1

Caspar von BARTH AMPHITHEATRUM SERIORUM JOCORUM

Libris XXX Epigrammatum constructum. (13926 vers)

Le texte proposé ici est celui de l’édition établie par Conrad Bierman et publiée à Hanau, en 1613. Les passages en grec ont été translittérés dans la version .txt de notre texte, quand nous avons pu les déchiffrer.

TARRAEI HEBI AMPHITHEATRI SERIORUM JOCORUM LIBER I.

AD LECTOREM.

E1_1 v.1 Seu mavis nova, delicate lector, 2 en de matre rubet jocosus ordo 3 formosorum Epigrammatum, Scioppis 4 et Sangis uti cor dolere possit. 5 Sive antiqua placent, placebit istic 6 si bis quindecies legetur abs te : 7 nam si quod vetus et bene est vetustum 8 nec tam saepe legis, recente mutas.

AD EUNDEM.

E1_2 v.1 Si quid non satis approbatur istinc, 2 Bonarsco face, Delrio, aut Scioppo, 3 Sangaeve, Orbiliove, Cratserove, 4 Raderove, vel e cohorte magna 5 adscribas Loiolitico cuivis ; 6 et ducta ratione sic putato : 7 tam crebros ubi cantites Scioppos, 8 qui sunt Improbitas, furensque Livor, 9 et pestis mala candidis libellis, 10 qui possit jocus omnis approbari ? 11 Conclusa ratione dein fatere 12 si qua carmina duriora peccant 13 culpa est Orbiliive, Cratserive, 14 Sangaeve, Oscipiive, Delriive, 15 si qua carmina lautius jocantur

2

16 laus est nobilis et pii poetae.

IN CRATSERUM.

E1_3 v.1 Crassus et elumbis nec puri, Cratserus, oris, 2 dicturit in sacros pus scabiemque libros, 3 Ignoscas, Asini, medicos de vatibus esse 4 si cupis auctores, magno opus ingenio est.

AD SIRMONDUM.

E1_4 v.1 Quod nequeam cuivis quovis, Sirmonde, paratus 2 intempestivos dicere versiculos. 3 Jam, scio, cum sociis, nomen te carpere nostrum. 4 Queis facili Phoebus, scilicet, ore favet. 5 Nil reddam, nisi quod norim tibi grandius esse 6 lorum in aqua Scaphio stringere Petronii, 7 scribere putidulis quam fracta emblemata rhythmis, 8 unde cupit vatum nomina vestra cohors.

IN LOJOLAM.

E1_5 v.1 Pater supinus impotentiae obscenae, 2 aquatili patrare cum nihil loro 3 potesse se putaret atque sentiret. 4 Logola, nudus omnibus bonis rebus, 5 profudit ore pestilentiae sacram 6 cohortem, in orbe quae modo alta magnatum 7 feroce sceptra cum libidine adfectat. 8 O inquinata falsimoniis plebes, 9 originis memento deinde tam sanctae. 10 Tuique patris in luto obsitas fauces 11 inania illa dicta congere et facta 12 quibus valere fascinare te mundum 13 rata hactenus. Modo in specus Avernales 14 ruina te reposcit oris Orcini. 15 Viden' suprema dextera ut Dei fulmen 16 vibret coruscum, et ingerat tibi auctorem ?

AD GOLDASTUM.

E1_6 v.1 Puro adeo ex auro ramum Jovis esse fatetur 2 cum Stygio, Melior, te Ferus ore petit. 3 Cratserus audendi sociis torpentibus auctor. 4 Hunc contemne : sua se interimet scabie.

DE CRATSERO.

E1_7 v.1 Cratserus e morbis scabiem popularibus omnem 2 in sua mendico scripta labore rapit. 3 Unguibus armatus quia qui melioribus exstet

3

4 omnividus nullum se didicisse putat.

IN DELRIUM.

E1_8 v.1 In magicis quaerit sapiendi Delrius ansam, 2 hoc vere est facere e Pallade Persephonem.

DE SCOPPIO.

E1_9 v.1 Nobilitas Scoppi magna est balatronis in illo 2 quod nescire suum se videt ipse genus. 3 Qui satus in castris, conceptus ubique, per ipsa 4 milia, in exsilio matre vagante, decem. 5 Excidit e genetrice alieno, paupere, tecto 6 dein numquam certo nomine patrem habuit. 7 Quemque habuisse olim visus, per depsuit ipse, 8 confessus titulis matris adulterium. 9 Edepol argute, Stooque ab acumine, tendit 10 antiquum sibi de se fabricare genus.

DE EODEM.

E1_10 v.1 Succuba quem Mauro concepit sanguine mater 2 prodigium est vultu, Scoppe, referre Arabem.

IN EUNDEM.

E1_11 v.1 Luridus e patriis exscendens sordibus Ocnus, 2 ut sese scripto carmine nobilitet. 3 Scaligerum heroem titulis molitur avitis 4 excutere, et veteres contemerare Deos. 5 Proh scelus ! At causam tanti si quaeritis ausus 6 omnem una exsorbet protenus invidiam. 7 Solus edendi avidam dolus hic ad fercula sistit 8 exciderat queis jam bellua, Madrucii.

IN EUNDEM.

E1_12 v.1 Simplicitas quanta est, Scoppi, latrare catellum 2 Scaligeros divos ? Tu tamen inde peris.

AD PRINCIPEM MAURICIUM.

E1_13 v.1 Magnanimorum atavum soboles Mavortia, per quam 2 Relligio et Pietas, et Libri et Arma, vigent. 3 Hassiadae columen gentis : si fortia tantum 4 lumina de magna flectere stirpe potes ; 5 atque oculis, queis nil illustrius adspicit orbis, 6 sacrilegos Scoppi vis legere, alme, logos. 7 Te quoque te diris adspersum vocibus illic,

4

8 o scelus, o facinus, perfidiamque ! Leges. 9 Et quamquam titulis major sit gloria vestris 10 quam queat e trivio contemerare canis. 11 Attamen indignum est, nec in una morte luendum, 12 audacis furiae prodigiale nefas. 13 Surge, age, in ultrices, Princeps sanctissime, poenas, 14 hoc Patria, hoc Pietas te tua, Magne, jubent. 15 Quidquid in humanis peccavit bellua libris, 16 vindicibus libris tollere cura potest. 17 At genus egregium et sublimia nomina Regum, 18 scindere latratu turpia monstra fero, 19 vindicibus gladiis et ferro ultore luendum est, 20 hos decet in tales ducta litura libros.

AD REGEM ANGLIAE.

E1_14 v.1 Christicolae vindex sophiae, doctissime Regum, 2 quos vidit primo Phoebus ab intuitu. 3 Quoi nec nostra decus par saecula conspexerunt, 4 nec poterunt ullis cernere temporibus. 5 Sacrilegas chartas et Christo adversa furentis 6 Scoppiadae contra fasque piumque mele. 7 Regali dignare oculo ? Nec pallidus anguis 8 jam dudum viro tabuit in proprio ? 9 Te, quem vindiciis secura Ecclesia vestris, 10 astrorum patriis inserit Ordinibus. 11 E trivio faex foeda hominum, patre, Scorpio, lixa 12 appetat, et diro carmine devoveat ? 13 Scilicet his manibus, queis tanti sceptra gubernas 14 Imperii, lixae scripta maligna, teras ? 15 Quique rudi caena in scelus omne redemptus abivit, 16 Rege decus libris nobile ab hoste ferat ? 17 Utere sorte tua, linguamque e fauce revulsam 18 sacrilegas voces conticuisse jube. 19 Scilicet haec tantis sunt praemia digna lituris, 20 in Sanctos Domini queis patricida furit.

AD LECTOREM.

E1_15 v.1 Claude oculos, lector, teque auribus exsere tantis 2 quot populo, Claro dicturiente, dolent. 3 Hic pereunt curtae, vatum ludibria, larvae, 4 ut jocus in cladem vel gravia arma premat. 5 Scilicet his numeris et simplicis ore Camenae, 6 in Satiros vecors fallitur invidia.

AD SCOPPIUM.

E1_16 v.1 Inaniserve desidis Calumniae, 2 bonis perosus omnibus. 3 Quid inquiete flagitaris otio 4 libros parare pallidos ? 5 Uti tuae paretur hinc egentiae

5

6 ineptiisque pallium ? 7 Videsne cuncta fata te palam procul 8 honore pellere absonum ? 9 Et in tuis modo esse neminem super 10 cohortibus, cui queas 11 probare dicta foeda, facta turpia 12 quibus scatere te vident ? 13 Genus parente testimoniis tuis 14 adultera trahis, canis. 15 Pater fuisse lixa gloriae vicem 16 tibi imputare dictus est. 17 Cohortis inde ductor in gregario 18 fuisse notus agmine. 19 Tui laboris una summa maxima est 20 fuisse nullius pretI. 21 Clependo nomen assecutus in libris 22 minutiis lates meris. 23 Duella quando litterarum inertiae 24 Menippus asseris novus. 25 Deum nec esse credis, omnibus modis 26 abominabilis fera. 27 Triparricida, sacra cum Dei negas, 28 salutis in vicem data. 29 Et ore quicquid allubet datariis 30 sonare promptus egeris. 31 Ubi obvium videre quempiam bonum 32 datur, repente Cerberi 33 sodalis, ora solvis absonis sonis, 34 inanimente carmine. 35 Deinde magna construis volumina 36 genusque jactitas tuum. 37 Et omne nomen impiae superbiae 38 tibipte vindicas domum. 39 Redemptus in scelus nefasque, qua lubet 40 jubere, qui cibum dabit. 41 Male ominate bubo, qui rogos supra 42 volas, tibique prandium 43 ab igne quaeris : ossa qui cremat virum 44 tibi ille praestruit dapem. 45 Et haec fuere. Namque te domesticis 46 nitere sub coloribus 47 id invidere nemo qui sapit, velit, 48 iis latere si queas. 49 At in Beata te volare nomina 50 Deumque, principes, genus. 51 Ferenda non mehercle, contumelia est, 52 cruore quam lues tuo. 53 Viden' ? Parata jam tibi imminent Crucis, 54 canis proterve, praemia ! 55 Sepulcra nam Parens poliverat tuus. 56 Cadaverosus ut latro 57 in alta mentis evolans acumine 58 tibi ipse fabrices Crucem. 59 Quid inquiete muginaris otio, 60 librisque pabulum paras ? 61 Futura summa cum tuae scientiae

Ce ‘-I ‘ note la synérèse de ‘-ii’. Notons qu’à l’époque classique le génitif singulier des noms en ‘-ius’ et en ‘-ium’ était en ‘-i’ : la forme en ‘-ii’ est postclassique.

6

62 sit una sola : "pendeas".

IN EFFIGIEM SCHOPPII.

E1_17 v.1 Cui color Aethiopis, hirsuti pelle Bisaltae 2 horridus in tota Scoppius est facie. 3 Tartareae gentis simulamen corpore monstrat 4 criminibus mens cui ebria Tartareis.

IN EUNDEM.

E1_18 v.1 Quod tener incessus matris, quod pallidus ore 2 de patre furtifero Scoppius ater habet. 3 Quod lasciva sonat mastupratore libello, 4 Virtutis propriae Scoppius ater habet. 5 Quod medio in populo jactat sua gesta, sororis 6 vulgivagae Veneris Scoppius ater habet. 7 Si proavos dicas, plus centum patribus ortus 8 innumerae Scoppus nobilitatis homo est. 9 Numina nulla putat, tonitru Lucretius olim 10 fortuita suasit forte venire polo. 11 Ipse odium commune hominum est. Qui Numina quondam 12 patria projecit, nunc peregrina fugit. 13 Exsul ab humanis rebus, dum Stoica fingit 14 dogmata pro larvis proelia caeca movet. 15 Hae tamen auctorem nec collaudasse feruntur, 16 doctrinae numquam credita turba suae. 17 Sic quoque terrificis ululatibus omnia perdit 18 pauperie, quorum est mater, amara fames. 19 Nunc sedet in spebus, titulos quoque vendidit, et se 20 eripuit veteri, non sine laude, Equiti. 21 It pedes in scelera, et furtiva aenigmata jactat, 22 proh superi, e Davo quam facile Oedipodes. 23 Nec Romana manus nec jam Germania, utrimque 24 expulsum gemino crimine, ferre potest. 25 Omnia nugarum decollavere sedenti 26 subsidia ; in chartis spes quoque lenta manet. 27 Scilicet extremis Furiarum hinc inde fugatus 28 verberibus ; fati sentit adesse minas. 29 Ite procul quicumque homini socii ante fuistis 30 non cadet in parvum tanta ruina locum. 31 Qui superos tempsit, propriae qui bella saluti 32 indixit, contra seque Deosque ferox. 33 Qui Stygiae Veneri corpusque animamque dicavit, 34 qui sexus fregit mascula jura sui. 35 Alterius molles faculis corrupit Amores, 36 venditus atque emptus per scelera, inque scelus. 37 Lingua cui, caeli contemptrix garrula, sola est 38 quae paret obscenae fercula lenta fami. 39 Qua modo terrarum dominos incessere Reges 40 incipit, obscure seditionis amans. 41 Quo super exscendat jam non habet : Ite sodales 42 ipse sibi Scoppus jam facit interitum.

7

AD MANES IOSEFI SCALIGERI.

E1_19 v.1 Diis orta magnis anima ; terrarum decus, 2 te Scoppianae saeva tela bestiae 3 gestis vigentem rebus atavorum, procul 4 incessere audent. Ipse frendenti fame 5 busto superstes, scelus, inambulat tuo. 6 Ut captet auram nominis memorem tui 7 sibi unde dulce ferculum paret domi. 8 Sunt tua perenni scripta cara tempori, 9 quorum vigorem Fama trans saecli fugas 10 trans spatia, celeris aevitatis ardua 11 caelo reportat. Ipse divorum comes 12 moritura numquam gloriae tenes tuae 13 te sceptra Rege. Pallidus Livor procul 14 nocere nescit. Tabidos volvens logos 15 Logola vecors pascit imbelles vago 16 furore dentes, seque devovet tibi. 17 Viden' Scioppus ille, cui nullum scelus 18 negavit umquam lingua venalis cibo, 19 ejectus illinc, hinc repellitur, fugit 20 reditque, dubitat : nullibi tutum locum 21 per fas nefasque turpis invenit latro. 22 Nec secta quaequam, nulla fugitivum domus 23 recipere possit. Hocne poenarum putes 24 magnam esse summam ? Quid quod infesto ferox 25 se dente comedit ipse, dum Sacrum fami 26 amara versat hinc et inde Egentia. 27 Nunc magna regum nomina extremis sonis 28 moribundus adflat ; Spiritum lente trahens, 29 sic maceratus serpit ingrato gradu 30 ut mox futurus esca vulturi nigro. 31 Cognata volucris membra jam exspectat sibi, 32 superque patria regna desidens crucis 33 procul minatur. Hanc cohorruit videns 34 librosque jactat pestilentiae Sophus, 35 et fata Poenis imminere ultricibus 36 timore monstrat. Ipsa jam nidum facit 37 in capite diro volucris ; exosum Deo 38 jam lumen uncis exterebrat unguibus 39 haec poena scelerum semper auctores manet.

AD ISACIUM CASAUBONUM.

E1_20 v.1 Antiquitatis litterariae vindex, 2 scriptoris anima, quisquis e situ migrat 3 in ora lucis ; et scientiam priscis 4 libris fatetur : an Scioppii bilem 5 tanti aestimabis, ut stilum inprimas chartae, 6 ut scelus inane, verbicymbalum obscurum, 7 mereatur a te litteris refutari ? 8 Comtemne turpes impotentis insultus, 9 his ille technis proelium fami indicit. 10 An tuba futurus huic, Casauboni, bello ?

8

AD ERYCIUM PUTEANUM.

E1_21 v.1 Tu quoque Lipsiadum columen, Puteane, virorum, 2 candidus, et pura de pietate nitens, 3 ultor in obscuri venies balatronis acumen, 4 et dices divum non bona verba gregi ? 5 Parce tibi, divine, nihil te tale magister 6 eloquii Siren, Lipsius, edocuit. 7 Quem cum adversa Deo jussissent tendere tela, 8 ridicula illusit, fulmina, materie. 9 Scilicet antiquis scribens miracula nugis 10 qualia in ambusto codice narrat anus. 11 Siste pedem exemplo. Pereant, Puteane, magistri, 12 indignus tanto est crimine vester honos.

IN DELRIUM.

E1_22 v.1 Qui te tres docuit Sophus Capellas, 2 Hispano puto pene dedolavit.

IN SINCERUM.

E1_23 v.1 Illum dicere te Pulicianum 2 tantum Grammaticum, Nazariane ? 3 Qui peccare ubi syllabis duabus 4 uno nomine te videbit isto, 5 Sincerum tibi detrahet poetae.

IN CRATSERUM.

E1_24 v.1 Cratseridem modo conspiciens, Poscippe, canentem, 2 cernere te corvum jurabis parturientem.

AD LECTOREM.

E1_25 v.1 Si numeras surdis Epigrammata dulcia, lector, 2 auriculis : Perge, hoc est aliis legere.

AD SCIOPPUM.

E1_26 v.1 Quei te possit amare Delrius ; vis 2 uno versiculo, canis, doceri ? 3 Audi : cui Petosiris et Necepso 4 sunt patres, crocodilon hic adorat.

IN EUNDEM.

E1_27 v.1 Nigro qui corio Aethiops, Scioppe, es

9

2 Memphis patria, suspicor, tibi atra est : 3 et quemvis pote nominare patrem.

IN EUNDEM.

E1_28 v.1 In populum Scoppus lapidem sine crimine nescit 2 mittere : Pompeiae legis, Amille, metu.

IN EFFIGIEM GROTII.

E1_29 v.1 Qualem istum in tabula Grotium depinxit aena 2 pictor, in investi corpore talis homo est. 3 Ingenium atque animum, cultos sophiae omnibus armis, 4 pingere si lubitum est. DIC. Deus hic habitat.

DE CARMINIBUS.

E1_30 v.1 Fronte placet prima cui sera Coronis hianti 2 theta jubet doctum figere carnificem. 3 Credere carminibus semel albis gloria nulla est, 4 hic sapit huc faciles qui vetat ire notas. 5 Futile judicium praejudicium aestimo veri, 6 Qui legit et laudat cum ratione notas.

IN ORBILIUM.

E1_31 v.1 Tres furias uno confundas, Aeace, cinno, 2 non facient unum tres Furiae Orbilium.

AD D. HEINSIUM.

E1_32 v.1 Scaligeri vindex, saecli divine poeta, 2 Cui fluit in versus nectaris Ambrosia. 3 Ut faciles elegos, cultique emblemata iambi, 4 quique pede Heroo fortis in arma venit, 5 invideant nostrae Romana Palatia luci, 6 antiquos quae in te provocat Indigetes. 7 Melle mero eloquii stillantia siste fluenta, 8 et diis accepti carminis orsa preme. 9 Pallidus e nebulis ad tantae pocula famae 10 serpit, et in solis Scoppius exit opes. 11 Cui jus in tenebris inhonoram absolvere vitam, 12 ni trahat in lucem crux, patrium hospitium.

AD D. BAUDIUM.

E1_33 v.1 Altera Scaligerae nec gloria vilior illa 2 quam modo non aequo diximus ore, domus. 3 Jus in amicitiae Vigilis te gratia poscit, 4 gratia non uno carmine nota tibi.

10

5 Ut Scoppi indociles, et foedi Cratserus oris 6 cumque suo jaceant monstra Caneba choro. 7 Attyos in morem prisci quae corpora jactant 8 mollia desectis scilicet inguinibus. 9 Ut pro fornicibus patriis, stabulisque, lupisque, 10 in regum possit sceptra, Libido, loqui. 11 Exsangues umbrae, motis gens pallida flagris, 12 communes mundi Christiadum Furiae. 13 Queis etiam vestro florens Academia cultu 14 tentata est Stygiae per scelus Invidiae. 15 Nos faciles versus diris opponimus ausis, 16 ut pereant ludunt dum joca, ludicolae.

IN VEIENTONEM.

E1_34 v.1 Obtinuit justam causam Veiento patronus : 2 nil Veiento umquam nequius obtinuit.

IN CANEBIANUM.

E1_35 v.1 Nemo turpior it Canebiano, 2 cornu frons cui trux notatur uno ; 3 pro feno laqueum gerit Sophista.

IN EUNDEM.

E1_36 v.1 Diram oculorum aciem quoties Caniebus amicat, 2 Colchum draconem cerne victum pharmaco.

AD SCALIGERUM DE SANGA.

E1_37 v.1 Ingenue natum Sangam, Josephe, fateris 2 Marrano quoties patre satum esse canis.

IN SCOPPIUM ET CANEBUM.

E1_38 v.1 Femina si plorat, si mollis cantat amator, 2 discipulus diri vapulat Orbilii. 3 Occidit medicus, venundat verba patronus, 4 Theiologus rixas pro pietate serit, 5 cum lectore suo vates si litigat haerens, 6 Sanga cacat, frendet Delria, Deina vomit. 7 Ebrius est Bavius, stertit Veiento, laborat 8 Stoicus, expediunt quisque suum officium. 9 Adde unum de quo Saturi lolligine turgent. 10 Scoppius et Canipus si valide esuriunt.

IN SANGAM.

E1_39 v.1 Quod veritatis somniet sibi soli

11

2 tutelam inanis inde Sanga, deberi. 3 Eam ipse contra frivolos libros pedit. 4 Proteron per hysteron solens agis, Sanga.

IN CANEBUM.

E1_40 v.1 Si ut libros scribis, sic dormis, Cantaber Ocne, 2 mirum adeo genitor qui tibi Loiola est.

IN GRAMMATICOS.

E1_41 v.1 Regula cui certa designat singula (calle) 2 verba, quibus regnum mobil(itatis) habet) 3 nil facis hic aliud, quam qui praesepibus unis 4 pascere sese omnes Scoppiadas cupiat.

IN SCOPPUM.

E1_42 v.1 Nescire quaedam si eruditio quaedam est, 2 antiquiorum ut exputat Sophus quidam. 3 Aliquando quidam Varro, Scoppus, evadet. 4 Nam quanta quaeso didicit ille nescire ?

AD CATONEM.

E1_43 v.1 Cato impudice, quid tibi rei mecum est. 2 Putabam habere te integros dies tecum. 3 At iste te invenire non potest illic 4 profectus unde, (nempe de bona mente) 5 mihi enotata das acuta praecepta. 6 Prius tibi ergo sis, inepte, corrector, 7 dein venito in omnium unus examen : 8 tibi videris omnibus notis liber ? 9 O inficete, noli hiare tam latum. 10 Sibi videtur esse nam Cato quisque 11 cui Catonis illius nihil praesto est, 12 nisi unicum illud, hercle, Porcium agnomen.

AD TENDONEM.

E1_44 v.1 Mitto tibi carmen, tu mittis, Tendo, papyrum, 2 non sinis ut cupiam parcere, Tendo, tibi.

AD DELRIUM.

E1_45 v.1 Uno deductum dicunt te, Delrie, filo. 2 Nescio : ducendum duplo ego fune puto.

12

IN EUNUM.

E1_46 v.1 Qui perspicare nare cuncta nec facta 2 olfacere quondam poterat, Eunus infelix, 3 torum calere adultero maritalem 4 olfacere non quit. O supine, de naso 5 acumen istud in tuum latus verte.

IN PUGNANTEIS GRAMMATICOS.

E1_47 v.1 In sese atroci concu(rrunt im)pete larvae (segments de vers peu 2 grammaticae, G(oto Bos), et Caper Orbilius. lisibles dans l’édi- 3 Hoc faciunt, navim, qua nec tuto ambo vehuntur –tion de 1613.) 4 alter in alterius perforat invidiam.

AD SANGAM.

E1_48 v.1 Stercoree Sanga, qui libro modo insano 2 aliena crimina facta ceu tua, excusas. 3 Quid es lucratus mente parricidali, 4 quam Christianus adspuisse debebas 5 alibi repertam, tute nunc moves princeps. 6 Nisi, licebat esse cui suum in tuto, 7 quod nunc latrinas ambulas per obscenas 8 natitergiumque paedagogulos nostros 9 rude obtinere non sinis, tuo libro. 10 In quem cacatum est quo inquinare se nolint 11 sellae Patrocli, paedagoguli quod cum 12 praefatione Clunae despuant salso.

IN EUNDEM.

E1_49 v.1 Peniculum dicit penem cum dicere vellet 2 Sanga, solens Taurum dicere puliculum. 3 Hoc Sanga e Foriis spurios effodit elenchos, 4 Scaligerum queis non vult sinere esse probum. 5 Ure priapismum, Themison. Sed eum omnibus ure : 6 pro Socio patrat Loiolita nefas.

IN BONARSCUM.

E1_50 v.1 Scribanum dicunt Carolum, qui nomine nuper 2 horribilis factus Loiolita notho est. 3 Bestia proserpens, caper horride Clare Bonarsci 4 nominibus porro notus utroque sies. 5 Sed maneas Carolus qui Clarus non queat esse, 6 Scribanus (est) qui Stridasinus Bonasus.

IN SANGAM.

E1_51 v.1 Scelerate Sanga, pectus oppletum probris,

13

2 tibi ista lingua bestiae queat semel 3 verum profari ? Parce te ordini Deum 4 inserere, mule ; nemo non videt nefas 5 asinina quando aurita taetra bestia 6 inter sacros oncare olores occipit. 7 Tibi libellus, ater, obscurus, pigens, 8 trahit nefanda multa dicta, quae nequis 9 capere ipse latrans : cauda cui eminet labris. 10 Struem aggerare pestilentiae libris, 11 prodigere frontem ; nil habere pro sacro 12 nisi ventre si quid hira bacchante imperat, 13 vestrarum ea una summa virtutum venit.

IN SOCIOS.

E1_52 v.1 Uno nomine proditum pudorem, 2 amissum cupis eloqui Decorem, 3 humani nihil ut soni supersit. 4 Sed sint omnia plena vi furoris. 5 Unum dic Socium, aut parem sodalem 6 Sangae, Stridasinive Cannibive.

IN CANEBUM.

E1_53 v.1 Nemo rhetora jam neget Canebum 2 huic est "en dia taus aron" sinistra. ( ??? graphie du grec difficile à lire.)

IN SCOPPUM.

E1_54 v.1 Quae patria et quis avus Scoppo sit, quaerere noli, 2 qui natus numquam est Scoppus utroque caret.

IN SANGAM AD SCALIGERUM.

E1_55 v.1 Quid turpem in Sanga miraris, Scaliger, Ocnum, 2 cui primor uditas significata libro est ? 3 Quippe ferox Jesu sociam mentita cohortem, 4 in prima praestat pagina fronte lupam. 5 Imbutus, Socios inter, pietate nefanda, 6 insanas inibi litterulas didicit. 7 Discipulus fraterque, latus quoque, Maldonati 8 culcita saepe fuit, Delrie sancte, tibi. 9 Quid speres aliud de Sanga, Scaliger, in quo 10 doctor, secta, latus, Lojolam sapiunt ?

IN SANGAM.

E1_56 v.1 Sangulus ut teneros trahat ad spectacula pullos 2 peniculum penem nominat Herculeum. 3 Scilicet hoc scripsit tam parvos fine libellos, 4 nulla cuis est alias maxima charta satis.

14

5 Sed vafer e media sese strue saepe Priapus 6 exserit. Hoc Schoppi nempe docent Scholia.

IN EUMDEM ET SOCIOS.

E1_57 v.1 Praefatione, Sanga, tam fatua sapis, 2 Monstrosa res est, digna sed tamen fide, 3 ubi Jesuitas dictitas convicia 4 doctos, probosque pagina unica viros. 5 Manu altera das altera quod eripis. 6 Verum ista secta de sua nulli satis 7 professione vel suum est sodalium. 8 Clepere, harpagare, gloriam, ambitum, opes, 9 et involare pessimis dictis bonos. 10 Nil pensi habere, nulla numina credere, 11 nisi ventris arma quae docent, luxus probat. 12 Consilia dira parricidali manu 13 in capita regum sacra moliri Deo. 14 Evertere omnia quae libet, quovis modo, 15 horum est quottidiana Doctrina, in levem 16 sequi juventam quam serunt sancti Patres. 17 O magne Cancebe, Sanga, Clare, noctium 18 secreta non haec quisque vestrarum videt. 19 Qui litterato cum vacatis otio 20 librisque vos adesse scribendis domi 21 praefertis, et curare uti vigeant Scholae. 22 Furtim paratis noxium virus viris 23 ad alta quos guberna sustulit Deus 24 oleoque sancta capita quorum consecrat. 25 Quid impudici, sanguinis siti ebrii, 26 foedi, dolosi, fraudibusque perfidis 27 in fas nefasque venditi Romae Deo 28 in litteratorum insilitis nomina ? 29 Non iste campus gloriae vestrae patet. 30 Abite larvae, cumque perjuris modis 31 nil pensi et aequi, nil putetis impii, 32 nil aestimetis praeter infandos vagae 33 Thaidos amores, et juventutis malum. 34 Jactate technis regna magnatum vafris. 35 Ingenia clara, nata meliori Deo 36 jam scelera vestra conspicantur, et retro 37 a litterarum vos Monarchia gravi 38 quatiunt flagello. Proximi ut malae cruci 39 inter latebras tabeatis horridas 40 Batavum cloacis quas in altis quaeritis.

IN SANGAM EX EIUS VERBIS.

E1_58 v.1 Qui sit dictio aperta, comminisci 2 nos non possumus ; o aperte Sanga, 3 dic qui dictio aperta sit libelli, 4 quo nil horridius, magisque caecum 5 ad sellas venit uspiam Patrocli ? 6 Sic sis omnibus his apertus unus

15

7 queis cum clauderis arrogante voto 8 nil tectum tamen impetras habere. 9 Sed scis cetera, nec pudet fateri 10 cum sis discipulus furoris ejus. 11 Quo non ille furentior Scioppos 12 qui primos facit esse Romulorum.

EX EIUSDEM VERBIS.

E1_59 v.1 Exiguum fidei monumentum exstare libellum 2 praecipitis mandat Cantaber invidiae. 3 Quod nihil est aliis minimum tibi, Sanga, videtur ; 4 jure adeo : nam jus quisque uti secum habitet. 5 Sed tamen indulges aliquid tibi : nam monumentum 6 nulla fides parvum quomodo habere potest ?

IN SCHOPPIUM.

E1_60 v.1 Schoppius ante fuit qui deinde Scioppius audit ; 2 vae tibi si audierit hoc pater opprobrium. 3 Nam vespillo solens truncare cadavera longa, 4 semipedem nati demetet a capite.

CLAUSULA LIBRI A SANGA FACTI.

E1_61 v.1 Clausula divini quaeris quam lauta libelli 2 Sangam unam Orbiliis exserat ordinibus. 3 Mimus ibi in promptu est, est scaena, hinc histrio saltat 4 Samnite in tunica scamma frequens colitur. 5 Fuscina retigero est, piscem mirmillo fatigat, 6 amphitheatrali pompa parata Jovi est. 7 Verba bonae menti superesse sonantia cerno, 8 esurit haec quoties somnia lixa videt.

AD MARCUM.

E1_62 v.1 Dis esse nolo, Marce : non ero pauper ; 2 mirum est placere si meae queam sorti. 3 Proinde mecum persto, me premo mecum. 4 At tibi cavendum est cui placere Fortunae 5 spes una rerum est hinc et inde nutanti. 6 Spes imbecille est, turpius timor monstrum ; 7 sed tu exputato regulam que servato : 8 noli esse dives, Marce : numquam eris pauper.

DE LIBRIS SUIS.

E1_63 v.1 Quod magno tibi, lector, aere constent 2 isti de balatronibus libelli 3 miraris bene : carius libellos 4 et Sangis emis et decem Bonarscis.

16

5 Qui denos facient quater Scioppos 6 octo si addideris Cabenianos. 7 Atque unum modo Apostatam Stopirum. 8 Et tres pro tribus Arcadas Capellis. 9 Personam quater aridi Doliri. 10 Binosque insuper in struem Bloviscos. 11 Sic ne deficiant duo Catones, 12 et sit pro locus Orbilis quaternis, 13 bis, denis quoque Cratseris Sophistis 14 queis nemo leviorve turpiorve 15 omnes si redigas in unum acervum 16 et tres adicias tribus Veterris.

IN UFENTEM.

E1_64 v.1 Plura tenet nemo, vel Lojola, quam vagus Ufens, 2 et tamen est nemo hoc pauperior senica. 3 Scilicet idcirco quia cuncta tenet, nihil Ufens 4 possidet, haec pereunt dum cupit, illa manent.

IN SCIPPUM.

E1_65 v.1 Cum mendacia corrogat Scioppus 2 quae nusquam antidea fuere, condit. 3 Sic magnus liber ambit umbilicos. 4 Sed cur tam fatuam et malam cloacam 5 confutatio sancta, veritate 6 everrat duce ? Perperam laboras, 7 o Leydae decus, o Batava palma ; 8 quae tractat semel iste falsitriba 9 sint verissima, veriora veris, 10 jure haec nihil minus optimo Scioppus 11 proclamat malum olere vanitatis.

IN OFELLUM.

E1_66 v.1 Uxorem damno locupletem duxit Ofellus 2 in loculos oculos vendidit, uxor habet.

D LECTOREM.

E1_67 v.1 Quod nulla puer eruditione 2 magnos versiculos patrem ; rogatum 3 te, lector bone, ventitant Camenae. 4 Qui molli stomacho es, reversionem 5 ad turpes facias Bonarscianos. 6 Nil aetas brevis, indoles virilis, 7 spebus credita Martiis avorum 8 audit nobilitas, nisi quod altum est. 9 Multum pumice rasus exsoleto 10 hic Sanges perit et tremens Scioppus 11 ceventis duo Cannebi sodales,

17

12 qui nunc cum cibo eodem ubique pascant 13 priscam Salmacin haud sinunt negari. 14 Sed foedo sibi complicati Amore 15 libros terribiles parire tendunt.

DE SCOPPO.

E1_68 v.1 Multa sibi Scoppus de se se credere jussit, 2 quantum hoc, o Heinsi, est debitum ! At exsoluit.

IN EUNDEM.

E1_69 v.1 Affectare magistratum te, Scorpio, dicunt. 2 Optime : eris verus nempe Medixtutichus.

IN EUNDEM.

E1_70 v.1 Dum syllogismos, Scoppe, nectis argutos, 2 sillos mereris ob cruces logismorum.

DE AMORE.

E1_71 v.1 Utrum aliquid, Friderice, potentius exstet Amore 2 nescio ; novi isthuc : nemo potenter amat.

IN CRITICOS.

E1_72 v.1 Ingenium in verbis criticus qui jactat habere 2 res fugiens : habet hic ingenium in genibus.

DE FORTUNA.

E1_73 v.1 Siste aciem contra atque hastatas aggere turmas : 2 omnia quae vincit sors tamen est mulier.

AD SCRIBENTEM.

E1_74 v.1 Scribere si quid aves, scriptum lege ; namque hodie nil 2 qui scribas, legere : est omnia negligere.

DE ORBILIO.

E1_75 v.1 Cum titulum nostri vidisset forte libelli 2 Orbilius, naso despuit horribile. 3 Euge, caper cordate. Te enim decet ire repulsum 4 a frontispicio. Libri hominem hi sapiunt.

18

IN LIBERINUM.

E1_76 v.1 Quodcumque loquitur stercus et cloacales 2 in ore gestat Liberina thesauros. 3 Mirari inanest ; quei loqui queat purum 4 qui vivit ideo Sangus, ut cacet, solum ?

IN ORBILIUM.

E1_77 v.1 Pus quia te dixi dicunt fremere, Orbiliane ; 2 plus est quam pus qui pus negat, Orbilius.

IN CAPITONEM.

E1_78 v.1 Durum hercle est Cephalum Capitonem dicere nemo 2 in duro prorsus cui capite Encephalus.

IN ORBILIOS.

E1_79 v.1 Si cum certantes cernis, Patiane, sagittis 2 Orbilios, tutum vis, te agito ante scopum.

AD PONTICUM.

E1_80 v.1 Saepius ingenuos mutare et vellere crines 2 maturum praefert, Pontice, calvitium. 3 Haec ratio lento quod vermicularis ab oestro 4 carminis. In fortes impetus est numeros.

DE SCOPPO.

E1_81 v.1 Conductus vates, turbavit ubi omnia, Scoppus, 2 vapulat ut taceat : ingeniosa lyra est !

‘PANTADOXON’ IN EUNDEM.

E1_82 v.1 Nata quid arboreo dat anas miracula partu ? 2 Patre luto natos Roma alit alma Equites.

AD HEINSIUM.

E1_83 v.1 Luna tua regnum Lunae submitteret, Heinsi, 2 qua putat exstinctos vivere Varro sales. 3 Ni Lunae imperium detrectes, Solis amator, 4 sic quoque quae fratris cogit amantem oculum. 5 Tu Lunae in regno reperisti regia Solis 6 sceptra : dehinc doctis Luna et Apollo libris.

19

AD SANGAM.

E1_84 v.1 Foedo favorem qui ambit in libro famae, 2 hic posteris ostendit, o nefas, clunes.

IN SOPHISTAS.

E1_85 v.1 Nasci et denasci si rerum est ordo, Sophistae, 2 cur non denasci natus is ordo potest ?

DE SCOPPIO.

E1_86 v.1 Ne cogeretur esse generis incerti, 2 sibi Scioppus in patrem quem adoptavit.

IN EUNDEM.

E1_87 v.1 Crebro cimicis usque ad umbilicum 2 arrosu male Poscius comesus : 3 cui pro corde pepo est, cerebro, inanis 4 succo spongia pro manu uncus, et pro 5 hirsuto pede pluminuda cornix. 6 Hellespontiaci anseris Priapus 7 sed quem una vice pulicum duorum 8 non est sufficere helluationi. 9 Ultro omnes, Lupe, provocat poetas : 10 pro tam corpore bello et expedito 11 multum dicere Poscius videtur.

DE LUPO.

E1_88 v.1 Cum desit versui levis ungula ; cum, Lupe, supples, 2 tibicen quei non sis, Lupe, versificum ?

AD SCOPPUM.

E1_89 v.1 Quod convicia provocationis 2 ut fama est, mediteris, o Scioppa, 3 fama est perlepida et satis faceta, 4 nobis excipienda Crassianis 5 ultro risibus, et Catone poto. 6 Quamquam carmine te jocante laesum 7 necquidquam bene suspiceris, o rex 8 aeternus parasiticae cohortis ; 9 nam qui pro merito suo et suorum 10 quae dixit prior, audiit, nec ille 11 laesum se poterit probare primum, 12 nec laesum quoque, cum dupla mereri 13 notus sit vice, quod prior patravit. 14 Quod si cetera cuncta diffiterer 15 quae nunc jure mihi patrocinantur,

20

16 peccatum tamen esse nil faterer 17 contra te, impia Cerberi propago, 18 quo nemo est magis impius malusque 19 ipso te tibi teste qui inveniri 20 a Roma queat usque Cantabros ; sed 21 illic bestia nidulatur horrens : 22 verrinam puto dicier figura 23 nota Loiolis, ubi, quod haud est, 24 verum dicitur aestimando falsum. 25 Illa est turpior omnibus Chimaeris 26 nullo Bellerophonte dedomanda. 27 Quae tecum tenet impii furoris 28 horrenda face criminum, lupanar. 29 Ut quicquid facere est malum et cavere 30 vos dudum duo, maximi Catones, 31 expatraritis, unde regna vestros 32 agnoscant Stygio furore fasces. 33 Quos sic, aedepol, optime tenetis 34 ut secludere tertium libido 35 nolit vestra nefas, cui Bonarsci 36 nomen terribile indidere larvae, 37 sic sitis bene tresviri, o Scioppe 38 Sanga o putide, putide o Bonarsci. 39 Ut nemo queat invidere vobis 40 ornatos ubi cernet ambulare 41 pro factis sibi quemque, ternionem.

IN SERRANUM.

E1_90 v.1 Quadrifida trabe suspendit Serranus Amillum 2 quattuor informes cui dat habere libros.

AD LECTOREM.

E1_91 v.1 Personam quoties non invenere poetae 2 in partes toties, lector amice, venis. 3 Seu faciles igitur fervent in carmina Musae, 4 seu suspensa gravi verba labore cadunt. 5 In mundo tibi poena tua est. Placuisse necesse est, 6 seu faciles versus seu veniant streperi. 7 Blandidico et lento, tu, si sapis, utere juxta. 8 Et persona tuis lusibus apta veni.

IN CLAUDIANUM C. BARTHI.

E1_92 v.1 Claudiani puero faciles qui interprete chartas 2 adspicis exigui dona laboris ama. 3 Lusit in his olim Barthi juvenantis acumen, 4 dum puer auctorum disserit omne genus. 5 Si qua igitur varo dubia stat lectio talo 6 fida vel est pueri laesa labore pedem. 7 Parcite, censores, et vos ignoscite vobis, 8 hoc magni vivunt ordine Trojugenae.

21

IN OLLUM.

E1_93 v.1 Stultivide Olle, quid egregios cupis esse poetas 2 inter ? Olorino de grege, corve, fuge. 3 Si medius raucis sedeas Scoppoque Biloque 4 deterior qui sit forsitan invenies. 5 Nam mihi quo tu sis non est reputabile censu, 6 sed num te esse queat pessimus inferior.

IN CANEBUM.

E1_94 v.1 Primatum tibi dum convellere Cannibus audet 2 Anglia, regalis proditor officii. 3 Immiscet caelo terras, terrisque profunda 4 aequoris ; et nullo larva quieta loco est. 5 Quaeris hic unde furor ? Quia non potis ignibus omnem 6 nititur infestis fluctibus obruere. 7 At tu intestinae cave dira incendia flammae, 8 quae tibi non semel est ante minata malum. 9 In facili fluctus, et venti fulmen inanis, 10 contemptuque ipso, Rex pie, rejicies.

IN EUNDEM.

E1_95 v.1 Obscaene Canebi, non satis tibi magnum 2 facinus videtur, ante quod dolo vestrae 3 cohortis igni Regna Magna Jacobi 4 tentata Sexti, decoris incliti Regum ? 5 Tu quoque calentis post periculum flammae 6 haec frigore urere et merentibus flammas 7 libris laboras ? Stupide, non cadit verbis 8 quam ferro et armis impetiveris frustra. 9 Stat Anglia Dei Principisque Divini 10 sapientia munita, qui Deum sedem 11 concutere veniet ; ipse se obruet ventus.

IN EFFIGIEM C. BARTHI.

E1_96 v.1 Barthius hac juvenis tibi, lector, imagine vivit 2 totus dimidio qui minor esse nequit. 3 Tu nitidam effigiem ceu formae, ita moribus ejus 4 adsimila, si quae grata videre voles. 5 Spe sequitur proavos : ei adhuc sua messis in herba est, 6 judicium ingenii dat tibi, posteritas.

IN SCIOPPUM.

E1_97 v.1 Sola pro specie expedit Scioppus 2 quicquid suscipit. Est homo supinus 3 pro prima cor habens, Scioppe, fronte.

22

IN BAVIUM.

E1_98 v.1 Blando carmine te dolere fingis : 2 quam belle perit ille qui lepore 3 matris carmina funerae celebrat.

IN BIBLIOTHECAM C. BARTHI.

E1_99 v.1 Haec tibi quam digito monstrat longaeva vetustas 2 picta super primo limine, rufa cinis. 3 Est juvenis Barthi, critico spectabilis oestro, 4 ast oculis vulgi, bibliotheca, rudis. 5 Singula in arguto descripta emblemate librum 6 nomina de Domini carmine nosse potes. 7 Nil latet hic quod non prompte queat ille tenere 8 cum venit in mendas lux nova depositas.

AD CHR. BECMANUM.

E1_100 v.1 Originum poeta docte, Becmane, 2 originator esse ni Cato possis, 3 tibi imminebit Porcium agmen immensum. 4 Proinde caute, quicquid hic agis, patra. 5 Originis supremus est parens finis.

AD LECTOREM.

E1_101 v.1 Longa etiam facio, qui quondam curta solebam, 2 causam hujus facti, tu, bone lector, habes. 3 De te desperat qui curta epigrammata fingit. 4 Hinc quanti mihi sis, o bone, nosse potes.

DE VOLA.

E1_102 v.1 Cum se excusaret non cuivis tempore quovis 2 gratificari aliquod posse epigramma, Vola. 3 Apposite in simili rem totam edixit ad unguem, 4 non canis ad quemvis mingere volt lapidem.

AD AMANTIUM.

E1_103 v.1 Quod me laudaris tibi plurima debeo, Amanti, 2 imo ut solvendo protenus esse negem.

AD SCOPPUM.

E1_104 v.1 Deformis me, Scoppe, rogas te ut amare velim : sed, 2 Scoppe, te amat quisquis, se male is odit homo.

23

AD EUNDEM.E1_105 v.1 Potes, Scorpio, cum duos Neronas, 2 tres totas Ciceronas, et VitellI 3 concedat decies tuae gula, ut quam 4 dicat prodigam Apicii culina. 5 Cum sis Patricius pater Merenum 6 nec pausam facias sacro palato 7 regales BiberI aemulatus haustus, 8 es pauper tamen, et rei pusillae : 9 o saeclum insipidum et nimis Scioppum !

IN ORBILIUM.

E1_106 v.1 Vita cui in solo sua vivitur atramento 2 post mortem carbo non erit ille cinis.

AD LIBRUM EPIPHANII MS.

E1_107 v.1 Salve, invicte liber, quem non Byzantis ab urbe 2 usque ad Germanos incolumem indigetes. 3 Aequorave Aeoliaeve in aquis domuere procellae, 4 nec mora tam longae fregit acerba viae. 5 Quin Vigili manibus tandem terereris amicis, 6 huic juvet exhaustas dicere saepe vias. 7 Te manus Arsenii scripsit, te masculus auctor 8 victorem pelagi victor amat Bavii.

IN SCOPPIUM.

E1_108 v.1 Ditem esse nemo Scoppium putet sane 2 vigilans vidensque : somniando quae parta est, 3 nisi somniando non videbitur gaza.

IN CATONEM.

E1_109 v.1 Jocosa quoties, o Cato, vides dicta 2 nocturna quid sit alea, exputa tecum, 3 cui vacabat ille avos vetus vester 4 Zenona toto cum die trium fasset.

IN CRATSERUM.

E1_110 v.1 Cratserus in libro scabiem quod quaeritat omni, 2 parce malis dictis, pastus is isti homini est.

AD LECTOREM.

E1_111 v.1 Cetera si placuere, hoc factum est, lector, haberi 2 pronullo : claudens librum Epigramma luat.

24

AD EUNDEM.

E1_112 v.1 Unum extra numerum addere impetrabo ? 2 Non vis ? At voluisti, amice lector.

AD CATHARMATA.

E1_113 v.1 Qui sequitur paucis vos urit, et ille sequentem 2 qui sequitur raris, o scelera, opprobriis. 3 Non quod parcendo libri peccare nitentes 4 vos jubeant, quorum sunt scelera officium. 5 Sed quia tam longa laudem interjungere meta 6 quae vobis sola est scilicet apta, juvat. 7 Sed tamen in raris etiam bona copia dictis 8 quae numerum redimunt simplicitate, latet. 9 Urite vos flammae quae seditione rebelli 10 vertatis mundi in viscera vestra luem.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM II.

AD LECTOREM.

E2_1 v.1 Jocose lector, dedico hos tibi versus, 2 ver esse tu sacerrimum puta, ut salva 3 familia reliqua perstet ; hisce projectis.

AD EUNDEM.

E2_2 v.1 Quid juvat imposito claudi colophone libellum ? 2 Quo minor est praesens, major eo insequitur. 3 Ludere si non vis, cordatis parce poetis 4 dicere ; fac finem ; dic : ubi principium est ?

AD RUSTICUM.

E2_3 v.1 Sancte, Numae antiquo, priscisque aequande Sabinis, 2 consule Fabricio, Rustice, digne Nepos. 3 An te quod duro damnarumt nomine fata, 4 urbanus factis esse videre minus ? 5 Nec potius gravitas, et versae conscia terrae 6 simplicitas, nomen dedicat hocce tibi ? 7 Ut ut in urbano jactentur regna theatro, 8 cui sedet ad clavum, frenaque vulgus habet. 9 Crede mihi, pauci magnatum hoc tempore vivunt,

25

10 qui veteres possint dicier Agricolae.

AD LECTOREM.

E2_4 v.1 Pagina si crescit, decrescunt carmina, lector, 2 in rem quid vostram sit, puto conjicies.

AD EUNDEM.

E2_5 v.1 Longa legas decies, arguta ter, omnia belle, 2 sic numquam vates te, bone, decipiet. 3 Unum pro lucro factum censebis aperto, 4 legisti quoties maxima, parva leges.

SAPIENTI QUID ?

E2_6 v.1 Raro unum absconsi latuit fax obruta Phoebi, 2 saepe unum absumpsit, suda nitela, diem. 3 Si mala sunt vitae, veniunt bona plura malignis, 4 cernere de pravis optima, id est sapere.

AD ZENONA.

E2_7 v.1 Stoica dictantem versis, epigrammata, nugis, 2 quid quatis insano, Zeno, supercilio ? 3 Si tu saepe die tenebras vis condere pura, 4 quid vetat adducta me dare fronte sales ?

AD LECTOREM.

E2_8 v.1 Scribe, calet calamus : lector, lege dum calida est res, 2 frigidus es, mavis si calida egelidam.

AD SANGAS.

E2_9 v.1 Hoc opus est facto : convicia dicite, Sangae, 2 quam vos incurrat vulgus inane, prius. 3 Respondere etenim res est ingloria ; princeps 4 qui bene quid novit dicere, dico virum.

AD OLLUM.

E2_10 v.1 Es rudis et rude te donari discupis, Olle ; 2 hoc tale est quale est quod tibi nunc memoro : 3 rus mihi da quod habes, sic fiam rusticus ex re, 4 tu potes et non vis, malo ego, non valeo.

AD SABINUM.

26

E2_11 v.1 Isti grammatico probare et illi, 2 Clarano, puta, carmen, aut Modesto. 3 Non est gloria summa : vis, Sabine, hanc ? 4 Uni te tibi crede, quod probatum est 5 nulli credere dehinc, probabit omnis.

IN EFFIGIEM SCOPPII.

E2_12 v.1 Pantolabi effigiam patina spectatis in ista, 2 ex hac spectabat scurra hominum ingenia.

DE CATULLO ET MARTIALI.

E2_13 v.1 Bilbilis est aliquid, pluris Verona putatur ; 2 nempe quod illa satis, haec nimis ingenua est. 3 Si quid inurbanum docte dixisset uterque, 4 cum grandi ad Bavios isset uterque sopho.

AD LINUM.

E2_14 v.1 Cenatum, Line, saepe te vocarem, 2 istud sed tibi nolo non timeri. 3 Qui jus rure necat, homo est cruentus.

IN SCORPISCUM.

E2_15 v.1 Tangere me docte Scorpiscus velle minatur, 2 quod se nescio quid carminis attigerit. 3 Tange manu tota, nihil hinc, Scorpisce, sequetur, 4 exprimet a vobis pus minimus digitus.

IN SOCIOS.

E2_16 v.1 Qui ludit laedit, qui scribit, si licitum sit, 2 proscribat, laudans convomit e Sociis. 3 Fronte opus est tecta, vultum proferre nocivum, 4 confutes natibus rite, poeta, nates.

EX VETERI POETA. AD SCOPPUM.

E2_17 v.1 Parva acies, modo sit ratione instructa magistra, 2 componit magnae proelia, Scoppe, tubae. 3 Sic Cocus ingentis Furias confutat aheni, 4 infundit parva frigidam ubi ille tua.

IN NUGONEM.

27

E2_18 v.1 Nugonem dixi, causam vis scire, Canebe, 2 pro simplo duplex nugo es inanilogus.

DE LUCIO.

E2_19 v.1 "Quid verbi est Alapus ?" quaerebat Scoppius ex me, 2 forte quod in versu viderat esse meo. 3 Dicere nolebam, monstravi : dum colaphum do, 4 certius hoc omnis glossa docere nequit.

IN CANIEBUM.

E2_20 v.1 Quid dicis, Caniebe, num Philippum 2 si sis Pausanias tuum trucides ?

IN ORBILIUM.

E2_21 v.1 Insani duo, quinque Lunitacti, 2 bis quini fatui, novem Petrones, 3 viginti Baviique, Scorpiique, 4 pondo Socraticae decem cicutae. 5 Haec cuncta Orbilius magister iste est.

IN LURCUM.

E2_22 v.1 Purpuream quare dicamus carmine mortem 2 dicere vis Crispo, Lurce, supercilio. 3 Dic cruce purpurea cur sint tibi terga notata ? 4 Aut non haec satis est crux tibi purpurea ?

DE LONGOLIO.

E2_23 v.1 Littera Longolii Ciceronis epistola tota est, 2 crede puer vel non est gravis Orbilius.

DE ORBILIO.

E2_24 v.1 Informi senicae, horridaeque larvae, 2 jamdudum Stygis inferae Quiriti, 3 dic dignum Orbilio vale, puelle, 4 quem saevis schola mittit e catenis : 5 sic sanus videare, non et exstes, 6 ut nunc te misere Charontis alnus 7 successorem avet, atque concupiscit, 8 namque ille est nimium venustus, ex quo 9 nota est forma tua Aeaci ad cloacam.

IN EUMDEM.

28

E2_25 v.1 Perire nimium est delicatum Huic larvae, 2 quotidiano quae interit malo vitae ; 3 Vivat, vovemus, semper ut mori possit 4 quotidianis OrbilI malis larva.

AD LECTOREM.

E2_26 v.1 Gaude, lector avare, jamque plaude, 2 vicisti nimis aridum poetam ; 3 exhausta est epigrammatum supellex, 4 credis ? Non puto dejerabis ante 5 Chrysippi cumulum, OrbilIque plagas, 6 exhausta numerositate, victas.

IN NESTORA.

E2_27 v.1 Nestore grammatico si nil est de Pylio illo, 2 ingenii certe est hernia Nestorea.

EX LUCRETII VERSU.

E2_28 v.1 Maxima quae vidit, quisque, haec ingentia fingit, 2 esse meo major nemo quit Orbilio.

IN AFFIDIUM STOICUM.

E2_29 v.1 Nil habet Affidius, dis est nihil omnium habendo, 2 nil quoniam rerum perdere nil quit habens ; 3 perdere quae nescit certe retinebit : ita exstat 4 omnibus ille unus ditibus exterior. 5 Et dum sic fruitur ratione, oblitus edendi est ; 6 continuare unum hoc dis meret octiduum.

AD LECTOREM.

E2_30 v.1 Scribere nolebam, narro tibi, lector amice, hoc 2 ecce ubi ego nolo, sese Epigramma facit.

AD EUNDEM.

E2_31 v.1 Cesso scribere, delicate lector, 2 hoc si scis, Epigramma jam patratum est.

AD LINUM.

E2_32 v.1 Totam si, Line, tu vocaris urbem, 2 atque haec ventitet ut futura tecum. 3 Cenamve aut male prandium per unum,

29

4 Timoni puto te parem futurum.

AD EUNDEM.

E2_33 v.1 Urbanus nimis es, Line, impudice 2 qui nos vendere vis domo rogator 3 unum isthuc domicenium paterna.

IN ORRUM.

E2_34 v.1 Quod videt omne cupit ; non est tamen, Orrus, avarus, 2 nam quid enim videat, caecus avaritia ?

AD SE.

E2_35 v.1 Urge alacres versus, non volt te parcere chartae, 2 est lucrum vati Bibliopola rudis.

IN MEDICOS.

E2_36 v.1 Pestilitas pacto quo cessatura putanda est ? 2 Stultividos primum si necet Hippocratas.

DE NASO ORBILII.

E2_37 v.1 Orbilii nasus quam magnus ? Copia cornu 2 quod gerit hoc thecae condere more queat.

DE CAPERONE.

E2_38 v.1 Fronte tegit Caperon quod ventre gulaque fatetur, 2 bis nequam est salva fronte gulosus homo.

IN MULISCUM.

E2_39 v.1 Qui te asinum dixit, salso, Mulisce, poeta 2 ignosces, patri est ille suo similis.

DE LECTORIBUS.

E2_40 v.1 Cui brevitas non est satis officiosa legenti, 2 disticha cum magni carminis una videt. 3 Aut nescit bene deliciis Capitalibus uti, 4 aut breve quam deceat non videt officium.

AD CAPERONEM,

30

E2_41 v.1 Sole, licet, Caperon, constrictae vincula frontis, 2 nil quod defundas est tibi pro cerebro.

IN ADULTERUM PEDENTEM.

E2_42 v.1 Salvis cruribus, et manu tagace, 2 salvis luminibusque, dentibusque, 3 salvis auribus, ore, lingua, et omni 4 salvus corpore missus est adulter, 5 deprensus nimis a pio marito. 6 Huic poenam hanc statuit trium Sororum 7 clementissima, queis colus laborat, 8 ut numquam nate conticescat exin, 9 sic moechari ubi porro malit, ante 10 quod patrat, reticere non valebit 11 postico, satis haec cruenta poena est.

IN SABELLUM.

E2_43 v.1 Quid Oritergia hinc et inde divendis 2 populoque et equiti, patribusque, plebique ? 3 Sabelle docte, dignius suis factis 4 natitergia ista vostra lingua fecisset.

IN OLLUM.

E2_44 v.1 Ingens rhetor eras, factus cum ingentior, Olle, es 2 causidicus, restat maximus ardelio.

IN COCOS.

E2_45 v.1 Injuriosa cui videtur impensa 2 farctus minuto quopiam cocus fure. 3 Crudum necesse obsonium domi mandat.

IN OLLAM.

E2_46 v.1 Olla nihil mirum est concoxit si omnia : mirum est 2 si non concoxit se quoque, quae olla fuit.

AD LIBUM, STOICUM.

E2_47 v.1 Tolle aliquando istum limbum de fronte supina, 2 et naso, infelix, splenia redde sua. 3 Nam nisi contecto possis quoque vivere naso, 4 vivere contecta nil, Libe, fronte juvat.

DE VERSIBUS.

31

E2_48 v.1 Parce fututrici versum damnare litura, 2 ipse, malus si quis, quando fit, interiit.

AD SE IPSUM.

E2_49 v.1 Purae simplicitatis une cultor, 2 prisci relliquiae, poeta, saecli, 3 quis nuda tibi voce garrienti 4 districtum queat applicare theta ? 5 Nil jam jure agitur ; supinitatis 6 nemo non reus est patronus, ex quo 7 bellum justitiae pecunia infert. 8 Tu vivas tibi nuditate prisca, 9 contentus faciles dolare versus 10 terrae crimina queis perire possint, 11 quorum unum est studium nocere dictis 12 insani melioribus laboris. 13 Tu quae recta jubes, loquare recte, 14 nudis rustica veritas Camenis 15 conjurat faciles probare versus. 16 Injustum nimis arbitror futurum, 17 cum factis veteres Sophos sequare 18 verbis velle recentibus placere.

IN OLLUM.

E2_50 v.1 Quoque die versus quot ego evomam, id, Olle, rogasti ? 2 Dicam equidem, quamvis sat male quaesieris. 3 Quoque die versus tot ego evomo, ut, Olle, per annum 4 quadrantem tu horum non pote concoquere.

IDEM IN EUNDEM.

E2_51 v.1 Versus quottidie quot evomam, Olle, 2 quaesitum licet oppido proterve est, 3 edicam tamen, idque te docebo : 4 versus quoque die tot evomo, Olle, 5 quot tu concoquere haud valebis anno.

DE POETIS RECENTIBUS.

E2_52 v.1 Cur priscis mage frivoli, poetae 2 multo pluria nec tamen probandae 3 aequo judicio canant recentes 4 quaeris, Sigfride ? Prima noxa nostra est, 5 quod numquam nisi multa cantitemus : 6 multis gratia versibus stupescit, 7 dein nemo est. Maro, primus inter omnes, 8 nec vult quisque nisi Maro videri, 9 nec digne matulam gerens Maronis, 10 hoc est turpe nimis, nimisque crudum.

32

11 Deinde est hoc quoque turpius, per omne 12 grassamur genus helluando versus. 13 Quisquis vult tubicen Maro videri, 14 idem vult lyram Horatii mereri. 15 Si quis cultum Elegis sequi, Tibullum, 16 vel praecedere somniat, (profectos 17 quo quosdam videas Bavos stuporis.) 18 Idem vult Epigrammate esse tantus, 19 quantum Bilbilicum videt Cyniscum. 20 Haec est summa, uti deputo, feroces 21 quae vatum sapere haud sinit puellos. 22 Oderunt nimium bonas lituras. 23 Et quos quoque vomunt vagi sub astro 24 confestim Veneri imputant, Lyceo 25 et Majae soboli sacros libellos. 26 Est summae super additum hoc minutal, 27 omnes scribere, uti vetustiores 28 scripserunt, inhiant ; ubi invenire est 29 multos, Hercule, qui vetustiorum 30 vix unum bene querquero labello 31 gustarunt ; schola quos rudis magistri 32 crudo e pulvere mittit ad Poetas. 33 Nil nescire sibi videntur isti, 34 cum nil lautitiae sciant vetustae, 35 illoto pede qui vireta frangunt 36 Musarum, nitido terenda gressu. 37 At tu, si sapis, et poeta dici 38 a doctis cupis, haud furente vulgo, 39 priscos volve manu sagace vates, 40 atque ediscito singulos ad unguem, 41 ut nunc sunt bene lucidi et politi. 42 Cumque omnes teneas, putato nullum, 43 sed cum scribere quippiam necesse est, 44 illorum ingenio, labore vestro, 45 formosos bene condies libellos, 46 istos versifices habeto nauci, 47 queis est laurea pro gerente Phoebo.

AD LECTOREM.

E2_53 v.1 Si nimis est longum, de primo epigrammate ad imum, 2 interjunge, sapis si bene, lector, iter. 3 Hoc decet : et vates bis lectum epigramma putabit 4 quod semel, ut longum, cum ratione leges.

IN PIMPULAM.

E2_54 v.1 Pingere ridiculos vidi ad proscenia mimos 2 non una miseras in specie vetulas. 3 Illa gradu lento vestigia tertia quaerit, 4 haec moritur quarto semisepulta sono. 5 Tertia vix quinto baculum stitit impete rectum, 6 quarta nates rupto litigat ire sinu. 7 Quinta super naso offendit, male lusca superbit

33

8 sexta ; oculos semper septima plorat anus. 9 Octavam crepitu procul ossa sonantia produnt, 10 nona sepulcrale est cimicis hospitium. 11 Quid reliquas narrabo ? Omni superesse figurae 12 solius una potest Pimpuliae effigies. 13 Non venit illa pedes, sibi sed mulae insidet, ore, 14 auribus atque oculis noctua morticina est. 15 Unum ego demiror, cum tam formosa canatur, 16 consimilis quod non sit magis Orbilio.

IN EFFIGIEM GERYONIS.

E2_55 v.1 Mobile mens animi numen, si corporis uti 2 vertilibus posset, qua velit, obsequiis, 3 invicta virtute deos atque astra lacessat, 4 nunc quoque vix clava subditur Herculea : 5 tergemina effigies sic vivida Geryonai, 6 undique in hostiles vertitur insidias.

DE EPIGRAMMATIS.

E2_56 v.1 Nil adeo illepidum est, quod non epigramma politum 2 condat magnanimi vatis ab ingenio. 3 Turpius Orbilio quid fingere possit Apelles ? 4 Ille tamen salsi portio magna libri est.

IN PIPUM.

E2_57 v.1 Quid dicunt, Pipe ; cur Thalassionem 2 occentant tibi virginis puelli, 3 qui quinquennia tota nuptus exstas ? 4 Bellum nescio quid fatentur isti, 5 quod nec sponsa velit licet pudicae, 6 nec possit nisi quispiam Vetusti 7 rivalis, Jove adhuc parum faceto, 8 Saturni : Pipe, num fateris illum ?

IN ORBILIUM.

E2_58 v.1 Gaudete pueri, quisque clunibus festis, 2 dignas honore ferias magistrali 3 indicat : hodie simulat Orbili natum 4 sese esse virus ; quamlibet negent omnes 5 potuisse nasci, quod perire non possit.

IN EUNDEM.

E2_59 v.1 Molles hendecasyllabi, venite, 2 gens prognata Aphrodisium ad leporem. 3 Sed manco pede adesse vos jubebo. 4 Mactandus male pestilente voto

34

5 sol est Orbilii reus creati. 6 Nunc nunc dicite quot potestis : o sit 7 tam felix, male faustus ut dies hic, 8 natus quam foret ante saeculo uno 9 infelix Quatidentius periisset.

IN ORBILIUM.

E2_60 v.1 Quod genus Orbilio ? Mater nescire fatetur, 2 Quae domus ? Inverso quae datur antipodi. 3 Divitiae ? Lites. Virtutes ? Copia tanta 4 quantam non ingens eluat Oceanus.

IN GRAMMATICOS.

E2_61 v.1 Grammatici nomen summa infortunia vincit, 2 nemo umquam felix grammaticam docuit. 3 Unum habet haec felix ; fieri in felicior ille 4 non pote, qui vero est nomine "grammaticus".

AD PUDENTEM. IN STOICOS.

E2_62 v.1 Utilibus vibrare elegis te Stoica dicta 2 riserunt Musae, risit Apollo, pudens, 3 omen amat quisquis Stoae deliria ridet, 4 Stoica nam vita est quid, ni elegia mera ?

FAMA.

E2_63 v.1 Decem valentes non queunt palaestritae 2 spoliare nudum, vel sit unus in silva. 3 Si tecum agendo temnis aridam famam 4 nihil nocere, quam libet volens, quibit.

AD LECTOREM.

E2_64 v.1 Dicere me sinis hoc, lector cordate, quod audis ? 2 Seu vis seu non vis, ecce, epigramma tuum est.

DE JURAMENTO TIMPOLAE.

E2_65 v.1 Taprobane in sola nudam se pascere tigres 2 jurat, si fallat Timpola Pompilium. 3 Taprobane in sola Tigres non esse fatetur, 4 Taprobanen solam Timpola cum loquitur.

IN EAMDEM.

35

E2_66 v.1 Castam esse nolo credere, o Pudens, Timpam, 2 futuunt sua ipsam dicta pejeratricem.

IN GRAMMATICOS.

E2_67 v.1 Quod rudis in numeros veniat mihi dictio laxos, 2 ne mirere legens, grammaticos metuo.

IN EOSDEM.

E2_68 v.1 Frigida quod condam traducor carmina vobis, 2 urunt illa tamen vos male, Grammatici.

AD PARIDEM DE AUFIDO.

E2_69 v.1 Equitem videbis ilico, Paris, Tuscum, 2 modo ocreas redimebat Aufidus Tuscas.

IN LIBEM.

E2_70 v.1 Quando patravit unciam puellarem 2 ex asse Libs volt esse genitor, hoc multum est !

DE PAUPERTATE.

E2_71 v.1 Paupertas quam sit res dura, notate poetae, 2 Sicaniae princeps grammaticam docuit !

AD CASP. BARTHIUM.

E2_72 v.1 Meri poeta claudisyllabi versus, 2 potesne tanta, tam nefanda, obaudire, 3 quibus lacessit hircus iste te foetens ? 4 Bene aestimabis huncce pluris Armatum 5 eo perire quam quod impetrent Hirci.

AD HIRCUM.

E2_73 v.1 Hirce spurce, putens, fimo inquinate, 2 luroris soboles, pater furoris, 3 prae quo nautea nectar est marina. 4 Hirce obscaene, salax, male ominate, 5 mirum est tangere nolle te poetam, 6 qui nil sis nisi foetor e cloaca ?

IN BILUM.

36

E2_74 v.1 Ut umbra solem sequitur, ita Bilus fumum, 2 et queritur oculis esse se parum claris.

IN SYBOTAM.

E2_75 v.1 Posteritate queas quidam quo judice dici, 2 parvus, deinde minor factus es, hinc minimus. 3 Msximus ut fias pro posteritate, Sybota, 4 jam fies nobis de minimo nihili.

IN UFENTEM.

E2_76 v.1 Ufens, Deopace qui Syro subactus, 2 volsis cruribus ambulas Gnythonem, 3 ne crinem quoque de viro bono adfers, 4 quid nostrae joca subverere Musae ? 5 Non est pulicibus magis jocosa, 6 haerere ut cute tam queat glabella.

IN POBYSCAM.

E2_77 v.1 Omnia qui vulgo communia habere Pobyscam, 2 dixti, mentitus, Caeciliane, male es. 3 Lumina habet pro se sua priva ; quis illam etenim umquam 4 decepit nummis post opus in quatuor ?

DE PAPILLO.

E2_78 v.1 Jura esse prisca servitutis desita 2 dolet Papillus : dominum hic empturit sibi.

IN IBELLUM.

E2_79 v.1 Qui nil quod loquimur bene atque clare, 2 vis edicere turpe olente bucca, 3 sed patrita, atava, et magis remota 4 ructas verba, Sibylla queis requirat 5 sponsum grammaticum, rudis Palaemon 6 Smyrnae in consilium vocet potentem. 7 Non sentis cui sis reus piaclo 8 qui patris loqueris tui parentem.

IN PESTILENTIANUM.

E2_80 v.1 Quod sint balnea queis videre possint 2 per clatros quasi, feminas lavantes, 3 odit balnea Pestilentianus. 4 Non vult, ut puto, Pestilentianus 5 per transennam aliquid videre turpe.

37

IN POLLUM.

E2_81 v.1 Beatus esse dicitur sibi Pollus 2 quod feminam omnem spernat, et bene ejuret. 3 Beatus esses, Polle, tertio tanto, 4 servasset hocce si parens tuus votum.

IN LONGUM.

E2_82 v.1 Non faciunt equitem calcaria : qui tibi, Polle, 2 ingenium faciant utile nostra joca ?

AD AUDACEM.

E2_83 v.1 Aude aliquid sceptro dignum vel carcere ; fama 2 non venit enormi in scelere aut merito.

AD PONTICUM.

E2_84 v.1 Qui sint carmine proditi jocoso 2 tot monstrosi homines, Cyrus queratur 3 quorum nomina non tenere tota, 4 quaeris, Pontice, pars quota ipse eorum ? 5 Sunt haec 'kopha prosopa', sunt homulli 6 quos solus solet, India in remota, 7 defunctos revocare de sepulcris, 8 dio carmine, Jesuita, pollens.

DE PRISCO. AD EUNDEM.

E2_85 v.1 Scire cupit bene multa, nihil volt discere "priscus", 2 hic "chymicus" fiet, Pontice, litterio.

AD VOLSCENTEM.

E2_86 v.1 Augurium Ratio est et conjectura futuri : 2 ni credis, Volscens, Ninnarius ilico fies.

IN GELLIUM.

E2_87 v.1 Unum, quo adfecto solacia praestet amico, 2 edidicit verbum Gellius : "Adficior". 3 Adficere ut libitum est, Gelli, tua frigida vota 4 nos, equidem, paullum, vel nihil adficiunt.

DE VERSIBUS AUGUSTI IMPERATORIS.

38

E2_88 v.1 Qui tria, Bilbilicum vatem penes, Augustea 2 disticha non surda, vel semel, aure legit. 3 Deinde his componit, quos nomine Principis almi 4 Virgilio adfixit pallidus Orbilius. 5 Nec videt a levibus quid distent aera lupinis, 6 ipso dicatur stultior Orbilio.

IN OLLAM GARRULAM.

E2_89 v.1 Quod semel et tacite potrix Saufeia pepedit, 2 Visia mille, aliis dum canit, Olla, facit.

IN SUBICIANAM.

E2_90 v.1 Utne uno contenta viro sit Subjiciana ? 2 Contentam dicas, mavolet, uno oculo.

DE SCRIPTIS ORBILII.

E2_91 v.1 Orbilii frontem in scriptis qui quaerit, Amille, 2 quaerit quod num quam scriptor olens habuit.

EX HIERONYMO.

E2_92 v.1 Quod disputare cum potente non velim 2 amice, parce ; verba quod is in pugno habet 3 et syllogismos calcibus facit feros.

POEDAGOGUS.

E2_93 v.1 Cui paedagogus est vicem convicii 2 didicisse reris quo docente litteras ?

IN LOJOLITAS.

E2_94 v.1 Quid jam Latina verba de grege infando 2 Loiolitum poscitis, viri docti ? 3 Loqui Latine velle, qui loqui humane 4 potuere numquam : magnus error est vester.

IN SANGAM.

E2_95 v.1 Non timide 'tumidat' quod Cantaber audiat, ex quo 2 Scaligero oppedit Sanga Bonarsciades, 3 Cui 'tumidat' Latium est, dignus bene Cantaber ille est, 4 ut tumida inveniat Cannabin in patria.

39

AD LECTOREM.

E2_96 v.1 Inceptus tecum, tecum, liber ultimus exit, 2 quod medium vates dedicat omne tibi. 3 Patronum dicam nostri ; sed prodigus errat 4 qui commendandum te putat esse sibi.

AD EUNDEM.

E2_97 v.1 Alter jam liber exit umbilicos. 2 Intrat tertius, imminetque quartus, 3 nec fratres scio ceteros, futuri. 4 Quot qualesve sient : tuum est, amice, 5 sic factos legere, et legas futuros.

AD BAVUM.

E2_98 v.1 Claudere me sine te librum, Bave, jura vetant. Tu 2 lector ubi doctus desinit, incipies.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER III.

AD PRINCIPEM MAURITIUM.

E3_1 v.1 Mauriti, de te canerent complurima vates, 2 plura nisi in te uno tu tua facta canas, 3 Sudarunt alii dignas Praecone, tuarum, 4 nulla est virtutum non tibi nata domi. 5 Ergo aliquid dii cupient si dicere vates 6 naturam humani numinis exhibeant. 7 Dum Solis lucere, Poli Terraeque videri, 8 perpetuum Unius est Vincere Mauritii. DE LECTORIBUS.

E3_2 v.1 Non credunt, Lupus, Aufidus, Vibiscus, 2 Sauffeius, Vola, Pestilentianus, 3 Bauvo, Gellius, Incitatus, Aulus, 4 Pollus, cum Orbilio, Pipus, Sabellus, 5 Luscus, Pantolabus, Sacer, Perillus 6 Olla et Pimpula Castrici sorores, 7 Sanges, Scorpio, Publius, Procillus, 8 Bassa et Fannius, Hillo, Lips, Notellus 9 Palpo, Mabilius, Niger, Libovus, 10 Arrinus, Licinus, Vacerra, Tendo, 11 Thersonnus, Cato, Naevolus, Labinae, 12 Nessus, Friccius, Eunus, et libellis

40

13 quot larvae pote ter decem notari, 14 non credunt sibi dicier, poeta 15 cum Lectoribus insilit protervus. 16 Est ergo quod habere gaudeamus 17 rem salvam ; joca, pipuli, susurri, 18 aversi crepitus Ciconiarum, 19 extensa digiti exsilite furca. 20 Non jam vos periisse judicabo.

IN LIBERIUM SANGAM VERINUM.

E3_3 v.1 Stipendiari nomine involat Scalam 2 tribarbari faex inficeta Bonnarsci ; 3 Verina quae se, dira bellua, appellat. 4 Stipes, Stuporque, Stuppa vilis, et Stridor. 5 Calo protervus ipse, nomen indignus 6 stipendiarii mererier lixae. 7 Stipendium omne qui stipem putat vilem, 8 Atys sacerdos quando Gallus aeruscat, 9 agilemque clune temperat chorum torto, 10 cultros professus isse per virum et lactes. 11 Semivira turpi spina cui salit motu 12 ut mas videri nequeat. Attis impurus 13 dominatur inter foeditatis asseclas 14 ut femininos alliciat amatores. 15 Olim libido vostra, Sanga Verine, 16 stipem mereri flore poterat aetatis, 17 Nunc Exsoletus, ultimum ut retrimentum, 18 vulgo petitus ; errat omnibus clivis 19 venale monstrum, spemque, Sanga, mendicat, 20 ut fortuitas clune devoret glandes, 21 saltim perire ne fame et siti possit. 22 Hinc ille fons est, lacrimae hinc fluunt tantae, 23 virtute cum parare quem videt culta 24 quod ipse probris omnibus nequit, latrat. 25 Nam Cerberi esse quis neget meras fauces 26 evomere tanta quae venena quiverunt, 27 quibus scelestus iste, et impius latrans 28 in genera Regum sussilit, Diis natum ? 29 Fortuna magna, tumida mobili fluctu, 30 nimis licere criminum tibi certum est, 31 quod ista larva, pestilentiae scortum, 32 Catharma rerum, vivit, et diem cernit. 33 Quid ultra habere te licentiae credis, 34 ubi lacessere filios venit Regum ?

AD QUINTILIANUM.

E3_4 v.1 Omnia nostra uno quod sint deducta colore, 2 me vatum e vulgo Quintilianus habet. 3 Parce odiis, cordate senex ; pictoribus esse 4 vates non nimium condecet assimiles. 5 Omnia qui vulgo communia dicta ciebat, 6 nil modo cum vulgi faece, Catullus, habet.

41

7 Illum ego non alio praeponere nomine malim 8 Bilbilico, lauto qui prior ore, seni. 9 Quam quod temperies eadem omnia membra colorat, 10 nusquam imperfecta naevus ei in facie est. 11 At tu, dum culpas me, Quintilianus, adulas, 12 longe tam lauta sum minor ipse nota.

AD LECTOREM.

E3_5 v.1 Grandia legisti, restant breviora. Sed istis 2 in toto non sunt deteriora libro.

IN EPISTOLAS ARISTENAETI.

E3_6 v.1 Commendare bonae Venus Thaliae, 2 si quando volet aureum Juvencum. 3 Sit Graecis ab Epistolis, Amorum 4 mystes Optimus undiquaque Aristus. 5 Qui quamvis pede saltat exsoluto, 6 cunctis scitior est tamen poetis 7 lascivum ad numeros ciere carmen.

AD NAEVOLUM.

E3_7 v.1 Restantes quoties numerabis, Naevole, versus, 2 semper restabunt hi duo versiculi.

IN OPILIANAM.

E3_8 v.1 Stillicidi casus Nasum cavat Oppilianae, 2 et male olet malis Oppiliana cacans, 3 frons quernae frundi, rugosa simillima tota est, 4 os hiat, ut pendent ossa cruce e veteri. 5 Aures sunt aulae veteres, tres ordine dentes 6 exustas sentes cruda hieme assimilant. 7 Sunt oculi, loculis quales, Libitina, patentes 8 et timet, et numquam claudere deinde potest. 9 Et juvenum queritur primatibus, esse poetas 10 qui nequeant de se dicere quid lepidum.

EX JOCIS IULII SCALIGERI.

E3_9 v.1 Servilis veluti fuga libertatis imago est, 2 scientiae est imago sic silentium.

EX IISDEM.

E3_10 v.1 Populus tyranno paret ? Est equus, vires 2 qui nescit ipse proprias : tyrannorum 3 non nisi tyrannide saecula eruit possunt.

42

EX IISDEM.

E3_11 v.1 Queis navitarum natio facit cuncta, 2 ea vota circulo esse similia aiebat, 3 enim hi sequuntur, quae instat omnibus, mortem.

EX IISDEM.

E3_12 v.1 Insana Pietas quid rei est ? Amor Patris, 2 est febris hectica uxor, utraque avelli 3 nisi morte, non quit : quem gula putas solum 4 sapere aliena ? Censeo Cocum : Rex est 5 agricola, terrae quippe dominus : at Reges 6 Dei vocentur, regna quos penes rerum. 7 Telluris ossa rusticos viros dicas.

EX IISDEM.

E3_13 v.1 Oculi sagittae sunt Cupidinis ; linguae 2 ejusce fulmen ; castra sunt mamillarum ; 3 est antecursoris vice osculum impactum 4 campi patentes feminal, quibus pugnas 5 movet Diona. Tumulus arrogans lectus, 6 precarium sepulcrum : habent meretrices 7 uti publicae omnes omnibus viris fossae. EX IISDEM.

E3_14 v.1 Nemesis vocabit "judices" suas scopas. 2 Sunt "caprimulgi" : parietis bene exculta 3 aulaea referunt, veritatis abscondunt 4 sensum, poetae. Dives idem et ignavus 5 sortis fritillum est. Ipsae opes malae mentis 6 "petorritum" vocentur. Impius dives, 7 stultitiae imago, statua mentis amissae est, 8 erecta Sortis Manibus, est pila idem ingens 9 inanis a se sed tumens Noti flabro.

EX IISDEM.

E3_15 v.1 Parasitus est chamaeleon Culinarum ; 2 sed, o beate Scaliger, deum germen, 3 chamaeleonte filius Culinarum 4 tuus impetitur, hocce quid vocas monstri ?

EX IISDEM.

E3_16 v.1 Mage fausta res est indole esse regali 2 quam regem : amara pipuli efferri dictae

43

3 orationis est acumen, ut mucro. 4 Ejusce fulgor liberi jocus nasi.

AD LECTOREM.

E3_17 v.1 En librum tibi dono : tu invidebis 2 si tot delicias tuo palato. 3 Sim lector mihi, tu tibi poeta : 4 Non scripsi minus, ut minus legantur, 5 invitis licet omnibus sciendum est 6 scriptum a me esse Epigrammaton libellum, 7 libros esse Epigrammaton legendos.

DE OTACILIO.

E3_18 v.1 Furta senex juvenis si non vult temnere nupta, 2 in scirpo nodum condat Otacilius.

IN VIBISCUM.

E3_19 v.1 Plenus se fora, porticus, tabernas, 2 thermas, balnea, conterit Vibiscus. 3 Delectarier hunc puto suilla.

IN MARRANUM.

E3_20 v.1 Cum multos Marranus avos crepet, atque habeat, quoi 2 unde sit ipsius mater nescire fatetur ?

RELLIGIO.

E3_21 v.1 Relligio quid alat sub nomine, quaerere mutum est, 2 vix alit orbam se nomine Relligio.

IN LIBEM.

E3_22 v.1 Ut se in aquis vidit, periit, Narcissus, amore, 2 Libs, cave aquas, odio ne moriare tui.

IN OPUNTIUM.

E3_23 v.1 Cantabat Glycere, saltabat Opuntius ; hoc est 2 suave, Charon, vostris auribus opprobrium.

IN LYCAN.

E3_24 v.1 Divitias quod habet, constructaque sola tuetur 2 commota est quoties, milia multa, Lyca.

44

3 Non scabie tamen et porrigine nos latet Afra ; 4 pauperies ditem cum scabie esse mala est.

IN PRODIGUM.

E3_25 v.1 Qui pransus bene, Prodige, atque laute 2 cenasti, cave cuipiam querare 3 quod tantum male nunc laves, cubesque.

DE CYRO IMP.

E3_26 v.1 Dum nulla gerit alitum favente 2 rem laevo, Cyrus, ordine Imperator, 3 Infandi tamen imminent poetae 4 et quicquid facit audit, Euge ; tactum est ! 5 Si vis quid, Cyre, perpetrare recte, 6 da vatum nihil ebriae cohorti, 7 audibis male, rite rem patrabis.

AD JUVENTUTEM.

E3_27 v.1 Pictis lucida floribus juventus, 2 morosos male quid senes moraris ? 3 An nescis Hiemem invidere Veri ?

IN SOPHISTAS.

E3_28 v.1 Dum contorduplicata syllogismis 2 nectit principia omnia implicatis. 3 Finem perdidit in bono Sophista.

AD CARONEM.

E3_29 v.1 Qui praepostera porticus reperta 2 in nostris cupis excoqui libellis. 3 Qui saxum insipidum diu rigebas, 4 cur nocturnus in alea cubabas ? 5 An nox est tibi laetior juventa ? 6 Sic, o, sit bene ; tu tuam proinde 7 nos nostram teneamus : hoc probabis ? 8 Sed si istuc tibi prodigum videtur, 9 en nostrum tibi equum : nec hic Senatus 10 nec sententia nos capit Catonum, 11 quorum si fidei est bonae atque rectae, 12 est marmor Pater atque petra pumex.

IN OLLAM.

E3_30 v.1 Tres Olla dentes putidosque, longosque, 2 hiulco in ore gestat, his tumet magnum.

45

3 Ei unum avus reliquit, alterum mater, 4 hereditate tertius venit patris. 5 Non ipsa factis Olla dis suis facta est.

IN EANDEM.

E3_31 v.1 Praemisit unum nuper Olla de tribus 2 dentem, datura Cerbero gustum sui. EX PETRONIO. E3_32 v.1 Ignotum violans latro putatur, 2 qui noto nocet ille parricida est.

DE NIGRO.

E3_33 v.1 Occurrit quoties Niger, nisi ore 2 pleno riserit, omen est sinistrum.

DE LICINO.

E3_34 v.1 Nulli praefica opus, nulli jam funera mater 2 omnes collacrimant risit ubi Licinus.

AD PROCILLUM.

E3_35 v.1 Sena dedi nuper, do nunc tibi dena, Procille, 2 si potes haec recte connumerare, vir es.

AD SABELLUM.

E3_36 v.1 Caecutire, Sabelle, te necesse est 2 cui bis bino oculo videt puella.

DE BASSA.

E3_37 v.1 Verborum tibi, Bassa, Septiane, 2 paucorum : mihi Bassa litterarum est.

IN OLLUM.

E3_38 v.1 Non es nobilior lacrimosae stemmate cepae 2 in summum quoties sisteris, Olle, caput.

DE LEONE ET ALCA.

E3_39 v.1 Jungunt connubium Leo jam capularis, et Alcae 2 quaerendae proli ; non, puto, eam invenient.

46

DE FANIO.

E3_40 v.1 Fanius heredem non gratum dum cavet orbus 2 heredem fundi se extulit ipse sui.

DE MABILIO CAUSSIDICO.

E3_41 v.1 Causidicus fuerat, castravit conjuge moecha 2 Mabilius Licinum ; fit modo caudidicus.

DE SIBENO.

E3_42 v.1 Qui pendet lingua reus ingenioque Sibeni, 2 et cruce qui pendet, certior ille perit.

TUMULUS EPICURAEI.

E3_43 v.1 Sextius oppetii ; quare me vivere nolit 2 Parca, voluntati morigera usque meae, 3 nescio, si scirem nihil hinc, nisi nolle, referrem. 4 Quare istuc etiam, saeva, teneto tibi.

DE ORBILIO.

E3_44 v.1 Orbilius spuit, et fremit, et pede pulpita quassat, 2 nemo novi morbi repperit ingenium. 3 Invenit tandem medicus, dum pulpita circuit, 4 plautus ibi a fatuo clausus erat puero.

DE CANDIDO.

E3_45 v.1 Laudibus immodicis effert senis ardelionis 2 omnia, pro Tusco est candidus : omen amat.

AD CATONEM.

E3_46 v.1 Edixi, Cato, vel tibi jocandum, 2 vel tecum fuit aspero manendum, 3 castratoribus illa digna Jes()tis (Le texte donne ‘Jesuitis’ 4 res est velle venire, nolle adesse. 3 syllabes minimum, soit un phalécien de 12 syllabes !)

DE ORBILLO.

E3_47 v.1 O rem ridiculam, et nimis jocosam : 2 Orbillus modo decidens cloacam 3 naso apprendit, et est retentus, unco !

47

DE OLLO.

E3_48 v.1 Qui populus Luca bove reddidit olim Elephantum, 2 hic te Germanam diceret, Olle, suem.

DE TRIBUS PUELLIS.

E3_49 v.1 Tres sunt, e tribus una non puella est, 2 scortantur reliquae ; ast utraque virgo est.

IN PALPONEM.

E3_50 v.1 Non est Palpo satis bonus Choraula 2 praecedit manibus sua ora semper.

AD LECTOREM.

E3_51 v.1 Frivola tanta aliquo condire Epigrammata succo 2 non operae pretium, lector amice, mihi est. 3 Auratum phaleras quis non ridebit asellum ? 4 Quis vestem timeat, culte Priape, tuam ? 5 Omnia cum nobis desint, Gravitasque, Venusque, 6 nuda tamen pro se Simplicitas loquitur.

IN STORICUM.

E3_52 v.1 Severioris ille conditor sectae, 2 lapisque durus, adque porticum eductus. 3 Dormire solus non potest, sine fratre, 4 idem futurus norma Rhetorum stricta 5 tria verba numquam fundit abs soloecismo. 6 Et tertiato turpe carmine impingit, 7 poeta quando somniat Maroneum. 8 Et esse vulgo creditur tamen magnus, 9 imo ille doctis, vulgus haud capit vocem.

IN NOTELLUM.

E3_53 v.1 Rubricam Masuri expolit Notellus, 2 exambit titulum iste sanguinarI.

IN SACRUM.

E3_54 v.1 Insectarier exsulem Pudorem 2 dicunt te, Sacer ; es nimis pudicus.

48

IN SOPHISTAS REALES.

E3_55 v.1 Constuprant quia cuncta, quae Vetustas 2 nostra in saecula transdidit, Sophistae 3 se dicunt bene maximos "Reales".

IN EOSDEM TERMINALEIS.

E3_56 v.1 Olim Terminus, arrogans moveri, 2 ipso cum Jove in aede desidebat. 3 Sic isti modo, putidi Sophistae, 4 nil sciscunt ratione, cuncta rixa, 5 et cum lucida Veritas patescat, 6 in falsa ratione consenescunt.

AD LECTOREM.

E3_57 v.1 Rides, optime lector, arroganti 2 ludentes numeros ut in juventa ? 3 Pensabunt senio rigente quicquid 4 nunc lascivia dictitat solutum.

IN POLLUM.

E3_58 v.1 Ingenii cum se felicem dicere credit 2 eximium jactat Pollus habere caput. 3 Ingenium capitis facile est, Pollisce, videre, 4 at cerebri nimium difficile ingenium est.

IN TERENTUM.

E3_59 v.1 Nemo isto est mage sobrius Terento, 2 dum glutit, vomit, ebibit, cacatque, 3 discit, disputat, exigit, docetque. 4 Et sic officium suum administrat. 5 Nil est luxuriosius Terento. 6 Qui salva methodo scit helluari.

IN PERILLUM.

E3_60 v.1 Et quantum ad Culicem, Perille, vobis, 2 pulex qui modo factus est poetis ?

AD MYCONEM DE OLLO.

E3_61 v.1 Ore solentem olido vice pedere podicis, Ollum 2 visceribus reris qualibus esse, Mycon ?

49

EPITAPHIUM VETULAE.

E3_62 v.1 Exagitant varii mortuaria saecula casus. 2 Ebria in obscenam lapsa cloacam anus est.

IN ZOILUM. E3_63 v.1 Et bonus| et malus es ; sed, Zoile, quisquis utrumque est, v.2 neutrum est ; i, Sectam tu tibi conde novam.

DE PONTILIANO.

E3_64 v.1 Ad quodvis verbum addit, ave, tibi Pontilianus, 2 incerti hunc, Picens, arbitror esse patris.

IN ARINUM.

E3_65 v.1 Ignosces, Arine mihi, cui lingua tenella est, 2 dicere producto commate, "Rho" nequeo.

IN NIGRUM.

E3_66 v.1 Totus candidus est, dentes modo habet, Niger, atros, 2 qui non toto ore est Candidus, hic Niger est.

AD LECTOREM.

E3_67 v.1 Scribere cum volo ego, tu non vis carmina, lector. 2 Jam jam ego de tabula : sic, puto, facta leges.

IN ORBILIUM.

E3_68 v.1 De bove cenanti crepat, alto abdomine, venter, 2 quid mirum ? In cornu fenum habet Orbilius.

IN SABELLUM.

E3_69 v.1 Qui plantat, serit, irrigat, fovetque, 2 nil producere quit tamen Sabellus. 3 Quaesit causa, Sigalion, requiris ? 4 Ut sese satagendo rumpat ipsum, 5 non umquam satagit sibi Sabellus.

IN CERDONEM.

E3_70 v.1 Comite, lavatque, Cerdo, quoties cenitat, 2 mundoque semper accubat triclinio.

50

3 Tamen venire nemo balneariis 4 hoc spurciorque, foediorque dicitur, 5 causa est ; jocatur semper, ubi solium videt.

DE AFRO.

E3_71 v.1 Condere se jactat, ne quis reperire potissit, 2 posse domi, quoties ludere gestit, Afer 3 hoc mihi non tanti est : turbae est levis ambitus ; et vix 4 uno oculo dignum lumina mille vident. 5 Hunc ego laudaro qui sic se condere novit, 6 invitum ut sese non reperire queat.

IN VACERRAM IMPUDENTEM.

E3_72 v.1 Alas habet Vacerra, nec volat tamen, 2 pedes habet Vacerra, nec bitit tamen, 3 aures, nec audit, nasum habet, nec olfacit, 4 oculos, nec hilum cernit, haud tangit manu. 5 Solo carere notus ore, circulos 6 fora cuncta, balnearias, vinarias, 7 lassat Vacerra voce Stentoris, domos.

EPITAPHIUM ORBILIO CONDENDUM.

E3_73 v.1 Lutea dum crocei distillat ab inguine nasi, 2 guttaque Cerbereo mergitur ore, cadens. 3 Invenit mortem spurci sitis alta magistri, 4 saxea viscereus non premit ossa lapis.

IN MERETULLIUM.

E3_74 v.1 Clamanti Meretullio supinum : 2 "audi me puerum" : adsonabat Echo 3 "audi te spurium". Mala est imago.

DE PHILEMONE COMICO.

E3_75 v.1 Dum versus facit occidit Philemon, 2 grandis conscius, est necesse, facti, 3 qui tortor sibi factus occidenti est.

AD LECTOREM.

E3_76 v.1 Dum de versiculis laboro nostris 2 longas nectere disputationes, 3 et dignis vitia enotare bullis. 4 Jam factus liber exit umbilicos. 5 Nil possum graviusque, duriusque, 6 quam peccare sub ambitu placendi.

51

7 Totum istuc tibi, lector, imputamus.

EPITAPH. INFANTIS.

E3_77 v.1 Ante fere exstinctus quam natus in ordia vitae, 2 nomine vero istic, Dulciolus, jaceo. 3 Nil potui, anticipante horae fatalis agone, 4 magnum erat ad fati nascier invidiam.

DE LYCOPHRONE.

E3_78 v.1 Non aliter Cassandra, furenti mente, locuta est 2 ad Trojam, in media Chalcide quam Lycophron.

DE PONTILIANO.

E3_79 v.1 Angustos queritur sensus sibi Pontilianus, 2 ad cogitandum nempe quadrigis opus.

VERITAS.

E3_80 v.1 Acceptus Plato, Socrates, amicus, 2 sed gratissima Veritas ubique est.

DE EPIGRAMMATIS I. OWENI.

E3_81 v.1 Salsum Epigramma perit, titulus si longior ipso est, 2 huic est grammaticus, Jane, poeta suus.

ACIDIS DICTUM.

E3_82 v.1 In medio virtus ; tus aris cedo deorum, 2 sit modo, dixit Acis, vir meus in medio.

NARCISSUS.

E3_83 v.1 Mortis amor causa est, odii quo vita fatigas, 2 non alia acri me quam mei amore mori. 3 Candidus in flamma veluti cinis oppetit alta, 4 seque suae impendit, fluminis unda, siti. 5 Flos juvenum perii, flammis liquentibus in se, 6 quisquis amas, formam disce cavere tuam.

AD PALLOREM IN MORBO.

E3_84 v.1 Quid me, luride, quid morare, pallor ? 2 Non es virginibus negotium aptum. 3 Extemplo recipe Orbili in scholam te,

52

4 atque isthic quatidentios severos, 5 et plagipatidas cole invenustos. 6 Nil mecum tibi, Pallor inficete, 7 qui Musas colo gratiosiores. 8 Istic invenies tibi sepulcra. 9 Me flos aureus et juventa picta 10 laetis fervere sentiunt Coronis, 11 omnes morosophos putare nauci 12 et quantum Orbiliorum amariorum est.

DE AMANTIBUS.

E3_85 v.1 Est puer, est mater : puero parere probatur 2 mater, habet sub se non sua jura puer. 3 Cum sit uterque sibi liber, sibi servit uterque, 4 liberum amans uno in corpore mancipium est.

IN ALBUM AMICORUM I. RODEBURGII.

E3_86 v.1 Feruntur hic et iste dum peregrini, 2 domi manere nesciunt, sibi extorres, 3 at iste Rodeburgius, pium nomen, 4 ita invenitur isse per vias multas, 5 ut inde cum reversus appulit portum, 6 ubique possit esse, cum domi vivat.

DE SAUFFEIA.

E3_87 v.1 Quem Sauffeia semel videt priorem, 2 nec mente stupet, ore nec ligato est, 3 sed totum occiduum siti laborat.

VIRGILIUS ET HOMERUS.

E3_88 v.1 Summa mihi Latius jam non est laudis, Homerus, 2 illius est Graii gloria Virgilii.

DE OLLO.

E3_89 v.1 Nil Ollo lepidum mage ad puellas, 2 qui praestat nihil, omnibus minatur.

IN VOLAM.

E3_90 v.1 Cur praeceps Vola mortuus Choraules ? 2 Acturum puto fabulam Charontem.

IN AGENNIN.

53

E3_91 v.1 Corpore uti noxas luat, improba peccat Agennis, 2 scit sibi ab exhaustis nil superesse bonis.

IN PAULLUM ICTUM.

E3_92 v.1 Molle quod est recipit, quod durum, Paullus omittit, 2 et Paullus bonus est, et malus Hippocrates.

DE SCAEVOLA SAMMARTHANO.

E3_93 v.1 Scaevola dum Gallos praesenti laudat in aevo, 2 nil tibi, posteritas sera, facit reliquum.

IN SCIOPPIUM.

E3_94 v.1 Tres nisi litterulae restarent, Scorpius esses, 2 at quia tres restant, hoc quoque deterior.

AD LECTOREM.

E3_95 v.1 It liber ad finem ; revoca te, lector, in illo ; 2 stat tibi cum lubitum est, subfugit, atque redit. 3 Obsequium tanti si vis aequare clientis, 4 Numquam non tecum stet, fugiatque, jube.

IN SCIOPPIUM ILLUSTREM

E3_96 v.1 Natus es in lustris, in lustris fotus et altus, 2 quis tibi nunc titulo hoc sit mage conveniens ?

IN CATONEM.

E3_97 v.1 Nil prandente severius Catone est, 2 hoc suerunt alii cacare vultu.

AD LECTOREM.

E3_98 v.1 Nonaginta Epigrammatum helluoni 2 cum dico tibi, res patrata, lector.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER IV.

54

AD LECTOREM.

E4_1 v.1 Qui cito dat, bis dat : vulgaris cantio, lector, 2 in te, nequiquam firma valensque, cadit. 3 Si cito nostra legis, perierunt carmina dudum, 4 bis tamen, at lente, si legis, illa valent. 5 Hoc cito fac facias, dum mustea, singula pota, 6 si tibi non prorsus Baviliana gula est, 7 quae nova sunt primo tenerum placuere sub aestu, 8 raucescit lecti vox repetita libri. 9 Qualia sint in te non nobis, lector amice, est, 10 talia erunt certe qualia tu facies. 11 Hoc tibi tantum unum certo affirmamus, in uno 12 plus operae atque olei est, quam Bavii innumeris. 13 Saepe dies vatem roso defecit in ungue, 14 annorum quam vis bis siet ille novem.

AD BAVUM.

E4_2 v.1 Annorum modo bis qui scripsi tanta novenum, 2 incepit quando versificator, ais ? 3 Hercle ego nescio, Bave ; sed id mirabere, qui tu 4 haec finire queas, quae incipere haud valeas.

AD INCITATUM.

E4_3 v.1 Magnum supplicium mage imprecari 2 nemo ullus tibi possit, Incitate ; 3 a naso volo pendeas Sophistae.

AD PAULLUM.

E4_4 v.1 Noli temnere, res perominosa est ; 2 insistenti itiner tibi cucurrit 3 quod lasciva viam puella prater : 4 in concha foveam timere debes.

IN ARITHMETICUM.

E4_5 v.1 Centum milia, nomine in minuto, 2 novit conficere arrogans magister. 3 Idem noctibus haud potest ducentis 4 unum conficere arrogans magister. 5 Quantum littera litteram triumphat !

AD CYRUM.

E4_6 v.1 Dum pugnam cavet, et periculosae 2 successum, Cyrus, aleae veretur,

55

3 nec miles bonus ore plurimorum 4 idem, nec malus audit imperator.

IN ORBILIUM.

E4_7 v.1 Cur schola nocturnis Lemurum stridoribus horret ? 2 Nempe manus non dat manibus Orbilius.

IN BENNUM.

E4_8 v.1 Qui nuper nec araneas habebat, 2 quas non posceret improbus locator, 3 is nunc omnia inaniis operta 4 stipat scrinia, nec sat invenire 5 saccorum valet, ampliore nilo. 6 Bennus quaeritis unde tam repente 7 se ditescere sentiat ? Propheta est.

PARODIA EX CATULLO.

E4_9 v.1 Risi, nescio quem, modo in culina, 2 qui, cum mirificis modis ScioppI 3 Sangus crimina perditi explicasset, 4 dilaudans, ait haec, manuque plaudens : 5 Dii magni Crepiventrium disertum !

IN DELRIUM.

E4_10 v.1 Purpureum te alii, pus purum ego, Delrie, dixi ; 2 quid faciam ? Lingua est blaesa mihi, haud oculi.

IN QUENDAM.

E4_11 v.1 Cluninstarchyrisarchidis Nepoti, 2 et Bombomachidae, papyre, nato. 3 Dignam nomine dic meo salutem. 4 In mensa quod heri semel pepedit 5 Humani reor hoc opus laboris. 6 At, cum podice tam sit eloquenti, 7 ore isto nihil esse mundiorem 8 quovis Stoico, id, aedepol, supinum est !

IN DROMONEM.

E4_12 v.1 Qui tantum pedibus sapit, Dromonem 2 quis credat lepidum esse combibonem ? 3 Is vero omnia, funditus vaciva, 4 sistit pocula primus ungue sicco. 5 Nimirum pedibus sapit quoque isthic.

56

AD SENICAM.

E4_13 v.1 Servus pro manibus tibi est, tibi alter 2 servus pro pedibusque, calcibusque, 3 servus pro auribus, aridaque lingua, 4 est et naribus, est et a labris ; nec 5 horum ullus juvat ardidam puellam 6 cui cum decrepito sene est cubandum. 7 Saltim adde a latere unicum, juvabunt.

IN PESCENTEM.

E4_14 v.1 Thermas, balnea, porticus, tabernas, 2 templa, arces, trivia omnia, angiportus. 3 Summa, sacra profanaque omnia ambit 4 pascens esuriens : popina quanta est 5 qui tanto famet ambitu, Sabine ?

IN MERETRICEM FAMELICAM.

E4_15 v.1 Quae notoria, jure non probantur, 2 cur ergo, meretrix, caves culinam ?

IN OLLAM.

