CDR Brwinow E-biuletyn Informacyjny CDRKwiecień Konkurs fotograficzny „Rolnictwo to moja pasja”...

WYDARZENIA W CDR

2

ZAPROSZENIA

7

WARTO SKORZYSTAĆ

9

WARTO ZAPAMIĘTAĆ

11

WARTO PRZECZYTAĆ

18

PRAWO

26

IMPREZY PROMOCYJNE WODR

5

W TYM NUMERZE:

Pełnych radości i pokoju Świąt Wielkiej Nocy

oraz wiele pomyślności i sukcesów Ŝyczy Redakcja

E-biuletyn

Informacyjny CDR Kwiecień 2011

Rok III Nr 4/34/

− Szkolenie uzupełniające dla doradców rolnośrodowiskowych − Nowy nabór wniosków dla „młodych rolników” − Zmiany w "Programie rolnośrodowiskowym" − Rynek mleka − Ascophyllum nodosum – francuskie doświadczenia perspektywą

dla polskiego rolnictwa

CDR

Brwinow

L.P. NAZWA I RODZAJ

FORMY EDUKACYJNEJ

DATA

I MIEJSCE

ZGŁOSZENIA

I INFORMACJE

1.

Szkolenie dla ekspertów przyrodniczych dla działania „Program rolnośrodowiskowym”

7-9 kwietnia

CDR Brwinów

CDR Brwinów BoŜena Krześniak 22/729 66 34 wew.146 [email protected] Ewa Tyszka 22/ 729 66 34 wew.107 [email protected]

2.

Zasada wzajemnej zgodności - wymogi i normy / szkolenie internetowe/

11-22 kwietnia

CDR Brwinów

CDR Brwinów Anna Korczykowska Renata Koczkodaj Janina Dąbrowska [email protected] [email protected] [email protected] 22/ 729 66 34 wew.130, 108

3.

Szkolenie dla kandydatów na doradców rolnośrodowiskowych

Cz. II.

15-16 kwietnia

18-19 kwietnia

CDR Brwinów BoŜena Krześniak 22/729 66 34 wew.146 [email protected] Justyna Zdunek 22/ 729 66 34 wew.107 [email protected]

4.

XIV Małopolska Giełda Agroturystyczna

9-10 kwietnia

CDR O/Kraków

CDR O/Kraków ElŜbieta Dziasek [email protected] 12/424-05-13

5.

III Międzynarodowe Targi Turystyki Wiejskiej AGROTRAVEL

15-17 kwietnia

Targi Kielce, Kielce CDR O/Kraków ElŜbieta Dziasek [email protected] 12/424-05-13

6.

RóŜnicowanie w kierunku działalności nierolniczej /szkolenie/

15 kwietnia

CDR O/Kraków CDR O/Kraków Rafał Galiak [email protected] 12/424-05-07

E -BIULETYN INFORMACYJNY CDR— NR 4 /34 /2011

WYDARZENIA W CDR

Str. 2

L.P.

NAZWA I RODZAJ

FORMY EDUKACYJNEJ

DATA

I MIEJSCE

ZGŁOSZENIA

I INFORMACJE

7.

V Doroczne Seminarium dla doradców współpracujących z LGD „System wsparcia LGD we wdraŜaniu Osi IV PROW na lata 2007-2013”

seminarium + wyjazd studyjny na Słowację

4-8 kwietnia

CDR O/Kraków

CDR O/Kraków Jadwiga Nowakowska 12/ 424 05 25 [email protected]

8.

Rozwój i wsparcie przedsiębiorczości w gospodarstwie rolnym

seminarium

19-20 kwietnia CDR O/Kraków

CDR O/Kraków Joachim Kempka, SPR 12/ 424 05 07 [email protected]

9.

Wykorzystanie komputera i Internetu w gospodarstwie rolnym

4-5 kwietnia 6-7 kwietnia

11-12 kwietnia 13-14 kwietnia CDR O/Poznań

CDR O/Poznań Oskar Wysocki 61/ 823 20 81 wew.167 [email protected] K. śok , 61/ 823 20 81 wew.124. [email protected]

10.

Program Rolnośrodowiskowy- kurs

15-20 kwietnia CDR O/Poznań

CDR O/Poznań Iwona Świechowska 61/ 823 20 81 wew.156 [email protected]

11

Integrowana ochrona roślin (współpraca z IOR IB-Poznań

27-29 kwietnia CDR O/Poznań

CDR O/Poznań Iwona Kajdan – Zysnarska 61/ 823 20 81 wew.136 [email protected]

12

Przetwórstwo zboŜowych surowców rolniczych na poziomie gospodarstwa, produkt lokalny i mała przedsiębiorczość”.

Kwiecień – 1

Maj - 2 Czerwiec – 2

CDR O/Radom

CDR O/Radom B. Sałata, A. Śliwa 48/ 365 69 35 [email protected] Zgłoszenia do ZMiKD


WYDARZENIA W CDR

Str. 3

Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie organizuje, w dniach 28 kwietnia - 15 maja 2011 r. szkolenie uzupełniające dla doradców rolnośrodowiskowych z zakresu "Zmiany w Programie rolnośrodowiskowym w ramach PROW 2007-2013”. Konieczność przeprowadzenia szkolenia uzupełniającego wynika ze zmian przepisów dotyczących działania „Program rolnośrodowiskowy” .

Grupa docelowa Do udziału w szkoleniu zapraszamy doradców wpisanych na listę doradców rolnośrodowiskowych w Bazie doradców na stronie internetowej CDR/www.cdr.gov.pl/

Uczestnikami szkolenia mogą być wyłącznie osoby posiadające komputer z dostępem do Internetu oraz skrzynkę poczty elektronicznej. Zakres tematyczny i warunki zaliczenia szkolenia Szkolenie składa się z 2 modułów. Szkolenie zostanie zakończone testem on-line, po kaŜdym module. Warunkiem uzyskania zaświadczenia o ukończeniu szkolenia jest: − zaliczenie co najmniej 90% zagadnień objętych programem szkolenia − wpłacenie 20 zł (obsługa administracyjna szkolenia) na konto CDR nr:

09 1010 1010 0089 5013 4100 0000 z dopiskiem „Szkolenie uzupełniając DR”, nie później niŜ do ostatniego dnia szkolenia.

Dostępność i czas trwania szkolenia Szkolenie będzie dostępne na stronie internetowej Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie: www.cdr.gov.pl - kursy e-learning. Rekrutacja

Szkolenie odbędzie się w terminie 28 kwietnia - 15 maja 2011 r. KaŜdy doradca rolnośrodowiskowy otrzyma indywidualne zaproszenie na adres mailowy, który znajduje się w bazie doradców.

Wsparcie dla uczestników Podobnie jak w poprzednich kursach online łączność uczestników szkolenia odbywać się będzie poprzez e-mail i kontakt telefoniczny (22 729 66 34 – 38 wew. 130) z tutorami: Renata Koczkodaj – [email protected]; Anna Korczykowska – [email protected]. Po zakończeniu kursu uczestnicy proszeni są o przesłanie oceny szkolenia w Ankiecie ewaluacyjnej. Wzór ankiety będzie dostępny na stronie internetowej: www.cdr.gov.pl przy temacie kursu. Informacje organizacyjne: Janina Dąbrowska 22/729 66 34 wew. 106, [email protected]

SZKOLENIE UZUPEŁNIAJĄCE „ZMIANY W PROGRAMIE ROLNOŚRODOWISKOWYM

W RAMACH PROW 2007-2013”

Str. 4



Str. 5


3 kwietnia Wiosenne Targi Rolno – Ogrodnicze AGROMARSZ

Centrum Edukacyjno-Wystawowe Marszew

WODR Poznań

62/ 742 73 59, 62/ 742 73 70, [email protected]

9 kwietnia Forum-Targi Pszczelarskie

Centrum Wystawowo-Szkoleniowe Sielinko

WODR Poznań

61/ 447 36 58, [email protected]

9 kwietnia XIV Spotkania Tradycji Wielkanocnych Ziemi Kłodzkiej

Wojbórz gm. Kłodzko

PZD Kłodzko

74/ 867 38 01

9 kwietnia Turniej Szachowy

PODR Gdańsk, Oddział Strzelino

59/ 847-12-88, fax 59/ 847-12-81, [email protected]

9-10 kwietnia Targi Ogrodnicze Wiosna 2011 w Strzelinie

PODR Gdańsk, Oddział Strzelino


16 kwietnia Jarmark Wielkanocny

KPODR Minikowo

56/ 611 09 04, [email protected]

16-17 kwietnia AGRO - TARGI 2011

Stara Łubianka

WODR Poznań

723 678 056, [email protected]


