Bogusława Stanecka Czesław Stanecki - stanpol.edu.pl · Budowa i zasada działania motoroweru ......
48
1 Bogusława Stanecka Czesław Stanecki ISBN 978-83-904167-2-4
Transcript of Bogusława Stanecka Czesław Stanecki - stanpol.edu.pl · Budowa i zasada działania motoroweru ......
1
Bogusława StaneckaCzesław Stanecki
ISBN 978-83-904167-2-4
2
Spis treści
I Program nauczania1. Charakterystyka programu.................................................................................2. Uwagi o realizacji programu..............................................................................3. Program nauczania wychowania komunikacyjnego......................................4. Ocenianie osiągnięć uczniów.............................................................................
II Ustalenia w sprawie przygotowania uczniów do uzyskania karty rowerowej i motorowerowej w szkole...........................................................
III Obowiązki osób odpowiedzialnych za realizację wychowania komunikacyjnego w gimnazjum wynikające z ustawy „Prawo o ruchu drogowym”.........................................................................................
1. Obowiązki dyrektora szkoły...............................................................................2. Obowiązki szkolnego nauczyciela wychowania komunikacyjnego (koor-
dynatora)...............................................................................................................3. Obowiązki nauczycieli uczących wychowania komunikacyjnego...............
IV Plan pracy...........................................................................................................
V TestyTest nr 1.....................................................................................................................Test nr 2.....................................................................................................................
VI Odpowiedzi do ćwiczeń1. Budowa i zasada działania motoroweru...........................................................2. Przepisy dotyczące motorowerzysty..................................................................3. Przepisy o ruchu pieszych..................................................................................4. Zasady bezpiecznego poruszania się po drogach...........................................5. Znaki i sygnały na drogach................................................................................6. Przepisy o ruchu motorowerów.........................................................................7. Zasady pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniach....................................8. Przejeżdżanie przez przejazdy kolejowe i tramwajowe..................................9. Zachowanie się motorowerzysty wobec pieszych...........................................Rozwiązanie testów..................................................................................................
3358
9
2325
11
13
11
1212
27293032323942454648
3
I Program nauczania
1. Charakterystyka programu
Program został opracowany na podstawie Rozporządzenia MEN z dnia 23 grud-nia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Przewidziany jest on do realizacji w trzecim etapie edukacyjnym. Zachowując wskazania podstawy programowej, została przedstawiona propozycja modułu związanego z bezpie-czeństwem ruchu drogowego – karta motorowerowa.
Program został zapisany w układzie tabelarycznym z podziałem na cztery ko-lumny: szczegółowe cele kształcenia i wychowania, treści nauczania, sposoby osiągania celów oraz założone osiągnięcia uczniów. Szczegółowe cele kształcenia i wychowania zostały przedstawione w postaci zoperacjonalizowanej, co pozwala na zwiększenie skuteczności procesu dydaktycznego. Cele te określają jedno-cześnie zamierzone osiągnięcia uczniów. Osiągnięcie założonych celów będzie możliwe poprzez odpowiedni dobór treści nauczania (kolumna druga), które uwzględniają wymagania ogólne z podstawy programowej. Kolumna trzecia zawiera sposoby osiągnięcia celów kształcenia i wychowania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji pracy w zależności od potrzeb i możliwości uczniów oraz warunków, w jakich program będzie realizowany. Są to konkretne czynności ucznia. W ostatniej kolumnie zostały podane założone osiągnięcia uczniów.
W programie uwzględnione zostały następujące ścieżki edukacyjne: filozoficzna, ekologiczna, zdrowotna, czytelnicza i medialna.
2. Uwagi o realizacji programu
Naczelnym celem zajęć wychowania komunikacyjnego w gimnazjum jest przy-gotowanie uczniów do bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym jako pieszego, pasażera i motorowerzysty.Przed szkołą i nauczycielem techniki stoją, zatem takie zadania, jak:w zapewnienie w planach dydaktycznych swojego przedmiotu odpowiedniej
ilości godzin na realizację treści z wychowania komunikacyjnego;w prowadzenie zajęć metodami aktywizującymi ucznia;w wyposażenie ucznia w wiadomości, umiejętności i nawyki w zakresie zasad
i przepisów ruchu drogowego;w wdrażanie ucznia do samodzielnego korzystania z materiałów na temat
ruchu drogowego;w doprowadzenie ucznia do świadomego stosowania poprawnych nawyków
i zachowań chroniących go przed wypadkiem;
4
w zaplanowanie odpowiednich metod sprawdzania wiadomości i umiejętnościucznia z wychowania komunikacyjnego zgodnych z wcześniej ustalonymi metodami przez zespół nauczycieli uczących wraz z koordynatorem;w dokonanie kwalifikacji uczniów na kartę motorowerową na zasadach
ustalonych z koordynatorem.
Realizacja wyżej wymienionych zadań oraz wcześniej ustalonych celów odbywać się będzie podczas zajęć dydaktycznych szkolnych i pozaszkolnych. Zajęcia pozaszkolne to przede wszystkim praca uczniów w domu oraz nawiązanie współpracy z ośrodkami ruchu drogowego, czy też miasteczkami ruchu drogowego w celu doskonalenia praktycznej jazdy na motorowerze.
Wskazane jest poszukiwanie i wykorzystywanie informacji z różnych źródeł, np. fachowej literatury zawodoznawczej, prasy, telewizji, Doskonałym narzędziem usprawniającym nauczanie jest komputer. Warto wykorzystywać proste w obsłu-dze programy dydaktyczne umożliwiające uczenie się, jak i sprawdzanie osiągnięć ucznia, a także internet, zbiory multimedialne itp. Programy te oceniają każdą odpowiedź ucznia oraz ujawniają ewentualne błędy.
Podstawową formą organizacyjną nauczania zajęć technicznych w szkole jest lekcja. Dobrze przygotowane i poprawnie przeprowadzone lekcje przyczynią się do wzmożenia aktywności poznawczej uczniów.
Główne cele wychowania komunikacyjnego to:w kształtowanie właściwych nawyków i postaw ucznia jako uczestnika ruchu
drogowego;w przygotowanie do samodzielnego, bezpiecznego i kulturalnego uczestnictwa
w ruchu drogowym jako pieszego, pasażera, motorowerzysty;w ukazywanie różnych drogowych zagrożeń;w doprowadzenie ucznia do stosowania poprawnych nawyków oraz zachowań
chroniących je przed wypadkiem;w kształtowanie umiejętności oceny sytuacji w ruchu drogowym;w kształtowanie zasad prawidłowego zachowania ucznia w sytuacji, gdy jest
świadkiem wypadku;w zdobycie przez ucznia karty motorowerowej.
Podczas realizacji programu powinno się korzystać z przewidzianego dla da-nego modułu zestawu edukacyjnego - zeszytu ćwiczeń i poradnika.
5
3. Program nauczania wychowania komunikacyjnegoSz
czeg
ółow
e ce
le k
szta
ł-ce
nia
i wyc
how
ania
Ucz
eń p
otra
fi:
Treś
ci n
aucz
ania
Spos
oby
osią
gani
a ce
lów
Czy
nnoś
ci u
czni
a:Z
ałoż
one
osią
gnię
cia
uczn
iów
▪ st
osow
ać z
asad
y bh
p po
dcza
s pr
acy
na z
ajęc
iach
tech
nicz
-ny
ch;
Bhp
pod
czas
kor
zyst
ania
z
urzą
dzeń
zna
jduj
ącyc
h si
ę
w p
raco
wni
.
▪ opr
acow
uje
zasa
dy b
ezpi
ecz-
nego
kor
zyst
ania
z u
rząd
zeń
tech
nicz
nych
;
Eks
ploa
tacj
a ur
ządz
eń i
sys
-te
mów
tec
hnic
znyc
h zw
iąza
-ny
ch z
życ
iem
cod
zien
nym
z
uwzg
lędn
ieni
em z
asad
i re
guł
bezp
iecz
eńst
wa.
▪ wsk
azać
i na
zwać
pod
staw
owe
mec
hani
zmy
i ukł
ady
mot
o-ro
wer
u;▪ w
skaz
ać i
nazw
ać e
lem
enty
m
otor
ower
u m
ając
e w
pływ
na
bezp
iecz
ną ja
zdę;
▪ prz
epro
wad
zić
kons
erw
ację
m
otor
ower
u zg
odni
e z
inst
ruk-
cją
obsł
ugi;
Bud
owa
i kon
serw
acja
mot
orow
eru.
▪ p
ozna
je p
odst
awow
e uk
łady
i czę
ści m
otor
ower
u;▪ u
stal
a ob
owią
zkow
e w
ypos
a-że
nie
mot
orow
eru;
▪ czy
ta in
stru
kcję
obs
ługi
mot
o-ro
wer
u;
▪ wyj
aśni
ć za
sady
ruch
u dr
ogo-
weg
o i s
toso
wać
się
do n
ich;
Zasa
dy b
ezpi
ecze
ństw
a or
az
porz
ądku
obo
wią
zują
ce m
otor
o-w
erzy
stów
w ru
chu
drog
owym
.
▪ ana
lizuj
e za
sady
: ruc
hu p
ra-
wos
tronn
ego,
ogr
anic
zone
go
zauf
ania
, szc
zegó
lnej
ost
roż-
nośc
i;
Bez
piec
zne
ucze
stni
ctw
o m
oto-
row
erzy
sty
w ru
chu
drog
owym
.
▪ bez
piec
znie
wyk
onyw
ać m
a-ne
wr w
yprz
edza
nia,
wym
ija-
nia
i om
ijani
a;▪ w
łącz
ać si
ę do
ruch
u;▪ z
mie
niać
pas
ruch
u;▪ z
mie
niać
kie
rune
k ja
zdy;
Prze
pisy
o ru
chu
mot
orow
erów
. ▪ ć
wic
zy w
ykon
ywan
ie m
anew
-ró
w n
a m
akie
tach
i na
pla
cu
man
ewro
wym
;
6
▪ ust
alić
hie
rarc
hię
waż
no-
ści n
orm
, zna
ków
i po
lece
ń
w
ruch
u dr
ogow
ym;
▪ dos
toso
wać
się
do p
rzep
isów
w
ynik
ając
ych
z tre
ści z
nakó
w
drog
owyc
h;
Znak
i i sy
gnał
y dr
ogow
e ob
o-w
iązu
jące
mot
orow
erzy
stów
.▪ o
maw
ia z
nacz
enie
nor
m, z
na-
ków
i sy
gnał
ów d
rogo
wyc
h or
az p
olec
eń d
awan
ych
prze
z os
obę
kier
ując
ą ru
chem
;
Bez
piec
zne
ucze
stni
ctw
o m
oto-
row
erzy
sty
w ru
chu
drog
owym
.
▪ oce
nić
sytu
ację
na
drod
ze
podj
ąć w
łaśc
iwą
decy
zję;
Zasa
dy p
ierw
szeń
stw
a pr
zeja
z-du
na
skrz
yżow
ania
ch.
▪ okr
eśla
kol
ejno
ść p
rzej
azdu
na
skrz
yżow
ania
ch;
Oce
na sy
tuac
ji w
ruch
u dr
ogo-
wym
.
▪ wyj
aśni
ć w
arun
ki u
zysk
ania
ka
rty m
otor
ower
owej
;W
arun
ki d
opus
zcze
nia
mot
o-ro
wer
zyst
y do
ucz
estn
ictw
a
w
ruch
u dr
ogow
ym.
▪ poz
naje
zas
ady
uzys
kani
a ka
rty m
otor
ower
owej
;
▪ pra
wid
łow
o zi
nter
pret
ować
zn
acze
nie
znak
ów u
prze
-dz
ając
ych
o zb
liżan
iu si
ę do
prz
ejaz
du k
olej
oweg
o
i tra
mw
ajow
ego;
▪ pra
wid
łow
o za
chow
ać si
ę po
d-cz
as z
bliż
ania
i pr
zeje
żdża
nia
mot
orow
erem
prz
ez p
rzej
azd
kole
jow
y i t
ram
waj
owy;
Prze
jeżd
żani
e pr
zez
prze
jazd
y ko
lejo
we.
▪ om
awia
zas
ady
obow
iązu
jące
m
otor
ower
zyst
ę pr
zy z
bliż
aniu
i p
rzej
eżdż
aniu
prz
ez p
rzej
azd
kole
jow
y i t
ram
waj
owy;
Bez
piec
zne
ucze
stni
ctw
o m
oto-
row
erzy
sty
w ru
chu
drog
owym
.