E4_16 v.1 Olla sibi puera est : quid mirum ? Etiam sibi pura est 2 quae super Augiae stercorea est stabulum ?

AD SANCTUM PATREM LOJOLAM.

E4_17 v.1 Cui pepo pro cerebro est, pro corde in pectore fungus, 2 dic mihi, sancte pater, qua ratione furis ?

IN BAEBIANUM.

E4_18 v.1 Linguarum modo quindecim peritum 2 qui se jactitat, ille Baebianus 3 linguarum mihi furcifer duarum est.

DE SOPHISTIS.

E4_19 v.1 Dum lassat streperos schola pulverulenta magistros 2 et fremit in ferulas undique torva cohors. 3 Ipse minus caelo furit Erigoneius ignis, 4 et parcit miseris messibus ira canis. 5 Qualis hic esse rigor, qua frigora peste, putanda, 6 excutiunt summae quae sua tela ferae !

57

IN ORBILIUM.

E4_20 v.1 Fermento in tumido dicunt decumbere totum 2 stramineum dixi te quia Grammaticum. 3 Parce, senex cordate, tibi : de stramine ni sis, 4 cur stipulas ructes, dic mihi, grammatice ?

IN SYBOTA.

E4_21 v.1 Nuper praeteriit domum Mathonis, 2 quo corvosque hominidicasque picas 3 nemo pluris emit ; fuit, Sybota, 4 ingens hactenus usque circulator, 5 audiit desubito sybota vates.

DE LIBE ET OPUNTIO.

E4_22 v.1 Saltantem modo conspicans, gruem Libs 2 affirmavit Opuntium togatam.

IN MATHONEM.

E4_23 v.1 Ira decet fortes, signumque animi cita magni est, 2 fortior hic quovis musca leone, Matho, es.

DE BASSA PEDENTE.

E4_24 v.1 Cum gemit et loquitur suspecta est crimine aperto, 2 Bassa tacet quoties, dissimulando nocet.

AD EANDEM.

E4_25 v.1 Dicebam tibi Bassa, opus est fidibusque, chelyque, 2 auriti nimium sunt quia Pantolabi.

DE OCCHO.

E4_26 v.1 Monstrosi partus jam non monstrosi habeantur, 2 omina nil quicquam mominis anticipent. 3 Describit portenta, etiam feliciter, Occhus, 4 eunuchus, natus de genere Aethiopum.

IN VIBENNUM.

E4_27 v.1 Qui pictis salibus, jocisque comptis, 2 et prurigine notus Hispalensi est : 3 arrosos modo, vellicator, ungues 4 lenta sub scabie terit Vibennus. 5 Quam factus cito Gallus ex Ibero est !

58

AD LECTOREM.

E4_28 v.1 Unius non sunt, variis Epigrammata formis, 2 instabili ludunt, scilicet, ingenio. 3 Quot facies nugis, lector, vis scire canoris ? 4 Tolle unum, tot sunt, quot tibi sunt capita.

IN MARCULUM.

E4_29 v.1 Una Marculus in toga superbit, 2 atque haec lacte novo et nive est recenti 3 longe candidiorque, puriorque, 4 cum nil nigrius uspiam sit ipso. 5 Omen terribile et nimis timendum ! 6 Nil est scaevius albicante corvo.

AD APERTAM.

E4_30 v.1 Ad rombos modo putidosque fungos, 2 te fecisse putato contionem. 3 Pars sannis laceravit impudicis, 4 pars te excepit inanitate plausus.

IN SAUFFEIUM.

E4_31 v.1 Sauffeium quoties vides tumere, 2 et dextram quatere, et femur ferire, 3 et frontem tremere, horridaque malas 4 spuma tingere ad aurium recessus, 5 et sudore rigente sublavari, 6 crines erigere, orbibus timendis 7 ingentis faculas vibrare flammae. 8 Censes bile hominem mala moveri ? 9 Bucca dicturit ille utraque, Sexti.

DE AEGLE.

E4_32 v.1 Jurabit quoties crucem per, Aegle, 2 non fallet, temereve pejerabit, 3 nil est sanctius huic suo sepulcro.

DE PRAVOLO.

E4_33 v.1 Quem quanti aestimet omnium, rogatus, 2 omnes unius aestimare dixit 3 assis pondere, Pravolus, poetas. 4 Quas censes hominem hunc habere libras ?

59

IN ORBILIUM.

E4_34 v.1 Orbilius facit hoc naso, ibis quod mala rostro, 2 et queritur prorsus nil lepidum olfacere. IN EUNDEM. E4_35 v.1 Nil est Orbilio mage invenustum, 2 cui nasus sine fine, nulla frons est.

AD LECTOREM.

E4_36 v.1 Haec lex sit tibi mecum, amice lector, 2 vates, quod lubet, illinam papyro, 3 tu, quod non lubet, haud leges coactus. 4 Sic nobis puto convenire posse.

DE ROSILLO.

E4_37 v.1 Nemo est Rhetoricoteros Rosillo, 2 ambages tenet ille tot troporum 3 quot non secta capit, tenetque tota.

DE PROCINA.

E4_38 v.1 Matrem filiolam vocat Procina, 2 ipsa est filia filiae tenellae ; 3 nolunt ordine fati obire verso.

AD LECTOREM.

E4_39 v.1 Centum posse Epigrammatis perire 2 lectorem puto, quamlibet jocosum, 3 verum istuc mihi lectione vectus 4 quot mortes numerabis interisse ?

IN CATONEM.

E4_40 v.1 Qui quartus modo dicitur Catonum 2 de caelo cecidisse, creditur mi, 3 non perfectus enim est, habetque prorsus 4 caelum plurima digna dedolatu.

IN BASSAM.

E4_41 v.1 Pedere Bassa solet quoties juvenile jocatur, 2 et putat in tota suavius urbe nihil. 3 Odi hominem ignarum crepitus quid ture Sabaeo 4 distet, ubi obscaena totus in aure cubat.

60

DE VIBISCO.

E4_42 v.1 Ne crudum in fora filium tenellum 2 exstruxisse feratur ; in popinis 3 exercet prius et coquit Vibiscus.

DE EODEM POETANTE.

E4_43 v.1 Qui per balnea cuncta, per tabernas, 2 insano modo concitatus oestro, 3 sursum saepe volabat et deorsum, 4 nunc nusquam pote conspici Vibiscus : 5 levi contigerit quid huic, requiris ? 6 Quos hausit modo anilium susurros 7 pleno deditus ore, fabularum, 8 nunc secum excoquit, et diariorum 9 vegrandes vomit ebrius cloacas.

IN OLLAM.

E4_44 v.1 Olla est tam vetula, atque delicata, 2 nec lectorem ad olus tamen requirit.

DE LUCIA.

E4_45 v.1 Blaesa est Lucia, pessum ubi ire jurat 2 jurat pessulum inire mentientem.

AD LECTOREM.

E4_46 v.1 Nolo praemia, lector ; invidendum 2 gratis posse tibi placere, votum est.

IN OLORUM.

E4_47 v.1 Non sentit lepidos vates sine Apolline Olorus, 2 hic ambit vestrum, compte Hyacinthe, locum.

IN COSMOGRAPHOS.

E4_48 v.1 Cosmographi antipodas cum procudere supinos, 2 saucia turba tui floris, Iacche, fuit.

DE ERASMO ROTER.

E4_49 v.1 Quid mirum, invidia si nunc tentatur Erasmus ? 2 Major erat saeclo, qua minor, ille suo.

61

IN CAPITONEM.

E4_50 v.1 Cur tu nunc, Capito, Cephalus nunc diceris ? Illa est 2 causa, cui linguae sunt, duo erunt capita.

IN BONNAM.

E4_51 v.1 Es Faba quae Latio, Germanis Bonna, puella, 2 quam malim solo sis Bona pro Latio !

DE CORN. GALLO.

E4_52 v.1 Quaeris Amoripotens Veneri Cornelius unde 2 occiderit ? Res est lucida : Gallus erat.

IN OWENUM.

E4_53 v.1 Germanis lacrimas, risum vis ferre Britannis, 2 grande quidem o patriae : non mihi Wenus eris.

IN SOPHISTAS.

E4_54 v.1 Queis sunt omnia vanitas Sophistis, 2 quid sunt omnibus inditi Sophistae ?

AD I. OWENUM.

E4_55 v.1 Verum adeo Teuto nunc repperit, optime vates ; 2 pocula dum ex imo siccat opaca cavo. 3 Scire cupis quod sit ? Cupidum potare Britannum 4 plura ; sed a vomitu destitui : hinc lacrimas.

IN OPPILIANUM.

E4_56 v.1 Cur habet in scriptis nisi, "Ave", nihil Oppilianus : 2 omnia dictando perdidit ante "Vale".

AMANS.

E4_57 v.1 Dum pereo nova mi lux nascitur, altera sordet, 2 plus meus interitus quippe salute potest.

IN ASSILIENTEM.

E4_58 v.1 Ter pater est, numquam genitor gravis Assiliens : sic 2 est idem, fratres tres cui, Munogenes.

62

ABSENS HOMICIDA.

E4_59 v.1 Qui digitum infurcat, vel sannis quem petit absens, 2 quique necat praesens, ambo homicidae abeunt.

’dokêsisophia’

E4_60 v.1 Omnia nosse vagum est, rude nil scire ; utraque perdit 2 qui nihil ut didicit cuncta tenere putat.

DE IBELLO.

E4_61 v.1 Causidicus duplex, triplex est rhetor Ibellus, 2 fur quadruplex : ipsum praestat Atlantiadem.

IN RADERUM.

E4_62 v.1 Quae non percipit, abjicit Raderus, 2 et non expositor sit eruditus ?

AD LECTOREM.

E4_63 v.1 Quis non vult bene convenire nobis ? 2 In prima mihi pagina poeta, 3 tu, lector, tibi plaudis in suprema.

IN OPUNTIUM.

E4_64 v.1 Quando est uxor Opuntio maritus 2 est uxoris Opuntius marita : 3 nec verso tamen ordine his cadendum est.

DE AEOLO.

E4_65 v.1 Non umquam sedet Aeolus, necesse 2 ne sit surgere : maximo labore 3 quam parvo cavet Aeolus labore !

DE PILPIO.

E4_66 v.1 Quei se Pilpius exserat popello, 2 defunctus quoque uti cluere possit, 3 invenit vafer, extulitque sese, 4 pendens posteritatis in favorem.

NICOLEOS SANCTUS PATER.

63

E4_67 v.1 Scribere cum nomen, Pater o patrate, rogaris, 2 dic mihi cur solum NI facis, absque aliis ? 3 Nimirum nuptas dum consectaris adulter, 4 conscius amissi nominis es reliqui.

AD GERMANOS DE I. OWENO.

E4_68 v.1 Germana palma veritatis, audisti 2 Britanna quid lepore dixerit duro 3 in te, tuosque, Musa, pro Pholo, potus ? 4 Prius monentis erubesce contemptum, 5 dein caveto. Veritas tibi sancta est 6 etiam bibenti : serios cavillantes 7 vocata saepe spernit, atque deridet.

DE MACRO.

E4_69 v.1 Obsonat quoties Macer, tuetur 2 ut cui porticus ipsa sit cinaeda. 3 Nil lascivius est vorante eodem, 4 extra Stoicus, in domo Cyniscus, 5 convivas cavet hanc Macer per artem.

IN CASTRATOREM CRITICASTRUM.

E4_70 v.1 Toto nihil in vate nisi verba Latina 2 Martiale, quae tollere satagit omnia iste 3 interpres, inepte stolideque tam pudicus, 4 sic perdidit unico labore Roma vatem 5 famam illepidus, nomine raso, Criticaster.

AMATORIUM.

E4_71 v.1 Longe Augusta magis lucent tua lumina, quam quae 2 Delia tota sua desidet in specula. 3 Illius arbitrio nox, et non tota, tenetur : 4 in medio lucent fulgura sole tua.

DE ORBILIO.

E4_72 v.1 Inferias sectae faciens regique patrique 2 Prisciano, princeps discipulum, Orbilius. 3 Grande supercilio pondus sacrare reciso, 4 ter tantum nasi de gravitate, cupit. 5 At nusquam tonsor, nusquam Laniusque, Cocusque, 6 subsidio, cultris grandibus, esse volunt. 7 Hinc statuit dubios, saeva Pietate, triumphos, 8 ora ferens toti dilaceranda Scholae. 9 Hinc modo, larvali specie, lacer undique, prodit, 10 ipsum illum inferias ut sibi obire putes.

64

DE AUFIDO.

E4_73 v.1 Multa cupit quoniam qui pauca habet ante ; videri 2 ne possit, mavult Aufidus esse rudis.

IN SOPHISTAS.

E4_74 v.1 Turpis peditum habet suis Sophistas 2 Germana rata lingua de loquela : 3 quantum est haec sapientior Pelasga !

AD IOS. SCALIGERUM.

E4_75 v.1 Arma Jovis, quondam bellax tentare Typhoeus 2 ausus, habet quae non, fulmina, sic cupiit. 3 Attamen incauto furatus ea ante Tonanti est, 4 Bacchicus ut Nonni detonat ore furor. 5 Non aliter vestris armati proelia tentant 6 indocti scurrae, Scaliger, a jaculis. 7 At manet hos eadem diro vindicta Gigante, 8 quorum est cum fratre hoc terrea. Nobilitas.

DE AUFIDO.

E4_76 v.1 Cur dicam studio Aufidum vacivo 2 semper litterulas putare nauci ? 3 Per somnum velut advolare possit 4 quae, doctrina, laboribus paranda est ? 5 Ne se scilicet arbitrentur omnes 6 pauca scire, nihil tenere mavult. 7 Nam qui multa cupit, tenere pauca 8 abscondens reserat, tegendo monstrat.

DE BAVILIO.

E4_77 v.1 Nugas Bavilius bene eruditas 2 se proferre Epigrammatum in cloacis 3 vulgo jactitat, ill(e) quas Camenas 4 qui nugas sibi habet bene eruditas ? 5 Verum is furcifer in suo se oleto 6 cum porcis simul, et canum cohorte, 7 quantum collubitum, licet, volutet. 8 Nil ei suavius est sua Minerva. 9 Cui sunt omnia susque deque vota, 10 saltim ut rancida, jure de suillo, 11 hesternus popa quam reliquit, offa, 12 solari queat ebrium, suopte 13 de se scilicet aestimatione. 14 Et quid pensi erit arido Sophistae 15 cui cum ventre suo horridum duellum

65

16 absque omni fremit aere missionis ? 17 Placando cui tot cacat supinos, 18 et tot versiculos vomit famentes, 19 ut nullo numero tenere possit 20 foedarum mala concacationum. 21 Quae postquam miser oppido poetae 22 deglutire iterum videt necesse 23 doctos convomere occipit poetas.

PARODIA CATULLI.

E4_78 v.1 Lusi nescio quem modo in taberna 2 qui, cum mirifice librariorum 3 foetor carmina BavilI extulisset, 4 admirans velut haec, manuque tollens 5 dii, dixit, ",Sonivisium, supinum ! ",

IN ORBILIUM.

E4_79 v.1 Extispicum exspectant collegia te, Orbiliane, 2 doctum cum paucis ante Natispicia.

IN EUNDEM PARODIA.

E4_80 v.1 Risi nescio quem modo in cloaca 2 qui cum perlepide Patrocliani 3 Orbili scelera omnia explicassent, 4 applaudens velut his, favensque clare, 5 "Dii, dixit, Natibaubitum disertum ! "

IN STOICUM.

E4_81 v.1 Infelix, excors, exsul lare, falsus amicus, 2 Stoicus es, si sunt, Scorpio, tanta tibi. 3 Nil opus in miseris elementis perdere vitam : 4 tota tibi est olidi porticus apta senis.

IN NARTIUM.

E4_82 v.1 Nartius, insessor qui gloriolae est alienae, 2 cognatasque suo nomine vendit opes. 3 Infelix nimis est, qui cum sit turpis adulter, 4 nil potis insesso est efficere in thalamo. 5 Poena gravis facti est, ubi non est una voluptas, 6 hic constat duplo crimen adulterii.

IN AULLUM.

E4_83 v.1 Numquam paret ubi esse nescit Aullus 2 convivis super omnibus vocatis

66

3 quot possit quoque crastino sat esse. 4 Sic qui vix semel, Aule, te vocavit 5 bis pascit, gula primitus ; deinde 6 corrasor satiatur, atque avarus.

DE LIPSII TUMULO.

E4_84 v.1 Cur Lipsi ad tumulum sint cuncta recentia quaeris ? 2 Abi, vetustas hocce tota dejecta est.

IN SAUSIDIUM.

E4_85 v.1 Suspicio est nequam, ne nil fecisse videri 2 possit, nil quicquam, Saufidianus, agit.

GRIPHUS.

E4_86 v.1 Gallica quo scabies linitur curanda ; poetas 2 vindicat a rapidi temporis interitu. IN HILLONEM.

E4_87 v.1 Appius hactenus est, factus nunc Arrius Hillo est, 2 ante babo, nunc est Baro, Fabulle, mihi.

IN BARINUM.

E4_88 v.1 In somnis vetuit medicus potare Barinum, 2 hinc bibit is totos, Pontiliane, dies.

IN ORBILIUM.

E4_89 v.1 Non vult Orbilius juvenes nutrire capillum, 2 ipse sui quota pars, Crispe, supercilii ?

IN BAVUM.

E4_90 v.1 Aequa Bavus melli dulcedine carmina condit, 2 credo, Sardous si patria abque domo est.

IN EUNDEM.

E4_91 v.1 Te litterarum ineptus esse nullarum, 2 Baville, dixi : ingentium trium qui sis.

IN BRIAXIN.

E4_92 v.1 Quis vatem esse gravem neget, o Taubmane, (rogabis)

67

2 qui rumpit cunctos vix recitans pluteos ?

IN EUNUM SATIRICUM.

E4_93 v.1 In saturos Satiris nemo prior invehat Euno, 2 visus is hoc anno est sobrius esse semel.

IN CATONEM.

E4_94 v.1 Omnia si prisci Cato non habet iste novellus, 2 Porcius est gente et mente tamen geminus.

ORBILII SCHOLA.

E4_95 v.1 Orbilii non est schola pulveris illa cloaca, 2 pus scabiesque urbis cruda : quid ergo ? Chole.

IN LEUM.

E4_96 v.1 Quid non patrat Amor ? Fecit moechumque virumque 2 femellae unius, Sosibiane, Leum !

IN LOGICUM.

E4_97 v.1 Disserere est Logicum cui, Quintiliane, Sophistae, 2 quid restat ne sit Rhetoricum metere ?

AD LECTOREM.

E4_98 v.1 Injecisse manum colophoni te puto, lector, 2 nugonum ignosces ultimus huncce jocum !

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER V.

AD LECTOREM.

E5_1 v.1 Longis carminibus reus libellus 2 ter denae, bone amice, lectionis. 3 Te pro limine taetricum salutat. 4 Heroas mediteris arrogantes. 5 Hic sunt plurima, sed legenda saepe, 6 quae non carmine prodidit petulco, 7 inter Bilbilicos levis susurros, 8 sed magna gravitatis obsequela,

68

9 Diis magnatibus additus poeta.

ANAGRAMMATISTA.

E5_2 v.1 Littera vertibili dum quaelibet apta patrono est, 2 est anagrammaticus nil nisi grammaticus.

IN CRITICOS.

E5_3 v.1 Omnia qui scribit, nil discit, discere eorum est 2 scribere qui nequeunt, est hodie criticus.

POETA.

E5_4 v.1 Ingenium pretio venale habet : impium adulat, 2 caudam habet in lingua, vulpem habet in cerebro.

DOCTRINA.

E5_5 v.1 Dis mihi tu esse senex sine prole videris : abunde 2 captantum est, nemo sic amat ut loquitur. PUELLA DOCTA.

E5_6 v.1 Docta puella chalybs candens : doctissima dictu es ! 2 Quam nemo instruxit ni sua simplicitas.

DE EPIGRAMMATIS.

E5_7 v.1 Nasus in his nullus, non est bilisve, leporve, 2 et tamen in vulgus didere dicta placet. 3 Talia sunt hominum referentia carmina vultus, 4 quorum aliquos naso fama carere canit. 5 Bilis in Italia non est rubicunda columba, 6 illa tamen currum Cypridos alba trabit. 7 Gratia ab Aetnea nigrantem incude maritum 8 terna, licet nullus sit lepor huic, sequitur.

DE VERSIBUS HILLONIS.

E5_8 v.1 Hillonis dare turis involucra 2 indignum, aedepol, est cacationes. 3 Sed turis vice, non mali poetae.

IN ADULTERI TUMULUM ‘en ergôi’ OCCISI.

E5_9 v.1 Mentis ut obstructae sibi redderet, Eudopelita, 2 corporis exstinxit lumina Democritus.

69

3 Ne qua incesta rapi pateretur viscera flammis, 4 naturam ferro messuit Origenes. 5 Quantum actum utrique est, unus complevit adulter, 6 qui cauda arque oculis plexus, in hoc tumulo est.

IN POLYGITONA.

E5_10 v.1 Vicinos quondam vexavit, nunc, Polygiton, 2 vicinis ipsus ludibrium, at quibus est ? 3 Inter haras medius quadrupes, grunnire laborat 4 doctius ; haec non est poena Neoptolemi ?

INVIDIA.

E5_11 v.1 Omne animi vitium mutato illo cui adhaeret, 2 mutat, et adfectui commoritur proprio. 3 Sola una Invidia ex alieno pendet honore, 4 nec proprium qua vult, Imperium sequitur.

AD IARBUM.

E5_12 v.1 Jarbe senex viridis, cessisti quod tua nato, 2 heredem sequeris, vive vidensque, tuum.

IN MATHONEM.

E5_13 v.1 Crassum divitiis modo atque Croesum 2 qui pro ridiculis, Matho, putabat, 3 prodit desubito macer tremensque 4 et se vivere nolle confitetur, 5 qui sit jam umbra Mathonis et sepulcrum, 6 causam quaeritis impotentiae hujus ? 7 Insomnis socium videt Scioppum.

IN STOICUM.

E5_14 v.1 Qui per Stoica nunc olenticeta, 2 Sangae peniculum, Sabine, quaeris 3 istic invenies mala ad sinistram 4 portenta, Oceano integro eluenda, 5 Bonarsci caput et caput Scioppi.

IN SANGAM.

E5_15 v.1 Plauti peniculus, joco poetae, 2 tergendis quasi baxeis relictus, 3 verum peniculum, Ferine, vostrum 4 istum terribilem extudit libellum 5 terguntur foriae cui Batavae. 6 Nam te Carbatinas tuo Bonarsco

70

7 concessisse canit secunda fama 8 lingendas bene : cum sient Scioppo 9 clunes Cercopithecii relicti. 10 Namque istac ratione vos paterna 11 crevistis bona, cum deinde fratres 12 in Scalae voluistis esse mortem.

DE AENEA.

E5_16 v.1 Cum patrem et patrios ferret cervice penates 2 atque adeo ingentis fata noverca Asia. 3 Romanosque deos, Europaeosque triumphos 4 totius et mundi cum exuviis spolia, 5 Tros Anchisiades : poterat periisse per ignes, 6 Haemonia ut, virtus, tracta erat ante rota. 7 At cum flamma furens tetigit senis ora parentis 8 dissiliit nullis noxia turbinibus. 9 Fata operi restent pietas si sola favebit, 10 invictum in mediis ignibus obsequium est.

DE POETIS.

E5_17 v.1 Qualis ab ore hominum rapiens, Gangeticus ales, 2 reddit honoratis consona dicta viris. 3 Illa sed, a sonitu voces mercata supino, 4 non habet in sensus, aemula lingua, viam. 5 Sic miseri vates, pullae decermina sortis, 6 magnatum in caveis, stridula turba, jacent. 7 Et jacuere olim, vetus est ea cautio, quam jam 8 Maeonidae e Megaris succinit ortus olor. 9 Quique Syracosia celebrat Ptolemaeon avena, 10 non potuit molli sorte, poeta, frui. 11 Verum olim extremis saltim datus ales ab Indis 12 mira, peregrino carmine, dicta dedit. 13 Indigenae volucres, corvorum exercitus omnis, 14 picaque nunc toto gutture cantat Epos. 15 Cumque animum soleant divini pascere vates, 16 auribus incumbit versificina virum. 17 Quod superest, caveam suspendat ab aedibus altis 18 qui potis haeredi linquere mille suo. 19 Includatque suum, non abneget ille, poetam, 20 cetera surrectis totus in auriculis.

IN OPUNTIUM.

E5_18 v.1 Delicias nuper facturus Opuntius ; illam, 2 illam animae plus quam dimidium, Glyceren 3 amplexus : veteris memor, inter busta, furoris, 4 et sancto extremum spiritum Amori adolens. 5 Suave meis, dixit, nomen, mea vita, medullis, 6 o ego nunc tecum si puer esse queam. 7 Et veterem in cariem, semesaque viscera blattis,

71

8 illa, ferox olim, vita redire queat ! 9 At, quoniam hoc fati negat immutabilis ordo, 10 Parcaque crudelis trina coli domina. 11 Saltim isthuc, divi, votum mihi, rite precato, 12 efficiant, tecum posse mori pariter. 13 Arboris aut gemina carum par stare figura, 14 Bancide cum cara, ceu stetit ante senex. 15 Audierunt superi ; atque aliquis clementior horum 16 "Vota senis, dixit, sint tibi, sint Glycerae." 17 Hinc modo corticea vinctus cute Opuntius horret, 18 horret et, in libro vincta pari, Glyzera.

IN ORBILIUM.

E5_19 v.1 Orbilio prius ac me dem doctore docendum, 2 fulmine me a superis exigat ira Jovis. 3 Neptunus glauca nantem obruat Amphitrite, 4 Sisyphio nectat pondere Tisiphona. 5 Obscaenas volucres, inhumato corpore, pascam, 6 et videam matris funera facta, puer. 7 Ante Libis sola Leo me deprendat arena, 8 aut Labyrintheo Taurivir in thalamo. 9 Ante Sinis medium flexa super arbore rumpat, 10 et Sciron gemina per freta mole trahat. 11 Ante Cyrenaei geminem maledicta poetae, 12 Peligni peream ad carmina Callimachi. 13 Ut rota suspensos per flumen agens Parasitos, 14 principe sub Syrio, me quoque turbo rotet. 15 Nec levius peream ; quam si Pompeia juberet 16 insutum lenta Lex periisse nece. 17 Ante hoc quam faciam, muter vulpique lupoque, 18 et Pana in facie sibilem arundinea. 19 Imo, Pythagorae verum si dogmata narrent, 20 post obitum vivam in corpore Grammatici.

IN GLYCERAM.

E5_20 v.1 In tabulis Glycere dotalibus ista, Charontis 2 in thalamum veniens, scripta notavit anus. 3 Tres dentes, unumque oculum, linguam unicam ; at illam 4 prae tribus, insana garrulitate, bonam. 5 Tres curvos digitos, quales Aquilisque, Lupisque, 6 qualibus in tumulos nidificatur avis. 7 Dum sane fateantur, ii minus esse rapaces, 8 haec autem infami scaevior ore minus. 9 Praeterea ventrem, propendentesque mamillas, 10 arboris ut, rugis obsita mille, cutis. 11 Brachia cum pedibus scabie atque teredine adesa, 12 qualia habent veteres ossa relicta cruces. 13 Hinc baculus, scissa dein calceus unus aluta, 14 quae paraphernali nomine jura notant. 15 Adde decus capitis tres, ingeniique, capillos, 16 quos totidem Empusis ebria pollicita est. 17 Cui spes illa suas, cui vitam credidit omnem,

72

18 fornaci nuptum doliolum indigeti. 19 Dein mitra hiulca, pedum tunica grege consita denso, 20 rufa, nec exstantes protegere apta nates. 21 Furca dein triplex, hircusque ad mulctra paratus, 22 destillansque alio nectare, nasum opicum. 23 Cetera quid memorem ? Si illi altera tanta Charon dat, 24 lex uti Saxo jubet, Craesa erit e Glyzere.

AD FABULLUM.

E5_21 v.1 Placere glorier bonis quod omnibus 2 Fabulle, notus esse qui paucis volo, 3 Noli esse mirum disputare : enim nescis 4 an displicere pessimis queam cunctis.

AD PAPIANUM SPONSUM.

E5_22 v.1 Uritur in rosea roseus Papianus Hyella, 2 Hyella Papiana in juvene juvencula. 3 Alma Venus juvenem et roseam junxisse puellam 4 numquid vides tui venire muneris ? 5 Stella tibi est alter Papius, Violantia Hyella, 6 cantabit alter nuptias Papinius.

IN IBERUM.

E5_23 v.1 Hora milia versuum quod una 2 possit plurima, Iberus, excacare, 3 se primoribus inserit poetis. 4 Torrentum quadrupes bibat ruinas, 5 nos fontes capiunt, brevesque rivi.

IN ORBILIUM.

E5_24 v.1 O nasum horribilem, et nimis profundum ! 2 Appendix cui eum siti magister 3 tota est Orbilius, Modimperator 4 pergraeconum avidum, Alpha combibonum !

IN EUMDEM.

E5_25 v.1 Post obitum Orbilius naso tumulabitur unco, 2 hic capit ipsum, ipso cum genitore, atavum.

EURYALI TUMULUS.

E5_26 v.1 Tercentum scutati equites sine nomine putrent, 2 Euryalum Nisi restituit pietas.

73

AGRICOLA ET ASTROLOGUS.

E5_27 v.1 Venatum exibat princeps, caelum ecqua minetur 2 nubila, consultus reddidit Astrologus 3 nulla : "Comes toto ruituram vim aethere, dixit, 4 quantumvis sudi jam Jovis, Agricola. 5 Cura Ducis pacta est, eventu judice niti 6 et mutatum ex hoc ire virum studia." 7 Exitus Agricolae pro rastris astra dedisse 8 rastra, vice astrorum, dicitur Astrologo.

DE PORPHYRIO : EIUS TUMULUS.

E5_28 v.1 Porphyrius moriens annorum quinque novemque 2 nato expatrato, statuit hoc marmor sibi : 3 si nil ante diem puer hic patrasse putatur, 4 testatum obire se tamen scivit puer.

DE NASO ORBILII.

E5_29 v.1 Orbilii nasus specula est : hinc cernere possis 2 usque in Hyperboreas, Antipodumque nates.

DE EODEM.

E5_30 v.1 Cum Canis Erigonae coquit arva, in fornice nasi 2 frigidus Orbilius rite sedere potest.

DE SOPHISTIS.

E5_31 v.1 Cum se Scaligeris deis Sophistae 2 opponunt asini ; invident asello 3 quem Bacchus dedit astricae choreae.

IN ANTIOCHUM.

E5_32 v.1 Quali tempora veste conspicatur 2 tali se Antiochus facit nitere ; 3 hinc totum Antiochus furit per annum.

DE ORBILIO.

E5_33 v.1 Uxorem Orbilius duxit, cui flamea privo 2 dat natura croco consita ; Nasus ea est.

DE EODEM.

74

E5_34 v.1 Orbilius proprio quod nupsit, Pontice, naso 2 dic mihi, conjugium salsius esse potest ?

DE EODEM.

E5_35 v.1 Heredem excludit, capturum cetera, naso ; 2 marmore pro rufo hoc conditur Orbilius.

AD BERONILLUM.

E5_36 v.1 Placere cunctis qui cupis, Beronille, 2 nulli placebis ; comparatum id hoc pacto est : 3 placeto paucis neminive : nil ultra est.

IN HILLONEM.

E5_37 v.1 Laudandos onerat maledictis, Hillo, poetas, 2 pronus at in similes laudibus ille sibi est. 3 Quid censes ? Tusca est Hilloni lingua poetae, 4 blaesi oculi, his laudes, illa oriundum odium est.

DE ZOILO.

E5_38 v.1 Zoilus ut solio parcat lavat inguina in illo, 2 spurcius ut fiat, Zoile, merge caput. IN MAGONEM.

E5_39 v.1 In nonum premere audiit poetas 2 annum carmina, non nimis procaces : 3 ergo ipsus totidem, Mago, per annos 4 carmen conficit unicum atque curtum. 5 Plus hic, aedepol, est gravi poeta.

IN PRODIGUM.

E5_40 v.1 Nunc, male cum vivis, bene vivere quid sit habendum, 2 discis, habet pretium fors revoluta sui. 3 At bene dum vixti, male vivere non didicisti, 4 ergo nec bene nunc vivere, nec male quis.

DE MARIO.

E5_41 v.1 Ad Marii nomen Cimbri terrore resultant, 2 et qui patricio pro grege, Sulla, furit. 3 Verum isti poterant ambo bene parcere facto, 4 pro mulis Marius mulus hic est Mariis.

75

DE NIGRO.

E5_42 v.1 Semper risibus ambulat labella 2 diductus super aurium recessus. 3 Tamquam credere nil macella possint, 4 tonstrinaeque Nigro et Patrocliani, 5 ni toto simul ore concachinnet. 6 Hoc nescire Niger fatetur ex re, 7 morbum esse illepidum ; placiturire.

AD LECTOREM.

E5_43 v.1 Barbara tanta aliqua divendere carmina pompa 2 si cupiam, numquid, barbara, lector, emes ? 3 Verum ego candidulo lectori imponere nolim, 4 non operae pretium est comere barbariem. 5 Est aliquid de quo deceat secordia vates, 6 somnia qui nescit, nec vigilare potest. 7 Cetera si, nobis cantata, injuria lectu, 8 censebis, poteris stertere in hoc opere.

DE LALAGE.

E5_44 v.1 Qui Lalagen frustra garrire putatis, abite 2 non frustra haec garrit : quei ? Capit ut taceat. 3 Sed tamen hoc frustra captum quia perdere tendit 4 dum loquitur, frustra est frustra adeo Lalage.

DE MATHONE.

E5_45 v.1 Ni praesente oleo et gravi Lucerna 2 non quit quid Matho versuum edolare. 3 Sed praesentibus his ducenta saepe 4 scribit carmina in unico triente 5 vates pinguior est Mathone nemo.

IN ARINUM.

E5_46 v.1 Quam leve Visiolum credit mendacium Arinus 2 vilius ; hoc numquam, semper eo erubuit.

DE OPICO.

E5_47 v.1 Laudaturum Opicus subinde dicit, 2 versu nescio jugerum quot : ipsi 3 si quis quid dederit, satis jocosum est. 4 Verum nos Opico sumus daturi 5 semper, quid lepidum, nimisque gratum, 6 laudaturus uti manere malit

76

7 quam laudare semel, per omne tempus.

DE OLLO.

E5_48 v.1 Scribere me non vult, ne sint sibi, multa, legenda, 2 Scoppus : ego hac multum scribere lege volo.

DE OLLA.

E5_49 v.1 Omnia per barathrum infundat licet, Olla, cloacae 2 nil perdit ; nasi reddit ea eluvies.

DE ORBILIO.

E5_50 v.1 Orbilius pluteos cathedrasque Cici aestimat omnes, 2 hoc nisi quod cathedra est nasus ei et pluteus.

AD LECTOREM.

E5_51 v.1 Lectoris fraus est non nostra, Epigramma supinum, 2 ut conditurae fraus Coci ab ingenio est. 3 Quod natura negat vati, dabis ipse legendo, 4 Fel uti sit mellis saepe placenta Coco.

IN RASOREM.

E5_52 v.1 Obsceniora Martialis omenta 2 manu tagace tangere haud potest Seiren 3 theologa : castus iste Rasor impure est. 4 Petroniana saepe sed citat scripta, 5 eoque mittit arroganter auditum : 6 prostituit ille conscientiam infamem 7 qui scire dicit esse quod facit, crimen.

IN EUNDEM.

E5_53 v.1 Ludentis joca salsa Martialis 2 tollit Rabula, perperam pudicus. 3 Idem e carmine perperam pudico 4 non tollit Dominos Deosque Romae. 5 Nempe hos quod colat atque aperte adoret, 6 illos non nisi clanculum cinaedos.

DE POSCA.

E5_54 v.1 Summoenianis Posca farcta boletis, 2 nihil videre nocte ni meras larvas 3 queritur medenti ; mollis Eunomus ridet :

77

4 urbana cenet imperat, facetarum 5 si somniare more mulierum poscat.

DE GERMANIS.

E5_55 v.1 Innocuo in vino patrat Germania, gentes 2 sanguinis Hesperias quod jubet ingluvies.

IN STOICOS.

E5_56 v.1 Perfacile in lapidem est ossum durescere purum ; 2 hic sapit in media cui rosa nata hieme est. 3 Ite parentatum vostris, gens Stoica, bustis ; 4 vivere nos vestrum Mors jubet ante rogum.

DE ORGYA.

E5_57 v.1 Reapse, quo superbit, est minorennis, 2 si Pyrrha nempe comparetur, Orgya.

ORBILII EPITAPHIUM.

E5_58 v.1 Hoc de discipulis tuis minutus 2 quidam pusio condidit sepulcrum, 3 Orbilli, tibi : mox fruaris, optat. 4 Marcent nunc ferulae, flagella torpent, 5 hoc saxum Orbilii tegit cadaver : 6 qui flagris scuticisque in universum, 7 dignus prostitit omnibus Magister.

IN PLATONICUM.

E5_59 v.1 Nil quit Simia maximi Platonis 2 extra umbram, putat omnia hac agenda : 3 sic qui se esse Platonicum laborat 4 re vera Platanonicus Sophista est.

DE SOLLO, IN ORBILIUM.

E5_60 v.1 Non tanti esse putat Sollus mea carmina, eorum 2 nomine pro functo ut lugeat Orbilium. 3 Solle, sapis ; nam qui septem mihi carmina praestent 4 quod sua clava neget monstridomo Herculeo ?

IN MATHONEM STOICUM,

E5_61 v.1 Lurcatus Matho quindecim relicta 2 Lurconum patrimonia inclutorum, 3 Effudit nihil, est lucratus isthinc.

78

4 Postquam nil habet, omnia obtinere 5 persuasit sibi, porticum terendo ; 6 macte Stoice, perticam tenebis. IN POETAM. E5_62 v.1 Tam belle scribis ; quid si recitare luberet ? 2 Quae nunc est simplex bellua dupla fores.

IN PAULLAM.

E5_63 v.1 Ornaris quoties squalenti, Paulla, metallo, 2 sceptrum esse mortis te putamus auratum.

IN POETAM GRAMMATICUM.

E5_64 v.1 Nil nisi Grammaticus, cur non est doctior illo 2 Brito ? Bonae fidei laudo ego Grammaticum.

DE OLORO.

E5_65 v.1 Multa dat ut capiat quamplurima ; fenus Oloro est 2 perdere divitias hac ratione suas.

AD RASOREM.

E5_66 v.1 Stoica si taxus vestro sedet optima crine 2 quid cum Bilbilico frons tibi maesta joco est ? 3 Exige per cultros, Phrygia Musam exige testa, 4 illa nocens minus est, sed mage facta salax.

DE CRITICIS.

E5_67 v.1 Cum dura vafer orbita poeta 2 haeret, digna sacro furore, lector, 3 tu persona venis. Cui imputabis 4 ni vestro omnia proprio furori ? 5 Tu recta indole dejicis poetam, 6 cum quivis Criticus cupis videri 7 conturbator Aper boni legentis.

IN CAECILIANUM.

E5_68 v.1 Omnia promittis, nil donas, Caeciliane, 2 credere mi non vis, sed neque verba dare. 3 Falle aliquando virum ; nam cum te multa rogamus 4 semper speramus, quod nimis horribile est.

DE SCORPISCO.

79

E5_69 v.1 Nil praestat nisi se solum Scorpiscus amicis, 2 hic scit cum paucis quare homines jam adament.

DE CORINNO, AD MARCUM.

E5_70 v.1 Omnia pulchra putat, nil turpe, Corinnus, amanti, 2 secum habet hic semper, Marce, sui speculum.

AD ARITHMETICUM.

E5_71 v.1 Par pare si comples, non mirum moeche quod uxor, 2 rectum da varo, mollis Arithmetice.

IN SCIOPPUM.

E5_72 v.1 Nil mediocre, Scioppe, aiunt, audire lubenter, 2 esse ego te, Scoppi, dico trabalem hominem.

DE SCIOPPO.

E5_73 v.1 Alea damnosae non jam convicia servet, 2 tessera nec scelerum mobile ducat opus, 3 fecit uti noster, sit Gymnosophista, Scioppus 4 Stoicidum columen qui fuit ante, Cato.

DE CORANO.

E5_74 v.1 Multas Coranus amphoras merae fecit, 2 aquario dominante condidit mustum.

DE POMPO MEDICO.

E5_75 v.1 Doctius in vita nil fecit Pompus : obire 2 jussus, Pergameos constitit ante libros. 3 Consciaque evolvens capitalis scrinia morbi, 4 "Tu mihi tu mortis causa, liber, fueris" : 5 dixit, et insanos sine sano interprete versus 6 libamenta suum detulit ante rogum. 7 Mira fides facti, libros comburere nisus 8 Parcarum invito stamine convaluit.

DE ORBILIO.

E5_76 v.1 Quod tribus haud quicquam nasis sapere impetret a se 2 non est res nimium ridicula, Orbilius. 3 Quis binis umquam parmam tetigisse sagittis 4 auditus ? Damni est copia saepe parens.

80

DE VERSIBUS.

E5_77 v.1 Multa dare in vulgus damnum, at reparabile, vati est, 2 nempe satisfaciunt quod sibi grammatici.

IN STOICOS.

E5_78 v.1 Stare dies totos mala porticus imperat : Hui ! quam 2 sit bellum penis quod pedis officium est !

DE VINO AD LUPUM.

E5_79 v.1 Propina luscis luscum, Lupe lusce, Falernum. 2 Nam caeco aut nullis illi opus est oculis.

IN ORANUM.

E5_80 v.1 Conviva quisquis es vocatus Orano 2 opus est, petitis mutuo, auribus centum, 3 uti taediorum totjugem evores messem. 4 Non ille prisca Zoili struit fercla, 5 summoenianas lautus inter uxores, 6 sed tusse, bile, stribiligine, psora, 7 nitidos paratus, helluo ater, incestat. 8 Quid enovata Phasidos potest ales ? 9 Aperque victus impotente Lucano ? 10 Conchylii quid copia alta Lucrini ? 11 Picensque, oliva farctus aurea, turtur ? 12 Quid Scarus Eoo litus Italum mutans ? 13 Suis venire si auribus potest nemo ?

AD LECTOREM.

E5_81 v.1 Nil hic jocosum est, attamen placent versus : 2 nisi enim placerent quis legendo damnaret ? 3 Legi enim jocorum summa vota concinnat, 4 sanctisque risum commovere, divinum est. 5 Proinde, lector, quid sequare, concludas.

DE OWENO.

E5_82 v.1 Fafricies mira est Oweni, quis credere nolit ? 2 Lectori libros dedicat, ollae olera.

DE SCIOPPO.

E5_83 v.1 Domini, deique, mentulaeque, moechique, 2 furesque, lusci, Zoilique pendentes, 3 Domicaeniique triste nomen horrendi,

81

4 et monstra reliqua Bilbilis mala, hic non sunt, 5 quibus esse nil mage aestimatur argutum, 6 inter poetas invicem popinantes. 7 Quid mirum habere si jocosius quicquam 8 malunt Scioppus Sangulusque, Lurcones ? 9 Dignum patella operculum sua non est.

ELOQUENTIA.

E5_84 v.1 Pacificas TullI tremuit Catilina secures : 2 eloquii ferro fortior est acies.

DE SE.

E5_85 v.1 Nil me inconstantis terrent ingloria vulgi 2 proelia, caprino scilicet orta pilo. 3 Pluria quo voluit vitiis fortuna licere, 4 hoc mage nunc recte vivere magnanimum est.

AD TONGILLUM.

E5_86 v.1 Si quid molliculum, satisque comptum est, 2 damnat Centurio Geta in pruina ; 3 siquid tristificum, satisque durum est 4 damnat Malchio, mittitur Patroclo. 5 Quod si utrique velis probare carmen, 6 o Tongille, caces necesse purum.

DE ORBILIO.

E5_87 v.1 Orbilius quod me Foricoenia fingere novit, 2 horribili tria jam fecit Domicoenia larva.

AD EUMDEM.

E5_88 v.1 Quid faciam me saepe rogas, putidissime pallor ? 2 Quid, rogo, tu jam non, quaeris ubi ista, facis ?

AD LECTOREM.

E5_89 v.1 Tu centum tibi carminum cohortem 2 exspectas, scio, lector : at decem si 3 istic possidet aridus libellus, 4 quae possint tibi judici probari, 5 dena haec tu lege bis ; videbis esse 6 quot poscis modo. Sed decem si in istis 7 quod, perpol, timeo, probare nolis. 8 Unum istinc lege centies, habebis : 9 si vero neque repperis quidem unum 10 carmen, quod bene centies legatur,

82

11 totam Mulcibero struem sacrato. 12 Non possunt sine crimine exstitisse 13 in tanto quibus ordine est nec unum 14 carmen, quod bene centies legatur.

IN OVINUM.

E5_90 v.1 Ingenuum sese natum qui jurat Ovinus 2 cui sunt Andrapodes in capite, Aule, pedes ?

AD PIMPUM.

E5_91 v.1 Ad Satiras facient quid molles, Pimpe, lacerti ? 2 Barbata nil est virgine putidius.

IN PULIBIANUM.

E5_92 v.1 Quod nitida in tunica cultum me incedere cernit, 2 nobilibus plenum pectora tota atavis. 3 Rumpitur invidia foetens, Lupe, Pulibianus : 4 quid faciam nisi ut hoc ille magis faciat ?

AD VIRGINEM.

E5_93 v.1 Quas tibi, Virgo, rosas, lemniscis illigo lentis, 2 hi sunt pubertas, atque pudicitia.

IN SABELUM.

E5_94 v.1 Dicis "Respice finem in omnibus" : te 2 quando hic respiciet, Sabelle, finis ?

AD LECTOREM.

E5_95 v.1 Magnidicum in titulo praefixi Epigramma supino, 2 deceptus fini dic ; ubi principium est ?

AD EUMDEM.

E5_96 v.1 Claude librum, lector : non est res illa poetae : 2 si sit, tu fieri saepe poeta voles.

EIDEM.

E5_97 v.1 Lector, omisisti, dum cetera pellegis ; unum, 2 ne quaeras quod sit, hic tibi seposui.

83

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER VI.

AD LECTOREM.

E6_1 v.1 Claude oculos, lector, Sextus liber iste jocorum est : 2 sed tamen attentis auribus ista bibe. 3 Hic quotus est, toties legito ; atque hac lege sequentes, 4 quam paullum est ; unum tu licet inde seces.

AD ROSINUM.

E6_2 v.1 Plexam pollice virginis corollam 2 quid falsis quatis osculis, Rosine ? 3 Haec pro naribus est. Labris amici 4 sponsam quid dare dignius decebit. 5 Ni tu forte deinde, cum petendum est 6 quicquam condicione pro labelli, 7 nasorem gerere impudente tendas.

AD PROCINUM.

E6_3 v.1 Turpe est difficiles habere nugas, 2 et stultus labor est ineptiarum ; 3 Hispanus puto dixerat poeta. 4 At tu, si sapis, o Procine, dicas : 5 insulsum est facile screare versus, 6 nec stultus pudor est facetiarum.

IN NASUM ORBILII.

E6_4 v.1 Orbilii in naso fecisse Ciconia nidum 2 dicta, habitare refert se cacabo in veteri.

AD ORBILIUM.

E6_5 v.1 Ditem esse pecoris arbitror penum tuam, 2 Semustulatum fune qui tuens latus, 3 notas inurere omnibus tuas cupis. IN BAVILLIUM.

E6_6 v.1 Cui sunt sidera quos probas, Scioppe. 2 Dicis te omnibus esse sideratum.

84

DE AEMILIANA.

E6_7 v.1 Quaeritis in lecto quam sit brevis Aemiliana ? 2 Longa satis fieri res uti nulla queat. IN SABELLUM.

E6_8 v.1 Lucernariolum voces Sabellum, 2 si des nomen honestum et invidendum 3 soli versifici suae Lucernae. 4 Si des turpius alterum Sabello 5 Sabellariolam voces Lucernam.

IN SCOPPII TUMULUM.

E6_9 v.1 Helluo patricius : populi rex luxuriosi, 2 pergraecator Eques Scoppius hic recubat. 3 Omnia si potuit quae singula magna putantur, 4 pro uno tres lapides Scoppius sic meruit.

IN CYNISCUM.

E6_10 v.1 Qui per compita, cum meridiamur, 2 succinctus gravida ambulas lucerna, 3 et te quaerere disputas, Cynisce, 4 mortales sapientioris Oestri. 5 Quid cum te invenies, inepte, dices ?

IN STOICUM.

E6_11 v.1 Iners sophista, Sanctiverbi mendice, 2 an horum egere non vides tuos fastus 3 quae verba rebus abstulisse divinum est. 4 Tibi bona esse mente summa votorum est 5 in porticu inter viva saxa combusto. 6 Et hocce secta vix tribus dedit vostra, 7 sunt umbra reliqui, sole sed cadens nullo.

AD PULIANUM.

E6_12 v.1 Doctam litterulas colis puellam : 2 hanc calcem puto, Publiane, vivam ; 3 si quid fluminis injicis, peristi.

AD POETAM.

E6_13 v.1 Frange, puer, calamos et inanes abjice ceras, 2 nil dat pastori fistula ; cuncta cani.

85

IN APPIANUM.

E6_14 v.1 Apiciana cui culina pro rure est, 2 ultra venire non potest popinando ; 3 nisi, Appianus, juxta Apicium pendet.

IN SCEPTICUM.

E6_15 v.1 Cui sordet omne quicquid omnibus lautum est, 2 secum ille solo pendet, absque rivali. LAUDATORES.

E6_16 v.1 Pompa salutantum, recitatoresque petulci 2 quod non sunt nostri temporis egregium est. 3 Est maledicentum laudatorumque quod ingens 4 copia nunc, prisci temporis invidia est.

SINE QUERELA.

E6_17 v.1 Nil generosius est quam nil temerarie obire, 2 alterum ab hoc statuas ; facio cuncta absque querela.

AD LECTOREM.

E6_18 v.1 Si turpe illepidumque putidumque est, 2 et convicia quod ferat Scioppi 3 laudari immerito : benigne lector, 4 culpandos tibi dedico libellos.

IN HIRCUM ET BAVUM.

E6_19 v.1 Hircus, quaeritis, unde sit poeta ? 2 Rosit laureolam Scioppianam.

DE POETA.

E6_20 v.1 Sis gravis in vita, zonam sed carmine solvas ; 2 si bonus es, vatis nomen habere potens. 3 Perfacilis doctrina hodie est : castum esse catumque 4 et vita et dictis verum operae pretium est.

DE EODEM.

E6_21 v.1 Poeticam me ferre qui jubes sortem, 2 nilque esse dicis, adfluentibus cunctis,

86

3 jocosiorem exire rustico quovis. 4 Vis vera dicam ? Veritate deliras. 5 Faceta dicta, pectore hausta de suavi, 6 salire lector suevit omnis auctoris 7 auctoritate : nobilis potest nemo 8 ignobiles putare, quos facit, versus : 9 plebes tenendo regulam soloecissat.

IN SIMULATOREM.

E6_22 v.1 Omnia qui simulas cur non, simulator, et isthoc 2 quivis te vulgi quod simulare videt ?

IN STOICUM.

E6_23 v.1 Insessor Famae, morum corruptor, avarus, 2 crudelis, vecors, mollis, adulterio. 3 Quid misera in vita vivendi quaerere causas 4 insistis ? Magnum est, Stoice, si lapis es.

AD PETRUM SCRIVERIUM.

E6_24 v.1 Nil quicquam antidea dixit sophus usque adeo aptum, 2 quod vester nequeat vincere versiculus. 3 Quaeris, Scriveri, quem dicam ? Quaerere noli : 4 quam grande est capital carpere, nec capere !

IN AFFIDIUM STOICUM.

E6_25 v.1 Vinum erat in trulla, vinum mutavit aceto, 2 gustavit postquam Stoicus Affidius.

AD VACERRAM.

E6_26 v.1 Rhetor maximus, aureus poeta, 2 insignis dialecticus ; Vacerra, 3 nil dant isti hodie : impudens necesse est 4 fias causidicus. 'Ta panta' habebis.

AD AEMILIANUM.

E6_27 v.1 Stillicidi casus lapidem cavat, Aemiliane, 2 quid facient ducti saepe tibi cyathi ?

IN EUNUM.

E6_28 v.1 Nil patrat : inceptis stertit super omnibus Eunus ; 2 quid dicam invidiae, Naevole ? Sic satus est.

87

AD POSTERITATEM.

E6_29 v.1 Quod nec laureolam Polybianam, 2 nec grandes titulos suis togatae, 3 cum centum gemino colam cliente ; 4 nec turpes Quatidentios adorem ; 5 sed per compita Romula, et theatra 6 Salonis pede obambulem jocoso. 7 Unum est, posteritas, placere vobis 8 quo me glorior, erutusque vulgi 9 hinc atque hinc volitantibus papyris 10 verno papilione densiores 11 asperner nebulas Coci cacantis. 12 Non quod nobilibus jocos poetis 13 indignos habeam inseri senator, 14 sed quod Clarus, et arrogans Bavillus 15 et magnus Gnatho, cum minore Sanga 16 et stirps cetera Perbibesianum. 17 His nostris pereant palam libellis. 18 Queis dudum labor Herculis laborat 19 post tres undecimus renata in Hydra.

AD POETAM.

E6_30 v.1 Cum recitantem hodie te audirem, laurea cui frons 2 istos adflavit versifices animos : 3 confiteor, mihi laureolam quoque, prodigus auris 4 optavi, atque adeo grandem aliquam et validam. 5 Sed ne decipiam credentem te facile : ut ne 6 riderem morsa, non ut ea induerer.

IN FIGURAM DUCIS PARMENSIS.

E6_31 v.1 Talis Alexander vultum Parmensis habebat, 2 fratrem jurares esse tuum, Macedo.

IN AEMILIANUM.

E6_32 v.1 Esse domi nolo quoties venit Aemilianus ; 2 causa : venit quoties me ejicit, ut recitet.

AD PAULLAM.

E6_33 v.1 Pocula plena bibam cum vestra, Paulla, salute ; 2 Paullum est si aegrotas ; non tamen et moreris.

IN SAUFFEIAM.

E6_34 v.1 Mortem habet in poclo quoties, Sauffeia, potat,

88

2 et queritur, sensim, dum bibit, hancce sequi.

AD LECTOREM.

E6_35 v.1 Longa nimis fiunt Epigrammata : non ego, lector, 2 haec facio, sed tu ; qui nimium properas. TUMULUS DUCIS PARMAE.

E6_36 v.1 Siste gradum, virtus te Martia flagitat, illo 2 condita, quo Parmae Dux jacet, in tumulo.

TUMULUS MARIAE HELENAEA WAKENFELS.

E6_37 v.1 Flos florum hic Helena est ! Oculi marcescite florum, 2 sidera se abscondant, conditur hic Maria !

AD NOVINUM.

E6_38 v.1 Ter bene qui dicit rem te expediisse, Novine, 2 si sapis, aude, inquit, quartum ; et eam incipies.

IN CAPITONEM.

E6_39 v.1 Sectator, Capito, potentiorum, 2 quid vis tu tibi, de minore natus 3 casta stirpe tamen, satisque honesta, 4 quod stipas generosiora, vobis 5 nullo nomina comparanda pacto ? 6 Nimirum, figuli rota politus, 7 qui quibas Samium cluere poclum, 8 fis argentea Principum matella !

IN DELRIONEM.

E6_40 v.1 Delrio delirat, quid mirum ? Nomina fatis 2 respondere Mago qui docet ipse libro.

IN SANGAM.

E6_41 v.1 Pistrinum sociam concedit Sanga cohortem, 2 quid ni ? In qua triplex ipse asinus molitur.

IN EUNDEM.

E6_42 v.1 Lingua tibi casta est, si verum, Sanga, negamus, 2 verum vera placent : est tibi cassa fide.

89

IN DELRIUM.

E6_43 v.1 Est cui Scaliger ex homuncionum 2 Martinus, grege, Delrio sacerdos : 3 quam magnus homo, masculum putato !

IN EUNDEM.

E6_44 v.1 Sic me deliciae tuae et Magorum 2 nolint, Delrio, non tuae cohortis 3 e mystis aliquem : modo ut Sacerdos 4 dicebare mihi, libens Sacer bos 5 scripsisset calamus ; nimis supinus.

NOBILE FACTUM.

E6_45 v.1 Quod grave mi non continuo quoque nobile factu est, 2 nobile quod factu est hoc grave semper habe.

PULCHRUM.

E6_46 v.1 Quod magnum, pulchrum non semper, quod bene pulchrum est 2 hoc magnum semper, si sapis, esse puta.

SATIRA.

E6_47 v.1 Nil melior vitio est Satirae loligo protervae, 2 quod damnat nuda si docet Historia.

OTIUM ILLITERATUM.

E6_48 v.1 Sine litteris cumque otio, mori in vita est, 2 hominisque viva mortui sepultura.

INVIDIA.

E6_49 v.1 In cursu comitum fortunatissima longe est, 2 infelix quamvis absque pari, invidia.

IN LUGENTEM.

E6_50 v.1 Quid nimio luctu vitai in lumina poscis 2 numquam defunctos, quod fremis, ante diem ? 3 Ut valeas planctu stinctos revocare, quid illis 4 praestabis, praeter denuo ut intereant ?

90

HONESTE.

E6_51 v.1 Dextra cui illaesa est corpus defendet herile, 2 sit licet ad cordis, laeva, larem propior. 3 Sic, cum fortuna res utilis omnis adempta est ; 4 et fugiunt lasso commoda cuncta pede ; 5 fac defensoris titulos mereatur honestas : 6 vivere si laute non pote, vive bene.

IN G. SCIOPPUM.

E6_52 v.1 Malum omen Aethiops putatur obvius : 2 sinistra vota turbat impotens spado. 3 Quid actitare deputabitur, cui 4 et Aethiops in ore, et impotens spado 5 inerte corde regnat : o duplex nefas ! 6 Furens Scioppe, dum potes, semel peri.

AN ALBIUM TIBULLUM.

E6_53 v.1 Nec rosa ita ingenuis recluditur invida nodis, 2 purpureae nascens Virginis in gremio. 3 Ut nitidi Albiadae tenero recluditur ore, 4 mille modis sibimet consona Virginitas.

IN PLAUTUM.

E6_54 v.1 Sic vera in Latio sunt Saturnalia ; potam 2 nil porro Venerem dedecuisse potest. 3 Sic ea cum petulante pede improba se in latus infert, 4 vernile amota membrum aperit tunica.

IN TERENTIUM.

E6_55 v.1 Quarta Charis, sed quoi gravitas pote sola placere, 2 aut si inter gravitatem est quid et ingenium. 3 Cetera ne dicas, pudor omnia praestat amanti, 4 nil rude, ni purus virginitatis honos.

VALERIUS FLACCUS.

E6_56 v.1 Sic reditu caruit Puppis Pagasaea superbo, 2 ultima uti, Flacco deficiente, manus. 3 Ne tu judicio vatem suspende maligno, 4 vel dic quid gracilem restet ei ad culicem ?

CATULLUS.

E6_57 v.1 Sic cantillando quae vincit, luscinia, omnes, 2 saepe interruptos frangit in ore sonos.

91

3 Duplex calliditas est affectata Catullo 4 simplicitas : nemo huic se genio aequiparet.

IN PLATONEM.

E6_58 v.1 Plurima sunt, magnum quae commendare Platonem, 2 et superis possint ingerere ordinibus. 3 E cunctis tamen his considit summa duobus 4 Socratis auditor, doctor Aristotelis.

JOS. SCALIGERI TUMULUS.

E6_59 v.1 Scaligerum heroem Belgae Semones in isto, 2 postquam abiit terris, non posuere rogo. 3 Urite membra ignes, famam tentate latrones, 4 namque hoc quod potuit Scaliger hic posuit : 5 cetera nec voluit nec quivit, in aethera nomen 6 aeterna aeternum sistere flamma volat. 7 Uritis exuvias, Terraegenus, Exuviarum, 8 caelum caelestes asserit indigetes.

DE EODEM.

E6_60 v.1 Novenus ordo si perire caelorum 2 et alma terra ; marmorisque vis glauci, 3 cui hactenus putata : corrige scitum, 4 et istam ad orsa subde regulam Euforbi, 5 ocelli, et omnium Italae virum sectae ; 6 perire Mundus haud potest ; tegit Scalam.

DE CAESARIBUS CAIO ET SCALIGERO.

E6_61 v.1 Ni mortem humanam Caesar tuus oppetiisset 2 Roma : foret numeris additus indigetum. 3 At mortem Caesar si Scaliger oppetiisset 4 non jam esset superis inditus Ordinibus. 5 Julius hoc distant et Scaliger : ille homo mortem 6 humanam, divinum oppetit iste aditum.

LOQUITUR SCALIGER.

E6_62 v.1 Terra vale, notique poli : sequor intima rerum, 2 nil jam sub Luna est scire quod hic nequeam. 3 Fata modo irrumpo radium, librosque secutus, 4 ut per me possint discere sese homines.

DE EODEM.

E6_63 v.1 ut dudum ingrati pertaesus crimina saecli 2 omnia doctrina exhausit, et edocuit.

92

3 Esse ratus tempus discendi dia ; abiit ; nunc 4 disciplina Deus Scaligero, astra liber.

DE EODEM.

E6_64 v.1 Ni moriare, quis indigetem neget Enthea cernens 2 scripta ? Magis hominem haec nobile posse : obeas. DE LIBRIS EIUSDEM, POST MORTEM VENDITIS.E6_65 v.1 Millia Scaligeri tria Arabs liber ebibit auri, 2 numquam aurum posuit vilius Arabia.

EIUSDEM TUMULUS.

E6_66 v.1 Quoia urna haec ? Scalae. Quis Scala ? Ascensus Olympi, 2 hic caelum ulnarum est rite trium in spatio.

DE EODEM SCALIGERO.

E6_67 v.1 Nil Venus exsorpsit, nil Bacchicus ardor ab isto, 2 qualem se accepit restituit superis. 3 Hoc totum in lucro est quod Scaliger omnia nosse 4 quivit, habet quod sic imputet astricolis.

AD DANIELEM HEINSIUM.

E6_68 v.1 Hercule vostra fides ; inscribis quod Satirae, Heinsi, 2 qua tria nil gravius saecula protulerunt. 3 Factum, hercle, est belle ; sed si responderit isti 4 bellua, pro Scoppo dic : cave, Varro, canem.

IN SCIOPPIUM.

E6_69 v.1 Oscippi, Pater esuritionum, 2 vidistine aliquid mage eruditum, 3 ad summam satiem jocis politum, 4 quam qua tu satira perire jussus 5 factus ludibrium orbi es universo ? 6 Oscippi, Pater esuritionum, 7 quem nunc denuo ad incitas redactum 8 solatur male fumus e culina, 9 qua gens Stoica porticum jacentem 10 erexit, maledictione docta. 11 Si quid vis tibi lautius merenti 12 extremum facere ante peditum, quo 13 infelix anima ad Stygem redibit. 14 Hac suspendere reste te memento, 15 quae prisco nitet undiquaque ab auro 16 Varronis genio volente facta, 17 sic multo pretiosiore pompa, 18 Sanga Stoicus efferere porco.

93

19 Qui putrem, modo decidens, cloacam, 20 Naso apprendere cum nequiret unco 21 est qua parte solentior locutus, 22 ebullire animam coactus illa est.

DE OBITU SCALIGERI.

E6_70 v.1 Scaliger oppetiit quo tempore, lumina clausit 2 doctrina ; erexit luscum oculum Invidia.

ANAXANDRIDAE VERSUS APUD STOB. SER. 66.

E6_71 v.1 Uxorem habere qui domi deliberat, 2 deliberare ne putet, fecit male. 3 Ubi consulendi, quippe, pausa ponitur 4 duxisse credat, quod malorum est maximum. 5 Pecuniosam, pauper ipse, si eligis, 6 uxorem habere dum putas, domina est tibi, 7 servoque colla famula submittis jugo. 8 Quod, dives ipse, pauperem si duxeris 9 iterum necesse servus audias, duos 10 cui necesse est alere in unius vicem. 11 Deformis uxor propriae domus fuga est, 12 nec introire, quamlibet potens, velis. 13 Formosa ducta est ? Non tua illa erit magis 14 quam civitatis, atque vicini mali. 15 Malum proinde tale necquicquam caves.

HIPPONACTIS. IBIDEM.

E6_72 v.1 Uxore ducta laudo ego duos ; quibus 2 devirginatur atque sepelitur, dies.

DEDICATIO IOCORUM SUORUM IN BAVILIUM, AD SCIOPPUM.

E6_73 v.1 Cui dono facilem novum Cachinnum 2 festivo modo carmine explicatum ? 3 Oscippi tibi ; namque tu solebas, 4 Bavilli, Bavus aestimare burras. 5 Jam tum cum ausus es, une transfugarum, 6 omne aevum horribili inquinare libro. 7 Pleno, Juppiter, esuritionum. 8 Ergo istud cape, quicquid est cachinni, 9 quale est cumque ; quod, o comes Scioppi, 10 plus una sine laurea mereri.

AD BAVUM PARODIA.

E6_74 v.1 Hesterna, Bave, de die cacantes, 2 multum risimus aridos libellos,

94

3 ut convenerat, in Patroclianis. 4 Mactans versiculos uterque vostros : 5 frigebant numeri modo hi modo illi 6 reddentes rigidas cacationes. 7 Atque illinc redii, tuo, rigore 8 incensus, Bavili, inficetiisque, 9 ut nec me miserum Venus juvaret, 10 nec ferret solitos Charis lepores. 11 Sed totum domitus rigore mentem 12 torquerer, cupiens calere quoquam, 13 ut tete exagitem et tuos sodales. 14 At postquam nimia nivis procella 15 plus quam mortua Musa degelasset, 16 istum, saeve, dedi tibi cachinnum 17 ex quo perspiceres tuos rigores ; 18 nunc audax face sis, meumque risum 19 oramus, vice censeas Columbi ; 20 ut poenas Venus expetessat a te 21 arguto tibi laesa cum Columbo.

AD LECTOREM.

E6_75 v.1 Quod sequitur nostri est ulcus, bone amice, libelli 2 singula nam Bavii barbara verba notat. 3 Ne mirere igitur quod non sint talia porro, 4 qualia lecturum sum tibi pollicitus. 5 Si Bavili librum quaeris, quem rumpimus istic, 6 vix fateor numerum me quoque nosse gravem. 7 Est tamen ipsius vicesimus ordine nonus, 8 ordine si quisquam barbara dicta notat. 9 Invenies illic in nostrum absurda Columbum, 10 probra, domi invenit quae Bavus iste suae. 11 Cetera nec Latio respondent vorsa tenori, 12 nec sunt auctoris carmina digna gula. 13 Pauca tamen salsis excerpsi expuncta lituris, 14 totus sit quamvis una litura liber. 15 Ulcera tacta mihi tu si sapis, ut sapis, hercle, 16 ure, seca, hac digna est haec medicina lue.

IN BAVUM.

E6_76 v.1 Qui comedo fueras comes es, licet ultima fallat 2 syllaba, nil vostris moribus eripuit.

DE EIUSDEM CARMINIBUS.

E6_77 v.1 Hercle, tibi, Bavili, est miranda poesis ; in uno 2 tot mala, quot libri vix tredecim expediant.

IN CACANDRUM BAVILLUM.

E6_78 v.1 Quae dicis, furiose, tot per aestus

95

2 per tot spurcicias, tot eruditae 3 nil ni crimina laureae ; domi te 4 atque extra hanc perhibent carere mente, 5 nil hic ambiguum est, docere parce, 6 omnes novimus esse te Bavillum, 7 qui seu carmina mavelis cacare, 8 seu priva malitate dis probari, 9 nil restat rationis ad Cacandrum.

IN EUNDEM, ET EIUS CREATURAM AMPHORARIUM.

E6_79 v.1 Amphorarius est novus poeta, 2 Pro lauru est hederaceus Corymbus, 3 quid restat Bavio Aeschyli ad cothurnum ?

BAVILII CARMEN INSULSUM.

E6_80 v.1 Hoc Bavilus specimen male salsi carminis edit, 2 edere cui et versus pedere, solum edere est.

IN EUNDEM.

E6_81 v.1 Insulsos Bavo dictitat poetas, 2 qui cur sint lepidiparum, et dicaces 3 cum non addiderit Bavus, mihi ipse 4 insulsum interibi caput vocatur.

EIUSDEM ASMUS.

E6_82 v.1 Quid miserum in tricis Asmum, Baville, moraris ? 2 Dico ego perspicue quae volo : Bavo Asinus.

EIUSDEM COTURNUS.

E6_83 v.1 Insit Relligione quis Coturnus 2 Bilo viderit ; at quod hac coturni 3 se credit Bavo machina futurum 4 convivam Ducis, hoc mero e coturno est.

EIUSDEM BARBARIES.

E6_84 v.1 Accumulare tibi nomen quis pinxit Apelles ? 2 Hic cupiat surdas, si sapit, auriculas, 3 quem tu Caphandrum, Caper insulsissime, dicis, 4 cetera quae ? Crisi sunt genuina tuae. 5 Quis tibi ea invideat ? Corvus, Capra, Furque, Furorque, 6 et Canis, intra te sunt tibi pro titulis.

IN EIUSDEM CREATURAM WESTOVUM.

96

E6_85 v.1 Hui ! Magnum mihi Westhovum minaris ! 2 Cui cum tot bona, Bavilus minaris, 3 aut sputum facit, aut spui meretur.

IN MOPSUM EIUSDEM.

E6_86 v.1 Mopsum tardipedem dicis : tua carmina tradit 2 Mopsus tardipedi. Tu Deus, ipse homo fit.

EIUSDEM CHARIMELE DEVICTA.

E6_87 v.1 Qui Charimelen amat, monstrum facit ipsus anile, et 2 postmodo devincit : pro labor Herculeus.

EIUSDEM INSINUARE.

E6_88 v.1 Insinuare alicui quem, apta locutio Bavo est 2 qui tam festive se omnibus insinuat ? 3 Quod vero Altdorpi passus de vate repulsam est, 4 dum negat, adfirmat ; sic, Bavo, vera solet.

EIUSDEM POETA AGRICOLA.

E6_89 v.1 Regula juridicae si vera est regula technae, 2 quod non ipsus habes, nec dare quis aliis. 3 Excipe cum Bavilus, ruris dominator aprici, 4 qui non est, vatem volt facere agricolam.

IDEM HIRCUS. PARODIA EX EIUS VERSIBUS.

E6_90 v.1 Bavilium quisquis vidit, fateatur oportet, 2 ingrato quod sit Hircus odore pecus. 3 Hircus is est totus ; nisi quod quoque olentior hirco est, 4 hircina hircino Laurea cui in cerebro est.

IDEM VIRUM DICIT IUVENEM.

E6_91 v.1 Nobilis est Juvenis tibi vir Clarissimus : anne hoc 2 quis, Bavili, e juvene ut stulte, virum exterebres ? 3 Te face, vir, juvenem, capiet Rhodomella Capella, 4 si sapit, hirco pro, Bauvum adamare Caprum.

IN EUNDEM AMANTEM.

E6_92 v.1 Nunc istuc mihi ventiatur, unde 2 possit paenituisse tot jocorum.

97

3 Ardet Bavius ; et comes Palati 4 pro screptro matulam gerit Guathenae, 5 porro istsanc homini brevi videbis 6 Sandalio caput ire diminutum.

CONFIDENTIA.

E6_93 v.1 Non timidum esse Sophum Scoppus jubet : ipse, Sophista 2 exemplum est : toties victus, an erubuit ?

LAUREA SILVA.

E6_94 v.1 Laurea cui sertum perhibetur silva : poetam 2 Bucephalum dicam, non ego Bavilium.

AD BAVILIUM.

E6_95 v.1 Vatem, Bavile, laureare quemvis 2 barbati tibi creduant magistri ; 3 namque ista ratione, qui fuisti 4 dudum Cynifio prior marito. 5 Insignis modo mi sies subulcus.

AD EUNDEM

E6_96 v.1 Est quis, Bavile, doctior ; poetas 2 tu qui crimine laureas Latino, 3 an qui te capriamus, antea hircum ?

IN EUNDEM.

E6_97 v.1 Toto corde favens Bavus Capellis 2 est caprarius, haud quidem poeta ; 3 sed laurum bona quod petit Capella 4 hoc isti, stolido furore saltat 5 toto corde Bavillius Poeta. 6 Di magni horribilem rem, et ominosam, 7 qui Caprarius antea e poeta, 8 e vate est modo Bauvilus Capella.

AD LECTOREM.

E6_98 v.1 Respirare licet tamdem tibi, lector amice ; 2 si non vis, vati hoc cede tuum officium.

98

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER VII.

EPIG. I. AD LECTOREM.

E7_1 v.1 Qua facie Saturos, qua spectas, lector, Agyrtas, 2 hac poteris libro te dare ridiculo. 3 Cetera cum salsis nugamur carmina dictis 4 in lepido gravitas saepe sepulta joco est. 5 Hic Bavii pereunt solummodo frivola ; quid te 6 in trivio stantem, lector amice, morer ? 7 Transi isthuc si quid soliti sitis ardet, in isto 8 cum fatuo fiunt dicta Bavo illepida.

DE NOMINE BILOVII.

E7_2 v.1 Cur male conveniant rebus tua nomina, quaeris ? 2 Qui Bavium poteras vivere, vis comitem.

BIBLIOTHECA NOBILIS GENERE.

E7_3 v.1 Nobilis est genere et genio cui Bibliotheca, 2 blattas et tineas, Bavile, jactat avos.

BAVII BIBLIOTHECA.

E7_4 v.1 Nobilis est genere et genio cui Bibliotheca, 2 huic neque gens pretium nec genius suum habet. 3 Sed tamen hoc quit utrumque cui sua Bibliotheca est 4 unica cum multo, laurea, frons, crepitu.

BAVIUS CAESAREM DICIT GRATUM.

E7_5 v.1 Caesareum munus pro grata mente recepit 2 symbolon : hic potuit quid dare, dive, tibi 3 dive Rudolfe, Bavo, ut gratum te dicere possit ? 4 Qui dicit gratum Caesara, quantus homo est ?

BAVO CRITICUS.

E7_6 v.1 Siderium pulchrum est, flaccescit gratia prisci 2 siderei, Criticum ut scire queas Bavium. 3 Quid mirum paullas Bavius si frangit adulter 4 litterulas, carmen quo capitale probet ? 5 Stella sibi visa est Musaea, est facta cometes 6 gloria : ei in cauda sunt oculi, ore nates.

99

SIDUS AMICITIAE.

E7_7 v.1 Sidera amare putes crinitum parva Cometen 2 cum Bavo quem dicit sidus amicitiae.

GRAECIA NOBILIS.

E7_8 v.1 Cur dixti modo nobilem, Bavili, 2 anne et Graecia lauream redemit ?

MUSAE CANDIDAE.

E7_9 v.1 Westhovii Musae si candida turba vocandae, 2 numquam has cognovit Bavilus, ater homo.

MINAE BAVONIS.

E7_10 v.1 Impetere ut morsu nolit, Bavo poscit amicum, 2 si sapis hoc quaeso, ne face, dicit ei : 3 si sapis hostile est, quaeso, exorantis amici, 4 Bavo cavens hosti scit sibi consulere.

MORSUS CRIMEN.

E7_11 v.1 Ambitionis et invidiae, fastusque, sodalem 2 accusat : morsus crimen in his medium est. 3 Numquam edit hic pure, cui morsus crimine venit, 4 si cui edere est capital, quando erit ille satur ?

DE EIUSDEM NOMINIBUS.

E7_12 v.1 Nominibus multis oneratum excellere Bavo 2 dum putat, expunxit nomine nominibus.

BAVO AMICUS.

E7_13 v.1 Si cui amicitiam praecone renuntiat, illum 2 Bavo docet quid sit turpe, quid egregium. 3 Sic dum furcillis Parnasso praecipitatur 4 quae tenet, a Musis dicere docta potest.

PHOEBUS BAVONIS.

E7_14 v.1 Phoebus sagittas suggeret 2 quibus columbos impetas : 3 sic, Bavo, dicere haud pudet ?

100

4 An Apollinem ignarum putas 5 canem sagitta haud icere ?

MUNDUS EIDEM INANIS.

E7_15 v.1 Mundus Bavilio omnis est inanis 2 in mundo cui nil nisi inanitates.

IN EUNDEM.

E7_16 v.1 Neutiquam dicat Pediae sacra Regula Legis. 2 Neutiquam amat contra dicere Bavilius. 3 Quid mirum curta est si syllaba longa Bavilo 4 qui magnus parvo in corpore longurio est ?

IN SCIOPPIUM.

E7_17 v.1 Diligat illustris tua magnificentia vatem 2 Stouveum Bavulus, Stoice magne, rogat. 3 Quod nisi facturus comiti, comes ipse, poetae es, 4 vel propter culti carmina fac generis. 5 His laurum potuit cum nobilitate mereri : 6 quid Criticas frustra surgis in auriculas ? 7 Nomina qui vatum media stitit absona in urbe, 8 non in grammaticam trudere verba queat ?

BAVILUS MITTIT CARMINA SCIOPPIO.

E7_18 v.1 Quae rigide atque supine et quae nec, verba, Latine, 2 uni alicui infercit milia multa libro. 3 Ad Criticum mittit, Critici palpator inanis, 4 sepia sic percam Numenii sequitur.

DE EODEM.

E7_19 v.1 Commendat comiti Scoppo Blavianus alumnum 2 Ipse Comes, tota est Aula trium ista canum.

AD C. SCOPPIUM.

E7_20 v.1 OscippI, comes aurei Palati 2 queis nunc Bauvilus, iste versifex, te 3 palpatur, nisi respuis, terisque 4 imposto pede concacationes, 5 es nobis canis aerei Palati.

OLORIS CANTUS.

E7_21 v.1 Quod Cycnum canere audiit Bavillus

101

2 quid mirum ? Cui tot boni poetae 3 occisi cecinere triste carmen !

NERVOSAE CAMENAE.

E7_22 v.1 Stultos virgine qui putant novena 2 censeri Polyhymniae sorores ! 3 Nervosas Bavilus docet Camenas.

DOCTAE CHARTAE.

E7_23 v.1 Silentio hoc mirabar, haud mihi credens, 2 quo Theseo isti tam canant bene Alcidae, 3 ecce hic negotium Bavo omne recludit : 4 docta est papyrus ante homerdam ei ingestam.

DE STOWEVIO.

E7_24 v.1 Quo sit Stowevius colore, Bauvi, 2 quem tu tantopere unicum celebras, 3 certe nescio : si mihi quod audit 4 et cunctis simul esse concupiscit, 5 non te Stowevus albus est poeta, 6 aut tu, dum canis hunc, Bavonis exsul.

MAECENAS BAVILII.

E7_25 v.1 Maecenas modo Stowevi, Bavili, 2 Maecenate quid altero te egere 3 te credamus : an illud est quod aiunt ? 4 "Allon Iatros, autos elkesi Bruon".

BAVO SE PATREM STOWEVII ESSE DICIT, ET AVI EIUS AUCTOREM.

E7_26 v.1 Si non incestus, dic, qua ratione, Bavillus 2 Stoweviae proli est hinc pater, hinc avus est ? 3 Ridiculum satis hoc : quis monstrosum esse negabit ? 4 Stowevio fecit Bavo pater suum avum !

CAMERON SCOTUS, COMMENDATOR BAVII.

E7_27 v.1 Est Scotus huic libro commendatorque, caputque 2 Cammeron : et non hic caeca aconita times ?

EURIPIDIS VERSUS APUD STOB. S. 66.

E7_28 v.1 Multos honore et opibus inclutos foris 2 dedecore fatua mulier adflixit domi.

102

AD LECTOREM.

E7_29 v.1 Ante exspectatum rumpunt Epigrammata laudes 2 in medio BavilI, lector amice, libro. 3 Sponsio facta tibi, fateor, totum hunce futurum 4 praeconem salsum Bauvilii ingenii. 5 Sed, si recta sapis, sic falli te ipse jubebis, 6 hoc certe vatem, te renuente, juvat.

CHAEREMONIS APUD STOB. SERM. 66.

E7_30 v.1 Sepelire melius mulierem quam ducere.

THEODECTIS. IBID.

E7_31 v.1 Paria videntur esse senium et nuptiae, 2 utrumque quippe consequi optamus, modo 3 ubi consecuti, maeror omnes adficit.

THALETIS. IBID.

E7_32 v.1 Thales, rogante matre, duceret domum 2 uxorem, habere non sat annorum refert, 3 dein rogante, plus satis, dixit, modo est.

SUSARIONIS. STOB. SERM. 67.

E7_33 v.1 Audite cives, sciscit haec Susarion, 2 mala res profecto, femina : at talis mali 3 expertem habere vix licet quoiquam domum, 4 et ducere et cavere ab uxore est malum.

PHILIPPIDIS. IBID.

E7_34 v.1 Cui dives, at deformis, uxor obtigit, 2 laute helluabere, at cubabis horride.

AD AMORES SUOS.

E7_35 v.1 Cui tenera in violas, primaevo flore, labella 2 vis reserat Suadae dulcicanoriloqua. 3 Cui nitidi in stellas brumae florentis ocelli 4 aequa cient flammis fulgura sidereis. 5 Undique ut a gemino suspensae ardore vacillent 6 nullibi ubi inveniunt, corda virum, satiem. 7 Sic oculis oculi flammis sitientibus instant, 8 visaque prae visis usque videnda inhiant. 9 Nec sua vis formae ingenio concedere mavolt, 10 nec lepor est formae vilior ingenio.

103

11 Flecte oculos retro, vel, quas facis, ebibe flammas, 12 aut ego vi flammae congelor in glaciem.

SOCRATIS, APUD STOB. SERM. 6.

E7_36 v.1 Nec vestimento flamma recte absconditur, 2 peccata nec de foeda temporis fuga.

EIUSDEM.

E7_37 v.1 Ignem occidentem ventus accendit, venit 2 amor perinde, si cui consueveris.

EX EODEM SERMONE.

E7_38 v.1 Osor mulierum quantus Euripides foret 2 Sophocles rogatus dixit : "Usque ad lectulum".

APOLLODORI. IBID.

E7_39 v.1 Forem obserato vectibus : nemo Faber 2 tam clausit, aedes usquequaque callide, 3 ut non adulter penetret et feles tamen.

MUSONII.

E7_40 v.1 Origo fonsque pessimae vitae, loqui 2 obscena, et actu prolocutum prosequi.

DEMOCRITI.

E7_41 v.1 Hoc genus ubivis repperitur ; urbibus 2 dominantur hi, qui subjacent uxoribus.

CLEANTHIS.

E7_42 v.1 Appetere si quid turpe concedis tibi 2 occasionem nactus, exiges idem.

EUPHRONIS.

E7_43 v.1 Nullum est adultero uspiam pejus malum, 2 quaerit voluptatem alterius in malo.

XENARCHI APUD ATHENAEUM, LIB. 13.

E7_44 v.1 An non beatum tibi cicadarum est genus,

104

2 quorum esse perhibent feminis vocis nihil ?

SOPHOCLIS APUD STOB. S. 7.

E7_45 v.1 Vivere beate, vel beate commori, 2 generoso honestum est : summa vivendi hoc venit.

EPICTETI. STOB. SERM. 6.

E7_46 v.1 Venit voluptas quaeque uti rarissima, 2 ita maxime omnium una commendabilis.

MUSONII. STOB. SERM. 7.

E7_47 v.1 Dum fas Deusque te sinunt, honeste obi, 2 fortasse tempus instat, ut velis quidem 3 moriri honeste, copia at nusquam siet.

DEMOCRITI. STOB. SERM. 6.

E7_48 v.1 Venus est reapse parva quaedam apoplexia, 2 homo quippe ab homine prosilit utriusque ope.

ANAXANDRIDAE. IBID.

E7_49 v.1 Servum voluptati haud, virum, te addixeris, 2 hoc feminarum est, aliud adfectent mares.

MENANDRI. IBID.

E7_50 v.1 Adultero nil uspiam est pretiosius, 2 venalis ille propria prostat nece.

BATHONIS. IBID.

E7_51 v.1 Cum plera sint in ordine hoc viventium 2 quibus supini quique nos percellimur, 3 illi inter omnes maxime turbant tamen, 4 mores amare disputant qui maxime, 5 omnesque fungos ceteros prae se putant. 6 Quod capere non queamus asperos logos, 7 quibus tumescunt, veritatis exsules. 8 Quid enim, o Minerva, differunt mores senum 9 male hispidorum imberbibus juvenculis ?

PYTHAGORAE.

E7_52 v.1 Adfectibus servire servile est magis,

105

2 quam sub tyrannis degere aetatem impiis. EIUSDEM.

E7_53 v.1 Liber perinde es ut tibi ipsus imperas.

CATONIS.

E7_54 v.1 Nimis supinum est quempiam conviciis 2 ventrem impetessere, nempe qui auribus caret.

ROTUNDISSIMUM POLITIANI EPIGRAMMA IN CULICEM ITA VERTEBAMUS.

E7_55 v.1 Saecla viris culicum majori ego dignor honore, 2 ingenuis genita, ut Cypris, ab aequoribus. 3 Altivolumque imitata, alarum remige, Amorem, 4 sanguinei ut satiet roris uterque sitim. 5 Excitat ut cantu Comi persona puellas, 6 sic gravisomne ciet femineum ille genus. 7 Strata culex penetrat, subit ipsas saepe paillas, 8 totius inscendit mollia membra sinus. 9 Splendorem exsugit faciei, atque oscula tangit, 10 degustans linguam suaviter Ambrosiam. 11 Noctividum, vigilax, nequam genus : ecqua virorum 12 tanta uti gens culicum munera Amoris habet ?

EPITAPHIUM PANTOLABI.

E7_56 v.1 Pantolabo scurrae, Nomentanoque nepoti, 2 hunc posuit tumulum Bombiovisimachus. 3 Gurgitis atque Gulae, dium genus, hic Altelli 4 grandia consumptis membra locant opibus. 5 O socii date vina manu, date serta, benigna, 6 et bibite, et laetis cingite pocla rosis. 7 Mors, aurem vellens, ut castis, "Vivite", dicit, 8 "Pantolabis, venio", dicit : "Io bibite".

TUMULUS TRIPODAE.

E7_57 v.1 Sparge rosas tumulo, nardumque inverge sepulcro 2 post mortem Tripodae si cupis esse male.

MORBORUM GENERA.

E7_58 v.1 Quod genera imperitent morborum, doctius ipso 2 quaesitus Blenno tradidit Hippocrate. 3 Sunt tria, marsupI primum, cum prodiga regnat 4 cordolii, medicis invida, pauperies. 5 Ebrietas genus est et pulchra Diona secundum, 6 sive habeas istuc, seu careas, labor est. 7 Tertia gens quo quisque placet sibi nomine soli,

106

8 haec sunt morborum saecula praecipua. AD AMOREM.

E7_59 v.1 O laetis Amor in venuste flammis, 2 quis te regibus omnibus supinum 3 tam saevo voluit praeesse regno ? 4 Tu cum laetior esse, nubilamque 5 frontem exporgere cuipiam videris : 6 es feta truculentior leaena 7 tu cum tristior esse, lucidumque 8 vultum inducere cuipiam videris, 9 es pulchra petulantior puella !

CALUMNIA.

E7_60 v.1 Graecia sic scivit : nemo faber aedibus ullis 2 tam sancte clausum vestibulum apposuit. 3 Quin catus horripilans, et adulter mire potissint, 4 quae non est etiam his nulla fenestra patet. 5 Adde novum ostentum, virosa calumnia inibit, 6 qua catus haud queat, et mollis adulterio.

IN ORBILIUM.

E7_61 v.1 Cornu habet, occiput esse quod autumat, Orbilianus, 2 spongia pro salso est humida ei cerebro. 3 Aures non aures, sed sunt spelaea neparum, 4 frons effrons multi nidus araneoli. 5 Nasus hians Lernae mutonem ; oculi undique rufi, 6 lbmpada fumanti stinctam oleo adsimilant. 7 Hernia labrorum est Hecales mediae atra Mephitis, 8 barba Hystrix, vel quae spicula Echinus habet. 9 Et miramur adhuc tam formosum caput aptus 10 esse velit castis quod caput ingeniis, ?

IN ADFECTUS.

E7_62 v.1 Aeger, inops animi, nisi quod facis ipse, quid audes 2 incusare, tuae sortis inepte faber ? 3 Tolle voluntatem, tibi tu qua ante omnia pugnas 4 quis vestram poterit hiscere contra aciem ? 5 Spes, timor instantum, saties praesentibus apta, 6 haec tria sursum homines atque deorsum agitant.

AD PROBINUM.

E7_63 v.1 Qui quid mi dare postulas, Probine, 2 sic, ne quid tibi debeam, dato : sin 3 dum mi quid dare somnias, peristi. 4 Nam sunt retia dona ; quem coactum

107

5 aurato plagio, aureave seta, 6 comprendere semel : peribit ipsus 7 ni, quae sunt data, perdat, et profundat.

IN BAVILIUM.

E7_64 v.1 Virus Alexandri, cum crimine Despauteri, 2 unum aliquem e centum, Nestora, glossographis, 3 dein librum horribili cum nomine duc 'rape totum', 4 Duc alium "mecum vade", cui titulus. 5 Adjice pro pompa sextum decus Anticyrarum, 6 "dormi secure", cui vigilant asini. 7 Dein dictata aliquot "nostrorum longa magistrum", 8 "donatum" pueris qui facilem esse vetant. 9 Qualia monstra timet senis alea Caesariensis, 10 ne de grammatico fiat inops Alapus. 11 Omnia confunde atque Emplastrum confice coctis, 12 Orbilii insperge huic quinque supercilia. 13 Hoc nisi, carminibus nostris sine crimine laesum 14 restituet Bavilum, nulla medela potest.

IN CRITICOS.

E7_65 v.1 Eousque ventum est judicando nunc nobis 2 plus est poetae judicum, atque lectorum.

IN AUFIDIANUM.

E7_66 v.1 Nullam captator cenam, Aufidianus, omittit, 2 hinc, ne corrumpat, omnibus ejicitur.

IN SANGAM.

E7_67 v.1 Arnobius, Clemens, Hieronymus, ordine dicti, 2 clauduntur Sangae nomine, ut ipse canit ; 3 o sancti patres nisi caudam abscinditis istam, 4 nemo putet vostris jam caput esse libris.

EX EIUSDEM VERBIS.

E7_68 v.1 Juxta sultitiam respondet Sagnus elencho, 2 causa libro est fatuo maxima, nempe suam.

IN EUNDEM.

E7_69 v.1 Cognatam canit esse veritatem 2 Cantabris popularibus, libello 3 qui foedo, horribilique, putidoque, 4 prostantem jugulare veritatem 5 Verinus cupit, adjuvante Claro :

108

6 hoc est qui poteras venire caedis 7 communis reus, esse parricidam.

IN EUNDEM.

E7_70 v.1 Peniculum dicit cum Scopas, Sanga, deceret : 2 quod meruit nomen quanto homini est odio !

DE EODEM.

E7_71 v.1 Scaliger in titulo est, in libro Burdo : quid haeres ? 2 Lojolae pluris quam liber, est titulus.

DE EODEM, EX EIUS VERBIS.

E7_72 v.1 Peniculum scripsit pro principe Maldonato, 2 proque magistrali Delriadae officio. 3 Sanga : quid esse potest his dignius, atque cloacae 4 facto, ipsi ut purgent pectora peniculo ?

DE SANGA ET CLARO.

E7_73 v.1 Inscripsit Claro Foriarum Sanga libellum 2 stercoreo luteus ; quid pote simplicius ?

IN SANGAM.

E7_74 v.1 Errabam sane cum te et tua, Sanga, viderem 2 carmina, Lojolae facta supercilio. 3 Atque aliquid dignum corvi barathronis hiatu 4 lecturum in nostros conjiciebam oculos. 5 Belle unum hoc abs te decepti, Sanga, redimus, 6 quod maledicentem Scoppiaden sequeris. 7 Et malus est nimium, qui cum maledicere Sangas 8 exemplo docuit deteriore, canes. 9 Hoc adeo male fecit, ut ipso in limine dicti 10 falsam laetetur sese inimica cohors.

IN RASOREM.

E7_75 v.1 Rasor nobilis ille Martialis 2 interpres, cui nec pares Heraldus 3 Gruterus neque, nec calens Pradensis, 4 laudes denegat, omnium supremo : 5 quod pro crimine nos habere vili 6 castratum hunc Veneris putat Nepotem 7 delirat solito furore majus. 8 Nam quid passum ego clanculum putabo, 9 sunt fratres cui publice recisi, 10 unum istuc nisi, quod facit sorores ?

109

IN AEOLUM RHETOREM.

E7_76 v.1 Ternas, Aeole, clepsydras rogato 2 audire ut semel Aeolum queamus.

IN CARPHORUM.

E7_77 v.1 Mentitur qui te laudat, qui, Scorpio, sannis 2 rumpit, adulatur : rex meus esse potes.

IN LOIOLAS.

E7_78 v.1 I, liber, ad socios et longum theta merere, 2 hoc erit arguto pro colophone tibi. 3 Cetera gens vario ludit sermone notantum, 4 nulla vituperio laus prior est Socium !

IN LUPERCUM.

E7_79 v.1 Tento pantice nobilem Lupercum 2 cum vidisset amabilis Labulla, 3 castrato genitum bisonte dixit.

IN SOCIOS.

E7_80 v.1 Tres Socios, tria mancipio data corpora Diti, 2 una eadem exhausit, Caeciliane, Lupa : 3 jam nihil est fetos homines de daemone dici, 4 daemonas haec pariet tres simul, una Lupa.

IN BONARSCUM.

E7_81 v.1 Varronis satura audiit, superbo 2 quodam nomine, Clare, sesqui Ulysses : 3 in te qui saturam, Bonarsce, condet. 4 Sesquidaemona te vocare possit.

IN GNIPHONEM.

E7_82 v.1 Ut sit jam pueris Catulliani 2 quaevis carminis offa devoranda, 3 posse exponere jactitas Catullum. 4 O Gniphon ! male judicat poetas 5 praemansus pueris cuhi est Catullus ; 6 vel si quis bene judicat Poetas ; 7 o Gniphon : male judicat puellos.

110

IN ORBILIUM.

E7_83 v.1 Orbilius libro cum se vidisset ab isto 2 praeteritum, in se ipsum palluit invidia. 3 Unde mihi hanc poenam proponit Phoebus Apollo, 4 ut nequeam intacto desinere Orbilio. 5 Parce tuo vati divis accepte magister ; 6 sic veniunt lenti post famulos domini. 7 Sic Schola cum denso defervit pulveris aestu, 8 vestra venit, lassis discipulis, facies 9 utere fine tuo, vel si quid desit in isto, 10 a Sociis poscas mutuum ; ita accipies.

AD IOS. SCALIGERUM.

E7_84 v.1 Scaliger immensi vigil aetheris : orbita mentis, 2 per quam animo ad superos quit penetrare polos. 3 Vindicias ecquid pro libertate tuorum 4 poscis ? An est vestris haec data lex atavis. 5 Transeat ut Mundum, convicia temnat ab illo 6 Scaliger ; hanc famae dum putat esse tubam ? 7 Hoc proprium est vestri generis decus esse malorum, 8 laudandos nimium per lepida opprobria. 9 Sunt equidem multi laudes meruisse bonorum 10 noti ; ea gens studiis prompta favere solet. 11 At stimulos Socium, maledictaque foeda mereri, 12 unius in paucis Scaligeri est generis.

IN ORBILIUM.

E7_85 v.1 Orbilium dixit sapientem discipulorum 2 nec simul erubuit, maximus : os hominis !

DE BAVILO.

E7_86 v.1 Cur BavilI claudo serpunt Epigrammata talo ? 2 Scazontem punxit Scorpius : ante pigrum.

DE SYMMACHO SCIOPPI.

E7_87 v.1 Ante fuit mutilus : cum, Scoppi Symmachon edis, 2 fecisti nullum : debet, inique, tibi.

AD SYMMACHUM.

E7_88 v.1 Symmache Scoppiadis, cur tam tardusque pigensque, 2 undecima vix dum messe venire potes ? 3 Non potui citius. Vindex meus exiit illuc 4 unde negat quemquam norma redire vetus.

111

5 Fannius hic fuerat ; cui tunc armaria liqui 6 furtiva ut quirem nunc miser esse manu. 7 Quid miserum dicis ? Mera ea est injuria nobis, 8 nam qui jam non sim, quei miser esse queam ?

AD SCOPPIUM.

E7_89 v.1 Cur inquinato, Scoppe, te libro dicam 2 reserare cuncta porticus ferae arcana ? 3 Nempe Alcibiadem quempiam tibi speras, 4 o noctuine, Socrati Attico ut scurrae 5 sub veste pulla dormiebat antiquus. 6 Exesto noctuine : Socrati tali 7 datarii pendere cui manu votum est, 8 dabit Alcibiades perticam, vicem Stoae.

AD LECTOREM.

E7_90 v.1 Jocose lector, horride cadit versus 2 cui aure in unica est necesse dormire ; 3 utramque, lector, explica mihi prompte : 4 profabor istud integerrimo versu 5 puto esse turpe quo nihil magis rerum : 6 Scioppius nocere se cupit Scalae.

AD OWENUM.

E7_91 v.1 Jura trium poscas a Rhemnio versiculorum 2 adsuetus semper scribere, Owene, duos.

IN ORBILIUM.

E7_92 v.1 Olfacit Orbilius dum vinum, stuprat aceto, 2 et bibit hoc puri nomine : nasum hominis !

IN BAVIUM.

E7_93 v.1 Arcta quid in Bavii vult carmine dicta columna ? 2 Scandere constrictis quam cupiat manibus.

AD BAUVILUM.

E7_94 v.1 Suspensa nugis Fama poeticis, 2 Permessio exul, Bauvile, de vado : 3 Musae retrimentum Latinae, 4 illepidi Pater adlatratus, 5 avere victor, ceu meritus, vigil 6 mandat poetam, stercore quem putri 7 obscenus effodit suillo 8 incubus e genitrice rostro.

112

9 Quid Prussiae te nunc agere in sinu 10 Sibi arbitrandum nescit : an es comes 11 tibipte sollers ? Ambulasque 12 idem herus et famulus, canisque ? 13 Nec verba parcis magnifica interim 14 gannire de te, deque tuis logis, 15 ut possies momento in uno 16 laurigeros decem honore vates 17 mactare dio : tres obolos modo 18 caupo reportes lauriger indidem ? 19 Gentis vel omnino profundis 20 quod tibi frustra adeo tributum est ? 21 Quicquid gerendum est ; officii tui 22 memor memento te ut moneas cate : 23 nos hic parum rerum novarum 24 quod tibi significemus, apti. 25 Unum modo isthuc dicere possumus, 26 ut res perenni flumine nunc fluunt, 27 praesentiam vostram cloacas 28 Misniacas male flagitare, 29 nam quid futurum est denique ? Prodromus 30 Metonis annum currere destinat, 31 vacant Patrocleae cathedrae 32 et natitergia jam obsolescunt ! 33 Votis faveto tandem aliqua tuis 34 regnumque firma : si quis Epidromus 35 est excacatus ; vel cacandus 36 si quis abhinc, comes, o Comate. 37 Provinciam ne desere publicam, 38 spectare nunc te qua nate nos putas 39 queis quattuor clunes per annos 40 prodromus una terit supellex ?

BAVONIS GRYLLUS.

E7_95 v.1 Gryllum dicitis inclutum poetam 2 quem vos undique morsicatis : error 3 iste est maximus ; o cohors BavilI, 4 an Gryllum tineae pedesque mordent ?

EIUSDEM PRODROMUS.

E7_96 v.1 Prodromus in charta quadriennia cursitat una, 2 secula tota perit si quis Epidromus est.

AD LECTOREM.

E7_97 v.1 Principium est BavilI, liber hoc desistit eodem, 2 in lucro medium, lector habere puta.

113

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER VIII.

EPIG. I. AD LECTOREM.

E8_01 v.1 Jocose lector, dedico tibi librum, 2 talem patronum si impetrabit octavus, 3 septem priores interire non possunt.

DE BAVIO.

E8_02 v.1 Liventem austera Saturam loligine turbem, 2 ut furiis dignas dem Bavii inferias ? 3 Non faciam ; qui sic vivit, indigna cupido est 4 hunc tali elatum condier in tumulo !

DE EODEM.

E8_03 v.1 In fumo atque fimo cui nidificare columba 2 dicitur, in nidis natus, epops, quibus est ?

IDEM MISERATOR.E8_04 v.1 Vilia qui vendit tunicatis serta poetis 2 mendicus novit qui miserandum inopum.

IDEM POETA PRO RE NATA.

E8_05 v.1 Cum satur est, stertit, vel frigida carmina cantat, 2 cum esurit, una omnes vertitur in Veneres. 3 Et "prorenata" Bavus esse poeta negatur ? 4 Bauvile, vah saeclum quam insipidum et fatuum est !

DE EIUSDEM RELLIGIONE.

E8_06 v.1 Quaesit Relligio Scoppo cupis ardelioni 2 scire ? Ea relligio est qua credita Curculioni.

IDEM IMPURUS.

E8_07 v.1 Purum quis mihi Bauvilum probabit,

114

2 qui de stercore victitat suopte ; 3 pipillum modo huic canens, modo illi ?

IN EUNDEM.

E8_08 v.1 Gratis paene facit Bavus poetas. 2 Gratis quod tenet ecquid ille vendat ?

VICTOR VIGILIUS.

E8_09 v.1 Quis sit Victorem VigilI qui nomine jungit 2 nescis Bavo, etenim haud nobilitasti hominem.

IN BAVILUM.

E8_10 v.1 Ne ambigue Bavilum ne te mirere Bavilum, 2 moribus accedunt nomina vestra suis.

AD ADAMUM TH. SIBERUM.

E8_11 v.1 Bavilli natitergium Camenae 2 cui debent, pater omnium leporum, 3 idem judicii, Sibere, culti, 4 orator bonus, elegans poeta, 5 linguarum arbiter Italae et Pelasgae, 6 intercedo equidem precorque : damnum est 7 istic quod facis : at Bavilianae 8 non causa, tamen, aridae Camenae, 9 sed vostri, cui quod vel ultimum exstat 10 indignum est macularier Bavone hoc, 11 quo fiat lutulentius lutum ipsum.

IN IMPUDICUM.

E8_12 v.1 Mentula cui sola est sua in ore, pudicum eum habebis ? 2 Urinam praeter nil, Labiene, sapit.

IN SCIOPPUM ET BAVILUM STOICOS.