Str. 6


16-17 kwietnia IV Targi Ogrodnicze oraz Zawody w powoŜeniu

Lubań k/Kościerzyny

PODR Gdańsk


16-17 kwietnia XIX Targi Rolne AGROTECHNIKA 2011 oraz Konkurs ,,Maszyna Targó-w’’

ŁODR Bratoszewice

42/ 719-89-28 (29), fax 42/ 719-66-99, [email protected]; www.lodr-bratoszewice.pl

30 kwietnia Turniej Koła Gospodyń Wiejskich

Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku

tel. 58/ 326-39-14; tel. 58/ 326-39-17; [email protected], [email protected]

kwiecień Pomorski Stół Wielkanocny

Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku, Oddział Stare Pole

55/ 270 11 00, 55/ 270-11-08, 55/ 270-11-43; 693 970 911, [email protected], [email protected]

kwiecień VI Dolnośląskie Forum Agroturystyczne

DODR Wrocław

74/ 852 20 21

Kwiecień Konkurs fotograficzny „Rolnictwo to moja pasja”

W-MODR, Olsztyn

89/ 535-76-84 wew. 46, [email protected]

kwiecień-czerwiec Regionalny Konkurs Fotograficzny „Najciekawszy Obiekt Przyrody”

W-MODR , Olecko

87/ 520-30-31 wew. 27, m.kuczyń[email protected]

kwiecień Prezentacja tradycyjnych stołów wielkanocnych, palm i pisanek,

Wojewódzki konkurs: „Najładniejszy koszyczek wielkanocny”

DODR we Wrocławiu, 71/ 339 80 21

kwiecień „Biesiada Wielkanocna”

OODR Łosiów

77/ 412 53 27 wew.259, [email protected]

Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (OTOP) zaprasza na seminarium pt.

„Biopaliwa ratunkiem dla klimatu czy zagroŜeniem dla przyrody?”

Termin: 5 kwietnia 2011.

Miejsce spotkania:

w budynku Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie, przy ulicy Dobrej 56, w sali 256.

Seminarium ma na celu prezentację planów rozwoju produkcji biopaliw, ich znacze-nia dla przeciwdziałania zmianom klimatycznym, rozwoju wybranych gałęzi gospo-darki oraz ryzyka dla przyrody związanego ze wzrostem powierzchni upraw roślin energetycznych.

Prelekcje zostaną podzielone na dwie sesje: perspektywę europejską oraz perspekty-wę krajową. Prezentacje będą wygłaszane przez przedstawicieli Komisji Europejskiej, instytucji rządowych, krajowych i międzynarodowych placówek naukowych oraz or-ganizacji pozarządowych. Prelegenci, wraz z uczestnikami seminarium, spróbują od-powiedzieć na następujące pytania:

∗Jak sprostać jednemu z głównych wyzwań współczesnych czasów, jakim jest narastające tempo zmian klimatycznych?

∗Czy jest moŜliwe ograniczenie emisji CO2 w transporcie poprzez zastąpienie pa-liw kopalnianych biopaliwami?

∗Czy jest moŜliwy taki rozwój energii odnawialnej, aby nie odbywał się on kosz-tem przyrody, produkcji Ŝywności i innych funkcji ekosystemów?

∗Seminarium będzie równieŜ okazją do podjęcia dyskusji na temat przyszłego rozwoju energii ze źródeł odnawialnych.

Pełna informacja na temat seminarium na stronie OTOP (www.otop.org.pl)

ZAPROSZENIA

Biopaliwa ratunkiem dla klimatu czy zagroŜeniem dla przyrody?

/ seminarium dla doradców/


Str. 7

INSTYTUT HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN —PIB

SESJE TEMATYCZNE: nowe gatunki objęte ustawą o nasiennictwie, wprowadzone w załączniku 1 ustawy z dnia 20 listopada 2009 r.,

−morfologia nasion motylkowatych roślin uprawnych,

−identyfikacja nasion niektórych gatunków traw,

−prezentacja poletek doświadczalnych

ZGŁOSZENIA PRZYJMUJE: Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Sekcja Promocji i Szkoleń, Radzików Telefon: (22) 733 46 09, Fax: (22) 725 47 17

Miejsce szkolenia: Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB w Radzikowie, Radzików, 05 -870 Błonie ,

ZAPROSZENIA

Konferencja naukowo-szkoleniowa

„NASIENNICTWO I OCHRONA ZIEMNIAKA”

Termin: 19-20 maja

Tematyka:

− produkcja ziemniaka, w tym nasienna, uwarunkowania ekonomiczne, − agrofagi ziemniaka, występowanie, reakcja odmian, zachodzące zmiany,

zwalczanie, − diagnostyka patogenów, − agrotechnika nasienna, − środki ochrony roślin, zachodzące zmiany, skuteczność działania, − producenci, dystrybutorzy środków ochrony roślin.

Miejsce szkolenia: Hotel Jan, Centrum Konferencyjne, Darłowo – Darłówko Wschodnie

ZGŁOSZENIA PRZYJMUJE: Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Telefon: (94) 342 30 31 (centrala), Fax: (94) 7342 70 28

Seminarium specjalistyczne

„NASIONOZNAWSTWO MOTYLKOWATYCH ROŚLIN UPRAWNYCH ORAZ TRAW”

Termin: 24-25 maja

Str. 8


WARTO SKORZYSTAĆWARTO SKORZYSTAĆWARTO SKORZYSTAĆWARTO SKORZYSTAĆ

Od 26 kwietnia nowy nabór wniosków dla „młodych rolników”

Ubiegłoroczny nabór wniosków o przyznanie premii "młodym

rolnikom" prowadzony przez ARiMR od 17 sierpnia, cieszył się bardzo

duŜym zainteresowaniem. Chętnych do otrzymania takiego wsparcia

było tak wielu, Ŝe w trakcie przyjmowania wniosków o tę pomoc

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Marek Sawicki, zwiększył

dwukrotnie limit środków finansowych przewidzianych dla

poszczególnych województw na 2010 rok. Dzięki tej decyzji premię na

samodzielne rozpoczęcie gospodarowania mogło otrzymać ponad 10

tys. "młodych rolników". Po zakończeniu naborów we wszystkich

województwach okazało się, Ŝe chętnych do otrzymania takiego wsparcia było prawie 12,9 tys. osób.

ToteŜ, aby umoŜliwić wszystkim, którzy złoŜyli wnioski o premie w ubiegłym roku skorzystanie z

takiego wsparcia Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmienił dotychczas obowiązujące rozporządzenie

o podziale środków umoŜliwiając otrzymanie premii na "Ułatwianie startu młodym rolnikom"

wszystkim, którzy złoŜyli takie wnioski w ubiegłym roku i spełniają warunki do jej przyznania.

W nowelizacji rozporządzenia o podziale środków PROW na lata 2007 - 2013 zaproponowano, Ŝe wszyscy wnioskodawcy z 2010 r., którzy spełniali warunki do przyznania premii dla "młodych rolników", a otrzymali decyzje odmowne ze względu na brak środków finansowych, będą mogli otrzymać wnioskowaną pomoc, pod warunkiem, Ŝe nadal spełniają wymagania określone w przepisach. ARiMR wyśle do nich pismo, w którym zapyta, czy "młody rolnik" zainteresowany jest w dalszym ciągu otrzymaniem wsparcia. Po otrzymaniu pozytywnej odpowiedzi, wydana wcześniej decyzja o odmowie przyznania pomocy, zostanie przez ARiMR uchylona i wniosek o wsparcie będzie poddany weryfikacji, zgodnie z obowiązującymi procedurami.

W tym roku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie przyjmowała wnioski

o przyznanie pomocy z działania "Ułatwianie startu młodym rolnikom" od 26 kwietnia do 24

czerwca. Termin ten ogłosił Tomasz Kołodziej, Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji

Rolnictwa za pośrednictwem portalu internetowego Agencji oraz dziennika o zasięgu

ogólnopolskim. Szacuje się, Ŝe "młodych rolników" zainteresowanych otrzymaniem pomocy

w tegorocznym naborze będzie, podobnie jak w ubiegłym roku, bardzo wielu. Tym bardziej jest to

prawdopodobne, Ŝe nowe rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, określające tegoroczne

zasady przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Ułatwianie startu młodym rolnikom",

wprowadza bardzo korzystne zmiany dla rolników. MoŜliwe staje się bowiem uzyskanie pomocy przez

WSZYSTKICH MŁODYCH ROLNIKÓW, którzy juŜ prowadzą gospodarstwa rolnicze, bez względu na

sposób ich nabycia, o ile od rozpoczęcia działalności rolniczej do dnia złoŜenia wniosku o przyznanie

pomocy nie upłynie więcej niŜ 12 miesięcy, a do momentu wydania decyzji o przyznaniu pomocy -

nie więcej niŜ 18 miesięcy. Zmiana rozporządzenia o podziale środków PROW na lata 2007 - 2013,

jak i nowelizacja zasad przyznawania pomocy "młodym rolnikom" obowiązująca od marca br. jest

o tyle istotna, Ŝe wielu z tych którzy starali się o premie w ubiegłym roku, zostało wskazanych jako

następcy przez producentów rolnych, posiadających postanowienia o spełnianiu warunków do

przyznania renty strukturalnej w naborze z 2010 roku.