▪ wyj
aśni
ć zn
acze
nie
znak
ów
oraz
sygn
ałów
dro
gow
ych;
▪ oce
nić
sytu
ację
na
drod
ze
i pod
jąć
wła
ściw
ą de
cyzj
ę;
Pies
zy, j
ako
ucze
stni
k ru
chu
drog
oweg
o.▪ o
maw
ia z
nacz
enie
zna
ków
i syg
nałó
w d
rogo
wyc
h do
ty-
cząc
ych
pies
zego
;▪ r
ozpo
znaj
e sw
oje
środ
owis
ko
w a
spek
cie
bezp
iecz
nego
po-
rusz
ania
się
na d
roga
ch;
Bez
piec
zne
ucze
stni
ctw
o pi
e-sz
ego
w ru
chu
drog
owym
.
7
▪ pra
wid
łow
o za
chow
ać si
ę w
pob
liży
wyz
nacz
oneg
o pr
zejś
cia
dla
pies
zych
ora
z
w
pob
liżu
przy
stan
ku k
omun
i-ka
cji p
ublic
znej
;
Zach
owan
ie si
ę m
otor
ower
zyst
y w
obec
pie
szyc
h.▪ a
naliz
uje
zach
owan
ia m
oto-
row
erzy
sty
wob
ec p
iesz
ych
w ró
żnyc
h sy
tuac
jach
na
drod
ze;
Kul
tura
lne
zach
owan
ie si
ę m
otor
ower
zyst
y w
stos
unku
do
pies
zych
.
▪ pra
wid
łow
o za
chow
ać si
ę
w
mie
jscu
wyp
adku
;▪ u
dzie
lić p
ierw
szej
pom
ocy
prze
dlek
arsk
iej;
▪ pow
iado
mić
służ
by ra
tow
ni-
cze.
Wyp
adek
dro
gow
y.▪ o
maw
ia z
asad
y po
stęp
owan
ia
w ra
zie
wyp
adku
;▪ ć
wic
zy z
asad
y ud
ziel
ania
pi
erw
szej
pom
ocy
prze
dlek
ar-
skie
j.
Ozn
akow
anie
mie
jsca
wyp
adku
.Po
wia
dom
ieni
e sł
użb
ratu
nko-
wyc
h.Pr
awid
łow
a za
war
tość
apt
eczk
i pi
erw
szej
pom
ocy.
8
4. Ocenianie osiągnięć uczniów
Ważną, a zarazem trudną funkcją nauczyciela jest sprawdzanie i ocenianie osią-gnięć uczniów. Sprawdzanie i ocenianie pozwala na wartościowanie osiągnięć uczniów oraz przyczynia się do ulepszania procesu nauczania. Stopień celujący powinien otrzymać uczeń, który:w zdobył wiadomości i umiejętności wykraczające poza program nauczania;w w pełni opanował technikę jazdy motorowerem;w współpracuje z policją; w osiąga sukcesy w konkursach w zakresie BRD.
Stopień bardzo dobry powinien otrzymać uczeń, który:w opanował w pełni treści programowe, samodzielnie wyjaśnia zjawiska i pro-
cesy, rozumie zależności;w w pełni wykorzystuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania zadań
problemowych;w prawidłowo eksploatuje motorower;w bardzo dobrze opanował przepisy ruchu drogowego;w szybko i bezbłędnie rozwiązuje wszystkie krzyżówki drogowe.
Stopień dobry powinien otrzymać uczeń, który:w opanował w stopniu zadowalającym wiadomości określone programem
nauczania;w umie wykorzystać wiadomości i umiejętności do rozwiązywania zadań teo-
retycznych i praktycznych;w zna przepisy ruchu drogowego objęte programem nauczania;w umie wyjaśnić znaczenie większości znaków drogowych;w rozwiązuje krzyżówki drogowe.
Stopień dostateczny powinien otrzymać uczeń, który:w opanował wiadomości na poziomie podstaw programowych;w umie wykorzystać wiadomości i umiejętności do rozwiązywania zadań teo-
retycznych i praktycznych o średnim stopniu trudności;w mało efektywnie wykorzystuje czas pracy;w zna znaczenie niewielu znaków drogowych;w rozwiązuje krzyżówki drogowe o niewielkim stopniu trudności.
Stopień dopuszczający powinien otrzymać uczeń, który:w ma braki w wiedzy na poziomie podstaw programowych;w rozwiązuje zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności;w ma trudności z poprawną organizacją pracy, wykazuje brak samodzielności;
9
w zna znaczenie kilku znaków drogowych;w zna niektóre przepisy drogowe dotyczące pieszych i motorowerzystów;w nie potrafi samodzielnie rozwiązać krzyżówek drogowych.
Stopień niedostateczny powinien otrzymać uczeń, który:w nie opanował wiadomości określonych programem nauczania;w nie potrafi rozwiązywać zadań teoretycznych i praktycznych o niewielkim
stopniu trudności;w nie wykazuje zainteresowania przedmiotem.
II Ustalenia w sprawie przygotowania uczniów do uzyskania karty rowerowej i motorowerowej w szkole
Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 r. należy stosować się do następujących ustaleń:1. Nie przewiduje się egzaminów dla ucznia na kartę rowerową oraz motoro-
werową.2. Sprawdzenie kwalifikacji uczniów odbywać się powinno w szkole na lekcjach
techniki lub innych zajęciach podczas realizacji treści z zakresu wychowania komunikacyjnego.
3. Treści z wychowania komunikacyjnego powinny być realizowane w postaci zajęć teoretycznych, zadań wytwórczych, ćwiczeń w pracowni szkolnej oraz zajęć praktycznych (jazda motorowerem) poza budynkiem szkolnym.
4. Zajęcia praktyczne powinny odbywać się w miasteczku ruchu drogowego lub na specjalnie przygotowanym na boisku szkolnym torze jazdy.
5. Do sprawdzania kwalifikacji osób ubiegających się o kartę rowerową lub motorowerową nauczyciel może poprosić o pomoc policjanta posiadającego specjalistyczne przeszkolenie w tym zakresie. Dotyczy to zwłaszcza znajo-mości przepisów i zasad bezpieczeństwa ruchu oraz umiejętności kierowa-nia rowerem i motorowerem.
6. W celu udokumentowania i spełnienia przez uczniów wymagań do uzyskania karty motorowerowej proponuje się pomocniczy arkusz zaliczeń zgodnie ze wzorem zamieszczonym na następnej stronie.
7. Dyrektor szkoły na podstawie wypełnionego arkusza zaliczeń wydaje nieod-płatnie uczniom karty motorowerowe na drukach według wzoru zamiesz-czonego w załączniku nr 4 do rozporządzenia Ministra Transportu i Gospo-darki Morskiej z dnia 23 grudnia 1997 roku w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U.Nr 18 z roku 1998, poz. 86). Zaleca się, aby wydawanie uczniom kart motorowerowych miało charakter uroczysty, np. podczas wydawania świadectw lub akademii okolicznościowej.
10
ARKUSZ ZALICZEŃ UCZNIA UBIEGAJĄCEGO SIĘ O KARTĘ MOTOROWEROWĄ
Imię i nazwisko ucznia..................................................................................................
Data urodzenia......................................................... Klasa............................................
Szkoła.............................................................. Miejscowość..........................................
Adres zamieszkania ucznia...........................................................................................
Kartę motorowerową wydano w szkole dnia.............................................................
DYREKTOR SZKOŁY
........................................................(pieczęć, podpis)
11
III Obowiązki osób odpowiedzialnych za realizację wychowania komunikacyjnego w gimnazjum wynikające z ustawy „Prawo o ruchu drogowym”
W ruchu drogowym uczestniczą ludzie w każdym wieku. Najmniej doświadczo-nymi uczestnikami ruchu drogowego są dzieci. W początkowym okresie swe-go życia poruszają się one pod opieką rodziców, rodzeństwa lub opiekunów. Po-tem uczestniczą samodzielnie w ruchu drogowym jako piesi, kierujący rowerami, motorowerami, motocyklami i samochodami. Od ich przygotowania do czyn-nego uczestnictwa w ruchu drogowym zależy w znacznej mierze ich bezpie-czeństwo oraz bezpieczeństwo innych uczestników ruchu drogowego.Główne cele wychowania komunikacyjnego w gimnazjum, to:q kształtowanie właściwych nawyków i postaw ucznia jako uczestnika ruchu
drogowego;q przygotowanie do samodzielnego, bezpiecznego i kulturalnego uczestnictwa
w ruchu drogowym jako pieszego, pasażera, motorowerzysty;q ukazywanie uczniom zagrożeń w różnych sytuacjach drogowych;q doprowadzenie ucznia do stosowania poprawnych nawyków oraz zachowań
chroniących je przed wypadkiem;q kształtowanie umiejętności oceny sytuacji w ruchu drogowym;q kształtowanie zasad prawidłowego zachowania ucznia w sytuacji, gdy jest
świadkiem wypadku;q wzbogacanie wiadomości, umiejętności i nawyków ucznia poprzez systema-
tyczną edukację komunikacyjną;q zdobycie przez ucznia karty motorowerowej.
1. Obowiązki dyrektora szkoły1. Stworzenie uczniom odpowiednich warunków do systematycznej reali-
zacji treści z wychowania komunikacyjnego, w tym zdobywania umiejęt-ności praktycznej jazdy motorowerem.
2. Zapewnienie odpowiedniej ilości godzin (szczególnie zajęć technicznych) na realizację treści z wychowania komunikacyjnego, bazy dydaktycznej i odpowiednio przygotowanego nauczyciela.
3. Stworzenie odpowiednich warunków do zdobycia przez uczniów karty motorowerowej.
4. Wyznaczenie nauczyciela wychowania komunikacyjnego (koordynato-ra). Najczęściej szkolnym koordynatorem wychowania komunikacyjne-go jest nauczyciel techniki, gdyż w podstawie programowej tego właśnie przedmiotu zawartych jest najwięcej zagadnień dotyczących bezpieczne-go poruszania się po drogach.
5. Przechowywanie dokumentacji do ukończenia przez ucznia 18 lat.
12
2. Obowiązki szkolnego nauczyciela wychowania komunikacyjnego (koor-dynatora)
Dyrektor szkoły powinien wyznaczyć w szkole jednego nauczyciela wycho-wania komunikacyjnego. Powinien to być nauczyciel, który realizuje zagad-nienia wychowania komunikacyjnego i przygotowuje uczniów do zdobycia karty motorowerowej (często jest to nauczyciel zajęć technicznych).
Do zadań tego nauczyciela należy:1. Uczestniczenie w szkoleniach, naradach dotyczących wychowania komu-
nikacyjnego organizowanych przez różne instytucje.2. Przekazywanie informacji innym nauczycielom realizującym zagadnie-
nia wychowania komunikacyjnego na terenie swojej szkoły.3. Ustalanie z nauczycielami uczącymi wychowania komunikacyjnego jed-
nolitych metod oceniania wyników pracy uczniów.4. Przygotowanie arkuszy zaliczeń dla uczniów ubiegających się o kartę
motorowerową.5. Współpraca z policją, ośrodkami ruchu drogowego celem prawidłowej
realizacji wychowania komunikacyjnego.6. Współpraca z innymi nauczycielami realizującymi wychowanie komuni-
kacyjne w szkole.3. Obowiązki nauczycieli uczących wychowania komunikacyjnego
1. Zapewnienie w planach dydaktycznych swojego przedmiotu odpowied-niej ilości godzin na realizację treści z wychowania komunikacyjnego.
2. Prowadzenie zajęć metodami aktywizującymi ucznia.3. Wyposażenie ucznia w wiadomości, umiejętności i nawyki w zakresie
zasad i przepisów ruchu drogowego.4. Wdrażanie ucznia do samodzielnego korzystania z materiałów na temat
ruchu drogowego.5. Doprowadzenie ucznia do świadomego stosowania poprawnych nawy-
ków i zachowań chroniących go przed wypadkiem.6. Zaplanowanie odpowiednich metod sprawdzania wiadomości i umie-
jętności ucznia z wychowania komunikacyjnego, zgodnych z wcześniej ustalonymi metodami, przez zespół nauczycieli uczących wraz z koordy-natorem.
7. Dokonanie kwalifikacji uczniów na kartę motorowerową na zasadach ustalonych z koordynatorem.
13
IV P
lan
Prac
y
Tem
at le
kcji
Proc
edur
y os
iąga
nia
celó
wC
zynn
ości
ucz
niów
Osi
ągni
ęcia
ucz
niów
Lekc
ja 1
i 2.