E8_13 v.1 Iste est Stoicus usque ad umbilicum, 2 sed subter Cynicum Sophus fatetur : 3 hic supra Cynicus, canina secta, est, 4 infra Stoicus : inclutis virorum 5 miramur bene convenire vobis 6 o ScoppI Comes, o Comes Bavili.

EX VERBIS BAVII.

E8_14 v.1 Morio publicus, ha ! Venus est Bavii omnis in isto,

115

2 et non ingenii sit comes ille sui ?

AD FRID. TAUBMANNUM.

E8_15 v.1 Sancta vetustorum mens atque anima Enthea vatum, 2 cui totum in numeros Helicona recludit Apollo, 3 comica qui primis calcas proscenia plantis, 4 cum juvenes annos teneri tenuere Lepores. 5 Flore sed elapso fructus satiare viriles 6 herois potes induviis ; ut mixta cothurnis 7 Umbria Mantoa geminet tibi gratia Laurus. 8 Quid titulos, spurcique emblemata vana BavilI, 9 reque vacans studium, maledicendique tumores 10 obtutu dignare tuo ? Tibi musica Plauti 11 scaena, tibi exposito laurus data viva Marone est. 12 Hunc trepidum in nebulis, et vix vestigia denso 13 caeno eluctantem foedi discriminis audax 14 Barbaries domat ; et ructantem exsanguia bullis 15 dicta vagis, nec Musa loco, nec laurus odore, 16 nec vatum princeps oculis dignatur Apollo. 17 Sed, lacera exsucco singultantem ilia cantu, 18 prodiga in ingentes Famae sitis ingerit actus ; 19 et gravis esuries, et lenta vocabula pridem 20 mendici comitis : cui dena volumina versuum 21 octiduana ferunt pro grandi prandia voto : 22 scilicet his animis toto bacchatus in orbe est 23 singula dum nummis laurus censita duobus 24 deficit, et quaevis frons vatis imagine pallet. 25 Institor ingenii, caupo parasitus honorum. 26 Cetera quid numeris inclusa potentibus edam ? 27 Omnia sunt obolis Bavio venalia binis. 28 Jure sub hesterno natat inculpabile nomen 29 versificis, crudaque cocus redimitur ab offa. 30 Cassida nunc cena venalis, et aurea pendent 31 arma tribus epulis : Terrae omniparentis alumni, 32 vulgus heri miserum, desertae pompa culinae, 33 nobilitatem hodie turgentem insignibus edunt. 34 It per adorantes Comes interim, et ardua fundit 35 dona manu : rediere Sophi, venere Subulci. 36 At tu qui nostro major, Taubmanne, favore es, 37 siste manum, calamique aciem temerare recusa, 38 quid sibi de larva, quid inanibus ille poetis 39 somniet, exesto vigilantibus addere dictis. 40 Luna Ceresque vetant sapere hunc, et grandis amystis 41 seque canemque suum quibus et sua vota dicavit. 42 Sic postquam ejecit vomitum canis, ipse resorbet, 43 dicta sua ut Bavius frustra ejactata reducet. 44 Unguibus ut propriis scabiem domat aegra voluptas, 45 sic proprii Bavus ingenii prurigine obibit.

DE POETIS BAVILII.

E8_16 v.1 De cruce sic pendet mimi pereuntis imago

116

2 scaenica, lignum ex se mobile, laureolus. 3 Versifices uti de lauro : Capitolia quando 4 festa Baviliacus clausa recludit agon. 5 Et tamen hic sola est, mimum nil poscit imago, 6 cui suum adest, de quo pendeat, ingenium.

DE BAVILO HISTORICO.

E8_17 v.1 Non capit ingenium Bavili capitale poesis, 2 historicis nova lux additur historicus. 3 Facta, minae, si sunt, si versificina poesis, 4 non umquam tamen est Pulibyus Bavius. 5 Cetera responsent propriis anagrammata fatis, 6 hic anagrammaticus nil nisi grammaticus.

PARODIA AD POETAS BAVII.

E8_18 v.1 Bavilus iste, quo tumetis aridi, 2 ait fuisse furfuris poetici, 3 neque ullius cacantis impetum metris 4 nequisse praepedire, seu facetiis 5 opus nocere, sive morsiunculis : 6 et hoc putat bene erudita Noricum 7 timere corcla, laureasque Apollinis, 8 deumque germina ; inclutosque Taubmanos, 9 Siberios, catosque Ritterhusios. 10 Cui ille post Bavilus, antea fuit 11 comata larva : deinde Norico in jugo 12 loquace saepe peditum edidit labro : 13 Sibere docte, docte Ritterhuside, 14 tibi haec fuisse et esse condidissimae 15 putat Bavilus ; impiaque laurea 16 tuum inquinasse jactat aureum caput. 17 Tua imbuisse carmen audientia, 18 et inde tot per incacantium minas 19 canem redisse, cruda sive frigida 20 sonaret orsa, sive utrumque versifex 21 simul supinus horruisset in secus 22 neque ulla vota musicis leporibus 23 sibi soluta, cum screaret in lutum 24 novissimam hancce larvam adusque lauream. 25 Sed haec palam fuere ; nunc recondito 26 senet sonore ; seque devovet tibi 27 cloaca visium, et cloaca visii.

IN VACERRAM.

E8_19 v.1 Vilissimos pecunia libros vili 2 emit Vacerra : sic quoque hoc perit vile, 3 mala merx enim putanda cara tum primum est, 4 ubi vilitate sua allicit rudem emptorem.

117

AD ORBILIUM.

E8_20 v.1 Si te jam piget, Orbili, tuarum 2 quas multo sale nobilique, nugas 3 frustra corrigere hactenus laboro : 4 summam per breve carmen et rotundum 5 proponam tibi : quae tibi eruditus 6 sic apprendere somniasti, ut illa 7 posses magnificis docere bombis : 8 dediscas, uti dedocere possis.

AD LECTOREM.

E8_21 v.1 Judicio, lector, nisi carmen amabile vestro est, 2 frustra corroso nascitur ungue liber. 3 Quod sibi si placeat vates, nec in aure legentis, 4 quamlibet argutum comprobet ingenium. 5 Non solum scripsit necquicquam carmina bella, 6 verum nequaquam scripsit, et interiit.

IN MAGISTROS.

E8_22 v.1 Grammaticis placeant, oleum meditata Cleanthis, 2 nostra tibi, lector, si placuere, sat est ! 3 Qui sibi non ipsi, querulis det verba magistris, 4 horum judicio qui perit, ille valet.

AD QUINTUM.

E8_23 v.1 Aut furit aut sapiens natura est principe, vates, 2 si quicquam magno credis Aristoteli. 3 Ebrius utro exstat tibi nomine, Quinte : Sophocli 4 cui vestro praestat Aeschylus ingenio ?

IN IACTANTEM AVOS.

E8_24 v.1 Dum pro multa atavi jactas ratione nepotem, 2 jam tibi magnanimus perditur, Aune, pater.

IN LYCEN.

E8_25 v.1 Si bene pro solito res exegere poetae 2 laudatur quoties, desinit esse Lyce.

IN LEUNAM.

E8_26 v.1 Plus quam puella vult haberier Leuna, 2 et est reapse pleniorque majorque.

118

IN ACHILLAM.

E8_27 v.1 Sesquivirilem hominem pugnator jactat Achillas, 2 Centaurum dicas, Castrice, sed Lapitha est.

IN CAENEUM.

E8_28 v.1 Invictum dicas, cum jactat plurima, Caeneum, 2 vulnera cui tot sunt, Caenis is ante fuit.

IN CARASTUM.

E8_29 v.1 Ni bibat ignavus, potus furit arma Carastus, 2 et multo incestat sanguine Flammigenam. 3 Illius ingenio cum sit temerarius ; Evan 4 hanc poenam statuit ; credat "ariston udor".

AD AVITUM.

E8_30 v.1 Si bibere est artis, quid restat nesit, Avite, 2 aestimet ut Bavii stirps ; vomere ingenii ?

IN LEUNAM.

E8_31 v.1 Vulgaris vice sobriam et pudicam 2 sese Leuna negat, Caper, puellae : 3 et quis dixit eam fuisse quondam 4 aut et nunc, Caper, esse prostitutam, 5 ni sorex pereat suo canore ?

AD MALUM POETAM.

E8_32 v.1 Quoicumque obvius es, fremis poetam 2 et magno propior tumes Maroni 3 quam sint Actius, aut Vida, aut recenti 4 quisquis Scaligerum tuba veretur. 5 Rumperis, Sacer, obvio Bavillo.

IN MALUM POETAM ALIUM.

E8_33 v.1 Utere lactucis, et mollibus utere malvis, 2 si struit advorsis Musa pedem tabulis. 3 Nam tibi non alio succurrunt nomine leges, 4 quoi ne merdescat Musa, necesse cacet.

IN EUNDEM.

119

E8_34 v.1 Divinior poeta nemo Tertullo est 2 cum thure poscit semper ille lectorem.

IN EUNDEM.

E8_35 v.1 Musarum heroas auges, Tertulle, Patroclo 2 qui seu cantilles sive caces, male oles.

IN SOPHENUM.

E8_36 v.1 Quod sint illepidi et parum dicaces 2 scribit, Paule, Phalaecios Sophenus. 3 Ultus perlepide est, satisque docte, 4 Leucates cui, vera si fatemur 5 saltu convenientior puella est 6 quae denas potuit creare Musas.

IN SANGAM.

E8_37 v.1 Perjuriorem, Sanga, cum vides Scoppum 2 numquid moraris aut deinde tricaris, 3 quin te paterno, Sanga, fune suspendas, 4 et te paterno, Sanga, jure defendas ?

AD PRAETOREM.

E8_38 v.1 Creasse Musas, unde dicis, o Victor, 2 denas puellam Lesbiam ? Rogas, Praetor ? 3 Concubuit olim cum suo metro Sappho.

IN BILLUM.

E8_39 v.1 Injuriosa canere me canit Billus, 2 ipse in culinis omnibus canens offas 3 an juriosa non facit, pudens, dicta ?

IN SCIOPPIUM.

E8_40 v.1 In urbe Roma esse invenire neminem 2 perjuriorem se, et fide tanta malum 3 scribit Scioppus, et fatetur in libro 4 quo pestilentia ipsa multo est sanior. 5 Nimirum id illud esse Plinii puto, 6 nullum esse librum tam malum, quicquam boni 7 quin idem habere sit putandus : milia 8 inter bis octo grandium et capitalium 9 mendaciorum, cum Scioppus est semel 10 verum locutus, Plinio danda est fides.

120

AD IOS. SCALIGERUM.

E8_41 v.1 Ingenium rerum, mens Solis, imago Deorum, 2 qua Genius vatum gravido descendit Olympo, 3 in campis salve Elysiis, gratissime Phoebi 4 Scaliger, interpres, Mundi Doctrina volantis, 5 jam tua, quae vitiis enavit turbida multis 6 saecula, mens animi, cognata Palatia nacta 7 magnanimorum atavum, spernit convicia risu 8 infortunatum Lemurum ; quibus ardua Fama 9 major abit, oculisque palam succedit Olympum. 10 Te jam dia quies, pertaesum ingloria mundi 11 munia, subductum divina in pace recondat. 12 Nos tua pone sequi vestigia, gloria prima est, 13 longa licet restent spatia, atque impervius ignis. 14 Ni tibi magnanimisque atavis, quos turbine pullo 15 necquicquam audaces cupiunt involvere larvae. 16 Dum rota se caeli circum Terrasque fretumque 17 volvet agens, atque astra novemplice pascet in aula, 18 semper erit tua qui digno praeconia cantu 19 eripiet tenebris, caeloque inducet aperto. 20 Si modo de tenebris possunt ea rite reduci 21 dicier, in claro semper quae sole fuerunt. 22 Cum quo Scaligeri gentis decus ultima perdet 23 lumina, cum magno casurum denique Olympo. 24 Infelix quicquid studii Fortuna laboret.

EIUSDEM EPITAPHIUM.

E8_42 v.1 Siste gradum, lector ; jacet hic quem quaerere non est, 2 quippe cui Europa est, Scaliger, hospitium.

DE EODEM.

E8_43 v.1 Quid tantum dictis factisve effecerit ? Istic 2 qui jacet et vivit, lector amice, rogas ? 3 Scaliger est ; jam dic quid non effecerit, istic 4 qui jacet et vivit ? Scaliger est : satis est.

DE EODEM.

E8_44 v.1 Crux sociis ex hac nascetur, candide, tumba, 2 lector ; habent istic Scaligeri ossa senis. 3 Atque adeo hoc carmen quamprimum foeda videbit, 4 ex hac pendebit factio Loiola.

AD DOMINICUM BAUDIUM.

E8_45 v.1 Baudi candide, cui scapham suopte 2 verum est ingenio scapham vocare ; 3 cum iambo nimis arduo et polito 4 ScoppI spurcicies perire jussa est.

121

5 Quam nostri vereor vicem libelli, 6 qui, cum tam lepida manu teretur, 7 vero nomine forsitan vocatus 8 appellabitur arrogans, quod in te 9 et vestras male jacta dicta Musas 10 ulcisci puerilibus Jocorum 11 ausit vindiciis : sed o Beati 12 manes Scaligeri, et superstes illis 13 doctorum chorus integer virorum, 14 vobis simplicitas probetur istaec ; 15 cum non sit, nisi versibus jocosis, 16 confutanda, patens cuique, turbae 17 foedarum, sine fronte, falsitatum.

AD PONTICUM.

E8_46 v.1 Cum sis Hercule grandior toroso 2 pupas, Pontice, flagitas sorores 3 et non est tibi grata, ni puella 4 Pigmaeo brevis in grege ad Philetam. 5 Non es luxuriosus, aut superbus, 6 sed mentis pavidae, et rei pusillae. 7 Quam possis bene mentulam vocare.

AD SCIOPPUM.

E8_47 v.1 Patrissas equidem, Scioppe, belle, 2 qui, truncare cadavera erudito 3 prognatus patre, nunc iambicantem 4 scazonti illepido pedem refringis. 5 Ut possit, quasi saepe busticeti, 6 vestrate ingenio capi metrum istud 7 quod pro peste agitat gravi Scioppos. 8 Nunc hoc vindicias reposcet a te 9 victoris VigilI manu atque ferro, 10 puro cum pede turpem et inquinatam 11 frontem frangere sustinebit, unde 12 ferrato Pudor exprimatur ore.

DE CALO.

E8_48 v.1 Rogare si quis institit Calum quicquam 2 sese Ampeli esse veteris allocutorem 3 putet ; ille quicquid reddit : 'Est merum vinum'.

AD NICIUM.

E8_49 v.1 O purissime, Nici, in eruditis, 2 o doctissime, Nici, in expolitis, 3 quod te raro adeo canam alloquarve, 4 ignosces, puto, nam tot est Scioppos,

122

5 tot Sangas reperire, tot Bonarscos, 6 qui vatem esse vetent suorum amicum, 7 ut totum hunc male nauseem per annum 8 quem vivo procul a tuo lepore, 9 inter tam mala monstra et ominosa 10 NicI commeminisse turpe factu est. 11 Sed tu nomina ne perinde, lector, 12 conjungas velut haec facit papyrus. 13 Conjungas vel ita, ut solent papyro 14 albenti dare sepiam nigrantem. 15 Sed pro nomine Nicii jocoso 16 poscas, censeo, me novum libellum ; 17 quem si non tibi solvero, sed olim, 18 poscas mancupio meas Camenas, 19 aut nil continuum legas per annum 20 ni quod laudet am amabiles Scioppos, 21 Sangas veridicos, bonos Bonarscos.

ACOENTIO.

E8_50 v.1 Acoenitum domi esse creduat nemo, 2 cum visitatur, opprimitur, abest semper, 3 scribat, legatve, Acoenitus domi est numquam 4 praesentem eum videre dejeres, absens 5 praesens putandus ; hanc ego viro vafro 6 artem edolare prorsus unico verbo 7 here repperisse visus, hoc die credo. 8 Promittis hodie ? Dic venire : si verbum hoc 9 audierit iste vel semel, aderit praesto 10 vel milia ante sit remotus in dena.

IN OROLLUM.

E8_51 v.1 Omnia dimidio tenus acta abrumpit Orollus, 2 et medium hic fine est principe nobilius. 3 Sic cum dupla facis nec simplum absolvis, Orolle, 4 ut totum fiat, rumpere dimidio.

IN HORRIDIANUM.

E8_52 v.1 Conturbatoris titulo excidit Horridianus, 2 nam turbasse puto fragmina cui superant.

AD LECTOREM.

E8_53 v.1 Longa leges istic epigrammata : lector, Orollum 2 in te ipso ingentem, si sapis, ipse cave.

IN SANGAM.

E8_54 v.1 Vel silicem in sucum chymicus, vel ferrea vertat

123

2 fragmina, vel mutet rore adamanta levi. 3 Omnia, tormento flammae vincente, liquescant, 4 et sterilem in sucum frigida massa fluat. 5 Omnia quae poterunt, non quibunt omnia, flamma 6 durior est quaedam res adamante tamen. 7 Hirci frons Sangae, qua nulla lege ruborem 8 extorquere queas sis licet omnidomus.

IN EUNDEM.

E8_55 v.1 Cetera si posset, quae nec mentirier audet, 2 non posset, quae nunc fingere, Sanga, potest. 3 Sed sibi pro victore canit cum Sanga triumphum, 4 fingere quod non est fecit, et interiit.

IN SCIOPPUM.

E8_56 v.1 Multa modis multis informi inolescere massae, 2 LucretI ut memorant dogmata, credibile est. 3 Nam, cui nobilitas Crux est nativa, Scioppo 4 unde isti ingentes proveniunt tituli ?

IN BAVUM.

E8_57 v.1 Bavo inficete, rure turpior foedo, 2 Bavo suille, cum cane rabida educte, 3 bubonis haeres, patre prodite a corvo, 4 gaudere, quantum est virium, tibi impingo. 5 Gaudere debes illico, velis, nolis, 6 jam tibi futura nominum nova est messis, 7 nam nota vestra si mihi bene est virtus, 8 Scoppo poetae par tuo invides nomen. 9 Quodque ille citra rem comes bonam est factus 10 jam verminavit principem tibi venter. 11 Proin tuum gaudere sit dein ; lautis 12 foribus Coronam subliga, es merus Princeps.

IN SCIOPPUM.

E8_58 v.1 Cur sunt carmina saniora prorsis 2 quae cartae illinit impudens Scioppus 3 atramento alia, atque sepiarum 4 scripsit sanguine : verum ubi poeta est 5 vino carmina debet ex amysti.

IN EUNUM.

E8_59 v.1 Artes non bibit, helluatur Eunus 2 credas, Candide : disputare adorsus 3 omnes nos facit ille nauseantes.

124

AD IOANN. KIRCHMANNUM.

E8_60 v.1 Quid ScoppI patrem credis, Kirchmanne, fuisse ? 2 Discipulum Coi censeo ego Hippocratis. 3 Incrementa etenim defunctis esse creandis 4 somnia describens tradidit Hippocrates.

DE SCIOPPO APOSTATA.

E8_61 v.1 Mendicare cui patrium est, patrium furari, 2 sectari fumos usque atavi ex atavo. 3 Vendere cum fumis convicia quaestus anilis, 4 quod de materno nobile duxit avo. 5 Scortari, fraudare, sequi zonam ingeniose, 6 quavis apta hora cultri acie ad digitum, 7 quem soror et mater docuerunt : omnibus hisce 8 pejorem multo qui dedit artificem. 9 Ut jam nil reliqui sibi norit : apostata mirum est 10 si fidei incepit Scoppius esse bonae ?

AD LECTOREM. EX AUSONIO.

E8_62 v.1 Cui nostra, lector, non placent jocularia, 2 haec legere noli : forte si qua legeris, 3 ea lecta forte, cupidus obliviscere, 4 oblita non vis ? Restat ignoscas tuis.

AD PUELLAM.

E8_63 v.1 Utere flore tuo, flos dum fit desinit esse, 2 en, dum nascuntur, consenuere rosae.

DE TEMPORE.

E8_64 v.1 Temporis utilitas nulla est : dum dicere tempus 2 amissum tentas, hoc quoque praeteriit. 3 Erravit praesens qui scivit tempus ; ubique 4 imminet : hic non est ; aut fuit, aut sequitur.

DE SCOPPII PATRE.

E8_65 v.1 Vespillo fuerat, lictor, Lucretius exit, 2 de lictore vigil, de vigile aedituus. 3 Carnifice aedituum mutavit, fure sagaci 4 carnificem, ad reliquos ne veniam titulos. 5 At quibus adscendit ad tantas artibus artes ? 6 Summa caret semper sors ratione : tace.

125

DE EODEM.

E8_66 v.1 Felicitatis ideo per gradus cunctos 2 ad summum honorem carnificis abit lictor, 3 ne posset humili patre filius nasci, 4 unus futurus instar omnium furum.

DE LUCILIO.

E8_67 v.1 Lucilius quod me docuit tantilla magister, 2 me debere sibi plurima saepe canit. 3 Quid censes ? Illo mihi nomine debitor ipse est, 4 non quod me docuit ; sed quod ego didici.

AD PRINCIPEM MAURITIUM.

E8_68 v.1 O invidende saeculo tuo Princeps, 2 virtutem adeptus quam es bonam atque felicem, 3 ut liberalitate non fatigeris, 4 nisi quando copia deficit beandorum !

IN PILPIUM.

E8_69 v.1 Pilpius ut quondam pro posteritate legatur, 2 intentatum nil, omnia, linquit, agens. 3 O miser, et merito ! Qui cum nemo esse potissis, 4 esse aliquis mavis et simitu nihili.

AD SCIOPPUM.

E8_70 v.1 Quid restat, patre nate tam beato, 2 tam factis bene de tuis, Scioppi, 3 dudum nobilitate ; quin in unum 4 jungas omnia vota, teque longa 5 mutes litterula, tuumque fune 6 collum praevalido induas ? Lucelli 7 exin quid pote habere voster haeres, 8 ne quid carnifici luat sua e re ; 9 nam tantum, puto, corrogabit ille 10 de vestro patrimonio ; sibipte 11 quantum sufficere unico potissit, 12 pendenti ut faciat patri secundas, 13 a quo commoda tanta sit potitus.

IN SANGAM.

E8_71 v.1 Consulere, si quid, Sanga, ego tibi possum, 2 ubi carmen istud conspicaberis primo, 3 resipisce, teque de grege erue obscaeno. 4 Quod si istud impetrare non potes de te,

126

5 hoc impetrato, cogitare de reste.

AD BAVILUM.

E8_72 v.1 Quid nunc, pallide, quid fremis Bavili, 2 cunctarum pater esuritionum, 3 proles Stercutii, nepos Cloacae, 4 quoi nil insipido male horridoque 5 nec dici pote nec proinde fingi, 6 quin virtus tua vincat id cacando ? 7 O pestis mala narium piarum, 8 tu te, stultidice, aride, inquinate, 9 larvarum pater, impie, inficete, 10 stercus stercore saepe maceratum, 11 vostris carminibus quod undique exstat. 12 Tu te dicere, tu venis poetam, 13 quo non turpior ipsa Turpitudo, 14 non in sanior est furor ? Poetam ? 15 At non magnificus poeta solum, 16 sed factor quoque jactitas cluere 17 vatum, laurea queis Apollinaris 18 aeternum dare nomen expetessat ! 19 Dii magni ; quibus addita est bonarum 20 tutelaribus artium sequela, 21 non jam praecipitem impium screantem 22 patrissantibus additum poetis 23 quos quovis pote de luto creare, 24 furcillis Helicone proruistis ? 25 Et quoi cura sit elegantiarum ? 26 Cui porro studium facetiarum ? 27 Cum phoebi titulos sacramque frondem, 28 quam nec tangere sustinent profani, 29 porcorum serat et serat Magister, 30 atque istinc faciat sibi lucellum 31 quod cum furfure glutiat suillo ? 32 Cum de ter decem inanibus libellis 33 nil speret nisi tot cibum dierum, 34 quot sunt ipsi olidi et mali libelli 35 cunctarum Pater Esuritionum ?

AD SCIOPPUM.

E8_73 v.1 Molesta res est furcifer nimis tardus, 2 nam quantum abire potuit usque adhuc tempus, 3 pendere quo te, Scoppe, decuit expansum ? 4 Qui quaesiisti tam diu crucem in libris : 5 o candidate vere, si Cruci est quisquam, 6 jam dum Magister esse Pendulus quibas 7 lambis prioris corticem hactenus furcae. 8 Triennium quaesita cui domi inventa est 9 Crux debita generi, furca stemmati vestro. 10 Tricaris etiam ? Quin capesse quod partum est, 11 hereditatis hoc tibi Pater crevit, 12 qui reliqua felix interire confessus,

127

13 unum hocce questus ; esse patre pejorem 14 natum Scioppum, fure Stoicum simplo.

AD VINCIENTEM.

E8_74 v.1 Audibis in quo, Vinciens, libro furem, 2 Scioppii illic esse crede germanum.

DE VOLISCO.

E8_75 v.1 Non hoc horribile et saevum est, Volisce, 2 qui sis Vitricus et male audias hoc, 3 nunc factum penitus Volae novercum ?

IN ARRIANAM.

E8_76 v.1 Quae moecha facta est antequam duxit virum, 2 quid nupta faciet Arriana ? Stoicum.

AD LECTOREM.

E8_77 v.1 Quottidie crescens, lector, tibi pagina salve 2 occinit, auguriis excipienda bonis. 3 Tu vis saepe illam decrescere, lector ; avaro 4 decrescunt versus ; prodige Bavo, vale.

AD GALLUM.

E8_78 v.1 Multum carmine quaestus exsoleto 2 nil pulchros hodie valere vates, 3 matrem, Galle, Deum Deam sequare.

AD BAVILIUM.

E8_79 v.1 Nec stellispicium scio, Bavili, 2 nec Chaldaea notas poli potentes 3 me gens edocuit rudem prophetam. 4 Verum unum tibi pollicebor istuc, 5 longe quod Petosiris et Necepso 6 artem vincere dictitent supinam. 7 Ingens astra periculum minantur, 8 quod possis Domicoenium vocare 9 integri octidui, fame interire 10 quo possint Bavii quater ter octo : 11 tu, ni desipis, hinc tibi cavebis.

IN OFFELLUM.

E8_80 v.1 Assem pro lauro patrimonia misit Ofellus

128

2 Bauvilio, nunc ex asse poeta cluit.

DE ANDRAGORA.

E8_81 v.1 Perdere ne possit nummos, neque degraecari, 2 agnatis cautum viderat Andragoras. 3 Unam rem lepide tutores ludit hiantes, 4 Bavilii redimit laureolam Andragoras.

DE TEMPORE AD TUCCAM.

E8_82 v.1 Si quid temporis aestimas ruinam 2 non prorsus male, Tucca, suspicaris. 3 Sed quo nomine supputabis illud 4 quod numquam pote, cum tenes, tenere ? 5 Nam quod nunc facis, ut facis, reliquit 6 conantem : subit horulae minutal 7 ex transverso, aliud ; nec hoc nec illud 8 praesens dicere quibis. Antecessit 9 dicentem hercule ; nam, nisi fuisset, 10 esset nunc etiam. Sed hoc quod isto 11 praesens momine suspicaris, exest 12 hoc ipso quia dictitas fuisse. 13 At tu, si sapis, hoc putato tecum, 14 tempus praeteritum, et dein futurum, 15 non sunt tempora, nam quod est futurum 16 id nunc esse nequit ; quod antelapsum est 17 nunc non amplius esse dictitetur, 18 felix tempora qui futura factis 19 sic componere novit ; ut futuri 20 facto judicium probare possit. 21 Praesens hac ratione negligatur.

INDOLES REGIA. EX SCALIGERO.

E8_83 v.1 Regia res animo est dare frena ; sed indole Regis 2 praeditus est major rege ; meo arbitrio, 3 rex quia fortunae, naturae est regius ardor, 4 hic regit, ille suo subjacet imperio.

AD PICTOREM DE SE.

E8_84 v.1 Tres animi flores, pictor, cum corpore pinge 2 si Vigilem res est pingere gnara tibi. 3 Junge pudori alacri pietatem : his adde duobus 4 aeternum in mores sponte malos odium.

AD NOVUM POETAM.

E8_85 v.1 Qui nunc poeta primitus salutaris,

129

2 ab ordine horum qui queunt salutare : 3 fac casto amori sacra prima procures ; 4 nam qui poeta est non amator in se ipsum 5 amoris esse puto hunc sui professorem.

PECCATUM INEXPIABILE.

E8_86 v.1 Hinc atque hinc serere in bonos bonorum 2 infelix odium ; illa noxa sola est 3 quam nullo puto nomine expiandam.

IN SCIOPPUM.

E8_87 v.1 Turpe est scribere, sed tamen necesse 2 est moechus sibi, qui ScioppI amicus.

AD CATONEM.

E8_88 v.1 Quid tricaris, inepte, quid moraris ? 2 Quin exis, Cato ? Flora jam theatrum 3 jam picta Jocus exsolutus ala 4 atque exercitus attinet Leporum. 5 Nil vobiscum operis polita vita 6 nil felix habet uspiam Thalia. 7 I, vostrum cole Porcii theatrum, 8 a quo marmora ferreaeque massae 9 multo crimine duriora fiunt. 10 Si nescis etiam tibi et tuorum 11 struxit Stoica congregi theatrum 12 gens, antistite nobilis Scioppo. 13 Qui, cum sit lapis atque petra pumex, 14 vult purus Deus esse : nonne dices 15 hoc vestram redolere disciplinam ?

DE SENIBUS.

E8_89 v.1 Alexidem rogabat, oppido senem, 2 "Quid ageret ? " Aliquis : "Otiose commori" 3 respondit ille ; vita sic abit seni.

IN SCIOPPUM PECULATOREM.

E8_90 v.1 Plus egit sene jam parente, natus 2 vespillone licet ; cui juvenco 3 annorum, puto, quindecim, sinistra 4 prodegit patrimonium clependo.

IN EUNDEM.

E8_91 v.1 Digna tuis meritis mala quae precer ? Una ea possum,

130

2 fur uti carnifici des alimenta patri.

DE ORBILIO.

E8_92 v.1 Mirabar istuc, fronte qui semel sana 2 Orbilius hodie mi esset obviam factus, 3 cum bibliopola calculum eximit Tryphon ; 4 prostare BilovI qui poemata exclamat.

DE EODEM.

E8_93 v.1 Natalem Orbilius nasi quo more celebrat ? 2 Cordi, quod nec habet, nisi nunc, sine more parentat.

DE SCIOPPIO.

E8_94 v.1 Scoppus, Scoppius, et Scioppus, inde 2 Scopus, Scorpio, cum Scioppio, sunt 3 uni nomina belluae : quis illam 4 ostentis neget esse sex piandam ?

IN EUNDEM.

E8_95 v.1 Cleptes Patricius, Scioppe, salve ; 2 lictoris soboles, Scioppe, salve ; 3 tortor Stoicidum, Scioppe, salve ; 4 mendacI columen, Scioppe, salve ; 5 Sangae prostibulum, Scioppe, salve ; 6 culi peniculus, Scioppe, salve ; 7 hircorum Orbilius, Scioppe, salve ; 8 Patrocli ingenium, Scioppe, salve ; 9 successor VolusI, Scioppe, salve ; 10 furum nobilitas, Scioppe, salve : 11 pernae pernicies, Scioppe, salve : 12 fumi divitiae, Scioppe, salve ; 13 Morum transfugium, Scioppe, salve ; 14 scortum carcereum, Scioppe, salve ; 15 mendacI numerus, Scioppe, salve ; 16 fallendi Labeo, Scioppe, salve ; 17 Lamisci manibus, Scioppe, salve ; 18 librorum Hermogenes, Scioppe, salve ; 19 nasus Stercutii, Scioppe, salve ; 20 nummorum Autolycus, Scioppe, salve ; 21 moechorum Aufidius, Scioppe, salve ; 22 cantorum Bavius, Scioppe, salve ; 23 vertex stercoreus, Scioppe, salve ; 24 pectus stramineum, Scioppe, salve ; 25 pulmo pulvereus, Scioppe, salve ; 26 lictorum titulus, Scioppe, salve : 27 Zeno carnificum, Scioppe, salve ; 28 nidor Loiolae, Scioppe, salve ;

131

29 pestis Symmachidae, Scioppe, salve ; 30 Varronis nova crux, Scioppe, salve ; 31 Phaedri tristities, Scioppe, salve ; 32 Plauti pigrities, Scioppe, salve ; 33 leno carnificum, Scioppe, salve ; 34 Germanorum odium, Scioppe, salve ; 35 Europae opprobrium, Scioppe, salve ; 36 Mundi ludibrium, Scioppe, salve ; 37 Orci delicium, Scioppe, salve ; 38 scortum Tartareum, Scioppe, salve ; 39 et salvere uti possies, Scioppe, 40 despera illico de salute cuncta.

AD LECTOREM.

E8_96 v.1 Vulgi judicia inquinatioris 2 nullius pretii arbitror putanda, 3 nam qui scribere nil potest, poetas 4 naso perfacile impetit petulco. 5 Quod par posse pari sibi rependi 6 desperet : bene judicat, suopte 7 judex vota periculo aestimans, qui 8 de quo judicat, imminere cernit 9 peccanti, vice mutua, poetae. 10 Proin si quid male vulgus hic supina 11 fractum lance perire dictitabit, 12 fac vivacius aestimes relicto ; 13 si quicquam sapis ad bonum poetam, 14 dignus nomine masculi legentis.

DE POETIS.

E8_97 v.1 Carmina qui illecebris male matronalia ob assem 2 prostituit, lectore decet servire Bagoa.

AD LECTOREM.

E8_98 v.1 Lectori librum inscripsi, qui maximus exstat, 2 gratior est paullo magnus honore cliens. 3 Tu licet hunc spurca suspendas nare jocantem, 4 te pereunte liber, Scoppe, perire nequit. 5 Nobilitas factis vostra est ea parta decori, 6 ulcisci Scalam qui cupit, hic legitur. 7 At bone tu, lector, tenerum defende clientem, 8 hinc tuus ille iterum porro patronus erit.

132

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER IX.

AD LECTOREM.

E9__1 v.1 Cui bis quattuor integri libelli 2 argutis placuere cantilenis, 3 qua nonus pote displicere fronte ? 4 Hic res vostra agitur, benigne lector, 5 hic vostrum, arbitror esse in igne ferrum. 6 Sed sit ferrea frons licet legenti 7 ponenti decies jocos relectos, 8 faxo mollior anseris medulla 9 nasi mollicies refutet illam.

AD EUNDEM.

E9__2 v.1 Qui possis lepido abstinere risu 2 nunc cum emblemata conspicis libelli, 3 qui nonus tibi se dicat legendum. 4 Atque audis simul hoc, poeta ridet, 5 rident carmina, ridet oblocutor, 6 plorant Orbiliusque, Bauvilusque, 7 Sanga et Scoppius, et Bonarscus, unum 8 sex isthic fatui legentem adulant.

SCAZON AD BAVONEM.

E9__3 v.1 Ferox subulce, tristiludium Famae, 2 quid arbitrare mentis esse cordatis, 3 ubi crepare tanta te vident verba 4 cui fimo parente prodita est larva, 5 et aurem utramque avitus insidet fumus ? 6 Tamen nitere velle te modis miris ? 7 Inaniserve, desidum tenebrarum, 8 ferox subulce, Terreum luti germen, 9 inerudite, pallide, horride, hirsute, 10 inebriate turpitudinis poclo, 11 supina larva, semamicta centone, 12 cui indecora lingua cuncta mendicat, 13 cui indecora lingua cuncta prodegit. 14 Locum esse credis impiis tuis nugis ? 15 Et esse cum sciatur, unde vivamus 16 opima fercla cenitando Musarum, 17 tuam inficetiam, aridosque lurores, 18 et apta pestilentibus velit quisquam 19 vorare fercla, praebitor quibus dudum 20 prius peristi ea atque publice exponas ?

133

21 O impudente pectus obsitum probro, 22 petulcilingue, turpifamimendice ! 23 Nec hic quidem stetisse dicitur larva, 24 in ora pedere Entheum poetarum 25 tribunus iste linguiverbero tendit. 26 Domique vinctus inter offulam hesternam 27 cibumque fumum, et aridae famis potum, 28 palam invehi superbus alta molitur ; 29 abi supine, foedijurimendice, 30 abi ibrirostris, impudentiae spectrum, 31 domesticoque macerare livore, 32 vel omnibus nequire si modis credis 33 pati, ut latrante te, canant sacri vates. 34 Domi impudica dicta, dicta declama 35 quibus tuum ipse nomen addis obscenis. 36 Movere posse si putas viros sanctos, 37 ut haec cathedra, nectare a vetustatis 38 olere nota, te, tuosque pallores 39 palam refutet, inficete deliras : 40 Columbus iste nosse si cupis rerum 41 agat quid, arma cum impotentiae vostrae 42 videre coepit ? In sua sedet fama, 43 bonaque conscientia omnia irridet ; 44 Columbus ille, cetera ut tibi enarrem 45 negat Columbus ; huic modestia est cordi 46 comes probanda ; tu impudentia flagras 47 caninus auctor ; alter asque virtutes 48 malo aemulare lumine, atque distorto, 49 nec ut sequare, sed ut inde traducas : 50 peri proterve, dum perire concessum est 51 manu extera : quod hocce si, ut soles, spernes, 52 ad ultimum a tuo furore pendebis.

AD C. BARTHIUM.

E9__4 v.1 Scripturus nitidum puro scazonta meatu, 2 a te fas veniam, candide Barte, petam. 3 Nam tibi devinctus tanta virtute recessit, 4 ut sine te scazon Scoppius esse velit.

AD SCIOPPUM.

E9__5 v.1 Dii te perdite perduant Scioppe, 2 qui nos non sinis esse jam jocosos ; 3 sed versus lepidos, nimisque castos, 4 diro nomine conspuis Lavernae. 5 Hoc unum queat invidere quisquam 6 Scoppo Patricio Lavernioni, 7 quod mundi opprobrium, luela rerum, 8 hic suspenditur aurea catena.

134

DE ORBILIO.

E9__6 v.1 Orbilius recitans nuper tot visia fudit 2 quot non ex opica carmina fauce potest. 3 Huic dignam morbo medicinam Symmachus obdit 4 culo opilato dum recitas, retice.

AD PLAUTICUM.

E9__7 v.1 Paullum est, Plautice, quod monere veni, 2 orator bonus, elegans poeta, 3 doctus grammaticus, catus Sophista, 4 cautus causidicus, vir es pudicus. 5 Sed si tempore nescies tacere 6 orator malus, impudens poeta es, 7 Bardus grammaticus, ferox Sophista, 8 turpis causidicus, vir impudicus.

AD LECTOREM.

E9__8 v.1 Prorumpit facilis nimis libellus, 2 atque annos superat novem Catonum. 3 Tu, lector, facies gravem legende 4 librum continuos novem per annos.

DE CASU ORBILII.

E9__9 v.1 Prostantem Orbilius nasum dum non cavet hircus ; 2 bis super, infregit cornua, praecipitans. 3 Ergo jam in cornu fenum desperat habere, 4 tu cave eum nasi, si sapis, intuitu.

AD SABELLAM, PARODIA.

E9__10 v.1 Quam sis bella loquens, Sabella, quaeris ? 2 Esses muta decentior, Sabella.

AD MARTIALEM.

E9__11 v.1 Si pro crimine, Martialis, istuc 2 exsectis tibi fratribus luendum est, 3 quod vis carmine ludere impedito : 4 quid Burchardus habebit, aut sinistro 5 hircorum patietur a pudore, 6 qui dum turpia Paenitentiarum 7 narrat crimina in ordines locata, 8 non narrat modo, sed docere plano 9 prorsus carmine tendit, impetratque 10 ut possis bene tu tuum vocare, 11 sed qui grammaticus mage eruditus 12 quam pro simplice te siet poeta ?

135

IN OPPILIANUM.

E9__12 v.1 Non est, Oppiliane, quod propinas, 2 convivis modo, Massicum Falernum, 3 non Albanum adeo, nec ipse quod se 4 levit consule Opimius : sed istis 5 longe nobiliusque, fortiusque, 6 si vis unde venit putare recte. 7 Nam caeleste merum est, quod ipse terris 8 spreto, Juppiter, intulit Lyaeo.

AD IOS. CASTALIONEM.

E9__13 v.1 Castalio Criticus Criticorum adfectat haberi, 2 o indocte puer, duc tua castra alio.

DE EODEM.

E9__14 v.1 Mus rodit limam, quae rodere cuncta solebat, 2 auctorem mollis durum adedit criticus.

IN AGENNUM RHETOREM.

E9__15 v.1 Clepsydra quarta periit et adhuc conatur Agennus, 2 dicere si cras vis, dicere quis hodie.

AD PIMPULAM.

E9__16 v.1 Ludis, Pimpula, dum clepis minutal, 2 ludit, Pimpula, ludios flagellis, 3 si quos ludere carnifex docetur.

AD PAULLAM.

E9__17 v.1 Semper plorasti cum quid mihi, Paulla, dedisti, 2 ut ridere queas vis nihil accipere.

DE TONGILLA.

E9__18 v.1 Purgamenta vocat lassos Tongilla ministros, 2 et bene, qui dominae pure lavant latera.

IN SABELLUM.

136

E9__20 v.1 Multum conquereris, Sabelle, de me, 2 quod te carmine subnotem doloso ; 3 nec quod sentiam id eloquar (tibi). Vis 4 dicam simpliciter, Sabelle, de te ? 5 Non vis esse quod es ; Sabellus unus 6 duplex ardelio est. Sat hoc Sabellat.

DE EODEM.

E9__21 v.1 Mirum est : omnia cum esse possit unus, 2 solum hoc esse nequit quod est, Sabellus.

AD ORBILIUM.

E9__22 v.1 Doctor discipulo senex vieto 2 da tandem, Orbiliane, missionem. 3 Sexagesima cui peracta messis, 4 discendo, puer, esse jam negatur.

IN OVINUM.

E9__23 v.1 Cum fora vel thermas frangentem cernis Ovinum, 2 quid faciat quaeris ? Dic nova, crediturit.

IN URINTIUM.

E9__24 v.1 Aurem Urintius impetit Batavam, 2 nasum Urintius exserit Batavum.

AD LECTOREM.

E9__25 v.1 Lectis addere si placet legenda 2 quod poscunt, Epigrammata impetrarunt. 3 Sed nunc difficile est et hoc rogare, 4 nam vulgarius alterum quid audit 5 quam salsis Epigramma senticetis ? 6 Ut jam non memorem Cocos cacantes 7 qui cum thurea vincla dissolutis 8 sparserunt tunicis, poeticantur.

IN PESCIENTEM.

E9__26 v.1 Frontem solvere Pesciens rogatus, 2 fecit visia quindecim et ducenta ; 3 frontem solvere, Pesciens, rogatus 4 culum claudere, Pesciens, rogatur.

137

AD AEOLUM DE LINO. E9__27 v.1 Quam salsum condat quaeris, Linus, Aeole, carmen, 2 oppletur nullum crebrius hoc salibus.

AD LECTOREM.

E9__28 v.1 Laxa animum in versus et equo da, lector, habenas, 2 non eget hic freno, si sapere apta cupis. 3 Sin ; venient nova monstra ; equitem calcaribus ictum 4 frenatum ad virgam currere coget equus.

IN EFFIGIEM C. BARTHII.

E9__29 v.1 Hac juvenis BarthI qui vultum in imagine cernis, 2 mentem animi huic parilem rite precare Deos. 3 Ille atavis debens Aquilas, et nobile nomen, 4 mitis in exhausto volt Helicone mori. 5 Sic tamen in juvene hoc flamma est caelestis ; ab illa 6 Teutoniae poterit tota calere domus.

IN SCIOPPUM.

E9__30 v.1 Scoppum Grammaticum quis abnegabit ? 2 Ut furfur nova res, novumque nomen 3 credatur, duplici facit sinistra.

DE ORBILIO.

E9__31 v.1 Carmina qui non fert nisi cum pituita molesta est, 2 quis vatem e salsis non putet Orbilium ?

AD NICIUM.

E9__32 v.1 Nici candide, perperam laboras, 2 victoris VigilI negotiorum 3 gestor : ni quod ei unicum supino 4 instat, tollere primitus labores ; 5 sed res, crede mihi, nimis molesta est, 6 agnato coquit haec premitque morbo, 7 quem qui cuncta Epidaurius malorum 8 serpens nomina quibat edolare, 9 victorem tamen est suum professus. 10 Scis quojus generis ? Poeta, Nici, est.

AD DESPERANTEM.

E9__33 v.1 Magnanimum adversis opponere pectora rebus, 2 nec tremere instantis fulmina Persephones.

138

3 Tolle manum capulo, teque in tua fata reserva, 4 quam cito nunc abiit tam cito sors rediit. 5 Mortis inelapsum depellere morte timorem, 6 res non est Stoo digna nisi ingenio.

AD MAX. URINTIUM.

E9__34 v.1 Vrinti callide, Scaliger, Douza, 2 Suadae Lipsius arbiter Latinae, 3 in libro faciunt quid hoc, Batavae 4 cum sunt auriculae, nimis Batavo, 5 dum pro crimine ei auris est Batava ?

DE ORBILIO.

E9__35 v.1 Mane quod Orbilius caperato emblemate prodit, 2 nolito rugis credere, risit heri.

DE EODEM.

E9__36 v.1 Cras vivum Orbilium despera, Lusce, videre, 2 dissimulet quamvis, pridie is interiit.

DE THERSONNO.

E9__37 v.1 Dotatae nupsit Thersonnus, Paulle, Capellae, 2 Stoicus ; hinc grandi nunc tumet ille utero. 3 At licet enormi tumeat Thersonnus omaso, 4 triste malum decimo mense sibi pariet.

AD RABINUM DE LUCIO.

E9__38 v.1 Pauper Lucius est ; Rabine, crede, 2 quamvis sit Licinoque, Lydioque, 3 affusis opulentior Philippis. 4 Pauper Lucius est tamen, Rabine ; 5 nescit Lucius esse dis, Rabine.

IN HUGEIANUM GROOTIUM.

E9__39 v.1 Grootius hac juvenis coepit, qua desinit alter, 2 grandia qui vixit saecula, sesquisenex. 3 Omen in extremo magnum est, quia desinet in se 4 cui Mundi finis dat rude principium.

AD PAULLUM.

E9__40 v.1 Cur malim Herois Epigrammata dulcia bombis ? 2 Illa admiramur, Paulle, sed haec legimus.

139

AD URINTIUM.

E9__41 v.1 Grassator Batavus, cui dicitur, Aemiliane, 2 ante malus versu ; nunc quoque militia est.

AD AULUM.

E9__42 v.1 Nasuta Cryllis duxit, Aule, Frontonem ; 2 necesse puros inde Stoicos nasci.

DE POLLA.

E9__43 v.1 Piscibus oppletam variis cum Polla natarit, 2 piscinam Cancri solius esse puta.

AD LECTOREM.

E9__44 v.1 Disticha cum placeant, quid nasum, lector, opacas ? 2 Vis, puto, nos longum displicuisse tibi.

DE PESCIENTE.

E9__45 v.1 Turpi Cimice adesus usque ad ossa, 2 praeter virgineas nibil choreas 3 novit dicere Pesciens ; puellas 4 hic credit scabiem, impetiginemque, 5 cum porrigine candicante, psoram. 6 Cumque istis jacet omnibus supinus 7 et lascivit, et ungue delicato 8 molles scalpturit usque lingulacas, 9 quin istam usque adeo perit cohortem, 10 ut vix sanguine proprio prae Amore, 11 possit candidus abstinere amator. 12 Ast illae malae, et oppido salaces, 13 postquam exhausta labat viri voluptas, 14 suavi quaeque labore quod recepit 15 saevis quaeque doloribus rependit.

IN MARRINAM.

E9__46 v.1 Nimis puella es inficeta, Marrina, 2 oculo tagace perspicis virum vestes, 3 et supputante membra lumine ediscis, 4 visa inde vicinis tua omma effutis ; 5 nimis puella es inficeta, Marrina,

140

6 peculiatos esse quae vetas tecte, 7 eluminasque pauperi suos fastus.

DE APRO.

E9__47 v.1 Accusavit Aper vicinum, Pontice, Porcum, 2 glans quod jam uxori nulla satisfaciat.

AD URINTIUM.

E9__48 v.1 Vrinte, per aeternos mandabis abire nepotes, 2 si commendabis carmina Bakerii ? 3 Illa per aeternos, animal ceu stercus, abibunt ? 4 Dic, ubi consistent carmina tam lepida ?

EIDEM.

E9__49 v.1 Quos dicis versus mihi, Vrinte, perire nepotes, 2 conjuncta melius voce perire canes.

IN BAVILUM.

E9__50 v.1 Re vera quoquo veniat redeatve Bavilus 2 nil se ni niveos norit habere dies. 3 Frigidus usque adeo, ut Canis Erigoneius, illo 4 conspecto, caudam contrahere occipiat.

DE POLLENTE.

E9__51 v.1 Cum potat, quasi quindecim Platonas, 2 et Mellesigenas crepat bis octo. 3 Pollens sobrius est necesse nil sit 4 ni quinque Orbilii, et decem Scioppi.

AD URINTUM.

E9__52 v.1 Cur solos adamare Elegos te, Urinte, putemus ? 2 Rite facis semper ne facias, Elegos.

IN EUNDEM.

E9__53 v.1 Mauritium Maurum qui dicis, Barbare Vrinti, 2 Germano Uponas nomine, Taurus eris.

IN LICIANUM.

E9__54 v.1 Scribas quam pure tu carmina, quaerere noli ; 2 purius his fieri nil, Liciane, potest.

141

IN BAUTUM TRAGICUM.

E9__55 v.1 Barbato quater eminente naso 2 ante hircosa supercilI sepulcra, 3 mirum qui Tragicus vocere, Bauto.

IN CAPRUM.

E9__56 v.1 Scissi relliquias ad aurem utramque 2 cum mirare, Caper, tui labelli, 3 nil laesae rationis obstupescis : 4 nam miraculum id esse quis negabit 5 quod sint relliquiae integro ampliores ?

AD PRISCUM.

E9__57 v.1 Par esse nolo, Prisce, Crastino Aulisco : 2 delirat hodie sapiat ut here Auliscus.

IN TERENTUM.

E9__58 v.1 Non sedit nisi pura sint scabella, 2 scopis undique sedulis polita. 3 Idem nil putat esse cum Bavillo 4 pugnare ob titulum suis - Poetae ; 5 nil est scaevius impio Terento, 6 qui naso cacat, olfacitque culo.

AD STOICUM.

E9__59 v.1 Hircum, Stoice, cum negas parentem 2 sectae es transfuga, nam canem fateris.

AD LECTOREM.

E9__60 v.1 Vati nil superest, jocose lector, 2 verarum vice ni salace falsas 3 personat Epigrammata enotare : 4 nam quivis balatro et culex supinus, 5 laudabunt hodie impetentque veras 6 falsarum vice criminationum.

DE STOICO.

E9__61 v.1 Cras uti ne pereat, hodie se, Stoicus, effert, 2 hic intervertit praemia carnifici.

142

DE EUNE ET CAPITONE.

E9__62 v.1 Conveniunt dextris Capito capularis et Eune 2 ebria ; dic mihi nunc, Pontice, nupsit uter ?

IN MILONEM.

E9__63 v.1 Robuste Milo, quid placere vis salsis, 2 olimque cuncta fers facisque ridenda 3 ut arbitrari te queamus argutum ? 4 Tecum maneto, cumque dicta non lauta 5 vulgaritate quis jocante condire, 6 tibi triumpha : nil jocosius fecit 7 si Milo juxta regulam soloecissat.

DE POETIS.

E9__64 v.1 Cur hodie pedibus vates dant pluribus usum ? 2 Saepe equites fiunt, raro at equum accipiunt.

DE TONGILIANO.

E9__65 v.1 Pauper Tongilianus esse jactat, 2 cui formosa puella concubina est. 3 Lenonum Nearan timet, Procille.

AD LECTOREM.

E9__66 v.1 Si vis jocari, blande lector, invicem 2 jocum propina : bardus es ; carmen perit.

AD SCOPPIUM.

E9__67 v.1 Scoppi, quid tibi vis ? Perire jussus 2 tricaris, neque te audiisse dicis. 3 Pravis auribus esse te necesse est.

DE ORBILO ET SANGA.

E9__68 v.1 Si quaeris unde geminet Orbilus nasum, 2 adito Sangam : amisit is suum nuper.

IN QUEMDAM.

E9__69 v.1 Postquam nil sibi non sine arbitratu 2 ignovit rationis : hoc lucratur 3 nulli quod nimium timet placere, 4 Bombovisia peditomachaerus.

143

DE SIPO.

E9__70 v.1 Hallucinatur cum Scopum, Sipus, tangit : 2 errare saepe qui cupit, potest raro.

DE URIENTE. AD CORBULONEM.

E9__71 v.1 Summoenianas pastus inter uxores, 2 coloniense pascit, Uriens, farctum. 3 Hoc est equum mutare, Corbulo, mula.

IN AMILLUM.

E9__72 v.1 Corbulo quis meus hic dicatur, quaeris Amille, 2 non est qui Corbes : cur, rogo, Amille, rubes ?

DE LABINA.

E9__73 v.1 Dic si quid male deputas salitum, 2 extemplo faciet Labina salsum : 3 bis vel ter modo tussiendo supra.

IN PONTIAM.

E9__74 v.1 Quam possis Priami vocare matrem, 2 qui se, Pontia, Romulam vocabit ? 3 Audi : est nobilitate de modesta 4 non omnes atavos ciere mavolt, 5 quam quos certa suos potest putare.

DE TROE.

E9__75 v.1 Tros inde veniens, unde conscius passer 2 fraterculorum, musculique, Gryllique, 3 araneique sunt ad unicum extorres ; 4 sororiantes extulit tatas secum, 5 et dejerabit sacra non profanasse !

IN SCIOPPUM.

E9__76 v.1 Cui sub convicI censetur lege senectus, 2 nondum desperat carnificem juvenis.

DE EODEM.

E9__77 v.1 Senem esse magnum si dolet tibi Scalam, 2 atque istud ipse vis cavere te exemplum, 3 id, Scoppe, paucis, expedibis argute.

144

4 Adito patrem, quaerit is suum heredem.

DE EODEM.

E9__78 v.1 An haeres suus esse possit istic 2 nullius generis, domus, parentis ; 3 Munsterus modo qui perire quivit. 4 Sane nescio : fur suus, scio, olim est.

DE BATAVIS.

E9__79 v.1 Qui Batavum in terra mortalem quaeritis ; ite 2 trans omnem in campos Oceanum Elysios. 3 Quo natura negat BatavI penetravit acumen, 4 omnia sub pedibus, terram habet et maria. 5 Gens superum, alati juvenes ; quos Martius ardor 6 praesentes terris aestimat indigetes. 7 In vestra est Fortuna manu : Mauritius heros 8 in proprio quo volt corpore sistit eam. 9 Nil melius poterant invictae robore gentes, 10 robore, divini et viribus ingenii. 11 Quam quod fraternas junxit Concordia palmas ; 12 sic fuerunt Martis proelia : Amoris erunt. 13 Ite, sacrae gentes, victricem agnoscite neutram, 14 neutraque pro victa se gerat, utraque amet.

IN NASUM ORBILII.

E9__80 v.1 Nasus Robilii tot in cavernas 2 discissis hiat undiquaque rimis, 3 quot Aetna Encelado spuit tonante 4 undam sulfuris, igniumque flumen, 5 nasus Robilii tot in colores 6 distinctis nitet undiquaque punctis, 7 Iris quot Jove fulgurat secundo. 8 Nasus Robilii tot in tumores 9 subsidit modo, sussilitque rursus, 10 quot non ulcera habet sinus magistri : 11 o nasum horribilem et nimis pudendum !

DE EODEM.

E9__81 v.1 Heredem excludit, capturum cetera, naso, 2 decedens tussi, Pompilium Orbilius : 3 quippe in eo statuit sepeliri corpore functo, 4 heredi lucrum de lapide hic faciet.

DE EODEM.

E9__82 v.1 Orbilius, quoties Cane canduit ardida tellus ; 2 Erigonae, in naso, frigidus ipse, sedet.

145

DE EODEM.

E9__83 v.1 Orbilius naso quod commoda servat in uno ! 2 Hoc eodem pedes it, hoc eques, hoc vehitur.

DE URSO A PRINCIPE SAXONE OCCISO.

E9__84 v.1 Quae modo diffractis ursi violentia clatris, 2 civibus imminuit, Daedala Torga, tuis. 3 Principis anne aliter dextro moribunda tonitru 4 concidit, ac Jovio fulmine tacta solent ? 5 Divina certe potuit sacer indole jactus 6 incumbentem homini transabiisse feram. 7 Illa quidem rostro medium fractura cruento, 8 in mortem jam jam, fauce patente, venit. 9 Cum globus excelsa venit improvisus ab arce, 10 perque caput medium de gemina aure redit. 11 Forfice compacta rumpebat stamina Clotho, 12 invita vitam reddidit ille Dea : 13 sic io, ipsa pericla juvant, cum principis almi 14 certior est fati dextera forficibus.

IN VARRONEM.

E9__85 v.1 Marcum Terentum quoi librorum copia 2 bonorum eorum, alias ciccum haud interduim, 3 nullum tulere saecula auctorem parem, 4 non veritus est perhibere Cynicum Romulum 5 Tertullianus, ille Christi nominis 6 doctissimorum scriptor exactissimus : 7 quo, porro, nomine audiet Varro, istius 8 qui saeculi nostri aptus est summum locum, 9 cujus, tot endo milibus scriptis locis, 10 semelve, bisve, nec amplius, veri Dei 11 deprendere queas nomen, idque callide 12 ita involucris abditum catissimis, 13 ut cum prehendas prendere nequeas tamen.

ETITAPHIUM ATTILAE REGIS.

E9__86 v.1 Attila Terribilis jacet hac sub mole, viator, 2 magnanimus nisi sis, flecte iter hinc alio. 3 Mundum ille, excitus fati vi Pannone silva, 4 saepe sua audivit contremuisse manu. 5 Mole viri rupit promissa Diespiter olim, 6 vixque habuit tremula fulmen inerme manu. 7 Non illum contra victi gens Romula mundi, 8 non tulit adspectus Africa tonsa sacros. 9 Flagra Dei dextra, ferrum retinente sinistra, 10 per medios abiit, victor ubique, polos. 11 A tergo albentes tremefecit ab ossibus agros,

146

12 fronte natat, fuso sanguine, terra pavens. 13 Cladibus innumeris ulti feliciter orbem, 14 nulla viri virtus morte decus meruit. 15 Sed metam fati mortalem egressus, in uno 16 spem mortis sensit se superesse sibi. 17 Egressus Tabulis, Catalaunica tendit in arva ; 18 Aetius hic Romae relliquias habuit. 19 Hunc bello aggreditur, fati vis vicit in illo, 20 pellitur ; exsultant sidera, terra, chaos. 21 Victor eris, nec te patrum, Romane, pudebit, 22 ni te pro victo, victor inanis, habes. 23 Hinc proprio infelix se sanguine vicit inermem, 24 non poterat, ferrum si foret apta manus. 25 Captavit tenebras, et sese exstinxit in illis, 26 frangitur invictus sanguinis imbre sui. 27 Attila sic moritur, sed conscia Numina pugnae, 28 nemo Deum hinc voluit Romula castra sequi.

DE LUCANO.

E9__87 v.1 Bella pari numquam Caesar Mavorte patravit. 2 Horrida Lucani quin premat arma tuba. 3 Attonitus vates lectorem exsternat oportet, 4 si magni vates rite Platonis erit.

MUSONII APUD GELLIUM.

E9__88 v.1 Si quid turpe facis, scelus est quidem amabile factu, 2 deperit ast sensim, mox deploranda, Voluptas : 3 si facienda facis, paulum labor urguet amarus, 4 interit iste labor, facti bona fama perennat.

DE CLAUDIANO.

E9__89 v.1 Pompa et honos maneant, maneat suavissima Peitho, 2 detrahe quod superest tenero Sulmonis alumno, 3 et quem Stoa domus, Hispana gente, creavit, 4 Claudianum Annaea Nasonis in indole cernes.

DE LACTANTIO.

E9__90 v.1 Quos Cicero eloquio flamma asservisse Quirites, 2 non minor audiat excusso Lactantius astu 3 Daemonis extricasse : aequat victoria utrumque.

DE LUCRETIO.

E9__91 v.1 Ni potis est vario Naturae daedala virtus 2 ingenio quodvis e quovis didere, lector,

147

3 dic mihi qua ratione gravis facunda LucretI 4 Melpomene tanto Romana per oppida bello 5 Memmiadae reserat vero vanissima fatu ? 6 Quid dicam e nihilo constrata tot alta tropaea, 7 queis sese ex sese contra sese ipsa fatetur, 8 omnia ab omnibus, e nihilo nihil effudisse, 9 suaviloqui vatis, Natura, effatibus usa ?

EX HERODOTO.

E9__92 v.1 Anni aliquot, multique dies, horaeque supersunt, 2 momenta plura : sors volatilis potest 3 uno anno te, unaque die, quaque adlubet, hora, 4 momento in uno, fastuosum sternere : 5 ah miser, et rerum stolidissime ; quid generesos 6 jam jam rigente volvis ore spiritus ?

DE AMICIS.

E9__93 v.1 Res mira prorsus, nil amicis promptius 2 iisdemque rursus rarius nihil venit. 3 Veris amicis rarius : sed promptius 4 fictis malisque ; pejus his, illis nihil 5 melius tributum a maximis mundo Diis : 6 vin" differentiam inter hos et alteros ? 7 Metire queis se junxerint sacris tibi. 8 Ut, quippe, rerum quaeque sunt exordia, 9 finemque, mediumque esse, manifesto palam est.

AD LECTOREM.

E9__94 v.1 Quod modo non salso scitum est Epigrammate nobis, 2 hoc noster non vult veridicum esse liber. 3 Est jocus huic princeps, medium jocus : ultima pallent, 4 et sunt de magnis carmina ducta viris. 5 Quid faciam, lector ? Decepto te mihi opus sit ; 6 grandia cum parvis vendere dicta paro. 7 Tu nisi deliras Sophiae quid forte sub armis 8 fortiter in mediis floribus es stolidus.

AD BALTHASAREM HIRSCHBERGERUM.

E9__95 v.1 Ad culmen altum, scansile et famae jugum, 2 accessus, hercle, primus admiratio est 3 doctum virorum, Balthasar dulcissime : 4 ea est enim mirantis insita pectori 5 cupido, quaque nitier vi, quaque ope, 6 similis reipsa ut huic sies, dudum cui 7 palmarium virtutis adscribit decus 8 abusa privi viribus mens consilI. 9 Quod Lipsium, quod ceteros doctos viros, 10 quorum micante, Fama praepes, alite,

148

11 utrumque Solis est remensa cardinem, 12 mirarier te, colere, amare dicis : id 13 si mentis imo dicis e sinu, sat est : 14 dabit profecto posterorum te omnibus 15 miratio istaec oppido admirabilem.

SUBSCRIPTUM LEONI MARMOREO.

E9__96 v.1 Regna tenet Leo quadrupedum, clementia Marti 2 haec dat, et imperium magnum in saevissima mollit, 3 parcere subjectis, pugnantes vincere nostrum est. 4 Artibus his mundi dominum, Romane, salutas.

AD MANES EURICII CORDI POETAE.

E9__97 v.1 Germanus cubat hicce Martialis, 2 patronus salis et leporis haeres. 3 Ore in sacruficos satis protervo, 4 juratus simulationis hostis, 5 et fictae fera poena Sanctitatis. 6 Cordi relliquiae, boni poetae, 7 vobis inferias sacer quotannis 8 de nostro cumulus dabit rosarum. 9 Ut, saecli impatiens sui, profecta es 10 in nostros, anima, integres favores, 11 sic de vilibus erutus maniplis 12 Victor temporis, invidique saecli, 13 quale ambire decus palam videbor, 14 servo posteritatis arbitratu. 15 Nam si quid rude livor impolitus 16 fingit simplicis ad relicta Curae, 17 in vivis modo vivere invenitur. 18 Purae praemia mentis unicuique 19 functo posteritas dabit poetae. 20 Nusquam huic Gratia venditur dolosa, 21 nec livor male querquero susurro 22 frangit judicium, alea supina.

AD LECTOREM.

E9__98 v.1 Divitiae nostrae, quibus exsultare repertis, 2 plus soleo quam cui Lamina aratra crepant. 3 Indulge tenero durum hoc Epigramma poetae, 4 plus te oculis longe diligit ille suis. 5 Si tamen et bonus es : nec falso tectus ab aure 6 carbones nigro fingere corde potes. 7 In medio jam paene libro es : horrescere mutum est 8 unus ad extremum saltus abire valet.

149

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER X.

AD LECTOREM.

E10_01 v.1 Ohe jam satis est, ohe libelle, 2 Hispanus, puto, dixerat poeta, 3 quartus cum liber exit umbilicos. 4 At, res prodita cui tua est legendo, 5 salvis cruribus huc profectus usque, 6 exclames volo, lector : o pigentem ! 7 Porro non satis est, libelle porro.

IN ALBUM AMICORUM. R. D. B.

E10_02 v.1 Scribere quae volo non possum, quae scribere possum 2 nolo ; meus me ipso est R. major amor. 3 Proin tu, si quondam VigilI tibi dextra subibit 4 pectus ei videas confice : caeca manust. 5 Ille tuos oculis mores gestavit in ipsis, 6 hujus eat surdo credita causa libro ? 7 Scinde rudes cartas, nisi viva in imagine praesto est, 8 mortua nil Vigilem carta juvare potest.

AD NIGRUM.

E10_03 v.1 Ridet ad omnia nil irrisum prorsus omittit 2 ipsum illud quoque nil, ridet, Avite, Niger. 3 Summa Nigro est laudis, ridendo quam facit, ista, 4 nemo Nigro uno omnium ridiculus magis est.

DE OVINO.

E10_04 v.1 Mentitur quoties causas dum perdit, Ovinus, 2 ingenio pendet dum reus ipse suo, 3 si toties fissa nate pederet ; haud foret exhinc 4 publicus in rostris praeco sui ingenii. 5 Nunc, quam mentiri, gravius leve peditum Ovino est, 6 scire potes liquido, Sexte, quid erubeat.

AD PLUTUM IN SOPHISTAS.

E10_05 v.1 Atti, quem sapere usque ad umbilicum 2 dixisti, manicae parum decebunt, 3 da peram et baculum videbis esse 4 quem per circuitum Attyn es locutus.

150

AD NICIUM.

E10_06 v.1 Nici candide, qui modo hinc recedens, 2 mi me subripis, alteraque parte, 3 et majore meum est mihi aptiore 4 pectus pectore sub tuo revellis. 5 Unum istuc rogo : quod mihi rapis nunc, 6 sancte id protegere et velis modeste. 7 Ne quid forte tuus vigil sine ipso 8 se peccet, tibi traditus profecto, 9 aut si quid male deinde vel patrare, 10 vel quid dixero, tu futura sola es 11 causa atque ingenium mei doloris : 12 qui cum surpueris mihi me, in uno 13 custodire duos nequis amicos.

DE AMICA CANENTE.

E10_07 v.1 Frigidus in stabulis cantando rumpitur anguis, 2 tu calidos frangis voce, Viola, procos. 3 Ipse alio audivi traductas carmine messes, 4 tu vatum a Pindo pectora monte rapis. 5 Lunai spumas deducunt carmina caelo, 6 tu trahis e nostra Martia bella manu. 7 Sirenum pelago figit concordia captos, 8 Lotophagus dulci detinet hospitio. 9 Nectare gustato Divum conviva superbit, 10 nec putat ex illo tempore posse mori. 11 Qui semel audierit te, vel, mea Musa, canentem 12 ambrosio aut vocis captus ab alloquio est. 13 Nil videt ille ultra nisi te fantemque, canentemque, 14 omnibus huic sensus liquitur in numeris. 15 Heu tenerum quanta dulcedine virus inescat, 16 hoc ego mel vere Ponticon esse puto.

AD FELICEM STARZERUM.

E10_08 v.1 Dum tu, dura ciens atquorum exempla tuorum, 2 Austriaco nondum flectis Amore caput. 3 Perque bene excultas medius potes ire puellas, 4 nullus ut in forti pectore sidat Amor. 5 Crede mihi non me, non solum es fortior illis 6 quos tibi cum nobis junxit amicitia. 7 Verum dena labor superare pericula felix 8 ultro omnis tibi se deprimit Herculeus. 9 Quippe informe manu decies convellere monstrum, 10 una dabit, quamvis nec bene, clava, gravis. 11 Verum tot jaculis, tot amorum obsistere telis, 12 omnia quae blanda fronte venena tegunt. 13 Ipsi invicta Jovi res est, quantumque nepotum est, 14 qui caelum fert, haec ferre recusat Atlas. 15 At nos lenta magis flammarum spicula torrent, 16 qui volumus nostros non latuisse jocos.

151

AD LECTOREM.

E10_09 v.1 Incumbant alii lectoribus : optime, si qua 2 interiisse potes lentius ; hinc abeas.

DE GRAMMATICIS-CRITICIS.

E10_10 v.1 Litterulas faciens si carmina censet, Opunti, 2 do mea grammatico, da tua carnifici.

IN FATUAM.

E10_11 v.1 Sunt tibi his septem formoso in corpore naevi, 2 horum qui medius, fulmen Amoris habet. 3 Hunc, Fatua, ignoras reliquos exstinguere naevos 4 tresque decemque, peris, nulla perire volens.

DE LYCORIDE.

E10_12 v.1 Phyllida qui sumet, sumet, Fabiane, Lycorin, 2 non mihi vita hujus tanti, ut ab hac peream.

DE PHILAENI.

E10_13 v.1 Responsum numquam redhibet quaesita Philaenis, 2 ut semper dicat, numquam eam, Avite, roga.

IN TURRILENTIANAM.

E10_14 v.1 Nil scit sobria Turrilentiana, 2 quod non ebria prorsus eloquatur, 3 si vis haec sapiat, marite, semper, 4 semper fac sitiat, teget tacenda.

DESPONSA IMPOTENTIS.

E10_15 v.1 Da, Paranymphe, nuces, sponsa has desiderat intus 2 quas perdunt media nocte foris pueri.

AD CANTHARAM.

E10_16 v.1 Paene es, Canthara, bella virginella, 2 cui sunt omnia virginis beatae, 3 praeter quod sinit esse eas pudicas.

IN LIBEM.

152

E10_17 v.1 Poeta quando Lips furit Maroneum, 2 repente ferulas tollite, o, magistrales. 3 Pellaeus olim juvenis ut rapit ferrum 4 Homericarum auditione pugnarum, 5 sic hoc canente flagra corripit Gniphon.

SOPHISTA.

E10_18 v.1 Turpidolostudius, mendicofamisusurrus, 2 verbicrepofatuus, privisibiplacius. 3 Nilaliiprobus, omnesibitribus, orisupinus, 4 nasicaduronchus, glorimachoperius. 5 Belluotristifremus, tricocomedus, bibinugus, 6 verborum haec factis monstra Sophista premit.

DE OROLLO.

E10_19 v.1 Innumero numeros dum examine torquet Orollus, 2 de numeris numeros conficit innumeros.

IN MALUM MEDICUM.

E10_20 v.1 Postquam aegrotanti scripsit medicamina Bercas, 2 res admiranda est, Portius evaluit.

DE POSTILIONE.

E10_21 v.1 Turbida Postilion ne currant carmina, restat, 2 obfundit magnos ingenii lapides.

IN LIBEM.

E10_22 v.1 Poscis carmina quod mea, o dolose, 2 par, Lips, reddere vis pari : negantur.

AD EUNDEM.

E10_23 v.1 Justitiam lucro saepe obstare hinc patet, o Lips, 2 ne mihi quid reddas nil dare malo tibi.

AD LECTOREM.

E10_24 v.1 Nil non lectori pro Epigrammate venditur aegro, 2 tu, si sanus eris, poscere longa voles.

DE ORBILIO.

153

E10_25 v.1 Orbilii scutica si quem semel ira cecidit, 2 et si quem tetigit sidus : olent paria.

IN CRITICOS.

E10_26 v.1 Lectori si quid vates bene desipit uni 2 insani raptant dictum alio Critici : 3 sic liber ingenuos sensus amittit adulter, 4 et Criticus spurii est carminis expositor.

IN PONTIAM.

E10_27 v.1 Vulgare est facinus senex puella, 2 ut quid, Pontia, singulare possis 3 possis sesquipuella anus vocari.

DE AMILLA.

E10_28 v.1 Pulchra foro in medio tunica nudatur Amillae, 2 dum in propria tectis sueta domo esse oculis.

AD PAULLAM.

E10_29 v.1 Quaeris, Paulla, senex virum juvencum, 2 odisti, puto, querqueros calores.

AD SCOPPUM.

E10_30 v.1 Si vis, Scoppe, domum meam venire, 2 primo carmina ferculo BilovI 3 propinabo tibi ; altero BonarscI, 4 gustatis quibus obsecrabis omnes 5 infernos medioxumosque divos, 6 totum ut te faciant repente culum. 7 Nil ut postidea queas velisve, 8 quam solis natitergiis vacare.

IN ORBILII LUCERNAM.

E10_31 v.1 Nil est salsius OrbilI lucerna 2 cui sunt Palladis in vicem magistri 3 mucusque et mala pituita nasi.

IN STOICUM.

E10_32 v.1 Postquam Stoicus omnia erogasset, 2 Zenoni, Senecaeque, Portioque, 3 coepit rem facere eleganter ex re 4 amissa antidea palam et profusa,

154

5 Thebani exuvias Cratetis emit.

AD CINNAM.

E10_33 v.1 Paullum esse dicis, Cinna, saepe quod poscis : 2 ignosce, paullum denegare non magnum est.

DE FORTUNA.

E10_34 v.1 Male ille felix cui perennis est uno 2 Fortuna vultu : ut sentias bonam sortem 3 malam experire ; judicabis utramque.

AD LUPUM.

E10_35 v.1 Custodem, Lupe, te crepas fidelem, 2 atque isthic numeros habere censes 3 omnes Pirithoi, atque Orestis omnes, 4 omnes commorientium, Menandri 5 soccis Attiadaeque debitorum. 6 Ignosces, Lupe, dedocenti amice, 7 ScoppI, non VigilI, sies amicus.

AD ORBILIUM.

E10_36 v.1 Quod te olim Cynicum, Orbili, putavi, 2 ignoscas, rogo : Rhinicum putabo.

IN URINTIUM.

E10_37 v.1 Maxmilianus erat : Batavam cum Urintius aurem 2 mollescat lacer ans, Mammilianus erit.

IN EPICURUM.

E10_38 v.1 Omnia qui ex atomis Leucippi construit haeres, 2 ex atomis solum vivere dignus homo est.

DE PORTIA.

E10_39 v.1 Cum me Portia nupere rogasset 2 quo se nomine dedicare possem 3 inter virgineas Lupam Camenas, 4 grandi crimine rem sum ego elocutus. 5 Dixi dicere posse me Catonem.

AD LECTOREM.

155

E10_40 v.1 Si brevia in libro sunt pluria, lector, amabis 2 quid prae praelongo curtum Epigrammation. 3 Interpolati si carminis orsa placebunt, 4 quolibet in versu carmen habere potes.

AD EUNDEM CRITICUM.

E10_41 v.1 Quid laceras versus insana, saeve, litura, 2 si quis nascetur, non lege ; jam interiit.

IN LAEVIAM.

E10_42 v.1 Mirum adeo est lapides quod Laevia nostra loquatur, 2 quamvis hoc mirum, Cretice, nemo putet ; 3 cum saxe similis sit Laevia tota ; sed hujus 4 scin’ miri causam ? Hepar ei e chalybe est.

AD PUBLIANUM.

E10_43 v.1 Ostendi tibi, Publiane, nuper, 2 deductos facili lepore versus : 3 tu mi difficilesque ferreosque 4 et quidvis mage quam tuos propinas, 5 qui sis mollior anser is medulla. 6 Certe hercle es nimium faber jocosus, 7 vulpina gladios parare coda.

IN EUMDEM.

E10_44 v.1 Attys moribus, Attyosque victor, 2 scribendo pote Publianus isthic 3 quemvis vincere Chaerilum : poeta est. AD LECTOREM.E10_45 v.1 Pulpamenta videns, benigne lector, 2 librorum decimi : perire non jam 3 intortus potes : exiit legentum 4 vulgares obitus, cui serena 5 ohe fronte negant decem libelli.

AD SANGEM.

E10_46 v.1 Sanges, cum tibi quid dein medentum 2 oppedent pueri, senexve morbos 3 usque e Pergamea secutus urbe. 4 Respondebis eis ; abite larvae, 5 quam curare nequit luem Poetae, 6 frustra Coa cupit levare Poena.

DE AMILLO.

156

E10_47 v.1 Litterulas Latias prae Graiis odit Amillus, 2 cetera Graia fides, hic homini Latia est.

DE FORTUNA.

E10_48 v.1 Inter ego ignotos Fortunam non metuo ; illa 2 ignoto poterit nulla nocere mihi. 3 Propterea magnos contemno cautus honores, 4 sors uti fallentem fallere nulla queat.

DE LIBRIS, AD LECTOREM.

E10_49 v.1 Cum ludant graciles novem libelli, 2 et pictis adeo jocis sat apte, 3 hoc quibat tibi jam imputare vates, 4 quod magno decimus labore posset 5 grandes Stoicidum crepare bombos : 6 nunc lectoribus istud est luendum 7 quod nolit luere hos poeta quicquam. 8 Sic nonum liber ambiat libellum 9 Altellus, nisi ver sacrum aestimatus 10 peccantes decimus luat novenos.

DE ORBILII NASO.

E10_50 v.1 Orbilii quoties inverso schemate nasum 2 adspicis, Antipodas crede videre nates.

IN TRES ASINOS.

E10_51 v.1 Sangem, Scorpion, et Bonarscianum, 2 tres totos asinos male aestimabis, 3 non sunt ni unus, et alterius exin 4 frustum dimidium : quid altea est pars ? 5 Corithae puto posteram superbi.

DE ALPA.

E10_52 v.1 Insignis forma, sed moribus aptior, Alpa, 2 cur fatua totum fronte perire sinis ? 3 Illa est, crede mihi, facta ut custodiat, haud ut 4 nigro corrumpat alba supercilio.

AD RAINERUM.

E10_53 v.1 Rite semel natos corrumpis, Rainere, versus, 2 conceptos rursus denuo uti parias. 3 Sed per posticum commansis est iter ollis, 4 quare bis cocti quid sapiant videas.

157

AD POETAM.

E10_54 v.1 Dum tenerum huc atque huc versum volvitque, rotatque, 2 nec potis est limae, scriptor, inire modum. 3 Nil critico fecit reliqui ; qui cum cute non quit, 4 pascetur vita versiculi : hic modus est.

DE LAEVIA.

E10_55 v.1 Prurit Laevia, prurit, Opppiane, 2 et versus iterat semel luendos, 3 queis vel Nestoris excitet quietem, 4 nec dormire sinat Jovem : patrato 5 confectum Hercule, noctibusque trinis. 6 Non quaerit tamen incubum, Oppiane, 7 verum quiddam aliud pium et pudicum. 8 Scalptorem ungue volatili expeditum.

AD LECTOREM.

E10_56 v.1 Hausti relliquias breves libelli 2 quas pro virginibus graves Sabinae 3 exturbent, nimii reas pudoris ; 4 lector, dedico ei, cui legendo 5 primo est impete tactus umbilicus : 6 sic post Bilbilin et Salona potos 7 Veronam tibi pono glutiendam.

AD ORBILLUM ET SANGAM.

E10_57 v.1 Orbille optime nase, tuque Sanga, 2 culorum optime ; quae sacros libellos 3 instrumenta queunt parire vobis 4 haec conjungite, deinde cantitate 5 alterna vice mutuum sonantes. 6 Sic puctum omne feretis a magistris.

IN FABIANAM.

E10_58 v.1 Cum fractam cornu Lunam Fabiana referret, 2 dissolvit zonam ; plena repente dea est.

IN NIGRUM.

E10_59 v.1 Nil non risibile est Nigro ; Sabine, 2 ast plorabilius nihil Nigro ipso est.

DE EODEM.

158

E10_60 v.1 Omnia qui ridet flavo Niger, Eure, capillo, 2 quem censes ? Crocum habet in capite, haud cerebrum.

AD URINTIUM.

E10_61 v.1 Inter se versu cum laedunt mutua vates 2 lector, adulator pars quota quaeque tibi, 3 hoc scio : sed Batavum est, Urinti, causa luendae 4 cui scelus est vestra longior auricula. 5 Nunc tu, sic sapies, personam pone Poetae, 6 lectorem palpo sic te ego percutiam. 7 Aurem si lepori prostrantem invidit asellus 8 ardebunt bello Graecia cum Latio ?

AD ZOILUM.

E10_62 v.1 Quod Batavum Leporem composto dicere Urinto 2 ausim, tu magna, Zoile, nare fremis. 3 Ignoscas Batavo, Leporem quem Flandria censet, 4 si Lepus esse velit Flander ubi est asinus.

IN SANGULAM.

E10_63 v.1 Quid pote ferre mali putris tuus iste libellus, 2 qui te non potuit, Sangula, ferre patrem ?

AD ORBILIUM.

E10_64 v.1 Nestora qua dixit, Varro, puto, Paccuviusve, 2 ausa vel AsfanI si toga tale nefas, 3 fronte triseclisenem ; te diceret, OrbilI, eadem 4 ignosces verbo, fronte, trinasisapum.

IN EUNDEM AD SCOPPIM

E10_65 v.1 Quamvis eduro sint carmina robore nata 2 summittas nostro, Scoppiade, Orbilio. 3 Non habet in vitio duras censere Camenas, 4 pro naso longa est serra cui, Orbilius.

DE ORBILIO EODEM.

E10_66 v.1 Ex animo rem stare puto, <sed> non animum ex re, 2 Ausonii hunc versum legerat Orbilius. 3 Hunc ita discipulis, naso resupinus adunco, 4 saepe supercilio mobilis, exposuit. 5 Vel fuit exstinctus frigenti membra veterno, 6 vel cum olim exstincta rem Ausonius habuit.

159

7 Vel versum in somnis scripsit, vel plenus Iaccho, 8 versum adeo mirandi ingenii, Ausonius. 9 Nam potis exanimo quo res stare ordine rerum, 10 aut ex re quo prostare modo huic asinus ? 11 O cor Zenodoti, jecur, Orbiliane, Cratetis, 12 quam solus vates tu legis atque facis !

AD BALTH. HIRSCHBERGERUM.

E10_67 v.1 Nunc ubi ubi terrarum agitas suavissimus hospes, 2 littera te VigilI nomine sera monet. 3 Sera quidem, at prisco nil quicquam ab Amore remittens, 4 antiqua constes, orat, amicitia. 5 Nec tibi, qui Famae postponere cuncta solebam, 6 irritus a firma credar abire fide. 7 Semper in hoc mecum tua pectore floret imago, 8 mutuaque in lepidis tempora ducta jocis. 9 Te quoties ego non video, videorque vicissim, 10 nec video penitus, nec quasi visus ago.

DE POETIS.

E10_68 v.1 Chrysea "chalkeion" fecit qui carmina nummis 2 vendidit : hic Glaucus prae Diomede sapit.

IN RHETOREM SEVERUM.

E10_69 v.1 Tot arrogantibus pater soloecismis, 2 uti duo integra ore verba vegrandi 3 nequeat, Severus, extudisse Romane 4 sibi facetus audit attamen rhetor, 5 et Martiale mutat Allemannodem 6 epigramma quando putribus struit rythmis. 7 Severus iste sit Imperator insignis 8 priscorum ad unum genere doctior cuncto. 9 Enim beata sceptra qui gerunt dextra 10 sibi placere vitia quae sciunt, cunctis 11 prohibere tendunt : sic Severus Augusto 12 et Adriano est Imperator, et Nerva 13 quinquennioque pulchrior Neronino : 14 habet quoque iste perduellis, armati 15 exercitati militis graves turmas, 16 tot in maniplos dividit soloecismos, 17 stribliginesque, putidosque rancores, 18 paedore delibuta, fossa de caeno 19 obesa verba ; quale mater Evandri 20 genus loquendi dictitabat antiquum. 21 Horum ex olore, perditoque lurore, 22 doctos in hostis exeunt merae mortes, 23 Latina lingua caeditur, perit Roma. 24 Quid ipse quando detonante restantes 25 vomitu maniplos disicit ? Volant tela 26 alapasque caesim Pricianus ingestas

160

27 mala rubente despuit : cadunt punctim 28 Latinitatis arma barbara sica, 29 rhetor Severus Imperator audibit 30 Pygmaea qualis ducit agmina in longas 31 volucres supinus ovifractor, et vultu 32 superbiente felis insidet tergum : 33 rhetor Severus audiat, velut Ruffus 34 statua ipse priva qui suae fuit formae. 35 Idem Poeta ne feratur infelix 36 cacare doctus sit Pedo Allemannodes.

IN CASTRATOREM.

E10_70 v.1 Cui sua Bembinae non pura est planta Camenae, 2 una puellares quae juvat herba sinus. 3 Quoi Deus et Dominus calvus Nero rite vocatur ? 4 Nempe idem hos dixit Bilbilicus Nerio. 5 Quem castrant Patres, gerit hoc aenigmata vulnus, 6 solvere de populo quilibet ista potest. 7 An quia pro Domino DomitI vis, Rabula, pullum, 8 cui non in tanto est ulla puella toro ? 9 Vel si qua ulla toro est : dominum scis, Rabula, mores 10 malle, tuos, quos nil casta libido juvat. 11 Nec concessa Venus foemillo ludit in horto, 12 verum amat infandas regula Cyaneas ?

IN MONACHAS.

E10_71 v.1 Cur monachae raso sunt vertice ; cetera densae 2 membra pilo ? Ut prendi, cum aufugiunt, nequeant.

IN ORBILIUM.

E10_72 v.1 Phoenicopterus, ales enovata, 2 usque a Phasidos appetita ripis. 3 Si gustum Orbilii gulae propinant, 4 ante et cenia cenam Apicianam 5 si Stoae putat arbiter Scioppus, 6 quid restat Cynicisque, Rhinicisque 7 ni mures uti derepente fiant, 8 isti ut Diogenes habere possint 9 se dignas parasiticas cohortes ?

AD IBELLUM.

E10_73 v.1 Sic sunt omnia, ut aestimas, Ibelle, 2 te praeter ; tibi si videris ingens, 3 exempla omnia praeteris Catonum 4 magna stultitia ebriosiorum 5 quam sunt Pantolabi, Canes professi.

161

AD INVIDUM.

E10_74 v.1 Invide, quam poenam vovi tibi, disce legendo. 2 Sis felix ita uti nemo tibi invideat.

AD TESTILIN.

E10_75 v.1 Castam esse posse Testilin Bavo credat, 2 quae nominari non potest sine stupro.

IN FAMAM.

E10_76 v.1 Insanae sitis irrepleta Famae, 2 cui sunt omnia susque deque, quorum 3 vitam munere vivimus serenam. 4 Ut, postquam tumulo tegente victi 5 terrae cessimus, exstitisse dicti, 6 ob stulti volitemus ora vulgi. 7 Quid vis pallida, quem morare, Fama ? 8 Anne ut nunc moriamur inter ipsa 9 vitae principia hoc furore rapti 10 ut postquam fuimus feramur esse ? 11 O grande opprobrium volantis aevi ! 12 At tu, si sapis, utere hoc quod exstat, 13 et casta prece Caelitum favores 14 exora : veniet deinde nemo 15 qui te, cum fueris, quoque esse credat.

AD LECTOREM.

E10_77 v.1 Optima si VigilI non sunt Epigrammata, lector, 2 causa tua est : censes qui legere esse malum. 3 Victor enim, quamvis bona dicere singula nolit, 4 cuncta tamen tamquam sint bona, dececinit.

DE ORBILIO SALUTANDO.

E10_78 v.1 Postico Orbilium si quando, Prisce, salutas, 2 dic : Salve ingenii prodige nase tui.

IN PILANUM.

E10_79 v.1 Pindaricae fecisti odae, Pilane, secundas 2 hactenus ; est rerum principium cui aqua. 3 At tua cum lotio te proluit uxor : "Ariston" 4 'udor' esse negas ; sed tamen esse putas 5 principium rerum : nam a verbis protenus illa 6 devenit ad plena verbera ducta manu.

162

DE ORBILIO.

E10_80 v.1 Orbilius fecit monstrum horribile atque pudendum, 2 et scuticis quod vix omnibus excutias. 3 In nasum exstantem resupino clune cacavit, 4 unde orta est Blovii regula carminibus.

DE EODEM.

E10_81 v.1 Qui doctere pote Orbilio didicisse poetas, 2 in Lamiae turri comi pote pectine Solis. IN SCIOPPIUM.

E10_82 v.1 Egregium exemplum Stoae dedit Enduperator, 2 unde suis omnes naribus inficiat. 3 Postquam CarnarI consumpsit regna BaronI, 4 fecit oletum in id et vertit humum Italiam.

ANAGRAMMA. CASPER SCIOPIUS. CRUCIS SIES POPA.

E10_83 v.1 Concoxti paullamque fidem, minimum que pudorem, 2 sectaris fumos dum popa Madrucios. 3 Nunc superest nilum nisi quod te nomine privo 4 ipse jubes, Crucis ut sis Popa, Scoppiade.

IN EUNDEM.

E10_84 v.1 Vellera cum Scoppo nerent fatalia Parcae, 2 pullaque fatorum crimina ferret ovis : 3 astitit Autolyci genitor Caducifer, et sit 4 hic victor nati, me cupiente, mei, 5 neque suo artifici desint rata praemia, dixit, 6 perpetuus Crucis hic sit Popa Scoppiades.

DE SCOPPIO.

E10_85 v.1 Dii sensum tibi dent tuum, Scioppi, 2 qui quem pectore gestitas in alto, 3 quaerendo gabalum teris triennium.

IN EUNDEM.

E10_86 v.1 Tres quaerit annos Scoppius Crucem in libris, 2 tres quaerit annos Scoppius suam frontem. 3 Tres quaerit annos in suis libris furcam, 4 tres quaerit annos Scoppius suum funus.

163

DE EODEM.

E10_87 v.1 Verba tria excedens Scoppo Madruccius heros 2 legavit ; Crucis hinc sis Popa, ego intereo.

ALIUD ANAGRAMMA. CASPER SCIOPIUS. ASPIS CICUR, EPOPS.

E10_88 v.1 Cum ferus iste fuit, fuit aspis Scoppius, et nil 2 fauce nisi plena dira venena dedit. 3 Nunc cum exarmatus vomuit de pectore virus, 4 stercoreo in libro nidificatur epops.

IN IDEM.

E10_89 v.1 Aspida qui lingua nocuam livente gerebat 2 exarmatus Epops est modo Scoppiades. 3 Monstra haec tota putes : sed Epops pallente veneno 4 nunc pro stercoreis vescitur induviis.

ALIUD ANAGRAMMA. CASPER SCIOPPIUS. I POPA, SPES CRUCIS.

E10_90 v.1 Spem Crucis in libris dum quaerit Scoppius, illam 2 agnatam in patrio nomine dissimulat. 3 Sed tamen et libris et factis omne meretur 4 carnificis punctum Spes Crucis ingenua.

MENANDRI APUD STOB. SERM. 1.

E10_91 v.1 Fortissimum putabis hunc mortalium 2 injurias qui ferre plurimas potest.

EIUSDEM. IBIDEM.

E10_92 v.1 Sapientiae famulantur omnia dominae, 2 muliebre corpus molle nequiquam vocas, 3 nam sapere cunctis fortitudo est maxima, 4 ut visus oculi Mens ita animi est gloria.

EIUSDEM IBIDEM.

E10_93 v.1 Cum dare quis illud, quod cupis, magnum negat, 2 accipito parvum ; nam quod accipis minus 3 majus profecto est maximo, quod non capis.

EIUSDEM. IBIDEM.

164

E10_94 v.1 Sacrum hercle, si quod aliud, homini hoc est malum, 2 quemquam videre pulchra, nec visis frui, 3 quid enim requirit vita praeter haec duo 4 panem ad alimentum, aquam ad bibendum e flumine ?

EIUSDEM.

E10_95 v.1 Plutum vocare mihi Deum noli : cui 2 homo dominatur quisque uti malus maxime est.

EIUSDEM.

E10_96 v.1 Sapiens timore prosequi debet deos ; 2 obscaena facta verba non ferunt pia.

EIUSDEM.

E10_97 v.1 Sic fata volvunt consilia mala, ut malum 2 pro talione fructum hominibus proferant.

EIUSDEM. IBID.

E10_98 v.1 Valentiores plurimis mortalia 2 sursum et deorsum Dii ferunt Sophismatis.

AD LECTOREM.

E10_99 v.1 Nonaginta ipsi socco lusere Lepores 2 in Tragica veniunt octodecim effigia. 3 Sed tamen his etiam sua fibula solvitur ex hoc 4 Comica quod magni dicta Menandri obeunt. 5 Si satis hoc non est, dum rides cetera, lector, 6 transegere joci syrma suum octodecim.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XI.

165

AD LECTOREM.

E11_01 v.1 Quem quaeris, bone lector, invenire 2 jamdudum poteras bonum poetam 3 si de te bene posset hic tuoque 4 de sentire animo : boni legentes 5 rarae sunt hodie nimis volucres, 6 nec sunt aucupe quolibet tenendae ! 7 Quin si quis Bonus est reapse, multos 8 corrumpit prius optimos poetas, 9 quam fiat bonus e malo necesse est.

AD PAULLIMUM.

E11_02 v.1 Si vacat atque operae est, ad me, Paulline, venito, 2 sigma vacat, operis est opus una opera.

AD LECTOREM.

E11_03 v.1 Undecimus liber est, lectorem quis putet unum ? 2 Ipse tamen tecum fabulor ; unus ave ; 3 sed tamen hoc pacto, si denum, lector, et unum 4 mille tuis dices fratribus esse bonum.

MENANDRI APUD STOB. SERM. 1.

E11_04 v.1 Ubi superi voluere vertere funditus 2 facilem ruendis aedibus causam danunt.

EIUSDEM.

E11_05 v.1 Habeare justus : in hoc studeto primitus ; 2 opus omne habebis indidem factum in lucro.

EIUSDEM. SERM. 2.

E11_06 v.1 Spontaneae Paenae vicem imprudentia est, 2 reapse caecus exstat imprudens homo : 3 stultitia magna est nosse quae sint facto opus 4 nec facere nota nec cavere ut est opus.

EIUSDEM.

E11_07 v.1 Bona in bonorum gratia et forte haud mala 2 meliora qui quaerit sibi quaerit malum.

EIUSDEM.

166

E11_08 v.1 Inscitia nil quidquiam est audacius, 2 bene ferre vitam qui nequit, quaeque endo ea, 3 stolidi vocabulum haud beati sufferet.

EIUSDEM.

E11_09 v.1 Si justus es mores tuos legem aestimo, 2 ne suspiceris de bono quicquam mali ; 3 injurium quid facere justus haud potest : 4 injusta facta sunt cavenda ab omnibus ; 5 injurium esse in supplicem minime decet, 6 praesertim ubi ille errore non animo cadit, 7 piaculum hoc putamus esse maximum.

EIUSDEM.

E11_10 v.1 Quod justum in omni vincere hoc debet loco ; 2 fugiens petitos, o parens, injuria, 3 cui opem parare facile quibis alteri ? 4 Studium tenes civile maxime, tenes 5 si facere nemini virorum injuriam.

EIUSDEM.

E11_11 v.1 Humanitas nutritur et producitur 2 ab abstinente injuriis irum viro.

EIUSDEM. SERM. 8.

E11_12 v.1 Opum cupido maximum est homini malum, 2 namque cupiens augere ab alienis sua, 3 spe saepe pessum cecidit amissa miser ; 4 alienaque auxit propriis, studens sua.

EIUSDEM.E11_13 v.1 Quicumque supposivit auro dexteram 2 consilia, quamlibet neget, struit mala. EIUSDEM.

E11_14 v.1 Nemo repente dis fuit, vivens bene, 2 justus etenim legente parsimonia 3 paullatim opes acquirit ; unico tenet 4 quicumque saltu, eripuit alteri bona.

EIUSDEM.

E11_15 v.1 Cognatum habere pauper haud temere potest ; 2 quia pertinere quisque egentem ad se negat, 3 quem postulare quippiam metuit opis.

167

EIUSDEM. SERM. 9.

E11_16 v.1 Adsit mihi tibique veritas precor, 2 facile omnium negotium justissimum, 3 quaesita numquam saepe veritas patet : 4 semper profecto est optimum verum loqui, 5 et tempore omni, vita si quoquam potest 6 ea veritate fulcietur optime.

SERMONE 13.

E11_17 v.1 Qui propria temere dilapidat homo bona 2 eum aestimari pro bono, multis nocet, 3 nam qui praeesse propriae vitae nequit, 4 servabit ille quomodo alteri suam ?

EIUSDEM.

E11_18 v.1 Si navigare quattuor opus est dies, 2 in singulos, utenda quae, seponimus ; 3 At si senectae parsimonia usus est, 4 cur non suum huic viaticum seponimus ?

EIUSDEM. SERM. 14.

E11_19 v.1 Felicem habere nolo divitem nimis 2 qui nescit uti conditis perperam opibus, 3 noli lucrum undiquaque quaerere ; est pudor 4 qui per nefas acquirere bona bonos vetat. 5 Timet male omnia ter miser, cui parcitas 6 odium extudit bis amplius partis bonis.

EIUSDEM.

E11_20 v.1 Opes, vagum illud dictitas negotium, 2 quas, possidere si voles, semper tege, 3 Dominusque solus alteri utiles nega : 4 si te ipsum habere cuncta possidens nequis 5 quid invidebis alteri has, pater ? Imminet 6 fortasse sors indigniori quae alteri 7 donabit ista, queis tumes, te paupere : 8 quare autumo illis liberaliter, Pater, 9 tibi fruendum, possidere dum putas, 10 opem omnibus praestare, dites plurimos 11 efficere per te, quos amicos nuncupes. 12 Aeterna virtus haec erit, egens omnium 13 ab his beabere invicem, quos nunc beas.

DE HYLLO.

168

E11_21 v.1 Fracto crure recens melior vetere exiit Hyllus, 2 optimus unipedum pessimus est bipedum.

AD H. GROOTIUM.

E11_22 v.1 Ingenii princeps, Grooti, quid dicere quibis, 2 haec ubi ab investi carmina facta legis ? 3 Qui puer haud umquam, licet imo in flore, fuisti, 4 sed natus quovis doctior es Senica ? 5 Verte oculorum aciem atque crepundia vestra tuere, 6 hic ubi coepisti tu, mihi finis erit.

AD DAN. HEINSIUM.

E11_23 v.1 Qui tibi tantum, Heinsi, soli concedere novit, 2 quantum ipse es cunctis lautior ingenii, 3 te vigil, in primis lambens modo corticis umbram, 4 victoris solo nomine habens titulos, 5 Daphnide Phoebea saturum bene vivere mandat, 6 nil olli hoc in te suavius imperio est.

IN GRAMMATICOS.

E11_24 v.1 An de Grammatica tollat Communia Ramus 2 nescio ; de sensu Grammaticum illa potest.

AD LECTOREM.

E11_25 v.1 Finire, lector, si tibi leve est librum, 2 incipere nobis gravius obvenit nilo, 3 ut uterque justo fine constet auctorum, 4 finire nostrum, incipere sit tuum porro.

AD MAX. URINTIUM.

E11_26 v.1 Non est aequus Lyaeus ebrio vati 2 sed esse equuleum potius arbitror, Urinti.

AD LECTOREM.

E11_27 v.1 Vix duo lecta tenes nec tota Epigrammata, lector, 2 et jam cum sero res Colophone tibi est. 3 Quid faciam ? Invito non est longum esse legente ; 4 sim brevis ? At nullus nec tibi nec mihi sim. 5 Quippe placent onere haud hodierni fruge libelli, 6 si longum dicis, tu tibi probra canis.

IN ORBILIUM.

169

E11_28 v.1 Orbilii scutica si quem semel ira cecidit, 2 grande habet ultra omnes ingenium Senecas : 3 idque adeo constans, ut nec fervente calorem 4 sole Cleonaeis sentiat in stabulis. 5 Quin umbram ad Virgae quid de virtute locutus, 6 clunem agitat cunctis Socraticis melius.

DE LIBELLIS.

E11_29 v.1 Tres vel quattuor undecim in libellis 2 personae periere ; quam Scioppo 3 Sangaeque, Orbilioque Bauvioque 4 ignoscam bene, quattuor stet istis 5 si versus mihi summa Ludionis. 6 Mutent nomina nec sacri legentes 7 Quinti protinus et ferantur omnes, 8 queis per tot gabalos adhuc profectis 9 crux semper nova, taedium legendi, 10 furcas pro patre surrigit ScioppI.

DE PUMPA.

E11_30 v.1 Sobria quod fecit edicit Pumpa madulsa, 2 cum dormire nequit, nec dare, quid faciat ?

IN ANAGRAMMATISTAS.

E11_31 v.1 Ingeniosa sacris texens anagrammata nugis, 2 et pro patrono quidlibet inveniens, 3 non reus in rerum censebitur ille tenorem, 4 nomina fatali dum excutit officio ? 5 Nam mutata legens Fortuna vocabula Felix 6 praeterit : innocuus fata nocentis obit.

IN EOSDEM.

E11_32 v.1 Nominibus Genios patriis exscindere doctos 2 castrantum in numeros pono Anagrammaticos.

DE SCALIGERO.

E11_33 v.1 Ut mentem a vitiis servet pugnacibus, omnem 2 Scaliger impendit, stirps superorum, operam. 3 At dum caelestes fax occupat Enthea sensus, 4 congestamque heros mentem obit intra animam. 5 Ne rude quo possit corpus maculare nitorem, 6 quam lepide expurgant Loiolae Forias.

AD SCALIGEROS PATREM ET FIL.

170

E11_34 v.1 Diis geniti Heroes, magnorum maxima Divum 2 posteritas, salvete mihi : gens Martia mundi 3 sceptra manu ponens, ut dictatoribus almis 4 barbaries excisa, solo capita horrida ponat : 5 scilicet in vostras veniat foedissima palmas 6 pestis, et incestet Scalam Burdone nefando, 7 si scutica infelix rabiosam suscitat iram 8 Orbilii genus, aut, exstincto rege, culinam 9 Pantolabus fugit esuriens, convicia ventri 10 indulgens querulo, conturbatorque libellum 11 patricio vendit Eluco Sanga Bonarsco ? 12 Quin gladium in dextram desuetaque, mitibus armis 13 eloquii, instauras arma immortalia bello 14 stirps Augusta Deum, Mundum complexa triumphis.

AD SANGAM.

