Biuletyn "Silesia region" 3/2014

>> silesia region 3/2014

>> MIGAWKI2

Kopiec Wyzwolenia, jeden z symboli Piekar Śląskich, o wy-sokości 356 m n.p.m., upamiętnia walki, jakie stoczono w czasie powstań śląskich. Dziś jest miejscem, gdzie mieszkańcy mogą uprawiać sport, spacerować, a także brać udział w imprezach plenerowych. Dzięki unijnemu wsparciu stworzono system oświetleniowy Kopca oraz terenów bezpośrednio z nim są-siadujących. Plac został wyłożony kostką. Ułożono na nim wi-doczny z lotu ptaka napis „Piekary Śląskie”, a jego powierzchnię przecina linia z punktów świetlnych, ukazująca kierunek Bazyli-ka – Kalwaria. Powstały również plenerowa siłownia, plac zabaw dla dzieci, ścieżka zdrowia oraz trasa do nordic walkingu. Teren wokół Kopca został wzbogacony o miejsca przeznaczone do gry w szachy. Na mieszkańców i turystów czeka wioska harcer-ska – miejsce, gdzie można odpocząć, podziwiać tereny zielone i rozbić namiot. Szczyt Kopca zwieńczył taras widokowy z lune-tą, przez którą można podziwiać panoramę Górnego Śląska. Projekt „Zagospodarowanie terenu, rozwój infrastruktury oko-łoturystycznej wokół Piekarskiego Kopca Wyzwolenia w celu podniesienia atrakcyjności turystycznej regionu” uzyskał do-finansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Wo-jewództwa Śląskiego na lata 2007-2013. Wartość projektu za-mknęła się w kwocie ponad 5 mln zł. Dofinansowanie wyniosło 4,3 mln zł.

>> Kopiec atrakcji

I etap budowy systemu oczyszczania ścieków w gminie Chybie został zakończony. W ramach projektu, oprócz oczyszczalni, po-wstała również kanalizacja sanitarna, zbudowano sieć wodociągo-wą wraz z przepompownią. Projekt miał na celu ochronę zbiornika wody pitnej, a także poprawę życia mieszkańców poprzez podpięcie domostw do sieci, aby możliwe było odprowadzanie ścieków syste-mem zbiorczym. Obiekt został tak skonstruowany, aby spływały do niego wszystkie zanieczyszczenia z Chybia i okolic – w ciągu doby system oczyszczalni może przefiltrować 550 metrów sześciennych. Inwestycja przyczyniła się również do poprawienia stanu wód w Je-ziorze Goczałkowickim. Projekt „Ochrona wód zbiornika wody pitnej dla aglomeracji Górne-go Śląska poprzez budowę systemu oczyszczania ścieków w gminie Chybie – etap I” został dofinansowany z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. Wartość projektu przekroczyła kwotę 30 mln zł, a dofinansowanie wyniosło prawie 15 mln zł.

>> Czyste Śląskie

FOT.

aRC

hIW

Um

BEN

EFIC

JEN

Ta

Zakończyła się jedna z najważniejszych inwestycji powiatu myszkowskiego, która miała na celu zwiększenie atrakcyjno-ści inwestycyjnej tego terenu. Tzw. pola będuskie, do tej pory niezagospodarowane, zostały poddane gruntownym zmianom. Celem projektu było kompleksowe przygotowanie obszaru dla działań z zakresu usług oraz działalności produkcyjno-usługowej. Projekt zakładał powstanie 18 działek dostosowanych do inwe-stycji usługowych oraz produkcyjno-usługowych. Zaprojekto-wano dojazd do działek zarówno dla samochodów osobowych, jak i tych o większych gabarytach typu „TIR”. Wykonano drogi wewnętrzne oraz dojazdowe, chodniki, zmodernizowano sieci wodną i kanalizacyjną. Dopełnieniem działań rewitalizacyjnych była instalacja oświetlenia dróg oraz terenów zielonych. Zmoder-nizowane pola leżą na obrzeżach miasta, gwarantując sprawną komunikację z pobliską drogą międzynarodową, a także krajową, łączącą sąsiadujące województwa. W niedalekiej przyszłości wła-śnie tędy przebiegać będzie obwodnica myszkowa.Projekt „Rewitalizacja terenów popegeerowskich z przezna-czeniem na strefę aktywności gospodarczej na terenie powiatu myszkowskiego” został dofinansowany z Regionalnego Progra-mu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. Całkowita wartość wyniosła nieco ponad 6,5 mln zł. Wartość dofinansowania to prawie 4 mln zł.

FOT.

aRC

hIW

Um

BEN

EFIC

JEN

Ta

FOT.

aRC

hIW

Um

BEN

EFIC

JEN

Ta

>> Strefa aktywności


WPROWADZENIE >>

silesia region Biuletyn Informacyjny RPO WSL, wydawany na zlecenie Urzędu marszałkowskiego Województwa Śląskiego, ul. Ligonia 46, 40-037 Katowice, Wydział Rozwoju Regionalnego, [email protected], www.rpo.slaskie.pl Wydawca: Wydawnictwo Ka, ul. Górnicza 12, 42-600 Tarnowskie Góry, e-mail: [email protected], www.kasc.plRedakcja: Łukasz Karkoszka, Klaudia Dąbrowska, małgorzata Burzka-Janik, Joanna Tomczyk-Lidochowska • Współpraca z redakcją: agnieszka Gajewska – Um WSL • Skład: Wydawnictwo Ka s.c. • Druk: mikopol • Publikacja bezpłatna, finansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013

>>�BEZPŁATNAPRENUMERATA�

Kolejne numery biuletynu „Silesia region” można zaprenumerować, wysyłając e-mail na adres: [email protected] z dopiskiem „Zamówienie biuletynu”. W treści prosimy wpisać imię, nazwisko oraz adres, na który zostanie przesłany biuletyn.

3

>>�Fundusze�europejskie�2014-2020 4 Inteligentne specjalizacje budują mosty Rozmowa z anną Jedynak, Zastępcą Dyrektora Wydziału Rozwoju Regionalnego Urzędu marszałkowskiego Województwa Śląskiego

6 Cel: innowacyjna Polska Rozmowa z marcinem Łatą, Dyrektorem Departamentu Zarządzania Programami Konkurencyjności i Innowacyjności ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju

8 Wsparcie projektów innowacyjnych O programach krajowych Narodowego Centrum Badań i Rozwoju

>>�Ekspert�podpowiada 9 Ekosystem innowacji Rozmowa z dr. Bogumiłem Szczupakiem z Katedry Badań

Strategicznych i Regionalnych Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach

10 W poszukiwaniu skutecznych instrumentów wzrostu innowacyjności Dr hab. inż. prof. nzw. Politechniki Śląskiej Jan Brzóska

o inteligentnych specjalizacjach województwa śląskiego

>>�Śląskie�w�Unii�–�strzał�w�dziesiątkę! 12 Inwestycje przed duże I Wybrane projekty zrealizowane w minionej dekadzie w Śląskiem

ze środków ZPORR 2004-2006 i RPO WSL 2007-2013

>>�Kwestionariusz�beneficjenta 16 O funduszach przy kawie

Rozmowa z dr Izabelą Kanią, naczelnikiem Biura Funduszy Europejskich Urzędu miejskiego w Bielsku-Białej

17 Projekty subiektywnieWybrane przez gminę Bielsko-Białą najbardziej udane projekty minionej dekady

>>�Promocja 18 Z humorem pod... wiślańskim amfiteatrem

Relacja z kabaretonu w amfiteatrze im. Stanisława hadyny w Wiśle

>>�Wdrażanie�RPO�WSL 19 Stan prac nad RPO WSL 2014-2020

Co za nami, co przed nami – najważniejsze wydarzenia

>>�Przedsiębiorcy�w�RPO�WSL 20 Rozwój przedsiębiorstw w dobrym kierunku

Projekty przedsiębiorców, które uzyskały dofinansowanie z RPO WSL

>>�Rozrywka 22 Fotozagadka, quiz, krzyżówka

Szanowni Państwo,

Energetyka, medycyna i technologie informatyczne – już teraz województwo śląskie jest kojarzone z tymi obszarami, a w naj-bliższych latach chce być szeroko rozpoznawalne przez ich pryzmat. Będzie to możliwe między innymi dzięki znacznym nakładom przeznaczonym na te właśnie cele z puli środków Re-gionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020.

W unijnej nomenklaturze takie charakterystyczne obszary ob-rane przez poszczególne regiony, jako szczególnie sprzyjające podniesieniu poziomu ich konkurencyjności, noszą miano in-teligentnych specjalizacji. Właśnie temu zagadnieniu w dużej mierze poświęcony został bieżący numer naszego biuletynu.

Przy okazji chciałbym z dumą podkreślić, że 25 września Śląskie, jako pierwsze województwo w kraju, podpisało z rządem Kon-trakt Terytorialny. Tym samym uzgodniona została lista najważ-niejszych kierunków rozwoju, przedsięwzięć priorytetowych oraz sposobu ich finansowania, a poczynione ustalenia znajdą czę-ściowo swoje odzwierciedlenie w zapisach nowego Programu.

Zapraszam do lektury.

Arkadiusz ChęcińskiCzłonek Zarządu Województwa Śląskiego


4 >> FuNDuSZE EuROPEjSKIE 2014-2020

Rozmowa z aNNą JEDyNaK,Zastępcą Dyrektora Wydziału Rozwoju RegionalnegoUrzędu marszałkowskiego Województwa Śląskiego

Przygotowując się do wdrażania nowej perspektywy finansowej na lata 2014-2020, regiony stanęły przed zadaniem wskazania inteli-gentnych specjalizacji. Jak przebiegał proces określania specjalizacji w naszym województwie?

Rzeczywiście, nowa perspektywa to wiele wyzwań związanych z reorientacją dotychczasowego podejścia do wdrażania innowacji oraz wyznaczeniem specjalizacji na poziomie regionalnym, jako ele-mentu koncentracji wsparcia na silnych stronach danego regionu, na tym, co najlepiej rozwija gospodarkę województwa, a w konsekwen-cji przyczynia się do podniesienia jej konkurencyjności – zarówno we-wnątrz regionu, jak i wobec innych regionów, kraju i Europy. W 2009 r. podjęliśmy decyzję o aktualizacji Regionalnej Strategii Innowacji oraz o opracowaniu Programu Rozwoju Technologii (PRT), stanowiącego podstawę do wskazania specjalizacji województwa. PRT, zgodnie z koncepcją inteligentnych specjalizacji, wskazuje silne strony woje-wództwa w ośmiu obszarach technologicznych. Sam proces określenia specjalizacji można powiedzieć, że rozpoczęty został wcześniej, bo już w 2006 r., przeprowadzając foresight technologiczny pn. „Priorytetowe technologie dla zrównoważonego rozwoju województwa śląskiego”, mieliśmy na celu określenie potencjałów regionu. Ponadto do okre-ślenia specjalizacji wzięliśmy również pod uwagę wyniki foresightów branżowych, założenia Strategii Europa 2020, Strategii Rozwoju Kraju, Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020”, Regionalnej Strategii Innowacji (RSI) Województwa Śląskiego na lata 2003-2013, a także doświadczenia z wdrażania Programów Operacyjnych na po-ziomie regionalnym i krajowym.

Które dziedziny zostały wybrane jako obszary inteligentnej spe-cjalizacji regionalnej? Jakie czynniki decydowały o wyborze danych obszarów?

Głównym czynnikiem, który pozwolił nam podjąć decyzję o wybo-rze specjalizacji, było przede wszystkim określenie potencjału i zasobów województwa, w których region widzi swoją przewagę konkurencyj-

ną. To pozwoliło na wskazanie obszarów technologicznych Progra-mu Rozwoju Technologii Województwa Śląskiego na lata 2010-2020. Oczywiście, proces wyboru specjalizacji nie został na tym zakończony. W latach 2010-2012 podczas organizacji debat społecznych czy konfe-rencji oraz konsultacji ze Śląską Radą Innowacji i Komitetem Sterującym RIS, wybraliśmy trzy obszary: obszar medyczny, energetyczny oraz ICT (czyli technologie informatyczne i komunikacyjne).Specjalizacje te, wskazane w Regionalnej Strategii Innowacji Woje-wództwa Śląskiego na lata 2013-2020, nie są tylko i wyłącznie techno-logicznym ujęciem rozwoju województwa. Istotnym aspektem wska-zania inteligentnych specjalizacji jest ich wielowymiarowe podejście, wykraczające poza branżowe ujęcie rozwoju, jednocześnie pozwa-lające na rozwój produktów, usług i – co najważniejsze – potencjału wiedzy sektora biznesu, nauki i sektora publicznego. Tematyczne uję-cie specjalizacji pozwala również na wskazanie tego, co najważniejsze z perspektywy rozwoju gospodarki regionu, co ma dla niej znaczenie horyzontalne, ponadto jest ważnym aspektem usług publicznych.

W jaki sposób przebiegać będzie wdrażanie i upowszechnianie inteligentnych specjalizacji województwa śląskiego?

