiesław Waliszewski.


filinski_csi.qxd 12-06-30 12:20 Page 30

– Pro wa dzi cie też m.in. pro jekt roz wo ju e -usług i do stę pu

do nich „Ma zo wiec ka Sieć Spo łe czeń stwa In for ma cyj ne -

go M@zow sza nie”.

– Pro jekt M@zow sza nie sta no wi uzu peł nie nie bu do wy sie ci

sze ro ko pa smo wej. Bli sko 200 lo ka li za cji punk tów wy po sa żo -

nych w kom pu te ry i In ter net po zwo li na dar mo we ko rzy sta nie

z no wych tech no lo gii wszyst kim tym, któ rzy na dzi siaj są te -

go po zba wie ni. Po zwo li to rów nież na bu do wa nie po py tu

na In ter net, bo wie le osób, do któ rych do trze my, mó wi, że In -

ter net nie jest im po trzeb ny. Po ka za nie, że In ter net czy kom -

pu ter mo gą być w ży ciu po moc ni i że na ucze nie się ob słu gi

kom pu te ra nie jest trud ne – jest klu czo we.

Ma my przy go to wa ny kom plet do ku men ta cji pro jek to wej. Są -

dzi my, że umo wę na do fi nan so wa nie M@zow szan pod pi -

sze my w cią gu mie sią ca i bę dzie my uru cha miać po stę po wa -

nia prze tar go we.

W ob sza rze roz wo ju spo łe czeń stwa in for ma cyj ne go ma my

tak że cie ka wy pro jekt pn. „ITe raz Ma zow sze II”. Je ste śmy te -

raz na je go pół met ku. To przed się wzię cie, w ra mach któ re go

szko li my bli sko 10 tys. osób w ce lu pod wyż sza nia ich kom -

pe ten cji cy fro wych. Ko rzy sta ją one z kur sów na róż nym po -

zio mie – od pod staw ob słu gi kom pu te ra po cer ty fi ko wa ne

za rzą dza nie pro jek ta mi czy ry zy kiem. Ten pro jekt jest skie ro -

wa ny głów nie na sub re gio ny, tam gdzie z moż li wo ścią uzy -

ska nia do dat ko wej wie dzy (np. szko le nie Prin ce2) jest du żo

go rzej. Za in te re so wa nych jest wię cej niż miejsc. Ol brzy mia

po pu lar ność po ka zu je, jak bar dzo po trzeb ne są te go ty pu ini -

cja ty wy dla miesz kań ców te re nów po za du ży mi mia sta mi.

Z no wych ini cja tyw war to wska zać na dwa pro jek ty. To pro -

jek ty na zwa ne ro bo czo „e -szko ły” i „e -zdro wie”. Pro jekt edu -

ka cyj ny jest uzu peł nie niem rzą do we go pi lo ta żu „Cy fro wej

szko ły”. Chce my stwo rzyć 150 pra cow ni do na ucza nia zin te -

gro wa ne go wy po sa żo nych w net bo oki. Bę dą one or ga ni zo -

wa ne w gmi nach wiej skich Ma zow sza. War tość te go pro jek -

tu to po nad 12 mln zł.

Dru gi pro jekt to kom plek so wa in for ma ty za cja jed no stek służ -

by zdro wia na Ma zow szu. Przy po mi nam, że od 1 sierp -

nia 2014 ro ku do ku men ta cja me dycz na bę dzie mu sia ła być

pro wa dzo na wy łącz nie w po sta ci elek tro nicz nej. Za mie rza my

za tem wyposażyć szpi ta le wo je wódz kie w za so by, któ re to

umoż li wią. Zo stał prze pro wa dzo ny du ży au dyt te le in for ma -

tycz ny, że by okre ślić po trze by i stan obec ny IT w szpi ta lach.

Wy ni ka z nie go, że nie któ re szpi ta le są do brze zin for ma ty zo -

wa ne, ale nie któ rym trze ba po móc, bo zła sy tu acja fi nan so -

wa nie po zwa la na wdro że nie sys te mów czy za kup sprzę tu.

Ist nie je rów nież po trze ba po pra wie nia łą czy in ter ne to -

wych – ilość da nych ge ne ro wa nych w szpi ta lach ro śnie

w tem pie geo me trycz nym, a po wpro wa dze niu obo wiąz ku

do ku men ta cji me dycz nej w for mie elek tro nicz nej wzro śnie

jesz cze kil ka krot nie. Dla te go też jed nost ki służ by zdro wia mu -

szą być do te go przy go to wa ne.

– Do za pew nie nia szpi ta lom od po wied niej łącz no ści wy -

ko rzy sta cie sieć bu do wa ną w ra mach pro jek tu „In ter net

dla Ma zow sza”?

– Na szą sieć mo że my bu do wać na ob sza rach, gdzie nie ma

moż li wo ści wej ścia ope ra to rów ko mer cyj nych. Je że li szpi ta le

znaj du ją się w lo ka li za cjach, gdzie są moż li wo ści wy ko rzy sta -

nia za so bów ist nie ją cych te le ko mów, to nie wi dzę po trze by

kon ku ro wa nia z ope ra to ra mi.

De cy zja o re ali za cji pro jek tu in for ma ty za cji służ by zdro wia za -

pa dła w czerw cu br. Cze ka li śmy na roz strzy gnię cie po stę po -

wań w rzą do wym pro jek cie pro wa dzo nym przez Cen trum

Sys te mów In for ma tycz nych Ochro ny Zdro wia. Gdy by nie po -

ko ją ce sy gna ły, któ re się po ja wia ły, zna la zły po twier dze nie

w rze czy wi sto ści, to mo ment przej ścia na elek tro nicz ną do -

ku men ta cję me dycz ną mu siał by się prze su nąć i pew nie ca -

łą in for ma ty za cję służ by zdro wia trze ba by ło by re ali zo wać

z fun du szy unij nych prze wi dzia nych na la ta 2014-20. To po -

dob na sy tu acja do tej, ja ką wi dzi my w bu do wie elek tro nicz -

nej ad mi ni stra cji, gdzie po trze bne jest współ dzia ła nie mię dzy

re gio nal ny mi wro ta mi i rzą do wą plat for mą e -PU AP.

– Mi ni ster stwo za koń czy ło wła śnie kon sul ta cje tzw. li nii

współ pra cy mię dzy rzą dem a sa mo rzą da mi w bu do wie

e -ad mi ni stra cji. Mo że po jej wpro wa dze niu współ dzia ła -

nie or ga nów wła dzy bę dzie efek tyw niej sze niż do tąd?

– Do ku ment pt. „Li nia współ pra cy” był już wy pra co wa ny

w 2010 r., ale nie zo stał pod pi sa ny przez stro nę rzą do wą. My -

ślę, że obec nie jest wo la współ pra cy z obu stron. Ma my

wspól ne ce le. Spo sób roz dzia łu pie nię dzy na in for ma ty za cję

z fun du szy unij nych jest zresz tą ta ki, że du ża część środ ków

znaj du je się w ge stii sa mo rzą dów. To ko lej ny po wód, któ ry

mu si się prze kła dać na współ pra cę na li nii rząd -sa mo rząd.

Pro szę spoj rzeć, w Ra dzie In for ma ty za cji, or ga nie do rad -

czym mi ni stra ad mi ni stra cji i cy fry za cji, nie ma ani jed ne go

przed sta wi cie la sa mo rzą du te ry to rial ne go. Są re pre zen tan ci

świa ta na uki, or ga ni za cji po za rzą do wych i nie któ rych urzę -

dów cen tral nych. Mó wię nie któ rych, bo nie ma przed sta wi -

cie la Mi ni ster stwa Go spo dar ki, w któ re go kom pe ten cjach są

spra wy zwią za ne z go spo dar ką elek tro nicz ną. To po ka zu je,

że oprócz wo li współ pra cy, po trze ba od po wied nich dzia łań,

któ re tę wo lę usank cjo nu ją. Nam, któ rzy re ali zu ją bu do wę

spo łe czeń stwa in for ma cyj ne go w re gio nach, są szcze gól nie

po trzeb ne ta kie dzia ła nia, bo bu dże ty w wo je wódz twach

na in for ma ty za cję są ol brzy mie. I pro szę spoj rzeć: po ka zu je

się ja ko suk ces in for ma ty za cję Es to nii, ty le że licz ba lud no ści

Es to nii jest po nad 4-krot nie mniej sza niż Ma zow sza. Re gion

ma zo wiec ki jest nie wie le mniej szy od Da nii i pro ce sy in for ma -

tycz ne, któ re dzie ją się na szcze blu re gio nal nym, mu szą

spro stać dzia ła niom, któ re są re ali zo wa ne w in nych kra jach

na szcze blu rzą do wym.

– Koń czy się obec na per spek ty wa fi nan so wa Unii Eu ro -

pej skiej. O pie nią dze na ja kie pro jek ty bę dzie się sta ra ło

Ma zow sze z no we go bu dże tu UE, roz po czy na ją ce go się

w 2014 r.?

– Ma zow sze jest w spe cy ficz nej sy tu acji. We dług sta ty styk,

jest to bo ga te wo je wódz two. Je śli jed nak wy łą czy my z nie go

aglo me ra cję war szaw ską, je ste śmy naj bied niej szym re gio -

nem Pol ski, uboż szym niż wo je wódz twa Pol ski Wschod niej.

Dla te go sta ra my się tra fić na li stę tzw. re gio nów przej ścio -

wych. Je śli to się uda, to uzy ska my do fi nan so wa nie zbli żo ne

do obec ne go. To po zwo li na re ali za cję na sze go głów ne go

po dej ścia do roz wo ju Ma zow sza, czy li po li ty ki zrów no wa żo -

ne go roz wo ju.

Co raz czę ściej spo ty ka się w stra te gicz nych do ku men tach

unij nych po wrót do idei bu do wy prze my słu, któ ry na krę ca

w na tu ral ny spo sób ry nek usług. Dla te go też du ży ak cent

w przy szłym okre sie pro gra mo wa nia bę dzie skie ro wa ny wła -

śnie w tę stro nę. I je że li mó wi my tu taj o wy ko rzy sta niu po ten -

cja łu Ma zow sza, to na tu ral ne jest wy ko rzy sta nie te go,

w czym je ste śmy moc ni. Czy li roz wój bran ży high -tech (du że

mia sta Ma zow sza) i prze my słu rol no -spo żyw cze go (po zo -

sta ła część Ma zow sza). Już dzi siaj je ste śmy w trak cie re ali -

za cji pro jek tu bu do wy par ku na uko wo -tech no lo gicz ne go,

któ ry po zwo li na efek tyw ne wdra ża nie in no wa cji w rol nic twie.

Mo wa tu taj m.in. o wy ko rzy sta niu tech no lo gii ko smicz nych.

Na Ma zow szu jest też ol brzy mi po ten cjał na uko wy, któ ry trze -

ba wy ko rzy stać.

rozmowa drogowskazów

31

filinski_csi.qxd 12-06-30 12:17 Page 31

Drogowskazy cyfrowej polski

16. Konferencja „Miasta w Internecie”

Nie wie le już cza su po zo sta ło do za koń cze nia pro jek tów te le in -

for ma tycz nych, któ re w tej per spek ty wie fi nan so wej UE re ali zu -

je my z fun du szy unij nych. Jest więc moż li we, że nie wszyst kie

po wsta ną zgod nie z za ło że nia mi. To je den z wnio sków, ja ki pły -

nie z dys ku sji pod czas 16. Kon fe ren cji „Mia sta w In ter ne cie”.

Są i wnio ski bar dziej opty mi stycz ne. – Utwo rze nie MA iC upo -

rząd ko wa ło wie le po stro nie rzą do wej, cze go efek tem jest

świa do mość te go, iż nie ma już cza su na błę dy, za nie cha nia

i nie prze my śla ne de cy zje. Rok 2012 bę dzie ro kiem praw dy dla

pol skich cy fry za to rów – mó wił Krzysz tof Głomb, pre zes Sto wa -

rzy sze nia „Mia sta w In ter ne cie”, któ re or ga ni zo wa ło spo tka nie.

Kon fe ren cja „Mia sta w In ter ne cie” po raz pierw szy od by wa ła

się w Gdań sku. W dys ku sjach, któ re trwa ły od 30 ma ja do

1 czerw ca, wzię ło udział po nad300 osób: eks per tów, po li ty ków,

urzęd ni ków wszyst kich szcze bli i przed się bior ców.

Pod czas ob rad spo ro miej sca po świę co no cy fry -

za cji pol skich szkół. Bio rą cy udział w dys ku sji

prze strze ga li przed pa trze niem na cy fry za cję

szkół tyl ko przez pry zmat wy po sa że nia ich

w sprzęt. Pod kre śla no zna cze nie od po wied nie go

przy go to wa nia na uczy cie li. – Na szczę ście,

ok. 90 proc. pe da go gów uwa ża, że na rzę dzia cy fro we

zwięk sza ją efek tyw ność na ucza nia i atrak cyj ność lek -

cji – mó wił An drzej Grzy bow ski, ko or dy na tor pro jek tu „Ja ro -

cin Kre atyw na Szko ła”. – Prze ko ny wa nie i umie jęt ne szko le -

nie na uczy cie li to jed nak pro ces mo zol ny.

Dr Jan Her czyń ski z Uni wer sy te tu War szaw skie go zwró cił uwa -

gę na za gro że nie, ja kie nie sie po śpiech w re ali za cji pi lo ta żu

„Cy fro wej szko ły”. W ma ju wy bra no szko ły, a pro jekt ma się za -

koń czyć w czerw cu 2013 r. – Nie wiem, czy to wy star czy, aby

wszyst ko zo sta ło bar dzo do brze przy go to wa ne. A tyl ko wte dy,

gdy bę dzie my mie li pew ność, że pi lo taż się po wiódł, wła ści wy

pro gram mo że tra fić do szkół – stwier dził dr Her czyń ski.

Z ko lei za an ga żo wa nie le ka rzy i szpi ta li to wa ru nek suk ce su

pro jek tów IT w ochro nie zdro wia. Plat for ma bu do wa na przez

Cen trum Sys te mów In for ma tycz nych Ochro ny Zdro wia umoż -

li wi pla ców kom wy mia nę in for ma cji. Jed nak mu szą one chcieć

i móc w tym obie gu da nych uczest ni czyć. Umiesz czo ny

na stro nie CSIOZ ze gar, od mie rza ją cy czas do koń ca moż li wo -

ści pro wa dze nie do ku men ta cji me dycz nej w po sta ci pa pie ro -

wej, po ka zu je, że zo sta ły dwa la ta. Mi mo to więk szość pla có -

wek jest „w le sie”.

W cią gu 30 mie się cy w Pol sce ma po wstać nie mal 27 tys. km

sie ci świa tło wo do wej. Przed sta wi cie le rzą du za pew nia li

w Gdań sku, że plan zo sta nie zre ali zo wa ny. Mał go rza ta Ol -

szew ska, pod se kre tarz sta nu w MA iC, przy zna wa ła jed nak, że

har mo no gra my są na pię te. Na in ne za gro że nia, zwią za ne

z po ko ny wa niem „ostat niej mi li”, zwra cał uwa gę Mar cin Ste -

fań ski z Urzę du Mar szał kow skie go Wo je wódz twa Po mor skie -

go: – Wciąż nie wie my, kto po łą czy sze ro ko pa smo wy krę go -

słup z po szcze gól ny mi gmi na mi, so łec twa mi czy do -

ma mi. Fir my, któ re mo gły by to zro bić, ma ją oba wy

do ty czą ce opła cal no ści i po py tu.

Po dob nie jak pod czas po przed nich kon fe ren cji, rów -

nież w Gdań sku kry tycz nie wy po wia da no się o naj -

waż niej szym dla in ter ne to wych kon tak tów oby wa te li

z urzę da mi pro jek cie elek tro nicz nej Plat for my Usług

Ad mi ni stra cji Pu blicz nej. – Grzech pier wo rod ny ePU AP -u po le ga

na tym, że on nie ma wła ści cie la po stro nie rzą do wej. Mam wra -

że nie, że z roz wo jem e -ad mi ni stra cji cho dzi o to, by go nić kró -

licz ka, a nie go zła pać! – mó wił dr Ka je tan Woj syk z CSIOZ pod -

czas dys ku sji na te mat e -ad mi ni stra cji. – Rząd za pew nia, że

ePU AP bę dzie kon ty nu owa ny. Mo że jed nak zo sta ną tyl ko fun -

da men ty lub ścia ny plat for my, a „śro dek” zo sta nie wy mie nio -

ny – za uwa żał Jan Gor ski, mo de ra tor de ba ty an ty kry zy so wej

„E -ad mi ni stra cja do ka pi tal ne go re mon tu”.

– Re for mu jąc e -ad mi ni stra cję, mu si my mieć świa do mość, że

nie cho dzi o to, aby wszyst ko by ło elek tro nicz nie i on -li ne, ale

o to, że by by ło spraw ne, pro ste i sku tecz ne – pod su mo wał ten

wą tek dys ku sji Ar ka diusz Złot nic ki, wi ce pre zes SMWI.

ww

2012 to rok prawdy o cyfryzacji

miasta_csi.qxd 12-06-30 12:19 Page 32

Administracja


33_csi.qxd 12-07-01 11:39 Page 1

34

administracja

Do tej po ry za da niem sa mo rzą du by ło wła ści wie

tyl ko kon tro lo wa nie miesz kań ców, ogra ni cza ją -

ce się za zwy czaj do we ry fi ka cji, czy wła ści ciel

nie ru cho mo ści pod pi sał umo wę na wy wóz nie -

czy sto ści i od pa dów z przed się bior stwem wy -

wo zo wym. Nie wszyst kie gmi ny zbyt ak tyw nie

przy kła da ły się do tej ro li, a i in stru men ty for mal -

no praw ne, w któ re by ły wy po sa żo ne, nie za chę -

ca ły ani nie mo ty wo wa ły do eg ze kwo wa nia te go

obo wiąz ku. W ta kich uwa run ko wa niach część

jed no stek al bo wca le nie in for ma ty zo wa ła te go

ob sza ru swo jej dzia łal no ści, al bo ogra ni cza ła

się do wspar cia ar ku szem kal ku la cyj nym. Tyl ko

w więk szych ośrod kach, czę ściej bar dziej świa -

do mych, ob szar ten włą czo no do eks plo ato wa -

ne go przez jed nost ki zin te gro wa ne go sys te mu

in for ma tycz ne go. Tak by ło m.in. w urzę dach

miej skich w byd gosz czy, ka li szu oraz za brzu.

Gmi�na�–�ak�tyw�ny�gracz�

w go�spo�dar�ce�„śmie�cio�wej”

We dług zno we li zo wa nej usta wy, któ ra na do bre

za cznie funk cjo no wać w 2013 r., jed nost ka sa -

mo rzą du te ry to rial ne go sta nie się ak tyw nym

gra czem w sys te mie go spo dar ki „śmie cio wej”.

To gmi na, we dług no we li za cji, ma obo wią zek

stwo rzyć i utrzy my wać sys tem, któ ry za pew ni

od biór i wy wóz od pa dów oraz nie czy sto ści z jej

te re nu. od po ło wy 2013 r. miesz kań cy, a wła ści -

wie wła ści cie le lub za rząd cy nie ru cho mo ści,

za wy wóz nie czy sto ści nie bę dą pła cić już fir -

mom, ale gmi nie w for mie swo iste go pa ra po -

dat ku. Gmi na z ko lei bę dzie pod pi sy wać z fir -

ma mi wy ło nio ny mi w dro dze prze tar gu umo wy

na od biór i wy wóz nie czy sto ści (ob li ga to ryj nie

z nie ru cho mo ści za miesz ka łych i fa kul ta tyw nie

z nie ru cho mo ści nie za miesz ka łych). Fir my bę dą

na to miast prze wo zić je do wska za nych im przez

gmi nę in sta la cji. In ten cja usta wo daw cy by ła tu -

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych

ustaw o gospodarce nieczystościami i odpadami to rewolucja, która niesie daleko idące

zmiany w całym dotychczasowym systemie gospodarki „śmieciami”.

Informatyczne wsparcie

dla systemu gospodarki odpadami i nieczystościami

Wdrożenie czas zacząćJAkub buczyło

Fo

t. T

HE

TA

odpady_csi.qxd 12-06-30 12:27 Page 34

taj pro sta: je śli każ dy wła ści ciel nie ru cho mo ścibę dzie mu siał za pła cić „po da tek śmie cio wy”,a gmi na od bie rze od nie go każ dą wy sta wio nąprzez nie go ilość śmie ci, to nie bę dzie mu sięopła ca ło wy wo zić ich na dzi kie wy sy pi ska.Gmi nom po zo sta ło jesz cze kil ka mie się cydo od po wied nie go przy go to wa nia się do prze ję -cia no wych za dań, stwo rze nia upo rząd ko wa ne -go i wy dol ne go sys te mu go spo dar ki od pa da mii nie czy sto ścia mi. co naj waż niej sze, two rzo nyprzez gmi nę sys tem mu si być sa mo fi nan su ją cy,czy li wy dat ki zwią za ne z sys te mem mu szą byćzrów no wa żo ne do cho da mi z nie go osią ga ny mi.Nie za cho wa nie tej rów no wa gi gro zi de sta bi li za -cją gmin nych fi nan sów, a już obec nie wie le sa -mo rzą dów ma ogrom ne pro ble my z za dłu że -niem i każ de do pła ca nie do two rzo ne go sys te -mu, to zwięk sze nie de fi cy tu, czy li rów nież dłu guJsT. Do dat ko wo, two rząc no wy sys tem, opróczskut ków stric te eko no micz nych wło da rze mu sząteż brać pod uwa gę koszt spo łecz ny i po li tycz nypo dej mo wa nych de cy zji, zwią za nych m.in. z wy -bo rem me to dy na li cza nia opłat, jak i sa mą staw -ką, któ rą trze ba bę dzie ob cią żyć oby wa te li.ca ła trud ność po le ga na tym, iż nie za leż nieod ścią gal no ści opłat „śmie cio wych” od miesz -kań ców, sa mo rząd bę dzie mu siał w ter mi nieza pła cić wy ło nio nym wy ko naw com za wy wózśmie ci. Dla wie lu sa mo rzą dów to wła śnie stwo -rze nie sa mo fi nan su ją ce go sys te mu z uwzględ -nie niem niu an sów spo łecz nych sta no wi naj -więk sze wy zwa nie tej usta wy. aby te mu spro -stać, trze ba za sto so wać ta kie roz wią za niai me cha ni zmy or ga ni za cyj ne, któ re za pew niąsys tem spraw ny, kom plet ny i efek tyw ny.

Da�nych�bę�dą�set�ki�ty�się�cy

Trud no wy obra zić so bie speł nie nie tych po stu la -tów bez za sto so wa nia sys te mu in for ma tycz ne go.sa ma po wszech ność opła ty „śmie cio wej”, któ rajest po rów ny wal na do funk cjo nu ją ce go już w sa -mo rzą dach po dat ku od nie ru cho mo ści, orazkom pli ka cja pro ce sów wy mu sza ją im ple men ta cjęza awan so wa nych roz wią zań in for ma tycz nych.ilość prze twa rza nych da nych w śred niej wiel ko ścimie ście to set ki ty się cy re kor dów – dzie siąt ki ty -się cy punk tów wy wo zo wych, po dat ni ków, de kla -ra cji, kont księ go wych, set ki ty się cy wpłat, itd. Dlaprzy kła du, w ka li szu, mie ście oko ło 100-ty sięcz -nym, do ob słu że nia bę dzie oko ło 20 ty się cy „po -dat ni ków”, a w wiel kich mia stach licz ba ta mo żeprze kro czyć na wet 100 ty się cy.Tak du ża ilość da nych do opa no wa nia oraz nie -chęć do za trud nia nia ko lej nych pra cow ni kóww urzę dzie two rzy ko niecz ność wdro że nia sys te -mu, któ ry nie tyl ko zauto ma ty zu je część pro ce -sów, ale po zwo li na ich kon tro lę oraz usys te ma -ty zo wa nie po sia da nych przez mia sto da nychdo ty czą cych ca łej go spo dar ki „śmie cio wej”, takaby w swo bod ny spo sób prze kształ cać je na in -for ma cję za rząd czą.wdra ża ny w sa mo rzą dach sys tem mu si za pew -nić ob słu gę pro ce sów zwią za nych z prze twa rza -niem in for ma cji o od pa dach (punk ty wy wo zo we,

administracja

35

Ewa MaciaszEk, naczelnik wydziału Środowiska,Rolnictwa i Gospodarki komunalnej Urzędu Miastakalisza:

Nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi

musi ruszyć w połowie 2013 r. Do końca bieżącego

roku przygotujemy niezbędne uchwały, dotyczące

w szczególności regulaminu utrzymania czystości

i porządku, zakresu świadczenia usługi odbierania

odpadów, opłat. Ruszą też przetargi na wybór firm,

które będą odbierać odpady.

Mamy już analizę dotyczącą wyboru metody ustalenia

opłaty i stawki. Wysokość opłat jest bardzo ważna. Nie

może być zaporowa dla mieszkańców, bo wtedy będą

unikać płacenia. W rezultacie system się nie zbilansuje.

Nie są to małe pieniądze – wartość gospodarki

odpadami w Kaliszu szacuje się na około 20 mln zł

rocznie.

By skutecznie pobierać opłaty, konieczne jest

monitorowanie i zarządzanie w sposób kompleksowy

działaniami podejmowanymi zarówno przez właścicieli

nieruchomości, jak i przez przedsiębiorców

odbierających odpady. W tym celu konieczny jest

dobrze zbudowany system informatyczny,

umożliwiający wymianę danych między już istniejącymi

bazami ewidencji ludności, podatników, ewidencji

nieruchomości.

Dane dotyczące liczby zamieszkałych osób będziemy

weryfikować zużyciem wody. Z naszych analiz wynika,

że ilość wytwarzanych odpadów jest wprost

proporcjonalna do ilości zużywanej wody. Wobec tego

wykorzystamy również informacje w zakresie zużycia

wody.

Wsparciem informatycznym gospodarowania

odpadami ma być specjalny moduł w systemie

zintegrowanym miasta. Kalisz w zakresie finansów

korzysta z systemu OTAGO. Zaletą dodania do niego

modułu odsługującego gospodarkę odpadami,

w porównaniu do kupowania oddzielnej aplikacji, jest

łatwiejsze integrowanie danych. Jest to też tańsze.


kon tro la wy wo zów, nor ma ty wy, mo ni to ro wa nie

mor fo lo gii śmie ci, mo ni to ro wa nie nie pra wi dło -

wo ści, kon tro la se gre ga cji, itd.). Z dru giej stro ny,

po wi nien ob słu żyć pe łen pro ces na li cza nia i eg -

ze ku cji opłat zgod nie z or dy na cją po dat ko wą.

Aby speł nić po stu lat sa mo fi nan so wa nia ca łe go

sys te mu go spo dar ki od pa da mi i nie czy sto ści,

apa rat po dat ko wy, któ ry ma go ob słu gi wać,

mu si zo stać wy po sa żo ny w sys tem in for ma -

tycz ny uzbro jo ny w ba zy re fe ren cyj ne, po zwa la -

ją ce na osią gnie cie sta nu kom plet no ści po dat -

ni ków, i funk cjo nal ność, po zwa la ją cą we ry fi ko -

wać treść skła da nych przez „po dat ni ków”

de kla ra cji (ta kie jak licz ba miesz kań ców/po -

wierzch nia lub zu ży cie wo dy) ze sta nem fak -

tycz nym. To ozna cza ko niecz ność in te gra cji ta -

kie go sys te mu z in ny mi funk cjo nu ją cy mi w sa -

mym urzę dzie lub jed nost kach miej skich, ta ki mi

jak ewi den cja lud no ści, wo do cią gi, ba za po dat -

ko wa, geo de zyj na, itd. Gdy by przy jąć za ło że -

nie, iż wszy scy wła ści cie le i za rząd cy nie ru cho -

mo ści zło żą de kla ra cje, i że żad ne nie bę dą za -

ni ża ne, to ta ki wy móg był by zbęd ny. To jed nak

nie re al ne za ło że nie i dla te go pra cow ni cy sa mo -

rzą do wi mu szą mieć na rzę dzia, któ re po tra fią

od kryć sy tu acje nie zło że nia de kla ra cji oraz ich

za fał szo wy wa nia.

Tu taj już na wstę pie ła twiej sze za da nie ma ją sa -

mo rzą dy eks plo atu ją ce zin te gro wa ne sys te my

in for ma tycz ne kla sy ERP, w któ rych część wy -

mie nio nych baz re fe ren cyj nych jest do stęp na

i wy star czy wpiąć no we ob sza ry zwią za ne z go -

spo dar ką „śmie cio wą” w re ali zo wa ne przez te

sys te my pro ce sy. W sa mo rzą dach tych wdro -

że nie sys te mu prze bie ga szyb ciej i spraw niej,

niż sze są też na kła dy zwią za ne z usłu ga mi in te -

gra cyj ny mi i mi gra cyj ny mi. Na to miast w sy tu -

acji roz pro sze nia opro gra mo wa nia i bra ku jed -

no li te go ZSI po zo sta je wy bór i wdra ża nie sys te -

mu, któ ry z de fi ni cji bę dzie in te ro pe ra cyj ny

i umoż li wi in te gra cję z sys te ma mi ze wnętrz ny -

mi, co mo że wy dłu żyć sam pro ces wdro że nia

i wpły nąć na je go koszt.