E11_35 v.1 Foedo in libello, quo nihil magis turpe 2 Europa vidit, quamdiu libros vidit, 3 una expatrata est pompa mirior miris, 4 tibi, Ferine, qui furoris extremi 5 coram omnibus probatus atque convictus, 6 vulgaritate vulgus omne debellas. 7 Tribus tot inficeta, dicta defoeda, 8 maleominosa, conspuenda, pagellis 9 dicta intudisti plena barbarae mentis, 10 ut nominare nemo, quam libet promptus, 11 ea mille possit paginis, licet magnis.

AD AULUM DE SIPO.

E11_36 v.1 Sipus professus esse naris emunctae 2 mentitus, Aule, est : cur enim facit versus ? IN ROMARAM.

E11_37 v.1 Romara marmoreo sub corpore commoda servat, 2 mille ; in eis : functam nemo lapis premet hanc.

IN ORBILIUM.

E11_38 v.1 Noctes atque dies in libris, inque lituris, 2 accubuusque habitas, Orbili, et adsiduus. 3 Nec tamen in doctas animum penetrare cohortes, 4 grammaticum aut aliquod nomen habere potes. 5 Causa latet fortasse rudem te caeca magistrum, 6 hanc tibi non longis dixero versiculis. 7 Quod cerebro mandas per nasum hoc effluit omne, 8 cujus ab amissa est non tibi fronte modus.

AD RITTILIANUM.

171

E11_39 v.1 Versa quod in methodi praecepta Epigrammata cogis 2 crede mihi, hoc purum est, Rittiliane, chaos. 3 Namque ubi servatus nemo est Epigrammatis ordo, 4 hic demum veniunt ordine quodque suo.

DE ORBILIO.

E11_40 v.1 Tubos per omnes viscerum ambulat lente, 2 et exoleto pridiana vestigat 3 concoctionis prandia extimae, naso ; 4 Orbilius, et sentire se negat, morbi 5 quid ilia urat : o supinitas nasi !

AD EUNDEM.

E11_41 v.1 Curare medicos ulcus, Orbili, vostrum, 2 si vivere velis, causa nulla cur mandes.

IN EUNDEM.

E11_42 v.1 Monstrosum ultra omne antidea mihi saepe relatum, 2 denuo, ita Orbilii palma sit ingenium, 3 confecit, scuticarum haeres, domitorque flagellorum 4 ante fuit natus quam bene, consenuit.

AD RITTERSHUSIUM ET GRYTERUM.

E11_43 v.1 Rittershusiade, et sagax Grytere, 2 victor vos vigil hac avere cara 3 infelix Epigrammatum poeta, 4 felices jubet omnium poetas : 5 verum hac lege jubet ; quod orat, omne 6 a vobis, ut uterque se impetrare 7 concedat, licet oppido et superbum, 8 et praejudicii sit invidendi : 9 quale hoc quaeritis ? Hoc vigil rogat, ne 10 credatis se Epigrammatum poetam, 11 Rittershusiade et sagax Grytere :

AD IOANN. OWENUM.

E11_44 v.1 Owene noster, hoc rogare Germanos 2 omnes ad unum te putato ; cum porro 3 epigramma facies Teutonum grave in mores, 4 id cautiore nare fabrices paullo ; 5 nescire enim videris, ut fluunt versus, 6 olfacere belle quam queat merum Teuto.

DE M. URINTIO.

172

E11_45 v.1 Quod Batavam insiliit populator Urintius ausem, 2 poenam hanc constituit Phoebus Apollo mihi. 3 Urintiadem numquam nisi Flandro cernere naso. 4 Hei mihi quam laevum numen Apollo mihi es !

IN SANGAM.

E11_46 v.1 Subtilitates assequi catas Scalae 2 nequire dicit Sanga Bombobellator. 3 Quis credet ? Unum peditum libro tanto 4 qui captat, esse naris usque eo brutae.

AD EUNDEM.

E11_47 v.1 Democriti puteos quid lambis, Sanga Ferine ? 2 Cantaber Isiacus num sitit hos asinus ?

IN EUNDEM.

E11_48 v.1 Pinsi in pistrino socios, Verine, canenti, 2 totum istud tibi nos cedimus, et merito. 3 Nam qui nil faciunt, nisi, cruda farina, farinant, 4 pinsi in pistrino jusque piumque puto.

IN EUNDEM.

E11_49 v.1 "Loiola ignati nomen tulit" : hoc tibi, Sanga, 2 cedimus, auferre est tollere queis Latium.

EX EIUSDEM VERBIS.

E11_50 v.1 Lynceus est Criticus, tu talpam, Sanga, fateris, 2 convenit hic libris auctor uterque suis.

AD IOS. SCALIGERUM.

E11_51 v.1 Scaliger, esse potest Sanga quid acutius Ocno ? 2 In media terra cernit opaca loca !

IN SCOPPIUM.

E11_52 v.1 Ordine arithmetico mendacia Scoppius auctor 2 subducens, pendet ordine geometro.

IN CLARUM.

173

E11_53 v.1 Placata pariens versus Genetyllide Clarus, 2 Coliadae iratam caudam habeat Veneris.

DE IIS QUI IUVENES OBEUNT.

E11_54 v.1 Felix qui fato netrices praevenit horas, 2 nec cum suspensa litigat ante colo. 3 Quid tardum in vellus male gratos tenditis ungues ? 4 Bis meruit qui non vult semel unum abitum. 5 Felicem dicam non cui trieterida longam 6 dena ter extenso vellere Morta dedit. 7 Sed qui cum vellet, posset quoque, vivere, obivit, 8 quique adulescentis nomine consenuit.

IN ORBANUM.

E11_55 v.1 Martis profani quaque voce turgentes 2 quid inter offas grande loqueris, Orbane ? 3 Cui magnus erit hic qui sibipte adulatur ?

SAGAX SIMPLICITAS.

E11_56 v.1 Hellespontiaco volucris sacrata Priapo, 2 nil levisomnibus est deterior canibus, 3 voce domum, ut quondam Capitolia capta, tueri : 4 pingitur hac prudens judice Simplicitas.

AD GOTHOF. IUGERMANNUM.

E11_57 v.1 Pace Deum in media, quod, Jungermanne, viriles 2 perpetuo Juvenis nomine, habes animos, 3 hoc tihi nunc fracto sors invidet altera crure, 4 nominibus sortis vulnus inest gravibus. 5 Et quis pallentem tanto te vidit in aestu 6 cui vincunt fati vulnera tristitiam ?

IN HYLLONEM.

E11_58 v.1 Ab se posse capi canit omnia semivir Hyllo, 2 ante hircus, Gallus, nunc caper et capus est.

IN PONTIAM.

E11_59 v.1 Pontia non summo dicatur jure virago, 2 tot magni incumbunt cui sine morte viri ? IN NAEVOLUM.

174

E11_60 v.1 Dicis Naevole, te virum jocosum, 2 nec peccas : joco enim vir autumaris, 3 cum res pro te alii gerant viriles.

AD MELIOREM GOLDASTUM.

E11_61 v.1 Crebra tuas laudes Clio, Goldaste, sonaret 2 nostra, sed est meritis vilior illa tuis. 3 Digna tuis meritis praeconia Cratserus, addit, 4 Lojolae summum sunt maledicta decus.

IN LICINAM.

E11_62 v.1 Jure potes summo Licinam censere pudicam 2 summum saepe etenim jus est injuria summa.

IN LIBAM ET ALPAM.

E11_63 v.1 Parva quod est magnis Liba nupturit, altior Aula 2 Hectorea cum sit sesquipedem Andromacha, 3 cordatis parvo cum omento sponsa parata est, 4 scorpio sic homines et crocodilus amant.

IN BAVILUM.

E11_64 v.1 Orantem quisquis auditurit, Aule, Bavilum, 2 conducta aure, sua nare venire decet.

IN STOWEVUM.

E11_65 v.1 Non faciat versus cur Stowevus, Aulice, quaeris, 2 de Gallo fecit serta capum Bavii.

IN LASCIVUM POETAM.

E11_66 v.1 Delius in versu faciet quid, Parce, salaci, 2 dignior hoc auctor sit tibi Deliacus.

AD SANGAM.

E11_67 v.1 Quod vilipendI te vocabulum, Sanges, 2 finxisti glorieris, est palam falsum, 3 furax societas antea hoc meret longe.

AD EUNDEM.

E11_68 v.1 Fragrare libros quid canis patrum, Sanga, 2 mendaciis putere quos socI cogunt ?

175

DE EODEM.

E11_69 v.1 Mirum est qui Polypo Ferinus hostis 2 dicat Scaligerum, ut tenace morbo, 3 infestari adeo, pedum cohortem 4 Sangae cui facile integram domare est ?

IN ANTIQUARIUM.

E11_70 v.1 Praeteritis inhians, temnens praesentia verba, 2 linguam debebas volvere in occipite.

AD TUCAM.

E11_71 v.1 Si genus et proavos infercis laudibus istis 2 quas pro patratis vendere, Tucca, soles. 3 Te gracilem Crassi rumpent omenta nepotem, 4 tollere avum nolis quem male ferre potes.

AD LECTOREM.

E11_72 v.1 Charta perit si non auris cartacea vostra est, 2 dic tamdem libro, lector, ohe nimio.

AD SCIOPPIUM.

E11_73 v.1 Dudum est aedepol, o comes Scioppi, 2 quod, pro mutuo amore negligenter, 3 te non alloquor ; at roganti amico 4 hoc ignoscere nolle te putamus, 5 spes nostras hominumque in universum 6 lusisti omnium, ad usque de Batavo 7 Romam littore, Graeciamque Styram, 8 tanto tempore tot Cruces tulisti, 9 nec tolli potes unica vicissim.

AD CLARUM.

E11_74 v.1 Tenebricose Clare, quid tibi parcis ? 2 Scribanus esse, nolit aut velit, debet, 3 cui pro theatro tam nitente pendendum est.

IN EUNDEM.

E11_75 v.1 Pompeiana ferunt traxisse theatra ruinam, 2 saepe, Venus donec proxima templa habuit. 3 Saepe cadit Clari, pompaebrevis, amphitheatrum, 4 constituet pendens auctor id a foribus.

176

IN SANGAM.

E11_76 v.1 Inebriate falsimoniae poclis, 2 inusitata, Sanga, quid vomis dicta, 3 deliriorum messis unde succrescit, 4 sociique turpes exeunt brevi cauda ? 5 Theatra Clariana sic frequentatis ? 6 Sic Maleloquendi doctor instruit Scoppus ? 7 O inficeta natio, nihil quitis 8 nisi velle solum malefacere Deum Genti : 9 nam ceteroquin cum putatis ingenti 10 conviciorum cui nocere Torrente, 11 vestro peritis gurgite ; a bonae mentis 12 existimatione simplici longe 13 abrepti in aequor inferum nigri Ditis, 14 ubi, sequace conscientiae flagro, 15 aeterna volucris, ferreos vibrans uncos, 16 eviscerabit crimina superum aeterna. 17 Ubi Paenitentia omnis undique erepta, 18 nisi Poena pura nil videbitur prorsus.

MENANDER APUD STOB. SERM. 14.

E11_77 v.1 Amor virorum apertus est longe prior, 2 operta quam auri vis ut infossa est solo.

EIUSDEM. SERM. 16.

E11_78 v.1 Sapiat necesse perparum, multum bibens, 2 nec ipsa vini copia hoc facit malum, 3 natura at ejus qui merum in se ingurgitat.

IBIDEM.

E11_79 v.1 Molesta res est ebrius multum loquens, 2 quae nescit, illa scire se putat optime.

DEMOCRITI APUD STOB. SER. 1.

E11_80 v.1 Auget voluptatem alma temperantia, 2 jucunda quae sunt, suavia haec facit magis.

EURIPIDES. SERM. 49.

E11_81 v.1 Audere juvenem semper insignem decet, 2 timidus celebris nemo quispiam fuit, 3 labore venit gloria, ignavos fugit.

177

IBID.

E11_82 v.1 In asperis superba crescit gloria, 2 paucique fortes plurimis praestant pigris, 3 animosus unus plurimis senex viris 4 est praeferendus ; quo pigro corpus valens ? 5 Defende te intrepide : mori satius bene est 6 quam trahere vitam turpibus salvam modis.

DEMOCRITI. IBID.

E11_83 v.1 Rebus gerendis prima dux audacia est, 2 fortuna fini domina colophonem facit.

ANTIPHANIS.

E11_84 v.1 Quando necesse est omnibus semel mori, 2 gratis perire maximum damnum arbitror.

PINDARI.

E11_85 v.1 Spernunt pericla magna secordem virum.

PLATONIS. SERM. 1.

E11_86 v.1 Humana sub custode temperantia 2 secura vita est, non sinite ea inscitiam, 3 magnis abuti viribus, damno virum.

SOSITHEI. STOB. SERM. 49.

E11_87 v.1 Una aquila mille spargit ignavas aves, 2 generosus unus frivolum vulgus fugat.

MENANDRI. SERM.50.

E11_88 v.1 Noli aestimare junior utrum quid loquar, 2 sed utrum virile sermo quid sapiens ferat.

DE FORTUNA.

E11_89 v.1 Vestis ut apta viro est non corpore longior, illud 2 sit breve, sit longum quamlibet, aut medium. 3 Sed quae membratim sequitur de corpore filum, 4 nec nimia gressus praepedit in tunica. 5 Sic fortuna habilis nimia concinnior exstat : 6 si qua modum excedit, praepedit, non operae est.

178

IN LICINUM.

E11_90 v.1 Cui pater est dives, conjux formosa, quid inter 2 maerentes princeps semper adest Licinus ? 3 Neutra dignus homo est, qui sorti semper eidem 4 semper eamdem homo volt oggerere effigiem.

AD LECTOREM.

E11_91 v.1 Cui brevis inciso properat Colophone libellus, 2 versifragum, lector, Scoppion adsimilas.

IN BAVIUM.

E11_92 v.1 Europa exsilium cui debent fata, Bavillus, 2 quod barbaris dat laureas, caute facit. DE VIDA.

E11_93 v.1 Cetera qui vidit Vida omnia, luscus in uno est, 2 scribere centones pompa pusilli animi est.

AD CALLIODORUM, DE POETIS.

E11_94 v.1 Si nequeunt vates nisi poti scribere versus, 2 vilius est justo, Calliodore, merum.

DE LIBRIS SACRIS.

E11_95 v.1 Calx veluti non est solida aut durabilis ex se, 2 sed cum conjuncto firma manet latere. 3 Sic animi Cultus non est Sapientia per se, 4 juncta sed ut sanctis legibus est, Sophia est.

IN STOICAM.

E11_96 v.1 Phillis Stoica nupturit Crateti, 2 agmen nasciturit Chamaeleontum.

IN PALAEAM.

E11_97 v.1 Sesquisenex, unoque osulo, luscoque Palaea, 2 cur semper pallet, Naevole ? Semper obit.

AD LECTOREM.

179

E11_98 v.1 Nimium familiarem autumas jocum, lector ? 2 Aude hosticum aliquid, unicoque degluti 3 totos hiatu barbari jocos vatis.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XII.

AD LECTOREM.

E12_01 v.1 Perire carmen omne si jubes, lector, 2 cum eo peribis ; quis enim eris, rogo, tandem, 3 si scriptitare nemo jam velit versum ?

IN FILIUM ET PATREM GRAMMATICOS.

E12_02 v.1 Nasiturit pater Orbilius, sed filius Orrus 2 culiturit semper ; mutua grammatici.

IN OENUM GRAMMATICUM.

E12_03 v.1 Sacrifica in tunica, quoties procedit Oenus, 2 omen habet cunctis scaevius Orbiliis. 3 Namque ii simpliciter pro dira peste caventur, 4 grammaticum hic tunica contegit ingenium.

DE SORORIBUS.

E12_04 v.1 Nassa bibit paullum, paullum Sauffeia, sorores, 2 ebria sed, Volscens, utraque semper ea est. 3 Hoc faciunt juvenes qui multo pessulo ab alto 4 infusum id paullum subter abire vetant.

AD NIGRUM.

E12_05 v.1 Nil ridendo aliud confecisti, Niger, unum 2 hoc nisi, uti ploret quisque, ubi te videat.

AD ORBILUM.

180

E12_06 v.1 Quod vos, Orbile, dixerim herniosos, 2 te cum grammaticum cohorte tota, 3 frustra irasceris ; est periculosa 4 clunes hernia proprios videre.

DE EBRIO.

E12_07 v.1 Ebrius e vitro mortis potare sagittas, 2 miratur propter pocula posse mori !

IN EUNUM GRAMMATICUM.

E12_08 v.1 Turpe nihil fecit, Collegia suscipite Eunum 2 lictorum ; nam quod fecit, id error habet. 3 Quod facinus ? Fracta non est se ditior arca, 4 occidit nullum, Loiolam haud didicit. 5 Non alienorum perminxit fulcra maritum, 6 judicium haud fugit : grammaticam docuit.

ORBILIUS.

E12_09 v.1 Pus, scabiem, scuticas, larvas, deliria, sordes, 2 uno et eodem omnes nomine da : Orbilius.

IN PALAEAM.

E12_10 v.1 Palaea semper plorat, hoc facit quare ? 2 Sepeliturit Palaea se mero semper.

AD LECTOREM.

E12_11 v.1 Unum aliquod versus si quattuor exit : an ultor 2 curta perire jubes cuncta epigrammatia ? 3 Saevior es lector, quo vis lictore ; cruentum 4 Paulla in litterula sperne supercilium.

IN PONTILIUM.

E12_12 v.1 Non peccas quoties caedis faciem, Orbiliane, 2 Pontilii, tota nam natis est facie.

DE SPLENIA.

E12_13 v.1 Nil sine teste facit, quovis in tempore testes, 2 omnibus et factis, addit, et officiis. 3 Non sine teste flet, sine teste, splenia, ridet, 4 Non sine teste bibit, non sine teste vomit. 5 Atque ubi difficiles non est adquirere testes,

181

6 adquirit parvos, splenia, testiculos.

IN PEDONEM.

E12_14 v.1 Qui versus, Pedo, despuis jocosos, 2 quod sint turpiculi : spadonum amicis 3 scribas carmina mentula recisa.

AENIGMA.

E12_15 v.1 Quod vulpes Latio est, pro Saxone "fossa" loquela est, 2 "fossa" quod est Latio publica, erit meretrix. 3 Ridiculum facinus : sed vulpem "Fossa" Latina 4 Germanam in media nunc amat Italia.

IN SCOPPUM.

E12_16 v.1 Non volumus, Scoppi, suspensum cernere te, quem 2 Inferias magno sic decet ire patri. 3 Non volumus Scoppi, sed quod postinde voles tu, 4 cum sapere occipies ; hoc modo praevolumus.

AD STOICUM.

E12_17 v.1 Exi, Stoice, quid moraris, exi, 2 exi decrepite usque ad umbilicum, 3 quid moraris inepte, dum moraris ? 4 Exi Stoice, quid moraris ? Exi.

DE EODEM.

E12_18 v.1 Non umquam nisi nare cernit uda 2 molles versiculos Petronianus, 3 huic muco puto proseri nepotes.

AD GOLDASTUM.

E12_19 v.1 Goldaste noster, oppido male est nobis, 2 quod spatia tanta temporis procul vestra 3 praesentia mihi perire cogantur. 4 Nec, hercle, culpa est nostra ; sed mali dentis. 5 Adesse porro si voles, roga Divos, 6 mihi perduellia dentis arma pugnacis 7 subigant rogando : namque nec deos omnes 8 curare pestem posse tam malam certum est.

DE ORBILIO.

E12_20 v.1 Orbilio enatae toto de corpore virgae

182

2 histricem veri nominis adsimilant. 3 Clunibus ast nudis haec bellua decipienda est, 4 venatum ingentes ite, age, discipuli.

DE DENTIBUS AD SCIOPPUM.

E12_21 v.1 Quod male me unius vexet violentia dentis, 2 concussum risu sat scio Scoppiadem. 3 Namque illi in toto est divinus corpore morbus, 4 bestia nec male se sentit habere tamen.

IN ORBILIUM.

E12_22 v.1 Pulcher discipulus tuus, magister, 2 longo crimine me rogare numquam 3 cessat, gratificem tuo sepulcro 4 quiddam carminis illius jocosi : 5 non est, Orbile, me negare bello 6 quicquam hujus generis tenebrioni. 7 Quare istuc tibi habe, et boni aestimato : 8 oranti Catamito huic sepulcro 9 indulsit, Vigil, hanc brevem lucernam, 10 ut possint Catulique Vulturesque 11 Orbilli reperire busticetum.

IN AFRUM.

E12_23 v.1 Uxorem Afer adulteram quibusvis 2 momentis vocat, et nihil relinquit 3 ad convicia, probra, pipulosque, 4 quin tota miseram die trucidet. 5 Ut vicinia tota jam supinos 6 Ninnari sciat aridi latratus. 7 Atque haec crimina falsa confitetur 8 ipse a stultitia redux maritus ; 9 hoc, Afer, tibi commodum hinc redibit 10 falsa suspicione quae notatur, 11 extra suspicionem abire malet. 12 Vero judicio absoluta abibit.

EX GRAECO.

E12_24 v.1 Succedunt pejora malis, sublapsa ruinas 2 incerto vitae judicio metuunt. 3 Ut res hic abeunt, nisi summa cacumina fundo 4 sors mutet, numquam laeta supervenient.

DE BRUTO.

E12_25 v.1 Illi odiis illi ambitione in Caesaris acti 2 perniciem, patriae deposuere patrem.

183

3 Brutus amans patriae summo virtutis amore 4 in patriam summo procubuit scelere.

AD D. HEIMSIUM.

E12_26 v.1 Dii tibi dent, Heinsi, quicquid pietate mereris, 2 personam a Scoppi qui pietate trahis.

IN SANGAM.

E12_27 v.1 Invenit Sanges "Vivicomburium", ut illi 2 inventis possit nempe bene esse suis.

DE ORBILO.

E12_28 v.1 Sine Cruce numquam scribit, Orbilus, carmen, 2 opus huic Sciopii parente lectore est.

IN OLUSCUM.

E12_29 v.1 Pallentem quoties dextre, deprendis Oluscum, 2 ni caveas laevam, cras, Pontiliane, rubebis.

IN AFRUM.

E12_30 v.1 Europam, Afer, amat, nisi enim est Europa Lycisca, 2 cur tauro medio subsidet in pelago ?

IN DIVINUM.

E12_31 v.1 Divinum dicis cujus moechatur, et inter 2 Aufidios, ipso Rege puella bibit ? 3 Divinum dicis cui cena Laurea constat ? 4 Divinum Stoo, Paulle, supercilio ? 5 Ut res hae currunt, utque haec emblemata monstrant, 6 divinum possis dicere tu lapidem. DE PONTILIO.

E12_32 v.1 Pontilius quod mecum vivere malit, eodem 2 quam cum alio quovis nobilium e genere, 3 semper ob audio ; nam quae causa sit, exputo mecum, 4 audivit vigilem dentibus esse malis.

AD LECTOREM.

E12_33 v.1 Magnum aut pusillum, lector ; aut breve, aut longum, 2 carmen legendo facere tute si malis 3 tibi relinquo : munis ut mihi contra

184

4 videare, toties singulos legas versus, 5 quot litterarum conspicis notandarum 6 apices mali sufferre plurimum posse.

AD EUNDEM.

E12_34 v.1 E re mea esse saepius legi, verum est, 2 e re sed esse, legere, verius vostra : 3 ego pono versus, tu legendo componis.

IN BAVUM.

E12_35 v.1 Salsorum esse patrem Bavum jocorum, 2 quae sunt tanta epigrammatum in cohorte, 3 quam rarissima, sic fides juvet me, 4 non credo ; sed avum fuisse credam.

IN OPICUM.

E12_36 v.1 Ingenium habere quis neget Opicum doctum 2 ad amussim adactum, quod rotundum et exactum 3 Euclidiana nulla norma castiget, 4 cui circulatur lingua tam modis bellis ?

AD SEXTIUM. DE POEMATE SUO.

E12_37 v.1 Prima meis jacta est bene versibus alea, Sexti, 2 quam metuo hoc mala ne tessera fallat opus. 3 Nam levitas salis tuta est epigrammatis ex se, 4 qui damnat, tamen hoc, quando notat, relegit. 5 Alta licet crebro puris donata lapillis 6 nnegligit exsanguis de gravit ate legens.

DE IOS. SCALIGERO.

E12_38 v.1 "Scala" fuit superum, nunc cum se miscuit illis, 2 per superos ad se scandere "Scala" potest.

DE EODEM.

E12_39 v.1 Dum praesens terris Lux, Sole secunda, fuiste, 2 luxisti superis, nunc superum ordinibus 3 inditus, in terras absens tua lumina fundis, 4 absens et praesens par tibi, plus homine est.

DE EODEM.

E12_40 v.1 Quis claritatem Solis intuens recto 2 consistere potest lumine ? In suum mundum

185

3 modo receptus Scaliger potest cerni 4 oculo irretorto, dum tenebat hic terram, 5 valgum aemulorum torsit in latus lumen.

DE EODEM.

E12_41 v.1 Quod terrestre habuit cum corpore reddidit urnae. 2 Nunc vere est cum nil ni Deus est animi. 3 Scaliger in terris dum vixit, fata tenebant : 4 nunc ille ex atavum nomine, fata tenet.

AD EUNDEM.

E12_42 v.1 Indigetum princeps dum terram, "Scala", tenebas, 2 defunctus summis proximus es superum.

EIUSDEM TUMULUS.

E12_43 v.1 Perseus hoc posuit tumulo, non Scaliger, ossa, 2 fiunt conspecto hoc Loiolae lapides.

DE EODEM.

E12_44 v.1 Scaligeri in laudes jam non par mundus abibat, 2 vivebat cunctis ille superstes avis. 3 Deerat enim laus una, aliarum amplissima laudum, 4 hanc cum possedit, ad sua regna redit. 5 Loiolum furias, ut scuto Perseus olim, 6 virtutis fecit munere marmoreas.

AD LECTOREM.

E12_45 v.1 Grandia si pulchris quando meliora videntur, 2 prae Baccho ad gustum vestrum Achelous erit. 3 Te tuba, te litui delectent, barbare lector, 4 nos Chelys et blanda nablia voce juvant.

IN ANAGRAMMATISTAM.

E12_46 v.1 Versa quid in magnos ludens anagrammata vates 2 fatidicis aptas fata noverca viris ? 3 Non fiunt veri mendico nomine vates, 4 nascuntur, fatis invide litterio. 5 Nam tu bis denis si tres conjungis, an istis 6 fata putas vatum condere litterulis ?

AD ARRIANUM.

E12_47 v.1 Qui mutuum dat, Arriane, majori,

186

2 Stoam fatetur, nam perisse jam certum 3 uterque divis imputat, sibi neuter.

DE VIRGILIO.

E12_48 v.1 Dum jam quisque Maronis ad libellam 2 centonem exigit aridum poeta, 3 hirsuti ingenii, perire cuncti 4 pro fama inveniunt ; monile Adraste, 5 aurum Virgilius, tuum, Tolosa, est.

DE OVIDIO.

E12_49 v.1 Tres quondam excluso nati dicuntur ab ovo, 2 Leda Jovi peperit cum tria vota Cycno. 3 Phoebus Olorina decepit Pallada pluma, 4 cujus ab ovo iste est editus Ovidius.

DE PHILLIDE.

E12_50 v.1 Oculo hinniente lusca quem videt Phillis, 2 nasique quem baubantis Orbilus ronchis 3 salvere mandat, tertium hi in diem aegrotant.

DE BAUCIDE.

E12_51 v.1 Est perduellis in statum ordinem rerum, 2 seu pater avara poma portet autumno, 3 sive hieme glacies rigeat horrida, 4 caniculares semper haec dies vivit.

DE CARMINIBUS.

E12_52 v.1 Laudare dicunt Lojoliticas tribus 2 sub alterius nomine. 3 Mea publicata carmina, et lauti jocos 4 censere nasi Scoppium, 5 me miserum ! Id illud maxime metutum erat 6 mihi meisque gratiis. 7 Nunc interibit optima victor fide, 8 mala perire non potens.

IN OPPIANUM.

E12_53 v.1 Opulenta quoi non Oppiana dicetur, 2 hera dentium trium ; trium imperatricem 3 quam penularum nemo nescit ingentes 4 peditum cohortes pascere, et sua impensa 5 exercitus, numerosque, et ordines densos, 6 nutrire solam, et sanguine illud hostili ?

187

AD VOLAM AMATOREM.

E12_54 v.1 Qui flammam, Vola, dictitas Neaeram, 2 qua totus caleasque, candeasque, 3 et febri interea mala obrigescas, 4 bellum consilium cape, ut malignae 5 opponas aliquid lui, Neaeram 6 combure et bibe, febris interibit.

AD NEAERAM.

E12_55 v.1 Lusca labella tua intueor cum, blanda Neaera, 2 extemplo blaesis occipio esse oculis.

DE THESSALA.

E12_56 v.1 Thessala ne Lunae spumas deducat ab astro, 2 nec jam herbarum habeat tanto ea opus numero, 3 incantet nasum Orbilii, unde, ut equo a Trojano, 4 omnia monstrorum monstra venire queunt.

IN POETAS.

E12_57 v.1 Mercurium Veneri cur non finxere maritum 2 prisci homines, vatum gens operata operi ? 3 Cum sine lucri nil velit aut Venus, ausit odore ? 4 Dignior hic Martis sit framea hoc thalamo.

MODUS.

E12_58 v.1 Sit modus in rebus vel non si, nescio utrumque, 2 in verbis certe jam modus esse nequit.

DE POETIS ADULTERIS.

E12_59 v.1 Transsertos alio melius florescere ramos 2 vitisator vulgo jactitat Italicus : 3 sic hodie in famam sponsi tramissus adulter 4 supposito vates opprimit ingenio.

AD PRISCUM.

E12_60 v.1 Omnia, Prisce, avidis sors eripere unguibus apta est, 2 solum te tibi non sors potis eripere est.

AD LECTOREM.

188

E12_61 v.1 Si sunt frigida, lector, hoc poetae 2 prosunt carmina, dum involat papyrum, 3 frigusculum, exoneratur hoc poeta : 4 sin ferventia, tu calere magno 5 damno versificis voles jocosi. 6 Namque is postidea futurus est nil 7 ni nix Gallica, vel Bavo, aut Scioppus.

AD BAVONEM.

E12_62 v.1 Quo plura facies carmina, o Bavo noster, 2 hoc esse turpior videberis vulgo, 3 verum mihi putabere hoc magis purus, 4 deplenda namque, quamlibet queat sero. 5 Tandem est Mephitis et Cloaca rhythmorum.

IN POETAS.

E12_63 v.1 Quam messem hellebori Themison confecerit hornam, 2 ex Hornis vatem noveris adspiciens.

IN POETAS.

E12_64 v.1 Ut musca quondam, cum caletur maxime, 2 procax, amara, multipes, cadaverum 3 lurore pinguis, tenta tabo caerulo, 4 numquam vocata ferculis hospes venit 5 sibique partem maxime placitam insidet, 6 ubi amovebis, frivolum stridit pecus. 7 His horna messis moribus poetica 8 nil pensi habere, susque deque credere 9 huic esse cuncta, qui queat versum modo 10 ferruminatis pauperem talis male 11 obvomere quoivis, rusticisque ructibus 12 Baccho pudendum, despuendum Apollini 13 hiare lacero carmen exsuccum sono. 14 Quod si insidentem quapiam muscam velis 15 locis movere debito melioribus, 16 jam tum anteparta Gratia omnis interit, 17 conviciorum molibus plaustralibus 18 Eumolpidarum more bacchantur senum, 19 cavere porcos mugientes non queas. 20 Quod forte simplex si domesticum canem 21 nutrire possit quispiam potens, dato 22 ut lixa signo convolant, ut vultures 23 ubi cadaver viderint tabo recens, 24 ibi inter ipsos offa cum pugnas movet 25 risum tenere Crassus haud possit tenax. 26 Ut prima quando porta Matutae ad jubar 27 suilla saecla mittit ex harae situ, 28 trudunt ruuntque grunniuntque barbari.

189

DE OWENO.

E12_65 v.1 Non canit argute, sed conjectanda propinat, 2 est aenigma Oweni non Epigramma liber.

AD MARONEM.

E12_66 v.1 Uno vis, Maro, verbulo minuto 2 trinum dicere syllabarum, in uno 3 quo totus soleat perire mundus ? 4 Unum dic, Maro, prae omnibus : tenere.

DE VIELLO.

E12_67 v.1 Vixit pessimus integer Viellus, 2 quasso e cruribus altero, bonescit, 3 ut fiat bonus, ossa cuncta frangat.

EX GALLICO.

E12_68 v.1 Quis damnata anima Stygii sub sceptra tyranni 2 non putet insanos vivere amorisequos ? 3 Quinquaginta annos pereunt in amoris amore. 4 Ut possint una vitam habuisse die.

DE ORBILIO.

E12_69 v.1 Orbilium esse boni quid mirum est, Pontice, nasi, 2 particio natus qui suerit Bonaso ?

AD PORCULUM.

E12_70 v.1 Quod nos ludimus in joco atque vino, 2 istud si male, Porcule, approbas tu, 3 tu ludas, licet, in coco at que fumo.

DE POPPILIANA.

E12_71 v.1 Ne constet gratis irato, infamia, nummo, 2 ne det, uti sic de, Poppiliana, dabit.

AD RITTIUM IN POETAS.

E12_72 v.1 Quod impiorum magna turba cantorum 2 illota monte sistere audeant Phoebi 3 vestigia, eque faece nata tonstrinae 4 persona vatis simulet enthei vultum, 5 quoi vindicabis ? Quae luela ? Quis carcer 6 quis uncus aut quis gabulus, aut biceps furca,

190

7 equuleus, aut fidicula, tanta tormenta 8 parare possit his ut aequa sit poena ? 9 Mehercle, nulla ; restat una, sed longe 10 dictisque cunctis saeviorque dicendis, 11 hanc ubi minantem vel procul vident larvae, 12 tremore pallida membra diffluunt diro, 13 et impiarum Codices liturarum 14 tortosque multo sanguine in librum versus 15 sudore delent proprio ; atque traducunt 16 tot inlocatas versibus pigris noctes, 17 immanis illa poena quae siet, quaeris ? 18 Atrox luela prorsus atque inhumana est, 19 vix efferenda mi ; est silentium, o Ritti.

DE SE.

E12_73 v.1 Sparsa quod in vulgus nonnullo Epigrammata naso 2 nobilis auctoris nomine destituam. 3 Nec caret hoc ratione bona : nam, tempora ut haec sunt, 4 utque suo ex merito saecula versificum. 5 Nomen habent hodie ; nisi nomine, nobilis auctor, 6 carmina destituam, nomina prostituam.

DE LIBELLO.

E12_74 v.1 Bis senus coquitur magno fervore libellus, 2 praetoris longum theta habet hic epulum.

AD ORBILIUM.

E12_75 v.1 Ore olido bilem semper vomiture magister, 2 syllaba peccabit quando eris Orbilius.

DE SANGA.

E12_76 v.1 Nec male nec bene olent Sangae deliria, jus est 2 pro cerebro in capite est stercus ei accipitris.

IN EUNDEM.

E12_77 v.1 Sanga nova extundit "vivicomburia", Baudi, 2 legitime ; verum corpore non animo.

IN EUNDEM.

E12_78 v.1 Dum vara sequitur vibiam, nihil censes 2 nos facere, Sanga ? Tu tamen per is recte.

IN PINDARUM ET ANACREONTEM.

191

E12_79 v.1 Pindarus est aquila, et celsum super aethera vectus, 2 pro Ganymedaeo lucentes corpore versus 3 trans Lunae imperium regna in Jovis invia sistit : 4 at cum magnanimo vicit loca tanta volatu, 5 haerentem in cauda volucrem, quae Regulus audit 6 non sentire potest. Teiae lascivia Musae 7 Dircaeum dulci tonitru modulamine transit.

IN Q. HORATIUM.

E12_80 v.1 Fum, sibi patronus, delirat tramite prisco, 2 Fortunae palmam nobilis error babet. 3 Denique, cuncta audens nil non, se principe, praestat, 4 Flaccus : abi antiquis dic eum iniquum atavis.

DE PROPERTIO.

E12_81 v.1 Trans mare vecta Venus tali sermone Latinis 2 adsuescit numeris, queis sua furta canat. 3 Disce deae ingenium versatile, nil sibi salsae 4 abnegat, in nigro sic cubat alba toro.

LUCANUS.

E12_82 v.1 Prorsus uti picto libertas proruta Magno, 2 serviles posuit Romula in arma pedes. 3 Sic queis fata locis, equitem vetuere Maronem, 4 evadit Lucae vis bovis, Anniades.

IN VIRGILIUM. EXEMPLO CASSANDRAE.

E12_83 v.1 Mincius in ripis cantantes pascit olores, 2 Sirenum celebrant carmina Parthenopen. 3 Minciadae ad ripas natus Maro, Parthenopaeis 4 occidit in pratis ; nil pote prosperius.

IN OVIDIUM.

E12_84 v.1 Mel liquidum sine cerai lentore tenacis 2 dignum ego te antiquo carmine prodidero ? 3 Nil adfectando, verum omnia nactus amando es, 4 naturae rerum delicium ingenii.

IN SCOPPII NOMEN.

E12_85 v.1 Scoppi, de Scopis ut sit tibi nominis omne, 2 quo suspendaris π tibi relliquum est.

192

AD SE IPSUM.

E12_86 v.1 Nobilium, victor, juvenum quota pompa, quid inter 2 versifices surdos nomen habere opus est ? 3 Huc ventum est probris ut nemo nobilis ausit 4 versum aliquem doctum didere in ora virum. 5 Nam capitale venit facinus, cum nobilis audit, 6 Bilovii vaetes creditur esse patris.

IN URINTIUM.

E12_87 v.1 Cum Batavam auriculam fatuo sale Urintius urit, 2 non mihi jam Flander, Regulus e Phrygia est.

IN LIBEM.

E12_88 v.1 Quod capite semper Libs obambulat tecto 2 scabies, petigo nulla, nulla porrigo 3 hominem occupatum demoratur ; auscultat 4 sibi recitanti, quos probet sibi, versus.

IN URINTIUM.

E12_89 v.1 Urintius U Latium si ponat, Taurus in ore est 2 Germano : iratus si mihi ob hoc meritum est, 3 qui vigil autumor, U Latium mihi tollat, acutis 4 cuspidibus pugnax Teutoni echinus ero.

DE CASSIODORO.

E12_90 v.1 Formosam sponsae sapienti praetulit, Aucti, 2 pellem non hominem Cassiodorus amat.

AD FRID. TAUBMANUM.

E12_91 v.1 Qui superas nostros doctorum epigrammate lusus, 2 vis etiam in librum, lector, adesse meum. 3 Non consultum illud factu, Friderice, poetae est, 4 lectorem lector versifici anteferat.

IN POEMATA GALLICA PORTAEI.

E12_92 v.1 Portaei lacrimis turget si pagina, dic cur 2 lectorem poscat ridiculi ingenii ?

IN ORBILIUM.

E12_93 v.1 Febri aras posuit quondam Mavortia Roma,

193

2 sacrifico huic fuit hoc Musae opus Orbilio.

IN VEIENTONEM.

E12_94 v.1 Allia cum coepis loquitur Veiento priorum, 2 Evandroque notat carmina grammatico. 3 Tamque atava multum pro rusticitate laborat, 4 ut putet intonsi filius esse Numae. 5 O stolidum facinus, prisci sermone loquentem 6 nullius agnoscunt temporis indigenae. 7 An putat antiquas functis superesse poetis 8 auriculas ? Fuit his qui canit auriculis.

AD SARINUM.

E12_95 v.1 Pondera qui nosti sectarum cuncta, Sarini, 2 dic mihi, quot plumas Stoicus aequiparet ?

IN SOCIOS ET MALEDICENTEIS.

E12_96 v.1 Qui latus amici laesit impio versu, 2 sannisque parricida turpibus frangit 3 sodalitatis jura. Moribus sanctis 4 suas inurit arrogans notas lictor, 5 huic pro sodale solo hyaena contingat, 6 nudumque tigris feta prendat in silva. 7 Hic in senili denuo puer barba 8 grammatica cum praecepta, prorsus edocta, 9 lassarit uno spiritu, impie forti ; 10 ut nec mereri quiverint magis mirae 11 supplicia dirus cum Scioppio Clarus. 12 Bonarsciani pompa muneris prima 13 Catullientes clune pascat utroque 14 socium maniplos : ista summa poenarum est.

AD PICTOREM.

E12_97 v.1 Orbilii nasum pingas qua in imagine quaeris ? 2 Balenae quaeras mentulam, ibi invenies.

AD LECTOREM.

E12_98 v.1 Bis senis Epigrammatum libellis 2 duro Urintiadae et parum Scioppo 3 praelonga numerosior litura, 4 quei te, lector amice, jam salutem ? 5 Nullum ter tribus et tribus libellis 6 infarctum hactenus extuli, e sepulcro 7 cujus non tria possient renasci

194

8 gratis carmina Gratiis canenda. 9 Nunc te protenus Herculem saluto, 10 si non Hercule fortior quoque ipso es, 11 excetras pote ter domare ternas, 12 qui tres ter tribus addis in triumphum.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XIII.

AD NASTRICUM.

E13_01 v.1 Tres me, Nastrice, virgines sequuntur 2 Quaqua collubitum ambulare vorsum, 3 hoc tu rumperis, et doles, et albes : 4 tres te, Nastrice, Virgines sequuntur, 5 hoc risu emorior Vigil jocoso. 6 Illas tres Helenas putare Zeuxis, 7 istas tres Cacodaemonas Durerus 8 possint, Nastrice ; par utrique nostrum 9 sectae conciliant suae minerval.

AD LECTOREM.

E13_02 v.1 Si brevis est versus, quid librum, curte, moraris ? 2 Quam brevis est ? dicis. Ter lege, corripies.

IN OLLAM.

E13_03 v.1 Olla anus est, negat hoc : et non anus olla putetur ? 2 Nec catus hanc, nec fur, nec parasitus amant.

DE RUFO.

E13_04 v.1 Ne citharae ad normam Rufus videatur asellus, 2 mulari totam judicio edidicit.

AD LEIDAM BATAVORUM.

E13_05 v.1 Leida viris opibusque, et multa nobilis arte, 2 inque una Hispanos obsidione domans.

195

3 Te vigil e forti genitus Germanide, magna 4 nobiliorem atavum spe ingenii superans. 5 Viginti annorum juvenis sine veste, salute, 6 ignotus patriis nunc tibi nominibus. 7 Scaligeri in caelo quia jam mens sidera adauxit, 8 viveret hic, poteras nomen habere meum.

AD DANIEL. HEINSIUM.

E13_06 v.1 Heinsi, Heinsi, facinus novum atque magnum, 2 quantumcumque potest grave, et superbum, 3 dignum que Hercule non nimis jocoso, 4 audi, audi, cito : Stoicus Scioppus 5 fellando Orbilium, facit libellos 6 mulgeri quibus addocetur hircus. IN TANTAM. AD APRUM.

E13_07 v.1 Tanta tatas gestat quantas ut nesciat ipsa, 2 sed cum sint tantae, quantae, Aper, hae nequeunt.

DE EPIGRAMMATIS.

E13_08 v.1 Multa duodeni servant Epigrammata libri, 2 quae meliora opera perfacili efficiam. 3 Sed sua Crux Sangae, Claro, Scorpoque, Bavoque, 4 sarta uti servetur, tectaque, sic abeant.

AD LECTOREM.

E13_09 v.1 Dura fronte legis brevis libelli 2 nomen, lector amice, ni bis octo 3 demptis quattuor, hoc libri refutant, 4 qui libri bene maximi vocentur. 5 Quovis tempore tu, vicem superbis 6 sis lectorculus istius legentis.

DE LIBRIS.

E13_10 v.1 Hic brevis hic longus cum sint, ne dicito iniquos, 2 aequi sunt libri pondere, non numero.

DE IISDEM.

E13_11 v.1 Quid duodenorum percenses corpora fratrum ? 2 Hos tibi dat pro uno Bibliopola libro.

IN MARTIALEM.

E13_12 v.1 Multum pumice tersus impudico

196

2 hic nobis erit ille Martialis, 3 prae cujus salibus, facetiisque, 4 ipsum nautea nectar est marina.

IN ARITHMETICUM.

E13_13 v.1 Dum non-dividuo solidum conjungit Orillus, 2 moechatur conjux mollis arithmetici. 3 Regula non justa est, lectus tibi peccat in illa, 4 ut constet, solidum tu ingere dividuo.

IN ORBILIUM.

E13_14 v.1 Ne sis molestus Orbilo domi, aegrotat : 2 naso puerpera est magister enixo, 3 suos libellos Scoppus unde commendat.

DE BAVONE.

E13_15 v.1 Bauvo sibi Mopsum fecit, quem carmine rumpat, 2 Mopsipor ante fuit, jam est Bavo Mopsipater.

AD LECTOREM.

E13_16 v.1 Sangae, Scoppiadisque, Bauvilique, 2 Clarique, Orbiliique, Delriique, 3 mi sunt nomina, syllabis recisis, 4 hoc praelonga, alio lepore curta, 5 non est, lector amice, quod poetae 6 victoris, Vigili, imputes, nepoti, 7 hoc mores faciunt tenebrionum.

DE COCIS.

E13_17 v.1 Mirum est Cocos non esse plurimos vates 2 qui vincla tanta piperis et croci absumunt.

IN SCOPPUM.

E13_18 v.1 Non dormit, Scoppus, sine latratrice catella 2 cum solo digna virgine secubat hic.

AD LECTOREM.

E13_19 v.1 Quaeris : " Quis meus est poeta ? " lector, 2 quaero : " Quis suus est poeta, lector ? "

AD SE.

197

E13_20 v.1 Sic sunt Fata, vigil ; dolere disce, 2 nil hoc ingeniosius magistro est. 3 Si mollem rosa lectulum coronet, 4 in vino atque joco poeta semper 5 aetatem exigat, incubetque morsu 6 mollis laureolae, Bavescit olim. 7 Non est stertere, Fata quoi rebellant. 8 Nil fortuna potest docere majus 9 quam ne quis sibi credat. Hoc periclo 10 nil est tutius in labore vitae.

IN POETAM.

E13_21 v.1 Defunctum patrem mandas, Fillane, valere, 2 tu poteras nascens dicere : "Mater, ave".

AD LECTOREM.

E13_22 v.1 Hactenus adspirat felix Fortuna, deinde 2 ignotos inter barbara fata sequor. 3 Tende aciem in fulmen, victor tibi, lector, in illo est, 4 sic hostem contra se vigil arma movet. 5 Hactenus in patria dulces amplexus amicos, 6 dulce serenata fronte canebat epos ; 7 dein procul a Charis, inter peregrina pericla 8 quid mirum raro, si domi habere puter ? 9 Ite tamen versus atque ora domestica quondam 10 fingite, pro notis lector habere potest, 11 quos amat, et salso necquicquam aequare Saloni 12 adsolet : at vostrum laudo ego judicium.

AD AEMILIANUM.

E13_23 v.1 Quadringentorum lurco bonus, Aemiliane, 2 quadrato quis te ventre hominem esse neget ?

IN SCOPPIUM.

E13_24 v.1 Qui simplex comedo patrimonia lauta profundis, 2 rem facies cum quid salsius, esuries.

DE ORBILIO.

E13_25 v.1 Barbata Capra vexat Orbilum ; morbi 2 quid hoc rogatis, o domestici ? Est uxor.

AD PETOSIRIN.

E13_26 v.1 Nasosus Orrus, ventricosus Orranus,

198

2 cerebrosus horum genitor, OrbilI pullus, 3 quod hos putabis, o Petosiris, porcos ?

DE AMORE.

E13_27 v.1 Fulgur Amor : nil non veniens penetrabit uterque, 2 vulneris abscedens delet uterque notam.

CAUTE.

E13_28 v.1 Age cuncta caute ; cauta non egent poena, 2 non advocato, vita quos citra in portu est.

AD LECTOREM.

E13_29 v.1 Lectori vates, properi colophonis amico, 2 parce canit : Bavio ille, est modus in Scaphio.

DE AURIENTE.

E13_30 v.1 Bellam uxorem habet Auriens ; fritillum est 2 pertusum, rapit omnia ebibitque, 3 huic vicinia tota jam caducas 4 lassa est tradere tesseras locato.

DE PETRONIO.

E13_31 v.1 Quem specus ingenio dejecit, Wowre, TrophonI, 2 PetronI genium reddet huic speculum.

DE SCIOPPO.

E13_32 v.1 Loquax Fabulla plena turpibus rimis, 2 nihil tacere poterat, eloqui cuncta ; 3 modo ubi Scioppus habuit hanc semel, muta est, 4 suumque nomen atque matris oblita, 5 non ergo mentula est, Scioppe, quam dicis, 6 sed pestilente sidus hosticum crine.

IN CYNICOS.

E13_33 v.1 Pera, polenta, tribon, faciunt si, Galle, poetas, 2 carior est justo hunc laqueorum annona per annum.

DE ORBILIO.

E13_34 v.1 Qui scholam in Orbilii venit, et qui atra antra TrophonI, 2 post idem ei, quamvis ante cati, sapiunt.

199

AD LICENTEM.

E13_35 v.1 Quid imminutum crecit e suo ventre ? 2 Davus es, Licens, non Oedipus, tua est virgo.

DE BAVILIO LAURU.

E13_36 v.1 Laureola adflavit si quem Baviana ; tacendo 2 jam non est ; cedit mente sua, et loquitur.

IN ORBILIUM.

E13_37 v.1 Cum certent Tragici, nec his, pudore 2 salvo, ponere jam queamus hircum, 3 ne quicquam tamen hi lucrentur, unum 4 compendI facinus mihi est repertum : 5 secto ponere ad aurem utramque naso 6 cornutum Orbilium magis facetum est.

IN SCEPTICUM.

E13_38 v.1 Omnia qui carpis, nulli placiture, quid inter 2 Sceptice, te atque omnes sit, tua secta docet.

IN URINTIUM.

E13_39 v.1 Cum Urintius Lernutium tagit palpo, 2 gemmam esse dicit e luto relucentem, 3 verum, hercle, dicit ; ipsius lutum versus 4 Lernutius smaragdus est poetarum.

AD LECTOREM.

E13_40 v.1 Cadmi filia nupturit Melonis, 2 exspectes Epigrammatum puellos.

DE ORBILII NASO.

E13_41 v.1 Hercle virilem aliquem nasum tuum ego, Orbile, dico, 2 vir certe in caelo talem Ophiuchus habet.

IN STOICOS.

E13_42 v.1 Trans Cancrum loca Sole mero tosta esse feruntur, 2 in queis natus homo nemo habitare queat.

200

3 Grande operae pretium sit eo exegisse cohortem 4 Stoicidum ; gens est frigore tuta suo.

IN NASUM ORBILII.

E13_43 v.1 Caro pulvere quod docent magistri, 2 cum caelum radio brevi figurant, 3 orbem Delphica cum gerit novenum, 4 re longe facili magisque vili 5 monstrare Orbilius potest Sophista, 6 atque hoc pulvere firmius caduco. 7 Uno huic crebrior exaratur orbe, 8 res vilissima, nasus, atque constans, 9 quam mundus, mare, et astricae choreae 10 quas pingit radio solens Sophista.

DE FORTUNA.

E13_44 v.1 Spem contra si quid tibi desperatio fingit, 2 ingenium fortis, lector amice, vides. 3 Rem contra siquid sperum tibi fingit imago, 4 ingenium ex te quis discere, docte, tuum. 5 Proin Spem, Rei jungas, sortemque in imagine lustres. 6 In te ni per te porro perire voles.

DE SCIOPPO.

E13_45 v.1 Pugnax aedepol est homo Scioppus, 2 cum fero gerat et soloce ligno 3 hostis proelia verbero, Scioppus 4 firmo corpore vapulo resistit.

IOSEFUS SCALIGER. REGIUS FLOS CAESI.

E13_46 v.1 Scaligerum ferro frustra genus, Adria pugnax, 2 prosequeris, semper flos novus inde oritur. 3 Regius ut Caesi Flos hic modo Germinis exstat, 4 mundum onem amissa qui tenet Italia.

LIBERIUS SANGA VERINUS. VIRGINAL SURIES BEANUS.

E13_47 v.1 Barbarus ingenio, Marranus stirpe, Beanus 2 eloquio, de se Barbaria ut loquitur. 3 Grammaticis quem ne grandem fateare Beanum, 4 exciso virgis podice, Sanga rogat. 5 Virginal ingenuum, famam Scalae, impetit audax, 6 Verinus varo nomine ; recto asinus. 7 Sic veniunt fatis fatorum conscia dicta, 8 restat ut a tantis pendeat hic titulis.

201

IN EFFIGIEM SCOPPI.

E13_48 v.1 Hoc variis animal pictura coloribus Iri 2 adsimilat, pluvii quae Jovis indicium est. 3 Non aliter mala cuncta per hunc in saecula, quamvis 4 versicolor mage sit, lector amice, ruunt. 5 Tu tamen e cunctis sepone coloribus unum, 6 atrior hic quovis intus homo Aethiope est.

DE PUELLIS.

E13_49 v.1 Una puella fidem si servat, Castrice, pactam, 2 servatam toti, Castrice, dic generi.

AD LECTOREM DE ANAGRAMM.

E13_50 v.1 Quid faciam unum aliquod, qui risu pleraque rumpam, 2 parce odiis, lector, non sum Anagrammaticus. 3 Sin versum unum aliquem subducens, Sanga, Catullo, 4 prima in fronte libri sit Canis in reliquo.

DE LIBRIS SCOPISCI.

E13_51 v.1 Quare Scopiscus ter denos, Aucte, libellos 2 edidit ? Hic unus huic dolus est ut edat.

AD LECTOREM.

E13_52 v.1 Pudet, profecto, saepe tam brevis versus ; 2 saepe erubesco cum jocosius quiddam 3 socium lepores aut serunt magistrorum, 4 statim, inficetus, immines truci ferro, 5 caudamque resecas, lector ; an brevi censes 6 inesse cuncta ? Martiale si longo 7 nil scisset indulgere Roma, Salloni 8 nil invideret palma Graeciae salso. 9 Tibi displicere si brevis nequit versus, 10 longum morari non jubet pius vates. 11 Finem ordiumque carminis legas magni. 12 Sepone medium, Virgo sic manet versus.

IN ORBILIUM.

E13_53 v.1 Grandem uterum gerit Orbilius ; post quattuor annos 2 quae tria sunt faciet quattuor hic genera.

AD CAPRUM.

202

E13_54 v.1 Poscere ne veniam, Caper, ad te rere quid ? Unum est 2 ne veniam, Caper ; ad te, mihi da veniam.

IN EUPILUM.

E13_55 v.1 Eupilus es Graio ad semissem nomine ; frustra : 2 responset capiti ut nomen, eris Tripilus.

AD PANTOLIBUM MELIOREM.

E13_56 v.1 Qui Melior dictus sacri in Baptismatis usu est, 2 quando Bonus fueris dic mihi, Pantolibe ?

IN PARASITOS CARMINUM.

E13_57 v.1 Nessus, Nassa, Oleus, Burrus, Marrusque, Nepusque, 2 Hastilio, Ivrognus, Friccius, et Salius 3 quod nullo vivant nobis Epigrammate dicti, 4 toti in fermento et bile jacent strep(itu). 5 Quis queat, o miseri, tam ferrato hepate naesci, 6 qui vestro, vates, sit satis ingenio ? 7 Hoc tamen a nobis, donec meliora parantur, 8 quisque rata pro se parte, referte domum. 9 Cum Bavo, cum Sanges, cum Scoppius, atque Bonarscus, 10 atque horum instar habens, dicitur Orbilius. 11 Dicuntur simul, atque ex asse poemata justis 12 detrahere ad sese sunt pote vindiciis. 13 Nessus, Nassa, Oleus, Burrus, Murrusque, Nepusque, 14 Hastilio, Ivrognus, Friccius, et Salius.

DE SCOPPIO.

E13_58 v.1 Cum dormit noctu meditatur Scoppius odas, 2 famosi somni quis neget hunc hominem ?

AD SCOPPUM.

E13_59 v.1 Exspectamus idem a summo minimoque poeta : 2 de celsa incassum, Scoppe, canis cathedra.

AD ORBILIUM.

E13_60 v.1 Quid naso juvat, Orbili, severo 2 ludentis pueri notare versus ? 3 Hi sunt flore mero editi, et fatentur 4 quovis carmine nobilem poetam, 5 cui nec laurea verticem BavilI 6 nec linguam temeravit aridorum 7 fallax regula Grammatopatacton. 8 Tu tussi misera et siti perenni

203

9 nil ni pulvereas coquis cloacas ; 10 quod nasi ad Genium tui necesse 11 si sit scribere nobilem poetam, 12 pro fractis grave syllabis avorum 13 horret judicium : hi Gradivi ad oestrum 14 sueti vincere barbarum maniplos, 15 qua me fronte ferant, suum nepotem, 16 imbelles male syllabas necare ?

IN OSCIPIUM.

E13_61 v.1 Multos jactat avos, et recte : quomodo avo uno, 2 cui tot sunt patres, sit satus, Oscipius ?

DE VERSIBUS.

E13_62 v.1 Exhausta est epigrammatum supellex, 2 exsucco calamus stupet poeta, 3 istud credere si volunt legentes 4 in primo interiit poeta libro.

AD GRUYTERUM.

E13_63 v.1 Non sum carmina qui queat, velitve, 2 se censore probata vel notata ; 3 hoc dicam tamen, o Grytere, nolis, 4 ista congerie Italum, poetas 5 vix triginta habeo satis Latinos.

DE NASO ORBILII.

E13_64 v.1 Cum Bavio Scoppus, cum Sanga Clarus asello, 2 pensibilis naso tota quadriga tuo est.

DE VERSIBUS.

E13_65 v.1 Scribere me verum est, Epigrammata condere, falsum est, 2 hoc est lectoris, qui bonus, officium.

DE ORBILIO.

E13_66 v.1 Adeste culi, quotquot estis, ingentes, 2 ubique quotquot gentium estis ingentes, 3 ferrum est in igne vestrum, ubi in Schola tecto 4 Orbilia facies, esse suscipit naso.

AD ORBILIUM.

204

E13_67 v.1 Patrem putatum quod tuum, OrbilI, quondam 2 fuisse jactas hominitectum, id est falsum, 3 nil ille praeter nasitectum erat crudum.

DEMOCRITI APUD STOB. S. 46.

E13_68 v.1 Metus parens est aulicorum aedulantum, 2 sed esse Benevolentiae haud potest mater.

EPITAPHIUM SCIOPPI.

E13_69 v.1 Monstrosus dictis factisque homo, subter humum istam 2 defossus saevis unguibus Eumenidum est. 3 Bis periit, primo cum natus ; deinde, receptus 4 in Stygias quando est, ex Acheronte, domus. 5 Nec vixit vivus, nec vidit visus : in una 6 contrivit Stoa marmoream qui animam.

IN SANGAM.

E13_70 v.1 Quod te asinum dixi falsum est : hoc, Sanga, fatemur, 2 Cerberipor : sed tu latra alibi melius.

IN MAGISTROS LUDENTEIS SAGITTIS.

E13_71 v.1 Inter sagittis, Arriane, certantes 2 schola, magistros, otiante sub virgis ; 3 quaeris modo esse quo queas satis tutus ? 4 Periculosum est, ni scopum ante consistas.

IN ORBILIUM.

E13_72 v.1 Quis facinus tantum, tam immane, et barbarum, et atrox, 2 et numeris cunctis audiit horribile ? 3 Qui nate dispansa virgas spectabat Amillus, 4 discipulus magni Patrius Orbilii. 5 In faciem, in vultum, in frontem, in nasum, inque magistrum 6 ipsum omnem, facinus prodigiale, cacat !

DE FORTUNA.

E13_73 v.1 Nil fortuna queat, nisi sit mutabile numen, 2 sed, quod mutatur, numen habere putas ? 3 Omnia sed sursum atque deorsum agitansque, ruensque, 4 stultitiam excusat, dum Dea fit, hominum.

DE VITA.

205

E13_74 v.1 Circulus in vita vaga vota voratque, vomitque ; 2 ebrietas sortis pompa malorum hominum est.

AD MISERUM.

E13_75 v.1 Quid miser instabili dicis convicia sorti ? 2 Quando redibit, erit ni, miser, instabilis ?

IN BLOVIANUM.

E13_76 v.1 Pagina quottidie tua si non crescere debet, 2 anno comburent quid, Bloviane, coci ?

AD LUSCAM.

E13_77 v.1 Quid facimus ? Medii hoc dictum scis, Lusca, PetronI. 2 At tu cum facias omnia, quando facis ?

DE TERILLA.

E13_78 v.1 Parvi filia Noptici Terilla, 2 magnos, quos amat, haud parit : pudica est.

DE STOICO.

E13_79 v.1 Stoicus, ut purget mentem, non supplicet ulli 2 Anticyrae, caelo huic est opus, aut dolabra.

IN ORBILIUM AD OWENUM.

E13_80 v.1 Cum pueri mores indagat, ab ore, magister 2 Orbilius, nullas, sumit, Owene, notas. 3 Sed nate distensa speculatur in intima cordis, 4 atque illinc mores ingeniumque bibit. 5 Et mirum hoc adeo est ? Vesica judice certe 6 sic cernunt morbos Hippocratis pueri.

AD LECTOREM.

E13_81 v.1 Disticha saepe legis ; duo si sunt, saepius illa ; 2 si tria, quam saepissime ; at, es malus, omnia perdo.

AD SCIOPPUM.

E13_82 v.1 Ego jocabar cum, Scioppe, laudarem 2 te cum sorore : stulta, tu putas verum !

206

DE VERSIBUS.

E13_83 v.1 Cum cogitabis, innocesque corrodes 2 ungues, peristi ; jam sapit Bavum versus.

AD TROPPIANUM.

E13_84 v.1 Res verba sequitur ; scitum Horatii frangis, 2 sine lite, Troppiane, vapulans sponsae.

DE SCIOPPO.

E13_85 v.1 Scazonta fregit impudens procus furcae, 2 vult duci ad illam ne pedes suos laedat.

DE EODEM.

E13_86 v.1 Perlepide dixit qui dixit, Scoppiadem esse 2 ut non sit ; pereat cras, hodie ille ut edat.

AD VILLAM.

E13_87 v.1 Victoris patrimonium jocosi, 2 salve, villula : te vigil salutat, 3 agnoscis dominum ? O lares beati, 4 verso nomine nobilem poetam 5 exosum strepitus fori, urbiumque. 6 Grato tu gremio rape in quietem. 7 Hic diri, meditabimur, Scioppi 8 ut possint meritis sui perire. 9 Hic, quisquis faciet male orbe in omni, 10 aut dicet melioribus ; Scioppo 11 pendenti faciet palam secundas.

DE TERTIA.

E13_88 v.1 Me miseram quovis gannit quod Tertia verba 2 verum est : noctu se miserat in stabulum.

AD LECTOREM.

E13_89 v.1 Invidiae, si quid mereor, suavissime lector, 2 virtuti adscribo prospera nostra tuae.

IN CATONEM.

E13_90 v.1 Stoicidum columen quartus Cato, carmina rodit,

207

2 marmore ne dentem laedam ego, cauto opus est.

AD AUCTOREM.

E13_91 v.1 Quisquis basiat, Auctor, Aufilenam, 2 paganum puto : baesiat Colossum.

IN STOICOS.

E13_92 v.1 Allia, quae Orbilii naso nascuntur in imo, 2 pro quo sint, quaeris ? Lumine Stoicidum.

IN NASUM ORBILII.

E13_93 v.1 Orbilii nasus cur tristi schemate pallet ? 2 Rinagram (ne quis dicat ei) patitur.

DE EPIGRAMMATIS.

E13_94 v.1 Singula non bona sunt ; tamen omnia, lector, amabis ; 2 vendentur cunctis singula carminibus.

IN ORBILIUM.

E13_95 v.1 Si quando duplicem vis, Paulle, videre Bisontem, 2 sta pone Orbilium spectat ubi is speculum.

IN NASUM ORBILII.

E13_96 v.1 Ut cane qui morsus rabido, timet efferus undas, 2 sic naso tactus Grammaticam Orbilii.

IN LUSCUM FUREM.

E13_97 v.1 Non pro stipite, non cruce, aut veneno, 2 aut flamma, aut gradibus Gemonianis, 3 aut unco, aut male, culleo, tenaci, 4 luscus fur timet iste : pro Scioppo 5 haec ludibria sint ; meretur iste 6 nil, servo, nisi, Schemate in Scholarem 7 poenam Grammatico dari Magistro.

AD ORBILIUM.

E13_98 v.1 Tam saepe nobis quod, Magister, auscultas, 2 tuas frequenter incinentibus laudes, 3 ignosce, percam cauda sequitur haec nasum.

208

AD LECTOREM.

E13_99 v.1 Non sine te finem lector, liber ullus habebit : 2 visne valere mihi ? Me volo ; lector ave.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XIV.

AD LECTOREM. E14_01 v.1 Si quartum et decimum tenes libellum 2 lector, nil timeas mali, valebis. IN FLACCUM. E14_02 v.1 Placata uxorem duxit Genetyllide Flaccus, 2 sollemnes iniit provida nupta toros. 3 Nil penitus, veteri ritu sanctum, aut vir omisit, 4 aut justo fecit pronuba deterius. 5 Non tamen exscendit de tellure ubere fructus, 6 hanc quamvis subigat sedulus Agricola. 7 Unum abit in culpam, nescivit sponsa maritum 8 invito natum numine Coliadis. DE ORBILIO, AD SE. E14_03 v.1 Quod multa tactus tibi magister ignoscat, 2 da missionem, Vigil, ineptiis nasi. 3 Si perseveras, scito, nemo tam cauda est 4 quin caput habere vapulando sentiscat. CAROLUS SCRIBANUS. BONASUS, LAR CRUCIS.

E14_04 v.1 "Lar crucis" est Bonasus, qui Clarus in amphitheatre 2 voce notha, lemurum pompa, Bonarscus erat. 3 Ne genius Furcae, Gabalo ne desit, in uno 4 et genius Furcae est et gabali Bonaso. AD SCORPISCUM GRAECISSANTEM.

209

E14_05 v.1 Tam lepide vertis Graios, Scorpisce, libellos ; 2 vertere deglubens nemo queat melius. IN BAVILUM. E14_06 v.1 Quid carminabis, o Bavile, plorante 2 lanam Minerva, quam, vireta pascentes 3 Castalia, lepidi Apollinis ferunt agni ? 4 Pastor poeta habilior es subus, mule. IN INVIDUM. E14_07 v.1 Ohe, bibliopola, lector ohe, 2 ohe scrinia, pulpita, et cathedrae, 3 ohe jam canit ipsemet poeta, 4 sed nondum invidus, hoc moramur ohe. IN SIOPPIUM. E14_08 v.1 Quando satisfaciam quaeris tibi, tanta, Sioppi, 2 qui audisti in nostro, crimina vestra, libro. 3 Nescio quo pacto ; sed sic, puto : cum geminando 4 in te aliis dictis dicta, nimis faciam. DE PINDARO LATINO. E14_09 v.1 Pindaricos stringens Latio pytismate potus, 2 deplerunt fontem qui undique Castalium. 3 Frustra operam a Musis, Vigil, atque Apolline poscis, 4 ebrius ille has cum fratre sitire facit. IN SCOPPIUM. E14_10 v.1 Audisse quisquis Scoppium perorantem 2 dicit, Sabine, sine pudore mentitur. 3 Numquam audietur vel, Sabine, perplorans.

AD LICINUM. E14_11 v.1 Cras laudaturum te dixi ; nomina lenta 2 accusas ; quando hoc cras orietur ? ais. 3 Non oritur, Licini ; sed pridie id exiit illuc 4 ad mores vestros, unde redire nequit. IN CARTHARMATA. E14_12 v.1 In me si ludent, Scoppus, Bavo, Sanga, vicissim

210

2 plurima, quos nobis crebrum Epigramma notat. 3 Ludere, nil ultra, poterunt ; sed lusibus istis, 4 ulciscor rerum queis ego prodigia, 5 ipsorum e meritis non mollis aculeus instat, 6 hunc contra lam bant, si bene quid sapiunt. IN STOICUM. E14_13 v.1 Prodigiosa fides, et Tuscis digna libellis ! 2 Uxorem duxit Stoicus, et molitur ! AD LECTOREM. E14_14 v.1 Parum faceta si putas, salax lector, 2 Epigrammata ure : sed cave indidem fumum 3 cornicis oculos ille figere adsuevit. AD TUMULUM I. LIPSI. E14_15 v.1 Ad tumulum LipsI passo quae crine ? Vetustas 2 quae sedet inculto pectore ? Roma dea est : 3 moribus Antiquis divam qui ornavit utramque, 4 pro custode potest functus utraque frui. EPITAPH. SCALIGERI. E14_16 v.1 Scaligeri tumulus victoria temporis alti est : 2 hunc hic qui quaeris ; lector, ubi invenies ? DE SCALIGERO. E14_17 v.1 Tempora dum mendosa suo dat Scaliger aevo, 2 et convulsa aevi vortice restituit, 3 destituit vitaem : sed gratus temporis ordo 4 aeterno florem dat medico proprium. SATISDATIO. E14_18 v.1 Omnis tutores jam quaerit, Castrice, mundus, 2 sed dare nemo potest, nemo sat accipere. IN LIPSIILAUDERM. E14_19 v.1 Qui pede mortali LipsI vestigia calcas, 2 audacter quamvis nitere, si Deus es ! AD ERYCIUM PUTEANUM.

211

E14_20 v.1 Quid magnum in titulo jactas, Puteane, magistrum, 2 omnis abit tantum si liber in titulum ? DE IOS. SCALIGERO. E14_21 v.1 Antiquitatis norma, temporum rector, 2 libris perennat, corpore obiit : aeternus 3 deglutit hoc, hos servat ordo saeclorum.

DE EODEM. E14_22 v.1 Magni parentis victor, omnis exempli, 2 in te exiisti, sic lates, tui victor : 3 obiisse qui scit, interisse non credit. DE EODEM. E14_23 v.1 Scaligeri virtus Scalae pater esse nequivit, 2 posteritas, cur hoc ? Quaeris ? Erat soboles. DE EODEM. E14_24 v.1 Scaligeri Italiam ferro vicere ; nepote 2 uno omnes victi procubuere suo. 3 Bella, putas, lector, civilia ? Nulla fuere ; 4 ingenio arma premit vividiore nepos. DE EODEM. E14_25 v.1 Scaliger hic Josephus habet, mirare jacentem 2 in tumulo, lector ; qui cadere haud potuit. DE LIBRO IOSEPH. SCALIGERI. E14_26 v.1 Tres ope progenitos vetus est mentita vetustas ; 2 Saturno nati quattuor exstiterunt. 3 Juppiter est princeps, qui terram atque astra tuetur, 4 Neptuno cessit vis maris aequorea. 5 Regna tenet supero procul a Phaetonte remotae 6 Orcus, et infernos jus habet in populos. 7 Temporis imperium Jove Scaliger attinet aequo, 8 Saturno liber est Scaligeri iste nepos. AD SCOPPIUM. E14_27 v.1 Saturni sobolem quod Scalam, Scoppe, celebrem, 2 nativoro, dicis, fabula digna sene est. 3 At quem non potuit tempus glutire ; manebit, 4 Saturnoque liber, Scoppe, superstes, erit.

212

5 Nec miror rem istam, potius mirabile ; vostrum 6 Saturnus librum, quoi nate despuerit, 7 quem glutIt num quam ? Solve hoc mihi, Scoppe, valebis 8 esse in Saturni podice rex Lemurum. AD PHRYGEM. E14_28 v.1 Miraris rara esse boni, Phryx, carmina gustus ? 2 Causa patet : rara est ingeniosa gula. AD EUNDEM. E14_29 v.1 Autumnitate triga carminum quavis 2 bona provenire vix potest ; dolent raro 3 messem horum haberi divitem : Gula est nequam. AD LECTOREM. E14_30 v.1 Turpia si irrides, mediocria condere rarum est, 2 salsa nimis nemo, lector amice, capit. 3 Quid faciam ? Omnem uno contundam ut nomine massam, 4 pro vice mortarI qualis erit ingenium ? IN SCOPPIUM. E14_31 v.1 Non magnum officium ScoppI tibi, Natta, videtur ? 2 Publicus humani qui jocus est generis. IN ORBILIUM. E14_32 v.1 Tres ubi sit caeli spatium, non amplius, ulnas, 2 ne quaeras : camurum nasum habet Orbilius. DE IANO BERNARTIO. E14_33 v.1 BernartI in scholiis, ad magni scripta PapinI 2 ingenio paullum qui breviore venit. 3 Cur aliquid lautum est, ut Tessara, vitta ? Fuisse 4 cognatum Lipsi dum crepat, ipse docet. AD RUBENIUM. E14_34 v.1 Lipsiadae dicunt quem successisse ; Rubeni, 2 durum erit ipse tuum nomen ut effugias. IN CASCAM. E14_35 v.1 Casca canit clare, fateor ; sed si canit ille,

213

2 a cane deducant Grammatici canere. AD ARRINUM. E14_36 v.1 Quid consulis mihi, inquis, o Vigil noster, 2 Furius vocavit me, vocavit Orbanus, 3 uterque laute vivit, et bibit late, 4 uterque, cyatho cum celeusmate epoto, 5 suae ad magistrae litteras salit docte. 6 Vis, Arriane, lautius quid ambobus 7 et salsius patrare ? Utrique consponde, 8 pareto neutri, lautius bibes numquam. VIVENDUM. E14_37 v.1 Subterlabuntur non gnaris tempora nobis, 2 decrescit vitam quaelibet hora adedens, 3 vivite dum scitis scite vos vivere posse, 4 ipsa morte venit deterius senium. 5 Cui superest rebus utendi dira Cupido, 6 languida sed mentem corpora destituunt. 7 Hinc faciles nullo nascuntur fine querellae, 8 quae sese in sese quottidie excruciant. 9 Vivite dum vitam sentitis, in hujus amorem 10 postquam defecta est, mors truculenta venit. IN SANGAM. E14_38 v.1 Non solum spado thlibiasve, Sanga, es, 2 sed Turco tibi more nil relictum est, 3 quod possis modo mentulae vocare 4 curtas relliquias : fuere quondam, 5 sed nunc peniculus reliquit omnes 6 in Scalae foriis tibi exfututis. IN STOICUM. E14_39 v.1 Hircosam caperare potes si, Stoice, mentem, 2 caprosam hircabis mentulam, ubi facies. DE NASO ORBILII. E14_40 v.1 Uno aliquo in libro Orbilii non ponere nasum 2 decretum nobis bisve semelve fuit. 3 Bavus adest conviva mihi numquam, ecce, vocatus, 4 qui crudi rostrum ponere mandat apri. AD PUBLIANUM. E14_41 v.1 Monstrosa verba fingere Vigilem dicis,

214

2 o Publiane, vera res nimis dicta est. 3 Sed si docendum est multa versibus paucis 4 epigramma parit haec : educamus auctores. AD C. BARTHIUM. E14_42 v.1 Tantus inest ori tantus tibi moribus auctor, 2 et non vis versus scribere, bis legeris. AD NAEVIAM. E14_43 v.1 Parcere me soli ploras tibi, Naevia : dicam 2 salsum aliquid ? Plorans Naevia ridicula es. DE VERSIBUS AD VITUM. E14_44 v.1 Carmina mane refingo, occaso condita Sole, 2 lectori totos, Vite, relinquo dies. AD LECTOREM. E14_45 v.1 Est via ad extremum medio de carmine longa. 2 Tu tamen hanc transis saltu, male lector, in uno. AD ARRIANUM. E14_46 v.1 Quod mutuum das, Arriane, majori 2 bene collocatum est, nec tibi, nec heredi 3 negotium facesset : optima crede 4 fide perisse, gnaruri quod exstinctum est. AD HENDECASYLLABOS. E14_47 v.1 Molles hendecasyllabi, jocorum 2 vos vates Vigil hoc joco salutat, 3 si sentitis, et estis elegantes, 4 jam nunc vindicias lepore ab isto 5 pro vestro bene poscitis lepore. IN SCIOPPUM. E14_48 v.1 Hadriano mirum est quid principe vasta profundi 2 aequora Danubii lixam tranasse sub armis ? 3 Quattuor atque decem Scoppus caper ordine libros 4 enavit, totidem agminibus joca salsa rotantes, 5 idque adeo Stoae cinctus "Caper" omnibus armis. DE EPIGRAMMATE.

215

E14_49 v.1 Si non vult Elegia, ferox non solvere jambus, 2 hexametri scindant crudum epigrammation. DE BRUTO. E14_50 v.1 Quis conjuratus dejecit Caesara ? Solus 2 hoc fecit Brutus, cetera turba patrem. DE EODEM. E14_51 v.1 Crimen Brutus habet : scelus est Antonius hostis ; 2 hunc decuit vivo caedere Juliade. DE SE. E14_52 v.1 Garrire nudis cum venit Vigil verbis 2 ignosce, lector ; aurei est Nepos saecli. DE SE, ET C. BARTHIO. E14_53 v.1 Cum duo quid facimus Victor cum Barthio ; Ovinus 2 continuo quid sit scire laborat hians. 3 Omnia uti semper nec dum bene facta tenere 4 possit, ei hoc scitu est unum opus ; evigilet. DE OVINO. E14_54 v.1 Scire cupis quid sit quod Barthius et Vigil inter 2 se faciunt, scitum est. Scire tuum his odio est. AD CATONEM. E14_55 v.1 Cato, impetrare quod cupis, potes totum, 2 nisi impetrabere, more porcis sueto. 3 Sed tu, severe, Stoicum lapis dudum.

AD LINAM. E14_56 v.1 In facili, Lina, erit tibi quem reperire maritum, 2 factam, qui ducet te, Lina, rem faciet. DE GLYCERIO. E14_57 v.1 Dolosa quoties voce Glycerium blanda 2 loquitur, rogatum nil putes, datum est dudum.

216

DE CANDIDA. E14_58 v.1 Orat Candida me : quod orat, illud 2 non edicere se sinit ; pudori est. 3 Verum Candida ne roget ; pudori 4 sunt dudum omnia Candidae impetrata. AD SABINUM. E14_59 v.1 Multum conquereris, Sabine, de me, 2 quod sim Stocidum gravi cohorti : 3 et quis non moveatur, et rubente 4 ustos bile crepet, Sabine, versus, 5 cum cernat lapides deos minari ? IN STOICUM. E14_60 v.1 Qui lapis ante fuit, jejuno Stoicus oestro, 2 est pergraecator quid, nisi sarcophagus ? IN EUNDEM. E14_61 v.1 Naturam rerum accusat quod Stoicus, unum 2 belle agit, haec mater quita, noverca capri est. DE C. BARTHIO. E14_62 v.1 Virgine qui metro ludit tibi, Barthius auctor, 2 nobilibus servat vurginitatem avibus. 3 Hanc nisi quod Phoebo visus temerare, quod inter 4 Pierides juvenis, vel sine veste, cubat. AD FRID. TAUBINANUM. E14_63 v.1 Quid, Friderice, tui quondam quota pompa theatri, 2 quod Phoebo in ripa construis Albiade, 3 inter barbatos faciam peregrinus asellos 4 quaerendum censes ? Ruminor et sitio. AD JAMBOS D. BAUDII. E14_64 v.1 Ultores saecli, Baudi Victoris iambi, 2 qua meritum Scopus fert cruce supplicium. 3 Antiquis multum salibus nervisque potentes, 4 vos aliis Victor quod celebro numeris, 5 divini volucres, ignoscite : Victor iambus 6 victoris jam non vult meminisse sui.

217

AD LECTOREM. E14_65 v.1 Cetera sunt uno deducta Epigrammata filo, 2 hinc desultoris, lector, amamus iter. 3 Tu toties salta quoties canit Orbilianus, 4 scis puto quam res sit multicana Orbilius. IN BONARSCUM. E14_66 v.1 Non sum divitiis sacer parandis, 2 nec damnabilis in Scholae metalla, 3 infortunia quae puto esse summa. 4 Uno sed fateor premi atque magno 5 sed desiderio nimis superbo, 6 omnes quod nequeant Dii parare 7 ne, dum Romulus et cui vacabit 8 ad ferventia rapa se Quirino 9 fidum jungere prorsus helluonem. 10 Quo palles Bavii, Scioppe, voto, 11 BonarscI volo lauream cacare. DE ORBILIO. E14_67 v.1 Cacaturire Flavium canit Roma 2 vultu prementem semper alvum hiascentem. 3 Emuncturire semper Orbili incassum 4 videtur, ast mucosius nihil naso est, 5 purgare medici si velint luem hanc nasi, 6 semper cacanti Flavio elocent, mande ; 7 annum modo ille cum unicum incacarit, quin 8 semelque bisque tertiumque quartumque 9 Laverna possit nostra prodige emungi, 10 dubitare non est. Currite, o Caballistae, 11 in igne ferrum quippe vertitur vestrum. DE QUAESTORE. E14_68 v.1 Praefectus iste pensionibus vostris 2 si rite munus exiges tuum, Princeps, 3 pro pensione summa cuncta summarum 4 pulvisculo se computante pendebit. IN APRONIANUM. E14_69 v.1 Nil muginatur, exputat, tonat, clamat, 2 silet, poeticatur, imbibit, glutit, 3 edormit, effert, expatrat, screat, mingit, 4 cacat, vomitque, Gallicum omne censendum est 5 Aproniani cura quod facit cumque. 6 At ille tantus in suo fimo Gallus 7 aliena nescit pignora esse quae nutrit. 8 Aliena si sunt quae Capus facit Gallo.

218

DE POETIS ET I. OWENO. E14_70 v.1 Qui brevis est legitur, grandes Bavone libelli 2 cum socio suerunt cedere Morboniam. 3 Hoc vafer ignari sensit victoris Owenus, 4 quinta cui haec anno proditur editio. 5 Si propter curtum liber editur enthymema 6 non propter vatem curtum epigramma ; Bavo est. DE MATRONA. E14_71 v.1 Historias omnes matronis salsus in una 2 defendit quondam Juniades satura. 3 Quam bene cepisti dium Juvenalis acumen, 4 o Matrona, sua est cui satis historia. DE PRIOLO. E14_72 v.1 Crispitiem Priolus votis bona numina poscit, 2 quam glaber est patiens, dic mihi crispitiem ! IN SANGAM. E14_73 v.1 Palam proterve noctuine diduce 2 labra ista furva, quae suillibus jurent, 3 herive pridieve clunibus tincta 4 sybotis uxor, atque Ulyssei nutrix. 5 Palam hinnientis ora clunis educe 6 uti videre qui sies, queam tamdem, 7 modo innocens videris atque distento 8 flagella clune mota perperam eludis. 9 Semel profare quicquid abditum celas, 10 tuoque tandem honore caesus occumbe. AD LECTOREM. E14_74 v.1 Qui fieri possint Epigrammata salsa, legentes, 2 inveni ; id vobis candidule expediam. 3 Nil liceat vobis, scriptori credite cuncta, 4 sic aliquis sapiens esse poeta velit. AD PONTIUM. E14_75 v.1 Instar opum prae me, Ponti, me ferre mearum, 2 carpis, et esse aliquid, quid simulare putas. 3 Hoc adeo extremum fateor ; sed debeo nulli : 4 quid facere e numero posse priore putas ?

219

DE TRIPOLLIANO. E14_76 v.1 Raram nubturiens fidem puellis 2 luscus conqueritur, Tripollianus, 3 an raram potis invenire, qui se 4 clauso lumine non queat sinistro ? DE ORBILIO. E14_77 v.1 Orbilii in naso est grandis Papista sepultus, 2 tantum animae cujus ambulat in latebris. DE BAVIANO. E14_78 v.1 Traductum in nostro nego te, Baviane, libello, 2 hoc mecum caveae et tota theatra negant. 3 Nam nebulis tantum tectus crassisque sacrisque es, 4 ipsi ut te nequeant cernere Lynciadae. DE DELRIO. E14_79 v.1 Hispanum nomen, proles Saracenica, Delri 2 "Deliro" si te posse bonum esse puto. AD VALENTINUM WEIRICHTIUM. E14_80 v.1 Quartus hic et decimus Weinrichia corda salutat 2 oblitusne diu tam liber iste sui est ? 3 Scilicet exhaeres vigil, et sine corpore larva est 4 Weinrichii cum non vult meminisse sui. 5 Ergo igitur censere potes cur carmina non sint 6 hactenus excepit quae liber iste, bona, 7 verum utinam de te possent non seria dici, 8 hic demum non est salsum Epigramma, pater. 9 Sed tamen a sale si non quit liber iste probari, 10 a studio vestri nominis, albus erit. 11 Weinrichi nomen, nomen mihi numinis instar, 12 de te cum incipio dicere, me haut capio. 13 Monstrabunt non verba fidem, sed facta loquelas, 14 hei mihi cur olim ? Nunc volo, net valeo. 15 Sed valeo, Pater, atque volo, me dicere, factum est : 16 tenta aliqua si res credere dura tibi est. AD EUNDEM. E14_81 v.1 Commendas mihi liberos tuos : quid ? 2 Commendas mihi me, tibique natos. IN QUEMDAM.

220

E14_82 v.1 Sacra pater doctus, cycli septemplicis ambit, 2 et titulos dum sit porro magister, habet. 3 Septenas cycli spernit quoque mobilis artes, 4 et fieri, Bavia fronde, poeta cupit ; 5 o caput helleboris albo nigroque locandum, 6 quanta adeo es factus cum ambitione asinus ! DE PLUMPA. E14_83 v.1 Non parere mulas Fama perperam gannit : 2 nam Plumpa genita est et parit sine ostento. AD LECTOREM. E14_84 v.1 Ter quintus liber ambit umbilicos, 2 in duris cubat auribus, legendo 3 si quis tot rigidos hiat trientes, 4 assem ponere nolo, ni gemellum. 5 Heredi caveo, mihique functo. 6 Nam pars dimidia est ei dicanda, 7 pars est altera pro meo sepulcro. AD ANTISAPUM. E14_85 v.1 Cum conviveris misero jejunior Iro 2 hora tibi mensam tollere quarta nequit. 3 Quid miser es laute lentaque famem cruce vexas ? 4 Lente cenari lens negat, Antisape. AD SCIOPPUM. E14_86 v.1 Nihil est, Scioppe, quod deinde triceris, 2 quaesita libris crux <meis> tibi parta est. (vers lacuneux ?) AD PONTICUM. E14_87 v.1 Lascivire meos qui clamas, Pontice, libros, 2 et quamdam nostris mentulam inesse jocis. 3 Objicis hoc quod nec virgo convicta negare 4 nec nimia vates ambitione velit. 5 At si cui nemo est hortis Ityphallus apertis, 6 fructus depereunt atque oleum atque opera. AD TERENRIUM. E14_88 v.1 Vinum quod fuerat factum est mera Galla, Terenti, 2 laudavit postquam carmine Billovius. EPITAPHIUM GNIFONIS.

221

E14_89 v.1 Invidiam nasi majoris in Orbiliano 2 non potuit Gnifon ferre, ideo interiit. DE VESTITU ORBILII. E14_90 v.1 Grammatico quicquid Clotho depectit ab hirco, 2 inde coli ducunt stamina Tisiphones. 3 Netque politque Harpya, et vestem e stamine format, 4 grammatice ornatum hac quis neget Orbilium ? AD PHRYGEM. E14_91 v.1 Tempora nen tantum salsis nocuere poetis, 2 insulsi quantum, Phryx, nocuere coci. 3 Hos pingui medico dum pharmacopola, tenentes 4 sanifici vendit pulveris induvias, 5 convaluere aegri : duros qui corpora servant 6 interea faciunt caedem avidam ingeniis. DE ARINO PRODIGO. E14_92 v.1 Exheredavit se conturbator Arinus, 2 hunc intestato excedere prodigium est. DE LILIO. E14_93 v.1 Felicem dicit se Lilius, ardua numquam 2 carmina Lucani quod legere institerit. 3 Credere non possum cum prorsam expendo Gyraldi, 4 carmina cum inspicio, nil mage credibile est. IN IOS. CASTALIONEM. E14_94 v.1 Quo servus ore sit locutus Annaei, 2 hoc se Latine posse qui loqui exoptat 3 Castalio ; factum quod habet, illud exoptat, 4 mancipia habebat barbara, ut puto, Hispanus. DE EPIGRAMMATIS. E14_95 v.1 Ut multum tria quottidie si Epigrammata condam, 2 lectori puto me posse satisfacere. 3 At vigil huic instat ; si non sint plura, nepotes 4 e natis modo non posse videre libris. 5 Dulce tamen nimis est placido lectore fruentem, 6 pro patre jucundum poscere nomen avi. 7 Ignosces igitur, lector bone, posteritati, 8 cujus nunc nostro nomine res agitur.

222

DE ANDRAGORA. E14_96 v.1 Ordine quodque suo scripsit medicamen Amillo, 2 atque adeo omne suis viribus, Andragoras. 3 Interiit tamen aeger, at hoc qua denique causa ? 4 Antidotis tunicae carmina erant Bavil4. DE OLLO. E14_97 v.1 Obliviosus Ollus esse censetur 2 quod lecta carmina horulae ante quadrantem 3 alio triente repperire non possit ; 4 obliviosus an sit Ollus ignoro, 5 gulosus esse mihi videtur, et verum est. AD LECTOREM. E14_98 v.1 Cras legere ut serum est, ita heri legisse supinum, 2 si sapis haec hodie semper, amice, lege.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XV.

AD LECTOREM. E15_01 v.1 Signa liturarum dum spernis plurima, lector, 2 praeteriit libri pars fatui melior. AD EUNDEM. E15_02 v.1 Quod fatuum dixi, lector, ne impinge libello, 2 hoc faciunt multo pro sale saepe Coci. AD EUNDEM. E15_03 v.1 Salvo carmine disputare foedas 2 quemquam quisquilias Magistricantum, 3 scopis verrere lector, aureis est 4 purgamenta Loiolum Cloacae.

223

AD ORBILIUM. E15_04 v.1 Lectis quattuor et decem libellis 2 quid taetrum spuis, Orbili, venenum ? 3 Non sunt quattuor et decem libelli 4 sed sunt quattuor et decem berylli, 5 non sunt quattuor et decem papyri ; 6 sed sunt quattuor et decem saphiri. 7 Chartas quattuor et decem putabis ? 8 Sagdas quattuor et decem putabunt, 9 non vos sed bene candidi legentes. 10 Hui, dicis, lapides perinde duros 11 ut sunt carmina cum suo poeta ! 12 Verum mollicule et parum severe, 13 princeps Helluo, Beta Combibonum, 14 queis te visceribus probabis esse 15 cui bilis, nisi maximos molares, 16 per nullos pote considere libros ? 17 Qui cum sint lapis atque petra pumex 18 vostris spongia sunt tamen magistris, 19 qua delentur imagines notarum 20 scriptura horribili in Schola patratae, 21 queis vestrae seges aestimatur aulae, 22 o saxicerebrum atque ferriventre, 23 o durilaterum genus, Magistros ! AD SCALIGERUM, DE SANGA. E15_05 v.1 Nil modo de Sanga sperandum est, Scaliger, Ocno, 2 fune nisi ut roso pendeat ex epulis. AD ORBILIUM INCLINATOREM. E15_06 v.1 Barbarus esse negas et clunes disseris uncos, 2 quid fueris si stent, Orbile, discipuli ? AD PRIOREM. E15_07 v.1 Quod Croesi, Licinique, Claudiique, 2 optasti cumulos tibi ; minutum est, 3 quod Carthago tuum timere vernam 4 Alpes Annibale obtinente, possit ; 5 est perpaullum aliquid nimisque curtum, 6 si perpendere nostra vota malis, 7 optem tot tibi ego, prior, Philippos, 8 clunes Orbilius quot expolivit. DE VOCE, ‘INTRO’, ULTIMA BREVIA SE POSITA. E15_08 v.1 "Intro", ultima vidisse syllaba curta

224

2 ubi dicam, Aper, quaeris ? Cerebro in OrbillI. DE BISSOVIO AD ADAMIUM. E15_09 v.1 Carmina dictantem non mirer, Adame ? Legentem 2 Bissovium mirer, spongia cui cerebrum est ? AD SCIOPPUM. E15_10 v.1 Nil, Scoppe, fingi tam malum potest ; pejor 2 quin tu unus exstes ! At quod est, (dolor) : verum 3 qui dicet esse, mentietur in Scoppum ; 4 quod es, Scioppe, nequis id esse, "Germanus". DE VACERRA. E15_11 v.1 Heri poeta cum foret salutatus 2 praefatione despuebat hoc longa : 3 hodie Vacerra laurea caput serta 4 venum propinat omnibus : modo quaeris 5 quo fiat isthuc ? Somnians Bilum vidit. AD PAPILUM. E15_12 v.1 Annulus amissus convivantum est mihi furto, 2 dulce meae vitae, Papile, Mnemosynon. 3 Te tacitis omnes designant vocibus, et sunt 4 pallentem primo qui faciant digito. 5 Si reus es, fecisse nega. Jurare voles ? Non. 6 Sic affirmabis : parte es utraque reus. IN SACRUM. E15_13 v.1 Seu vis seu non vis patre Sacrifico editus es tu, 2 vel solo matris nomine qui sacer es.

IN AMPHITHEATRUM IESUITICUM. E15_14 v.1 Spectaculum videre qui potest Clari, 2 spectare culum est Lojoliticum dignus. DE ORBILIO PHILOSOPHO. E15_15 v.1 Nil Cynicorum olidae sordes ; nil pulla Cratetis 2 Diogenis nihil est horrida pauperies. 3 Invenit sectam longe et late probiorem, 4 Orbilius vates cui pater est ; Onicam.

225

DE SE. E15_16 v.1 Magnanimis poteram Stiliconem inflare coturnis 2 Thebanosque alta frangere voce rogos. 3 Nec rudis Aeneas nostrum considat in orbem 4 si vigilem, Teuto, carmina magna juvent. 5 Sed teneri versus grandem duxere poetam, 6 crescit in hos facilis pagina quoque die. 7 Si juvat Aeneae vacuos descensus Avernos, 8 vel cinis, ingrato Caesare, Pharsalicus. 9 Vel geminum ante rogum germana cacumina flammae, 10 contra fata sacra jungere voce potes, 11 inter anus lauros proavo cum cimice pugna, 12 me comedi a lento saepe legente juvat. DE SCALIGERO. E15_17 v.1 Scaligerum Arabico mirum est sermone locutum, 2 qui loquitur nobis quottidie Athanato ? DE EODEM. E15_18 v.1 Nil aevo ereptum, quod non tu, Scaliger, aevo 2 reddideris, rapiat quid tibi, scire queo. AD I. MEURSIUM. E15_19 v.1 Meursi candide, quem suum nepotem 2 quibat Scaligeri vocare proles : 3 ni tu Scaligeros tuos tueris 4 saeva pestilitatis a cohorte, 5 cujus signifer est Scioppus ambro 6 sangisco faciente ei secundas ; 7 famae te puto propriae nepotem. AD MANES H. PUTSCHII. E15_20 v.1 Putschiaci manes ; BarthI dolor ; hoc ego vestris 2 tus invergo volens, hocque merum, inferiis. 3 Ut quod de vestra Parcis aetate recisum est, 4 addatur vitae Barthiadae juvenis. 5 Sic lucretur uterque, nihil deperdat uterque, 6 unio ita hic duplex perpetuum fuerit. AD TEMPUS DE SCALIGERO. E15_21 v.1 O fuga perennis, orba, cum semel lapsa es, 2 reversionis, aevitatis o torrens 3 paullum morare, scandit hic senex currum ;

226

4 sed jam audiisti, jam vola orbem in aeternum, 5 in te redibis semper, hunc senem gestans, 6 atque ubi memoria longa debiles sensus 7 rapace vincet ut arduum rota fulmen, 8 semper orietur, atque conscius fati 9 vates vigebit, qui perire caelestes 10 non posse libros occinet Deum genti : 11 quo vindicante Scala floreat semper, 12 et invidorum pereat ordo latronum. AD SCALIGERUM DE HEINSIO. E15_22 v.1 Tantum HeinsI libris debes, tua gesta canentis, 2 quantum orbis debet, Scaliger, iste tibi. 3 Majus utroque nihil possis laudare : poeta 4 solus se est dignus Scaliger Heinsiades. DE HEINSII ET BAUDII VERSIBUS. E15_23 v.1 Divinae saecli volucres, ultricia quorum 2 fulmina remigiis caelo descendere certant. 3 Ut stipulae exsangues captis urantur ab agris 4 Heinsiadis grave Epos, BaudIque ultoris iambi, 5 vos facitis vivum, nulla Phoenica senilem 6 usturum casia nidum, cui Juppiter ipse 7 aeternum imperium in volucres concessit Olympi, 8 suavibus ut modulis Heroum Augusta canentes 9 nomina, participes Scalae vigeatis amati. 10 Ite viri comites, fumosque excedite Terrae, 11 trans spatia alta polorum, intra Pallatia caeli, 12 aeternum Ambrosiae florem gustate, nefasque 13 mortis ab ingenuo divum defendite nato. 14 Stirps aequaeva Diis, dum laudibus ipse suis dat, 15 subtrabit a nebulis se Scaliger : ite professi 16 Divini laudes longum scriptoris in aevum. 17 Interea Vigilis si quid pia carmina possunt 18 cum super aeternae Ramos Vigil arboris ultrix 19 barbariae impurae, volucris longaeva, sedebit, 20 victoris vos dia aevo mens tradet aperto, 21 exsortes tumuli, vestro ut quoque victor honore, 22 ipse Deum in sedes, contempta morte penetret. EX EURIPIDE, ‘ω δόξα δόξα’, etc. E15_24 v.1 O gloriosa gloria, incassum tumeas, 2 quot vana saecla dejicis mortalium ! 3 Nihili ut videri maximi queant sibi. DE OLLA. E15_25 v.1 Quinquaginta una complevit nocte puellas 2 uno contentas se, Amphitryoniades.

227

3 Quinquaginta unam complere an noctibus Ollam, 4 quinquaginta ausint Amphitryoniadae 5 nescio, Sancta, Fides, ita me juvet Endoperatrix, 6 atque ita atroce habeat me Olla petulca odio. AD LECTOREM. E15_26 v.1 An venalem habeam librum, quid, amice, requiris ? 2 Emisti, gratis si capis, atque legis. DE ORBILIO. E15_27 v.1 Orbilio multum lector debebit, amico 2 si quis forte meos inspicit ore jocos. 3 Numquam eum ego video quin salsum epigramma libellos 4 augeat, et nugis crescat amica seges. AD SCOPPIUM. E15_28 v.1 Immensa longi temporis vides, Scoppi, 2 quam sit ruina ? Perpetem hancce pendebis 3 nisi resipisces : optat hoc tibi victor. DE EPIGRAMMATIS. E15_29 v.1 Pauci salsum Epigramma condiderunt 2 inde a tempore Martialis ipso, 3 qui nullum ingenio parem poetam 4 nutante stabili, vel occidente 5 Roma vidit : id omnibus fatendum est. 6 Hos lux ingenii fovebat alba, 7 sed lux deficiebat a loquela, 8 dicendi faciles perita rerum 9 saepe inventio debiles morata est. 10 Luces jungere qui duas laborat 11 victori tenebras tuo refuta 12 claro carmine mactitande lector.

DE ERUCO ORBO. E15_30 v.1 Sesamo rigentes, et papavere sparsas 2 mittit placentas Appianus Eruco, 3 cui dena decies messis exedit calvam, 4 has ille glutit interim, atque signandis 5 humente tabulis semper imminet gemma, 6 res Clinicorum crescit, hic gulae aegrotat, 7 perit Appianus, ora lingit Erucus. IN SOLUM.

228

E15_31 v.1 Non comes Entelli, cur non conviva Bimalchi est, 2 cur pila nostra Solo est prodiga ? Ne faciat. 3 Cur cavet angue Solus formosas cautior ? Et nec 4 lusca Cybela Solo est sat mala ? Ne faciat. 5 Balnea cur, thermas, Solus et fora vitat et umbras ? 6 Cur medio fervet frigore ? Ne faciat. 7 Cur, cane cum resonant agri Jovis ; unus in algu est ? 8 Friget et elanguet sidere ? Ne faciat. 9 Ridiculum est, Sole, te facere omnia posse, patique 10 omnia cum facias, ne, Sole, quid facias. DE TAURO. E15_32 v.1 Vorat Catullam Taurus, et Lupum accusat 2 vulpis sororis, parricida re vera est. AD I. A. THUANUM. E15_33 v.1 Qui gesta magna principis boni condis, 2 caute, Thuane marmor horridum enabis ; 3 periculosum est quippe facinus in paucis 4 laudare Regem, qui bonus siet, quemquam. AD PAUSIPILAM. E15_34 v.1 Quid mentis mihi sit cum tu amplectenda ? Fuit quod 2 Phoebo amplectenti Daphnida, Pausipila. IN GALLICUM. E15_35 v.1 Omnia quae dicis ipsam rem, Gallice, credi 2 vis, simulare aliquid non, ais, esse tuum : 3 credimus hoc merito, verissime ita omnia dicta 4 mentiris, prorsus, Gallice, ne simules. AD LECTOREM. E15_36 v.1 Disticha rara vides ? Nec enim est tibi victor Owenus, 2 Germanus properat Britto ubi praecipitat. 3 Disticha crebra vides ? Nec enim vigil est Blovianus, 4 incedit victor, serpit ubi Blovius. IN ORBILIUM ET CAETEROS. E15_37 v.1 Orbilium salvere jubes qua fronte magistrum ? 2 Qua vatem dicis, Pontice, Bissovium, 3 Bissovium qua fronte potes laudare poetam ? 4 Qua criticum dicas fronte Scioppiadem. 5 Fronte Scioppiaden Criticum qua dicere possis ?

229

6 Qua possis hominem dicere Stoicidam. 7 Stoicidam possis hominem qua dicere fronte ? 8 Pontice durus homo es, qua nisi marmorea ? AD LECTOREM. E15_38 v.1 Cur te carmine differam jocoso 2 lector quaeris amice ? Judicabis. DE SCIOPPO. E15_39 v.1 Cum sint peracti paginis mihi centum 2 hiant Scioppus, et Bonarscius fures. 3 Lapidem cavabit gutta, spongiam implebit.

