8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

1/12

ORGAN STOWARZYSZENIA PRZYJACI SZCZEBRZESZYNA

NR.2 (2) LUTY 2007 Egzemplarz b

PATRONKA

wita Katarzyno,Kasieko kochana.Twoje ycie byo Jedna wielka rana.

Bya kiedy rDo Jezusa boku.A dzi jeste liliKadego uroku.

Zacna opiekunkoKocioa maego.I pocieszycielkoCzeka strapionego.

Niech przez wieki, czasyMie sowa pyn.Ty nas nie opuszczaj

wita Katarzyno.

Maria Przysada

Szczebrzeszyn 1965

KARNAWAWieczr Trzech Krli koczy ,,wite wieczory a rozpoczyna

staropolskie zapusty. Zapusty to nazwa karnawau trwajcego od TrzechKrli do Wielkiego Postu. Wiadomo, e kuligi weszy w zwyczaj karnawaui byy najwiksz rozrywk karnawaow.

W Polsce nie tylko szlachta szalaa podczas karnawau. W miastach

bawiono si nawet pod goym niebem, urzdzano barwne pochodymaskaradowe. Wie z kolei weselia si w karczmach. Maskarady, maszkaryczyli zabawy z nakadaniem masek niezwykle polubili mieszczanie iszlachta.

Woski zwyczaj urzdzania maskarad i publicznych balwmaskowych przyj si w Polsce najprawdopodobniej w latach 1518 1519,dziki krlowej Bonie. Bardzo gono byo o balach karnawaowych wGdasku. Najsynniejsze urzdzano na Dworze Artura i w domachcechowych. We wspomnieniach: ,, na jednej ulicy kunierze, poprzebieraniza Murzynw, na drugiej wystpowali skaczc i plsajc rzenicy.

Najsynniejsze byy jednak bale warszawskie. W latachmidzywojennych zwyczajem stay si bale na cele dobroczynne. Dzirwnie s takie organizowane. Jednak karnawa obchodzony od wiekw wPolsce to pora wszelkiego rodzaju zabaw, widowisk, maszkar, uczt, porawesel i synnych kuligw.

Wiele byo tumacze pochodzenia sowa karnawa. Uwaano, epochodzi od carne avaler poyka miso, albo carne levamen z misaoczyszcza si. Znajdowano te polskie pochodzenie sowa od ,, nawaukar, ktre przyniesie post ( konieczno odkupienia grzechw ).

A, e niezwykle wesoo obchodzona w Polsce ten czas, zdaje siwiadczy opinia, jak w XVI wieku przedstawi sutanowi Sulejmanowi IIWspaniaemu, po zimowym pobycie w Polsce jego pose: ,, w pewnej porzeroku chrzecijanie dostaj wariacji i dopiero jaki proch sypany im w

kociele na gowy leczy chorob.Dzisiaj rwnie karnawa to czas hucznych, poczonych z tacamizabaw. Spord tradycyjnych polskich rozrywek, ktre przetrway do dzi,warto wspomnie o kuligach popularnych przez wieki wrd szlachty.Obecnie kuligi maj znacznie skromniejsz opraw. Zimowe wieczory nasaniach kocz si zwykle biesiad przy ognisku, podczas ktrej jada siprzysmaki z pieczonej kiebasy lub misa czy tradycyjny polski bigos.

Ostatni czwartek karnawau, tzw. Tusty Czwartek to dzie , wktrym na stoach krluj sodkie przysmaki smaone na tuszczu: pczki puszyste kule z drodowego ciasta nadziewane konfitur, oraz chrust czylifaworki.

Karnawa koczy huczna zabawa z wtorku na rod popielcow,

czyli ,,ledzik lib ,,ledziwka Danie wieczoru led w najrozmaitszychwariantach to zapowied nadchodzcego postu.Magdalena Tomaszewska

SZCZEBRZESZYN

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

2/12

2

CHRZSZCZ NR 2 (2)

English version of this textPowrt do Polski

Oboje rodzice mojego ojca umarli zanim siurodziem. Poza siostr ojca i jej najbliszymi niemamy kontaktu z nikim z tej czci rodziny.

Dodatkowo, nikt nie pamita skd pochodzia rodzinaojca, ani te jak brzmiao nasze nazwisko zanimzostao zamerykanizowane.

Rodzice mojej matki, oboje pochodzcy z Polski,stanowili bardzo wan cz mojego dziecistwa.Mieszkali w domu naprzeciwko naszego. Pamitam

jak pomagaem babci w kuchni kiedy szatkowaakapust w wielkiej drewnianej misie, czy te przywycinaniu ciasteczek w ksztacie ksiyca, serca czyrbu. Dziadek mia zawsze troch sodyczy dla mnie imojego brata.

Jako dziecko wiedziaem, e moi dziadkowieprzybyli do Ameryki z innego kraju. Jednak tak jak dlawikszoci dzieci i dla mnie nie bya to interesujcasprawa. Nigdy ich o to nie pytaem, oni sami te nieopowiadali. Mwili do mnie po angielsku, midzysob za w jidisz. Wydaje mi si te, e czasamirozmawiali po polsku. Mj dziadek umar w 1970roku w wieku 69 lat. Moja babka, chorowaa juwtedy na raka i zmara kilka lat pniej. W wieku lat12 nie miaem ju dziadkw.