Str. 9


WARTO SKORZYSTAĆWARTO SKORZYSTAĆWARTO SKORZYSTAĆWARTO SKORZYSTAĆ

Od 26 kwietnia nowy nabór wniosków dla „młodych rolników”

A to rodzi kolejne konsekwencje, bowiem w przypadku rolników, którzy otrzymali decyzje

o wypełnieniu kryteriów do otrzymania renty strukturalnej, warunkiem umoŜliwiającym

przyznanie im takiej renty, jest uzyskanie przez ich następców wsparcia na "Ułatwianie startu

młodym rolnikom" i przekazanie gospodarstwa w terminie 9 miesięcy od daty otrzymania

postanowienia. Tak więc dzięki wprowadzonym zmianom mogą skorzystać zarówno przyszli

"renciści strukturalni", jak i młodzi rolnicy.

Znowelizowane rozporządzenie o przyznaniu wsparcia z działania "Ułatwianie startu młodym

rolnikom" zmienia równieŜ tryb przyznawania pomocy. Nowe zasady określają, Ŝe kaŜdy wniosek

będzie poddawany ocenie punktowej według następujących trzech kryteriów: powierzchni

uŜytków tworzonego gospodarstwa, kwalifikacji zawodowych wnioskodawcy oraz stopy

bezrobocia w powiecie, w którym znajduje się gospodarstwo. O kolejności przyznawania pomocy

będzie decydowała suma przyznanych punktów, a nie jak dotychczas kolejność złoŜenia

kompletnego i poprawnego wniosku.

Pomoc z działania "Ułatwianie startu młodym rolnikom" kierowana jest do rolników, którzy nie

przekroczyli 40 roku Ŝycia a planują gospodarowanie lub juŜ gospodarują na własny rachunek.

Mogą oni skorzystać z jednorazowej premii w wysokości 75 tysięcy zł. Warunek - muszą

legitymować się wykształceniem gwarantującym dobre przygotowanie do zawodu rolnika lub

odpowiednim staŜem pracy w rolnictwie. Istnieje takŜe moŜliwość uzupełnienia wykształcenia

w ciągu trzech lat od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy. Nie zmieniły się równieŜ

w porównaniu z zeszłorocznym naborem wniosków warunki przyznawania pomocy na

"Ułatwianie startu młodym rolnikom" dotyczące wymaganej powierzchni uŜytków rolnych

przejmowanych lub nowotworzonych gospodarstw. Do otrzymania wsparcia kwalifikują się te

gospodarstwa, których wielkość jest co najmniej równa powierzchni średniej wielkości

gospodarstwa w kraju i nie jest większa niŜ 300 ha. W przypadku województw, w których

średnia powierzchnia gospodarstwa jest niŜsza od średniej powierzchni gospodarstwa w kraju,

czyli (lubelskiego, łódzkiego, małopolskiego, mazowieckiego, podkarpackiego, śląskiego

i świętokrzyskiego), spełnienie warunku posiadania gospodarstwa o odpowiedniej powierzchni

uŜytków rolnych zostało rozłoŜone w czasie. Najpierw w ciągu 180 dni od otrzymania decyzji

o przyznaniu pomocy gospodarstwo "młodego rolnika" musi osiągnąć wielkość średniej

wojewódzkiej, a następnie w ciągu trzech lat wielkość średniej krajowej.

Dotychczas pomoc z PROW 2007-2013 została przyznana ponad 16,2 tys. "młodych rolników".

Do dyspozycji chętnych pozostaje jeszcze ponad 550 mln zł.

Źródło: www.arimr.gov.pl

Str. 10


WARTO ZAPAMIĘTAĆWARTO ZAPAMIĘTAĆWARTO ZAPAMIĘTAĆWARTO ZAPAMIĘTAĆ

Str. 11

Rynek mleka Opracowanie – Łukasz Laskowski, CDR Brwinów

Miniony rok rolnicy zajmujący się produkcją mleka powinni wspominać dobrze.

Po trudnej sytuacji jaka panowała od jesieni 2008 roku, na rynek w 2010 r powróciła hossa,

która trwa do tej pory. Przez cały 2010 r. notowania mleka rosły osiągając na koniec roku

119,09 zł/hl. Równie dobrze rozpoczął się bieŜący rok. Średnie krajowe ceny w styczniu

wyniosły 116,95 zł/hl i były o 2,14 zł/hl niŜszy niŜ w ostatnim miesiącu 2010 roku.

Tradycyjnie juŜ najwyŜsze stawki utrzymywały się na Podlasiu gdzie średnio za mleko

płacono 1,23 zł/l o 2 gr mniej niŜ miesiąc wcześniej. Podobnie jak w grudniu wysokimi

stawkami mogli cieszyć się rolnicy z województwa kujawsko-pomorskiego i mazowieckiego.

Otrzymywali oni za litr dostarczonego surowca odpowiednio 1,18 zł, 1,17 zł. Stawki w woj

kujawsko-pomorskiego w porównaniu z miesiącem wcześniejszym wzrosły o 1 gr/l natomiast na

Mazowszu spadły o 6 gr/l.

NajniŜsze ceny podobnie jak w zeszłym roku utrzymywały się w dwóch południowych

województwach małopolskim i podkarpackim. W styczniu średnia cena litra mleka wyniosła

0,96 zł (+4 gr) i 1,04 zł (+3 gr). Jednoczenie województwo małopolskie zostało ostatnim rejonem,

w którym za dostarczony surowiec rolnicy otrzymywali poniŜej złotówki za litr.

W lutym średnie notowania powróciły do poziomu z grudnia 2010 r i wyniosły 118,78 zł/

hl (-0,31 zł/hl) i o 1,83 zł/hl więcej niŜ w styczniu. Jednak w ciągu tych dwóch miesięcy

nastąpiły spore zmiany w cennikach w poszczególnych województwach.

NajwyŜsze stawki za mleko nadal obowiązywały w woj podlaskim, gdzie rolnicy

otrzymywali 1,24 zł/l (+1gr). O 3 gr mniej otrzymywali rolnicy z województwie kujawsko-

pomorskiego litr mleka kosztował 1,21 zł (+3 gr). Na niewiele mniej mogli liczyć producenci

z woj warmińsko-mazurskiego, lubuskiego gdzie za mleko płacono 1,19 zł oraz świętokrzyskim

1,18 zł (+2 gr). W województwie mazowieckim nie nastąpiły zmiany w cennikach i nadal płacono

1,17 zł/l. NajniŜsze ceny tradycyjnie utrzymywały się na południu kraju, jednak zaszły tu

zmiany. O ile w Małopolsce nadal stawki był najniŜsze i wynosiły 0,99 zł/l (+3 gr), rolnicy

z województwa podkarpackiego mogli w lutym cieszyć się wzrostem ceny o 6 gr do 1,1 zł/l.

Natomiast na Dolnym Śląsku ceny ukształtowały się na poziomie 1,08 zł/l było to o 1 gr wyŜsze

niŜ miesiąc wcześniej jednak aŜ o 14 gr mniej niŜ w grudniu zeszłego roku.



Str. 12

Rynek mleka Opracowanie – Łukasz Laskowski, CDR Brwinów

Wykres 1. Średnie ceny skupu mleka od grudnia 2010 r. do lutego 2011 r. w zł/l. (Źródło: MinRol)

Po cięŜkim sezonie 2009/2010 sytuacja na rynku wyraźnie się poprawiła. Od początku

kwietnia 2010 ceny rosły zapewniając coraz większą dochodowość produkcji. Wzrost cen był

powiązany ze spadkiem produkcji mleka w trzech pierwszych kwartałach 2010. Po

wyhamowaniu trendu spadkowego, mimo mniejszego pogłowia krów, dostawy do mleczni

zaczęły rosnąć. Wiązało się to z poprawą wydajności mlecznej oraz koncentracja produkcji

w bardziej wydajnych gospodarstwach na Mazowszu, Podlasiu i w Wielkopolsce. W grudniu

2010 roku na terenie tych województw znajdowało się 50 % krajowego pogłowia krów.

Drugim czynnikiem wpływającym na wzrost cen była poprawa sytuacji ekonomicznej na

światowych rynkach, która pozwoliła mleczarniom na rozwój produkcji.

