Biuletyn Informacyjny - oia.waw.pl · dominować musi uczciwość intencji i uczciwość...

„Nasi Prezesi”. Pan mgr farm. Konstanty Potocki, prezes Rady w latach: 1995-1997, w towarzystwie mgr, mgr farm.: Elżbiety Góralczyk i Eugeniusza Bukiewicza oraz mgr Waldemara Firka dyrektora biura Izby.

Biuletyn InformacyjnyNr 2/2015 (47)ISSN 1733-1323 Kwartalnik bezpłatny

www.warszawa.oia.org.plBiuro Izby w Warszawie e-mail: [email protected]. Długa 16, 00-238 Warszawa tel. 22 635 45 54; 22 831 38 58; fax. 22 635 27 72 Biuro Izby w Warszawie czynne od: poniedziałku do piątku w godz. 9.00 – 15.00, w czwartki w godz. 9.00 – 17.00

Biuro Delegatury w Radomiu e-mail: [email protected] ul. Kilińskiego 15/17, 26-610 Radom – tel./fax 48 363 54 47; tel. kom. 785 665 516; Biuro Izby w Radomiu czynne od: poniedziałku do piątku w godz. 8.00 – 15.00

Dyżury członków Prezydium Okręgowej Rady Aptekarskiej- Prezes - mgr farm. Alina Fornal – wtorek 10.00 – 13.00, czwartek 12.00 – 14.00; 501 432 675; [email protected] Zastępca Prezesa – dr n. farm. Włodzimierz Hudemowicz – poniedziałek 10.00 – 13.00- Zastępca Prezesa – mgr farm. Jakub Dorociak – czwartek 13.00 – 15.00- Zastępca Prezesa – mgr farm. Wojciech Szkopański – wtorek 12.00 – 14.00- Sekretarz – mgr farm. Maria Głowniak – środa 12.00 – 14.00- Skarbnik – mgr farm. Krzysztof Kondracki – czwartek 15.00- – 16.00

Dyżury konsultantów – ul. Długa 16, II p. pok. 204- Konsultant ds. farmaceutycznych

mgr farm. Anna Pławska - wtorki, czwartki 9.00 – 13.00; środy 10.00 – 11.00 [email protected]; 785 665 513*

- Radca Prawny mec. Sylwester Majewski – czwartki 13.00 – 16.30

[email protected]; 785 665 513*- Doradca podatkowy

- czwartki 11.00 - 13.30 – 14 maja, 18 czerwca, 17 września, 15 października obowiązują wcześniejsze zgłoszenia telefoniczne

* - telefon aktywny w czasie dyżurów

Kontakt z Biurem Izby Aneta Starczewska 785 665 512 [email protected] Anna Skołek 785 665 514 [email protected] Klaudiusz Kulak 785 665 515 [email protected] Elżbieta Nowakowska 785 665 516 [email protected] Bożena Olech 785 665 517 [email protected] Edward Błażek 785 665 518 [email protected] Jolanta Komorowska 785 665 519 [email protected] Waldemar Firek 603 919 209 [email protected]

Konto bankowe: Bank Pekao S.A. XI Oddział w Warszawie

21 1240 1138 1111 0000 0209 2153

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń, nie zwraca materiałów nie zamówionychi zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów

Spis treści

Od Prezesów � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 2

Uwagi związane z wyborami – Konstanty Potocki � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 3

Wybory, wybory, wybory � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 7

Prof. Stanisław Gumułka (1938-2015) � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 22

Historia Muzeum Farmacji w Warszawie – Kazimierz Radecki � � � � � � � � � � � � � � � 24

LI Wydziałowy Konkurs Prac Magisterskich Wydziału Farmaceutycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 28

Nowi „oficerowie” farmacji � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 31

Lista aptekarzy, którzy uzyskali Prawo wykonywania zawodu farmaceuty � � � � � � � 33

Lista aptekarzy, którzy uzyskali tytuł specjalisty � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 36

Wieści zza pierwszego stołu:

▪ Zahamować osteoporozę – Włodzimierz Hudemowicz � � � � � � � � � � � � � � � � 37

Włoski wieczór – Anna Głuch � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 42

Włoskie spotkanie – relacje uczestników „Włoskiego wieczoru” � � � � � � � � � � � � � � 43

Paragraf bez recepty – redaguje Sylwester Majewski:

▪ Nowe rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 45

Listy do redakcji i informacje:

▪ List studenta � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 48

▪ W aptekach leków braki – Tadeusz Szuba � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 49

▪ Komunikat Naczelnej Izby Aptekarskiej � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 52

1Biuletyn Informacyjny nr 2/2015

Od Prezesów

Tak! To nie pomyłka – „Od prezesów”, a nie „Od prezesa”. Ale dlaczego dzisiaj inaczej? Pozwolę sobie wyjaśnić.

Piszę te słowa, gdy niebawem Okręgowa Rada Aptekarska ustali termin Sprawozdawczo-Wyborczego XXVIII Okręgowego Zjazdu Aptekarzy, bowiem dobiega końca VI kadencja władz samorządu aptekarskiego.

W trakcie rejonowych zebrań aptekarzy wybierzemy delegatów do „naszego parlamentu”, jakim jest Okręgowy Zjazd Aptekarzy. Pod koniec tego roku Okręgowy Zjazd Aptekarzy, w tajnym głosowaniu, wybierze nowego prezesa Okręgowej Rady Aptekarskiej, członków tej Rady, Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej oraz jego zastępców, członków Okręgowego Sądu Aptekarskiego i Okręgowej Komisji Rewizyjnej.

Jednakże czas wyborów to nie tylko chwila wyłaniania naszych reprezentantów do organów Izby. To także, a przynajmniej tak być powinno, czas dyskusji nad programem działania Izby, formami i sposobami naszego zespołowego, skutecznego działania oraz tworzenia klimatu, sprzyjającego efektywnej i zgodnej pracy. To również czas refleksji nad tym, co udało się nam zrobić, co przegapiliśmy lub wręcz straciliśmy. To jednocześnie winno skłaniać do próby postawienia diagnozy, dlaczego tak się stało, a także przygotowania strategii sprostania niełatwym wyzwaniom, często brutalnej rzeczywistości doby dzisiejszej.

Tak więc, w jakimś sensie jest to moment wytyczania przyszłości działania naszego samorządu i analiza dotychczasowych dokonań.

Zastanawiając się, co napisać jeszcze na temat wyborów i przeglądając w tym celu materiały z lat poprzednich, zupełnie przypadkowo sięgnęłam do broszury, przygotowanej w Izbie na Zjazd Wyborczy III kadencji – w październiku 1999 roku. A tam, na czwartej stronie myśli śp. mgr farm. Konstantego Potockiego – naszego wytwornego, byłego Prezesa, zmarłego przed rokiem, aptekarza z dziada pradziada, dla którego dobra praca dla kraju i ogółu, a szczególnie dla polskiej farmacji, była życiowym drogowskazem oraz swoistą misją. Myśli wyrażone w ważnych słowach, kierowane do delegatów, zatytułowane „Uwagi związane z wyborami”. Przeczytałam je jednym tchem. Jakże aktualne i zasadne są one także dzisiaj, zatem – momentami – niezwykle z tego powodu smutne. Toteż postanowiłam przypomnieć Koleżankom i Kolegom ten tekst. Pragnę go potraktować jako przesłanie, adresowane nie tylko do przyszłych delegatów, którym już dzisiaj życzę

2 Biuletyn Informacyjny nr 2/2015

sukcesów, ale również do wszystkich członków naszej korporacji. Przeczytajmy, pomyślmy, zmobilizujmy się do zgodnego, racjonalnego i skutecznego działania.

I dlatego ten tytuł: „Od Prezesów”.

Uwagi związane z wyborami do władz samorządu aptekarskiego trzeciej kadencji

Podejmując jakiekolwiek działania, ludzie posiadający wyobraźnię starają się określić cel, do którego dążą oraz ocenić sytuację, w jakiej przyjdzie dany cel realizować, a także środki jakie mają do dyspozycji.

Przystępując do wyborów naszego samorządu, musimy zdać sobie sprawę z tego, jaki chcemy mieć samorząd – silny, spełniający rolę, jaką może w ramach swoich konstytucyjnych uprawnień spełniać, czy słabą organizację, spełniającą rolę skrzynki pocztowej między aptekami, hurtowniami a administracją. Musimy też


zdefiniować, jaki model apteki chcemy posiadać – handelek w rękach wszystkich przedsiębiorczych ludzi, czy skorzystać z prawa równości, ale wynikającego z faktu posiadania kwalifikacji zawodowych i ograniczonego do osób, kwalifikacje te posiadających.

Nadchodząca kadencja nowych władz samorządowych – 2000, 2001, 2002, 2003 – przypada na co najmniej trzy zmiany organizacyjne (różnych rozmiarów i różnej wagi), które będą wpływać na nasze losy, a więc też metody postępowania w naszym zawodzie.

Już w roku 2000 ma nastąpić ważna dla nas reorganizacja w Ministerstwie Zdrowia, z którego zostanie usunięty pion farmacji. Gestia zarządzania farmacją zostanie przekazana do centralnego organu administracji – Urzędu Głównego Inspektora (Nadzoru) Farmaceutycznego. Warto się chyba zastanowić nad tym, jakie gestie samorząd winien przejąć od administracji centralnej, aby zapewnić zawodowi należne miejsce wśród innych działalności gospodarczych.

Też już w roku 2000 wejdzie w życie nowa ustawa regulująca działalność gospodarczą, zastępująca ustawę obowiązującą od roku 1988. Czy wiemy, jak ustawa ta będzie regulowała działalność aptekarską? W każdym razie, między sześcioma koncesjonowanymi działalnościami gospodarczymi, detaliczny obrót lekami nie został wymieniony. Czy spowoduje to jeszcze dalsze rozluźnienie w tworzeniu nowych placówek? Czy będziemy mieli na to wpływ?

Trzecią, która najbardziej może odbić się na naszych losach, jest wejście do Unii Europejskiej. Ostatni rok nadchodzącej kadencji władz samorządowych winien być pierwszym rokiem Polski w Unii Europejskiej!

W przypadku braku podjęcia odpowiednich kroków zapobiegawczych, możemy znaleźć się w sytuacji „zalewu” Polski przez przybyszów z innych krajów Unii – nie-farmaceutów otwierających apteki. Nie byłoby to zbyt groźne, gdyby – na zasadach wzajemności – Polacy mogli to samo robić w innych krajach Unii. Niestety regulacje prawne w innych krajach temu zapobiegają, podczas gdy obecnie Polska jest w tym zakresie krajem w pełni „otwartym”.

O roli samorządu zawodowego, a w szczególności samorządu zawodów zaufania publicznego, mówiliśmy wielokrotnie, nie warto więc analizować ponownie szczegółów. Musimy być jednak świadomi faktu, że rolą samorządu zawodowego jest wykonywanie uprawnień władzy wykonawczej, delegowanych ze strony władzy centralnej, w imię zachowania interesów społecznych, przy jednoczesnym zapewnieniu korzyści danego zawodu w sensie fizycznym, materialnym i zachowaniu jego pozycji w danym społeczeństwie w sensie moralnym, etycznym. W Polsce uprawnienia te przekazano jedynie 11 zawodom i to tylko zawodom prawniczym i medycznym, co świadczy właśnie o zaufaniu, jakim zawody te cieszą się w społeczeństwie, a o którego zachowanie dbać powinny


same. Zawód posiadający takie uprawnienia winien je wykorzystywać w stopniu maksymalnym, przy zachowaniu równowagi między interesem społecznym a zawodowym. Z drugiej strony winien eliminować wszelkie wykroczenia, naruszające dobre imię zawodu.