Ciko mi powiedzie kiedy zaczeminteresowa si histori mojej rodziny. Pamitamrozmowy z cioci R o tym jak wygldao ycie w"starym kraju". Opowiadaa o strasznej biedzie.Mwia, e pamita czasy, kiedy w domu nie byodosownie niczego do zjedzenia. Nie brzmiao tozachcajco, ale intrygowao mnie to miejsce naziemi. Wiedziaem, e mj dziadek z rodzin przybylido Ameryki dugo przed wybuchem drugiej wojnywiatowej, nie miaem jednak pojcia, czy inniczonkowie rodziny mieli rwnie tyle szczcia.

Kilka lat temu zabraem si wreszcie do"poszukiwa". Pojechaem do Archiwum Narodowegona Yarick Street (w Nowym Jorku - przyp. tumacza) iudao mi si odnale manifest pokadowy statku, naktrym przypyn do Ameryki mj dziadek z rodzin.Jak si okazao, jego ojciec przyby do Ameryki w1913 roku, pozostawiajc w kraju on i siedmiorodzieci. Planowa, e po zaoszczdzeniu pienidzysprowadzi reszt rodziny. Z niejasnych do koca

powodw pozostali jej czonkowie doczyli do niegodopiero w 1923 roku. Dodatkow informacj, jak

uzyskaem z dokumentw statku bya nazwa miasta, zktrego przybyli - Szczebrzeszyn. Poszperaem troch

w Internecie i okazao si, e to miejsce w dalszymcigu istnieje! Znajdowao si w poudniowo-wschodniej Polsce, niedaleko Lublina. Ku mojemuzdziwieniu w dalszym cigu staa tam synagoga,chocia teraz uywana jako dom kultury. rda

podaway, e cz ydw przeya wojn.Zdecydowaem, e pojad zobaczy jak to miasteczkowyglda dzisiaj. Miaem te nadziej, e w trakciewizyty uda mi si zdoby jakie informacje na tematrodziny. Jak nazywali si moi pradziadkowie? Czy mjdziadek mia liczn rodzin w miasteczku - ciotki,wujw, kuzynw? Jeeli tak, to co si z nimi stao? Czy

przeyli wojn? Czy ktokolwiek z nich yje? O 20:00 dojechalimy do Zamocia. Pomimozmczenia nie mogem przesta myle, e dopki jest

jeszcze jasno i Szezebrzeszyn jest tylko kilkanacie

minut drogi std, moe moglibymy pojecha tam jeszcze dzisiaj? Adam zgodzi si oczywicie.Pojechalimy, a ja niemal wychodziem ze skry, zciekawoci jak wyglda to miasto, ktre chciaem zobaczyod tak wielu lat I nagle, wczeniej ni si tegospodziewaem, minlimy znak z nazwSZCZEBRZESZYN! Pierwsze, co zwrcio moj uwag

bya wielka fabryka wygldajca na opuszczon. Okazaosi, e jest to cukrownia oywiajca si na jesieni, kiedy jestskup burakw cukrowych. Kilka chwil pniej znalelimysi na rynku starego miasta. Zaczynao si ciemnia, wzwizku z czym postanowilimy odnale tylko synagog.Po kilku chwilach zatrzymalimy samochd przed

budynkiem, ktry pomimo braku jakichkolwiek znakwsugerujcych, e jest to bonica, emanowa wrczydowskoci". To trudne do wytumaczenia, ale obajmielimy to samo wraenie. Wysiedlimy i podeszlimy do

budynku. Przy wejciu, na cianie wisiaa tablica w trzech jzykach: polskim, hebrajskim i jidisz, mwica o tym,e budynek ten by kiedy synagog. Obeszlimydookoa budynek nie mogc si nadziwi, e ten symbol

ttnicej tu kiedy yciem spoecznoci ydowskiej ciglestoi w tym miecie.Mj dziadek i jego rodzina kiedy uczszczali do tej

wityni! To niesamowite uczucie sta tak przed tymbudynkiem!Dzie 5 (30 maja 2000)

Po niadaniu wymeldowalimy si z hotelu i ruszylimyw stron Szczebrzeszyna. Chcielimy by w miecie ju o9:00 rano, jako e najpierw planowalimy wstpi doarchiwum i postanowilimy by tam tu po otwarciu biura.Zatrzymalimy si przed dobrze utrzymanym, zotym w

kolorze budynkiem po rodku rynku. Weszlimy doarchiwum, gdzie Adam przedstawi urzdniczce nasz celwizyty.

Cudzoziemcy o Szczebrzeszynie

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

3/12

CHRZSZCZ NR 2 (2)

3

Nie wygldaa na zachwycon. Poprosia oudowodnienie, e jestem spokrewniony z osob, ktrejdokumentw poszukiwaem. Osupiaem. Nigdy bymnie przypuszcza, e trzeba przedstawi dowody na to,e mj dziadek jest moim dziadkiem! Jednak po

probach Adama i wyrysowaniu przeze mnie naszybko" drzewa genealogicznego mojej rodziny, co

miao zmikczy jej serce, pani urzdniczka okazaasi cakiem uprzejma i pomocna. Ca nastpngodzin spdzia na przegldaniu kolejnych starychrejestrw w poszukiwaniu informacji na temat mojejrodziny. Ksigi byy przechowywane tu za jej

biurkiem, w starym, drewnianym regale. Nie mogemsi nadziwi, e tak cenne dokumenty

przechowywane s w takich warunkach. Jakim cudemnikt ich przez ostatnie 100 lat nie ukrad, nie spali, niezaginy w czasie wojen, nie zostay zniszczone przez