Bud
owa
i zas
ada
dzia
łani
a m
otor
ower
uq
Pozn
ają
defin
icję
mot
orow
eru;
q
zest
awia
ją e
lem
enty
wch
odzą
ce
w sk
ład
obow
iązk
oweg
o w
ypos
aże-
nia;
q
pozn
ają
war
unki
tech
nicz
ne;
q
omaw
iają
dzi
ałan
ie p
odst
awow
ych
ukła
dów
;q
prze
prow
adza
ją k
onse
rwac
ję z
god-
nie
z in
stru
kcją
obs
ługi
;q
zest
awia
ją p
rzyc
zyny
aw
arii
pow
sta-
jące
w tr
akci
e je
go u
żytk
owan
ia.
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
poda
ją d
efini
cję
mot
orow
eru;
q
wsk
azuj
ą i n
azyw
ają
elem
enty
, któ
re st
anow
ią o
bow
iąz-
kow
e w
ypos
ażen
ie;
q
wym
ieni
ają
pods
taw
owe
ukła
dy m
otor
ower
u.W
ymag
ania
pon
adpo
dsta
wow
e:q
rozr
óżni
ają
elem
enty
, z k
tóry
ch z
budo
wan
y je
st si
lnik
;
q
wyj
aśni
ają
funk
cję
posz
czeg
ólny
ch u
kład
ów;
q
potr
afią
ocen
ić st
an te
chni
czny
;q
prze
prow
adza
ją p
odst
awow
e re
gula
cje
zgod
nie
z in
stru
kcją
obs
ługi
.
Lekc
ja 3
. Prz
epis
y do
tycz
ące
mot
orow
erzy
sty
q
Pozn
ają
war
unki
, jak
ie m
usi s
pełn
iać
osob
a ub
iega
jąca
się
o ot
rzym
anie
ka
rty
mot
orow
erow
ej;
q
omaw
iają
zna
czen
ie d
okum
entó
w,
któr
e m
otor
ower
zyst
a m
usi p
osia
dać
przy
sob
ie p
odcz
as ja
zdy;
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
znaj
ą tr
yb i
zasa
dy u
zysk
ania
kar
ty m
otor
ower
owej
;q
wsk
azuj
ą i n
azyw
ają
znak
i, kt
óre
umie
szcz
one
są n
a dr
ogac
h, p
o kt
óryc
h za
bron
iony
jest
ruc
h m
otor
owe-
rów
;q
wym
ieni
ają
czyn
nośc
i, ja
kie
nale
ży p
odją
ć ab
y pr
zygo
-to
wać
mot
orow
er d
o ja
zdy
po d
rodz
e. W
ymag
ania
pon
adpo
dsta
wow
e:q
prze
dsta
wia
ją w
arun
ki d
opus
zcze
nia
mot
orow
erzy
sty
do u
czes
tnic
twa
w r
uchu
dro
gow
ym;
14
Tem
at le
kcji
Proc
edur
y os
iąga
nia
celó
wC
zynn
ości
ucz
niów
Osi
ągni
ęcia
ucz
niów
q
anal
izuj
ą i w
ykon
ują
czyn
nośc
i pr
zygo
tow
ując
e m
otor
ower
do
wyr
usze
nia
w tr
asę;
q
wys
zuku
ją z
naki
dro
gow
e, kt
órym
i są
ozn
akow
ane
drog
i, z
któr
ych
nie
mog
ą ko
rzys
tać
mot
orow
erzy
ści;
q
pozn
ają
zaka
zy o
bow
iązu
jące
mot
o-ro
wer
zyst
ę.
q
usta
lają
, jak
ie z
akaz
y ob
owią
zują
mot
orow
erzy
stę
na
drod
ze i
stos
ują
się
do n
ich;
q
potr
afią
przy
goto
wać
mot
orow
er d
o w
yrus
zeni
a
w
tras
ę;q
dost
rzeg
ają
zagr
ożen
ia w
ynik
ając
e z
niew
łaśc
iweg
o za
chow
ania
się
mot
orow
erzy
sty
w r
uchu
dro
gow
ym.
Lekc
ja 4
i 5.
Prz
epis
y o
ruch
u pi
eszy
chq
Pozn
ają
okre
ślen
ia: d
roga
, ucz
estn
ik
ruch
u dr
ogow
ego,
pie
szy;
q
anal
izuj
ą sp
osób
kor
zyst
ania
prz
ez
pies
zego
z d
rogi
w m
ieśc
ie, n
a w
si
oraz
poz
a ob
szar
em z
abud
owan
ym;
q
wys
zuku
ją n
a pl
ansz
ach
znak
i pi
onow
e do
tycz
ące
pies
zych
:a)
ost
rzeg
awcz
e: A
-16,
A-1
7,
b) z
akaz
u: B
-41,
c) n
akaz
u: C
-16,
C-1
6a, C
-13,
d) in
form
acyj
ne: D
-6, D
-6b,
D-3
5,
D-3
5a, D
-36,
D-3
6a;
q
anal
izuj
ą zn
acze
nie
znak
ów d
rogo
-w
ych
doty
cząc
ych
pies
zych
;q
omaw
iają
zna
czen
ie s
ygna
łów
św
ietln
ych
doty
cząc
ych
pies
zych
;
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
nazy
waj
ą el
emen
ty d
rogi
;q
opis
ują
zach
owan
ia p
iesz
ego
podc
zas k
orzy
stan
ia
z
jezd
ni i
pobo
cza;
q
praw
idło
wo
poru
szaj
ą si
ę po
dro
dze
w m
ieśc
ie i
poza
m
iast
em;
q
dost
rzeg
ają
zagr
ożen
ia w
ynik
ając
e z
niep
rzes
trze
gani
a za
sad
bezp
iecz
nego
kor
zyst
ania
z d
rogi
;q
rozp
ozna
ją i
nazy
waj
ą zn
aki d
rogo
we
pion
owe
doty
czą-
ce p
iesz
ych;
q
prze
strz
egaj
ą za
sad
bezp
iecz
nego
prz
ekra
czan
ia je
zdni
;q
po
trafi
ą ko
rzys
tać
z pr
zejś
ć dl
a pi
eszy
ch b
ez s
ygna
liza-
cji;
q
potr
afią
dost
osow
ać si
ę do
syg
nałó
w ś
wie
tlnyc
h or
az d
o sy
gnał
ów n
adaw
anyc
h pr
zez
osob
ę ki
eruj
ącą
ruch
em
podc
zas p
rzec
hodz
enia
prz
ez je
zdni
ę;
15
Tem
at le
kcji
Proc
edur
y os
iąga
nia
celó
wC
zynn
ości
ucz
niów
Osi
ągni
ęcia
ucz
niów
q
okre
ślaj
ą m
iejs
ca, w
któ
rych
pie
szy
moż
e pr
zech
odzć
prz
ez je
zdni
ę
(w
mie
ście
i po
za m
iast
em);
q
przy
pom
inaj
ą ok
reśl
enie
prz
ejśc
ia
dla
pies
zych
ora
z je
go o
znak
owan
ie
znak
ami p
iono
wym
i, po
ziom
ymi
i syg
naliz
acją
św
ietln
ą;q
omaw
iają
zas
ady
bezp
iecz
nego
prz
e-kr
acza
nia
jezd
ni n
a w
yzna
czon
ych
prze
jści
ach
i poz
a ni
mi.;
q
rozw
iązu
ją te
sty
doty
cząc
e be
zpie
-cz
eńst
wa
pies
zych
na
drog
ach.
q
potr
afią
korz
ysta
ć z
prze
jść
nadz
iem
nych
i po
dzie
m-
nych
;q
po
trafi
ą pr
zech
odzi
ć pr
zez
jezd
nię
poza
wyz
nacz
ony-
mi p
rzej
ścia
mi.
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe:
q
wyj
aśni
ają
pods
taw
owe
okre
ślen
ia d
otyc
zące
ruc
hu
pies
zych
;q
potr
afią
prze
wid
zieć
nie
bezp
iecz
ne s
ytua
cje
zwią
zane
z
poru
szan
iem
się
pies
zego
po
drod
ze;
q
usta
lają
czy
nnik
i wpł
ywaj
ące
na p
olep
szen
ie w
idoc
z-no
ści i
bez
piec
zeńs
twa
pies
zego
na
drod
ze;
q
popr
awni
e in
terp
retu
ją z
nacz
enie
zna
ków
dro
gow
ych
doty
cząc
ych
pies
zych
;q
dost
rzeg
ają
korz
yści
i za
groż
enia
wyn
ikaj
ące
z za
sto-
sow
ania
syg
naliz
acji
świe
tlnej
na
drod
ze;
q
usta
lają
war
unki
bez
piec
zneg
o pr
zech
odze
nia
prze
z je
zdni
ę.
Lekc
ja 6
. Zas
ady
bezp
iecz
nego
po
rusz
ania
się
po
drog
ach
q
Przy
pom
inaj
ą og
ólne
zas
ady
ruch
u dr
ogow
ego;
q
anal
izuj
ą tr
eści
naj
waż
niej
szyc
h za
sad
ruch
u dr
ogow
ego:
a)
zas
ada
szcz
egól
nej o
stro
żnoś
ci,
b)
zas
ada
ogra
nicz
oneg
o za
ufan
ia,
c)
zas
ada
ruch
u pr
awos
tron
nego
;
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
nazy
waj
ą za
sady
bez
piec
zneg
o po
rusz
ania
się
po
drod
ze;
q
okre
ślaj
ą sy
tuac
je n
a dr
odze
, w ja
kich
nal
eży
stos
ować
po
znan
e za
sady
.W
ymag
ania
pon
adpo
dsta
wow
e:q
char
akte
ryzu
ją z
asad
y be
zpie
czne
go p
orus
zani
a si
ę po
dr
ogac
h;
16
Tem
at le
kcji
Proc
edur
y os
iąga
nia
celó
wC
zynn
ości
ucz
niów
Osi
ągni
ęcia
ucz
niów
q
omaw
iają
różn
e sy
tuac
je w
ruc
hu
drog
owym
(dot
yczą
ce z
arów
no p
ie-
szyc
h ja
k i k
ieru
jący
ch),
w k
tóry
ch
nale
ży st
osow
ać p
ozna
ne z
asad
y.
q
dost
rzeg
ają
zagr
ożen
ia w
ynik
ając
e z
nie
prze
strz
ega-
nia
zasa
d be
zpie
czne
go p
orus
zani
a si
ę po
dro
gach
.
Lekc
ja 7
-11.
Zna
ki i
sygn
ały
na
drog
ach
obow
iązu
jące
mot
oro-
wer
zyst
ów
q
Dok
onuj
ą kl
asyfi
kacj
i zna
ków
ora
z sy
gnał
ów w
ystę
pują
cych
na
drog
ach;
q
prze
dsta
wia
ją h
iera
rchi
ę w
ażno
ści
norm
, zna
ków
, syg
nałó
w i
pole
ceń
w
ruc
hu d
rogo
wym
;q
om
awia
ją k
szta
łt, k
olor
ora
z tr
eść
pods
taw
owyc
h gr
up z
nakó
w p
iono
-w
ych;
q
omaw
iają
zna
czen
ie o
raz
treś
ć w
y-br
anyc
h z
nakó
w: o
strz
egaw
czyc
h,
zaka
zu, n
akaz
u or
az in
form
acyj
nych
; q
an
aliz
ują
znac
zeni
e ta
blic
zek
stos
o-w
anyc
h do
zna
ków
ost
rzeg
awcz
ych
oraz
zna
ków
zak
azu;
q
omaw
iają
zna
czen
ie z
nakó
w p
ozio
-m
ych
nam
alow
anyc
h na
jezd
ni;
q
przy
pom
inaj
ą oz
nako
wan
ie p
rzej
-śc
ia d
la p
iesz
ych,
prz
ejaz
du d
la
row
erzy
stów
ora
z pa
sa r
uchu
na
jezd
ni;
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
rozp
ozna
ją z
naki
dro
gow
e pi
onow
e i p
ozio
me;
q
wym
ieni
ają
grup
y zn
aków
pio
now
ych;
q
nazy
waj
ą w
ybra
ne z
naki
dro
gow
e pi
onow
e;q
wym
ieni
ają
znak
i o sz
czeg
ólny
ch k
szta
łtach
;q
doko
nują
pod
ział
u i o
pisu
wyb
rany
ch ta
blic
zek
umie
szcz
anyc
h po
d zn
akam
i ost
rzeg
awcz
ymi i
zak
azu;
q
nazy
waj
ą w
ybra
ne z
naki
dro
gow
e po
ziom
e;q
potr
afią
dost
osow
ać si
ę do
zak
azów
i na
kazó
w w
yra-
żony
ch z
a po
moc
ą zn
aków
dro
gow
ych
pozi
omyc
h;q
wym
ieni
ają
sygn
ały
wys
tępu
jące
na
drog
ach;
q
potr
afią
dost
osow
ać si
ę do
syg
naliz
acji
świe
tlnej
i syg
nałó
w n
adaw
anyc
h pr
zez
osob
ę ki
eruj
ącą
ruch
em;
q
okre
ślaj
ą ko
lejn
ość
waż
nośc
i zna
ków
, syg
nałó
w,
pole
ceń
oraz
prz
epis
ów.
