Dziadek Powella by gitarzystflamenco, natomiast jego ojciec gra na fortepianie w stylustride. Bud uczy si gry na fortepianie od wczesnego dziecistwa, w wieku omiu lat zainteresowa si jazzem, grajc swoje wasnetranskrypcjeutworwArta TatumaiFatsa Wallera. Jego starszy brat, William, gra na trbce, Bud nalea do jego zespou jako pitnastolatek. Take jego modszy brat, Richie, oraz przyjaciel ze szkoy,Elmo Hope, byli pianistami. Wczesnym nauczycielem i mentorem Powella by Thelonious Monk, ktry by take jego bliskim przyjacielem. Zadedykowa mu jedn ze swoich kompozycjiIn Walked Bud.W pocztkach lat 40.XX wiekuPowell gra w wielu zespoach, wczajc zespCootiego Williamsa, ktry zosta opiekunem Powella ze wzgldu na jego mody wiek. Z tym zespoem dokona swoich pierwszych nagra w 1944. W czasie tej sesji po raz pierwszy nagrano kompozycj Monka'Round Midnight. Monk wprowadzi take Powella do krgu muzykw bebopowych, tworzcego si wtedy w "Minton's Playhouse". Ju w wieku 18 lat gra tam zCharliem Christianemi Charliem Parkerem[2]. Kolejne wczesne nagrania Powella to sesje nagrane wraz zFrankiem Socolowem,Dexterem Gordonem,J. J. Johnsonem,Sonnym Stittem,Fatsem NavarroiKennym Clarkiem. W tych wczesnych latach tworzenia si bebopu, Powell i Monk, jako pierwsi pianici nowoczesnego jazzu growali nad wspczesnymi sobie instrumentalistami takimi jakAl Haig,Ralph Burns,Dodo MarmarosaiWalter Bishop, Jr..Powell szybko sta si sawny z powodu umiejtnoci dokadnego grania w szybkich tempach swoich bebopowych solwek, a take zrozumienia dla idei stosowanych przez Charliego Parkera w jego muzyce. Solwki Powella, tworzone w duchu rywalizacji z Parkerem, s rozpoznawalne, z czstymiarpeggioi zastosowaniemskali chromatycznej. Powell uywa uproszczonego akompaniamentu lewej rki, przypominajcego styl stride piano i gr pianistyTeddy'ego Wilsona. Akompaniament stanowiy czsto pojedyncze dwiki, skadajce si z dwiku podstawowego ikwinty. Czsto uywa takedecymy(ktr potrafi zagra z atwoci dziki duemu rozmiarowi doni), dodajcseptym.Pierwsze nagranie, w ktrym Powell wystpowa jako leader, zostao zarejestrowane wraz zCurlym RussellemiMaxem Roachemw 1947 i wydane dwa lata pniej.W listopadzie 1947 Powell zosta przyjty do szpitala psychiatrycznego Creedmoor Psychiatric Centre, gdzie przebywa ponad rok; stosowano tam u niegoterapi elektrowstrzsow, ktra spowodowaa czciow utrat pamici.Powell chorowa przez cae swoje ycie, prawdopodobnie byo to spowodowane pobiciem przez policj w 1945. By rwniealkoholikiemi nawet niewielkie iloci alkoholu miay gboki wpyw na jego zachowanie, powodujc agresj.Za najlepsze osignicia Powella uznawane s nagrania dokonane przed 1954, dlaBlue Note RecordsiNormana Granza(wytwrnie:Clef Records,Norgran Recordsi pniejVerve) orazMercury. Pierwsza sesja nagraniowa dla Blue Note odbya si w sierpniu 1949 i wzili w niej udzia Fats Navarro,Sonny Rollins, Powell,Tommy PotteriRoy Haynes. Kolejna sesja dla Blue Note, w 1951, nagrana zostaa z Russellem i Roachem. Sesje dla Granza (byo ich kilkanacie) nagrane zostay solo lub w triach, z rnymi basistami i perkusistami, takimi jak Russell, Roach,Buddy Rich,Ray Brown,Percy Heath,George Duvivier,Art Taylor,Lloyd Trotman,Osie Johnson,Art Blakeyi Kenny Clarke.W latach 50. Powell