Niemcw? Wiedziaem, e mj dziadek urodzi si lczerwca 1900 roku. Mielimy szczcie, bo najstarszedokumenty znajdujce si w tym archiwum pochodziy z1900 roku. Urzdniczka wyja rejestr i odnalazaodpowiedni wpis w cigu minuty. Oto by, napisany

porosyjsku, akt urodzenia mojego dziadka! Pani zarchiwum przetumaczya zapis na polski, za Adamna angielski.Jzef Klajner, syn Chaima lat 30 i Frejdy lat 29.Urodzony 29 maja 1900 roku." Zaraz,

zaraz. On si urodzi l czerwca."Nie - powiedziaa zdecydowanie pani urzdniczka- Tu jest wyranie napisane 29 maja". By wic to

bd w zapisach, w co wtpi, albo dziadek pomyli sipodajc pniej dat urodzenia. Tak czy inaczej byo todo niesamowite: by w Szczebrzeszynie prawiedokadnie 100 lat od urodzin mojego dziadka idowiedzie si na dodatek, e urodzilimy si tegosamego dnia! Spdzilimy jeszcze troch czasu

przegldajc inne ksigi i znalelimy akty urodzeniatrzech braci mojego dziadka: Natana, Chaima i

Dawida. Z jakiego powodu nie moglimy odnalewpisw dotyczcych jego sistr: Ry, Berty i Moli.Znalelimy jeszcze wielu Klajnerw w starychksigach, ale nie udao nam si poczy ich z mojrodzin. Myl, e musieli by spokrewnieni, jednak wzwizku z tym, e w archiwum nie byowczeniejszych dokumentw, nie bylimy w stanieustali poprzedniej generacji, co mogoby da namodpowied. Starsze akta (1872-1899) przechowywanes w Zamociu. Te sprzed 1872 znajduj si w Lublinie.

Wyczerpalimy moliwoci poszukiwa w

archiwum szczebrzeszyskim. Zanim jednakopucilimy to miejsce zapytaem, czy mgbymsfotografowa ksig otwart na akcie urodzenia

mojego dziadka. Po zakryciu ssiadujcej strony (myl,e z powodw poufnoci danych osobowych) urzdniczkazgodzia si. Rozstalimy si w miej atmosferze. Jawychodziem z nadziej, e pani urzdniczka pomoe rwnieinnym "turystom", ktrzy przyjad tu po mnie. Naszymnastpnym przystankiem bya miejska biblioteka, gdziespodziewalimy si znale inne dokumenty mogce nas

zainteresowa. Szybko przekonalimy si jednak, e niema tam nic ciekawego. Spotkalimy tam jednak kobiet,ktra usyszaa nas tumaczcych cel naszej wizyty

bibliotekarce. Po krtkiej rozmowie z Adamem paniBoena Rembisz, bo tak si nazywaa, powiedziaa nam,e jej przyjacika pochodzca ze Szczebrzeszyna napisaaksik o tutejszych ydach. Zaprosia nas do domu, ebynam da telefon do swojej znajomej. Bylimy oszoomieni.Poznalimy t kobiet 5 minut wczeniej, a ona zapraszanas do domu! Nie takiego przyjcia spodziewaem si wSzczebrzeszynie. Tak naprawd, to obawiaem si, espotkamy si z obojtnoci, a nawet wrogoci. Jak bardzosi myliem! Jej dom by skromny, jednak wrcz sterylnieczysty. Boena zaoferowaa nam sok, kaw, wod, po czym

przyniosa tabliczk czekolady.Kiedy mymy pili, ona wycigna stare fotografie orazkenkart jej matki. Boena mieszkaa sama. Jej syn, oktrym opowiadaa z niesamowit dum, przebywa wStanach Zjednoczonych, gdzie studiowa naUniwersytecie Michigan. Zanim wyszlimy, powiedziaanam o innym znajomym, ktry by moe bdzie w stanie

pomc nam w poszukiwaniu moich ydowskich korzeni.Zostalimy wysani do pana Leszka Kaszycy, wacicielazakadu fotograficznego.

Bardzo szybko odnalelimy wspomniany zakad. KiedyAdam opowiedzia wacicielowi o celu naszej wizyty, wyjon spod lady duy plik zdj. Wikszo z nich

przedstawiaa cmentarz lub inne pozostaoci kulturymaterialnej ydw w miasteczku. Okazao si, e tenczowiek, polski katolik interesowa si histori ydw wSzczebrzeszynie. By w kontakcie z pozostaymi przy yciuydami szczebrzeskimi, mieszkajcymi dzisiaj w Izraelu,

Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. Przy udzialefinansowym tyche zajmowa si cmentarzem ydowskim,ktry po wojnie popad w ruin. By te w Izraelu, byspotka si z yjcymi tam szczebrzeszakamiydowskiego pochodzenia. Niestety, po jakim czasiestrumyczek funduszy z zagranicy wysech zupenie, a panKaszyca nie by w stanie zajmowa si cmentarzem bezadnej pomocy. Wydawa si by przygnbiony tym, e

pozostali przy yciu ydzi szczebrzescy nie interesowali sinim i cmentarz znowu zacz zarasta chwastami.

Perry Eisman

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

4/12

CHRZSZCZ NR 2 (2)

4

Regina Smoter Grzeszkiewicz

May sownik historii Szczebrzeszyna cig dalszy

Koo Macierzy SzkolnejPowstao na zebraniu organizacyjnym dnia 12 sierpnia1906 roku zapisao si 27 osb, z tej liczby wybranoZarzd Koa w skadzie: prezesks. Wacaw Kosior czonkowie ks. Bolesaw Podowski, Adolf Cort,

Wacaw Wietrzykowski, Marian Mauja, JanCzechoski, Andrzej Koodziejczyk, StanisawSawilski, Micha Bryowski, Jadwiga Degurska; wskad Komisji Rewizyjnej weszli: ks Grabowski,Aleksander Krzywdziski, Stanisaw Mystkowski.