Te działania zostały już rozpoczęte. We wspólnym projekcie Samo-rządu Województwa pn. „Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specja-listycznych”, realizowanym w partnerstwie z Głównym Instytutem Górnictwa, Parkiem Naukowo-Technologicznym TECHNOPARK w Gli-wicach, Górnośląską Agencją Przedsiębiorczości i Rozwoju, Instytutem Techniki i Aparatury Medycznej ITAM, Fundacją Rozwoju Kardiochirur-gii im. prof. Z. Religi oraz Parkiem Naukowo-Technologicznym Euro-Centrum, podejmujemy różne działania w zakresie wdrażania i promo-cji specjalizacji. Do najważniejszych należą: przewidywanie trendów rynkowych w obszarach związanych ze specjalizacją, audyty technolo-giczno-innowacyjne prowadzone zarówno w jednostkach samorządu terytorialnego, jak i przedsiębiorstwach, opracowywanie danych z ak-tualnymi informacjami o poziomie innowacyjności przedsiębiorstw. To wszystko zostanie efektywnie wykorzystane w procesach rozwoju

FOT.

Ra

DO

SŁaW

Ka

ŹmIE

RCZa

K

5


FuNDuSZE EuROPEjSKIE 2014-2020 >>

Rozmowę przeprowadził: Łukasz Karkoszka

i wzmacniania potencjału specjalizacji województwa. Działania te będą realizowane także w perspektywie 2014-2020. Ponadto podstawowym narzędziem wdrażania specjalizacji będzie Regionalny Program Opera-cyjny Województwa Śląskiego, w którym można znaleźć bezpośrednie działania wspierające przedsięwzięcia odpowiadające naszym specja-lizacjom. Mówię tu o wsparciu dedykowanym sektorowi nauki na roz-wój kluczowej infrastruktury B+R, wsparciu innowacji w przedsiębior-stwach czy też wsparciu działań w zakresie transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej.

Jakie typy projektów będą miały największą szansę na dofinan-sowanie, biorąc pod uwagę wybrane specjalizacje?

Należy zwrócić uwagę na komplementarność działań, jakie zo-stały wskazane w obu częściach projektu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 (RPO WSL 2014-2020), a to oznacza, że w części projektu programu finansowa-nej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) sektor przedsiębiorstw czy nauki będzie miał szansę na otrzymanie wsparcia niezbędnego dla wdrażania innowacji czy infrastruktury umożliwiającej wykreowanie i wdrożenie nowego produktu lub nowej usługi na rynek. Spójność w podejściu do innowacji nastawiona jest na implementację założeń Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2013-2020, czyli zorientowanie podejmowanych w regionie działań na komercjalizację wyników prac sfery nauki, na usługi innowacyjne dla przedsiębiorstw świadczone przez IOB (instytucje otoczenia biznesu), w tym ich profesjonalizację, oraz rozwój infrastruktury przyczyniającej się do wzrostu innowacyjności przedsiębiorstw. Projekty, które z tej per-spektywy są pożądane w regionie, dotyczyć powinny doskonalenia, poprawy jakości, wzmocnienia potencjału kreatywnego i innowacyj-nego podmiotów sektora B+R+I (badań, rozwoju, innowacji) i przed-siębiorstw. W ramach działań współfinansowanych z EFRR, zgodnie z projektem RPO WSL 2014-2020, będą mogły być również wsparte badania naukowe i technologiczne, jak również zakup i wdrożenie wyników prac B+R w przedsiębiorstwach czy nabycie usługi wsparcia w zakresie przejścia procedury ochrony patentowej. Prócz tego w pro-jekcie RPO WSL 2014-2020 przewidujemy także wsparcie dla zwiększe-nia konkurencyjności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), czyli podniesienie atrakcyjności biznesu poprzez wzrost poziomu wdrażania rozwiązań innowacyjnych, produktowych, procesowych, ale także organizacyjnych i marketingowych. Ponadto dofinansowa-nie będą mogły otrzymać projekty dotyczące transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej we wszystkich sektorach czy też zwiększenia wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych w MŚP, tu-dzież e-usługi na rzecz poprawienia jakości życia mieszkańców regionu. Perspektywa 2014-2020, a w tym kontekście – implementacja działań zgodnych z inteligentnymi specjalizacjami, to budowanie mostów między sferą badań i innowacji z jednej strony, a rozwojem gospodar-czym z drugiej. Tym, co charakteryzuje planowanie nowej perspekty-wy, jest osiągnięcie wysokiej jakości efektów wdrażanych działań, które będą również procentowały po 2020 r.

Inteligentna specjalizacja wymaga dużego zaangażowania, za-równo ze strony władz publicznych, jak i sfery naukowej oraz biz-nesu. Czy przedsiębiorcy, samorządowcy i instytucje badawcze są przygotowane do wdrażania inteligentnych specjalizacji?

Mogę powiedzieć, że samorząd – po 10 latach wdrażania fundu-szy unijnych i z ogromnym bagażem doświadczeń – decydując się na drugą już strategię innowacji, jest gotowy do dalszego prowadzenia

polityki proinnowacyjnej regionu, z nowym paradygmatem, jakim są inteligentne specjalizacje. Angażując w swe działania instytucje oto-czenia biznesu i sektor nauki w postaci wspólnych projektów, jesteśmy gotowi do świadczenia przedsiębiorcom lepszych usług. Natomiast współpracując z przedsiębiorcami, jesteśmy w stanie lepiej zrozumieć ich potrzeby, co ma przełożenie m.in. na obecny kształt projektu Re-gionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 i szereg działań dedykowanych temu sektorowi gospodar-ki. Poza tym pierwsze kroki we wdrażaniu specjalizacji regionalnych stawialiśmy już w perspektywie 2007-2013, zarówno w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Śląskiego, jak i w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki. Były to działania w zakresie innowacyjno-ści przedsiębiorstw, jak również stypendia doktoranckie czy wsparcie szkoleniowo-warsztatowe i doradcze realizowane w trzech edycjach projektu „Zarządzanie, wdrażanie i monitorowanie Regionalnej Strate-gii Innowacji Województwa Śląskiego”. Stąd mam nadzieję, że jesteśmy przygotowani nie tylko do samego wdrażania specjalizacji, ale także do prowadzenia odpowiedzialnej polityki innowacyjnej, wykorzystującej potencjał i zaangażowanie wszystkich sektorów gospodarki i prowa-dzącej do trwałego protechnologicznego rozwoju województwa.

W jaki sposób realizacja zadań związanych z wdrażaniem specja-lizacji przyczyni się do rozwoju regionu i wzrostu konkurencyjności nie tylko w skali regionu czy kraju, ale również na rynku europejskim?

Strategia „Europa 2020” stawia przed regionami wiele wyzwań, któ-rym należy sprostać w obecnej perspektywie finansowej. Wyzwania te zostały zoperacjonalizowane w projekcie RPO WSL 2014-2020, także w kontekście specjalizacji. Inteligentne specjalizacje to koncentracja wsparcia na silnych stronach danego regionu. To, co w obecnej per-spektywie przyczyni się do osiągnięcia celów dotyczących rozwoju regionu, a zatem podniesienia konkurencyjności przedsiębiorstw, in-stytucji naukowych czy instytucji otoczenia biznesu, to realizacja pro-jektów infrastrukturalnych skupiających się na działaniach badawczo-rozwojowych, umożliwiających wypracowanie nowych produktów lub ulepszenie istniejących, czy też wprowadzenie nowych usług. Do tego istnieje możliwość realizacji projektów wspierających kompetencje sfery nauki, badań i przedsiębiorczości czy też profesjonalizację usług instytucji otoczenia biznesu. W zakresie działań finansowanych z Euro-pejskiego Funduszu Społecznego zaprogramowane zostały działania dotyczące promowania zatrudnienia i wsparcia mobilności pracow-ników, wsparcia adaptacyjności przedsiębiorstw do zachodzących na rynku zmian tudzież inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie.

Obszary technologiczneProgramu Rozwoju Technologii Województwa Śląskiegona lata 2010-2020:

» Technologie medyczne » Technologie dla energetyki i górnictwa » Technologie dla ochrony środowiska » Technologie informacyjne i telekomunikacyjne » Produkcja i przetwarzanie materiałów » Transport i infrastruktura transportowa » Przemysł maszynowy, samochodowy, lotniczy i górniczy » Nanotechnologie i nanomateriały

>>



Rozmowa z maRCINEm ŁaTą, Dyrektorem Departamentu Zarządzania Programami Konkurencyjności i Innowacyjności ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju

W latach 2014-2020 gros środków prze-znaczonych zostanie na działania związane z wdrażaniem innowacyjnych rozwiązań. Polska, póki co, pozostaje krajem o niskim stopniu innowacyjności. Dlaczego?

Nie ma jednej, prostej odpowiedzi na to pytanie. O przyczynach takiego stanu rzeczy dyskutują naukowcy, eksperci, publi-cyści, przedsiębiorcy, powstają opracowa-nia, ekspertyzy oraz wiele różnego rodzaju rankingów porównujących innowacyjność w różnych krajach. W wielu opiniach powta-rza się teza o zbyt niskim poziomie nakładów na badania i rozwój w Polsce, w szczególno-ści pochodzących z sektora przedsiębiorstw. Niewątpliwie jest to słabość strukturalna pol-skiej gospodarki, wypadamy pod tym wzglę-dem gorzej niż większość krajów Unii Euro-pejskiej. I choć w ostatnich latach nakłady te znacząco wzrosły, w dużej mierze dzięki środkom unijnym, to jednak bez zdecydo-wanego zwiększenia zaangażowania sektora prywatnego w tym obszarze trudno będzie podnieść poziom innowacyjności polskiej gospodarki. Zbyt niskie nakłady na B+R powodują, że w gospodarce przeważa imi-tacyjne podejście do innowacji, polegające na zakupie (najczęściej z zagranicy) goto-wych technologii. Zwiększenie nakładów na B+R jest jednym z koniecznych warun-ków, abyśmy eksportowali wiedzę i produk-ty wysokich technologii, a nie sprowadzali je z zewnątrz.

Jakie działania zostaną podjęte w naj-bliższych latach, aby zwiększyć zaangażo-wanie sektora prywatnego w finansowa-

nie działalności B+R+I (badań, rozwoju, innowacji)?

Strategia wykorzystania środków unij-nych w latach 2014-2020, przede wszystkim w ramach Programu Operacyjnego Inteli-gentny Rozwój, zakłada, że znaczna część środków zostanie przeznaczona na wspar-cie projektów badawczo-rozwojowych re-alizowanych we współpracy przedsiębior-ców i sektora naukowo-badawczego. Nie będziemy z poziomu krajowego wspierać projektów polegających na zakupie goto-wych technologii. Naszym priorytetem jest wspieranie działalności przedsiębiorstw prowadzących badania i współpracujących z sektorem naukowo-badawczym. Angażo-wanie środków publicznych na wsparcie tego typu projektów nie oznacza oczywi-ście, że kapitał publiczny ma wypierać kapi-tał prywatny. Przeciwnie, tak programujemy działania, aby środki publiczne, przejmując część ryzyka, przyciągały finansowanie pry-watne.

Jednym z narzędzi, które przyczyniać się będą do wzrostu potencjału inno-wacyjności, będą też z pewnością inteli-

gentne specjalizacje (smart specialisation). Punktem wyjścia do ich wyznaczenia były Krajowy Program Badań oraz przeprowa-dzony na dużą skalę foresight technolo-giczny. Jakie wnioski płyną z przeprowa-dzonych analiz?

Inteligentne specjalizacje mają być na-rzędziem, które pozwoli na skoncentro-wanie publicznych i prywatnych środków finansowych na ograniczonej liczbie prio-rytetowych obszarów. Sama idea specjaliza-cji gospodarczej nie jest oczywiście niczym nowym, natomiast po raz pierwszy w ra-mach unijnej polityki spójności koniecz-ność określenia specjalizacji na poziomie kraju czy regionu jest warunkiem koniecz-nym do tego, aby korzystać ze środków UE na wsparcie innowacyjności w nowej per-spektywie finansowej. Co ważne, koniecz-ności przygotowania i wdrażania strategii dotyczących inteligentnych specjalizacji nie powinniśmy jednak traktować tylko jako wymogu formalnego, niezbędnego do uzyskania dostępu do środków unij-nych, ale przede wszystkim jako realną szansę na nadanie bardziej strategicznego wymiaru polityce rozwoju oraz na kierowa-

CEL: innowacyjna

Polska

Na�poziomie�krajowym�w�oparciu�o�wyniki�foresightu�technologicznego�oraz�założeń�Krajowego�Programu�Badań�określono�18�specjalizacji�zgrupowanych�w�5�obszarów�priorytetowych

FOT.

aRC

hIW

Um

mIR

7


FuNDuSZE EuROPEjSKIE 2014-2020 >>

nie gospodarki na bardziej zaawansowane technologicznie tory. Na poziomie krajo-wym punktem wyjścia do określenia spe-cjalizacji był rzeczywiście Krajowy Program Badań oraz foresight technologiczny. Anali-za obu dokumentów – przygotowywanych niezależnie od siebie, w różnym czasie i we-dług odmiennych metodologii – pokazała, że jest możliwe wyodrębnienie obszarów, które powinniśmy traktować priorytetowo. Pierwszy ważny krok wykonaliśmy, ale trze-ba pamiętać, że identyfikowanie inteligent-nych specjalizacji nie jest jednorazowym działaniem, lecz ma być procesem. Realiza-cja naszej strategii będzie zatem monitoro-wana, a lista specjalizacji może się zmieniać pod wpływem sytuacji na rynku.

W Polsce inteligentne specjalizacje wyłaniane były w szerokich konsultacjach prowadzonych z przedstawicielami go-spodarki, nauki i administracji. Dlaczego ten etap był tak ważny?

