für politische BilduneandeszentBerliner L lrag

Migracja

w Berlinie i współdecydowanie

30 PYTAŃ

1 Skądpochodząmieszkanki/mieszkańcyBerli-na?

2 Wktórychwyborachmogąbraćudziałosoby zhistoriąmigracyjną?

3 Jakmogępartycypowaćwpolityce, nieposiadającobywatelstwaniemieckiego?

4 JakajeststrukturaadministracyjnawBerlinie?5 CotojestParlamentBerlina?6 KtórepartiesąreprezentowanewParlamencie

Berlina?7 Czymzajmująsięrzeczniczki/rzecznicy

integracjiposzczególnychfrakcji?8 JakmogęsięzwrócićdoParlamentuBerlina?9 Cotosądyżurydlamieszkańców?10CotojestSenatBerlina?11KtórydepartamentSenatujestodpowiedzialny

zaintegrację?12Jakiezadaniamapełnomocniczka/

pełnomocnikds.integracjiSenatu?13JakąrolępełniKrajowaRadads.Integracji?14Któraustawaregulujepartycypacjęiintegrację

wBerlinie?15Cooznaczaintegracja?

16Cotojestpartycypacja?17Dlaczegopartycypacjajestważna?18Jaksązorganizowaneokręgi?19 CotojestZgromadzenieRadnychOkręgowych?20Jakzorganizowanajestpolitykaintegracyjna

wokręgu?21Cotosądeputowaniobywatelscy?22Coradyokręgowerobiąnarzeczintegracji?23Jakmożnazostaćczłonkiemokręgowejrady

ds.integracji?24Czyniemającobywatelstwaniemieckiego,

możnaangażowaćsięwpartiachpolitycznych?25Czymzajmująsięfundacjepolityczne?26JakąrolęodgrywająwNiemczech

stowarzyszeniaizwiązki?27Czymzajmująsięradyds.uchodźców?28Gdziemogęuzyskaćinformacjęotym,

jakmogępartycypować?29 Jakmogęuzyskaćobywatelstwoniemieckie?30 Jakmogęzareagowaćnadyskryminację?

1Skąd pochodzą mieszkanki/ mieszkańcy Berlina?WBerliniemieszkaokoło3,7milionaludzi.Około650 000mieszkanek/mieszkańcówBerlinanieposiadapaszportuniemieckiego,ztego230 000pochodzizpaństwUE,a100 000zTurcji.Naj-większewspólnotynarodowościowetoTurcyiPo-lacy.465 000osóbztakzwanąhistoriąmigracyjną wBerlinieposiadaniemieckipaszport.Oznaczato,żeniemaljednatrzeciamieszkanek/mieszkań-cówBerlinamazasobąhistorięmigracyjną.Par-tycypacjapolitycznatychmieszkanek/mieszkań-cówBerlinastanowicentralnezadaniepolityczne.Berlinjestróżnorodnytakżewwymiarzeświato-poglądowym.Przeważającaliczbamieszkanek/mieszkańcówBerlinaniewyznajeżadnejreligii.WBerliniemożnajednakznaleźćróżnewyzna-nia:ewangeliczki/ewangelicy(17%),katoliczki/katolicy(10%),muzułmanie(7%),żydówki/żydzi(0,3%)iinnewspólnotyreligijne(3%).

2W których wyborach mogą brać udział osoby z historią migracyjną?Obywatelki/obywateleUEmogąuczestniczyćwwyborachdoZgromadzeniaRadnychOkrę-gowychidoParlamentuEuropejskiego,jeślisązameldowaniwBerlinieodconajmniejtrzechmiesięcy.OsobybezobywatelstwaniemieckiegoniemogąjednakuczestniczyćwwyborachdoBundestaguanidoParlamentuBerlina(Abgeord-netenhaus).Jednadziesiątamieszkanek/miesz-kańcówBerlinawwiekupowyżej18lat (wniektórychokręgachjednakznaczniewięcej)jestwykluczonazpartycypacjipolitycznejwformiewyborów.Dotyczytorównieżmożliwościpartycypacjiwdemokracjibezpośredniejjakrefe-renda,petycjeobywatelskie,ponieważonetakżewiążąsięzposiadaniemobywatelstwa.Jednakżewszystkiemieszkanki/mieszkańcyBer-linaod16.rokużyciamogąpowierzyćParlamen-towiBerlinawdrodzeinicjatywyobywatelskiejzajęciesięokreślonymzagadnieniemlubpropo-zycją.Wymagatozebrania20 000podpisów.