Co mu si ro bić sys tem

Dzię ki wdro że niu zin te gro wa ne go sys te mu

w ob sza rze go spo dar ki od pa da mi i nie czy sto -

ści gmi na po win na otrzy mać elek tro nicz ny

nad zór nad pra cą firm wy wo zo wych i za kła -

dów za go spo da ro wa nia od pa dów, bie żą cy

pod gląd „od pa do wej hi sto rii” wszyst kich nie -

ru cho mo ści, z in for ma cja mi o opła tach miesz -

kań ców, po łą czo ny mi z wy ni ka mi pro wa dzo -

nej przez nich obo wiąz ko wej se lek tyw nej

zbiór ki wszyst kich grup od pa dów oraz da ny mi

do ty czą cy mi ich zo bo wią zań, z moż li wo ścią

za sto so wa nia ulg i win dy ka cji opłat. Zgro ma -

dzo ne w sys te mie in for ma cje po win ny po zwo -

lić na sku tecz ną kon tro lę czę sto tli wo ści od bio -

ru od pa dów, wy so ko ści opłat firm wy wo zo -

wych, wy ge ne ro wa nie da nych do okre so wych

spra woz dań oraz za pew nić gmi nie ak tu al ną

wie dzę o ilo ści wy twa rza nych nie czy sto ści

i spo so bie ich za go spo da ro wa nia. Dzię ki po -

administracja

36

Wdrażany w samorządach system

musi zapewnić obsługę procesów

związanych z przetwarzaniem

informacji o odpadach (punkty

wywozowe, kontrola wywozów,

normatywy, monitorowanie morfologii

śmieci, monitorowanie

nieprawidłowości, kontrola segregacji,

itd.). Z drugiej strony, powinien

obsłużyć pełen proces naliczania

i egzekucji opłat zgodnie z ordynacją

podatkową.

Fo

t. T

HE

TA


wią za niu sys te mu z do stęp ny mi ba za -

mi re fe ren cyj ny mi (m.in. po dat ko wą,

wod no -ka na li za cyj ną, ewi den cją lud -

no ści, geo de zyj ną, itp.) gmi na po win na

otrzy mać moż li wość sku tecz nej kon -

tro li pra wi dło wo ści zło żo nych de kla ra -

cji oraz pew ność, że ob ję ła „opo dat ko -

wa niem” wszyst kie nie ru cho mo ści.

Kom plek so we po dej ście do sys te mu

po win no prze wi dy wać też ob słu gę

wpłat ma so wych, win dy ka cję, eg ze ku -

cję, księ go wość ana li tycz ną oraz ob ję -

cie pro ce sa mi użyt kow ni ków ze wnętrz -

nych, tj. firm wy wo zo wych, m.in. w sfe -

rze bie żą ce go in for mo wa nia o sta nie

re ali za cji wy wo zów z po szcze gól nych

punk tów, oraz miesz kań ców w sfe rze

skła da nia e -de kla ra cji i elek tro nicz nych

płat no ści.

Dwie dro gi do ce lu

Obec nie na ryn ku IT ist nie ją wła ści wie

dwie pod sta wo we dro gi po zy ska nia

opro gra mo wa nia ob słu gu ją ce go go spo -

dar kę „śmie cio wą”. Jed na z nich to

wdro że nie opro gra mo wa nia z bran ży sa -

mo rzą do wej, ta kie go jak sys tem OTA GO,

któ ry współ dzia ła z apa ra tem po dat ko -

wym i ma wbu do wa ną funk cjo nal ność

po zwa la ją cą na ob słu gę go spo dar ki od -

pa do wej. Dru gi spo sób to pró ba wdro że -

nia opro gra mo wa nia, któ re hi sto rycz nie

two rzo ne by ło z prze zna cze niem do ob -

słu gi pro ce sów w przed się bior stwach

wy wo zo wych. Wte dy trze ba uwzględ nić

fakt, iż pro gra my te nie ma ją funk cjo nal -

no ści zwią za nej z or dy na cją po dat ko wą.

Ten dru gi spo sób dzia ła nia de ter mi nu je

więc ko niecz ność prze my śle nia moż li wo -

ści in te gra cji z sys te mem po dat ko wym

i uwzględ nie nie po ten cjal nych na kła dów

po trzeb nych do ta kiej re ali za cji.

Nie za leż nie od szcze gó ło wych roz wią -

zań, ja kie zo sta ną przy ję te w da nej JST,

na le ży pa mię tać o od po wied nim przy -

go to wa niu się do wdro że nia sys te mu

in for ma tycz ne go. Pla nu jąc je go har -

mo no gram, trze ba uwzględ nić ter mi ny,

któ re de ter mi nu je ka len darz wy ni ka ją cy

z no wych re gu la cji praw nych. Har mo -

no gram mu si za wie rać se kwen cję kro -

ków, któ re po win ny się wy da rzać za -

rów no po stro nie do staw cy sys te mu,

jak i urzę du.

Jed nym z pierw szych ko niecz nych kro -

ków jest do ko na nie ana li zy przed wdro -

że nio wej, w tym m.in. prze pro wa dze nie

au dy tu po sia da ne go opro gra mo wa nia

oraz do stęp no ści baz da nych po trzeb -

nych do uru cho mie nia i funk cjo no wa nia

pla no wa ne go sys te mu in for ma tycz ne -

go. Trze ba przy tym wziąć pod uwa gę

de cy zje zwią za ne m.in. z wy bo rem spo -

so bu na li cza nia opła ty „śmie cio wej”.

We dług har mo no gra mów, któ re opra co -

wa li spe cja li ści ZUI OTA GO przy współ -

pra cy z przed sta wi cie la mi kil ku miast,

w tym m.in. Byd gosz czy, wdro że nia,

w za leż no ści od stop nia kom pli ka cji

i za de kla ro wa nych po trzeb, mo gą trwać

od kil ku do kil ku na stu mie się cy. Pra ce,

któ re w szcze gól no ści mo gą roz cią gać

okres wdro że nia, są za wią za ne z in te -

gra cją i mi gra cją da nych z sys te mów

ze wnętrz nych.

Na ko niec war to wspo mnieć o moż li -

wych in te re su ją cych i po zy tyw nych kon -

se kwen cjach wdro że nia sys te mu

go spo da ro wa nia od pa da mi i nie czy sto -

ścia mi, któ re wy kra cza ją po za pod sta -

wo wy cel usta wy. Jed ną z nich jest moż -

li wość krzy żo wej we ry fi ka cja de kla ra cji

po dat ko wych i wy kry wa nia in cy den tów,

po le ga ją cych np. na nie zło że niu de kla -

ra cji po dat ko wej od nie ru cho mo ści, co,

nie ste ty, jest dość czę stą prak ty ką. We -

ry fi ka cja w oczy wi sty spo sób uszczel nia

sys tem po dat ko wy, co jest zgod ne z po -

stu la tem Ben ja mi na Fran kli na, któ ry ma -

wiał, iż na tym świe cie tyl ko dwie rze czy

są pew ne: śmierć i po dat ki. Dru gim po -

zy ty wem jest oka zja do po pu la ry za cji

elek tro nicz nej ob słu gi miesz kań ców

na ba zie bar dzo kon kret nych dzia łań.

Gmi ny i tak mu szą zre ali zo wać kam pa -

nię in for ma cyj ną o no wym sys te mie go -

spo dar ki od pa da mi i nie czy sto ścia mi,

któ ra po win na do trzeć do jak naj szer -

szej gru py miesz kań ców, nada rza się

więc nie po wta rzal na oka zja, aby roz po -

wszech nić usłu gi zwią za ne za rów no ze

skła da niem de kla ra cji, jak i sa mych

płat no ści. To rów nież w kon se kwen cji

mo że przy czy nić się do zwięk sze nia

ścią gal no ści po dat ków.

administracja

37

Obecnie na rynku IT

istnieją właściwie dwie

podstawowe drogi

pozyskania

oprogramowania

obsługującego

gospodarkę „śmieciową”.

Jedna z nich to wdrożenie

oprogramowania z branży

samorządowej, takiego

jak system OTAGO, który

współdziała z aparatem

podatkowym i ma

wbudowaną

funkcjonalność

pozwalającą na obsługę

gospodarki odpadowej.

Drugi sposób to próba

wdrożenia

oprogramowania, które

historyczne tworzone było

z przeznaczeniem

do obsługi procesów

w przedsiębiorstwach

wywozowych.

Fo

t. T

HE

TA


Fot. ThETa

38

administracja

nie chce my być pe ten ta mi zmu sza ny mi do bie ga nia

od okien ka do okien ka. Fak tem jest rów nież to, że cho ciaż

z ro ku na rok zmie nia się spo sób ob słu gi klien ta i je ste śmy

ob słu gi wa ni co raz bar dziej kom plek so wo, to jed nak za rów -

no w ob sza rze ko mer cyj nym, jak i pu blicz nym ja kość ob słu -

gi klien ta w Pol sce po zo sta wia wie le do ży cze nia i, w po rów -

na niu do bar dziej roz wi nię tych go spo da rek, je ste śmy

pod tym wzglę dem cią gle w ty le. na to miast cie szy fakt, że

prak tycz nie we wszyst kich urzę dach miast, są dach, a tak że

w spół kach świad czą cych usłu gi pu blicz ne ist nie je świa do -

mość, jak istot na jest re la cja z oby wa te la mi.

W cen trum kon tak tu...

Tym cza sem naj prost szym spo so bem pod nie sie nia po zio -

mu ob słu gi mo że być con tact cen ter. Prak ty cy mó wią, że

con tact cen ter to przede wszyst kim fi lo zo fia ob słu gi klien ta

Wszyscy coraz więcejwymagamy od administracji.rosną potrzeby i oczekiwaniaobywateli wobec jakościobsługi w urzędach.

Contact center to remedium na obsługę

Marcin Złoch

nextira_csi.qxd 12-06-30 12:38 Page 38

czy oby wa te la, któ ra po par ta jest

tech no lo gią. Sys te my te le in for ma -

tycz ne sta no wią ele ment ca ło ści. Mó -

wiąc ina czej, jest to zbiór pro ce dur,

wy ni ka ją cych z nich za cho wań i prak -

tyk, wspie ra nych tech no lo gią, któ ry

po zwa la na to, by czło wiek sty ka ją cy

się z in sty tu cją w spraw ny, przy ja zny

i opty mal ny dla obu stron spo sób roz -

wią zał pro blem lub za ła twił spra wę.

Dzię ki plat for mie kom plek so wej ob -

słu gi oby wa te la, in sty tu cje mo gą czy -

nić to w spo sób upo rząd ko wa ny, bez -

piecz ny i gwa ran tu ją cy do bre po -

strze ga nie przez oby wa te li. Mi tem

jest ko niecz ność za trud nia nia w urzę -

dach ar mii lu dzi de dy ko wa nych tyl ko

ob słu dze oby wa te la. Nie tyl ko ad mi -

ni stra cja, ale tak że fir ma nie ma ta kiej

moż li wo ści. Za wsze ist nie je za ple cze,

któ re go klient czy oby wa tel nie wi dzi,

czy li tak zwa ny back of fi ce. I to wła -

śnie tam na le ży szu kać za so bów

moż li wych do skie ro wa nia w stro nę

oby wa te la.

...pra�cu�je�każ�dy

Ca ły urząd po wi nien być na sta wio ny

na kon takt, a nie wy łącz nie gru pa pra -

cow ni ków pra cu ją cych w biu rze ob -

słu gi. Wła śnie to jest klu czem do do -

brze funk cjo nu ją ce go sys te mu con -

tact cen ter. A co wię cej, sta no wi

o po praw nie dzia ła ją cej ob słu dze

klien ta, któ rym je ste śmy my – oby wa -

te le. Na ra zie trud no mó wić o po -

wszech no ści sys te mów con tact cen -

ter w sek to rze pu blicz nym. Jed nak

co raz szer sze gro no sa mo rzą dow -

ców czy sze fów spół ek ko mu nal nych

zda je so bie spra wę, że to mu si ulec

zmia nie.

administraCja

39

Co można załatwić dzięki

Centrum Komunikacji

z Obywatelem

Rozwiązania dla samorządów– Centrum kontaktów z mieszkańcami/obywatelami,

dzięki czemu obywatel może maksymalnie dużo spraw

rozpocząć zdalnie i sprawdzić ich stan zaawansowania.

– Kontakt zdalny umożliwi otwarcie komunikacji

z osobami wykluczonymi i niepełnosprawnymi.

– Systematyczne przechodzenie na elektroniczny obieg

dokumentów i połączenie tego systemu z Centrum

Kontaktów.

– Wewnętrzny system weryfikacji czasu odpowiedzi

na poszczególnych etapach w urzędzie, połączony ze

statystykami i alarmami o przekroczeniu czasu.

– Zastosowanie rozwiązań kolokowanych

i utrzymywanych przez zewnętrzne firmy, położenie

nacisku na szkolenia urzędników.

Rozwiązania dla NFZ, ZOZ, NZOZ– Centrum umawiania wizyt, rezerwacje wizyt, zdalne

potwierdzanie wizyt i informowanie o zmianach,

umawianie na określony czas wizyty z wykorzystaniem

wielu kanałów kontaktu.

– Kontrola stanu rezerwacji i wykorzystania gabinetów

specjalistycznych USG, RTG, tomografia.

– Automatyczne wyszukiwanie specjalistycznych wizyt

w innych placówkach, informowanie o stanie

ubezpieczonego – składkach, terapiach stosowanych

wcześniej.

– Zastosowanie rozwiązań centralnych w NFZ lub

kolokowanych dla mniejszych placówek.

– Centralny Punkt Informacyjny dla Ubezpieczonych

sprzężony ze stroną WWW NFZ.

Rozwiązania dla obywatela – portal obywatela– Zamówienia

– Historia interakcji

– Status spraw

– Główne informacje

– Stan płatności podatków/abonamentu

– Opinie zwrotne

– Formularze

– Raporty

– Interaktywność strony – zapytania, konsultacje.

Komunikacja z obywatelami także na etapie

przygotowania koncepcji, wniosków, uchwał

– Pomoc konsultanta, np. rozmowa telefoniczna, chat, wideo

– Integracja z systemami informatycznymi

Opracowanie na podstawie materiałów NextiraOne

Fot. THETA

nextira_csi.qxd 12-06-30 12:38 Page 39

40

Informacja stała się towarem

Z Kamilem PsZcZółKowsKim,managerem ds. bezpieczeństwaz cTPartners, rozmawia marcin Złoch.

– Czym jest bez pie czeń stwo in for ma cji?

– Obec nie funk cjo nu je my ja ko ele ment spo łe czeń -

stwa in for ma cyj ne go, któ re jest ko lej nym eta pem

roz wo ju spo łecz ne go, po tzw. spo łe czeń stwie

prze my sło wym. Spo łe czeń stwo in for ma cyj ne to

ta kie, w któ rym in for ma cja sta je się to wa rem i trak -

to wa na jest ja ko szcze gól ne do bro nie ma te rial ne,

rów no waż ne lub cen niej sze na wet od dóbr ma te -

rial nych. W dzi siej szych cza sach in for ma cję na le -

ży trak to wać jak każ dy in ny to war. In for ma cja jest

za so bem i tak jak każ dy za sób, ma swo ją war tość.

W związ ku z tym mu si być ona ade kwat nie w sto -

sun ku do swo jej war to ści chro nio na. In for ma cja

za wsze sko ja rzo na jest z no śni kiem. Mo że zo stać

utrwa lo na w spo sób tra dy cyj ny na kart ce pa pie ru,

jak rów nież prze sła na przy wy ko rzy sta niu elek tro -

nicz nych ka na łów ko mu ni ka cyj nych lub prze cho -

wy wa na na ser we rach IT.

Zgod nie z nor mą PN -ISO/IEC 27001:2007, przez

po ję cie „bez pie czeń stwo in for ma cji” ro zu mie się

za cho wa nie po uf no ści, in te gral no ści oraz do stęp -

no ści. Do dat ko wo mo gą być bra ne pod uwa gę in -

ne wła sno ści, ta kie jak au ten tycz ność, roz li czal -

ność, nie za prze czal ność i nie za wod ność. Aby za -

pew nić atry but po uf no ści, na le ży za gwa ran to wać,

że in for ma cja nie jest udo stęp nia na lub wy ja wia -

na nie upo waż nio nym oso bom. Dru gim atry bu tem

bez pie czeń stwa in for ma cji jest za cho wa nie do -

stęp no ści. Po przez ten ter min na le ży ro zu mieć wła -

ści wość by cia do stęp nym i uży tecz nym na żą da nie

upo waż nio ne go pod mio tu. Obec nie sto su je się ta -

kie roz wią za nia, jak re dun dan cja urzą dzeń, za si la -

nia, czy też cen tra za pa so we, do któ rych prze łą -

cza ne są usłu gi w przy pad ku awa rii w ośrod ku

pod sta wo wym. Z dru giej stro ny, zbyt re stryk cyj ne

ogra ni cze nie do stę pu, w ce lu za pew nie nia po uf no -

ści, mo że spo wo do wać na ru sze nie do stęp no ści.

Nie mniej istot nym atry bu tem jest in te gral ność wia -

do mo ści, któ ra po le ga na za pew nie nia do kład no -

ści i kom plet no ści ak ty wów. W do bie licz nych ata -

ków ha ke rów, pod słu chu sie ci bez prze wo do wych

in te gral ność pa kie tów prze łą cza nych po mię dzy ro -

ute ra mi jest za gad nie niem nie zwy kle istot nym. Na -

ru sze nie te go atry bu tu po wo du je, że po uf ność oraz

do stęp ność tra ci zna cze nie, po nie waż nie wia ry -

god ność da nych jest ogra ni czo na.

– Z te go opi su wy ła nia się kom plek so wa po li ty ka

bez pie czeń stwa. Jak ją stwo rzyć?

– W ce lu za pew nie nia opty mal ne go po zio mu bez -

pie czeń stwa in for ma cji w or ga ni za cji, jed nost ki po -

dej mu ją pró bę wdro że nia Po li ty ki Bez pie czeń stwa

In for ma cji, na zy wa nej w skró cie PBI. Po li ty ka Bez -

pie czeń stwa In for ma cji sta no wi zbiór re guł oraz

pro ce dur, we dług któ rych da na or ga ni za cja bu du -

poli_csi.qxd 12-06-30 12:46 Page 40

je, za rzą dza oraz udo stęp nia za so by i sys te my in -

for ma cyj ne i in for ma tycz ne. Okre śla ona war tość

wy ko rzy sty wa nych w or ga ni za cji za so bów oraz za -

sa dy ich bez piecz ne go wy ko rzy sty wa nia i prze twa -

rza nia. Po li ty ka Bez pie czeń stwa In for ma cji mo że

od no sić się do na stę pu ją cych czte rech ob sza rów:

a) or ga ni za cyj ne go, w któ rym re gu lo wa ne są kwe -

stie za trud nie nia, zmia ny sta no wi ska, ro le i od po -

wie dzial no ści za ochro nę za so bów, za sad przy -

dzie la nia za so bów oraz do stę pu do in for ma cji

chro nio nych oraz po stę po wa nia dys cy pli nar ne go

w przy pad ku po peł nie nia na ru sze nia;

b) fi zycz ne go, gdzie po ru szo ne są kwe stie ochro -

ny ppoż., sys te mu kon tro li do stę pu, sys te mów

śro do wi sko wych, ta kich jak za si la nie, kli ma ty za cja,

oka blo wa nia struk tu ral ne go oraz bez pie czeń stwa

po miesz czeń biu ro wych i tech nicz nych;

c) sys te mów i sie ci – ob szar ten kom plek so wo opi -

su je za sa dy eks plo ata cji, utrzy ma nia, za rzą dza nia

zmia ną, za rzą dza nia bez pie czeń stwem, roz wo jem

sys te mów oraz apli ka cji;

d) zgod no ści z prze pi sa mi pra wa, po le ga ją ce go

na za bez pie cze niu in te re sów or ga ni za cji po przez

nad zo ro wa nie i do sto so wa nie jej dzia łań do obo -

wią zu ją cych prze pi sów praw nych.

– Czy po li ty ka bez pie czeń stwa to zbiór uni wer sal -

nych re guł?

– Ze wzglę du na fakt, iż wy ma ga nia oraz po trze by

biz ne so we w każ dej or ga ni za cji są in ne, cięż ko

spo tkać dwie po dob ne Po li ty ki Bez pie czeń stwa

In for ma cji. W jed nej or ga ni za cji Po li ty ka Bez pie -

czeń stwa ogra ni czy się wy łącz nie do za bez pie -

czeń sprzę to wych z ob sza ru te le in for ma tycz ne go,

a w in nej po wsta nie do ku men ta cja bez pie czeń -

stwa da nych oso bo wych, któ ra jest zbio rem pro -

ce dur i in struk cji.

W ce lu za pew nie nia sys te mo we go po dej ścia

do za rzą dza nia bez pie czeń stwem in for ma cji opra -

co wa no sze reg norm oraz stan dar dów trak tu ją cych

o bez pie czeń stwie in for ma cji. Dzię ki te mu jed nost ki

ad mi ni stra cji pu blicz nej oraz or ga ni za cje ko mer cyj -

ne w spo sób kom plek so wy mo gą za pew nić ochro -

nę wraż li wych ak ty wów. W dzi siej szych cza sach

sa mo opra co wa nie PBI już nie wy star czy. W do bie

cią głych zmian or ga ni za cyj nych oraz tech no lo gicz -

nych do ku men ta cja oraz pro ce du ry po stę po wa nia

szyb ko mo gą się stać nie ak tu al ne. Aby prze ciw -

dzia łać tym ne ga tyw nym skut kom, re ko men du ję

po dej ście do za rzą dza nia bez pie czeń stwem in for -

ma cji w spo sób pro ce so wy, wy ko rzy stu jąc do te go

zna ny z sys te mu za rzą dza nia ja ko ścią cykl De min -

ga. Pę tla cią głe go do sko na le nia ba zu je na okre so -

wych au dy tach oraz prze glą dach, w ce lu za pew nie -

nia, że or ga ni za cja za rzą dza bez pie czeń stwem

zgod nie z przy ję tą stra te gią. Dzię ki au dy tom wszel -

kie roz bież no ści są iden ty fi ko wa ne, a na stęp nie,

za po mo cą pro ce dur dzia łań ko ry gu ją cych i za po -

bie gaw czych, usu wa ne. Au dy ty oraz prze glą dy

SZBI są przed się wzię ciem kom plek so wym, po nie -

waż w ra mach jed ne go sys te mu za rzą dza nia, utrzy -

ma niu pod le ga ją na stę pu ją ce ob sza ry:

a) or ga ni za cyj ne (pro ce du ry, in struk cje oraz struk -

tu ra or ga ni za cyj na),

b) fi zycz ne (za bez pie cze nia fi zycz ne, zam ki, stre fy

ad mi ni stra cyj ne),

c) tech nicz ne (sie ci, sys te my in for ma tycz ne i apli -

ka cje),

d) praw ne (sys te mu ppoż., da ne oso bo we, Kra jo -

we Ra my In te ro pe ra cyj no ści).

– Od cze go za cząć two rze nie po li ty ki bez pie czeń -

stwa?

– Waż ne jest wy zna cze nie od po wie dzial nych

osób. W ra mach PBI za nad zór nad bez pie czeń -

stwem in for ma cji od po wia da Peł no moc nik ds.

Bez pie czeń stwa In for ma cji. Ko or dy nu je on wszel -

kie dzia ła nia zwią za ne z Po li ty ką Bez pie czeń stwa

w or ga ni za cji. Peł no moc nik pla nu je okre so we

prze glą dy za rzą dza nia oraz au dy ty we wnętrz ne.

Mo ni to ru je sta tus dzia łań ko ry gu ją cych i za po bie -

gaw czych, a tak że przyj mu je zgło sze nia do ty czą -

ce sła bo ści oraz in cy den tów bez pie czeń stwa. Peł -

no moc nik ds. Bez pie czeń stwa In for ma cji od po -

wia da rów nież za ochro nę da nych oso bo wych

w or ga ni za cji. Ad mi ni stra tor Sys te mu In for ma tycz -

ne go (ASI) od po wie dzial ny jest za pra wi dło we

funk cjo no wa nie sprzę tu, opro gra mo wa nia i ich

kon ser wa cję oraz usta la nie iden ty fi ka to rów i pierw -

szych ha seł do stę pu dla użyt kow ni ków. Z ko lei

pra cow ni cy ko mó rek or ga ni za cyj nych oraz sa mo -

dziel ne sta no wi ska pra cy re ali zu ją po sta no wie nia

Po li ty ki Bez pie czeń stwa In for ma cyj ne go oraz do -

ku men tów po wią za nych z PBI. Za an ga żo wa nie

pra cow ni ków or ga ni za cji w do sko na le nie PBI ob -

ja wia się m.in. po przez zgła sza nie in cy den tów

i sła bo ści zgod nie z pro ce du rą za rzą dza nia in cy -

den ta mi bez pie czeń stwa, udział w au dy tach we -

wnętrz nych ja ko oso by pod da wa ne au dy tom, pro -

po no wa nie i re ali zo wa nie dzia łań ko ry gu ją cych

i za po bie gaw czych w przy pad ku wy kry cia nie -

zgod no ści lub po trze by do sko na le nia.

rozmowa Drogowskazów

41

Dlaczego chronimyinformacje?Wymagania prawne:

– dane osobowe,

– informacje niejawne,

– finanse publiczne,

– informatyzacja działalności podmiotów

realizujących zadania publiczne,

– ochrona własności intelektualnej,

– przepisy właściwe dla działalności: energetyka,

bankowość, itp.

Wymagania biznesowe:

– optymalizacja postępowania z informacją,

– ochrona konkurencyjności,

– zarządzanie ryzykiem,

– budowa profesjonalnego wizerunku,

– spełnienie oczekiwań inwestorów i klientów,

– informacja jest niezbędnym zasobem potrzebnym

organizacji do funkcjonowania.

poli_csi.qxd 12-06-30 12:46 Page 41

42

wIesław�walIszewskI

Py�ta�nia�te�po�ja�wi�ły�się�w ad�mi�ni�stra�cji�pu�blicz�nej

już�wie�le�lat�te�mu.�wwiel�kiej�Bry�ta�nii�w la�tach 80.

ubie�głe�go�wie�ku,�za rzą�dów�Mar�ga�ret�That�cher,

spró�bo�wa�no�na nie�od�po�wie�dzieć.�Tak�na zle�ce�-

nie� bry�tyj�skie�go� rzą�du�po�wstał� ITIl� (In�for�ma�tion

Tech�no�lo�gy� In�fra�struc�tu�re� li�bra�ry).� Jest� to� zbiór

za�le�ceń,� jak� efek�tyw�nie� i sku�tecz�nie� re�ali�zo�wać

usłu�gi� in�for�ma�tycz�ne.� Pierw�sza� książ�ka� „Help�-

desk”�uka�za�ła�się�w1989�ro�ku.�wro�ku2001�opu�-

bli�ko�wa�no� dru�gą� wer�sję� bi�blio�te�ki,� a w ro�-

ku 2007� –� trze�cią� (obec�na edy�cja� po�cho�dzi

z 2011�r.).

ITIL i ISO

Te� za�le�ce�nia� sta�ły� się� świa�to�wym� stan�dar�dem.

Rów�nież�w Pol�sce�wie�le� firm�ko�rzy�sta�z naj�lep�-

szych�prak�tyk�opi�sa�nych�w bi�blio�te�ce�ITIl�i uży�-

wa�te�go�ja�ko�ar�gu�men�tu�wofer�tach�han�dlo�wych.