nagrywa dla Blue Note i Verve, z przerw na kolejny dugi pobyt w szpitalu w okresie 19511953, ktry nastpi po aresztowaniu za posiadaniemarihuany. Gra Powella po opuszczeniu szpitala nie bya ju tak byskotliwa, co w duej mierze spowodowane byo wpywemchlorpromazyny, stosowanej w leczeniuschizofrenii. W 1956 wypadku samochodowym zgin jego brat, Richie (a wraz z nim zginClifford Brown[3]).Po kilku kolejnych pobytach w szpitalach Powell przenis si w 1959 doParyawraz ze swoj przyjacik z dziecistwa, Altevi "Buttercup" Edwards. W Paryu gra razem zPierre'em Michelotemi Kennym Clarkiem. W 1963 Powell zachorowa nagrulici w nastpnym roku wrci do Nowego Jorku. Powell zmar w szpitalu w 1966.

Bill Evans urodzi si w 1929 wPlainfield(New Jersey), wStanach Zjednoczonych. Jego matka z pochodzenia byaKarpatorusink, a ojciec -Walijczykiem[6]. Pierwsze muzyczne ksztacenie otrzyma w kociele swojej mamy. Bya ona pianistk amatork, zainteresowan wspczesnymi kompozycjami muzyki powanej, i Bill rozpocz lekcje fortepianu w wieku lat 6. W wieku lat 13 umia ju biegle czyta nutya vista, co mu znaczco uatwio poznawanie utworw. Ju w tym wieku by rwnie biegym flecist i potrafi gra na skrzypcach.Gdy mia 12 lat, zastpi swojego brata Harry'ego w zespole Buddy'ego Valentino[7]. Umia ju wtedy inteligentnie interpretowa muzyk powan, jednak nie potrafi improwizowa. Pocztkowo gra dokadnie zapis nutowy (bya to muzyka taneczna i jazz), jednak w krtkim czasie zacz uczy si improwizacji i, podajc za fascynacj tematem, rozwija swoj wiedz na temat harmonii[8]. W pnych latach 40. graboogie woogiew rnych klubach Nowego Jorku. Studiowa muzyk powan naSoutheastern Louisiana University, i w 1950 wykona II Koncert FortepianowyBeethovenana koncercie dyplomowym, uzyskujc stopie nauczyciela i wykonawcy muzyki fortepianowej. By rwnie jednym z zaoycieli SLU's Delta Omega Chapter bractwa akademickiego Phi Mu Alpha Sinfonia, i gra jako rozgrywajcy w druynie futbolowej bractwa, pomagajc w wygraniu szkolnych mistrzostw w 1949.[8]Pierwsz profesjonaln prac Billa Evansa bya gra z powstaym w Chicago zespoem saksofonisty Herbiego Fieldsa. Latem 1950 zesp odby trzymiesiczn tras, akompaniujcBillie Holiday, cznie z wystpami w Apollo Theater wHarlemiei koncertami wFiladelfii,Baltimorei Howard Theater wWaszyngtonie. Poza Fieldsem i Evansem, zesp skada si zJimmy'ego Nottinghama, puzonistyFranka Rosolinoi basistyJima Atona. Po swym powrocie do Chicago, Evans i Aton pracowali jako duo w klubach Chicago, czsto akompaniujc wokalistceLurlean Hunter. Krtko potem Evans dosta powoanie do wojska.Po odbyciu suby w armii, Evans powrci do Nowego Jorku i pracowa w nocnych klubach z klarnecist jazzowymTonym Scottemi innymi wybitnymi muzykami. Pniej skoczy studia podyplomowe z kompozycji wMannes College of Music, gdzie rwnie prowadzi modszych studentw.Lata 50.