Koo postawio sobie za cel zaoenie w mieciebiblioteki, ochronki dla dzieci i szkki miejskiej.

Komitet Odbudowy Szk w SzczebrzeszyniePowoany zosta w lipcu 1944 roku po wejciu Rosjando miasta. Pracami Komitetu kierowali dr ZygmuntKlukowski, oraz Jan Kot - z ich inicjatywy za zgodwojskowych wadz radzieckich powoano latem 1946roku Publiczn redni Szko Zawodow

Koncewicz Jan Tomasz(1795 1859), technolog, pracownik naukowy InstytutuPolitechnicznego w Warszawie. Po upadku powstania

listopadowego w 1833 roku przyj posad nauczycielaw Gimnazjum im. Zamoyskich w Szczebrzeszynie. Wlatach 1841 1848 prowadzi dziaalno

publicystyczn swoje artykuy ogasza w RocznikachGospodarstwa Krajowego.

Konfederacja szczebrzeszyskaZostaa zawizana 4 listopada 1672 roku przez hetmanaJana Sobieskiego i prymasa Pramowskiego. Powodem

przystpienia Sobieskiego do konfederacji byazniewaga jaka spotkaa go ze strony elit rzdzcych na

czele z krlem Michaem Korybutem Winiowieckim,ktre to ugrupowanie zamierzao odebra mu urzd iskonfiskowa dobra rodowe. Przyczyn takiej niechcido sawnego pogromcy Turkw i Tatarw byo

popieranie przez tego francuskiej kandydatury na tronPolski. Zawizana w Szczebrzeszynie konfederacjamiaa broni wadzy hetmaskiej konfederaciobradowali w kociele OO. Franciszkanw (podwezwaniem w. Katarzyny)

Kowalik EugeniuszUcze Seminarium Nauczycielskiego, aresztowany w1928 roku za przynaleno do Komunistycznej PartiiPolski zmar po kilkuletnim pobycie w wizieniu.

konfidenciJeli wierzy zeznaniom "ebniaka" - Jana Sieringa,szczebrzeszyskiego andarma byo ich wSzczebrzeszynie kilku: Walenty N - "przez niegozosta aresztowany Michalski i jego szwagierMalinowski, Stanisaw B - wyda StanisawaBryowskiego", Leopold Rytko t sylwetk opisawDzienniku ... dr Klukowski. Idc dalej tym tropemmona sobie postawi pytanie odnonie zachowania

pozostaych czonkw rodziny Rytkw, bowiem jak podaje Z. Klukowski w D zienniku 1944 1945(Lublin 1980 s. 29) w sierpniu 1944 roku "zabitoon po Leopoldzie Rytko; zwoki znaleziono wrzece. Na gowie miaa ran postrzaow. Temusamemu losowi ulega jej crka Maria". Kapusiem

by take Romanowski - "w knajpce siedziao dwuosobnikw w mundurach czerwonoarmistw. Jeden z

nich autentycznym oficerem radzieckim, drugiznanym miejscowym renegatem i kapusiem onazwisku Romanowski.."*). W lipcu 1944 roku

partyzanci z oddziau "Podkowy" zlikwidowali byego waciciela cukrowni Szweda, w padzierniku konfidenta NKWD Haas, w lutym1945 roku konfidenta bolszewickiego Jana Szurm.---------------------------------*) relacja A. Piwowarka.

konwikt

Bursa zaoona w 1828 roku dla uczniw SzkoyWojewdzkiej, jej opiekunem by nauczycielpubliczny Suszkowski, we wspomnianym roku wkonwikcie przebywao 12 uczniw. Suszkowski

poza opiek nad uczniami mia za zadanie przygotowywa ich do egzaminw kocowych,"udziela jej [modziey] potrzebne talenta, jakfechtunek, tace, pywanie, jazda konna..." W roku1830 burs zamieszkiwao 32 uczniw.

Kowalski Franciszek

(1799 1862), poeta, tumacz dzie Moliera, wlatach 1847 1850 ukazao si 6 tomw tumaczetych dzie; napisa rwnie wspomnienia o AdamieMickiewiczu. W roku 1829 obj posad nauczyciela

jzyka polskiego i literatury w szczebrzeszyskiejSzkole Wojewdzkiej. Gdy wybucho powstanielistopadowe wzi w nim udzia przetrwaoblenie twierdzy zamojskiej; stojc pewnego razuna warcie uoy sowa synnej dzi piosenki: tam naboniu byszczy kwiecie... Z okresu zamojskiego

pochodzi take 22 najbardziej znanych piosenekonierskich jego autorstwa. Po upadku powstaniaduszy czas przebywa w Galicji, zmar w 1862 rokuw Kijowie.

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

5/12

CHRZSZCZ NR 2 (2)

5

SERDECZNIE ZAPRASZAMY DO ZAPOZNANIA SI ZOFERT PRODUKTOW BANKU

POLECAMY duy wybr kredytw: Tanie kredyty konsumpcyjne Kredyty mieszkaniowe (okres kredytowania do 25

lat) Kredyty obrotowe rolnicze

GWARANTUJEMY:

Szybkie rozpatrzenie wniosku Uproszczone zabezpieczenie spaty Dogodne terminy i sposoby spaty

Szerok gam innych produktw: Wysokie oprocentowanie oszczdnoci, Rachunki oszczdnociowe, rachunki firm, rachunki

walutowe, Fundusze inwestycyjne, Najtasze przekazy zagraniczne, Kantor (bez prowizji za wymian walut), Niskie opaty: Telefon TP S.A. 1,75 Energia 1,40,

pozostae 2,50 z, ZUS 3,50 z.