Jed�nak�po�wo�ły�wa�nie�się�przez�do�staw�cę�usług

IT�na ITIl�nie�da�je�klien�to�wi�pew�no�ści,�że�de�kla�-

ro�wa�ne�stan�dar�dy�w za�kre�sie�usług�IT�są�rze�czy�-

wi�ście�speł�nio�ne.�–�ITIl�do�ra�dza,�jak�zbu�do�wać

doj�rza�łą� or�ga�ni�za�cję� usłu�go�wą� i sys�tem� za�rzą�-

dza�nia�usłu�ga�mi�IT,�na�to�miast�nie�ma�moż�li�wo�ści

we�ry�fi�ka�cji,� czy� to� fak�tycz�nie� zo�sta�ło� zro�bio�-

ne�–�wy�ja�śnia�Ra�do�sław�Mo�len�da,�star�szy�kon�-

sul�tant�z fir�my�CTPart�ners sa.�–�do�pie�ro�nor�ma

sta�wia� mi�ni�mal�ne� wy�ma�ga�nia,� mó�wi,� co� mu�si

być�speł�nio�ne�w mo�de�lu�za�rzą�dze�nia�usłu�ga�mi,

że�by�moż�naby�ło�uznać,�iż�usłu�gi�IT�są�re�ali�zo�wa�-

ne�zgod�nie�ze�stan�dar�da�mi,�a mię�dzy�na�ro�do�wy

cer�ty�fi�kat� sta�no�wi� te�go� po�twier�dze�nie.� Jest� to

waż�ne� dla� klien�tów,� bo� ozna�cza,� że� ca�ły� mo�-

del� –� od stra�te�gii,� kon�cep�cji,� przez� pro�jekt,� aż

do eks�plo�ata�cji� –� jest� zgod�ny� ze� stan�dar�da�mi,

czy�li�rów�nież�ry�zy�ko�wy�stą�pie�nia�pro�ble�mów�jest

znacz�nie�mniej�sze�niż�u do�staw�cy�bez�cer�ty�fi�ka�-

tu.�war�to�za�uwa�żyć,�że�cer�ty�fi�kat�jest�od�na�wia�ny

co�ro�ku,�co�trzy�la�ta�na�stę�pu�je�re�cer�ty�fi�ka�cja.�Fir�-

ma�czy�dział� in�for�ma�ty�ki�urzę�du�ma�ją�cy�cer�ty�fi�-

kat,�są�więc�kon�tro�lo�wa�ni�na bie�żą�co.�

Pol�ską� wer�sję� nor�my� do�ty�czą�cej� za�rzą�dza�nia

usłu�ga�mi�IT�wy�da�no�w2007�r.�Pn�-Iso/IeC20000-

1�za�wie�ra�wy�ma�ga�nia,�ja�kie�mu�si�speł�niać�fir�ma

czy� in�sty�tu�cja,� by� uzy�skać� cer�ty�fi�kat� zgod�no�ści

z nor�mą.� na�to�miast� dru�ga� część� nor�my,� Pn�-

-Iso/IeC 20000-2,�jest�roz�sze�rze�niem�wy�ma�gań

zczę�ści�pierw�szej�o re�gu�ły�po�stę�po�wa�nia�i do�dat�-

ko�we� re�ko�men�da�cje,� głów�nie� opar�te� i zgod�ne

zbi�blio�te�ką�ITIl.�odma�ja�br.�ta�nor�ma�na�bra�ła�no�-

we�go�zna�cze�nia� za�rów�no�dla� in�sty�tu�cji� pu�blicz�-

nych,� jak� i ich�part�ne�rów�biz�ne�so�wych.�we�szło

bo�wiem�w ży�cie�roz�po�rzą�dze�nie�Ra�dy�Mi�ni�strów

w spra�wie�kra�jo�wych�ram�in�te�ro�pe�ra�cyj�no�ści�oraz

wy�ma�gań� dla� sys�te�mów� te�le�in�for�ma�tycz�nych

(dz.�U.�z 16.05.2012� r.,�poz. 526).�opi�su�je�ono�

m.in.,�jak�po�win�ny�być�wdra�ża�ne�i eks�plo�ato�wa�ne

sys�te�my�IT�w in�sty�tu�cjach�pu�blicz�nych.�w roz�po�-

rzą�dze�niu�stwier�dzo�no,�że�je�go�wy�ma�ga�nia�bę�dą

speł�nio�ne,� je�śli�sys�tem�IT�zo�stał�wdro�żo�ny� i jest

utrzy�my�wa�ny� z uwzględ�nie�niem� pol�skich� norm

Pn�-Iso/IeC 20000-1�i Pn�-Iso/IeC 20000-2.�

ISO u do staw cy i u sie bie

Po�sia�da�nie� przez� do�staw�cę� usług� cer�ty�fi�ka�tu

wspo�mnia�nej�nor�my�da�je�od�bior�cy�nie�tyl�ko�pew�-

Zgodnie z rozporządzeniem i standardami

Jak�zyskać�pewność,�że�nasz

dział�informatyki�lub

zewnętrzny�dostawca�oferuje

usługi�na odpowiednim

poziomie?�Czyli�że�płacimy

za to,�co�rzeczywiście�jest

warte�wydawanych�pieniędzy,

no�i że�to�będzie�działało

zgodnie�z założeniami?�

Ra�do�sław�Mo�len�da,

star�szy�kon�sul�tant�

z fir�my�CTPart�ners sa

administracja

iso_csi.qxd 12-06-30 12:48 Page 42

ność, że ko rzy sta z sys te mu IT zgod nie z roz po rzą -

dze niem Ra dy Mi ni strów. To przede wszyst kim gwa -

ran cja ja ko ści usług. Ich wy so kiej do stęp no ści, od po -

wied niej wy daj no ści sys te mów, za cho wa nia okre ślo -

ne go cza su re ak cji na zgło sze nie i usu nię cia

awa rii. – Cza sa mi spro wa dza się do try wial nych

spraw – mó wi Ra do sław Mo len da z CTPart -

ners SA. – Ko rzy sta nie z cer ty fi ko wa ne go do staw cy

da je choć by pew ność, że sys tem zo stał od po wied -

nio prze te sto wa ny i za twier dzo ny przed od da niem

go od bior cy. To – jak wi dzi my ob ser wu jąc róż ne pro -

jek ty – nie za wsze jest ta kie oczy wi ste.

Obec nie wśród or ga ni za cji po sia da ją cych cer ty fi ka -

ty ISO/IEC 20000 w Pol sce są m.in. urzę dy miast

w Byd gosz czy i Wro cła wiu. In sty tu cje pu blicz ne są

za in te re so wa ne nor mą nie tyl ko z po wo du wy żej

wspo mnia ne go roz po rzą dze nia. W urzę dach co raz

po wszech niej sze jest sto so wa nie tzw. mo de lu usłu -

go we go w re la cjach mię dzy pio nem in for ma ty ki

a in ny mi jed nost ka mi urzę du. Wy ma ga to od po -

wied niej or ga ni za cji pra cy in for ma ty ków. Jed nym ze

spo so bów osią gnię cia te go ce lu jest przy mie rze nie

się do wpro wa dze nia ISO. Zgod ny z nor mą sys tem

za rzą dza nia usłu ga mi IT po rząd ku je we dług stan -

dar dów or ga ni za cję i pra cę dzia łu. Do ty czy to nie

tyl ko utrzy ma nia sys te mów IT, ale i za rzą dza nia in cy -

den ta mi i pro ble ma mi, za rzą dza nia umo wa mi, fi -

nan sa mi, bez pie czeń stwem. To wszyst ko jest

pod kon tro lą.

Dro�ga�do cer�ty�fi�ka�tu

Przy go to wa nie in sty tu cji do uzy ska nia cer ty fi ka tu

nor my roz po cząć trze ba od ana li zy sta nu obec ne -

go. – Za czy na my od zdo by cia wie dzy o in sty tu -

cji – mó wi Ra do sław Mo len da z CTPart ners SA, fir -

my wspie ra ją cej or ga ni za cje we wdra ża niu ISO

i prak tyk opi sa nych w ITIL. – Prze pro wa dza ne są

wstęp ne au dy ty, prze glą dy. Cho dzi o zba da nie, co

w in sty tu cji jest ro bio ne i jak, ja kie są jej do świad cze -

nia, pro ce du ry, na rzę dzia. Sta ra my się usta lić punkt,

z któ re go star tu je my. Da lej usta la my za kres dzia łań

i plan pro jek tu, do cze go zmie rza my w po szcze gól -

nych eta pach. Ko lej ny ele ment to przy go to wa nie lu -

dzi – z re gu ły to cykl szko leń z ITIL i nor my dla wła -

ści cie li pro ce sów, wdro że niow ców i au dy to rów we -

wnętrz nych. Po ma ga my rów nież bu do wać

i wdra żać pro ce sy i pro ce du ry. Czy li kom plek so wo

przy go to wu je my klien ta do uzy ska nia cer ty fi ka tu.

Osta tecz ny pro ces cer ty fi ka cyj ny prze pro wa dza ją

upraw nio ne fir my.

Cer ty fi ka cja ISO/IEC 20000 mo że być prze pro wa -

dza na od dziel nie, bądź łącz nie z po pu lar ną nor mą

ISO/IEC 9000 lub ISO/IEC 27001 (wy mie nio ną w roz -

po rzą dze niu RM nor mą do ty czą cą za rzą dza nia bez -

pie czeń stwem in for ma cji).

Uzy ska nie cer ty fi ka tu nor my ISO/IEC 20000 wie le da -

je in sty tu cji, ale nie jest to pro ces szyb ki. – Sa mo przy -

go to wa nie do cer ty fi ka cji trwa co naj mniej kil ka mie -

się cy – za uwa ża Ra do sław Mo len da. – Pro wa dzi my

obec nie pro ces w in sty tu cji ma ją cej już cer ty fi kat

ISO/IEC 9000, i bę dzie to trwa ło po nad rok. Tu bo -

wiem nie cho dzi tyl ko o opi sa nie pro ce sów, ale wpro -

wa dza nie sys te mu za rzą dza nia usłu ga mi IT, któ ry bę -

dzie rze czy wi ście dzia łać.

adMInIstRacja

43

Z Rozporządzenia Rady Ministrów z 12 kwietnia 2012 r.w sprawie Krajowych RamInteroperacyjności,minimalnych wymagań dla rejestrów publicznychi wymiany informacjiw postaci elektronicznejoraz minimalnych wymagańdla systemówteleinformatycznych:

1. Systemy teleinformatyczne używane przez

podmioty realizujące zadania publiczne

projektuje się, wdraża oraz eksploatuje

z uwzględnieniem ich funkcjonalności,

niezawodności, używalności, wydajności,

przenoszalności i pielęgnowalności,

przy zastosowaniu norm oraz uznanych

w obrocie profesjonalnym standardów

i metodyk.

2. Zarządzanie usługami realizowanymi przez

systemy teleinformatyczne ma na celu

dostarczanie tych usług na deklarowanym

poziomie dostępności i odbywa się

w oparciu o udokumentowane procedury.

3. Wymagania określone w ust. 1 i 2 uznaje

się za spełnione, jeśli projektowanie,

wdrażanie, eksploatowanie,

monitorowanie, przeglądanie, utrzymanie

i udoskonalanie zarządzania usługą

podmiotu realizującego zadanie publiczne

odbywają się z uwzględnieniem Polskich

Norm: PN-ISO/IEC 20000-1

i PN-ISO/IEC 20000-2.

iso_csi.qxd 12-06-30 12:48 Page 43

fot.�THETa

44

STaNISłaW�WETlIńSKI

Polskie�miasta�kończą

z cyfryzacją�polegającą

na informatyzowaniu

poszczególnych

jednostek.�Zamiast�wysp

powstają�całościowe

systemy,�łączące�szkoły,

biblioteki,�centra�kultury

w jeden�organizm.�Ułatwia

to�zarządzanie�podległymi

miastu�jednostkami,

a także�pozwala

obywatelom�lepiej

wykorzystać�miejski

potencjał.�Podobnie�rzecz

się�ma�z zarządzaniem

miejską�infrastrukturą,�np.

sygnalizacją�świetlną�czy

oświetleniem�ulicznym.�

administracja

Na�sze� mia�sta� sta�ją� się� co�raz� bar�dziej� in�te�li�-gent�ne� cy�fro�wo.� Do�ty�czy� to� bar�dzo� róż�nychaspek�tów� ich� funk�cjo�no�wa�nia:� po�cząw�szyod two�rze�nia� sys�te�mów� oświa�to�wych,� przezwspo�ma�ga�nie�go�spo�dar�ką�od�pa�da�mi,�na sys�-te�mach� za�rzą�dza�nia� ru�chem� ulicz�nym� koń�-cząc.�W ten�spo�sób�tech�no�lo�gie�cy�fro�we,�wy�-ko�rzy�sty�wa�ne�do two�rze�nia� ta�kich�sys�te�mów,sta�ją� się� na�rzę�dzia�mi� w re�ali�za�cji� kon�cep�cjizmie�nia�ją�cych�ja�kość�ży�cia�miesz�kań�ców.

Wro�cław�ska�edu�ka�cja

Przy�kła�dem�mia�sta�re�ali�zu�ją�ce�go�du�ży�pro�jektoświa�to�wy� jest� Wro�cław.� W du�żym� skró�cie,isto�tą�pro�jek�tu� jest�stwo�rze�nie�zin�te�gro�wa�ne�-go�sys�te�mu�za�rzą�dza�nia�oświa�tą,�a tak�że� jejza�so�bów.�Cho�dzi�np.�o umoż�li�wie�nie�uczniomko�rzy�sta�nia�ze�wszyst�kich�bi�blio�tek�szkol�nychi miej�skich,�a nie�je�dy�nie�w swo�jej�szko�le.�Bi�-blio�te�ki�udo�stęp�nią�swo�je�ka�ta�lo�gi�on�-li�ne,�copo�zwo�li�zdal�nie�zo�rien�to�wać�się,�w któ�rej�z bi�-blio�tek� jest� szu�ka�na po�zy�cja� i za�mó�wić� ją.Pra�ce�nad tym�sys�te�mem�pro�wa�dzi�fir�ma�MaxElek�tro�nik.�Ca�ły�sys�tem�ma�być�zin�te�gro�wa�nyz kar�tą� miej�ską� UrBaN�CarD.� Nu�mer� kar�tybę�dzie�umoż�li�wiał�uczniom�i na�uczy�cie�lom�za�-lo�go�wa�nie�się�do sys�te�mu�i ko�rzy�sta�nie�z róż�-nych�mo�du�łów,�np.�wspo�mnia�ne�go�zin�te�gro�-wa�ne�go�sys�te�mu�bi�blio�tecz�ne�go.�Sys�tem�po�-zwo�li�też�mia�stu�na uspraw�nie�nie�za�rzą�dza�niaoświa�tą.

Z punk�tu� wi�dze�nia� za�rząd�cze�go,� wdro�że�niesys�te�mu�bę�dzie�mia�ło�bar�dzo�du�że�zna�cze�-nie�nie� tyl�ko�dla�dy�rek�to�rów�szkół,�ale� tak�żedla�or�ga�nu�pro�wa�dzą�ce�go.�W chwi�li�obec�nejkoszt� utrzy�ma�nia� roz�pro�szo�nych� apli�ka�cjiwspo�ma�ga�ją�cych� or�ga�ni�za�cję� i za�rzą�dza�nieoświa�tą� się�ga� po�nad 1,6� mln� zł� rocz�nie.Więk�szość� tych� kosz�tów� (bli�sko 1,3�mln� zł)jest� po�no�szo�na w pla�ców�kach.�W ob�sza�rzeor�ga�ni�za�cji�pla�ców�ki�(ar�kusz�or�ga�ni�za�cji,�planlek�cji,� plan� za�stępstw,� se�kre�ta�riat,� dzien�nikelek�tro�nicz�ny,�przy�go�to�wa�nie�świa�dectw,�sys�-tem� bi�blio�tecz�ny)� w szko�łach� funk�cjo�nu�ją24� apli�ka�cje 10� pro�du�cen�tów,� na�to�miastw ob�sza�rze� fi�nan�so�wo�-księ�go�wym,�Hr� i za�-so�bów� oświa�to�wych� pla�ców�ki� wy�ko�rzy�stu�-ją 55�apli�ka�cji 15�pro�du�cen�tów.–�Wdro�że�nie�Zin�te�gro�wa�ne�go�Sys�te�mu�In�for�-ma�tycz�ne�go�Za�rzą�dza�nia�Wro�cław�ską�Oświa�-tą� to� in�we�sty�cja� w no�wy� spo�sób� pa�trze�niana edu�ka�cję,� no�wa�tor�skie�w ska�li� kra�ju� ho�li�-stycz�ne� za�rzą�dza�nie 244� pla�ców�ka�mi,� po�-nad 11�tys.�pra�cow�ni�ków�szkół�(na�uczy�cie�le,ad�mi�ni�stra�cja�i ob�słu�ga)�oraz�wspar�cie�dla�bli�-sko 90�tys.�uczniów�i ich�ro�dzi�ców.�To�po�nie�-sio�ny� przez� mia�sto� koszt� w wy�so�ko�ści� po�-nad 5�mln�zł,�z cze�go 50�proc.�jest�zwra�ca�nyw naj�bliż�szych�la�tach.�In�we�sty�cja�ta�to�no�wa�-tor�ski� styl� za�rzą�dza�nia� i pla�no�wa�nia� po�li�ty�kioświa�to�wej� we�Wro�cła�wiu,� któ�ry� da�je� moż�li�-wo�ści�efek�tyw�niej�sze�go�za�rzą�dza�nia� fi�nan�sa�-mi�oświa�ty,�w tym�ge�ne�ro�wa�nia�do�dat�ko�wychoszczęd�no�ści.�Ko�rzy�ści� z funk�cjo�no�wa�nia� sys�te�mu�prze�kła�-da�ją�się�tak�że�na te�po�za�fi�nan�so�we:�kon�tro�lanad po�praw�no�ścią� in�for�ma�cji� oświa�to�wej,kon�tro�la� nad go�spo�dar�no�ścią� i rze�tel�no�ściąwy�dat�ków� po�no�szo�nych� przez� dy�rek�to�rówpla�có�wek,�ja�kość�roz�li�czeń�fi�nan�so�wo�-księ�go�-wych,� szyb�kie� ra�por�to�wa�nie� sta�nu� oświa�ty,a na�de� wszyst�ko� dba�łość� o wy�so�ką� ja�kośćpra�cy�szkół�i pla�có�wek�oraz�efek�tyw�ność�do�-fi�nan�so�wa�nia� wro�cław�skiej� oświa�ty� –� mó�wiIwo�na Bu�gaj�ska,� dy�rek�tor� Wy�dzia�łu� Oświa�tyDe�par�ta�men�tu� Spo�łecz�ne�go� mia�sta� Wro�cła�-wia.Ja�ko� uzu�peł�nie�nie� wdro�że�nia� in�fra�struk�tu�ryi cen�tral�ne�go�za�rzą�dza�nia�sys�te�mem�edu�ka�-cyj�nym,� we� wszyst�kich� pla�ców�kach� pro�wa�-dzo�nych�przez�Wro�cław�pla�nu�je�się�do�sta�węłą�czy� in�ter�ne�to�wych� od jed�ne�go� ope�ra�to�ra.W ra�mach�umo�wy�prze�wi�du�je� się� tak�że�do�-sta�wę�łą�czy�te�le�fo�nicz�nych�opar�tych�na tech�-no�lo�gii�Vo�IP.�Zbu�do�wa�na zo�sta�nie�sieć�te�le�in�-for�ma�tycz�na za�pew�nia�ją�ca� wy�so�kie� bez�pie�-czeń�stwo� da�nych.� Do�dat�ko�we� ko�rzy�ści,� to

Inteligentne miasta


zwięk sze nie pa sma do stę pu do In ter ne tu we wszyst kichpla ców kach, a co za tym idzie, lep sza ja kość pra cy w sie -ci. Do dat ko wo, za pew nio ne bę dą bez płat ne po łą cze niate le fo nicz ne mię dzy pla ców ka mi oraz mię dzy pla ców ka -mi a urzę dem. W efek cie pro jekt oświa to wy wpi su je się w szer szą wi zjęfunk cjo no wa nia mia sta i za rzą dza nia nim. Po dob nedo wro cław skie go pro jek ty re ali zu je kil ka pol skich miast.Naj bliż szy te mu z Dol ne go Ślą ska jest pro jekt gdań ski,gdzie tak że bu do wa sys te mu oświa to we go jest ele men -tem two rze nia cen trum usług wspól nych dla ca łe go or ga -ni zmu miej skie go. W tym wy pad ku nad stwo rze niem sys -te mu oświa to we go i in te gra cją te goż z sys te mem miej -skim pra cu je fir ma Ota go.

Ka to wi ce się ga ją po ra dę

Mia sta, przy go to wu jąc kon cep cję roz wo ju, co raz czę ściejza się ga ją ra dy u spe cja li stów z sek to ra IT. Tech no lo gie cy -fro we i ich moż li wo ści po tra fią bo wiem wie le pod po wie -dzieć w sy tu acji, gdy mia sto sta ra się wy my ślić „po mysłna sie bie”. Tak wła śnie zro bi ły Ka to wi ce, któ re by ły uczest -ni kiem pro gra mu IBM „IBM Exe cu ti ve Ser wis Corps”. Pro -gram po le ga na ana li zie funk cjo no wa nia da ne go mia stai wy zna cze niu opty mal nych kie run ków roz wo ju. Cho dzitak że o to, że w ra mach współ pra cy spe cja li stów IBMz mia stem od kry wa ny zo sta je po ten cjał roz wo jo wy, któ rywcze śniej był przez mia sto nie do strze ga ny. Re ali za cjaw Ka to wi cach by ła jed ną z pierw szych na świe cie w ra -mach pro gra mu IBM.W efek cie wo lon ta riu sze IBM, przy współ pra cy z Urzę demMia sta i or ga ni za cja mi po za rzą do wy mi, przed się bior ca mi,przed sta wi cie la mi wyż szych uczel ni, opra co wa li pa kietwska zań dla Ka to wic. Do ty czy ły one po ten cjal nych ob -sza rów roz wo ju, ta kich jak kul tu ra, biz nes i in no wa cje czypo wo ła nie dla Gór ne go Ślą ska ra dy tech no lo gicz nej, aletak że bar dziej szcze gó ło wych spraw, np. stwo rze niaw Ka to wi cach sys te mu za rzą dza nia ru chem miej skim.Zda niem pre zy den ta Ka to wic Pio tra Uszo ka, uczest nic twow pro gra mie IBM po zwo li ło opra co wać stra te gię roz wo juin te li gent nej aglo me ra cji.

Nie od ra zu Kra ków zbu do wa no

W przy pad ku tak roz le głych pro jek tów, jak we Wro cła wiu,czy two rze nia i wdra ża nia stra te gii, jak w Ka to wi cach, trud -no ocze ki wać re zul ta tów z dnia na dzień. Trze ba miećświa do mość, że są to pro jek ty ob li czo ne na la ta. Tak na -praw dę bo wiem, to nie tech no lo gie cy fro we od gry wa jąw nich głów ną ro lę, a zmia ny, ja kie ta kie kon cep cje wpro -wa dza ją. Nie ma co ukry wać, że po cią ga ją za so bą tak żeskut ki spo łecz ne i wy ma ga ją zmia ny świa do mo ści grupza wo do wych, któ rych do ty czą. Zin te gro wa ny z mia stemsys tem księ go wo ści szkół ozna cza prze cież, że ze szkółznik ną lo kal ne księ go wo ści. Plat for ma oświa to wa z po mo -ca mi dy dak tycz ny mi w wer sji cy fro wej to ko niecz nośćzmian w spo so bie na ucza nia, itd. Fakt, że uczeń z zu peł -nie in nej szko ły ko rzy sta z bi blio te ki szkol nej na dru gimkoń cu mia sta, to tak że no wa rze czy wi stość dla osób, któ -re w tej bi blio te ce pra cu ją. Jest więc ca ły sze reg czyn ni -ków po wo du ją cych, że suk ces pro jek tu wy ma ga dia lo gu,szko leń, prze ła my wa nia ba rier. Wy ma ga więc cza su. Jed -nak stwo rze nie z na szych miast in te li gent nych or ga ni -zmów bę dzie ko rzy ścią dla wszyst kich. Tak że tych, któ rzyw tym pro ce sie do strze ga ją na ra zie za gro że nia.

admInIStracja

45

Zintegrowany System

Informatycznego

Zarządzania Wrocławską

Oświatą składa

się z następujących

komponentów określonych

jako systemy dziedzinowe:

Finanse-Księgowość i Zasoby, w tym szczególnie:l Rachunkowość finansowa (księgowość

placówek oświatowych, likwidatura,księgowość płac, budżetowanie i controling)

l Kadryl Płacel Fundusz bezosobowyl Obsługa PKZP/Obsługa ZFŚSl Ewidencja i utrzymanie nieruchomości

i zasobów lokalowych

Zarządzanie placówką, w tym szczególnie:l Organizacja pracy placówki (arkusz

organizacyjny, dziennik elektroniczny, naboryelektroniczne, planowanie lekcji, księgazastępstw, sekretariat, egzaminyzewnętrzne)

l Globalny rejestr jednostek l Globalny rejestr dzieci i młodzieżyl Globalny rejestr rodziców/prawnych

opiekunówl Globalny rejestr nauczycieli i pracowników

placówekl Zarządzanie uczniem

System Informacji

Oświatowej (SIO)

Miejski system biblioteczny

Portal aplikacyjny, w tym szczególnie:l Portal oświatowyl Platforma edukacyjnal BIP (integracja z obecnym systemem BIP

UM Wrocławia)l Tablica ogłoszeń


Fo

t. T

He

Ta

46

nie ste ty, po mi mo iż kosz ty dru ku po -

chła nia ją prze cięt nie 6 proc. do cho -

dów przed się bior stwa, 90 proc. firm,

jak po da je ra port buy er’s La bo ra to ry,

nie mo ni to ru je ich, i to nie za leż nie

od sze ro ko ści geo gra ficz nej. Ten stan

jest kon se kwen cją błęd ne go, ale

wciąż po ku tu ją ce go w fir mach, prze -

ko na nia o po no sze niu w tym ob sza -

rze ni skich wy dat ków.

Od dru ku do ku men tów w fir mie nie

da się uciec, moż na jed nak zmi ni -

ma li zo wać kosz ty do dat ko we, któ re

są ge ne ro wa ne w ob sza rze za rzą -

dza nia śro do wi skiem dru ku. aby

zop ty ma li zo wać kosz ty dru ku, war to

roz po cząć od au dy tu. Ze wnętrz ni

kon sul tan ci zwra ca ją uwa gę na cał -

ko wi ty koszt użyt ko wa nia (TCO),

w tym kosz ty zu ży cia ener gii. W tym

ce lu spraw dza ją, jak dłu go i jak czę -

sto pra cow ni cy dru ku ją ma te ria ły

wy ma ga ją ce ko lo ru (gra fi ki, pre zen -

ta cje, wy kre sy), ja ki jest śred ni wo lu -

men wy dru ków i jak roz kła da się

w cza sie, a tak że ja kie funk cjo nal no -

ści urzą dzeń dru ku ją cych są naj czę -

ściej użyt ko wa ne w fir mie. Po za koń -

cze niu ana li zy i w za leż no ści od spe -

cy fi ki fir my, pro po nu ją klien tom od -

po wied nią liczbę wła ści wie do bra -

nych urzą dzeń dru ku i prze twa rza nia

ob ra zu oraz apli ka cje, m.in. sys te my

mo ni to ro wa nia sta tu su urzą dzeń,

sys te my ska no wa nia (zmniej sza ją ce

ilość pa pie ro wych do ku men tów),

sys te my ra por to wa nia prac i po dzia -

łu kosz tów. In sta la cja opro gra mo wa -

nia do ra por to wa nia prac i po dzia łu

kosz tów dru ku (job ac co un ting)

zmniej sza ją kosz ty eks plo ata cji

urzą dzeń dru ku ją cych śred nio na -

wet o 30 pro cent.

Jed nym z czyn ni ków de ter mi nu ją -

cych cza so chłon ność i ka pi ta ło -

chłon ność za rzą dza nia śro do wi -

skiem dru ku jest po stę pu ją ca

na prze strze ni ostat nich lat zło żo -

ność flot dru ku ją cych i róż no rod -

ność zin te gro wa nych z ni mi apli ka -

cji. Zu ni fi ko wa nie flo ty jest więc do -

brym kro kiem w stro nę

opty ma li za cji. Ogra ni cze nie licz by

urzą dzeń i wy mia na sta rych, ma ło

Ile naprawdę kosztuje druk

Firmy nie zawsze zdają sobie

sprawę, ile kosztuje

drukowanie dokumentów

i jakie oszczędności można

uzyskać optymalizując

środowisko druku. a są one

spore zarówno jeśli chodzi

o zużycie energii, jak i realne

oszczędności na papierze,

serwisowanie sprzętu.

administracja

barbara meJssner

hp_csi.qxd 12-06-30 20:13 Page 46

wy daj nych, na bar dziej oszczęd ne

zde cy do wa nie wpły wa na ob ni że nie

kosz tów dru ku. Wy ko rzy sta nie sprzę tu

po cho dzą ce go od jed ne go pro du cen -

ta po zwa la na da ją cą naj lep sze wy ni ki

opty ma li za cję kosz tów ser wi so wa nia

urzą dzeń i za ku pu tu szów i to ne rów.

War to się przyj rzeć, jak zmo der ni zo -

wa ła śro do wi sko dru ku En de sa – do -

staw ca ener gii elek trycz nej. Kie dy

w 2008 r. fir ma pod pi sy wa ła z HP pię -

cio let ni kon trakt, aby ob ni żyć kosz ty

dru ku i zwięk szyć efek tyw ność za rzą -

dza nia śro do wi skiem dru ku, kon sul -

tan ci HP za sta li w 280 od dzia łach En -

de sy aż 4 tys. dru ka rek, ska ne rów, ko -

pia rek i fak sów. Po ana li zie

prze pro wa dzo nej w ra mach pro gra mu

HP Eco As ses sment, urzą dze nia oso -

bi ste za stą pio no urzą dze nia mi dla

grup ro bo czych. Jed no cze śnie zre du -

ko wa no licz bę dru ka rek jed no funk cyj -

nych i zwięk szo no licz bę urzą dzeń

wie lo funk cyj nych HP, umoż li wia ją cych

ge ne ro wa nie wy dru ków dwu stron -

nych. Efek tem dzia łań by ło ogra ni cze -

nie flo ty o po nad pół ty sią ca urzą dzeń

dru ku ją cych oraz wzrost udzia łu dru ku

dwu stron ne go z 4 proc. do 35 proc.

w cią gu dwóch lat, co za owo co wa ło

nie tyl ko re duk cją zu ży cia ener gii elek -

trycz nej o 39 pro cent, ale też rocz ną

oszczęd no ścią pa pie ru na po zio -

mie 132 tys. ki lo gra mów.