[edytuj|edytuj kod]Pracujc w Nowym Jorku w latach 50., Evans zdoby uznanie jako sideman w zespoach jazzowych tradycyjnych i nalecych do tzw. Trzeciego Nurtu. W tym czasie mia okazj nagrywa muzyk w wielu rnych kontekstach z niektrymi z najlepszych muzykw jazzowych wszech czasw. Istotne nagrania zostay dokonane z kompozytorem/teoretykiemGeorge'em Russellem, cznie z "Concerto for Billy the Kid" i "All About Rosie", znaczcymi dla pracy solowej Evansa. Bill Evans pojawi si take na znaczcych pytachCharlesa Mingusa,Olivera Nelsona,Tony'ego ScottaiArta Farmera. W 1956 nagra debiutancki album,New Jazz Conceptions, przedstawiajcy oryginaln wersj "Waltz for Debby", dlaRiverside Records. ProducentOrrin Keepnewszosta przekonany, by nagra Evansa, przez gitarzystMundella Lowe'a, ktry puci mu nagranie demo przez telefon.W 1958 Evans zosta zatrudniony przezMilesa Davisa, stajc si jedynym biaym czonkiem synnego sekstetu Davisa. Mimo, i jego obecno w zespole bya krtka (mniej ni 8 miesicy), bya to jedna z najbardziej owocnych wsppracy w historii jazzu introspektywne, skalowe podejcie Evansa do improwizacji wywaro gboki wpyw na styl Davisa. W tamtym czasie Evans gra technik akordowblock chords, i Davis napisa w swojej autobiografii: "Bill mia ten cichy ogie, ktry kochaem w fortepianie. Sposb, w jaki do tego podchodzi, dwik, jaki wydobywa, by jak krysztaowe nuty albo mienica si woda spadajca z jakiego czystego wodospadu." Miles powiedzia rwnie: "Jestem pewien, e nauczyem si wiele od Billa Evansa. Gra na fortepianie tak, jak si powinno."Pragnienie Evansa do prowadzenia wasnych projektw jako lider, i rosnce problemy z narkotykami, doprowadziy go do opuszczenia sekstetu Davisa w kocu 1958. Krtko potem nagraEverybody Digs Bill Evans, dokumentujc caociowo oryginalne, medytacyjne brzmienie, ktre eksplorowa w tamtym czasie. Evans wrci do sekstetu na prob Davisa, by nagra kultowy album jazzowyKind of Bluena pocztku 1959. Wkad Evansa w pyt by niedostrzegany przez lata; poza wspautorstwem utworu "Blue in Green"[9], wymyli rwniefigur ostinatoz utworu "Flamenco Sketches", obecn w jego nagraniu solo z 1958 "Peace Piece" z pytyEverybody Digs Bill Evans. Evans rwnie napisa tekst z ksieczki przy pycieKind of Blue, porwnujc improwizacj jazzow dojaposkiej sztuki[10]. Jesieni 1959 zaoy wasne trio.Lata 60.[edytuj|edytuj kod]Na przeomie dekady Evans prowadzi trio z basistScottem LaFaroi perkusistPaulem Motianem. Ta grupa staa si jedn z najbardziej uznanych trio fortepianowych - i zespow jazzowych w ogle - wszech czasw. W tym zespole uwaga Evansa skupia si na tradycyjnych standardach jazzowych i oryginalnych kompozycjach, z dodanym naciskiem na interakcj midzy czonkami zespou, ktra czsto graniczya ze zbiorow improwizacj, rozmywajc granice midzy solist a akompaniujcym. Szczeglnie owocna bya wsppraca midzy Evansem a LaFaro, gdy osignli oni szczeglny poziom muzycznej empatii. Trio nagrao cztery pyty:Portrait in Jazz(1959) orazExplorations,Sunday at the Village VanguardiWaltz for Debby,wszystkie nagrane w 1961. Ostatnie dwa albumy to nagrania na ywo o tej samej dacie, ktre s zwyczajowo wymieniane pord najwikszych nagra jazzowych wszech czasw. W 2005 cae sesje nagraniowe zostay zebrane na trzypytowym zestawieThe Complete Village Vanguard Recordings, 1961. Istnieje rwnie mao znane radiowe nagranie tria EvansaLive at Birdland, pochodzce pocztku 1960, jednak jako dwiku jest niska.Poza wprowadzeniem nowej wolnoci do interakcji w fortepianowym trio, Evans zacz (w wykonaniach takich, jakMy Foolish Heartz sesji w Vanguard) eksplorowa ekstremalnie wolne tempa ballad i niskie poziomy gonoci, praktycznie