W naszym przypadku niezrozumiałym jest tolerowanie różnych negatywnych sytuacji, od tych pozornie błahych, jak karty stałego klienta i reklamowaniu ich w okolicznych przychodniach lekarskich, do znacznie bardziej poważnych, jak nie podjęcie żadnych działań przeciwko decyzji NSA w sprawie odebrania koncesji na aptekę, placówce uprawiającej na milionową skalę handel eksportowy.

Tolerowanie wykroczeń czy przestępstw, dokonanych przez kogokolwiek, stwarza sytuację, w której inni mogą czuć się „uprawnionymi” do podejmowania podobnych prób. Wszak i farmaceuci są tylko ludźmi, ulegającymi ludzkim pokusom, a powtarzające się zjawisko wpływa na opinie o całym zawodzie.

Dla oceny sytuacji, w jakiej przyszło nam pracować, należy zdać sobie sprawę z diametralnie różnej wizji właścicieli aptek i właścicieli hurtowni, co do losów tych organizacji gospodarczych. Powstają coraz to nowe apteki, nie bacząc na już istniejące i ich ekonomiczne możliwości. Angażuje się pieniądze w działalność, która nie ma szans powodzenia i wcześniej lub później musi ulec likwidacji, ze stratą dla inwestora. Pobożne życzenia częściej leżą u podstaw decyzji, nie mówiąc o sukcesie.

Z drugiej strony obserwuje się dużą koncentrację kapitału w działalności hurtowej, szczególne wśród podmiotów, posiadających oparcie w kapitale zagranicznym. Następuje też wykup dawnych przedsiębiorstw „Cefarm”, ich działalności hurtowej, jednocześnie z wykupem aptek, będących własnością tych przedsiębiorstw. Obok istniejących łańcuchów „cefarmowskich” i prywatnych „łańcuszków” 3 czy 5 aptek w rękach jednego właściciela indywidualnego (farmaceuty bądź po prostu businessmana), tworzą się poważne łańcuchy w rękach przedsiębiorstw, parających się dotychczas działalnością tylko hurtową.

Nie sposób nie nadmienić, że ze strony hurtowni tzw. aptekarskich widać jedynie nieśmiałe ruchy, które zmierzałyby do stworzenia jakiejkolwiek przeciwwagi dla powstających „kolosów”.

Abstrahując od zaleceń Karty Aptekarstwa Europejskiego, której podstawą są 2 zasady: 1) jedna apteka własnością aptekarza, posiadającego wykształcenie farmaceutyczne, 2) pełne świadczenia na rzecz pacjenta, łącznie z tzw. opieką farmaceutyczną, w oparciu o efektywność ekonomiczną apteki, nie trzeba posiadać nadmiaru wyobraźni, aby przewidzieć losy rozdrobnionych, cherlawych aptek w konfrontacji z silnymi hurtowniami, posiadającymi np. 20-25% krajowego rynku aptecznego.


Zastanówmy się przez chwilę, jak powinna wyglądać organizacja izb regionalnych i izby naczelnej. Oba szczeble samorządu muszą być oparte o zdrowe zasady organizacyjne, a nie improwizację i dorywczość działania. Nade wszystko dominować musi uczciwość intencji i uczciwość działania. Nie może być sytuacji takich, jak to ma miejsce w obecnej kadencji, że doradcą izby jest osoba, będąca w sporze z tą samą izbą, bądź tolerowanie zażyłych stosunków i popieranie przez lata osób, którym w końcu wytacza się proces sądowy, bądź też tolerowanie urzędnika izby, pracującego jednocześnie na rzecz osoby, której wytoczono proces. Takiego stanu rzeczy nie można tolerować ani też nie można wybierać osób, które były odpowiedzialne za utrzymywanie takich sytuacji. Jest to po prostu kompromitacja samorządu. A na pewno wśród 15000 aptekarzy członków izb, a między nimi 7000 właścicieli aptek, nie zabraknie i uczciwych, i zdolnych osób, które zechciałyby pełnić trudne, ale zaszczytne funkcje w samorządzie.

Jądrem Izby musi być prezes i co najmniej 2 zastępców, gotowych do przeznaczenia talentu i czasu na rzecz izby, w wymiarze wymaganym przez potrzeby izby, a nie limitowanym przez możliwości zawodowe, czy rodzinne. Te osoby (3-4), mające do pomocy prezydium oraz załatwiające sprawy techniczne, mają „nadawać ton”, wyznaczać cele, politykę działania.

W skład Biura Izby muszą wchodzić osoby posiadające, oprócz dobrych chęci i cech rzetelności, także odpowiednie przygotowanie, oparte o kierunkowe wykształcenie. Muszą to być osoby wynagradzane odpowiednio do ich kwalifikacji i wykonywanych zadań. Nie może być mowy o porównywaniu uposażenia np. dyrektora biura czy specjalistów – ekonomisty lub prawnika, do uposażenia szeregowego pracownika małej apteki. Muszą to być ludzie tacy, których bez wahania chcieliby zatrudnić kierownicy dużych kapitalistycznych przedsiębiorstw. Wszak osoby te mają organizować stronę techniczną działań na rzecz co najmniej kilkuset aptek – w przypadku izby okręgowej, czy też całej piętnastotysięcznej społeczności aptekarskiej – w przypadku izby naczelnej. Biuro izby winno zapewnić rolę technicznego wykonawcy zadań izby, doradcy w kwestiach prawniczych i ekonomicznych. Bardzo ważnym jest oczywiście zwracanie uwagi na zgodność poczynań organów izby z obowiązującymi przepisami – szczególnie w pierwszym okresie działania nowo wybranych władz.

Demokratycznie wybrane organy Izby mają kreować politykę, tworzyć prestiż i wiarygodność samorządu, spełniają w nim rolę „parlamentu”. Biuro Izby spełnia rolę „podwójną”: doradcy i jednocześnie wykonawcy ustaleń organów wybieralnych, a więc rodzaj „władzy wykonawczej”. Harmonia działania i wzajemne zrozumienie intencji gwarantuje skuteczność i szybkość pracy – a więc efektywność.


Warto zastanowić się jeszcze nad istotą i sensem samorządu zawodowego, któremu centralna władza wykonawcza powierzyła część swoich prerogatyw. To powierzenie i zawierzenie dotyczyło ludzi, indywidualnych osób, wykonujących określone zawody, wymagające do ich wykonania odpowiedniego przygotowania akademickiego, legitymujących się też odpowiednią postawą etyczną, przestrzegających zasad kodeksu etyki zawodowej, a także posiadających zaufanie społeczności, na rzecz której osoby te wykonują osobiście swój zawód.

Zastanówmy się przez chwilę, czy można mówić o samorządzie zawodowym, gdy osobę farmaceuty-aptekarza, właściciela odpowiedzialnego za wykonywanie zawodu prawem do jego wykonywania, zastąpi zarząd przedsiębiorstwa odpowiedzialny przed właścicielami-udziałowcami tylko za doroczne tantiemy. Czy można mówić o samorządzie zawodowym instytucji a nie przedstawicieli zawodu?

Zastanówmy się nad tym i podejmijmy słuszne działania.

Konstanty Potocki

Wybory, wybory, wybory…

K O M U N I K AT Nr 1

Upływa VI kadencja organów samorządu aptekarskiego. Za kilka miesięcy dokonamy wyboru nowych władz naszego samorządu. Delegaci na okręgowy zjazd aptekarzy będą wybierani podczas rejonowych zebrań wyborczych w proporcji jeden delegat na 35 członków Izby – stosownie do ustaleń zawartych w Uchwale Nr VI/63/ 2015 Naczelnej Rady Aptekarskiej z dnia 24 marca 2015 roku, w sprawie określenia liczby delegatów na okręgowe zjazdy aptekarzy w stosunku do liczby członków okręgowych izb aptekarskich.

XXVIII Sprawozdawczo-Wyborczy Okręgowy Zjazd Aptekarzy naszej Izby odbędzie się w dniach 27-29 listopada 2015 roku. Delegaci będą obradowali w Sterdyni koło Sokołowa Podlaskiego, w odrestaurowanym Pałacu Ossolińskich.


Zjazd dokona wyboru nowego prezesa Okręgowej Rady Aptekarskiej oraz członków pozostałych organów Izby VII kadencji. Wybierze także delegatów na Krajowy Zjazd Aptekarzy, który odbędzie się w przyszłym roku, w dniach 29-31. stycznia. Okręgowa Izba Aptekarska w Warszawie, najliczniejsza w kraju, będzie reprezentowana na Krajowym Zjeździe przez minimum 45 delegatów.

Wybory delegatów odbywać się będą w 12 rejonach wyborczych, usta-lonych przez Okręgową Radę Aptekarską (Uchwala Nr 792/2012 z dnia 10 kwietnia 2015 roku – w załączeniu), począwszy od 30 maja (w Delegaturze Radomskiej) do 25 września br., kiedy to swoich delegatów wyłonią naj-młodsi członkowie Izby – absolwenci roczników 2013-2015.

Rejony wyborcze Rada ustaliła z myślą o zapewnieniu proporcjonalnej reprezentacji, w gronie delegatów, wszystkim grupom członków Izby. Dzięki temu w naszym okręgowym „Parlamencie” każdy członek Izby będzie miał swoich reprezentantów.

Terminy rejonowych zebrań aptekarzy ustaliło Prezydium Okręgowej Rady Aptekarskiej w Postanowieniu Nr 806/2015 z dnia 16 kwietnia 2015 roku, które stanowi załącznik do niniejszego komunikatu. W Postanowieniu tym określono także (ale tylko dla niektórych rejonów) miejsce i godzinę rozpoczęcia zebrania w I terminie. Uzupełniającą informację, tj. miejsce zebrania oraz godzinę rozpoczęcia zebrania w I oraz II terminie, w pozostałych rejonach, będziemy publikować w „Zakładce wyborczej” na stronie internetowej Izby, ewentualnie przesyłać na domowe adresy aptekarzy, przekazane przez naszych członków do rejestru prowadzonego przez Izbę.

Wybory do władz samorządu aptekarskiego to wielka szansa dla nas wszystkich. Możemy ocenić pracę poprzednio wybranych działaczy i zdecydować, czy nadal powinniśmy obdarzać ich zaufaniem, czy też oddać głos na innych, albo zdecydować się na czteroletnią społeczną pracę i kandydować samemu.

Ważnym jest także, aby nasz głos się nie zmarnował. Apeluję zatem do wszystkich Koleżanek i Kolegów: bierzcie udział w tegorocznej kampanii! Korzystajcie ze swojego czynnego i biernego prawa wyborczego.

Wielu – szacuję iż ok. 800 członków naszej Izby – będzie uczestniczyło w wyborach po raz pierwszy. Dlatego zachęcam do zapoznania się


z publikowaną poniżej Uchwałą nr V/27/2008 V Krajowego Zjazdu Aptekarzy z 19 stycznia 2008 roku, w sprawie regulaminu wyboru delegatów na okręgowe zjazdy aptekarzy.

Wyjaśnienia wymagają również terminy: czynne i bierne prawo wyborcze.