AD ADAMIUM. E15_40 v.1 Quod te adeo lente quem gestem in pectore toto 2 alloquar, est, Adami, nosse operae pretium. 3 Nondum omnis periit cum Stoa Sanga cohorte, 4 tu mihi nasceris pessum ubi Sangae ierint. DE SANGA. E15_41 v.1 Lixa fuit quondam, nunc est Thraso Sanga secutor, 2 quae coxit quondam lixa, Thraso hoc modo edit. AD IOVIANUM. E15_42 v.1 Antipodas spectare cupis si fors, Joviane, 2 inversis, nostris sub pedibus, pedibus. 3 Scandere te Orbilii nasum, Joviane, jubebo, 4 adverso cernes podice ibi ire nates. DE ANTISAPO. E15_43 v.1 Quicumque quicquid aut omittet aut dicet, 2 Antisapus omni huic im minebit in puncto, 3 meliusque dicet scire, tale non esse : 4 unum ille nescit, cetera omnia ingenti 5 lurcatus oestro est, unum in omnibus perdit, 6 tam scita docte velle neminem scire. AD LECTOREM. E15_44 v.1 Excetras pote quindecim domare 2 respira, bone lector, hic legendo : 3 restant Orbiliusque, Bluviusque, 4 Sanga, et Scoppius, et Bonarscianus :

230

5 hui quot monstra, quot impii veneni 6 clamas, prostibula ! Ah, taceto, lector, 7 nemo horum caput umquam habere dictus ! 8 Ne tu plura putes, nisi ipse nullum. TUMULUS IOS. SCALIGERI. E15_45 v.1 Scaliger hic posuit deducta corpora mente : 2 relliquias caeli, terra habet hoc tumulo ! EPITAPHIUM SCIOPPII PATRIS. E15_46 v.1 Hic vespillo jacet, lictorum hic regia nactus 2 sceptra : nefas obiens quale patrarit, habe ! 3 Omnia qui in vita lictorum nomina norat, 4 natum esse audivit patricium, et periit. AD BISTOVIUM. E15_47 v.1 Scribendo dicunt, Bilo, te desistere : tantum 2 ingrato vati quid meruere Coci ? 3 Gens hominum generi toti bona jura ministrans, 4 fumoso vatum praecipue generi ? AD EUNDEM. E15_48 v.1 Scribe, Culina vocat, Crocus, et bona tura deorum, 2 et scombri, et tunicae prodiga gens Piperis. 3 Totum hominum scriptis genus exambire valebis, 4 ut sis perpetuus tector Aromaticus. DE EODEM. E15_49 v.1 Ut sunt distincto doctores ordine noti ; 2 quaerebant : qualis doctor hic est Bluvius ? 3 Hi medicum, hi sancto rixantem nomine dicunt, 4 Solus ego dixi juridicum Bluvium ! 5 Carmina magna facit, facit omnia jure poeta, 6 jura ut edat solum, juridicum, ergo puto. DE SCIOPPO. E15_50 v.1 Nil non esuriens facit Scioppus, 2 idem nil saturo facit palato, 3 sed sactum bene quod Scioppus isthic 4 unum vix satur est semel per annum. AD ANTISAPUM.

231

E15_51 v.1 Quod saturum esse nequire hominem Criticumque meo isto 2 viderit in libro, corrigit Antisapus. 3 O hominem excerebrum, fungino de genere unum, 4 Antisape insipiens, quis satur esse potest ? AD LECTOREM. E15_52 v.1 Restat pagina, lector, una curta 2 ut sit pensum hodie mihi aebsolutum, 3 tu poscis nihil, et sinis poetam 4 pigro commori amabilem veterno, 5 dicet nostra tibi dicam Thalia 6 ad strictum ValerI gravis tribunal. 7 Hic parere negas, fugisque mollem 8 praetorem vadimonio vacante ? 9 O lector, malus es, sapis poetam. AD EUNDEM. E15_53 v.1 In curtis pedibusque syllabisque 2 peccantis studium cave, poetae. 3 Hic quae littera te suapte fallit 4 lector, sponte ; nisi sapis cavesque 5 quam sit curta, brevisque, de legente 6 longam condere litteram impetrabit. AD SCIOPPUM. E15_54 v.1 Tecum hominem certare odiis res plena pericli est, 2 nam te ipsum esse homines, Scoppe, putant odium. IN EUNDEM. E15_55 v.1 Stoicidas nisi tu postes ceu destina firmes, 2 dudum omnis lapidum machina corruerit. 3 Et dubitamus adhuc nigrum te dicere Atlantem ? 4 Scoppe, cui incumbat regia Persephonae ?

PUELLAE DICTUM. E15_56 v.1 Barbam adeo horribili cur fingeret histrice natae 2 carmina quaerenti reddidit ista pater. 3 Cum turmae hostiles faciem videre comantem, 4 occupat exsangui pectora nube timor. 5 Omnis ut extemplo fugiat cum principe turma, 6 seta mihi horribilis pro jaculo et gladio est. 7 Filia contra isthaec : fallis, Pater optime, vel te 8 decepit tali carmine salsus homo. 9 Nam tibi me exemplum statuo contraria doctam, 10 investem nemo quam cupiit pueram.

232

11 Barbatam cuncti sectantur sponte, fugamque 12 opposito quamvis histrice, nemo cupit. MULIERIS DICTUM. E15_57 v.1 Jactanti decora alta suae sine compare quondam 2 respondit salse femina casta, viro. 3 Feminei sexus major reverentia barbae est, 4 quam cui tanta crepas carmina, saevus homo. 5 Nam nostra inflectit genua omnis turba virorum, 6 i nunc bellicrepis utere, Barba, logis. DE QUATTUOR INFELICIBUS MATRIBUS. E15_58 v.1 Quattuor in vita matres, sine crimine vitae 2 florentes, gnatas progenuere malas. 3 Ut sua qualibet hac genetrix periisse putetur, 4 exsecrans casti pignora dira tori. 5 Prima in amicitia est sors horrida, namque ea cum sit 6 optima, contemptum pro pietate parit. 7 Altera relligio est fato nimis usa sinistro, 8 quae cum felices divitias peperit. 9 Filia tam felix matrem deglutit, et ex hac 10 vix superest tali mentio digna rogo. 11 Tertia Alethia est, odii non fausta creatrix, 12 per gnatam exstincta est mater, et illa perit. 13 Quartam adeo erecto gliscentem vertice cernens, 14 perfacile agnosco, sit sacra prosperitas. 15 Haec ubi fatali jam proxima facta ruinae est, 16 altior incessu Numen habere cupit. 17 Nascitur hinc matri fatale, Superbia, monstrum, 18 ut pereant uno nomine, vota duo. AD LECTOREM. E15_59 v.1 Recoquere quicquid Urintiusve, Cordusve, 2 sapuere quondam, Urintio nisi hic nostro 3 injuriosum nominarier visum est, 4 Stomachi, mehercle, lector, haud mei est ; ritu 5 plerumque libros quo poeticae larvae 6 hodie parire gestiunt : procul, si quid 7 olet prioris inficetias nasi. 8 Tamen tria istic salsa dicta propino, 9 habuere quondam qui suos sibi auctores. 10 Ignosce, lector, Barthius dedit versus, 11 et indicare vetuit, hic te ego caelo. TUM MISER ES, CUM MERERIS. E15_60 v.1 Frustra aciem oblimat sors aspera mollis ocelli, 2 concutiunt fragilem navim ubi saevae animae. 3 Non miser infelix ; Fortunae flabra secutum

233

4 huc modo et huc constans quem rapuit levitas. 5 Sed miser est, qui cum nigrescunt tempora, mores 6 inficit. In summa, cum malus es, miser es. PLACERE SIBI IN MALITIA. E15_61 v.1 Tranquillum pelagus, semper florentibus undis, 2 nare volens, vitam hanc desere : fluctivagae est. 3 Si rapuit te turbo semel, vince aequora nando ; 4 non potes ? Invitus, quod potes, hunc sequere. 5 Error ubi invitum traxit malesuadus, in hujus 6 consentire nefas grande, puta imperium ! 7 Disperiit, qui cum male se fecisse fatetur, 8 interno accusans se sibi teste placet. ABUTOR UT UTAR. E15_62 v.1 Grandia, quis, (dicis) qui carmina condis inepta 2 non, vigil, hic levi sis reus ingenii ? 3 Sunt, fateor, quaedam tanta gravitate canenda, 4 ut possint Stoo dicta placere seni. 5 Verum ego nunc salibus cupidus, bone lector, abutor, 6 discam uti versiculis uti, ubi fiet opus. NASCIMUR ET MORIMUR. E15_63 v.1 Nascimur et morimur, quod temporis inter utrumque est, 2 mortuus et natus, nescit is, iste timet. VITA VIA. E15_64 v.1 Vita via est : quid in anfractu secedis ineptos ? 2 Hoc age, perge, vola, nox venit, hora perit. AD SE IPSUM. E15_65 v.1 Supplicium Stoae debes vigil istud, in ejus 2 dogmata quod penetrat pagina salsa pedem. 3 Hoc scio sed lepidi me Epigrammatis ultio tantum 4 delectat : scribam Stoicus et patiar. AD LEGENTEM. E15_66 v.1 Si praeterire carmen arduum mavis 2 vidisse te obliviscere : ipse censebo 3 id cogitasse, non notasse me in librum. DE LICINO.

234

E15_67 v.1 Nil fecit Licinus decem per annos 2 quam quod risit, et aridis cachinnis 3 insulsis salibus jocoque turpi 4 diduxit labra ad aurium pericla : 5 istos si Licinus decem per annos 6 visisset, sapientior fuisset. AD OPPIANAM. E15_68 v.1 Ploret si sapit, Oppiana, ploret, 2 ploret sic decet, Oppiana, ploret, 3 hoc censent grave porticus magistri 4 ut sit casta, pudica, docta, culta, 5 ut sit candida, pulchra, sit venusta, 6 ploret, si sait, Oppiana, ploret : 7 verum id lumine, si potest, utroque. AD LECTOREM. E15_69 v.1 Cessare, lector, me jubes, vetant libri, 2 ter quinque : tantos qui, poeta, patravit, 3 cessare non jam sine piaculo possit. 4 Fieri legendum nil satis potest vobis. DE INVIDO. E15_70 v.1 Nil non Invidus exigit, periclum 2 usque ad perspicuum unguis excavati, 3 hunc malim mihi quam rudes legentes. 4 Qui cum se misero imputant poetae, 5 quam crassum semel exlegant libellum, 6 laudabunt potius ; dolosa res est : 7 si quem non legis, approba ; poetae 8 fecisti satis, et vocare lector. DE BAVIO. E15_71 v.1 Non legi Bavium nisi id et semel, et male ; dicis, 2 quem culpas jus est bis, vigil, exlegere. 3 Bis legam ego Bavium, visum male quem semel, usque 4 nauseo ? Laudabo, lector, eum potius. DE TESTILI. E15_72 v.1 Castam Testilin esse credo in imo 2 non est in capite illa ; nam cerebre 3 scortatur Lupa, cui caput tacendis 4 ultro testibus incipit vocari. AD POLLICAM.

235

E15_73 v.1 Sol licet alta obeat duodenis signa figuris, 2 in cancro tecum, Pollica, semper agit. IN NATALEM ORBILII, AD M. ORRUM. E15_74 v.1 Vivum hodie Orbilium, si vis, potes, Orre, videre : 2 cras, hodie natus probitet ; accelera. AD ACANTICANUM. E15_75 v.1 Antiqua ut scopulos semper vis verba caveri : 2 verum hodie scopuli sunt scopi Acanticane. IN EFFIGIEM GROTII. E15_76 v.1 Grotius effigie puer hac florebat, amice 2 dic vidisse senem, lector, Aristotelem. AD LICENTEM. E15_77 v.1 Mirum est tot fieri, Licens, poetas, 2 nemo carmina cum legat ; sed omnes 3 aut scribant ea, judicentve facta : 4 res mirabilis est mihi, esse mirum hoc. AD ORBILIUM. E15_78 v.1 Plagosae pater, Orbili, cohortis : 2 quod nunc affero tu boni aestimato, 3 sceptris dignus es omnium magistrum. AD AVARUM. E15_79 v.1 Curre, vola, rape, trude, trahe, aggere, et omnia solus 2 posside ; habe nihil : hic cuncta relinque, et abi. AD LAURUM, SONANTE HOROLOGIO. E15_80 v.1 Hora sonat nunc, Laure ; iterum hanc audire sonantem 2 incertum est : moreris, vive tibi, et propera. VIVENDUM. E15_81 v.1 Bis vixit qui se sensit vixisse : abeundum est, 2 vivite, mors putrem gannit in auriculam.

236

VIVENDUM, SUB EXEMPLO. E15_82 v.1 Hoc quod es, ante fuit genitor tuus : ille quid est jam ? 2 Quod nos, nescimus quando, aliquando erimus. AD TUMULUM H. PUTSCHI. E15_83 v.1 PutschI sepulto facio tibi quod infectum 2 factumque non scis : ipse sed mihi quondam 3 fieri sepulto nesciens sciens opto. DE ORBILIO. E15_84 v.1 Orbilii capitale quis ingenium neget esse ? 2 Omnes discipulos edidicit natibus. DE EIUSDEM DISCIPULIS. E15_85 v.1 Clunibus adversis pugnantem cerne cohortem, 2 his mediator erit nasus ab Orbilio. AD EUNDEM. E15_86 v.1 Tu qui clunibus imperator atris 2 nunc huc discipulos rapis, modo illuc, 3 quae discrimina sint tuis, (pilosum 4 quae possint dare Theseum rubori,) 5 et parvae usque adeo tuae cohortis 6 si nescis natibus, profunditatem 7 omnem isto potes experiri adunco 8 naso ad jugera quindecim, magister. IN ORBILIUM ET SCIOPPUM. E15_87 v.1 Isti est nasulus impio magistro, 2 Lydae thecula myrrhini liquoris, 3 quo sese Charites lubenter ungant, 4 superciliolo Scioppiano 5 nil est deliciosius, magisve 6 dignum quod Veneris gerat puellus. 7 Si haec possint duo convenire, lector, 8 Stoum cernere tu queas Phaonem. 9 Sed nuda nate, non ut ad poetas 10 cum magno solitus Sopho venire. DE ORBILIO. E15_88 v.1 Pedentis leve visium puelli, 2 non est temnere te, Orbili : Scholae quos

237

3 vestrati dare praesides laboras ; 4 tales esse solent Deis prophetae. DE EODEM. E15_89 v.1 Nasillum Orbilius longum tria jugera cornu 2 dicit, habet nullum hic cerebri, paridamae salillum. DE BAVILIO. E15_90 v.1 Bavilium inversa deducere grammata penna, 2 possit ut ipse suos raro apices legere. 3 Non mihi mirorum facinus genus auget, in hoc est 4 nil pro tam lepido ridiculum capite. 5 Litterulis Bavius his utitur, in natibus quas 6 discipulum scribit Orbilius ferulis. AD LECTOREM. E15_91 v.1 Formosus liber ambit umbilicos, 2 tu tantum Genii remitte vestri, 3 ut possit decies legi solutus : 4 nudorum te Epigrammatum patronum 5 palla purpurea poeta donat, 6 si vis femina masculi libelli, 7 lector, carmine dicier pudico. AD BAVILIUM. E15_92 v.1 Mentem omnem in uno si cupis meam verbo, 2 Epigrammata generis arbiter putem cujus 3 tua esse, Bavili : pauculis tibi dicam : 4 a Martiale mortuo nihil tale 5 scriptum esse juro, sancta sic juvet Pallas. DE LIBRO. E15_93 v.1 It liber ad finem : Tardum fateare legendo, 2 ille tamen quovis huc pote abire gradu. DE EODEM. E15_94 v.1 Finis finis adest, io legentes, 2 finem jam dedit ipsemet poeta 3 fini finitimo, modo absque fine 4 finem carmina perditum requirunt, 5 finem im fine requiritis legentes, 6 finis jam nihil est, io legentes.

238

DE POETIS. E15_95 v.1 Hic se Bilbilico parem Cynisco 2 votis fingere maximis laborat, 3 hic vult Virgilii poeta palmam, 4 hic vult cultum elegus Tibullianum, 5 hic quid nescio de sacra cohorte 6 majorum sibi gentium tributum. 7 Ipse istuc mihi de favente Clio 8 exoptem numeris satis venustis. 9 Tantus carmine, tantus ingenI vi 10 sim, quantus sibi Bavius videtur. AD LECTOREM. E15_96 v.1 Cum tria restarent Epigrammata, candide lector, 2 est mihi te viso de triade orta duas. AD IOANN. SEUSSIUM. E15_97 v.1 Quid faciam, o Seussi, magni ducis altera quaeris 2 dextera ? Te colo, me disco, cano, atque abeo. AD LECTOREM. E15_98 v.1 Abire, lector, hic joco mihi dictum est ; 2 tu mihi maneto : muto nunc pedem, libro 3 aptus sequenti dexter est magis laevo.

.../...

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XVI.

AD LECTOREM. E16_01 v.1 Principium lectoris erit, cum fine jocosi, 2 personae non est aptior ordo tuae.

239

3 Quippe caput nostri, bona sit quoque cauda libelli, 4 in medio pereant Orbilus et Bavius. AD LINUM IN VITAM HUMANAM. E16_02 v.1 Centum anni quando, Line, sunt hora una, vel ejus 2 quadrans ? Cum qui tot vixerat, emoritur. AD LECTOREM. E16_03 v.1 Scripsi ego ; tu mea dicta legis : moriemur uterque, 2 quid scripsisse meum melius legisse tuo isto est ? 3 Defuncto forsan qui scripta videbit utroque 4 me credet legisse : meum scripsisse peribit ; 5 te credet scripsisse, tuum legisse peribit ; 6 tu vigil exstiteris, ego sim cui carmina tot jam 7 consecro, lectoris versa, persona, tabella, 8 sic mihi quando faves, ipsum te, lector, adulas, 9 cum te appello poeta, meae sum praeco nitelae. AD SE IPSUM. E16_04 v.1 Loquere aliquando victor, o vigil, tecum : 2 sat est Scioppis temporis datum vostri. 3 Hoc gloriare quod redire quis ad te. 4 O belle vates, ecquid hoc diu factum est, 5 tibi cogitasti quod perinde cedendum 6 vita, atque quoivis alteri, vel ignavo ? 7 Scripsisse, cogitasse, multa, delectat 8 non et juvat te ; cuncta detrahet tecum 9 hora una mortis ; illa vel modo incerta. 10 O Vanitatis summa regna per mundum. 11 Scripsere multi, queis potentior dextram 12 armavit acies flammifulguris pennae. 13 Abiere tandem ; nemo pluries annos 14 repetivit umquam, quod poetice vixit. 15 Quid ergo inanis exigit labor per te 16 ensem potentem ? Sparge debiles versus ; 17 mors sola vincit omnia. O rudis vestri 18 humana natio, quid ineptiis vitam 19 aliis fatigas ? Cura mille cognatis 20 quotidiana non sat ardet aerumnis ? 21 Ultra lacessis impotentiam fortis ? 22 Laboriosa gens colentium Terram 23 quae sis memento ; qui fuere, te monstrant 24 nihil futuram ; perperam fremit tantum 25 vis alta mentis ; corpus ambulat sponte 26 suum ad sepulcrum, patriosque paedores. 27 Cinis ille qui jam pedibus objacet nostris 28 clamat tacendo, dumque non potest, grandi 29 testatur ore ; se fuisse, nos olim 30 vita relicta pulveri sub hastandos. 31 At olim ! Egone praes mihi siem, aut sponsor

240

32 hodie haud futurum, singula potens hora ? 33 Volat hora vitae quaelibet nocens nostrae, 34 nec ultimam rescire quispiam quivit. 35 Abiere cuncti, mille milia exstincti 36 homines fuere : solus ipse, non firmo 37 quid corpore ausim pollicerier vitae 38 mihi meae ? O periculum imminens quovis 39 momento, habeto conscium tui corpus. 40 Scio me hinc abire, sentioque dum dico. 41 Utinam, sed hora constituta, non quovis 42 movenda voto est. Morior, abeo, dum vivo. 43 Sentire possum, promovere divinum est. DE SCIOPPO. E16_05 v.1 Dum methodum in satura demonstrat Scioppia pestis, 2 judicium in Stoa qnaerit, eo ut pereat. AD LECTOREM. E16_06 v.1 Librum vincere te superbe lector, 2 si de te tibi quid placet, fateri 3 nolito : bonus esse qui laborat 4 mores vincere debet is supinos. AD EUNDEM. E16_07 v.1 Male ominatur qui librum vocat longum. 2 Quo longior libellus, hoc magis curta 3 res aestimatur qui breves amat libros. AD EUNDEM. E16_08 v.1 Ut vix quartus habet lector sentire joci vim, 2 unum qui servat tres epigramma necat. AD CHRISTOPH. NICIUM. E16_09 v.1 Qui nive candidior Nici, qui veste ligustri es, 2 dic mihi cur piceo crine tegare caput ? 3 Ne pereat cerebri nix alba nitentis, amico 4 occiput amplexu pix tibi nigra tegit. DE GLYCERE. E16_10 v.1 Crispa quod est Glycere tumido se schemate vendit : 2 quid faciet calvo vertice ? Emet alium. AD LECTOREM.

241

E16_11 v.1 Si properum accusas, tactum est epigrammatis ulcus, 2 septenum decies hoc hodie facio. 3 Lector, amas frontem ? Mihi credere nolle fatere ; 4 quae relego dico carmina me facere. 5 Sic quoque res propera est : verum complere libellos 6 festino, sic tu pellege ; sic sapient. AD OPPIANAM. E16_12 v.1 Ego basiare te, Oppiana, cur nolim 2 lacrimans, requiris, ejulansque, ploransque ? 3 Ne lacrimari, et ejulare ; plorare 4 cessare sit necesse te mea causa. DE EADEM. E16_13 v.1 Plorantem si quis fors basiat Oppilianam, 2 officiens lacrimis officiosus homo est. DE EADEM. E16_14 v.1 Tam suaviter plorare quae soles semper, 2 dic, Oppiana, quam venustule rides ? 3 Verniliter putamus atque jucunde : 4 sed tu illud hercle, credo, nuspiam experta es. DE OLLO. E16_15 v.1 Pes pede si premitur moecham vocat Ollus amicam, 2 stupravit certe calcibus Ollus eam. DE OTHONE IMP. E16_16 v.1 Mollis Otho periit ferrum cum stringeret in se, 2 cum rupit ferro pectora, vir periit.

DE BAVILIO. E16_17 v.1 Auratum, Bavili, quis te neget esse ; veruto 2 ex auro cinctum tam bene ? Nempe Cocum. DE EODEM. E16_18 v.1 In terra comes iste quod cubile 2 condat saepe sibi, ultimus nepotum 3 telluris, Libycum sapit Gigantem ; 4 Leydam, censeo, ne bitas, Bavilli,

242

5 si te viderit Heinsius, peristi. AD SCOPPUM. E16_19 v.1 Dudum, Scoppe, facis nihil paternum. 2 Praefectura vacat modo haec, modo illa 3 lictorum ; in titulo jacente vobis ; 4 jamdudum decuit decem sepultos 5 longos frangere, te bibente, torques ; 6 vir clarissime, quo decet favente, 7 praefectos titulo frui Gradivo. 8 Vir Clarissime, seu parente prorsus 9 cum tot torquibus ardide helluato 10 vis illustris haberier, Scioppe. AD D. HEINSIUM. E16_20 v.1 Lernaeam ferro et flamma qui contudit Hydram, 2 vincitur Alcides Heinsiadae titulis. 3 Illustrem e lustris trahere in sacra tela diei, 4 res longe magis est ardua, Torquivorum. DE SCOPPIO. E16_21 v.1 Auratus qui tam cito eques sit Scoppius, haud est 2 mirum adeo, auritus qui fuit antea equus. AD EUNDEM. E16_22 v.1 Burdonesque asinosque, cur, Scioppe, 2 dicam te facere ; enecare factos ? 3 Vespillo cupis esse cum Bonarsco, 4 qui caesos, gladiator, unco adunco 5 saevitas trahit illa per theatra, 6 quae tot struxit honoribus polita, 7 ut jam pendeat ipse, quo secutor 8 victores cupiat ciere priscos. 9 Vespillo cupis esse cum Bonarsco 10 burdonumque, canumque ; sed sepulto 11 fas est te incipere a tuo Bonarsco. AD EPIGRAMMATA. E16_23 v.1 Dum juvat et fas est juveniles ludite versus, 2 canum habeat sero Stoa caput gravitas. 3 Ite puellares, vigilis victoria, pugnae, 4 arma super ValerI figite sacra tholum. 5 Hoc aliquis vostro quondam accinet ultor honori ; 6 a ValerI tenet haec tempore regna vigil.

243

DE SE. E16_24 v.1 Quod me Romulidum inseram cohorti 2 nec vatum morer orsa Teutonorum, 3 non spernit joca nostra Martialis 4 saevo, Roma, supercilI nec arcu. 5 Unum est quod morer, at mihi dolosa 6 objectum ratione ; Martialem 7 fracto quod vigil insequar Phalaeco, 8 qui bis claudicat aut ter in supremo. 9 Censores juveni hoc suo remittant 10 non haec tempore condidit profosso 11 puras lautitias, subire quondam 12 Veronam voluit suos libellos, 13 unde est regula fracta, quam volebat 14 custodire, ratamque sustinere : 15 ni sic scribere maluisset olim, 16 nunc non scriberet, arbitror, Catullus. IN CENSOREM SCABIOSUM. E16_25 v.1 Pergraecatori te litem indicere versui, 2 pergallantem ; hoc est, Stoice, de scabie. AD LECTOREM. E16_26 v.1 Unum addo ingenti quoties epigramma cohorti, 2 pugnandum toties, lector amice, tibi est. 3 Sed tibi ab hostili servit data tessera dextra, 4 vae tibi si vincis : tessera nostra tua est. AD EUNDEM. E16_27 v.1 Extreme nisi Bavus es, vel ipso 2 Bavo stultior, inquiete lector, 3 quid quaeram te ubi adulor, hinc doceris 4 quod me carmina ponere ante dixi 5 te componere. Sic poeticaris.

IN RABULAM. E16_28 v.1 In collo cui pendeant, spadoni, 2 ni jus testiculis suum negetur ; 3 suetis permolere omnium maritas, 4 castrato male vate volt triumphum ; 5 exemplum sibi nec videt cavendum : 6 mollis Rabula, sicne te merentem 7 insultare putas viro innocenti ? 8 Excisis tibi fratribus luendum hoc : 9 seu sis seu spado nolis esse ; dudum es, 10 qui tot, perfide, mentulas vorasti,

244

11 omento quibus in tuo relictis 12 prodit semiviro poeta libro. DE MARTIALE EXSECTO. E16_29 v.1 Quid castrare juvat virum potentum ? 2 Ascylton poterant amare paucae, 3 grandi pondere, nempe fastuosum, 4 vulgares oboli aestimantem amicas. 5 Et res digna erat illa Jesuitis, 6 quos pleno juvat ore devorare, 7 quicquid magnificum vident vocari. 8 Nunc mundus cupit omnis hunc Gnithona. 9 Sic falcem in propriam tulere messem, 10 gens improvida Loiocolentum. DE MACRO. E16_30 v.1 Cum Macer obsonat, taetrum, et furiale tuetur, 2 cum vorat, hoc nemo est salsior et levior. 3 Fronte cavet Stoa Cynicos Macer iste epulones, 4 nemo obsonatum vilius ire potest. AD OVINUM, DE TOLLO. E16_31 v.1 Emendat tabulas quoties accedis ad aegrum, 2 teque rogat nomen, Tollus, Ovine, tuum : 3 stultus es et dicis : haeredem scriptitat iste 4 non sibi te, sed se Tollus, Ovine, tibi. IN EPIGRAMMATA OWENI. E16_32 v.1 Rite poetescis, lector, Chalcenteros ut sis 2 vatem ni censes grammaticum esse Owenum. AD NICOLEUM. E16_33 v.1 Scribis 'Ni' modo, coleis relictis 2 hoc fecit male provido maritus. IN SOPHISTAS. E16_34 v.1 Omnia vana canunt nil verum exstare, Sophistae, 2 ipsi sunt vani, vana vel est ubi lex ? 3 Quod si non vani, rebus quis inesse probabit ? 4 Vane tua vere lege Sophista peris. DE TONGILIONE.

245

E16_35 v.1 Fratres Tongilion habens Achillis 2 secum desidet, ut Caballo Epei. 3 Fratres quisquis habet pares Achillis 4 nec quod mol<li> Ithaco dedere divi 5 fratres non habet ille, sed sorores. DE ORBILIO. E16_36 v.1 Orbilius, naso suppacto Februa solvit, 2 dyssenteria cessit ut sua e schola. AD ARIMICUM. E16_37 v.1 Ad calidam scribis quod carmen, Arimice, ceram : 2 horrebit latices, ignem ut amare queat. DE ORBILIO. E16_38 v.1 Vivum atavi nasum Orbilius deprendit in hirci 2 pene ; ego nunc herbam do tibi, Pythagora. AD CARRIONEM. E16_39 v.1 Salsa tua esse putem quam carmina, Carrio, quaeris ? 2 Octiduum bibet haec cum leget, Orbilius. AD SCORPIONEM. E16_40 v.1 Cum pedibus tibires est digna Scorpio ; dignus 2 qui nulla es prorsus re nisi compedibus. DE SCIOPPO. E16_41 v.1 Socratis ut Scoppus queat iste imitator haberi, 2 exemplo Actaei carcerem init Venetum. 3 Nil nocet hic celerem non exambisse cicutam, 4 Germanae restis pocula lenta bibet. AD EUNDEM. E16_42 v.1 Pendere votum quod tuum, Nepa, scimus : 2 sed Italo pendere te volebamus 3 in orbe potius ; Urbis ut tuae civis 4 in luce posses esse perpetim rerum : 5 inlustris Heros, natus, altus in lustris. FESTINA LENTE.

246

E16_43 v.1 Quicquid agis, propera, dubiam mors gannit in aurem : 2 terminus expulso jam Jove, templa tenet. 3 Sed tamen ut properans, quod ages, age, constet ut actum, 4 omnia ne faciens nil penitus facias. DE SCIOPPIO. E16_44 v.1 Postquam omnem e fumo BaronI vixisse culinam, 2 conjector docti Scoppius ingenii 3 cognovit : bibitum ante, suo vivente patrono, 4 vendere fumum Italis institit, exsul ita est. AD PONTIAM. E16_45 v.1 Qui te, Pontia, dixit imminutam 2 ex quo nomen habere virginale 3 desiisti, lepidum tibi et jocosum, 4 falsum dixit Arnutius profecto. 5 Namque a tempore tam tibi beato, 6 bis es virgine crassior puella.

DE SCIOPPO IN GERMANIAE. E16_46 v.1 Profecit bonus aedepol Scioppus 2 BaronI, bene, prodita culina : 3 illic vix poterat satis mereri 4 fumi, quottidianum in usum, at isthic 5 flammas perpetuas potest mereri. HISTORIA. E16_47 v.1 Hesterna mihi vesper a rubente 2 mala Pilpius obvius, prehensa, 3 in jus auricula vocabat, ut me 4 praetori vadimonium Terento 5 debentem, populus notarit omnis. 6 Nunc isto mihi mane non rubente 7 sed pallente gena obvius rogavit, 8 ne se desererem, malam atque magnam 9 passum ignominiam, cui magister 10 naso excusso alapam dedisset Orrus. 11 Antestatus ego sequor, Terentus 12 damnavit natitergii magistrum, 13 quod naso faceret statim petulco ! AD LECTOREM. E16_48 v.1 Dimidium sine te non est finire libellum, 2 dimidia, lector, parte poeta, fave.

247

IN CRITICUM. E16_49 v.1 Qui futuit cunctos falce et tentigine versus, 2 furum est non vatum grammaticus, Criticus. AD BAVILIUM. E16_50 v.1 Bavili jocose, dabimus hoc tibi nomen, 2 here me audiisti, censeo, perorantem : 3 ut tibi placemus ? Arbitramur argute ; 4 et, hercle, debes, nolis aut velis, nobis 5 palpum, in patente qui tuum decus circo 6 non erubente disputavimus versu : 7 asinum ut putantes pridie Bavum cuncti 8 hodie fateri Regium velint mulum. AD RITTERSHUSIUM ET GRUTERUM. E16_51 v.1 Rittershusiade, et sagax Grytere, 2 Belgarum duo Saxonumque vates, 3 vos, Ceiris rogat, in vicem, architecti, 4 victor, carmine non parum jocoso. 5 Quod vos Barthius allocutus illa est, 6 defuncto sibi ne luendum amico, 7 haeredi siet omnium bonorum. 8 Nam quo tempore Barthius dicata 9 ad plures abiit utrique Ceiri 10 in tutoris erat manu ; nihilque 11 haeredi coquere exedendum habebat. 12 Nec, credo, actio dedicationis 13 heredem pote jure convenire. DE C. BARTHIO. E16_52 v.1 Flos erat annorum, juveniles deseris aestus, 2 ante sed aetatis gloria capta tibi est. 3 Spectator senii florente aetate fuisti, 4 hoc paucis dederunt Numina, jure tibi. DE EODEM. E16_53 v.1 Barthius excessit : victor lamenter ? Inane est 2 o sine <fine> nitens, o sine faece, anima, (vers lacuneux) 3 tene ego lamenter, quae carcere sera soluta es 4 inde profecta illuc, quo quoque ego hinc cupio ? 5 Non fas hoc non fata sinunt, non tu quoque, frater, 6 salve anima ; haec scribens te, Vigil, hinc sequitur. 7 Quod nisi flos vatum cum vestro flore sepultus, 8 Musaeos quisset dilacerare choros. 9 Flos vatum vestro flori, sine more, parentet, 10 nunc Vigil hoc facit ; et, dum facit hoc, sequitur.

248

DE EODEM. E16_54 v.1 Flere juvat adeo luctuque explere dolorem, 2 nil in te quamvis flebile, Amor, fuerit. 3 Vivus Amor BarthI nam tu sine labe vigebas, 4 quis labem flendo, caste, tibi addiderit ? 5 O anima orta polo, nitidissima flamma sine aestu, 6 inque tuo tibimet tota calore vacans. 7 Quis te, gaudentem vera modo luce deorum, 8 turbandam lacrimis judicet esse suis ? 9 Vive anima alba Deo, spernens rude corporis antrum, 10 donec id e terra jusserit ire Deus. 11 Tunc dignus te fiet homo, quem deseris, ex quo 12 orta deis repetit, mens tua sancta, deos. 13 Qui placidum carmen, superis quod es ante professus, 14 ad superos quam te e corpore restituis. 15 Nunc habet in manibus, vivumque amplectitur ignem 16 hoc, Vigil, ut cecinit, te cupide sequitur. 17 Atque uti tres annos te serior exeat ad te, 18 quoque tamen Victor, momine te sequitur. 19 Ut lacrimas oculi nolunt admittere, prorsus 20 in lacrimas totus fluxit uterque tibi. 21 Tu tamen has vestra noli vice habere profusas, 22 tu potius illic hic mea fata fleas. 23 Corporis exuvias felix Amaranthus habebit, 24 adspergent semper flore recente Rosae. 25 Hinc illibati nata est candoris imago, 26 quam vivam in vivo, frater ego, colui. 27 Mortuus es ? Fateor tellus tua membra sepulcro 28 continet ; in nobis mens tua viva manet. 29 Atque ea sit tumulo suprema inscriptio vestro, 30 cetera nec locus his, nec tua volt pietas. 31 "Barthius annorum primo jacet auctor in aestu, 32 mens stat, et aeternum nobile nomen habet." DE EPIGRAMMATIS. E16_55 v.1 Rara licet salsi fiant epigrammata gustus, 2 rarior est tamen his vel male salsa gula. DENASO ORBILII. E16_56 v.1 Tres caelum est ulnas latum in camera Orbiliani 2 nasi ; astra esse putes grammaticam Bavii. DE TARTILLO. E16_57 v.1 Qui sideratum dixit esse Tartillum, 2 jocatus hercle est, nisi Lyaeus est sidus.

249

IN EFFIGIEM PUERI CLYPEATI. E16_58 v.1 Quid, puer infelix, jaculum clypeumque coruscas ? 2 Occidet jaculum te, efferet hic clypeus. IN EFFIGIEM PUERORUM TRIUMFANTUM. E16_59 v.1 Ecce triumphantum spoliis de more potiti, 2 laurea victori dant pueri arma Jovi. 3 Fortia sic animis et duro corpora corde 4 vel puerile potest sors facere opprobrium. DE HOMINIBUS COLUBRIS. E16_60 v.1 Quisque suam secum differt colubram moriturus, 2 post mortem rursum differet hunc colubra. FINIS. E16_61 v.1 Si sapis ultra homines una haec sit regula sancta, 2 fine tuo semper fac tibi principium. EFFIGIES SILENI. E16_62 v.1 Silenum pueri vexant, ubi plenus alumno est, 2 floribus in mediis sors habet imperium. DE ALEA. E16_63 v.1 Alea damnosa est ; cuicumque est optima, laeva est : 2 mors domina infestis imminet huic pedibus. 3 Omnia si donet levis alea, mente cadendum est : 4 pauperies animi maxima deliquium est. AD OLLAM. E16_64 v.1 Rugis arata quae cutem aridam densis, 2 carbone cuncto es atrior, proco Remo 3 te nubturire, quantum habet, precor, frigus ? 4 An, Olla, nescis principem in Remi gente 5 divortium fecisse Carbilum Rugam ? BENEFICIUM. E16_65 v.1 Si bene quid facies, totum obliviscere factum, 2 si bene quid tibi factum, aeterna mente teneto. VERA UBI SINT FALSA.

250

E16_66 v.1 Vera ubi falsa putas ? Mentiri suetus ubi illa 2 protulerit, quae sunt, esse ita nemo putat. MAGISTRATUS. E16_67 v.1 Pompa magistratus nihil est nisi Pyramis alta. 2 Tota, ubi conscendes, umbra tibi interiit. STOICUS. E16_68 v.1 Aut Deus aut lapis est si Stoicus : optimus horum 2 divinus fiet, Sosibiane, lapis. ELOQUENTIA. E16_69 v.1 Nix mera dicendi candens est gloria : quando 2 fit, nitet ; uno eadem liquitur intuitu.

AD PETRONIUM. E16_70 v.1 Factum te subito canis poetam, 2 non credam nisi legero, Petroni. SAPIENTIA ET VOLUPTAS. E16_71 v.1 Cessat ubi Sapientia, ibi regnare Voluptas, 2 Luna uti mendico lumine Solis, habet. ADULATIO. E16_72 v.1 Effodere miserum est quem metalla damnatum, 2 tamen est miserius improbo quem adulari. IN TENDONEM. E16_73 v.1 Nec vir, nec mulier, nec ex utroque 2 neutrius generis figura, Tendo, es. 3 Sed multo mage turpis et nociva 4 creatura Bavillii screantis. IN CATTUM AVARUM AEGROTANTEM. E16_74 v.1 Et medici poscunt, et poscunt pharmacopolae ; 2 si sapis antiquum, Catte, peris potius. EPIGRAMMA ET SATIRA.

251

E16_75 v.1 Quid satura ingenti pertundere crimina vulgi, 2 et chartae damno scribere multa juvat ? 3 Quod rhomphaea minax lato facere haud pote ferro, 4 parvum epigramma brevi, Castrice, patrat acu. EPITAPHIUM INFANTIS. E16_76 v.1 Infans hic jaceo ; narrarem plura : sepultum 2 qui vivens nequii dicere, prodigium est. DE CALLIMACHO. E16_77 v.1 Frustra Hecalen Batti cense fecisse nepotem ; 2 grande poema illi quodque epigramma fuit. EPITAPHIUM PHILOXENI. E16_78 v.1 Cui gula longa gruis fuit, ista Philoxenus urget 2 marmora, ut Aetnaeos Enceladus scopulos. 3 Fulmina magna Gigas ; epotam hic ructat Amystin, 4 plura negant cineres : lector abi aut sities. DE PALLIDIANO. E16_79 v.1 Cuncta tenere cupit, nil discere Pallidianus, 2 aegrotat male ; sed nil dare volt medico. DE STOICIS POETIS. E16_80 v.1 Desipiens aliquid poterit sapientia dici ; 2 carmina cum scribunt Stoicidum pueri. DE NASO ORBILII. E16_81 v.1 Pestilitas saeva est, atque haec foetore fuganda, 2 o nasi silvam incende tuam, Orbilide. AD IOANN. SEUSSIUM DE POETIS. E16_82 v.1 Carmine quem laudari hodie vilissima res est, 2 quis magnum hoc credet quod faciunt Blovii ? 3 Sed tamen a doctis celebrari gloria quaedam est, 4 hos quoque contemnat, Seussi, homo magnanimus. 5 Nam venale genus quicquid facit, omnia sordent : 6 ex quo Erato est aeris vendibilis crepitu. DE EPIGRAMMATE.

252

E16_83 v.1 Unum hoc est longo genus omne poemate pejus, 2 dormitare legens nemo potest facile. DE ORBILIO. E16_84 v.1 Mirum epulum struxit sibimet Caper Orbilianus 2 omnimodis ; naso frontem epulum exhibuit ! AD SCIOPPUM. E16_85 v.1 Cum te patricium, Scioppe, fecit, 2 clemens quam cuperes patrem in culina 3 fecisset tibi ; nam tuum helluando 4 dudum quam fuit ante, perdidisti. AD LECTOREM. E16_86 v.1 Licentiosum in carmine esse me dicis, 2 o lector optime ; tale tu facis carmen 3 qui vivere extra regulam putas salsum. AD BAVILIUM. E16_87 v.1 Jocose Bavili, sic libri ter undeni 2 (tibi) triduanas singuli patrent cenas, 3 nec mense toto prandeasve cenasve, 4 nisi in culina publica, haud tuo sumptu. 5 Tetigisse tam te saepe, tamque festive, 6 ad usque viva comitis intimi omenta, 7 modo paenitere me occipit. Vides toto 8 me tremere corpore : nam modis nimis doctis 9 ulciscier te quisti ab acribus sannis ! 10 Ex quo jocoso tactus es etenim versu, 11 larvale monstrum, crine laureatorum 12 pleno colubrum, noctibus mihi binis 13 somnum fugavit, corneam obdidit portam.

AD POSTERITATEM. E16_88 v.1 O posterorum domina magna saeclorum 2 modo te aurem habere qui negat, rogat, victor : 3 ubi ipse jam non dicet, audias dicta. DE POETIS. E16_89 v.1 Mendicant hodie panem et sal ; deinde poetae 2 de pistore canunt grandia ; magnanimum est.

253

AD POSTERITATEM. E16_90 v.1 Antivida diva, retrograda dea, te victor 2 elumbi in hocce genere non potest metri 3 vel nominare : nominare se nolis 4 rogat ille quondam ; elumbium in libris vatum. EPITAPHIUM SCOPPII. E16_91 v.1 Patricius, lictore satus, gabali quaesitor, 2 hoc, lector, lapis est Stoicus in lapide. 3 Tu, nisi de tacto mavis lapidescere monstro, 4 hinc procul hinc sanos perge movere pedes. AD PUDENTEM. E16_92 v.1 Vive Pudens, o vive, Pudens ; proprie interit hora, 2 nescis quot restent, prodita nulla redit.

AD LECTOREM. E16_93 v.1 Disticha pangentem, lector, qui riserim Owenum, 2 disticha quod scribam, ridiculum esse putas ? 3 Rem tetigisti ut acu : rideri poscit Owenus, 4 hoc mihi si praestas, flent Bilo et Orbilius. ORBILIUS, VIBOLIUS. E16_94 v.1 Unum habet Orbilius Rho, quo caret alter : at unum 2 Vibolius habet V, quo caret Orbilius. 3 Cetera conveniunt si nomina, litteram ad unam, 4 lector, utrumque unam tu face litterulam. DE OPPIANA. E16_95 v.1 Flens Oppiana basium rogat vatem, 2 salire carmen hoc ego modo nolo. DE POETIS SCAZONTICIS. E16_96 v.1 Scaligerum demas, vix est de mille poetis 2 annorum, in claudo carmine qui placeat. 3 Sed Vigil in Scazonta et Barthius omnia ponunt. 4 Proxima regificum est Caesari habere loca. DE SCALIGERO. E16_97 v.1 Quae super emensum ingenio ante exscendit Olympum,

254

2 dic mihi nunc ubi sit Scaligeri alma anima ? 3 Pauperis est animi signatum ponere quoiquam 4 voce locum : quam ubi sit nescio, ubique colo. AD LECTOREM. E16_98 v.1 Octonus bis abit liber : perire 2 jam non salva tibi legendo res est. 3 Si novi bene taetricum leporem 4 quo tu tam tibi displices, poetam 5 octonos alios petis libellos. 6 Verum hinc elige, quae placere possunt, 7 scribendo vietus poeta non est. 8 Post sextum et decimum rudem libellum 9 Veientonem Asinamque, et Argonautas 10 uno stans pede provocat Poeta.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XVII.

AD LECTOREM. E17_01 v.1 Affectum senio tuum poetam, 2 emensum octo bis arduos libellos, 3 lector, solve ; nisi malum in supremo 4 ductis vis hominem iliis videre. DE ORBILIO. E17_02 v.1 Orbilius nulli potis improvisus haberi, 2 distento quamvis officiis veniat. 3 Namque explorator lapidem anticipare laborat, 4 judex venturo nasus ab Orbilio. IN CASCAM. E17_03 v.1 Casca loquens, tacitis manibus male salsa videtur, 2 hoc Veneres pulchras dedecuisse potest. 3 Illa sed excusat sibimet se, conscia soli : 4 gestibus excussam vertere posse comam.

255

DE EPIGRAMMATE. E17_04 v.1 Meditata curtis dicta qui logis longo 2 divendis ambitu, perire morando 3 poeta tendis : istud ambulatorem 4 genus repellit, Optimum vocat Ladam. 5 Scribi jocosa, cogitari non poscunt. 6 Elumbe nugis torquet in suis sese, 7 et quae perire nata, sedulo nutrit. 8 Ingenium, habere quale pudeat Orbillos, 9 hic demum amicus auribus jocus ludit, 10 ex tempore ipso qui rapit sibi ludum. 11 In hoc poeta distat a sophistarum 12 frigente trama et undiquaque consuta, 13 quod viva condit, condita ut statim possint 14 fungi petitis. Pereat arrogans Codrus 15 novennium vigilare quem jubent nugae. DE SCALIGERO. E17_05 v.1 Scaligeri effigiem in tenui mirare tabella, 2 qui mundi expressa est totius effigies. DE EODEM. E17_06 v.1 Emensum inmensi spatiosa volumina Nerei, 2 Danum equitem nobis Anglia terra canit. 3 Siste gradum ad tabulam hanc lector ; cui Scaliger heros 4 hinc orbis nota est totius effigia. DE EODEM. E17_07 v.1 Octo bis exierunt, vestris in laudibus iste 2 navigium liber est septimus et decimus, 3 Scaliger. In portu non est ratis ista futura, 4 ni tua pro vento sit mihi Fama favens. 5 Atque erat illa quidem. Scopulos enavimus omnes 6 pessum ierint cum jam Scoppius et Bonasus. DE PRINCIPE MAURITIO. E17_08 v.1 Caesareorum atavum plenus Mauritius hic est, 2 cetera vel saevo discere ab hoste potes. 3 Divinum est facinus, tanti victoria divi, 4 laudari a victo Principe, Numen habet. DE IUSTO LIPSIO. E17_09 v.1 Roma ubi terrarum nota est, ubi nomen ab illa, 2 gloria Lipsiadae consenuisse nequit. 3 Mille annos jacuit, mille instaurare superbi

256

4 prostratam reges non potuere semel. 5 Lipsius in calamo reperit sua moenia Romae, 6 unde jacens dudum surgere Diva potest. 7 Sceptrigeri reges, calamo concedite LipsI, 8 pennigeri major gloria facta viri est. IN HISTORIAM I. A. THUANI. E17_10 v.1 Sparsa per ingentes istuc volitabat et illuc 2 historiae Campos Summa ; nitoris inops. 3 Illam incerta pati dudum discrimina doctam 4 huc atque huc, nullo vindice, ventus agit. 5 Stare semel visa est ; Vulpes dejecit ab Aula, 6 transversam in morbum querquera febris agit : 7 indoluit Labor Augusti fere fata Thuani 8 et jussit numeris perpetuam ire suis. 9 It Vigil historiae totum Suadela per orbem, 10 sed certis, non ut hactenus, inlecebris. 11 Nolentem fas est mundum nunc vera fateri, 12 discet ab hoc libro quae pia posteritas. 13 At tibi, temporibus nova lux, Auguste Thuane, 14 augustum dement tempora nulla decus. 15 Dimidium explevit regnando Caesaris haeres, 16 saecula regnabis mille, Thuanus honos. DE LOIOLA. E17_11 v.1 Crurifragi nomen non recte scribis aselli, 2 G meruit "logos" est Relligio cui "olos". DE EODEM. E17_12 v.1 Perpetuum natus qui crurifractor ad ignem est, 2 Ignati quaeris cur habeat titulum ? DE IESUITIS. E17_13 v.1 Extremus Ditis conatus ; cara Megaerae, 2 Tisiphonae studiis semper amica cohors. 3 Per te ego vim flammae, quam sentis, oro, quid istuc 4 quo certo debes, curris in exitium ? 5 Vindicias scelerum pateris gens dira tuorum, 6 per Mundum omnem agitant te furiae, igne sacro. 7 Ut stabilis nusquam, cui conscia corda malorum, 8 semper agas ortis crimina criminibus. 9 Ne quando conversa tuo de more recedas, 10 affixum in circo sic rota semper agit. 11 Stare queat vinctus, victor vetat impetus, idem 12 vos scelerum sacer in crimina turbo rapit. DE SCIOPPIO.

257

E17_14 v.1 Non vulgare tuum est, Scioppe, pondus, 2 ex quo Patricius loco fuisti, 3 quicquid criminis antica vel idem 4 postica quoque parte depatrasti, 5 omne est patricium nefas putandum. DE EODEM. E17_15 v.1 Principis esse pater Scoppus qua fine laborat ? 2 Carnifici ne det mox alimenta patri. AD LECTOREM. E17_16 v.1 In pretio quod sis fortuna est vatis, amice, 2 non tua : thesaurum reperit cum sorte poeta 3 clementi, placido fatum est lectore fruisci. DE SCALIGERO. E17_17 v.1 Immensi nomen mutat Josephus Olympi, 2 Scaliger : emensum dic bona posteritas. IN AVARUM. E17_18 v.1 Quicquid agis nil, parcus, agis : nam gratia facti 2 admorsu dudum exspirat avaritiae. IN STOICOS. E17_19 v.1 Libertas animi Stoo devincta rigore, 2 marmor Abantiadae concoquit in Clypeo. AD PHALAECUM. E17_20 v.1 Scriptor nobilium Phalaeciorum 2 scin' quid, Candide, glorieris isthic ? 3 Ligno ignobilior Priapiano es ! AD POLSTERITATEM. E17_21 v.1 Ut me nomine non meo salutes 2 ex hoc, posteritas, nequire credis 3 summis addere nobilem poetis ? 4 Sunt exempla mihi satis superba, 5 queis accedere gloriosa pompa est. 6 Auctorem tibi quis probat Priapi ? 7 Quem tu nunc Calabrum putas, poetam, 8 cui Mellisigenes dicavit una,

258

9 supplenda Iliadis relicta fama, 10 quo se nomine dixerit, notasti ? 11 Pangentem pia disticha, et Catonem 12 totum carmine tam brevi sonantem 13 appellare potes Catona verum ? 14 Parmensis breve Cassii periclum, 15 Auctoris pote nominare CassI ? 16 Musaei gracilem quis Architectus 17 molitus Venerem, docere possis ? 18 Quis sit, quem canis, Orpheum, notasti ? 19 Alas quis pote Simmiae probare ? 20 Pisonem dubio poeta laudat 21 quidam carmine, quem putas fuisse ? 22 Mensuras canit alter, et libello 23 parvo pondera collibrat ; quis ille ? 24 Quidam pervigilem canit Dionam, 25 quo sit nomine, disputatur a te. 26 Quis scripsit satiram poeta, lite 27 quae cum litigat, oppido severe ? 28 Diras quis ValerI putat Catonis ? 29 Aetnam quis dabit optimo Severo ? 30 Jurabisne elegum legi Pedonem ? 31 Quis Phoenica poeta concelebrat ? 32 Laudes Claudius Herculis patravit ? 33 Quis sub nomine ventitat PetronI, 34 cui tot carmina perperam dederunt ? 35 Quis sit quem Senecam vocant tragoedum, 36 pro certo pote denotare nemo : 37 Moreti canis esse quem poetam ? 38 Lunam carmine quispiam vetusto 39 peccantem docet, hunc potes docere ? 40 Quis sit Phocilides, quis alter hujus 41 Altellus, modo quem senem salutant 42 frustra Pythagoram, virago, narra. 43 Et vates uti querqueros sequestrem, 44 quis sub nomine fortis AppuleI, 45 herbarum docuit pericla docte ? 46 Quem quis Aemilium Probum probare 47 aequis auribus aut Catum Nepotem ? 48 Quis sub nomine bis novem libellos 49 clamans Quintiliani avi patravit, 50 quem dicunt alii audiisse Florum ? 51 Quis dat Rhetoricen Herennianam ? 52 Quos dicis Criticos tot esse, vates 53 nobis qui varios dedere planos, 54 vel saltim dare sunt sibipte visi ? 55 Dictyn quis docuit loqui Latine ? 56 Quis Graecis Etyma enotavit auctor ? 57 Quis Romam tulit Hegesippum ab Argis ? 58 Quis sit Pindarus in Parin superbus ? 59 Quis fecit Phrygium tibi Dareta ? 60 Quis sit Gabrius ille fabulator, 61 IgnatI modo cui dedere nomen ? 62 Quis post Caecilium tot imperantes 63 laudavit, vice Plinii aestimandus ? 64 Quis sit quem spurium vocas Modestum ?

259

65 Quis vates, modo quem vocas Sibyllam ? 66 Orus quis fuit, aut fuitne Apollo ? 67 Et ne carmine tam parum jocoso 68 rumparis ; Vigil iste quis vocandus 69 qui spernitque novos sapitque priscos, 70 victoris titulo potens, poetas ? 71 Hunc, nolis velis, ipse si meretur, 72 heroas veteres amabis inter 73 si quo posteritas amore digna es. DE BAVILIO. E17_22 v.1 Cur, quoties gaudet, Bavo carmina ructat ? Id olim 2 sic scriptum est : pedunt sunt ubi, atelli, hilares.

DE EODEM. E17_23 v.1 Prodigium immane est quo scandit bis modo septem 2 Balvo gradus : fecit patricios sibi avos. AD LECTOREM. E17_24 v.1 Cur metuis carmen venturum, lector ? Adhuc ni 2 concoxti data, dein danda potes vomere. AD EUNDEM. E17_25 v.1 Ne sis Bavilius, lector, aut Scioppius : 2 salsum esse crede qualecumque quod legis. AD PATRINUM. E17_26 v.1 Magnificum quare condis, Patrine, poema ? 2 Te propter doleant ut natibus pueri ? 3 Ingenium si quod gravibus fuit ante poetis, 4 exhausit dudum trux ferula Orbilii. 5 An legisse bonos non sit pudor, aurea quamvis 6 carmina praecisis queis opus est natibus ? AD SANGAM. E17_27 v.1 Si tecum haberes, Sanga noster, hoc grande 2 genus luelae fata vestra non ferrent. 3 Nunc ubi repleta est ordeo cutis vestra, 4 in glaciem asellus prodis atque desultas. 5 Quis fuste posset temperare, Verine ?

260

AD PATRICCIANUM. E17_28 v.1 Dignas hercule pridie dedisti 2 convivis epulas, Patricciane, 3 queis possint calidi domum redire. 4 Accensis puto, nam tibi salictum 5 pro turdis puta praebitum Bilovis. AD CABINUM. E17_29 v.1 Una sufficias quot hac, Cabine, 2 cena philosophis requiris ex me ? 3 Centum credo ; sed omnibus putamus 4 his de Pythagorae, Cabine, secta. DE SOTADA. E17_30 v.1 Orbi filia, Sotada, atque avari 2 in rem cuncta facit suam : patrissat. DE ORBILIO. E17_31 v.1 Caedundis natibus Magister iste 2 praefectus, rogo cur famet, sititque ? 3 Res est permisera, et nimis nimisque 4 pro tanto male luctuosa naso, 5 nares atque nates cuique tanto, 6 distare spatio Scholariorum. DE EODEM. E17_32 v.1 Nares atque nates intersunt plurima : fato 2 hoc periit cum non crederet, Orbilius. DE EIUSDEM DOMO. E17_33 v.1 Tuis lucrari si quid aedibus males, 2 incende veteres has, novasque mendica. DE LAPPO. E17_34 v.1 Quaeris quam late Lappus bibat, Aule ? Natarit 2 ni prius in poclo, ludibrium est bibere. 3 Frustra huic serpentem in cerato cum cane sacco, 4 Pompeia intentet lex, patre deposito. 5 Flumina, si mora sit satis ampla, epotet ad unguem, 6 in tantis ludit helluo qui lacubus. AD BAUCUM STUDENTEM.

261

E17_35 v.1 Quamlibet alte te blattarum in pascua mergas 2 Bauce, tamen prodent te Phrygis auriculae. AD EUNDEM. E17_36 v.1 Milia post septem librum Chaletateros audiit, 2 hoc Didymi vobis recitatio, Bauce, dat una. DE ORBILIO. E17_37 v.1 Depygem jactant Graiorum Thesea vates, 2 prodigium hoc dixit Graecia terra suum. 3 Crebrior hoc monstris Germania fert modo tellus, 4 nemo ita non Theseus discipulum Orbilii est. AD SCOPPIUM IURIDICUM. E17_38 v.1 Juridicum quod, Scoppe, crepas, puto rem esse ego veram, 2 pandectarum ApicI doctor es eximius. 3 Codice pellincto, pellecto dicere nolim, 4 scis ubi quaeque suo jure sedebit anus. IN CHARMAM. E17_39 v.1 Mira tuo vultu est, Charma, vis indita ; potum 2 se putat hanc, duplo lumine quisque videns. DE DONATO. E17_40 v.1 Donatum dixit puerorum qui modo furcam, 2 cum paucis scit quid pensibilem esse siet. PARODIA. E17_41 v.1 Nullas non futui, licet pudicas, 2 affirmat Lisius ; probatque ; quod se 3 factum, dum canit hoc, videt maritum. AD LUCIANUM. E17_42 v.1 Utcumque dextre colligasque, ducasque 2 ratione numeros undiquaque consulta, 3 nisi sinistra cautiore perpendes, 4 cruce summa tandem, Luciane, pendebit. AD LECTOREM.

262

E17_43 v.1 Ais perisse multa, lector, in vestro 2 epigrammata mihi nomine : hoc nego verum ; 3 utinam et negare possiem vice inversa ; 4 tuum perisse ne putes in his nomen. AD EUNDEM. E17_44 v.1 Beate lector ; hocce non satis lautum 2 tibi videtur esse nomen, Obscure ? 3 Sed tibi profecto convenit, alii nulli, 4 qui regibus enim non potest adulari, 5 tibi placere maxime studet vates. DE EPIGRAMMATE. E17_45 v.1 Nil adeo dices quod non ferat unum epigramma ; 2 de nihilo quod fit cujus erit pretii ? DE ORBILIO E17_46 v.1 Conjugium Orbilius naso quam fecerit aptum ! 2 Stoicidae nuptum podici eum exhibeat. AD PESCIENTEM. E17_47 v.1 Sponsum temporis esse quem superbo 2 laudas carmine Pesciens ; probabo 3 Eunuchum tibi : tempus esse nosti 4 Saturnum, Cybele cui marita est, 5 huic nemo pote nominari amator, 6 ni sit quod jubet Attyn esse Diva. AD PIPUM. E17_48 v.1 Totam vis, Pipe, basiare Leydam ? 2 Unam fac, Pipe, basies Lycinnam. AD SE IPSUM. E17_49 v.1 Ne preme nobilitas animum nativa ; nec illi 2 laxato indulge victa lupata jugo. 3 Pressus is erumpit, laxato erepit ab antro, 4 clementi cupidum sub ditione tene. DE BATAVO. E17_50 v.1 In victum patria pro libertate Batavum, 2 vincere quo ritu possit Iberus ? Amet.

263

DE CAPRO. E17_51 v.1 Aliena nomina ut sua ingerit nobis, 2 parasitus hercle est carminis Caper nostri. DE STOICIS. E17_52 v.1 Periculosum est bibere multum Stoicos, 2 enim videmus marmor ut guttae cavent. AD ORBILIUM. E17_53 v.1 Nasuti scribunt plerumque epigrammata vates, 2 sed nasos nemo scribere commeminit. AD CAPRUM. E17_54 v.1 Lentae debitor osculationis 2 quam poscit tibi creditam Lycinna, 3 concinnes, moneo, ultimas tabellas : 4 si solvis, Caper, ilico peristi. DE ORBILIO. E17_55 v.1 Orbilius toto scribens epigrammata naso, 2 pennam habet Atlantis quae gravis est humero. DE URINTIO. E17_56 v.1 Quaestores ambit UrintI quod Musa jocantis, 2 unum grammaticis altius illa sapit. 3 Hi misero ad magnos veniunt epigrammate Reges ; 4 secum habitat quaestum qui cupit et loquitur.

AD PONTILIANUM. E17_57 v.1 Agninam praeter qui nil scis ponere carnem, 2 convivas ducas, Pontiliane, lupos. AD AEMILUM. E17_58 v.1 Quod laute vivas fateor : verum omnia laudas, 2 nil praeter Laudes, Aemile, pauper homo est. DE FOENORE.

264

E17_59 v.1 Regibus esse manus longas vetus, Aulice, verbum est, 2 sed magis his longas porgere fenus habet. 3 Hoc etenim occidit semotum in millia mille, 4 quo regum raro dextera quem sequitur. EURIPIDIS, APUD STOB. SERM. 56. E17_60 v.1 Cui otiari fata concedunt, sibi 2 ipsus laborem, si facit, nihil sapit. EIUSDEM SERM. 57. E17_61 v.1 Qui navigare vult, vel insanit palam, 2 moriturit, aut mendicus extreme est : trium 3 unum esse verum ex his, necesse deputo. AMPHIDIS. APUD STOB. 58. E17_62 v.1 Solacium quod arte dulcius putes 2 in vita, habente plurimum indignis modis ? 3 Nam disciplinae dum vacat animus suae, 4 mala nescit omnia, atque praeternavigat. HERMODOTI. IBID. E17_63 v.1 Non auget artem oratio superflua : 2 sed facta comunt vivida scientias. ALEXIDIS. SERM. 61. E17_64 v.1 Non est hominibus curiosior, puto, 2 amore quisquam paedagogus optimo. EX AESCHYLO. PROMETHEO. E17_65 v.1 Lucrosissima res in ordine omni est, 2 doctum quem sibimet rudem videri. EX PLATONE. E17_66 v.1 Imminuit pretium rebus, facile esse parandas, 2 rarior est quo res, carior exstat eo. DE ARISTENAETO. E17_67 v.1 Juvenum Cupiditas saepe pugnat adverso 2 sibipte telo : celere si venit motu

265

3 celeri recedit, dumque fit, perit saepe. EX HIPPOCRATE. E17_68 v.1 Deos precari decet, et utile est factu, 2 sed oportet ipsum vota collaborantem 3 Diis vovere. Sic gerenda succedent. EX PLATONE. E17_69 v.1 O puer, es juvenili etiam rude nomen in aevo, 2 plurima, quae nunc scis, tempus nescita fateri 3 coget, et in verso faciet contraria censu : 4 siste itaque interea praeceps censere pericla 5 magnarum rerum : docet haec bene nobilis aetas. EX DEMOSTHENE. E17_70 v.1 Magnum esse bellum ne putes ; putes bellum 2 magnum esse semper, si putare vis recte. EX PINDARO. E17_71 v.1 Aurum uti quis Lydio lapide ; experientia rerum 2 sic probat attritu momina ; Pindaricum est. EX AESCHYLO. E17_72 v.1 Ira cadente insaniae in morbum gravem, 2 medici putentur esse Sapientum logi. EX EODEM. E17_73 v.1 Nil ni dolosa colligas aenigmata, 2 profare clare sic amicos alloquar. EX PERICLE. E17_74 v.1 Juvandum amicos : sic manus manum lavat, 2 sed usque ad aras ; cura sit prior Deum. EX SALVIANO. E17_75 v.1 Mali reatus pessimum puto augmentum, 2 jactare post culpam innocentiam quemquam. EX EODEM.

266

E17_76 v.1 Genus esse sanitatis arbitror quoddam, 2 interdum haberi non nimis hominem sanum. EIUSDEM. E17_77 v.1 Animum aestimare dantis a datis rebus, 2 injuriosum est, tu aestimes data ex illo.

EX EUNAPIO. E17_78 v.1 Alauda numquam quaepiam sine crista est. EX FRONTINO. E17_79 v.1 Frustra adeo tumulos bene olenti flore coronas, 2 impensa est lapidum tota supervacua : 3 servabis memorem vestri sine flore nepotem, 4 si vitam meritus perpetuam fueris. EX CELSO. E17_80 v.1 Res elevare, quas facis, queant magnae 2 magis ut videri ; est histrioniam in vita 3 fecisse, plus ut praestitisse canteris. EX HIERONYMO. E17_81 v.1 Jactantiae, mehercle, crimen est magnum, 2 perfectionis hoc ab arce deturbat. EX SALVIANO. E17_82 v.1 Boni in bono bonorum amore, Naturam 2 se litterarum amare sibi suam credant. EX ARRIANO. E17_83 v.1 Medicina magni est sola et una peccati 2 confessio : correctionis ut mater. EX PLATONE. E17_84 v.1 Jucundior res nulla vitae in istius 2 labore toto est, quam sua facere quemlibet. EX XENOPHANE.

267

E17_85 v.1 Numquam a principio superi perfecta dederunt, 2 tempore rimantes homines reperere sub alto. EX IUSTINO MARTYRE. E17_86 v.1 Exactio scrupulosa saepe quod visum est 2 habere belle, docuit intus aegrotum. EX VARRONE. E17_87 v.1 Esurienti alicui plenam sale pone patellam, 2 illam epulas dicet vincere regificas. EX AENEA GAZAEO. E17_88 v.1 Cognitio rerum vera penes eos haeret, 2 qui cum bona tulere quid mali sorte. EX PHILONE. E17_89 v.1 Errore quicquid est trahente commissum, 2 veniam meretur, at scienter impingens 3 patronum habere neminem, scelus, debet, 4 quem conscientia ante priva damnavit. EX THEMISTIO. E17_90 v.1 Laus suave munus est, parabile haud umquam. EX M. FLORO. E17_91 v.1 Magis oderis mendacium, simile vero.

EX LIBANIO. E17_92 v.1 Quae justa sunt, suo nitore sat compta, 2 orationis non egent catae fuco. EX PHILEMONE. E17_93 v.1 Nec suavius nec Musicum est quicquam magis, 2 conviciantem quam tulisse molliter ; 3 conviciator quippe ; si male haud habet 4 cui facta lis est ; ipse se laedit probro.

268

EX CLITARCHO. E17_94 v.1 Injusta facta cum deinde defendis, 2 mutas duobus una probra peccatis. EX EVAGRIO. E17_95 v.1 Transposita saepe planta non feret fructum.

EX EPICHARMO. E17_96 v.1 Silentium minoris est decus summum, 2 praesente cum majore quippiam objectum est. EX CHRYSOSTOMO. E17_97 v.1 Tempus dolendi, non ubi patimur malum 2 sed ubi patramus, maxime est. AD LECTOREM. E17_98 v.1 Post nasum nimis aridi Magistri, 2 post Stoos crepitus Scioppiani, 3 post deliria luridi Bonarsci, 4 post commenta Bavillii, jocosa, 5 post Sangae fatuos logos Ferini, 6 tandem quid lepidum tibi propino 7 quod possit redolere myrothecas 8 antiquae sapientiae salubres. 9 Ut post octo bis, optime libellos, 10 pingentes Lemurum notationes, 11 possint disticha perplacere pauca, 12 queis vitae data Regula inlaboret 13 mores corrigere, expiare mentes. 14 Atque isthic mage longus esse quibam, 15 tu, lector, properas ; cui manenti 16 nonaginta epigrammata, octo junctis, 17 suadent currere ad ultimum libelli, 18 ut proles nova possit hinc oriri, 19 sperant unde senes perire versus. 20 Lector currere si potes, favemus : 21 ingens est pretium fugae, redire : 22 nam quos porro leges, libelliones 23 jam scripsisse sibi videntur omnes.

269

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XVIII.

IN SANGAM. E18_01 v.1 Cur LiberI nomen teneas Sangisce, putabis 2 mirari quosdam : desine, jure tuum est. 3 Quod libet omne facis contra jus fasque piumque, 4 incipiat titulos ergo, "Libere", tuos. IN SCOPPIUM. E18_02 v.1 Quid morbi esse putas, laborat istic 2 quo nunc Scoppius ? Auream vocabunt 3 arguti scabiem satis poetae : 4 torquem glutiit antea paternum 5 quem fracto tulit ille de sepulcro, 6 hunc quum concoquere haud queat, laborat : 7 non erumpere per cutem valebit 8 horrentem, scabies periculosa 9 ni virgis bene maceretur ante, 10 hic est arte homini paterna opus, ne 11 vulgari bonus artifex medela 12 curetur, genere editus celebri. DE AMORE, EX GALLICO. E18_03 v.1 Amor unde nescio ; quid sit amor id ignoro, 2 quem veniat ille per modum, haud queo scire, 3 accendit ille, nescio quibus flammis, 4 certos hemones ; hoc nimis mihi certum est.

DE SCIOPPIO. E18_04 v.1 In satura Stoa Scoppus luxata PetronI 2 restituit facili carmina acersecome. 3 Hoc decet, hoc magnum est, Veneris curare nepotem 4 in desperato, Scoppe pilose, loco. AD LECTOREM. E18_05 v.1 Exonerandus erat haerente catharmate vates, 2 principium libri, lector amice, tuum est. 3 Bellua quae Scoppo, Sanga, quae turpior exstet ? 4 Hic nasum ignoscas patricium Orbilio.

270

DE ORBILIO. E18_06 v.1 Cum futuit nasum lingua livente Magister, 2 mucosum nasci carmen, Owene, negas ? 3 Talia sunt BavilI, tali se emblemate pingit, 4 cum mimum in Clari veste Bonarscus agit. 5 Hoc socii pacto salsos meditantur Elenchos, 6 cum superest calami pro ratione dolor. AD GAURUM. E18_07 v.1 Parva quod attractae commendem carmina cartae, 2 nescio quam parcum, Gaure, canis Vigilem. 3 Tu licet extendas longis elephanta tabellis, 4 inque tuo opponas rhinocerota libro. 5 Non animum e carta magnum monstrabis inani, 6 truditur haec calamo saecula in innumera. 7 Hic spatium augusta dignum qui mente requiris, 8 invenies ; major quo liber, hoc minor est. DE TULLO. E18_08 v.1 Tullus eburneolis scribit ramenta tabellis 2 aurea, carminibus sic placet ille suis. 3 O stolidi effigies Bavii germana ; quis aurum 4 atque ebur aestimet in carmine corticeo ? AD SCOPPIUM. E18_09 v.1 Tu qui sectarum causas et momina nosti, 2 Scoppe, πριαπίζειν dic mihi dogma quod est ? DE SCOPPO. E18_10 v.1 Nupturiunt fures, Stoam concludite, Scoppo 2 patriciis aliquot torquibus hic opus est. DE SCIOPPIO. E18_11 v.1 Roma suum civem Scoppum vocat : Urbe quis illa 2 villicus in qua sunt marmorei Agricolae ? DE SCIOPPIO. E18_12 v.1 Servum esse nostrum quis Scioppium neget, 2 juris alieni semper offa quem tenet ?

271

DE URINTIO. E18_13 v.1 Vrintius ad Magnum scribens, quem gestet amorem, 2 aequare ingentem posse Giganta canit. 3 Dii superi, qualem fecistis corpore vatem, 4 cui jecur est Caei aut Enceladi hospitium ! DE STATUA RUFFI. E18_14 v.1 Ruffi rhetoris hoc putabis instar ? 2 Imo ipse effigiae suae est imago.

DE EODEM PICTO. E18_15 v.1 Peniculo qualem Ruffum finxisset Apelles, 2 in tabula potes hac cernere, quisquis ades. 3 Omnia, et ad vivum novus omnia finxit Apelles, 4 hoc nisi quod viva est Ruffus imago sui. 5 Pingere quem si quis recte volet, omnia vertat, 6 spirabit tabula, mortuus in tunica. DE ACERRA. E18_16 v.1 Cum vieto quisquis lusu certabit Acerra, 2 seria cum incipiet, mors hominem excipiet. DE HEBIO. E18_17 v.1 Crabrones critici cujusdam quid tremis, Hebi ? 2 Stulte, putas veterem crabrones pascere betam ? DE FAMA. E18_18 v.1 Rara bona est ; bona si, paucis ea cognita fama est, 2 in pretio e paucis unus et alter habent. 3 Prava frequens, facile est toti notissima mundo, 4 quisque odit, cunctos spernere quem meminit. 5 Praemia nulla bonae vel sunt rarissima, laeva 6 omnibus objecta est undique ludibriis. 7 Spernet utramque, cui sapientia dia favebit : 8 cum tanta miserum est ambitione mori. IN PETRI LAUNAEI THEATRUM. E18_19 v.1 Vertit in Hispanum Launaea Perezius orsa, 2 in Latium duxit Belgica cura sonum. 3 Germanos etiam mortalia nosse theatra, 4 Sangalli docto carmine jussit honos.

272

5 Verum ego de Gallis alio me vertere nolo, 6 cum volo mortalis nosse theatra mali. DE SCIOPPO. E18_20 v.1 Qui pauca panxit posse genere de cuncto 2 patrare numeros Scoppium meum, credo : 3 imitatur ille sic suos patres, quorum 4 inire numerum quivit hactenus nemo. AD GEORGIUM ERHARDUM. E18_21 v.1 Quod Barthiana tot locis citas scripta, 2 Erharde docte, dum Petronium comis, 3 tibi gratias perhibere nomine ipsius 4 BarthI volebam, qui modo est apud Divos, 5 sed unicuique, talis ingenI, dudum 6 vivus vidensque Barthius satisfecit. 7 Enim ille cunctos candidosque doctosque 8 amabat uno spiritu, omnibus care. 9 Quis inter illos te neget, cate Erharde ? 10 Tibi ergo grates antea egit ingentes, 11 quam se citares, Barthius, tu ei debes. DE CATHARMATIS. E18_22 v.1 Cum Scoppium videmus esse praegnantem, 2 et Nixios vocare Barbarum Clarum, 3 Bavum incientem nescio quibus ronchis 4 subter crepare ; spiritus magistrales 5 ad unum habere partui subhastatos 6 Orbilium, et illud monstra quod super cuncta est 7 peperisse Sangam ; quid moramur abjectis 8 cacare calamis, ut siet cibi tantis 9 epulonibus deinde copia, et potus !

IN SCIOPPUM. E18_23 v.1 Res nullas, joca nos sonare nuda 2 cum te rumpimus, hoc Scioppe clamas. 3 Ergo te nihili esse confiteris. 4 Et cum te nihil esse confiteris 5 in rerum numero incipis mihi esse. IN FABULAS PHOEDRI. E18_24 v.1 Ingenuum Phaedri malo, Pythaee, Catonem, 2 insita quam centum pectora Socraticum.

273

IN PLINIUM. E18_25 v.1 Omnia qui legit, nil lectum oblitus in usu est, 2 Plini, quem dicam ? Est major Aristotele. DE SCIPPIO. E18_26 v.1 Quod Cardinali Stoicus choro noster 2 praecepta docta scribat ; hoc sibi impendit : 3 nam somniando Cardinalis est dudum. 4 Et cum Madruci nuspiam videt fumum, 5 dormire praeter nil scit uspiam Scoppus. AD FRID. TAUBMANUM. E18_27 v.1 Vates nobilis hac tibi papyro, 2 multam mittit amice de salute, 3 non vatis tamen, hoc nimis cruentum est, 4 sed vestra tibi propria ; remittes ? AD A. TH. SIBERUM. E18_28 v.1 Sibere magne, nil tibi dedit corpus, 2 ingentiore spiritus venis mole. 3 Hoc judicante te Scioppii scripta 4 olim videre nunc recordor ; et verum 5 est Scoppiana quisquis ora proculcat, 6 sapiat necesse spiritum tuae molis. 7 Moles vocanda sit tamen tua est isthaec, 8 volitare qua per ora, maximus vates, 9 potis es virorum. Sic Siberus est magnus. AD LECTOREM. E18_29 v.1 Octavo et decimo si quis dormire libello, 2 jam vatem pulsas lector, ut evigilet. DE LIBRIS EPIDORPIDUM SCALIGERI. E18_30 v.1 Qui Scaligeri carmina, sapientiae honorem, 2 fracto pede reptantia conspicaris, asta : 3 Haec qui potuit dum simulat pedem teneri, 4 quo praepete pervenire quiverit volatu, 5 tardissimus es nisi ipse, jam diu te didicisti. AD LECTOREM. E18_31 v.1 Es nimius nostri, dicis, clamose poeta, 2 tot tibi qui inviti carmina contulimus.

274

3 Imo ego sum minimus vestri consultor honoris, 4 quem pro quaque potest voce decere liber. IN MALUM EQUITEM. E18_32 v.1 Cum super alipedem pendes, Fabiane, decorum, 2 centaurum luscus credere possit homo. AD COLONIAM. E18_33 v.1 Dia vale salveque Colonia, victor abivit : 2 sors cui visa tua est sensim ad iter propera. AD EAMDEM. E18_34 v.1 Invicti domitrix Regina Colonia Rheni, 2 vince tuos cives, vel tibi victa fuge. IN SCIOPPUM. E18_35 v.1 Cur bene sit Scoppo dum Stoica repit in arma, 2 quaeritis ? Huic nimium, turba jocosa, male est. IN IESUITAS. E18_36 v.1 O Jesuita, maximum orbis humani 2 probrum, luela saeva Christianorum : 3 te veneror, atque genua flecto cum voto. 4 Flagrum profecto es stridulum Dei irati, 5 quo mundus omnis contremiscat in poenas. 6 Sed scine finis quis manere te possit ? 7 Uno ore cuncti jam fatebimur nostro 8 Deo parenti, nos mererier tanta ; 9 revocabit ille stricta flagra clementi 10 manu ; inque signa mentis esse placatae 11 dabit illa flammae, tu peribis, ut fas est. AD SE IPSUM. E18_37 v.1 Quod restat, instat ; perge quo viam Fata 2 dedere, victor : coepit ille qui finit : 3 principia laeta cum sinister exstinguet 4 finis, peribit, est quod inter utrumque. DE ORBILIO. E18_38 v.1 Non possum tibi quippiam negare 2 de naso modo quod tuo incidebat : 3 cum culos bene tergeas magister

275

4 naso decrepito et parum petaci, 5 qua nasum nate tergis ; o facete 6 quoi tot discipuli, suumque pro se 7 quisque est officium parare promptus ? AD RUFFUM. E18_39 v.1 Saepe, bonam noctem, rhetor, Ruffusque mihi optas, 2 lenoni nescis Nearam scripsisse Leonem ? AD PONTICUM. E18_40 v.1 Sum simplex, dicis, nec vestra haec ludicra curo : 2 o quam sis simplex, Pontice, ni sapias ! AD CASTUM. E18_41 v.1 Caste tibi de te modo dicere pauca volebam, 2 sed castrare logos non volo ; Caste cave. IN MONACHOS. E18_42 v.1 In monachum scriptum est scortantem epigramma ; sed <....> 2 caudatae vulpes jam, rogo, quot legitis ? DE POLO. E18_43 v.1 Fronte Polus scabiem, glabra licet, iste minatur, 2 quare ? Habet in laeva magnum adamanta manu. DE POPPILIANA. E18_44 v.1 Poppiliana dabit modo ne poscasve, rogesve, 2 affirmare malum est nempe, negare nocet. IN SCOPPIUM. E18_45 v.1 Corpore qui molli Gallus velit esse Cybelles, 2 Hellespontiaco durus in ille libro est : 3 prodigio simile est, beta qui mollior omni, 4 marmoreum penem Stoicus auctor habet. AD SABELLUM. E18_46 v.1 Clamas, Sabelle ; simplicem virum laedis 2 numquam, Sabelle, laeditur nisi duplex.

276

IN LEANDRIDA C. BARTHI. E18_47 v.1 Hero pulchra fuit, formoso flore Leander, 2 in cantore nihil carpere Momus habet. TUMULUS C. BARTHII. E18_48 v.1 Parce, Niger, lectu : candor jacet hicce sepultus, 2 Barthiadae huc posuit flebilis ossa dies. 3 O nitide, a turbaeque puer livore remote, 4 fama tua hac serta busta coronat : "Have".

AD SANGAM. E18_49 v.1 In te quod exstat salsius meo libro 2 delere, Sanga, si voles, lege scriptum. SCOPPIUM BARTHIUS VOCABAT MURAENAM. E18_50 v.1 Scoppi, Muraenam dicit te Barthius ; hoc cur ? 2 Quod tu animam in cauda, piscis ut ille, geras. DE POMPILIANO. E18_51 v.1 Dicite pontifices in sancto quid facit aurum ? 2 Aurum ubi quid sanctum est ? Pompilianus ait. AESOPICUM. E18_52 v.1 Stipes ut obscurum visus fluitare per aequor, 2 dum procul a terra, res pretiosa peti est. 3 Mobilis at prope cum devexerit unda volutum, 4 quisque abs se spernit cetera ridiculum : 5 sic clarum si quem Fama extera tollit ad astra, 6 talipedans populus nomen inane colit : 7 at prope cum Fati stitit hunc cito mobilis ordo, 8 certatim sannis acribus excipitur. AD I. DUSAM. E18_53 v.1 Dusius est priscis mera nox : quid Dusa ? Merus Sol, 2 hic vincunt veterum nomina, saecla nova. IN JURISCONSULTOS. E18_54 v.1 Vervecum in patria Labeones judico natos, 2 hi una omnes, unus qua bitit ante, abeunt.

277

DE LANIO PAPA. E18_55 v.1 Cum Lanium ad sedem eveheret stridente Senatus 2 cardine, quam colimus principem Apostolicam : 3 maerebant cives : quid ait, stultissima turba, 4 mutius ; ecqua ista jubila luce premam ? 5 Piscator Petrus sanxit jejunia pisce, 6 ne caderet quaestus carne supervacua : 7 at Lanius pleno laxabit jura macello, 8 vah Petro quaestu ceu prior Imperio. 9 Carnea jam fessum decurrant saecla per orbem, 10 linquite piscinas Pastor ait Lanius. IN SAUFEIAM. E18_56 v.1 Sauffeiae inferias tumulo cum solvis, Arine, 2 parce aliquid Bacchi spargere de latice. 3 Non illam Furiae, non illam Cerberus anceps 4 Infernis, contactam hujus odore, tenet. AD EAMDEM. E18_57 v.1 Ne parcas lateri, vivae, Sauffeia, bibendum est, 2 Nemo venit campos zythus in Elysios. DE STATUA CIRCELLII. E18_58 v.1 Quid plumbea vult statua ? Videns vivus in illa est 2 Circellius ; hoc tamen Myron male facit istic : 3 venti fuga tam mobilis esse non potest, quam 4 Circellius iste ; plumbea gravis figura. IN SAXONEM. E18_59 v.1 Qui Saxona conspicaris, et nevis jocari, 2 istum cano, non quemlibet : alteros celebro ; 3 te littera ne fallat, opus erit hic cavendo, 4 saxum ille merum, non homo, saxeus nisi ille est. DE IOANNE ANNIO. E18_60 v.1 Anius ex olida tollens mala dicta culina, 2 "Nil, ait, interfit, sit vetus, an veteri 3 carcere prolatus liber : atque hunc edit in auras, 4 servantem veteris Historici titulos. 5 Nescia nos alio, dixit, cole nomine quondam, 6 contemptrix fuci candida Posteritas." 7 Annuit eventus : paucis quod vita lucernis 8 impensa, hoc scurrae vafricies tribuit.

278

AD MARCUM. E18_61 v.1 Te prius excusas quam quis te accuset : an istud 2 feceris, ignoro : sic tamen esto reus. AD LESBIAM SAXONEM. E18_62 v.1 Rege Witikindo natam te, Lesbia, credam : 2 si tua non tam sit nigra caput soboles.

DE SAUFFEIA. E18_63 v.1 Ut Ponto enata est quondam Venus aurea ; sic te 2 Zythi ego prognatam faecibus esse puto. IN LESBIAM. E18_64 v.1 Lesbia sesquisenex puerae quod nomina sumit, 2 exemplo magni patrat id illa Dei. 3 Sic Amor ante Deos omnes prognatus, ad isthuc 4 temporis, in libris versificum puer est. AD PUELLAM. E18_65 v.1 Nube puella, volat, volat irrevocabile tempus, 2 nube puella, semel forma superba perit. 3 Nube puella, fugit Veneris flos quattuor annis, 4 canicies annis quinque venit Veneris. AD SCIOPPUM. E18_66 v.1 Dudum, Scioppe, lusimus nihil tecum, 2 perire tempus dicis, et petis ludum ? 3 Lude, o Scioppe, quam potes, potes quantum ! 4 Tibi tesseras dat Senio tuus pridem. IN SANGAM. E18_67 v.1 Sangisce noster ; parce bilis immensae 2 vibrare carmen, tu nocere victori 3 potes jocoso, quantum habere nec vota 4 tua cuncta possunt ; nam periculum magnum est 5 ne rumpat ille panticem cachinnando : 6 sed non suum : Sangisce, quem putem, nosti. IN ORBILIUM.

279

E18_68 v.1 Elato Orbilius naso quae Februa solvet ? 2 Cerbero eum novit quae commendare cacanti. IN EUNDEM. E18_69 v.1 Quaeritis unde putem Napelli nomen oriri ? 2 Pellis de naso est, Orbiliane, tuo. DE IUSTO LIPSIO. E18_70 v.1 Memoria praeses temporum, Dea annorum, 2 aeternitatis aeviterna Regina, 3 Virgo pudica, nullius proci tactu 4 votum inquinata ; sponte se tibi, Lipsi, 5 zona soluta dedicat dehinc Sponsam. 6 Arcana cuncta cui sua esse perspecta, 7 perspexit ipsa, crediditque perspecta. IN IESUITAS. E18_71 v.1 Vosne Novatores Criticos, vos dicere, cuncti 2 quos veteratorum nomine prostituunt ? AD LOQUACEM. E18_72 v.1 O garrularum pompa longa cornicum, 2 istone more nomini tuo credis 3 confodere posse te Cyclopicum lumen ? 4 Quid sustinere poterit arduum, quaeso 5 gravis, tacere, cui periculi forma est ? AD BONARSCUM. E18_73 v.1 Quis te Luride, quis jubet, Bonarsci, 2 illoto pede ventitare casta 3 spurcatum juga candidae Thaliae, 4 ut libro horribilique taetricoque 5 infercire queas ligata verba ? 6 O pestis mala narium piarum 7 fosse e stercore ; te fimi inquilinum 8 murrham prodigium est olere velle. 9 Quin isthuc apage ad suum cohortem, 10 qui grunnire modo ordiuntur apte, 11 cum te praeside tam diu carendum est. 12 O Scribane, facete tum latebas, 13 quam Clarus modo factus inter omnes 14 obscurissimus exiisti ; habesne 15 quod possis mihi vela jam tuarum 16 in laudum pelagus bene explicanti 17 faex oppedere Lojolae theatri ? 18 Sis audax volo, nec meum e cohorte

280

19 sanctorum sine praeterire nomen, 20 quos omnes tibi jure perduelles 21 fecisti, mala bestia, atque dira : 22 quin latres VigilI perinde nomen 23 ut Scalae solitus ; tuopte tandem 24 jumento tibi uti queas perire 25 accersire tuum, ferox aselle. 26 Infandissime quotquot exstiterunt, 27 quotquot post aliis erunt in annis, 28 quot vivunt modo : quos obire cunctos 29 sectae Regula Lojolae jubebit, 30 ut possint Socii cluere soli : 31 Afram ceu basiliscus ad Cyrenen, 32 in campo dominatur unus amplo, 33 liventem procul et procul nocentem, 34 quem saevae quoque belluae relinquunt. 35 Sic te Scoppius, et Ferinus Ursus, 36 linquent postidea, tui veneni 37 non jam saeva pati arma sustinentes. 38 Quamquam Scoppius iste, quem priorem 39 vix isthic modo nominare quivi, 40 nil jam cedere, sed tuum velit se 41 juxta participem dare in triumphum. 42 O stirps horrida Ditis et Chimaerae, 43 gens Cyclopica, perfidi latrones, 44 fax Mundi, opprobrium et luela rerum. 45 Quo vos fine dabit perire tamdem, 46 quam nunc nomine luditis professo 47 omnes nequitias, scelusque totum, 48 majestas Domini Deique Jesu ? AD LECTOREM. E18_74 v.1 Nos scripsisse juvat, si non vis, lector, amare, 2 nil scribas, moneo, nos tamen ista juvant. DE SCALIGERO, AD TAUBMANUM. E18_75 v.1 Lingua fuit Phoebi Caesar, post Caesara functum, 2 audivit vocem, quis, Friderice, Dei ? AD LEGENTEIS. E18_76 v.1 Unum habet hic longum, sunt cetera curta libelli, 2 verum haec non vatis culpa ; Bonarsciadae est. 3 Ampli adeo colli est Clarus fera ; reste necanda 4 praelonga si quoiquam, huic opus est asino. IN GALLICISSANTEM. E18_77 v.1 Gallum omne scribis, omne Gallicum sonas, 2 quicquid tonasve depluisve, Gallicum est :

281

3 toga superbus ambulas in Gallica, 4 caput pedesque Gallico tegis modo. 5 Quin si fides probanda vulgi est carmine, 6 obscura quod te facere nox solum videt 7 solum, alterove non tuae socio luis, 8 hoc omne Gallico facis modo, Pipe : 9 vomis, cacasque Gallice, hoc periculi 10 plenum est, subire ne tuus plures queat 11 obscenitate, morbus oppletus, mala. 12 Pipe, quid laborem dicere, sacra haec est lues, 13 Germanitatis totus oblitus tuae es. IN LINAM. E18_78 v.1 Difficile vobis esse tam maritari 2 quis credet, o Lina ? Antea ille rem factam 3 fecisse credat, qui Linam maritabit, 4 et facta quamvis res sit illa persaepe, 5 discissa tamen est saepius, Lina, in vobis, 6 quam quae refecta tot - modis queat dici. AD LECTOREM. E18_79 v.1 Viginti ad finem restant tibi carmina, lector, 2 o felix cui tam pugna sub hoste pio est. AD EUNDEM. E18_80 v.1 O nova res, lector, monstro signanda recenti, 2 emit mancupio se liber iste tibi ! DE SAMIA. E18_81 v.1 Sub pedibus niveis quod gestas aurea vincla, 2 hoc, Samia, est sanctae Relligionis opus : 3 divitias calcas ; sic deliciaris in illis, 4 o Samia, es recto relligiosa modo. AD LECTOREM. E18_82 v.1 Torta fronte glabrum legis libellum 2 plus, lector, manibus sapis cerebro. PRIAPUS. E18_83 v.1 Fui Priapus ante, nunc rudis stipes, 2 nihil jocive viriumve languenti 3 mihi reliquit haud puella flaventem 4 comam revincta flore mille fulgorum, 5 nec aut salax puellus, aut petax sponsus,

282

6 silere posse me videbar, hoc factum 7 patrasset ulla si puella, vel florens 8 ephebus, aut timens nucum, tener sponsus. 9 Sed illud, heu, mihi illud intulit damnum 10 senilis ille, Stoico rigens mento, 11 Cyniscus ater, ambulusque nocturnus, 12 tacere cujus horridum volo nomen, 13 quod ipse nuper Italo dedit venum 14 in orbe, quod redemit unica cena 15 Madrucii coquina, floris exstincti. 16 Quod ipsus ille more si mihi sueto, 17 perire panticem juberet omenti, 18 dolore temperare maximo quibam : 19 sed ille, vae me, et horridum et novum plane, 20 inusitatum et omnibus modis dirum 21 scelus patravit, atque me mihi exsuxit. 22 Quod ora si petulca sensero, porro 23 in istud advenire crimen expansa, 24 sedet natem perinde vertere in buccam 25 ut ille doctus ipse, quem loquor furem. 26 Loquace cum semelrepletus est bucca, 27 natem resolvit in ducenta dictata. 28 Medela si qua lautior malo nostro 29 cui videtur, hanc mihi, rogo, monstret. DE EODEM.

E18_84 v.1 Exsuccum Scoppi quod commentatio fecit 2 Hellespontiaco quae medicina Deo est ? 3 Penis ei excisus pro furibus exsulet horto, 4 Orbilii nasum sistite ei in gremium. AD SABINUM.

E18_85 v.1 Judicium Orbilii possis quafraude cavere ? 2 Lipsiadae scriptis scribe, Sabine, dicam.

DE DEABUS.

E18_86 v.1 Cur Venus in triga Junonem vicit et acrem 2 Pallada, divitiis ingeniique deas ? 3 Stultae divitiae, doctrinae gloria nauci est, 4 inter jactantes nuda ubi visa Venus. DE VERSIBUS. E18_87 v.1 Interdum antiquos juvat adspersisse Lepores, 2 ut modo de Idaeo est colle reducta Venus : 3 non sapiunt epulae nisi cum nova fercula ponunt ? 4 At vetus in potu gloriam Iacchus habet.

283

AD LECTOREM. E18_88 v.1 Restant undecim ad ultimum libelli, 2 isto carmina computante semet. 3 Si bis hoc tibi quinquies sciendum est, 4 absolvis sine lectione librum. IN SERARIUM. E18_89 v.1 Clavigerum quia desperant sibi credere Petrum 2 Papicolae, officium huic mystae tribuere SerarI. DE INVIDIA. E18_90 v.1 In vitiis cunctis Livor justissima pestis, 2 quippe suum informi prodit pallore colentem. DE HYLLONE. E18_91 v.1 Hexametris pedibus, cruce uti, meus abstinet Hyllo, 2 multum passus hic est, ut puto, de pedibus. IN SANGAM. E18_92 v.1 Tenebrose Sanga, sive pestilens anguis, 2 isto latere nomine exputas dignum, 3 tibi ut Bonarscus antefixit exemplum : 4 dolere si potes dole, obsecro, tandem ; 5 scaena est aperta jam libidinum, densa 6 quas nocte Jesuita nectit in lucis 7 sacros prophetas : an tibi haud satis clare 8 Clarus perisse visus iste Crabronus ? 9 Dolere si potes dole, obsecro, tandem, 10 convicte Sanga, nomen hoc fuge obscenum, 11 tuoque prodi, teque prorsus expurga 12 errasse confitendo ; nam nisi prorsus 13 ut hoc videre contigit tibi carmen, 14 resipiscis illico, atque Lojolam ejuras, 15 periisse tempus arbitror tuae vitae, 16 tuae salutis. Verba sed cadunt ventis : 17 imaginor videre jam tuas cristas. 18 Atque adeo habere si nihil potes pensi, 19 perire perge, dicque ceteris larvis 20 tuae cohortis, cum perire te cernent, 21 sibi quisque tale spondeat genus mortis, 22 praefectus olim quo Scioppii dives 23 factus parens est ; sic juvabitis vestrum 24 qui Stoicorum fata dum libro infercit 25 ad incitas redactus, exsulat mensis. 26 Vertit culinas Italum, fugit fumos,

284

27 quos ipse fecit, vendidit, bibit, mandit, 28 mando, biboque, venditorque, fumorum. DE ANELLO. E18_93 v.1 In graciles Elegos Epigrammata cogit Anellus, 2 hoc est lugentum dicta sua, officium. EPITAPHIUM SCALIGERI. E18_94 v.1 Quod mortem vitamque inter restare videbat, 2 Scaligero hoc functo maxima vita modo est. 3 Fama, cui parilem doctrina ostendere ad ortum 4 a Sole occaso machina tota nequit. AD D. HEINSIUM. E18_95 v.1 Indigetes Batavum, tuque hos pars nobilis inter 2 o saecli Rector Phoebe tui, Heinsiade. 3 Te Vigilis chartae pro judice saepe volebant, 4 dicere, sed morum hoc regula non patitur, 5 judicium nostrae quem de se ferre Camenae 6 rite volunt ; laudes hujus in id regerunt. AD BAVILUM. E18_96 v.1 O Bavile magne, Casus anne Fortuna 2 voluere nunc te trudere in locum extremum ? 3 Salveto nobis inter ultimos, primas 4 tenere magnos dignus inter auctores. DE THESTILI. E18_97 v.1 Excaecat natos magicae vi, Thestilis, herbae, 2 claudere sic genitrix lumina cuncta potest. AD LECTOREM. E18_98 v.1 Ambibant Bavius, Scioppiusque, 2 et Sanga, et Lepidus Bonarsciani 3 compar, Orbilus, ultimum libellum. 4 Sed summo in capite est satis pericli, 5 extremum jubeo valere carmen, 6 dum consecro tibi, benigne lector, 7 tu sic utere ceu tuo, valebit.

285

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XIX.

AD LECTOREM. E19_01 v.1 Si legere officium est, Bavius sua qui legit unus, 2 quam sibi civilis, candide lector, homo est ! DE ROMA. E19_02 v.1 Omnia quod liceat Romae facere, Aulice, vanum est, 2 nam bene nulli illic quid licuit facere. DE PAPA BONIFACIO. E19_03 v.1 Quaesivit regnum Vulpino bestia ritu, 2 more Leonino Bonfacus obtinuit. 3 Quid mirum moritur si, bestia, lege canina, 4 legitimus tamdem ut Cerberus esse queat. IN IURISCONSULTOS. E19_04 v.1 Unam instar centum dicunt concludere Legem, 2 concludunt centum quos male, quanti homines ? IN EOSDEM. E19_05 v.1 Praeteritam stimulas legem, si lege secuta, 2 unde tibi tardi sunt, rogo, Paulle, boves ? DE ALEXANDRO IURISCONSULTO. E19_06 v.1 Quod veritatem semper iste Alexander 2 complectier dicatur, ipse non credo 3 tibi, Galiaura ; veritas fuit numquam 4 fecunda, vel cur liberos negat Mundo ? DE PAUPERTATE. E19_07 v.1 Vivere natura si judice, Pontice, malis, 2 revera numquam, Pontice, pauper eris. 3 Vivere si adfectu sub judice, Pontice, malis,

286

4 revera numquam, Pontice, dives eris. EX GALLICO. E19_08 v.1 Scortari castam faciunt duo crimina Gallo, 2 si numquam, et si quae saepe hilaris fueris. DE SCOPPIO AD I. OWENUM. E19_09 v.1 Ingluviei quantae nostrum Zenona putabis ? 2 Uno Equitem et Comitem cenat, Owene, die. DE ORBILIO. E19_10 v.1 Orbilii ante oculos falsum est peccare puellos ; 2 nam Cyclops oculos non haber Unoculus ? AD SANGAM. E19_11 v.1 De variis vitiis, eadem quod dicta, coloris 2 ejusdem, vobis, Sanga, canam, hoc quereris ? 3 Dic mihi, cum Scoppo modo nigra modo alba per armos 4 exsultent, cur dant flagra rubram induviem ? VIVENDUM. E19_12 v.1 Frugalitas quam maxima est, tibi semper 2 vivendum habeto, nil fugacius vita 3 norunt poetae, nil sequacius leto. DE SE. E19_13 v.1 Flos Juvenum, hoc multi de te dixere poetae : 2 tu tamen hoc noli credere, salse Vigil. 3 Decipiunt, amor hos, illos sitis alta placendi, 4 Hoc tibi, quod cupiat doctus amare, place. 5 Quodque placere tibi velit hic bonus, ille disertus 6 hoc tibi, si sapies, care, triumphus erit. 7 Et sis flos juvenum, insulsi sint Billus et Hyllo, 8 num tibi vita exin longior ire potest ? 9 Decrepitos istunc si florem expendis ad annos 10 factus es in primo jam tibi flore senex. AD LEGENTEM. E19_14 v.1 Lector, ne temere in jocos supina 2 bilem nare vomas cavere mando. 3 Una ad saecula tu venire non quis, 4 haec centum data saeculis jocorum

287

5 augebunt numeros, eruntque tamdem 6 quod nunc esse minantur. Invidere 7 si longum usque adeo juvat periclum, 8 hoc opto tibi livide, hi placebunt. DE GLYCERE. E19_15 v.1 Non anus est Glycere, quam jam vigesimus annus, 2 nolentem patrio reicit a speculo ? 3 Certe ea ; sed mirum tanto quae tempore jam se 4 ignorat, formae quod putet esse bonae ? GLORIAE STUDIUM. E19_16 v.1 In gloria multa, gloriae studia reposcunt, 2 fias ut aliquid, nihil esse vis ? Peristi. AD S. RUPERTUM. E19_17 v.1 Ingressa est quoties tua claustra puella, vel uxor, 2 sive aliqua omnino de grege femineo. 3 Omnia cum cura conclavia verris, et ejus 4 haerentes pedibus diluis illecebras. 5 Dic mihi, sancte Ruperte, quis omni te vice mundat, 6 tu quoties nuptam, sive solutam, ineas ? 7 Hic puto jam scopis Lictores non satis esse, 8 Scoppiadae quamvis omnem atavum repetas. DE AULICIS. E19_18 v.1 Durum iter ad caelos : haec causa est mollibus illud 2 aulica gens raro quod cupiat pedibus. 3 Verum cur pauci de Martis gente, pedestri 4 sueta ad iter subeunt ? Dicat id Antisapus.

IN ORBILIUM. E19_19 v.1 Orbilii nasum quoties, Mariane, tueris, 2 crede Ravennatis guttur onocrotali. IN SPANOS. E19_20 v.1 Puro vulture constat iste voster 2 Spane, exercitus ; et potes putare 3 gesturum bona avi pericla belli ? AD LECTOREM.

288

E19_21 v.1 Idem bis tibi dicere expetebam, 2 sed scribo, bone lector, haud refuto. EX D. CHRYSOSTOMO. E19_22 v.1 Gaudendum est tibi morte ; puer si excedis ab alto 2 tristitiae erueris, per maria ista, Chao : 3 si senis aetatem vieto tibi tangere flore est, 4 hoc sero cense currere te e pelago. EX SYNESIO. E19_23 v.1 Qui mentiuntur saepe, cum semel verum 2 aliquid profantur, vera falsa creduntur. EX PLUTARCHO. E19_24 v.1 Obscena senis e sodalitate 2 obscenissimus exstitit puellus. EX ISOCRATE. E19_25 v.1 Fac omnibus convivere queas suaviter, 2 sed utitor, necesse ubi est, tantum bonis. ARISTOPHANIS. E19_26 v.1 Tacere jus est ceteros, loqui doctos. 2 Hoc comicorum dictitet sibi naevus, 3 in Socratem petulca dum vomit dicta. EX PROCOPIO. E19_27 v.1 Convivium exsulante uti concordia, 2 sic orbae opes virtute, sunt parvi preci. EX SIMMACHO. E19_28 v.1 Ostentatio cuncta mentientis 2 nutrit suspicionem, alit figuram. EIUSDEM. E19_29 v.1 Lapsus prioris corrigat secuturum, 2 reprensione de anteeuntis exempli 3 nascatur emendatio viro cauto.