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe:
q
rozr
óżni
ają
grup
y zn
aków
dro
gow
ych
pion
owyc
h na
po
dsta
wie
ich
kszt
ałtu
i ko
loru
;q
praw
idło
wo
inte
rpre
tują
zna
czen
ie k
szta
łtu i
kolo
ru
znak
ów p
iono
wyc
h;
17
Tem
at le
kcji
Proc
edur
y os
iąga
nia
celó
wC
zynn
ości
ucz
niów
Osi
ągni
ęcia
ucz
niów
q
przy
pom
inaj
ą ro
dzaj
e sy
gnał
ów
dźw
ięko
wyc
h or
az s
ygna
łów
św
ietl-
nych
wys
tępu
jący
ch n
a dr
ogac
h;q
an
aliz
ują
zasa
dy p
ostę
pow
ania
m
otor
ower
zyst
y w
odn
iesi
eniu
do
nada
wan
ych
sygn
ałów
św
ietln
ych;
q
om
awia
ją z
nacz
enie
syg
nałó
w
nada
wan
ych
prze
z os
obę
kier
ując
ą ru
chem
;q
an
aliz
ują
kole
jnoś
ć pr
zeja
zdu
poja
z-dó
w p
rzez
skrz
yżow
ania
z sy
gnal
izac
ją ś
wie
tlną.
q
wyj
aśni
ają
treś
ć zn
aków
pio
now
ych
obow
iązu
jący
ch
mot
orow
erzy
stę;
q
wyj
aśni
ają
treś
ć or
az z
nacz
enie
tabl
icze
k um
iesz
czo-
nych
pod
zna
kam
i;q
wyj
aśni
ają
treś
ć zn
aków
poz
iom
ych
obow
iązu
jący
ch
mot
orow
erzy
stę;
q
dobi
eraj
ą zn
aki d
rogo
we
pozi
ome
do o
dpow
iedn
ich
znak
ów p
iono
wyc
h;q
dost
rzeg
ają
wpł
yw s
ygna
lizac
ji św
ietln
ej n
a po
praw
ę be
zpie
czeń
stw
a ru
chu
na d
roga
ch.
Lekc
ja 1
2-14
. Prz
epis
y o
ruch
u m
otor
ower
ówq
O
maw
iają
syt
uacj
e na
dro
dze,
w
któ
rych
wys
tępu
je m
anew
r w
łącz
ania
się
do r
uchu
;q
ana
lizuj
ą pr
awid
łow
e za
chow
anie
m
otor
ower
zyst
y w
łącz
ając
ego
się
do
ruch
u;q
przy
pom
inaj
ą ok
reśl
enie
pas
a ru
chu
i jeg
o oz
nako
wan
ie;
q
omaw
iają
zac
how
anie
mot
oro-
wer
zyst
y za
mie
rzaj
ąceg
o zm
ieni
ć za
jmow
any
pas r
uchu
;
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
okre
ślaj
ą sy
tuac
je, w
któ
rych
zac
hodz
i włą
czan
ie si
ę do
ruc
hu;
q
potr
afią
bezp
iecz
nie
włą
czyć
się
do r
uchu
;q
wym
ieni
ają
pods
taw
owe
man
ewry
, jak
ie m
ożna
w
ykon
ać n
a dr
odze
;q
okre
ślaj
ą pr
awid
łow
e us
taw
ieni
e po
jazd
u na
jezd
ni
w
zal
eżno
ści o
d za
mie
rzon
ego
kier
unku
jazd
y;q
wym
ieni
ają
kole
jne
czyn
nośc
i, ja
kie
pow
inie
n w
ykon
ać m
otor
ower
zyst
a za
mie
rzaj
ący
skrę
cić
w p
raw
o lu
b w
lew
o or
az p
odcz
as w
ymija
nia,
om
ija-
nia
i wyp
rzed
zani
a;
18
Tem
at le
kcji
Proc
edur
y os
iąga
nia
celó
wC
zynn
ości
ucz
niów
Osi
ągni
ęcia
ucz
niów
q
anal
izuj
ą na
stęp
ując
e sy
tuac
je
w r
uchu
dro
gow
ym:
a) sk
ręt w
pra
wo,
b) sk
ręt w
lew
o z
drog
i dw
ukie
run-
kow
ej,
c) sk
ręt w
lew
o z
drog
i jed
noki
e-ru
nkow
ej,
d) z
awra
cani
e;q
zest
awia
ją m
iejs
ca, w
któ
rych
za
wra
cani
e je
st z
abro
nion
e;q
omaw
iają
zas
ady
obow
iązu
jące
po
dcza
s wym
ijani
a, o
mija
nia
oraz
w
yprz
edza
nia;
q
anal
izuj
ą ko
lejn
e fa
zy m
anew
rów
w
ymija
nia,
om
ijani
a i w
yprz
edza
-ni
a;q
zest
awia
ją s
ytua
cje
i mie
jsca
na
drod
ze, g
dzie
prz
epis
y za
bran
iają
w
yprz
edza
nia.
q
opis
ują
praw
idło
we
wyk
onan
ie m
anew
rów
;q
okre
ślaj
ą m
iejs
ca, w
któ
rych
zaw
raca
nie
jest
zab
roni
o-ne
;q
okre
ślaj
ą sy
tuac
je o
raz
mie
jsca
na
drod
ze, w
któ
rych
ob
owią
zuje
zak
az w
yprz
edza
nia;
q
okre
ślaj
ą ob
owią
zki k
ieru
jące
go p
ojaz
dem
wyp
rze-
dzan
ym;
q
wyk
onuj
ą po
dsta
wow
e m
anew
ry.
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe:
q
wyj
aśni
ają
zasa
dy w
łącz
ania
się
do r
uchu
;
q
rozr
óżni
ają
pods
taw
owe
man
ewry
na
drod
ze;
q
praw
idło
wo
i bez
piec
znie
wyk
onuj
ą m
anew
ry
na d
rodz
e zg
odni
e z
obow
iązu
jący
mi z
asad
ami
i prz
epis
ami;
q
uzas
adni
ają
decy
zję
wyb
oru
spos
obu
wyp
rzed
zani
a z
praw
ej lu
b le
wej
stro
ny w
zal
eżno
ści o
d sy
tuac
ji na
dr
odze
;q
prze
wid
ują
zagr
ożen
ia, k
tóre
mog
ą w
ystą
pić
podc
zas
wyk
onyw
ania
man
ewró
w;
q
potr
afią
udow
odni
ć za
leżn
ość
pom
iędz
y pr
zest
rze-
gani
em p
rzez
mot
orow
erzy
stę
prze
pisó
w p
orzą
dko-
wyc
h, a
jego
bez
piec
zeńs
twem
.
19
Tem
at le
kcji
Proc
edur
y os
iąga
nia
celó
wC
zynn
ości
ucz
niów
Osi
ągni
ęcia
ucz
niów
Lekc
ja 1
5-19
. Zas
ady
pier
w-
szeń
stw
a pr
zeja
zdu
na s
krzy
żo-
wan
iach
q
Om
awia
ją ty
py sk
rzyż
owań
i ic
h oz
nako
wan
ie;
q
anal
izuj
ą za
sady
regu
lują
ce p
ierw
-sz
eńst
wo
prze
jazd
u na
skrz
yżow
a-ni
u dr
óg ró
wno
rzęd
nych
;q
anal
izuj
ą za
sady
pie
rwsz
eńst
wa
prze
jazd
u na
skrz
yżow
aniu
dro
gi
z
pier
wsz
eńst
wem
prz
ejaz
du z
dr
ogą
podp
orzą
dkow
aną;
q
anal
izuj
ą za
sady
pie
rwsz
eńst
wa
prze
jazd
u na
skrz
yżow
aniu
dró
g
o
ruch
u ok
rężn
ym;
q
usta
lają
pie
rwsz
eńst
wo
prze
jazd
u pr
zez
omaw
iane
skrz
yżow
ania
- r
ozw
iązu
ją k
rzyż
ówki
.
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
znaj
ą ro
dzaj
e sk
rzyż
owań
i sp
osob
y ic
h oz
nako
wan
ia;
q
okre
ślaj
ą na
pod
staw
ie z
nakó
w d
rogo
wyc
h ro
dzaj
sk
rzyż
owan
ia;
q
okre
ślaj
ą pi
erw
szeń
stw
o pr
zeja
zdu
poja
zdów
na
skrz
yżow
ania
ch.
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe:
q
char
akte
ryzu
ją p
oszc
zegó
lne
rodz
aje
skrz
yżow
ań;
q
dobi
eraj
ą zn
aki d
rogo
we
do sk
rzyż
owań
;q
wyj
aśni
ają
znac
zeni
e zn
aków
i sy
gnał
ów n
a sk
rzyż
o-w
ania
ch o
raz
zasa
dy z
acho
wan
ia si
ę m
otor
ower
zyst
y na
om
awia
nych
skrz
yżow
ania
ch;
q
potr
afią
ocen
ić s
ytua
cję
na sk
rzyż
owan
iu i
podj
ąć
wła
ściw
ą de
cyzj
ę.
Lekc
ja 2
0. P
rzej
eżdż
anie
prz
ez
prze
jazd
y ko
lejo
we
i tra
mw
a-jo
we
q
Om
awia
ją ró
żnic
e po
mię
dzy
prze
-ja
zdem
kol
ejow
ym st
rzeż
onym
i ni
e st
rzeż
onym
;q
wys
zuku
ją n
a pl
ansz
ach
znak
i dr
ogow
e up
rzed
zają
ce o
zbl
iżan
iu
się
do p
rzej
azdu
kol
ejow
ego
lub
tram
waj
oweg
o;
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
okre
ślaj
ą ro
dzaj
prz
ejaz
du k
olej
oweg
o na
pod
staw
ie
znak
ów;
q
praw
idło
wo
inte
rpre
tują
zna
czen
ie z
nakó
w u
prze
-dz
ając
ych
o zb
liżan
iu si
ę do
prz
ejaz
du k
olej
oweg
o
i tra
mw
ajow
ego;
q
potr
afią
praw
idło
wo
i bez
piec
znie
prz
ejec
hać
prze
z pr
zeja
zd k
olej
owy
i tra
mw
ajow
y.
20
Tem
at le
kcji
Proc
edur
y os
iąga
nia
celó
wC
zynn
ości
ucz
niów
Osi
ągni
ęcia
ucz
niów
q
anal
izuj
ą za
sady
obo
wią
zują
ce n
a pr
zeja
zdac
h ko
lejo
wyc
h i t
ram
wa-
jow
ych;
q
omaw
iają
zak
azy
obow
iązu
jące
prz
y zb
liżan
iu si
ę or
az p
rzej
eżdż
aniu
pr
zez
prze
jazd
.
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe:
q
rozr
óżni
ają
prze
jazd
y ko
lejo
we
i tr
amw
ajow
e;q
wyj
aśni
ają
zasa
dy o
bow
iązu
jące
mot
orow
erzy
stę
zam
ierz
ając
ego
prze
jech
ać p
rzez
prz
ejaz
d ko
lejo
wy
i t
ram
waj
owy;
q
prze
wid
ują
zagr
ożen
ia w
ynik
ając
e z
nie
prze
strz
ega-
nia
zasa
d ob
owią
zują
cych
prz
y pr
zeje
żdża
niu
prze
z pr
zeja
zd k
olej
owy
i tra
mw
ajow
y.