Kon tro la dru ku

to tak że bez pie czeń stwo

Ochro na do ku men tów dru ko wa nych

jest tak sa mo istot nym ele men tem

w sys te mie bez pie czeń stwa, jak dba -

łość o da ne cy fro we. Ba da nia wy ka za -

ły, że po ten cjal nie naj więk szym źró -

dłem utra ty kor po ra cyj nych da nych są

wła śnie wy dru ki po zo sta wio ne lub nie -

ode bra ne z urzą dzeń dru ku ją cych

oraz brak kon tro li nad wy dru ko wa ny mi

tre ścia mi. Co zro bić za tem, aby unik -

nąć na ru szeń bez pie czeń stwa zwią za -

nych z wy dru kiem? Przede wszyst kim,

na le ży za bez pie czyć urzą dze nie tak,

by nikt nie po wo ła ny nie miał do stę pu

do tre ści dru ków i da nych z dru kar ki;

wy eli mi no wać moż li wość ko pio wa nia

i ska no wa nia dru ków po uf nych. In nym

ele men tem de cy du ją cym o bez pie -

czeń stwie prze twa rza nych do ku men -

tów są me to dy ich za bez pie czeń. Ma -

my tu taj do stęp ny ca ły wa chlarz moż -

li wo ści. Mo że to być tech no lo gia

po zwa la ją ca na na druk zna ków wi -

docz nych tyl ko w pro mie nio wa niu UV

lub czy tel nych tyl ko w pa śmie pod -

czer wie ni. Czę sto sto so wa nym spo so -

administRacja

47

Rozwiązania wspomagającezarządzanie drukiem naprzykładzie HP

HP Universal Print Driver

wspomaga konfigurację drukarek na potrzeby dwustronnego

druku. Dzięki dobrej konfiguracji duże firmy mogą

zaoszczędzić do 700 ton papieru rocznie.

HP Web Jetadmin

oprogramowanie m.in. ogranicza zużycie papieru poprzez

skonfigurowanie na poziomie sieci funkcji druku

dwustronnego jako wartości domyślnej, zapobiega

drukowaniu pustych stron, redukuje zużycie energii, a także

obniża koszty poprzez wskazanie mało wydajnych urządzeń

w firmie.

Usługa HP Manager Print Services

umożliwia nie tylko osiągnięcie wyższego poziomu

bezpieczeństwa, ale też uzyskanie oszczędności

na poziomie 28-48 proc. dzięki m. in. redukcji zużycia energii

przez urządzenia drukujące, wyeliminowaniu marnotrawstwa,

zmniejszeniu zużycia materiałów eksploatacyjnych,

ujednoliceniu floty drukującej, wprowadzeniu mechanizmów

zarządzania urządzeniami.

Mechanizm druku podążającego

zatrzymuje wydruk na serwerze lub lokalnym komputerze

i dopiero po autoryzacji użytkownika, za pomocą np. kodu

PIN, loginu lub użyciu karty zbliżeniowej, dokument jest

przesyłany i drukowany. Rozwiązanie może zmniejszyć

zużycie papieru i energii elektrycznej nawet o 30 proc.

Systemy monitorowania kosztów (np. HP Access

Control)

z podziałem na użytkownika, działy i miejsca powstawania

kosztów (MPK) umożliwiają planowanie kosztów materiałów

eksploatacyjnych, reagowanie na nadużycia oraz okresowe

analizy potrzeb związanych z drukiem.

Technologia HP Printer Auto-On/Auto-Off

(stosowana od ub.r. w urządzeniach drukujących z serii

LaserJet) redukuje zużycie energii – do trzech razy mniej

energii niż w trybie uśpienia. Po zakończeniu zadania

urządzenie wyłącza się automatycznie w ciągu minuty

i pozostaje w trybie Auto-Off. Technologia Instant-On

umożliwia szybkie uruchomienie i rozgrzanie urządzenia.

hp_csi.qxd 12-06-30 20:13 Page 47

bem za bez pie cze nia wy dru ków

przed ko pio wa niem jest mi kro druk.

Jed nym z naj now szych roz wią zań

HP w za kre sie bez pie czeń stwa dru -

ku jest apli ka cja Se cu re Do cu ment

Prin ting, któ ra umoż li wia dru ko wa -

nie czar no -bia łych do ku men tów

z wy ko rzy sta niem za bez pie czeń

przed fał szer stwa mi, na zwy kłym

pa pie rze, za po mo cą kor po ra cyj -

nych dru ka rek oraz urzą dzeń wie lo -

funk cyj nych, ob słu gu ją cych ję zyk

dru ko wa nia HP PCL5, a przy tym

nie wy ma ga żad nych in we sty cji

w no we dru kar ki czy spe cy ficz ne

to ne ry. Apli ka cja po zwa la tak że

zde fi nio wać usta wie nia ko le jek

bez piecz ne go dru ku i do da wać

ele men ty za po bie ga ją ce oszu -

stwom do dru ko wa nych pli ków, za -

nim zo sta ną one skie ro wa ne

do dru kar ki. Roz wią za nie ofe ru je

po nad to spe cjal ny pan to graf, któ ry

za po bie ga ko pio wa niu, dru ku je

uni ka to we, zde fi nio wa ne przez

użyt kow ni ka da ne, chro niąc jed no -

cze śnie do ku ment przed ewen tu al -

ny mi mo dy fi ka cja mi, a dzię ki mi -

kro dru ko wi za pew nia je go wtór ną

we ry fi ka cję.

administracja

48

Bezpieczny druk według HP

Pakiet rozwiązań HP Access Control Printing

zapewnia m.in. uwierzytelnianie dostępu użytkowników za pomocą osobistego numeru

identyfikacyjnego PIN, karty zbliżeniowej.

Skanery do zarządzania dokumentami HP Scanjet Enterprise 7000n

udostępniają m.in. podgląd i edycję skanowanych dokumentów przed ich wysłaniem w miejsca

docelowe oraz funkcje szyfrowanego skanowania do pliku PDF i uwierzytelniania.

HP Business Service Automation (BSA) Essentials Network

ułatwia zarządzanie politykami zapewniania zgodności ze standardami i przepisami oraz

przygotowywanie raportów na ten temat z poziomu jednej konsoli.

Certyfikat zgodności z protokołem Security Content Automation Protocol

(SCAP)

umożliwia klientom elektroniczne monitorowanie aktualnego stanu zgodności na zarządzanych

przez nich urządzeniach i udostępnianie raportów audytorom.

Ochrona dokumentów drukowanych jest tak

samo istotnym elementem w systemie

bezpieczeństwa, jak dbałość o dane cyfrowe.

Badania wykazały, że potencjalnie

największym źródłem utraty korporacyjnych

danych są właśnie wydruki pozostawione lub

nieodebrane z urządzeń drukujących oraz

brak kontroli nad wydrukowanymi treściami.

Fo

t. T

HE

TA

hp_csi.qxd 12-06-30 20:13 Page 48

ADMINISTRACJA

49

Ory gi nal ne czy za mien ni ki? To py ta nie cią gle to -wa rzy szy użyt kow ni kom urzą dzeń dru ku ją cych.Jed nak je śli or ga ni za cji za le ży na ja ko ści dru kui bez a wa ryj nym użyt ko wa niu sprzę tu, po win -na po sta wić na ory gi na ły. Ce ny za mien ni kówdo dru ka rek za chę ca ją do ich na by cia, ale na le żypa mię tać, że obec nie tech no lo gia pro duk cji ma -te ria łów eks plo ata cyj nych po szła do przo du i sąone co raz bar dziej zło żo ne tech no lo gicz nie, a tymsa mym trud niej je sko pio wać. Jesz cze jed -na spra wa jest war ta wspo mnie nia. Kry zys go -spo dar czy lat 2008-09 na pę dził ry nek za mien ni -ków, jed nak, pa ra dok sal nie, spo wo do wał też spa -dek ich ja ko ści. Więk szy niż za zwy czaj po pytna ma te ria ły al ter na tyw ne do pro wa dził do de fi cy -

tu pu stych opa ko wań po ory gi nal nych tu szachi to ne rach. W re zul ta cie do staw cy za mien ni kówmu sie li na peł niać dwu -, a cza sa mi na wet trzy -i czte ro krot nie to sa mo opa ko wa nie. To szyb kood bi ło się na ja ko ści, co po twier dza ją ana li zy GfKPo lo nia i Qu ali ty Lo gic. HP zle ci ło fir mie Qu ali ty Lo gic w 2010 ro ku ba da -nia po rów naw cze do ty czą ce wkła dów atra men to -wych i ka set z to ne ra mi. Wy ka za ły one, żepod każ dym wzglę dem ja kość ory gi nal nych ma -te ria łów eks plo ata cyj nych przy sto so wa nychdo kon kret nych urzą dzeń jest lep sza od ich za -mien ni ków.

Ory�gi�nal�ny�atra�ment�

–�za�wsze�lep�sze�pa�ra�me�try

Ory gi nal ne wkła dy atra men to we są zło żo ny misub stan cja mi o usta lo nych pre cy zyj nie pa ra me -trach. Skła da ją się m.in. z po li me rów, czyn ni kazwil ża ją ce go, do dat ków za po bie ga ją cych zwi ja -niu i licz nych kon ser wan tów. Jesz cze w po ło wielat 80. z dysz dru ku ją cych, za in sta lo wa nychna spo dzie wkła dów atra men to wych, pod wpły -wem im pul su elek trycz ne go wy do sta wa ło się za -le d wie ty siąc kro pli. Na prze ło mie wie ków licz ba tawy no si ła już 10 mi lio nów, a dziś, dzię ki ba da niomi in we sty cjom w ich roz wój, trzy krot nie wię cej. Nicdziw ne go, że uzy ska nie atra men tu, któ ry bę dzieide al nie speł niał swo je za da nie, nie jest ła twe, dla -te go znacz nie le piej uży wać te go, któ ry zo stałopra co wa ny przez pro du cen ta. Źle do bra ny, choćtań szy tusz to po zor na ko rzyść, gdyż awa riasprzę tu dru ku ją ce go, któ rą mo że spo wo do wać,wy ma ga za zwy czaj in ter wen cji ze wnętrz nych kon -sul tan tów i ko niecz no ści po now ne go wy ge ne ro -wa nia wy dru ków, a to ozna cza do dat ko we kosz ty.Ba da nia po rów naw cze wkła dów atra men to wychpo twier dzi ły jed no znacz nie, że tu sze ory gi nal nema ją o wie le lep sze pa ra me try od za mien ni ków.Fir ma Qu ali ty Lo gic prze pro wa dzi ła te sty w wa -run kach la bo ra to ryj nych w zgod zie ze stan dar da -mi ISO/IEC 24711, któ re zo bo wią zu ją do prze te -sto wa nia mi ni mum trzech sztuk każ de go mo de lu

Parametry oryginalnych wkładów do drukarek są nie do podrobienia. Kopia zawszebędzie niedoskonała, a w związku z tym niedoskonały będzie także wydruk.

Oryginał nie do zamiany

hp_csi.qxd 12-07-01 10:29 Page 49

ADMINISTRACJA

50

kar�tri�dża�na trzech� iden�tycz�nych�dru�kar�kach.Prze�ba�da�no� za�rów�no� wkła�dy� re�ge�ne�ro�wa�ne(po�now�nie�uży�ta�ka�se�ta�HP,�w któ�rej�po roz�-mon�to�wa�niu�wy�mie�nio�no�jed�en�lub�wię�cej�ele�-men�tów� i na�peł�nio�no� tu�szem� in�nym�niż�HP),jak�i klo�ny�(no�wa,�in�na niż�HP�obu�do�wa�wkła�-du�wy�peł�nio�na in�nym�niż�HP�tu�szem).�Oka�za�-ło�się�też,�że�przy tej�sa�mej�ob�ję�to�ści�tu�szu,�coory�gi�nal�ne� ma�te�ria�ły� eks�plo�ata�cyj�ne� HP,� za�-mien�ni�ki� dru�ku�ją� śred�nio� o 34� proc.� stronmniej.�Zde�cy�do�wa�nie�za czę�sto�al�ter�na�tyw�netu�sze� do dru�ka�rek� atra�men�to�wych� HP�ma�jąwa�dy,�ma�je 1�na 7�po�jem�ni�ków.�Ko�lo�ro�we�za�-mien�ni�ki,� choć� tań�sze� przy za�ku�pie,� oka�za�łysię�o 30-50�proc.�mniej�wy�daj�ne�od ory�gi�nal�-nych� wkła�dów� HP,� gdyż� dru�ko�wa�ły� nie�maldwu�krot�nie�więk�szy�mi�kro�pla�mi�atra�men�tu.

Ory�gi�nal�ny�to�ner�

–�wła�ści�wa�ja�kość�wy�dru�ku

Ory�gi�nal�ne� to�ne�ry� do dru�ka�rek� la�se�ro�wychtak�że�spi�su�ją�się�o wie�le�le�piej�od swo�ich�za�-mien�ni�ków.�W przy�pad�ku�to�ne�rów�fir�ma�Qu�ali�-ty�Lo�gic�spraw�dzi�ła� ja�kość�dru�ku,�nie�za�wod�-ność�wkła�dów,�gę�stość�optycz�ną�–�za�czer�nie�-nie� oraz� przy�le�ga�nie� to�ne�ra.� Po�rów�na�noory�gi�nal�ne�wkła�dy�z to�ne�rem�HP 36A�oraz 64Ado dru�ka�rek� HP� La�ser�Jet� P1501� (oso�bi�sta)oraz� P4015� (dla� grup� ro�bo�czych)� z 216� za�-mien�ni�ka�mi� ofe�ro�wa�ny�mi� przez� dzie�wię�ciupro�du�cen�tów�–�Ac�ti�ve�Jet,�Ar�mor,�Black�Po�int,HQ�Em�star,� Ly�re�co,�Pe�li�kan,�Sky�Print,�So�lu�-tion�Print�i Xe�rox.�

Ja�kość�wy�dru�ku�uzy�ski�wa�na przez�ory�gi�nal�-ne�to�ne�ry�by�ła�lep�sza�w każ�dym�przy�pad�ku.Przy�le�ga�nie� to�ne�ra� w przy�pad�ku� za�mien�ni�-ków� by�ło� śred�nio� o 11,3� proc.� mniej�sze.Więk�szość� za�mien�ni�ków� dru�ko�wa�ła� też� ja�-śniej�szy�tekst�i gra�fi�kę.�Wy�ni�ki�po�mia�rów�gę�-sto�ści�optycz�nej�(za�czer�nie�nia)�to�ne�rów�al�ter�-na�tyw�nych� wy�ka�za�ły,� że� są� one� śred�nioo 15,5�proc.� ja�śniej�sze�w przy�pad�ku�pla�myja�sno�sza�rej, 12,9�proc.�ja�śniej�sze�w przy�pad�-ku�pla�my�ciem�no�sza�rej, 5,1�proc.�ja�śniej�szew przy�pad�ku�pla�my�czar�nej.�Ja�kość�wy�dru�kuprze�kła�da�się�też�na oszczęd�ność,�gdyż�do�-brze�wy�dru�ko�wa�ne�do�ku�men�ty�nie�wy�ma�ga�-ją�po�now�ne�go�dru�ku,� i nie� trze�ba� ich� kil�ka�-krot�nie�dru�ko�wać.Ory�gi�nal�ne�wkła�dy�z to�ne�rem�HP�wy�dru�ko�wa�-ły�śred�nio 97�proc.�stron�skla�sy�fi�ko�wa�nych�ja�-ko� na�da�ją�ce� się� do wszyst�kich� za�sto�so�wań(do dys�try�bu�cji�po�za fir�mą�–�do klien�tów,�pro�-du�cen�tów�i do�staw�ców).�Śred�nia�prze�te�sto�wa�-nych�za�mien�ni�ków�by�ła�du�żo�gor�sza,�wy�no�si�łatyl�ko 61�proc.�Po�dob�nie�jak�w przy�pad�ków�nie�-ory�gi�nal�nych� wkła�dów� atra�men�to�wych,� tak�żeal�ter�na�tyw�ne�to�ne�ry�wy�ka�zu�ją�o wie�le�więk�sząwa�dli�wość�niż�ory�gi�na�ły.�Wkła�dy� HP� by�ły� nie�za�wod�ne,� pod�czas� gdywa�dli�wość� za�mien�ni�ków� wy�no�si�ła� śred�-nio 41,7�proc.�Z 216�prze�ba�da�nych�nie�ory�gi�-nal�nych� wkła�dów, 3� by�ły� bez�u�ży�tecz�ne� jużw chwi�li�do�sta�wy.�Wśród�za�mien�ni�ków�do dru�-ka�rek� la�se�ro�wych� mo�no�chro�ma�tycz�nych� HP,wa�dę�wy�ka�zu�je 2�na 5�z nich.�

Na ory�gi�na�łach�

też�moż�na za�osz�czę�dzić�

Oszczęd�no�ści�moż�na uzy�skać�sto�su�jąc�róż�-ne� wa�rian�ty� ma�te�ria�łów� eks�plo�ata�cyj�nychprzy�go�to�wa�nych�przez�pro�du�cen�ta,�ta�kie�jakwkła�dy�o zwięk�szo�nej�po�jem�no�ści�lub�wie�lo�-pa�ki.� Oprócz� ory�gi�nal�nych� wkła�dów� atra�-men�to�wych� HP� do urzą�dzeń� dru�ku�ją�cychz se�rii� Ink�Ad�van�ta�ge�za ok. 35 zł,�na ryn�kudo�stęp�ne� są� ory�gi�nal�ne� tu�sze� i to�ne�ry� HPo po�więk�szo�nej�po�jem�no�ści XL�(dzię�ki�te�mukosz�ty�dru�ku�mo�gą�być�od�po�wied�nio�na�weto 50/35�proc.�niż�sze),�a tak�że�ze�sta�wy�z se�riiCom�bo�-Pack� (tu�sze)� oraz� Du�al�-Pack,� któ�reza�wie�ra�ją�kom�ple�ty�ory�gi�nal�nych�to�ne�rów�HPdo wy�bra�nych�la�se�ro�wych�urzą�dzeń�dru�ku�ją�-cych.�Na przy�kład,�dwu�pa�ki�ka�set�z ory�gi�nal�-nym�to�ne�rem�HP 12A�do la�se�ro�wych�dru�ka�-rek� mo�no�chro�ma�tycz�nych,� m.in.� z se�rii� HPLa�ser�Jet 1010�i HP�La�ser�Jet 1015,�nie�tyl�kogwa�ran�tu�ją�nie�za�wod�ność�i ja�kość�dru�ko�wa�-nych�do�ku�men�tów,�ale�też 10�proc.�oszczęd�-no�ści� na każ�dym� wy�dru�ku� (w po�rów�na�niudo ka�set�o stan�dar�do�wej�po�jem�no�ści).Naj�now�sze�ba�da�nia�TNS�OBOP,�prze�pro�wa�-dzo�ne� na zle�ce�nie� Hew�lett�-Pac�kard,� wska�-zu�ją,� że� dwie� trze�cie� pol�skich� firm,� mi�mopro�wa�dze�nia�oszczęd�nej�po�li�ty�ki�fi�nan�so�wej,wo�li� ku�po�wać� ory�gi�nal�ne� ma�te�ria�ły� eks�plo�-ata�cyj�ne.�

Niezawodność tonerów – procent

wkładów sprawiających problemy

Tonery oryginalne (HP) – 0 proc.

Średnia dla wkładów regenerowanych – 38,9 proc.

Średnia dla wkładów sklonowanych – 44,4 proc.

(źródło: badanie Quality Logic)

hp_csi.qxd 12-07-01 10:29 Page 50


Produkty

drogowskazów

51_csi.qxd 12-07-01 11:40 Page 1

52

PRODUKTY DROGOWSKAZÓW

Ta ble ty to mod na, no wa, a więc i dy na micz -

nie roz wi ja ją ca się ka te go ria urzą dzeń elek -

tro nicz nych. W za ło że niu ta blet słu ży

do prze glą da nia In ter ne tu. Jest lek ki, nie -

wiel ki, ob słu gi wa ny do ty kiem. Nie ste ty, dla

nie któ rych grup użyt kow ni ków te za le ty są

wa da mi. Nie cho dzi ty le o wa gę i roz mia ry,

a o ob słu gę do ty kiem i brak tra dy cyj nej,

sprzę to wej kla wia tu ry. O ile ta blet świet nie

spraw dzi się ja ko no śnik skrzyn ki pocz ty

elek tro nicz nej pod czas de le ga cji, to z two -

rze niem do ku men tów mo że być pro blem.

Nie�zbęd�ny�do�da�tek

Na szczę ście, pro du cen ci ta ble tów do strze -

gli to ogra ni cze nie i do łą cza ją kla sycz ną kla -

wia tu rę, dzię ki któ rej ta blet prze kształ ca się

w peł no praw ny, pod wzglę dem funk cjo nal -

nym i er go no micz nym, lap top. Ta kim urzą -

dze niem jest ASUS Trans for mer Pad In fi ni ty.

To pierw szy na świe cie ta blet Full HD z sys -

te mem An dro id, a mo bil na sta cja do ku ją ca

prze kształ ca ta blet w no te bo ok. Po pod łą -

cze niu do sta cji do ku ją cej ba te ria po zwa la

na pra cę przez 14 go dzin. Pro duk tyw ność

zwięk sza peł na kla wia tu ra QWER TY, wie lo -

do ty ko wy to uch pad oraz por ty USB i czyt nik

kart SD. Ser ce Trans for mer Pad In fi ni ty sta -

no wi czte ror dze nio wy pro ce sor NVI DIA’s Te -

gra 3 T33 4-PLUS -1, któ ry za wie ra w so -

bie 12-rdze nio wy pro ce sor gra ficz ny Ge For -

ce. Do dat ko wy, oszczę dza ją cy ener gię

rdzeń pro ce so ra zaj mu je się mniej wy ma ga -

ją cy mi za da nia mi, np. od twa rza niem mu zy -

ki, fil mów i jest prze zna czo ny cał ko wi cie dla

Stacja dokująca

zmienia tablet

w notebook,

zwiększając czas pracy

i umożliwiając pisanie

na tradycyjnej,

sprzętowej klawiaturze.

ASUS

Tablet niejedno ma imię

MARCIN ZŁOCH

asus_csi.qxd 12-07-01 10:31 Page 52

sys�te�mu�ope�ra�cyj�ne�go�i apli�ka�cji.�Mo�ni�tor

o pro�por�cjach�ob�ra�zu 16:10�i roz�dziel�czo�-

ści 1920x1200� za�pew�nia� sze�ro�ki,

178-stop�nio�wy�kąt�wi�dze�nia.�Trans�for�mer

Pad� In�fi�ni�ty� ma� ele�ganc�kie,� me�ta�licz�ne

wy�koń�cze�nie,� ty�po�we� dla� fi�lo�zo�fii� ASUS

Zen.� Do�stęp�ny� jest� w dwóch� sty�lo�wych

ko�lo�rach:�Ame�thyst�Gray�(sza�ry)�i Cham�-

pa�gne� Gold� (zło�ty).� Dzię�ki� alu�mi�nio�wej

kon�struk�cji� ta�blet� ma 8,5� mm� gru�bo�ści

i wa�ży�za�le�d�wie 598 g,�a więc�moż�na go

ze�so�bą�wszę�dzie�za�bie�rać�bez�więk�sze�-

go� wy�sił�ku.� Za�in�sta�lo�wa�na ka�me�ra� da�je

moż�li�wość� na�gry�wa�nia� fil�mów� Full

HD 1080p�przy czę�sto�tli�wo�ści 30�fps,�na�-

to�miast� przed�nia� ka�me�ra� do�sko�na�le� na�-

da�je�się�do pro�wa�dze�nia�wi�de�okon�fe�ren�-

cji.�Dzię�ki 32 GB�lub 64 GB�pa�mię�ci�we�-

wnętrz�nej,� do�ży�wot�nie�mu� do�stę�po�wi

do 8 GB�miej�sca� na ASUS�We�bSto�ra�ge

i sze�ro�kim� moż�li�wo�ściom� prze�cho�wy�wa�-

nia�da�nych,�użyt�kow�ni�cy�mo�gą�za�cho�wy�-

wać�swo�je�pli�ki� i dzie�lić� się�ni�mi� za�wsze

i wszę�dzie.�

Po�dob�nym� w kon�cep�cji� urzą�dze�niem

jest�ASUS�Trans�for�mer�Pad 300.�W tym

urzą�dze�niu,�po pod�łą�cze�niu�do sta�cji�do�-

ku�ją�cej,� ba�te�ria� po�zwa�la� na pra�cę

przez 15� go�dzin.� Kom�fort� pra�cy� zwięk�-

sza�peł�na kla�wia�tu�ra�QWER�TY,�wie�lo�do�-

ty�ko�wy�to�uch�pad�oraz�por�ty�USB� i czyt�-

nik�kart�SD.�Trans�for�mer�Pad 300�wy�po�-

sa�żo�ny� jest�w po�tęż�ny,� czte�ror�dze�nio�wy

pro�ce�sor� NVI�DIA� Te�gra 3,� tech�no�lo�gię

ASUS� So�nic�Ma�ster� za�pew�nia�ją�cą� do�-

sko�na�ły� dźwięk� oraz� ka�me�rę 8� MP

z funk�cją�au�to�-fo�cus,�któ�ra�umoż�li�wia�ro�-

bie�nie� do�sko�na�łej� ja�ko�ści,� wy�raź�nych

zdjęć.� Trans�for�mer� Pad 300� ko�rzy�sta

z sys�te�mu� ope�ra�cyj�ne�go� An�dro�id 4.0

(Ice�Cre�am�San�dwich)�i ma�eks�klu�zyw�ne

opro�gra�mo�wa�nie,� któ�re� do�dat�ko�wo

uspraw�nia� pra�cę� użyt�kow�ni�ka.� Trans�for�-

mer�Pad 300�ma 9,9 mm�gru�bo�ści�i wa�-

ży� za�le�d�wie 635 g,� dzię�ki� cze�mu� moż�-

na go�ze�so�bą�wszę�dzie�za�brać.�Eks�klu�-

zyw�na mo�bil�na sta�cja� do�ku�ją�ca

umoż�li�wia�prze�kształ�ce�nie�go�w pro�duk�-

tyw�ne� na�rzę�dzie� pra�cy.� Kla�wia�tu�ra

QWER�TY� i wie�lo�do�ty�ko�wy� to�uch�pad�po�-

zwa�la�ją�ko�rzy�stać�z nie�go� jak�z nor�mal�-

ne�go� no�te�bo�oka,� a port� USB� i czyt�nik

kart�SD�ofe�ru�ją�do�dat�ko�we�opcje�ma�ga�-

zy�no�wa�nia� da�nych.� Ak�ce�so�ria� opra�co�-

wa�ne� dla� ASUS� Trans�for�mer� Pad� da�ją

użyt�kow�ni�kom� do�dat�ko�we� moż�li�wo�ści.

Są�nie�wiel�kie�i lek�kie,�tak�jak�sam�ta�blet.

TranS�le�eve�Du�al� to�wy�trzy�ma�ły,�po�dwój�-

ny�po�kro�wiec,� umoż�li�wia�ją�cy� oglą�da�nie

fil�mów� i pi�sa�nie�na kla�wia�tu�rze.�Do�stęp�-

ne� są� rów�nież� ka�ble� HDMI� i VGA,� ze�-

wnętrz�ne� czyt�ni�ki� kart� SD,� ze�wnętrz�ne

ada�pte�ry�por�tów�USB�oraz�przej�ściów�ka

z USB�na Ether�net�–�wszyst�kie�ak�ce�so�ria

opra�co�wa�no� z my�ślą� o uspraw�nie�niu

pra�cy� na Trans�for�mer� Pad.� TF300T� jest

do�stęp�ny� w Pol�sce� od po�cząt�ku� ma�ja.

Su�ge�ro�wa�na ce�na to 1699 zł�za sam�ta�-

blet, 2099 zł�ze�sta�cją�do�ku�ją�cą.