GOTWKA NA ZAWOANIE !!!Sie ponad 1000 bankomatw w Polsce. Bez problemui bez prowizji od wypat.

Koniecznie skorzystaj z tej oferty

Bank Spdzielczy w Szczebrzeszynie22-460 Szczebrzeszyn, Pl. T. Kociuszki 31, skr. poczt. 16

tel./fax (084) 6 821 119; 6 821 120

Oddzia Suw Odzia RadecznicaSuw 76 ul. B. Prusa 3a22-448 Suw 22-463 Radecznicatel. (084) 6826 205, tel. (084) 6818 006

6826 201 6818 036

Punkt Kasowy

Gorajec Zagroble22-463 Radecznicatel. (084) 6810 010

PROFESJONALNY MONTApomiary i transport GRATIS

okna drzwi aluzje

SKAD FABRYCZNY Pytki z fabryk polskich i zagranicznych Najnowsze kolekcje Liczne promocje Duy wybr Wysokie rabaty Wyprzeda kocwek upust do 50 % Moliwo transportu

NOWO OTWARTAstacja demontau pojazdw

Wydajemy zawiadczenia niezbdne dowyrejestrowania pojazdu

Skupujemy samochody powypadkoweBRODY MAE 163 tel. 0 84 6821 384

22 460 Szczebrzeszyn

Foto Studio EXPRESS

Leszek KaszycaUl. Zamojska 11

22 460 Szczebrzeszyn

Piotr BartnikWaciciel

22 460 Szczebrzeszynul. Zamojska 4

tel. 084 682 29 10kom. 0 604 212 296

www.solidpb.republika.pl

Nasza dziaalno obejmuje:Usugi budowlane, remontowo - inwestycyjne we

wszystkich branach w tym rwnie w obiektachzabytkowych, Usugi stolarskie, lusarskie i szklarskie, Handel materiaami, nawozami, wglem, Budowa pod klucz, Roboty elewacyjne, instalacyjne,

22 460 Szczebrzeszyn ul Boczna 72Siedziba firmy: Brody Mae 2ctel/fax. (0 84) 682 14 32

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

6/12

10

CHRZSZCZ NR 2 (2)

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

7/12

7

CHRZSZCZ NR 2 (2)

KULTURA I OWIATA

Przedszkole Samorzdowew Szczebrzeszynie.

Przedszkole Samorzdowe od 21 lat

mieci si w nowoczesnym kompleksie budynkw szkolnych pooonych przy zbieguulic Trbackiej i Ogrodowej.

Jest jedyn w naszym miecie placwkwychowawczoopiekuczodydaktycznwspomagajc wszechstronny rozwj dzieci wwieku od trzeciego do szstego roku ycia.Obecnie do naszego przedszkola uczszcza 140dzieci z miasta i okolicznych miejscowoci .

Organizacja pracy z dziemi w cigu dnia przebiega zgodnie z ramowym rozkadem

dostosowanym do zaoe programowych,uwzgldniajc zasady zdrowia i higieny pracyoraz oczekiwa rodzicw.

Dyrektor pani Maria Polak kieruje placwk w sposb demokratyczny, dostrzegamoliwo realizacji dodatkowych zada i zwasnej inicjatywy podejmuje nowe wyzwania,wykracza poza to co jest przecitne i typowe.Twrcza oraz zgodnie wsppracujca kadra

pedagogiczna przedszkola realizuje zadaniaspeniajc standardy we wszystkich obszarach

pracy wychowawczo dydaktycznej. Wykazujesi take dziaaniami ponad standardowymi zktrych mona wymieni:- posiadanie i realizowanie wasnych programwwynikajcych z potrzeb placwki i zainteresowadzieci,- podnoszenie efektw ksztacenia poprzez udzia isukcesy dzieci w konkursach i przegldachorganizowanych przez instytucje zewntrzne.

Celem pracy nauczycielek jest

rozbudzanie i rozwijanie zdolnoci i uzdolniedzieci, wykorzystywanie wewntrznej motywacjido dziaalnoci poznawczej, rozwijanie zdolnociodczuwania przeywania i odtwarzania treciemocjonalnych, wyraanie swoich myli i uczu,rozwijanie i ksztatowanie twrczych moliwocidziecka.

Przedszkole posiada bogaty kalendarzuroczystoci i imprez przedszkolnych z ktrychnaley wymieni - Doynki , Wigilijny wieczr z

koldowaniem i prezentacj inscenizacji jasekowych, Bal karnawaowy, Spotkanie zMikoajem,

Powitanie wiosny, wito Mamy i Taty, DzieDziecka, Poegnanie szeciolatkw i inne. Uroczystocite ciesz si wielkim zainteresowaniem wrd rodzicwi wadz lokalnych. Daj szans zaprezentowaniawasnych umiejtnoci, pogbiaj przeycia dzieckaoraz bliskich mu osb, a take wyzwalaj obustronneodczucie dumy z uzyskanych osigni. Poprzez tegotypu uroczystoci umacniamy wizi z rodzin, uczymyodczuwania przynalenoci do rodziny, wsplnoty

przedszkolnej i spoecznoci lokalnych. W naszychdziaaniach staramy si uwzgldnia wszystkiewaniejsze wydarzenia, wita obchodzone w domurodzinnym i charakterystyczne dla naszego rodowiska,ktre s okazj do rozwijania ekspresji artystycznej;muzycznej , plastycznej i teatralnej.