Lekc
ja 2
1. Z
acho
wan
ie s
ię m
o-to
row
erzy
sty
wob
ec p
iesz
ych
q
Om
awia
ją p
raw
idło
we
zach
owan
ie
się
mot
orow
erzy
sty:
a) p
rzy
prze
jści
ach
dla
pies
zych
,b)
prz
y pr
zyst
anka
ch;
q
anal
izuj
ą za
chow
anie
mot
orow
erzy
-st
y w
obec
pie
szyc
h:a)
na
skrz
yżow
aniu
z s
ygna
lizac
ją
świe
tlną,
b) s
kręc
ając
ego
na sk
rzyż
owan
iu
w
dro
gę p
oprz
eczn
ą,c)
na
drog
ach
w st
refie
zam
iesz
ka-
nia;
q
omaw
iają
zas
ady
kultu
raln
ego
zach
owan
ia si
ę ki
eruj
ącyc
h po
-ja
zdam
i w st
osun
ku d
o pi
eszy
ch
i odw
rotn
ie.
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
znaj
ą i s
tosu
ją z
asad
y za
chow
ania
mot
orow
erzy
sty
zbliż
ając
ego
się
do p
rzej
ścia
dla
pie
szyc
h;q
wyl
icza
ją m
anew
ry, k
tóry
ch n
ie m
ożna
wyk
onyw
ać n
a pr
zejś
ciu
dla
pies
zych
i be
zpoś
redn
io p
rzed
nim
i;q
okre
ślaj
ą sy
tuac
je, w
któ
rych
pie
szy
ma
pier
wsz
eńst
wo
prze
d po
jazd
ami;
q
opis
ują
praw
idło
we
zach
owan
ie m
otor
ower
zyst
y ko
rzys
tają
cego
z d
rogi
w st
refie
zam
iesz
kani
a.W
ymag
ania
pon
adpo
dsta
wow
e:q
wyj
aśni
ają
zasa
dy k
ultu
raln
ego
zach
owan
ia si
ę na
dr
odze
i st
osuj
ą si
ę do
nic
h.
21
Tem
at le
kcji
Proc
edur
y os
iąga
nia
celó
wC
zynn
ości
ucz
niów
Osi
ągni
ęcia
ucz
niów
Lekc
ja 2
2. W
pade
k na
dro
dze
q
Zes
taw
iają
prz
yczy
ny w
ypad
ków
dr
ogow
ych;
q
usta
lają
spos
ób p
ostę
pow
ania
w
raz
ie z
auw
ażen
ia lu
b uc
zest
nic-
twa
w w
ypad
ku d
rogo
wym
;q
pozn
ają
pods
taw
owe
środ
ki o
pa-
trun
kow
e;q
kom
plet
ują
środ
ki o
patr
unko
we
do
apte
czki
pie
rwsz
ej p
omoc
y.
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
potr
afią
prze
kaza
ć in
form
acje
o w
ypad
ku (z
awia
do-
mić
pol
icję
, str
aż p
ożar
ną, p
ogot
owie
rat
unko
we)
;q
okre
ślaj
ą sp
osob
y za
pobi
egan
ia w
ypad
kom
.W
ymag
ania
pon
adpo
dsta
wow
e:q
rozr
óżni
ają
wyp
adek
od
koliz
ji dr
ogow
ej;
q
potr
afią
udzi
elić
pie
rwsz
ej p
omoc
y w
dro
bnyc
h ur
azac
h;q
ocen
ić s
ytua
cję
na m
iejs
cu w
ypad
ku o
raz
podj
ąć
wła
ściw
ą de
cyzj
ę;q
prze
wid
ują
skut
ki n
iew
łaśc
iweg
o za
chow
ania
na
drod
ze.
Lekc
ja 2
3-24
. Roz
wią
zyw
anie
te
stów
i kr
zyżó
wek
q
Utr
wal
ają
pozn
ane
prze
pisy
i za
sady
ru
chu
drog
oweg
o do
tycz
ącyc
h pi
e-sz
ych
i mot
orow
erzy
stów
- ro
zwią
-zu
ją te
sty
oraz
ust
alaj
ą pi
erw
szeń
-st
wo
prze
jazd
u na
skrz
yżow
ania
ch.
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
znaj
ą pr
zepi
sy o
ruc
hu p
iesz
ych
i mot
orow
erzy
stów
;q
znaj
ą za
sady
bez
piec
zeńs
twa
w r
uchu
dro
gow
ym;
q
wym
ieni
ają
zagr
ożen
ia p
odcz
as p
rzej
azdu
prz
ez
skrz
yżow
ania
;q
nazy
waj
ą zn
aki i
syg
nały
na
skrz
yżow
ania
ch;
q
okre
ślaj
ą pi
erw
szeń
stw
o pr
zeja
zdu
na sk
rzyż
owan
iach
ze
zna
kam
i i b
ez z
nakó
w d
rogo
wyc
h.W
ymag
ania
pon
adpo
dsta
wow
e:q
popr
awni
e in
terp
retu
ją z
nacz
enie
zna
ków
i sy
gnał
ów
na sk
rzyż
owan
iach
;
22
Tem
at le
kcji
Proc
edur
y os
iąga
nia
celó
wC
zynn
ości
ucz
niów
Osi
ągni
ęcia
ucz
niów
q
wyj
aśni
ają
zasa
dy p
rzej
azdu
na
skrz
yżow
ania
ch
rów
norz
ędny
ch, p
odpo
rząd
kow
anyc
h z
sygn
aliz
acją
św
ietln
ą or
az n
a ro
ndzi
e.
Lekc
ja 2
5-30
. Nau
ka i
dosk
ona-
leni
e ja
zdy
mot
orow
erem
q
Dos
kona
lą te
chni
kę ja
zdy
mot
oro-
wer
em:
a) p
rzyg
otow
ują
się
do ja
zdy,
b) r
usza
ją z
mie
jsca
,c)
jeżd
żą p
o w
yzna
czon
ym p
asie
ru
chu,
d) z
atrz
ymuj
ą si
ę w
wyz
nacz
onyc
h m
iejs
cach
,e)
jeżd
żą p
o od
cink
ach
pros
tych
i po
łuka
ch;
q
ćwic
zą w
ykon
ywan
ie m
anew
rów
:a)
włą
czan
ie si
ę do
ruc
hu,
b) z
mia
na p
asa
ruch
u,c)
skrę
t wpr
awo,
d) sk
ręt w
lew
o z
jezd
ni d
wuk
ieru
n-ko
wej
i je
dnok
ieru
nkow
ej,
e) z
awra
cani
e,d)
wym
ijani
e,e)
om
ijani
e,f)
wyp
rzed
zani
e.
Wym
agan
ia p
odst
awow
e:q
praw
idło
wo
i bez
piec
znie
wyk
onuj
ą po
dsta
wow
e m
anew
ry;
q
spra
wni
e po
rusz
ają
się
mot
orow
erem
;q
dost
osow
ują
pręd
kość
jazd
y do
war
unkó
w n
a dr
odze
.W
ymag
ania
pon
adpo
dsta
wow
e:q
prze
wid
ują
sytu
acje
nie
bezp
iecz
ne n
a dr
odze
;q
prze
wid
ują
zach
owan
ie in
nych
ucz
estn
ików
ruc
hu
drog
oweg
o.
23
V Testy sprawdzające wiadomości ucznia ubiegającego się o kartę motorowerową
Test nr 11. Motorower, to pojazd wyposażony w silnik spalinowy:
a) o pojemności skokowej silnika nie przekraczającej 50 cm3.b) o pojemności skokowej przekraczającej 50 cm3.c) którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością co najmniej 45 km/h.
2. Obowiązkowym wyposażeniem motoroweru jest:a) światło STOP.b) kierunkowskaz.c) tłumik wydechu.
3. Motorowerzysta zobowiązany jest włączyć światła:a) zawsze.b) w przypadku złej widoczności.c) od zmierzchu do świtu.
4. Kierujący motorowerem nie może zawracać:a) na skrzyżowaniach.b) na drogach jednokierunkowych.c) na drogach dwukierunkowych poza terenem zabudowanym.
5. Wyprzedzanie jest zabronione:a) na drodze jednokierunkowej.b) na mostach i wiaduktach.c) na przejściach dla pieszych i bezpośrednio przed nimi.
6. Włączanie się do ruchu następuje:a) przy wjeżdżaniu ze stacji benzynowej na drogę.b) przy zmianie pasa ruchu.c) przy wjeżdżaniu z drogi podporządkowanej na drogę główną.
7. Znak ten oznacza:
a) drogę tylko dla motorowerów.b) zakaz wjazdu motorowerów.c) drogę tylko dla rowerów.
8. Znak ten oznacza, że:
a) masz ustąpić pierwszeństwa przejazdu.b) przez najbliższe skrzyżowanie możesz jechać tylko na wprost.c) znajdujesz się na drodze z pierwszeństwem przejazdu.
24
9. Kierujący motorowerem na tym skrzyżowaniu:
a) przejeżdża ostatni.b) ustępuje pierwszeństwa
tylko pojazdowi 2.c) ustępuje pierwszeństwa
tylko pojazdowi 1.
10. Kierujący motorowerem na tym skrzyżowaniu:a) przejeżdża ostatni.b) ustępuje pierwszeństwa
tylko pojazdowi 1.c) ustępuje pierwszeństwa
tylko pojazdowi 2.
11. Kierujący motorowerem na tym skrzyżowaniu:a) ustępuje pierwszeństwa
przejazdu pojazdowi 1.b) przejeżdża pierwszy.c) ustępuje pierwszeństwa
pojazdom 2 i 3.
12. Bezpośrednio na ranę powinno się położyć:a) opatrunek wyjałowiony.b) chusteczkę.c) watę.
13. Czynności reanimacyjne należy przerwać w momencie:a) stwierdzenia braku tętna i oddechu.b) gdy upłynęły 4 minuty od momentu rozpoczęcia reanimacji.c) przejęcia akcji ratowniczej przez lekarza.
Numer pytania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
A X X X X
B X X X
C X X X X X X
25
Test nr 21. Motorowerem może kierować osoba, która:
a) ukończyła 13 lat.b) posiada kartę rowerową.c) posiada kartę motorowerową lub prawo jazdy.
2. Motorower musi być wyposażony w:a) dwa niezależne hamulce.b) kierunkowskaz.c) prawe lusterko.
3. W strefie zamieszkania motorowerzysta może poruszać się z prędkością nie większą niż:
a) 40 km/h.b) 50 km/h.c) 20 km/h.
4. Kierujący motorowerem poruszający się jezdnią jednokierunkową zamierzający skręcić w lewo na skrzyżowaniu, powinien:a) zbliżyć się do lewej krawędzi jezdni.b) zbliżyć się do prawej krawędzi jezdni.c) jechać środkiem jezdni.
5. Wyprzedzanie oznacza przejeżdżanie obok pojazdu:a) zaparkowanego na jezdni.b) poruszającego się w tym samym kierunku.c) nadjeżdżającego z przeciwka.
6. Długość drogi hamowania nie zależy od:a) prędkości jazdy.b) stanu ogumienia.c) pojemności skokowej silnika.
7. Znak ten oznacza:
a) skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po obu stronach.b) skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą z prawej strony.c) wlot drogi z prawej strony.
8. Który ze znaków zabrania wjazdu?a) b) c)
26
9. Kierujący motorowerem na tym skrzyżowaniu:
a) przejeżdża pierwszy.b) ustępuje pierwszeństwa
tylko pojazdowi 2.c) ustępuje pierwszeństwa
tylko pojazdowi 3.
10. Kierujący motorowerem na tym skrzyżowaniu:a) ustępuje pierwszeństwa
pojazdom 2 i 3.b) ustępuje pierwszeństwa
tylko pojazdowi 3.c) przejeżdża ostatni.
11. Kierujący motorowerem na tym skrzyżowaniu:a) ustępuje pierwszeństwa
tylko pojazdowi 3.b) przejeżdża pierwszy.c) ustępuje pierwszeństwa
pojazdom 2 i 4.
12. Opaskę uciskową należy stosować w przypadku:a) krwawiącej rany.b) oparzenia.c) złamania.
13. Sztuczne oddychanie stosuje się przy:a) zakrztuszeniu.b) utracie przytomności.c) braku akcji oddechowej.
Numer pytania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
A X X X X X
B X X X
C X X X X X
27
VI Odpowiedzi do ćwiczeńI. Budowa i zasada działania motoroweruĆwiczenie 1
Ćwiczenie 2Motorower to pojazd jednośladowy lub dwuśladowy, wyposażony w silnik spa-linowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h.Motorower to także motorynka, czy skuter, który spełnia powyższe kryteria.