nieznane w jazzie. Jego ukady dwikw wewntrz akordw stay si bardziej impresjonistyczne, przypominajce kompozytorw muzyki powanej takich, jakDebussy,Ravel,Skriabin, czySatie, i odszed od gstych akordw granych technik "block chords", ktrej czsto uywa u Davisa. Jego proste, oszczdne ukady w lewej rce, wspierajce liryczne linie melodyczne w prawej, ukazyway wpyw pianisty jazzowegoBuda Powella.Podobnie jak Davis, Evans by pionieremjazzu modalnego, lubujc si w harmoniach, ktre pomagay unikn charakterystycznych elementwbebopui wczeniejszych form jazzu. W utworach takich, jakTime Rememberedprogresje akordw bardziej lub mniej adoptoway pochodne bebopu, zamiast polega na nieoczekiwanych zmianach kolorw. Byo jednak wci moliwe (i podane), sprawi, eby te progresje swingoway, i pojawia si pewna spontaniczno w solwkach, ktre byy grane nad nowym brzmieniem. Wikszo kompozytorw odnosi si to tego stylu jako do "plateau modalnego", ze wzgldu na czste zestawianie harmonii.Naga mier LaFaro w wieku 25 lat w wypadku samochodowym, 10 dni po wykonaniach w Vanguard, zdruzgotaa Evansa. Przesta nagrywa i wykonywa publicznie przez kilka miesicy. Jego pierwsze nagranie po mierci LaFaro stanowi duetUndercurrentz gitarzystJimem Hallem, wydanym dlaUnited Artist Jazz recordsw 1963. Nagrana w dwch sesjach 24 kwietnia i 14 maja, pyta jest obecnie szeroko uznawana za klasyczne nagranie duetu fortepianu i gitary. Album jest rwnie znany z powodu uderzajcego zdjcia na okadce,"Weeki Wachee Spring, Florida"wykonane przez fotografaToniego Frissella. Oryginalna pyta winylowa i pierwsze nowe wydanie CD przedstawiay obcit, zabarwion na niebiesko wersj tego zdjcia, z naoonym tytuem i logo Blue Note; jednak dla ostatnich wyda CD (zremasterowanych w jakoci 24-bitowej) fotografia zostaa przywrcona do oryginalnej, czarno-biaej kolorystyki i rozmiaru, bez napisw.Gdy znw uformowa swoje trio w 1962, Evans zastpi LaFaro basistChuckiem Israelsem, wstpnie zostawiajc Motiana na perkusji. Wynikiem byy dwie pyty,MoonbeamsiHow My Heart Sings!. W 1963, po zmianie wytwrni zRiversidenaVerveo wiele szerzej dystrybucji, nagraConversations with Myself, innowacyjn pyt, na ktrej uyoverdubbingu, nakadajc na siebie osobno nagrane cieki fortepianowe, do trzech w kadym utworze. Pyta zostaa uhonorowananagrod Grammyza najlepszy instrumentalny album jazzowy w kategoriiBest Instrumental Jazz Performance Soloist or Small Group.Mimo, e jego wsppraca z Verve bya owocna pod wzgldem liczby nagra, jego artystyczny przekaz by niejednolity. Pomimo szybkiego rozwoju Israelsa i kreatywnoci nowego perkusistyGrady'ego Tate'a, efekt by niewymierny na raczej niedopracowanej pycieBill Evans Trio with Symphony Orchestra, zawierajcej utwrPavaneGabriela Faur, wielce przerobiony, z improwizacjami Evansa. Prbowano ukaza niektre unikalne konteksty, takie jak album zbig-bandemna ywo w Town Hall, nagrany, lecz nigdy nie wydany z powodu nieusatysfakcjonowania Evansa (jednake cz nagrana w trio jazzowym, Pavane, zostaa wydana i osigna pewien sukces) i wspomniana pyta z orkiestr symfoniczn, niezbyt ciepo przyjta przez krytykw.W tym czasieHelen Keane, menaderka Evansa, zacza mie na niego duy wpyw. Jako jedna z pierwszych kobiet na tym polu, znacznie pomoga mu utrzyma