Zaangażowanie różnych środowisk w prace mające na celu określenie inte-ligentnych specjalizacji to jedno z klu-

czowych założeń tej koncepcji rozwoju. Priorytety gospodarcze nie mogą być wyznaczone odgórnie przez administra-cję rządową czy samorządową. Szerokie konsultacje społeczne zwiększają szansę, że wybrane specjalizacje będą rzeczywiście wynikały z potrzeb oraz potencjału kraju lub danego regionu. Sama organizacja procesu konsultacji społecznych nie jest zadaniem łatwym, ale ten wysiłek przyniesie korzyści.

W dokumencie Krajowa Inteligentna Specjalizacja (KIS) wskazano aż 18 krajo-wych inteligentnych specjalizacji. W ja-kich obszarach gospodarczych Polska dysponuje największym potencjałem? Według jakich kryteriów wyłanianie były inteligentne specjalizacje?

Na poziomie krajowym w oparciu o wy-niki foresightu technologicznego oraz zało-żeń Krajowego Programu Badań określono 18 specjalizacji zgrupowanych w 5 więk-szych obszarów: zdrowe społeczeństwo, biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa, zrównoważona energetyka, surowce naturalne i gospo-

darka odpadami, innowacyjne technologie i procesy przemysłowe (w ujęciu horyzon-talnym). Można powiedzieć, że na dzień dzi-siejszy takie są nasze obszary priorytetowe. Wiele było kryteriów ich wyłaniania, ale jed-nym z kluczowych był potencjał badawczo-rozwojowy niezbędny do ich rozwoju.

W ramach jakich programów krajo-wych realizowane będą działania związa-ne z wdrażaniem smart specialisation? Kie-dy możemy spodziewać się pierwszych konkursów?

Działania związane z wdrażaniem inte-ligentnych specjalizacji będą realizowane przede wszystkim w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (PO IR) oraz w regionalnych programach opera-cyjnych. Wszystkie krajowe i regionalne programy zostały wysłane do Komisji Eu-ropejskiej i obecnie są przedmiotem nego-cjacji. Staramy się jak najszybciej uzgodnić z przedstawicielami KE założenia PO IR i możliwie najwcześniej uruchomić kon-kursy. Spodziewamy się, że zostaną one ogłoszone na początku 2015 roku.

Spory potencjał badawczo-rozwojowy ma zrównoważona�energetyka, która

stanowi jednen z obszarów priorytetowych Krajowego Programu Badań

Graf

ika lic

encjo

nowa

na pr

zez D

epos

itpho

tos.c

om/D

ruka

rnia

Chro

ma



Wsparcie projektów innowacyjnychW rozpoczynającej się właśnie nowej perspektywie finansowej na lata 2014-2020 duży nacisk poło-żony zostanie na tworzenie, wdrażanie i rozwijanie innowacyjnych produktów i usług. Środki na ten cel pozyskać będzie można z dużych programów krajowych, jak i w ramach RPO WSL. Granty czekają jednak także w ramach programów krajowych, których koordynacją zajmuje się Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Głównym zadaniem Centrum jest wspieranie tworzenia nowoczesnych rozwiązań i technologii zwiększających innowacyjność, a tym samym konkurencyjność polskiej gospodarki. W tym roku Centrum organizuje jeszcze kilka konkursów, w których można ubiegać się o środki. Po-niżej przedstawiamy najważniejsze informacje.

CuBRProgram jest realizowany we współpracy z KGHM Polska Miedź S.A. Podstawowym celem przedsięwzięcia jest podjęcie wspólnych działań na rzecz opracowania i wdrożenia innowacyjnych technologii, urzą-dzeń, materiałów i wyrobów, w celu podniesienia konkurencyjności polskiej branży metali nieżelaznych jako uczestnika globalnego rynku i gospodarki światowej, co z kolei przyczyni się do osiągnięcia pozycji światowego lidera przez polski przemysł metali nieżelaznych, szcze-gólnie w zakresie produkcji miedzi. Beneficjentami środków mogą być konsorcja naukowe. Budżet programu wynosi 200 mln zł.

GEKON – Generator Koncepcji Ekologicznych Głównym celem programu, realizowanego wspólnie przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środo-wiska i Gospodarki Wodnej, jest wspieranie działań zmierzających do rozwoju innowacyjnych technologii proekologicznych. Beneficjentami mogą być konsorcja naukowo-przemysłowe oraz przedsiębiorcy dzia-łający w obszarach: środowiskowe aspekty pozyskiwania gazu niekon-wencjonalnego, efektywność energetyczna i magazynowanie energii oraz ochrona i racjonalizacja wykorzystania wód. Wsparciem objęte zostały też działania związane z pozyskiwaniem energii z czystych źró-deł oraz nowatorskie metody otrzymywania paliw, energii i materiałów z odpadów oraz ich recyklingu. Budżet programu wynosi 400 mln zł.

BIOSTRATEG – strategiczny program badań nauko-wych i prac rozwojowych „Środowisko naturalne, rolnictwo i leśnictwo”Program dotyczy rozwoju innowacyjnego pięciu obszarów strate-gicznych. Są to: bezpieczeństwo żywnościowe i żywności; racjonalne gospodarowanie zasobami naturalnymi ze szczególnym uwzględnie-niem gospodarki wodnej; przeciwdziałanie i adaptacja do zmian klima-tu, ze szczególnym uwzględnieniem rolnictwa; ochrona bioróżnorod-ności oraz zrównoważony rozwój rolniczej przestrzeni produkcyjnej; leśnictwo i przemysł drzewny. Z programu korzystać mogą konsorcja naukowe, w skład których wchodzą co najmniej trzy jednostki organi-zacyjne. Budżet projektu wynosi 500 mln zł.

STRATEGMED – program strategiczny „Profilaktyka i leczenie chorób cywilizacyjnych”Głównym celem programu jest uzyskanie zasadniczego postępu w zakresie zwalczania chorób cywilizacyjnych oraz medycyny rege-neracyjnej na bazie wyników badań naukowych i prac rozwojowych prowadzonych w czterech obszarach: kardiologii i kardiochirurgii; on-kologii; neurologii i zmysłach; medycynie regeneracyjnej. Wynikiem realizowanych projektów będzie opracowanie i wdrożenie nowych metod profilaktycznych, diagnostycznych, leczniczych oraz rehabili-tacyjnych. Budżet programu wynosi 220 mln zł.

Blue Gas – Polski Gaz Łupkowy. Wsparcie rozwoju technologii związanych z wydobyciem gazu łupkowegoProgram jest częścią wspólnego przedsięwzięcia Narodowego Cen-trum Badań i Rozwoju oraz Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. (ARP). Ukierunkowany jest na wsparcie dużych zintegrowanych przed-sięwzięć badawczo-rozwojowych, obejmujących przetestowanie opracowanego rozwiązania w skali pilotażowej, prowadzących do opracowania i komercjalizacji innowacyjnych technologii w obszarze związanym z wydobyciem gazu łupkowego. Adresatami programu są konsorcja naukowe z udziałem przedsiębiorcy. Budżet programu to ok. 1 mld zł.

Wspólne Przedsięwzięcie NCBR i Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Głównym celem przedsięwzięcia jest dofinansowanie projektów badawczych z zakresu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego i efektywności systemu zarządzania ruchem, a także opracowywania optymalnych norm i standardów planowania, projektowania, tech-nologii oraz budowy i eksploatacji dróg w Polsce. Beneficjentami programu mogą być jednostki naukowe lub konsorcja naukowe, w skład których wchodzą jedynie jednostki naukowe. Planowane ogłoszenie pierwszego konkursu w ramach Wspólnego Przedsię-wzięcia – IV kwartał 2014 r.

INNOLOTW ramach programu finansowane mogą być badania naukowe oraz prace rozwojowe nad innowacyjnymi rozwiązaniami dla przemysłu lotniczego. Program jest rezultatem porozumienia zawartego pomię-dzy Narodowym Centrum Badań i Rozwoju a grupą stowarzyszeń firm lotniczych reprezentujących Polską Platformę Technologiczną Lotnic-twa. Adresatami programu są konsorcja naukowe, których liderami będą przedsiębiorcy odpowiedzialni za uzyskanie demonstratorów technologii. Budżet programu wynosi 500 mln zł.

INNOMED Program realizowany jest we współpracy z grupą przedsiębiorstw stowarzyszonych w Polskiej Platformie Technologicznej Innowacyjnej Medycyny. Środki przeznaczone mogą być na opracowanie i przygo-towanie do wdrożenia innowacyjnych technologii w zakresie opraco-wania i rozwoju innowacyjnych leków i terapii, a także personalizacji terapii i prewencji. Beneficjentami programu mogą być konsorcja na-ukowe (jednostka naukowa + przedsiębiorca), w których co najmniej jeden przedsiębiorca jest członkiem Polskiej Platformy Technologicz-nej Innowacyjnej Medycyny. Budżet programu to 300 mln zł.

Szczegółowe informacje na stronie internetowej:www.ncbr.gov.pl

9


EKSPERT PODPOWIADA >>

dr Bogumił Szczupak – dr nauk ekonomicznych, pracownik Katedry Badań Strategicznych i Regionalnych Uniwersytetu Ekonomicznego w Ka-towicach; prowadzi studia i projekty strategiczne nad rozwojem miast i regionów, konsultant i doradca stra-tegiczny władz samorządowych.

EKOSySTEM INNOWACjI

Rozmowa z dr. Bogumiłem Szczupakiem z Katedry Badań Strategicznych i Regionalnych Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach

mówiąc o nowej perspektywie finansowej na lata 2014-2020, podkreśla się znaczenie inteligentnych specjalizacji (smart speciali-sation). Proszę powiedzieć, co kryje się pod tym pojęciem?

Źródła koncepcji smart specialisation należy upatrywać w ostrej krytyce braku efektywności dotychczasowego wydatkowania fun-duszy europejskich w ramach polityki spójności. Jak pokazują liczne raporty przygotowane na zlecenie Komisji Europejskiej, środki nie były, tak jak oczekiwano, przeznaczane na zakładane cele rozwojo-we mające przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności europej-skiej gospodarki, która nie nadąża pod względem innowacyjności za gospodarką azjatycką czy amerykańską. Uznano więc, że w no-wym okresie programowania podstawową regułą wydatkowania unijnych funduszy będzie zasada koncentracji środków w określo-nych dziedzinach. Inteligentne specjalizacje mają również swoje zakorzenienie w nowej koncepcji tworzenia polityki rozwojowej polegającej na budowaniu gospodarki opartej na wiedzy. Oznacza to, że przewagę konkurencyjną możemy osiągnąć, wykorzystując, oprócz twardych zasobów, również te miękkie, do których zalicza-my: wiedzę, wykształcenie, kompetencje, umiejętności. Wreszcie in-teligentne specjalizacje można powiązać ze studiami nad przyszło-ścią, tzw. studiami prospektywnymi, w trakcie których na szeroką skalę prowadzone są branżowe foresighty (prognozowania) mające wskazać prawdopodobne ścieżki (scenariusze) rozwoju. W Śląskiem, przygotowując się do wyboru inteligentnych specjalizacji, foresighty przeprowadziły duże konsorcja naukowo-badawcze, w których udział brały m.in. Politechnika Śląska, Uniwersytet Ekonomiczny, Uniwersy-tet Śląski i Główny Instytut Górnictwa. Badania dotyczyły zarówno określonych sektorów gospodarki, jak rozwoju horyzontalnego regionu w poszczególnych branżach. Biorąc pd uwagę wyniki ba-dań, a także wydanie nowej edycji Regionalnej Strategii Innowacji, wyłonione zostały inteligentne specjalizacje województwa śląskie-go. Skupiono się na obszarach związanych z rozwojem technologii, które uznane zostały za najbardziej przyszłościowe.

Na co postawiło Śląskie?

Pierwszym obszarem określonym mianem inteligentnej specja-lizacji jest energetyka, związana z rozwojem odnawialnych źródeł energii, a także tzw. energetyki prosumenckiej, dotyczącej prze-budowy energetycznej miast i regionów. Drugi obszar powiązany jest ze specjalistycznymi usługami publicznymi z zakresu medy-cyny i inżynierii medycznej. Trzeci obszar to ICT, czyli wspieranie rozwoju systemów informatycznych. Zdajemy sobie sprawę, że nie będziemy liderem tworzenia nowych technologii informatycz-nych, ale możemy być liderami rozwijania i wdrażania systemów informatycznych w różnych dziedzinach gospodarki. Sferę ICT traktujemy jako specjalizację horyzontalną – prorozwojową, która będzie rodzajem dźwigni wzmacniającej rozwój technologiczny całej gospodarki regionalnej. Oczywiście powstaje pytanie: czy po-stawienie akurat na te dziedziny przyniesie pożądane efekty? Czas pokaże. Trzeba pamiętać, że w wielu śląskich miastach działa spora liczba ośrodków naukowych i przedsiębiorstw wysokiej technologii, których badania wykraczają poza wskazane obszary wsparcia. Ka-towice, na przykład, stawiają na nanotechnologie. Chociaż ta sfera nie została ujęta w inteligentnych specjalizacjach, to stworzone

produkty nanotechnoligczne mogą mieć przecież zastosowanie w branży medycznej. Tak więc istnieje możliwość powiązania po-tencjału innowacyjnego miast czy danych przedsiębiorstw z okre-ślonym potencjałem innowacyjnym regionu. Kooperacja różnych podmiotów jest jak najbardziej wskazana. Czy wybór regionalnych specjalizacji był słuszny, w trakcie ich wdrażania sprawdzać będzie też Komisja Europejska, prowadząc audyty mające wykazać, jakiego rodzaju przedsiębiorstwa będą działać w ramach wybranych obsza-rów technologicznych i jakie będą tego efekty.

