w piguce

Reakcje w chemii organicznej

Typy reakcji w chemii organicznej

Reakcje substytucji (podstawienia)

Reakcje addycji (przyczania)

Reakcje eliminacji (odszczepienia)

Reakcje polimeryzacji

Reakcje polikondensacji

Reakcje estryfikacji

Reakcje substytucji (wymiany) substytucji

Reakcja substytucji reakcja chemiczna polegajca na wymianie jednego lub kilku atomw w czsteczce zwizku chemicznego.

Reakcje te mog zachodzi wedug mechanizmu:

rodnikowego (substytucja rodnikowa)

elektrofilowego (substytucja elektrofilowa)

nukleofilowego (substytucja nukleofilowa)

Substytucja rodnikowa

inicjacja

propagacja

terminacja

Substytucja rodnikowa

Przykad: - chlorowanie benzenu, katalizowane wiatem

Przykad: - chlorowanie metanu, katalizowane wiatem

Substytucja elektrofilowa

Przykad: - nitrowanie toluenu

Substytucja nukleofilowa

Sn 1 mechanizm substytucji nukleofilowej jednoczsteczkowej

Substytucja nukleofilowa

Sn 2 mechanizm substytucji nukleofilowej dwuczsteczkowej

Reakcje addycji (przyczania) Reakcja addycji - reakcja chemiczna polegajcej na

przyczeniu jednej czsteczki do drugiej w wyniku czego powstaje tylko jeden produkt, bez adnych produktw ubocznych.

Reakcje te mog zachodzi wedug mechanizmu:

rodnikowego (addycja rodnikowa)

elektrofilowego (addycja elektrofilowa)

nukleofilowego (addycja nukleofilowa)

Addycja rodnikowa

Przykad: - przyczenie bromu do etenu

Addycja elektrofilowa

Przykad: - hydratacja alkenw

Addycja nukleofilowa

Przykad: - tworzenie acetali

Reakcje eliminacji (odszczepienia) Eliminacja - to reakcja chemiczna powodujca

usunicie (wyeliminowanie) atomw lub ich grup z czsteczki bez jednoczesnego przyczenia si innych atomw lub ich grup.

Reakcje te mog zachodzi wedug mechanizmu:

alfa-eliminacja (odszczepienie od tego samego atomu wgla)

beta-eliminacja (odszczepienie od ssiadujcych ze sob atomw wgla )

gamma-eliminacja (odszczepienie od atomw wgla nie ssiadujcych ze sob)

alfa-eliminacja

beta-eliminacja

gamma-eliminacja

Reakcje polimeryzacji Polimeryzacja to reakcja, w wyniku ktrej zwizki chemiczne

o maej masie czsteczkowej zwane monomerami lub mieszanina kilku takich zwizkw reaguj same ze sob, a do wyczerpania wolnych grup funkcyjnych, w wyniku czego powstaj czsteczki o wielokrotnie wikszej masie czsteczkowej od substratw, tworzc polimer, nie powstaj produkty dodatkowe.

Reakcje polikondensacji (kondensacji)

Polikondensacja - reakcja polimeryzacji, przebiegajca stopniowo i z wydzieleniem niskoczsteczkowego produktu ubocznego (np. wody, metanolu).

Reakcje estryfikacji

Estryfikacja - reakcja chemiczna w wyniku ktrej powstaj estry.

Reakcje te mog by katalizowane przez:

kwas

zasad

Reakcja estryfikacji

Przebieg katalizowanej silnym kwasem mineralnym estryfikacji

wedug Fishera wyglda nastpujco:

Reakcja estryfikacji

Przykad: - estryfikacja kwasu octowego etanolem