W naszym przedszkolu nie ma czasu na nud,uroczystoci, imprezy, konkursy recytatorskie, plastyczne teatralne, wycieczki, ciekawi gociesprawiaj, e kady dzie wypeniony jest tutajciekawymi przeyciami.NASZE PORZEDSZKOLE REALIZUJE WIZJ

PRZEDSZKOLA ARTYSTYCZNEGO.Staramy si wspomaga potencja rozwojowy

kadego wychowanka poprzez wzbogacaniewiadomoci oraz rozwijanie zdolnoci i umiejtnocigwarantujcych sukces w nauce szkolnej.

Dymy do umiejtnoci wspdziaania w zespole irozwizywania sytuacji trudnych na zasadziekompromisu.

Chcemy uksztatowa dziecko aktywne i twrcze,wraliwe na pikno otaczajcego wiata.

Pomagamy dziaa kreatywnie w atmosferzeyczliwoci, akceptacji i pozytywnego wzmocnienia.ATUTY PRZEDSZKOLA

1.Mia, ciepa, przyjazna dzieciom atmosfera.2.Bogata oferta zaj dodatkowych : rytmika - zajcia

umuzykalniajce, wiczenia logopedyczne, jzykangielski, religia dla wszystkich grup wiekowych,zajcia kka plastycznego.

3. Wykorzystywanie nowatorskich metod pracy zdziemi : R. Labana, W. Sherborne M.Bogdanowicz,

Pedagogika zabawy, Drama, Kinezjologiaedukacyjna.

4. Stosowanie nowoczesnych form pracy pobudzajcych dzieci do aktywnoci i dziaania.

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

8/12

8

CHRZSZCZ NR 2 (2)

5. Tworzenie programw autorskich w oparciu ozainteresowania dzieci i potrzeby placwki.

- Program adaptacyjny dla dzieci - autorki M. Polak,M. Jarmu E Kukuowicz

- Program edukacji plastycznej May artysta autorki M. Jarmu, E. Kukuowicz,

- Program edukacji regionalnej W Szczebrzeszyniechrzszcz brzmi w trzcinie autorka E. Kita

6. Moliwo lepszego poznania naszego miasta orazregionu w trakcie rnorodnych wycieczekedukacyjno rekreacyjnych oaz spotka zinteresujcymi ludmi.

7. Uczestniczenie w licznych konkursach, imprezachwewntrznych i zewntrznych.

8. Ciekawe imprezy i uroczystoci z udziaemrodzicw i goci

9. Smaczne, zdrowe i urozmaicone posiki.10.

Otwarto przedszkola na propozycje dzieci irodzicw.

WSPPRACA Z RODZICAMI

1. Wstpna adaptacja w przedszkolu rodzice majmoliwo spdzenia kilku dni w przedszkolu wramach programu adaptacyjnego , zajcia prowadzones w czerwcu.

.2. Przebywanie rodzicw z dziemi w przedszkolu przez pierwsze dni pobytu w grupie Sytuacja ta

pozwala poczu si dzieciom bezpiecznie a rodzicemog sami przekona si, e ich dziecko otoczonejest troskliw opiek.

3. Kontakty indywidualne z nauczycielksprzyjaj lepszemu poznaniu dziecka, s rdeminformacji o jego rozwoju, jego postpach orazewentualnych problemach.4. Zajcia otwarte dla rodzicw stwarzajmoliwo obserwowania swojego dziecka wtrakcie zaj oraz zabaw z rwienikami.5. Galeria plastyczna zorganizowana nakorytarzu przedszkolnym prezentuje aktualne

prace plastyczno konstrukcyjne samodzielniewykonane na zajciach w grupie.6. Kcik dla rodzicw prezentuje informacjedotyczce zaj dodatkowych i aktualnychwydarze .7. Gazetka Okienko na jej amachrodzice mog znale informacje z ycia

przedszkola, artykuy na bliskie tematy a take m.

in. rebusy, zagadki , malowanki dla dzieci.8. Wycieczki i festyny - zapewniaj spdzeniewolnego czasu w radosnej atmosferze,

poznawanie dalszych i bliszych okolic.9. Zebrania oglne - poruszane s na nich tematy

dotyczce pobytu dzieci w przedszkolu.Wszystko co robimy, wkadamy serce by

przechodzce przez nasze progi kolejne pokolenia dzieci chtnie wracay do nasmylami, dobrze o nas mylay a przedewszystkim mio wspominay dziecistwo.

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

9/12

CHRZSZCZ NR 3 (1)

MYN ZBOOWYs.c. G.G.D

ul Klukowskiego 21SKAD OPAU

PRODUCENT MEBLI OGRODOWYCH

ZAKAD PRODUKCYJNY22-460 SZCZEBRZESZYN BRODY MAE 24K TEL/FAX 0048-84-6821225www.trimex.net.ple-mail info@trimex.net.pl -6821224

9

CHRZSZCZ NR 2 (2)

P.P.H.U. AGAWIZbigniew Winiewski

Ul Zamojska 9

SKLEP ZAMECZEKKOMIS RTV - AGD

Ul Zamojska 72h

MAJAXSprzeda, naprawa RTV

Marek JaroszUl. Zamojska 17

KsigarniaCHRZSZCZ

Jolanta KuszpytUl. Zamojska 56

Artykuy ArmaturyPrzemysowej

Jzef WojczukPl T. Kociuszki 26

P. H. U. JAWORMATERIALY BUDOWLANE

Bogusaw Komornik

Plac mleczarni

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

10/12

CHRZSZCZ NR 2 (2)

ODDZIA W SZCZEBRZESZYNIEul Kociuszki 45

22 460 Szczebrzeszyntel. (0 84) 682 15 11, 682 15 12

fax (0 84) 682 15 10SZYBKI SERWIS KREDYTOWY

to idealne rozwizaniefinansowe, gdy chceszzrealizowa swoje

potrzeby lub spenimarzenia. Nie musiszodkada ich na pniej!