Czynne prawo wyborcze, tzn. prawo dokonywania wyboru delegatów na okręgowy zjazd aptekarzy, w trakcie poszczególnych rejonowych zebrań wyborczych, przysługuje członkom Izby z danego rejonu, z wyjątkiem aptekarzy, wobec których prawomocnie orzeczono karę zawieszenia prawa wykonywania zawodu.

Bierne prawo wyborcze, tzn. prawo kandydowania na delegata, zawiera szerszy katalog wyłączeń. Nie mogą z niego korzystać (kandydować) członkowie, którzy zostali ukarani przez Sąd Aptekarski karą upomnienia, nagany lub zawieszenia prawa wykonywania zawodu – w okresie odbywania kary.

Kandydatów na delegatów zgłasza się w trakcie rejonowego zebrania wyborczego. Należy podać imię i nazwisko kandydata, informację czy jest pracownikiem, czy pracodawcą lub nie jest aktualnie zatrudniony. Kandydaci muszą oświadczyć, że wyrażają zgodę na kandydowanie.

Można korzystać także tylko z biernego prawa wyborczego. Aptekarze, którzy nie mogą uczestniczyć w rejonowym zebraniu, ale zamierzają zostać delegatami, mogą zgłosić swoją kandydaturę pisemnie. W tym celu opracowano druk stosownego oświadczenia, który zamieszczamy w Komunikacie.

Uwaga!!! Oświadczenie prosimy przesłać na 5 dni przed terminem rejonowego zebrania do biura Izby w Warszawie.

Prezes Okręgowej Rady AptekarskiejO.I.A. w Warszawie

mgr farm. Alina Fornal


Poniższe oświadczenie należy przesłać do Biura Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie; 00-238 Warszawa ul. Długa 16, e-mail: [email protected]; fax: 22 635-27-72, w najpóźniej na 5 dni przed ustalonym terminem zebrania rejonowego.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

imię i nazwisko

adres zamieszkania

stanowisko

podstawowe miejsce wykonywania zawodu

adres e-mail

OŚWIADCZENIE

W związku z niemożnością osobistego udziału w zebraniu rejonowym, niniejszym oświadczam, że wyrażam zgodę na kandydowanie na delegata na Okręgowy Zjazd Aptekarzy Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie w VII Kadencji w latach 2015-2019.

Oświadczam, że jestem pracodawcą* / pracownikiem* / nie jestem zatrudniony *.

(miejscowość, data) (podpis kandydata)

* niepotrzebne skreślić


Prof. dr hab. n. med. Stanisław Witold Gumułka (1938-2015)

Mowa pożegnalna, wygłoszona na pogrzebie Profesora w dniu 13 kwietnia 2015 roku przez dr hab. n. farm. Magdalenę Bujalską-Zadrożny – Prodziekana Wydziału Farmaceutycznego WUM do spraw Nauki, kierownika Zakładu Farmakodynamiki.

W imieniu władz Dziekańskich Wydziału Farmaceutycznego WUM chciałabym serdecznie pożegnać Pana prof. dr hab. n. med. Stanisław Witolda Gomułkę – emerytowane-go, wieloletniego kierownika Za-kładu Farmakodynamiki Wydziału Farmaceutycznego WUM.

Studia medyczne na Wydziale Ogólnolekarskim Akademii Me-dycznej w Warszawie ukończył w 1962 roku, uzyskując tytuł le-karza. Pierwszym miejscem jego pracy była Katedra Farmakologii Doświadczalnej Akademii Me-dycznej w Warszawie, gdzie pod kierunkiem profesora Piotra Kubi-

kowskiego uzyskał kolejno stopnie naukowe doktora – w 1966 roku i doktora habilitowanego nauk medycznych – w 1974 roku.

W roku 1979 objął stanowisko kierownika Zakładu Farmakodynamiki, którym kierował do roku 2008.

W latach 1969-1990 wielokrotnie przebywał na stażach naukowych, w różnych instytutach farmakologii klinicznej i toksykologii w Niemczech i we Włoszech.

Jest autorem lub współautorem około 220 publikacji, podręczników i monografii w polskich i zagranicznych czasopismach. Był promotorem i recenzentem wielu prac magisterskich, doktoratów i prac habilitacyjnych a także opiniodawcą opracowań przedrejestracyjnych leków.


Jego niezwykle analityczny umysł i szeroki zakres zainteresowań były często wykorzystywane i bardzo cenione przez różne organy opiniotwórcze, takie jak Ministerstwo Zdrowia, Urząd Rejestracji Leków, czy też Sądy. Był człowiekiem skromnym, nie ubiegającym się o zaszczyty.

Chciałabym pożegnać Pana Profesora także w imieniu swoim oraz pracowników Zakładu Farmakodynamiki.

Dla nas był nauczycielem, mentorem, kimś naprawdę wyjątkowym. Był wymagającym szefem, który nie znosił lenistwa i głupoty, a cenił inteli-gencję i erudycję. Miał ogromną wiedzę medyczną i farmakologiczną, którą chętnie dzielił się z innymi. Znajomość pięciu języków obcych ułatwiała mu na bieżąco śledzenie piśmiennictwa.

Posiadał także ogromną wiedzę z literatury, kultury i sztuki. Często przychodził do pracy i odpytywał nas z ostatnio przeczytanych książek, czy omawiał z nami ważne wydarzenia polityczne. Zawsze powtarzał, że ukończenie studiów zobowiązuje, że nie można zamykać się w obrębie wyuczonej nauki, że powinniśmy interesować się historią i dziedzictwem naszego kraju.

Profesor Gumułka był także znakomitym wykładowcą, jednym z niewie-lu nauczycieli akademickich, u którego o godzinie ósmej rano na wykładach był komplet studentów. Nie potrzebował wymyślnych narzędzi multimedial-nych, jego wiedza i talent oratorski sprawiały, że przyciągnął słuchaczy jak magnes.

Pan Profesor miał wiele talentów i zalet. Jednak dla nas na zawsze pozostanie Człowiekiem, do którego przychodziliśmy z problemami czy rozterkami. Służył nam zawsze pomocą i radą. Wiedział o naszych zmartwieniach i pomagał nam jak tylko mógł, czuł się za nas współodpowiedzialny. Kiedy odszedł na emeryturę utrzymywał z nami kontakt – chętnie nas gościł. Wyjmował dla nas zastawę z pięknej starej porcelany i częstował ciastami.

Dziś żegnamy wybitnego farmakologa, naukowca, lekarza, przełożonego, ale przede wszystkim wspaniałego Człowieka i Przyjaciela. Odejście Pana Profesora zostawia w naszym sercu pustkę nie do zapełnienia.

Pozostaje nam wierzyć, że będzie się teraz nami opiekował z góry…


Historia Muzeum Farmacji w Warszawie

Pierwszy wniosek o utworzenie w Warszawie Muzeum Farmacji zgłosili dwaj najwybitniejsi w swoim czasie historycy farmacji: Ernest Świeżawski i Kazimierz Wenda. Apel swój zamieścili na łamach „Wiadomości Farmaceutycznych” w roku 1881. Wniosek ten musiał więc czekać na swoją realizację ponad 100 lat!

Dopiero wtedy w Warszawie znalazło się wielu ludzi, farmaceutów oddanych swemu powołaniu, którzy zjednoczyli swoje wysiłki. Wymienię kolejno tylko najbardziej oddanych i najbardziej wpływowych.

Pierwsze miejsce oddałbym śp. magistrowi Zygmuntowi Olińskiemu – dyrektorowi warszawskiego „Cefarmu”, który to dla naszego muzeum zaproponował oddanie odpowiedniego lokalu. To było najważniejsze. To był ten przełom.

Drugie miejsce oddałbym śp. doktorowi Teodorowi Kikcie – kierownikowi Działu Informacji Naukowej w Tarchomińskich Zakładach Farmaceutycznych – był to największy wówczas producent leków w Polsce, a także największy sponsor naszych PTFarmowskich poczynań.

Trzecie miejsce należy się śp. pułkownikowi Kryspinowi Chojnackiemu – działaczowi Sekcji Farmacji Wojskowej i wielkiemu znawcy naszej historii.

Wszyscy trzej spoczywają już na warszawskich cmentarzach – dyrektor Zygmunt Oliński oraz płk. Kryspin Chojnacki na Cmentarzu Północnym, a dr Teodor Kikta na Cmentarzu Ewangelickim przy ul. Młynarskiej.

Grupa farmaceutów wojskowych, bardzo aktywnych w naszym Towarzystwie była liczna. Wymienić należy płk Ziemowita Kowalczyka, płk Władysława Markowskiego, płk Władysława Kociaka.

Była też liczna i zaangażowana w naszą działalność młodzież farmaceutyczna. Najbardziej wyróżniali się mgr Mariusz Chomicki oraz doktor Wiesław Tadeusiak – czynni w Zarządzie Oddziału naszego Towarzystwa: pierwszy jako sekretarz i redaktor, a drugi jako skarbnik.

Chcąc zapobiec ewentualnym przeszkodom, zwłaszcza związanym z uzy-skaniem lokalu na nasze muzeum, zwróciliśmy się z prośbą o aprobatę na-szych wysiłków do urzędujących wówczas ministrów: Zdrowia i Przemysłu Chemicznego. Ku naszemu miłemu zaskoczeniu obydwaj zaaprobowali, czyli poparli nasze wysiłki.


Przeciwnikiem głównym naszych wysiłków był prezes Zarządu Głównego PTFarm. – prof. Wincenty Kwapiszewski, który uważał, że jedno muzeum – w Krakowie – nam wystarczy, ale w czasie uroczystości otwarcia złożył nam podziękowania i gratulacje!

Drugim oponentem, ku naszemu zaskoczeniu, był dr Teodor Kikta, który nie wierzył w nasze powodzenie. Zwykł mawiać: „Świeżawski i Wenda nie dali rady, to i Radecki nie da”. Nie zwrócił uwagi na brzmienie mojego nazwiska – Radecki, a więc da radę!

Natomiast pułkownik Kryspin Chojnacki, gdy pewnego razu już po zebraniu zostaliśmy sami, podszedł do mnie i powiedział, że jeśli uda mi się z uzyskaniem zgody na powołanie Muzeum Farmacji w Warszawie, przyjdzie do mnie z zasłużonym na tę okazję koniakiem. I przyszedł, proszę Państwa, i przyniósł koniak z napisem na butelce Za Muzeum. Ta butelka, już opróżniona, długo stała u nas w domu na szafie! Żona moja może być tutaj moim najlepszym świadkiem.

26 stycznia 1985 roku odbyło się uroczyste otwarcie Muzeum Farmacji w gmachu przy ul. Marszałkowskiej 72, jako placówki podległej czasowo PZF „Cefarm” w Warszawie.

Pierwszym kierownikiem Muzeum został dr Teodor Kikta. To był nasz sukces! Nasz wspólny sukces! Ale wkrótce przyszły wielkie zagrożenia, dotyczące lokalu naszego Muzeum. To, że Muzeum przetrwało, to już jest zasługa innych bohaterów, a zwłaszcza naszej Pani Profesor Iwony Arabas!

Jubileuszowe wystąpienie dr n. farm. Kazimierza Radeckiego, wygłoszone w dniu 21 kwietnia 2015 roku, podczas obchodów 30-lecia Muzeum Farmacji im. A. Leśniewskiej w Warszawie.


