Biblioteka 2.0 – pragmatyka funkcjonowaniafunkcjonowania

mgr Urszula Poślada starszy bibliotekarz Oddział Informacji Naukowej BG UMCS

Biblioteka 2.0 – pragmatyka funkcjonowaniafunkcjonowania

mgr Urszula Pośladastarszy bibliotekarzOddział Informacji Naukowej BG UMCS

W ostatniej dekadzie XX i na początku XXI wieku nastąpiły istotne zmiany w rozwoju

polskich bibliotek.

Zmiany te objęły wszystkie sfery działalności bibliotecznej, począwszy od gromadzenia zbiorów, przez opracowanie,

aż po ich udostępnianie.

Obecnie do głównych zadań bibliotek należy :

• wspieranie edukacji, samoedukacji i nauki,

• zapewnienie dostępu do informacji, • pośrednictwo pomiędzy czytelnikami i użytkownikami informacji a zasobami piśmienniczymi i informacyjnymi.

Biblioteka akademicka w obecnym czasie ekspansywnego internetowego rozwoju nauki oznaczonego terminem „Nauka 2.0” nie może być instytucją bierną , ale musi dążyć do zmian w strategii własnego działania.

Celem zmian powinno być dążenie do zbudowania nowoczesnego modelu biblioteki, w którym użytkownik staje się nie tylko odbiorcą oferowanych usług, ale ich aktywnym uczestnikiem, współtwórcą, budowniczym i konsultantem.

Era Web 2.0 to era informacji, którymi

wzajemnie dzielą się użytkownicy .

Serwisy budowane według „filozofii Web 2.0”dają użytkownikowi pole do własnej aktywności, do współtworzenia dostępnych w serwisie treści oraz decydowania, które z nich zasługują na wyeksponowanie.

Użytkownicy nie są już biernymi i anonimowymi odbiorcami przekazów, ale uzyskują wirtualną tożsamość.

Termin Library 2.0 został utworzony przez Michael`a Casey`a, amerykańskiego bibliotekoznawcę, na oznaczenie nowego sposobu pracy polegającego na wyszukiwaniu informacji przeprowadzanym wspólnie przez bibliotekarzy i użytkowników bibliotek.

Aktywny i uprawniony użytkownik jest znaczącym komponentem Library 2.0, w której następuje zmiana koncepcji usług bibliotecznych i zerwanie z jednostronną ofertą biblioteki tradycyjnej.

Biblioteka 2.0 - to model biblioteki, w którym realizacja tradycyjnych procesów

bibliotecznych, projektowanie i udostępnianie nowych usług informacyjnych oraz

kształtowanie jej zasobu, dokonywane jest w ścisłej współpracy bibliotekarzy i czytelników.

WikiWiki to nazwa specyficznych stron internetowych (Web 2.0), które można nie tylko oglądać, ale też tworzyć, edytować i zmieniać bezpośrednio za pomocą przeglądarki internetowej.

Nazwą tą określa się również oprogramowanie umożliwiające wspólną pracę wielu użytkowników przy tworzeniu zawartości takich stron.

Blog — sieciowy dziennik, pamiętnik — rodzaj strony internetowej, na której autor umieszcza datowane wpisy, wyświetlane kolejno. Blog może być monotematyczny (na przykład blog polityczny, blog o określonych nowinkach) lub ogólny.

http://bgpw.blog.pl/

Forum – czyli grupa dyskusyjna osób o podobnych upodobaniach, zainteresowaniach, czy też podejmujących tematy do dyskusji z pewnego zakresu działań.

http://www.biblioteka20.pl/

Podcasting czy podcast to forma internetowej publikacji dźwiękowej lub filmowej, najczęściej w postaci regularnych odcinków, z zastosowaniem technologii RSS.

Nazwa wzięła się z połączenia słów iPod - odtwarzacz muzyczny firmy Apple i broadcast (z ang. transmisja, przekaz). Początki podkastingu sięgają roku 2000.

Vodcast (ang. Video-On-Demand broadCAST) - to technologia transmisji nagrań wideo w postaci plików dostępnych w Internecie i katalogowanych w technologii RSS.

Vodcasty stanowią formę telewizji internetowej, analogicznie do podcastów będących rodzajem audycji radiowych.

Screencast – to film będący zapisem zdarzeń prezentowanych na ekranie komputera — obrazu widzianego przez użytkownika komputera.

Film taki wraz z komentarzem osoby wykonującej czynności może pełnić funkcje instruktażowe lub prezentacyjne.

Jednak przy tak dobrze rozwijającej się w Polsce

platformie bibliotek cyfrowych należy dążyć

do tego, żeby biblioteki cyfrowe stawały się

partnerami projektowymi uczelni i zamieszczały

w swoich programach kolekcje o charakterze

repozytoriów z prezentowaną w nich najnowszą

literaturą naukową, kursami uczelnianymi,

filmami dydaktycznymi i wykładami.

Użytkownik może aktywnie uczestniczyć w tworzeniu bibliotek, nie tylko poprzez udział w forach dyskusyjnych czy blogach, czy tworzeniu własnego profilu czytelniczego, ale też może oceniać zawartość zbiorów, dodawać ciekawe linki do serwisów dziedzinowych, czy współtworzyć opisy publikacji dodając słowa kluczowe.

Może też dodawać prace naukowe, artykuły w repozytoriach cyfrowych, a także recenzje zamieszczonych artykułów.

Budowanie skutecznego modelu

Biblioteki 2.0 wymaga jednak zarówno od pracowników

współczesnych bibliotek

jak i od ich użytkowników ścisłej współpracy,

zrozumienia i wytyczenia wspólnych celów działań.

Tak więc pragmatyka funkcjonowania nowoczesnej

biblioteki 2.0 oparta jest głównie na pracy zespołowej

pracowników i użytkowników przy użyciu nowoczesnej

technologii.

Dziękuję za uwagę. Dziękuję za uwagę.