rozwj (lub zapobiec degresji) kariery Evansa, wbrew jego samodestrukcyjnemu stylowi ycia.W 1966 Evans odkry 22-letniego basist, PortorykaczykaEddiego Gomeza. Przerodzio si to w jedenastoletni wspprac - wraliwy i kreatywny Gomez spowodowa nowy rozwj zarwno w grze Evansa, jak w w jego koncepcji tria. Jedno z najbardziej znaczcych wyda w tym okresie toBill Evans at the Montreux Jazz Festival, z 1968. Mimo, e by to jedyny album, ktry Evans nagra z perkusistJackiem DeJohnette(ktrego potem zaprosi do wsppracy Miles Davis), sta si on lubiany przez fanw, z powodu wspaniaej energii i interakcji w trio.Inne owoce tego okresu to m.in. utwr "SoloIn Memory of His Father" z pytyBill Evans at Town Hall(1966), ktry wprowadzi synny temat "Turn Out the Stars"; kolejny udany duet z gitarzyst Jimem Hallem -Intermodulation(1966); wspaniay album solowyAlone(1968), zawierajcy ponad 14-minutow wersj utworu "Never Let Me Go."Lata 70.[edytuj|edytuj kod]W 1968 doczy do tria perkusistaMarty Morelli pozosta w nim do 1975, kiedy to zakoczy gr na rzecz ycia rodzinnego. Bya to najbardziej stabilna i dugotrwaa grupa Evansa. Porzuci on nag heroinowy, wkroczy rwnie w okres osobistej stabilnoci. Zesp nagra kilka pyt, cznie zFrom Left to Right(1970), przedstawiajc pierwsze uycie przez Evansaelektrycznego fortepianu;The Bill Evans Album(1971), ktra otrzymaa dwie Grammy;The Tokyo Concert(1973);Since We Met(1974); orazBut Beautiful(1974), przedstawiajc trio oraz legendarnegoStana Getzana saksofonie tenorowym w wystpie na ywo w Holandii i Belgii, wydan pomiertnie w 1996. W przeciwiestwie do swoich poprzednikw, Morell by energetycznym, idcym przed siebie perkusist, co spotkao si z krytyk polegajc na zarzutach, e dla Evansa by to okres niewielkiego rozwoju. Po odejciu Morella, Evans i Gomez nagrali dwie pyty,IntuitioniMontreux III.W 1974 Bill Evans nagra wieloczciowy koncert jazzowy, specjalnie napisany dla niego przezClausa Ogermana, zatytuowany "Symbiosis", pierwotnie wydany przezMPS Records. Evans wsppracowa rwnie z wokalistTonym Bennettemw pytachThe Tony Bennett/Bill Evans Album(1975) iTogether Again(1977).13 wrzenia 1975 narodzi si Syn Evansa, Evan.Evan Evansniezbyt czsto widzia swojego ojca, ktry by cigle w trasie. Jako cudowne dziecko podj karier w udwikawianiu filmw, ambitnie uczestniczc w uniwersyteckich zajciach z kompozycji XX wieku, instrumentacji i elektronicznych kompozycji w wieku 10 lat. Studiowa z wielu wspczesnymi jego ojcu, cznie zLalo Schifrinemi specjalist od harmonii Bernardem Maury.

Bill Evans i Herb Geller, warsztaty NDR Jazzworkshop 1972.W 1976 perkusista Marty Morell zosta zastpiony przezEliota Zigmunda. Wynikiem bya ciekawa wsppraca - jeszcze w tym samym roku trio byo w stanie nagra wspln pyt. ZarwnoI Will Say Goodbye(ostatni album Evansa wydany wFantasy Records) orazYou Must Believe in Spring(wydany pomiertnie przez Warner Bros.) ukazay zmiany, ktre stay si znaczce na ostatnim etapie kariery Evansa. Pooono wikszy akcent na zbiorow improwizacj i interakcj, Evans osign nowe wyyny ekspresyjnoci w solwkach oraz podjto nowe eksperymenty zwizane z harmoni i tonacjami.Gomez i Zigmund opucili Evansa w 1978. Zaprosi on wwczasPhilly'ego Joe Jonesa, swojego ulubionego perkusist