Wszyst�ko�na po�kła�dzie

ASUS�w swo�ich�mo�dy�fi�ka�cjach�kon�cep�cji

ta�ble�tu� po�su�nął� się� jesz�cze� o krok

do przo�du.�Oka�za�ło�się�bo�wiem,�że�nie�-

któ�rzy� użyt�kow�ni�cy� chcie�li�by� mieć� ca�łe

biu�ro�w tor�bie�–�oprócz�kom�pu�te�ra,�tak�że

te�le�fon.�Tak�po�wstał�ASUS�Pad�Fo�ne,�któ�-

ry�łą�czy�w so�bie�funk�cje�te�le�fo�nu,�ta�ble�tu

i no�te�bo�oka.� Po�wstał� z my�ślą� o naj�wyż�-

szej�wy�daj�no�ści�oraz�moż�li�wo�ści�wy�bo�ru

spo�so�bu,�w ja�ki� łą�czy�my�się�ze�świa�tem

cy�fro�wym.� ASUS� Pad�Fo�ne� to� wy�jąt�ko�wy

smart�fon�z ekra�nem�Su�per�AMO�LED�qHD

o prze�kat�nej 4,3� ca�la,� dwur�dze�nio�wym

pro�ce�so�rem�Qu�al�comm� Snap�dra�gon� S4

i wy�so�kiej� ja�ko�ści� apa�ra�tem� cy�fro�wym

8�MP.�Wy�róż�nia�się�ele�ganc�kim�de�si�gnem

i dzia�ła�z sys�te�mem�ope�ra�cyj�nym�An�dro�-

id 4.0� fir�my� Go�ogle.� Po umiesz�cze�niu

w sta�cji�do�ku�ją�cej�Pad�Fo�ne�Sta�tion,�sta�je

się�ta�ble�tem�o prze�kąt�nej 10,1�ca�la�i z ży�-

wot�no�ścią� ba�te�rii� rzę�du 63� go�dzin.� Pad�-

Fo�ne� ofe�ru�je� ogrom�ną�wszech�stron�ność

dzię�ki� opra�co�wa�nej� przez� fir�mę� ASUS

tech�no�lo�gii�Dy�na�mic�Di�splay,�któ�ra�umoż�-

li�wia� płyn�ne� prze�łą�cza�nie� po�mię�dzy� wy�-

świe�tla�cza�mi�Pad�Fo�ne�i Pad�Fo�ne�Sta�tion.

Oprócz� te�go,� Pad�Fo�ne� Sta�tion� po�zwa�la

na pod�łą�cze�nie� opcjo�nal�nej� kla�wia�tu�ry,

któ�ra� zmie�nia� Pad�Fo�ne� w prze�no�śny

kom�pu�ter�i wy�dłu�ża�czas�pra�cy�na ba�te�rii

do 102�go�dzin.�Do Pad�Fo�ne�moż�na rów�-

nież� do�łą�czyć� ze�staw� Pad�Fo�ne� –� ry�sik,

któ�ry�mo�że�rów�nież�peł�nić�funk�cję�słu�cha�-

wek�łą�czą�cych�się�z urzą�dze�niem�za po�-

mo�cą�stan�dar�du�Blu�eto�oth.�


53

ASUS w swoich

modyfikacjach

koncepcji tabletu

posunął się jeszcze

o krok do przodu.

Okazało się bowiem,

że niektórzy

użytkownicy chcieliby

mieć całe biuro

w torbie – oprócz

komputera, także

telefon. Tak powstał

ASUS PadFone, który

łączy w sobie funkcje

telefonu, tabletu

i notebooka.

asus_csi.qxd 12-07-01 10:31 Page 53

54

Cały wachlarz projektorówdo wyboru


Panasonic

Panasonic to przede wszystkim uznana marka i niezawodny

sprzęt. Oferta projektorów jest bardzo bogata, a co za tym idzie,

można łatwo znaleźć najodpowiedniejsze urządzenie.

Dokonując tego wyboru, należy zdefiniować własne potrzeby.

Bardzo istotne są, na przykład, gabaryty sali i natężenie świata

słonecznego. Ważne jest, czy projektor będzie zamontowany

w jednej sali, czy przenoszony i używany w różnych miejscach.

Po zdefiniowaniu warunków, w jakich urządzenie ma pracować,

łatwiej będzie wybrać projektor kierując się jego parametrami.

Bierzemy pod uwagę rozdzielczość, jasność, a także kontrast

i żywotność lampy, nie zapominając o okresie gwarancji.

Panasonic Seria LW25H

panasonic_csi.qxd 12-07-01 10:38 Page 54


55

Prze�no�śne� (ok. 3� kg)� i nie�dro�gie� urzą�dze�nia� (ce�ny� od 1359 złbrut�to),�są�prze�zna�czo�ne�dla�sze�ro�kie�go�gro�na�od�bior�ców.�Za�-pew�nia�ją�ja�sność�od 2200�(mo�del�PT�-LX22E)�do 3000�(mo�del�PT�--LX30HE)�AN�SI�Iu�me�nów�i zna�ko�mi�ty�kon�trast�(do 3000:1)�–�pa�-ra�me�try�gwa�ran�tu�ją�ce� ja�sny� i wy�raź�ny�ob�raz�z do�sko�na�łym�od�-wzo�ro�wa�niem�barw.�Ży�wot�ność�lam�py�–�po�dob�nie�jak�i trój�war�stwo�we�go�fil�tra�po�wie�-trza�–�wy�no�si 4000�go�dzin,�co�za�pew�nia�urzą�dze�niu�bez�ob�słu�go�-wość.�Pro�jek�to�ry�są�ci�che�(29�dB�–�tryb�Eco)�i bar�dzo�wy�god�new eks�plo�ata�cji.�Mo�de�le�Pa�na�so�nic�PT�-LW25H,�LX30H�i LX26HEma�ją�wbu�do�wa�ny�gło�śnik,�po�zwa�la�ją�cy�na od�twa�rza�nie�dźwię�kubez�po�śred�nio�z pro�jek�to�ra.Użyt�kow�ni�cy�mo�gą� li�czyć�tak�że�na funk�cje�zoo�mu�optycz�ne�go,au�to�ma�tycz�ne�go�wy�szu�ki�wa�nia�sy�gna�łu�czy�au�to�ma�tycz�nej� ko�-

rek�cji�efek�tu�tra�pe�zo�we�go�(Ke�sy�to�ne),�do�stęp�ny�jest�też�tryb�ta�-bli�cy�ko�lo�ro�wej.�Wszyst�ko�to�po�wo�du�je,�że�pro�jek�to�ry�spraw�dząsię�w każ�dym�po�miesz�cze�niu�–�bez�wzglę�du�na wa�run�ki.Ich�pra�cą�moż�na�za�rzą�dzać�przez�sieć�LAN,�do�dat�ko�wo�ad�mi�ni�-stra�tor�mo�że�otrzy�my�wać�in�for�ma�cje�e�-ma�il�na te�mat�prze�bie�gupra�cy�urzą�dze�nia�oraz�o ewen�tu�al�nych�pro�ble�mach.�Bez�pie�czeń�-stwo�lamp,�po na�głym�od�cię�ciu�za�si�la�nia,�gwa�ran�tu�je�funk�cja�Di�-rect� Po�wer� Off,� któ�ra� od�po�wia�da� za pod�trzy�ma�nie� chło�dze�nialamp,�za�bez�pie�cza�jąc�je�przed uszko�dze�niem.Głów�nym�atu�tem�se�rii�PT�-LX/LW�jest�jed�nak�zna�ko�mi�ty�sto�su�nekpa�ra�me�trów�do ce�ny,�któ�ra�zde�cy�do�wa�nie�nie�jest�wy�gó�ro�wa�na.Pro�jek�to�ry�do�stęp�ne�są�w ce�nach�od 1359 zł�brut�to� za mo�del�PT�-LX22E�do 22460 zł�brut�to�za mo�del�PT�-LX30HE�(su�ge�ro�wa�nece�ny�de�ta�licz�ne�brut�to).�

Panasonic�Seria�LX22

Pro�jek�to�ry�o wy�so�kiej�roz�dziel�czo�ści�wy�świe�tla�ją�więk�szą�licz�bę�pik�-se�li,�któ�re�są�mniej�sze�i dzię�ki�te�mu�mniej�wi�docz�ne�na ekra�nie.�Naj�-niż�sza� roz�dziel�czość� to� SVGA� (800x600),� na�stęp�nie� XGA(1024x768),�a w droż�szych�mo�de�lach�rów�nież�WXGA�(1280x800).Roz�dziel�czość�WXGA�wy�świe�tla�na�jest�w for�ma�cie 16:10,�co�ide�al�-nie�się�spraw�dza�w uży�ciu�z lap�to�pem,�któ�rych�więk�szość�ma�ekranwła�śnie� w ta�kim� for�ma�cie.� W naj�droż�szych� urzą�dze�niach� ma�mydo czy�nie�nia�z roz�dziel�czo�ścią�full�HD 1080p.Wy�bie�ra�jąc�pro�jek�tor,�np.�do ta�bli�cy�in�te�rak�tyw�nej,�na�le�ży�zwró�cićuwa�gę,�aby�wy�świe�tlał�ta�ki�sam�for�mat�ob�ra�zu,�jak�for�mat�ta�bli�cy,np. 4:3�(SVGA,�XGA)�lub 16:10�(WXGA)�czy 16:9�(full�HD).�To�sa�-mo�do�ty�czy�kom�pu�te�ra.�Za�le�ca�ne�jest,�aby�roz�dziel�czość�pro�jek�-

to�ra�od�po�wia�da�ła� roz�dziel�czo�ści�kom�pu�te�ra�PC� lub�no�te�bo�oka,z któ�rym�współ�pra�cu�je.�Istot�na�jest�tzw.�roz�dziel�czość�pod�sta�wo�-wa�–�rze�czy�wi�sta�roz�dziel�czość,�z ja�ką�pro�jek�tor�mo�że�wy�świe�tlićob�raz�(ang.�na�ti�ve�re�so�lu�tion).�Je�śli�roz�dziel�czo�ści�nie�są�zgod�ne,to� ob�raz� przed wy�świe�tle�niem� jest� prze�kształ�ca�ny� (ska�lo�wa�ny,prze�li�cza�ny),�co�w mniej�lub�bar�dziej�wi�docz�ny�spo�sób�po�wo�du�-je�po�gor�sze�nie� je�go� ja�ko�ści.�W ra�mach�pa�ra�me�trów�urzą�dze�niapo�da�wa�na� jest� roz�dziel�czość� pod�sta�wo�wa,� tzw.� na�tyw�na,� orazroz�dziel�czość�mak�sy�mal�na,�czy�li�ta�ka,�ja�ką�pro�jek�tor�mo�że�przy�-jąć�i prze�kształ�cić�na pod�sta�wo�wą.�To�waż�na�in�for�ma�cja�–�pro�jek�-tor�nie�przyj�mie�wyż�szej�roz�dziel�czo�ści�niż�mak�sy�mal�na�–�nie�wy�-świe�tli�ta�kie�go�ob�ra�zu.�

Panasonic Seria LX/LW – do szkoły i urzędu

Im wyższa rozdzielczość tym lepiej


Pro jek tor Pa na so nic PT -CW230 to po łą cze nie roz dziel czo ści WXGA z ul tra krót ką ogni sko wą (ul tra -short -throw) i ja sno ścią

2500 AN SI lu me nów, z funk cją pro jek cji 3D i gło śni kiem 10 W. Pro jek tor ten jest ide al nym roz wią za niem do po łą cze nia z ta bli cą

in te rak tyw ną lub ob słu gą pre zen ta cji w ma łych po miesz cze niach.

Urzą dze nie po zwa la uzy skać ob raz o prze kąt nej 80 ca li (2,03 m) z od le gło ści za le d wie 2,4 cm. Je go znacz nym atu tem jest lam -

pa o ży wot no ści 3000 go dzin oraz filtr o ży wot no ści 4000 go dzin, po zwa la ją ce na ko rzy sta nie z pro jek to ra przez dłu gi czas bez

ko niecz no ści je go do dat ko wej ob słu gi. Aby oglą dać ob ra zy prze strzen ne – 3D – ko niecz ne są tzw. oku la ry mi gaw ko we, syn chro -

ni zu ją ce się z pro jek to rem i za sła nia ją ce na prze mian pra we i le we oko (60 ra zy na se kun dę), tak by każ de oko wi dzia ło tyl ko

prze zna czo ny dla nie go ob raz. Dzię ki te mu nasz mózg od czy tu je ob raz trój wy mia ro wy, wy cho dzą cy z ekra nu. Pro jek cje trój wy -

mia ro we to do sko na łe na rzę dzie m.in. dla szkół, przed szko li i mu ze ów.


56

Kontrast, czyli głębia obrazu

Kon trast wpły wa na licz bę szcze gó łów wi docz nych w naj ja -

śniej szych i w naj ciem niej szych par tiach ob ra zu oraz na róż -

no rod ność barw – jed nak przede wszyst kim na ostrość. Kon -

trast jest to sto su nek bie li do czer ni. Im wyż szy jest ten współ -

czyn nik, tym mniej sza wraż li wość wy świe tla ne go ob ra zu

na sil ne świa tło oto cze nia, a więk sza zdol ność pro jek to ra

do wy świe tla nia od cie ni ko lo rów. Na osta tecz ny kon trast du -

ży wpływ ma ją rów nież wa run ki, w ja kich pro jek tor pra cu -

je – w szcze gól no ści ekran – a tak że wy mia ry po miesz cze nia:

od le głość ekra nu od su fi tu i ścian. Zna cze nie ma też tak

zwane oświe tle nie za sta ne. Po mia ry la bo ra to ryj ne są wy ko ny -

wa ne w za ciem nio nych po miesz cze niach i współ czyn ni ki po -

da wa ne przez pro du cen tów w spe cy fi ka cjach do ty czą wła -

śnie wa run ków la bo ra to ryj nych.

Panasonic PT-CW230



57

Wysoka�jasność�pozwala�nie�zaciemniać�sali

Ja�sność�pro�jek�to�ra�to�bar�dzo�waż�ny�pa�ra�metr.�Po�da�wa�ny�jest�w AN�SI�lu�me�nach�i ozna�cza

na�tę�że�nie�świa�tła.�Im�ja�śniej�sza�sa�la�tym�wyż�sza�po�win�na być�ja�sność�pro�jek�to�ra.�Mi�ni�mal�-

na war�tość,�któ�ra�po�zwa�la�na kom�fort�np.�no�to�wa�nia�pod�czas�pre�zen�ta�cji� i jed�no�cze�śnie

oglą�da�nie�wy�raź�ne�go�ob�ra�zu,�to 2000�AN�SI�lu�me�nów.�

Wybór�powinien�być�świadomy

Decydując�się�na�zakup�projektora,�trzeba�wziąć�pod�uwagę�bardzo�wiele�elementów.�Ważne�jest�to,�by�wszystkiego�nie�sprowadzać

wyłącznie�do�ceny�urządzenia.�Może�to�być�złudna�oszczędność,�ponieważ�koszty,�które�musimy�ponieść�–�mając�już�projektor�–�mogą

okazać�się�wysokie.�Dodatkowo,�źle�dobrane�urządzenie�nie�będzie�tak�funkcjonalne,�jak�powinno.�A�to�strata.

Panasonic�PT-TW231R

Krót�ko�ogni�sko�wy� pro�jek�tor� in�te�rak�-

tyw�ny�Pa�na�so�nic�PT�-TW231R, w su�-

ge�ro�wa�nej� ce�nie�brut�to 4299 zł,�ma

wbu�do�wa�ną� ka�me�rę,� któ�ra� w po�łą�-

cze�niu� ze�znaj�du�ją�cym�się�w ze�sta�-

wie�wskaź�ni�kiem�po�zwa�la�na ko�rzy�-

sta�nie� z funk�cji� in�te�rak�tyw�nej.�Dzię�ki

te�mu�mo�że�my�zmie�nić�do�wol�ną�po�-

wierzch�nię�w ta�bli�cę�in�te�rak�tyw�ną!

Ob�raz�oprze�kąt�nej 80�ca�li�(ok. 203�cm)

otrzy�mu�je�my� umiesz�cza�jąc� pro�jek�-

tor� w od�le�gło�ści� za�le�d�wie 86 cm

od ekra�nu.�Zwięk�sza�to�kom�fort�pro�-

jek�cji�–�pro�jek�tor�nie�ośle�pia�pro�wa�-

dzą�ce�go,� a ob�ra�zu� na ekra�nie� nie

za�sła�nia�cień�pro�wa�dzą�ce�go�wcho�-

dzą�ce�go� pod�czas� pre�zen�ta�cji

w stru�mień�świa�tła.�

Pod�sta�wo�wa�roz�dziel�czość�pro�jek�to�-

ra�to�WXGA�(1280x800).�Za�sto�so�wa�-

nie� tech�no�lo�gii 3LCD�za�pew�nia�uzy�-

ska�nie� do�sko�na�łe�go� ko�lo�ry�stycz�nie

ob�ra�zu�o ja�sno�ści 2500�AN�SI� lu�me�-

nów�i kon�tra�ście 500:1.�Wbu�do�wa�ny

gło�śnik 10�W za�pew�nia�tak�że�moż�li�-

wość� or�ga�ni�zo�wa�nia� w peł�ni� mul�ti�-

me�dial�nych�pre�zen�ta�cji,�bez�ko�niecz�-

no�ści� pod�łą�cza�nia� do�dat�ko�we�go

sprzę�tu.�

Pro�jek�tor�Pa�na�so�nic�PT�-CX200 umoż�li�wia

uzy�ska�nie� ob�ra�zu� o prze�kąt�nej 80� ca�li�

(2,03�m)� z od�le�gło�ści� za�le�d�wie 8 cm.�Ma

roz�dziel�czość�XGA,�ja�sność 2000�AN�SI�lu�-

me�nów,�kon�trast 2000:1�oraz� funk�cję�pro�-

jek�cji 3D� i gło�śnik 10� W.� Pro�jek�tor� ten

spraw�dzi�się�w po�łą�cze�niu�z ta�bli�cą�in�te�rak�-

tyw�ną,�a tak�że�ja�ko�urzą�dze�nie�wy�ko�rzy�sty�-

wa�ne�w ma�łych�po�miesz�cze�niach.�Do atu�-

tów�te�go�pro�jek�to�ra�na�le�ży�też�ca�ły�sze�reg

przy�dat�nych�funk�cji,�któ�re�po�zwa�la�ją�ko�rzy�-

stać�z nie�go�w róż�nych�wa�run�kach,�np.�tryb

ta�bli�cy�ko�lo�ro�wej�po�zwa�la�na wy�świe�tla�nie

ob�ra�zu�na po�wierzch�ni�o okre�ślo�nym�ko�lo�-

rze,�Di�rect�Po�wer�Off�pod�trzy�mu�je�chło�dze�-

nie� lam�py� po na�głym� od�cię�ciu� za�si�la�nia.

Pa�na�so�nic�PT�-CX200� jest� do�stęp�ny�w ce�-

nie 4999 zł�z VAT.

Pa�na�so�nic�PT�-CX200


58

DROGOWSKAZY CYFROWEJ POLSKI

Fo rum otwo rzy se sja me to do lo -

gicz na, wpro wa dza ją ca w te ma ty -

kę kon fe ren cji i swo bod nie od no -

szą ca się do re la cji mię dzy kon -

cep cja mi tech nicz ny mi i praw ny mi

cy fro wej chmu ry a ocze ki wa nia mi

no wo cze sne go pań stwa oby wa -

tel skie go.

Te ma tem II se sji bę dzie prze gląd

sta nu re ali za cji naj bar dziej za -

awan so wa nych pro jek tów in for -

ma tycz nych pań stwa. Oma wia ne

bę dą suk ce sy i głów ne pro ble my

oraz za gro że nia. Przed sta wio ne

zo sta ną rów nież tech no lo gicz ne

i or ga ni za cyj ne moż li wo ści wy ko -

rzy sta nia chmu ry pu blicz nej, pry -

wat nej i hy bry do wej.

III se sja po świę co na bę dzie ar chi -

tek tu rze, me to dom i in te ro pe ra cyj -

no ści cy fro wej chmu ry, czy li wy -

twa rza niu i udo stęp nia niu no wych

usług wspie ra ją cych par ty cy pa -

cyj ny mo del rzą dze nia kra jem.

Bez pie czeń stwo cy fro wej chmu ry

bę dzie te ma tem se sji IV, a se -

sja V do ty czyć bę dzie sie ci in for -

ma tycz nej w sie ci ener ge tycz nej.

Wie czo rem od bę dzie się pa nel

„Noc ar chi tek tów”, tym ra zem

pod ha słem chmu ry cy fro wej.

Dru gie go dnia pla no wa ne są trzy

se sje rów no le głe, po świę co ne

eko no micz nym aspek tom in for -

ma ty za cji, stra te gii roz wo ju spo łe -

czeń stwa in for ma cyj ne go i usłu -

gom IT wdro żo nym w sa mo rzą -

dach.

Fo rum za mknie tra dy cyj ny ko cioł

dys ku syj ny, pro wa dzo ny przez

uzna nych eks per tów.

Na Fo rum wrę cza na jest rów nież

Na gro da im. Mar ka Ca ra, przy -

zna wa na oso bom za wy bit ne

osią gnię cia w two rze niu wa run -

ków dla roz wo ju spo łe czeń stwa

in for ma cyj ne go.

Wszy scy uczest ni cy, oprócz ma te -

ria łów kon fe ren cyj nych, otrzy ma ją

cer ty fi kat po twier dza ją cy me ry to -

rycz ną wie dzę, ja ką zdo by li na Fo -

rum.

Tegoroczne, osiemnaste już Forum Teleinformatyki, odbędzie się

w Warszawie–Miedzeszynie, w dniach 27-28 września. Tematem obrad jest

„Polska w cyfrowej chmurze?”

XVIII Forum Teleinformatyki

Organizatorem Forum jest BizTech Konsulting SA – www.biztech.pl

Szczegółowa agenda i formularz rejestracyjny – www.forumti.pl

forum_csi.qxd 12-07-01 10:42 Page 58

Edukacja


59_csi.qxd 12-07-01 11:43 Page 1

Fo

t. T

HE

TA

60

MARCIN ZŁOCH

Komputer to klucz do przyszłości

EDUKACJA

Co raz czę ściej po ja wia ją się gło sy, że w pol skich szko -

łach na do bre, nie od świę ta, po win ny za go ścić kom -

pu te ry. Mia ły i ma ją miej sce ini cja ty wy, któ rych ce lem

jest za ofe ro wa nie dzie ciom i ich ro dzi com no wo cze snej

szko ły przy ja znej dla uczniów ery In ter ne tu. Co raz wię -

cej osób zda je so bie spra wę, że tyl ko do stęp do no -

wych tech no lo gii na po zio mie szko ły pod sta wo wej i wy -

ko rzy sta nie ich w co dzien nym na ucza niu po zwo li

na praw dzi we przy go to wa nie mło dych lu dzi do wy -

zwań, ja kie cze ka ją ich w przy szło ści. Mię dzy in ny mi

dla te go ma my pi lo taż pro gra mu „Cy fro wa szko ła”,

trwa ją in dy wi du al ne pro jek ty, któ re są re ali zo wa ne we -

dług po dob ne go wzor ca.

– Pro jekt jest re ali za cją idei zin te gro wa nia tech no lo gii

in for ma cyj nych z pro ce sem na ucza nia, po przez za -

pew nie nie każ de mu ucznio wi kom pu te ra, do stę pu

Być może zabrzmi to jak jeden

z wytartych frazesów, ale edukacja

dzieci i młodzieży jest kluczem

do budowy społeczeństwa opartego

na wiedzy. Kluczem do przygotowania

ich do konkurowania na rynku pracy,

gdzie znajomość komputerów

i umiejętność korzystania z nich jako

źródła wiedzy jest elementem

niezbędnym do odniesienia sukcesu.

intel_csi.qxd 12-07-01 10:53 Page 60

do In ter ne tu oraz no wo cze snych tre ści

dy dak tycz nych w for mie mul ti me dial nej,

ja ko na rzę dzia do na uki. Do stęp do no -

wych tech no lo gii na wcze snym eta pie

edu ka cyj nym, umie jęt ność ko rzy sta nia

z nich ja ko na rzę dzia do po szu ki wa nia

i po głę bia nia wie dzy jest klu czo wym ele -

men tem bu do wa nia spo łe czeń stwa opar -

te go na wie dzy. Po zwo lą one wy rów ny -

wać szan se pol skich uczniów wzglę dem

ich ró wie śni ków z kra jów za chod nich,

gdzie na ucza nie z wy ko rzy sta niem kom -

pu te rów sta je się stan dar dem – wy ja śnia

To masz Ho da kow ski, Bu si ness De ve lop -

ment Ma na ger w In tel Po land.

Prze�my�śla�ny�stan�dard

Prze waż nie do szko ły tra fia ją net bo oki,

no te bo ok dla na uczy cie la, ser wer szkol ny

oraz opro gra mo wa nie i in fra struk tu ra sie -

ci bez prze wo do wej. Naj le piej, je że li

w cza sie lek cji każ dy uczeń ma do dys -

po zy cji osob ny kom pu ter. Przy kła do wo,

w ta kim mo de lu wy ko rzy sta nia kom pu te -

rów spraw dzą się net bo oki Clas sma te PC

z tech no lo gią fir my In tel, któ re zo sta ły

spe cjal nie za pro jek to wa ne do ce lów edu -

ka cyj nych dla uczniów szkół pod sta wo -

wych. Za sto so wa no w nich er go no micz -

ne roz wią za nia przy sto so wa ne dla dzie ci

w wie ku 6-13 lat. Od po wied nio zwy mia ro -

wa na kla wia tu ra od por na na za la nie, do -

stęp do sie ci bez prze wo do wej i do dat ko -

wo wzmoc nio na obu do wa od por -

na na upa dek sku tecz nie spraw dza ją się

w wy ma ga ją cych szkol nych wa run kach.

Pod czas co dzien nych za jęć na uczy ciel,

za po mo cą swo je go no te bo oka i tech no -

lo gii bez prze wo do wych, ma peł ną kon tro -

lę nad tym, w ja ki spo sób dzie ci ko rzy sta -

ją z kom pu te rów. Oprócz spe cja li stycz ne -

go opro gra mo wa nia mul ti me dial ne go,

do na uki wy ko rzy sty wa ne są za so by In -

ter ne tu. Dzię ki kom pu te rom i bez prze wo -

do wej sie ci do stęp ne sta ją się no we spo -

so by spraw dza nia wie dzy, jak szyb kie

zdal ne qu izy oraz na tych mia sto wa we ry fi -

ka cja wy ni ków. Dzię ki te mu szko ła

w oczach uczniów zmie nia swój wi ze ru -

nek, gdyż co dzien na na uka sta je się od -

kry wa niem no wych moż li wo ści, ja kie da je

tech no lo gia.

Bo�ga�ta�ofer�ta

Umie jęt ność ob słu gi kom pu te ra jest bar -

dzo waż na, w szko le po trzeb na jest do -

dat ko wo umie jęt ność wy ko rzy sta nia

kom pu te ra w na ucza niu, np. w re ali za cji

pod sta wy pro gra mo wej czy wy kształ ce -

niu umie jęt no ści nie zbęd nych w XXI wie -

ku, ta kich jak kre atyw ność, in no wa cyj -

ność, umie jęt ność roz wią zy wa nia pro ble -

mów, kry tycz ne my śle nie – nie zwy kle

waż ne przy oce nie wia ry god no ści źró deł

EDUKACJA

61

W 2009 roku Śląskie Kuratorium Oświaty

oraz firma Intel ogłosiły pierwszy w Polsce

pilotażowy projekt nauczania

z wykorzystaniem zintegrowanego

rozwiązania służącego do nauczania

z komputerem. Każdy z 24 uczniów

z klasy III szkoły podstawowej

im. Stanisława Ligonia został wyposażony

w specjalny netbook edukacyjny, zwany

również Classmate PC, który jest

narzędziem w realizacji codziennego planu

nauczania zintegrowanego. Uczniowie

korzystają z komputerów już trzeci rok.

Sprzęt do projektu, czyli 24 netbooki,

notebook dla nauczyciela oraz serwer

do przechowywania danych zapewniła

firma Intel.

Fo

t. T

HE

TA


i tre ści po cho dzą cych z In ter ne -

tu – oraz umie jęt ność pra cy ze spo ło -

wej. Wszyst ko to mo że sta no wić

o dal szym suk ce sie na ryn ku pra cy

obec nych uczniów.

– Pro gram „In tel – Na ucza nie ku Przy -

szło ści” jest skie ro wa ny do pe da go -

gów, na uczy cie li róż nych przed mio -

tów szkol nych, a je go ce lem jest po -

lep sze nie ja ko ści na ucza nia

w szko łach pod sta wo wych i śred nich

po przez prze ka za nie na uczy cie lom

umie jęt no ści sto so wa nia tech no lo gii

in for ma tycz nych w na ucza niu róż nych

przed mio tów. Zo stał opra co wa ny

przy współ pra cy ze śro do wi ska mi

edu ka cyj ny mi i aka de mic ki mi. Pro jekt

mo że być re ali zo wa ny z wy ko rzy sta -

niem opra co wa nej przez In te la plat -

for my e -le ar nin go wej. W Pol sce, w ra -

mach pro gra mu, w la tach 2001-05

prze szko lo no we współ pra cy z Mi ni -

ster stwem Edu ka cji Na ro do wej ok.

80 tys. na uczy cie li. Był to, jak do tej po -

ry, je dy ny te go ty pu pro gram szko le nio -

wy w Pol sce prze pro wa dzo ny na tak

du żą ska lę. Obec nie na ca łym świe cie

w po nad 60 kra jach ze szko leń In te la

sko rzy sta ło po nad 10 mln na uczy cie -

li – in for mu je To masz Ho da kow ski.