Inteligentna specjalizacja wymaga zaangażowania władz pu-blicznych wszystkich szczebli (unijnego, krajowego, regionalnego i lokalnego), sfery naukowej i biznesu. Dlaczego udział tych wszyst-kich podmiotów jest tak ważny?

Tworząc Regionalną Strategię Innowacji, założyliśmy, że u jej podstaw leży tzw. ekosystem innowacji, gdzie „e” oznacza sferę edukacyjną, ekonomiczną, technologiczną i środowiskową, a „ko” odnosi się do kooperacji. Podjęcie wspólnych działań przez pod-mioty z wielu dziedzin ma prowadzić do wzmocnienia konkurencyj-ności regionalnej gospodarki i w założeniu wiąże się z wymianą do-świadczeń, wiedzy, oczekiwań. W Polsce mamy jednak duży kłopot z realizacją projektów współpracy. Uważam jednak, że jeśli założenia polityki innowacyjnej ukierunkuje się na premiowanie podmiotów, które chcą ze sobą współpracować, to mamy szansę, by odnieść na tym polu sukces. Trzeba jednak pamiętać, że sfera innowacji obar-czona jest sporym ryzykiem i w związku z tym wiele podmiotów ostrożnie podchodzi do realizacji innowacyjnych przedsięwzięć.

Czy, zdaniem Pana Doktora, wdrażanie inteligentnych specjaliza-cji może przyciągnąć nowych inwestorów zagranicznych?

Idea inteligentnych specjalizacji, choć oparta na silnym potencja-le wewnętrznym, dopuszcza transfery technologiczne z zewnątrz. W obszarze ICT jest to wręcz konieczne. Jednak ważne jest, aby mieć wkład własny i na przykład powiększyć zakres stosowalności. Przygotowując się do wdrażania regionalnych specjalizacji, zakła-damy z jednej strony wchłanianie wybranych elementów z rynków zewnętrznych, a z drugiej umiędzynarodowienie wypracowanych u nas produktów czy usług. Aby tak się stało, potrzebne są ogromne nakłady finansowe w zakresie rozbudowy infrastruktury badawczej. Takie środki w nowej perspektywie finansowej w ramach RPO WSL się na pewno znajdą.

FOT.

aRC

hIW

Um

PRy

WaT

NE

10 >> EKSPERT PODPOWIADA


W poszukiwaniuskutecznych instrumentówwzrostu innowacyjności

Rozwój społeczno-gospodarczy współczesnych państw jest ściśle zależny od potencjału innowacyjności. To innowacyjność decyduje o konkurencyjności gospodarki, możliwości realizacji zrównoważonego rozwoju, a w konsekwencji wpływa istotnie na dobrobyt społeczeństwa. W tym kontekście obserwowany niski poziom innowacyjności naszego kraju stanowić może – obok sytuacji demograficznej – największe ograniczenie rozwoju Polski. Poszukiwanie oraz aplikacja skutecznych i różnorodnych instrumentów wspiera-nia innowacji staje się strategicznym imperatywem dla kraju i regionów.

Z punktu widzenia skuteczności i efektyw-ności instrumentów i metod wsparcia za uzasadnione uznaje się zastosowanie te-rytorialnego (regionalnego) podejścia do rozwoju, którego ważnym instrumentem są Regionalne Strategie Innowacji (RSI). Opracowana i realizowana „Regionalna Strategia Innowacji Województwa Śląskie-go na lata 2013-2020” zakłada przekształ-cenie regionalnego systemu innowacji w „ekosystem innowacji”, który charakte-ryzuje wzajemne kształtowanie procesów, generowanie rozwiązań naturalnie prze-nikających się w układach tematycznych przy nierutynowych systemach powiązań i współpracy pomiędzy aktorami regio-nalnego systemu innowacji. „Ekosystem” cechuje klimat i warunki kreacji innowacji, w dużym stopniu opiera się na inteligent-nych specjalizacjach regionu. Jak należy rozumieć istotę i rolę inteligentnych spe-cjalizacji w rozwoju regionu? Co zdecydo-wało o wyborze określonych specjalizacji w modelu wdrażania RSI w naszym woje-wództwie?

Inteligentne�specjalizacje�–�wykorzystanie�lokalnych�i�regionalnych�zasobów�dla�rozwoju�Komisja Europejska za warunek wstępny korzystania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w latach 2014-2020 przyjęła przygotowanie strategii roz-woju inteligentnych specjalizacji. W zbliża-jącym się okresie programowania rozwoju innowacji w krajach UE w latach 2014-2020 podstawowym dokumentem dla tego ob-szaru jest „Strategia na rzecz inteligentne-

go i zrównoważonego rozwoju sprzyja-jącego włączeniu społecznemu EUROPa 2020”. W opracowaniu tym stwierdza się, że „na poziomie krajowym państwa człon-kowskie będą musiały zreformować kra-jowe i regionalne systemy prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej, aby sprzyjały one rozwijaniu i doskonałości i inteligentnej specjalizacji”1.Inteligent-na specjalizacja (smart specialisation) jest koncepcją, a także narzędziem w zakresie polityki innowacji służącym określeniu i budowaniu obecnej oraz przyszłej pozy-cji regionu lub kraju w gospodarce opar-tej na wiedzy2. Najważniejsze założenia tej koncepcji to:

9 Wdrożenie inteligentnej specjalizacji wymaga utworzenia odpowiednio dużego obszaru badań i innowacji, który spowoduje rywalizację między wieloma konkurentami. Będzie to umożliwiało wykorzystanie efektów: skali, zakresu i rozprzestrzeniania się;

9 Konkurencja europejskich państw i regionów w tych samych dziedzi-nach nauki czy obszarach gospo-darki nie zapewni oczekiwanych rezultatów z uwagi na brak efektów skali czy uzyskania odpowiedniej masy krytycznej;

9 Istotę koncepcji inteligentnej spe-cjalizacji określają tzw. technologie ogólnego zastosowania (General Purpose Technologies, GTPs). Tech-nologie te charakteryzuje to, że są powszechne, stosowane w wielu ob-szarach ludzkiej aktywności;

9 Implementacja inteligentnych spe-cjalizacji powinna polegać na „przed-

siębiorczym” procesie uczenia się, który będzie wskazywał dziedziny nauki i technologii, w jakich dany re-gion lub państwo może być liderem w skali europejskiej i światowej.

W przypadku rozwoju regionalnego in-teligentna specjalizacja opiera się na re-lacjach pomiędzy nauką, sferą publiczną, edukacją i biznesem. W kontekście takich relacji głównym warunkiem rozwoju in-teligentnych specjalizacji w regionie jest optymalne wykorzystanie jego potencjału poprzez możliwie najlepsze dopasowanie kierunków rozwoju nauki oraz kształcenia w tym regionie do jego specyfiki społecz-nej i gospodarczej.Należy także wspomnieć o zagrożeniach, jakie budzi rozwój inteligentnych specjali-zacji. Jednym z nich może być koncentracja nowoczesnych technologii w regionach o największym potencjale naukowo-ba-dawczym, powodująca dalszą polaryzację cywilizacyjnego rozwoju regionów. Inne zagrożenie może wynikać z preferencji określonych specjalizacji w danym regio-nie, co może odbywać się kosztem innych specjalizacji o niewiele niższym potencjale innowacyjnym. Uwzględniać należy ryzy-ko, jakie towarzyszy stosunkowo wąskim obszarom działalności biznesowej, utrud-niającej jego zmniejszenie poprzez dywer-syfikację.

Medycyna,�energetyka,�ICT�–�siły�napędowe�innowacyjności�regionu�Uwzględniając potencjał zasobowy regio-nu oraz przesłanki i zasady prowadzenia polityki regionalnej (w tym Regionalną

11EKSPERT PODPOWIADA >>


dr hab. inż. prof. nzw. Politechniki Śląskiej Jan BrzóskaProfesor w Politechnice Śląskiej w Gliwicach, kierownik Za-kładu Zarządzania Przedsiębiorstwem i Logistyki. Jest auto-rem prawie 200 artykułów i referatów naukowych z zakresu zarządzania. Kierował wieloma pracami i zespołami badaw-czymi, w tym Zespołem Ekspertów w projekcie „Zarządzanie, wdrażanie i monitorowanie Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego”.

Strategię Innowacji oraz Program Rozwoju Technologii), w przypadku województwa śląskiego dokonano wyboru trzech obsza-rów dziedzinowych dla tych specjalizacji. Są nimi: energetyka3, medycyna (w szero-kim znaczeniu) oraz technologie informa-tyczne i komunikacyjne (ICT).Warto zastanowić się, jakie były przesłanki wyboru tych trzech specjalności regional-nych i jakie cechy wyróżniają je w aspek-cie realizacji RSI i wzrostu innowacyjności regionu.

Energetyka�Najważniejszymi przesłankami wyboru tej specjalizacji w ramach Regionalnej Strate-gii Innowacji są: » istotne znaczenie sektora energe-

tyki dla gospodarki regionu i kraju, dla konkurencyjności gospodarki (w szczególności dla sektorów ener-gochłonnych), rozwoju infrastruktu-ry, rozwoju usług publicznych i za-pewnienia bezpieczeństwa,

» generowanie popytu na nowoczesne technologie i urządzenia dla energe-tyki,

» zwiększanie popytu inwestycyjnego w zakresie ochrony środowiska, ICT, automatyki i energooszczędnych rozwiązań,

» bogate i urozmaicone wyposażenie infrastrukturalne regionu, zarówno w sferze podaży energii (produkcja, przesył, dystrybucja, sprzedaż ener-gii elektrycznej i ciepła), jak i w sferze popytu (przemysł, usługi, instytucje, odbiorcy indywidualni), co umożli-wia testowanie i aplikację pełnoska-lowych rozwiązań (projektów) w za-kresie różnych rodzajów innowacji,

» rosnące znaczenie rozwoju rozpro-szonych źródeł energetyki, w szcze-gólności OZE (odnawialnych źródeł energii),

» energetyka stanowi aktualnie naj-ważniejszy obszar kreowania, testo-wania i aplikacji technologii inteli-gentnych systemów pomiarowych (smart metring) i inteligentnych sieci dystrybucji mediów (smart grid),

» rozwój rozproszonej energetyki (w tym OZE) powoduje wzrost liczby stanowisk pracy, na co wskazują do-świadczenia Niemiec i Danii,

» konieczność wzrostu udziału OZE w produkcji energii zgodnie z reali-zacją przyjętej polityki energetycz-nej, co wpływa na poprawę sytuacji ekologicznej regionu.

MedycynaW przypadku tej specjalności najważniejsze przesłanki przemawiające za zaliczeniem jej do kluczowych specjalizacji to to, że: » stanowi jeden z wyróżników woje-

wództwa śląskiego w kraju ze względu na wysoki poziom prewencji, leczenia i rehabilitacji oraz rozpoznawalność produktów inżynierii medycznej,

» jest istotnym elementem systemu usług publicznych w kontekście przedstawionej w strategii Śląskie 2020 wizji, w której region opisywa-ny jest jako zapewniający dostęp do usług publicznych o wysokim stan-dardzie,

» ma duże znaczenie dla istotnych spo-łecznie i gospodarczo kwestii dla kraju i regionu,

» jest ściśle związana z kreowaniem, adaptacją lub absorpcją zaawanso-wanych technologicznie rozwiązań inżynierii medycznej, biotechnologii, inżynierii materiałowej, chemii, infor-matyki i elektroniki,

» wspomagana jest technologiami informatycznymi i telekomunikacyj-nymi w zakresie badań in silico, jak i zdalnej prewencji oraz diagnostyki, a także leczenia skomplikowanych przypadków,

» kreuje popyt na nowoczesne urządze-nia i technologie z zakresu medycyny, biotechnologii, inżynierii materiało-wej, nanotechnologii i informatyki.

Technologie�informatyczne�i�komunikacyjne�(ICT)Do najważniejszych przesłanek wyboru ICT jako specjalizacji regionalnej zaliczyć można: » horyzontalne znaczenie dla rozwoju

technologicznego, gospodarczego i społecznego regionu dzięki zwięk-szaniu dostępu do wiedzy oraz umoż-liwianiu kreacji i dystrybucji dóbr i usług,

» utylitarność dla innych technologii,

» umożliwianie uczestnictwa w glo-balnych sieciach współpracy oraz tworzenie systemów transakcyjnych i zarządzania związanych z inteligent-nymi rynkami,

» stanowienie nośnika innowacji w ob-szarze biznesu i konsumpcji,

» znaczenie jako instrumentu i elemen-tu nowoczesnych modeli biznesu,

» związek z kreowaniem, adaptacją lub absorpcją zaawansowanych technolo-gicznie rozwiązań inżynierii materia-łowej i elektroniki oraz z wykorzysta-niem designu jako istotnego ogniwa stanowiącego o sukcesie powiązania technologii i produktu na niej bazują-cego z ich użytkownikiem,

» jej wykorzystywanie jest jedną ze współczesnych kompetencji cywiliza-cyjnych zarówno jednostek i społecz-ności, jak i środowisk innowacyjnych.