LI Wydziałowy Konkurs Prac Magisterskich kierunku FarmacjaWydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej WUM,

wykonanych w roku akademickim 2013/2014

18 marca 2015 roku w Auli A, w Centrum Dydaktycznym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w Warszawie rozstrzygnięto 51 edycję Wydziałowego Konkursu Prac Magisterskich wykonanych na Wydziale Farmaceutycznym z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej na kierunku Farmacja.

W roku akademickim 2013/2014 na Konkurs Prac Magisterskich dla kierunku Farmacja wpłynęło 35 prac magisterskich, wykonanych na Wydziale Farmaceutycznym z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Po wstępnej weryfikacji Jury Konkursu zakwalifikowało prace magisterskie do jednej z poniższych grup tematycznych: Analiza Kliniczna, Analiza Leków, Bioanaliza, Farmacja Apteczna, Farmakologia i Toksykologia, Lek Pochodzenia Naturalnego, Synteza Leków oraz Varia. W oparciu o opinię recenzentów oraz ustalone zasady oceny punktowej (Regulamin Wydziałowego Konkursu Prac Magisterskich) wyłoniono w poszczególnych grupach tematycznych 10 laureatów. Laureaci konkursu uczestniczyli w Sesji Plakatowej (I etap), która odbyła się 6 marca 2015 roku w gmachu Wydziału Farmaceutycznego, a następnie w sesji finałowej (II etap).

Uroczystość finałową zaszczycili swoją obecnością: Prorektor ds. Dydaktyczno-Wychowawczych – prof. dr hab. n. med. Marek Kulus, Władze Dziekańskie Wydziału Farmaceutycznego: Dziekan – prof. dr hab. Piotr Wroczyński, Prodziekan ds. Dydaktyczno-Wychowawczych – dr hab. Agnieszka Pietrosiuk, Prodziekan ds. Nauki – dr hab. Magdalena Bujalska-Zadrożny oraz zaproszeni goście: prof. dr hab. Bożenna Gutkowska – Prezes Warszawskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, dr Włodzimierz Hudemowicz z Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie, mgr Karolina Wojtczak – specjalista ds. public relations w firmie farmaceutycznej „Gedeon Richter Polska”.

Po otwarciu uroczystości przez Prodziekan ds. Dydaktyczno Wychowawczych – dr hab. Agnieszkę Pietrosiuk, konferencję poprowadzili studenci Samorządu Stu-


denckiego: Małgorzata Zbrzezna i Jacek Rozum, którzy poprosili o krótkie wystą-pienie Prorektora ds. Dydaktyczno-Wychowawczych – prof. dr hab. n. med. Marka Kulusa. Rektor powinszował studentom ich rozległej wiedzy naukowej i umiejęt-ności badawczych, podziękował za podtrzymywanie tradycji organizowania kon-kursu prac magisterskich i ich wysokiego poziomu naukowego, który przyczynia się do rozwoju nauk farmaceutycznych. Następnie głos zabrał Dziekan – prof. dr hab. n. farm. Piotr Wroczyński, który nawiązał do wysokiego poziomu prac ma-gisterskich, charakteryzującego się oryginalnością prac badawczych i nowatorską metodologią, możliwymi dzięki przyznanym grantom naukowym na Wydziale Far-maceutycznym.

W pierwszej części konkursu laureaci I miejsc w poszczególnych grupach tematycznych przedstawiali założenia oraz wyniki swoich prac, w postaci prezentacji multimedialnych.

W drugiej części konferencji mgr Karolina Wojtczak – specjalista ds. public relations z firmy „Gedeon Richter Polska”, reprezentantka głównego sponsora Konkursu Prac Magisterskich, przedstawiła animację historyczną firmy farmaceutycznej oraz przybliżyła założenia Konkursu „Lider Nauk Farmaceutycznych”, zachęcając uczestników Konkursu Prac Magisterskich do udziału w projekcie.

Kolejnym wystąpieniem był wykład prof. dr hab. Małgorzaty Kozłowskiej-Wojciechowskiej z Zakładu Farmacji Klinicznej i Opieki Farmaceutycznej, pt.: „Pozycja farmaceuty w ochronie zdrowia – czas na zmiany”.

Po wysłuchaniu wykładów ogłoszono wyniki Konkursu. W tajnym głosowaniu, na podstawie sumarycznej liczby punktów uzyskanych w sesjach plakatowej i referatowej, Jury przyznało:

I nagrodę – Dagmarze Kwiatkowskiej-Różyckiej za pracę pt. „Identyfikacja substancji farmakologicznie aktywnych w wybranych sfałszowanych i nielegalnych produktach leczniczych oraz suplementach diety metodą tandemowej spektrometrii mas z analizatorem czasu przelotu”;

II nagrodę – Ewie Groszyk za pracę pt. „Synteza, badania fizykochemiczne i testy cytotoksyczności hydroksyapatytu modyfikowanego jonami manganu (II) oraz jonami selenianowymi (IV)”;

III nagrodę – Klaudii Michałowskiej za pracę pt. Badanie aktywności przeciwdrobnoustrojowej nowych pochodnych tiomocznika oraz kompleksów metali z pochodnymi kwasu fenoksyoctowego i aktywnymi ligandami zawierającymi układ tiomocznika”.

Wyróżnienie przyznano Annie Sawickiej za pracę pt. „Badanie in vitro profilu uwalniania prazosyny z nowych, biodegradowalnych i bioresorbowalnych matryc


polimerowych, zawierających w strukturze L-argininę i L-cytrulinę”. Na zakończenie, Władze Dziekańskie i przedstawiciele sponsorów: Okręgowej

Izby Aptekarskiej w Warszawie, Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, „Gedeon Richter Polska”, MSD Polska, „Dax Cosmetics”, „Wydawnictwa Lekarskiego” PZWL wręczyli wszystkim uczestnikom Konkursu dyplomy, a Laureatom – nagrody.

Komitet Organizacyjny LI Wydziałowego Konkursu Prac Magisterskich

Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej

Nowi „oficerowie” farmacji

W piątek 17. kwietnia 2015 roku, w Sali Teatralnej gmachu Warszawskiego Domu Technika NOT przy ul. Czackiego 3/5 odbyła się uroczystość złożenia ślubowania, a następnie wręczenia „Prawa wykonywania zawodu farmaceuty” 1icznej grupie tegorocznych absolwentów Wydziałów Farmaceutycznych (lista na stronie 33 Biuletynu).

Oprócz świeżo „nominowanych” magistrów farmacji, którzy przybyli często wraz z rodzicami, dziadkami, znajomymi, przyjaciółmi czy sympatiami, uroczystość zaszczycili goście: mgr farm. Mariola Kostewicz – Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny, prof. dr hab. Piotr Wroczyński – Dziekan Wydziału Farmaceutycznego WUM, prof. Bożenna Gutkowska – prezes Oddziału Warszawskiego PTFarm, Marta Klimkowska-Misiak – wiceprezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie, prof. Iwona Arabas – kierownik Muzeum Farmacji w Warszawie.

Gospodarzy reprezentowali: prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej – mgr farm. Alina Fornal, zastępcy prezesa – dr n. farm. Włodzimierz. Hudemowicz i mgr farm. Wojciech Szkopański, sekretarz Rady – mgr farm. Maria Głowniak, przewodniczący Okręgowej Komisji Rewizyjnej OIA – mgr farm. Jacek Lipka, mgr farm. Anna Chmielecka – przewodnicząca Okręgowego Sądu Aptekarskiego OIA. Komisję Seniorów reprezentowała mgr farm. Irena Różycka. Oczywiście obecny


był też główny organizator, przewodniczący Komisji ds. Zawodowych i Młodych Farmaceutów – dr n. farm. Jerzy Żabiński.

Zgromadzonych powitała prezes Alina Fornal i następnie przedstawiła oraz zaprosiła Ewę Beatę Ossowską – znakomitą pianistkę, która wykonała mini recital chopinowski, będący jakby zapowiedzią 17. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, który 1. października br. rozpocznie się w Warszawie, gdzie prawie po sąsiedzku – w Filharmonii Narodowej – rywalizować będą pianiści, równie młodzi, jak Ci zgromadzeni na naszej uroczystości.

Goście uroczystości w swoich wystąpieniach zwracali się do młodych z radami, przestrogami i wszelkimi informacjami „wprowadzającymi” do zawodu.

Inspektor Mariola Kostewicz zalecała dokładne poznanie przepisów dotyczących aptek i zawodu, aby właściwie stosować się do regulacji w nich zawartych i ciągle do ich lektury wracać.

Dziekan – prof. Piotr Wroczyński prosił: „pamiętajcie o złożonej przysiędze, misji i zobowiązaniu wobec swoich pacjentów”.

Prof. Iwona Arabas – kierownik warszawskiego Muzeum Farmacji, które w tym roku obchodziło 30-lecie istnienia (patrz strona 24 Biuletynu), dołączyła swoim wystąpieniem do gratulacji z okazji dołączenia do członków aptekarskiego, pięknego zawodu o wspaniałych tradycjach i życzyła, aby stali się dumnymi następcami poprzedników i kontynuatorami ich osiągnięć oraz tradycji. Zaprosiła też do stale rozwijającego się Muzeum, które mieści się na Starym Mieście, przy ul. Piwnej, blisko Zamku Królewskiego – także blisko siedziby Izby.

Jako prawdziwe i naturalne słuchacze przyjęli słowa „bardzo was kocham”, wypowiedziane przez wielce zasłużoną dla polskiego aptekarstwa prof. Bożennę Gutkowską. Zaprosiła do pracy w Polskim Towarzystwie Farmaceutycznym, do działalności szkoleniowej, naukowej i wydawniczej. Życzyła zadowolenia z pracy w zawodzie farmaceuty, kończąc wystąpienie ponownym zaproszeniem: „do zobaczenia w PTF”.

Pani prof. Makulska-Nowak, która od początku działalności naszej Izby organizowała szkolenia dla aptekarzy, tak w strukturach Izby, jako przewodnicząca Komisji ds. Szkolenia i Nauki, jak i w ramach Wydziału, pełniąc funkcję kierownika Studium Kształcenia Podyplomowego, powiedziała m. in.: „Magisterium to nie koniec kształcenia. Na członkach izb aptekarskich ciąży obowiązek ustawicznego szkolenia w pięcioletnich cyklach” i zakończyła wypowiedź apelem o „uśmiech dla pacjenta”.

Po tych wystąpieniach nastąpił podniosły moment ślubowania, po którym Pani Prezes wręczyła adeptom farmacji „Prawa wykonywania zawodu farmaceuty”, a dr Jerzy Żabiński – specjalne, bibliofilskie wydania „Kodeksu Etyki Aptekarza RP”


oraz egzemplarz Biuletynu Informacyjnego Izby.Na zakończenie uroczystości dr Jerzy Żabiński poinformował o działalności

Komisji ds. Zawodowych i Młodych Farmaceutów i zaprosił do udziału w VI Wyjazdowej Sesji Szkoleniowo-Integracyjnej, która odbędzie się od piątku do niedzieli – 25-27 września 2015 roku w pałacu Ossolińskich w Sterdyni k. Sokołowa Podlaskiego.

Uroczystość nominacji nowych „oficerów” farmacji zakończyła tradycyjna sesja zdjęciowa, a kto w niej uczestniczył obrazuje „rozkładówka” wkładki zdjęciowej niniejszego periodyku.

Redakcja

Lista osób, które uzyskały Prawo wykonywania zawodu farmaceuty:

w dniu 30.10.2014 r.