In tel nie prze pro wa dza szko leń. In tel

prze ka zu je bez płat nie wła sność in te -

lek tu al ną do nich, po ma ga w do sto -

so wa niu szko leń do po trzeb kon kret -

ne go kra ju, a sa me szko le nia pro wa -

dzo ne są za zwy czaj w ra mach

funk cjo nu ją ce go w da nym pań stwie

sys te mu szko leń na uczy cie li, np. po -

przez ośrod ki do sko na le nia na uczy -

cie li. Po mo cą dla pe da go gów mo że

stać się też por tal edu ka cyj ny sko ool

www.sko ool.com, któ ry za wie ra mul ti -

me dial ne za so by edu ka cyj ne z za kre -

su ma te ma ty ki i na uk ści słych dla

szko ły pod sta wo wej i gim na zjum.

Jest zdo byw cą wie lu mię dzy na ro do -

wych na gród. Mul ti me dial ne tre ści

por ta lu edu ka cyj ne go sko ool prze ka -

zy wa ne są przez In te la w for mie bez -

płat nej wie czy stej li cen cji, np. in sty tu -

cjom rzą do wym, któ re są za in te re so -

wa ne je go wdro że niem.

– Te raz na uka za po mo cą kom pu te -

rów obej mie nie mal wszyst kie przed -

mio ty, a nie tyl ko in for ma ty kę i od cza -

su do cza su ję zy ki ob ce, jak to mia ło

miej sce do tych czas. Na uczy cie le,

dzię ki szko le niom z wy ko rzy sta nia no -

wo cze snych tech no lo gii w pro ce sie

na ucza nia, bę dą mo gli efek tyw nie

wpro wa dzić kom pu te ry do co dzien nej

pra cy z ucznia mi. Pra ca z wy ko rzy sta -

niem kom pu te rów to za osz czę dzo ny

czas na uczy cie li, któ ry moż na wy ko -

EDUKACJA

62

Jarocin jest pierwszą gminą w Polsce, w której

wszyscy uczniowie podstawówek i gimnazjów uczą

się z wykorzystaniem netbooków

edukacyjnych – na lekcjach różnych przedmiotów

każdy uczeń ma do dyspozycji swój komputer.

Od 1 września 2010 r. wszystkie szkoły gminy

wyposażone są w mobilne pracownie komputerowe

zaprojektowane specjalnie do wspierania nauczania

różnych przedmiotów szkolnych. Projekt

wyposażenia jarocińskich szkół w mobilne pracownie

komputerowe jest w skali kraju pionierski

pod wieloma względami. Po pierwsze, obejmuje

wszystkie szkoły szczebla podstawowego

i gimnazjalnego w gminie. Po drugie, mobilne

pracownie trafiły także do szkół niepublicznych

działających na terenie gminy. Po trzecie, unikatowy

jest sposób sfinansowania zakupu sprzętu.

W budżecie gminy na rok 2010 (kiedy kupowano

komputery) nie przewidziano na ten cel nawet jednej

złotówki. Zakup ponad 850 komputerów wraz

z towarzyszącą im infrastrukturą za kwotę blisko

1,5 mln złotych został sfinansowany na zasadzie tzw.

leasingu operacyjnego. Zaletą takiego rozwiązania

jest to, że sprzęt trafił do szkół jednorazowo, jednak

gmina nie stała się jego właścicielem. Dzięki temu

nie będzie problemu z utylizacją infrastruktury

komputerowej, gdy stanie się ona już

technologicznie przestarzała. Byłby to dodatkowy,

niepotrzebny koszt. Po trzech latach dostawca albo

zabierze sprzęt, albo umożliwi szkołom lub uczniom

wykupienie go za niewielką opłatą, a gmina rozpisze

przetarg na zupełnie nowy sprzęt, przystający

do nowych realiów.

Fo

t. T

HE

TA


rzy�stać� na in�dy�wi�du�al�ną� pra�cę

z uczniem.�Na�uczy�ciel� nie�mu�si� np.

kse�ro�wać�wie�le�ra�zy�spraw�dzia�nu�dla

kil�ku� klas,� nie� mu�si� też� spraw�dzać

każ�de�go� te�stu� z osob�na.�Po�za tym,

już�sa�ma�pra�ca�z kom�pu�te�ra�mi�da�je

na�uczy�cie�lo�wi� pra�wie� nie�ogra�ni�czo�-

ne� moż�li�wo�ści� in�dy�wi�du�ali�za�cji� pra�-

cy,� jak� np.� do�bie�ra�nia� za�dań� od�po�-

wied�nich� do po�trzeb� uczniów� oraz

moż�li�wość� jed�no�cze�sne�go� mo�ni�to�-

ro�wa�nia�po�stę�pu�ich�pra�cy�–�do�da�je

To�masz�Ho�da�kow�ski.

Przy czym� na�le�ży� zwró�cić� uwa�gę

na to,� aby� na�rzę�dziem� edu�ka�cyj�-

nym� był� wła�śnie� kom�pu�ter.� Obec�-

nie,� prócz� kom�pu�te�rów� ta�kich� jak

no�te�bo�ok�czy�net�bo�ok,�do�stęp�nych

jest� bar�dzo� wie�le� urzą�dzeń,� któ�re

ma�ją� pew�ne� funk�cje� kom�pu�te�ra,

np.�e�-re�ade�ry�czy�smart�fo�ny.�Wie�le

z tych� urzą�dzeń� peł�ni� funk�cje� do�-

dat�ko�we�w sto�sun�ku�do kom�pu�te�ra,

spraw�dza�ją�się�świet�nie�do prze�glą�-

da�nia� tre�ści,� czy�ta�nia.� Kom�pu�ter

jest�naj�bar�dziej�uni�wer�sal�nym�urzą�-

dze�niem,� po�nie�waż�moż�na na nim

uru�cha�miać�stan�dar�do�we�apli�ka�cje

edu�ka�cyj�ne�i w peł�ni�ko�rzy�stać�z In�-

ter�ne�tu,� dla�te�go� spraw�dzi� się

w szko�le�naj�le�piej� spo�śród�wszyst�-

kich� urzą�dzeń.� Kom�pu�ter� po�zwa�la

nie�tyl�ko�na prze�glą�da�nie�tre�ści,�ale

rów�nież�na ich�two�rze�nie�–�na in�te�-

rak�tyw�ną� twór�czą�pra�cę.�Kom�pu�ter

jest� rów�nież� naj�bar�dziej� bez�piecz�-

nym� urzą�dze�niem.� Ist�nie�je� bar�dzo

du�żo�spraw�dzo�nych� roz�wią�zań�do�-

stęp�nych�na kom�pu�te�ry,�po�zwa�la�ją�-

cych�chro�nić� je�przed ata�ka�mi,�wi�-

ru�sa�mi� czy�pro�gra�ma�mi� szpie�gu�ją�-

cy�mi.� Do�sko�na�le� na kom�pu�te�rach

funk�cjo�nu�ją�też�roz�wią�za�nia�po�zwa�-

la�ją�ce�na fil�tro�wa�nie� tre�ści�–�nie�są

do�stęp�ne�tak�spraw�dzo�ne�apli�ka�cje

na in�ne�ka�te�go�rie�urzą�dzeń�kon�su�-

menc�kich.�

Je�śli� cho�dzi� o wy�bór� sa�me�go� urzą�-

dze�nia,�to�dla�uczniów�star�szych�klas

naj�lep�szym� roz�wią�za�niem� bę�dzie

wy�daj�ny� no�te�bo�ok.� Tu� wy�daj�ność

jest�waż�na ze�wzglę�du�na ko�rzy�sta�-

nie� z apli�ka�cji� wy�ma�ga�ją�cych� więk�-

szej�mo�cy�ob�li�cze�nio�wej.�Tam,�gdzie

mo�że� się� li�czyć� więk�sza� mo�bil�ność

oraz�nie�wiel�ka�wa�ga�(np.�w szko�łach

pod�sta�wo�wych),� wła�ści�wym� urzą�-

dze�niem� mo�że� być� net�bo�ok.� Je�go

naj�więk�szą� za�le�tą� jest� mo�bil�ność.

Młod�sze�mu�ucznio�wi�bę�dzie�o wie�le

ła�twiej� prze�no�sić� go� mię�dzy� szko�łą

a do�mem�oraz�mię�dzy� róż�ny�mi� kla�-

sa�mi.�Net�bo�oki�są�za�zwy�czaj�lżej�sze

od no�te�bo�oków.

EDUKACJA

63

Intel Learning Series jest inicjatywą edukacyjną Intela

skierowaną do firm branży edukacyjnej, wydawniczej

i informatycznej, również do środowisk edukacyjnych

na całym świecie. Z jednej strony, w ramach tej inicjatywy

promowane są metody nauczania z wykorzystaniem

komputerów w taki sposób, że podczas zajęć każdy

uczeń ma do dyspozycji osobny komputer, z drugiej, Intel

Learning Series stanowi platformę współpracy, dzięki

której przedsiębiorstwa na całym świecie mogą

opracowywać kompleksowe rozwiązania technologiczne

dla szkół na bazie referencyjnych projektów Intela. Intel

jest producentem komponentów, a nie gotowych

komputerów, dlatego w ramach tej inicjatywy Intel nie

sprzedaje do szkół żadnych produktów – współpracuje

z branżą ICT w celu promocji idei wykorzystania

komputerów w nauczaniu i przekazuje wiedzę na temat

budowy rozwiązań dla szkół.

Intel m.in. opracował referencyjny projekt komputera

przenośnego dla edukacji, tzw. Clasmmate PC.

Z technicznego punktu widzenia, jest to specjalny

rodzaj netbooka, komputera, który dobrze sprawdzi

się w szkołach podstawowych czy gimnazjach,

m.in. dzięki temu, że jest odporny na upadek z ławki

na podłogę czy zalanie klawiatury cieczą. Bazując

na projekcie Classmate PC, firmy branży

informatycznej (wiele z nich to lokalne

przedsiębiorstwa) oferują własne komputery, często

pod lokalnymi markami (w Polsce to np. ADAX Junior

wrocławskiego Incomu czy „entete” firmy NTT

System), ale również globalni producenci, tacy jak

Lenovo czy Samsung, oferują swoje komputery

w ramach inicjatywy Intel Learning Series.

Na rozwiązanie dla szkoły oparte na inicjatywie Intel

Learning Series składają się:

– komputery – netbooki edukacyjne (nazywane

Classmate PC) zaprojektowane przez Intela

specjalnie do pracy w szkole,

– edukacyjne oprogramowanie

zarządzające – zainstalowane na komputerach

uczniów i nauczyciela, służące do łatwego

i bezpiecznego prowadzenia zajęć,

– multimedialne treści dydaktyczne – dostosowane

do wieku uczniów i różnych przedmiotów,

pochodzące od czołowych polskich i zagranicznych

producentów oprogramowania i wydawnictw

szkolnych,

– infrastruktura techniczna (szafki do przechowywania

netbooków, sieci bezprzewodowe),

– obsługa techniczna i serwisowa,

– metodyczne szkolenia dla nauczycieli w języku

polskim.


64

EDUKACJA

Do brze wy po sa żo na pra cow nia kom pu te ro -

wa w szko le to świet ne na rzę dzie edu ka cji.

W rę kach mą drych na uczy cie li, ale tak że

i uczniów sta je się na rzę dziem na uki, wspól -

nej pra cy i za ba wy.

Sprzęt kom pu te ro wy dla szko ły trze ba wy -

brać tak, by speł niał do brze jej po trze by.

Nie wszyst kie szko ły do sta ją fi nan so wa nie

na ocze ki wa nym po zio mie i przez to nie jest

ła two zre ali zo wać za my ślo ny pro jekt. Fir my

spo łecz nie od po wie dzial ne czę sto wspie ra -

ją edu ka cję i wspar cie, co owo cu je kon kret -

ny mi pro jek ta mi. Po nie waż w edu ka cji po -

wszech nie uży wa ne są już tech no lo gie

kom pu te ro we, du żą ro lę, a na wet mi sję

do speł nie nia ma ją tu fir my z sek to ra IT.

Przy kła dem mo że być fir ma HP, któ ra zor -

ga ni zo wa ła w 2011 r. kon kurs dla szkół

z oka zji 20-rocz ni cy ist nie nia na pol skim

ryn ku. Za pro szo ne do kon kur su szko ły pod -

sta wo we i gim na zjal ne przed sta wi ły swo je

po my sły na wy ko rzy sta nie pra cow ni kom -

pu te ro wej tak, aby jak naj bar dziej uatrak cyj -

nić za ję cia lek cyj ne i uła twić uczniom na -

ukę. Za da niem uczest ni ków kon kur su „20

lat HP” by ło opra co wa nie pro jek tów in te rak -

tyw ne go na ucza nia oraz po zy ski wa nia

przez uczniów wie dzy w no wo cze sny spo -

sób, umoż li wia ją cy sa mo dziel ny roz wój. Ju -

ry naj wy żej oce ni ło pra ce pre zen tu ją ce idee

ca ło ścio we go ko rzy sta nia z pra cow ni in for -

ma tycz nej.

Dzięki wygranym

w konkursie HP

pracowniom

komputerowym, 5 tys.

dzieci i młodzieży ze

szkół podstawowych

i gimnazjów będzie

mogło korzystać

z nowoczesnych form

nauczania.

Pracownia komputerowa

od HP – 20 okien na światBARBARA MEJSSNER

Fo

t. T

HE

TA

szkola hp _csi.qxd 12-07-01 12:04 Page 64

Dwa dzie ścia zwy cię skich pla có wek otrzy -

ma ło no wo cze sne, w peł ni wy po sa żo ne

pra cow nie in for ma tycz ne, opar te na prze -

zna czo nym dla szkół spe cja li stycz nym

roz wią za niu HP Mul ti se at, któ re umoż li wia

zwie lo krot nie nie licz by sta no wisk kom pu -

te ro wych bez ko niecz no ści zwięk sza nia

środ ków bu dże to wych. W skład każ dej

pra cow ni wcho dzi 10 wie lo funk cyj nych,

kil ku oso bo wych sta no wisk kom pu te ro -

wych oraz ter mi nal, za po mo cą któ re go

na uczy ciel mo że pro wa dzić lek cje z wy -

ko rzy sta niem mul ti me diów, a tak że

na bie żą co ko or dy no wać re ali za cję za -

dań przez każ de go ucznia.

Mul ti se at za pew nia kom fort pra cy po rów -

ny wal ny z pra cą na wła snym kom pu te rze

oso bi stym, po nie waż każ dy uczeń pod -

łą czo ny do te go urzą dze nia otrzy mu je

wła sny lo gin i ha sło. Ufun do wa ne pra -

cow nie wy po sa żo ne są w pa kie ty pro gra -

mów do na uki przed mio tów ści słych

(ma te ma ty ki, fi zy ki i che mii) oraz ję zy ka

an giel skie go.

Z po da ro wa nych przez HP Pol ska na gród

łącz nie sko rzy sta pra wie 5 tys. dzie ci

i mło dzie ży.

EDUKACJA

65

Zwycięzcy konkursu „20 lat HP”

na najlepsze projekty wykorzystania pracowni

komputerowych w szkole

1. Szkoła Podstawowa nr 54 w Bytomiu2. Publiczne Gimnazjum w Męcinie3. Gimnazjum nr 58 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Władysława IV w Warszawie4. Publiczne Gimnazjum Specjalne Nr 58 w Zespole Szkół Specjalnych Nr 4 w Łodzi5. Szkoła Podstawowa nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi im. Janusza Korczaka

w Błoniu6. Gimnazjum im. Papieża Jana Pawła II w Małym Płocku7. Gimnazjum nr 4 im. kard. Stefana Wyszyńskiego w Tychach8. Szkoła Podstawowa w Czekanowie9. Gimnazjum z Zespołu Placówek Oświatowych w Morawicy

10. Szkoła Podstawowa w Przezchlebiu11. Gimnazjum nr 2 im. Karpatczyków w Nysie12. Szkoła Podstawowa nr 3 w Zambrowie13. Gimnazjum im. K. K. Baczyńskiego w Zebrzydowicach14. Szkoła Podstawowa nr 4 im. Orła Białego w Czechowicach-Dziedzicach15. Szkoła Podstawowa nr 45 z Oddziałami Integracyjnymi w Białymstoku16. Gimnazjum w Świerzawie17. Szkoła Podstawowa nr 7 w Poznaniu18. Gimnazjum na 2 im. Jana Pawła II z Oddziałami Integracyjnymi w Zgorzelcu19. Gimnazjum Nr 1 w Zawierciu20. Gimnazjum nr 4 w Żorach

Fo

t. T

HE

TA


Otrzy�ma�li�śmy�pra�cow�nię�kom�pu�te�ro�wą�–�je�de�na�-

ście� no�wo�cze�snych� sta�no�wisk� kom�pu�te�ro�wych

z bez�prze�wo�do�wy�mi�kla�wia�tu�ra�mi�i mysz�ka�mi.�Pra�-

cow�nia� kom�pu�te�ro�wa� zo�sta�ła� uru�cho�mio�-

na w kwiet�niu 2012�ro�ku.�Ko�rzy�sta�z niej�po�nad stu

uczniów.� Otrzy�ma�ne� kom�pu�te�ry� znaj�du�ją� się

w świe�tli�cy� szkol�nej.� To� bar�dzo� prze�stron�ne� po�-

miesz�cze�nie,� po�zwa�la�ją�ce� na wy�dzie�le�nie� czę�ści

kom�pu�te�ro�wej.�W go�dzi�nach�przed�po�łu�dnio�wych,

kie�dy�świe�tli�ca�nie�pra�cu�je,�każ�da�kla�sa�mo�że�sko�-

rzy�stać�ze�sprzę�tu.�Na�uczy�cie�le�wszyst�kich�przed�-

mio�tów�pla�nu�ją�lek�cje�z wy�ko�rzy�sta�niem�cie�ka�wych

pro�gra�mów�edu�ka�cyj�nych�i In�ter�ne�tu.

Na�si�ucznio�wie�w więk�szo�ści�nie�ma�ją�kom�pu�te�-

rów�w do�mach,�dla�te�go�tak�waż�ne�jest�wy�rów�na�nie

ich� szans� w do�stę�pie� do no�wych� tech�no�lo�gii.

Otrzy�ma�ny�sprzęt�po�zwa�la�na

uatrak�cyj�nie�nie� za�jęć� lek�cyj�nych� z na�ucza�nych

przed�mio�tów,�a wy�ko�rzy�sta�nie�cie�ka�wych�pro�gra�-

mów�zwięk�sza�za�in�te�re�so�wa�nie�dzie�ci,�wy�dłu�ża�ich

kon�cen�tra�cję� na za�da�niu� oraz� spra�wia,� że� na�uka

sta�je�się� ła�twiej�sza�–�dla�na�szych�uczniów�ma�to

du�że�zna�cze�nie.�

Wpły�wa� też� na efek�tyw�niej�sze� spę�dze�nie� cza�su

wol�ne�go� pod�czas� przerw� szkol�nych� –� gru�pa

uczniów�pod�czas�dłu�giej�prze�rwy�obia�do�wej�mo�że

spę�dzić�czas�w ka�fej�ce�in�ter�ne�to�wej.

Na�si�ucznio�wie,�jest�to�szko�ła�spe�cjal�na,�uczą�się

wol�niej�i trud�niej�jest�im�opa�no�wać�no�we�umie�jęt�-

no�ści�–�z po�mo�cą�wo�lon�ta�riu�szy�z za�przy�jaź�nio�ne�-

go�gim�na�zjum�z ob�słu�gą�kom�pu�te�ra�ra�dzą�so�bie

co�raz�le�piej.�Na�to�miast�w go�dzi�nach�po�po�łu�dnio�-

wych�z ka�wia�ren�ki�mo�gą�sko�rzy�stać�ro�dzi�ce�wraz

ze�swo�imi�dzieć�mi.�Ucznio�wie�mo�gą�za�pre�zen�to�-

wać�swo�je�umie�jęt�no�ści,�a na�wet�na�uczyć�ro�dzi�-

ców,�jak�ko�rzy�stać�z róż�nych�pro�gra�mów�i z In�ter�-

ne�tu.

Pra�cow�nię�wy�gra�li�śmy�dzię�ki�pro�jek�to�wi,�któ�ry�ma

na ce�lu�na�ucze�nie�dzie�ci�umie�jęt�no�ści�go�spo�da�ro�-

wa�nia� bu�dże�tem� do�mo�wym.� Jak� to� wy�glą�da?

Ucznio�wie�opra�co�wu�ją�ko�szyk�so�cjal�ny�dla�ro�dzi�-

ny 4-oso�bo�wej�(po�trze�by�pod�sta�wo�we,�edu�ka�cyj�-

neh,�re�kre�acja�i udział�w ży�ciu�kul�tu�ral�nym),�ujed�no�-

li�ca�ją�go,�okre�śla�ją�po�ziom�wy�dat�ków,�zli�cza�ją�ce�ny,

wy�szu�ku�ją� in�for�ma�cje� o śred�niej� pła�cy� w wy�bra�-

nych� sek�to�rach,� ob�li�cza�ją� pro�cen�to�we� war�to�ści

pla�no�wa�nych�wy�dat�ków�w od�nie�sie�niu�do pen�sji,

przy�go�to�wu�ją� ob�li�cze�nia� do�ty�czą�ce� mie�sią�ca,

kwar�ta�łu� i pół�ro�cza.� Pro�jekt� za�kła�da� współ�pra�cę

po�mię�dzy�szko�ła�mi�z War�sza�wy,�ze�Sło�we�nii�oraz

z ma�łej�miej�sco�wo�ści�z wo�je�wódz�twa�pod�kar�pac�-

kie�go�–�wy�mia�nę�in�for�ma�cji�mię�dzy�róż�ny�mi�re�gio�-

na�mi,�po�rów�na�nie,�opra�co�wy�wa�nie�wy�ni�ków�i pu�-

bli�ko�wa�nie�ich�na bie�żą�co�w In�ter�ne�cie.

W ra�mach�pro�jek�tu�szko�ły�przy�go�to�wu�ją�w ję�zy�ku

an�giel�skim� krót�ką� pre�zen�ta�cję� o swo�im� re�gio�nie

i je�go�atrak�cjach�dla�za�przy�jaź�nio�nych�szkół.�Pro�jekt

bę�dzie�re�ali�zo�wa�ny�przez�ko�lej�nych�kil�ka�lat�przez

no�we� rocz�ni�ki,� w ce�lu� po�rów�na�nia� wzro�stu� cen

w po�szcze�gól�nych� mia�stach,� re�la�cji� ce�no�wych

i po�zio�mu�ży�cia,�przede�wszyst�kim�jed�nak�w ce�lu

na�by�wa�nia�przez�dzie�ci�prak�tycz�nych�umie�jęt�no�ści

po�przez�ko�rzy�sta�nie�z wie�dzy,�na�uki�i no�wo�cze�snej

tech�no�lo�gii.

EDUKACJA

66

Oto jedna z placówek, która wygrała

pracownię komputerową w konkursie HP

Maria Pielas

dyrektor Zespołu szkół

specjalnych Nr 4 w Łodzi


EDUKACJA

67

Budowa infrastruktury sieciowej w szkole musi być oparta na urządzeniach

przewodowych, natomiast dostęp bezprzewodowy może być „ostatnią milą”

w sieciach Lan. Budując sieci warto postawić na niezawodne i wydajne przełączniki,

urządzenia do komunikacji bezprzewodowej oraz produkty z zakresu

bezpieczeństwa sieci z rodziny UTm.

Szkoła powinna być e-twierdzą

Urządzenia ProSecure, w celu zabezpieczenia się

przed witrynami zawierającymi szkodliwe

oprogramowanie, korzystają z „rozproszonej analizy

ruchu internetowego”. Rozproszona baza danych

zawiera ponad 100 milionów adresów witryn,

podzielonych na 64 kategorie. Adresy te zbierane są

z sond rozmieszczonych u największych

operatorów telekomunikacyjnych w powołanych

do tego celu centrach analitycznych

– informuje maciej KaczmareK, Var account

manager neTGear Poland.

W 2007 ro ku eks per ci zaj mu ją cy się bez pie czeń -

stwem otrzy ma li śred nio 2 mln pró bek szko dli we -

go opro gra mo wa nia. z koń cem ro ku 2008 licz ba

ta prze kro czy ła 15 mln. za gro że nia po cho dzą ce

z in ter ne tu oraz ich ilość, któ ra sta le wzra sta, są

co raz więk szym pro ble mem dla or ga ni za cji, bez

wzglę du na ro dzaj pro wa dzo nej dzia łal no ści czy

też jej wiel kość. z te go po wo du oso by od po wie -

dzial ne za in fra struk tu rę iT mu szą bez prze rwy

udo sko na lać za bez pie cze nia za pew nia ją ce obro -

nę przed co raz więk szą ilo ścią za gro żeń.

– Go spo dar ka oraz my wszy scy w niej uczest ni -

czą cy, chcąc, nie chcąc ma my do czy nie nia z wi -

ru sa mi, spa mem co w efek cie wpły wa na na szą

marcin złoch

budowa sieci_csi.qxd 12-07-01 11:15 Page 67

EDUKACJA

68

pra cę. Gdy by pod su mo wa li na szą rocz ną pra -cę z kom pu te rem, ode bra ne na nim wia do mo -ści to w 75 proc. wia do mo ści nie chcia ne. Sa mowe ry fi ko wa nie tre ści za bie ra nam spo ro cza su,trze ba je jesz cze usu nąć. Glo bal nie prze kła dasię to na nie chcia ną i nie pla no wa ną ak tyw ność,z któ rej nic nam nie po zo sta je. Ba da nia fir myNET GE AR oraz part ne ra tech no lo gicz ne go fir -my Com m to uch po ka za ło, iż spo wol nie nie go -spo dar ki, z ja kim ma my do czy nie nia na doj rza -łych ryn kach świa to wych, spo wo do wa ło wzrostak tyw no ści spa mer skich w ta kich kra jach, jakUSA, Fran cja, Wiel ka Bry ta nia, Niem cy,a do nie daw na prym wio dły wscho dzą ce go -spo dar ki Chin, In dii czy Bra zy lii. Nie za leż nie

od te go, kto po szu ku je dro gi do tar cia do po -ten cjal ne go od bior cy, nie chcia ne mej le czy wy -łu dza nie da nych ro śnie rok do ro ku w spo sóbla wi no wy – za uwa ża Ma ciej Kacz ma rek, VARAc co unt Ma na ger NET GE AR Po land.

Bez�piecz�na szko�ła�

Urzą dze nie Pro Se cu re Uni fied Thre at Ma na ge -ment (UTM) to kom plek so we roz wią za niesprzę to we za pew nia ją ce bez pie czeń stwo sie cilo kal nej. Se ria urzą dzeń Pro Se cu re UTM łą czyw so bie za po rę ognio wą, VPN, ochro nęprzed wi ru sa mi, ochro nę przed spa mem, IPSoraz fil tra cję URL. Pro Se cu re UTM łą czy wy daj -ność oraz kom plek so wość za pew nia ją cą bez -pie czeń stwo za so bów in for ma tycz nych firmz sek to ra MŚP. Ela stycz ne, mo du lar ne opro gra -mo wa nie wy po sa żo ne jest sil nik an ty wi ru so wy,an ty spa mo wy oraz kon tro lu je tre ści otwie ra -nych stron in ter ne to wych w na szej sie ci. An ty -wi rus to opa ten to wa na przez NET GE AR tech -no lo gia ska no wa nia stru mie nio we go (po to ko -we go), po zwa la ją cą na ob rób kę pa kie tówna wet 5x szyb ciej od stan dar do we go sil ni kaan ty wi ru so we go. Roz wią za nie UTM, dzię kipręd ko ści ska no wa nia, mo że ko rzy staćz dwóch baz sy gna tur, NET GE AR oraz So phos,za wie ra ją cych po nad mi lion sy gna tur. Jest tonie po rów ny wal nie więk sza ilość od naj bliż sze -go funk cjo nal nie urzą dze nia kon ku ren cyj ne go.– UTM to ide al ne roz wią za nie dla dy na micz -nie roz wi ja ją cych się or ga ni za cji po szu ku ją -cych urzą dzeń brze go wych so lid nie za bez -pie cza ją cych sieć, ofe ru je przy tym wy so kąwy daj ność. NET GE AR Pro Se cu re jest roz wią -za niem stwo rzo nym dla za bez pie cze nia sie ciprzed za gro że nia mi ty pu wi ru sy, ro ba ki, ko nietro jań skie, spy wa re, ro ot ki ty, key log ge ry orazwie le in nych po cho dzą cych z In ter ne tu. Ca łyruch prze sy ła ny za po mo cą pro to ko łu HTTP,HTTPS oraz FTP ska no wa ny jest pod ką temmi li nów za gro żeń, na wet tych no wych, któ -rych sy gna tu ry nie są jesz cze zna ne. Urzą -dze nie po tra fi pro ak tyw nie roz po zna wać orazblo ko wać po szcze gól ne dzia ła nia, któ re mo -gą sta no wić za gro że nie dla sie ci – prze ko nu -je Ma ciej Kacz ma rek.Jed na z naj waż niej szych (opa ten to wa nych)tech no lo gii za im ple men to wa nych w se rii Pro -Se cu re za miast ska no wać ca ły plik, ska nu jepo szcze gól ną por cję da nych, po czym bły -ska wicz nie prze ka zu je ją do sie ci LAN. Dzię -ki te mu urzą dze nia Pro Se cu re po tra fią prze -ska no wać ogrom ną ilość da nych w bar dzokrót kim cza sie, nie do pusz cza jąc szko dli we -go opro gra mo wa nia do pe ne tra cji sie ci fir -mo wej. Urzą dze nia Pro Se cu re, w ce lu za bez -pie cze nia się przed wi try na mi za wie ra ją cy miszko dli we opro gra mo wa nie, ko rzy sta jąz „roz pro szo nej ana li zy ru chu in ter ne to we -go”. Roz pro szo na ba za da nych za wie ra po -nad 100 mi lio nów ad re sów wi tryn po dzie lo -nych na 64 ka te go rie. Ad re sy te zbie ra ne sąz sond roz miesz czo nych u naj więk szych ope -

Klu�czo�we�funk�cje�oraz�ko�rzy�ści

urzą�dze�nia�Pro�Se�cu�re�Uni�fied

Thre�at�Ma�na�ge�ment�(UTM):

l kompleksowa ochrona przed zagrożeniami

płynącymi z Internetu

l najlepsze w swojej klasie skanowanie,

wykorzystujące technologię skanowania

potokowego oraz bazę sygnatur Sophos™

l 5x szybsze skanowanie potokowe dla

zmniejszenia opóźnienia przekazywania pakietów

l technologie rozproszonego wykrywania spamu

nie wymagające dodatkowej konfiguracji

l kontrola aplikacji P2P oraz komunikatorów

internetowych

l możliwość blokowania w czasie rzeczywistym

ataków jeszcze nie zdefiniowanych

l obsługa IPsec & SSL VPN

l brak licencji na użytkownikówFo

t. TH

ETA


EDUKACJA

69

ra�to�rów�te�le�ko�mu�ni�ka�cyj�nych�w po�wo�ła�nych

do te�go�ce�lu�cen�trach�ana�li�tycz�nych.�Do�dat�-

ko�wo,�ser�we�ry�fir�my�NET�GE�AR�prze�twa�rza�ją

te� da�ne� oraz� two�rzą� zbiór� ak�tu�ali�za�cji� dla

urzą�dzeń� Pro�Se�cu�re.� Urzą�dze�nie� sa�mo�-

czyn�nie�po�bie�ra�ak�tu�ali�za�cje�za�bez�pie�cza�ją�-

ce� przed za�gro�że�nia�mi,� na�wet� ty�mi,� któ�re

po�wsta�ły� kil�ka� chwil� wcze�śniej� na dru�gim

koń�cu�świa�ta.�Se�ria�urzą�dzeń�Pro�Se�cu�re� to

pro�ak�tyw�ne� za�bez�pie�cze�nie� użyt�kow�ni�ków

oraz�in�fra�struk�tu�ry�IT�od spa�mu�oraz�za�gro�-

żeń� za�war�tych� w po�czcie� elek�tro�nicz�nej.