We wszystkich wybranych specjalizacjach województwo śląskie wyróżnia znaczący w skali kraju potencjał kompetencji. Cen-trami kompetencji są uczelnie, jednostki naukowe, szpitale, centra medycyny i od-nowy biologicznej, klastry: medyczne, energetyczne i ICT, firmy informatyczne i energetyczne, technoparki oraz instytu-cje otoczenia usług publicznych i biznesu. Ta cecha inteligentnych specjalizacji jest ważna dla skutecznego ich wdrażania i mi-nimalizacji ryzyka.

dr hab. inż. prof. nzw. Politechniki Śląskiej Jan Brzóska

1. Komunikat Komisji Europejskiej EUROPA 2020. Stra-tegia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego roz-woju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Bruksela 3.03.2010, s. 15.2. P. David, D. Foray, B. Hall, Smart Specialisation. The concept, „Knowledge Economists Policy” Brief 9, Octo-ber 2007, s.1.3. J. Brzóska, Regionalna Strategia Innowacji – w kie-runku inteligentnych rynków i specjalizacji, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarzą-dzanie” 2013, z. 63, s. 43-57.

FOT.

aRC

hIW

Um

PRy

WaT

NE

12 >> ŚLĄSKIE W uNII – STRZAł W DZIESIĄTKę!


Nowoczesna infrastruktura drogowa, nowe budynki użyteczności publicznej, zmoder-nizowane obiekty kulturalne, sportowe i edukacyjne – to tylko niektóre „twarde” efek-ty dziesięcioletniej obecności Polski w strukturach Unii Europejskiej. Realizacja wielu przedsięwzięć przebiegała kilkuetapowo. Skala zaplanowanych prac budowlano-mo-dernizacyjnych była bowiem ogromna i wymagała dużych nakładów finansowych. Koszty często przekraczały możliwości budżetowe podmiotów przeprowadzających inwestycje. Pomocne wówczas okazały się środki unijne, które można było pozyskać w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) na lata 2004-2006 i następnie kontynuować proces inwestycyjny w ramach Regional-nego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego (RPO WSL) na lata 2007-2013. Poniżej prezentujemy kilka wybranych inwestycji z różnych obszarów, które zostały przeprowadzone w ten właśnie sposób.

Udana�rekonstrukcjaPrzystąpienie Polski do Unii Europejskiej stworzyło m.in. szansę kompleksowej odbudowy dawniej okazałego Pocyster-skiego Zespołu Klasztorno-Pałacowego w Rudach, który po pożarze w 1945 roku popadał w ruinę. Po przejęciu zabudo-wań od Skarbu Państwa przez Diecezję Gliwicką, pod koniec lat 90. XX wieku rozpoczęły się pierwsze prace remon-towe. Potrzeby finansowe były jednak ogromne. Kuria gliwicka nie była w sta-nie samodzielnie uratować obiektu od zniszczenia. Kiedy więc pojawiła się szan-sa skorzystania z unijnych funduszy, nie zastanawiano się ani chwili. We wrześniu 2005 roku w ramach ZPORR pozyskano środki na rekonstrukcję obiektu. Prace budowlane ruszyły pod koniec 2006 roku. – Pozyskaną dotację przeznaczyliśmy między innymi na naprawę pęknięć ścian budynków, wzmocnienie fundamen-tów, ścian zewnętrznych Pałacu Księcia oraz rozebranie, a następnie odbudowę ścian zewnętrznych klatki schodowej. Doprowadziliśmy także do odnowy da-chów w pierwotnym kształcie – wyjaśnia ks. Jan Rosiek, dyrektor Ośrodka Forma-cyjno-Edukacyjnego Diecezji Gliwickiej w Rudach. Prace I etapu zakończyły się w 2008 roku. Zespół klasztorno-pałacowy wymagał

jednak dalszej modernizacji. W związku z tym Diecezja ponownie postanowiła sięgnąć po unijne środki. W ramach RPO WSL Kuria pozyskała blisko 6,4 mln zł. Pieniądze przeznaczone zostały na re-nowację elewacji budynków Zespołu oraz odnowienie elementów wystroju wnętrz. W ramach prowadzonych prac dobudowany został także ogród zimowy w Pałacu Opata. Dodatkowo wzmocnio-no podłoże gruntowe pod fundamenta-mi zachodniego skrzydła obiektu. Dzięki przeprowadzonym pracom moderniza-cyjnym Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowego w Rudach, składający się z bazyliki, średniowiecznych zabudowań klasztornych oraz barokowego pałacu, przyciąga dziś tłumy turystów.– Jestem zachwycona rudzkim komplek-sem. Skala prac, które zostały wykonane, aby uratować ten cenny zabytek, jest naprawdę imponująca. Widać to szcze-gólnie, kiedy spojrzy się na archiwalne zdjęcia pokazujące rozmiar zniszczeń. Cieszę się, że na Śląsku mamy tak cenną, zabytkową perełkę. Namówiłam już kilku moich znajomych do odwiedzenia tego miejsca i każdy wracał stamtąd oczaro-wany. Właśnie na takie inwestycje po-winny być przeznaczane unijne fundusze – mówi z przekonaniem anna Pawełczyk z Tarnowskich Gór, która kompleks w Ru-dach odwiedziła już po raz trzeci.

Kluczoweprzedsięwzięcie�edukacyjneO tym, że fundusze unijne są doskonałym narzędziem rozwoju, wiedzą też władze akademii im. Jana Długosza w Częstocho-wie, które pozyskały dotację na rozbudo-wę bazy dydaktycznej.– Dynamicznie powiększająca się oferta kształcenia w naszym ośrodku sprawiła, że przez lata wzrastało zapotrzebowa-nie na nowoczesne zaplecze naukowe. Dotkliwe braki nowoczesnego obiektu sportowego zgłaszali również pracowni-cy i studenci z Instytutu Kultury Fizycznej. Uczelnia opracowała więc szeroki plan in-westycji. Niestety, brak wystarczających funduszy uniemożliwiał realizację zamie-rzeń. Dopiero uzyskanie dotacji z UE po-zwoliło na budowę dwóch nowoczesnych budynków: akademickiego Centrum Sportowego oraz siedziby Wydziału Nauk Społecznych – wyjaśnia marek makowski, rzecznik prasowy akademii im. Jana Dłu-gosza w Częstochowie. Ze środków ZPORR, Urzędu miasta Czę-stochowy, Urzędu marszałkowskiego Województwa Śląskiego, ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz mini-sterstwa Sportu powstała nowoczesna, dostosowana do potrzeb osób niepełno-sprawnych, wielofunkcyjna hala sportowa z częścią hotelową i zapleczem. Wyposa-żona jest w boiska do gry w koszykówkę,

Inwestycjeprzez duże

13


ŚLĄSKIE W uNII – STRZAł W DZIESIĄTKę! >>

FOT.

aRC

hIW

Um

BEN

EFIC

JEN

Ta (

2)

>>

>> projekt: Rekonstrukcja Pocysterskiego Zespołu Klasztorno-Pałacowego w Rudach

całkowita wartość projektu:ok. 13,5 mln zł

wartość dofinansowaniaze ZPORR: ok. 10 mln zł

>> projekt: Rekonstrukcja Pocysterskiego Zespołu Klasztorno-Pałacowego w Rudach – etap II


wartość dofinansowaniaz RPO WSL: ok. 6,3 mln zł

siatkówkę, piłkę ręczną. Do dyspozycji zawodników oddano również mniejszą salę, gdzie rozgrywane są mecze tenisa stołowego, a także siłownię oraz salę fit-ness. hala służy dziś nie tylko studentom wychowania fizycznego, ale też członkom Klubu Sportowego „aZS Częstochowa” oraz mieszkańcom miasta.Budynek, gdzie obecnie mieści się Wy-dział Nauk Społecznych częstochowskiej akademii, powstał z kolei dzięki pozy-

skaniu środków z RPO WSL. W ramach inwestycji zrealizowano dwa zadania: adaptację auli na potrzeby wydziału oraz budowę budynku głównego. – Realizacja projektu rozpoczęła się w 2008 roku. Najpierw zakupiono nieru-chomości pod budowę obiektu, a następ-nie opracowano wstępną dokumentację. W listopadzie 2009 roku oddano do użyt-ku przebudowaną ze starej sali sportowej nową aulę Wydziału Nauk Społecznych,

wyposażoną w urządzenia umożliwiające organizowanie międzynarodowych kon-ferencji, festiwali czy koncertów muzycz-nych – wyjaśnia marta Sroka, kierownik Biura Projektów Europejskich akademii im. Jana Długosza w Częstochowie.Z kolei budowę nowego gmachu Wy-działu Nauk Społecznych rozpoczęto w 2011 roku. Obiekt został usytuowany w bezpośrednim sąsiedztwie innych bu-dynków dydaktycznych uczelni, w tym

FOT.

aRC

hIW

Um

BEN

EFIC

JEN

Ta (2

)

>> projekt: Akademickie Centrum Sportowe – wielodyscyplinarna hala sportowa wraz z częścią hotelową


wartość dofinansowaniaze ZPORR: ok. 12,4 mln zł

>> projekt:„Wydział Nauk Społecznych – rozbudowa bazy naukowo-dydaktycznej Akademii im. Jana Długosza w perspektywie powołania Uniwersytetu w Częstochowie”

całkowita wartość projektu:ok. ok. 39,2 mln zł


FOT.

aRC

hIW

Um

BEN

EFIC

JEN

Ta (2

)

Akademickie Centrum Sportowe

Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowy w Rudach

14 >> ŚLĄSKIE W uNII – STRZAł W DZIESIĄTKę!


FOT.

LU

CJU

SZ C

yKa

RSKI

akademickiego Centrum Sportowego. Powstał w ten sposób spójny, zamknięty kompleks. – Dzięki zrealizowanym przedsięwzięciom częstochowska akademia znajduje się w ścisłej czołówce humanistycznych uczelni regionu. Nowoczesne zaplecze umożliwia ubieganie się o kolejne środki na tworzenie wysokiej jakości laboratoriów, co niewątpliwie przyczyni się do zwiększenia transferu wiedzy i technologii – przekonuje marta Sroka.

Blask�bielskiej�StarówkiŚrodki unijne okazały się pomocne także przy realizacji dużych projektów inwestycyjnych lokalnych samorządów. Wielu gmi-nom udało się poprawić lokalną infrastrukturę oraz rozwinąć potencjał biznesowy i gospodarczy. Jednym z liderów pozyski-wania funduszy z pewnością jest Bielsko-Biała. Włodarze miasta, gdy tylko popłynął szeroki strumień dotacji, śmiało sięgnęli do unijnej kasy. W ciągu minionej dekady uzyskali dotacje w łącznej wysokości blisko 650 mln zł! Z tych środków sfinansowane zo-stały też projekty dotyczące serca miasta – zabytkowej starówki. – W ramach ZPORR zmodernizowaliśmy sieć uzbrojenia tere-nu na ulicach: Rynek, Celna, Piwowarska, Kościelna, Cieszyńska do Placu Św. mikołaja. Przebudowana została też płyta rynku. To jednak była tylko niewielka część prac ujętych w Strategii Rozwoju miasta dotyczących Starówki. Postanowiliśmy kon-tynuować renowację centrum w kolejnych latach – wyjaśnia dr Izabela Kania, naczelnik Biura Funduszy Europejskich Urzędu miejskiego w Bielsku-Białej.

– W ramach drugiego etapu projektu, współfinansowanego ze środków RPO WSL 2007-2013 (obok renowacji wielu bu-dynków ze środków miasta i prywatnych), dokonano remontu nawierzchni przyległych uliczek, wybudowano także taras wi-dokowy z ekspozycją przechodu bramnego przy ulicy Krętej, co pozwoliło na wyeksponowanie średniowiecznych fragmen-tów obwarowań miasta. Prace nadały historycznym zakątkom Starówki nowego charakteru oraz wkomponowały je na stałe w unikalny krajobraz miasta – dodaje. Dzięki pozyskaniu środków unijnych rewitalizacji doczekał się też Park Słowackiego. W ramach inwestycji wykonane zostały nowe ścieżki spacerowe, elementy małej architektury i ogrodze-nie parku. Powstały też fontanny i scena plenerowa, a parkowe boisko przeszło gruntowny remont. – Odnowiona Starówka tętni dziś życiem, jest uczęszczanym i lubianym miejscem. Dzięki przeprowadzonej renowacji wzro-sło też zainteresowanie tą przestrzenią lokalnych przedsiębior-

>> projekt: Nowa Starówka – Nowe Szanse. Rewitalizacja Bielskiej Starówki – I etap



>> projekt: Zwiedzaj i wypoczywaj. Rewitalizacja Starówki i Parku Słowackiego w Bielsku Białej – etap II



>>Park�Słowackiego�jest�ulubionym�miejscem�wypoczynku�i�rekreacji�dla�całych�rodzin,�a�jednocześnie�miejscem�plenerowych�imprez�kulturalnych�w�sezonie�letnim

FOT.

aRC

hIW

Um

Um

BIE

LSKO

-BIa

Ła

Zrewitalizowana starówka w Bielsku-Białej

15POLSKA PIęKNIEjE >> 15 ŚLĄSKIE W uNII – STRZAł W DZIESIĄTKę! >>


FOT.

mIC

ha

Ł SZ

ELES

T

ców, głównie z branży hotelowej i gastronomicznej. Na Sta-rówce organizowane są cykliczne imprezy kulturalne, wpisane w kalendarz corocznych imprez w mieście, np. Święta na Sta-rówce, Festiwal miast Partnerskich, Jarmark Świętojański, Lato w mieście – mówi dr Izabela Kania. – Park Słowackiego jest z kolei ulubionym miejscem wypoczynku i rekreacji dla całych rodzin, a jednocześnie miejscem plenerowych imprez kultural-nych w sezonie letnim – dodaje.Zmiany, które zaszły w mieście, dostrzegają też mieszkańcy i licznie przybywający turyści.– Kiedy dwa lata temu po raz pierwszy odwiedziłam Bielsko-Białą, zachwyciłam się secesyjną architekturą wielu kamienic. Pozytywne wrażenie wywarła na mnie również urokliwa biel-ska starówka. można tutaj wypocząć i nacieszyć oko pięknymi zabytkowymi budynkami. Pochodzę z Krakowa, ale do Bielska chętnie przyjeżdżam, ponieważ można tutaj i odpocząć od miej-skiego zgiełku, i poczuć klimat dawnego, galicyjskiego miasta – opowiada Kamila Szymańska.