Kończący sezon sprawia, Ŝe zaczynamy zastanawiać się jaki będzie kolejny. Z jednej

strony duŜo elementów wskazuje, Ŝe powinno być dobrze, z drugiej rosnąca produkcja oraz ceny

w UE, stwarzają obawy czy nie powtórzy się sytuacja z lat wcześniejszych. Szczególnie, Ŝe

terminowy rynek towarów Ŝywnościowych znajduję się w kręgu zainteresowań spekulantów,

którzy mogą spowodować pojawienie się kolejnego kryzysu.


PO

LSK

A

Doln ośląskie

Kujaw

sk o-pomorskie

Lubelskie

Ł ódzkie

Ma łopolskie

Mazow

ie ckie

Podkarpac kie

Podlaskie

Po m

orskie

Śląskie

Św

iętokrzy skie

Warm

ińsko-maz urskie

Wi elkopolskie

Zachodn iopomorskie

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2

1,41,19

1,08

1,21 1,191,12

0,99

1,171,1

1,241,15 1,14 1,18 1,19

1,14 1,17

Grudzień 2010

Styczeń 2011

Luty 2011


Str. 13

Zmiany w "Programie rolnośrodowiskowym"

Rolnicy, którzy juŜ otrzymują wsparcie w ramach "Programu

rolnośrodowiskowego" finansowanego zarówno z PROW 2004 -

2006 jak i PROW 2007 - 2013, a takŜe ci którzy chcieliby po raz

pierwszy skorzystać z pomocy oferowanej z tego Programu, mogą

juŜ składać wnioski do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji

Rolnictwa. Termin ich przyjmowania jest taki sam jak w przypadku

dopłat bezpośrednich za 2011 r. Czyli wnioski o przyznanie pomocy

z działania "Program rolnośrodowiskowy" moŜna składać od

15 marca do 16 maja, a takŜe od 17 maja do 10 czerwca 2011 r., z tym, Ŝe złoŜenie wniosku

w tym drugim terminie spowoduje, Ŝe naleŜne rolnikowi płatności będą obniŜone o 1% za kaŜdy

roboczy dzień opóźnienia. W tym roku (podobnie jak w roku ubiegłym) o wsparcie z "Programu

rolnośrodowiskowego" moŜna ubiegać się wypełniając jeden formularz. Pozwala on wystąpić

jednocześnie o płatności bezpośrednie, dopłaty ONW, "Płatności rolnośrodowiskowe", "płatności

do cukru" oraz np. dopłaty do hodowli krów czy owiec.

"Program rolnośrodowiskowy" to wsparcie dla rolników, którzy prowadzą działalność

produkcyjną w szczególnych warunkach i z dbałością o ochronę i zasobów środowiska

naturalnego. Chodzi tutaj na przykład o prowadzenie działalności rolniczej metodami

ekologicznymi, czyli bez uŜycia sztucznych nawozów, czy ochronę zagroŜonych wymarciem

zwierząt gospodarskich, czy zagroŜonych wyginięciem roślin. Program ten słuŜy teŜ temu by

działalność rolnicza pozwalała jednocześnie chronić zagroŜone wyginięciem ptaki i ich siedliska

znajdujące się na obszarach Natura 2000 jak i poza nimi. Cały "Program rolnośrodowiskowy"

obejmuje obecnie 9 pakietów, a w kaŜdym z nich moŜe być od kilku do nawet kilkunastu

wariantów. Istotne jest teŜ to, Ŝe decydując się na wprowadzenie danego wariantu w pakiecie

Programu rolnośrodowiskowego i otrzymując naleŜne wsparcie, rolnik musi przez pięć lat

prowadzić zadeklarowane działania. W innym przypadku będzie musiał zwrócić otrzymaną

pomoc.

W tym roku zmieniły się nieco przepisy dotyczące przyznawania wsparcia w ramach "Programu

rolnośrodowiskowego". Minister Rolnictwa w rozporządzeniu regulującym zasady i warunki

przyznawania wsparcia z tego Programu wprowadził ograniczenie dostępu do pakietu 3.

"Ekstensywne trwałe uŜytki zielone". Zmiana polega na tym, Ŝe rolnicy przystępujący do

programu rolnośrodowiskowego od 2011 r. będą mogli podjąć się realizacji tego pakietu jedynie

na obszarach Natura 2000. Dobrą informacją dla beneficjentów pakietu 7. "Ochrona

zagroŜonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie" jest zmiana dotycząca podwyŜszenia

limitów zwierząt, które mogą zostać objęte wsparciem rolnośrodowiskowym. W pakiecie tym

zmieniono sposób naliczania płatności. Według znowelizowanych zasad wsparcie będzie

wypłacane w oparciu o faktyczną liczbę posiadanych przez rolnika zwierząt, a w przyznawanej

płatności nie będzie uwzględniany stan średnioroczny zwierząt.



Str. 14

Zmiany w "Programie rolnośrodowiskowym"

Inną waŜną zmianą jest podwyŜszenie stawki płatności w

pakiecie 8. Ochrona gleb i wód na gruntach zagroŜonych

erozją. Wprowadzenie wymogu w ramach wzajemnej

zgodności według którego co najmniej 40% gruntów ornych

na obszarach zagroŜonych erozją wodną ma pozostać pod

okrywą zimową, spowodowało, Ŝe beneficjenci korzystający z

tego pakietu muszą wyłączyć taką powierzchnię z płatności

rolnośrodowiskowej. W ten sposób otrzymali by mniej

pieniędzy, aby więc zrekompensować rolnikom zmniejszenie takiej dopłaty, od

2011 roku stawka za realizację pakietu 8 na terenach zagroŜonych erozją wodną została

podwyŜszona.

Zostały teŜ wprowadzone zmiany w zasadach ubiegania się o wparcie w ramach pakietu

2. "Rolnictwo ekologiczne". Zgodnie z nimi w wariantach dotyczących upraw

sadowniczych moŜliwe jest zakładanie sadów i upraw winorośli na gruntach

niezmeliorowanych oraz tam gdzie istnieje system melioracji dostosowany do tego

rodzaju upraw. Zmiana ta dotyczy rolników, którzy przystępują do programu od

2011 roku oraz tych, którzy realizują juŜ "Program rolnośrodowiskowy", ale dotychczas

nie składali wniosku o płatność do upraw sadowniczych.

Nowe przepisy ułatwiają otrzymanie płatności rolnośrodowiskowych związanych

z ochroną ptaków i ich siedzib. Od tego roku moŜliwe jest takŜe wykonanie

dokumentacji przyrodniczej w tym samym roku, w którym składany jest wniosek.

Nowelizacja przepisów wprowadziła teŜ pewne zmiany w zakresie rozszerzania

zobowiązania rolnośrodowiskowego. Dotychczas rolnik, który otrzymywał juŜ wsparcie

z działania "Program rolnośrodowiskowy" mógł starać się o dodatkową pomoc w ramach

trzech pakietów - 4, 5 i 7. Od 2011 roku będzie moŜliwe dołączenie do tej listy pakietu

6. "Ochrona zagroŜonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie" jako dodatkowego

w drugim lub trzecim roku trwania zobowiązania rolnośrodowiskowego.

Źródło: www.arimr.gov.pl



Str. 15

Ascophyllum nodosum – francuskie doświadczenia perspektywą


Opracowanie – Anna Rogowska

Od stuleci bretońscy rolnicy wykorzystywali Ŝyjące w wodach Atlantyku wodorosty do

nawoŜenia pól uprawnych. Osiągali oni doskonałe rezultaty włączając algi do tradycyjnej

agrotechniki. Brunatnice, które stanowiły główny składnik „nawozu” są niezwykle zasobnym

źródłem substancji fizjologicznie czynnych stymulujących rośliny do aktywacji odŜywiania

mineralnego, fotosyntezy i przyrostu biomasy. Dzięki ich zastosowaniu francuscy rolnicy

uzyskiwali wyŜsze plony duŜo lepszej jakości. Doświadczenia Bretończyków skłoniły naukowców

i producentów nawozów oraz środków pomocniczych stosowanych w rolnictwie, do poszukiwań

innowacyjnych rozwiązań agrotechnicznych opartych na bazie

filtratów z wodorostów, które spowodowałyby ekspresję

potencjału plonotwórczego.