Maja Anna KrokoszPaulina Aneta ŁuszczyńskaKatarzyna Elżbieta Noszczyk

Witold Tadeusz PietrasińskiKarolina RzentałaAnna Katarzyna Osowska-Krystowska

w dniu 15.12.2014 r�

Krzysztof Michał Góra

w dniu 15.01.2015 r.

Tomasz Stanisław BalaKonrad BorawskiAnna Małgorzata FabiańczykAgnieszka Magdalena JeżewskaMartyna MarzecRadosław Dominik Niedziałek

Ewa Karolina OlbrychtNatalia PierożyńskaMartyna SyzdółMartyna SzaniawskaDominika Anna WolińskaUrszula Zalewska


w dniu 12.02.2015 r.

Remigiusz Kamil AntonikJan Tadeusz BorowskiAgata Teresa FlisKrzysztof GawryśKatarzyna Joanna GóralKatarzyna Joanna KalinowskaAleksandra Kalita

Paweł Michał KruszewskiKarol Stanisław OsiejewskiKarolina PerzAleksandra Halina SochackaPaulina Anna SzczodrakJoanna Woś

w dniu 17.03.2015 r.

Katarzyna Monika BudkaPaweł CzyżJana DiakonowaKinga Katarzyna DrązikowskaNatalia Garstka

Ewa Maria GroszykAgnieszka KłębowskaAleksandra Teresa OświtBeata StefańskaMarlena Ziarek

w dniu 10.04.2015 r.

Maciej Piotr AntoniakAlicja BichtaEdyta BernatAgata Anna Błasiak Daria BobrowskaJoanna BodeckaPrzemysław Waldemar BonekKarolina BorucBeata BredłowskaAleksandra ChojnackaMałgorzata Anna DanielakKarolina DąbrowskaRenata DąbrowskaCezary Andrzej DmochowskiAnita Emilia DominkoKatarzyna Ewa DziałekMałgorzata Feder

Monika Agata FilipczakMałgorzata Justyna FlorczakAnna Magdalena FrąkJustyna FrątczakAnna Helena FronczakKatarzyna GancarzDominika Maria GęsickaJoanna GłąbowskaWojciech GrasewiczErnest Łukasz GryniukEwelina GrzesiukAgata Katarzyna GujdaJakub Tomasz HawrackiMarta JackowskaMagdalena Aleksandra KałwakJoanna KiellerMarta Daria Klepacz


Paulina KlimkiewiczTomasz Łukasz KliśKonstanty KolesińskiKlaudia Justyna KolkAgnieszka KosakowskaAgata Katarzyna KotKarolina Anna KottkeNatalia Paula KrawiecNatalia Kornelia KrukAleksandra Ewa KucharskaAleksandra KuczyńskaPatrycja KuleszaMarta Magdalena LenartowiczAgat Maria LipaMarzena LisowskaMarta ŁaweckaAgnieszka Helena ŁugowskaPaulina Monika MajŁukasz Stanisław MarchwińskiMateusz Kamil MarczakAdam MarendowskiMagdalena MasiakPaula MichalakKlaudia Wioletta MichałowskaAnna Agnieszka Młodzianka Monika MoczarskaKatarzyna NakielskaBartosz Ireneusz OlasCezary OłowskiMagdalena Iwona OssowskaTomasz PieńkoAgnieszka PietrzakDominika PietrzykSylwia PutkowskaMałgorzata PytońPiotr Jan RachońMarcin Jan RędowiczPiotr RybarczykMarta Katarzyna Sagalara

Anna Maria SawickaMonika SiankoMartyna Dagmara SiczekAleksandra SikoraUrszula SkałdanowskaJustyna SkowyraAgnieszka Sobczak Aleksandra Maria SobczakSabina StalewskaKamil Zbigniew StefaniakJustyna Sylwia StępkowskaAnna Sandra SurowieckaMagdalena Anna SzewczykMagdalena SzpakiewiczMarcin Zbigniew SzwarcWioleta SzwedJoanna ŚliwkaDominika Katarzyna TatarynowiczMałgorzata Anna Truszkowska Patrycja TruszkowskaMaciej Tadeusz TrylowskiZofia TykaDorota WagnerAgata WalewskaEwelina WalkiewiczAnna WencelOlga Paulina WietowskaWioleta Sylwia WiewiórAleksandra WikłoKonrad WilkowskiRobert WilkowskiPaweł Arkadiusz WiśniewskiAnna WnorowskaMarta WoźniakMarcin WoźnicaPaweł Jacek WyzgałAleksandra ZagrodzkaKatarzyna ZarembaMaksym Łukasz Żegota


Lista osób, które zdały państwowy egzamin specjalizacyjnyi uzyskały tytuł specjalisty z dziedziny Farmacja Apteczna:

w dniu 16.06.2014 r.

Katarzyna BanasikIzabela GulińskaMagdalena Anna JurczykJustyna KarpińskaMagdalena KijEwelina Ewa Krszyna

Justyna Maria MalczewskaAnna Agnieszka MydlakJoanna Anna Swatowska-WódkaKatarzyna SzerzyńskaMagdalena Agnieszka Szurek

w dniu 26.01.2015 r.

Aleksandra AmieławskaRenata ChruszczKarolina Anna Gimpel-Cabaj Katarzyna Maria GrabowskaMagdalena GrabowskaPiotr Ireneusz JakubiakElżbieta Anna Małachowska

Małgorzata NejgebaurAnna Katarzyna PolitowskaAnita Patrycja PlaminiakJoanna Ewa ProksaKatarzyna Salasa-KoziołMarina Włostowska

Lista osób, które zdały państwowy egzamin specjalizacyjnyi uzyskały tytuł specjalisty z dziedziny Farmacja Szpitalna:

w dniu 23.06.2014 r.

Marta Magdalena Farima-WoźniakJanusz Lubczyński

Barbara OpychałElżbieta Zwidryn

w dniu 12.01.2015 r.

Ewa Krajewska


Zahamować osteoporozę

Wiek XX to okres globalnego zanieczyszczenia środowiska naturalnego: ziemi, wody, powietrza. To również czas zmian cywilizacyjnych – kreowanie nowego stylu życia i odżywiania. Ciągłe życie w pędzie, ale także i brak ruchu, brak czasu, a w wielu wypadkach stres, powodują, że częściej sięgamy po produkty wysoko przetworzone, zawierające duże ilości cukru, tłuszczy, pozbawione witamin, soli mineralnych, natomiast często zanieczyszczone pestycydami i innymi środkami ochrony roślin. Spożywamy przetworzoną żywność, naszpikowaną konserwantami, stabilizatorami, polepszaczami smaku, barwnikami itp. Po prostu zjadamy chemię.

Ten styl życia i odżywiania nie służy naszemu organizmowi. Dochodzi często do zmian immunologicznych w organizmie, czego następstwem jest występowanie wielu schorzeń, w tym i osteoporozy.

Kości osób zdrowych to dynamiczne, żywe organizmy, które nieustannie ulegają samoistnej, wewnętrznej przebudowie. Odpowiadają za to dwa zespoły komórek: osteoklasty – „robotnicy budowlani” i osteoblasty – „architekci”, wykorzystujący wapń, magnez, bor i inne minerały do budowy zdrowej tkanki.

Taki układ anatomiczny gwarantuje proces resorpcji, w którym w ciągu kilku tygodni, naprawie ulegają niewielkie mikrozłamania, następujące każdego dnia w wyniku normalnych obciążeń.

Organizm w związku z tym ma zdolność do odbudowy utraconej masy kostnej, nawet u osób, które prowadziły nieracjonalny tryb życia i były niedożywione lub chore. Osoby takie mają możliwość odbudowy masy kostnej, gdy powrócą do prawidłowego odżywiania i zmienią styl życia, nawet po 80-tym roku życia. Kości łamią się, ponieważ tracą zdolność do naprawy owych codziennych mikrozłamań, następujących w wyniku obciążeń i normalnego, codziennego ruchu.

Problemu nie stanowi gęstość czy rozrzedzenie kości, lecz ich ograniczona możliwość przebudowy i samoodnowy. Taki stan rzeczy przeważnie spowodowany jest przez niedobór odpowiednich substancji odżywczych,

W i e ś c i Z Z A P i e r W S Z e G o S t o ł U


brak aktywności fizycznej, nadmiar substancji chemicznych, pochodzących z zanieczyszczenia środowiska oraz niektóre zażywane leki.

Kości to również główny magazyn mineralnych zasobów organizmu. Kiedy krążąca w krwioobiegu krew jest uboga w różnorodne substancje odżywcze, takie jak wapń, magnez, fosfor, wykorzystywane są zapasy zgromadzone w kościach. Proces ten ma miejsce, gdy organizm potrzebuje pewnych buforowych związków chemicznych do odkwaszenia organizmu i przywrócenia optymalnej równowagi kwasowo-zasadowej np. krwi (ph krwi wynosi 7,35-7,45).

Ten ubytek zasobów mineralnych w organizmie jest zazwyczaj uzupełniany zdrową dietą, bogatą w świeże warzywa, owoce, wodę zawierającą minerały. Organizm dzięki temu nie będzie zmuszony do pobierania brakujących substancji z innych narządów, w tym i z kości. W przeciwnym wypadku kości ulegają wyniszczeniu, w wyniku czego rozwija się osteoporoza.

Ostatnie badania wyraźnie wskazują, że osteoporoza nie jest nieodłączną częścią starzenia się organizmu lub okresu pomenopauzalnego (spadek poziomu estrogenów), lecz ma ścisły związek ze współczesnym stylem życia i odżywiania. W każdym momencie życia kość ma zdolność do samoodnowy, nawet gdy poziom hormonów w organizmie nie jest wysoki.

Prawdą jest, że z wiekiem nie tylko tracimy masę kostną, ale i mięśniową. Szczytową wartość masy kostnej osiągamy około 30-35 roku życia, po czym do osiemdziesiątego roku życia następuje ubytek masy kostnej. W Polsce problem osteoporozy dotyczy 30% kobiet i 8% mężczyzn. Najbardziej niepokojący jest cichy charakter tej choroby.

Pacjent, u którego w wyniku badań desyntometrycznych kości zdiagnozowano osteoporozę (osteo – kość, penia – niska masa), ma dwie możliwości zapobiegania tej chorobie kości: wizytę u lekarza specjalisty od osteoporozy i poddanie się terapii farmakologicznej lub zmianę dotychczasowego stylu życia i odżywiania pod kontrolą lekarza dietetyka.

Specjaliści od osteoporozy, w zależności od stanu gęstości masy kostnej pacjenta, wybierają dwie drogi postępowania. Pierwsza to zalecenie codziennych ćwiczeń ruchowych przy jednoczesnej suplementacji 1,2 wapnia elementarnego oraz minimum 800 j.m. witaminy D. Obecne trendy terapii to nawet 2000 j.m witaminy D w ciągu doby. Zalecenia powyższe mogą stanowić monoterapię leczenia osteoporozy lub też być włączone w rozszerzoną farmakoterapię z zastosowaniem leków. Światowymi „bestselerami” w terapii leczenia osteoporozy u kobiet po menopauzie są takie


leki jak: Boniva, Fosomax, Zometa i Actonel. W preparatach tych wykorzystuje się substancje chemiczne, uznawane za imitatora naturalnie występujących w organizmie związków budujących kości.