289

EIUSDEM. E19_30 v.1 Affectata viros numquam jactantia magnos 2 contingit, parvis pascitur haec animis. EX SULPITIO SEVERO. E19_31 v.1 Commune generi est istud humano malum, 2 aegre abstinere de negatis possumus. EX DIONE CHRYSOST. E19_32 v.1 Nihil est molestum quod magis queat dici 2 quam sibi videtur qui esse, nec sapit doctum. PINDARI. E19_33 v.1 Dies futuri judicis sunt optimi, 2 audi o Poeta, sperne vulgi ineptias. EX DEMOCRITO. E19_34 v.1 Sermo operum umbra venit, loqueris qui foeda, fateris 2 cum poteris dictis velle satisfacere. HIERONYM. E19_35 v.1 Qui est falsus, cito rumor opprimetur, 2 index vita sequens cluit prioris. EIUSDEM. E19_36 v.1 Bona conscientia nullius oculos fugit, 2 mala conscientia nullius oculos amat. 3 Magnanima virtus spernit improbum notas. DE H. GROTIO. E19_37 v.1 Grotius est juvenis, Puteal dum sudat ad Hagae, 2 carmina cum scribit Gratius est Veneris. AD IS. CASAUBONUM. E19_38 v.1 Magne, tuos dudum duxissem in carmina libros, 2 sed, quicquid coner, Barbara Musa negat. 3 Quod bene pro Latio, proque Hellade docta Camena est, 4 hoc tibi cum paucis debet ea ingenue.

290

5 O anima et veterum Corclum, vir die, Sophorum, 6 sit celebris, qui te, volt celebrare, decet. DE H. STEPHANO. E19_39 v.1 Digne senex fato meliore, corona Sophorum, 2 qui veterum reddunt scripta suo ingenio. 3 Monstra nova in Stephano rerum Natura patravit, 4 copia concelebrat quanta alios, premit hunc. DE POETICO IUL. SCALIGERI. E19_40 v.1 Multum judicii te profecisse putato, 2 Scaligeri, juvenis, si placet iste liber. DE C. BARTHIO. E19_41 v.1 Ferventem in medio rapuit mors pulvere bigam, 2 cum vincent alii, hunc excipe, posteritas. AD TOBIAM ADAMI. E19_42 v.1 Cum funera deflebat amara Putschiana, 2 se pingere flebili volebat in figura 3 Barthius ; Adami, consecrat haec tibi se amandam. 4 Non morticinam, putare quod vulgus habebat, 5 sed pectore qualis in tuo vigere se optat. AD SCOPPIUM. E19_43 v.1 Jus tibi nobilium Blabius det, Scoppe, parentum, 2 nam facere ingenuum non potes ipse patrem. AD LECTOREM. E19_44 v.1 Ficto nomine nolle confiteris 2 victorem Vigilem, legens, amare ? 3 Tanti non putat ille te leporis. AD EUNDEM E19_45 v.1 Quis tam dem Vigiliste sit requiris ? 2 Non nosti, bone lector ? Anne jus est 3 te quem noscere, qui fugis videri ? 4 Hoc victor tibi sed tamen volebat 5 indulgere, nisi putaret hoc ob - 6 venturum male quod solet poetis, 7 cum paucis cupiunt placere sic, ut 8 multos spernere nesciant, sed illud

291

9 novisti puto, parcimus scienti : 10 sparga est, tu modo Colligus ferare. IN VILLAM RUFFI. E19_46 v.1 Ruffi villula non parum jocosa, 2 victor te Vigilis jocus salutat, 3 si vis rite valere, si levari 4 tusse perpetua, voraciorem 5 quovis Gurgite, Apicio, Lupoque, 6 confestim dominum evomas necesse est.

PARODIA MARTIALIS. E19_47 v.1 Horrida Germanis quaecumque poemata dictant, 2 accipit a lauru si qua tabella Deum, 3 A te, Tucce, venit, laetam tu mittis in aulam, 4 per terras, per aquas, barbara dicta mihi. 5 Non venias quare tam longo tempore Pragam, 6 haec puto causa tibi est, nec tua missa legas. DE MARTIALI ET CASTRANTIBUS. E19_48 v.1 Dum nolunt fratres mollem retinere poetam 2 Lojolae, ipsius facti sunt saepe sorores. AD LECTOREM. E19_49 v.1 Dimidius liber est, hic si distinguere mavis, 2 quo recrees stomachum, candide lector, emis. EX MIMIS PUBLIANIS. E19_50 v.1 Intensione rumpitur nervus valens, 2 remissione mens valentior perit. IN ORBILIUM. E19_51 v.1 Nasitremoloculus ; ferulivibrus ; altroculorbus, 2 bellifugoprensus, turpipoplifatuus, 3 pulchritenospernus, veterisequus, atricolorus, 4 cunctinovorisus, Solisibiplacius. 5 Omnaliitemptus, blattistudiebrioservus, 6 Orbicerebrituus, Tristilaborirapus. 7 Labrirogofumus, bustaurirubus, geniflammus, 8 cordepeponisapus, mentepapyriferus, 9 luminhyaenividus, membrarboricortilibrosus, 10 sepibibus, cunctino ctisoporifugus. 11 Fumilucernituus, crepisibiliversisusurrus, 12 dusitenebricolus, manticotergirubus.

292

13 Vulpidolosimulus, Caenicauditrahus, Lupirictus, 14 bubomaliclangus, linguomachaeromachus. 15 Foedinatispicius, disciplitortorineptus, 16 et quid non dicas Grammaticum Orbilium ? AD LECTOREM. E19_52 v.1 Quod restent libri, lector cordate, requiris ? 2 Hactenus hic quot sunt carmina lecta tibi. 3 Rumpe licet libros, Phoebi cum stabis ad aram, 4 in tua quod fingi cornua possit, erit. DE VERSIBUS SCOPPII. E19_53 v.1 Scribunt ludicra Billus et Bonarscus, 2 plorant perpetua in febri legentes. 3 Hos unum juvat in diem levare 4 alternis uti febriant, Scioppi 5 succensis vice thurea, Camenis : 6 namque hae frigore tam rigent potente, 7 ut mendacia iis rigere posse, 8 credam Lojoloticitae cohortis, 9 indum trans mare mortuos creantis. IN RIBADENEIRAM. RELLIGIO LOQUITUR. E19_54 v.1 Luserunt mecum vecors Ignatius, et qui 2 igni, atraque ferum, bile sequuntur avum : 3 luserunt dico, volverunt nempe nocere, 4 in libro perii, Ribadeneira, tuo. AD FR. PETRARCHAM. E19_55 v.1 Vovi olim, divine senex, me carmine laudes 2 velle tuas meritis aequiparare tuis. 3 Primo aciem Phoebi contra sustollere currum 4 ausus, an ex voto debeo tanta tibi ? 5 Haec tibi si voveat, quanta est, quam longa, futura, 6 tota tamen nequeat solvere posteritas. IN POLITIANUM. E19_56 v.1 Dum citharam digitis, pueri perculsus Amore, 2 suaviter exercet, Tuscus Apollo jacet. 3 Harmoniae soboles, Latii suavissima Peitho, 4 per maria Argivam quae stitit huc Venerem. 5 Non aliter potuit terris discedere, sed cui 6 Fortuna potior Phoebi Hiacynthus erat. AD CRITICOS

293

E19_57 v.1 Mollia quod scribam ; si scribo, ignoscite ; victor, 2 a Phoebo, si quis credere quibit, amor. DE HORATIO. E19_58 v.1 Credite posteritas ; lascivi est clamor Horati. 2 An norat Scoppi Quintipor auriculas ? IN CAPRUM. E19_59 v.1 Submittit sese Caper, inscendente capella, 2 has curvas noctes, candide, Varro putat. AD FABIUM. E19_60 v.1 Non credit neque servulis, neque Ollo 2 Quintum Grammatice seni recocto, 3 uxorem Fabius, furens amore. 4 Atque istud sibi gratulatur, et se 5 solum rite calere dicit unum. 6 Bellum consilium, Fabi, dabo isthic. 7 Cum quodam proficisceris, puellam 8 belle, qua patet, oppicato subtus. 9 Sic nemo reserare eam valebit, 10 ni tecum parili calore fervens, 11 quod prorsus fieri negas valere. IN MAGISTROS. E19_61 v.1 Scaligero quaedam cernunt licuisse Magistri, 2 hinc illi Latium carmine prostituunt. 3 Non placet e poeta strabam fecisse Dionam 4 ausus, habent larvae lege perire alia.

AD SCOPPUM. E19_62 v.1 Dolire si qua, Scoppe, me putas dure, 2 adito Sangam, sic opus tibi dicet. IN PUERAS. E19_63 v.1 Belle vivere pergite, o puellae, 2 quas aetatula lusibus polivit, 3 belle vivere pergite, o puellae, 4 aptae quae Veneris tenere bigas. 5 Saturni veniet quadriga Nonis, 6 Apriles hodie colo Kalendas.

294

IN QUEMDAM. E19_64 v.1 Quemdam cum Salisubsulum vocassem, 2 curvum, loripedem, aereisque nervis, 3 pingui pantice, Trinacrum tyrannum, 4 sollemni mihi gratias, Sabine, 5 venit carmine prorsus actitatum. 6 Ut me ludere sentiat, Sabine, 7 quam longis acubus opus futurum est ? IN MONACHOS. E19_65 v.1 Lignipedes asini, pullo tecti ora cucullo, 2 fustibus in capite est non opus in pedibus. IN EPIGRAMMATA CORDI. E19_66 v.1 Euricii quae salsa vides Epigrammata Cordi, 2 Romani poterant vatis adire manum. 3 Si vel Romano scripsisset tempore Cordus, 4 vel Romae scisset sustinuisse moram : 5 tempore si nostro, Criticis ubi lumina multis 6 exseruit tandem nocte, vetusta Dea, 7 scripta forent lepidi dicta ingeniosa poetae, 8 Urintius atque Owenus cum Vigile intereant. AD AQUICUM. E19_67 v.1 Manduci pueros si vis assuescere formae, 2 Orbilii profer solam, Aquice, effigiem. 3 Ultro ad terriculi decurrent ipsius ora, 4 cum saltim limis hanc faciem adspicient. AD PUBLIANUM. E19_68 v.1 Scripsissem tibi, Publiane, nuper, 2 sed me credere epistolae verebar, 3 quam ferret male tam decens puella : 4 optabam tibi Publianus esse, 5 te mi mittere litteras deceret ; 6 non credo tibi vinculum puellae. IN FABULLAM. E19_69 v.1 Laudarim quod te nimium, formosa Fabullae, 2 cum sentis, nimium ridicula atque nigra es. DE EPIGRAMMATIS.

295

E19_70 v.1 Laudare, ludere, atque mollia interdum 2 condire mella felle, carminum est, pompa ; 3 nemo, aut Scioppus, Bauvilusque, laedendi, 4 vel his secundas facere qui student porcis. IN ORBILIUM. E19_71 v.1 Orbilium quoties caperata fronte videbis 2 evenisse boni quid puta versilegis. IN SCEPTICOS. E19_72 v.1 Omnia qui carpit, se Scepticus omine digno 2 venturum in laudes prosequitur proprias. VANITAS. E19_73 v.1 Si Vanitatis regna magna contemplas, 2 servire totus tibi videbitur mundus. 3 At servitute tam mala atque crudeli, 4 sapiens nequibit prorsus ullus exire. 5 Simplex necesse fiat, atque perjurus 6 qui vanitatis bitere de jugo malit. 7 Nascentium nam quisque dat sacramento 8 nomen perinde Vanitati, uti vitae. 9 Contemnere illa quae migrare non possis, 10 adoream esse simplicis puto mentis. BIBLIOPOLA EMPTURO. E19_74 v.1 Excultum tibi purpura libellum 2 victoris Vigilis jocos propino. 3 Ne sis ebrius, hi, puto, placebunt. 4 Quamvis nescio nomen, hic poeta 5 solis scribere sobriis volebat. 6 Quare istuc tibi protinus luendum 7 si sis ebrius, hoc putes poeta. DE OWENO. E19_75 v.1 Scribere se Gallis Epigrammata nescit Owenus, 2 illa legit quisquis, Castrice, Galliturit. AD PIPUM. E19_76 v.1 Sunt plurima celare decet quae, Pipe, pwellas, 2 his nomen ego, si jungere volo tuum, jocabor. 3 Hoc Saxones intelligere puto, non Britannos.

296

DE EPIGRAMMATIS. E19_77 v.1 Instruere malos carmine vis bone poetas, 2 mores pote quo corrigere ? Ambula ad fluentes 3 latice nectaris Scaligeri senis libellos. 4 Nil sunt Vigilis carmina, si cupis doceri 5 sapientia quid dictitet, hic ille reponit 6 curas : age Vigilem propera, lubet jocari. 7 Quod Scoppius et Sanga, Bonarscus et Bilovus 8 mundi ulcera, perbitent, sat eruditioni est. AD PONTICUM. E19_78 v.1 In capite ingentem suetus gestare culullum 2 humentis mirum est, Pontice, si cerebri es ? IN AUDIENTEM MALOS POETAS. E19_79 v.1 Obliviosus ultra es omnia exempla, 2 discissus hodie tot modis malo versu, 3 perisse quod vix crastino recorderis, 4 easque denuo in cubiculum excisus. IN MONACHOS. E19_80 v.1 Lemurum propago, nocte Ditis emersa, 2 trux Dusiorum, atque ominosa Faunorum 3 Monachi propago displicere vos mundum 4 vobis perinde fingitis, velut caelum 5 Lucifera quondam stella, nunc niger Daemon, 6 nimirum amaro mundus ebrius poclo, 7 irae Deorum maximi, chorum vestrum 8 evomuit illuc, pervenire quo nolint 9 homines beati, silva sed scatens formis 10 nocte ambulonum tenebricosa larvarum. 11 Progressa de qua pestilens modo est secta, 12 Ignatiorum atque igne secta dignorum, 13 quae, ne beatum nomen unico nato 14 Dei maneret a calumnia intactum, 15 beatum Iesu nomen omnis infandi 16 libidinis, crudelitatis, horrendi 17 sceleris, habere tegmen optimum credunt. 18 Sed, sera quamvis, eruit dies tandem 19 scelesta pacta Confluentium Erronum, 20 et si quis oculis utitur suis solum 21 clare videre, falsimonias, stupra, 22 peculiatus, et pericla regnorum 23 regumque debet, secta quas struit, tanto 24 labore vitia docta de juventute 25 prima, doceri quo labore virtutes 26 boni laborant. Ultimum hoc malae pestis 27 immisit Orbi cum sororibus binis

297

28 Megaera pallens, cum videt suo ultrices 29 instare jam jam crimini a Deo poenas. AD PAULLUM. E19_81 v.1 Quod dixi tibi, Paulle, me affuturum 2 dictanti modo carmen e cathedra, 3 absentem laceras, vocasque vanum. 4 Non quivi tibi, Paulle, doctiori 5 adesse stratagemate, atque factum est. 6 Nam si tam auriculis tuos salitis 7 audissem crepitus, diu perires. 8 Qui vult se Vigilis probare naso, 9 ignorare decet nihil venustum. 10 Tantum se sibi credit audiendum 11 qui nullo pare ventitat jocatum. AD EUNDEM. E19_82 v.1 Tam laute, dicis, de te sentire, fateris, 2 nec laudes proprias scis, Vigil, esse malas ? 3 Omnia quae vulgo jactant, mihi sunt bene nota, 4 et tamen hoc, immo, Paulle, ideo facio. IN URINTIUM. E19_83 v.1 Solum Elegos, Vrinti, non novit Musa Phalaeco 2 nudo ille exambit ex Elego Eulogium. IN VACERRAM. E19_84 v.1 Cum sene qui lusu potis est certare Vacerra, 2 cum infante hic certet fletibus anniculo. DE NOMINE SUO. E19_85 v.1 Non tanti est nobis lepidi Victoria versus, 2 nomen ut in vulgum fingere tale queat. 3 Sed quia se ingenio Vigilacem, et acumine promptum, 4 vincit, eo Vigilis nomina Victor habet. 5 Ambitio vitium est salso vincenda poetae ; 6 qualis inest nugis ? Sed tamen ambitio est. DE ORBILIO. E19_86 v.1 Barbara in Orbilii fateor me fingere nomen, 2 idque Vigil prae me carmine quoque fero. 3 Ignoscent scio, lectores, Criticique diserti, 4 talem hominem talis si gladio jugulo.

298

VIVEMDUM. CALICI INSCULPTUM. E19_87 v.1 Dum vivis vita viventis ut utere viva, 2 Dum vitam vivis, mortua mors moritur. EIUSDEM ARGUMENTI. E19_88 v.1 Prandere laute, lautiusque cenare, 2 cubare belle, belliusque dormire, 3 lautissimum et bellissimum, pia in vita est. VERITAS VERA. E19_89 v.1 Amore, re, ore quae probatur, omnium 2 amica Veritas virum est. STOICUM. E19_90 v.1 Necesse quae obvenire, ea accidunt tamen 2 ut hic et ille non velint. VERITAS. E19_91 v.1 In alta lucis exit alma Veritas, 2 latentem eam eruit dies. LINGUA. E19_92 v.1 Beata, clave clausa quae silentii ; 2 nocere, nec potest sibi, 3 nec alteri negotium facessere 4 coacta, lingua, vi sua. 5 Notata saepe verbulo unico gravi 6 movere caede proelia est. 7 Vetusta dicta tradidere nil bona 8 cluere cui magis bonum, 9 sed (....) et, vice altera, nocentius, 10 nihil pote esse persida. EX LUCRETIO. E19_93 v.1 Ut est suave quem tuerier mare 2 periculosum et invium 3 ubi pericla cernere, haud tua, integrum est, 4 cavere, quae iminent tibi. LABOR PRAETERITUS.

299

E19_94 v.1 Nihil labore gratius tuo tibi 2 quit obvenire, quem semel 3 pericla per morantia, atque turbines 4 obiveris gravissumos. 5 Ita expedire cuncta promptius queas 6 ubi ista cogitaveris. 7 Deinde habe illud ; oppido est brevis labos, 8 perenniviva gloria est. LEX AMICITIAE. E19_95 v.1 Amica quando facta si patraveris, 2 bene unde sit sodalibus, 3 ea ipsa mente pone de tua statim, 4 memorque haberier fuge : 5 at ut bene esse senseris tui tibi 6 sodalis a laboribus, 7 id in perenne mente conditum tene 8 referque, debitor bonus. 9 Amoris haec severa lex boni siet, 10 manebit ille perpetim. AMICITIA PERPERA. E19_96 v.1 Manus lavare ni volet manum alteram 2 et inde tergere altera, 3 abibit illa et ista fonte limpido 4 ut est adisse visa ; sic, 5 semel subire foedus inclutae fidei 6 sodalium expetens cohors, 7 nisi juvabit invicem, omnibus modis 8 parata, mutuum decus, 9 ut ante inita foedera exstitit, manet 10 amore abusa frivolo. AD SCIOPPIUM. E19_97 v.1 Jocosiore si quid alite editum est 2 in te tuosque compares, 3 Scioppe noster, imputabis tempori, 4 bona dicta de malis dabo 5 docente te cum prendero satis bene 6 maledicere melioribus. AD LECTOREM. E19_98 v.1 Nemo istuc sibi vindicare quibit, 2 scriptoris proprium sui futurum est 3 exsuccis, epigramma, cantilenis. 4 An mirum usque adeo tibi videtur, 5 si post bis novies pericla centum 6 et sena hinc decies, duobus istic.

300

7 Ad summam satis additis superbam, 8 uno carmine sit suus poeta ?

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XX.

AD LECTOREM. E20_01 v.1 Vah vigesimus ! It tamen libellus, 2 et nauci putat ebrios Catonas : 3 qui cum duplice se vident ocello, 4 quadragesimus it, jocose lector. AD LUCIANUM. E20_02 v.1 Tria saecula, inquis, nemo tam fuit nugax 2 vigesimus cui serviat liber gerris : 3 mentiris hercle Luciane ; tot librum 4 faciunt libelli nil supra unicum : et multi 5 scripsere plura, nemo tot libros fecit. 6 Sed taedio aestimantur carmina, haud nobis 7 numero jocantia, discitu hoc opust vobis. AD PONTICUM. E20_03 v.1 Uno et eodem adeo dono te, Pontice, libro, 2 nimirum hic etiam est ortus ab hocce Deo. AD PULLICANUM. E20_04 v.1 Ringeris puto, Pullicane, sed quid ? 2 Ringaris licet, est tamen canendum ; 3 nemo cornua cervus usque ab illo 4 quem princeps Macetum, aureo monili 5 signatum, legitur dedisse saeclis, 6 gessit tanta superbus, et decorus, 7 quantis tu modo mollis et supinus 8 incedis, nisi tangere haec valebis, 9 nulli tu Logico deinde crede.

301

DE ITALIS. E20_05 v.1 Permolere uxores dicunt lardare Itali, quam 2 pinguibus hos reris esse olus inguinibus ? AD SCOPPIUM. E20_06 v.1 Italiam in Venerem cum scribimus, haud tua, Scoppi, 2 res agitur, nec pro pene tuo hic locus est. 3 Norunt Germani te Italos castrasse, dederunt 4 e Critico nobis cum comitem horribili. IN DIODORUM. E20_07 v.1 Nil tibi cum Musis ; scimus Diodore ; quid ergo 2 insalso me vis rumpere versiculo ? 3 Hoc ideo Diodore, tibi, cum sis male Dorus, 4 ne dio venias nomine, Doridius. IN SCIOPPUM. E20_08 v.1 Vis vivum crocodilon, Auriane, 2 quantum delta nec omne nutriendo est, 3 sed mitem usque adeo videre, ut illi 4 caudatum aequiparare nolit agnum 5 centum pondo, decemque ceu minutal. 6 Gestantem India, quem negant poetae, 7 cerne Stoicidam cito Scioppum. IN COLONIAM. E20_09 v.1 O Colonia, vigil unicum qui colit annum, 2 in saecula te concelebrat milia centum. 3 Nec se tamen sensum tua praeconia dicit 4 attingere, quae mereris, hoc palam fatetur. 5 Nec sentit is alias tenera aut frivola de se. 6 Te plus superi, te medii, diique profundi 7 pluris faciunt quam ipsa facis te ; nisi fiat : 8 tu funditus e stirpe sacra diu perisses. AD APELLEM. E20_10 v.1 Vis charitas, hodie quae se complexibus aptis 2 conjungant, mundi pingere Delicias ? 3 Ebrietas pingatur, Avaritiam adde Sodalem, 4 Luxuriem jungas ; tres facis Euphrosynas. IN MONACHOS.

302

E20_11 v.1 Delicias ubi nunc rerum, Mariane, requiras ? 2 In claustra has rapiunt ventrisequi Monachi ! 3 Ut mundum ejurant lepide ; cum mundius omne 4 e mundo secum in foeda sepulcra trahant ! IN SCOPPIUM. E20_12 v.1 Quid meritum praemI dicam te Scoppe ; gerentem 2 nomine Zenonis res satis egregie ? 3 Zeno ubi sit TiberI, tu sis Sejanus, imago : 4 an possis munus lautius excolere ? ROMA. E20_13 v.1 Roma Amor inversa est, quid mirum ? Inversum ob Amorem 2 omnia quae invertit, vertitur in scelera. 3 Praecipue Sodomita jubet quo more Libido ; 4 et Paridis mimum fecit Alagabalus. DE MEDICO. E20_14 v.1 Dum podagram curavit, equum furatus Amillo est, 2 hunc Themison vere restituit pedibus. DE ROMA. E20_15 v.1 Primo quibit et impetu peregre 2 Romam, nequitias videbit istic ; 3 cognoscet vice vectus huc secunda ; 4 patrabit quoque, tertio si adibit. IN MILITEM GLORIOSUM. E20_16 v.1 Thessalico tantum similis Juvenalis Achilli est, 2 ejus uti jures esse sororem, Oweni. PECCATUM. E20_17 v.1 Peccare saepe, quamlibet jus est, catos, 2 mortalitas hoc apta privilegium est. IN QUEMDAM IC. E20_18 v.1 Antiquatarum qui scripsit carmina Legum, 2 praeteriti vates temporis ille fuit. DESPERATIO.

303

E20_19 v.1 Mediocris animum terror hominis exarmat : 2 violenta nimium spiritus vagos cogit 3 vis, impetumque reddit ultimae gnarum 4 necessitatis ; hunc cavete magnates. NATURALE MALUM. E20_20 v.1 Natura quicquid editis suam in lucem 2 adjungit, ut stipemur hoc mali in vita ? 3 Id vilius putamus et magis parvum 4 eo, ingruit quod postea, satum culpa. AD LECTOREM. E20_21 v.1 Quid interesse si tui putas, lector, 2 quid actitarint versuum novi scribae 3 Vigilque Victor, atque Barthius, fatis 4 adhuc superstes, hora quem tulit leti. 5 Bene convenibant cetera atque perbelle. 6 In uno eorum dissidebat insanum in 7 morem legendi copia atque dictandi. 8 Gasper legebat multa Barthius ; pauca 9 scribebat idem. Victor ingerit chartis 10 quamplurima, idem pauca pellegit scripta. 11 Mirabile hercle sic se amasse distantes, 12 ut unum habere dixerint caput multi. DE LUCRETIA. E20_22 v.1 Dum castum ferro pungit Lucretia pectus, 2 "Qui male inisti alio, exi hinc cruor optime", ait. DE TARQUINIO. E20_23 v.1 Quod solum semen sine partu atque indole cunctis 2 fortius exstiterit, conjice, Tarquinii, 3 protinus infusam confecit vulnere matrem, 4 exstinctum cum illa Regificum Imperium est. IN SCOPPIUM. E20_24 v.1 ScoppI impudice, Censione Verderi 2 illud patras, te nemo uti tibi ignoscat. IN NAEVOLUM. E20_25 v.1 Vendis, Naevole, te virum jocosum. 2 Non est, Naevole, conjugi jocari, 3 quae scit blandius atque vir jocari.

304

IN SANGAM. E20_26 v.1 O mi Sangula, Sangula o pudice, 2 o ad Praxitelis polite normam, 3 o quem Pygmalion amare possit, 4 bellum, Sangula, saxeum pudorem ! IN EUNDEM. E20_27 v.1 Longurionem hominem, Cantabro vertice natum, 2 cur dicam nano nomine, Sexte, rogas ? 3 Malo hominem longum quam curtum rumpere versum, 4 hinc versu nobis Sanga valente perit. IN EUNDEM. E20_28 v.1 Stramineus lixa est, et Caesaris arma tremiscit ; 2 fortior est, virtus quam tua, Sanga, timor. AD LECTOREM. E20_29 v.1 Scribere multa parum est, nisi sint longissima ; nemo 2 ob multos periit, lector amice, libros. 3 Sed quia sunt longi, ultos hinc strangulat unum 4 carmen, in exiguis nulla luela libris. 5 Scripsi ego viginti, Bavius tribus impleat istos, 6 bis decies legito haec, ille ter intereat. IN HELIODORUM. E20_30 v.1 Bis jam in te calamum strinxi pater Heliodore, 2 eclipsin facies, tertium ubi attigero. AD UMBRAM C. BARTHI. E20_31 v.1 Generosa, nostris, Umbra, laudibus major, 2 BarthI cubantis inter aureos flores. 3 Quid nocte nunc me tertia mones, Sangam 4 perire velle, cum Scioppio et Claro ? 5 Perierat omnis ista secta latronum, 6 nisi tu perisses ; ergo post tuam mortem 7 manere debent, qui manent tua morte. DE STATUA RUFFI. E20_32 v.1 Ruffa est effigies polita Ruffi, 2 haec uxor fuit ante mortem, in istae 3 nunc Ruffus sibi victitat superstes. 4 Ex hac est pater ille liberorum

305

5 ter quinum : statuas creavit istas 6 non fecit ; ideo patrem vocamus. AD MORTALES. E20_33 v.1 Vivite mortales : nomen vos cogit ad istud, 2 nam quis mortalem vivere nolle putet ? IN SOFIBIANUM. E20_34 v.1 Magnus es et sapiens. Magnum est in corpore Persae, 2 plus imo magno est, Sosibiane, Lacon. IN SCOPPUM. E20_35 v.1 Scorpius hic eccur stupido ciet arma veneno ? 2 Cum furit in vates nil nisi cenat olus IN OWENUM. E20_36 v.1 Absque sale haud constant Epigrammata : nitrum in Oweno est, 2 hoc flammam possit, Castrice, uti feriat. IN RUFFUM. E20_37 v.1 Ruffi statuam quaerere, cum prope ipsus adstat, 2 injuria res est. Aliud dicere nescit. DE ORBILIO. E20_38 v.1 Andrapodes gerit in capite et nescire Pelasge 2 dicitur, hic major se stupor Orbilii est.

DE LABINA. E20_39 v.1 Tussit Labina, loquitur, et pedit simul, 2 tribus poetis haec satisfacit simul ternas. IN UFENTEM. E20_40 v.1 In quemvis sine lege locum, sine more placendi, 2 congeris et nullo dicta soloeca loco. 3 Atque ita divino te Apulei nomine jactas, 4 quem te imitari istic foeda culina putat. 5 Non apuleiazeis, Ufens, "baptisa piazeis" : 6 discrimen qui istuc non capit, ille lapit.

306

IN CRITICOS, DE APICIO. E20_41 v.1 Nomine qui, Critici, nunc vos exercet ApicI 2 quaeritis in quo sit mi genere ille liber ? 3 Auctoris nomen qui nescio, dicero possum 4 de libro ; liber est vanus Apiciolus. IN EPICTETUM. E20_42 v.1 Servus Epictetus sit corpore ; libera mentis 2 imperitant ipso cum Jove jura deis. IN EUNDEM. E20_43 v.1 Edisce libros aureos Epicteti. 2 Usus librorum est omnis hic, Epictetus. 3 Scribi legique minima laus Epicteto est, 4 fieri atque facere maximum est Epicteto. 5 Moses, Elias, ethnicust Epictetus. 6 Divina remove, divus est Epictetus. 7 Delete libros totjuges, Epictetus 8 quod utile omne scripsit : unum Epictetum 9 discas ut unus, omnia est Epictetus. 10 Mala et secunda regna sunt Epicteti. 11 Ut ille volt sic accidunt. Epictetus 12 divinus homo, mortalis est deus quidam. IN POEMATA IULII SCALIGERI. E20_44 v.1 Mens tota, omnis honos, atavorum gloria, Caesar, 2 Scaliger, in cunctis sunt tibi carminibus. 3 Non capit ingentes animos Phoebeius oscen, 4 non hominis, mundi est res ea, Scaligeri. 5 Ut quid tu possis, possis tu prodere, dic te 6 nil posse omnino, Scaliger, omne queas. 7 Quae capiat numeris tua dicta, immobilis aethra est, 8 cum volat haec, non jam Scaligerum retinet. 9 Scintillas splendoris habent tua carmina vostri, 10 hinc de te qui fert judicium, reus est. 11 Caelum animo amplexus, radiorum septimus ex te 12 in Solis lucet cunctivida specie. 13 Saturnumque, Jovemque, Gradivum, Mercuriumque 14 Solem et Lunam, et, quae Mater ei est, Venerem. 15 Septem uno divos includes nominis orbi, 16 cum dices Juli Scaligeri genium. PLINIUS. E20_45 v.1 Compendium natura dum sui tentat, 2 PlinI subivit ultimam manum Codex.

307

APICIUS. E20_46 v.1 Auctoris hic sit liber Apicii nec ne, 2 qui legitur ejus nomine ; istud ignoro. 3 Apicius sed est liber : scio hoc certo. TUMULUS IOS. SCALIGERI. E20_47 v.1 Scaliger hic recubat. Decurrite saecula rite, 2 ni facitis, jam nunc Scaliger evigilat. DE PETRONIO. E20_48 v.1 Petroniana scripta cur Sophi damnant 2 morisophi illi, vah, meri sophi dictum 3 ego volebam, calamus errat indocte. 4 Quia non legenda ? Lectitata sed coram 5 testatur haec damnatio, oppido vafra. 6 An lecta numquam ? Caecitas preci est cujus 7 in judicando ? Sed perinde pellecta 8 Sophis putentur, ut queant refutari. 9 Cur ergo non refutat, exspuit, censor ? 10 Vomitu fatetur ergo tam bene incauto, 11 clutita dicta tam faceta, non posse 12 concoquere recte ! Ergo error omnis in vestro 13 stomacho est severa judicum cohors : istud 14 paucis docebo. Scripta sunt eum in finem 15 non ut sequare, vel legendo delectes, 16 sed quo caveri possiet modo discas 17 vitiorum imago, picta Apelle de docto. 18 Quo nudiore ducta imago corpusclo est 19 apparet illo scitius : pari prorsus 20 modo eruenda vitia nullus exscindes 21 nisi ante noris : ante nosse quei possis 22 nisi mente prorsus exsecreris interna ? 23 Sunt exsecranda penitus. Ergo praefigas 24 animo cavenda : peccat hoc Catonum iste 25 insanus ordo, facere quae sibi quisque 26 indulget, illa vitia non volunt dici, 27 sed obtegunt virtutis involucro alte. 28 Ubi audiunt notata, despuunt Sillos. 29 Mala esse nolunt illa dicier, quorum 30 usu obstupescunt, sentiuntque vix sese. 31 Non ita priorum sancta natio patrum, 32 quis est repertus omnium, rogo, antiquus 33 delenda vellet saecla qui poetarum, 34 ii in libellis sparsa quod gerant spurca ? 35 Quid Bethlehemi cum seneret ad sanctum 36 praesepe fecit Entheus Pater ? Scripsit 37 acuta, docta, ab eloquentia et nervis, 38 subtilitate scripta multa miranda. 39 Quibus revellere si quis audeat vatum

308

40 hausta e libellis, flosculosque, sertasque, 41 nonne est futurum funus, ex homine pulchro ? 42 De Christianitate, (sic loqui jus est,) 43 sentire certe non queunt sua digne 44 contaminari qui putant logis scitis. 45 Scitis profecto, non ob ipsa quae damnant, 46 nefanda facta, sed quod illa traducunt 47 bello lepore. Si Petronium tollunt, 48 quid Martialis inter arma pinguescunt ? 49 Nam Martialem Venere qua viro privent 50 ipsis videndum defero. Citat scripta 51 Petroniana, Martialis exsecti 52 manu crepundia dum gerit, salax ille 53 Deliacus ; unde nosse quis viri ardorem 54 o natio impudica ? Colsius manda 55 penetrare legem pectora Domini vostra. 56 Ut facta primum et dicta propria emendes, 57 vetusta si quid absonum dedit Sillos 58 aetas professa ; desecabitur rite, 59 si mente primum dedolaveris spurca. 60 Ut nota malorum sit perennis ausorum 61 constetque Fama, scelera cum suis poenis 62 ignota non sint prisca. Si deos multos 63 vana Ethnicorum secta quondam adorantum 64 testatur istud ; velle facta damnare 65 ex intima nefanda mente, quis nostrum 66 non rubeat inde ? Vos Catonas hic dico, 67 Dei ad tribunal Satura prisca confundet. 68 Concidit illa spurca facta damnando 69 vos dicta eorum despuendo concisa, 70 placere vobis facta fatemini, quorum 71 damnatio illis constitit stili impensa. 72 Nuda ipse dicta non dabo juventuti, 73 sed inde pejor si qua poterit exire, 74 male instituta est antea, negat nemo. 75 Virtutis altiore cura sectanda est 76 indagine, atque quam queant leves venti 77 concutere, folia qui ferunt, sinunt stirpes.

AD LECTOREM. E20_49 v.1 Ohe, dicis, an hoc breve est ? Profecto 2 jus est in medio librum esse magnum 3 ut sit conditio parabilis, ne 4 cum paullo videat sinu, puella 5 exsectum putet : illa, lector, es tu. AD LECTORES. E20_50 v.1 Quinquagesimus est jocus : legentes, 2 quid clamatis ? Ohe. Nondum iste vobis 3 quinquagesimus est liber ; legentes.

309

DE ATA IULII SCALIGERI. E20_51 v.1 Atam inter omne carmen autumo regem, 2 non Julii modo aut recentis e censu 3 vatum cohortis : prisca sed coronari 4 contra omnia unum carmen hoc magis dignum est, 5 quam contra id unum tota vis vetustatis. 6 Nihil Pelasga vel Latina tam suadum 7 gravitate mista cum decore doctrinae 8 molita Peitho tradidit suae aetati. 9 Mecum putabit dictae singulae elibrans, 10 non corticem sonumve, sed cara libra. 11 Namque eruditi est tam erudita laudare. IN SCIOPPUM. E20_52 v.1 Inlustris asine, quis repente te mulum 2 prodire fecit ? Aedepol cate hoc pandam. 3 Insessor ex quo Cynthius tibi factus, 4 genus bene atque ex ordine efferas vestrum. IN EUNDEM. E20_53 v.1 Sine linea prodire non potest dies 2 sequi si Apellis, Scoppe, lineam voles. 3 Hanc ut sequare, lineam de te puto 4 tibi faciundam, Scoppe ; perpetim hoc ages. IN SANGAM. E20_54 v.1 Pendendum tibi, Sanga, cum semel sit, 2 fac tamdem officium virile ; ne te 3 truncet Scoppiades, potes cavere. 4 Integre dato vulturi vorandum.

IN SCOPPIUM. E20_55 v.1 Juretum tollit dum supprimere audet, o iste 2 laudator ne me Scoppius attigerit. DE SERVO PRINCIPE. E20_56 v.1 Servum caveto Principem, quisquis sapis, 2 asperius humili nil ad alta surgenti. 3 Quia servitutis desitae semper memor 4 affectat illa quae tulit, alii inferre.

310

AD CASTRICUM. E20_57 v.1 Missa tibi nuper sestertia, Castrice, centum 2 despuis, et nimium pauca probare cupis. 3 Deme, puer, novies dena, et dena altera subduc, 4 pendebis merito, Castrice, plura tuo. IN SERARIUM. E20_58 v.1 Serarium putatis esse nobilem libri 2 auctorem inanis ? Jesuitici, erratis : 3 claudi ista non quit exsoluta cum semel 4 sera ad loquendum est : iste pallet et mutit, 5 et tertiatum carmen angit faucibus. 6 Futuere, non sic scribere arbitror, sectis 7 cui Coleis Nicoleos nomen dedit. 8 Serarium patrem esse non sinit Nomen. DE CATELLIONE. E20_59 v.1 Usque ad delicias meri Catulli, 2 infregit numeros Catellianus. 3 Qui sic latrat cum brevi putamus, 4 ductis per trivia iliis iturum. AD PUDENTEM. E20_60 v.1 Rus esse in ore dicis arido scurrae, 2 et recte et ordine istud, o Pudens noster, 3 patrimonium ille ceterum expulit ventre. 4 Rus illi obhaesit faucibus suburbanum. IN ORBILIUM. E20_61 v.1 Depygem gemino cernis naso Orbilianum, 2 integram carnis dic faciem ingenuae. IN MILITEM. E20_62 v.1 Sanguineum quovis dispergens carmine Martem, 2 ut nil jam possis ni mera bella loqui. 3 Incautis censes imponere fulmine linguae ? 4 Errasti longum, Caeditiane, nefas. 5 In celeres raro virtus stitit impigra linguas, 6 fortior est quamquam vox properata ferat. 7 Impetus hic forsan, solidae praecursor, oberret, 8 ipsa manu se, non vendere voce solet. AD CLUVIENUM.

311

E20_63 v.1 Scribimus indoctis, doctisque epigrammata passim, 2 non aliter vulgi fit, Cluviene, liber. DE OBITU I. LIPSI. E20_64 v.1 Languidulum lecto posuit caput, ite leonis 2 vellite dejecti caesariem, lepores. 3 Sic tamen ut juxta ne Pardalis obdormiscens, 4 ludibrio saltuum praecipitum evigilet. 5 Aut vos in vostros fuga sic dabit, ejuretis 6 culum uti tam longos umquam habuisse pedes. IN HIRRONEM. E20_65 v.1 Omnia concoxit quod Manius, invidet Hirro, 2 judicio dives sit precor iste suo. DE VERSIBUS. E20_66 v.1 Versilegos vulgo nos exambire putabunt 2 lectori cum tot carmina vota legent. 3 Errabunt certe, nam si convicia blattis 4 digna meis dicam, dixero versilegas. 5 Est aliquid gravius quod de lectore poeta 6 spondet, ubi tantis hunc tenet objicibus. IN BAVUM. E20_67 v.1 Magna decent magnos si praemia rite poetas, 2 non pro laureola, Bavo, Camena tua est. 3 Ingentis pinus meritus cum stipite ramos, 4 aequabit numeros laurea tanta tuos. AD SE. E20_68 v.1 Cum novus in serum pugnat Colophona libellus, 2 lectoris semper larva sequester erit. 3 Ingratum forsan Marti siet hocce duellum, 4 sed Phoebo nihil hoc suavius esse potest. IN HIRRONEM. E20_69 v.1 Hirro cacatque latrat cum tonat versus, 2 tria monstra qui conjungit ipsemet quartum est. AD POSTILIANUM. E20_70 v.1 Monstrosum qua fronte canis, Vigil, esse cacare ? 2 Sollicitus de me, Postiliane, rogas.

312

3 Hac ego fronte cano, qua, Postiliane, Bavescunt, 4 qui natibus vendunt spurca labella sua. IN BASILENAM. E20_71 v.1 Das Gallis, Basilena, Cocis, Getisque, Syrisque, 2 et si servitii vilius ingenium est. 3 Das etiam Larvis, Dusis, Cacodaemoniisque, 4 das etiam Oweni versibus ; hoc nimium est. IN AUFIDAM. E20_72 v.1 Germana nulla mentula Aufidae arridet, 2 Judaea nulla est, nulla labra diducit. 3 Has illa pallet : stulta si putas verpos 4 sub cute latere, basianda tonsori es. AD GEORG. REMUM. E20_73 v.1 Facunde Reme, nomen inclutum terrae 2 Teutonia qua se gloria inserit Romae. 3 Excessit hodie Barthius, tuus totis 4 amicus ore, pectore, intima mente, 5 haeres bonorum est Belga Marchico victor. 6 Succedit ille, jamque cernit heredis 7 titulo relicta. Remus objicit sese, 8 remoramque nectit : Reme, te rogat victor 9 Vigilius isto carmine ; omnium tute 10 adeas bonorum Barthii genus ditis, 11 vel mortui te nomine iste successor 12 queat obtinere. Suadeo hoc tibi, Reme, 13 nam Barthio succedere est labor magnus. IN BILLONEM E20_74 v.1 Si comes et comedo simul es, pinguissime Billo, 2 exta tibi dic quae coxerit olla, mihi AD LECTOREM. E20_75 v.1 Si, quoties numeras, crescunt Epigrammata, lector, 2 cur non tu vice vis esse poeta mea ? 3 O sine carminibus lector Vigil esse potessit ! 4 Bis tantum canat hic dimidiumque legat ! 5 Esse putas aenigma ? Cares, lectorcule, sensu : 6 scribere qui non vult cum valet, ille legit. AD PROBINUM. E20_76 v.1 Interspergere quod vides jocosis

313

2 lascivos aliquot, Probine, versus : 3 jam tamdem liber omnis approbetur. 4 Gallo nil mage turpe Martiale est. DE SCOPPIO. E20_77 v.1 Concipilat magni quod scrinia docta Gifani 2 in ScoppI libris, Caeciliane, sapit. 3 Cetera sunt folia et fructu stramenta reciso, 4 Loiolae tamen haec pascere secta queant. IN BAVILIUM. E20_78 v.1 Quem laudas tandem, Victor, tot nomina culpans ? 2 Hoc cedo Satyris, Baviliane, tuis. DE SCOPPIO. E20_79 v.1 Fur harpagavit Scoppio crucem Clarus, 2 o fata : vivit ille, pendet hic Scoppum. IN CLARUM. E20_80 v.1 Omnia qui Famae postponere, Clare solebas, 2 dic mihi traducunt cur tua te studia ? DE SE. E20_81 v.1 Flere libet quoties, quoties ridere ; poema est, 2 it favor in carmen, carmina bilis habet. 3 Hoc etiam insanus quod somniat, exit in aestum, 4 et nolit velit, est hinc liber uberior. 5 Ergo nil miserum magis infelice poeta est, 6 qui totus quantuscumque, poema suum est.

AD PUDENTEM. E20_82 v.1 Promptior est visire, Pudens, quam scribere Billo : 2 in culo cerebrum qui gerit, hoc faciet. AD LECTOREM. E20_83 v.1 Salve, lector, o extremi Colophonis amice, 2 hic interjunges, sat scio, si sapies. 3 Principium libri clarissima cura poetae est, 4 et finis. Medii do tibi judicium.

314

EX GALLICO. E20_84 v.1 Os totum puraeque manus rediere per orbem : 2 haec tamen ambo umquam currere quis meminit ? IN BASILENAM. E20_85 v.1 Nulli vis, Basilena, tu negare : 2 ast unum pudeat negare posse. AD SABINUM. E20_86 v.1 Stoica quod rumpam nasuto dogmata versu, 2 an faciam, quaeris, quantum operae pretium ? 3 Hoc certe patrare mihi sine labe videbor, 4 cautius ut rigeant Lampsacii lapides. IN ACERRAM. E20_87 v.1 Qui vetulo lusum vates indulget Acerrae, 2 morte putet cum ipsa delicias facere. IN RUFFUM. E20_88 v.1 Ruffum rhetora quaeritas, viator, 2 ipsius statuam roga, docebit. IN OFELLUM. E20_89 v.1 Cum dormit dicit meditari carmen Ofellus ; 2 verum est : cum stertit visia mille facit. DE AMORE. E20_90 v.1 Amore sensus occupantur extra unum. 2 Visus laborat, collaborat auditus, 3 a nare quaerit delicatum odos nectar. 4 Nil blandietur doctius levi tactu : 5 sed gustus illic quid facit ? Spado sensuum est. AD BIBLIOPOLAM. E20_91 v.1 Cultum pumice, purpura nitentem, 2 quanti das Vigilem sibipte, Dore ? 3 Empturo dabo quindecim Bohemis ; 4 victori dabo quindecim Phalaecis. 5 Isto me pretio perire nolo.

315

DE PESTILENTIA. E20_92 v.1 Cum pestilentia omnia undique involvit, 2 nobis jocari vacat : an hoc pium censes ? 3 Et censeo mehercle ; sic adit morbo 4 manum poeta ; namque mentem is expurgat 5 nugas canoras cum malae illinit chartae, 6 medicina prima haec ; corporis prior cura 7 animi incientis : sic poeta curatur. DE VERSIBUS. E20_93 v.1 Amata multi dedolaverint, verum est ; 2 amanda pauci carmina : hoc nimis verum est. VITA. E20_94 v.1 Vivimus et morimur ; tempus nemo moriendi, 2 vivendi pauci norunt : ea summa laborum est. IULIO SCALIGERO. E20_95 v.1 Die senex cum de te scribere conor, in omni 2 verba tuis scriptis nulla habeo ingenio. 3 Lux tua florentem Phoebi distrinxerit ignem 4 nescio. Apollo mihi, Scaliger, esse potes. 5 Contra aciem Phoebi quis lumina servat Olympo ? 6 Trans Phoebum porro quis pote perspicere ? 7 Certe hominum nemo. Sed nos laudare, nisi sit 8 perspectus, vix quem possumus ante hominem. DE OPPIANA. E20_96 v.1 Flet Oppiana, basiumque flagitat, 2 sorbere, flare, uno ore qui potest, dabit.

IN BAVUM. E20_97 v.1 Penultimus libelli habebitur jocus, 2 penem ultimum putato asellorum Bavum. AD LECTOREM. E20_98 v.1 Mancus libellus est carens sua cauda. 2 Capiti caveto stolide, si quis es, lector.

316

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XXI.

AD LECTOREM. E21_01 v.1 Stantem te in bivio, jocose lector, 2 oppandens gremium, sinumque laxans ; 3 sic compellat amabilis puella ; 4 huc, pulcherrime amator, huc adito. 5 Non vis rustice ? Digne rusticari. 6 Sed quam, dicis, amabilis puella est ? 7 Hoc cum sanguine senties, adito. 8 Plus quam bis decies liber puella est. IN SANNAZARIUM. E21_02 v.1 Omnia cui desunt, praeterquam queis opus est ; hunc 2 regem versificum dico ego Nazarium. IN SCALIGERUM. E21_03 v.1 Mundi agrum ingentis, Naturae divitis hortum, 2 Harmoniae pratum, Mnemosynesque nemus, 3 cum cecini ; nondum satis est tibi, Scaliger. Ergo 4 quaere tibi vatem ; nil scio Scaligerum. IN BUBIUM. E21_04 v.1 Stridorem in versu vult noctua ferre poetam, 2 jam demum non est, Attica terra, tibi. IN SOLUM. E21_05 v.1 Jocosiorem neminem vidi Solo, 2 in balneo recitavit, et pretium tulit 3 de publico lavare : lautum praemium ! IN MANIUM. E21_06 v.1 Prodigus est aeris, vel parcit Manius auro, 2 scis quei ? Bis statuam dum perit aurum, habuit. DE EPIGRAMMATE.

317

E21_07 v.1 Non solus salsi laudatur scommatis usus, 2 est etiam sibi quod suspicio hinc rapiat. 3 Tangere volt unum, multos epigramma notare, 4 est quidam satirae flos, epigramma bonum. 5 Sed numeros servet numerosae naris acumen, 6 non est hanc quoivis credere versiculo. POMPEIUS. E21_08 v.1 Oceano ejeci, tellure exclusi alienos : 2 Romanos hostes vincere non volui. 3 Sic quoniam vincit semper Civilis Enyo, 4 vincere qui non volt victor erit patriae. DE SE. E21_09 v.1 Nil ego, carminibus nostris, felicia quamvis 2 vel male, vel non sint, vel satis, invideo : 3 tam bonus, aut malus, aut mediocris, nemo poetast 4 ut sibi quid laetum nilque mali invideat. IN CIRCEN. E21_10 v.1 Solis avi cum se neptem putat aurea Circe, 2 matrem testatur sponte fuisse lutum. IN STOICOS. E21_11 v.1 Quid me ad Stoicidae poscis spectacula sectae ? 2 Saepe hircos vidi, Pannice, marmoreos. IN MYRTULLAM. E21_12 v.1 Myrta oculum cupiens, o culum dicet. Ut ante 2 lusca est, postico caeca oculo esse cupit. DE BAVIO. E21_13 v.1 Sanctum mortalem Bavium, Taubmane, putamus. 2 Musarum martyr non sacrosanctus erit ? IN CLARUM. E21_14 v.1 Obscurissime Clare, quis tenebras 2 lucis nomine te jubet subire ? 3 Mortalem, hercule, vafrum et elegantem. 4 Qui te nocte tua, latere quibas 5 qua, protraxit, et esse jussit istud

318

6 quod possis tenebras vocare claras ; 7 o monstrum horribile et tibi expiandum 8 obscurissime Clare Lojolarum. AD AEMILIANUM. E21_15 v.1 Quadringentorum lurco bonus, Aemiliane, 2 cum quingenta feret, Manius, esuriet. DE SCOPPIO STUDENTE. E21_16 v.1 Scribere de Latia volt Commentaria voce 2 Scoppius, ut possit vincere Gifanium, 3 Stoicidae columen sectae, tibi num excidit istud ? 4 Stultitia docta est nil inamabilius. DE VERSIBUS. E21_17 v.1 Tot sunt scripta mihi, tot porro Epigrammata restant, 2 ut desperantem copia conficiat. 3 Subvenies, lector, magno cerebrosus hiatu, 4 ne sentire mihi scripta tot ipse queam. DE IUSTO LIPSIO. E21_18 v.1 Ubi litteraeque litterisque credita 2 doctrina floret, Lipsius nequit mori. 3 Proin sepulcrum litteras LipsI puta, 4 Antiquitatis ipse conditorium est. DE IANO BERNARTIO. E21_19 v.1 Bacchantem Agnati magno te Numine LipsI, 2 exclusit silvis Statius e mediis. 3 Cognati ingentes res est perfoeta periclis, 4 fors istas possis tu tuo adire pede. 5 O puer infelix, nimium memor Hectoris hujus, 6 BernartI oblitus te patris es sobolem. 7 Attamen hoc meruit tua vel tibi sola voluntas, 8 ut pellas hiemem Papinii arboribus. DE AEGOCEROTE. E21_20 v.1 Cornua habet certe, vates ne temnite, magna 2 cornua habet certe maximus Aegoceros. 3 Tollit iis magnum magna cum conjuge lectum, 4 et populo obscaenum monstrat adulterium. AD SCOPPIUM.

319

E21_21 v.1 Canem vocare Vigilem et oppido, Scoppe, 2 vigilem potes bonumque ; namque te viso 3 ut fure quovis semper ille baubatur. IN AEGOCEROTEM. E21_22 v.1 Conjugis Aegoceros quei sit, Lupe, quaeris adulter ? 2 Absens uxorem comprimit Aegoceros. AD LECTOREM. E21_23 v.1 Si sunt haec mala, lector ; oro vatum 2 quis scripsit meliora Teutonorum ? IN SANGAM. E21_24 v.1 Nomen Sanga sibi dedit profecto : 2 angit se cruce sanguinante Sanga. IN CLARUM. E21_25 v.1 Clarum dicere qui potes Bonarscum 2 Scribanum Carolum, potes Catullum 3 parvum dicere, sed catum Cuculum. IN FASTUOSUM. E21_26 v.1 Duplice se videt Aufidius, Fabiane, figura, 2 incomparabile inde factus est monstrum. IN SCIOPPUM. E21_27 v.1 Ridendo vetulam sibipte pictam 2 prodit Verrius interisse Zeuxin. 3 Plorando sibi Stoicum, Scioppus, 4 instructum, sine vindice interibit. DE EODEM. E21_28 v.1 Pascentem ficus ridens Chrysippus asellum 2 interiit, si quid verum habet Historia. 3 Vivet ubi sua Scoppiaden narrare videbit 4 dogmata ; tantum asino praestat iners asinus. IN STOICOS. E21_29 v.1 Stare diem totum cui Stoicus imperat, usus

320

2 hercle illi multis est homini pedibus. AD POSTERITATEM. E21_30 v.1 Regina retrovida supplicat tibi victor, 2 ubi ille te Numenque vostrum adulatur 3 sibi credere haud velis. Nihil tui causa 4 sua sed omne gratia Vigil scripsit. DE EPIGRAMMATIS. E21_31 v.1 Triginta brevibus epigrammata provoco centum 2 longa, sed Herculeo mi hic opus est clypeo. 3 Lectores appello bonos, vulgaria nolo 4 judicia, angustis sponte volo in spatiis. AD PHOEBUM. E21_32 v.1 Has tibi, Phoebe, comas migrans modo, victor, ephebos 2 dedicat, apta novem munera virginibus. 3 Caesaries flava est, auro pretiosius ejus 4 ingenium, aureolo sacrat utrumque deo. EX PHILEMONE. E21_33 v.1 Oratio utilis putanda maxime est, 2 si qui laborant ; splenium ulceri velut 3 medicatur, igni affectuum allocutio. DE DISPUTATIONIBUS. E21_34 v.1 Veratrum bibe massa dum manebit, 2 cum jam pulvis erit, cave : enecabit. 3 Sic rixae, Sophiam, bonam, et saluti 4 acceptam bene ; dum manere massam 5 densam perpetiuntur, inde constant. 6 Ast subtile ubi levigant acumen, 7 exstinguent rationem et ipsae obibunt. DE TEMPORE. E21_35 v.1 Dum perit, est tempus ; tum vivit, cum fuit. Ergo 2 temporis interitus vita futura sui est. Ηθηκόν. E21_36 v.1 Iracundum hominem noli exambire precando, 2 oppugnat sese : hunc non colere, excolere est.

321

AD LECTOREM. E21_37 v.1 Salsuginem requiris in meo versu : 2 ego, lector, in tua requiro eam lingua. DE PLUTARCHO. E21_38 v.1 Plutarchi Vitas, reges, ediscite ad unguem : 2 mortuus est istinc nisi, rex, capit orgia vitae. DE EPIGRAMMATIS. E21_39 v.1 Scribere bis salsum est. Epigramma est Bacchicus 'horpex', 2 ille bimater, at hoc, (sit venia) est bipatrum. CLYTUS. E21_40 v.1 Serviles linguae dominis dominantur in aulis, 2 libertas harum est noxia. Clyte doces. SAPIENTIA. E21_41 v.1 Delirans mundo sapientia maxima Christo est, 2 tramite prae recto sic juvet error, homo. IN ORBILIUM. E21_42 v.1 Non est pumice rasus exoleto, 2 hinc nasum timet OrbilI jocantis 3 victoris VigilI liber jocosus. DE BAVIO. E21_43 v.1 Carmina cum Bavii capio, Forstere, legenda, 2 nil deleturio, cuncta cacaturio. DE ORBILIO. E21_44 v.1 Taxus pro calamo est, pro succo sepiae, omasum 2 Harpyiae. Orbilio magnificum ingenium est ! IN LYCISCINNAM. E21_45 v.1 Qui basiare volt tuam juventutem, 2 tuam ille, Leyda, basiet Lyciscinnam.

322

DE OWENO. E21_46 v.1 Tercentum facit impotens Owenus 2 uno carmina dum libro ; libellos 3 absolvit Vigil interim ter unum. 4 Ter dignus Vigil est legi, bis ille : 5 nam versus semel haud potest jocosus. IN STOICOS. E21_47 v.1 Adfectus sunt tres queis Stocidae medicantur, 2 est Metus, est cupido caeca Libido pede. 3 Est blanda incassum nisi sit quoque fausta, Voluptas, 4 quartum adde Ingenium. Secta quod illa necat. AD BARTHIUM. E21_48 v.1 "Quei dixti ingenium, jocose victor, 2 adfectum modo ?" Barthius rogabat. 3 O Barthi, male plurimi hoc laborant, 4 queis Cura est gravior metu atque Amore. BICOLOR BAVIUS. E21_49 v.1 Spectandum Ptolemaeus obtulisse, 2 AegyptIs hominem probatur, uno 3 albentem latere, altero nigrantem ; 4 non sim rex ego, posteris videndum 5 portentum Bavii offerens ; quod ante 6 candens experiere, cum placebit 7 postica facie nigrum putabis ? DE SECRETO. E21_50 v.1 Secretum si quid vis custodire, negato 2 effutire tibi Principi, ita excipies 3 aleae ; at unius si credes garrulus auri, 4 exemplo cupiet prodere quisque tuo. AMATOR. E21_51 v.1 Est lasciva foris, sed casta domestica vita, 2 verba damus populo, facta probanda Deo. VIRGINITAS. E21_52 v.1 Torrenti in magno plenum, vas fictile, gemmis 2 volvitur, in saxo est quolibet interitus.

323

AD I. SEUSSIUM. E21_53 v.1 Putschiadae tumulum bene olenti tinguere odore. 2 Ad stacten myrrham est addere, Seussiade. DE OWENO, ET SE. E21_54 v.1 Multum Oweni ridere sales salsissima techna est, 2 Hispani docuit quem Valeri nebulo. 3 Quid Pedo, quid Marsus facerent, Getulicus, et si 4 plura perire jubet nomina Bilbilicus. 5 Hoc nisi jussisset prae se contemnere vates, 6 nugandi adscribunt cui Critici imperium. DE OVIDII CONVICIO. E21_55 v.1 Posse manum tabula generosum tollere vatem 2 qui negat, in vita non tetigit tabulam. IN GYRALDUM. E21_56 v.1 Barbariem objectat ManilI quod Lilius orsis, 2 si videas Marci carmina, vana fides. 3 Carmina Liliadae sed contemplatus, habebis, 4 si Latia haec, Marci Barbariem sapient. AD LECTOREM. E21_57 v.1 Tandem, lector amice, ventito ad te, 2 tam seron' ais ? O amice, vates 3 ad se rarius adsolet venire : 4 scis quam proximior sibi ille te sit. NUGAE. E21_58 v.1 Palmarium nugarier bene in vita est, 2 quia ipsa vita est nil nisi malae nugae. AD QUEMDAM. E21_59 v.1 Multoties de te dixi inclementia Famae, 2 illam audire negas ? Tandem aliquando sapis. AD PRINCIPEM. E21_60 v.1 Diis atque alitibus, Princeps generose, secundis 2 devicta ipsa tibi mobilis invidia est. 3 Dii pro te excubias, Fortuna et Martia Virtus, 4 Gloriaque, Uranii nominis obses, agunt.

324

5 Invidiam vincit Clementia : cetera sortis 6 participant operae, hic laus tua tota tua est. IN TUMULUM ZOILI. E21_61 v.1 Ne tumulum calca, pus est saniesque sub isto, 2 erumpunt quoties quis bonus instat eum. 3 Pabula ab hoc aeterna legunt corvique, lupique, 4 fons hinc ebullit perpetuae invidiae. DE VIBENNO. E21_62 v.1 Scribentem dicunt interdormire Vibennum, 2 aulice, lectores excitat iste suos. DE OLLO, AD OWENUM. E21_63 v.1 Pro lubitu candet, rubet, et niger Ollus, Owene, est, 2 vulpe lupum, corvum vendit, Owene, lupo. AD PRUNCIUM. E21_64 v.1 Prunci, dextera principis superbi, 2 Phoebi dextera te, Vigil, salutat. 3 Rides ambitionem ? Et ipse ridet. IN LYCISCAM. E21_65 v.1 Nulli subjicit, omnibus Lycisca 2 incumbit, equitare sic pedestre est. AD LECTOREM. E21_66 v.1 Absque tua posset carmen constare figura, 2 ingenti palpo te, Bone, concuterem. 3 Nunc servire cui nugas sine lege necesse est, 4 suspicere erroris, Stultitia horribilis. AD PUERUM. E21_67 v.1 Frange, puer, calamos, et inanes abjice ceras, 2 mentula cuncta hodie mens nihil alta dabit. AD OWENIUM. E21_68 v.1 Si quid salsior es Britone fungo, 2 ignosces, Oweni, jocis meis : sed 3 scin' tu qua ratione ? Vindicando.

325

IN SAECULUM. E21_69 v.1 Diminui sensus nihil est mirabile nostros, 2 mirius est miro crescere stultitias. DE EPIGRAMMATIS. E21_70 v.1 Cana caput nuper sic me est affata vetustas ; 2 scribe, mei mira est numinis historia. 3 Displiceant primo Spes dum meliora figurat, 4 cum jam deficient grandia, parva legent. DE IISDEM. E21_71 v.1 Cui mea nulla placent, de Fundo ne experiare 2 mecum ; age de summa, Fama, superficie. AD LECTOREM. E21_72 v.1 Lector, scribere si potes, caveto 2 urbanos legere, aut sales mereris. 3 Olim sic erat : ista saecla mores 4 exposcunt alios. Notare nemo 5 elinguis nisi sustinet poetas. 6 Cuncti scripturiunt loquipotentes ; 7 et miramur, et esse suspicamur 8 portentosum aliquid placere nulli ? IN PIMPONTIAM. E21_73 v.1 Nemine se umquam hominum tactam Pimpontia jurat, 2 sed digitum excipias, si sapis, undecimum.

DE SCALIGERO. E21_74 v.1 Tempora restituit, divum expurget rationes, 2 Scaligerum nisi jam tempora destituant. DE PONTIA. E21_75 v.1 Pontia tota places, sed quod mihi Pontia tota 2 sic placeas, unum, Pontia non placet hoc. AD SABINUM φιλαυτόν.

326

E21_76 v.1 De me ? Dicis. Ego, Sabine, de te 2 possum, sed sine te. Nihilque tecum. DE CATULLO. E21_77 v.1 Ingenio potuere aliqui superare Catullum, 2 omnes unius sunt procul a genio. 3 Vivaces chartas suffusi, Spiritus, intus 4 educat, aeternas ingenii, Genii. DE LIBRIS. E21_78 v.1 Viginti libros contexere gloria quanta est ? 2 Lectorem et vatem quae exoculare queat. DE IISDEM. E21_79 v.1 Tinnire si quid ad rem agit ; Vigil sane 2 magnus poeta est. Judicant ita insani 3 vulgo magistri. Major esset argutis, 4 si Martialis multa tempus exstinxet. DE SE. E21_80 v.1 Omnino est aliquid perdendum e mole libelli ; 2 quam, Vigil, est cautus ! Nil necat imsubitum. DE PONTIA. E21_81 v.1 Pontia displiceat qua formosissima parte ? 2 Quam partem in nuda nemo videre potest. IN ANUM. E21_82 v.1 Tam modo turpis anus, quondam tam pulchra puella, 2 Lucia, quod possis vivere, magnanimum est. IN FUTINUM. E21_83 v.1 Multo cimice ad ossa jam comesus 2 lascivis petulanter : ungue ab imo 3 pruriscis, rapidum libidinaris, 4 inscendisque cubilia horridorum. 5 Dii carnem tibi dent tuam, Futine. DE VITA. E21_84 v.1 Cum cogitamus, ungue cum super docto

327

2 examinamus, vita quid ferat nostra 3 et quid renutet, illud optimum in tota est, 4 ridere semper, imputare se vitae, 5 secum jocari : quod dii dabunt tempus 6 sibi quemque pro suo putare gaudendo. 7 Quicquid severa flebile ingerit Parca 8 ploret sibi ipsa : triste nil facit, triste 9 nil edolere bulla debet humana. 10 Servire magnis, interire laudatum, 11 vitae suae esse perduellem ego dico. 12 Vivendi enim quis fructus in mero est luctu ? 13 Merus hercle luctus servitus, licet magna, 14 magnique Regis hoc minorque pejorque. πολιτικόν. E21_85 v.1 Regem timeto multa cum dare incipit, 2 altare juxta cornu inauratur Bovi. DE LIBRIS. E21_86 v.1 Viginti libros VigilI qui cernis et unum, 2 curarum VigilI vera sepulcra vides. 3 Huc ille ingentis animi motusque morasque 4 deposuit, magnis lassus ab officiis. 5 Dedicat hos Famae, primae ceu vestis ephebos 6 pyxidibus legitur diis posuisse decus. DE CAEDE HENRICI IV. E21_87 v.1 Gallorum non jam regem excidere, salutem 2 Gallorum excidio deposuere doli. DE NUGIS. E21_88 v.1 Seria nugamur : quid mirum ? Fallere nugas 2 non alia possunt nunc ratione Sophi. IN AULISCUM. E21_89 v.1 Manum te adire velle civibus clamas ; 2 cave caput adeant ne tuum tibi, Aulisce. IN ORBILIUM. E21_90 v.1 Longum de Orbilio silentium istuc 2 in partem accipias bonam, rogamus ; 3 jam restim fabricatur ille Sangae. 4 Quam si pondere cum suo expatrarit, 5 totum illi voveo dein libellum.

328

IN ANTISAPUM. E21_91 v.1 Frigidulis horret tangi Lecania florem, 2 arbitror hic, linguae esse Antisapum calidae. DE SADENA. E21_92 v.1 Circumludere, sed salace tactu, 2 permittit juvenes Rosam, Sadena, 3 Ah, quam stulta ! Manere, nec revelli 4 vexatam tamen, est perire tortam. PARADOXON. E21_93 v.1 Spoliare nudum nec decem palaestritae 2 hominem queunt. Nisi feminam. Idque vestitam. IN ANTISAPUM. E21_94 v.1 Nil dici, scribi, mussari, nilque taceri, 2 nil adeo expendi, nil pote fingi adeo, 3 Antisapi quin nasus id in contraria raptet, 4 et fieri, dicat, hoc decuisse modo. 5 Dedecorem ante omnes animi puto : qui nihil umquam 6 ut factum est, sed vult ut facere ipse potest. DE POETIS. E21_95 v.1 Sperni versifices nihil profecto 2 miramur : bene factitasse caeci, 3 surdi sunt homines bene audiisse. DE LATINA ET GRAECA LINGUIS. E21_96 v.1 Frustra Latinos pauperes verbis vocas, 2 frustra Pelasgos uberes. Quia facta sunt 3 non verba Latio. Graeciae quia verba sunt 4 non facta. Dis uterque, pauper neuter est 5 Latinus atque Graecus, impari modo. BONI ET MALI PERPETUA MIXTIO. E21_97 v.1 Bonitas profecto nulla tam bona est, mali 2 quin portionem quam ferat, licet brevem. 3 Malitas profecto nulla tam mala est, boni 4 quin portionem quam ferat, licet brevem. 5 Macte o Deorum Numina alma caelitum 6 hac mixtione ! Ferre sic malos decet,

329

7 laudare castos, dum sibi quisque improbi 8 agnatum habere quid, bonique judicat. 9 Sic mixtione cum calore frigoris 10 elementa sustinentur almo foedere. 11 Dominatus omnis bella Naturae movet, 12 aequalitate dispari constat triplex ; 13 rerum catena, Terra, Caelum et Aequora. AD LECTOREM. E21_98 v.1 Illotis manibus ne tange sequentia dicta ; est 2 viginti in libris summum epigramma sequens. 3 Ipse redux oestro fateor me talia velle 4 saepe, nimis raro posse, Minerva vetat. AD POSTERITATEM. E21_99 v.1 O Diva, numquam mi videnda, nec visa, 2 tibi hos libellos dedicoque sacroque 3 Vigil ; in juventam floris integri, summos 4 pueritiae annos exilire contendens. 5 Tibi, posterorum magna domina saeclorum, 6 virago virgo, Virginalibus palmis 7 hoc Virginale dedico volens sertum. 8 Generosus animi, nobili ortus e stirpe, 9 atavita facta litteris colo armorum, 10 pars, digna vestro prosecuta conspectu, 11 epigramma tenerum fortibus premet plantis : 12 et nunc novenos alteris novem stipans 13 annos ab annis, profero rudes vultus. 14 Puerile, quicquid autumo, sino credas, 15 ast odium acerbum moribus malis, vindex, 16 virile duco. Quam diu hocce servaro, 17 tam vivere cupio : sic manebo in aeternum. 18 Trans spatia Saecli, Temporisque, Caelique, 19 et quicquid acie lingua carminum tangit, 20 sublatus ; inter innocentium coetus 21 Elysia nemoris prata floridi-semper 22 habitabo vates. Tu, virago saeclorum, 23 quando hoc arena, parvus aut cinis, corpus 24 humo paterna conteget : meum nomen 25 adamante vivo propria manu exscribes, 26 ita haec Corona, quam tuo modo in templo 27 perennitatis aureo alligo posti, 28 gratum nepoti servet ultimo carmen. 29 O posterorum domina magna saeclorum, 30 quae filiorum nata, mater, et sponsa 31 tuorum haberis, assere erudi vulgo 32 sacrum poetam : sera tu nisi excernas 33 post ossa lecta, postque praeficae planctus, 34 et funerarum nobiles manus matrum, 35 rogosque multo ture prorsus exstinctos, 36 sacri poetae, vilibus pares larvis 37 cum cinere pullo misceantur Hircorum ;

330

38 qui modo, sinistro crure, foeda grallantum 39 facinora docti, Musico putant circo 40 superare celeres posse Varicus Ladas, 41 tu sola vindex, o superba regina, 42 morum tuorum, nec feroce Livore 43 astra alta Pindi fumigare contendis. 44 Nec humile superis ingeris diis nomen. 45 Tibi servus ipse perditos gravi exstirpo 46 poena latrantes, atque Vindicem nodum 47 in ora necto Verberonum amarorum. 48 Sale dum jocoso lector incitus ridet, 49 sua tacta sentit scelera latro perjurus. 50 Saeclirega Diva, Temporidoma Regina, 51 subterruentis aevitatis Auriga, 52 livoris hostis, hostis hostici palpi, 53 nebulas perosa, Sole clarior vultum, 54 examinatrix omnium antefactorum. 55 Aeternitatis Libripendium dextra 56 manu sinistra conscientiam Fati 57 ususque rerum multiformium vibrans, 58 quicquid futurum est fato id omne debetur, 59 fatum peracta debet usibus vestris. 60 Tu saeculo uno es junior homine primo, 61 is cum obiit, aevum tu, superstes, insistis. 62 Rotamque calcas, quam nec ordo saeclorum, 63 nec numerus omnis caelici potest coetus. 64 Per astra quando, Noctiluca, subjecta 65 mortale tempus digerit suo censu. 66 Prospectus unde in ultimum Croni sidus 67 originis latentium excutit rerum. 68 Per sena decies saecla gressibus firmis 69 incedis ultra, nec futura conjectas 70 sed a priorum more temporum ediscis. 71 Quicquid quietis eruit labos nostrae, 72 humana quicquid invenit novum Cura, 73 seponit omne, moritur interim inventrix, 74 tu posterorum tradis usui inventum. 75 Circum volantis inviam poli sedem 76 rimata primi Cura Sacra mortalis 77 tibi reliquit. Tu nepotibus seris 78 reperta Patrum gloriosa commendas. 79 Tandemque parvis astra digeris vitris 80 exscribis orbem : sidera omnia expingis, 81 ut sine tuorum conscientia nilum, 82 superna faciant sidera ignei caeli. 83 Tu radio, et unco crure circuli adjuta 84 parvo patentes pulvere explicas terras, 85 et quo venire Solis haud potest currus, 86 glaciem, profecta, frangis, et viam mundi 87 procul relinquis, pelagus invium excedis, 88 caelumque zonis digeris : humum in partes 89 suas diribitam quattuor tenes nodis. 90 Tibi papyrus una, frivolis punctis, 91 sursum et deorsum picta, condit astrorum 92 caelique regna. Regna magna telluris 93 puncto trahuntur alligata subtili.

331

94 Quid, fixa quando fata in astricis signis 95 Habitacla mandas cessim obire bissena, 96 quid reliqua dicam ? Nesciunt nihil rerum 97 homines beati. Posterorum ut inventis 98 suis, reperta mox vocanda, proritent. 99 Tu, super apertos interim ingruens caelos, 100 complexu amico stringis omnium laudes. 101 Et quisque quod patravit optimum, in specto 102 monstras Nepoti. Ne quiete sordenti 103 corrumpat aciem filius patrissantem. 104 Praecipua cura vatibus piis servit, 105 qui digna caelo carmina canere intenti 106 vacant deorum plausibus : modo in mores 107 acuta taetros dicta Vindices spargunt. 108 Officia quemque sic capessere, ut captis 109 superesse possit, imperant Deum nati. 110 Inter cohortem quorum, o alma Regina, 111 Vigilem sacrato, rite qui tibi votus 112 vulgare carmen spernit ; et Deo plenus 113 priscos recente provocat sono vates. 114 Illum per omnes qui scientias raptat 115 tibi sistit ardor, inque Posterum arcano. 116 Deponit orsus conscientiam, cujus 117 ingenium adulto nobile ingruit gressu 118 per spatia caeli, transjacentis obscurum 119 telluris orbem : quicquid igneum sidus 120 lustrare poterit, mens profunda victoris 121 audebit insequi assequique rimando. 122 O domina dia, suscipe alterum sidus.

.../...

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XXII.

AD LECTOREM. E22_01 v.1 Undecies geminum venio sacrare libellum, 2 vota sacra, aut, lector, mox eris ipse sacer. 3 Jure suo dios bis volt undenus honores, 4 expertus mecum. Nemo negare potest. 5 Quid caecum Thamyrin ? Ridebunt aera Lysippi,

332

6 Praxiteli omni opus est judice Praxitele. AD FRID. TAUBMANUM. E22_02 v.1 Misisti mihi Bluffii et Viesti 2 foetentes, Friderice, visiones. 3 Cur non ipse venis ? Cavere dona 4 credo te tua. Simplicemne reris 5 victorem usque adeo ? Veni, aut remittam. AD JURISCONSULTUM. E22_03 v.1 Scriptor et aequarum custos sanctissime legum, 2 vah quantum inde hornis moribus absimilas ? 3 Vis hodie jus est : vertenda est littera matris, 4 vis peperit jus, vim jura hodie pariunt. PARODIA. E22_04 v.1 Semper cum mihi credereris esse 2 secreto, Baviane, cum poeta. 3 Irrupi, Bave, non erat poeta. DE AUFIDO. E22_05 v.1 Secreta captat Aufidiscus, ingenti 2 quoties repletus spirat ore Musarum 3 fluenta magna, Apollinisque torrentes. 4 Nemo est poeta cum pudore qui insanit. IN SCEPTICUM. E22_06 v.1 Cunctis Scepticus immines. Sed omnes 2 vobis, Sceptice, destinam resignant. IN PHILOSOPHOS. E22_07 v.1 Pene velim Stoum, Cynicum pede, voce Academum, 2 ventre Epicureum. Cetera Aristotelem. DE SENECA. E22_08 v.1 Vera Dionaeis si crimina condita libris 2 in Senecam, obscure quae renuit Tacitus. 3 Ure hominis libros. Tantum sapuisse cinaedum, 4 caelanda est omnis postera posteritas. AD LECTOREM.

333

E22_09 v.1 Versilegem salvere volo. Sub nomine, lector, 2 ingenii nostri magnifico ossa legis. EPITAPHIUM DUSAE. E22_10 v.1 Scribendo pueros io deterrete parentes, 2 non annos numerant sed, fera fata, libros. 3 Dusa puer periit vivendo, Parca recidit 4 scribendo libros dum videt esse senem. MARIAE HELENAE A WAKENFELS. E22_11 v.1 Flos Animi, flos Ingenii, rosa Caelitis Aurae, 2 virtutum in Maria, concidit Harmonia. 3 Flos Charitum, flos formarum, rosa viva Leporum, 4 lux Venerum exstincta est morte Helenae. Hic recubant. IN RUFFUM. E22_12 v.1 Stat Ruffus, bone, quem requiris, hospes, 2 verum rhetoris ambulat imago. IN HEBIUM. E22_13 v.1 Crabrones Criticos timet Hebius : hei mihi ; longum 2 quam procul a Critica, stulte, timebis ope. 3 Longa fames opus est ad te ut descendere possint, 4 oppugnant gremio qui in Jovis ova aquilae. AD GOLDASTUM. E22_14 v.1 Goldaste, victor iste nisi devincitur 2 versu, suum nomen silet. 3 Sed tanti habere tu cave victoriam 4 victoris ut nomen scias. 5 Siletur istud melius omnino : tamen 6 pugnare si nevis, veni. 7 Ultro tibi donabit hic victoriam, 8 ut nosse se velis modo. AD FORSTERUM. E22_15 v.1 Forstere, longa quid juvat vocabula 2 amplexa jus, evolvere ? 3 Involvet illa Temporis tamen rota 4 pejus ; furensque Chrysalus 5 crumenimulga juris. Illa qui explicat 6 solum istud efficit, Sophus, 7 ut plebe quivis nuda possit e mala

334

8 libidinando rumpere. 9 Sat explicatum est, non docenda sunt dehinc 10 facienda, ut orbis vertitur, 11 facienda sed sunt docta. Sic jus usui est, 12 alias cicum haud interduim. IN PALLUNUM. E22_16 v.1 Dum Criticos timuisse dies, Pallune, laboras, 2 judicem atri soles judicio exsuerunt. DE LUCRETIA. E22_17 v.1 Magnanimum foderet cum casta Lucretia pectus, 2 confodit ferro Tarquinii imperium. 3 Sic temerasse juvet, dixit, mea Roma, cubile ; 4 vester honos nostrum factus adulterium est. VIRGINIA LOQUITUR. E22_18 v.1 Virginia Virgo ne, pudore corrupto, 2 Virginia non-Virgo forem, pater caedit, 3 sic macte genitor, nunc pater mihi demum es. DE PORTIA. E22_19 v.1 Pater Cato, maritus occidit Brutus, 2 exstincta bis jam, Portia, es. Times prunas ? 3 His decoquendus genitor, et viri virtus. DE CLAELIA. E22_20 v.1 Claelia cum rapidum lymphata irrumperet amnem, 2 naufragium pontis credidit esse loco. 3 Patria trans ripam stans evocat. Omnia nil sunt, 4 orari nolunt numina, vinci adamant. DE TUCCIA. E22_21 v.1 Cum patulo in cribro fluvium virguncula ferret, 2 "Si casta es, dixit, parce foraminibus 3 Vesta, meo exemplo, transmittere fluminis undam ; 4 rimosum os Famae claudere cribra jube." 5 Erubuit rumor, miraclo Tuccia casta est, 6 naturam vicit candida virginitas. AD LECTOREM. E22_22 v.1 Insubide ista cano longe pinguissima : lector,

335

2 lingenti oppono carmina grammatico. 3 Si Senecae patri nulla hic sententia ridet, 4 rhetora me dico spernere grammaticum. CURTIUS. E22_23 v.1 Inteream : sed quei ? Non est hoc scire meum : quae 2 inteream jussit, viderit hoc patria. CLAUDIUS NERO. E22_24 v.1 Dum properat vincit, dum vincit Claudius heros 2 festinat, tali est hoste opus Hasdrubali. 3 Cunctando Fabius, Nero praecipitando triumphat, 4 diversis opus est hostibus Annibali. DE EODEM. E22_25 v.1 Tu cunctare, fabi ; dixit Nero : praecipitando 2 Romano populo res ego restituam. 3 Igne opus est ferroque ; cate medicare secando, 4 momento urenda est vulneris eluvies. IULIUS CAESAR. E22_26 v.1 Scintilla est Magni, victoria Persica, Magno 2 Julio, Alexandri, immensos quam spirat in ignes. IULIUS SCALIGER. E22_27 v.1 Dicere de Scala nil possum Caesare dignum, 2 hoc nisi : sunt scriptis verba minora tuis.

ADRIANUS TURNEBUS. E22_28 v.1 Europae lumen, Gallorum gloria ; cujus 2 ingenio veteres despicimus Criticos. 3 Sol antiquorum scriptorum, Luna recentum ; 4 namque unum tibi, te praeferimus reliquis. 5 Innumeras animas in te migrasse priorum 6 omnia concedent saecula Pythagorae. IOSEPHUS SCALIGER. E22_29 v.1 Die Senex, Larvarum odium, tua gloria tanta est 2 quantam ipsa haud umquam contuita invidia est. 3 Invidiam supra quamvis exscenderis, isto

336

4 descendis, rumpas ut miseram invidiam. 5 Par superis vivus, post fata in fata recesti, 6 in te jam saeclis tempora restituis. ALCIATUS. E22_30 v.1 Juridicos docui non jus modo dicere recte, 2 omnino docui dicere juridicos. 3 Hactenus elinguis jurisprudentia, per me 4 amissum sibimet reddidit eloquium. 5 Barbaries excisa perit me vindice, sed mi 6 multa etiam inflixit vulnera Barbaries. DUARENUS. E22_31 v.1 Legibus expositor, si quisquam est, est Duarenus 2 legitimus ; nam nil hinc rapit ambitio. 3 Transversos alios alio rapit arduus error, 4 contemnit multos una Ariadna duces. CUIACIUS. E22_32 v.1 Lex legum, juris jus, justitiae acer ocellus, 2 exstitit uno ingens numine Cujacius. 3 Sed tamen innumeros solvendo nectere nodos 4 justitiae in libros Oedipus iste venit. 5 Illius ingenium ingenia omnia vicit, at in se 6 adversum sese plurima constituit. HOROMANUS. E22_33 v.1 Germanus veteri jurisconsultus honori, 2 omnia sunt meritis dicta minora tuis. 3 Mirari superest, nemo laudare potest te : 4 sit laudatorum ni prope praecipuum. RAEVARDUS. E22_34 v.1 Eruere alta situ longaevo, ab acumine princeps, 2 aequalem optarim me tibi, non similem. ROMULUS AMASAEUS. E22_35 v.1 Ducere te in Latium cumprimis rite Pelasga. 2 Ni fatear, Latium, Romule, diffitear. ALDUS AVUS. E22_36 v.1 Erexti princeps vexillum Antiqua novandi

337

2 scripta, nova inde tibi gloria semper erit. ANTON. AUGUSTINUS. E22_37 v.1 Revera antistes, dignus cognomine dio, 2 jurisconsultorum, alter ut ille Dei est, 3 Pisanos per te discunt attendere libros, 4 istius ut sacros nomine, juridici.

ALARDUS AMSTELRED. E22_38 v.1 Quod potui feci. Te, quod decet, adde volenti, 2 sic possim semper vivere ; posteritas. AENEAS SILVIUS. E22_39 v.1 Pontificem dixere Pium. Tu nomine tanto 2 major eo es quo te Silvius exseruit. BRISSONIUS. E22_40 v.1 Scaligerum juris si te Prudentia dicat, 2 an possis aliquid majus avere, suum ? SIMEO BOSIUS. E22_41 v.1 Recti adeo ingenii non vari arridet acumen, 2 regnum hujus teneat Simeo Bosiades. BLONDUS. E22_42 v.1 Surgens Romanum Imperium crescensque, PatavI, 2 phoenice attollit lacteolum eloquium. 3 Decrescens obiensque in Blondi crura residit, 4 firma satis sunt haec, his nisi compositis. BEROALDUS. E22_43 v.1 Multa tibi debent veteres, Beroalde, libelli. 2 Pluria deberent cuncta nisi cuperes. BAPTISTA PIUS. E22_44 v.1 Querquera in ingenio febris dominatur aperto, 2 transverso rapitur flumine judicium. 3 Lectio vestra satis varia est. Sed dejicit illa 4 judicii si, si quid super ingenii est.

338

BRODAEUS. E22_45 v.1 Laudari si sit Famamque tenere, mereri, 2 ignotus nulli, docte Brodaee, fores. 3 Sed quia Fortuna est etiam levis arbitra famae 4 paucis, sed doctis, vestra placent decora.

BODINUS. E22_46 v.1 Bodini veteres sorpsit Respublica cunctas, 2 umbra Plato prae isto est, nomen Aristoteles. BEMBUS. E22_47 v.1 Carmen amo Bembi, poterant quoque cetera amari, 2 sed redolent vomitum Tulliadae, ille necat. CASAUBONUS. E22_48 v.1 Ingenii Phoenix, si quis te dicere tentet, 2 hoc tentet, numquam quod pote perficere. 3 Credo equidem nec te sat te laudare valere, 4 usque adeo exemplis omnibus exsuperas, 5 omnia qui in libris nota et praecognita servas, 6 omnes te pleni sunt, Isaace, libri. IDEM. E22_49 v.1 Omnia sunt veterum tibi docta, Casaubone ; nunc te 2 incipias nobis cuncta docere nova. 3 Unius ingenii viginti saecula capsa 4 concludis, quae te laus reserare queat ?

DE EODEM. E22_50 v.1 Immense mundi Spiritus, Poli Vector, 2 Caeli Rotator, Siderum atque Saeclorum 3 anima aeviterna, cum Casaubono certa 4 quis plura norit. Hominis hunc citra votum est. DE EODEM. E22_51 v.1 Quid erubescis o Casaubone, in tuum 2 ciere nos decus lyram ? 3 Satis deorum in unico tibi favor 4 potest sonare corculo 5 tuoque, Lipsiique. Nunc juvet quoque

339

6 placere vos Hemonibus. 7 Inusitatus iste quos premit nitor 8 velint tibi apta, non queunt. 9 Facis quod ipse, tu tibi ipsus imputes, 10 pios putate nos, dii. CAMERARIUS. E22_52 v.1 Gallia quem stupuit, nacta est Germania, solum 2 opponat cunctis quem simul Italiae. 3 Gallia et Italia in tua nomina carmina pangant, 4 Germani non est haec opis ingenii. AD LECTOREM. E22_53 v.1 Quinquaginta hodie conscripsi epigrammata, lector, 2 tot si quottidie tu legis, Hector eris. 3 Hectora de lectore levis patrare poetae est 4 gloria, quingenti sunt mihi Priamiae. IN NASUTUM. E22_54 v.1 Possis tangere Nasulo umbilicum 2 si sit dimidio minor, Satune ; 3 hunc reris tremere omnium umbilicos 4 quotquot milia sunt, Satune, vatum ? IN SEXTIUM. E22_55 v.1 Cum spectacula Praetor edidisset 2 nuper Septimius ; tu ei fuisti 3 Sexti, proximus. Hoc putas sileri ? IN URINTIUM. E22_56 v.1 Non mirum est calido si ructant carmine UrintI, 2 Aetnaeum tegit hic faucibus Enceladum. IN SOPHISTAS. E22_57 v.1 Nemo stultior est Sophis professis, 2 inviti siquidem, quod est necesse 3 factu, isti faciunt, furore duplo ; 4 errent ut homines, quibus necesse est. 5 Divos vivere vivere est Deorum. 6 Mortales decet interim moneri 7 nec se dissimulare ; cum sinistri 8 quiddam contigerit, medela prompta est, 9 exemplis homines suis volentes 10 ignoscent, nisi sint mali et Sophistae.

340

AD EOSDEM. E22_58 v.1 Quid longa ratione te fatigas, 2 pendent omnia finibus sub unis, 3 omnes sub ratione censet una 4 unius Libitina nos feretri. 5 Huc discrimina corruunt Potentum 6 et quos aspera sors diu fatigat, 7 hic discrimina consonant sophorum 8 stultorumque, uti nos vocant, caterva 9 longe stultior omnibus, sophorum. 10 Finem expendite finium, o diserti, 11 perdetis minus, arbitror, loquelae, 12 plus mentis retinebitis tacendo. PRIAPUS. E22_59 v.1 Edictum domini deique vestri 2 audite o tremicluniae puellae, 3 hortis frugibus abstinete nostri, 4 aut vestros ego prolibus replebo. IDEM. E22_60 v.1 Ridens terribilem meam bipennem, 2 supernabitur ilico, puella. IDEM. E22_61 v.1 Quam sis ridiculus, Priape, quaero ? 2 Ridentem modo Porciam cecidi. IDEM. E22_62 v.1 Dum me ponere, villica, adlaborat, 2 illam deposui, cavebis hospes. AD LECTOREM. E22_63 v.1 Una scribere luce mille versus 2 lector, continuos, nihil laboro. 3 Hosque et vertere, vatibus Pelasgis 4 ereptos, minus arduum videtur. 5 Incisos Epigrammatum Lepores 6 viginti, queror abstulisse Solem. IN PIPINNAM.

341

E22_64 v.1 Rides nescio quid salax, Pipinna, 2 cum versus Satira ingerit petulcos. 3 Lucili, puto, vim sitis, Pipinna. IN EAMDEM. E22_65 v.1 Cum Saturi turgent solet arridere Pipinna, 2 ore opus his patulos sentit, ut insiliant. AD SERRANUM. E22_66 v.1 Serrane optime, nomine hoc placere 2 quibas omnibus. At quod optimo ipso 3 dici vis melior, malum atque triste est. 4 Quod nemo probet, improbus nisi ipsus. IN CYNICUM. E22_67 v.1 Regem hominum Cynicus se somniat : istud amarum est, 2 quod cunctos homines prae se agit ut lepores. DE LIBRIS. E22_68 v.1 Ingenuo Genio libris opus esse putamus 2 ut Genio placeant, Anna Peranna, tuo. 3 Nil adscita juvant, furor est nativus in oestro 4 ultra homines vatem quod levat ad superos. 5 Sed tamen et Genius sorte indiget acer amica, 6 saepe etiam indignos admovet illa deis. 7 Quis curam ingenio SilI exaequare Severi 8 ausit ? Habent illum numina, at iste perIt. 9 Omnia cum facias habeasque, hac verteris una, 10 si favet, invito in saecla legere Deo.

IN ANUM. E22_69 v.1 Rupta anus, (o miris res mirior !) uno oculo se 2 collapsis geminis, credit habere minus. AD PONTIAM. E22_70 v.1 Multum fissiculas, et exta discis, 2 plenis, Pontia, desines profecto. AD DAN. HEINSUM. E22_71 v.1 Quiddam non placet in tuis libellis,

342

2 cum toti placeant tui libelli, 3 Heinsi, maxime saeculi poeta, 4 ducenti viduam occinis : secundum 5 qui primus nequeat, sua in puella 6 multo tutius esse. Si puella 7 non-virgo fuit antea, (ut canebas 8 certum virgine nil minus futurum,) 9 an reris viduae virum secundum, 10 illam, virgine, qui eligat, repulsa, 11 rem factam ut faciat viro priori ? IN H. GROTIUM. E22_72 v.1 Qua desinunt viri, incipis puer, Groti, 2 qua desinunt pueri, vir incipies, Groti, 3 utrumque magnum est ; semper exsistes quod es. 4 Grotium ruina nulla vincet temporis, 5 in flore pueri vir perennis digeret 6 aetatis orbem, par Apollini puer 7 Grotius, Batavi maximus soli decor. CLAUDIANUS. E22_73 v.1 Ultimus Ausoniae sed maximus iste poeta est, 2 tres solum Augusti principis excipias. 3 Liliadae sed cum spernunt hunc orsa Gyraldi, 4 tres primis unum demo, duo ut maneant. LUCANUS. E22_74 v.1 Lucani numeros et plena tonitrua divis, 2 impius est qui volt spernere, non stolidus. AD ZOILUM. E22_75 v.1 Res nostris numeris deesse dicis ? 2 Non res, Zoile, sed tibi deesse 3 restim suspicor, hoc mage indecorum est. IN SCIOPPIUM. E22_76 v.1 Oscippi, pater esuritionum, 2 istic fercula nulla cum videbis, 3 an porro venies et has in oras ? 4 Quod te per superos, tuosque manes 5 quos tu perpeteris, sed usque ad ipsum 6 magnae relligionis umbilicum, 7 oramus, vice Patriae, venito ; 8 dudum Francia nil dedit Barathro.

343

AD FRID. TAUBMANUM. E22_77 v.1 Si pueri lusus Vigilisque ferocia parvi 2 carmina, judicio sunt generosa tuo. 3 Nil dubito quin ipse virum lecturus Apollo 4 in vatum raros Indigetum numeros. 5 Si non ingenii Vigilis ea gratia danda est, 6 danda tamen vestro est, Taubmane, judicio. AD TOBIAM ADAMIUM. E22_78 v.1 Cum nostros praesens libares forte penates, 2 ab nimium celeris transitione pedis, 3 vulneris inflictu cessabam scribere, Adami, 4 quod gladio latro fecerat horribili. 5 Nunc valeo, sed tu procul es : quam vulnere vero 6 hoc mihi sit vulnus taetrius et gravius ! 7 Sed tamen et praestat : sanguis manabat ab illo, 8 hoc stillant numeri carminis innumeri. AD EUNDEM. E22_79 v.1 Dum PutschI mecum lugeres fata sepulti, 2 concrevit tecum par mihi amicitia. 3 Principium lacrimae ; sint cetera gaudia pura, 4 sed mihi defuncto tu facias lacrimas. 5 Non ego, Adame, tibi. Vel ego, si fecero, eam unam 6 fecero qua, post te vivere posco diem. AD THEOD. SIBERUM. E22_80 v.1 Rhetor verbipotens, Sibere culte, 2 rhetor mentipotens, Sibere docte, 3 laudes ire per arduas tuorum 4 imbelli pede carminum volebam. 5 Moles mollem operis quatit poetam, 6 tu succurre tibi, pater, canendo. AD WEINRICHIUM. E22_81 v.1 Quidam dicere, Weinrichi, professus 2 de te frivola, dictitat magistrum 3 solam grammaticen, cluere, doctum. 4 Hinc possis hominis notare captum, 5 praeter grammaticam potesse quemquam, 6 qui quid scire putat, nec omnia illa. AD LECTOREM. E22_82 v.1 Videsne magna, plena mentis hirsutae, 2 magnifica dicta, carminum graves bombos ?

344

3 Cum seriamur feriamur, o lector. DE APPIANO ET ERUCO. E22_83 v.1 Senem Appianus Crispe captat Erucum, 2 sesamoque mittit et papavere sparsas 3 homini placentas, inde nobiles turdos 4 et quod macella charius ferunt cuncta, 5 erucus ista glutit ; humida gemma 6 semper tabellis imminere confessus. 7 O, Appiane, scripturit tibi haeredem. IN CASTRICAM. E22_84 v.1 Est vulpinari Germanis ferre dolandos, 2 ad medicum hortenses, Castrica, vermiculos. 3 Est vulpinari si ludere, Castrica, belle, 4 aetatis florem nolle negare sibi, 5 quae comedis pullos revera, o saeva, Luparis ; 6 rumpit, in hac fossa qui jacet, hosce, Lupus. IN SABELLAM. E22_85 v.1 Si quid perdideris, Sabella, gaude, 2 reddent carminibus duplum poetae. AD LECTOREM. E22_86 v.1 Nostrum evolvere si negas libellum, 2 evolvet cito te libellus ex se. 3 Passim irrepere plurimi queant, sed 4 horrent decidere ; hoc cavebis, hospes. DE AVARO. E22_87 v.1 Ludit in argenti dives Roceanus acervo, 2 argutos vatum nec timet ille sales. 3 Recte equidem ; non volt rideri bellua talis, 4 plorari multum est cui mage conveniens. DE POETIS. E22_88 v.1 Mendicant vates chartam, atramenta ; salesque 2 esse suos jactant, natio falsidica est. VIVENDUM. E22_89 v.1 Quae fugit hora modo, si quid sapis ; illa tacendo 2 occinit, in longam, praeterii, auriculam.

345

3 Quae soror huic instat vel nata, parente loquente 4 unum istuc verbum succinit, interii. 5 Tertia nil dicit, mortalem amplexa tacendo 6 abripit, in vita quarta fuisse negat. 7 Vive, vides harum postremam, cum tibi non vis 8 indulgere tui laetitiam Genii.

IN SCIOPPUM. E22_90 v.1 Aurea sunt Scoppo data jam calcaria Equestri, 2 ante aurum manibus, nunc rapit et pedibus. IN STOICUM. E22_91 v.1 Faeces Stoicidae bibunt dierum, 2 imo ipsas faciunt putere faeces, 3 nardus nautea, bilis hisce mel est, 4 sic semper sapiant, et hacce poena 5 vivant saecula Nestoris ter, opto. DE C. BARTHIO. E22_92 v.1 Anacreonta cantu 2 qui provocabat, isto 3 tumulo jacet, Rosillus ; 4 o delicate lector. 5 Venerem et Jocum, et Lepores, 6 Placentiam et Decorem, 7 Lubentiam atque Amorem, 8 et Gratias, Cachinnos, 9 Ludumque cum Chorea, 10 dicteria, atque Comum, 11 cum Barthio memento 12 vidisse te sepultos.

DE ORBILIO. E22_93 v.1 Orbilius solo scribens epigrammata naso, 2 mucosos nescit condere versiculos. 3 Et mirum hoc non est : prae nasi mole venire 4 ad labrum insipidum lumine non potuit. DE IOS. SCALIGERO. E22_94 v.1 Nulla alia e nostris si laudas carmina libris, 2 haec nolis velis est esse necesse bona, 3 quae de Scaligero, lector, bona carmina canto, 4 illius horum umbras irradiat Genius.

346

DE ORBILIO. E22_95 v.1 Agnato in tumulo potest jacere 2 post mortem, Orbilius, quotidianam ; 3 nasus cui camurum valet sepulcrum 4 rufis marmoris arcubus cavatus. 5 Atque istoc puto jam sepulta dudum 6 stirpis nomina plurima impudicae, 7 illic clunituus jacet, parentis 8 praelonga serie parens Magistri. 9 Illuc et Quaticulius recessit, 10 et trux Flagrio, cum Natusciano. 11 Et Loraria Pleias horridorum, 12 usque istum natipurgium ad nepotem. AD POSTERITATEM. E22_96 v.1 Orat, maxima diva, quidam amicus 2 commendem sua nomina ut tibi. Tu 3 forsan, Posteritas, favebis illi. 4 Totus candidus est homo, atque munis, 5 expers litterularum, amare purus, 6 Germanae fidei, bonus, bene ortus. 7 Dicam nomina, barbarae sed illa 8 sunt vocis nimium, sed inde possis 9 exsecrari hominem : si ita illum amabis, 10 ut dixi, officium meum peregi. DE SCIOPPO. E22_97 v.1 Mente Stoice, mentula, Scioppe, 2 es passerculus, ad vicem usque, quam nec 3 Nasonis dedit indoles Corinnae. 4 In te, quod minus est, Scioppe, majus 5 ista sub ratione, maximo ipso est.

IN SANGAM. E22_98 v.1 It liber ad populum, nil de te, Sangula, narrans ; 2 ignoscis ? Tamen hoc tangere fine semel. 3 Auspicium nullum, est Colophoni faustius ipso, 4 quam quo, cum pereat, vivere, Sanga, putat. AD LECTOREM. E22_99 v.1 Pagina nulla super ; tamen est epigramma necesse 2 scribere : ni vates, hoc locus ipse facit. 3 Octavus perit hoc et nonagesimus ordo, 4 tot tu servabis, Candide, quisquilias.

347

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XXIII.

AD LECTOREM. E23_01 v.1 Ignotum sponsum nondum orta puella salutat, 2 an poteris quicquam, sponse, negare tuae ? 3 Prodigio saltim sponsalia si ista carebunt, 4 Rem factam censet sponsa tulisse domum. IN GRAMMATICUM. E23_02 v.1 Dum culpas te, vis laudari ; Maximus istic 2 pro minimo positus te in tua flagra adigit. IN OFELLAM. E23_03 v.1 Pene enormem hominem pro judice poscit Ofella, 2 vult ampliari, deinde litem perdere. REGES GALLIAE. E23_04 v.1 Henricum ferro cum deposuere Secundum, 2 concussere tuos, Gallia, Dii proceres. 3 Tertius ut cecidit ; preculso cardine regni 4 sublimis, postes procubuere solo, 5 restituit quartus. Sed et hoc mucrone reciso, 6 restauratoris Gallia fatum obiit. IN PARRICIDAM. E23_05 v.1 Ter patrem occidit patriae qui in Principe patrem, 2 imo ille occidit, quam potuit, patriam. 3 Per patrem occidit patriam ; per viscera patrem 4 occidit patriae ; proh scelus ! Et moritur. DE EODEM.