Stwierdzono, Ŝe najbardziej obiecującym rozwiązaniem

jest wykorzystanie Ascophyllum nodosum, brunatnic

rosnących w strefie pływów, które są nieustannie naraŜone na

dynamiczne zmiany środowiska. Stanowią one niezwykle bogate

źródło substancji fizjologicznie aktywnych – oligosacharydów,

witamin, aminokwasów i fitohormonów. Bardzo interesujący jest sposób pozyskiwania tych

wodorostów, który zasadniczo nie zmienił się od stuleci. Zbieracze alg, nazywani goemoniers ,

muszą posiadać stosowaną licencję, która uprawnia ich do wykonywania zawodu. Zbiory

brunatnic trwają od połowy marca do października. W trakcie odpływu goemoniers zbierają algi

do duŜych siatek, do których przyczepiają pływaki. Po przypływie boje unoszą wypełnione sieci

na powierzchnię wody i wyławiane są z łodzi i kutrów. Surowiec z zachowaniem maksymalnego

czasu 24 godzin od zbioru trafia do fabryki, w której zostaje oczyszczony z piasku, kamieni,

muszli i wypłukany z soli morskiej. Po dokładnym oczyszczeniu rośliny Ascophyllum nodosum

są rozdrabniane. Proces homogenizacji polega na mechanicznym rozdrobnieniu, bez uŜycia

wysokich temperatur czy chemicznych odczynników, co mogłoby spowodować zdezaktywowanie

substancji fizjologicznie czynnych. Z jednego kilograma alg otrzymywany jest 1 kilogram

homogenatu, który stanowi podstawę produkcji fizjoaktywatorów.



Str. 16




Wieloletnie doświadczenia produkcyjne pozwoliły na opracowanie wyjątkowej

opatentowanej technologii, która zapewnia pozyskanie fizjologicznie aktywnych

składników z surowca i ich transfer do produktu końcowego, zachowanie wysokiej

aktywności fizjologicznej wszystkich składników i ich maksymalną koncentrację

uzyskiwaną w procesie filtracji oraz zróŜnicowanie rodzajów filtratów w zaleŜności od

potrzeb konkretnych upraw.

Zanim końcowy produkt trafi do rolnika, poddawany jest wielu badaniom

laboratoryjnym, których celem jest zagwarantowanie utrzymania najwyŜszej jego

jakości, a przez to maksymalnych walorów uŜytkowych. Producent fizjoaktywatorów

prowadzi liczne badania nie tylko we własnym supernowoczesnym laboratorium, ale teŜ

współpracuje z wieloma ośrodkami naukowo-badawczymi i uniwersytetami, których

badania potwierdziły wpływ filtratów z Ascophyllum nodosum na wzrost plonowania

upraw. Badania te pozwoliły takŜe zidentyfikować najbardziej aktywne składniki

i określić ich rolę w stymulacji kluczowych dla roślin procesów fizjologicznych.

Po udokumentowaniu wysokiej aktywności produktów w warunkach

laboratoryjnych bardzo duŜą wagę przykłada się do potwierdzenia skuteczności

preparatów w warunkach polowych poprzez prowadzone w róŜnych krajach i w róŜnych

uprawach wieloletnie doświadczenia wdroŜeniowe. Te doświadczenia pozwalają na

optymalne dostosowanie składu produktów, ich dawkowania oraz terminów stosowania



Str. 17




Fizjologicznie aktywne składniki homogenatu zwiększają pobieranie składników

pokarmowych przez rośliny poprzez stymulację aktywności enzymów biorących udział

w procesach odŜywiania roślin. Zawarty w filtracie oligosacharyd /mannitol/ aktywuje

reduktazę azotanową. Enzym ten odgrywa waŜną rolę w asymilacji azotu – głównego

składnika kształtującego plon. Poprzez zastosowanie preparatów opartych na

homogenacie zwiększa się pobieranie takŜe innych makroelementów oraz

mikroelementów: Ŝelaza, manganu i boru – składników pokarmowych niezbędnych do

prawidłowego rozwoju roślin.

Aktywatory zwiększają takŜe wydajność

fotosyntezy i to nie tylko poprzez poprawę

odŜywiania, ale takŜe wywierając pozytywny

wpływ na zawartość chlorofilu w liściach.

Najwcześniej potwierdzonym efektem

działania tej grupy preparatów jest przyrost

biomasy roślin i stanowi konsekwencję poprawy odŜywiania mineralnego i wyŜszej

wydajności fotosyntezy. Opryskiwanie roślin ekstraktem z brunatnic powoduje znaczący

przyrost zarówno części nadziemnej rośliny, jak i systemu korzeniowego. Efekt ten

został potwierdzony w badaniach polowych, uzyskując kilkunastoprocentowy przyrost

zawartości suchej masy w roślinach.

Oligosacharydy zawarte w aktywatorach stymulują w roślinach syntezę poliamin,

które gwarantują obfite kwitnienie, efektywne zapłodnienie, wiązanie zawiązków,

a takŜe szybkości podziałów komórkowych, co prowadzi do zwiększenia liczby komórek

w zawiązkach owoców, a tym samym gwarantuje wyŜszy plon.

Jak wynika z doświadczeń francuskich rolników, preparaty oparte na algach

morskich mogą stać się innowacyjnymi aktywatorami ekspresji potencjału

plonotwórczego roślin uprawnych. Stosowanie aktywatorów wpływa zdecydowanie

korzystnie na jakość i wysokość plonów.


WARTO PRZECZYTAĆWARTO PRZECZYTAĆWARTO PRZECZYTAĆWARTO PRZECZYTAĆ

Wydawnictwa IERiGś PIB Warszawa


Sytuacja ekonomiczna gospodarstw z terenów górskich i podgórskich

IERiGś PIB Warszawa, 2010

Opracowanie obejmuje analizę stanu i zmian jakie zachodzą w rolnictwie na terenie Karpat Polskich. Publikacja podejmuje równieŜ aspekty diagnozy rozwoju społeczno-ekonomicznego wsi i rolnictwa karpackiego. Autorzy zwracają uwagę na współczesne uwarunkowania zmian we wsiach karpackich, i nienadąŜanie za ogólnymi przemianami gospodarczymi kraju. Wskazują na wciąŜ waŜną rolę migracji zarobkowej, która uzupełnia dochody zacofanych technologicznie gospodarstw na obszarach górskich .

Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania rozwoju polskiej gospodarki Ŝywnościowej po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej

IERiGś PIB Warszawa, 2010

Celem pracy jest prezentacja najwaŜniejszych konkluzji z realizacji badań realizowanych w ramach Wieloletniego Programu pt : „Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania rozwoju polskiej gospodarki Ŝywnościowej po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej”. Rozszerzenie UE oznacza integrację 27 państw bardzo zróŜnicowanych gospodarczo. Rolnictwo, podobnie jak cały sektor Ŝywnościowy, jest jednym z obszarów, w k tórym procesy modern izac j i i restrukturyzacji przebiegają w sposób szczególnie skomplikowany. Publikacja przybliŜa procesy zachodzące w tym sektorze, prezentuje główne problemy związane z zachodzącymi zmianami i analizę efektów zmian zachodzących w WPR.

Str. 18

Jednym z najwaŜniejszych ogniw produkcji roślinnej (płodów rolnych = Ŝywności) jest ochro-

na roślin przed agrofagami. Towarowa produkcja dla zapewnienia odpowiednio wysokich i wysokiej

jakości plonów wymaga korzystania z „dobrodziejstw” środków ochrony roślin. Rozwijająca się dyna-

micznie chemia środków ochrony roślin dostarcza nie tylko środków coraz skuteczniejszych, ale tak-

Ŝe coraz bezpieczniejszych. Równolegle z badaniami nad skutecznością nowych związków, prowadzi

się takŜe badania nad ich wpływem na poszczególne elementy środowiska ze szczególnym uwzględ-

nieniem bezpieczeństwa dla człowieka i organizmów poŜytecznych (drapieŜców, parazytoidów, owa-

dów zapylających). Jest to niezwykle istotne, szczególnie w świetle wymogów UE, według których od

1 stycznia 2014 roku, we wszystkich krajach członkowskich standardem ma być ochrona integro-

wana. Realizacja tego systemu ochrony wymaga bowiem stosowania środków ochrony roślin o wyso-

kim stopniu bezpieczeństwa dla człowieka i zwierząt stałocieplnych oraz selektywnych w odniesie-

niu do organizmów poŜytecznych, a szczególnie drapieŜców i parazytoidów. Jednym z takich środ-

ków nowej generacji jest Mospilan 20 SP, którego substancją biologicznie czynną jest acetamipryd –

związek z grupy pochodnych neonikotynoidów. Ta biologicznie czynna substancja została zsyntety-

zowana po raz pierwszy w roku 1990 w firmie Nippon Soda Co LTD w Japonii. Substancja ta działa

na centralny system nerwowy owadów jako tzw. agonista neurohormonu acetylocholiny. Preparat

został zarejestrowany w Polsce w roku 1996 do stosowania w ochronie róŜnych roślin, w tym takŜe

roślin sadowniczych. Jest to środek owadobójczy w formie proszku rozpuszczonego w wodzie. Prze-

znaczony jest do zwalczania zarówno szkodników ssących, jak i gryzących i działa na nie zarówno

kontaktowo, jak i Ŝołądkowo, czyli wówczas, kiedy dostanie się do przewodu pokarmowego owadów

wraz z pobranym pokarmem. DuŜą zaletą preparatu jest jego trojakie działanie na roślinie. Działa

bowiem nie tylko powierzchniowo, ale i wgłębnie, czyli wnikając do głębszych warstw tkanek rośliny.