Ćwiczenie 3Krótka historia motoroweru.Pierwsze polskie powojenne motorowery wyprodukowano w 1958r w Zakładach Metalowych we Wrocławiu. Wyprodukowany pojazd zyskał nazwę „Ryś”. Wkrótce Zjednoczone Zakłady Rowerowe „Romet” w Bydgoszczy wyprodukowały motorower o nazwie „Komar”.W połowie lat siedemdziesiątych „Komar” został zastąpiony przez motorower o nazwie
„Romet”. Obecnie bardzo popularne stały się skutery. Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej pod adresem www.motogremlas.xu.pl.
Ćwiczenie 4
28
Ćwiczenie 5Uzupełniony tekst.Paliwo w motorowerze gromadzone jest w baku skąd zasysane jest do gaźnika. Gaźnik pełni ważną funkcję ponieważ wytwarza i zaopatruje silnik w mieszankę paliwowo-powietrzną. Od niego w dużym stopniu zależy zużycie paliwa i osiągi silnika. Z gaźnika mieszanka powietrza i benzyny napływa do cylindra silnika. W silniku następuje spalanie mieszanki, a powstałe gazy ulatują z cylindra po-przez tłumik. Zadaniem tłumika jest również wyciszenie pracy silnika.
Ćwiczenie 6Zasada działania silnika motoroweru.Dopływ mieszanki z gaźnika do silnika sterowany jest przez położenie tłoka poruszającego się w cylindrze. Gdy tłok przesuwa się ku górze następuje zassa-nie mieszanki do silnika (poniżej tłoka) z jednoczesnym sprężeniem mieszanki nad tłokiem. Dzięki świecy pojawia się iskra i następuje zapalenie mieszanki i jej wybuch. Gorące gazy zwiększają swoją objętość i wypychają tłok ku doło-wi. Jednocześnie z ruchem tłoka, z cylindra są wypychane spaliny. Wytworzone podczas wybuchu ciśnienie wprawia w ruch tłok i korbowód, który jest powo-dem obrotu wału korbowego silnika. Ruch obrotowy wału przenoszony jest na tylne koło jezdne.
Ćwiczenie 7Sprzęgło pozwala na chwilowe odłączenie silnika od skrzyni biegów. Dzięki temu możliwa jest zmiana przekładni zębatej. Od wielkości kół zębatych zależy prędkość motoroweru.
Ćwiczenie 8Uzupełniony tekst.Układ zapłonowy jest układem elektryczno-mechanicznym stosowanym w sil-nikach o zapłonie iskrowym. Jego zadaniem jest rozpoczęcie procesu spalania mieszanki paliwowo-powietrznej w cylindrze silnika oraz sterowanie momen-tem wystąpienia iskry na świecy zapłonowej. Układ ten zasilany jest najpierw z akumulatora, a następnie z prądnicy. Niskie napięcie występujące na stykach akumulatora zamieniane jest w cewce zapłonowej na wysokie napięcie rzędu kilkunastu tysięcy woltów. Pomiędzy akumulatorem i cewką włączony jest prze-rywacz obwodu niskiego napięcia.
Ćwiczenie 9Cewka zapłonowa zamienia niskie napięcie na napięcie rzędu kilkunastu tysięcy woltów, które podawane jest na świecę.Przerywacz zapłonu powoduje otwarcie obwodu co jest następstwem powstania wysokiego napięcia w cewce zapłonowej i przeskoku iskry na świecy.
29
Ćwiczenie 10
2. Przepisy dotyczące motorowerzystyĆwiczenie 1Osoba ubiegająca się o otrzymanie karty motorowerowej powinna spełniać na-stępujące warunki:a) mieć ukończone 13 lat,b) posiadać zgodę rodziców lub opiekunów na jej wydanie,c) znać ogólne zasady i przepisy ruchu drogowego dotyczące pieszych i moto-
rowerzystów,d) umieć jeździć motorowerem,e) potrafić udzielić pierwszej pomocy przedlekarskiej.
Ćwiczenie 2Motorowerzysta podczas jazdy motorowerem powinien posiadać:a) kartę motorowerową,b) dowód rejestracyjny pojazdu,c) ważną polisę ubezpieczeniową OC - odpowiedzialności cywilnej lub dowód
opłacenia składki.
Ćwiczenie 3Znak 1 „Droga ekspresowa” - oznacza wjazd na drogę ekspreso-wą. Droga ta jest przeznaczona tylko dla ruchu pojazdów samochodowych.Znak 2 „Autostrada” - oznacza wjazd na autostradę. Na autostradzie mogą po-ruszać się wyłącznie pojazdy samochodowe, które na równej poziomej dro-dze mogą rozwinąć prędkość co najmniej 40 km/h.Znak 3 „Droga dla pieszych” - wskazuje drogę przeznaczoną tylko dla pieszych.Znak 4 „Droga dla rowerów” - wskazuje drogę przeznaczoną dla ruchu rowe-rów.
30
Znak 5 „Zakaz ruchu w obu kierunkach” - oznacza, że droga jest zamknięta dla ruchu w obu kierunkach.Znak 6 „Zakaz wjazdu” - oznacza zakaz wjazdu na drogę lub jezdnię jednokie-runkową od strony umieszczenia znaku.Znak 7 „Zakaz wjazdu motorowerów” - oznacza, że wjazd na drogę motorowe-rem jest zabroniony.
Ćwiczenie 4Motorowerzyście przepisy zabraniają: a) jazdy po drodze przeznaczonej tylko dla pieszych,b) wyprzedzania innych pojazdów,c) jazdy po jezdni obok innego motorowerzysty,d) czepiania się innych pojazdów,e) kierowania motorowerem jedną ręką,f) jazdy po autostradzie i drodze ekspresowej,g) jazdy po jezdni,h) jazdy bez kasku.
Ćwiczenie 5Przed wyjazdem w trasę należy sprawdzić, czy motorower posiada:a) dostateczną ilość paliwa;b) prawidłowy poziom oleju;c) sprawny układ hamulcowy i kierowniczy;d) sprawne światła;e) prawidłowy stan ogumienia;f) właściwie ustawione lusterka.
3. Przepisy o ruchu pieszychĆwiczenie 1A - chodnik B - pas ruchuC - pas ruchu D - poboczeE - jezdnia F - droga
Ćwiczenie 2Pieszym nazywamy osobę, która znajduje się na drodze i nie wykonuje na niej żadnych robót oraz nie przebywa wewnątrz pojazdu. Pieszym jest również osoba prowadząca, ciągnąca lub pchająca rower, motorower, motocykl, wózek dziecięcy, podręczny albo poruszająca się w wózku inwalidzkim, a także osoba w wieku do 10 lat kierująca rowerem pod opieką osoby dorosłej.
Ćwiczenie 3Pieszy powinien chodzić po chodniku. Jeżeli droga nie posiada chodnika wów-czas pieszy powinien poruszać się po poboczu drogi. Pieszy może iść po jezdni dopiero wtedy, gdy droga nie posiada pobocza lub gdy korzystanie z niego jest
31
niemożliwe. Idąc po poboczu lub po jezdni, pieszy powinien iść po lewej stronie drogi.
Ćwiczenie 4Znak 1 „Miejsce przejścia dla pieszych” - oznacza miejsce przeznaczone do prze-chodzenia pieszych przez jezdnię lub torowisko pojazdów szynowych.Znak 2 „Przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów” - oznacza miejsce przeznaczone do przechodzenia pieszych oraz przejeżdżania rowerzystów przez jezdnię lub torowisko pojazdów szynowych.Znak 3 „Zakaz ruchu pieszych” - oznacza, że droga jest zamknięta dla pieszych.Znak 4 „Droga dla pieszych” - wskazuje drogę przeznaczoną tylko dla pieszych, z której piesi są obowiązani korzystać.Znak 5 „Przejście podziemne dla pieszych”.Znak 6 „Schody ruchome w dół”.Znak 7 „Przejście nadziemne dla pieszych”.Znak 8 „ Schody ruchome w górę”.
Ćwiczenie 5Przed wejściem na jezdnię pieszy powinien zachować szczególną ostrożność oraz stosować się do następującej zasady: a) zatrzymać się na skraju chodnika, b) spojrzeć w lewo, c) spojrzeć w prawo, d) spojrzeć jeszcze raz w lewo, e) jeśli jezdnia jest wolna - przejść na przeciwległą stronę.
Ćwiczenie 6Sygnał 1. Sygnalizator przeznaczony tylko dla pieszych - zabrania pieszym wej-ścia na jezdnię.Sygnał 2. Sygnalizator przeznaczony tylko dla pieszych - zezwala pieszym na przejście przez jezdnię. Migający sygnał zielony informuje, że za chwilę zapali się czerwone światło - piesi, będący na przejściu, powinni jak najszybciej opu-ścić jezdnię.
Ćwiczenie 7Podczas przechodzenia przez jezdnię pieszemu nie wolno:a) przechodzić na drugą stronę jezdni po odcinku nie prostopadłym do osi jezdni (przechodzić na skos);b) przechodzić przez jezdnię przed wzniesieniem ponieważ ma on ograniczo-ną widoczność oraz wchodzić na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżającym pojazdem;c) przechodzić przez jezdnię w miejscu, w którym chodnik oddzielony jest od jezdni barierami.
32
Ćwiczenie 8Odpowiedzi do testu.
4. Zasady bezpiecznego poruszania się po drogach
Ćwiczenie 1Uzupełniony tekst.Zachowanie szczególnej ostrożności polega na zaostrzeniu uwagi i takim dostosowaniu swego zachowania do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, aby odpowiednio szybko na nie reagować. Zasada ta obowiązuje wszystkich uczestników ruchu drogowego. Kierujący pojazdem szczególną ostrożność powinien zachować między innymi podczas jazdy nocą, jazdy we mgle, podczas opadów, przy zbliżaniu się do skrzyżowania oraz przejścia dla pieszych. Pieszy natomiast szczególną ostrożność powinien zachować podczas przechodzenia przez jezdnię.
Ćwiczenie 2Zasada ograniczonego zaufania oznacza, że każdy uczestnik ruchu i osoby znajdujące się na drodze mają prawo liczyć, że inni uczestnicy przestrzegają przepisów ruchu drogowego. Jeżeli jednak okoliczności wskazują na możliwość odmiennego zachowania, należy wówczas stosować zasadę ograniczonego zaufania: wierzyć w umiejętności i rozsądek innych, ale nie do końca - bezgranicznie.
Ćwiczenie 3Motorowerzysta B jedzie prawidłowo ponieważ porusza się po prawej stronie drogi zgodnie z zasadą ruchu prawostronnego.
5. Znaki i sygnały na drogach
Ćwiczenie 1
33
Ćwiczenie 2
Ćwiczenie 3Uzupełniony tekst.Znaki ostrzegawcze mają kształt trójkąta. Obwódka znaku jest czerwona, a tło żółte, na którym znajduje się symbol koloru czarnego. Znaki te ostrzegają o miejscach na drodze, w których występuje lub może wystąpić niebezpieczeństwo oraz zobowiązują do zachowania szczególnej ostrożności. Pod tymi znakami może być umieszczona żółta tabliczka z czarnym napisem uzupełniającym treść znaku.
Ćwiczenie 4Znak 1 „Skrzyżowanie dróg” - ostrzega, że drogi na skrzyżowaniu są równorzędne pod względem pierwszeństwa przejazdu. Na tak oznakowanym skrzyżowaniu pierwszeństwo przejazdu mają pojazdy nadjeżdżające z prawej strony. Znak 2 „Skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po obu stronach” - ostrzega o zbliżaniu się do skrzyżowania z drogą podporządkowaną występującą po obu stronach drogi z pierwszeństwem przejazdu. Jeżeli jedziemy drogą, na której został umieszczony ten znak, to powinny nam ustąpić pierwszeństwa wszystkie pojazdy nadjeżdżające drogami podporządkowanymi. Mimo pierwszeństwa przejazdu znak ten zobowiązuje do zachowania szczególnej ostrożności w miejscu niebezpiecznym, jakim jest każde skrzyżowanie.Znak 3 „Skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po prawej stronie” - ostrzega o zbliżaniu się do skrzyżowania z drogą podporządko-waną występującą z prawej strony drogi z pierwszeństwem przejazdu.Znak 4 „Skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po lewej stronie” - ostrzega o zbliżaniu się do skrzyżowania z drogą podporządko-waną występującą z lewej strony drogi z pierwszeństwem przejazdu.Znak 5 „Wlot drogi jednokierunkowej z prawej strony” - ostrzega o zbliżaniu się do skrzyżowania, na którym droga z pierwszeństwem przejazdu łączy się z wlotem drogi podporządkowanej jednokierunkowej z prawej strony.Znak 6 „Wlot drogi jednokierunkowej z lewej strony” - ostrzega o zbliża-niu się do skrzyżowania, na którym droga z pierwszeństwem przejazdu
34
łączy się z wlotem drogi podporządkowanej jednokierunkowej z lewej strony.Znak 7 „Skrzyżowanie o ruchu okrężnym” - ostrzega o zbliżaniu się do skrzyżowania dróg, na którym ruch odbywa się dookoła wysepki, w kie-runku pokazanym strzałkami.Znak 8 „Ustąp pierwszeństwa przejazdu” ostrzega o zbliżaniu się do skrzyżowania, na którym droga podporządkowana (na której jest ten znak) krzyżuje się lub łączy z drogą z pierwszeństwem przejazdu. Ozna-cza to, że kierujący pojazdem znajdujący się na drodze, na której znak taki ustawiono, musi udzielić pierwszeństwa przejazdu pojazdom jadącym drogą z pierwszeństwem przejazdu.