Nasz ofert indywidualniedopasujemy do Twoichoczekiwa, m.in. wzakresie terminu spaty iformy zabezpieczeniakredytu

ZABEZPIECZENIA

Do 35 000 z bez porczycieli Powyej 35 000 z sam wybierasz dogodnform zabezpieczenia

ZALETY

Promocja cenowa do koca roku! Prowizja ju od2,25%;

Niskie raty kredytu; Kredyt od rki, na dowolny cel; Kredyt na spat zobowiza w innych

bankach: Moliwo wyboru waluty PLN, CHF, USD,

EUR; Maksymalna kwota kredytu ustalana

indywidualnie dla kadego klienta; Dugi okres kredytowania a do 8 lat!; Ubezpieczenie kredytu gwarantujce pene

bezpieczestwo kredytobiorcy w przypadku utratystaych dochodw lub innych zdarze losowych;

Dostpny rwnie przez Internet i telefon.

6

OBUWIE SPODNIEKURTKI KOSZULEMagorzata Wyrostkiewicz

Ul Zamojska 50

SKLEPSPOYWCZO - PRZEMYSOWY

Jacek Poznaski

Ul Zamojska 5

SKLEPWIELOBRANOWY

Irena Kot

Ul Zamojska 36/38

SAMBUDSp. jawna

Ul Zamojska 17

Oferujemy:

- materiay wykoczeniowe- farby i lakiery- materiay elektryczne

ALICJASklep Wielobranowy

Ul. Zamojska 131

KWIACIARNIA

Anna KrlUl. Zamojska 36

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

11/12

11

CHRZSZCZ NR 2 (2)

Niemcy zaczli si z Rosji wycofywa, wzmg si opr nazapleczu niemieckim. By temu zapobiec, Niemcy postanowili ztych terenw wysiedli Polakw a nasiedli swoich ludzi. Na raziesyszao si co o wysiedleniu, ale nikt tego powanie nietraktowa, a w poowie lipca 1942 roku zjechao doSzczebrzeszyna kilka samochodw ciarowych andarmerii.Obstawili oni oni drogi wylotowe ze Szczebrzeszyna, niewypucili ze Szczebrzeszyna nawet robotnikw do Cukrowni wKlemensowie i Alwy w Brodach Maych. Po ulicach rozeszyrozeszy si patrole andarmerii informujc mieszkacw, e jestwysiedlenie ludnoci. Ludno moe ze sob zabranajpotrzebniejsze rzeczy i musi zgosi si na Rynku przedMagistratem, wyznaczono pgodzinny termin. Po tymterminie spotkani przez andarmw mieszkacy bdrozstrzeliwani. Idc do Cukrowni do pracy koo domu Przy sady, przy duych topolach zostaem zatrzymany i zawrcony zpowrotem do domu. Nie pomogo zawiadczenie - Beszajnigung -e jestem pracownikiem Cukrowni i id do pracy. W domudziadek powiedzia, eby go mieli zabi to on swojego domu nieopuci. Wzi ze sob troch jedzenia, wszed na strych iwcign za sob drabin. Matka naszykowaa kilka kanapek,ktre woyem do torby po gaz masce, ona wzia dzbanek zwod i wyszlimy na rynek koo ratusza. Stao tam ju duo ludzi, jak nas poinformowano, mielimy na razie i za druty doZamocia lub Zwierzyca. Do rynku ulic Frampolsk

wjechao kilka pasaerskich samochodw, jak si pniejokazao, byli to Chorwaci, ktrzy mieli by zasiedleni na naszemieszkania. Na placu koo Magistratu rozpoczo sisegregowanie na grupy wedug zatrudnienia. Do magistratuzabrano z placu jego pracownikw wraz z rodzinami. Jeden

pracownik mg zabra ze sob rodzin liczc osiemosb.Nastpn grup byli pracownicy szpitala i lekarze. Tagrupa bya zabrana wraz z rodzinami na przechowanie do posterunku i szpitala. Na razie po pracownikw Cukrowni iAlwy nikt si nie zgasza, byy jednak telefoniczne rozmowy imielimy jako tak nadziej, e nas uratuj. Bya wrd nasgrupa ludzi, ktra nigdzie nie pracowaa. Byli to ludzie przewanie z ulicy Kocielnej, rnego rodzajukombinatorzy. Ludzie ci, ja zobaczyli, e podjedajsamochody ciarowe po ludzi, gromadnie zaczli zbojdoami adowa si na nie. Jest takie przysowie - lepiejle jecha, jak dobrze i - i ci wszyscy kombinatorzy wpierwszej turze gdzie odjechali. W midzy czasie przyjechali przedstawiciele Cukrowni i Alwy, ktrzy swoich pracownikw wprowadzili do hali. Po okazaniu dowodwodeszli z placu - Folksdojcze, Rajzdojcze, Ukraicy. Na posterunku zebrali si rwnie nauczyciele, po tejsegregacji na placu wok Magistratu nie zosta nikt.Porobiy si wieloletnie rodziny i wchony wszystkichobecnych na placu. W kocu tak wyszo, e ci co sizaadowali na samochody, by nie i piechot zostaliwywiezieni do Austrii i Niemiec.