Bytomska�obwodnica�Unijna pomoc od samego początku niezwykle efektywnie wydawana była na infrastrukturę drogową. Tylko w Śląskiem powstały setki kilometrów nowych dróg. Jedną z kluczowych inwestycji w naszym regionie była budowa bytomskiego odcin-ka Obwodnicy Północnej aglomeracji Górnośląskiej. Pierwsze prace ruszyły jeszcze przed przystąpieniem Polski do UE, jednak dopiero zastrzyk unijnej gotówki sprawił, że inwestycja nabrała tempa. W 2005 roku, dzięki dotacji uzyskanej w ramach ZPORR, rozpoczęła się budowa drogi, która miała połączyć ul. Strzelców Bytomskich z ul. Celną. Prace zakończyły się w 2008 r. Kolejny etap współfinansowany był już ze środków RPO WSL. Prace

rozpoczęły się w 2010 r. na końcu drugiego etapu obwodnicy na wysokości ul. Celnej, a zakończyły na skrzyżowaniu al. Jana Nowaka-Jeziorańskiego – Frenzla – miechowickiej. Oprócz przeprowadzenia niezbędnych prac drogowych, wybudowana została infrastruktura techniczna (tunel, kanalizacja deszczowa, sygnalizacja świetlna). Nowa trasa umożliwia dziś szybki prze-jazd drogą krajową nr 88 (łączącą woj. opolskie ze śląskim) i 94, ułatwiając połączenie z drogami krajowymi nr 11 (kierunek Po-znań) i 79 (Katowice, Kraków).– Budowa Obwodnicy Północnej aglomeracji Górnośląskiej na terenie Bytomia była inwestycją, która znacznie usprawniła ko-munikację w regionie i przyniosła wymierne korzyści dla miasta. Przede wszystkim usprawniła ruch tranzytowy prowadzony do tej pory przez centrum miasta, zmniejszyła zanieczyszczenie po-wietrza i ograniczyła hałas, zagrażający mieszkańcom oraz za-bytkowej zabudowie centrum miasta. Ponadto przedsięwzięcie znacząco wpłynęło na poprawę bezpieczeństwa, skróciło czas i drogę przejazdu przez miasto – wyjaśnia Bernadeta Jeziorow-ska, kierownik Działu Inwestycji miejskiego Zarządu Dróg i mo-stów w Bytomiu.Fundusze europejskie w ostatnich dziesięciu latach przyczyniły się do zmian w regionie. Wielu przedsięwzięć nie udałoby się zrealizować, gdyby nie dotacje z UE. Choć na przestrzeni minio-nej dekady zmieniały się zasady wydatkowania unijnych środ-ków, beneficjenci skutecznie kontynuowali inwestycje, zdoby-wając potrzebne dotacje. Istnieje więc szansa, że część dużych projektów inwestycyjnych, których realizacja rozplanowana zo-stała na długi czas, będzie mogła uzyskać dofinansowanie z puli zarezerwowanej na lata 2014-2020.

>> projekt: Budowa bytomskiego odcinka Obwodnicy Północnej Aglomeracji Górnośląskiej – etap II

całkowita wartość projektu:ok. ok. 96,5 mln zł


>> projekt: Budowa bytomskiego odcinka Obwodnicy Północnej Aglomeracji Górnośląskiej – etap III



FOT.

aRC

hIW

Um

Um

ByT

Om

Bytomski odcinek Obwodnicy Północnej Aglomeracji Górnośląskiej

1616


>> KWESTIONARIuSZ BENEFICjENTA

Unia Europejska to... nowe podejście, nowa jakość, a także korzyści i koszty, szanse i zagrożenia. Jestem europasjonatką, dlatego uważam, że UE to szansa dla Polski, dla regionów, dla miast i wsi. Szansa na roz-wój. Szansa dla każdego z nas.

Wejście Polski do Unii Europejskiej było dla mojej gminy... szansą i wyzwaniem. Oknem na świat, które pozwoliło patrzeć na programo-wanie rozwoju z zupełnie nowego punktu widzenia, no i oczywiście źródłem finansowania wielu przedsięwzięć. Było spełnieniem oczeki-wań, a jednocześnie wyzwaniem. Bielsko-Biała miało już wówczas do-świadczenia z funduszami przedakcesyjnymi, tak więc byliśmy świado-mi pojawiających się możliwości i ogromu zadań, jakie na nas czekały.

mój ulubiony unijny termin to... polityka regionalna, kompleksowość, komplementarność, spójność, umowa o dofinansowanie.

mój najmniej lubiany termin unijny to... korekta finansowa.

Po unijne środki warto sięgać, ponieważ... wspierają rozwój. Dzięki nim zmienia się krajobraz, zmieniamy się też my sami, a także nasze spojrzenie na bliższe i dalsze otoczenie.

Najtrudniejsze w pozyskiwaniu funduszy unijnych jest... partner-stwo, współpraca. Nie mamy najlepszych doświadczeń w tym zakre-sie, dopiero uczymy się współdziałać, dostrzegać potencjał integracji i kooperacji.

W realizowaniu projektu najbardziej lubię... przyznanie dofinanso-wania. Co prawda to dopiero koniec pierwszego etapu pracy, jednakże bez niego znaczna część projektów nigdy nie doczekałaby się realiza-cji. Lubię również otrzymywać kolejne transze płatności i informacje pokontrolne bez zastrzeżeń.

Największy unijny sukces mojej gminy to... uzyskanie dofinansowa-nia dla projektów składanych np. po raz trzeci – jest to nasz sukces, wynikający z uporu i determinacji.

Dzięki unijnym funduszom w mojej gminie udało się zrealizować... wiele cennych przedsięwzięć, oczekiwanych od wielu lat, przyczyniają-cych się do stworzenia lepszej przestrzeni życia w mieście, subregionie i regionie. Dzięki unijnym funduszom udało się zrealizować bardzo wie-le ważnych inwestycji. Na wymienienie wszystkich nie wystarczy nam miejsca. Bielsko-Biała zrealizowała projekty ze wsparciem UE właściwie we wszystkich możliwych obszarach. Zrealizowaliśmy projekty drogo-we (dotyczące transportu publicznego), a także dotyczące oświaty, ochrony środowiska, ochrony zdrowia, turystyki, społeczeństwa infor-

macyjnego, promocji czy rewitalizacji. Nie zabrakło też tak zwanych projektów miękkich związanych z rozwojem kapitału społecznego. Zainteresowanych zapraszam na naszą stronę www.um.bielsko.pl.

Najtrudniejszy zrealizowany przeze mnie projekt unijny to... przy-gotowanie aplikacji o środki z Funduszu Spójności w latach 2004-2006 oraz wstępne prace przygotowawcze projektów realizowanych przez dwie spółki miejskie: z zakresu odpadów oraz kanalizacji i wo-dociągów.

moje największe unijne marzenie to... przyjazna przestrzeń nie tyl-ko miejska, ale całego subregionu południowego dla mieszkańców, gości/turystów; tereny nadbrzeżne chętnie odwiedzane podczas weekendów przez całe rodziny; rowerzyści przemieszczający się po całym subregionie po ścieżkach rowerowych, zrewitalizowane sta-rówki, rynki.

W nowej perspektywie liczyć się będzie... obok pożądanej innowa-cyjności, polityka prozatrudnieniowa, na którą skierowany jest ogrom-ny strumień środków z Europejskiego Funduszu Społecznego. Liczyć się będzie także komercjalizacja badań naukowych, przyczyniająca się do wdrażania nowych technologii, co pociągnie za sobą rozwój przedsiębiorczości w sektorach wysokich technologii.

moja gmina w 2020 będzie... ważnym ośrodkiem regionalnym, atrakcyjnym miejscem do życia, przestrzenią przyjazną zarówno dla mieszkańców, jak i licznych gości, oferującą atrakcyjne miejsca pracy i aktywnego wypoczynku.

moja gmina jest wyjątkowa, bo... Bielsko-Biała jest jednym z naj-ciekawszych miejsc na południu Polski, chętnie odwiedzanym przez turystów. Gości przyciąga nie tylko piękno architektury, ale także wspaniałe krajobrazy otaczających je Beskidów. Wiele turystycznych szlaków prowadzących w góry rozpoczyna się w mieście, a i w nim samym, w licznych ośrodkach rekreacyjno-sportowych nie brakuje atrakcji dla osób pragnących aktywnie spędzić czas wolny. Bielsko-Biała jest także znanym centrum kultury, którego imprezy – koncerty, wystawy, spektakle czy festiwale – gromadzą liczną publiczność nie tylko z regionu, ale nierzadko i z całego kraju. Nazywana przed laty „Miastem Stu Przemysłów”, Bielsko-Biała godnie kontynuuje gospo-darcze tradycje regionu, będąc prężnym ośrodkiem przemysłowym i handlowym, w którym obecnie dominują średnie i małe przedsię-biorstwa. Nie ma drugiego takiego miasta, w którym u podnóża Be-skidów tętni życiem przestrzeń kultury, przedsiębiorczości, pięknej przyrody, sportu. Każdego dnia tyle ciekawych rzeczy znajdzie tu każdy mieszkaniec i turysta.

Dziesięcioletnia obecność Polski w strukturach Unii Europejskiej sprzyja podsumowaniom. W tym roku na łamach biuletynu przybliżamy efekty wdrażania RPO WSL w naszym regionie w niestandardowy spo-sób. Do nieco mniej oficjalnej rozmowy zapraszamy najbardziej aktywnych w pozyskiwaniu unijnych środków beneficjentów. W poprzednim numerze spotykaliśmy się z Piotrem Grzybowskim, naczel-nikiem Wydziału Funduszy Europejskich i Rozwoju Miasta Urzędu Miasta Częstochowy. W tym numerze na rozmowę przy kawie zaprosiliśmy dr Izabelę Kanię, naczelnik Biura Funduszy Europejskich Urzędu Miej-skiego w Bielsku-Białej.

O funduszach przy kawie

dr Izabela Kania

naczelnikBiura Funduszy EuropejskichUrzędu miejskiegow Bielsku-Białej

FOT.

aRC

hIW

Um

PRy

WaT

NE

w

17KWESTIONARIuSZ BENEFICjENTA >>


Projekty subiektywnie

Droga�krajowa�nr�52

Bielsko-Biała w latach 2004-2013 zrealizowała kilkanaście inwestycji drogowych, skupiając się na najbardziej newralgicznych punktach komunikacyjnych. miasto uzyskało dotacje unijne na 12 projektów drogowych, dzięki czemu przebudowano łącznie ok. 20 km dróg gminnych, powiatowych, wojewódzkich i krajowych w granicach administracyjnych miasta. Łączny koszt dofinansowania inwestycji drogowych to ok. 166 mln zł. Jedną z najważniejszych inwestycji była przebudowa odcinka drogi krajowej nr 52 ul. Wyzwolenia/Niepodle-głości w Bielsku-Białej. Inwestycja otrzymała nagrodę modernizacja Roku 2010 r. Instytutu Badawczego Dróg i mostów. Uznanie zdobyła również przebudowa układu drogowego między ulicami Partyzantów a Żywiecką. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów małopolski przyznało miastu tytuł Lidera małopolski 2013 w kategorii inwestycji infrastruk-turalnych. Ponadto miasto otrzymało nagrodę Instytutu Badawczego Dróg i mostów – modernizacja Roku 2013.

Dofinansowanie z RPO WSL: ok. 67,2 mln zł

Centrum�Kształcenia�Ustawicznegoi�Praktycznego

Cała rzesza mieszkańców miasta i okolic od kilku lat może zdo-bywać nowe kwalifikacje w odnowionym Bielskim Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego. Kompleksowa mo-dernizacja obejmowała remont trzech budynków stanowią-cych poprzednio bazę warsztatów szkolnych: dawnej farbiarni, szwalni oraz warsztatów włókienniczych. Odnowione zostały elewacje budynków, wymieniono stolarkę okienną zachowując tradycyjne gabaryty i podziały oraz zakonserwowano i wyeks-ponowano wewnętrzną, drewnianą stolarkę drzwiową. Elemen-ty dekoracyjne ścian zostały precyzyjnie odtworzone. W efekcie w centrum miasta powstała bezpieczna, przyjazna i nowoczesna baza dydaktyczna, która odpowiada wysokim standardom. Pro-jekt otrzymał wyróżnienie w XVI edycji konkursu „modernizacja Roku 2011”. Jednocześnie przyznana została nagroda Pełnomoc-nika Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych za przystosowa-nie obiektu do potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych.