Zaobserwowano, że stosowanie typowych leków na osteoporozę, takich jak Etydronian (zwany lekiem przeciwresorpcyjnym) ogranicza proces odnowy kości, co z kolei zakłóca i uniemożliwia osteoklastom organiczny proces odnowy kości. Badania ostatnich lat bowiem wykazały, że bisfosfoniany zwiększają ryzyko nietypowych załamań np. kości udowej, które może rozciągać się od biodra do kolana oraz złamań kości udowej poniżej stawu biodrowego. Przeprowadzone badania wskazują też, że u kobiet, które regularnie przyjmowały bisfosfoniany przez okres 5 lat lub dłużej, ryzyko występowania nietypowych złamań była 2,7 razy wyższa niż u kobiet, które przyjmowały je doraźnie lub krócej niż 100 dni. Inne badania wykazały, że leki te powodują złamania zmęczeniowe. Ryzyko ich występowania zanika w ciągu roku po zaprzestaniu terapii. Powyższe badania skłaniają do postawienia hipotezy, że leki nie odbudowują kości, wpływając jedynie na proces ich utwardzenia. Badania nad działaniem leków oraz stosowaną terapią w osteoporozie są prowadzone w ośrodkach klinicznych Wielkiej Brytanii, USA i w Polsce.

Czy my, farmaceuci w aptekach, możemy radzić i pomagać pacjentom będącym w początkowej fazie choroby lub już w zaawansowanej osteoporozie? Otóż tak! Proponujmy mianowicie pacjentom zmianę stylu życia i odżywiania.

1. Dieta powinna być oparta na zdrowych, naturalnych produktach, które

przywrócą w organizmie równowagę kwasowo-zasadową. Jedzmy zielone warzywa – wszystkie ciemnolistne warzywa (jarmuż,

kapusta, rzeżucha, rukola, pietruszka itp.) to rośliny bogate w wapń, magnez, fosfor, witaminę K, kwas foliowy. Budują one mocne kości, a zawarty w kapuście bor zapobiega utracie Ca i Mg i usprawnia ich resorpcję w organizmie. Natomiast marchew, pasternak, ziemniaki są bogate w minerały, pietruszka zaś jest źródłem Ca i witaminy C oraz prekursorem witaminy D.

Nie zakwaszajmy organizmu, spożywając w nadmiarze cukier, mąkę, fasolę, ryby, drób, mięso, jaja gdyż powoduje to ubytek masy kostnej.

Spożywajmy żywność alkalizującą, jak owoce, warzywa, algi, soję – produkty te wpływają na utrzymanie zasadowego odczynu krwi.

Stosujmy dietę wysokobiałkową – ostatnie badania, przeprowadzone w Uniwersytecie Harvarda, udowodniły, że witamina C i białko stymulują


enzymy tworzące kolagen i tkanki, co pozwala utrzymać w organizmie sole Ca. Procesowi temu towarzyszy odnowa masy kostnej.

Wykorzystujmy w diecie owoce bogate w witaminę C. Cytrusy, jagody leśne, truskawki, maliny, kiwi, czarna porzeczka, jabłka, brzoskwinie to źródło witaminy C, wspomagające wykorzystanie Ca w organizmie.

Stosujmy w diecie owoce suszone i rośliny strączkowe – suszone morele, daktyle spowalniają ubytek masy kostnej, natomiast rośliny strączkowe są bogate w minerały i flawonoidy – naturalne hormony, które poprawiają kondycję kości.

Jedzmy tłuste ryby – to źródło witaminy D.Spożywajmy rosół – gotowany na kościach goleniowych (ze szpikiem),

gdyż pomaga budować i wzmacniać kości.Zaleca się także stosowanie w diecie kurkumy. Ta wspaniała przyprawa

korzenna zwiększa tempo obrotu kostnego oraz wytrzymałości kości.

2. Uzupełnianie diety suplementami diety. Prawidłowa synteza kostna wymaga wielu minerałów oraz misternie z sobą powiązanych mikroelementów, które odżywiają kolagen macierzy, utrzymują elastyczność kości. W związku z tym konieczne jest korzystanie z suplementów:

– zawierających witaminy: witaminę C – co najmniej 1g/dziennie, wita-minę E – co najmniej 600 mg,

– zawierających cytrynian wapnia – dawka dobowa 1000-2000 mg, – zawierających magnez – pierwiastek ten wspomaga enzym fosfatazy alkalicznej, co pobudza tworzenie się nowych kości; sugerowana dawka dobowa 500-600 mg,

– zawierających witaminę D – sugerowana dawka dobowa to 2000 j.m., co zmniejsza o 30% niebezpieczeństwo złamania kości,

– zawierających witaminę K – sugerowana dawka dobowa to 1000 mg, co zwiększa gęstość kości,

– zawierających pierwiastek bor, który zapobiega utracie Ca oraz proceso-wi demineralizacji kości; sugerowana dawka dobowa 3-9 mg,

– zawierających kwasy tłuszczowe Omega 3 – kwasy te stanowią silne remedium na towarzyszące osteoporozie stany zapalne; sugerowana dawka dobowa to 1400 mg EPA lub 1000 DHA,

– zawierających krzem, który zwiększa mineralizację kości – sugerowana dawka dobowa to 30 mg.


3. Zmiana nawyków życiowych – potrzeba ruchu. Osoby, które regularnie ćwiczą, co najmniej trzy razy w tygodniu przez 20 minut, są mniej narażone na utratę masy kostnej, a ich kości są bardziej odporne na złamania, przy czym:

– ćwiczenia o niskiej intensywności: spacery, łagodny aerobik, basen, gimnastyka zapobiegają utracie masy kostnej,

– ćwiczenia intensywne: szybki marsz, bieg, siłownia, aerobik, tenis mogą zwiększyć gęstość kości,

– korzystanie na siłowni z platformy wibracyjnej stymuluje skurcze mię-śni oraz przewodzi przez kości impulsy elektryczne np. u kobiet ćwiczą-cych trzy razy w tygodniu przez pół roku wykazano wzrost masy kostnej i gęstość masy kostnej kości udowych.

4. Produkty niewskazane: – ograniczenie picia kawy: 3 – 4 filiżanki kawy dziennie powodują utratę budujących kości pierwiastków, takich jak Ca i Mg,

– unikanie dużych dawek alkoholu, – ograniczenie spożywania czekolady do jednego razu w tygodniu, – rezygnacja z palenia tytoniu, który stanowi jeden z największych czyn-ników wystąpienia osteoporozy,

– ograniczenie spożycia soli (NaCl) jako czynnika prowadzącego do ubyt-ku masy kostnej,

– związki fluoru, które hamują aktywność fosfatazy alkalicznej, co obniża wartość nowo tworzących się kości biodrowych,

– unikanie cukru i napojów gazowanych, gdyż ich spożycie zwiększa ryzy-ko wystąpienia osteoporozy oraz zakłóca metabolizm Ca w organizmie.

5. Stres. Należy unikać stresu gdyż podwyższa on poziom kortyzolu, który zwiększa ryzyko wystąpienia osteoporozy.

Z powyższego wynika, że jeśli wprowadzi się kilka zmian w trybie życia wówczas możemy zapobiec temu schorzeniu. A jeśli proces chorobowy już trwa, to nigdy nie jest za późno na odbudowę naszych kości.

Włodzimierz Hudemowicz


Włoski wieczór

14 marca Delegatura Radomska Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie zorganizowała włoski wieczór dla swoich członków. Spotkanie miało szczególny charakter, ponieważ głównym celem była integracja młodych farmaceutów ze środowiskiem doświadczonych aptekarzy.

Spotkanie otworzyła przewodnicząca Delegatury, pani Jolanta Krawczyk. Po krótkim powitaniu uczestników i zaproszonych gości, podziękowała naszej koleżance, mgr Danucie Naporze, za długoletnią współpracę, zaangażowanie na rzecz Radomskiej Delegatury oraz ogromny wkład w kształtowanie postaw zawodowych wielu farmaceutów.

Naszą imprezę uważam za udaną, ponieważ organizatorzy zapewnili nam wiele atrakcji. Mieliśmy okazję wspólnie przygotowywać dania kuchni włoskiej i poznać „szczyptę” kultury tego narodu. Kolacje umilił występ Marco Bocchino. Pozwoliło to, choć na chwilę zapomnieć o trudnych pacjentach i problemach życia codziennego. Mogliśmy także wymienić się doświadczeniem i posłuchać ciekawych historii z życia apteki. Czasem to humor aptekarski, ale często cenne informacje przydatne w pracy.

Nasi starsi koledzy są dla nas przykładem, jak być dobrym farmaceutą w XXI wieku. Wierzę, że zobaczyli w nas ludzi pełnych pomysłów i chęci do pracy w służbie drugiemu człowiekowi. Bo chociaż dzieli nas różnica pokoleń i czasem inne spojrzenie na sprawy zawodowe, to jednak mamy wspólny cel. Tym celem jest walka o dobre imię aptekarzy i poprawa bytu pacjentów, którym pomagamy.

Takie spotkania to trafiony pomysł. Warto jednoczyć środowisko farmaceutów, szczególnie teraz, kiedy nasz zawód sprowadzany jest do roli sprzedawcy.

Mam nadzieję, że to początek dobrej współpracy między młodymi i doświadczonymi aptekarzami.

Anna Głuch


Włoskie spotkanie

W dniu 14 marca odbyło się spotkanie farmaceutów Delegatury Radomskiej

w Radomiu. Myślą przewodnią spotkania była włoska kuchnia i muzyka. „Współgospodarzem” wieczoru był włoski piosenkarz i kucharz Marco Bocchino.

W atmosferze pięknych piosenek, których nie tylko słuchaliśmy, ale także śpiewaliśmy (po włosku!) rozmawialiśmy o radościach i smutkach „aptekarskich” w gronie zarówno młodych jak tych nieco „starszych” farmaceutów. Towarzyszył nam także zapach i smak tradycyjnych włoskich potraw, które nie tylko mieliśmy przyjemność próbować, ale także uczestniczyliśmy w ich przygotowywaniu.

Za wspaniały pomysł i jak zwykle niezawodną organizację chciałabym podziękować Pani Eli Nowakowskiej – „Dobremu Duchowi” radomskiej delegatury Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie, gdyż takie spotkania służą integracji środowiska aptekarskiego.

Aldona GołackaZwoleń – Apteka „Pod Wagą”

* * *

Rutyna to najgorsza rzecz, jaka może przydarzyć się farmaceucie. Jednakże po każdym spotkaniu w gronie aptekarzy zarażamy się ich entuzjazmem. Patrząc na osoby, które z prawdziwą pasją wykonują swój zawód, zarażamy się tą pozytywną energią. Nie inaczej było podczas sobotniego spotkania farmaceutów. Była to doskonała okazja, aby nie tylko podszkolić się w kwestii kulinarnej, ale także zawrzeć nowe znajomości. Jesteśmy wdzięczne za taką możliwość i mamy nadzieję, że jeszcze nie jedno takie spotkanie przed nami.

Martyna Sadowska

* * *

Dzień dobry! Chciałabym serdecznie podziękować za zorganizowanie tak fantastycznego, sympatycznego spotkania, na którym miałam okazję nie tylko nauczyć gotować, posłuchać włoskich standardów w świetnym wykonaniu, ale też przede wszystkim poznać wspaniałych ludzi. Jeszcze raz bardzo dziękuje i chciałabym mieć możliwość częściej uczestniczyć w takich spotkaniach.