W przypadku owadów ssących, takich jak np. mszyce, jego istotną zaletą jest, Ŝe działa takŜe ukła-

dowo, czyli przemieszczając się razem z sokami roślinnymi. Ma to duŜe znaczenie równieŜ w przy-

padku zwalczania szkodników Ŝerujących wewnątrz organów i tkanek roślin. W uprawach sadowni-

czych zgodnie ze znowelizowaną decyzją Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 04.02.2011 Mospi-

lan 20 SP zarejestrowany jest do zwalczania znacznej grupy szkodników występujących na róŜnych

gatunkach drzew i krzewów owocowych. W zaleŜności od gatunku agrofaga, stosowany jest w dawce

0,125 kg/ha, bądź w dawce 0,2 kg/ha.

Jedną z bardzo waŜnych grup szkodników drzew owocowych, które moŜna zwalczać tym pre-

paratem stanowią mszyce. Przy czym, w sadach jabłoniowych, najgroźniejszym gatunkiem jest

mszyca jabłoniowo-babkowa. śerowanie tej mszycy oprócz deformacji liści i ogładzania drzew z sub-

stancji pokarmowych powoduje takŜe znaczną deformację i zahamowanie wzrostu zawiązków.

Szkodnik ten równie chętnie zasiedla sady młode, jak i starsze. W przypadku licznego wystąpienia

straty w plonie mogą sięgać nawet kilkudziesięciu procent.

Str. 19

MOSPILAN 20 SP – W OCHRONIE ROŚLIN SADOWNICZYCH



Drugim waŜnym gatunkiem, który moŜe być skutecznie zwalczany przy pomocy preparatu jest mszy-

ca jabłoniowa, która najchętniej Ŝeruje na drzewkach w szkółce lub w młodych sadach.

Preparat ten jest takŜe zarejestrowany i skuteczny w zwalczaniu zespołu mszyc na gruszy

oraz mszycy czereśniowej (wiśniowo-przytuliowej) na czereśni i wiśni.

Szczególnej uwagi wymaga zwalczanie mszyc na śliwach, na których moŜe występować aŜ 8

gatunków tych szkodników. Ze względu na rozprzestrzenianie przez mszyce wirusa ospowatości śliw

(szarki) bardzo waŜne jest zwalczanie mszyc juŜ na po-

czątku ich występowania – po zauwaŜenia pierwszych

kolonii. Do zwalczania wszystkich wymienionych ga-

tunków mszyc preparat powinien być stosowany w

dawce 0,125 kg/ha. W przypadku zwalczania tych

mszyc na śliwach oraz na czereśniach i wiśniach

wskazane jest takŜe dodanie do cieczy roboczej adiu-

wantu Slippa w dawce 0,1 l/ha.

Kolejną grupą szkodników, przeciwko której

preparat stosowany jest w dawce 0,125 kg/ha stano-

wią owocnice. W uprawach jabłoni jest to owocnica jabłkowa, natomiast w uprawach śliw owocnica

Ŝółtoroga i owocnica jasna. Larwy tych szkodników mogą powodować znaczne straty w plonie nisz-

cząc, w przypadku licznego występowania, nawet do kilkudziesięciu procent zawiązków. Do monitoro-

wania obecności i liczebności tych szkodników najlepiej jest stosować białe pułapki lepowe, które po-

winny się znaleźć w kaŜdym, racjonalnie prowadzonym sadzie. W przypadku owocnicy jabłkowej, pro-

giem zagroŜenia sygnalizującym konieczność wykonania zabiegu zwalczającego jest stwierdzenie 20

owadów dorosłych owocnicy średnio na 1 pułapkę w okresie od wywieszenia pułapki (zielony pąk) do

końca kwitnienia. Na ogół odmiany kwitnące wcześniej zasiedlane są przez większą liczbę owocnic, niŜ

odmiany kwitnące później. Z tego względu, w przypadku duŜych obszarowo kwater poszczególnych

odmian, pułapki powinny być zawieszane w kaŜdej z nich. W przypadku przekroczenia progów zagro-

Ŝenia, zabieg przeciwko owocnicy na jabłoni naleŜy wykonać w momencie wylęgania się larw tego

szkodnika, co zbiega się z fenologiczną fazą końca opadania płatków kwiatowych. W tym samym ter-

minie i w tej samej dawce (0,125 kg/ha) zwalcza się równieŜ toczyka gruszowiaczka.

W przypadku owocnic na śliwach sygnałem do ich zwalczania jest takŜe koniec opadania płat-

ków kwiatowych śliw, ale wartość progu zagroŜenia jest znacznie wyŜsza i wynosi 60 osobników doro-

słych owocnic (Ŝółtoroga + jasna) średnio na 1 pułapkę.

Str. 20



Prof. dr hab. Remigiusz W. Olszak, Instytut Ogrodnictwa – Oddział Sadownictwa, Skierniewice


Mospilan 20 SP jest równieŜ polecany do zwalczania tak groźnych szkodników jabłoni i śliw,

jakimi są owocówka jabłkóweczka i owocówka śliwkóweczka. Do zwalczania tych szkodników

naleŜy jednak stosować preparat w dawce 0,2 kg/ha.

W zaleŜności od wielkości populacji stosuje się 1 lub 2 zabiegi na początku regularnego lotu

motyli

i masowego składania jaj. Nieodzownym narzędziem monitoringu tych szkodników i wyznacza-

nia terminu zabiegu są pułapki feromonowe.

Jednym z bardzo waŜnych cech preparatu jest jego skuteczność w zwalczaniu nasionnicy trze-

śniówki. Znaczenie gospodarcze tego szkodnika w ostatnich latach wzrasta z roku na rok i to

nie tylko na czereśniach, ale takŜe na wiśniach. Lot nasionnicy jest na ogół rozciągnięty, ale

przy pomocy Ŝółtych pułapek lepowych moŜna wyznaczyć jego maksimum – co jest najlepszym

momentem do zastosowania zabiegu. Oczywiście jedno opryskiwanie jest zwykle niewystarczają-

ce, ale pozostałe 2-3 powinno się wówczas wykonać środkami naleŜącymi do innych grup che-

micznych. Do zwalczania nasionnicy trześniówki preparat zaleca się stosować w dawce 0,125

kg/ha.

Preparat ten jest takŜe bardzo przydatny do zwalczania opuchlaków na plantacjach truskawek.

W przypadkach koniecznych zabieg wykonuje się po zbiorze owoców opryskując rośliny i glebę

pod nimi. Zalecana dawka wynosi w tym przypadku 0,3 kg/ha, a objętość wody do 900 l/ha.

W celu zminimalizowania ryzyka uodporniania się szkodników na acetamipryd, jeŜeli ist-

nieje konieczność powtórzenia zabiegu, zamiast Mospilanu 20 SP zaleca się uŜycie środka z in-

nej grupy chemicznej. Stosując Mospilan 20 SP (tak zresztą, jak i inne środki ochrony roślin)

naleŜy pamiętać o obowiązującej karencji, która w odniesieniu do jabłoni, gruszy, czereśni, wi-

śni i śliwy wynosi 14 dni. W przypadku truskawek okres karencji nie został podany, poniewaŜ w

tej uprawie preparat moŜe być stosowany tylko po zbiorze owoców.

Preparat jest bezpieczny dla pszczół, jak równieŜ selektywnym dla roztoczy drapieŜnych,

moŜe być więc zalecany i stosowany w sadach i na plantacjach prowadzonych systemem inte-

growanej ochrony i integrowanej produkcji owoców.

Str. 21




Autor: Prof. dr hab. Remigiusz W. Olszak, Instytut Ogrodnictwa – Oddział Sadownictwa,

Skierniewice

Ponad 80% roślin na świecie zapylanych jest przez owady. Owocowanie większości tych roślin

nie byłoby moŜliwe bez zapylenia, czyli przeniesienia ziarna pyłku na znamię słupka. Rośliny wyka-

zują szereg przystosowań do zapylaczy. Aby zwabić owady zapylające, często wytwarzają duŜe

i barwne kwiaty lub duŜe skupiska drobnych kwiatów tworzących kwiatostany. U niektórych roślin

część kwiatów w kwiatostanie jest bezpłodna i słuŜy wyłącznie do zwabiania zapylaczy intensywną

barwą lub zapachem, a takŜe słodkim nektarem.