wszech czasw, z ktrym dawniej nagra swoj drug pyt w 1957. Prbowano kilku basistw, a najduej pozosta niezwykyMichael Moore. Ostatecznie Evans postawi na perkusistJoego LaBarberi basistMarca Johnsona. To trio byo jego ostatnim. Mimo, e trio wydao tylko jedn pyt przed mierci Evansa w 1980 (The Paris Concert,Edition One oraz Edition Two, 1979), rywalizowao ono z pierwszym triem Evansa (i by moe je przewyszyo) w swych potnych, grupowych interakcjach. Evans twierdzi, e prawdopodobnie byo to jego najlepsze trio - twierdzenie to jest wsparte przez wiele nagra z tamtego okresu, ktre ukazay wiato dzienne, dokumentujcych jego muzyczn podr z ostatniego roku kariery. Impresjonizm Debussy'ego z pierwszego tria otworzy drog do ciemnego i nagego, lecz niezaprzeczalnie czarujcego (jeli nie zniewalajcego) romantycznego ekspresjonizmu.Rusinowskie pochodzenie Evansa jest czasem mylone z rosyjskim podoem etnicznym. Owszem, jego muzyka odzwierciedla rosyjskich tytanw, co wida np. w jegorachmaninowskich, niepokojcych konstrukcjach czy wmodalnycheksploracjach w styluSzostakowiczaa'la "Danse Macabre" w "Nardis" - utworze, ktry by przez niego kadorazowo przepracowany, gdy suy jako fina koncertw. Jednak gwny wyznacznik stylu, ktry Evans wiadomie doskonali w trio, przypomina pnegoRavela, zwaszcza kontrowersyjna, druga poowa ciemnego i burzliwego "La Valse" francuskiego kompozytora. Nagranie dokumentujce gr Evansa podczas tygodnia poprzedzajcego jego mier to poegnalny "The Last Waltz". Wiele pyt i kompilacji zostao wydanych w ostatnich latach, cznie z wielopytowymi wydaniami:Turn Out the Stars(Warner Bros.),The Last WaltziConsecration. Zestaw od Warner Bros to wybrany materia z ostatniego pobytu Evansa w Nowym Jorku w klubie Village Vanguard, prawie dwie dekady po kladycznych wykonaniach w trio La Faro/Motian; pozostae dwa zestawy zostay zebrane z jego koncertw w San Francisco, w Keystone Korner, tydzie przed jego mierci. Szczeglnie odkrywczym porwnaniem wczesnego i pnego Evansa (1966, 1980) jest DVD "The Oslo Concerts" z 2007, zawierajce dwa wczeniej niewydane wystpy telewizyjne.mier[edytuj|edytuj kod]Nag narkotykowy Evansa najprawdopodobniej zacz si podczas jego pracy z Milesem Davisem w pnych latach 50. Uzalenienie odheroinytrwao przez jego wikszo kariery, mia rwnie saby oglny stan zdrowia i kiepsk sytuacj finansow przez wikszo lat 60. U koca tej dekady odnis sukces, przezwyciajc nag heroinowy. Jednak w latach 70.kokainastaa si powanym i ostatecznie fatalnym problemem dla Evansa. Jego ciao odmwio posuszestwa we wrzeniu 1980, kiedy - spustoszony przez leki psychoaktywne, uszkodzon wtrob i walk przez cae ycie z taczk - zmar w Nowym Jorku z powoduchoroby wrzodowej,marskoci wtrobyiodoskrzelowego zapalenia puc. Jego przyjaciel,Gene Lees, pospnie podsumowa walk Evansa z narkotykami jako "najdusze samobjstwo w historii"[8]. W momencie mierci Evans zamieszkiwa ze swoj partnerkLaurie Verchomin, wFort Lee, New Jersey[6]. Bill Evans zosta pochowany w Parku Pamici i Mauzoleum Roselawn, Baton Rouge, East Baton Rouge Parish, Louisiana (Section #161, Plot K), obok swojego brata Harry'ego Evansa, ktry zmar rok wczeniej. Na nagrobku jest napis: "William John Evans; August 16, 1929; September 15, 1980".