Ćwiczenie 5Uzupełniony tekst.Znaki zakazu są okrągłe. Wyjątkowo znak STOP ma kształt ośmiokąta. Zazwy-czaj są koloru białego z czarnymi symbolami i czerwoną obwódką. Znaki te wyra-żają zakaz wykonywania pewnych manewrów na drodze. Ich treść może być uzu-pełniona białą tabliczką z napisem, umieszczoną pod znakiem.
Ćwiczenie 6Znak 1 „Zakaz ruchu w obu kierunkach” - oznacza, że droga jest zamknię-ta dla ruchu w obu kierunkach. Znak ten może być umieszczony na jezdni.Znak 2 „Zakaz wjazdu” - oznacza zakaz wjazdu wszelkich pojazdów na dro-gę od strony jego umieszczenia.Znak 3 „Zakaz wjazdu motorowerów” - oznacza, że wjazd na drogę dla motoro-werów jest zabroniony.Znak 4 „Stop” - oznacza zakaz wjazdu na skrzyżowanie bez zatrzymania się, w celu udzielenia pierwszeństwa pojazdom jadącym drogą z pierwszeństwem przejazdu. Znak ten wskazuje również, że kierujący pojazdem dojeżdżającym do drogi z pierwszeńtwem przejazdu musi zatrzymać się na chwilę w miejscu wyznaczonym na jezdni.Znak 5 „Zakaz skrętu w lewo” - zabrania skręcania w lewo i zawracania na naj-bliższym skrzyżowaniu. Jeżeli znak ten jest umieszczony w obrębie skrzyżowa-nia, to dotyczy on najbliższej jezdni, przed którą stoi.Znak 6 „ Zakaz zawracania” - zabrania zawracania na najbliższym skrzyżowa-niu oraz na odcinku drogi od znaku do tego skrzyżowania.Znak 7 „Zakaz zatrzymywania się” - zakazuje nawet chwilowego zatrzyma-nia się, np. w celu zabrania pasażera. Zakaz zatrzymywania dotyczy tej stro-ny jezdni, przy której znak się znajduje. Znak umieszczony poza terenem zabu-dowanym dotyczy również pobocza.
35
Znak 8 „Zakaz postoju” - oznacza, że zabroniony jest postój trwający dłu-żej niż podają napisy na znaku lub na tabliczce pod znakiem. Gdy tych informa-cji na znaku nie ma, to postój nie może trwać dłużej niż jedną minutę.
Ćwiczenie 7Znak 1. Tabliczka umieszczona pod znakiem „ustąp pierwszeństwa przejaz-du” oznacza, że odległość znaku od skrzyżowania wynosi 100m.Znak 2. Tabliczka umieszczona pod znakiem „dwa niebezpieczne zakrę-ty - pierwszy w prawo” podaje długość odcinka drogi, na którym zakręty wystę-pują (3,5km).Znak 3. Tabliczka umieszczona pod znakiem „dwa niebezpieczne zakrę-ty - pierwszy w prawo” umieszczana jest wtedy gdy bezpośrednio jeden za dru-gim występują więcej niż dwa zakręty. Liczba zakrętów (cztery) jest poda-na na tabliczce pod znakiem.Znak 4. Tabliczka umieszczona pod znakiem „zakaz zawracania” wskazuje dłu-gość odcinka jezdni, na którym obowiązuje zakaz zawracania - 500m.
Ćwiczenie 8Uzupełniony tekst.Znaki nakazu są okrągłe. Mają niebieskie tło z białym rysunkiem. Znaki te na-kazują kierującemu odpowiednie zachowanie na jezdni.
Ćwiczenie 9Znak 1 „Nakaz jazdy w prawo (skręcanie przed znakiem)” - nakazuje kieru-jącemu skręcić w prawo przed znakiem.Znak 2 „Nakaz jazdy z prawej strony znaku” - nakazuje kierującemu przejeż-dżać z prawej strony tego znaku.Znak 3 „Nakaz jazdy w prawo (skręcanie za znakiem)” - nakazuje kierujące-mu skręcić w prawo za znakiem.Znak 4 „Prędkość minimalna” - nakazuje kierującemu jechać z prędko-ścią nie mniejszą niż określoną na znaku liczbą kilometrów na godzinę, chy-ba że względy bezpieczeństwa ruchu wymagają zmniejszenia prędkości.
Ćwiczenie 10Uzupełniony tekst.Znaki informacyjne są w kształcie kwadratu lub prostokąta. Podają wiele waż-nych informacji dla kierujących pojazdem.
36
Ćwiczenie 11Znak 1 „Miejsce przejścia dla pieszych” - oznacza miejsce przeznaczone do prze-chodzenia pieszych przez jezdnię lub torowisko pojazdów szynowych.Znak 2 „Autostrada” - oznacza wjazd na autostradę. Na autostradzie mogą po-ruszać się wyłącznie pojazdy samochodowe, które na równej poziomej drodze mogą rozwinąć prędkość co najmniej 40 km/h.Znak 3 „Droga jednokierunkowa” - oznacza wjazd na drogę lub jezdnię o jed-nym kierunku ruchu.Znak 4 „Obszar zabudowany” - oznacza wjazd na obszar zabudowany, na któ-rym obowiązują specjalne przepisy dotyczące ruchu drogowego - w szczegól-ności: a) ograniczenie prędkości do 50 km/h, b) zakaz jazdy z włączonymi światłami drogowymi, jeśli droga jest oświetlona,c) ułatwienie włączenia się do ruchu pojazdom komunikacji publicznej.
Ćwiczenie 12Znaki: „droga z pierwszeństwem”, „koniec drogi z pierwszeństwem”, „stop”, „ustąp pierwszeństwa przejazdu” mają szczególne kształty, ponieważ od prze-strzegania zasad wyrażonych tymi znakami zależy bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego na skrzyżowaniach. W przypadku zniszczenia farby na znaku lub gdy znak będzie nieczytelny z innego powodu (np. ośnieżony), kształt znaku umożliwi kierującemu odczytanie jego treści.
Ćwiczenie 13Uzupełniony tekst.1. Znaki poziome to znaki, które namalowano białą farbą na jezdni. 2. Znaki poziome namalowane są w postaci linii, strzałek, napisów oraz sym-boli.3. Linia ciągła pojedyncza rozdziela dwa pasy ruchu prowadzące w tym samym kierunku. 4. Linia ciągła podwójna rozdziela dwa pasy ruchu prowadzące w przeciwnych kierunkach. 5. Linii ciągłej nie wolno przejeżdżać. 6. Przejeżdżanie na sąsiedni pas ruchu dozwolone jest w tych miejscach, w których pasy ruchu oddzielone są linią przerywaną.7. Jeżeli na drodze jest wyznaczona linia ciągła z przerywaną, to linie te można przekroczyć tylko od strony linii przerywanej.
Ćwiczenie 14Sytuacja 1 - motorowerzysta, mający zamiar wyprzedzić rowerzystę, nie popełnia wykroczenia ponieważ dozwolone jest przejeżdżanie linii przerywanej.
37
Sytuacja 2 - motorowerzysta popełnia wykroczenie ponieważ ma zamiar przekroczyć linię ciągłą z przerywaną od strony linii ciągłej. W tej sytuacji przejeżdżanie na sąsiedni pas ruchu jest zabronione.Sytuacja 3 - motorowerzysta popełnia wykroczenie ponieważ ma zamiar przekroczyć linię ciągłą. Przekraczanie linii ciągłej jest zabronione.
Ćwiczenie 15
Ćwiczenie 16Uzupełniony tekst.Strzałki kierunkowe umieszczone na jezdni przed skrzyżowaniem wskazują kierunek przejazdu przez skrzyżowanie. Strzałki naprowadzające oznaczają, że pas ruchu, na którym są umieszczone kończy się.
Ćwiczenie 17
Ćwiczenie 18Sygnalizacja świetlna służy do kierowania ruchem drogowym. Oznacza to, że ruch pojazdów oraz ruch pieszych na przejściu jest zależny przede wszystkim od nadawanego w danym momencie sygnału świetlnego. Sygnalizacja świetlna ułatwia ruch pojazdów i pieszych na skrzyżowaniach oraz poprawia jego bezpieczeństwo.
„Przejście dla pieszych” - oznacza powierzchnię drogi przeznaczoną do przechodzenia pieszych przez jezdnię lub torowisko pojazdów szynowych. Jego odpowiednikiem jest znak pionowy informujący o przejściu dla pieszych - „miejsce przejścia dla pieszych”.
„Przejazd dla rowerzystów” - oznacza miejsce, w którym rowe-rzyści powinni przejeżdżać przez jezdnię.
„Rower” - oznacza drogę lub pas ruchu przeznaczony dla rowerzystów.
38
Ćwiczenie 19
Ćwiczenie 20Sytuacja 1. Zielone światło świeci się dla pojazdów A i C, więc kierujący tymi pojazdami pojadą jako pierwsi. Ostatni przejeżdżają przez skrzyżowanie kierujący pojazdami B i D, którzy muszą poczekać, aż dla ich kierunku jazdy zapali się zielone światło.Sytuacja 2. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem A. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem C. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem B, który musi poczekać, aż dla jego kierunku jazdy zapali się zielone światło.Sytuacja 3. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem B. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem C. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem A, który musi poczekać, aż dla jego kierunku jazdy zapali się zielone światło.
Ćwiczenie 211. Polecenia i sygnały dawane przez osobę kierującą ruchem drogowym.2. Sygnały świetlne.3. Znaki drogowe.4. Normy zawarte w przepisach.
39
Ćwiczenie 22
Ćwiczenie 23
6. Przepisy o ruchu motorowerów
Ćwiczenie 1Kierującego pojazdem uważa się za włączającego się do ruchu przy wjeżdżaniu z drogi dla rowerów na jezdnię (odpowiedź c).
Ćwiczenie 2Sytuacja 1. Motorowerzysta włącza się do ruchu ponieważ wjeżdża z pobocza na jezdnię. Motorowerzysta powinien zachować szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa samochodowi znajdującemu się w ruchu. Następnie powinien zasygnalizować lewym kierunkowskazem swój zamiar, upewnić się czy z tyłu nie nadjeżdża inny pojazd, któremu mógłby zajechać drogę i jeśli jezdnia jest wolna ostrożnie włączyć się do ruchu (wjechać na jezdnię).Sytuacja 2. Motorowerzysta wjeżdża z drogi gruntowej na drogę twardą - włącza się do ruchu. Motorowerzysta powinien zachować szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa samochodowi znajdującemu się w ruchu na drodze twardej. Po upewnieniu się, że manewr może być bezpiecznie wykonany, motorowerzysta powinien ostrożnie włączyć się do ruchu.
40
Ćwiczenie 3Pas ruchu to podłużny pas jezdni, którym może się poruszać rząd pojazdów. Pas ruchu może być oznaczony lub nie oznaczony znakami drogowymi - przeważnie są to linie namalowane na jezdni. Pasy ruchu oddzielone są od siebie linią przerywaną lub ciągłą. Pomiędzy pasami, którymi ruch odbywa się w przeciwnych kierunkach znajduje się linia ciągła podwójna.
Ćwiczenie 4Rysunek 1. Jezdnia posiada 4 pasy ruchu.Rysunek 2. Jezdnia posiada 2 pasy ruchu.