Plony obcopylnych gatunków roślin w duŜej mierze zaleŜą od warunków sprzyjających obloto-

wi owadów zapylających, szczególnie pszczół. Pszczoła miodna i inne owady zapylające poszukując

pokarmu kierują się zapachem wydzielanym przez kwitnące rośliny. Wykorzystując silną reakcję

pszczół na zapach, moŜna kierować je na uprawy wymagające lepszego zapylenia. Jest to moŜliwe

dzięki opryskiwaniu roślin atraktantami. Najczęściej są to preparaty pochodzenia roślinnego, które

stanowią kompozycję kilku związków zapachowych, słuŜące przywabianiu pszczół do roślin, których

kwiaty są mało atrakcyjne. Dzięki zastosowaniu atraktantów w efektywny sposób podnosi się atrak-

cyjność kwiatów róŜnych roślin i przyczynia się do zwiększenia wydajności pracy pszczół i innych

owadów zapylających, w następstwie czego uzyskuje się wzrost wielkości i jakości plonu. Przykładem

takiego preparatu jest Pollinus. Jego aktywne składniki imitują feromon wydzielany przez pszczoły

zwiadowczynie dla wskazania zbieraczkom źródła poŜytku. Silny, kwiatowy zapach zwabia pszczoły,

trzmiele oraz inne owady zapylające. Zwiększa więc atrakcyjność kwiatów, które w normalnych wa-

runkach byłyby uznane przez nie za mało atrakcyjne, np. z powodu zapachu lub małej ilości wydzie-

lanego nektaru. Pszczoły odnajdują opryskaną plantację i nie szukają nektaru na kwiatach konku-

rencyjnych. Preparat maksymalizuje równieŜ zapylenie, kiedy okres zapylania jest skrócony, czy to

z powodu złych warunków pogodowych np. niska temperatura (10-15o C), pochmurna pogoda, czy

teŜ gdy dana uprawa ma krótki okres zapylenia. Zalecany jest równieŜ do stosowania w rejonach,

w których kwitną uprawy konkurencyjne – bardziej atrakcyjne dla pszczół.

Na plantacji potraktowanej atraktantem pszczoły pojawiają się w większej liczbie i pracują

aktywniej. Dzięki temu zwiększa się efektywność zapylenia, czego następstwem jest wzrost jakości

i wielkości plonu. Dla poprawienia warunków zapylenia zaleca się ustawianie od 2 do 4 rodzin

pszczelich na hektarze plantacji.

Prawidłowe wykształcenie owoców, regularność kształtu oraz ich wielkość jest w duŜym stopniu

związana z właściwym zapyleniem i wykształceniem nasion. Np. do pełnego zapłodnienia kwiatów

jabłoni potrzeba ok. 10 ziaren pyłku, w przypadku ogórka niezbędne są setki ziaren pyłku. Wówczas

ilość nasion jest maksymalna a owoce są dobrze rozwinięte.

Str. 22


Zastosowanie atraktantów w uprawach sadowniczych,

warzywniczych i w rzepaku

Dr inŜ. Andrzej Jarosz


Owoce powstające przy niepełnym zapłodnieniu są często mniejsze, niekształtne, mają mniej-

szą ilość nasion zgromadzoną najczęściej w silniej rozwiniętej części owocu. Większa ilość nasion

w owocu wpływa nie tylko na wzrost ich wielkości i właściwy kształt ale poprawia równieŜ ich zdol-

ność przechowalniczą. WiąŜe się to z dodatnim wpływem liczby nasion na zawartość wapnia w owo-

cach.

Z kwiatów dobrze zapylonych powstają zawsze duŜe owoce. Jak widać z powyŜszego wykresu owoce

do 70 mm miały mniej niŜ 6 dobrze wykształconych nasion. Natomiast te duŜe powyŜej 80 mm więcej

niŜ 6.

Uprawy sadownicze

Skuteczność opryskiwania jabłoni atraktantem oceniania była w 2004 roku w Instytucie Sadownic-

twa i Kwiaciarstwa (ISK). Jabłonie odmiany ‘Jonagold’ opryskiwano preparatem Pollinus na począt-

ku kwitnienia (5-10% kwiatów było otwartych) w dawce 1 l/ha przy wydatku cieczy około 500 l/ha.

Wykazano, Ŝe liczba nasion w owocu z drzew opryskiwanych była istotnie wyŜsza w porównaniu do

owoców z drzew nie traktowanych powyŜszym środkiem. Jabłka z nielicznymi nasionami są gorzej

odŜywione wapniem i częściej ulegają rozpadom miąŜszu lub gorzkiej plamistości podskórnej.

Zawiązki i owoce o większej liczbie nasion produkują więcej auksyn (regulator wzrostu).

Transport auksyn z rozwijających się tkanek sprzyja lepszemu ich zaopatrzeniu w wapń a co za tym

idzie poprawieniu ich zdolności przechowalniczej. Pod wpływem opryskiwania drzew atraktantem

średnia masa owocu zwiększyła się o 20%, a plon owoców wzrósł o 21%.

W ISK oceniano równieŜ skuteczności opryskiwania preparatem w uprawie wiśni odmiany

‘Łutówka’. ZwyŜka plonu owoców wyniosła 18% w pierwszym roku i 40% w drugim roku badań.

Wpływ liczby nasion na średnicę owoców

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

liczba dobrze wykształconych nasion

często

ść

<70 mm >80 mm

n = 465 owoców

Str. 23






W doświadczeniu tym opryskiwania wykonywano na początku kwitnienia, gdy 10-15%

kwiatów było otwartych. ‘Łutówka’ jest odmianą samopłodną, tj. do owocowania nie wymaga

pyłku innej odmiany a kwiaty wiśni są bardziej atrakcyjne dla owadów niŜ kwiaty jabłoni

(zawierają więcej cukru w nektarze). Wskazuje to, Ŝe pozytywne działanie atraktantów moŜe

mieć miejsce nie tylko u jabłoni i grusz będącymi gatunkami obcopylnymi, ale takŜe u gatun-

ków samopłodnych, których kwiaty „z przyjemnością” odwiedzane są przez pszczoły.

Preparat moŜe być z powodzeniem stosowany takŜe na plantacjach porzeczki czarnej

i truskawek. NaleŜy jednak jeszcze raz podkreślić, Ŝe skuteczność opryskiwania preparatem bę-

dzie wysoka jeśli w sadzie będzie wystarczająca liczba rodzin pszczelich (2-4 ule na 1 ha sadu).

Ule naleŜy dostarczyć do sadu na początku kwitnienia. Wcześniejsze sprowadzenie uli do sadu

moŜe spowodować „rozbiegnięcie” się pszczół na okoliczne kwitnące uprawy.

Uprawy warzywnicze Przydatność atraktantów do poprawiania zapylenia róŜnych warzyw została przebadana w do-

świadczeniach prowadzonych w Instytucie Warzywnictwa w Skierniewicach. Szczególnie ko-

rzystnie reaguje na tę grupę preparatów ogórek w uprawie polowej. Wiadomo, Ŝe na skutek nie-

dostatecznego zapylenia jego kwiatów mogą powstawać owoce zniekształcone, a pszczoły zbiera-

ją z nich mało pyłku, toteŜ dla dobrego ich zapylenia konieczne jest kilkakrotne odwiedzanie

kwiatów przez owady zapylające. Najlepiej, gdy są one odwiedzane 8–12 razy. Zaobserwowano,

Ŝe po potraktowaniu plantacji ogórka środkiem Pollinus częstotliwość odwiedzania kwiatów

przez pszczoły znacznie się zwiększa. Stwierdzono, iŜ bezpośrednio po zabiegu na roślinach

traktowanych tym środkiem liczba pszczół była nawet ponad dwa razy większa niŜ na roślinach

nieopryskiwanych. W rezultacie plon handlowy owoców ogórka wzrastał o co najmniej 35%.

Ogórki zbiera się wielokrotnie — trzeba tu podkreślić, Ŝe korzystny wpływ opryskiwania atrak-

tantem odnotowano począwszy juŜ od pierwszego, najpóźniej drugiego terminu zbioru. Jest to

szczególnie waŜne u odmian uprawianych na wczesny zbiór.

Preparat moŜe mieć zastosowanie nie tylko w uprawie ogórków przeznaczonych do bezpo-

średniego spoŜycia czy teŜ przetwórstwa, ale takŜe na plantacjach nasiennych. Powoduje bo-

wiem lepsze zawiązywanie nasion i zwiększenie ich liczby.

Str. 24





Autor: Dr inŜ. Andrzej Jarosz

Inne rośliny warzywne Próby wykonane na plantacjach cebuli i kopru uprawianych na nasiona teŜ potwierdziły moŜli-

wość wykorzystania atraktantów do poprawiania zapylenia i lepszego zawiązywania nasion. Cebula

jest rośliną obcopylną, zapylaną teŜ przez owady. Jednak, ze względu na małą atrakcyjność kwiatów

— specyficzny zapach i niezbyt obfite nektarowanie - jest niezbyt często odwiedzana przez pszczoły,

zwłaszcza, gdy mają one w sąsiedztwie do wyboru rośliny uprawne bardziej atrakcyjne czy teŜ kwit-

nące chwasty. Po opryskaniu cebula nasienna staje się atrakcyjna dla pszczół. Atraktanty moŜna

stosować równieŜ na plantacjach nasiennych marchwi czy selera.