Jak mogę partycypować w polityce, nie posiadając obywatelstwa niemieckiego?Zreguływwyborachigłosowaniachniemogąuczestniczyćosobybezobywatelstwaniemieckiego.PolitykaniezaczynasięjednakdopierowParlamen-cieBerlinalubwZgromadzeniuRadnychOkręgo-wych(BVV).Wszystkiemieszkanki/mieszkańcymająprawodoinformacjiiprawaobywatelskie,któremogąrealizo-waćtakżebezobywatelstwaniemieckiego.Należądonichwolnośćsłowa,wolnośćprasy,prawodozgromadzeń,prawodozrzeszaniasięiwolnydostępdoinformacji.Zprawtychmożnakorzystać,abywymieniaćsięin-formacjami,poszukiwaćsprzymierzeńców,wspólniewnosićzapytanialubpropozycjedoposłów,radnychokręgowychlubdeputowanychobywatelskich.

3

N E I N !

Wszystkieosobymająmożliwośćskorzystać zlicznychformpartycypacjijaknaprzykład:

pokojowedemonstracje, transparentywoknach,dyskusje, zaangażowaniewszkołach,naprzykład wsamorządzieuczniowskimlubwradach ikomisjachrodziców,

wpartiach, wzwiązkachzawodowych, wewspólnotachmieszkaniowychlubwsą-siedztwie

orazpoprzezzaangażowaniewstowarzysze-niachizwiązkach.

Generalniemożliwościsąbardzozróżnicowaneiczęstookazujesię,żejestwielemożliwości,wprzypadkuktórychpaszportniemaznaczenia.Alewpartycypacjiważnejest,abyznaćstrukturypolitycznepoto,abywiedzieć,gdziemożnazwrócićsięzdanymtematem.

Jaka jest struktura administracyjna w Berlinie?WKrajuZwiązkowymBerliniejakojednym z16krajówzwiązkowychobowiązujeniemieckaustawazasadnicza.Zgodniezniąwszystkiekra-jezwiązkowemusząbyćzorganizowanewedługzasadrepublikańskich,demokratycznych,zgod-niezzasadąpraworządnościipaństwasocjal-nego.Ponadtokonstytucjakrajuzwiązkowego

4

stanowiopodstawowymporządkuwspólnotypolitycznejwBerlinie.Wszystkiedecyzjepoli-tycznemusząbyćzgodnezzasadamiustalonymiwkonstytucjikrajuzwiązkowego.Berlinmożesamodzielniedecydowaćwkwestiachedukacji,kultury,planowaniaprzestrzennego iurbanistycznego,promocjigospodarczej,bez-pieczeństwaiporządkupublicznego,organizacjiadministracjikrajowej,budżetukrajowegoorazintegracjiipracy.Decyzjesązasadniczopodej-mowaneprzezSenatiParlamentBerlina.KrajZwiązkowyBerlinjestpodzielonyna 12okręgów,wktórychdecyzjepodejmująurządokręgowyi/lubburmistrzynie/burmistrzowieokręguorazzgromadzenieradnychokręgowych.

Co to jest Parlament Berlina?ParlamentBerlinawybierarządzącąburmi-strzynię/burmistrza.Składasięze130posłówwyłanianychspośródkandydatek/kandydatówpartyjnych.Bierneprawowyborczeposiadająwszystkieosoby,któreukończyły18lat,miesz-kająwBerlinieodconajmniejtrzechmiesięcy iposiadająobywatelstwoniemieckie.ParlamentBerlinajestustawodawczymzgroma-dzeniemBerlina.Sprawdza,dyskutujelubwnosiustawyizgadzasięnaniebądźjeodrzuca.Obradujejakoparlamentniezawodowycodwatygodniewczwartek.Dodatkowodeputowaniuczestnicząwposiedzeniachkomisji ifrakcji,naktórychprzygotowywanesądecyzjepolityczne.Wśróddziałającychaktualnie 15komisjisązarównokomisjazaangażowaniaobywatelskiegoipartycypacji,jakikomisjadosprawintegracji,pracyisprawsocjalnych.

5

Które partie są reprezentowane w Parlamencie Berlina?Obecnie(stannarok2017)wParlamencieBerli-nareprezentowanesąnastępującepartiewraz zfrakcjami:SPD21,6%,CDU17,6%,DieLinke(Lewica)15,6%,Zieloni15,2%,AfD14,2%iFDP6,7%.

6SP

D

21,6

%

CDU

17

,6%

Die

Linke

15

,6%

Die

Grün

en

15,2

%

AfD

14,2

%

FDP

6,7%

Czym zajmują się rzeczniczki/ rzecznicy integracji we frakcjach?Rzeczniczki/rzecznicywefrakcjachodpowie-dzialnizaintegracjęsąwyznaczaniprzezswojefrakcje.Informacjeoichpriorytetachpolitycz-nychznajdąPaństwonaodpowiednichstronachinternetowych.Aktualnierzeczniczkami/rzecz-nikamiintegracjisąKarinKorte(SPD),CorneliaSeibeld(CDU),HakanTasiKatinaSchubert(DieLinke),CananBayram(Zieloni),N.N.(AfD)iPaulFresdorf(FDP).