Po okazaniu odpowiedniego dokumentu rzemielniczegodo hali weszli rwnie szewcy, krawcy, stolarze, kowale. Wkocu wypuszczono ludzi z hali, jedni tworzc dugie szeregi

po prawej stronie jezdni z rnymi Bajdokami na plecach, szliw kierunku Cukrowni w Klemensowie, drudzy podobniewygldajcy szli do Alwy w Brodach Maych. WCukrowni otrzymalimy zup, eby si posili, postara sio to gestapowiec - opiekun Cukrowni. Przygotowano dla nasodpowiednie dokumenty i wrcilimy do domu.

Rynek wspczenie Rys. J. Jurczykowski

Jan JurczykowskiWspomnienia Starego Cietrzewia

8/7/2019 Chrzszcz - Luty 2007 (nr 11)

12/12

12

CHRZSZCZ NR 2 (2)

ROZMAITOCI

CERKIEW ZANICIA MATKIBOEJ.

Zainteresowanie naszych czytelnikw dalszymi

losami cerkwi Zanicia Matki Boejspowodowao, spotkanie z Ks. Jarosawem Biryk

proboszczem bigorajskim cerkwi prawosawnej,ktry z ramienia wadz cerkwi prawosawnejzajmuje si rekonstrukcj budynku i terenu cerkwiZanicia Matki Boej.

Z otrzymanych wiadomoci wynika, edokumentacja techniczno budowlana jest wostatnim stadium opracowywania. Zakada ona

powrt do dawnego wygldu tego budynku. Dachzostanie przebudowany. Pokrycie dachowe w

postaci renesansowej dachwki ju zostaozamwione. Na dachu znajd si dwie wiee.Teren zostanie ogrodzony. Powrc na swojemiejsce elazne drzwi prowadzce do

prezbiterium. Wicej szczegw odnoszcych sido architektury podamy po zapoznaniu si zdokumentacj budowlan i konserwatorsk.

Wszystkie zamierzenia uzgadniane s zkonserwatorem zabytkw.

Zamiarem wadz cerkwi jest aby tawitynia bya czynna. Bdzie w niej sprawowanaliturgia. Rwnoczenie byyby w niejeksponowane ikony bdzie wic miaa takecharakter muzeum. Ikony, midzy innymi napisanew XVI i XVII wieku czekaj ju na ekspozycj, narazie zgromadzone w magazynach Urzdu Celnegow Biaej Podlaskiej.

Fundatorem prac bdzie Fundusz Norweski.Odpowiednie wnioski do tego funduszu zostayzoone.

yczymy by wszystkie ambitne

zamierzenia w tym zakresie zostay spenione ibudynek cerkwi powrci do ycia. Szcz Boe!

R.

Niej podajemy opis remontu dokonanego przezksidza Jan Karola Lipowieckiego pod koniec XVIII w.zawartego w kronice Wdziczno ask Maryi w obraziecerkwie szczebrzeskiej parochialnej doznawanych ( za

Piotrem Krasnym);,, I tak ja uczyniem. Zaraz nastpujcej wiosnymajstra z Zamocia Aleksandra Ligajewskiegosprowadziem, kontrakt uczyniem za trzy tysice i staremury rozbiem do szcztu. A wezwawszy na pomocMatk Najwitsz pojechaem do abu do JW. JanaJakuba Ordynata Zamojskiego. Not podaem i zarazotrzymaem asygnacj na 50 000, dico (sownie red.)

pidziesit tysicy cegy z szczebrzeskiej cegielni,czym mocno ucieszony podzikowaem Panu Bogu iMatce Jego Najwitszej. Zachciem ludzi

parochianw (parafian red.) jednych do zwoeniecegy, drugich do brania (kopania red.) fundamentwna nowe mury. Jedni za pienidze, drugie z aski chtnie

brali si do roboty. Wyszy fundamenty z ziemi,rozszerzone na okci osiem. Nie staje ( brakuje red.)cegy, nie staje pienidzy. Wielki kopot, ratas (ktnia red.), szelest midzy ludmi, ktrzy woali: ,,A po co

byo rozwala ? Lepiej byo stare mury poprawi abyoby si i tak stao ( wystarczyo red.). Gryz si ja bidny paroch (proboszcz red.). Stawiam stra przyfundamentach dzienn i nocn, aby co nie wlazo do

rodka cerkwie. Wzywam na ratunek Matki Boskiej.Odwaam si powtrnie jecha do JW. Ordynata, odktrego otrzymuj pocieszn asygnat na 10 000 cegy.Bogu chwaa ! Pozywam si z kahaem ( zarzd gminyydowskiej red.) o zaleg prowizj za lat trzy.Miaem umartwienia ! Cerkiewne mury wyszy w gr

pod gzyms. Kazaem pokrokwie postawi i somposzy (pokry red.).

I tak staa cerkiew przez lat siedem z wielkimurganiem si rnego ludu. Ja jednak nie traciemnadziei i poratunku Matki Boskiej. I nie zawiodem si,

bom od ydw prowizj a z kasy lwowskiej odebra,murw dokoczy, zasklepi, wybieli, dach kaplicenowo pobi gontami. Po tym za instrumentem(dokumentem red.) JW. Biskupa Maksymiliana Rya,Im ks. Bazyli Borowski paroch toplecki, na ten czasdziekan szczebrzeski, w sam dzie UspieniaBohorodycy, nowe mury powici (26 sierpnia red.)

Chrzszcz miesicznik informacyjnyWydawca Stowarzyszenie Przyjaci SzczebrzeszynaRedakcja Zygmunt Krasny, Leszek Kaszyca, Jan Jurczykowski.

Adres : 22-460 Szczebrzeszyn ul. Pl. T. Kociuszki 1E-mail: sps@onet.eu

Pro ekt r sunku Chrz szcza A nieszka Wrbel