Rzepak

Od kilku lat prowadzone są równieŜ badania nad stosowaniem atraktantów w odmianach po-

pulacyjnych i heterozyjnych rzepaku ozimego. Badania prowadzono między innymi na Uniwersytecie

Przyrodniczym we Wrocławiu. Opryskiwano plantacje rzepaku jednokrotnie (na początku kwitnienia)

i dwukrotnie (początek i pełnia kwitnienia). Badano równieŜ wpływ opryskiwania całej powierzchni

plantacji, tylko obwódek plantacji i pasowo (co drugą ścieŜkę technologiczną). Okazało się, Ŝe zwyŜka

plonu przy opryskiwaniu całej powierzchni i przy opryskiwaniu pasowym była na takim samym po-

ziomie. W wypadku 1 zabiegu – w pełni kwitnienia plon był wyŜszy o około 7,9-9,1%. Po wykonaniu

2 zabiegów opryskiwania (początek i pełnia kwitnienia) przyrost plonu mieścił się w przedziale 10,6

do nawet 23%. Oprócz zwyŜki plonu (na którą składała się większa liczba zawiązanych łuszczyn

z większą ilością dobrze wykształconych nasion) obserwowano równieŜ wpływ na parametry jako-

ściowe. Po zastosowaniu preparatu obserwowano większą MTN oraz pozytywny wpływ na zawartość

tłuszczu surowego w nasionach (o ponad 1% większa w porównaniu do kombinacji nieopryskiwa-

nej).

Najlepsze wyniki zwyŜki plonu moŜna uzyskać wykonując 2 zabiegi opryskiwania w okresie

kwitnienia roślin. Pierwszy - na początku kwitnienia - gdy ok. 10-15 % kwiatów jest otwartych, drugi

w pełni kwitnienia, gdy około 90 % kwiatów jest w pełni otwartych. Stosując preparat

„oszczędnościowo”, tylko jeden raz podczas pełni kwitnienia, w dawce 1 l/ha, teŜ moŜna uzyskać ko-

rzystny wpływ na plon. Zabiegi naleŜy wykonywać wcześnie rano w czasie ładnej pogody, najlepiej

jeŜeli nie zanosi się na deszcz. Preparat zwabiając pszczoły i inne owady zapylające do kwatery nim

potraktowanej powoduje równieŜ pewną zwyŜkę plonu w sąsiednich – nie opryskanych kwaterach.

Zalecana dawka preparatu, niezaleŜnie od uprawy w której jest on stosowany wynosi 1 l/ha. RóŜna

jest natomiast zalecana ilość wody. W uprawach roślin warzywnych i rolniczych stosuje się 400 l wo-

dy na 1ha, a w sadach i plantacjach krzewów jagodowych 600 l wody na 1 ha.

Pollinus jest w pełni bezpieczny dla ludzi i zwierząt, takŜe dla wszystkich owadów drapieŜ-

nych i pasoŜytniczych. Nie powoduje równieŜ Ŝadnego ujemnego wpływu na rośliny. Zastosowanie

preparatu podnosi opłacalność produkcji.

Str. 25






PRAWOPRAWOPRAWOPRAWO

Pozycja Treść

321

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Ułatwianie startu młodym rolnikom" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Dz. U. z 2011 Nr 62, poz. 321

320

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podziału środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Dz. U. z 2011 Nr 62, poz. 320

319

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013

Dz. U. z 2011 Nr 62, poz. 319

318

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu produktów i grup produktów, dla których mogą być tworzone grupy producentów rolnych, minimalnej rocznej wielkości produkcji towarowej oraz minimalnej liczby członków grupy producentów rolnych.

Dz. U. z 2011 Nr 62, poz. 318

300

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się organizmu Anoplophora chinensis (Forster)2)

Dz. U. z 2011 Nr 58, poz. 300

295

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 marca 2011 r. w sprawie wymogów, do których kontroli jest właściwy powiatowy lekarz weterynarii, oraz rodzajów tej kontroli.

Dz. U. z 2011 Nr 57, poz. 292

Str. 26



Pozycja Treść

294

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 marca 2011 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakie powinien spełniać formularz wniosku umieszczany na stronie internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Dz. U. z 2011 Nr 57, poz. 294

293

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań, jakie po-winny spełniać wnioski w sprawach dotyczących płatności w ramach syste-mów wsparcia bezpośredniego.

Dz. U. z 2011 Nr 57, poz. 293

292

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie warunków zakupu i dostawy buraków cukrowych przeznaczo-nych do produkcji cukru w ramach kwoty produkcyjnej cukru.

Dz. U. z 2011 Nr 57, poz. 292

289

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Program rolnośrodo-wiskowy" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Dz. U. z 2011 Nr 55, poz. 289

288

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie działań, w ramach których wnioski o przyznanie pomocy lub o płatność mogą być składane za pomocą formularza umieszczonego na stro-nie internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, wyma-gań, jakie powinien spełniać ten formularz, oraz warunków i trybu składa-nia wniosków za pomocą tego formularza.

Dz. U. z 2011 Nr 55, poz. 288

287

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakie powinien spełniać formularz wniosku o przyznanie pomocy finansowej na wspieranie przedsięwzięć rol-nośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt, umieszczany na stronie internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, oraz szcze-gółowych warunków i trybu składania wniosku za pomocą tego formularza.

Dz. U. z 2011 Nr 55, poz. 287

Str. 27



Pozycja Treść

286

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Wspieranie gospo-darowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych wa-runkach gospodarowania (ONW)" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Dz. U. z 2011 Nr 55, poz. 286

276

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 lutego 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu sprawowa-nia nadzoru nad podmiotami, które wykonują jako delegowane zadania in-stytucji zarządzającej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Dz. U. z 2011 Nr 53, poz. 276

275

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 lutego 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia gatunków roślin, dla któ-rych badanie OWT przeprowadza się według wytycznych UPOV lub meto-dyki CPVO2)

Dz. U. z 2011 Nr 53, poz. 275

251

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rodzajów roślin objętych płatnością uzupełniającą oraz szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego

Dz. U. z 2011 Nr 48, poz. 251

250

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 lutego 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty i zwracania pomocy finansowej na realizację środ-ków objętych osią priorytetową 3 - Środki słuŜące wspólnemu interesowi, zawartą w programie operacyjnym "ZrównowaŜony rozwój sektora rybołów-stwa i nadbrzeŜnych obszarów rybackich 2007-2013" .

Dz. U. z 2011 Nr 48, poz. 250

Str. 28


www.cdr.gov.pl

http://www.odr.net.pl/rolnictwo_ekologiczne/ http://cc.cdr.gov.pl/ http://www.agroturystyka.edu.pl/ http://www.produktyregionalne.edu.pl/ http://www.leaderatorium.pl/ http://www.agroportal.agro.pl/

ODDZIAŁ W POZNANIU

61-659 Poznań

ul. Winogrady 63

tel. 61/823 20 81,

[email protected]

ODDZIAŁ W RADOMIU

26-600 Radom,

ul. Chorzowska 16/18

tel. 48/ 365-69-00,

[email protected]

ODDZIAŁ W KRAKOWIE

31-063 Kraków

ul. Meiselsa 1

tel. 12/424-05-00 424-05-10

[email protected]

CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO

W BRWINOWIE 05-840 Brwinów, ul. Pszczelińska 99

tel. 22/ 729-66-34do 38 [email protected]


e - Biuletyn Informacyjny CDR wy-dawany jest przez Dział Metodyki, Do-skonalenia Zawodowego i Kontroli Do-radztwa Rolniczego Centrum Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Brwinowie.

W kaŜdym numerze znajdą Państwo zapowiedzi wydarzeń, wykaz najnow-szych informacji i aktów prawnych doty-czących rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich oraz zaproszenia.

Zachęcamy do zamieszczania w e-Biuletynie artykułów, ciekawych in-formacji i ofert. Jeśli są Państwo zainteresowani otrzymy-waniem e-Biuletynu Informacyjnego dro-gą elektroniczną, prosimy o zgłoszenia na adres: [email protected] lub tel. 22/729 66 34 w. 132,108

CDR Brwinow E-biuletyn Informacyjny CDRKwiecień Konkurs fotograficzny „Rolnictwo to moja pasja”...

Documents

Transcript of CDR Brwinow E-biuletyn Informacyjny CDRKwiecień Konkurs fotograficzny „Rolnictwo to moja pasja”...