Wielofunkcyjna�hala�sportowa

W pobliżu rekreacyjnych terenów Dębowca i Szyndzielni od dwóch lat z powodzeniem działa nowoczesna, wielofunkcyjna hala przystosowana do organizowania imprez sportowych, kulturalnych i wystawienniczych. Obiekt mieści pełnowymiarowe, składane lodowisko do rozgrywek cur-lingu, short-tracku oraz łyżwiarstwa figurowego. Po złożeniu lodowiska możliwe jest rozgrywanie meczów piłki siatkowej, koszykówki, piłki ręcz-nej i piłki nożnej halowej. Z kolei po złożeniu części trybun i montażu podestu estrady hala jest przystosowana do imprez widowiskowych, koncertów oraz spektakli.


Bielsko-Biała aktywnie korzystała i nadal korzysta z możliwości pozyskiwania funduszy unijnych na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych zarówno w okresie przedakcesyjnym, jak i po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Spośród kilkudziesięciu zrealizowanych przedsięwzięć pani dr Izabela Kania wskazała trzy najbardziej spektakularne.

FOT.

aRC

hIW

Um

BEN

EFIC

JEN

Ta (3

)

Odnowiony budynek Bielskiego CentrumKształcenia Ustawicznego i Praktycznego

Przebudowny odcinek drogi krajowej nr 52

Bielska hala została wybudowana w 2010 roku


18 >> EuROPEjSKI TuRNIEj GMIN>> PROMOCjA

Druga odsłona (o pierwszej pisaliśmy w poprzednim numerze) kabaretonu pn. „Z humorem pod unijnym nadzorem” miała miejsce 29 sierpnia w wiślańskim amfiteatrze im. Stanisława Ha-dyny. Po raz kolejny gwiazdy polskiej sceny kabaretowej udowodniły, że o projektach unijnych można mówić nie tylko na poważnie, lecz także przy okazji żartów, dowcipów i humoresek.

Z humorempod... wiślańskim amfiteatremGwiazdorski�humorPubliczność rozśmieszali Kabaret Jurki, Kabaret Noc oraz marcin Zbigniew Wojciech, gwiazdą wieczoru był Kabaret RaK. Natomiast całą imprezę poprowadził Krzysztof Respondek, zabawiający pu-bliczność unijnymi dowcipami. Jako pierwszy wystąpił rybnicki Kabaret Noc, znany wcześniej jako Kabaret Na Ostatnią Chwilę. Zaprezentowane przez niego skecze zostały nagrodzone wielkim aplauzem publiczności. Drugi pojawił się stand-uper marcin Zbigniew Wojciech – człowiek o wielu twarzach. Jak na prawdziwego kabareciarza przystało, na-wiązał nić porozumienia z rozbawioną do łez publicznością. a Ka-baret Jurki, czyli marylka, Sasza i Wojtek, po raz kolejny udowodnił wysoki poziom swoich występów. Jego skecze tworzą spójną ca-łość i dostarczają humoru na wysokim poziomie. mimo że każdy z członków ma mocną osobowość, na scenie tworzą zgraną grupę. Jako ostatni wystąpił Kabaret Rak. On również nie zawiódł zebranej publiczności, dając występ godny weteranów polskiej sceny kaba-retowej.

Projektowo�z�humoremW wiślańskim – zadaszonym dzięki unijnym funduszom – amfiteatrze organizatorzy zabrali uczestników imprezy na wirtualną wycieczkę po zmodernizowanych terenach Wisły.Na wielkim ekranie pokazano efekty wybranych projektów unij-nych. Widzowie dowiedzieli się, że liczne obiekty, które podziwiają zwiedzając okolicę, zostały sfinansowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. I tak dzięki unijnemu wsparciu udało się wybudować salę gimna-styczną i boisko sportowe dla Zespołu Szkół nr 1 w Wiśle. Sala zo-stała zbudowana również z myślą o uczniach niepełnosprawnych.

Boisko zostało dostosowane do gry w koszykówkę, siatkówkę, piłkę ręczną i nożną. Wartość projektu wyniosła nieco ponad 7 mln zł, z czego prawie 6 mln zł pokryła dotacja.Wisła dba, by mieszkańcy i przyjezdni mogli zaczerpnąć świeżego, górskiego powietrza w aktywny sposób. Na terenie Parku Kopczyń-skiego powstały: ścieżka zdrowia, ścieżka biegowa i rolkowa. W ra-mach tego samego projektu na terenie popularnego „Jonidła” po-wstały dwie trasy biegowe, które zostały dostosowane dla biegaczy początkujących i tych bardziej zaawansowanych. Głównym celem projektu, którego wartość wyniosła prawie 7 mln zł, jest poprawa stanu zdrowia mieszkańców. Dużym wsparciem było dofinansowa-nie unijne, którego wartość sięgnęła 5,6 mln zł. Tereny górskie to idealne miejsce na spacery, dlatego też w cen-trum Wisły, Wiśle-malince, Wiśle-Czarne wyremontowano pasaże spacerowe i trasy turystyczne. Całkowity koszt inwestycji wyniósł 11 mln zł, z czego prawie 8 mln zł pokryto z RPO WSL. To nie koniec podjętych działań – powstały również punkty wypo-sażone w sprzęt komputerowy, które umożliwią mieszkańcom i tu-rystom sprawdzenie aktualnych wiadomości z kraju i ze świata, ogło-szeń czy komunikatów. Wartość tego przedsięwzięcia zamknęła się w kwocie 190 tys. zł, natomiast dofinansowanie wyniosło 115 tys. zł. Część dotacji została przeznaczona na modernizację platformy in-formatycznej Urzędu miejskiego w Wiśle. Dzięki temu mieszkańcy mogą załatwić wiele spraw drogą elektroniczną. Wartość projektu wyniosła blisko milion złotych. Dofinansowanie z UE wsparło pro-jekt kwotą 900 tys. zł. Organizatorem kabaretonu „Z humorem pod unijnym nadzorem” była TVP Katowice na zlecenie Urzędu marszałkowskiego Woje-wództwa Śląskiego.

Klaudia Dąbrowska

FOT.

ŁU

KaSZ

Ka

RKO

SZKa

(2)

19KALENDARIuM >>

Zarząd Województwa Śląskiego

zatwierdził Założenia do RPO WSL

2014-2020Zakończyły się konsultacje do założeń

do RPO WSL 2014-2020 Zarząd Województwa Śląskiego przyjął

wstępny projekt RPO WSL 2014-2020

Zakończyły się konsultacje wstępnego

projektu RPO WSL 2014-2020 Zarząd Województwa Śląskiego

przyjął projekt RPO WSL 2014-2020

Prace nad kolejnymi wersjami projektu

RPO WSL 2014-2020

Przesłanie do Komisji Europejskiej w celu

zaopiniowania przyjętego przez Za-

rząd Województwa Śląskiego projektu

RPO WSL 2014-2020 (wersja 5.1)

Sejm przyjął tzw. ustawę wdrożeniową,

regulującą zasady realizacji programów,

w zakresie polityki spójności, finanso-

wanych w perspektywie finansowej

2014-2020

za�nami

przed�nami

Prace�nad�Regionalnym�Programem�Operacyjnym�Województwa�Śląskiego�na�lata�2014-2020�weszły�w�ostatnią,�decydującą�fazę.�Program�jest�aktualnie�negocjowa-ny�z�Komisją�Europejską.�Jego�ostateczny�kształt,�zatwierdzony�przez�KE,�pozna-my�najprawdopodobniej�w�grudniu�br.�Zarząd�Województwa�planuje,�że�pierwsze�konkursy�ogłoszone�zostaną�pod��koniec�I�kwartału�2015�r.�Poniżej�prezentujemy��w�uproszczeniu�schemat�prac�i�negocjacji�nad�RPO�WSL�2014-2020.

Komisja Europejska przesłała do

Województwa Śląskiego swoje uwagi

do projektu RPO WSL 2014-2020 za

pomocą systemu elektronicznego

SFC2014

18 sierpnia 2014

Odbyło się pierwsze spotkanie

negocjacyjne z Komisją Europejską

nt. projektu RPO WSL 2014-2020

22 września 2014

Kolejne etapy negocjacji projektu

RPO WSL 2014-2020 z Komisją

Europejską

październik-

listopad 2014

20 >> PRZEDSIęBIORCY W RPO WSL


Rozwój�przedsiębiorstw�w�dobrym�kierunku

>> projekt: Komputerowe�Centrum�Edukacyjne�–�rozszerzenie�zakresu�usług�lokalnego�przedsiębiorcy�wspierającego�osoby�zagrożone�wykluczeniem�społecznym�otrzymał dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013, Priorytet I. Badania i rozwój technologiczny (B+R), innowacje i przedsiębiorczość, Działanie 1.2. Mikroprzedsiębiorstwa i MŚP, Poddziałanie 1.2.4. Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa

całkowita wartość projektu: 404 271,36 złwartość dofinansowania: 195 496,43 zł

W�dobrej�atmosferzei�atrakcyjnym�pomieszczeniuDziałająca na rynku od 1996 r. spółka PRO-INWEST jest firmą rodzinną. Od ponad 10 lat zajmuje się kompleksową obsługą inwesty-cji projektowych i budowlanych. Realizując ideę społecznej odpowiedzialności biznesu, wspiera rozwiązywanie problemów grup zagrożonych wykluczeniem, pomaga więc, a przy tym sama świetnie się rozwija. Przy wsparciu funduszy unijnych zrealizowała inwestycję, jaką było stworzenie nowocze-snego Komputerowego Centrum Edukacyj-nego dostępnego dla wszystkich.– Naszym celem było stworzenie w pełni multimedialnego centrum komputerowe-go, dostosowanego m.in. do potrzeb osób niepełnosprawnych tak, aby umożliwić wszystkim mieszkańcom regionu edukację

z wykorzystaniem najnowszych technologii informatycznych – mówi przedstawiciel fir-my Wojciech Dobrowolski.Oddany na początku 2014 r. budynek Cen-trum mieści się przy ul. Jagiellońskiej 13 w Ka-towicach. Przestronne sale są klimatyzowa-ne, cały budynek pozbawiony jest barier architektonicznych: posiada nowoczesną windę i bezprogowe, szerokie przejścia oraz toalety dla osób niepełnosprawnych. Centrum powstawało w kilku etapach. Na początek wykonano niezbędne roboty re-montowo-budowlane. Następnie została utworzona sala komputerowa z miejscami szkoleniowymi dostosowanymi do potrzeb osób niepełnosprawnych, wyposażona m.in. w projektor, rzutnik, ekran elektrycz-ny, tablicę interaktywną, system nagłośnie-niowy oraz meble pozwalające osobom

niepełnosprawnym swobodnie korzystać ze sprzętu komputerowego.– Dzięki tej inwestycji możliwe jest pro-wadzenie w nowocześnie wyposażonym, komfortowym Centrum komputerowym wielu szkoleń ukierunkowanych na zdo-bywanie kompetencji komputerowych, w szczególności dla osób o trudnej sytuacji na rynku pracy, zagrożonych wykluczeniem społecznym. Jesteśmy przekonani, że przy-jemna aura i atrakcyjne otoczenie sprzyjają owocnej nauce i dobrej atmosferze podczas spotkań uczestników. Projekt odpowiada na potrzeby naszych klientów. Skąd wiemy? Sami nam o tym mówią – przekonuje Woj-ciech Dobrowolski.– Dzięki uzyskanemu za pośrednictwem Śląskiego Centrum Przedsiębiorczości dofi-nansowaniu, zrealizowaliśmy potrzebny na

Dostrzegając duże zapotrzebo-wanie rynku na wyspecjalizowa-ne usługi, mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa coraz częściej kierują swoje innowacyjne usłu-gi do osób zagrożonych wyklu-czeniem społecznym. I osiągają sukces, przełamując tym samym stereotypy. Można się o tym prze-konać, odwiedzając Centrum Edu-kacji Komputerowej w Katowicach oraz gabinet terapii kręgosłupa „Promocja Zdrowia” w jaworznie. Dzięki dofinansowaniu z Regio-nalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013, ich właściciele wzmoc-nili swoją pozycję na rynku i spro-stali oczekiwaniom klientów.

FOT.

aRC

hIW

Um

BEN

EFIC

JEN

Ta

21PRZEDSIęBIORCY W RPO WSL >>


>> projekt: Wdrożenie�innowacyjnego�programu�szybkiego�powrotu�do�pracy�pacjentów�po�operacjach�kręgosłupa�poprzez�wyposa-żenie�gabinetu�leczenia�schorzeń�kręgosłupa�w�no-woczesny�sprzęt�fizykotera-peutyczny�otrzymał dofi-nansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regional-nego w ramach Regionalne-go Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013, Priorytet I. Ba-dania i rozwój technologicz-ny (B+R), innowacje i przed-siębiorczość, Działanie 1.2. Mikroprzedsiębiorstwa i MŚP, Poddziałanie 1.2.3. Innowacje w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP

całkowita wartość projektu:166 778,25 złwartość dofinansowania:88 331,67 zł

Śląskie Centrum Przedsiębiorczościul. Katowicka 47, 41-500 Chorzówtel. (32) 743 91 60fax (32) 743 91 [email protected] www.scp-slask.pl

Punkt informacyjny ul. Katowicka 47, 41-500 Chorzów,I piętro, pokój 102tel. (32) 743 91 71, tel. (32) 743 91 77

rynku i trafiony projekt. Wszyscy są zadowo-leni: my staliśmy się bardziej konkurencyjni, Katowice zyskały piękny element architek-toniczny, a mieszkańcy – miejsce, w którym bez barier mogą zdobywać wiedzę – dodaje.