Ćwiczenie 5Motorowerzysta zamierzający zmienić zajmowany pas ruchu, powinien zachować szczególną ostrożność oraz upewnić się, czy nie spowoduje to zajechania drogi innym uczestnikom ruchu. Następnie powinien odpowiednio wcześnie zasygnalizować swój zamiar poprzez włączenie kierunkowskazu i po kolejnym upewnieniu się (jeśli jezdnia jest wolna) zmienić zajmowany pas ruchu.
Ćwiczenie 6
Ćwiczenie 7Motorowerzysta zamierzający skręcić w prawo powinien:
Ćwiczenie 8Motorowerzysta zamierzający skręcić w lewo powinien:
zbliżyć się do prawej krawędzi jezdni
ostrożnie skręcić w prawo
upewnić się czy manewr może być bezpiecznie wykonany
zasygnalizować zamiar skrętu, włączając prawy kierunkowskaz
upewnić się i ostrożnie skręcić w lewo
upewnić się czy manewr może być bezpiecznie wykonany
zasygnalizować zamiar skrętu, włączając lewy kierunkowskaz
ponownie upewnić się
41
zająć miejsce przy prawej krawędzi jezdni zbliżyć się do środka jezdni
Ćwiczenie 9Motorowerzysta zamierzający skręcić w lewo na jezdni jednokierunkowej powinien: zbliżyć się do lewej krawędzi jezdni
upewnić się czy manewr może być bezpiecznie wykonany
zająć miejsce przy prawej krawędzi jezdni
upewnić się i ostrożnie skręcić w lewo
ponownie upewnić się
zasygnalizować zamiar skrętu, włączając lewy kierunkowskaz
Ćwiczenie 10Zawracanie to manewr bardzo podobny do skrętu w lewo. Podczas zawracania należy stosować takie same zasady, jakie obowiązują przy skręcaniu w lewo. Podczas zawracania motorowerzysta powinien zachować szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa przejazdu pojazdom poruszającym się po drodze.
Ćwiczenie 11 Rysunek 1 przedstawia manewr omijania, który polega na przejeżdżaniu obok nieporuszającego się pojazdu lub przeszkody.Rysunek 2 przedstawia manewr wyprzedzania, który polega na przejeżdżaniu obok uczestnika ruchu poruszającego się w tym samym kierunku.Rysunek 3 przedstawia manewr wymijania, który polega na przejeżdżaniu obok pojazdu lub innego uczestnika ruchu poruszającego się w przeciwnym kierunku.
Ćwiczenie 12Motorowerzysta podczas omijania powinien:
po upewnieniu się i zasygnalizowaniu prawym kierunkowskazem zmienić pas ruchu
upewnić się czy manewr może być bezpiecznie wykonany
zająć miejsce przy prawej krawędzi jezdni
ominąć przeszkodę
42
zasygnalizować zamiar omijania, włączając lewy kierunkowskaz
ponownie upewnić się i rozpocząć omijanie
Ćwiczenie 13Motorowerzysta podczas wyprzedzania powinien:
po upewnieniu się i zasygnalizowaniu prawym kierunkowskazem zmienić pas ruchu
upewnić się czy manewr może być bezpiecznie wykonany
wyprzedzić
ponownie upewnić się i rozpocząć wyprzedzanie
zająć miejsce przy prawej krawędzi jezdni
zasygnalizować zamiar wyprzedzania, włączając lewy kierunkowskaz
Ćwiczenie 14Wyprzedzanie jest zabronione:a) przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia,b) na zakrętach oznaczonych znakami ostrzegawczymi,c) na przejściach dla pieszych i bezpośrednio przed nimi,d) na przejazdach kolejowych i bezpośrednio przed nimi,e) na skrzyżowaniach, z wyjątkiem skrzyżowań o ruchu okrężnym lub na
których ruch jest kierowany.
Ćwiczenie 15
7. Zasady pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniach
Ćwiczenie 11. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem A. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem B.2. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem A. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem C. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem B.
43
3. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem B. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem A. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem C.4. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem B. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem A. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem C.5. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem A. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem C. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem B.6. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem C. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem A. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem B.7. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem A. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem C. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem B.
Ćwiczenie 2Rysunek 1 przedstawia skrzyżowanie dróg równorzędnych. Motorowerzysta powinien zachować szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa przejazdu pojazdom nadjeżdżającym z jego prawej strony. Na drogach poprzecznych powinny być ustawione znaki: „skrzyżowanie dróg”.Rysunek 2 przedstawia skrzyżowanie drogi z pierwszeństwem przejazdu z drogą podporządkowaną. Motorowerzysta znajduje się na drodze podporządkowanej, musi więc udzielić pierwszeństwa przejazdu pojazdom nadjeżdżającym zarówno z lewej jak i z jego prawej strony. Na drogach poprzecznych powinny być ustawione znaki: „droga z pierwszeństwem” lub „skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po obu stronach”.Rysunek 3 przedstawia skrzyżowanie drogi z pierwszeństwem przejazdu (głównej) z drogą podporządkowaną. Motorowerzysta znajduje się na drodze podporządkowanej, na której dodatkowo został ustawiony znak „stop”. Musi on zatrzymać się przed jezdnią drogi głównej, aby udzielić pierwszeństwa przejazdu pojazdom nadjeżdżającym drogami poprzecznymi oraz upewnić się czy dalsza jazda będzie możliwa. Motorowerzysta powinien zatrzymać się w takim miejscu, w którym będzie dobra widoczność na drogę poprzeczną. Miejsce to może być wyznaczone znakami poziomymi: linią ciągłą i napisem „stop”. Na drogach poprzecznych powinny być ustawione znaki: „droga z pierwszeństwem” lub „skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po obu stronach”.Rysunek 4 przedstawia skrzyżowanie drogi z pierwszeństwem przejazdu z drogą podporządkowaną. Motorowerzysta znajduje się na drodze głównej, posiada więc pierwszeństwo przed pojazdami nadjeżdżającymi drogami poprzecznymi. Pomimo posiadanego pierwszeństwa, motorowerzysta powinien zachować
44
szczególną ostrożność. Na drogach poprzecznych powinny być ustawione znaki: „ustąp pierwszeństwa przejazdu” lub „stop”.
Ćwiczenie 31. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem A. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem B. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem C.2. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem B. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem C. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem A.3. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem C. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem A. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem B.4. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem A. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem B. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem C.5. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem C. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem A. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem B.6. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem D. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem C. Trzeci przejeżdża kierujący pojazdem B. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem A.7. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem D. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem B. Trzeci przejeżdża kierujący pojazdem C. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem A.8. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem A. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem B. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem C.9. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem C. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem A. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem B.10. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem A. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem B. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem C.11. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem B. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem C. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem A.
45
Ćwiczenie 41. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem A. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem B.2. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem B. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem A. 3. Pierwszy przejeżdża kierujący pojazdem C. Drugi przejeżdża kierujący pojazdem B. Ostatni przejeżdża kierujący pojazdem A.
8. Przejeżdżanie przez przejazdy kolejowe i tramwajowe
Ćwiczenie 1Uzupełniony tekst.Przejazd tramwajowy i kolejowy są niebezpiecznymi miejscami. Dochodzi tam do wielu wypadków drogowych. Przy zbliżaniu się do przejazdu należy zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość oraz upewnić się, czy nie nadjeżdża pociąg lub tramwaj.
Ćwiczenie 2Znak 1. „Przejazd kolejowy z zaporami” - ostrzega o zbliżaniu się do przejazdu kolejowego wyposażonego w zapory lub półzapory.Znak 2. „Przejazd kolejowy bez zapór” - ostrzega o zbliżaniu się do przejazdu kolejowego, na którym nie ma zapór ani półzapór.Znak 3. „Krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym jednotorowym” - ostrzega o zbliżaniu się do linii kolejowej jednotorowej. Umieszczany jest w bezpośrednim sąsiedztwie przejazdu kolejowego bez zapór lub półzapór.Znak ten wyznacza miejsce zatrzymania się pojazdu na drodze, w momencie gdy zbliża się lub przejeżdża pociąg.Znak 4. „Krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym wielotorowym” - ma podobne znaczenie jak znak „krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym jednotorowym”. Umieszczany jest przed przejazdem kolejowym o dwóch lub więcej torach.Znak 5. „ Słupki wskaźnikowe” - umieszczane po prawej stronie drogi. Słupek z trzema kreskami umieszcza się pod znakiem ostrzegającym o przejeździe kolejowym. Słupek z dwoma kreskami umieszcza się w 2/3 odległości znaku od przejazdu. Słupek z jedną kreską umieszcza się w odległości 1/3 znaku od przejazdu.Znak 6. „Słupki wskaźnikowe” - umieszczane po lewej stronie drogi.
Ćwiczenie 3W pobliżu przejazdu kolejowego motorowerzyście zabrania się:a) objeżdżania opuszczonych zapór i półzapór;
46
b) wjeżdżania na przejazd, jeżeli zostało rozpoczęte opuszczanie zapór lub podnoszenie ich nie zostało ukończone;
c) wjeżdżania na przejazd, jeżeli po drugiej stronie przejazdu nie ma miejsca na kontynuowanie jazdy;
d) wyprzedzania na przejazdach i bezpośrednio przed nimi.
9. Zachowanie się motorowerzysty wobec pieszych
Ćwiczenie 1Motorowerzysta, zbliżając się do wyznaczonego przejścia dla pieszych powinien zmniejszyć prędkość oraz zachować szczególną ostrożność. Jeżeli na przejściu znajdują się piesi, musi ustąpić im pierwszeństwa. Motorowerzysta powinien tak się zachować, aby nie narazić pieszych na żadne niebezpieczeństwo. Na przejściu dla pieszych i przed tym przejściem nie wolno motorowerzyście wyprzedzać innych pojazdów. Nie wolno również omijać pojazdów, które zatrzymały się, aby ustąpić pieszym pierwszeństwa.
Ćwiczenie 2Motorowerzysta nie może korzystać z drogi przeznaczonej tylko dla ruchu rowerów i pieszych.
Ćwiczenie 3Nie wolno jechać motorowerem po drodze przeznaczonej tylko dla pieszych.
Ćwiczenie 4Motorowerzysta, zbliżając się do przystanku komunikacji publicznej powinien zachować szczególną ostrożność. Często piesi, śpiesząc się do autobusu czy tramwaju, nie zachowują ostrożności i przebiegają jezdnię, dlatego w pobliżu przystanku należy stosować zasadę ograniczonego zaufania. Szczególną ostrożność powinien zachować motorowerzysta, zbliżając się do przystanku tramwajowego, na który wjeżdża lub na którym stoi tramwaj. Jeżeli przystanek nie posiada wysepki, to motorowerzysta powinien zatrzymać się w takim miejscu i na taki czas, aby zapewnić pieszym swobodny dostęp do tramwaju i z tramwaju na chodnik.
Ćwiczenie 5Sytuacja 1. Motorowerzysta powinien ustąpić pierwszeństwa wszystkim pieszym (odpowiedź c).Uzasadnienie!Piesi A i B mają pierwszeństwo przed motorowerzystą ponieważ znajdują się na przejściu dla pieszych. Motorowerzysta, skręcając w drogę poprzeczną, niezależnie czy przejście dla pieszych jest lub nie jest wyznaczone, powinien ustąpić pierwszeństwa pieszemu C, przechodzącemu na skrzyżowaniu.
47
Sytuacja 2. Motorowerzysta powinien ustąpić pierwszeństwa wszystkim pieszym (odpowiedź c).Uzasadnienie analogicznie jak w sytuacji 1.Sytuacja 3. Motorowerzysta powinien ustąpić pierwszeństwa pieszemu A (odpowiedź a).Uzasadnienie!Jeżeli na skrzyżowaniu wraz z sygnałem czerwonym nadawany jest sygnał w kształcie zielonej strzałki skierowanej w prawo, to motorowerzysta może skręcić w prawo pod warunkiem, że po drodze, na której ruch jest otwarty, nie poruszają się pojazdy.Motorowerzysta powinien ustąpić pierwszeństwa tylko pieszemu A ponieważ przekracza on jezdnię przy sygnale zielonym. Pieszy B nie postępuje zgodnie z przepisami, ponieważ przekracza jezdnię przy sygnale czerwonym, więc motorowerzysta ma przed nim pierwszeństwo.
Ćwiczenie 6
48
Rozwiązanie testów
Test nr 1
Test nr 2
Test nr 3