Pozdrawiam – Małgorzata Grochal


Witam. Cieszę się, że mogłam uczestniczyć w spotkaniu integracyjnym. Żałuję, że tak szybko musiałam wyjść. Czuję niedosyt. Bardzo mi miło było poznać innych farmaceutów. To spotkanie zainspirowało mnie zawodowo. Pozdrawiam.

Z poważaniem – mgr farm. Małgorzata Kowalczyk Apteka, ul. Kościelna, 4 Podgajek, 26-650 Przytyk

* * * Witam, Chciałam serdecznie podziękować za zorganizowanie tak wspaniałego

spotkania w sobotę. Dzięki, któremu poznaliśmy tajniki kuchni włoskiej oraz mieliśmy szansę się zintegrować śpiewając wspólnie słynne włoskie utwory. Poznaliśmy farmaceutów z naszej okolicy i przy okazji omówiliśmy problemy związane z codzienna pracą w aptece.

Pozdrawiam serdecznie – Angelika Ćwintal

* * *Witam, Spotkanie sobotnie uważam za bardzo udane. Wymiana poglądów

miedzy koleżankami i kolegami, nowe znajomości. Dziękuję bardzo Pani Eli Nowakowskiej za organizację i prace na rzecz scalania środowiska farmaceutycznego w Radomiu, zarówno młodych, jak i starszych farmaceutów. Praca może mało wdzięczna, ale z każdym spotkaniem bardziej owocna i to może cieszyć, więc mam nadzieję, że będziemy mogli to powtórzyć.

Pozdrawiam – mgr farm Monika Drab Apteka Archiwex w Radomiu

* * *Kilka słów od Ilony Samek-Baran: Wieczór włoski – wspaniałe spotkanie

w sympatycznym gronie farmaceutów, okraszone włoskim smakiem i włoską nutą w tle. Doskonała okazja na wymianę doświadczeń i zacieśnienie więzi. Źródło inspiracji dla nowego pokolenia farmaceutów, wypływające ze spotkania, integrującego młodych z dźwigającymi kosz doświadczeń farmaceutami. Okazja do pełniejszego uświadomienia sobie roli farmaceuty, jako członka większej wspólnoty i odpowiedzialności za zawód. Bardzo ciekawy wieczór w stylowej odsłonie, godny powtórzenia w atmosferze innego, równie inspirującego kraju (wieczór grecki, meksykański, tajski?)... Wspaniały – dziękujemy!


Nowe rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych.

Ukazało się nowe rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych (Dz. U. z 2015 r. poz. 481). Rozporządzenie zostało wydane na podstawie nowego brzmienia art. 68 ust. 3a ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (dalej „ustawa PF”) i zastąpiło dotychczasowe rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia z dnia 14 marca 2008 r. w sprawie warunków wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych wydawanych bez przepisu lekarza (Dz. U. Nr 60, poz. 374), które utraciło moc z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 19 grudnia 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 28), tj. z dniem 8 lutego 2015 roku. Nowe rozporządzenie określa:1. warunki wysyłkowej sprzedaży leków wydawanych bez przepisu lekarza;2� sposób dostarczania produktów leczniczych do odbiorców;3� warunki, jakie musi spełniać lokal apteki i punktu aptecznego prowadzącego

wysyłkową sprzedaż produktów leczniczych;4� okres przechowywania dokumentów związanych z prowadzeniem

sprzedaży wysyłkowej produktów leczniczych;5. minimalny zakres informacji umieszczanych na stronach internetowych,

na których są oferowane produkty lecznicze.Najistotniejsze różnice, w stosunku do poprzedniej regulacji w zakresie

sprzedaży wysyłkowej, to:1. skrócenie tytułu rozporządzenia, dostos. do obecnego brzmienia delegacji;2� wprowadzono katalog wymaganych danych do umieszczenia na stronie

internetowej, na której produkty lecznicze są oferowane do wysyłk. sprzedaży:

a) dane kontaktowe właściwego wojewódzkiego inspektoratu farmaceutycznego, w tym co najmniej nazwę urzędu, adres siedziby, adres poczty elektronicznej, numer telefonu lub faksu;


b) wyraźnie widoczne wspólne logo, o którym mowa w art. 85c ust. 3 dyrektywy 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz. Urz. UE L 311 z 28.11.2001, str. 67; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 27, str. 69)1, zawierające hiperłącze do rekordu w wykazie, o którym mowa w art. 115 ust. 2 pkt 5 ustawy2, odnoszącego się do placówki prowadzącej tę stronę internetową;

c) odesłanie do informacji, o których mowa w art. 115 ust. 2 pkt 1–3 ustawy3;

d) odesłanie do Krajowego Rej. Zezw. Na Prowadzenie Aptek Ogólnodostępnych, Punktów Aptecznych oraz Rejestru Udzielonych Zgód na Prowadzenie Aptek Szpitalnych i Zakładowych, o którym mowa w art. 107 ust. 5 ustawy PF.

1 Art. 85c. 3. Wprowadza się wspólne logo rozpoznawalne w całej Unii, umożliwiające wskazanie państwa członkowskiego miejsca zamieszkania lub siedziby osoby oferującej ludności produkty lecznicze w sprzedaży na odległość. Logo to jest wyraźnie widoczne na stronach internetowych, na których produkty lecznicze są oferowane ludności w sprzedaży na odległość zgodnie z ust. 1 lit. d). W celu ujednolicenia funkcjonowania wspólnego logo, Komisja przyjmuje akty wykonawcze dotyczące: a) technicznych, elektronicznych i kryptograficznych wymogów umożliwiających sprawdzenie autentyczności wspólnego logo; b) wzoru wspólnego logo. W razie potrzeby wprowadza się zmiany do tych aktów wykonawczych w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego. Te akty wykonawcze przyjmowane są zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 121 ust. 2.2 Wykaz aptek ogólnodostępnych i punktów aptecznych prowadzących wysyłkową sprzedaż produktów leczniczych wydawanych bez przepisu lekarza3 Informacja o przepisach krajowych regulujących sprzedaż wysyłkową produktów leczniczych oraz o tym, że poszczególne państwa członkowskie Unii Europejskiej i państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym mogą stosować różne klasyfikacje produktów leczniczych i warunki ich dostarczania.Informacja o celu wspólnego logo, o którym mowa w art. 85c ust. 3 dyrektywy 2001/83/WE.Informacja o ryzyku związanym z produktami leczniczymi nabywanymi nielegalnie za pośrednictwem sieci Internet.


Dodatkowo, na głównej stronie internetowej, na której produkty lecznicze są oferowane do wysyłkowej sprzedaży, zamieszcza się odnośnik do posiadanego zezwolenia na prowadzenie placówki, w formacie PDF (§ 6 rozporządzenia).

Zmieniono katalog obowiązków osoby odpowiedzialnej za prawidłową realizację sprzedaży wysyłkowej poprzez dodanie obowiązku polegającego na zabezpieczeniu przed wprowadzeniem do obrotu sfałszowanych produktów leczniczych (§ 7 ust. 2 pkt 7 rozporządzenia).

W rozporządzeniu pominięto regulacje w ustawie PF, dotyczące:wymogów prowadzenia ewidencji zamówień na produkty lecznicze (art.

68 ust. 3 g ustawy PF);obowiązku udostępniania przez apteki na żądanie Inspekcji

Farmaceutycznej wydruków z ewidencji zamówień na produkty lecznicze sprzedanych drogą wysyłkową (art. 68 ust. 3i ustawy PF);

wymogu prowadzenia wysyłki produktów leczniczych w warunkach zapewniających zachowanie jakości i bezpieczeństwa produktu leczniczego stosowania (art. 68 ust. 3k ustawy PF);

sposobu postępowania z produktami leczniczymi zwróconymi do apteki (art. 68 ust. 3l i 3m ustawy PF);

Odstąpiono od wymogu zatwierdzania procedur obowiązujących w aptece w związku z prowadzeniem wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych

Nowe rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 4 maja 2015 r. (30 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw).

W tym okresie podmioty dotychczas prowadzące sprzedaż wysyłkową produktów leczniczych są zobowiązane dostosować swoją działalność do nowych wymogów, zwłaszcza w zakresie wymogów dotyczących strony internetowej�

Sylwester Majewski – radca prawny


Listy do redakcji i informacje

Droga Redakcjo, Postanowiłem napisać do Państwa po przeczytaniu opublikowanego

przez Was listu pewnej aptekarki, który (jak sądzę) wywołał duże emocje nie tylko u mnie. Chciałbym w tej dyskusji pokazać jeszcze jeden punkt widzenia – jako student farmacji do niedawna pracowałem dorywczo w pewnej dużej hurtowni farmaceutycznej przez około 2 lata w dziale sprzedaży. Dużo się nauczyłem, ale zobaczyłem też przede wszystkim jak chory jest system, w którym muszą pracować na co dzień farmaceuci w Polsce.

Na początek może od razu powiem, że nie istnieje coś takiego jak równy dostęp do leków dla każdej apteki. Jako telemarketerzy zmuszani byliśmy do kłamania, że leku nie ma, mimo że był, ale nie mogliśmy go danej aptece sprzedać.

Dlaczego? Przez kategorię apteki. Każda apteka otrzymuje kategorię, która odpowiada ilości obrotu miesięcznego zrobionego w hurtowni. Z tym związany jest bezpośrednio dostęp apteki do leków i inne przywileje. Podejrzewam, że ta praktyka stosowana jest nie tylko w tej jedynej hurtowni.

– Kategoria D – tym aptekom przysługuje towar, którego jest dużo i na ogół nie ma problemu.

– Kategoria C – tutaj jest już lepiej. Można wydać leki, które czasami są na bra-kach, leki deficytowe, ale wszystko w bardzo ograniczonych ilościach.

– Kategoria B – to już poważniejszy klient. Sprzedać można wszystko, w dość rozsądnych ilościach.

– Kategoria A – dla takich aptek trzeba często lek nawet spod ziemi wykopać albo „spod lady”.

Codziennością w telemarketingu jest bezczelne kłamanie, że np. pewnej insuliny nie ma, mimo że dobrze widzimy, że stan jest, czasami nawet duży, ale sprzedać nie możemy. Można wypisać na fakturę (nie dotyczy leków deficytowych, tylko czasowych braków; te pierwsze z czasem mogły wypisywać tylko uprawnione osoby), może przejdzie, o ile magazyn nie usunie. Jeśli jednak zdarzy się to kilka razy i zostanie zauważone przez kierownictwo można spodziewać się co najmniej rozmowy. Często dostawaliśmy maile, że danego leku „nie sprzedajemy aptekom z kategorią D”. Osobiście było mi głupio słuchać, jak farmaceuci musieli często prosić się lub nawet błagać o jakiś lek. Tym bardziej źle się czułem, jako przyszły farmaceuta, że przez miesięczny obrót apteki jakiś pacjent nie dostanie leku. W dużych miastach to może nie problem iść do innej apteki, ale dobrze zdawaliśmy sobie sprawę, że dużo z tych aptek były jedynymi w okolicy.


Ludzie pracujący w hurtowni to w większości osoby bez jakiegokolwiek wy-kształcenia farmaceutycznego, traktujące hurtownie jak biznes, a nie jako jedno z najważniejszych ogniw dostępu leków do aptek. Gdy pewnego dnia do hurtowni nadeszła duża dostawa leku, długo będącego na brakach, bardzo szybko jego za-pasy w magazynie wyczerpały się i dostaliśmy maila od kierowniczki, że mamy rozsądnie handlować towarem, bo „nie sprzedajemy ziemniaków”. Szkoda tylko, że już zapominali o tym, jak apteka z kategorią D prosiła o lek dla małego dziecka.