Szybko,�skutecznie,kompleksowo�Powszechny w społeczeństwie XXI wieku bierny sposób spędzania czasu, jak również siedzący tryb pracy to częste przyczyny cho-rób kręgosłupa. Na ratunek cierpiącym ru-szyli rehabilitanci. Dziś w każdym większym mieście działają gabinety terapeutyczne. Spora konkurencja na tym rynku mobilizuje właścicieli do stałego podnoszenia jakości usług i poszerzania oferty. Wie o tym Rena-ta Sagan, która od 17 lat prowadzi Centrum Terapii Kręgosłupa „Promocja Zdrowia” w Jaworznie. Do jej nowoczesnego gabine-tu trafiają coraz bardziej wymagający klienci.– Interwencji rehabilitacyjnej, dającej wy-mierny i szybki efekt, potrzebują przede wszystkim osoby po operacjach kręgosłupa, ale również te z wadami postawy wynikły-mi z ich pracy zawodowej – mówi Renata Sagan, właścicielka Centrum, która równo-cześnie jest specjalistą rehabilitacji ruchowej i osteopatą.Gabinet jest miejscem wyjątkowym na mapie podobnych placówek. Oferuje in-nowacyjną metodę rehabilitacji po opera-cjach kręgosłupa. Wykonywanie tej usługi umożliwia zakupione w ramach funduszy unijnych urządzenie Salus-Talent, wyko-rzystujące pole magnetyczne o wysokiej częstotliwości. Dzięki niemu możliwe jest przeprowadzanie głębokiej stymulacji tka-nek, pobudzające szybszy zrost kostny, któ-ra prowadzi do znacznego przyśpieszenia procesu rehabilitacyjnego. Gabinet został doposażony również m.in. w stół terapeu-tyczny z regulacją elektryczną, wyciąg lędź-wiowy do pionowej trakcji w ruchu, aparat do trakcji odcinka szyjnego kręgosłupa oraz innowacyjne przyrządy do prowadzenia ćwiczeń. – Nowy sprzęt wpływa na poszerzenie zakresu oferowanych w naszym gabine-cie zabiegów, umożliwia kompleksowe świadczenia rehabilitacyjne. Jednak przede wszystkim skutecznie służy chorym. Wpły-wa na szybką mobilizację, skrócenie okresu pooperacyjnej dysfunkcji kręgosłupa, istot-nie zmniejsza dolegliwości bólowe, a w re-zultacie pozwala na szybszy powrót do ak-tywności zawodowej – mówi Renata Sagan.Dodatkowo właścicielka oferuje szeroko zakrojony program edukacji dotyczący pra-widłowych zachowań i postawy ciała. aby

przeprowadzać go fachowo i skutecznie, także w ramach dotacji ze środków unijnych gabinet został doposażony w sprzęt eduka-cyjny, m.in. modele anatomiczne i krzesła specjalistyczne.– To niezbędne narzędzia pomocne, aby wyjaśniać, często skomplikowane, przy-czyny dolegliwości. Edukacja to ważny ele-ment naszego programu rehabilitacji po operacjach, jak również zwykłej profilaktyki, o której niestety mało kto pamięta. Zawsze powtarzam: „Przyczyną bólu kręgosłupa jest niewiedza”. Dlatego w naszym ośrodku

również edukujemy, odpowiadając na pyta-nia: Czy kręgosłup musi boleć? Jak o niego dbać? Co robić, gdy już boli? – mówi pani Renata. – Nie byłoby to wszystko możliwe bez wsparcia finansowego z Unii Europej-skiej, ponieważ sprzęt, na jakim pracuje-my – jak wszystko, co najlepsze – jest też bardzo drogi. mój gabinet odwiedza coraz więcej osób, ja jestem zadowolona i dum-na, a przede wszystkim usatysfakcjono-wani są moi pacjenci. a zatem cel został osiągnięty – dodaje.

Małgorzata Burzka-Janik

Przedsiębiorco,�pokaż,�jak�zmieniła�się�twoja�firma!

Prowadzących działalność gospodarczą aktywnie pozyskujących fundusze unijne zapra-szamy do udziału w projekcie promocyjnym Śląskiego Centrum Przedsiębiorczości: Przed-siębiorco, pokaż, jak zmieniła się twoja firma! Celem przedsięwzięcia jest zaprezentowanie efektów wdrażania RPO WSL w sektorze MŚP na stronie www.scp-slask.pl. Aby wziąć udział w projekcie, należy przesłać fotografie (do 4 kompletów) prezentujące miejsce inwestycji przed zrealizowaniem projektu, ewentualne etapy przejściowe oraz te, które przedstawiają już dofinansowaną (zakończoną) inwestycję: na adres e-mail [email protected] oraz pocztą na adres Śląskie Centrum Przedsiębiorczości, ul. Katowicka 47, 41-500 Chorzów. Do zdjęć należy dołączyć wypełniony formularz opisu projektu, na podstawie którego przygotowany zostanie materiał do zamieszczenia na stronie internetowej ŚCP. Szczegóły nt. projektu znaleźć można na stronie www.scp-slask.pl. Zapraszamy do udziału w projekcie i skorzystania z szansy bezpłatnej promocji firmy.

FOT.

aRC

hIW

Um

BEN

EFIC

JEN

Ta

22 >> ROZRYWKA

PROGRAM�OPERACYJNY�to:


Trwałość, subregion, spójność, beneficjent, priorytet, projekt kluczowy, to kolejne z mniej lub bardziej znanych terminów zwią-zanych z wdrażaniem funduszy unijnych. Tych z Państwa, którym terminologia unijna nie jest ani straszna, ani obca, zapraszamy do drugiej odsłony quizu.

Naszych Czytelników zachęcamy do wędrówki „Szlakiem

RPO”. W poprzednim numerze zamieściliśmy fotozagadkę,

prezentującą Multicentrum „Zodiak” w Częstochowie.

Kontynuując zabawę, zachęcamy Państwa do rozszyfrowania

kolejnej atrakcji turystycznej, która uzyskała dofinansowanie

ze środków RPO WSL. Prosimy podać, jaki obiekt jest

przedstawiony na zdjęciach i gdzie on się znajduje. Dla

ułatwienia podajemy parę informacji przydatnych do

rozszyfrowania zagadki: Pierwsze wzmianki o obiekcie pochodzą

z XII wieku. Jest to jedna z najpiękniejszych budowli gotycko-

renesansowych ziemi górnośląskiej. Dziś mieści się tutaj Centrum

Dziedzictwa Kulturowego Bramy Morawskiej.

Podpowiedzi szukać można również w przewodniku

turystycznym „Śladem projektów unijnych”, dostępnym

w wersji elektronicznej na stronie: www.rpo-promocja.slaskie.pl

w zakładce „Multimedia”/„Publikacje”.

Co�to�za�miejsce?

� Plan działania lub postępowania, szkic. W języku funduszowym oznaczający przedsięwzięcie o określonej specyfice i cyklu życia?

� Dokument, którego celem jest wykazanie, czy przyjęte założenia biznesowe mają szansę powodzenia w realiach rynkowych?

� Dokument zawierający niezbędne informacje o sposobie wdrażania programu i projektów unijnych opisujący krok po kroku procedurę wdrażania?

� Jeden z najważniejszych dokumentów planistycznych z punktu widzenia absorpcji środków unijnych. Może przyjmować formę krajowych programów operacyjnych lub regionalnych programów operacyjnych?

Lubisz wyzwania? Terminologia dotycząca funduszy europejskich jest Ci znana? Jeśli tak, weź udział w naszej zabawie! Na stronach 22 i 23 zamieściliśmy krzyżówkę, zagadkę i quiz. Jeśli potrafisz, możesz zmierzyć się z tymi zadaniami. Prawidłowe odpowiedzi (hasło krzyżówki i rozwiązanie zagadki) prosimy przesłać na adres: [email protected] do 5 grud-nia 2014. W treści maila prosimy podać dane osobowe (imię, nazwisko, adres, telefon kontaktowy) oraz dopisek „Wyra-żam zgodę na przetwarzanie danych osobowych na potrzeby realizacji konkursu”. Do wygrania materiały promocyjne RPO WSL. Lista zwycięzców zostanie opublikowana w kolejnym numerze biuletynu.Zwycięzcami konkursów ogłoszonych w poprzednim numerze biuletynu zostali Marcin Olej z Tychów i Alicja Więcławek z Zabrza.

FOT.

GRZ

EGO

RZ N

OW

aK

23 ROZRYWKA >>

POZIOMO:1. Obraz powierzchni jakiegoś obszaru przedstawiony na płaszczyźnie, może dotyczyć także projektów lub dotacji.4. Europejska Sieć Obserwacyjna Planowania Przestrzennego.8. … Miasta lub Europy.10. Przewidywanie przyszłych zjawisk lub zdarzeń.11. Nazwa stosowana na określenie młodych przedsiębiorstw działających w internecie... -up.15. Kategoria sztuki ilustracyjnej wykorzystująca diagramy, mapki, wykresy itp. w celu uwidocznienia skali i struktury określonych zjawisk.17. Nowy program w okresie budżetowym 2014-2020, którego celem jest zwiększenie i wzmocnienie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw działających na obszarze Unii Europejskiej.19. Rodzaj bezzwrotnej pomocy finansowej, dotacji.21. Fundacja Aktywności Obywatelskiej; Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa.23. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.26. Samorządowe lub parlamentarne.27. Zezwolenie na przekroczenie granicy i pobyt cudzoziemca na terytorium danego państwa, odnotowywane w paszporcie lub innym dokumencie podróży.29. Procedura przeglądania prawodawstwa państwa kandydującego do Unii Europejskiej pod względem zgodności z prawem obowiązującym w Unii.

30. Rata płatności przekazywana beneficjentowi przez instytucję płatniczą.31. Umowa, głównie handlowa, zawarta na piśmie między stronami; też: zatrudnienie na mocy takiej umowy.32. Odnawialne źródła energii.34. Praktyka przygotowująca prawnika do zawodu adwokata, notariusza, prokuratora, radcy prawnego, arbitra lub sędziego.

PIOnOwO:2. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. 3. Światowa Organizacja Zdrowia.4. Inaczej szacowanie wartości; określenie wartości czegoś.5. Członek niższej izby parlamentu polskiego.6. Akt prawny o charakterze ogólnym, powszechnie obowiązujący, uchwalony przez parlament i prezydenta.7. Przewodnictwo posiedzeń Rady Europejskiej i Rady Unii Europejskiej.9. Dochód akcjonariusza lub udziałowca spółki z posiadanych przez niego akcji lub udziałów.12. Europejski Fundusz Społeczny; jeden z czterech funduszy strukturalnych istniejących w Unii Europejskiej.13. Utrudnia powstanie jakiegoś zjawiska lub sytuacji.14. Wstęp traktatu wyjaśniający jego cel i intencje w ogólnych sformułowaniach, często wytyczający szerokie

zasady, cele lub wartości.16. Nieformalne zorganizowanie się grupy mieszkańców w celu rozwiązania problemu ważnego dla tej grupy; społeczna lub obywatelska.18. Część gospodarki wydzielona ze względu na określony typ własności, produkcji lub usług.19. Program pomocowy Unii Europejskiej mający za zadanie wspieranie modernizacji rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, kandydujących do członkostwa w Unii Europejskiej.20. Podmiot gospodarczy, podmiot lub przedsiębiorstwo publiczne lub prywatne, odpowiedzialne za inicjowanie lub inicjujące i realizujące operacje.22. Przywrócenie czemuś, np. środowisku, wartości lub naturalnych walorów.23. Inaczej wykaz, spis.24. Zwrot wydatków realizowanych w ramach pomocy, dokonywany po ich poświadczeniu przez instytucję płatniczą.25. E-..., handel za pośrednictwem internetu.28. Nowy na polskim rynku sposób łączenia się przedsiębiorstw w celu poprawy ich działalności i wprowadzania nowych rozwiązań technologicznych.33. Zakład Ubezpieczeń Społecznych; państwowa jednostka organizacyjna realizująca zadania związane z obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi.


www.rpo.slaskie.pl

www.rpo-promocja.slaskie.pl

Gdzie�po�informacje:

strona�główna�RPO�WSLdla�beneficjentów�i�potencjalnych�beneficjentów

GRa

FIKa

: DO

mIN

IKa

LED

WO

Ń

�» aktualności

�» dokumenty

�» zestawienia:�konkursy,�wyniki

�» JESSICA

�» podsumowania�i�sprawozdania

�» szkolenia

�» mapy�projektów

serwis�promocyjny�RPO�WSLdla�mieszkańców�regionu

�» krótko�o�programie

�» informacje�o�otwarciach�projektów

�» informacje�o�działaniach�promocyjnych

�» projekty�kluczowe�

�» projekty�–�efekty

�» programy�TV�i�spoty

�» e-publikacje:�albumy,�przewodnik�turystyczny,�wszystkie�

dotychczasowe�numery�biuletynu�„Silesia�region”!

Biuletyn "Silesia region" 3/2014

Documents

Transcript of Biuletyn "Silesia region" 3/2014