348

E23_06 v.1 Francia quod nequiit Henrico rege timere, 2 hoc plangit, per eum tradita tota neci. 3 Hoc uno poterat scelere ingens Gallia obire, 4 stante patre Henrico non potuit cadere. AD DAULPHINUM. E23_07 v.1 Henrici sanguis, in te inclinata recumbit 2 Gallia, cum Henrico quae sine te cecidit 3 proles vera Deum, tanti tu nominis haeres 4 semper Borbonium in te meditare patrem. 5 Gallia quod Regem te exspectat, sortis amicae, 6 multi adeo summum culmen habere putent. 7 Quod pater Henricus fuerit tibi, tu patre dignus, 8 fortunae una omnes transiit hoc numeros. HENRICI IV. MORS. E23_08 v.1 Mortiferum ferri frigus dum sentit, in ista 2 maximus erupit carmina Borbonius. 3 Pro te quod volui tam saepe, o Patria : per te 4 quando ita volt Francus degener, inteream. 5 Testantem adspiciens cecidi te stare cadentem 6 qui potui ; quanto sors mea prosperior ? IDEM MAGNUS. E23_09 v.1 Maximus est meritis, quid Magnum in nomina flectis, 2 Gallia ? Vicerunt nomina Borbonii. 3 Borbonios omnes Henrici gloria Quarti, 4 Hunc quo appellabis nomine Borbonium ? DE EODEM. E23_10 v.1 Invictum latro Regem sine Marte trucidat, 2 immensum vestrum est hoc, superi, opprobrium. DE EODEM. E23_11 v.1 Ultrices Aquilas pro libertate moventem 2 Germana, exstinxit Francia Borbonium. 3 O Patricida latro, quantum Germania laesa est ! 4 Debebat quantum o haec tibi supplicium ! 5 Subtractus morti moriendo, pericula vitas 6 summa periclorum dum moriendo subis. 7 Supplicium longi debet tibi Francia saecli, 8 pro patria solvet hoc tibi Tisiphone. DE EODEM.

349

E23_12 v.1 Barbaries fando quod nulla audiverat umquam, 2 Francia bis factum vidit, et intremuit.

IN PARRICIDAM. E23_13 v.1 Humano generi nulla umquam dextera tantum 2 contulit, haec quantum, latro, tua eripuit. 3 Imo adeo humano nocuit nulla altera tantum, 4 quantum istaec nocuit dextera, latro, tua. 5 Exemplum omne premens infelicissime, in uno 6 es felix nullum quod satis opprobrium est. AD PARLAMENTUM. E23_14 v.1 Diis aequi Patres, clemens est ultio vestra 2 Henrici occisi qua premitis facinus. 3 Qui Patrem occidit, Patriam qui in funere Patris, 4 o Patres, plus quam debuit ille mori. DE HENRICO IV. E23_15 v.1 Excisum exemplum Superorum in imagine parva, 2 Henrici Quarti composuit tumulus. DE EODEM. E23_16 v.1 Concussam bello Europam dum Numine fulcis 2 Henricus, fato degenere interiit. 3 Si Superis mors est metuenda, ita Juppiter ipse 4 mundi componens imperium intereat. IN LATRONEM. E23_17 v.1 Cruente latro, nomen, oris indignum 2 transire saepta, despuendum, et ex ipsa 3 memoria in Orci regna, regna Lethaea 4 procul exigendum : scelere cordis humani 5 qui cogitatus exiisti, et ipsius 6 Plutonis es timendus impiae turbae. 7 Peri absque nomine, nomine omni ut indignus, 8 tibi saevus acuat flagra tortor aeterna, 9 tibi poena crescat inferae Stygis. Tecum 10 vocabula experirier velit cuncta 11 cruciaminum Aeaci tribunal infensi. 12 Tibi crescat hydra, sulphur, atque flammarum 13 aeterna pestis. Eloqui tuas poenas 14 humana lingua nulla possit, ut crimen 15 scelus, nefasque, proloqui potest nulla. EPITAPHIUM.

350

E23_18 v.1 Numina jam non sunt tuta a mortalibus ipsa 2 criminibus, Regem Gallia cum Patrium 3 occidit ferro. Quoties haec marmora cernet 4 horrebit caelorum interitum Harmonia. EIUSDEM FUNUS. E23_19 v.1 Henrici funus Mars et Clementia ducunt, 2 in liquidas lacrimas ipsa Elementa fluunt. EPITAPHIUM. E23_20 v.1 Quem plangit Mundus, Regem desiderat omnis 2 Europa, Henricus hoc jacet in tumulo. IDEM. E23_21 v.1 O fata, cernis ista Juppiter ? Ferro 2 Henricus istic membra parricidali 3 posuit recisus. Anima jam regit caelos. IDEM. E23_22 v.1 Europa numquam cepit omnis Henricum, 2 tumulusque capiet ? Marmor hoc tegit corpus 3 evisceratum. Mens Dei assidet Sceptro. DE MORTE HENRICI IV. E23_23 v.1 Mortalem mundum dudum indignantia Regis 2 viscera, crudeli ferro patricida resignat. 3 Concessit corpus fatis Borbonius heros, 4 mentem uti tandem omnem patrio lucretur Olympo. 5 Si cuperet corpus non im pendisse beato 6 imperii sceptro, cur non custodia ferro 7 asseruit Regem ? Quae vis externa, quis ensis 8 agmina tot rumpat, quae mortem in Regis amati 9 ultro obeant tutelam, et fatis fata ret ardent ? 10 Verum animus timuisse homines indoctus, habebat 11 in superis fatum, nec se defendere contra 12 verum offerre solens, nullis concredere saeptis 13 virtutem voluit, nudo quin corpore contra 14 tot strictos enses sola virtute rediret. 15 Nunc tamen in tenue Henrici collecta sepulcrum 16 corpora, considunt Quarti. Cum corpore Regis 17 virtutum omne genus tumulo hoc recubare fatentur. IN URIENTEM.

351

E23_24 v.1 Quare sit malus Uriens, requiris ? 2 Natus de patre maxime bono ille est. AD LECTOREM. E23_25 v.1 Permisces gravia, et jocosa, dicis, 2 vatem istuc, bone lector, esse duco. DE REGE ANGLIAE. E23_26 v.1 Henricum fera, Galliae parentem, 2 ferro Parca tulit. Potentem in armis ; 3 paene huic junxerat Angliae Jacobum 4 artes pacificas perinde doctum, 5 ut possit Solomon novus vocari, 6 verum ipsa erubuit scelus nefandum. 7 Hinc o discite, quam Minerva Marte 8 sit felicior, incliti Monarchae. DE HENRICO IV. E23_27 v.1 Ducere cum fato si tu velles rationem 2 deberent, Regum maxime, multa tibi. 3 Hoc timuere Dii, quare, sine judice mortem 4 rex improvisam deproperare tibi. DE EODEM. E23_28 v.1 Exonerans omnem vitiis Henricus et astu 2 Galliam, et in leges desita jura ligans. 3 Nullam constituit poenam, qua regia caedes 4 digna foret, nam post fata noverca Patris 5 nullum hominem tantum scelus ausurum esse putarat, 6 in se non ipsos Daemonas et Furias. DE EODEM. E23_29 v.1 Pax Mundi, Fax Bellorum, Victoria Legum, 2 Justitiae Vindex, Relligionis Honos. 3 Pacifica atque Duellica te Prudentia Regem, 4 fata etiam tua post, Henrice constituunt. DE EODEM. E23_30 v.1 Hic Fortitudo cum Sorore defuncta 2 Clementia, est sepulta ; Quartus Henricus. DE EODEM.

352

E23_31 v.1 Gloria bellorum, Pacis clementia sanctae, 2 exaequant superis te, Henrice ; Fata premunt. 3 Fata premendo etiam exaequant tua numina Divis, 4 post fata in fatis gloria salva cui est. DE EODEM. E23_32 v.1 Gallia nil poterat Henrico Rege timere, 2 Henrici nil non post obitum illa timet. DE EODEM. E23_33 v.1 Qui patrem occidit, si patriscida vocatur 2 qui Regem atque Patrem, Cuspiniane, quid est ? AD LECTOREM. E23_34 v.1 Post vigesimum et alterum libelum 2 victor, jam poteras tacere, dicis. 3 Hoc nemo potis est, Latinitate 4 salva si licet esse Barbarorum, 5 quod vobis facile obvenit, legentes : 6 clara voce fatemur hoc poetae : 7 res intra decimum integra est libellum 8 post vigesimum, et ipsius poetae 9 ingratIs, numerus parit libellos. IN CAPRUM. E23_35 v.1 Hocne abiturum impunitum, Caper horride, censes, 2 quod putri cornu carmina nostra quatis ? 3 Aedepol, o Caper, impunitum omne istud abibit 4 a nobis. Sed tu per tua tela peris.

DE MARTIALE AD LOJOLAS. E23_36 v.1 Dum vir erat Totilam poteras dixisse poetam, 2 Eunuchus Narsen Bilbilicus superat. 3 Patrati patres patrando patria pacta, 4 istic censetis quanta lucrifacere ? IN AVARUM. E23_37 v.1 Dum medici poscunt, dum poscunt pharmacopolae, 2 parcite io febres, jam Catienus obIt. DE EODEM.

353

E23_38 v.1 Ne nummi pereant mavult Catienus obire, 2 hic sentit recte, Crispe, sui pretium.

DE EODEM. E23_39 v.1 Ne perdat aes Catienus interit. Recte 2 aerugo nam aere vilior gravi longe est. DE VITA HUMANA. E23_40 v.1 Vita sit annorum centum vel mille, vel ultrae haec, 2 quando peris vix haec momimis unius est. 3 Concrescunt unum in momentum saecula multa, 4 illi, dum vivis ; vive ; bene ut pereas. AD SAECULA. E23_41 v.1 Saecula, quae arcano subter labentia curru, 2 sistetis Vigili forsan amore Rotas. 3 Orat is et longo poscit super omnia voto, 4 Ne sua quod tristi Carmina fronte legat. 5 Post Opicos vates, et magni Socratis aestus, 6 quaerat in hoc libro Fama refrigerium. 7 Frigidulos ideo satis et superesse jubemus, 8 verum haec cum dicit falsidicus Bavus est. IN LOJOLAM, AD AUCTOREM. E23_42 v.1 Caelo qui cecidisse dicit istum 2 fracto crure, Loiolam, superbum, 3 hic caelum putat, Auctor, ulcerosum. IN EUNDEM. E23_43 v.1 Vulcano absente ut fabricari fulmina bruta 2 possit, habet fractum crus pater Ignitius. IN EUNDEM. E23_44 v.1 Serpentem modo crure quem caduco 2 Ignati titulo videtis ; ille 3 istam vafritiem paravit, ut ne 4 vulgaris vice carnifex latronis 5 ascendat gabalum. Crucem in superbam 6 crux tolli cupit ardua et superba. IN SCIOPPUM. E23_45 v.1 Quid magnum de te cum Scoppe fateris, habenda

354

2 jam magno monstro est Scoppiliana fides. DE IOANNE CASA. E23_46 v.1 Furnum poeta laudat Italus quidam 2 salsus, facetus, arrogans, catus, doctus, 3 furnum ut mereri prae omnibus queat furcis. AD LECTOREM. E23_47 v.1 Nil, ais, hic lepidum ! Lepidi sit pausa necesse est, 2 nil praeter lepidum est egregie illepidum. IN ORBILIUM. E23_48 v.1 Orbilii nasus, Nici, "πάντα" est "διά πασών". 2 Musicum habere aliquid, an mage possibile est ? IN IGNATIUM LOIOLAM. E23_49 v.1 Quid ignidignus ipse rabula, Ignati 2 minaris ignibus facere omnibus bellum ? 3 Peribit ignis iste Cerberi sputis. DE HENRICO REGE. E23_50 v.1 Unum olim optabat Romae Imperiique tyrannus 2 collum, uno ut semel omne impete prorueret. 3 Totius invenit Gallorum unum impia regni 4 dextera, quae Henrici transigit ense latus. AD FEL. STARZERUM. E23_51 v.1 Nemo umquam posthac me corpore quaerat in isto 2 nobilis excessit Spiritus ; ipse abii. 3 Scilicet hic pectus Starzeri, animumque habitabat, 4 discessu cujus deliquium patior. 5 Ille abit. Ipse comes : corpus grave in hocce relinquo 6 carmine. Vita alio cara profecta mea est. 7 Tu, Felix, omnium longe carissime amicum, 8 hanc in amore tuo contumulare velis. 9 Sic etenim certum est dulci cum morte perire, 10 ipsius vitae suavius esse bono. 11 O si intus videas, extra quem cernis, amicum, 12 nec queat hac Momus carpere parte Deos. 13 Ignibus in vestris pectus flagrare videres, 14 queis nihil in toto est aethere candidius. AD SUAS DELICIAS.

355

E23_52 v.1 Deliciae diae, raptae gens conscia mentis, 2 dum sequitur summo semina ducta Deo. 3 Mortales curae vestra otia contempserunt, 4 otia ab officio tota relicta suo. 5 Spernite vos contra genus exitiale colenti, 6 vita viae vestrae meta, mori illius est. DE CLAUDIANO. E23_53 v.1 Corduba pingue sonans, non majestatis egenae, 2 Caesaros generi duxit in arma deos. 3 Sulmo ferox Criticis visus gravitate carere, 4 quam bene nunc non est disseruisse locus. 5 Claudianum agnoscet rinnum1 ex utroque, prementem 6 ingenium exacti pondere judicii. 7 Judicium ingenio moderantem, Augusta lupata 8 Hirpini pateris ceu generose Nepos. 9 Quisquis in antiquae veniet praeconia Romae, 10 cujus nunc superest nil, nisi <solum> imago. 11 Maeonidae mentem, Musam mirare Maronis, 12 in ClaudI fixos corpore habere lares. 13 Sic tibi se, quaendo numeros tentabis et arma 14 fortis in Heroos det, Venus Alma, modos. 15 Nec teneri nolit Cythereia Gratia Martis, 16 perque leves Elegos currere, perque Sales. 17 Docta dedit Martem non frustra in molle, Vetustas, 18 in durum Veneris vincula conjugium. 1 mot qui n’existe pas : faut-il lire ‘regnum’ ? IN CERCOPITHECOS. E23_54 v.1 Livida pendentem de cauda simia vulpem 2 viderat, intecta dum dolet esse nate. 3 Ergo adit, et blando vulpem sermone figurans, 4 "Quo tibi, ait, pondus tam grave, cauta soror ? 5 Cauda titi est oneri, me caudae informat egestas. 6 Divide, sis, mecum, et cede supervacua." 7 At vulpes facile livorem sensit, et olli 8 noluit ad vetitum quid superesse locum. 9 Qui Monachos, et Sacruficos, et Sardanapalos, 10 et Sangas, Bonasosque, atque Sioppiadas, 11 et genus hoc caudatum adeo ut per milia quinque, 12 balnea vel visis omnia concrepitent. 13 Sollicitant blandi, tangunt que interprete palpo, 14 et Sanctos dicunt, et sibi Propitios. 15 Fratres nil aliud vegrandes velle videntur 16 poscere, quam vulpis simia vafriciem. 17 Ah quam improvisi saepe isti blaesa loquuntur, 18 linguaque cum invito sentit ubique animo. IN CLAUDIUM VERSIFICEM. E23_55 v.1 Quid tibi cum pedibus claudo, numquam ulla tulerunt

356

2 saecla, oculis caecus consulat ut medicus. 3 Chiragrum quis non podagrae praecepta fugandae 4 rideat, et scribentem in Criticos Stephanum ? 5 Crede mihi, non est pedibus sex linea versus, 6 non omnis, pendet qui cruce, Laureolus. DE SABELLO. E23_56 v.1 In somnis vetuit Bacchus potare Sabellum, 2 hinc bibit is totos, Pontiliane, dies. IN ALBUM AMICORUM CUIUSDAM. E23_57 v.1 Si quisquam tibi reapse est fidus amicus amico, 2 laetis cui rerum et tristibus idem animus. 3 Horum me inserito, si vis quoquam inseri, in Album, 4 et tibi me esse puta ut Thesei Peirithoum. DE AMORE. E23_58 v.1 Nam quid ego hoc dicam ? Flammanti Sirius astro 2 cum ruit in poenas, machina tota, tuas, 3 solus ego algeo ! Cum nivibus furis horrida bruma, 4 solus ego algentes ire queam in cineres ! 5 Nescio quid sit Amor, sed si hoc Amor est, merum in illum 6 non frustra mundus transtulit imperium. AD GELLIUM. E23_59 v.1 Odite, Gelli, nec possum dicere quare : 2 hoc tantum, sed et hoc ; ipse amo te nimium. 3 Unius alteriusque eadem mihi causa profecto est, 4 odi te quod amo, teque amo, quod mi odio es.

AD J. BARTHIUM. E23_60 v.1 Vitam quei facias beatiorem, 2 possum non ego te docere, Barthi, 3 vitam quei caveas nocentiorem, 4 possum belle ego te docere, Barthi, 5 vis esse improbus ? Otiare, Barthi. DE OMPHALO. E23_61 v.1 Vappam bibenti caupo nuper Omphale 2 primore callidus efferebat de penu ; 3 gustabat Omphalus : merum tale arbitror 4 sponsam e Capellae Martiani scriniis 5 sponso obtulisse septies unam Deam.

357

6 Clamabat ille, dum bibit Gallam meram. 7 Laudante pessimum ; ecquid alteri dabit 8 cautus putabat caupo : melius praebitum est. 9 Laudabat etiam hoc ; parcius multo tamen, 10 quale ad marinae nuptias Thetidos putem 11 prompsisse cellis e Prometheis Jovem. 12 Miraclum hominis equidem istud, hospes adjicit, 13 dicturus est quid de bono vino boni ? 14 It, promit, anno Spira quod Nemetum dedit. 15 Phuy barbarorum, clamat Omphalus, hominum ! 16 Ecquid pudet honestum te hospitem, aut piget 17 excipere aceto, vappa vilis, rancido ? 18 Ibi caupo causas suavibus quaerit modis, 19 laudare quaenam prae bono jubeant malum ? 20 Ibi ille : primum laudis orbum erat adeo, 21 ut nil potessem scire, quin minus foret. 22 Erat alterum illo paullo honestius, ideo 23 minore laudis indigebat fascino ; 24 at tertium bonum, sua laudis nihil 25 egebat a virtute, proin dixi male. 26 Istoc poetae more collaudant malos 27 bonisque saepe maculam inurunt callidi. DE VIBENNIO. E23_62 v.1 Secreta cui narrare volupe est alteri, 2 tamen spei ut nil ejus imponat fidem, 3 quei cupiat illa adjuta habere sedulo, 4 aures Vibenni non nimis adeat breves. 5 Virga potente nam nisi orator Jovis 6 Mercurius, illum mutet e Batto, sciat 7 narrasse lapidi consilia mero sua. IN ORBILIUM. E23_63 v.1 Orbilius non volt juvenes nutrire capillum 2 ipse sui quota pars, Crispe, supercilii ? AD EUNUM. E23_64 v.1 Qui prorsus nihil, omnia is loquetur. 2 Concurrunt sibi in utriusque Summa 3 excessu, nec obest, nihil loquare 4 an porro omnia. Garrulus nam utrimque es. DE LAMISCIS. E23_65 v.1 Unum commeminit Lamiscum aeterna vetustas 2 cui digitus fuerit ungula vera lupi. 3 Quod nostro numerem, sine miraclo, unico in aevo 4 queis manibus, pedibus, nemo alius digitus.

358

EX GRAECO IN HOMERUM. E23_66 v.1 His Colophon patria esse tibi placita, inclute Homere, 2 his quovis Smyrne pignori, at his Chios est. 3 His Ios, his Salamis, Lapitharum his, Thessalia, auctrix, 4 his aliisque alia est, his aliisque alia. 5 Mi liceat animi mentem depromere, Phoebi 6 vero aliquid dicam verius, e tripode. 7 Patria, Homere, tua est diis cum immortalibu caelum, 8 quae Thracio, genitrix Orphei, Calliope. IN RICIANUM. E23_67 v.1 Conturbatori Riciano, littera, dice, 2 missum me faciat, me ; omnia dicta mea. 3 Furacium capiti Riciano, littera, dice 4 missa mihi faciat cara nimis capita. 5 Aut ego mox itiner tua post vestigia sectans, 6 ipse ista atque alia huic, non bona dicta feram. 7 Sit, taceat, vel praecipiti grege cum suo ubi jam 8 Anticyras non quit, Morboniam fugiat. IN HILLONEM. E23_68 v.1 Cur Hyllo, hexametros cum parturit, illicet omnes 2 fundit abundanti, Sextiliane, pede ? 3 Aut uno aut bino ? Prompta est responsio, multos 4 esse sibi ostendit Hyllo Poeta, pedes. DE BRENNO. E23_69 v.1 O Turem horribilem, Sabine Brennum ? 2 Suspendendus is omnium favore, 3 funem carnifici harpagavit ipsum ! AD LECTOREM. E23_70 v.1 Suspicor in libris posita esse bis, alterum et unum, 2 hanc nostris fraudem ignosce Epigrammatiis. 3 Peccarunt invita, licet peccare decebat 4 saepius hoc ritu, scripta, bis ipse leges. DE SABELLO. E23_71 v.1 Felix est amor ille quo Sabellus 2 solum se et sua disperit profecto, 3 rivali caret aemulaque turba. IN ANTISAPUM.

359

E23_72 v.1 De genere humano bene, si quisquam, iste meretur 2 dum nil non contra desipit Antisapus. 3 Ut speculo proprios mores speculentur in isto, 4 nil homines discant se esse nisi Antisapos. IN MAGISTROS. E23_73 v.1 Barbatos contra cui fas sapuisse magistros, 2 et quatere ingenua pulpita cruda nota. 3 Cui Logici nil sunt nisi fors Logodaedali inanes, 4 geometras dignos qui putat esse luto. 5 Cui numeri numeros insano in pulvere ducunt, 6 summarum ut fiat ultima summa, nihil. 7 Rhetora cornicem sine mente, aut denique corvum 8 qui vocat, atrata plangere voce reum. 9 Musica cui dia est Stygio temerabilis usu, 10 cum canit infracto Cypria tela sono. 11 Grammata qui miseros vix pascere cruda docentes 12 autumat, in quorum nemo sapit Canone. 13 Astrividus fati cui dicitur omnis adulter, 14 cum bene mentitur, pro ratione malus. 15 Vos Vigil hoc lusu, sapientum turba, salutat, 16 ad mores Lapides quam putat esse meros. IN GRAMMATICUM. E23_74 v.1 Scribere dum pueros docet, ingenti ore magister, 2 et legere exscriptas aere manuque notas. 3 Horribili incestat caelestes frigore mentes, 4 et jubet attonitos prorsus amare libros. 5 Infelix odium virtutis in ungue tenello 6 bestia virtuti prorsus inepta, gerit. 7 O bona gens, Patres, vobis ne ignoscite tantum, 8 ut pueros doceat prima Elementa Lapis !

IN ARRUNTEM. E23_75 v.1 Trans monitus omnes se evectum somniat Arruns, 2 dum pedicas didicit nectere pro Logicis. 3 O Amor et felix morum Constantia, quanto 4 quamque profundo istac corda sapore fugis ! IN VETULAM PUELLAM. E23_76 v.1 Hic enecta semel, bis mortua, terque sepulta, 2 o vita infelix longa ! Puella jacet. DE EADEM.

360

E23_77 v.1 Ultra omnes spinas rosa lenta perire, sepulta est, 2 hanc quoque ego in tumulo vivere posse puto. IN THEOPOMPUM. E23_78 v.1 Pulcher at impurus, formosus at horridus, idem, 2 quam mala cum pulchre mens, Theopompe, habitas ! NOTARIUS. E23_79 v.1 Vix bene conclusit quae sint dicenda, poeta, 2 tu medio incoeptos surripis ore sonos. 3 Dimidias saltim licet hinc expromere voces, 4 dimidias supplet conscia dextra tua. 5 Syllaba prima tibi vox integra, scribe loquenda, 6 ingenium vobis quis negat in manibus ? DE CATELLA. E23_80 v.1 Catella nana, pumila, omnibus magnis 2 placere parvitate sentit evictis. 3 Eam se possidere qui velit, fas est 4 putare magno, at esse corpore angusto. MORIO. E23_81 v.1 Desipio cupide, nolens me est morio major, 2 tales vult omnes Aulica turba Sophos. SCHOLASTICI. E23_82 v.1 Cellam stupore quisquis implet exsenso 2 habitare in una et computrescere exoptat, 3 ineptus inter vulgus atque Magnates 4 versari, inanitatis ipse dum solus 5 suae insciens, stupore verberat cunctos, 6 humanitatis, bestia, omnis indocta. 7 Cum quid rogatur, alliata respondet 8 tenebrosa dicta, et absona, atque delira, 9 quae probet an improbet nec ipsa dignoscit. 10 Sublimis inter vitia dira, virtutem 11 et opinionem, expansa ad obvios ventos. 12 Fera tigride omni taetrior, hominem cernens 13 ad cava recurrit obsita horridis libris. 14 Et inde mox prospectat, et procul visa 15 vultum reducit, tacta fulmine ut scaevo. 16 Sapiens sibi videtur, atque vel sola, 17 sed ubi gerendis rebus additur quando, 18 resilit stupore, nec tuerier contra 19 audent loquentes. Poena summa poenarum est 20 furore te istud discere et fuga mentis,

361

21 ut rideare, nemo consulat morbo. AD LECTOREM. E23_83 v.1 Cur parcam tibi, forsitan requiris, 2 rumpens Orbiliumque Rhemniumque ? 3 Non es grammaticus bonus legendo. AD EUNDEM. E23_84 v.1 Tecum ludere res periculosa est, 2 qui parcis tibi negligendo talos. DE IOS. SCALIGERO. E23_85 v.1 Omnia qui docuit, se non doctum esse putabat 2 Scaliger : excipias, quando mori didicit. DE I.A. THUANO. E23_86 v.1 Historiae quid sunt nisi prorsa poemata cunctae ? 2 Caute igitur vates laudat hic historicus. DE HISTORICIS. E23_87 v.1 Multa velint vere Sapientes dicere pennae, 2 verum illas multis ejicit ensis edax. DE HISTORICIS. E23_88 v.1 Consilia armorum eventu omnes judice pingunt, 2 veridicos nullos credimus historicos. 3 Conjectant miseri casus, atque ordine longo 4 quid factum, qua quid sit ratione, docent. 5 Id vero insipidum est. Sed cum molimine docto 6 orantes faciunt, Martia corda, duces, 7 ridiculi prorsus perdunt oleumque operamque ; 8 ne crede Historiae, crede sed Historico. IUDICIUM PARIDIS. E23_89 v.1 Revera Paris hic fuit bubulcus 2 nudas lumine judicans puellas, 3 ut malum dea quaelibet referret, 4 mala ejus dea quaelibet tulisset. IN POPPITIANUM.

362

E23_90 v.1 Nil non permittis tibi Poppitiana, ita factum est 2 in te ut permittant omnia quisque sibi. IN PATRINAM. E23_91 v.1 Quicquid, Patrina, dicis aut facis, Aulicum est, 2 calido est opus tibi foco. AD LECTOREM. E23_92 v.1 In fine, dicis ? Ergo nisi fui brevis 2 exordio, peribit innocens finis ? IN ORRANUM. E23_93 v.1 Truculentus ille verba Martis exspirans, 2 et sanguinante proelia spuens bucca, 3 scis fecerit quid heri ? Osculatus est Terram. IN PEDILLAM. E23_94 v.1 Scis quam te videam libens, Pedilla ? 2 Ipsum cor neque sic meum lubenter. IN ORBILIUM. E23_95 v.1 Orbilii in naso Lemurum est schola : et ille negatur 2 divinum quid nutare supercilio ? AD IOANNEM SEUSSIUM. E23_96 v.1 Victor quis Vigil ille sit, requiris ? 2 O Seussi, decus elegantis Aulae, 3 ille est quem semel, at diu rogatus, 4 cenasti penes, impotens poeta, 5 in gurgustiolo brevi atque longo. 6 Vero nomine tum cluebat ille 7 quo sese extulit in joci libellis. 8 Quos dicas Epigrammatum bonorum 9 si diversa velis putare ab illo. AD EUNDEM. E23_97 v.1 Laudandos mihi Urintii libellos, 2 Seussi candide, cum dares, profecto 3 laudare egregie vacabat illo 4 nobis tempore : nunc bene occupamur.

363

AD LECTOREM. E23_98 v.1 Fine tibi semper placeas volo, lector amice, 2 ni cauda possit carius esse caput. 3 Sed tibi si caput est cauda quoque carius ipsa, 4 cum puer a noctu nil face, facta lege.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XXIV.

AD LECTOREM. E24_01 v.1 Istunc si, bone, viceris libellum, 2 bis nobis eris Hercules legendo : 3 sed tu dissimula ; et putato primum 4 quisquis, cum placet, unus esse censet. 5 Quisquis non placet, ultimum putato. 6 Non est ordo, nisi legi, libellis, 7 non illis numerus, nisi probari. 8 Solus quilibet est bonus libellus, 9 centum quilibet est malus libellus. AD EUNDEM. E24_02 v.1 De nostris istuc tibi in aurem dico libellis : 2 tu "mega", ego "mikron" suspicor esse "kakon". IN ANTISAPUM. E24_03 v.1 Nil stantis tibi, nil placet sedentis, 2 pendebis puto, te ipse cum probabis. DE EODEM. E24_04 v.1 Jejuna dicit esse carmina et macra 2 Antisapus ; ipse farctus atque distentust 3 existimatione propria, nullo 4 hominum invidente : pinguis esse sic nolo. DE TERETULLA.

364

E24_05 v.1 Casta adeo est Teretulla, probri insimulare alicujus 2 sit licet infestus, nemo uti possit eam. IN BARALTUM. E24_06 v.1 Inscribentem albis, ita vidi, nomen amicum 2 cur scriptitare te viro dicam, cui 3 imberbes nondum malas vel primula vestis 4 tegit ? Virum, Beralte, velle mulierem. DE L. RHODOMANO. E24_07 v.1 Barbaria ut vidit Rhodomani busta sepulti, 2 Graiorum domitrix hactenus ausa fui 3 esse : "Ero nunc, dixit. Quid ero ? Sum jam illicet inde, 4 ex quo Graiorum hic ultimus interiit. DE EODEM. E24_08 v.1 Cui rosa cum lauru Latium, atque dedere Pelasgum 2 nomen, in hoc decima est Musa sepulta tapho. DE EODEM. E24_09 v.1 Linguae spurcities ferox Pelasgae, 2 linguae Barbaries ferox Latinae, 3 conjunctae tribadum impudente ritu 4 Gottham in litterulas dedere pestem. 5 Hanc dum eliminat, atque prorsus omnem 6 eruncat, Rhodomanus interivit. 7 Bustum nobile Pallas ipsa adorat. 8 Hoc, hospes, cole, doctus et disertus. 9 Spurcos nobilitas nihil moratur. IN EBRIETATEM. E24_10 v.1 Vis moechari ? Abnuis. Vis fratrem occidere ? Nolo ; 2 furtifica vis rem concumulare manu ? 3 Nequaquam : in superos convicia dicere ? Furtis 4 incestuque sacras commaculare domos ? 5 Sacrilega calices benedictos frangere dextra ? 6 Ire per, in summa, vis scelerum omne genus ? 7 Nil minus : i, mentem dementem vino onerato, 8 suaviter inque ipsis te gere principiis. 9 Inveniet vafer hostis in haec delicta fenestram, 10 et vitii attonitis condet Amorem oculis. DE NAEVIA.

365

E24_11 v.1 Cur hodie inculto prodit mea Naevia crine ? 2 Emit heri cultum, vendit eumdem hodie. IN EAMDEM. E24_12 v.1 Turrito modo crine Gigas, nunc Naevia nana est, 2 nana sed est major sesquigigante mihi. 3 Nam quod in exstructam cumularat Naevia cirrum, 4 fecerat hoc longe mi breviorem hominem. IN VILLAM RUFFI. E24_13 v.1 Ruffi villula prorsus est faceta, 2 quae tantum brevior suo colono est. IN BILLUM. E24_14 v.1 Si quae altera quis funera laudavit amice, 2 prorsus facit id maximus omnium poeta 3 Billo meus. Ex quo hic etenim laudat amicum, 4 mortuum putavit hominis se omnis amicus. IN ZOILUM. E24_15 v.1 Zoilus hic intus jacet. Alma poesis aveto, 2 hac vestra periit namque salute lues. DE FURORE POETICO. E24_16 v.1 Si bene vis furere, invitum rellinque furorem, 2 te linquente illo es Barbarus e fatuo.

IN EBRIOSUM. E24_17 v.1 Ebriose, vita quid opus tu tibi censes, 2 qui vivere ne queas bibis, mortem ut adoptes ? IN EUNDEM. E24_18 v.1 Mane exsecraris quod laudas vespere sero, 2 non placet est morbi cui mala pausa salus. IN BAVIUM. E24_19 v.1 Bavi inficete rure rusticus major, 2 quod aureo lepore facta tam foeda 3 tua ultus adsit, aedepol Vigil victor

366

4 sibi incipit quoque ipse carminis salsi 5 nocere bile. Corrige hoc, sodes, ulcus 6 amabit ille te, lepore qui rumpit. AD LECTOREM. E24_20 v.1 Octodecim sine te ne sint epigrammata nobis, 2 octavum, lector, te decimumque notat. DE PIPIPPA. E24_21 v.1 Cur Saturos ridet semper lasciva Pipippa ? 2 Labra superna docet quod facit inferius. IN SCOPPIUM. E24_22 v.1 Tres annos cruce nobilis Scioppus, 2 quaesita, Baroni in sacris libellis, 3 tamdem invenit eam in viri culina. 4 Quae cum ferre Scioppium nequiret, 5 Stoae terga vicaria impudentis 6 conduxit ; modo se putet disertum. IN EUNDEM. E24_23 v.1 Fumum oculis non fert, neque ventre Scioppius ollam, 2 et parasitari Madrucio potuit ! 3 Ingenium capitale hominis, miramur amici ! 4 Luciani sapit hoc, Baudiciane, Scholam. DE VERSIBUS. E24_24 v.1 Stridere versiculos ait Ampullanus, at illi 2 stridentes nos ignoscimus auriculas. DE SE. E24_25 v.1 Flava qui Vigilem coma decorum, 2 malis purpureis, rubente labro, 3 caesiis luminibus, Durere, pingis. 4 Si corclum bene candidum atque lucens 5 istis addere quiveris, rem habebis. 6 Isto sed sine diffitetur esse 7 formosum Vigil, aureo capillo 8 malis purpureis, rubente labro, 9 caesiis luminibus, perite pictor. DE LUCIO.

367

E24_26 v.1 Castus Lucius est, pol, atque purus, 2 lusco lumine, debilique coxa, 3 cognovit puto Lucius puellam 4 nullam, nulla fatetur hoc, eodem 5 quin se diffiteatur in lepore. DE SCALIGERO. E24_27 v.1 Juliades istic recubat Josephus ; habeto 2 in primo sidus, posteriore Deum. DE EODEM. E24_28 v.1 Sideribus natos homines cui fabula prisca est 2 Scaligeri, dicat, quem putet esse patrem ? IN ORBILIUM. E24_29 v.1 Orbilii nasus sit regula Grammaticorum, 2 stultius hac nihil est et sapidiputius. IN SANGAM. E24_30 v.1 Tibi feriatum, Sanga, per libros multos, 2 nisi enim tuo in rubore naviget totus, 3 male vela censet explicasse victoris 4 VigilI triumphus, et corona rostrata. 5 Torpere sed ne nos putes, tibi indigno 6 palpum hunc putabis adsecrasse victorem. 7 O Sanga, Sanga, verminat jecur nostrum 8 tuo ut colore pictus, exque formatus, 9 tuo metallo obambules, sed ingentis 10 sceleris ruina, quae instat haud procul sectae 11 tuae, innocentem subtrahere caput mandat. 12 Ferine Sanga, Scorpii tui frater 13 hoc universus occinit tibi mundus. 14 Compone nidum, suffugit pede obscuro 15 aestas, calore cujus impio fata 16 per fas, nefasque vestra secta bacchatur. 17 Instat perennis bruma, nesciens sole 18 dominante rursus incalere. Fugitiva 19 transit scelesta, tempus, asperans, penna, 20 poena est perennis, quam libet brevis luxus. DE LUCIO. E24_31 v.1 Dum stertit, carmen meditatur, Lucius, hoc est, 2 aule, bonam prorsus pigrum destertere mentem. AD LECTOREM.

368

E24_32 v.1 Ad te pauca, legens ; tuam sed in rem, 2 condo plurima, maximum hocce lucrum est. DE CATONE. E24_33 v.1 Vixerunt multi, Cato mortuus ambitiose est, 2 utri sunt, o Plutarche, magis stupidi ? DE CAESARE. E24_34 v.1 Caesare qui victus, vitam est victore potitus. 2 Belli civilis pars felicissima facta est. DE HENRICO IV. REG. GALLIAE. E24_35 v.1 Rex regum virtute, hominum Deus Enduperator 2 consilio, jacet hic : nomina, lector, habes. DE ANGLIAE REGINA. E24_36 v.1 Elizabeth sexu mulier, dea mente, vir armis, 2 ingenio Pallas, corpore dia Charis. 3 Una hominumque Deumque amor et miratio magna, 4 hic jacet, Anglorum propria relligio. 5 Paullum etiam restat Superi, ne morte notentur 6 ex quo defuncta est, ut prius, ista dea. DE PRINCIPE MAURITIO. E24_37 v.1 Julia cum magno quassaret fulmine Princeps 2 moenia, contra te, Julia, Caesar erat. 3 Vidi ego magnanimorum equitum ducem ; et ardua jussa 4 auribus his hausi, queis loca corruerunt 5 tormentis invicta. Satis jussisse triumpho est, 6 o invicte, Deus quid neget Uranio ? DE VIRTUTE. E24_38 v.1 Praemia virtuti sunt nulla ; est cantio prisca : 2 imo illa hoc virtus nomine prisca mihi est. LATERE. E24_39 v.1 Qui bene delituit vixit bene ; verum operosum est 2 et mage luce omni ; delituisse bene. DE CARMINIBUS.

369

E24_40 v.1 Otia ne pereant lusisse Epigrammata nostrum est, 2 o felix Famam cui dare lusus habet. 3 Plurima sed nobis secedunt otia ; cum, qui 4 suavia sectamur cruda loca institimus. 5 Illaec materiae tamen asscribenda luela est, 6 qui seret in rupem nil nisi saxa metet. DE LICINO. E24_41 v.1 Picta murice veste conspicatus 2 victorem Licinus deambulantem, 3 non est hic, ait, ille tam poeta 4 quam cultus velit esse amator : istuc 5 et nos, o Licine, arbitramur olim. AD LECTOREM. E24_42 v.1 Viginti quatuor stupes libellos ? 2 O lector, quater undecim probabis. AD EUNDEM. E24_43 v.1 Rides octo ter aridos libellos ? 2 Pingues octo ter indidem minantur. IN ANTISAPUM. E24_44 v.1 Antisape, si quid desipis, facis recte. 2 Si facere recte muginare deliras. IN BRANDIUM E24_45 v.1 Omnes Brandius appetit puellas, 2 hinc nulla pote, Brandius, potiri. 3 Nullas Brandius appetat puellas, 4 omnes Brandius ut queat potiri. 5 Si volt Brandius omnium potiri, 6 sese Brandius exigat per omnes. 7 Una Brandius ut queat potiri, 8 omnes Brandius exigat puellas. 9 Nulla Brandius ut queat potiri. 10 Nullam Brandius obtinebit istic, 11 omnes Brandius ut tenere possit. 12 Ipsas Brandius ut neget potitas, 13 solas Brandius appetat negantes. DE LIBRO. E24_46 v.1 Nondum dimidium vides libellum,

370

2 atque is nupturit, auctor, umbilicis. 3 Lascivos homini dolare lumbos 4 Baviscis tribus ilico memento. DE NONNO. E24_47 v.1 Vates Bacchice, non canis Lyaeum, 2 vates Bacchice, verum agis Lyaeum. AD DAN. HEINSIUM. E24_48 v.1 Divinum ingenii vatem laudare supinum est, 2 contemnas illum doctius, Heinsiade. DE BAVO. E24_49 v.1 Quid te tam multis velim ego, Bave, versibus, audi, 2 dispereas volo, id est, ut semel erubeas. AD SE. E24_50 v.1 Auditore bonos carere vates 2 prisca est, o Vigili, querela, victor : 3 auditorem ego praefero disertum 4 centum vatibus, unicum disertis. DE SATURA IUVENALIS. E24_51 v.1 De Satura JunI plus est didicisse malorum 2 una, quam possint sex homini eluere. 3 Caute te emendes, speculum qui sistis ad istud, 4 purgando nova ne crimina des vetera. DE HORATIO. E24_52 v.1 Subrepit naso vates tibi Flaccus acuto, 2 cornua ne timeas, naribus iste ferit. DE PERSIO. E24_53 v.1 Ut vitia expurges scrutabere mentem animi ipsam, 2 ut Flaccum capias, omnia docta tene. 3 Dum discis vatem, vitii natura patescit, 4 hic vere scripsit legitimam Satiram. DE EODEM. E24_54 v.1 Sint saturae Satirae doctrina et moribus altis,

371

2 ebrius est istis Persius, ergo duplex. LUCANUS. E24_55 v.1 Lucanum indomito fas aequiparare caballo, 2 imputat hic frenis temnere frena sua. 3 Tempora cum vatum calcaria acuta remittunt, 4 cum paucis furit hic pro ratione bene. DE STATIO. E24_56 v.1 Non furor est StatI, quamvis velis esse furorem, 2 mentis Apollineae vis generosa tibi est. 3 Majestas animi nativo fulgurat auro ; 4 inclusus pretium cui lapis addiderit. 5 Sic doctrina tibi. Vates verissime, salve, 6 proxima ad Aeneae Thebais imperium est. DE VAL. FLACCO. E24_57 v.1 Nec vis nec doctrina ; deest tibi gratia tantum, 2 aetatisque illa est non tua culpa tibi. 3 Maximus es vates. Ostendis cetera, quae non 4 das, data queis jam dum conficiunt pretium. MARTIALIS. E24_58 v.1 Scurrilem qui te dixit, Valeri optime, vatem, 2 scurrarum implevit maxima discidia. AD LUCUNCUM. E24_59 v.1 Hesterna mihi vespera obvianti 2 prensis auriculis, Lucunce, dixti, 3 quiddam dicere velle te severum 4 secretum mihi. Nescio quid istuc 5 secreti fuerit, sed illud hercle 6 resciscam ilico, cum forum videbo. ARIFILO. E24_60 v.1 Garrulus esse negas et tot complere libellos 2 non pudet ? Hoc quoties objicis, Arifile, 3 garrulitate tua libros non crescere sentis, 4 si vis multa loqui me, tua pauca preme. IN LIPPUM. E24_61 v.1 Laudas me vehementer atque dextre,

372

2 verum istas ego nolo, Lippe, laudes. 3 Vestrae frigidulae placentque laevae. DE LEPICO. E24_62 v.1 Cum tenera faceret nequam cum forte puella, 2 bis ter non sensit pedere se Lepicus. 3 Illa tamen potuit. 'Utaris cetera, dixit, 4 fratre, sapit vester nil muliebre lepus.' IN POPENTEM. E24_63 v.1 Accumbis sene cum, Popens, puella, 2 jam scis quam juvenile sit senere. IN OPPIAM. E24_64 v.1 Oppia cum non fles tristissima laeta, dolendo es, 2 felicem infelix esse, puella, tibi est. IN EAMDEM. E24_65 v.1 Me flens Oppia sic juvat, Cytherae 2 crescant nomina ut Oppiae a dolore, 3 o salve dea fletilaeta Cypris. VITA NOSTRA. E24_66 v.1 Nix cadit et splendet, sol cum redit, interit illa, 2 vita fuga est solis nostra, obitus reditus.

PATIENTIA. E24_67 v.1 Palmarum Patientia alma palma est, 2 nil est Martia fortitudo, nil est, 3 nil Pellacia, callidaeque technae, 4 is vincit bene, qui ferendo vincit, 5 palmarum Patientia alma Palma est. DE TERETULLA. E24_68 v.1 Lasciva est Teretulla ; nil nocet hoc : 2 morbus prorsus is omnium est : jocosa est : 3 hoc censet decus elegans puella ; 4 sed post haec, Teretulla tam faceta, 5 est Hipparchia, nec sonat Cratetem, 6 hoc vero nocet, o puella, magnum !

373

IN ORBILIUM. E24_69 v.1 Multum OrbilI, vacamus ; ergo tu cense, 2 negotiorum nascier tibi molem. IN EUNDEM. E24_70 v.1 Quadrifidis oculis libros videt Orbilianus, 2 atque esse hic prorsus dicta rotunda negat ! DE LICINO. E24_71 v.1 Ridere Licinum ter videre, Paulline, 2 memini ; sed illis nil diebus in quemquam 3 conisus omni mente, dicere exquivi. 4 Impune solus ille rideat vatem 5 tanti Leporis ? O diserte Paulline, 6 aliquid nequire dat potentiam vati. 7 Merito ille cuncta, parva qui negat, nescit. AD LECTOREM. E24_72 v.1 Salve Exlex : mihi quid salis sit istud ? 2 Quaeris, candide ? Sic legunt legentes. DE CARMINIBUS. E24_73 v.1 Uno scribere me die libellum 2 non credis bone lector ? O poetae 3 ne tantum invideas mali jocoso !

AD FRID. TAUBMAN. E24_74 v.1 Taubmane optime, tuque, mi Sibere, 2 vestro candidiusve cultiusve 3 ut nil prorsus amore vidi et audI, 4 sic istud bene conqueri queo. Nil 5 in vos jam licet ardido poetae, 6 Qui jam a nemine temperat jocando, 7 hoc nigra putat esse de favilla. DE IUVENTA. E24_75 v.1 In viridi sibi qui lusum indulgere juventa 2 denegat, omnimodis ludere non poterit. 3 Vita mea est lusus, vivo dum ludere conor, 4 et sic ludendo ludia vita perit.

374

AD OWENUM. E24_76 v.1 In stadio tecum curro qui, victor, eodem, 2 non possim vestros rumpere voce pedes ? 3 Cum tecum ludo lucrum tibi, Owene, propino : 4 istoc ad metam tardior appropero. AD EUNDEM. E24_77 v.1 Est sane jocus iste, quod jocosi 2 concurrunt sibi mutuo poetae, 3 attritu silicis chalybs in ignem 4 scintillis salit ; ingenI pericla 5 exercentur, ubi invicem teruntur. 6 Hinc quicquid salit, est lucrum legenti, 7 illud posteritas ratum esse jussit. IN CLAUDIAM. E24_78 v.1 Formicam poteras inscendere, longior esses 2 unum si tantum, Claudia sesquipedem IN EAMDEM. E24_79 v.1 Esses, Claudia, cum brevis, rogasti 2 staturam tibi Claudiae a Diana. DE VERSIBUS. E24_80 v.1 Quaedam operaepretium est numerorum evolvere causa, 2 personarum alia est causa operaepretium. 3 Quaedam etiam ob detorta gravi enthymemata luctu, 4 quaedam ob delicias, divitias alia. 5 Divitias vatum, quas si quisquam optat, ab auro 6 perpetuam magno det phialam ille Jovi. 7 Quaedam ego quod non sint, mandem esse legenda, legenda 8 inque istis ponam summum operaepretium. 9 Ne careant lectore sales, sale dicta trucidem, 10 hoc est summorum summum operaepretium. AD LECTOREM. E24_81 v.1 Dixi evolvere carmina esse bellum, 2 sed quavis puto paginam unam in hora, 3 istuc si sapis et tenes, valebis, 4 istuc si renuisque, despuisque, 5 dum non vis bene, pessime valebis 6 sed nobis, tibi nil mali timendum est.

375

IN SCEPTICOS. E24_82 v.1 Ridiculos homines nolendo velle placere, 2 optando qui se nolle homini simulant ! IN SOPHISTAS. E24_83 v.1 Non omnia quae sunt mala mi usus explicavit, 2 idem omnia quae sunt bona mi usus explicavit, 3 ignota mala opponere me bonis probatis, 4 si desipiam trux doceat Sophista obeundo. AD PETTUM LAUNAEUM. E24_84 v.1 Nil libris opus est inscribere te male fausta 2 fata hominum ; docet haec Gallia vividius. DE CANDIDA. E24_85 v.1 Cum me orare venit, jamdudum Candida abivit, 2 adventu nequit, ast impetrat omne abitu. IN GELLIAM. E24_86 v.1 Cum tecum ludo, mea Gellia, tu bibis usque, 2 et, quoties superest nec numerare, sitis. 3 Gellia, tecum aliquid veni colludere salsum, 4 sic puto te fugiet tandem aliquando sitis. AD SE IPSUM. E24_87 v.1 Vigil, jocando rursus exiit dies, 2 notas subinde, quod nimist, 3 sed ipse tu tibi istud interim sinis 4 licere, quod vetas viris, 5 solutus ipse lege sum mea, puto 6 favente jure principi. 7 Vel id negare si mihi volet, age 8 poeta sit jocosior. 9 Volumina ista quattuor, bis et decem, 10 mea alta regna vindicant. 11 Vigil leporis atque Apollinis cygnus, 12 lubentiaeque filius. 13 Mihi licere multa deputo, quibus 14 repulsus est stupor BilI. AD ANACREONTEM. E24_88 v.1 Senex jocose, victor

376

2 pro Barthio rogat te 3 fave tuo lepori ; 4 ego Barthii sepulti 5 haeres cluere dico. 6 Nisi vis favere, cogam ; 7 vel ad tui tribunal 8 te Barthii citabo. 9 Minois illud urna 10 longe esse juris hercle 11 nosti ipse justioris. 12 Et jam incipis favere, 13 sed ipse jam recuso. AD MANES C. BARTHII. E24_89 v.1 Usurpare tuae poteram quam plurima mentis 2 haeredi quae uni sunt data, dicta, mihi. 3 Barthi, delicium Vigilis, vel mortue, vivum, 4 verum ego vivendo mortuus ante ferar : 5 quam temerem tanti Victor monumenta sodalis, 6 mecum illa intereat, non prior, alba fides. DE EODEM. E24_90 v.1 Excepisti unum, haeredem me scribere pronus, 2 ne te laudarem post tua fata, puer. 3 Servo ego et hoc pactum. Sed de te dicere nemo, 4 delicium nostrum, quid sine laude potest. IN BAVIUM. E24_91 v.1 Mascula feminea conspurcat pulpita voce. 2 Quae modo tam rauco, rana, pudore canit. 3 In Bavium, o juvenes, fluitant hoc menstrua monstro, 4 incestare omnem quae valeant cathedram. IN PIPIPPAM. E24_92 v.1 Rides, nescio quid, Pipippa, tecum 2 cum flammant Saturae tyrannicarum 3 aures impete verberationum, 4 lascivis quativentriis minantes. 5 Sentis, arbitror, o Pipippa, poenam. DE FRACASTORIO. E24_93 v.1 Syphilis, eximii dulcissima cura poetae, 2 qua erubeant multos saecula prisca deos. 3 Uni das medicam morbo per carmina curam, 4 emendas vates versibus innumeros. 5 Utramque insumpsit natus Jove Syphilidi artem,

377

6 nil poterat propria cultius ille lyra. AD PHILIPPUM. E24_94 v.1 Romus cum rogitatur usque et usque 2 excusat, valide esse se timacem, 3 doctum edicere plurimum nequire. 4 Ignorax puto Romus est, Philippe. TUMULUS LIPSII. E24_95 v.1 LipsI iste est tumulus, perite lector, 2 omnem voce recolligis minuta 3 doctrinam et genium aureae loquelae. 4 Ambo istunc tumulum se habere clamant. SCALIGERI. E24_96 v.1 Juliades Josephus in hac est, Scaliger, urna : 2 Urna ista est ubi nunc, lector ? Ubique, puto. AD URINTIUM. E24_97 v.1 Vrinti candide, si jocum jocando 2 istunc vis referire, te saluto. 3 Vatum rex mihi Belgicorum aveto : 4 ne regem facias tamen poetam, 5 qui mentirier audet hoc, nec audit. AD LECTOREM. E24_98 v.1 Finem iterum facio, mira est res ista profecto ! 2 Tot mihi sunt, nec adhuc ullum ego finem habeo.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XXV.

AD LECTOREM. E25_01 v.1 Ista est perpetuis catena nugis : 2 primum tollere et ultimum, et libellos

378

3 hos inter poteris, simul latentes. 4 Unum tollere, lector, impetrabis 5 centum si parere alteros jubebis. DE MARTIALE. E25_02 v.1 Nugas carmina, Martialis, ipse, 2 cum dicit sua ; proditur Philautos. AD ZOILUM. E25_03 v.1 Si, Zoile, reprendere quae insistis, haberes 2 mutare melioribus ; ea strenue et alta 3 cervice, puto, vendere malles, mala dicta 4 quam didere risibus notanda doctiorum. 5 Nunc pauperies mentis acerba te fatigat, 6 succurrere cui si cupies pectora ditum 7 virtute laborandum et amore conspicaris. 8 Sed neutrum ubi tecum habere te vides, furenti 9 baccharis animo et impia despuis piacla. 10 Primus quibus et solus obis, cetera magna 11 luce irradians oppositis regna tenebris. 12 Hoc aethera contra spuere, stridula flabra 13 saevi Boreae sollicitare est tuba inani. IN GRAMMATICUM. E25_04 v.1 Vivere cui legere est, comedendo, larva, bibendoque 2 usque soloecismos, Orbiliane, facit. AD EUNDEM. E25_05 v.1 Studemus ideo vivere ut bene queamus, 2 non vivimus ideo ut studere debeamus. 3 Qui vertit ista nec studet nec, is, vivit. IN ANTIQUARIUM. (mot grec : lecture incertaine) E25_06 v.1 Cui ‘skotison’ ‘skotison’, semper fuit horridum in ore, 2 humani spurium fassus is est generis. DE NOTARIIS. E25_07 v.1 Quis nostros manibus sensus descripsit in istis ? 2 Ipsa etiam reddit littera verba volans. 3 Dextra animi penitus scribentum est conscia nostri, 4 horum pro cerebro nos sapimus digitis. AD SCOPPIUM.

379

E25_08 v.1 Scoppi invenuste, quis sinister et scaevus 2 parasiti inire vos imagine scenam 3 te cum ferino jussit effero Sanga ? 4 Persona si quid altera excoquat, cenis 5 quod vel duabus illico rependendum 6 putet datariusve vel cocus salsus, 7 persona ut illico altera exedat coctum ? 8 Nam vestra regna sunt futura concordi 9 fraterna mente, donec offa disjunget. 10 Cujus potestas maxima a Jove est sane 11 avertere a caelestibus ruinis vim 12 Gigantum amaram. Sanguinem sitit tellus, 13 in astra quoties Centimanus agit pugnas, 14 cum Scoppius, cum Sanga de diis multae 15 hostilia ingerunt furentibus libris, 16 jus est et offa causa proelii tanti. 17 Eademque pausa. Jam facessite insani 18 datario pluente Juppiter cessat. AD MAGISTRUM. E25_09 v.1 Scandere quod tabulata gradu Musaea Magistro 2 insistis, tibi me scribere multa jubes. 3 Qui volt scandendo graduum jactare magistrum, 4 hunc ego pridem aio praecipitem excidere. IN EUNDEM. E25_10 v.1 Assurgo, modo dicis, in magistrum : 2 tu laudare gradum meum memento. 3 Quis hic sit gradus, o perite, victor 4 ignorare fatetur, atque Apollo. 5 Sed qui volt gradibus subire veris 6 ad veram Sophiam, procul Magistro est. IN ANTIQUARIUM. E25_11 v.1 Evandri vetulae commentus verba parentis, 2 quid tibi cum saeclo est, Pannuciane, tuo ? 3 Quid tecum saeclo ? Si vis te vivere dicam 4 e bustis mecum desine, inepte, loqui. IN MAGISTRUM. E25_12 v.1 Examen, inquis, strictum, et oppido durum 2 sustinui, ut esse nunc queam magistrali 3 decorus ore, pileum que sustentem. 4 Et tu istud omne dicis improbas burras, 5 quod cathedra plena maximis probat votis ! 6 O inficete : examen improbum prorsus, 7 pro melle nauteam quod approbat taetram,

380

8 nec ex Hymetto ! Pileus docet Rufus 9 jus liberum discendi, ut arbitror, non et 10 alios docendi. Ceterine verveces 11 damnare possint tam parem creaturam ? IN POETAS. E25_13 v.1 Quaedam cum non sint, exstantum praemia tollunt, 2 sic vates pereunt exanimes Bavii. AD LECTOREM. E25_14 v.1 Si disputare sit mihi integrum tecum, 2 longos profecto, lector, oppido nectam 3 logos, aduler te quibus : sed insanum est, 4 quo sis colore nescium manus tecum 5 conere vatem. Cujus omnibus dictis 6 figura vobis ante-nota notescit 7 magis magnisque. Disputare sed tecum 8 videor bonorum maximo, meos versu 9 quoties amicos aggredi locus poscit. 10 Cum pessimo malorum ego omnium duco 11 serram loquendo, cum Scioppios, Sangas, 12 Bavios, Bonarscos, Orbilosque concido. IN AEOLUM. E25_15 v.1 Zoilus in quovis versu perit, Aeole, vobis, 2 an, quaeso, betas jam libet esse cani ? EPITAPH. MATTILIANAE. E25_16 v.1 Lector ave, si quis parvo pote vivere recte, 2 cum tota jacet hic Mattibliana gula. IN PHILOXENUM. E25_17 v.1 Longa gruis gula, longa sepulcra, Philoxenus ista 2 rostro implet non et corpore, Bambalio. IN BLUFFIUM. E25_18 v.1 Cum flente voce Bluffius peroravit, 2 colliquat omnes audientium clunes. DE AUFIDO. E25_19 v.1 Aufidus ut populum fallat, velut omnia norit, 2 nil discit prorsus ; suspicione vacat.

381

IN BLUFFIUM. E25_20 v.1 Omnes subulcos Bluffius vates facit, 2 ut ipse sit doctissimus. AD SATINAM. E25_21 v.1 Es formosa, Satina ; nos fatemur. 2 Ancillas cave sed, Satina, pulchras. IN PICENTEM. E25_22 v.1 Ut juvenis videare, Picens, quater octo decemque 2 si versim evolvas, confice Olympiadas. DE SATINA. E25_23 v.1 Formosos comites Satina non vult ; 2 informes juvenes Satina ducat. IN CINIFLONAM. E25_24 v.1 Non per numina, vel Stygem, aut Megaeram, 2 non jurat Ciniflona per flagella, 3 non virgas, crucem, et ignem, et undam, et astra, 4 sed buccam Ciniflona per suam : illa 5 non credo Ciniflonae ego, Aule, causa. IN ORBILIUM. E25_25 v.1 Orbilium scabies lacit insatiabilis in se, 2 arrosis ideo est illi opus unguiculis. DE VERSIBUS. E25_26 v.1 Nolo scribere, quamlibet legentes 2 exspectent numeros, Sabine, nostros. 3 His jam Bibliopola displicebit. PRIAPUS. E25_27 v.1 Edictum tibi, dat Priapus istoc 2 lascivissima turba virginum sic 3 illudas tumidum deinde nasum, 4 rumpantur tibi labra ne cachinno.

382

IDEM. E25_28 v.1 Horti delicias tui, Priape, 2 lascivae sitiunt nimis puellae, 3 implebis, satiare quas nequibis. IDEM. E25_29 v.1 Tenta terribilem deum bipenni 2 optando timet, et cupit timendo, 3 si qua est ingenuae puella rimae. IDEM. E25_30 v.1 Extra oleas si quid poteris, fortissime divum, 2 compressis taceant fac labiis puerae. IN AUFIDISCAM. E25_31 v.1 Plausum non probat, Ausidisca, circi, 2 non tota amphitheatra, non cathedras, 3 non et pulpita, vatibus coronas 4 suspendentibus ad tholum Minervae. 5 Quem plausum cupit illa ? Balneorum. IN SANGAM. E25_32 v.1 In te scribere me vetas ; vetabis 2 in te scribere, Sanga, me jubendo. IN AUFIDAM. E25_33 v.1 Numquam tentatam jurat sese Aufida, vere. 2 Tentantes semper praevenit illa suos. IN POSCIUM. E25_34 v.1 Quod mendicando corrasit, Poscius effert : 2 nil mendicius est divitiis inopis. AD LECTOREM. E25_35 v.1 In aure si quid invenis tua salsi, 2 nobis rogamus, candide, imputes, lector. DE DISTICHIS. E25_36 v.1 Disticha multa vides invita facta Minerva,

383

2 his tamen ipse omnes, Aule, libros redimo. AD IS. CASAUBONUM. E25_37 v.1 Ad me quod scribis non istis laudibus esse 2 quas tibi det Vigilis candida Musa, parem. 3 Antidea magnum, majorem nunc puto te. Nam 4 spernere quas laudes commereare, Dei est. DE PATIENTIA. E25_38 v.1 Adversis ago Gratias periclis, 2 non quod tot mihi fecerint dolores, 3 namque hoc marmoris est, Deive prorsus, 4 sed quod me docuere sentiendo, 5 sub dia Patientia triumphos 6 cujusvis hominem manere casus. DE EADEM. E25_39 v.1 Dia docet quodvis die, Patientia, ferre, 2 jure mihi ad magnos scribitur illa deos, 3 ure, seca ; in nobis virtutis semina restant, 4 urere quae prorsus lamina nulla potest. DE EADEM. E25_40 v.1 Externum frustra auxilium imploramus amicos, 2 in nobis nostra est, dura ferendo, Salus. FORTITUDO. E25_41 v.1 Vince quod adversum est ; sola est victoria, ferto, 2 hoc vis nulla potest major habere locum. ELOQUENTIA. E25_42 v.1 Expultrix morum, Regina diserta malorum, 2 omnis depressi fida patrona boni. 3 Vindiciae legum, juris justi unica norma, 4 morum exercitium, Relligio Fidei. 5 Vivum animi speculum, magnorum cura Deorum, 6 nil de te dicam quod minus esse neget. PAUPERIES. E25_43 v.1 Nil moror ad dites quemquam bene vivere posse 2 divitias : Deus est qui bene vivit inops.

384

DE CARMINIBUS. E25_44 v.1 Quaecumque dicere incipit prior versus ; 2 posterior illa, sit necesse, concludat : 3 miramur ergo, multa sapere juncturam ? VIRTUS. E25_45 v.1 Praemia qui ponit, tollit virtutibus usum, 2 ipsa sibi virtus praemia cuncta facit. AD SCOPPIUM. E25_46 v.1 Sententiosus ergo noster est Victor ? 2 Scoppi, profecto est. Sed sequentibus recte 3 sententiam hujus legibus, ut opus facto est, 4 prudentior nemo esset omnium Scoppo. EX AUSONIO. E25_47 v.1 Capularis olim Laidos noctem senex 2 rogat, repulsus illico, 3 comae negavit illa, non mihi, meae, 4 canus putabat gracculus. 5 Statim ergo mutat, et nigerrimo comam 6 fuco domi pingit suae. 7 Reditque pictus. Illa deridens : "Tuo 8 patri negavi, ait, hoc modo." IDEM MERO IAMBO. E25_48 v.1 Caput colore canus omne frigido 2 rogare Laidem senex. 3 Sibi ut puella gaudium daret, solent 4 juvenculi quod ardidi. 5 Negavit illa. Canus ergo gracculus 6 comae, infit, haud mihi negas. 7 Et illico colore candidum nigro 8 inebriat domi caput. 9 Eamque rursus, ut prius, rogat, videns 10 puella oviculae salem. 11 "Inepte, dixit, exi : idem istud hoc die 12 patri negavi ego tuo." FELICITAS. E25_49 v.1 Felicem puto, non cui Licini 2 exundat domus arrogante gaza. 3 Sed mores male qui odit arrogantes, 4 et scripto pote posteris probare,

385

5 quo candore nigros velit perire. 6 Isto nomine si probas, suisse 7 vates, posteritas, putat beatus. VITIORUM FUGA. E25_50 v.1 Vis vitia effugere, et puro tibi vivere corde ? 2 Extremum cense, quae fugit, esse diem. VITA. AD APRUM. E25_51 v.1 Praeteritam semper praesenti dum meliorem 2 censemus, quid sit vita, fatemur, Aper. SAPIENTIA. E25_52 v.1 Respectu sapiens sapientum vivere nullo 2 debet. In hoc summum est, ut puto ego, sapere. IN FABULAS. E25_53 v.1 Vera audire nevult, qui vere crimina patrat ; 2 tecta igitur restat fabula ut intereat. IN SCHOPPIUM. E25_54 v.1 Dum fabulas corrumpit aureas Phaedri, 2 magnum, Scioppus, se facit ; levat cristas, 3 et Pabebergum somniat Joachimum. 4 Burgghusioque vendit impotem palpum. 5 Virtute sese plurimos sua fingens 6 eosque capitales sibi patrasse hostes. 7 O invidendum specular, in sinu cujus 8 saltavit horridam tragoediam Thespis, 9 inunctus ora faecibus quidem nullis 10 sed gloriationum inaniis, ventrem 11 crepitu fatigans, totus unde dirumpat ! IN EUNDEM. E25_55 v.1 Candore corvus provocat cycnum Phoebi ; 2 vulpinus hercle volucer ! Et cate nequam ! 3 Qui caseum quo emulceat probis cantu 4 candere contra volt suam se naturam. IN EUNDEM. E25_56 v.1 Molestiis beare se suos dicit. 2 Bona ergo fata quae Scioppium nobis

386

3 dedere Loiolitica in cohorte hostem ! IN EUNDEM. E25_57 v.1 Laudare Titium incipit rudem Scoppus, 2 praeco est furoris quem deinde configet. IN EUNDEM. E25_58 v.1 Iniquitatem, matris incestum suae, 2 fati Scioppus dicit ; o sanctum virum, 3 lupae ille, providentiam includit locis ! IN EUNDEM. E25_59 v.1 Et genus et nomen sibi inutilia esse fatetur, 2 utilis hic solum est Scoppus adulteriis. IN EUNDEM. E25_60 v.1 Integram bene habere fidem se Scoppius infert, 2 post annum elapsum vendere quam potuit. IN EUNDEM. E25_61 v.1 Cui fulminantis magna Jovis manus 2 fidem tenaci pectore non potest 3 evellere, aut quassare, pectus 4 vendiderat Stygio dynastae. 5 Jurata divis vindicat hunc palus ; 6 remitte fulmen Juppiter, impium est 7 servare, qui servari ineptus 8 vivit, eum interimendo velle. IN EUNDEN. E25_62 v.1 Contrahere atque sacrare aliquem tecum, impie latrans, 2 distrahere et resecrare est male amicitiam. IN EUNDEM. E25_63 v.1 Vivere dum vivit miratur velle Pioscus ! 2 Credere nemo velit, larva malae fidei est. IN EUNDEM. E25_64 v.1 In vita vitam, dum quaerit Stoica pestis, 2 mortis in interitu consuit opprobrium.

387

IN ACHILLEM TATIUM. E25_65 v.1 Thessalus in pugnas primus Mavortis Achilles, 2 civis Alexandri est proximus in Venerem. IN LONGUM. E25_66 v.1 Pasta favis, melle ebria, nectare dicta sopora, 2 in Longi artifices simplicitate necant. IN HELIODORUM. E25_67 v.1 Altera fatirega est in libro Parca Diona, 2 o vatum princeps Heliodore, tuo. 3 Solis avi radius, felix in carmina Phoenix, 4 e cujus semper myrrha fluit tumulo. IN LONGI INTERPRETEM. E25_68 v.1 Hoc Latio est donare, ubi cum dulcedine Graia 2 Romanis certat paene noverca Venus. 3 O juvenum felix, Gothofredi, gloria : per te 4 agnoscit Genitrix Italis expositos. IN GAMBARAM. E25_69 v.1 Exposuit longo pastorum carmine lusus 2 Gambara, pro Graiis noscimus expositos.

IN PLUTARCHUM. E25_70 v.1 Tolle alios omnes, unum tibi selige librum ; 2 solus Plutarchi est bibliotheca liber. AD LECTOREM. E25_71 v.1 Bacchatum satis est, jocose lector, 2 blandiri tibi nobiles Phalaeci, 3 et poscunt sibi blandiendo palmam, 4 quam tristes elegos parare non est. 5 An quicquam tibi, et an negabis illis, 6 per te qui sibi, qui tibi per ipsos 7 se tanto cupiunt placere voto ? AD SPONSAM.

388

E25_72 v.1 Dent divi tibi quod timere fingis, 2 quodque optare, negent. Eris beatta. AD SPONSUM. E25_73 v.1 Sponsae si cupis esse pro favore, 2 quod non volt, face, quod cupit, negato. 3 Sic ut fingere velle suspiceris. IN LYCISCINNAM. E25_74 v.1 Casta Lyciscinna est ; populus quo congruit omnis 2 urbanus ; ruris, qui negat, esto reus. IN STOICUM. E25_75 v.1 Stare dies totos Anyti reus exigit a se, 2 curque illum subeat sponte cicuta, rogas ? AD LECTOREM. E25_76 v.1 Inter quod tua sit, tuo lepori 2 longo parcimus, o legens, libello. 3 Scriptor sed tuus est, legens, cohaeres. AD EUNDEM. E25_77 v.1 Isthaec si mala dicis, ecquis ergo 2 confecit meliora, nec perivit ?

IN ORBILIUM. E25_78 v.1 Orbilius senis inflectens visia bombis, 2 inscripsit libro, "Carmina sunt", titulum. IN EUNDEM. E25_79 v.1 In nostro bene multa sunt libello 2 antiquaria ; novimus, magister, 3 sed tu quae esse putas, nego ipse prisca. 4 Vestra est regula nempe ; quod magistris 5 ignorabile querqueris videtur, 6 hoc antiquum opere exigunt recenti. 7 Sed nasum sibi non vident recenti, 8 plenum stercore semper atque farctum. 9 Nil de lauticiis potesse priscis, 10 stactenve olfacere aut sagax amomum,

389

11 isti terribilicrepi pedones. AD FRID. TAUBMANUM. E25_80 v.1 Tune etiam lento dabis otia pigra veterno, 2 nec Famae poteris evigilare tuba ? 3 Post alapas Plauti, Latiae post Pilea linguae, 4 et Maro Taubmano circumagendus erit. 5 Si putrere tibi lento torpore placebat, 6 hoc poteras vulgi demeruisse caput. 7 Inter Sole satos aquilam torpere volucres, 8 duplex in media est ambitione nefas. IN ORBILIUM. E25_81 v.1 "In subidum", quid significet, jam enarrat ad unguem, 2 discite doctorem, discipuli, Orbilium. AD CENSOREM. E25_82 v.1 Hiulca multa, censor, in meo libro 2 notare dicis. Ergo quis placet tibi 3 homo nate orbus ? Hunc putes meum librum. AD CAPRUM. E25_83 v.1 Stridula cantillant, reticent tibi muta libelli, 2 cum pedunt faciunt quid, Caper, Orbilii ? IN SOCRPIONEM PARODIA. E25_84 v.1 Cenes, Scorpio, cum foris lubenter, 2 clamas marmora, Porticus, et haustra, 3 non quisti parasitus esse Romae. IN BILUM. E25_85 v.1 Frigida sunt fateor quaedam hic Epigrammata nobis, 2 mentiris calide tu tamen ista putans. IUSTITIA. E25_86 v.1 Justitiae nisi quis justum caussa audet, in illo est 2 ut sit pro justo trux sycophanta viro. 3 Nam nisi praemia fert secum invisissima virtus, 4 quis sanus propriis sumptibus intereat ? PRIAPUS.

390

E25_87 v.1 Tenta cuspide flebit hic Priapus 2 ni risu tibi temperas, puella. IN SCOPPIUM. E25_88 v.1 Exeso penitus nihil Priapo 2 furanti reliquum facit Scioppus. 3 Ergo pertinet hunc, Scioppe, quantum 4 ad divum, male tu fame peribis. IN OPPIANAM. E25_89 v.1 Te salsiorem nemo virginem norit 2 o Oppiana ; flendo quae cachinnaris. IN PRODIGUM. E25_90 v.1 Vivere cum poteras, malebas, prodige, obire. 2 Nunc optas obitum, perfida vita negat. 3 Theiologis forsan poteris hac mente placere, 4 non ulli poteris, prodige, rite Deo. AD NICIUM. E25_91 v.1 Sic nos nugamur, tu quo sale putria fallas 2 otia, nos Nici, salse poeta, doce. IN BAVIAM. E25_92 v.1 O monstrum ! Cerebro parit Baviscus 2 capram, ut Pallada Juppiter, Baviscam. 3 O Vulcane, opus est nova securi, 4 quae possit quoque saxa dissecare. IN MAGNUM. E25_93 v.1 Priscum jure crepas virum, Gigante 2 par est nobilitas tibi Typhoeo. DE EPIGRAMMATIS. E25_94 v.1 Multum operae in lepidas verum est me insumere nugas, 2 verum insumo nihil, lector amice, olei. DE SE. E25_95 v.1 Postquam pavonem destertit Pythagoraeum,

391

2 talis erat Victor, candida posteritas. IN LALAGEN. E25_96 v.1 Omnia quae novit Lalage lingua una loquaci est, 2 nil praeter linguam possidet illa suam. 3 Lingua manusque pedesque, cerebrum, cor, stomachusque, est, 4 et natis, et si quo foedior alter homo est. 5 In summa, quantum spectatis cumque Colossum 6 est Lalage summa, nil nisi lingua, fide. 7 Quaeritis in Blovii, cur non sit tanta, libello ? 8 Non est magna nimis sed, puto, blanda nimis. AD LECTOREM. E25_97 v.1 Tecum ludere, cum cupit jocose, 2 o lectorcule, finem habet libellus. 3 Ergo si minus ille sit jocosus, 4 censebis salem in alterum sequentem 5 diffissum esse libellum, et hinc sequentem 6 donec veneris ad libri supremum ; 7 illuc seposuit poeta quidquid 8 salsum, ridiculum, salax, facetum, 9 urbanum, lepidum, dicax, jocosum, 10 formosum, grave, candidum, pudicum, 11 exactum, sapiensque, diligensque, 12 mordax contulit ebrio Thalia. 13 Istaec sobria sunt, nimisque casta, 14 pro lectore nihil, nihil magistro : 15 integra tibi quod fide propino. 16 Tu saltare cave : nimis facetum est 17 post tot frivola serio jocari. 18 Sexagesimus, arbitror, libellus 19 quinquaginta Opicos novemque fratres 20 a luctu redimet, jocatus ipse 21 quod possit sibi Martialis audax, 22 aut adscribere nobilis Catullus. 23 Quisquis nobilis est, legens, vel audax, 24 exspectet, moneo, ultimum libellum. 25 Sexagesimus est futurus ille.

N.B. Dans l’édition de 1613, l’épigramme n°54 est absente : il n’y a donc que 97 pièces dans ce livre. Il s’agit vraisemblablement d’une erreur d’impression, car le poète semble avoir eu à coeur de faire trente livres de 98 pièces.

392

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XXVI.

AD LECTOREM. E26_01 v.1 In quovis unum, lector, concide leporem, 2 in libro hoc primum sponte epigramma perit. 3 Tu vero si vis occidere, quod perit ultro 4 ultro stultitiam confiteare tuam. DE LIBRIS. E26_02 v.1 Est vigesimus additis libellus 2 praesens sex aliis. Luela praesens 3 ni lectum relegas quater ; tibi instat. DE VITA. E26_03 v.1 Quid misera in vita est praeter duo nomina, numen, 2 quorum utrique furens dat nimium populus ? 3 "Spesque timorque", rotae : quarum crudelior illa est, 4 ostendit tibi quae, quae dare nulla potest. DE AMANTIBUS. E26_04 v.1 Tristis amans, quae vita tuis satis ampla querelis, 2 non angusta tibi quae via mortis erit ? 3 Perpetuo in leto vitae spem condis inanem, 4 quae simul exstincta est, vivere rite potes. 5 Corpore in alterius mens exsulat, hospes amantis, 6 tantine esse potest ulla homini Furia ? MANIBUS IOS. SCALIGERI. E26_05 v.1 Die senex, tecum nullus mihi, Scaliger, usus, 2 hoc nisi de libris quod fuit assiduus. 3 Sic tamen in nostro semper tua vivet imago 4 pectore, uti quoquam vivere viva potest. 5 Nec propter libros adeo, vel dia reperta, 6 quantum ob pallentes invidiae stimulos. 7 Non semper Fortuna viris est prospera magnis, 8 quos stringit scaeva lurida saepe manu. 9 Hos amat observatque adeo, quibus invida numquam 10 insubidis dictis Lojola secta deest.

393

IN IESUITAS. E26_06 v.1 Eversiones machinata regnorum, 2 quacumque diro, secta, constitit gressu, 3 basiliscus olim qualis in solo nudo 4 dominatur Afer, subditosque arenarum 5 campos veneno torret ardido ; cujus 6 vultum intueri mortis est inexpertae, 7 necessitas crudelis atque perjura, 8 talis Lojolae natio tumens tabo 9 evertit arces, oppida, atque thesauros, 10 et sceptra regum. Pellite impiam pestem 11 qui frena dextris attinetis Europae, 12 hanc vel tueri pestilentia est Regi. FATUM HENRICI IV. E26_07 v.1 Hanc tibi Columnam Fata Galliae regis 2 o posterorum aeterna domina saeclorum, 3 posuere rursus. Antea quidem erecta 4 salus stetisse visa Francici est regni, 5 nunc restituta surget illa cum pila. 6 O Francici Borbonia numinis fata, 7 cavete diras Loioticae sectae 8 habitationes, ut valere vos vultis. 9 Exsilia cujus funt piacla regnorum. AD REGEM ANGLIAE. E26_08 v.1 Extrude regno, projice impiam sectam, 2 ver illa sacrum est, Angliae sacer princeps. 3 Pietas parens est stabilis a Deo sceptri, 4 ruina Lojoliticae tribus Patres. DE GALLIS. E26_09 v.1 Pro rege quondam qui dedere se leto, 2 regem trucidant et patrem suum, Galli. 3 Miretur adeo quisquam ibi omnia inverti. EPITAPH. HENRICI. IV. E26_10 v.1 Clementiam confecit ardor insanus 2 crudelitatis, atque barbarum ferrum. 3 Prudentiam deposuit efferus latro, 4 peritiam confodit error incautus, 5 victoriam subegit in necem terror. 6 Quid reliqua dicam ? Vitia faeva virtutes 7 vicere mites. Est sepultus Henricus : 8 patriae parentem sustulit scelus ferro.

394

DE HENRICO IV. E26_11 v.1 Beata regna Regis omnium optimi, 2 latronis eruit manus. 3 Salute cujus alma vertitur salus 4 vigore patriae sacro. 5 Scelestioris unius gravi manus 6 subacta vulnere interit. 7 Salus Deorum amici ; o inscia ullius 8 furore compararier 9 scelesta dextra tunce vulnere unico 10 tropaea tanta destruis ? 11 Uterque solis cardo, qua diem tegit 12 refertque eumdem et alterum. 13 Stupet nefas, nihilque tale, tam ferum 14 fatetur uspiam antea 15 patratum ab hoste conspicatum in hosticum 16 virum, in Patrem suum modo 17 patrasse quale Gallicum videt virum : 18 o uncus atque laminae ! 19 O omne nomen horridae atque perditae 20 vacate, poenae, in hoc nefas. 21 Mori negetur, ut diu cadaveri 22 superstes ambulet suo. 23 Quotidiana parricida tormina 24 ferat, nec impetret mali 25 quod esse terminum putamus ultimi, 26 perire ; sed Promethei 27 catena membra monte deliget cavo, 28 cibumque vulturi paret. 29 Renata semper ille viscera exedat, 30 cibusque causa sit fami. 31 In ipsa mille lustra protrahat diem 32 quotidie ut queat mori. 33 Scelesta dextra, barbarissimum caput, 34 cor ignibus perennibus 35 sacrum, quibus patrare parricidium 36 triparricida bellua 37 et antecepit et deinde prodidit, 38 truci amputentur impetu, 39 uti renata semper excoquant sibi 40 dolore poenam ab intimo. 41 Latronis inde nomen omnibus libris 42 et exigatur et procul 43 latescat inter inscientiae specus, 44 nefas tulisse sit dies 45 nefas tulisse tale conscius sibi, 46 quod expiarier nequit. AD DAULPHINUM. E26_12 v.1 Regnum adeo felix tibi quod Pater, inclute Princeps, 2 liquit, ego nolim tollere te usque adeo. 3 Quantum colligere, atque monere ut cautior instes,

395

4 quas idem liquit, te velim ego insidias. DE SE. E26_13 v.1 Omnia qui vincit vigilando quaeritis, ille 2 quis sit ? O insipidi quis pote, ni labor est ? AD MORTALES. E26_14 v.1 Omnia fac, si quis felix cupis esse virorum, 2 omnia cum facias pluria omitte tamen. DE VERSIBUS, AD CRISPUM. E26_15 v.1 Corrige jam ; dicis, satis est scripsisse libellos 2 viginti et senos ; vera, pol, ista puto. 3 Verum emendari nequeunt tot, Crispe, libelli : 4 proderit in totos una litura libros. 5 Si salsas longo vexas examine nugas, 6 seria jam fiunt et tibi poena duplex. AD EUNDEM. E26_16 v.1 Res dicis numeris inesse nullas : 2 nostri sunt quia virgines libelli. AD SABELLAM. E26_17 v.1 Quiddam blandidicum, Sabella, tecum 2 cum primum tenere allubet jocari, 3 tu recludere vis statim tegenda : 4 urbanam nimis esse sentiet qui 5 malet cum bene rustica jocari. 6 Est quidam vagae aculeus puellae, 7 quam molli imprimit ambitu negandi, 8 hoc si nota carere quaepiam, ultro 9 toto rustica cum lepore summo est. AD PAULLAM. E26_18 v.1 Dispeream nisi crispities tua, Paula, juventae 2 involvit mentes utpote caesariem. DE CONSCIENTIA. E26_19 v.1 Beatus ille conscientiam si quis 2 puramque servat et timoris exortem. 3 Semel putrescens illa gignit aeternos 4 morbi dolores Aesculapium contra.

396

5 Cum verminare pectus incipit tabo, 6 medela nulla est, jam medulla putrescit. 7 Ut judicis tribunal, et manum actoris 8 fugias sequentis, fugere te nequis testem. RES PUBLICA THALETIS. E26_20 v.1 Quae foret e cunctis Res publica prima beatae ? 2 Quaesitus quondam reddidit ista Thales. 3 In qua praedives nemo sit civis, eadem 4 extreme porro sit quoque nullus inops. POENA. EX PLATONE E26_21 v.1 Delicti medicina, gravis licet, optima poena est, 2 exigit haec morbum ut velle redire neget. EURIPIDIS. E26_22 v.1 Thesaurus illi contigit ditissimus, 2 generosa nupta est cui puella conjugi. 3 Mulier pudica nempe virtutis penu est, 4 perdente conjuge illa conservat domum : 5 qui feminam laudare pro meritis probam 6 velit, necesse est sit disertus maxime. 7 Benevola mulier optima est possessio, 8 suavissimumque ex omnibus negotium. 9 Iram domare novit ardentis viri 10 mulcendo, tristes exigit curas procul, 11 animumque luce prorsus irradiat nova, 12 amplexu amico dum furorem mitigat.

EX EODEM. E26_23 v.1 Vis dira certe est fluctuum magno mari, 2 torrentis undae et ignis est furor gravis, 3 inopia saeva est, alia dura plurima, 4 immanius muliere sed nullum est malum, 5 malitia tanta exscribi et edici nequit. 6 Proinde si quis feminam finxit Deum, 7 mali se opificem norit esse maximi, 8 mortalibusque prorsus inimicissimi. EIUSDEM. E26_24 v.1 In ceteris, pol, femina est timidissima, 2 expersque virium adque ferrum inutilis, 3 offensa sed cum in matrimonii jugo est, 4 crudelior mens nulla muliebri furit.

397

EIUSDEM. E26_25 v.1 Miseranda res est in venena quaelibet 2 quod bestiarum remedium dederit Deus, 3 quae vero bellua omnium immanissima est, 4 flammaque viperaque trucior, feminae 5 contra venena nemo novit pharmacum : 6 tanta est calamitas mulier hominibus mala. DIOGENIS. E26_26 v.1 Nomen adulanti solum inscriptum exstat amici, 2 nomina ut olim hominum sola sepulcra ferunt. ARISTONYMI. E26_27 v.1 Ut ligna flammis, quas alunt, pereunt simul, 2 ita opes adulantum occidunt alimonia. IN SCORPIONEM. E26_28 v.1 Nomina si tot sunt quot sunt tibi, Scorpio, Patres, 2 concedat vestris Julia gens titulis. IN EUNDEM. E26_29 v.1 Perfidia si quid vis cernere vanius, audi 2 quod summe verum est Scoppiadae in titulis.

IN BONARSCUM. E26_30 v.1 Monstris quattuor expedimus orbem : 2 Scoppoque, Orbilioque, Bauvioque, 3 et Sanga : superest seclus BonarscI, 4 verum accessio sit Bonarscus illis, 5 queis est improbior, magisque turget, 6 uram sic hominem magis facete 7 qui, fastus nisi rusticus, nihil sit.

(N.B. Dans l’édition de 1613, l’épigramme n°31 est absente : on passe de la pièce 30 à la pièce 32. Pour des raisons techniques, nous avons dû rétablir la continuité numérique.)

IN SCOPPIUM. E26_31 v.1 Pauperies votum est Scoppi balatronis ; ubi ergo

398

2 latrat, eum frusto panis ditescere cogam. IN EUDEM. E26_32 v.1 Antistare hominem tibi libertate, negabo : 2 Scoppe, tot excipias quottidie qui alapas. IN MONACHOS. E26_33 v.1 Est quoddam genus horridum atque nigrum, 2 taetrum, terribile, aridum, supinum, 3 crassis panticibus, sed ore pingui, 4 arenti pede, mentulis Priapi, 5 clamosi, sine fine prurientes, 6 curvis clunibus, absque fronte, porci, 7 solos hos cave si cupis beatam 8 vitam degere : solitariorum 9 vendunt nomine turbidos fragores, 10 queis intrinsecus aestuant, crepantque. 11 Mundum se profitentur hi cavere, 12 non victu tamen aut libidinando, 13 quin quidquid sapit elegans, omaso 14 furtim intrudere prorsus eruditi, 15 ni prodant vomitu suo furorem, 16 vulgo pulpita quo perire cogunt 17 sacris relligionibus sacrata, 18 vix ullus pote vel sagaciorum 19 technas prendere tam latere doctas. 20 Sed cum pro Curiis sonare pallent, 21 Bacchanalia qui quotidiana 22 secretis operantur in latebris, 23 ut sorex, pereunt suo sonore.

IN ANAGRAMMATISTAM. E26_34 v.1 Nascenti puero scribant anagrammata vates ; 2 nil est jam doctos erudiisse viros. 3 Littera si fati sit conscia nominis, illam 4 agnasci fas est, non hominem adsuere. 5 Vertere sed doceant adscita vocabula vates, 6 ut versa discant vertere mente solum. IN CATONEM. E26_35 v.1 Multi victuriunt Catoniane, 2 qui, quid sit Cato, tam sciunt profunde, 3 quam sese bene Porcios vocari. 4 Natum saecula viderint Catonem 5 unum inter decies decem una ; factum 6 nec Sol hactenus, aut Diana vidit.

399

AD LECTOREM. E26_36 v.1 Longum si bene legeris libellum, 2 ignaro brevis est legente factus. 3 Curtum si male legeris libellum, 4 ignaro male longus est legente. 5 Sit longus liber, an brevis libellus, 6 non est arbitrium boni poetae, 7 verum est judicium boni legentis. DE LIBRIS. E26_37 v.1 Deesse nostris res libris putat Crispus 2 superesse Robilus : ergo cui fides danda est ? 3 Rerum esse tantum suspicor meis libris, 4 quantum legentis adferet favor mentis. AD VALENTIUM. E26_38 v.1 Philosophi quondam, quid profecere, Valenti, 2 Aulici eos dicunt misosophos hodie ! DE LIBRO. E26_39 v.1 Quadragesimus est jocus, puella 2 post illum mulier, puto, futura est. 3 Sed nobis mulier deinde virgo est, 4 si tacta est decies quater, puella est. AD PAULLUM. E26_40 v.1 Mendicos verbis noli adstrinxisse poetas, 2 insanit si non, Paulle, poeta furit. AD DAULPHINUM. E26_41 v.1 Magnanime Princeps, tela sortis infestae 2 maerere noli, meritus illa deploret ; 3 per dura genitor intulit tuus caelo 4 Borbonia gesta. Tu secutus ardentem 5 adversa frange, ignosce, ceu Leo, victis. 6 Stabile reliquit filio pater regnum, 7 si simul ut alta sceptra, patria virtutum 8 capesset ille regna. Projicit sese 9 qui in otio senescit atque maerore. 10 Tibi Christianus orbis alterum semper 11 oculum ministrat, quidquid imperas, cessas, 12 Europa judex Gallico venit sceptro. 13 Abs te, excitatus per paterna virtutum 14 exempla, majus mundus aliquid exspectat,

400

15 superavit ille ceu priora, sic patris 16 superanda gesta dedicat tibi virtus ; 17 Ludovice, nulli credidit Deus tantum, 18 vincendi tibi qui gesta Patroni opponit, 19 quae cuncta devicere, tu Patris vince. 20 Respectat ille saepe te, Deum visu 21 concilia linquens, ut cui ordium fecit 22 paci supremam Filius manum imponas. 23 Ideo recessit ille, gloria ingenti 24 mundo repleto, Patris ut locum nati 25 virtus subiret, o Parente vincendo 26 pie Nate salve, fata te Deum spondent. IN ASTRAGALUM. E26_42 v.1 Multos vendit avos : bis sunt tot quot genitores, 2 stellarum numero dimidio, Astragalo. PATIENTIA. E26_43 v.1 Dura dolor laetis opponit, dia dearum 2 exaequat, laetis gustu, patientia dura. AD SE. E26_44 v.1 Innocui manes quam considetis in urnam, 2 post breve cum spatium vos quoque fata metent ? 3 Ite pii manes, sine labe et crimine vita est, 4 ducta homines erga, non tamen ista Deum. 5 At vos respiciet sancti clementia caeli, 6 qui sine respectu justitiam colitis.

DE CARMINIBUS. E26_45 v.1 Carmina si quot sunt tot vivent saecula libri, 2 pro candore parum vates longaevus habebit. DE IRA. E26_46 v.1 Ira ruina animi est ; supra quae concidit, illa 2 frangitur : insano est ebria melle anima. DE MARTIALI. E26_47 v.1 Virgilium ValerI frustra praeponitis hortis, 2 ingens Aeneis unum epigramma facit. DE CEIRI VIRGILII.

401

E26_48 v.1 Barthiadae manibus, prima ut de matre, rubentem 2 ne spernas Ceirin, posthuma fama, cave. 3 Ille suorum operum dedit hanc praeludere coeptis, 4 et metatricis castra parare modo. 5 Ille, eheu, quondam ! Editio cui cernitur ista, 6 auctoris raptam deputet esse rogo. 7 Emendaturus matura plurima cura, 8 emendati operis plurima, ephebus erat. 9 Mortales cum fata omnes rellinquere curas, 10 jusserunt puerum fertilis ingenii. 11 Illius hoc studium probitatis amore meretur, 12 posteritas, ejus cruda uti dicta probes. 13 Cruda quidem annorum, sed non vice fertilis ejus 14 ingenii, de quo est scribere pauca nihil. DE MUSAEO. E26_49 v.1 Ingenii vates casti, desultor Amorum, 2 purpureae sponsae, purpurei pueri. 3 Qui Latio princeps vestros invexit amores 4 Ausonio spargens nectare Graja mele. 5 Vix annum vestris superesse Leporibus unum, 6 Barthius, adversante obtinuit Lachesi. 7 Quin placido dios somno componeret artus, 8 Agrippina pater qua tibi Rhene favet. 9 Ut tener obscura sub nocte errantis equi flos, 10 Ah tener, ah frustra, procubuit pedibus ! 11 Tu, vates divine, pio tua numina Ephebo 12 largire, ut famae perpes eat stadium. AD COLONIAM. E26_50 v.1 Dia Colonia, Barthiadae dum funera defles, 2 praeconem vestrum laudibus anticipas. AD IOANNEM SEUSSIUM. E26_51 v.1 Belgae obiens Vigili legavit Barthius isthaec 2 judicii facio, quae, cate Jane, tui. 3 Seussiadae ante obitum non inservisse dolori est, 4 hoc tu quid facias, videris ; ipse obiit. IN MARCULUM. E26_52 v.1 Dixi, Marcule, qui places furendo, 2 sanus quando eris, ilico interibis. 3 Nunc postquam satis est super superbis 4 malis aulica verbera extulisti. 5 Vatem Bauvilii induis creantis.

402

PRIAPUS. E26_53 v.1 Si qua est non fatuae puella ruinae, 2 non fructus legit illa, sed colonum. IDEM. E26_54 v.1 Horti carpere si mei puellae 2 fructus voltis, amabiles ; piandus 3 fructus frugibus est sui coloni, 4 fullonem puto non deum Priapum. AD SCIOPPIUM. E26_55 v.1 Tam belle expositis tibi vetustis 2 eccos Lampsacios novos, Scioppe, 3 priscis versiculis nihil minores, 4 ingenti trabe quamlibet peribis. AD PROPINAM. E26_56 v.1 Cum propter aetatem ipse me nossem male 2 tecum peribam : notus incipio mihi 3 fieri, Propina, sola nunc pereas, volo. DE ANTHIA. E26_57 v.1 Anthia prima mihi, nam vera fatebor, amata es, 2 Anthia, postremo nunc mihi prima odio es.

IN EAMDEM. E26_58 v.1 Florens Anthea, non colore vestro, 2 ore aut pectore, corpore universo, 3 non mente atque anima, Anthia universa, 4 vestra offendimur, ista cuncta novi. 5 Solum non ferimus gravem pudorem 6 quem nobis quoque, ut insciis, figuras. 7 Quare istum, Anthia, deprimas pudorem, 8 aut porro eloquar ut tuum pudere 9 se nostro male debeat pudori. PRIAPUS. E26_59 v.1 Multum conquereris, puella, de me, 2 de te sed molita queo ipse plura.

403

IDEM. E26_60 v.1 Miser profecto coleis quisquis diem 2 videt, Priape, nullus est vobis mage, 3 cui nox diem figurat et noctem dies, 4 vertiginosa cum procul vicinia 5 concurrit, atque sinciput sanum refert. IDEM. E26_61 v.1 Possis dicere coleos apertos, 2 sed tecte loquimur, licet patentes ; 3 istos non metuas, tacent, puella. IDEM. E26_62 v.1 Nudis nil memini tacere buccis, 2 nudis omnia coleis tacemus. 3 Istas tu preme, nos tacemus istis, 4 si quae casta puella comprimi vis. IDEM. E26_63 v.1 Nudis nil puto testibus, puellae, 2 in tota taciturnius Suburra. IN CATONES. E26_64 v.1 Rides turpiculis, poeta, nugis, 2 concludent ideo, scio, Catones, 3 vitam turpiculam quoque esse vestram. 4 Verum illi Leporum libenter armos 5 cenant, et jecora anserum superba, 6 ergo ipsos Lepores putare nostrum est, 7 cunctos arbitror anseres Catonas, 8 si vescuntur apris, apros vocabo, 9 si bobus statim ego boves putabo. 10 Nos non vescimur ambulante lusu, 11 ridemus, licet impotes pudoris 12 interdum, tamen integros Lepores 13 qui ridere negat, sibi ille ploret. 14 Nobis non vacat interim perire, 15 netrix vivere dum soror laborat. IN PYRRHONEM. E26_65 v.1 Constituam quo te traducam nomine, Pyrrho, 2 heroum interea stigma tenere potes. IN QUEMDAM.

404

E26_66 v.1 Es valde timidus, vel es poeta, 2 nil me scribere qui sinis tuorum. 3 Nil est tertium, Opuntiopatacte.

AD SE. E26_67 v.1 Complere cogis saepe versum, nomina 2 nascuntur illo fine plurima, o Vigil. DE SE. E26_68 v.1 Cum versus venit, exuo poetam, 2 bis versu furit et semel poetae, 3 qui scribit sibi conscius poetae. IN POPRISCUM. E26_69 v.1 Quaeris quam bene Gallice loquaris ? 2 Humane minus, o Poprisce, credo. IN ANTISAPUM. E26_70 v.1 Non sapit Antisapus nisi crimine quicquam alieno, 2 in carcere ergo scribat Antisapus libros. IN EUNDEM. E26_71 v.1 Criminibus cunctis crescit sapientia naso, 2 desipiet si quid Antisapi, sapiet. 3 Nil non peccatum est morbus quem concipit iste, 4 desertis prorsus sensibus ille furit. 5 Nocte dieque inhians carpendi peste furorem 6 digerit, atque in se crimina concipilat. 7 Omnibus insanit soli sibi qui sapit uni, 8 huic omnes contra desipere ingenium est. AD BAVILUM. E26_72 v.1 Facis poetas, Bavile, quis neget ? Magnos, 2 sed sunt minores te creante, dum fiunt. DE LECANIA. E26_73 v.1 Volt Lecania, Postili, titillum, 2 pistillum puto, Postili, titillum est.

405

IN EAMDEM. E26_74 v.1 Velle titillari, tangi, Lecania, nolle, 2 multarum est hodie, credo, pudicitia. AD PUELLAS. E26_75 v.1 Fugitiva floris hora si puellaris 2 ludum propinat omnibus ; quasi rapto 3 puella lude, lude clanculum Fata, 4 hodie illa nesciunt, sed altero mane 5 ultura veniunt quae putata nescire. 6 Prudens puella lusibus dedit florem, 7 nimis-pudica castitate compressa est. 8 Differre mors est, cras obire coguntur 9 hodie paratos distulere quae lusus. 10 Aetas quod ipsa, morsque vitaque ogganiunt, 11 amate, puerae, nubite, idque quamprimum, 12 audire quae negat, sepulta vivendo est. IN RATULLUM. E26_76 v.1 Antiquarius esse vis, Ratulle, 2 dudum condita verba dum sepulcris 3 cascorum eruis inciens avorum, 4 et versus paris omnibus Sibyllis 5 ignorabilibus logis repletos. 6 Antiquarius an, Ratulle, possis 7 dici porro videbo, nunc vocari 8 ambustarius optime videris. IN LOIOLAS. E26_77 v.1 Obscaena dicta qui libris vetustorum 2 evulsa vatum infarciunt suae vitae. 3 Castos putare Lojolas, furor magnus. 4 Testes suarum queis libidinum arcana, 5 populo oggeruntur ferre, non queunt Larvae. 6 Proinde vatem si quis, obsitus ficto 7 squalore, porro emasculabit insontem, 8 emasculatus ipse jure, vel vera 9 effeminatus voce, jubeo, credatur. 10 Quamquam interesse nil putes, utrum dicas. 11 Effeminando quippe masculum ejurant 12 emasculando non ferunt secus molle. IN EOSDEM. E26_78 v.1 Non femina, non masculus est furens sophista, 2 sed feminus et mascula, proh crimina dira !

406

ERROR. E26_79 v.1 Generosus error est magister ardoris, 2 felix male faciendo qui bene addiscit, 3 priusque quid cavere quam facere fas sit. VIRTUS. E26_80 v.1 Quam sint saecula versa de vetustis, 2 isthac discere regula queamus. 3 Majorum fuit una cura, caelum 4 ne forte irrueret ; dabat colentes 5 securos agere omnium alma Virtus, 6 nunc horrere adeo videmus omnes, 7 ne tellus mala funditus dehiscat, 8 impar ponderibus malis ferendo. 9 Quidvis improbitas timet supina, 10 nil virtus, nisi cum diis perire. AD G. REMUM E26_81 v.1 Themistii Cate eloquentis interpres 2 cati eloquens ; quod eruditio docta 3 disertaque eloquentia, eloquens mandat 4 quod eruditio, et diserta doctrina, 5 Remi puellae, amabilis viri sponsae, 6 tibi dicoque consecroque victorem, 7 tibi sacroque dedicoque victuros 8 libros jocorum et elegantis arrisus, 9 Reme erudite et eloquens, tibi victor 10 vigil jocorum amabiles dicat libros. 11 Amabiles putare si Sophus nolit 12 Remo audiat dicarier, statim malit. 13 Remi ergo res deinde sunt joci nostri. 14 Remum probate Posteri, jocis laeti, 15 propinat ille tot jocosa, non victor. DE SCANDERBEGIO. E26_82 v.1 Major Alexander regum fuit omnibus, uno 2 Castriota, major qua, minor ille fuit. DE EODEM. E26_83 v.1 Epiri princeps Pyrrho cum corpore mentem 2 aequat, an esse potest laus homini uberior ? AD POSTEROS. E26_84 v.1 Jam sum, posteritas, poeta vester, 2 viginti qui Epigrammatum libellis

407

3 senos jungere quivimus cachinnos, 4 an quid postidea tegam, exseramve, 5 citra protinus aleam valebit. 6 Revera modo ludimus deinceps, 7 famae jam satis est tot a libellis, 8 omni sufficiunt ii labori, 9 seu de prosperitate sit vocandus, 10 sive illum faciat minus secundae 11 fortunae fuga, nos quies manebit, 12 ficto nomine posteri improbabunt, 13 vero nomine posteri probabunt 14 Victoris VigilI sales pudicos. 15 Nos extra ingenii aleam manemus, 16 versus negligat aut legat deinceps, 17 cui lectis opus aut opus nelectis, 18 nos extra ingenii aleam manemus. PRIAPUS. E26_85 v.1 Horti lex juvenilis est, puellae, 2 si voltis dare, sumite absque lege. 3 Vestrum sumere nos dare arbitramur. IDEM. E26_86 v.1 Sunt tres, sed duo tertio laborant, 2 ut quartam pote frugibus replere. 3 Solus tertius intrat, hi duo extra 4 cum toti maneant, tamen quod intra est 5 manando simul eleganter opplent, 6 tres istos tibi devovet Priapus, 7 si qua es non fatui, puella, voti.

DE CONR. RITTERSHUSIO. E26_87 v.1 Doctrinam Riterhusii stupemus, 2 non quod scripserit hos et hos libellos, 3 quamquam isto quoque nomine eruditi. 4 Sed cui Scoppius antea fuisse 5 sit notus nimis elegans amicus, 6 quod parcat modo, bestiae latratus, 7 istuc invidiam supra eruditum est. AD I. GRUYTERUM. E26_88 v.1 Rex regum, Gruytere ; cui libellis 2 dives Bibliotheca de vetustis 3 Persarum potis eminere montes, 4 Europae, Gruytere, non recentis 5 istius vitiis vagis sepultae, 6 sed priscae, propioris aureo aevo,

408

7 Victor te Vigil obsecrat rogatque. 8 Istius gremio beatitatis 9 libros suscipias lepore plenos. 10 Priscis inseri avet Vigil poetis, 11 non nauci putat ille tot recentes. 12 Hoc si das, Gruytere, fido amico, 13 pluris Stertinio fuisse numquam 14 jactabit sua Bilbilis poetam, 15 quem tu de carie et situ reductum 16 inter numina consecras Deorum. IN IACTATORES. E26_89 v.1 Nux strepit orba anima, taciturna fruge repleta est, 2 jactantem spernas, qui tacet, ille sapit. DE GALLICA LINGUA. E26_90 v.1 E Latia corrupta super matrem est Venere ista, 2 tanti illam, ut siet haec, paene perisse fuit. IN ORBILIUM. E26_91 v.1 Clunilucernituum Orbilium salvere jubemus, 2 palladio tali quali opus est oleo ? IN ALCHYMISTAS. E26_92 v.1 Per pileum destillat arrogans humor, 2 in servitutem poscit ille coctores.