Jeszcze bardziej denerwujący był fakt, że pojedyncze, prywatne apteki nie są tak samo poważnie traktowane, jak „sieciówki”, a jednej dużej sieci aptek, głównie na Pomorzu, została na jej prośbę/żądanie uruchomiona nawet dostawa 2 razy w niedzielę, podczas gdy dla innych nie ma leków ratujących życie.

To tylko krótko opisana patologia panująca w hurtowniach, które ze względu na własne interesy ograniczają dostęp leków. Na ogół półlegalnie, ale system działa i ma się dobrze, w porównaniu do telemarketerów, którym się „obrywa” pomimo własnej frustracji.

Informacja od redakcji: Autor listu pragnie pozostać anonimowy.

* * *

W aptekach leków braki, których nie śmie być

Jak z naszej nazwy i statutu wynika, jesteśmy towarzystwem społeczno-naukowym, specjalizującym się w problemach farmaceutyczno-ekonomicznych, a nie farmaceutyczno-prawniczych. Może jednak przedstawiciele władz, a zwłaszcza członkowie parlamentu, zechcą wysłuchać naszego głosu w sprawie fragmentu prawa farmaceutycznego, wręcz ułamka, zwanego eksportem równoległym lub odwróconym łańcuchem dystrybucji lub niepożądanym wywozem leków. W sprawie formalnie prawniczej, ale w istocie super ekonomicznej.

Problem zaistniał po uchwaleniu przez parlament ustawy o refundacji leków (Dz. U. Nr 122/2011 poz. 696). Ta chwalebna ustawa położyła kres bezmyślnej wolności gospodarczej, sprzyjającej tolerowaniu zawyżonych cen leków. Powstał w Polsce zachodni rozum kapitalistyczny. Nałożono na państwo obowiązek troski nie tylko o producentów leku, lecz też jego konsumentów.


Stworzono w ramach Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, Komisji Ekonomicznej i Rady Przejrzystości państwowy system zarządzania gospodarką leków i w jego ramach też kontroli wyzysku nabywców przez sprzedawców, uprawianego przy sprzedaży dóbr, o których nabywcy nie mają potrzebnej wiedzy towaroznawczej. Poskutkowało. Podjęto negocjacje cen z firmami chciwymi przesadnych zysków. One dobrowolnie obniżały ceny. Zdarzało się, że nie chciały, wolny kraj, ale państwo wtedy mogło nie zmuszać się do kontynuowania refundacji leku przy podaży produktów konkurencyjnych, nie gorszych i tańszych.

Proceder był kupiecko i prawnie poprawny. Nie znamy ani jednej skargi na negocjatorów, by postępowali nienależycie.

Negatywne skutki tej pozytywnej sanacji rynku leków powstały wskutek niezgodnej z interesem narodu działalności niektórych kupców. Po redukcji wysokich u nas cen, niektóre z nich stały się atrakcyjne za granicą tu lub tam. Sprytni handlarze znaleźli źródło szybkiego i łatwego zysku, wywożąc lek, np. Clexane do RFN, gdzie jest droższy. Powstało nieznośne zjawisko niedoboru leków potrzebnych, zarejestrowanych, a więc obligatoryjnych, bo ich producenci wbrew umowie z III RP, że lek zarejestrowany musi być, nie chcą zwiększać dostaw do Polski „tańszej” i mieć mniejszy zbyt w kraju „droższym”.

Można chcieć ich zrozumieć, bo problem jest bardzo polski. Światu obcy. Ceny tych samych leków nigdy nie były i nie są wszędzie jednakowe. Wielkie firmy farmaceutyczne wiedzą dobrze, że gdyby zastosowały wszędzie wysokie ceny amerykańskie, straciłyby gros światowego rynku. Wiele krajów ma dochody narodowe mniejsze, zmuszające do wyrzeczeń. Firmy farmaceutyczne same, z własnej woli, obniżają ceny swych leków, by były w miarę nabywalne. To im warunkuje miliardowe sprzedaże i interesujące zyski. Obniżki cen nikomu nie szkodzą, wręcz wszystkim pomagają. Są normalnością.

Ceny leków (tych samych) bywają niższe w Kanadzie, niż w USA. Niektórzy Amerykanie kupują je w Kanadzie. Ale to jest tolerowalne, bo ma wymiar nie burzący rynku, nie powodujący braku leków w Kanadzie.

Ceny leków (tych samych) w Anglii i Francji są różne. Nie powoduje to zaburzeń rynkowych, niedoboru leków w aptekach.

W wielu krajach, np. w Szwecji, ta wolność jest świadomie tolerowana, po stronie przywozu. Nie ma miejsca po stronie wywozu, pozbawiającego ludność leków.

Dlaczego w Polsce rozwija się proceder wywożenia leków do krajów, gdzie są one droższe (głównie do Niemiec), w wymiarze paraliżującym nasze lecznictwo? Dlatego, że państwo to toleruje. W III RP powstała polityczno-ekonomiczna


reakcja na dogmatyzm ekonomiczny PRL-u, w formie wolności gospodarczej bezkrytycznej. Każdemu przedsiębiorcy wszystko wolno, co nie jest normą prawną expressis verbis zakazane. Państwo nie potrafi sprzeciwiać się przedsiębiorcom pazernym przesadnie. Potrafi nie dbać o portfele i zdrowie obywateli, którzy pozbawieni leków refundowanych (wywożonych z Polski) muszą kupować nie refundowane lub umierać.

W Anglii, Francji, Niemczech et cetera też jest wolność gospodarcza, ogromna. Ale przedsiębiorcy nie śmią jej nadużywać nadmiernie, bo państwo czuwa. Spróbujmy i my poczuwać.

Szczęśliwie, sprawa braku niektórych leków w aptekach, leków ważkich, bo refundowanych, braku godzącego w zdrowie, dotarła do Sejmu i jest rozpatrywana. Przewlekle, z oporami, bo przy oportunistycznych głosach kupców i nie dość stanowczym głosie Ministra Zdrowia.

Naszym zdaniem, z punktu widzenia interesu (zdrowia) narodu, sprawa jest bezdyskusyjna. Nikt i nic nie śmie w zdrowie godzić.

Konsekwentnie nie śmie godzić nawet zasada swobodnego przepływu towarów w Unii Europejskiej, wykorzystywana przez handlarzy lekami do swych egoistycznych celów. Państwo polskie nie napotka sprzeciwu Unii, gdy utrudni wywóz z Polski leków nieodzownych w Polsce, pohamuje biznes sprzeczny z interesem zarówno producentów, jak i konsumentów.

Jak ma pohamować? Nie mogąc zmusić producenta Clexanu, podmiotu zagranicznego, do uzupełniania braku tego leku wywożonego do Niemiec, może zmusić polskich handlarzy do jego nie wywożenia. Ustanowić prawo, pozwalające Głównemu Inspektoratowi Farmaceutycznemu na wykrywanie braku konkretnych leków, zakazywanie ich wywozu, surowe karanie nieposłusznych osób, firm i nawet całych sieci złoczyńczych podmiotów.

dr Tadeusz Jerzy Szuba prezes Zarządu Farmaceutyczno-Ekonomicznego


Przewodniczący stałych komisjiOkręgowej Rady Aptekarskiej w Warszawie

Komisja Aptek Ogólnodostępnych – mgr farm. Magdalena Majewska (22) 666 07 77

Komisja Hurtowni Farmaceutycznych – mgr farm. Jakub Dorociak 600 474 230

Komisja Aptek Szpitalnych i Zakładowych – mgr farm. Ewa Steckiewicz-Bartnicka 696 802 346

Komisja Właścicieli Aptek i Hurtowni – mgr farm. Wojciech Szkopański 601 235 705

Komisja do spraw Zawodowych i Młodych Farmaceutów – dr n. farm. Jerzy Żabiński 601 914 524

Komisja Nauki i Szkolenia – prof. dr hab. n. farm. Helena Makulska-Nowak 505 912 614

Komisja Monitorowania i Analiz – mgr farm. Michał Byliniak 606 632 418

Komisja Wyróżnień i Odznaczeń – mgr farm. Marian Witkowski 602 572 354

Komisja Seniorów – mgr farm. Seweryna Nowakowska 602 475 798

Komisja Etyki i Deontologii Zawodowej – mgr farm. Agnieszka Bielejec 517 206 575

Redaguje zespół:mgr farm. Maria Głowniak – red. nacz.

mgr Edward Błażek – sekretarzmgr Waldemar Firek

mgr farm. Emilia Gąsińska

opr. fotograficzne – Klaudiusz Kulak

Skład i druk: Print Art, (22) 870-07-21

Terminy zebrań aptekarzyZebrania kierowników aptek ogólnodostępnychWarszawski Dom Technika NOT; ul. Czackiego 3/5; Sala Konferencyjna (III piętro); godz. 10.00

- czwartek 28 maja 2015- czwartek 25 czerwca 2015- czwartek 24 września 2015- czwartek 22 października 2015- w listopadzie zebranie nie odbędzie się

Zebranie właścicieli aptek, członków OIA w WarszawiePolskie Towarzystwo Farmaceutyczne; ul. Długa 16, budynek „B” (I piętro); Sala im. prof. B. Koskowskiego; godz. 10.00

- 22 – 24 maja 2015 odbędzie się VI Sesja Szkoleniowa Właścicieli Aptek w Krynicy Zdroju- czwartek 11 czerwca 2015- czwartek 5 listopada 2015

Zebrania pracowników aptek szpitalnych i działów farmacjiPolskie Towarzystwo Farmaceutyczne; ul. Długa 16, budynek „B”; (parter); Sala „Klubowa”; godz. 15.30

- czwartek 14 maja 2015 - czwartek 11 czerwca 2015- we wrześniu zebranie odwołane, w dniach 18-20 września odbędzie się VIII

Sesja Szkoleniowa Komisji Aptek Szpitalnych i Działów Farmacji, w Modlinie

Zebrania pracowników hurtowni farmaceutycznychPolskie Towarzystwo Farmaceutyczne; ul. Długa 16, budynek „B” (I piętro); Sala im. prof. B. Koskowskiego; godz. 15.00

- w maju zebranie odwołane, w dniach 22 – 23 maja odbędzie się XIII Sesja Szkoleniowa Komisji Hurtowni Farmaceutycznych, w Krynicy Zdroju

- czwartek 18 czerwca 2015- czwartek 17 września 2015- czwartek 15 października 2015- czwartek 19 listopada 2015

Spotkania SeniorówPolskie Towarzystwo Farmaceutyczne; ul. Długa 16, budynek „B”; (parter); Sala „Klubowa”; godz. 11.00

- czwartek 16 kwietnia 2015 - w maju spotkanie odwołane, w dniach 22 – 23 maja odbędzie się

III Wyjazdowe SpotkanieSeniorów w Krynicy Zdroju- czwartek 11 czerwca 2015- czwartek 17 września 2015- czwartek 15 października 2015- czwartek 19 listopada 2015

Biuletyn Informacyjny - oia.waw.pl · dominować musi uczciwość intencji i uczciwość...

Documents

Transcript of Biuletyn Informacyjny - oia.waw.pl · dominować musi uczciwość intencji i uczciwość...