W po�rów�na�niu�do in�nych�roz�wią�zań,�spraw�-

dza�ją�cych� tyl�ko� okre�ślo�ną� część� li�stu� elek�-

tro�nicz�ne�go,�UTM�po�tra�fi�wy�kryć�oraz�za�blo�-

ko�wać�w cza�sie�rze�czy�wi�stym�spam�rów�nież

na pod�sta�wie� spo�so�bu� je�go� dys�try�bu�cji.

Dzię�ki� roz�pro�szo�nej� ana�li�zie� ru�chu� in�ter�ne�-

to�we�go,�NET�GE�AR�w spo�sób�cią�gły�po�bie�ra

da�ne�z 50�mi�lio�nów�sond� roz�miesz�czo�nych

na ca�łym�świe�cie.�Jak�tyl�ko�e�-ma�il�zo�sta�nie

za�kla�sy�fi�ko�wa�ny� ja�ko� spam,� ska�ner� przy�pi�-

su�je�mu�sy�gna�tu�rę,�dzię�ki�cze�mu�za�bez�pie�-

cza�sieć�przed za�gro�że�niem�oraz� je�go�dal�-

szym�roz�pro�sze�niem�w na�szej�sie�ci�lo�kal�nej .

Urzą�dze�nie�Pro�Se�cu�re�pra�cu�je�rów�nież�ja�ko

za�po�ra� ognio�wa,� dzię�ki� cze�mu� ma�my

do dys�po�zy�cji� ta�kie� tech�no�lo�gie,� jak� SPI,

IPS,� oraz� za�bez�pie�cze�nie� przed de�nial�-of�-

-se�rvi�ce� (DoS).� Za�bez�pie�cze�nia� te� umoż�li�-

wia�ją�za�blo�ko�wa�nie�ata�ków�ha�ke�rów,�ska�no�-

wa�nie�por�tów,�ata�ków�DoS�czy�też�TCP/UDP

flo�ods.� Sys�te�my� IPS� oraz� IDS� za�war�te

w Pro�Se�cu�re� UTM� wy�ko�rzy�stu�ją� spe�cjal�ny

ję�zyk,� łą�czą�cy�w so�bie�za�le�ty�sy�gna�tur,�pro�-

to�ko�łów� oraz� me�tod� wy�kry�wa�nia� ano�ma�lii

w sie�ci,� tym� sa�mym� za�bez�pie�cza�jąc� sieć

przed ha�ke�ra�mi�pró�bu�ją�cy�mi�pe�ne�tro�wać�in�-

fra�struk�tu�rę.�Sys�tem� IPS� jest� nie� tyl�ko�waż�-

ny,�ale� rów�nież�nie�zbęd�ny�przy pro�jek�to�wa�-

niu�bez�piecz�nej�sie�ci.�Sys�tem�IPS�za�pew�nia

ana�li�zę� pro�to�ko�łów,� umoż�li�wia� ska�no�wa�n ie

za�war�to�ści� pa�kie�tów� oraz� umoż�li�wia� blo�ko�-

wa�nie� wie�lu� ro�dza�jów� ata�ków,� ta�kich� jak

prze�peł�nie�nie�bu�fo�rów,� ska�no�wa�nie�por�tów,

ata�ki� z wy�ko�rzy�sta�niem� apli�ka�cji� web� oraz

wie�le�in�nych.�Sys�tem�IPS�blo�ku�je�atak�w mo�-

men�cie� je�go� wy�ko�ny�wa�nia.� Do�dat�ko�wo,�

po�za za�bez�pie�cze�niem�sie�ci�przed za�gro�że�-

nia�mi� po�cho�dzą�cy�mi� z ze�wnątrz,� urzą�dze�-

nie,� po�przez� wy�mu�sze�nie� po�li�tyk� bez�pie�-

czeń�stwa,� za�bez�pie�cza� przed użyt�kow�ni�ka�-

mi� znaj�du�ją�cy�mi� się� we�wnątrz� sie�ci,

a do�kład�nie� nad�uży�cia�mi,� ja�kich� mo�gą� się

do�pu�ścić,�na�ra�ża�jąc� in�fra�struk�tu�rę�na ata�ki.

Pro�Se�cu�re� UTM� umoż�li�wia� kon�tro�lę� apli�ka�-

cji,�ta�kich�jak�ko�mu�ni�ka�to�ry�czy�też�p2p.

Nie�zbęd�ny�skład�nik

Roz�wią�za�nie�UTM� jest�nie�zbęd�nym�ele�men�-

tem�w przy�pad�ku�bu�do�wy�sie�ci�LAN.�Nie�za�-

leż�nie,� czy� wy�ko�rzy�stu�je�my� prze�wód� mie�-

dzia�ny� czy� bu�du�je�my� bez�prze�wo�do�wy� do�-

stęp� do In�ter�ne�tu.� Je�śli� wy�bór� pad�nie

na WLAN,�po�win�no�się�wy�ko�rzy�sty�wać�kon�-

tro�ler� za�rzą�dza�ją�cy� sie�cią� bez�prze�wo�do�wą,

umoż�li�wia�jąc� lo�ka�li�za�cję� punk�tów� do�stę�po�-

wych,� jak� rów�nież�pod�łą�czo�nych�użyt�kow�ni�-

ków,�oraz�umoż�li�wiać�ich�lo�ka�li�za�cję�w prze�-

strze�ni.� Dwa� kom�ple�men�tar�ne� roz�wią�za�nia,

czy�li�kon�tro�ler�z punk�ta�mi�do�stę�po�wy�mi�oraz

UTM,�bę�dą�płasz�czy�zną�nie�za�wod�ne�go�roz�-

wią�za�nia� sie�cio�we�go,� któ�re� spro�sta� naj�bar�-

dziej�wy�ma�ga�ją�cym�użyt�kow�ni�kom� i spo�wo�-

du�je� du�żą� funk�cjo�nal�ność� i wy�go�dę� ko�rzy�-

sta�nia� z tej� tech�no�lo�gii.� Dzię�ki� cen�tral�ne�mu

za�bez�pie�cze�niu� wszyst�kie� kom�pu�te�ry� oraz

użyt�kow�ni�cy�za�lo�go�wa�ni�do punk�tów�do�stę�-

po�wych� roz�miesz�czo�nych� na te�re�nie� szko�ły

bez�ry�zy�ka�i bez�za�gro�że�nia�mo�gą�ko�rzy�stać

z sie�ci�we�wnętrz�nej�i In�ter�ne�tu.�

–�Cen�tral�ne� uży�cie�UTM�-a umoż�li�wia� ad�mi�-

ni�stra�to�ro�wi� sie�ci� za�rzą�dza�nie� po�li�ty�ką� za�-

bez�pie�czeń�wspól�ne�dla�ca�łej� in�fra�struk�tu�ry

szkol�nej,� bez� ko�niecz�no�ści� in�sta�lo�wa�nia

na kom�pu�te�rach� uczniów� dro�gich� li�cen�cji

an�ty�wi�ru�so�wych.� Uprasz�cza� to� pra�ce� oraz

ob�ni�ża� jed�nost�ko�we� kosz�ty� utrzy�ma�nia� in�-

fra�struk�tu�ry.� War�to� roz�wa�żyć� za�sto�so�wa�nie

no�wo�cze�snych� tech�no�lo�gi�UTM�przed przy�-

kry�mi�do�świad�cze�nia�mi�zwią�za�ny�mi�z in�fek�-

cją,� gdyż,� jak� po�da�je� Gart�ner, 75� proc.

przed�się�biorstw� roz�wa�ża� za�bez�pie�cze�nie

swo�jej�sie�ci�do�pie�ro�po do�tkli�wych�ata�kach

z sie�ci�–�in�for�mu�je�Ma�ciej�Kacz�ma�rek.

Ko�rzy�ści�pły�ną�ce�

z roz�pro�szo�nej�ana�li�zy�spa�mul wysoka wykrywalność – blokowanie nawet

do 97 proc. spamu

l efektywna dla każdego rodzaju

spamu – wykrywa spam również w przypadku

czcionek zawierających znaki dwubajtowe oraz

spam wykorzystujący obrazy

l niski poziom błędnego oznaczania

poczty – mniej niż 1 na 1,5 miliona mejli

oznaczany jest jako spam


Fot.

THE

TA

70

Za rów no mło dzi in ter nau ci, jak rów nież ich ro dzi ce,opie ku no wie i na uczy cie le po trze bu ją wspar ciaw zdo by wa niu wie dzy o za gro że niach sie cio wychoraz po mo cy w umie jęt nym ra dze niu so bie z cy ber -prze stęp czo ścią. Mię dzy na ro do we, kom plek so wedzia ła nia w za kre sie edu ka cji me dial nej oraz po pu -la ry za cja wie dzy o za gro że niach by ły głów nym ce -lem, za ini cjo wa ne go w 1999 r. przez Ko mi sję Eu ro -pej ską, Pro gra mu Sa fer In ter net. Pol skie Cen trumSa fer In ter net re ali zu je pro gram Ko mi sji Eu ro pej -skiej Sa fer In ter net nie prze rwa nie od 2005 ro ku.W ra mach do fi nan so wa nia unij ne go Na uko wai Aka de mic ka Sieć Kom pu te ro wa – in sty tut ba daw -czy (ko or dy na tor pro jek tu) wraz z Fun da cją Dzie ci

Ni czy je (FDN) pro wa dzi kom plek so we dzia ła niaobej mu ją ce ak cje edu ka cyj ne, me dial ne kam pa niespo łecz ne oraz pro wa dzi dwa ze spo ły po mo co we:Dy żur net.pl – zaj mu ją cy się zwal cza niem nie le gal -nych tre ści w In ter ne cie – oraz Hel pli ne.org.pl,świad czą cy po moc dzie ciom, ich opie ku nom i pro -fe sjo na li stom w za kre sie za gro żeń sie cio wych.

In�ter�net�już�nie�tyl�ko�

na lek�cji�in�for�ma�ty�ki

Jak wy ni ka z ba dań, dzie ci sta ją się ak tyw ny miużyt kow ni ka mi sie ci w tym sa mym cza sie, kie dy

Cyfrowy świat uczniaŚredni wiek dziecka rozpoczynającego przygodę z Internetem to obecnie 7 lat (badaniaEU Kids Online). Dostęp do technologii informatycznej jest dziś w codziennymotoczeniu dziecka; prawie 90 proc. europejskich dzieci korzysta z Internetu w domu,a ponad 60 proc. – w szkole. Internet odgrywa coraz ważniejszą rolę w edukacji, dającniespotykane wcześniej możliwości dostępu do wiedzy oraz interaktywnych metodnauczania i rozwoju kreatywności u młodych ludzi. Zachęcając jednak dziecido aktywności opartej na narzędziach internetowych, należy pamiętać o przygotowaniuich do świadomego i bezpiecznego korzystania z nowych mediów.

EDUKACJA

nask_csi.qxd 12-07-01 11:18 Page 70

ANNA RyWCzyńSKAkoordynator PolskiegoCentrum Programu SaferInternet/NASK

ANNA MAJPR Manager/NASK

za czy na ją swo ją szkol ną edu ka cję. Dla te go takważ na jest jak naj szyb sza od po wiedź szkol nic -twa na po trze bę bu do wa nia świa do mo ścidziec ka od no śnie nie bez pie czeństw in ter ne to -wych, na uka kry tycz ne go po dej ścia do za so -bów in ter ne to wych oraz na uka wła ści we go za rzą dza nia swo im wi ze run kiem w sie ci. Włą -cze nie te ma ty ki bez pie czeń stwa on -li nedo pro gra mów na ucza nia na stą pi ło już w więk -szo ści kra jów człon kow skich UE. Pla ny zwięk -szo ne go za an ga żo wa nia szkół oraz roz wójpod sta wy pro gra mo wej w kie run ku edu ka cjiw za kre sie no wych me diów opi su je też naj now -szy do ku ment Ko mi sji Eu ro pej skiej: „Stra te giaUE na rzecz lep sze go In ter ne tu dla dzie ci”. Bio -rąc pod uwa gę, że In ter net już daw no opu ściłje dy nie sfe rę tech no lo gii, a co raz bar dziejwszedł w spo łecz ny roz wój dziec ka, na le ży teżzwró cić uwa gę na wła ści we przy go to wa niedo edu ka cji me dial nej na uczy cie li in nych niżtyl ko na uczy cie li in for ma ty ki. Ob ję cie dzia ła nia mi edu ka cyj ny mi jak naj szer -sze go gro na na uczy cie li oraz pe da go gów na -le ży do prio ry te tów pro gra mu Sa fer In ter netoraz sta no wi klu czo wą ga łąź ak tyw no ści Aka -de mii NASK. Od 2005 ro ku Pol skie Cen trumSa fer In ter net prze szko li ło, pod czas sze re gukon fe ren cji or ga ni zo wa nych we wszyst kichmia stach wo je wódz kich, po nad 3500 na uczy -cie li za an ga żo wa nych w dzia ła nia edu ka cyj new za kre sie bez pie czeń stwa on -li ne. Re ali zu jącod lat mo del szko le nio wy „tra in the tra iners”,każ dy prze szko lo ny na uczy ciel i pe da gogotrzy mu je kom plek so we ma te ria ły dy dak tycz -ne po zwa la ją ce mu na pro wa dze nie za jęć z te -ma ty ki bez pie czeń stwa dzie ci w In ter ne ciew swo im śro do wi sku. Co rocz nie, od 2007 ro ku,Pol skie Cen trum Pro gra mu Sa fer In ter net or ga -ni zu je rów nież Mię dzy na ro do wą Kon fe ren cję„Bez pie czeń stwo Dzie ci i Mło dzie ży w In ter ne -cie”, pod czas któ rej pre zen to wa ne są pol skiei za gra nicz ne in no wa cyj ne pro jek ty edu ka cyj neoraz naj now sza wie dza do ty czą ca zwal cza nianie le gal nych tre ści on -li ne. W 2011 ro ku kon fe -ren cja od by ła się pod pa tro na tem Pol skiej Pre -zy den cji w Ra dzie Unii Eu ro pej skiej. Od bior ca -mi szko leń oraz klu czo wy mi part ne ra mi za pra -sza ny mi do wspól nej dys ku sji o pro ble miebez pie czeń stwa jest też, oczy wi ście, wy miarspra wie dli wo ści. W szko le niach de dy ko wa -nych prze stęp stwom in ter ne to wym wzię ło jużudział po nad 1600 przed sta wi cie li Po li cji, pro -ku ra tu ry oraz są dow nic twa.

Kim je stem w sie ci

Wy ni ki ba dań EU Kids On li ne wska zu ją na co -raz więk szą zna jo mość nie bez pie czeństw sie -cio wych wśród dzie ci oraz ro sną cą świa do -mość ro dzi ców i pro fe sjo na li stów. Tym nie mniejIn ter net, ja ko zja wi sko dy na micz ne, wy ma gasta łych dzia łań i bie żą cej iden ty fi ka cji orazprze ciw dzia ła nia no wym za gro że niom. Jed -nym z ostat nich fe no me nów sie ci jest nie zwy -kła po pu lar ność por ta li spo łecz no ścio wych,

wśród któ rych kró lu je Fa ce bo ok. W Pol sce ko -rzy sta z sie ci spo łecz no ścio wych już pra wie70 proc. dzie ci i mło dzie ży. W gru pie wie ko -wej 15-16 lat od se tek ten jest jesz cze wyż szy(EU Kids on li ne 2010). Co wię cej, z ser wi su Fa -ce bo ok ko rzy sta po nad po ło wa dzie ci w wie -ku 9-12 lat (Me ga pa nel PBI/Ge mius, 2010 r.),mi mo iż je go re gu la min ze zwa la na za ło że niekon ta do pie ro po ukoń cze niu 13. ro ku ży cia.Użyt kow ni cy por ta li prze no szą do sie ci bo ga tąwie dzę o swo im ży ciu. Czę sto, nie za po zna jącsię z do stęp ny mi w ser wi sie usta wie nia mi pry -wat no ści, pu bli ku ją in for ma cje, któ re wi docz nesą dla każ de go z wie lo mi lio no wej spo łecz no ścipor ta lu. Dla te go też edu ka cja me dial na, któ raw swo im pro gra mie po ru szy ta kie za gad nie nia,jak świa do me kształ to wa nie wi ze run ku, szcze -gó ło wa ana li za da nych pu bli ko wa nych w sie ci,ma dziś więk sze zna cze nie niż kie dy kol wiekwcze śniej.

Mu si my być na bie żą co

Klu czo wym czyn ni kiem wła ści we go do pa so -wa nia ofer ty edu ka cyj nej kra jo wych cen trówSa fer In ter net są rów nież, fi nan so wa ne przezKo mi sję Eu ro pej ską w ra mach pro gra mu Sa ferIn ter net, ba da nia EU Kids On li ne, któ re po zwa -la ją wła ści wie kre ować prio ry te ty oraz dzię kiktó rym po wsta je ba za wie dzy do ty czą ca do -świad czeń i prak tyk zwią za nych z bez pie czeń -stwem pod czas ko rzy sta nia z In ter ne tu i no -wych tech no lo gii w Eu ro pie. Nie zwy kle waż -nym ewa lu ato rem po dej mo wa nych ak cji jestrów nież współ pra ca z mło dzie żo wy mi pa ne la -mi do rad czy mi wspie ra ją cy mi w iden ty fi ko wa -niu naj now szych tren dów w za gro że niach.Dzia ła nia edu ka cyj ne i po pu la ry za tor skie mu -szą na dą żać za tech no lo gią i po ja wia ją cy mi sięwraz z nią za gro że nia mi, do któ rych na le żychoć by se xting – zja wi sko po le ga ją ce na wy sy -ła niu i otrzy my wa nia przez dzie ci i mło dzieżSMS -ów, MM -sów, zdjęć czy też e -ma ili o tre ściero tycz nej.Klu czo we jest rów nież wy ko rzy sty wa nie no wa -tor skich środ ków do tar cia, an ga żu ją cych

EDUKACJA

71

Fot.

THE

TA


mło dych lu dzi w wy da rze nia i ak tyw no ści ar ty -

stycz ne po zwa la ją ce po dejść do te ma tu bez pie -

czeń stwa twór czo i cie ka wie. Przy kła dem ta kich

dzia łań są two rzo ne przez dzie ci i mło dzież ma te -

ria ły mul ti me dial ne, licz ne kon kur sy oraz in no wa -

cyj ne dzia ła nia po dej mo wa ne przez szko ły pod -

czas Dnia Bez piecz ne go In ter ne tu. Jed ną z ostat -

nich ak cji zor ga ni zo wa nych przez Aka de mię

NASK był rów nież kon kurs, skie ro wa ny do mło -

dych ar ty stów, na pla kat ob ra zu ją cy ha sło ak cji

„Two rzy my Bez piecz ny In ter net”.

Ofer�ta�edu�ka�cyj�na

Ce lem dzia łań jest stwo rze nie ma te ria łów dy dak -

tycz nych po zwa la ją cych na uczy cie lom prze pro -

wa dzić cie ka we, atrak cyj ne lek cje na te mat bez -

pie czeń stwa. Ta kim uła twie niem są go to we pro -

po zy cje przy go to wa ne przez Pol skie Cen trum

Pro jek tu Sa fer In ter net. Bar dzo waż ne jest do sto -

so wa nie ma te ria łów edu ka cyj nych do wie ku dzie -

ci. Dla te go też in ne pro po zy cje są dla naj młod -

szych in ter nau tów -przed szko la ków, któ rzy do pie -

ro roz po czy na ją swo ją przy go dę ze świa tem

wir tu al nym, a in ne dla mło dzie ży gim na zjal -

nej – bar dzo wy ma ga ją cej gru py od bior ców. Cie -

ka wą ofer tą są kre sków ki „Owce w Sie ci”, któ re

wraz ze sce na riu sza mi za jęć sta no wią atrak cyj ne

na rzę dzie edu ka cyj ne dla szkół pod sta wo wych.

Kre sków ki, ory gi nal nie przy go to wa ne przez sło -

wac kie cen trum eu ro pej skie go pro gra mu Sa fer In -

ter net, zo sta ły za adap to wa ne do pol skich wa run -

ków – bo ha te rom baj ki uży czył gło su zna ny ak tor

An drzej Gra bow ski. „Owce w Sie ci” do stęp ne są

w róż nych wer sjach ję zy ko wych na stro nie

www.she epli ve.eu, skąd po brać moż na rów nież

fil my oraz sce na riu sze za jęć edu ka cyj nych w pol -

skiej wer sji ję zy ko wej.

Spe cjal nie dla młod szych uczniów ze szkół pod -

sta wo wych na pod sta wie te atral ne go przed sta -

wie nia po wstał ma te riał edu ka cyj ny NASK „Przy -

go dy Pli ka i Fol de ra w Sie ci”, któ ry skła da się z fil -

mu oraz sce na riu szy lek cyj nych. Ideą au to rów

te go ma te ria łu jest wpo je nie dzie ciom pod sta wo -

wych za sad bez piecz ne go ko rzy sta nia z In ter ne tu,

np. dba nia o wła sną pry wat ność. Ta kich pro po zy -

cji go to wych ma te ria łów edu ka cyj nych jest bar dzo

wie le, a wszyst kie są do stęp ne na stro nie pro jek -

tu www.sa fe rin ter net.pl oraz na stro nie kam pa nii

edu ka cyj nej www.dziec kow sie ci.pl.

Do sko na łą oka zją do sko rzy sta nia z bo ga tej ofer -

ty edu ka cyj nej jest Dzień Bez piecz ne go In ter ne tu

(DBI), któ ry ob cho dzi się w po nad 70 kra jach na

ca łym świe cie, za wsze w dru gi wto rek lu te go. Pol -

skie szko ły bar dzo chęt nie włą cza ją się w tę ak cję,

or ga ni zu jąc przez ca ły lu ty kon kur sy, aka de mie

czy prze pro wa dza jąc za ję cia te ma tycz ne. Wszyst -

kie ak cje łą czy jed na idea: na uka za sad bez piecz -

ne go ko rzy sta nia z no wych me diów. W tym ro ku

pod ję tą przez sie bie ini cja ty wę zgło si ło przez stro -

nę www.dbi.pl 1177 szkół z ca łej Pol ski.

Dzia�łaj�my�wspól�nie

In ter net zmie nia się bar dzo szyb ko, stąd też ko -

niecz ność po szu ki wa nia cią gle no wych spo so -

bów do tar cia nie tyl ko do dzie ci czy na uczy cie li

i pe da go gów. Nie zwy kle waż ną gru pą, przede

wszyst kim od po wie dzial ną za wy cho wa nie i bez -

pie czeń stwo dziec ka, są ro dzi ce, któ rzy, nie ste ty,

czę sto nie ma ją świa do mo ści, w ja ki spo sób ich

po cie cha spę dza czas przed kom pu te rem. Spe -

cjal nie dla nich po wstał ostat nio pro jekt „Zo stań

zna jo mym swo je go dziec ka”. Ha sło ak cji ma za -

chę cić ro dzi ców do ak tyw ne go uczest nic twa w in -

ter ne to wym ży ciu dzie ci, po zna nia ich za in te re so -

wań i wir tu al nej spo łecz no ści. NASK, ja ko or ga ni -

za tor ak cji, chce do trzeć do ro dzi ców w miej scu

ich pra cy, po przez fir mo we in tra ne ty i dzia ły HR.

Dzia ła nia edu ka cyj ne mu szą na dą żać za dy na mi -

ką tech no lo gii i po ja wia ją cy mi się wraz z nią za -

gro że nia mi. Si ła w zma ga niach o bez pie czeń stwo

In ter ne tu mu si ba zo wać na kom plek so wym po -

dej ściu dy dak tycz nym do wszyst kich grup od bior -

ców oraz na współ pra cy i wza jem nym zro zu mie -

niu wie lu śro do wisk: biz ne su, or ga ni za cji spo łecz -

nych i sek to ra edu ka cyj ne go. Przy go to wa nie

dzie ci do bez piecz ne go ko rzy sta nia z sie ci po win -

no być opar te na uni wer sal nych war to ściach. Pa -

mię taj my, że dla dzie ci nie ist nie je roz róż nie nie na

świat wir tu al ny i re al ny – In ter net jest in te gral ną

czę ścią ich co dzien no ści.

EDUKACJA

72

Fo

t. T

HE

TA


Ochrona zdrowia


zdrowie_csi.qxd 12-07-01 11:47 Page 1

Mobilność w diagnostyce i zarządzaniu szpitalem

Z PrZemysławem

Gniteckim

wiceprezesem firmy

simple sa

rozmawia

Barbara mejssner.

simple_csi.qxd 12-07-01 11:20 Page 74

– Wy po sa ży li Pań stwo swój sys tem

ERP de dy ko wa ny me dy cy nie w moż li -

wość współ pra cy ze sprzę tem mo bil -

nym. Czy ta ką moż li wość ma tyl ko SIM -

PLE. iMED, czy tak że in ne plat for my?

– W za leż no ści od po trzeb bran ży i da ne -

go klien ta, je ste śmy w sta nie za pew nić

do stęp do sys te mu za po mo cą róż nych

urzą dzeń mo bil nych. Oprócz co raz sze -

rzej sto so wa nych w szpi ta lach ta ble tów

i smart fo nów, nasz sys tem in te gru je się

z prze no śny mi czyt ni ka mi ko dów czy

czyt ni ka mi EAN (Eu ro pe an Ar tic le Num -

ber – Eu ro pej ski Kod To wa ro wy) i ekra na -

mi do ty ko wy mi, któ re co raz czę ściej

wcho dzą w stan dard wdro że nia w fir mach

pro duk cyj nych. Po trze by za pew nie nia

mo bil ne go do stę pu do sys te mu ma ją

rów nież klien ci z bran ży han dlo wo -usłu -

go wej, któ rym ofe ru je my sys tem de dy ko -

wa ny mo bil nym pra cow ni kom, oraz klien -

ci z sek to ra edu ka cyj ne go. Mi mo iż na sza

ofer ta w tym za kre sie po sze rzy ła się rok

te mu, ma my już na swo im kon cie kil ka

wdro żeń, dzię ki któ rym ka dra dy dak tycz -

na czy stu den ci przy uży ciu ta ble tów ma -

ją do stęp do ta kich in for ma cji, jak plan za -

jęć, oce ny czy stan płat no ści.

– Od jak daw na mo bil na funk cjo nal -

ność jest do stęp na w ofer cie?