IN LONGAEVAM. E26_93 v.1 Intus quae jacet hic, fuit puella, 2 verum annosior omnibus Sibyllis. 3 De qua, ipsus nisi videro, fatebor 4 an vivat, dubitare ; nam quod istic 5 in cippo facit, in toro solebat. IN CYNICOS. E26_94 v.1 Reges sese hominum canunt Cynisci, 2 credunt hoc lepores, negant leones. IN STOICUM. E26_95 v.1 Marmorea cum anima, detrito pectoris antro, 2 putrescens certe non erit iste Lapis.

409

IN BALTH. CASTILIONIUM. E26_96 v.1 Die poeta, tuo devicta lepore, Cythere 2 Mavortem spernit, Phoebum habet in thalamo. AD LECTOREM. E26_97 v.1 Ne parcam tibi, simplici cachinno 2 narrabo. Liber exit umbilicos.

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XXVII.

AD LECTOREM. E27_01 v.1 Uni scribimus omnibus minamur, 2 unus nam malus est, bonique mille. 3 Sed tu sis bonus an malus, videbis. 4 Istinc quid jugules, probesve, dico. DE EPIGRAMMATIS. E27_02 v.1 Ad summum series ab usque primo 2 est longissima taedioso amico, 3 est aptissima livido legenti. 4 Ille et quae bona, negligit probando, 5 iste et quae mala discutit notando. IN STOICOS. E27_03 v.1 Vivere queis lugere merum est, si risibus omnem 2 mactabunt orbem si lacrimis pereant. DE NOTARIO. E27_04 v.1 Scripto sufficit audiisse vestrum 2 paene tardius ista cogitamus. 3 Dum nos quaerimus, iste verba pinxit.

410

4 Optem tam cito posse me profari. 5 Aure scribere si valeret, isto 6 scripturum puto tardius notantem. DE EODEM. E27_05 v.1 Torrentes linguae latices manus improba vincit, 2 fata notet, quae tum fiunt, dum Parca loquuta est. IN RUFFUM ET STATUAM. E27_06 v.1 Ruffum si effigiem videre vultis, 2 ipsum Ruffum adeatis, in figura est. IN LASCIVAM. E27_07 v.1 Huc illuc tremis illepido, Lasciva, tumultu, 2 in te stare queat nec, puto, Lampsacius. IN OTRINIUM. E27_08 v.1 Odisti nuptas, non quod sis castus, Otrini, 2 sed quod deceptas decipere adsoleas. IN LICINIUM. E27_09 v.1 Optima nox, inquis, tibi sit : si vera vovebis, 2 leno eris, o Licini ; sed tibi furva bona est.

IN POPUNTIUM. E27_10 v.1 Crassus et exsanguis qua sis ratione, Popunti, 2 qua gravis es, dicat hoc tibi stultitia, IN GLYCEREN. E27_11 v.1 Dulcem se Glycere putat puellam, 2 lusco credat id Oppicus labello. IN LIPPUM. E27_12 v.1 Caecus es, et bellam duxisti, Lippe, puellam. 2 In gremio sani sunt tibi, Lippe, oculi. AD LECTOREM.

411

E27_13 v.1 Disticha delectant, delectis est opus illis, 2 mutua uti fiant delige, Deinde lege. IN AUFIDISCAM. E27_14 v.1 Una virgine gaudet Aufidisca, 2 illam diligit, omnibusque praefert, 3 peccem grammaticae licet magistris, 4 non peccabo tamen, scio, poetis, 5 uno virgine gaudet Aufidisca. 6 Quid nasum trahis, Orbili ? Jocamur 7 uno ut virgine gaudet Aufidisca. DE HENRICO IV. E27_15 v.1 Europa luge, Christiana pars orbis 2 Henricus obiit, hic tibi cano lessum. AD CYTHERIN. E27_16 v.1 Mimo nomine te cano, Cytheris, 2 Gallum tu cave ne putes canentem, 3 Germana tibi mentula minamur. IN SCOPPUM. E27_17 v.1 Nasoni novies Corinna paret, 2 lascivus novies parat Catullus, 3 o saeclum magis aureum aureo omni ! 4 Hoc Scoppus putet ille cui Cytheres 5 est passerculus ; ipse saecla dico 6 plusquam ferrea tum virum fuisse. ZOILI EPITAPH. E27_18 v.1 Hinc taxique, et funereae, capita atra, cupressi, 2 feralesque alii trunci oriantur ab hoc 3 marmore, funestum posuit quo Zoilus omen, 4 quo vitam adflavit dum fuit ipse, hominum. LACTEOLAE. E27_19 v.1 Istic Lacteola est sepulta pusa, 2 vero nomine, nominisque vero 3 verax omine, candida est puella. 4 Hinc pallet rosa, nigricat ligustrum, 5 flent ferrugineo nives colore, 6 lac pro purpureo nitore furvum est, 7 pulla est lux eboris, nigrumque marmor, 8 nigris lilia vestibus teguntur,

412

9 atrescunt cycnus, anseresque Ledae, 10 argenti color aereus videtur, 11 ex quo Lacteola est sepulta pusa, 12 causam quaeritis impii sepulcri ? 13 Lactis Lacteola Priapiani 14 a desiderio nitente caesa est.

SCOPPI. E27_20 v.1 Gaudete vivi, mortuus perit livor, 2 ScoppI sepulcrum vulturis facit venter. BONARSCI. E27_21 v.1 Qui dudum, sine morte, suo de poste pependit, 2 quo fulcit foedis structa theatra lupis. 3 Uncum ultro petiit, fessus pendere, Bonarscus ; 4 sic homini obscaeno est mors fera saepe lucrum. SANGAE. E27_22 v.1 Sangae prostibulum est in hoc sepulcro, 2 casti omnes fugite, hic quoque ille cevet. BAVII. E27_23 v.1 Hic miser exsucca Bavius sitit et famet umbra, 2 invita manes morte suos patitur.

ORBILII. E27_24 v.1 Urite flagra, nates exornent pilea, marmor 2 marmorei corpus molliit Orbilii. STOICI. E27_25 v.1 Decidit e caelo Lapis hic, compesce dolabram, 2 divinus magis est quo magis iste riget. CYNICI. E27_26 v.1 Latrando Cynicus viam peregit, 2 furum tu in numeros canem recense. ACADEMICI.

413

E27_27 v.1 Vivere dum dubitat Academicus interit ; illum 2 ne sepeli, dubitat mortuus interitum. SOCRATICI. E27_28 v.1 Argute cupidus sophisticari, 2 quaere istum lapidem, dabit duellum. EPICURAEI. E27_29 v.1 Quid sim, quid fuerim, vide : deinde 2 de summo dubita bono, Voluptas. ASTROLOGI. E27_30 v.1 Pendebam caelo, subduxit destina terram, 2 astra tamen nostri sunt rea facta rogi. GEOMETRAE. E27_31 v.1 Dum speculor, mentisque inquiro pabula diae, 2 corporis invidit me mihi pauperies. MUSICI. E27_32 v.1 Harmoniae sobolem Uraniam appello genitricem, 2 auribus atra, caret Mors, ideo taceo.

ARITHMETICI. E27_33 v.1 Innumeros numeros signantem in pulvere docto, 2 eripuit punctum me innumeris numeris. DIALECTICI. E27_34 v.1 Nectenti tela invisa, ut quondam acris Arachnae, 2 mors sine Palladia non mihi fugit ope. RHETORIS. E27_35 v.1 Apta quid exemplo verborum structa catena est ? 2 Rhetoris hic posuit mors sine mente animam. GRAMMATICI.

414

E27_36 v.1 Litterulas docuit multo cum pulveris haustu, 2 vivus erat pulvis, mortuus ecce lutum est. POETAE. E27_37 v.1 Fingere si facto est res proxima, die poeta, 2 cur veram mortem non imitando, negas ? PRIAPI. E27_38 v.1 Tenta terribilis Deus bipenni, 2 istic calfacit e rogo puellas. FURIS. E27_39 v.1 Penderem, mihi fata si dedissent, 2 nunc Fortuna dedit sepulcrum, in hoc sum. ALCHYMISTAE. E27_40 v.1 Rem sepelire igni chymicum sit ; vendere fumos, 2 quod didici dum rem prodigo ; morticinum est. MEDICI. E27_41 v.1 Rixatur cum morte furens in corpore vita, 2 ut tollat morbum, sustulit Hippocratem.

IURECONSULTI. E27_42 v.1 Verterunt mentem verso mihi corpore, jura ; 2 jurisconstultum dicere vulgus habet. EQUITIS. E27_43 v.1 Non glomerat gressum, nec equum calcaribus urget, 2 qui jacet in tumulo hoc Trossulus ; ergo perIt. MILITIS. E27_44 v.1 A tergo venit mors improba, fronte sequentem 2 quae fugit toties, nunc mea facta negat. RUSTICI.

415

E27_45 v.1 Quotidie mihi qui, terram vertendo, sepulcra 2 feci, in eorum uno tandem aliquando cubo. PARASITI. E27_46 v.1 Vix humus haec nostra est, sit vel Stygis illa Dynastae, 2 ut cedat nobis cogam Erebum salibus.

EBRIOSI. E27_47 v.1 Horam unam potare mihi clausa ora negarunt, 2 nunc videor vere disperiisse mihi. EDACIS. E27_48 v.1 Cuncta gulae debens, nisi sit gula condita mecum, 2 glutissem mortem ; nunc quoque clamat : "Edis ? " CRITICI. E27_49 v.1 Blattam, mors, sibi visa dum necare est, 2 clamat grammaticus perire. Verum est. NOTARII. E27_50 v.1 Scivit, dicere quae, Patrone, velles : 2 Chaldaeum puta in hoc latere saxo.

PATRONI. E27_51 v.1 Vendita duxerunt sub fato carmina noxas, 2 argentum mortis scit numerare furor. AMATORIS. E27_52 v.1 Diffluxit vivus liquido, puer acer, Amore, 2 adspectus Parcarum exanimavit eum. FOSSORIS METALLICI. E27_53 v.1 Habitavit Orcum semper, iste dum vixit, 2 domesticum recepit in domum Pluto. NAUTAE.

416

E27_54 v.1 Mortem, dum vixi, sum per vada salsa secutus ; 2 in portu moriens navigo, vita fretum est. AURIGAE. E27_55 v.1 Non audit currus Veneti vincentis habenas, 2 ad mortem pleno sic pede vita volat.

CYCNI. E27_56 v.1 Ante obitum me deflevi mihi, parcite vates, 2 sic obit e vobis qui modo rite sapit. CONIUGIS LITIGIOSI. E27_57 v.1 Altercabimur, ut putent beatos, 2 at, conjux, ego te prior perivi. RESPONDET ILLA. E27_58 v.1 Altercari ego nolo tecum : ab urna 2 vitae semina rixa dat recentis. PODAGRICI. E27_59 v.1 Cum manibus pedibusque meis sine fine duelle 2 exhausi, mortem vel pede currit egens.

SCHOLASTICI. E27_60 v.1 Dum disputat Scholasticus perit ; recte 2 nec ne, videbit, non inultum habebit mors. SANI. E27_61 v.1 Si pereunt sani, nil aegrotare nocebit ; 2 demum hoc pacto non est homicida medens. ADULTERI. E27_62 v.1 Permolere uxores non destitit hic alienas, 2 jumento accersIt sic sibi fata suo. CAECI.

417

E27_63 v.1 Interii cum oculis ; hominis ne busta putetis, 2 hic hominis posuit relliquias Lachesis. SURDI. E27_64 v.1 Me miserum ! audivi numquam ; vixisse putabo 2 ne me audire istic barbara fata velint. MOLLIS. E27_65 v.1 Illecebris caret, ut memini me audire, senectus, 2 ne videam, illecebris intereo juvenis. FORMOSI ET FASTOSI. E27_66 v.1 Cunctae ambiverunt, exambivere puellae 2 tres me ; cum nulla malim ego concubitum. FORMOSI ET FACILIS. E27_67 v.1 Nulli dum nego, me negare cogunt 2 non omnes ; modo tres puto puellae. FORMOSAE. E27_68 v.1 Formosarum omnium virgo lepidissima forma 2 hic jacet, ipsa istic forma jacere putat.

FASTUOSAE. E27_69 v.1 Occidas sino, non fruare, amator. 2 Mecum tu quoque, scilicet, peribis ! FACILIS. E27_70 v.1 Sumas quod dare gestio, vel istic 2 ut dans inteream, negare nolo. MUTI. E27_71 v.1 Mutus cum loquor, interisse credo, 2 dixissem, sequeris, tibi : nequivi. GLORIOSI.

418

E27_72 v.1 Non gloriabor, sed tibi credam unicum : 2 praestantior me nullus Elysium colit. TIMIDI. E27_73 v.1 Defunctus rubet hic : pallebat vivus. Utroque 2 frigore cum rigeat, cedit mors ipsa timori. AUDACIS. E27_74 v.1 Fulmen perpetuum est in hoc sepulcro : 2 functum commoveas cave ; excitabis. LITIGIOSI. E27_75 v.1 Conductis opus auribus putassis, 2 miratur tumulus tacere captum. PLACIDI. E27_76 v.1 Omnia sedavit qui proelia voce sequestra, 2 omnia commovit cum semel interiit. MERETRICIS. E27_77 v.1 Hic urbanus ager ; communis fossa juventae 2 in parvo, (mirum,) grande foramen habet.

COCI. E27_78 v.1 Qui lingua domini gulam tenebat, 2 exstinxit domini gulam tacendo. INVIDI. E27_79 v.1 Fortuna invidus occidit beata 2 atque illac aliena, in hac sepultust. INFIDI. E27_80 v.1 Optarunt omnes infido credere mortem, 2 nemo illi vivo credere quid voluit. MENDACIS.

419

E27_81 v.1 Mendacem juvat esse jam sepultum, 2 jurarit tamen interesse vivos. LONGAEVI. E27_82 v.1 Occidendo fides facienda erat huic quoque morti, 2 vivendo exstinxit paene necem superans. IUVENIS. E27_83 v.1 Ante diem nemo periit. Cum forfice plena 2 jam secuit Lachesis nascitur illa dies. PUERI. E27_84 v.1 Laudabis bene multa me minatum, 2 fecissem, puto : sed juvat minari. INFANTIS. E27_85 v.1 Quid dicis ? Taceo, rogoque, lector ; 2 nasci paene fuit meum perire. MONACHI. E27_86 v.1 Elegi mundum, mundum dum spernere dico, 2 spernere me dicit Daemon, habere probat.

MONIALIS. E27_87 v.1 Quod nequeo servare, ut possim saepe patrare 2 ejuro. Dolus est ex pereunte dolo. CLERICI. E27_88 v.1 Pro populo precor, at pro me mihi pecco. Beatos 2 efficio multos, solus ut inteream. PAENITENTIARII. E27_89 v.1 Impono mulctas populo, sed me ipse reservo, 2 mulctarum populo mulcta suprema fui. ARCHITECTI.

420

E27_90 v.1 Doctas dum exstruo (tot) domos, ego ipse (vers lacuneux) 2 et tecto carui, et cubili in illis. PROPHETAE. E27_91 v.1 Nusquam est patria quem probet, propheta, 2 nusquam patria non fuit prophetae. MIMI. E27_92 v.1 Lusi duplice, ceu poeta, mimo, 2 vivendoque et agendo ; nunc probabor. DIVITIS. E27_93 v.1 Nil nummi mihi non fuere ; nummis 2 nil contra ipse fui : modo alter omne est. PAUPERIS. E27_94 v.1 Strenue egere hominem viventis maxima laus est, 2 quippe mori malunt quam facere hoc homines. PATIENTIS. E27_95 v.1 Nil non devici generosus, cuncta ferendo, 2 fortunae moriens viva tropaea gero.

ANUS. E27_96 v.1 De me nemo queri quit occidente, 2 vivens omne odium meum peregi. LIBRI. E27_97 v.1 Infelix liber, a malo evolutus, 2 mortes quottidie quot interibis ! LECTORIS. E27_98 v.1 Lectori tumulum malo sacrabo, 2 libro funditus in bono peribit.

421

TARRAEI HEBI EPIGRAM MATUM LIBER XXVIII.

AD LECTOREM. E28_01 v.1 Disticha praecedens habet hunc liber : iste quid ? In te 2 quid legere accedas, est tibi, quidque neges. 3 Disticha tu facis e longis curtissima, curta 4 praelongis mutas, cum lubitum est, tabulis. 5 Nasus ut ista tulit, sic sunt descripta, legentis 6 carmina, ab ingenio nulla futura suo. IN BLUFFICUM. E28_02 v.1 Tam docte laudas defunctum, Bluffice, amicum, 2 ut credant omnes jam inter iisse hominem. IN SCOPPUM. E28_03 v.1 Et genus et nomen sibi inutilia esse fatetur, 2 qui utilis est nullo nomine, nec genere. DE VERSIBUS. E28_04 v.1 Ut ne nil faciam, volo jocari, 2 ut nil non faciam volo jocari. 3 Vobis ergo cavete factiosi, 4 et si qui estis, ut estis, otiosi. IUVENTUS. E28_05 v.1 Divinos juxta Canonas censere professo, 2 stuprum pubertas caeligenae est animae. IN LUPICERCAM. E28_06 v.1 Non volo te Lupicerca, mihi sit ea unde requiris 2 noluntas ? Prorsus est tua, non queo te. IN CLARUM.

422

E28_07 v.1 Omnia qui Bonasi pote didere crimina Clari, 2 quod nemo potuit, solus is expotuit. IN LIBRUM SANGAE. E28_08 v.1 Vis sine mente sonum, turpem sine sanguine massam, 2 queis nec cauda sua est, nec caput, auriculas. 3 Quae bene nil facere ipsae aliis incessere facta, 4 exsangui possint protenus invidia, 5 Sangisci librum Verini, lector, adito, 6 sed cave, brutescit, cui perit hora in eo. IN EUNDEM. E28_09 v.1 Peniculum foriis Batavorum stellio fecit, 2 ut congiarium det omnibus sociis. IN EUNDEM. E28_10 v.1 Afra vorant socii pro pastu quottidiano, 2 cum laute vivunt stercora tum Batavum. DE IULIO SCALIGERO. E28_11 v.1 Divinus vates divino more poetas 2 instituit, quibus est ipse Dei effigies. 3 At quod liberius nihil esse Epigrammate, sancit, 4 quod potuit nullis claudere limitibus. 5 Artificis methodi nec stringere margine docta, 6 nec norma invisa frangere judicium. 7 Hoc ego dignum adeo puto quoi liber integer, euge ! 8 Occinat, a dio carmine numen habens. AD SCOPPIUM. E28_12 v.1 Vectigal quia publicum ScioppI 2 avertit pater, ille nescit haeres 3 praefecti fieri sui noverci ; 4 quam caute pater ultus est suismet 5 natum moribus : o facete calo ! DE EODEM. E28_13 v.1 Fur haeres mihi sit ? Lictorum Maximus infit ; 2 furando, ne sit fur locuples, cavet hic. DE EODEM.

423

E28_14 v.1 Subducta ratione cum ScioppI 2 sentiret pater esse ditiorem 3 uno fune : peculium involavit, 4 praefectum cui publicum ferebat. 5 Exhaeres ita funis est Scioppus. 6 Illum jure alio sibi paravit, 7 materno bona vindicans periclo. DE EODEM. E28_15 v.1 Exheredavit furem fur jure clependo, 2 furari justum sic semel exstiterit. AD SCIOPPUM. E28_16 v.1 Alto adeo titulo majorum jure superbis, 2 excelsis omnes quos repetis crucibus. IN SOCIOS. E28_17 v.1 Coiere quondam cum Societatem impii 2 caelo minari milites, 3 unum ossa quorum, Olympus alterum manu 4 armavit, ut telum volans. 5 Sensit rebelles Juppiter statim viros, 6 et fulmine obruit sacro. 7 Nex cautiores fecit horum posteros, 8 dolis modo impetunt Deum. 9 Nam ne trinode fulmen extemplo Jovis 10 finem duello det sacrum. 11 Manum illi adire moliuntur subdoli, 12 Jesu latentes nomine. 13 Connivet alma vindicis clementia, 14 justitia mox acuet malum. DE TYRANNIS. E28_18 v.1 Pendentem seta gladium in cervice tyranni 2 qui videt, hic caecus mavolet esse hodie. SPES. E28_19 v.1 Spe pendere boni dulcissimum habet tormentum. 2 Semper cum datur id, credis habere minus. EX TERTULLIANO. E28_20 v.1 Quam censes acidissimam ? Voluptas 2 amarissima, liberi, putentur.

424

FORTUNA. E28_21 v.1 Permisti impuris casti sub utraque vacillant 2 Fortuna, huc illuc talipedante gradu. 3 Verum fine boni, non ambitione putentur 4 felices, si vis cernere dissidium. 5 Rident impuri flere ut mereantur acerbum, 6 flent casti ut risu perpetuo exsiliant. VOLUPTAS. E28_22 v.1 Terga Voluptatis non frontem respice, Pubes, 2 terga rigent lacrimis, gaudia fronte calent. DE PODAGRO. E28_23 v.1 Cum tactu gressuve opus est, nec dextera nec pes 2 est tibi, qui officio, quaeve, suo evigilet. 3 Sed dolor infelix subito facit impete mancus, 4 quadrimanum ut praestet quadrupedemque hominem. VOLUPTAS. E28_24 v.1 Stertentem necat impotens Voluptas, 2 qui gaudet, sine morte sic peribit. DE PODAGRICO. E28_25 v.1 De nimio reliquis oriunda labore querela est, 2 incusatur ab hoc feta dolore quies. IN EUMDEM. E28_26 v.1 Si gravis est, vobis, sine fine quiescere morbus, 2 cur, podager, non quis surgere ? Surgo jacens. APIS. E28_27 v.1 Facit ore mella, aculeum in cauda gerit, 2 apis voluptati sacra est. AD TUMULUM C. BARTHEI. E28_28 v.1 Dimidium mentis nostrae, suavissime, tecum 2 in tumulo functi pectora destituit. 3 Immorerer tibi, dimidia post fata superstes 4 in me anima, mecum ne moriare, nego.

425

DE ANIMA AMANTIS. E28_29 v.1 Amantis anima non ibi reperiunda est, 2 ubi animat hominem sed ubi amat. Fides dicto est. DE BELISARIO. E28_30 v.1 Cur caecas Belisarium, tyranne ? 2 Primum inceperat optime mereri. DE TYRANNO. E28_31 v.1 Qui bene meretur de tyranno et Hebraeo, 2 male se mereri de sua domo cogit. IN IUDAEOS. E28_32 v.1 Cum magnum est mare, navigent Hebraei, 2 illis est opus omnium ruina. IN PERIURUM DEBITOREM. E28_33 v.1 Ducis, trahisque, speque nos vaga pascis : 2 praevaricaris, Auriglute, si solvis ? AD CANDIDUM. E28_34 v.1 Quicquid concipiove, factitove, 2 quicquid persiciove, desinove, 3 aut odi, aut amo, negligo, probove. 4 Istud, Candide, praedicas placere ; 5 semper, Candide, cui placent amici, 6 raro, Candide, praestat hic amicum. AD EUNDEM. E28_35 v.1 Semper, Candide, me placere, dicis : 2 istuc ingenui negant amici, 3 servus ni velit ambiat catomos. PRIAPUS. E28_36 v.1 Hoc ego perficiam quod cum mea signa videbis. 2 Optabis primum, casta puella, tibi. IDEM.

426

E28_37 v.1 Sacri te nemoris vocant Colonum, 2 tenta cuspide mobilem Triphallum, 3 si quae sunt lepidae satis puellae : 4 sacrum sed nemus afferunt puellae. IDEM. E28_38 v.1 Ridere tento nobilem virum ligno 2 hostile, virgo, est, senties nisi credes. IDEM. E28_39 v.1 Livia si nudis nihil est offensa Lupercis, 2 sed statuarum instar dixit habere viros. 3 Quid statuam vivi spectatis more Luperci, 4 otia nec casto jam datis apta sinu ? 5 Nimirum vobis mutata est littera, vivum 6 Julia quaeque cupit, Livia quaeque negat. IDEM. E28_40 v.1 Si vis hunc capere et tenere barrum, 2 immensa est opus, o puella, fossa. IDEM. E28_41 v.1 Ultro mendicant poenam, Mutine, puellae, 2 divitias harum concipilare cave.

AD SCOPPIUM. E28_42 v.1 Quaeris, ludere cur velim Priapo, 2 quaedam carmina, ritibus vetustis ? 3 Opto te Criticum Scioppiano. DE EODEM. E28_43 v.1 Spectabat populus, Priape, vestras 2 quondam divitias inerudite, 3 unus de populo docet popellum. 4 Nunc comprendere coleos patentes ; 5 istunc caedere tu deinde nolis : 6 poenarum haec Critico futura summa est. DE REGE. E28_44 v.1 Occidit fidum Rex cum perjurus Achaten, 2 dextra jubet laevam desecet ipse manum.

427

AD LASCIVAM. E28_45 v.1 ‘Zôê kai psuchê’ lascivum congeris usque, 2 nec vitam, nec te credo ego habere animam. AD CANDIDUM. E28_46 v.1 Cuncta probas et vis habeam te, Candide, amicum, 2 improbat hunc probitas qui sua cuncta probat. AD EUNDEM. E28_47 v.1 Si vis, Candide, judicare pro me, 2 in me, Candide, saepe judicato. DE VITA. E28_48 v.1 Omnis vivitur ut putatur, ergo 2 de vita bene sentiam caduca. 3 Laetam sors facit esse vel sinistra, 4 laevam non nisi opinio sinistra : 5 quicquid fingitur, interit putando. 6 Si vivis, tibi nemo vi nocebit. 7 Intra te est homo : nemo eum coegit 8 numquam quem potuit videre. Prorsus 9 ut vis vivere, vita se ministrat. 10 Istuc scire sat est : agenda restat 11 ut condant superi ; ipse mente eadem 12 ducentes sequere, aut sequere porro, 13 quamvis sis querulus, deos trahentes. IN STOICUM. E28_49 v.1 Non doctrina tua est quam rumpimus, optime, sedque 2 qui tantum sapias tam illepide lapias. DE EPIGRAMMATIS. E28_50 v.1 Describant sua Bluffus et Binarsus ; 2 nos conscribimus ista muginando. AD LECTOREM. E28_51 v.1 Jocose lector, patere me loqui tecum 2 aliquando inepte : scisne cras tibi mortem, 3 ut et poetae se minarier vestro ? 4 Si scire debes, cogitasse te credo. 5 Manus illa calamum quae modo inscium torquet,

428

6 ignara cras jacebit, atque putrebit 7 squalore foedo. Quid, superstes auctori, 8 jocum caterva sortiatur, aut optet, 9 curabit illa nulla ; tu tamen solus 10 tibi superstes pelleges jocos, lector. 11 Tua fata nostris judicas magis longa ? 12 Persona curta es, nomen, o bone, aeternum. DE APOLLINE. E28_52 v.1 Dites divitias, Apollo, vatum 2 largitur generi nimis frequenti ; 3 paupertate sed has emunt perenni. DE AMICIS. E28_53 v.1 Multos amicos rebus integris vides, 2 accidit illas cum Deus, nullum vides. 3 Cognoscere illos tum tibi primum datur, 4 referre cum jam gratiam Deus negat. DE IISDEM. E28_54 v.1 Ob vitra et mensam est si quis tibi sactus amicus, 2 effectam cense vitream amicitiam. AD SE. E28_55 v.1 In tota nullum cernis, Vigil, esse juventa, 2 virtutem tecum qui colat, ut veterem. 3 Scilicet in cujus nec spectent praemia cultu, 4 et cupiant sera a posteritate legi. 5 Quid tamen in latus hinc percellere ? Turba cavenda est, 6 quam probat haec, caret hic posteritate sua. DE IANO GULIELMIO. E28_56 v.1 Germani flos ingenii, Gulielmia pubes, 2 multorum obfudit canitiem ingeniis. AD MANES EIUSDEM. E28_57 v.1 Temerate nulli floscule, omnibus care, 2 petite mille virginum choro, Jane, 3 in Elysi vireta te datum pridem 4 tuae quieti, victor innocens vitae 5 malum salutat pestis et dolor morum. 6 Salvete Manes innocentis, integri, 7 pictique mille Gratiis, novi semper, 8 semper nitentis, atque amabilis floris.

429

9 Odore per vireta Caelitum fragrans 10 ambrosio, amice Apollinis puer. Vobis 11 jungi innocentis umbra pura victoris 12 post Fata poscit ; paene ei mori tanti est. AD EOSDEM. E28_58 v.1 Petite mille virginum choro, puer, 2 amate Gratiis tribus. 3 Apollinis, Minervae, Amoribus simul 4 potite, dum tibi vacas. 5 Vigil poeta te salute plurima 6 poeta mactat innubus. 7 Sacrum corona laureata verticem, 8 cui imbuit Leporibus. 9 Corona non plicata dextera BlovI, 10 Apollinis sed ipsius. 11 Parare regna in ElysI jubet sibi 12 Vigil beata margine. 13 Uti perenne floreat, Gulelmio 14 ibi sodale lucidus. 15 Ibi vetusta multa de libris tuis 16 loquetur ille disputans. 17 Ut osculis soluta disputatio 18 amicioribus crepet. 19 O umbra candida, innocens, nitens, pia, 20 soluta mente frivola, 21 cape innocentis, et nitentis, et pii, 22 beata carmen in loca. 23 Et inde porro syllabis trementibus, 24 remitte carmen integrum.

IN ORBILIUM. E28_59 v.1 Orbilius pueros non vult, Crispine, comatos, 2 hirtis qui naso sit caper atque gula. DE EODEM. E28_60 v.1 Orbilii in naso Lemures, Bithynice, discunt, 2 cum ronchos facit, hi grammaticam recitant. IN EUNDEM. E28_61 v.1 Cum naso tibi quid meo negoti est ? 2 Pallens, Orbile, dicis, atque candens, 3 despumansque, tonansque, fulminansque. 4 Iram, Orbile, fac premas habenas. 5 Cum naso mihi nil tuo negoti est, 6 cum culo, nisi quod Bonarscii olli est.

430

IN EUNDEM. E28_62 v.1 Nemo adeo horrendum scelus, infandum, exque piandum, 2 taetrum, funestumque, audiit atque sacrum, 3 quam tua quottidie schola quod facit, Orbiliane, 4 dum emendat naso stercorea orsa tuo. IN SANGAM. E28_63 v.1 Peniculum dicis ; penem culumque decebat : 2 mundior est libris hic sed uterque tuis. IN EUNDEM. E28_64 v.1 Ni modo si titulo medium inseris octopedali, 2 scribis, quottidie quod facis, o Liberi. DE EODEM. E28_65 v.1 Noli inquirere, Sanga quis sit iste ; 2 nil est Sanga nisi nihil Ferinus. DE LUSCO. E28_66 v.1 Luscus fur tibi, Sanga, sic minatur : 2 personam foriis tuam dedisti 3 purgandis, ego detraham Bonarsco 4 istam terribilem tuam figuram, 5 ut frater meus esse sentiaris. DE SENICA. E28_67 v.1 Duxit anus juvenem, miraclo parcite divi, 2 ostenti satis est, vir Senicam : nimium est. DE SANGAE LIBRO. E28_68 v.1 In foriis si quid latuit taetrum atque pudendum, 2 ebibit hoc hic cum pulvere peniculus. IN NUBENTEM. E28_69 v.1 Vir juvenem sponsam plenam spado ducere suci 2 incipit, hic ducit femina, nubit anus. DE PONTIA.

431

E28_70 v.1 Laesae, Pontia, per jocum, esse famae, 2 qui te dicimus, improbe fatemur, 3 non laesa est tibi Fama, verum obesa : 4 in cujus, puto, ventre tum latebas, 5 cum laesam tibi dicerem jocatus. 6 Sed tu laedere perditam caveto, 7 laedendo nisi vis bonam fateri. DE SCOPPIO. E28_71 v.1 Per ludum esse malum autumat Scioppus, 2 scimus quam soleat lapis jocari. PRIAPUS. E28_72 v.1 Scorpisco bene nuper effututus, 2 quod factum sibi, Phallus hoc minatur. PARIS. E28_73 v.1 Cum stetit investis coram pastore Diona, 2 incestus Paris est castus abire potens. 3 Non sic judicio diribenda est fabula divum, 4 in gremio juveni est una movenda reae. MALUM ERIDOS. E28_74 v.1 Lis malum in medium jacit improvisa, dearum, 2 in medio velit haec quaeque tenere dea. 3 Lis ideo exorta est ; tres malo quaelibet apta, 4 ad Paridem mali causa abiere deae. 5 Vidit is in sola mali usum exstare Diona, 6 unum non potuit, sed tulit illa tria. IN PRODIGUM. E28_75 v.1 Vivis, prodige, ceu tibi superstes, 2 vitam tu incipiens perire debes. CATONIS OBITUS. E28_76 v.1 Invidiam sane Cato belle est Caesaris ultus, 2 ne se servaret nobilior, periit. BRUTUS. E28_77 v.1 "Quid nisi nomen habes virtus mea ? ", dixit, et ensem 2 virtutis per se trajicit interitu.

432

IDEM. E28_78 v.1 Palluit in Bruti Fortuna mascula virtus, 2 ex illo Virtus femina facta rogo est. CASSIUS. E28_79 v.1 Romanorum adeo, Cassi, qui te ultimum habebat, 2 jam sibi erat, Brutus, mortuus et patriae. 3 Tu tamen ante jaces ; timet hunc Antonius ensem, 4 Cassiade pectus rumpere qui potuit. CAESAR. E28_80 v.1 In me odia exonerate, satis posse illa videri 2 pro patria acta, in me quae furor exonerat. 3 Brute, tamen cessa. Scis Caesaris esse triumphum, 4 patria quod Bruti crimine non egeat. ANTONIUS. E28_81 v.1 Mollitie atque animis nulli, pro rege, secundus, 2 pro secum fecit fortiter, occubuit. 3 Sanguine perfusam patriam quia pace videbat 4 crescere, pro scelere est victima facta suo. CLEOPATRA. E28_82 v.1 Ad Bacchum Venus est epulas, si quando profecta, 2 Vulcani secum retia vafra tulit. 3 His tenuit Magnatem Asiae Cleopatra tyrannum, 4 fraternos ultust donec Apollo toros. DE LUCIA. E28_83 v.1 Mecum ludere, Lucia, et jocari 2 res est perfacilis ; quia in jocante 3 si quisquam, bene ego scio jocari. AD PUELLAM. E28_84 v.1 Vati nubere quae, puella, quaeris, 2 quod quaeris face ut afferas : futurum est. AD LECTOREM. E28_85 v.1 Octogesimus atque quintus iste est, 2 non fessus tot ego jocis poeta.

433

3 Tu, lector, potis esse : sis poeta. IN PUDICAM. E28_86 v.1 Balnea quae vitas, rimoso pariete visa, 2 visa tibi soli forsan hiare, Lypa. 3 Dic mihi rimosam quae non dent balnea vocem ? 4 In fossa poteris ipsa lavare tua. DE SCALIGERIS. E28_87 v.1 Lascivos Pater ejicit theatro, 2 natus Scaliger ingerit Priapos. 3 Sed priscos, quibus omne quod venustum est, 4 obscaeni vice proruunt Bonarsci. 5 Salsum est aedepol exsulare phallos, 6 multo salsius est tamen Bonarscos. PRIAPUS. E28_88 v.1 Quod vos decipiam, nego, puellae, 2 vos me decipitis, scio, puellae. 3 Cujus tot legitis nuces ab horto, 4 istis cum nucibus perit colonus, 5 conivens licet, imo jam sopore 6 usque ad dimidias nuces sepultus. IDEM. E28_89 v.1 Dicant diserti docta dicta ; ego vobis 2 tum videor eruditus esse cum impingo. AD OWENUM. E28_90 v.1 In te ludere Victor impetravi, 2 a Phoeboque sororibusque Phoebi. 3 Si salso sale, Owene, maceratum 4 est corclum tibi, jam me amas, quod, in te 5 ut possim sale salsiori abuti 6 a Phoeboque sororibusque Phoebi, 7 dicam me, licet improbe, impetrasse. AD LECTOREM. E28_91 v.1 Quottidie librum totum extundo, optime lector, 2 sed tu Metonis me puta habere dies. AD OWENUM.

434

E28_92 v.1 Owene noster, ut vocare glorior 2 amica vestra pectora. 3 Rotundioris arbiter potens joci, 4 quadrata nostra carmina 5 favente nare pellege, atque judica, 6 quod actitasse protinus 7 putabo, cum lepore quopiam meos 8 fricare veneris sales. AD BLOVISCUM. E28_93 v.1 Blovisce noster, ista iambica optimo 2 sacramus ore praesidi deum tibi. 3 Poeta namque mille factus est modis 4 adhuc tibi, nec unus omnium tamen, 5 deo favente condidit jocum aut salem. 6 Proinde te putamus esse praesidem, 7 deique diligenter oppido bonis 8 cavere, ne poeta quispiam tuus 9 eos trucidet impudente carmine. OMNIA. E28_94 v.1 Dicere si quidvis carmen facit ; omnia dicam : 2 omnia sunt nibil, et nil facit omne mihi. NIHIL. E28_95 v.1 Quid nihil est ? Quodcumque vides, quod mente sequere, 2 ut video nihil est omnia, cuncta nihil. IN MEDICOS. E28_96 v.1 Pallentes medicos vidi ; jam credere demum 2 affirmo, lassae est caedere pestilitas. 3 Laetantes, medici, (letantes dicere quibam,) 4 infesti morbi sunt gravia indicia. IN MALUM EQUITEM. E28_97 v.1 Dextrum equitem sane te dicere cogimur, ex quo 2 in laevum num quam scisti equitare latus. AD LECTOREM. E28_98 v.1 Postremum libri semper te, lector, adulat, 2 huic scio me titulum posse lucrifacere.

435

TARRAEI HEBI EPIGRAM MATUM LIBER XXIX.

AD LECTOREM. E29_01 v.1 Si legere officium est, quid erit scripsisse poema ? 2 Officium scriptor vendit ab officio. 3 Officiose legens, mihi tu si talis eris, nec 4 prae tineis blattas, nec metuo Orbilios. IN ORBILIUM. E29_02 v.1 Blattis jungere te, Orbili, volebam, 2 longas auriculas citra fuisset, 3 quas, si blatta nevis mihi vocari, 4 curto de capite exseras oportet.

E29_03 v.1 [In Hanovia editione hoc epigramma deest.] DE EPIGRAMMATIS. E29_04 v.1 Longus ad extremum labor est epigrammate ab isto, 2 quam metuo in quovis ne quis id inveniat ! DE CLARANNA. E29_05 v.1 Ridentem, Licini, videns Clarannam, 2 sic me dii superi bene adjuvassint, 3 ut visus mihi sum videre plena 4 nubes rumpere luce Noctilucam. IN NEAERAM. E29_06 v.1 In caelo Venere est puella nulla 2 in terris, puto, pulchrior Neaera. 3 Quam cum Barthius ante mortem amare 4 pridem occeperit, et Venus secunda est.

436

DE GABRIELE ALTILIO. E29_07 v.1 Altilius Hymenaeum ingenti concinit ore, 2 ut tamen in numeris sit quoque nuda Venus. 3 Divini salvete tori, manesque poetae, 4 hoc omne est felix omine conjugium. DE PONTANO. E29_08 v.1 Pontani cineres nullo puto inesse sepulcro, 2 sed vaga per totum quaerere signa polum. 3 Illius ingenium nullo Nasone tenetur, 4 scribendis semper dant nova scripta locum. 5 Judicium tamen in tanto miramur hiatu, 6 elegit talem quod sibi materiam. IUL. SCALIGER. E29_09 v.1 Die senex, quem quam scelus est laudare poetam, 2 ut non continuo laus tua eum superet. 3 Nil praestans animi sine te perpendere possum, 4 ipsa omnis qui sis gloria dia animi. IOS. SCALIGER. E29_10 v.1 Nate Deo, nemo sine te pote amare parentem, 2 sic quovis libro laus tua se cumulat.

AD DOM. BAUDIUM. E29_11 v.1 Ah quoties ad te scribens Epigrammata, Baudi, 2 mente volavi animi, corpore dum nequeo ! 3 Ingenio forsan tecum certare valebunt 4 pauci, judicio nemo poeta potest. AD SCOPPIUM. E29_12 v.1 Scoppi candide, delicate Scoppi, 2 Germanam modo te venire terram 3 salvum, laetitia exsilimus omnes 4 quotquot te volumus perire rite. 5 Porro non eris ille nescio-quis 6 trans Alpes, inamabilis, Scioppus. 7 Sed Scoppi repetes vetustioris 8 personam ; cute quamlibet polita 9 omnes, Stoice, te videmus hircum, 10 cui, rosa vicevitis, inter alta 11 vinum cornua Pontifex minatur.

437

IN EUNDEM. E29_13 v.1 Scoppi me vobis maledicere gloria nulla est, 2 dicam ergo modo si quivero, pauca bene : 3 mortales omnes scelerosus rabula transit 4 criminibus, qui, cum cuncta facit, fame obit. KAL. IANI. E29_14 v.1 Parva tibi mitto, ne maxima, Castrice, mittas. 2 Nec tamen hic erres, carmina sola loquor. AD AURIANUM. E29_15 v.1 Si semper legis, Auriane, lecto, 2 quo tecum jacet innocens puella, 3 lectum dicere jure quibis istum. 4 Verum intelligere, Auriane, nil quis. DE ALANO. E29_16 v.1 Concubia dum nocte libris inservit Alanus, 2 optat in elumbi nocte puella crucem. AD OWENUM. E29_17 v.1 Salso saepe sale imbuis legentem, 2 et dicteria multa das jocosa. 3 Sed cum te ad Canonas dein remittis, 4 prorsus grammaticos facis legentes. DE MONACHIS. E29_18 v.1 Peccata qui tot saeculis vorant Mundi, 2 peccata facti sunt vetante natura. DIE NATALI MISSUM. E29_19 v.1 Natus es, Aule, hodie. Cum infante est res mihi nano, 2 tu tamen hunc cano vertice nosse negas. 3 Sis quamcumque senex ; hidie mihi natus, aveto, 4 omnibus unum annus dat puerum esse diem. IN HEBIUM. E29_20 v.1 Incessum ne te Critico sale, quid tremis, Hebi ? 2 In somnis vidi te semel ; haud opus est.

438

IN MONACHOS. E29_21 v.1 Peccata mundi monacha factio glutit, 2 et oris esse eos stupemus immundi ? IN EOSDEM. E29_22 v.1 Fastum quod calcent monachos ne credite castos, 2 hoc alio fastu perficiunt miseri. IN LOIOLAS. E29_23 v.1 Dis trabe dat monachos, postica parte Lojolas, 2 et mirum est illos fervere discidiis !

IN SCOPPUM. E29_24 v.1 Pensum absolvere me leporis hujus 2 jam tempus monet ; et tuum monet te, 3 pensum jam diu oportuit, Scioppe. AD NICIUM. E29_25 v.1 Ornatissimus omnium virorum 2 umquam quos pote quis videre, Nici, es. 3 Quaeris qua ratione ? Nesciendo. IN SANGAM. E29_26 v.1 Aeternas tenebras, et noctem in saecula mille 2 milia cui debet, solvere, Sanga, tibi 3 posteritas nescit, tanto peritura dolore. 4 Vindiciis igitur sit tua jure suis. IN CASTRATOREM. E29_27 v.1 Qui veterum excidit sine jure et principe libros, 2 quod libris fecit debuit ipse pati. IN RADERUM. E29_28 v.1 Radere, non est expiabile hoc factum, 2 exscindis illis quod viris bonis fratres, 3 cultris iis, quibus vorasse te cuncti 4 fratres fatentur antea Priapiscos.

439

IN GALLUM. E29_29 v.1 Omnibus in dictis sonus est tibi Gallicus, Osci, 2 omnibus in factis, ut puto, Gallituris. AD DAN. HEINSIUM. E29_30 v.1 Porro non opus Hercule est vocato : 2 Scoppus, Sanga, Bonarscus, et Baviscus, 3 non cessant furere et latrare porro ? 4 Heinsi, vostra fides ! Repente cessant. AD LECTOREM. E29_31 v.1 Sit jocus aut non sit, jocum ego tamen esse putabo, 2 triginta ut jungas unum epigrammation. DE DEO. E29_32 v.1 Solve preces semper. Si non Deus audiit illas, 2 exaudit quia non audiit, ille preces. CRUDELITAS. E29_33 v.1 Crudelitas quando exstitit clementia ? 2 Cum quis puellae parcit ob lacrimas rudi.

IN MENDACEM. E29_34 v.1 Credere cuncta tibi possum, licet omnia fallas, 2 nam tibi nil penitus credere sustineo. IN POETAM. E29_35 v.1 Seu sis (seu) non sis tamen esse poeta fatere, 2 ne tangat tandem laurea te Bavii. AD LECTOREM. E29_36 v.1 Concisa est brevitas, ais, duobus 2 omnem versiculis movere sensum. 3 Plures scribere nolumus, quia illa 4 insanos facit alta longitudo. PRIAPUS.

440

E29_37 v.1 Lascivi cave mentulam, puella 2 custodis ; solet illa amare fures. EIDEM. E29_38 v.1 Furum maxime, mentulate Mavors, 2 furi parcere ne velis minutae. SCOPPIO. E29_39 v.1 Pendere cui legavit ultima, Scoppe, 2 vespillo nuper occidens voluntate. 3 Agnoscis illic, credo, non tuum patrem. 4 Namque ille, lucricupidus ut fuit miles, 5 natum invidere non potest sepulturae. 6 Proinde matris antea sequestratae 7 crimen professus, Munsteros crepans patres ; 8 nunc quoque paternum fur fateberis crimen. 9 O Ulmitriba, Virgitergivindemie, 10 quo nomine es vocandus in crucem porro ? 11 Quam tibi sepulcrum fecit oppetens ille, 12 quondam parentem quem vocare tendebas ? 13 Corvis sed istud dat negotium mater, 14 stupro potita filio, stupro nato. DE VESPILLONE. E29_40 v.1 Virgula Vespillo est, Heinsi, tibi factus : at illam 2 divinam nolo dicere quae Stygia est. DE SCOPPO EXHEREDE. E29_41 v.1 Praeteriit natum Scoppus pater instituendo, 2 illum cum fecit non fuit ipse suus. SANGAE. E29_42 v.1 Sangae dicimus has, Scioppe, laudes, 2 nil tecum mihi carmine hoc futurum est, 3 interpres nisi tu velis Ferino 4 enarrare satis gravem leporem. 5 Sanga est bestia magna bestiarum, 6 Sanga est prostibulum, ruina morum, 7 dirorum pater impudens librorum, 8 saevorum socer et gener luporum, 9 persona et clypeus sui Bonarsci. 10 Sed quem perforet ipse, cum lubebit. 11 Sanga est sanguine, lactis instar, altus, 12 Sanga est stercore, ceu cibo, educatus. 13 Sanga est et scelus, et nefas bonorum.

441

14 Sanga est zoilus omnium eruditum. 15 Sanga est Daemonis arrogans cloaca. 16 Sanga est tres Furiae, Chimaera duplex, 17 Sanga est noctis Amasium profundae, 18 Sanga est vulturis esca viva diri. 19 Sanga est delicium sacrum Lavernae. 20 Sanga est mancipium sacrum latrinae. 21 Sanga est peniculus sacer Patroclo. 22 Sanga est omnia foeda, nil pudicum. 23 Sanga est tristitia omnium bonorum. 24 Sanga est laetitia omnium malorum. 25 Sanga est nil nisi pestilens Erinys. 26 Sanga est rerum odium, hostis Universi. 27 Turpis, pestifer, impius, supinus, 28 foedus, stercoreus, lapis, cinaedus, 29 impurus, sycophanta, et hillicida. 30 Istos si titulos suos Ferinus 31 non intelligit, explica, Scioppe. IN STOICOS. E29_43 v.1 Caelo si cecidistis, o Catones, 2 cur adscendere denuo nequitis ? AD RIDICULUM. E29_44 v.1 Ridentem video te, seu mala, seu bona sors sit, 2 istud deplores quod mala laeta tibi est. DE POETIS. E29_45 v.1 Scribendi studium non extorquebis habenti, 2 diffingas illum, Castiliane, licet. 3 Haeret in ipsa anima cacoethes scilicet istud, 4 atque immortalem vel probat unum animam. DE SE. E29_46 v.1 Victor nobilium nepos avorum, 2 non de plebe venit dolare versum. 3 Illi cedere nobiles parentes 4 optent ingenio, potente honorum. 5 Non in carmine sistit ille gressum, 6 verum adspirat honoribus parentum. 7 Illum posteritas suo notatum 8 nescit nomine, tum sciet profecto 9 dignus nomine quando erit parentum. 10 Nec se agnoverit ille, si poetae 11 sistendum putet ambitum corona. 12 Auro laurea nostra destruenda est.

442

IN GELLIAM. E29_47 v.1 Ploras, Gellia, sed tremis, quid illas 2 causetur lacrimas scio ipse paene. DE JACOBO REGE ANGLIAE. E29_48 v.1 Quantus erat bello Gallorum gloria Quartus 2 Henricus, ferro quem patricida necat. 3 Tantus pacificis Jacobus honoribus ardet 4 Sextus, eum molli fata quiete manent. DE HENRICO IV E29_49 v.1 Regum istic Regem, sepelit, cum Rege sepulta 2 Gallia, Daulphini ni excitet hunc anima. AD MARTIALEM. E29_50 v.1 Tecum sit mihi saepe, Martialis, 2 isto in pulvere, flagito, duellum. 3 Nil harpasta moror Biloviana. 4 Quamvis sim numero prior, lepore 5 non opto tibi, Martialis, esse. 6 Te qui proximus ambit, ille primus. 7 Qui componere se tibi laborat, 8 is vel propterea est mihi secundus. DE VERSIBUS. E29_51 v.1 Sic dii me superi bene adjuvassint, 2 quinquagesimus est, et iste primus, 3 quem concinno hodie atque heri Leporem. 4 Versus quod numerem ? Requiris hospes ? 5 Non ultra decimum puto, expatravi. IN FLORAM. E29_52 v.1 Prostituis florem, et vis porro Flora vocari, 2 es deflorato lurida lora mero. IN AMABILIUM LIBROS C. BARTHEI. E29_53 v.1 Amabilis puellus 2 amabili puellas 3 amicat hic amore, 4 amabiles amari. 5 Amabiles lepores, 6 amare qui potestis 7 amabiles vocabo,

443

8 amabilis poeta. IN AMANTIS TUMULUM. E29_54 v.1 Fidus amans jacet hic. Oculis occisus amatae 2 virginis, hinc fatum nunc perit ille suum. PRIAPUS. E29_55 v.1 Lente dicere multa machinamur, 2 sed non sic facimus, cave, puella. IDEM. E29_56 v.1 Custos maximus uberantis horti, 2 jam tentigine rumpitur minuta. 3 Hortum sed solet hic rigare totum. 4 Multum afferre opus est puella si quae 5 hinc subducere quippiam laborat. IDEM. E29_57 v.1 Non est dicere me pudica nudum, 2 istos tu tege coleos patentes, 3 argute bene mox sophisticabor. 4 Nunc tento tibi dico de ligone, 5 ni mavis subigi, ilico recede.

IN OPUNTIUM. E29_58 v.1 Arboreus pater est genitrix tibi Libria, Opunti, 2 quid mirum si sis tu quoque Corticeus ? AD PRISCAM. E29_59 v.1 Te vacuam dicis spatiari, Prisca, sub umbra, 2 nimirum ad matrem plena redire cupis. DE OWENO. E29_60 v.1 Inscribit vafer Audenus libellos 2 lectori, sibi virginem, vel illi 3 sese dedicat. Hanc dicet legenti, 4 ut multos liber impetret patronos. AD MARIAM NEVILLE.

444

E29_61 v.1 Illustrissima virginum Nevilla, 2 quotquot sunt, Maria, Britannicarum. 3 Vates ne male peccet usquam Owenus, 4 sacratum tibi suscipe, et tuere, 5 personam Vigil ambit hic Oweni. DE OWENO. E29_62 v.1 Omnia si laudem stultum, tua credis, Owene, 2 ut sapiens dicar, quanta probare sinis ? IN EUNDEM. E29_63 v.1 Virtutem scio Palladis disertae, 2 Junonis quoque suspicor. Sed illa 3 quam dicis Veneri est, Owene, qualis ? IN EUNDEM. E29_64 v.1 Virtutem et Venerem obvias fuisse 2 Alcidae, Prodicusque Siliusque 3 narrant, atque apis Attica ; o Supine, 4 confundis duo numina, inscientem 5 quo se conferat, Herculem trucidas. IN EUNDEM. E29_65 v.1 Virtutem a forma prorsus disjungis Owene, 2 cum dicis : "Virtus aut tua forma capit". 3 Si laudare cupis, rigidum te dico poetam, 4 si culpare, istic, Oene nimis calidum. IN EUNDEM. E29_66 v.1 Ex vatum ingeniis multorum gloria pendet : 2 sed non multarum, sit nisi virgo Lupa. AD LECTOREM. E29_67 v.1 Stricte singula, dicis, exigendo, 2 nec tu cuncta sapis, nec ipse risum 3 omni carmine Martialis offert. 4 Rideri volo, lector, iste Owenum, 5 et si quis bonus est poeta, adulor. IN SATIRICON EUPHORMIONIS. E29_68 v.1 Euphormionis dicta multa sunt salsa,

445

2 stilusque doctus, carmen oppido cultum, 3 inventionis ipsa forma flaccescit. 4 Sed genium habere fama dat novo scripto. 5 Orientur alii porro, si fides vati, 6 majore cura qui Petronium stipent. 7 Audaciae sed gloriam iste servabit. IN CINNAM. E29_69 v.1 Parva rogabo, inquis : da quae vis. At dare, Cinna, 2 magna volo ; nil scis ferre pusillanime. IN COTTAM. E29_70 v.1 Cotta, canis clare ; sed molliter, hoc quoque Cottae est, 2 sed longum ; hoc nimium, frigide Cotta, tuum est. IN EUNDEM. E29_71 v.1 "Impinxit" dicit cum "impegit", Cotta, deceret, 2 imminxit famae dum cadit ille suae. IN ORBILIUM. E29_72 v.1 Saepe super nasum cecidit Caper Orbilianus 2 numquam adeo ut sese surgere crediderit. BAVIO. E29_73 v.1 Bavi impudice, condere impias vates, 2 ecquem tenebis finem, et ille te quando ? 3 Tot puto nec Afra pulveris globos vento 4 deserta cumulare, atque marmora fluctus. 5 Saevire tandem desine in tuos clunes, 6 tot tibi cacare milia oppido insanum est, 7 aut insalubre, nisi velim loqui tecum. DE GLYCERIO. E29_74 v.1 Cum poscere te blanda puella quid parabit 2 quamlibet neges, ferre tamen negata cernes. IN LINAM. E29_75 v.1 Nulli te Lina subjicis. Profecto 2 non mirum est, Lina, si nequis tenere. DE POSTERITATE.

446

E29_76 v.1 Uno nomine Posteritas dicenda beata ; est, 2 stultitiae nostrae nil valet adjicere. AD PAULUM. E29_77 v.1 In numero omnifero stolidum te, Paule, negasti, 2 solus eris non vis esse quod in numero. DE LECANIA. E29_78 v.1 Custodes posuit ducto Lecania nupto, 2 illum plus oculo diligit illa suo. AD IOAN. WOWERIUM. E29_79 v.1 Quem puerum Famae spondebant scripta Petroni, 2 an juvenem laudi, Wowre, negare potes ? 3 Spernere blanda nimis decet otia ; tu tibi vives 4 cum scribes Fama plurima digna tua. AD CASCAM. E29_80 v.1 Non dico tibi, Casca, de papillis 2 quae turgent tibi, et eminere tendunt 3 toto pectore, cum furis loquendo. 4 Sed dico tibi, Casca, de capillis 5 quos non, arbitror, optime adsuisti, 6 hi te, Casca, brevi tacere cogent. DE IUSTO LIPSIO. E29_81 v.1 Quicquid in antiquis Doctrina recondita libris 2 invidit vulgi turpibus auriculis. 3 Interiit tecum, LipsI doctissime : Fama 4 sed tua defuncti funera restituit. DE VITA. E29_82 v.1 Vita quid est ? Dolor, et labor, et vesana cupido, 2 hanc cito posse aliquem linquere, vita bona est. DE IUL. SCAL. E29_83 v.1 Scazonta dium Caesaris lege Scalae 2 quisquis recentes invides pari vates 3 genio vetustis. Scaliger docet Caesar 4 scazonte dio ingenia nostra priscorum 5 concedere nihil ; cura sit pari saltim

447

6 adhibita nervo ; judicare sic possum 7 ingenia saeclis saepe nostra sunt priscis 8 aequanda prorsus, quae Minerva respexit, 9 jugulare versus cura quod timet nostra, 10 hoc cedit aevo Antiquitatis excultae. IN MEDICOS. E29_84 v.1 Prima mali nisi vis tollat vesana, medentes, 2 ex his nascetur maxima pestilitas. IN EOSDEM. E29_85 v.1 Multos ante diem fatis excedere certum est, 2 fatiferos dum non rite cavent medicos. AD SABINAM. E29_86 v.1 Turrita tibi fronte prominenti 2 quam dixit lepide, Sabina, Cascus, 3 illam solvere posse se Priapi 4 ballista obsidionem inauspicatam. IN RATULLUM. E29_87 v.1 Dicere te verbis antiquis, sensa recentis 2 ingenii, an monstro, pulle Ratulle, caret ? 3 Inter busta domum condas tibi ; nam omine laevo 4 bubonis mecum vis ratione loqui. DE EPIGRAMMATE. E29_88 v.1 Istud scribitur, Hercule, ad lucernam. 2 An plus ergo olei sapit sequente ? IN SOPHISTAM. E29_89 v.1 Altercaris, inepte, cum puella, 2 quae non vult sua furta se doceri. 3 Haec lorum te in aqua putat, Sophista. AD LECTOREM. E29_90 v.1 Cur parcam tibi, forsitan requiris ? 2 Lecturum puto multa negligendo. DE SE.

448

E29_91 v.1 Flava crispitie Vigil decorus, 2 vestem purpuream vibrat lacerto, 3 Ad signum Bilus hoc tremit, poetae 4 possunt morticini decem perire, 5 quales sunt Bilus et Bili caterva, 6 quorum tres faciunt Bilum Bili unum. IN EBRIOSUM. E29_92 v.1 Mane doles, optas sero quod vespere factum, 2 nec sanus satis es nec bene, Lusce, furis. IN BAVIUM. E29_93 v.1 Sutorem Bavius facit poetam, 2 hic sumat pede lauream, decebit. IN SAXONEM. E29_94 v.1 Saxona te dicis ; connictum in voce putabam, 2 nam saxum praestes Saxone tu melius. IN ANGLUM. E29_95 v.1 Angle, nisi hospitio fruitur tam divite Teuto, 2 injurium hunc putabis, ille te doctum. IN AVARUM. E29_96 v.1 Parcis divitiis, tibi nocendo, 2 quid sit dignius, arbitror, docebis, 3 postpones ubi te rudi metallo. IN PONTIAM. E29_97 v.1 Incumbunt tibi tot viri, nec ullus 2 de tot, Pontia, comprimit : virago es. AD LECTOREM. E29_98 v.1 Praepropero salve propere citus alite, lector, 2 jam clausi librum, tu tamen, ecce ! Legis.

449

TARRAEI HEBI EPIGRAMMATUM LIBER XXX.

AD LECTOREM. E30_01 v.1 Hoc juvat, hoc magnum est, toto me sole legentem, 2 solum me libris pascere posse meis. 3 Hoc, nisi tu expertus, noli decidere, lector, 4 divitiis jacto ditius esse Midae. IN SCOPPUM. E30_02 v.1 Prorsum ignoscimus hunc tibi, Scioppe 2 morbum ; quo maledicis, et minaris 3 longis omnia cornibus pericla, 4 quamvis stramineo furore caecus, 5 incepisti etenim a tuo pudore. DE VOLUPTATE. E30_03 v.1 Stertentes necat inciens voluptas, 2 letalis cui somnus est, quid est mors ? IN PONTICUM. E30_04 v.1 Nil incendia praeter, atque pugnas, 2 regnorum excidia, urbium ruinas, 3 undantes fluvios, cruoris imbres, 4 casus siderum, et ignium volatus, 5 et stridentia nubium duella, 6 et quicquid furit impiis periclis, 7 narras, Pontice : quid piacla tanta 8 portendant, ego, Pontice, explicabo. 9 Latrantem tibi Panticem minantur. AD CASTRICUM. E30_05 v.1 Parva tibi nostri munuscula mittimus horti. 2 Scis quam magna putem ? Praemia tanta nega. DE VITA. E30_06 v.1 Bellissime omnium ille dixit in vitam

450

2 eam fritillo tesserisque qui aequavit. 3 Mulier fritillum est, tesseras viri praestant, 4 horum profecto vita vortitur causa. 5 Et ut fritilla plera non habent fundum, 6 ita nulla mulier fundum habere confessa est. 7 Ut tesserae persaepe, dum cadunt, rumpunt, 8 vel prorsus amittuntur, hoc modo prorsus 9 etiam viriles saepe tesserae peccant. DE ORBILIO. E30_07 v.1 Horresco referens tuum magistri 2 tantum prodigium, Orbili, cacasti 3 in nasum nate propria magister. PRIAPUS. E30_08 v.1 Nescis me, puto, casta tu, Priapum, 2 seu scis, seu simulas, utrimque sentis. IDEM. E30_09 v.1 Quaedam me esse deum negat puella. 2 Cum sit sidere sub meo creata. EPITAPHIUM DEMOSTHENIS. E30_10 v.1 Qui fuerat calamus vecordi poena tyranno, 2 hic idem ultricem te, mera suada, necat. 3 Hoste juvat caeso sua transdare viscera ferrum, 4 nullius aequarunt sceptra meum calamum. AD URINTIUM. E30_11 v.1 Vrinti candide, pol puto esse dudum 2 factum nil tibi quod mei tributum est. 3 Istuc te rogo, si dein libellos 4 condendos Epigrammatum putabis. 5 Ne totis Elegos canas libellis ; 6 angustae putet hoc jocositatis 7 si quis cetera nil sapit supinum, 8 in chorda tamen unica senescit, 9 hoc vestris ego dictito libellis 10 Vrinti candide, tu deinde nostris 11 si quid non placet, explica ; placebunt 12 emendare ubi siveris libellos. IN SCOPPUM. E30_12 v.1 Cui scobs sanguinis est vicem, Scioppe,

451

2 cui pro salsa anima est nate e Catonis 3 immanis crepitus. Cui cerebrum 4 stercus vulturis arbitramur esse, 5 fungum in pectore cui vicem esse cordis, 6 dic qua sis ratione rex furentum ? AD LECTOREM. E30_13 v.1 Displiceant tibi ne forsan mea carmina, lector, 2 auctori noris displicuisse suo. IN STOICOS. E30_14 v.1 Cuncta docent flammis et pugnant interituras, 2 ut inde Stoi paene delirent senes. 3 O superi, quibus est caeli data cura, cavete 4 incendiarios, meros ignes spuunt. IN QUEMDAM. E30_15 v.1 Pars rasa est, pars compta tuae, pars eruta, barbae, 2 tot vestes, vestes quod tibi sunt, cupiam. AD SABINUM. E30_16 v.1 Ridentem quoties vides Ripinam, 2 Phoenicem puto mortuum, Sabine.

DE PUELLIS. E30_17 v.1 Agnoscunt quaedam tactas sese esse puellae 2 victoris VigilI carminibus lepidis. 3 Ipse tamen nescit ; quod si quae credere non vult, 4 ecce manus decies abluit ille suas. AD SABELLAM. E30_18 v.1 Non vis credere te mihi, Sabella, 2 ut credas, mihi credo pejerandum. IN SANGAM. E30_19 v.1 Pistrinum, Fere, nominari et esse 2 concedis socium tuum catervam. 3 O Collegia quanta asellitatum ! AD EUNDEM.

452

E30_20 v.1 Sane sunt asini, Ferine, quod tu 2 concedis, socii : molam sed illos 3 non est vertere, ni simul vigentes 4 evertant populosve principesve. IN CLARUM. E30_21 v.1 Frons ubi, Clare, tua est cui tanta mole laboras ? 2 Imo ubi tu, Clare es ? Neutrum ego conspicio. AD LECTOREM. E30_22 v.1 Procul a libellis carmen aridum scribo, 2 cum succiplena redierit domum Musa, 3 tibi indicabo, tamdiu vaces, lector. 4 Negas ? Jocaris. Imo per jocum fallis. DE CURTIO. E30_23 v.1 Magnanimi manes juvenis, queis Patria nata est, 2 ne sursum ingentes oculos attollite ; Caelum est 3 Inferni via rupta lacus. Prior Hercule magno, 4 trans Erebum superos Romae petit igneus Hector. 5 Patria, diique valete, salus mors nostra deorum est, 6 nemo umquam Stygias tetigit pretiosior umbras, 7 Roma ruens stetit, et cecidit vice, Curtius, orbis.

DE EODEM. E30_24 v.1 Implevit fatum Romae, Stygiamque paludem, 2 hic regnum vere condidit Italiae. DE LUCA FRUTERIO. E30_25 v.1 Primus Belgarum juvenum vexilla FruterI 2 erexit, libris unde medela, lepor. 3 Ingenio certe primum studioque fuisse 4 naufragii magni parva tabella probat. 5 Hanc quoque livoris lacerandam saepius astu, 6 eripuit Dusae conscia nobilitas. 7 Macte animi, divine puer, tibi carmine nostro 8 immortale volat Fama parare decus. DE GULIELMO CANTERO. E30_26 v.1 Te quoque Graiorum felix medicina poetis, 2 ante diem propera forfice Parca metit.

453

3 Vive tamen meritis ; si non est corpore toto, 4 grandaevus magno pectore Nestor eris. DE IANO DUSA FIL. E30_27 v.1 Dusa decus juvenum, Veneris formosus ocellus, 2 Aglaiae pullus, delicium Euphrosynae. 3 Cur perit ante diem ? Patrem superare volebat, 4 virtute invictum quem statuere dii. DE IANO GULIELMIO. E30_28 v.1 Germani flos ingenii, rectissimus alta 2 indole judicio plus, Gulielme, sene, 3 ecquid habes fati quod ponas munia contra ? 4 Explesti centum aeate senes juvenis. PETRUS COLVIUS. E30_29 v.1 Gemmantem dictis asinum deduxit ad aurum 2 denuo eum unde aevi exstruserat invidia. 3 Invidiam magni dum non fert Colvius ausi 4 Madaurae periit, non sua, fata Sophi. AD C. VIGILEM. E30_30 v.1 Francia quo pridem laeta hospite gaudia duxit, 2 Germana te exsul macto salute Vigil. 3 Exsulium miraris ? At hoc in flore juventae 4 desidia victum, suspicor esse domi. IN LIPEN. E30_31 v.1 Non mirum tibi, Lips, dolere dentes, 2 cui sit lingua novacula expolita. IN GRAMMATICOS. E30_32 v.1 Lector, non tibi tam volo probari, 2 quantum Grammaticis volo improbari. 3 Fallax regula ducta de magistris 4 mendico stuprat ambitu potentum 5 Heroum ingenia, et sales retundit. 6 Quisquis volt homini placere ; summa 7 optet Grammatico ante displicere. 8 Quicquid vita habet utile et salubre 9 vero Grammatico cicuta vera est. IN ANTIPODAS.

454

E30_33 v.1 Qui Solem anticipant somno, noctem ebrietate, 2 hos ego legitimos exsecror Antipodas. DE PROGNOSTICANTIBUS. E30_34 v.1 Pendentes fatis, mendicantesque alienis, 2 ignorant propriae qui male sortis iter. 3 Infelicem hominum turbam, sine mente domoque 4 errantem ignotis undique numinibus. 5 Consulere insipidum est ; istac quod discere norma 6 o adulescentum, credula turba, potes. 7 Prospera si dicunt falluntque ; miserrimus illo es 8 frustra exspectando quod cadis ante diem. 9 Aspera si dicunt falluntque, miserrimus illo es, 10 citra rem quod atrox te timor excruciat. 11 Vera ubi praedicent atque aspera, jam miser illo es 12 quod vati vim animo gnarure praecipias. 13 Vera ubi praedicent et prospera, depascendum est 14 spe fati quam dat regula, laetitiam. 15 Dumque bona exspectas subrepent aspera longo 16 tempore, quod spem inter remque, locant superi. IN THEOLOGOS. E30_35 v.1 Quos docuisse decebat, eos seducitis, in vos, 2 estis, theologi, nempe mathaeologi. IN SAECULUM. E30_36 v.1 Fuere quondam saecla, queis fuit Virtus, 2 Achillis hodie nil valet, vafri cuncta 3 Ulyssei persona ; quisquis Heroum 4 gestare clypeos, armaque acria affectat 5 vulpina ducat pectora ; et leoninos 6 vultus supina simiae exterat larva. 7 Non praemia hodie, quippe praemium, Virtus 8 sibipte sola est, sed calumniae adfectat 9 fugam potentis. Quisquis inter agnatas 10 acies stetit, timere militem arcana 11 odia suorum est, nil opus feros hostes. 12 Praevaricatur saeculo, sapit quisquis. 13 Furit omnis ordo, ne poeticum dicas, 14 in privilegia orbis ingruit Vatum. 15 Et nos miselli, quid sit utile et sanctum, 16 libris sepulti disputamus in magnis ? 17 Sanctum profanum est, utile utile est ventri, 18 avarum honestum, sanguinis sitis virtus, 19 crudelitas est innocentia, stuprum 20 est castitatis norma ; ceteris parco. 21 Quia absque culpa, nec queunt recenseri. 22 Quacumque fulgur luminis oculi mittunt, 23 videre neminem est amare virtutem.

455

24 Sta Vigil, et acre fulmen igneae mentis 25 oppone saeclo, sola si domi virtus 26 tecum latebit, non tamen perit tota. 27 Communis error maximum decus spondet, 28 si contra eundum solus ipse censebis. 29 Caeci in tenebris mille luridis palent, 30 sophiae lucerna tramitem tibi ostendit. 31 Audere contra saeculi fugam immotum 32 statum tenere laudum adorea est princeps. AD LECANIAM. E30_37 v.1 Cum sene quae puero nupta es, Lecania, quam te 2 malle puto ambobus quod viret in medio. 3 Sed juvenis nervi non est honor, optima, valde 4 vulgaris, raro hunc dant juveni superi. 5 Ergo illo periisse tuos, Lecania, lectos 6 crede, quod hic rebus nomina sunt propria. DE POETIS. E30_38 v.1 Ulcisci si quis volt saecula, sic opus ille 2 scribat, uti vivunt saecula, non aliter. 3 Obscaenos si quis rabido notat ore notantes, 4 eradicatis huic opus est vitiis. IN ASTROLOGOS. E30_39 v.1 Longis astra logis, et fati conscia signa 2 sollicitans, in te, perfide, quando redis ? 3 Te disce ex astris ; si te scis, cetera mundi 4 dedisce, in te uno jam periisse tuum est. AD BALTH. HIRSBERGERUM. E30_40 v.1 Felix, Balthasar, omnibus diebus 2 queis vixit Vigil innocenter albo 3 tecum pectore, Leucori in diserta. 4 Post grande spatium suum salutat 5 Unum temporis impotem sodalem. 6 O lux candida singula atque cuncta 7 tecum quae mihi, Balthasar, jocanti 8 olim praeteriit : quid actites tu 9 ignorabile prorsus est sodali, 10 ipsus quid faciatve desinatve, 11 ipso notius est tibi poeta. 12 Nam de pectore quod suo, nec ipse 13 semper scit quid agat, tuo lepori 14 servit quottidie, et tuam figuram 15 expressam gerit intimis medullis. 16 O suavissime Balthasar meorum, 17 quam tecum juvet esse, si voluntas

456

18 fatorum foret ; ElysI in viretis 19 istud temporis actitasse credo, 20 defluxit mihi quod tibique quondam 21 junctis unanimi lepore vitae. 22 Nunc felix mihi vita nunc beata 23 censetur, super invidos furores, 24 cum pars optima vix acutioris 25 regressum subeat secuta mentis. 26 O suavissime Balthasar, meorum, 27 tune umquam nitidi tui sodalis 28 gratos versiculos manu tenebis ? 29 Atque ad basia protinus movebis ? 30 Et soles niveos, recogitabis 31 luces purpureas, dies beatos, 32 felices simul et simul beatos, 33 queis nos junxit amore prisca virtus ? 34 O Solem niveum ! O diem beatum ! 35 O lucem super invidos honoram, 36 istos versiculos tui sodalis 37 qua post tempora tanta conspicatus 38 et laetaberis, et salute multa 39 victorem dabis esse muneratum ! 40 Istam vivere me juvabit in spem. 41 Istac spe sine mortuus putabor. IN PLUTARCHUM. E30_41 v.1 Fortuna et virtus quo certavere theatro, 2 exhibet hoc magni pagina culta Sophi.

AD GEORG. REMUM. E30_42 v.1 Carina quo volare per fretum Remo 2 Apollinis probatur, inclitum nomen, 3 sacer Georgi, avere te jubet Victor. 4 Suumque numen, et suae Deum famae. 5 Mihi juventa, flore picta lucenti, 6 virum per ora ducit igneum lumen 7 uti jocosa per joca, et leves risus, 8 salemque candidum, integrosque per lusus 9 perire dictitetur arrogans secta 10 tenebrionum, in alta qui virum saecla 11 et eruditione principum technas 12 sacrosque muginantur impetus caeci. 13 Sed ista nostra dicta, quamlibet denso 14 lepore culta, aculeisque conferta, 15 juvenculi videntur esse ludentis, 16 viri attrahenda pompa magna florentis 17 nitore cujus, atque mole conspecta, 18 retusa cesset impiae luis pestis : 19 modo aetheris per alta quae volans septa 20 adurit astra flammei veneni vi.

457

21 Libensque tollat omne, quod Deum est germen, 22 suique monstrat aetheris facem Mundo, 23 librosque condit, undi res Vetustatis, 24 adesa prorsus impetu trucis saecli, 25 suos potita rursus Entheos cursus 26 resumat arma Barbaros duces contra. 27 Ades beate Reme, te ducem contra 28 duces sequemur efferos trucis sectae. 29 Tibi gerenda sunt superba vexilla, 30 quibus vetusta surgat aevitas caelo 31 recentioris impudica vis nasi 32 domi latere, non in alma prodire 33 Apollinis velit queatque fulgetra. 34 Carina nunc in aequor exeat famae 35 vetustioris elegantiae ; vela 36 Casaubono regente, regna defuncti 37 cui dedere Litteraria Scalae 38 boni catique, nec viri minus docti 39 Gruyteri tenere nobilis proram 40 lepor canetur : alter hujus Europae 41 ocellus, ille, Ritterhusius puppim. 42 Georgio regente Remio remos. 43 Beate amice, te beatus auctore, 44 amiciore quem foves, scio, affectu, 45 Vigil triumpho, Barbari cadunt mores. IN PLUTARCHUM. E30_43 v.1 Virtutis facies non est imitabilis ulla, 2 exemplo nisi quae ponitur orta bono. 3 Scilicet ipsa omnis non est inventio vitae, 4 est imitari illam saepe laboris opus. 5 Ergo velut speculo vivae depicta figurae 6 effigies, speculum si valet, illa valet. 7 Unde sui vultus descriptum discere quisque 8 autographum, dum se non videt, auctor habet. 9 Emendare malum, sed confirmare decorum, 10 oppositis radiis levis imago docet. 11 Prorsus ea ratione diserta scrinia Pluti 12 inspicimus, quibus est mens operata Deo. 13 Hic generosarum florent incendia mentium, 14 virtutisque sacris ignibus ardet honos. 15 Effigie si quis taetra spurcabilis errat, 16 ad speculum emendet, quaeplacuisse negat. 17 Effigie si quis pulchra spectabilis ardet, 18 exemplo firmet Regia dona Ducum. 19 Adde quod armatae comes est pacata Minerva, 20 et calamum mutat casside, et arma libris. 21 Bellica nam virtus sapienti examine pendet, 22 factaque castigat Martia, sancta Venus. IN EUPHORMIONEM. E30_44 v.1 Terrarum scelus esse se libello

458

2 ultum Euphormio jactat ; idque acerbe. 3 Terrarum scelus ultus est acerbe, 4 ultum qui dedit ignibus libellum. AD NEAERAM C. BARTHII. E30_45 v.1 Neaera flos tenerrime omnium, et rosa 2 Hyblaeo in aequore omnium 3 lepore prima, cujus aureis Charis 4 secunda Gratiis favet, 5 Venus venusta cujus osculo insidet, 6 cachinnulis lubentia. 7 Vigil Poeta, Barthii juvenculi 8 amicus omnium optimus, 9 caduca fata dum moratus est humo 10 juvenculus tenerrimus, 11 Neaera te salutat, atque lacrimis 12 dare imperat modum gravem. 13 An ille qui petivit ElysI choros, 14 potente mente numinis, 15 reverti ad ista sacra vostra, flebili 16 adactus impetu, velit ? 17 Nec ille nempe, nec reverti eum placet 18 iis, amare qui canunt. 19 Enim ille diis probatus, et diis semel 20 seceptus in sacrum ordinem, 21 caduca cuncta nullius cici aestimat, 22 vacatve gaudiis suis. 23 Tamen, Neaera, quin leporis improbi 24 memor siet, nihil nego. 25 Amabat ille te, tuisque gratiis 26 erat vel unus aptior. 27 Sed ille me, suprema per, sua manu 28 notata dicta, in omnibus 29 suum tenere jussit ut meum locum, 30 Neaera, te Vigil peto, 31 meamque vindicare jure ventito, 32 volens veni in meam manum. 33 Procus nec ipse Barthio meo minus 34 habebor esse nobilis. 35 Anacreonte quamlibet procul lepor 36 meus recedat illius. 37 Vigil poeta, perduellis omnibus 38 malis, bonisque deditus, 39 Neaera te ambit, omnibus prior procis 40 Lepore, Gratia, Manu, 41 eum si amare nomine abnuis suo 42 amare Barthii voles. 43 Et ipse nomen ejus, ut suum sibi 44 adoptat, optimo modo. 45 Ita abnuens quoque illum amabis, et proci 46 volens migrabis in manum. RECTE VIVENDUM.

459

E30_46 v.1 Indicta nobis maxima est necessitas 2 bene faciendi, judicis qui maximi 3 et omnia intuentis ante lumina 4 versamur omnes. Cogitemus hoc modo. DE CURIS. E30_47 v.1 Curas inanes, perperamque mordaces, 2 evisceremus exigendo per vitam. 3 Nam vita si quid sit, sciemus, extemplo 4 ratione vitae, quid siet refutandum 5 ut et ferendum, consequemur argute. 6 Est umbra vita, sonus, imago, pulvisclus, 7 fumus, cinisque, transitusque, ventusque, 8 fluctus, procella, radius, ardor, aut frigus. 9 Curulis aetas transit unico in puncto, 10 quamque illa fuerit longa, cum fuit, nescit 11 cui fuit. Opaca fuscat ut diem nubes 12 illuminatque denuo nitor Solis : 13 sic fuga supinae sortis omnia obducit 14 nebulis, dieque comit integra rursus. 15 Nemo beatus tam fuit, colens vitam, 16 quin miser ab aliqua parte fuerit erroris. 17 Namque error ipsa est vita ; longior, quo ipsa 18 se longiore extendit ambitu retro. 19 Vitae quod instat timor id omne funestat, 20 quod praeterivit hoc habetur insigne. 21 O cura cujus gratia necas monstri 22 tuum colentem ! Vita maximi demum 23 pretii putanda est nullius putans sese. IN CLARUM. E30_48 v.1 De te plurima qui locutus essem, 2 hoc poenae mihi, Clare, dictitavi, 3 ad te plura uti cogerer referre. 4 Salve Clare, Tenebrio impudice, 5 Lurconum pater, Alpha combibonum, 6 LucilI Subulo, Premique-pullus, 7 ingens criminibus sacris theatrum, 8 doctorum opprobrium salax virorum, 9 postica nate nate de Lavernae, 10 impurissime scurra, faex latronum, 11 foetens Bambalio, putris Cyniscus, 12 turpis bellua, nominisque versor, 13 morum prostibulum, ruina juris, 14 nil non, Clare, mali, nihilque recti. 15 Obscure, horride, taeter, inquinate, 16 istic de titulis tuis minores 17 narravi tibi ; postmodo reponam 18 majores quoque, nunc boni aestimato 19 quos valde properans tibi enotavi. 20 Unum sed nequeo inde praeterire,

460

21 indoctissime grammatum magister. IN GRAMMATICOS. E30_49 v.1 Unum adeo nomen novi, quod nesciat inter 2 innumera includi Grammaticum canone. 3 Quaeris id ? Est "sapiens". Qui declinaverit istud, 4 audiet hoc ipso nomine Grammaticus. IULIO SCALIGERO. E30_50 v.1 Omnia cum dixi, nondum te, Scaliger, apta 2 dixi. In te dicto dicere cuncta queo. IOSEPHO SCALIGERO. E30_51 v.1 Invictus Pater est. Sed tu vicisse parentem 2 diceris, haec solo laurea digna Deo est. IN FORTUNAM. E30_52 v.1 Adflicta curis mens mea haud vulgaribus 2 unum istud extra vulgi habet fortunia, 3 quod rebus in furentibus jocis queat 4 vacare secum. Donec in caelo nitens 5 Phoebi corona volvet immensum diem, 6 humana donec natio terram incolet, 7 commune nobis gaudium felicitas 8 mundi datura est. Priva si fata absono 9 quatient tumultu ; publicabimus mala 10 privata, publico ut fruamur gaudio. 11 Necessitas deesse multa si jubet, 12 mihi me deesse nulla coget Hercule. 13 Intra me habebo gaudii causam mei, 14 qui mihi meorum exscindet arbitrium malum, 15 me perimet ipsum. Casus et Sors aspera 16 eos fatigent literas qui nesciunt. 17 Hoc educatus ipse succrevi modo, 18 vulgare ne quid sentiam, spirem aut loquar, 19 fortuna me nec dejicit, nec elevat, 20 statu potente semper insistam mihi. 21 Ridente fato, turbidi procul metus, 22 plorante eodem, somnium spei procul 23 nidificat a me. Mente constans nobili 24 in astra tendo verticem, et juxta Dei 25 participo Numen. Quisquis erigit caput 26 arbitrio Fortunae ; eum illa deprimat, 27 premente qui submittit aspera latus 28 is elevetur, poena sic poenam premat. 29 Si gaudio moderabere, inclitus statu 30 semper manebis prospero : aura quem levat, 31 hunc aura rursum dejicit : sortis faber

461

32 sibi quisque privae est. Dura dedignor pati ; 33 ut fero futura sortis est facies meae, 34 spernam dolere ; vulgus extra litteras 35 quatiat querelis mollitudinem suam. 36 Constantiae sum mysta, nil mecum tibi est 37 ventosa domina semper instabilis rotae. 38 Dei sacerdos, Numinis plenus mei, 39 jejuna calco flamina invidiae aridae. 40 Mihi me probare, conscientiam meam 41 servare castam, nil mihi remittere, 42 cuncta imputare, vota cuncta sunt mihi. 43 Dis esse nolo ; pauper haud umquam fui 44 nec sum futurus. Quippe naturae mihi 45 satis est quod est satis, adfluant hostes mei 46 opibus nefandis ; fomite omnis impii 47 ausi. Deorum amicus appeto Deos. DE TARENTIO. E30_53 v.1 Servit per totum facunde, Tarentius annum 2 vix uno juris qui sui, Owene, die est. AD SE. E30_54 v.1 Victor facete, cum recesseris solo, 2 tuumque nomen marmor ossibus supra 3 volitabit albis, cinere cum Vigil levi 4 gravitatis istuc os decorum carmine 5 mutabis, et sepulcra vix noscet tua 6 quae modo vigentis, Fama, adorat indolem 7 aliquidne censes te recepturum lucri 8 ab hoc labore quem jocando concoquis ? 9 Cum fata lumen clauserint semel tibi, 10 super ossa nomen innatabit frivolum ? 11 Harmonia corpus cum resolverit sua 12 vegetaeque mentis adierit Deos vigor, 13 nomen superstes an futurum tibi putas ? 14 Quod si futurum maxime concesserim, 15 ad te quid inde Gloriae aut Lucri dein 16 pertinget, inter vetera qui vocabula 17 oblivionis caecum iniveris specum ? 18 An tuba poetam laudis excibit solo 19 blattaeque pastum clara subducet suum, 20 qui nihil habere, nil quoque esse jam queas, 21 post fata famae ut surdus intersis tuae ? 22 O caecitatis quanta vis mortalium est 23 atque inter illos sapere qui soli putant ! 24 Felix profecto quisquis in tenebris suis 25 cursum beata mente transmisit domi. 26 Vulgaris aura plausibus cui nihil 27 dempsit dolosis, ipse sed dominus suae 28 vitae, per annos tutus incedit graves 29 expers timoris, gaudii spretor levis. 30 Jucunda cui sunt otia, ingenua placet

462

31 laeto voluptas. Ille non tumidas procul 32 adorat aulas, mente securus gravi 33 sibi principatum vindicat mundi sui. 34 Quae lauta multi dictitant, ille omnia 35 numquam cupivit, nec potitus abnuens. 36 Sibi notus uni, ceteris incognitus, 37 Divum beatos vivit in terris dies, 38 o Vigil inepte, quibus ineptiis vacas ? 39 Contemne tandem Gloriam Famae irritam, 40 vigilando, agendo, vita transit alteri, 41 ignotus hospes ipse te interim fugis. 42 Incumbe porro menti et animo propriis, 43 satis disertus es ipse si places tibi, 44 noli alta regnis sceptra frivolae tui 45 offerre Famae : Fama fumus est fugax, 46 brevis umbra, sonitus, aura, foliorum tremor, 47 fluctusque ponti. Quisquis inscendit heri, 48 hodie pudendo fine decidit procul, 49 hodie elevatus, deprimetur crastino. 50 Perendie subsidet ille qui Rotam 51 cras altam habebit. Fama talis vortitur. 52 Aeternitatem somniant multi arduam, 53 sed stolida turba est. Vita quae vitae datur 54 ea vita sola est ; charta non potest cui 55 dare, fata quod negare volverunt Deum. 56 Et posterorum quisquis attinget dies, 57 non erit, ubi esse somnio credet suo. 58 Nam qui futurus est, modo esse non potest, 59 modo esse qui volt, non futurus postea est 60 postquam esse desiit. Negari non potest. 61 Sanguibiba Musa, pejor atra hirudine, 62 viventium populatur exstantes opes 63 vana futurae spe premens Famae viros. HELIAS PUTSCHIUS. E30_55 v.1 Plurima Putschiadae miratur Fama, Deisque 2 invidiam propero funere multa facit. 3 Putschius at nobis cum cetera nobilis esset, 4 hoc immortalis, tam cito quod perit, est. IANUS KOTTERITIUS. E30_56 v.1 Flos equitum Saxo, prisce flos unice, salve, 2 doctrinae, magnis aemula fama viris. 3 Ante diem nisi mors propera te falce tulisset, 4 vita sed est duplex tollier ante diem. PALMERIUS. E30_57 v.1 Ingenii fervor si concessisset in aestum, 2 deque aestu factus esset abinde calor. 3 Deque calore dein, Palmeri candide, vobis

463

4 temperies, esset Palma tua ingenii. 5 Omnia quae nobis interpolavit acerba, 6 dum propera secuit te fera Parca manu. 7 Tu tamen ingenii tanta aeternabis in herba, 8 multorum fructus tangere quam nequeunt. BERNARTIUS. E30_58 v.1 Impar sis quam vis magno congressus Achilli, 2 invidit tamen hoc livida Morta decus. 3 Illo tu major nobis, quod scribere nisus 4 occidis, in vitae laudibus est obitus. DE VENERE ET PARIDE. E30_59 v.1 Malum cum tulerat Diona magnum, 2 malebat duo, quamlibet minora. DE OTHONE IMP. E30_60 v.1 Quaeritis heroa Pathicus quid morte patrarit ? 2 Invidiam vitae Salvius enecuit. AD LECTOREM. E30_61 v.1 Tandem bellua centiceps peribit, 2 sed vivet tamen illa, te legente. 3 Triginta nitidos vides libellos ? 4 Toto tempore deinde seriandum est 5 vitae. Sit brevis illa, vel sit ampla, 6 cui, laevi puero decem bis annis, 7 dant ter mille Joci rudem Leporum. 8 Nam tot sunt tibi ter decem in libellis 9 victoris VigilI, boni poetae, 10 sexaginta Epigrammatis recisis. 11 In se scribere quae decet poetam, 12 sed victor, VigilI nepos, omisit. 13 Addes tu, bone lector, et jocando 14 ulcisceris amabilem architectum 15 ter mille, ut decet et juvat, jocorum. IN BAEBIANUM. E30_62 v.1 Linguas quod sibi Baebianus esse, 2 queis possit variis loqui figuris, 3 proclamat bene quindecim : figura est 4 linguarum puto non minus duarum. AD SERARIUM.

464

E30_63 v.1 Te, qui nomine nobilis SerarI 2 tantum Scaligeris nocere credis, 3 totis vix memini notare libris 4 triginta semel aut bis : o Serari 5 contemnas pueros : meridiamur 6 cum quid Loiolae hactenus sacramus. 7 Instat tempus, habere cum libellos 8 possitis gravido furore dignos. 9 Nunc praeludimus in joco et lepore, 10 teque istuc lepide satis monemus : 11 inter nos fuit hactenus jocatum, 12 si conaberis inde belluari, 13 hoc praecone tibi renuntiamus 14 inter dissimiles malos amores. AD LECTOREM. E30_64 v.1 Maximus est liber hic quia et ultimus, o bone lector, 2 quam bene librorum maximus est minimus ! AD IS. CASAUBONUM. E30_65 v.1 Vela quid in laudes vestras compescat eunti 2 quaeris, o eximiorum optime, Casaubone ? 3 Cum superis bene qui faciendo certat, habere 4 immortalem operum testem opus auctor habemus. IN SCOPPUM. E30_66 v.1 Non aedepol, Scioppe, quod velim tibi 2 bene, ista laudibus tuis 3 devoveo carmina, et leporibus novis 4 frontem rubore tibi induo. 5 Sed quod pudere te mihi intersit, quia 6 perire te votum omnium est. EPITH. RUSTICI. E30_67 v.1 Dum matrem exercet, propria est in matre sepultus, 2 numquam te natum, rustice, credideris. EIUSDEM. E30_68 v.1 Tellurem domui dum vixi, Rusticus ; illa 2 dum sepelit rursum me peperisse putat. MILITIS. E30_69 v.1 Vulneribus vixi ; quo sim concisus, et unde 2 quaeritis ? Hoc virtus vulneris instar habet.

465

AD BAVILLUM. E30_70 v.1 Ignoti tibi forsitan, Baville, 2 tot te rupimus usque adhuc jocosis 3 lascivi sine fine, Cantilenis. 4 Tu me ulcisci avide volens, ut horum 5 nullo carmine te deinde rumpam, 6 lauru saltim habili mihi minator. 7 Illius nam ubi videro vel umbram, 8 elinguis subito, Baville, fiam. AD SANGAM. E30_71 v.1 Multo plurima, Sange, lusitavi 2 tecum, ter decem in aureis libellis. 3 Vel si auro pretiosius quid ipso est, 4 istoc est honor esse te in sepulcro. 5 Sed tu ignosce tibi, ferine Sanga, 6 est aurum quoque plumbeum in sepulcro. AD CLARUM. E30_72 v.1 Obscurissime Clare, quo sodale 2 turgescit vitreo furore Sanga, 3 angendis modo fratribus relictus. 4 Te cum luce tua valere tandem 5 et densis nebulis pedem emovere. 6 Praetoris vice fervidi jubemus. 7 Istuc queis rationibus, requiris ? 8 Libris imminet umbilicus istis. AD SCOPPIUM. E30_73 v.1 Extremis decies ter in libellis 2 omnes ex animo saluto amicos, 3 tu qui sis Coryphaeus inter omnes, 4 bis salve mihi, furcifer Scioppe, 5 ut possis semel interire recte. 6 Istuc si facis, es bonus, Scioppe. AD ORBILIUM. E30_74 v.1 Cum traherent longi serum colophona libelli, 2 et tandem in summo fine nataret opus : 3 adscribenda tuo quaedam pro nomine duxi, 4 orans antiqua ut constet amicitia. 5 Neve meum posses seros oblitus in annos 6 ingenium numeris non celebrare tuis. 7 Orbiliana Charis ; quam qui non laudat amice, 8 revera excessit Grammaticos Canonas.

466

AD EUNDEM. E30_75 v.1 Cum naso mihi quid tuo, requiris, 2 tot sit vel fuerit libris, magister ? 3 Nil, prorsus, puto. Nam tibi nec hilum 4 cum tanto fuit uspiam Sophista. IN EUNDEM. E30_76 v.1 Injuriosius nihil tuo quisquam 2 reperire naso quit, Magister argute, 3 qui clamat usque sed auribus caret semper. IN TUCCAM. E30_77 v.1 Ventidio genitus, Crassos quid, Tucca, minaris, 2 et frustra incendis fronte supercilium ? 3 Fata licet nato malint tibi parcere bella, 4 aut etiam claris inserere ordinibus. 5 Deprensum in magno transibunt nomine ; vel cum 6 exemplum cupient ponere, dejicient. PRIAPUS. E30_78 v.1 Qui cunctis pateo palam puellis, 2 quid tecti mediter rogas, Priapus ? 3 Omnes haec tibi conteget priores, 4 omnes haec tibi deteget futuras. 5 Proh dii, copia quanta mentularum 6 isto sub mihi fascino sepulta est ! IN ANTISAPUM. E30_79 v.1 Antisapus contra sapit omnia : si bene sentis, 2 omnibus hunc prorsus sensibus ejicies. AD LECTOREM. E30_80 v.1 Octogesimus ultimi libelli 2 lectorem, Lepor, ultimum salutat. 3 Si salvere tibi vacat tot annis, 4 ter millesimus hic repente fies. AD IS. CASAUBONUM. E30_81 v.1 Hactenus in patria lusit Vigil arduus acta, 2 et Latiis vicit barbariem numeris. 3 Hinc venit ad Gallos, ParisIque volubilis urbem,

467

4 majori versans digna supercilio. 5 Non quod ibi putet Ausoniae plus esse loquelae, 6 quam dent Germani corcula blanda soli. 7 Sed quia Causabonum sibi Gallia vindicat. Ille 8 est ubi, Roma vetus esse putatur ibi. AD DOM. BAUDIUM. E30_82 v.1 Jambi poeta, quale nec Flacci melos 2 lyra dedicavit ad Patrimam virginem, 3 cadaverosam quod Scioppii cutem 4 numeris superbis, tortilique carmine 5 Deum propago sola quod meret, quatis. 6 Eo hercle, Baudi, nomine assurgat tibi 7 modimperator altus Ausoniae lyrae. 8 Nam scire se demittere, atque in tempore 9 malos sagaci fulminis vi ulciscier, 10 supra poetam est, si quis attonita manu 11 Phoebea pulsat ebora divinae fidis. 12 Sic fulmen acre torserit quivis deus, 13 vel diva quaeque : Juppiter solus potest 14 flagrante flamma scelera mundi vincere. DE NARCISSO. E30_83 v.1 Cum puer ardentes ardens transcerneret undas, 2 cresceret et nullo se redamante furor. 3 "Ah saltim si nos, dixit pulcherrime, recte 4 odisses, de istis nil quereremur aquis. 5 At quia nec redamas, atque oscula reddis ab unda, 6 et propior jungis cum propiore manum. 7 Nec tamen infelix mihi copia praestat amorem, 8 nec bene quod doleam cum peream, invenio." IN SOPHISTAM. E30_84 v.1 Tortis barbara sensibus Sophista 2 mulgens carmina, vincla, syllogismos ; 3 pro lacte eruit ubere e canino, 4 ipsum, quo decet interire, fumum. DE AELIO. E30_85 v.1 "Discursum" dicit quo disputat, Aelius, an sit 2 sensibus in nostris regula, quaeque bona. 3 "Si discurrendo" stabiles dabis, optime, sensus, 4 quale sedendo dabis prodigium ! Hoc metuo. DE HENRICO IV. E30_86 v.1 Gallorum Regem dejecit Gallica proles,

468

2 denata est vere Gallia magna sibi. AD DAN. HEINSUM. E30_87 v.1 Heinsi candide, Principis Poetae 2 cui dant saecula nomen invidendum. 3 Infelix Epigrammatum poeta 4 felicem jubet esse te : quid olli 5 respondes ? Cave principem poetam. DE CLEOPATRA. E30_88 v.1 Forma tua est cestos Veneris, Tarpeia triumphas 2 numina quo, et facie Martia signa premis. 3 Ut Libys in sola moritur basiliscus arena, 4 vi propria postquam saecla ferum enecuit. 5 Sic basilisca suo tandem est enecta veneno, 6 postquam deposuit tot, Cleopatra, duces. AD URINTIUM. E30_89 v.1 Librum claudere te sine, o diserte 2 Vrinti, res gravida est gravi periclo ; 3 quare ter decem amabiles libelli 4 in finem tibi, salveas, jubebunt ; 5 ne forte incitus impotente bile 6 in caudam caput ingeras superbam.

IN OFELLUM. E30_90 v.1 A somno quoties expergiscetur Ofellus, 2 continuis centum versibus "Arma canet". 3 Inde dies totos sine mente et carmine torpet, 4 sic vir es, Arma tace ; dic, aliquando, virum. AD FRID. TAUBMANUM. E30_91 v.1 Quicquid erit nostrae, siquid modo, maxime, famae, 2 debebit vates hoc tibi posteritas. 3 Abditus et trepidus tenebrosa in nocte latebam, 4 nec numeris poteram credere verba tuis. 5 Tu VigilI numeros peperisti rite favendo, 6 cum tu laudares ipse habui ingenium. 7 Postidea cum te peregre liquisse profectum, 8 et numeris sensi multa deesse meis. 9 Tu nostrae mens es, tu Pallas dia Camenae, 10 exsanguis sine te sit Vigil, umbra sua.

469

DE HENRICO REGE GALLIAE. E30_92 v.1 Henricus obiens quicquid Europae salus 2 longis potitum reposuerat in proeliis 3 turbavit omne, rem profudit omnium. 4 O parricida quantus, o qualis latro 5 commune acerba generis humani bonum 6 sica trucidans. Nulla poena tam fera 7 excogitari poterit, attingat scelus 8 quae tale crucibus, et dolore stridulo. 9 Mors ipsa tale fugiat aeternum nefas, 10 quae poena facti est grandis humani ; omnia 11 humana scelera caesus exstinguit manu 12 Galli nefanda Gallus Henricus, cui 13 Europa dudum sceptra porrexit sua, 14 regemque cupiat, quisquis e Turca manu 15 volt liberatam conspicari patriam. DE DEUSA FILIO. E30_93 v.1 Umbram laudibus efferens politis 2 instar Solis, amabilis Dousa, 3 scriptorum ingenia Entheorum obumbras. AD LECTOREM. E30_94 v.1 Milia tot scripsi ; tribus haereo lector in istis. 2 Scis quare ? In libris ultima prima volo.

AD SCORPISCUM. E30_95 v.1 Quod tecum joca multa puter, Scorpisce, locutus 2 triginta in libris, non ego diffiteor. 3 Nec quod sim poena vegrandi dignus ob istud, 4 dissimile usque adeo, non fero, colloquium. 5 Sed tamen idcirco puniri nolo ; nec ullum 6 vindicias in me jus dabit horribiles. 7 Ipsa voluptatis mulctavit poena jocantem, 8 horarum quinis milibus, hoc nimium est ! IN BAVILUM. E30_96 v.1 Ne te suspendas, vel quam prius, o Bavile, audi, 2 horribilem dictu mirifice historiam. 3 Ore taces patulo ? Dictisque famelicus istis 4 dentem aperis ? VigilI perdita cena libro est. AD LECTOREM.

470

E30_97 v.1 Nasute lector, expedita persona, 2 in quam jocosos blatterat Vigil versus, 3 tibi missionem Victor hoc dat in pacto, 4 probes jocosa scripta Vigilis arguti, 5 vel si palatum nil opima tuceta 6 tuum morantur, Bluffiique Sangaeque, 7 Scioppiique, Robilique, Bonarscrique 8 aeternitati, missionis, intersis 9 spe penitus orba. Victor hoc modo vincet. AD POSTERITATEM. E30_98 v.1 Lepore docto, nobilique, salsoque, 2 finem notandi Barbaros Vigil mores 3 hic facio tandem : Te, Superba Regina 4 ab aevitate sceptra quae tibi rerum 5 omni reservas, usque saeculo a summo 6 ad ima regna Temporis perennantis, 7 tibique semper imminens, tuos fastus 8 nescire docta, donec undique insumas. 9 Te veneror, a candore nobilem vestro 10 radium potente mente lucis exposco. 11 Serenitate de tui enthei Solis 12 haec scripta facili lumine asseras vitae. 13 Sunt multa vatum genera, quae pari voto 14 ambire veniant hoc, quod ambio Victor, 15 tu non tumore judices decus vano 16 meritis superbus vult poeta censeri. 17 Paucis patrata gloria illa cantando est, 18 oculum ut potentem posteri velint aevi 19 ultro invocare judicis vicem stricti. 20 Sapientia jocis vindicat sibi ex istis 21 potiora longe nomina, et bonam partem. 22 Tu non sonantis verba carminis pende, 23 sed involucris abditum catis Numen. 24 Persona ficta est, sed Lepore contecto 25 sua sentit ulcera tangier latro incestus. 26 Haec scripsit ille, dum fuit Vigil, sacrae 27 florem juventae punicantis impendens 28 sacris Camenis. Hisque rite descriptis, 29 abivit ille, quo vocantur exacta 30 aetate cuncti ; tu precare Victori 31 aeterna, lector, gaudia, ille quae cunctis 32 precatur absens : frigidae locum tumbae 33 famae coronet aureo favor serto.

************* *********** ********* ******* ***** ***

471

*