– Wie my, cze go szu ka ją na si klien ci, dla -

te go SIM PLE. iMED od po cząt ku wpro wa -

dze nia na ry nek (pre mie ra mia ła miej sce

na po cząt ku 2012 ro ku) miał w stan dar -

dzie funk cjo nal ność za pew nia ją cą mo bil -

ny do stęp do apli ka cji.

– Z ja kie go ro dza ju urzą dze nia mi prze -

no śny mi współ pra cu je sys tem? Z ja ki mi

mo bil ny mi sys te ma mi ope ra cyj ny mi?

– Z opro gra mo wa nia SIM PLE.iMED moż -

na ko rzy stać po przez urzą dze nia mo bil ne

ty pu smart fon, ta blet, któ re za pew nia ją

do stęp do sys te mu przy łóż ku cho re go

czy w ka ret ce.

Plat for ma po zwa la rów nież na in te gra cję

z ter mi na la mi bez prze wo do wy mi, czyt ni ka -

mi ko dów kre sko wych do iden ty fi ka cji pa -

cjen ta i za cho dzą cych pro ce sów me dycz -

nych, dzia ła ją cy mi w lo kal nej sie ci Wi -Fi

i In ter ne cie. Mo że ta wi zja wy da je się od le -

gła, ale obec nie więk szość szpi ta li, pla nu -

jąc in for ma ty za cję pla ców ki, uwzględ nia

w wy ma ga niach prze tar go wych wła śnie ta -

ką funk cjo nal ność. Cza sy pro stych, sztyw -

nych i nie roz wi jal nych sys te mów, za pew -

nia ją cych płyt ki obieg in for ma cji ma my już

daw no za so bą. Obec nie pro jek ty do ty czą -

ce zin te gro wa nych sys te mów in for ma tycz -

nych w pla ców kach służ by zdro wia idą

w stro nę peł nej i kom plet nej in for ma ty za cji,

za pew nia ją cej na tych mia sto wy do stęp

do wszel kich wy ma ga nych da nych w do -

wol nej lo ka li za cji szpi ta la.

– Czy wszyst kie pla ców ki, któ re de cy -

du ją się na wdro że nie SIM PLE.iMED,

wdra ża ją tak że funk cjo nal ność za pew -

nia ją cą współ pra cę z urzą dze nia mi mo -

bil ny mi? Czy pod wyż sza ona ca ło ścio -

wy koszt wdro że nia?

– Wszyst kie pla ców ki, z któ ry mi pro wa dzi -

my roz mo wy o wdro że niu SIM PLE.iMED,

są zde cy do wa ne na wpro wa dze nie w swo -

ich szpi ta lach urzą dzeń mo bil nych. Po nie -

waż SIM PLE.iMED jest apli ka cją we bo wą

i w peł ni mo bil ną, sa ma funk cjo nal ność nie

wpły wa bez po śred nio na zwięk sze nie

kosz tu wdro że nia.

– Ile pla có wek służ by zdro wia w kra ju

wdro ży ło ta kie roz wią za nie?

– Z opro gra mo wa nia ERP mar ki SIM PLE

ko rzy sta po nad 240 pla có wek me dycz -

nych w ca łym kra ju. Je śli cho dzi o wdro -

że nie no wej plat for my SIM PLE.iMED, to

obec nie pro wa dzi my za awan so wa ne roz -

mo wy ze szpi ta la mi. Za in te re so wa nie roz -

wią za niem ta kiej kla sy jest ogrom ne. Ma -

my na dzie ję, że już wkrót ce bę dzie my

mo gli po chwa lić się pierw szy mi suk ce sa -

mi we wdro że niach ca łej plat for my.

– Ja kie in for ma cje są do stęp ne z po zio -

mu urzą dzeń mo bil nych?

– Z po zio mu urzą dzeń mo bil nych upraw -

nio ny użyt kow nik ma moż li wość do stę pu

do peł nej do ku men ta cji me dycz nej, ba -

dań la bo ra to ryj nych i ob ra zo wych, prze -

glą da nia i edy cji da nych me dycz nych

o pa cjen cie, wy szu ki wa nia ar chi wal nych

da nych o pa cjen cie. Mo że tak że za rzą -

dzać gra fi kiem pra cy, za rzą dzać łóż kiem

pa cjen ta dzię ki wi zu ali za cji ob ło że nia łó -

żek i ich wy ko rzy sta nia w szpi ta lu, wy da -

wać zle ce nia za po mo cą no ta tek gło so -

wych i/lub wpi sy wa nia tek stu.

– Ja ki wpływ ma prze ka zy wa nie in for -

ma cji za po mo cą urzą dzeń mo bil nych

na szyb kość dia gno zo wa nia pa cjen tów

i ja kość le cze nia?

– Jest to du ży skok na przód w ja ko ści

ob słu gi pa cjen tów w szpi ta lach. Le karz

ma moż li wość wglą du do ca łej hi sto rii

cho ro by pa cjen ta sto jąc przy je go łóż ku

czy ja dąc w ka ret ce, bę dąc wy po sa żo -

nym je dy nie w ta blet lub smart fon. Do -

dat ko wo, mo bil ność sys te mu umoż li wia

szyb kie kon sul ta cje me dycz ne bez

ogra ni czeń geo gra ficz nych. Me ne dże -

ro wie szpi ta li mo gą otrzy my wać ra por ty

i ana li zy w for mie SMS na te le fon bądź

mej lo wo. Przy spie sza to znacz nie pro -

ces po dej mo wa nia de cy zji. Wska za ne

oso by mo gą na bie żą co kal ku lo wać

i mo ni to ro wać kosz ty pro ce dur me dycz -

nych oraz w cza sie rze czy wi stym być in -

for mo wa ni o wszel kich od chy le niach

od pla nów.

rozmowa drogowskazów

75

Obecnie projekty

dotyczące

zintegrowanych

systemów

informatycznych

w placówkach służby

zdrowia idą w stronę

pełnej i kompletnej

informatyzacji,

zapewniającej

natychmiastowy dostęp

do wszelkich

wymaganych danych

w dowolnej lokalizacji

szpitala.

simple_csi.qxd 12-07-01 11:20 Page 75

76

BARBARA MeISSNeR

Druk w ratowaniu życia

ochrona zdrowia

W do bie po wszech nej mo bil no ści co raz przy -

dat niej szym sprzę tem są mo bil ne dru kar ki. Ich

za sto so wa nie mo że być bar dzo róż ne – ile

branż, ty le po my słów.

Na mo bil ne dru ko wa nie jest za po trze bo wa nie

w prze my śle, edu ka cji, ad mi ni stra cji, fi nan -

sach, ban ko wo ści, ad mi ni stra cji pu blicz nej,

trans por cie, han dlu, lo gi sty ce, me dy cy nie

i wie lu in nych sek to rach. Jest nie zbęd ny wszę -

dzie, gdzie jest po trzeb ny na tych mia sto wy do -

stęp do pa pie ro we go do ku men tu. Jed nym

z ta kich ob sza rów jest ra tow nic two. Tu re ali zo -

wa ne są kon kret ne, cie ka we pro jek ty, gdzie

druk jest jed nym z ele men tów obie gu in for ma -

cji. Roz wią za nie ta kie już dzia ła w jed nost kach

ra tow nic twa me dycz ne go w Ma ło pol sce. Ko -

rzy sta z nie go Biel skie Po go to wie Ra tun ko we,

Kra kow skie Po go to wie Ra tun ko we, jed nost ki

ra tow nic twa me dycz ne go wo je wódz twa ma ło -

pol skie go oraz Gór skie Ochot ni cze Po go to wie

Ra tun ko we (GOPR).

Druk mo bil ny wspie ra tam Sys tem Wspo ma -

ga nia Ra tow nic twa Me dycz ne go, któ ry

w spo sób uni kal ny w ska li kra ju, kom plek so -

wo wspo ma ga pro ces ob słu gi zda rzeń me -

dycz nych od mo men tu przy ję cia zgło sze nia,

po przez za dys po no wa nie wła ści wych ze -

spo łów me dycz nych na miej sce zda rze nia,

aż po prze wie zie nie po szko do wa nych

do miej sca ho spi ta li za cji. Sys tem ten jest in -

te gral ną czę ścią Sys te mu Wspo ma ga nia

Do wo dze nia fir my WA SKO SA. To plat for ma

te le in for ma tycz na wspie ra ją ca przyj mo wa nie

zgło szeń przy cho dzą cych na nu me ry alar -

mo we 112, 986, 997, 998, 999 oraz ko or dy -

no wa nie dzia łań służb od po wie dzial nych

za ra tow nic two i po rzą dek pu blicz ny.

In for ma cja w sys te mie prze ka zy wa na i uzu peł -

nia na jest dro gą elek tro nicz ną, aż do mo men -

tu, w któ rym wy two rzo na zo sta nie kom plet -

na do ku men ta cja, tak że w po sta ci pa pie ro wej.

Ze spół ra tow nic twa me dycz ne go dzię ki sys te -

mo wi wpro wa dza na prze no śnym kom pu te rze

in for ma cje na te mat prze bie gu ob słu gi zda rze -

nia, od przy ję cia zgło sze nia po wy dru ko wa nie

Kar ty Me dycz nych Czyn no ści Ra tun ko wych

na dru kar kach mo bil nych HP Of fi ce Jet 100 za -

mon to wa nych w am bu lan sie ze spo łu.

Obieg do ku men tów w sys te mie nie tyl ko

przy spie sza prze ka za nie po szko do wa ne go

do szpi ta la, ale tak że umoż li wia roz li cze nie

dys po nen ta jed nost ki sys te mu Pań stwo we -

go Ra tow nic twa Me dycz ne go z Na ro do wym

Fun du szem Zdro wia.

Jednostki ratownictwa

medycznego w Małopolsce

korzystają z druku

dokumentacji medycznej

bezpośrednio w karetkach.

Natychmiastowe

drukowanie Kart

Medycznych Czynności

Ratunkowych przyspiesza

pomoc poszkodowanym.

HP OfficeJet 100 Mobile, drukarka

jednofunkcyjna, montowana m.in.

w ambulansach, ma już swojego

następcę. Jest to urządzenie

wielofunkcyjne HP Officejet 150

Mobile All-in-One. Urządzenie

oferuje bezprzewodową łączność

za pomocą BluetoothR z wybranymi

notebookami i smartfonami.

Akumulator

litowo-jonowy po pełnym

naładowaniu umożliwia

wydrukowanie 500 stron. Obudowa

urządzenia jest odporna na wstrząsy

w trakcie podróży. Pierwsze modele

HP Officejet 150 Mobile All-in-One są

dostępne na polskim rynku

od drugiej połowy czerwca.

Wielofunkcyjność urządzenia może

uczynić je jeszcze przydatniejszym

także w zespołach ratowniczych.

hp_csi.qxd 12-07-01 11:21 Page 76

Technologie

w służbie publicznej

Partner merytoryczny:

technologie_csi.qxd 12-07-01 11:45 Page 1

Fo

t. T

HE

TA

78

technologie w służbie publicznej

Sek tor ener ge tycz ny na na szych oczach ule ga

znacz nym prze obra że niom. Na ryn ku po ja wia -

ją się no we pod mio ty, któ rych nie by ło w tra dy -

cyj nym, zna nym nam mo de lu, gdzie mie li śmy

wy twór cę, dys try bu to ra, sprze daw cę, fir mę

prze sy ło wą i re gu la to ra. Pro su men ci, Agre ga -

to rzy, Użyt kow ni cy Po jaz dów Elek trycz nych,

Sta cje Ła do wa nia Po jaz dów Elek trycz nych,

Do staw cy Usług Ener ge tycz nych, Ma ga zy ny

Ener gii – wraz z fir ma mi tech no lo gicz ny mi bę -

dą kształ to wa li no wy ob raz ryn ku ener ge tycz -

ne go. Roz wój tech no lo gii te le in for ma tycz nych

spra wia, że bran ża ener ge tycz na po dą ża

w stro nę po wszech ne go wy ko rzy sty wa nia

war to ści do star cza nych przez co raz bar dziej

in te li gent ne sie ci. Dzię ki nim moż li wa sta nie się

szyb ka ko mu ni ka cja mię dzy wszyst ki mi

uczest ni ka mi ryn ku ener gii, zin te gro wa nie

roz pro szo nych źró deł ener ge tycz nych, a do -

star cza ne usłu gi za gwa ran tu ją gra czom ryn -

ko wym ob ni że nie kosz tów, zwięk sze nie efek -

tyw no ści i w efek cie zdo by cie prze wa gi kon ku -

ren cyj nej. Roz wój sek to ra ener ge tycz ne go

wy mu sza ją też unij ne ure gu lo wa nia praw ne.

Zna ne są dy rek ty wy unij ne wy ma ga ją ce

znacz nej re duk cji za nie czysz czeń, a więc

opty ma li za cji bran ży, do 2020 ro ku. Unij ne

urzę dy się ga ją da lej. W mar cu zo stał opu bli ko -

wa ny do ku ment sy gno wa ny przez Eu ro pe an

Tech no lo gy Plat form (ETP) Smart Grid, ze spół

unij ny zaj mu ją cy się roz wo jem tech no lo gii

wspie ra ją cych ener ge ty kę, któ ry na kre śla po -

trze by roz wo jo we do ro ku... 2035. Na nie -

uchron ność pro ce su prze cho dze nia bran ży

ener ge tycz nej na no wo cze sne roz wią za nia

wska zu ją ana li ty cy. W ba da niu IDC Ener gy In -

si ght, któ re jest prze glą dem naj waż niej szych

te ma tów istot nych w sek to rze ener ge tycz nym,

czy ta my, że w Eu ro pie dzia ła już 71 mln no wo -

cze snych licz ni ków, a ich licz ba bę dzie ro sła

z ro ku na rok. Tak że przed Pol ską stoi wiel kie

wy zwa nie, gdyż dzię ki dy rek ty wie UE, któ ra

na ka zu je do 2020 ro ku wdro że nie in te li gent -

nych licz ni ków u 80 proc. od bior ców ener gii

W Polsce do 2020 r. musi pojawić się 6 mln

inteligentnych liczników energii. Koszty tej rewolucji

poniesiemy wszyscy, ale inwestycja będzie opłacalna.

Wreszcie będziemy płacić za rzeczywiste zużycie,

a nowe taryfy będą dopasowane do indywidualnych

preferencji.

Można płacić za rzeczywiste zużyciemediów

Smart grid

energetyka_csi.qxd 12-07-01 11:26 Page 78

w kra jach Unii, mu si my wy mie nić 6 mln licz ni -

ków. Kosz ty tej re wo lu cji po nie sie my wszy scy,

ale in we sty cja bę dzie opła cal na. Wresz cie bę -

dzie my pła cić za rze czy wi ste zu ży cie, a no we

ta ry fy bę dą do pa so wa ne do in dy wi du al nych

pre fe ren cji.

– W Ame ry ce Pół noc nej, jak i w Eu ro pie Za -

chod niej ma ło kto się za sta na wia, czy in te li gent -

ne sie ci ma ją sens, czy in sta lo wać in te li gent ne

licz ni ki. Nikt nie pro wa dzi dys ku sji, czy ta tech -

no lo gia dzia ła, bo oczy wi ste jest, że tak – za -

pew nia Sła wo mir Kli mo wicz, zaj mu ją cy się

w SAP Pol ska roz wią za nia mi dla sek to ra ener -

ge tycz ne go.

Jest po ten cjał

Jed nym z do staw ców do star cza ją cych roz wią -

za nia te le in for ma tycz ne zmie nia ją ce Pol skę

w wie lu dzie dzi nach, jest Gru pa AR CUS. Dzię ki

współ pra cy z tą gieł do wą spół ką wie le pol skich

in sty tu cji wy ko rzy stu je no wo cze sne sys te my za -

rzą dza nia obie giem do ku men tów i ko re spon -

den cją ma so wą. W wie lu or ga ni za cjach

dzia ła ją do star czo ne przez Ar cu sa wy daj ne

urzą dze nia: oszczęd ne w eks plo ata cji dru kar ki

i kom baj ny biu ro we Ky oce ra Mi ta, fran kow ni ce

i ko per tow ni ce Pit ney Bo wes, sys te my ko mu ni -

ka cji zu ni fi ko wa nej oraz sys te my obie gu do ku -

men tów VA RIO opra co wa ne przez Do cu soft,

spół kę wcho dzą cą w skład Gru py AR CUS.

W skład Gru py wcho dzi też fir ma T -Ma tic Sys -

tems. Spół ka do star cza in te li gent nych roz wią -

zań do zdal ne go ra por to wa nia, od czy tu i za rzą -

dza nia licz ni ka mi po ka zu ją cy mi zu ży cie, np.

ener gii elek trycz nej. Z ko lei AR CUS i T -ma tic

Sys tems są czo ło wy mi part ne ra mi ADD POL -

SKA – świa to we go po ten ta ta na ryn ku in te li gent -

nych licz ni ków. Fir ma, spe cja li zu ją ca się w roz -

wią za niach dla ryn ku ener ge tycz ne go, po wsta -

ła w ce lu opra co wa nia sku tecz nych roz wią zań,

umoż li wia ją cych peł ną kon tro lę i za rzą dza nie in -

fra struk tu rą po mia ro wą. Pro duk ty ADD wspie ra -

ją za kła dy ener ge tycz ne w two rze niu nie za wod -

nej plat for my współ pra cy ze swo imi klien ta mi

oraz do staw ca mi. Dzię ki roz wią za niom ADD

moż li wy jest ła twy, zdal ny od czyt sta nu licz ni ków

ga zu, wo dy i cie pła czy też za rzą dza nie oświe -

tle niem ulicz nym w mia stach. Głów ny pro dukt,

AD DAX IMS (In for ma tion Ma na ge ment Sys -

tem), jest kom plet nym roz wią za niem, któ re

obej mu je urzą dze nia po mia ro we o du żej do -

kład no ści, sprzęt sie cio wy oraz pa kiet na rzę dzi

opro gra mo wa nia. Sys tem wspie ra za kła dy

ener ge tycz ne w sku tecz nym za rzą dza niu in fra -

struk tu rą po mia ro wą, w zmniej sza niu strat oraz

w pod wyż sza niu ogól nej sku tecz no ści funk cjo -

no wa nia sie ci. In te li gent ne roz wią za nia po zwa -

la ją przed się bior stwom ty pu mul ti -uti li ty na do -

ko ny wa nie po mia rów róż nych za so bów jed no -

cze śnie wob rę bie jed ne go sys te mu. Zko lei in ny

sys tem, AD DAX AMI (Ad van ced Me te ring In fra -

struc tu re), jest sa mo wy star czal ny – obej mu je

wszyst kie ele men ty nie zbęd ne do stwo rze nia

kom plet ne go oraz sku tecz ne go roz wią za nia

od czy tu po mia rów. Oczy wi ście, AD DAX AMI

ofe ru je moż li wość in te gra cji pro duk tów od do -

staw ców ze wnętrz nych w ce lu roz sze rze nia

swo jej funk cjo nal no ści. Roz wią za nie umoż li wia

od czyt urzą dzeń po mia ro wych dzia ła ją cych

wopar ciu oczas zu ży cia (ti me -of -use). Dzię ki je -

go ela stycz no ści moż li we jest bie żą ce śle dze nie

ob cią że nia sie ci, za rzą dza nie za po trze bo wa -

niem na ener gię, wy kry wa nie oszustw, bi lan so -

wa nie, dzia ła nie w opar ciu o przed pła ty oraz

kre dy to wa nie. AD DAX AMI do star cza nie za -

wod ne oraz sku tecz ne roz wią za nia ko mu ni ka -

cyj ne. Ra zem z re ko men do wa nym śro do wi -

skiem fi zycz nym PLC (ni skie go i śred nie go na -

pię cia), któ re w spo sób zna czą cy re du ku je

kosz ty wdro że nia oraz funk cjo no wa nia, AD DAX

AMI mo że ko rzy stać z ta kich me diów, jak

GSM/GPRS, Ether net. ADD GRUP two rzy też

roz wią za nia dla scen tra li zo wa ne go za rzą dza nia

sie cią oświe tle nia ulicz ne go. AD DAX Li ght jest

pa kie tem na rzę dzi sprzę to wych i pro gra mo -

wych za pro jek to wa nych w ce lu in dy wi du al ne go

lub gru po we go za rzą dza nia oświe tle niem ulicz -

nym. Roz wią za nie jest opar te naprze sy ła niu da -

nych zapo śred nic twem PLC (ni skie go i śred nie -

go na pię cia). Ko rzy sta nie zPLC spra wia, że sys -

tem jest nie za wod ny oraz oszczęd ny. Po zwa la

na zdal ne usta wie nie okre ślo nych wa run ków

pra cy oświe tle nia ulicz ne go, jak rów nież na mo -

ni to ro wa nie sta nu tech nicz ne go lamp w cza sie

rze czy wi stym. Za le ty AD DAX Li ght to m.in.:

opty ma li za cja zu ży cia ener gii, do kład ny po miar

zu ży cia oświe tle nia ulicz ne go, au to ma tycz ny

zdal ny od czyt da nych po mia ro wych, zwięk sze -

nie ja ko ści i ob ni że nie kosz tów ob słu gi.

Rze czy wi ste zu ży cie

Wszyst kie te no wo cze sne sys te my te le in for -

ma tycz ne zo sta ły do ce nio ne przez set ki

przed się biorstw uży tecz no ści pu blicz nej oraz

po nad 1,3 mi lio na użyt kow ni ków koń co wych

na ca łym świe cie, któ rzy już ko rzy sta ją z roz -

wią zań ADD. Tak że w Pol sce. We wrze śniu

spół ki T -Ma tic i Ar cus – part ne rzy ADD Pol -

ska – pod pi sa ły umo wy re ali za cyj ne z Ener gą

Ope ra tor na do star cze nie in te li gent nych licz ni -

ków. Ener ga Ope ra tor pla nu je wy mia nę tra dy -

cyj nych licz ni ków na urzą dze nia umoż li wia ją -

ce zdal ny od czyt da nych w cza sie rze czy wi -

stym. Umo wa o war to ści 32 mln zł net to

obej mu je do sta wę i in sta la cję ok. 109 ty się cy

urzą dzeń. Start pro jek tu umoż li wi roz li cza nie

ra chun ków za fak tycz ne zu ży cie ener gii, a nie

pro gno zy, jak jest do tych czas.

– Pol ski sek tor ener ge tycz ny stoi przed nie po -

wta rzal ną szan są, aby szyb ko i przy niż szych

na kła dach fi nan so wych do łą czyć do gru py naj -

bar dziej dy na micz nych i kon ku ren cyj nych firm

na ryn ku eu ro pej skim. Każ de dzia ła nie za kro jo -

ne na tak sze ro ką ska lę wy ma ga pre cy zyj ne go

przy go to wa nia i ana li zy do świad czeń mię dzy -

na ro do wych. Waż ne jest wy bra nie tych naj lep -

szych spo śród do stęp nych prak tyk i spo so bów

in we sto wa nia – za zna cza Sła wo mir Kli mo wicz.

technologie w służbie publicznej

79

Prosumenci,

Agregatorzy,

Użytkownicy

Pojazdów

Elektrycznych, Stacje

Ładowania Pojazdów

Elektrycznych,

Dostawcy Usług

Energetycznych,

Magazyny

Energii – wraz

z firmami

technologicznymi

będą kształtowali

nowy obraz rynku

energetycznego.

energetyka_csi.qxd 12-07-01 11:26 Page 79

W trak cie re ali za cji jest już pi lo taż „Cy fro wej

szko ły”. Ma jąc ca ły sze reg za strze żeń to za -

sad te go pro jek tu, trze ba po wie dzieć: na resz -

cie! Ale trud no po zbyć się obaw, czy na sza cy -

fro wa zmia na edu ka cyj na nie wyj dzie nam ku -

la wo. I nie bę dzie to wy ni kać z nie do stat ków

pro jek tu, środ ków fi nan so wych, a z te go, że

na ło ży my no wo cze sne na rzę dzia na sta rą fi lo -

zo fię na ucza nia w na szych szko łach. Cy fro wa

szko ła to nie jest szko ła, gdzie za miast pod -

ręcz ni ków pa pie ro wych ko rzy sta się z ta ble -

tów, na któ rych tam te pod ręcz ni ki są do stęp ne

w for mie ska nu. Za ję cia z wy ko rzy sta niem mul -

ti me diów nie są ro dzyn kiem wśród in nych lek -

cji. A ta bli ca in te rak tyw na nie słu ży do wy świe -

tla nia dat, że by je le piej za pa mię tać, a po tem

od py tać uczniów, kie dy to ktoś tam po ko nał

ko goś tam. Cho dzi o to, by wy ko rzy stać mul ti -

me dia do te go, aby po ka zać, dla cze go ktoś

w ogó le za czął wal czyć, ja kie pro ce sy do pro -

wa dzi ły do woj ny czy po ko ju, kry zy su czy do -

bro by tu. Rzecz w tym, by uru cho mić wy obraź -

nię uczniów i po zwo lić im kre ować no we świa -

ty. Trud no nie kryć obaw, że w ta kiej, jak

obec na, fi lo zo fii na ucza nia na kre owa nie tych

no wych świa tów nie ma miej sca. Pro blem też

w tym, że tych 400 szkół za czę ło swo ją cy fry -

za cję tro chę od koń ca. Zgło si ły ja kiś po mysł,

bę dą wy po sa żać się w sprzęt, a rów no le gle

ma ją się szko lić w ob słu dze sprzę tu i wy ko rzy -

sta nia no wych tech no lo gii w na ucza niu. Lo -

gicz ne wy da je się, że ra czej naj pierw po win no

się na uczy cie li prze szko lić, jak moż na wy ko -

rzy stać tech no lo gie cy fro we, jak zmie nić fi lo -

zo fię lek cji ana lo go wej na cy fro wą, a do pie ro

na tej pod sta wie skon stru ować pro jekt i do po -

sa żyć szko łę. Tym cza sem z ana li zy ryn ku do -

staw ców, ale tak że z roz mów z na uczy cie la mi,

wy ni ka, że „Cy fro wą szko łę” trak tu ją tak, jak

on giś wy po sa ża nie pra cow ni kom pu te ro wych,

czy li do da tek cze goś no we go do moc no trzy -

ma ją ce go się sys te mu na ucza nia. Oby śmy

więc na rok czy dwa nie skon sta to wa li, że

wpraw dzie ma my w szko le na rzę dzia cy fro we,

ale są to je dy nie li czy dła w now szej tech no lo -

gicz nie wer sji.

A jak już przy li cze niu je ste śmy, to są też ta kie

urzą dze nia, któ re war to wspie rać. Cho dzi o in -

te li gent ne licz ni ki, któ re już nie ba wem ma ją

nam mie rzyć, ile zu ży li śmy prą du, wo dy czy

ga zu. Dla cze go war to wspie rać ta kie licz ni ki?

Od po wiem za sie bie.

Sie dzi czło wiek w ga ciach przed te le wi zo rem,

ste ra ny, z do brym ja dłem, pa trzy na mecz czy

coś in ne go. Jest go dzi na 19. I dzwo nek

do furt ki. Kto? In ka sent. Więc trze ba się ogar -

nąć, prze stać re lak so wać, wstać, otwo rzyć,

wpu ścić, po zwo lić spi sać licz nik. Od pro wa -

dzić do furt ki, za mknąć. Ni by nic, ale re laks

szlag tra fił, wła śnie strze li li go la i nie ma po co

już oglą dać me czu, a ja dło już tak nie sma ku -

je. Co cie ka we, in ka sen ci ma ją zwy czaj przy -

cho dzić za wsze nie w po rę, a już in ka senc kim

hi tem jest przy cho dze nie przed świę ta mi Bo -

że go Na ro dze nia, że by po wie dzieć, ile to się

wy bu li, że by broń Bo że na świę ta za wie le nie

wy dać.

Otóż po wpro wa dze niu in te li gent nych licz ni -

ków ta kie nie chcia ne wi zy ty odej dą do prze -

szło ści. Co wię cej, ja sam bę dę mógł kon tro lo -

wać na bie żą co, ile zu ży wam ener gii i ile za nią

pła cę, bo, jak na ra zie, pła cę za licz ki, bo to za -

kład ener ge tycz ny ma pra wo się kre dy to wać

mo imi ra chun ka mi. Ja ener gią za kła du w żad -

nym ra zie.

A mo że je stem zbyt nim opty mi stą? Mo że za -

kła dy ener ge tycz ne tak skon stru ują ce ny

za prąd, że ta ce na bę dzie mieć ileś tam skła -

do wych i to, co bę dzie po ka zy wał in te li gent ny

licz nik, to bę dzie naj mniej istot ne, bo do te go

trze ba bę dzie do li czyć ja kieś opła ty prze sy ło -

we, coś tam, coś tam, by nikt się nie po ła pał,

ile ten prąd na praw dę kosz tu je i w efek cie, za -

miast in te li gent nych licz ni ków, bę dą cy fro we li -

czy dła? Oby nie.

felieton

80

JAROSŁAW MOLGACyfrowe liczydła

80 felieton_72 felieton.qxd 12-06-30 11:15 Page 80

Cyfrowa Polska nr 3/2012

Documents

Transcript of Cyfrowa Polska nr 3/2012