7

Jak mogę się zwrócić do Parlamentu Berlina?WpływnaParlamentBerlinamożnauzyskaćpoprzezpetycje(www.parlament-berlin.de/de/Das-Parlament/Petitionen/Online-Petition- Formular) ,któremogąwnosićwszystkiemiesz-kanki/mieszkańcyBerlinaod16.rokużyciaorazpoprzezinicjatywyobywatelskieireferenda.Po-nadtowiększośćdeputowanychoferujedyżurydlamieszkańców.JawneposiedzeniaParlamentuBerlinaodbywająsięwbyłymLandtaguPruskimprzyNiederkirchnerstr.5wBerlinMitte(Anmel-dung über: www.parlament-berlin.de/de/Servi-ce/Besucherdienst). Posiedzeniamożnaśledzićrównieżwlivestreamingu(www.parlament-ber-lin-de/de/Mediathek/Parlament-live).

8

Co to są dyżury dla mieszkańców?Dyżurydlamieszkańcówtodobraokazja,abyuzyskaćkontaktzpolityczkami/politykaminaszczeblufederalnym,krajowymiokręgowym izainteresowaćichswojąsprawą.Każdaosobajestmilewidziana.Polityczki/politycywykorzy-stujądyżurydlamieszkańców,abyporozma-wiaćzzainteresowanymiosobamiiprzyjąćichpropozycjeisugestie.DyżurydlamieszkańcówsąoferowaneprzezwiększośćposłówdoBunde-stagu,berlińskichdeputowanychiwieluradnychokręgowych.Oferująjetakżeburmistrzynie/bur-mistrzowieiradne/radni.

9

Co to jest Senat Berlina?SenatBerlinajestodpowiedzialnyzasprawykrajuzwiązkowego.Składasięonzburmistrzarządzą-cegoidodziesięciumianowanychprzezniegosenatorek/senatorów,którzydzieląswojezadaniawedługodpowiednichdziedzin.Od2014rokubur-mistrzemrządzącymBerlinajestMichaelMüller.Resortyposzczególnychsenatorek/senatorówsąpodzielonewedługzagadnień,asenatorki/sena-torzywspółpracujązesobąwwieludziedzinach.Poszczególneresortyinformująnaswoichstro-nachinternetowychoswoichzadaniach.Infor-macjenatematposzczególnychdepartamentówSenatuznajdąPaństwopodadresem:www.berlin.de/rbmskzl/regierender-buergermeister/senat.

10

€

Który departament Senatu jest odpo-wiedzialny za integrację? Odpowiadazatoresortds.integracji,pracy isprawsocjalnych.AktualniesenatorkąjestElkeBreitenbach.SekretarzemstanuwłaściwymwkwestiachpolitykiintegracyjnejjestDanielTietze.Odponad30latwBerliniedziaławyspe-cjalizowanajednostkazajmującasięprzekro-jowymzagadnieniempolitycznym,jakimjestintegracja:pełnomocniczka/pełnomocnikSenatudosprawintegracjiimigracji.AktualniejesttoAndreasGermershausen.Pełnomocnikjestoso-bąkontaktowądlaosóbzhistoriąmigracyjną iwspierajewrealizacjiichpraw(PartIntG§5).Od2004rokuistniejeKrajowaRadadosprawIntegracjiiMigracji.Poprzezniąmieszkanki imieszkańcyBerlinazhistoriąmigracjipartycy-pująbezpośredniowdebacienatematpolitykiintegracyjnejnaszczebluSenatu.ZagadnieniapolitykiintegracyjnejsąjednakważnewwieludziedzinachidlategopojawiająsiętakżewagendzieinnychdepartamentówSenatu.

11

Jakie zadania ma pełnomocniczka/pełnomocnik Senatu ds. integracji?Zgodniez§5ust.2ustawyPartIntGpełno-mocniczka/pełnomocnikds.integracjistarająsięsprawić,„byludziezhistoriąmigracyjnąmielimożliwośćrównoprawnejpartycypacjiwewszystkichdziedzinachżyciaspołecznego.Peł-nomocniklubpełnomocniczkaangażująsięnarzeczniwelowaniaprzeszkódwintegracji istrukturalnejdyskryminacjiludzizhistoriąmigracyjnąorazzachowaniaposzanowania, akceptacjiipokojowegowspółistnieniawszyst-kichmieszkanekimieszkańcówBerlina.Pełnomocniczkalubpełnomocnik,abyzrealizo-waćtecele,opracowujeodpowiedniekoncepcje,strategieidziałaniaimożezachęcaćdopodję-ciadziałańtakżeinnedepartamentySenatu”.Informacjenatematzakresuzadań,programów,imprezinformacyjnychiaktualnościuzyskająPaństwonastronieinternetowejpełnomocnika(www.berlin.de/lb/intmig),poprzezktórąmogąPaństwotakżenawiązaćkontakt..

12

Jaką rolę pełni Krajowa Rada ds. Integracji?KrajowaRadads.IntegracjiiMigracjiwspie-raidoradzaSenatowiBerlinawewszystkichkwestiachpolitykiintegracyjnej.Jejczłonkamisąreprezentantki/reprezentanciróżnychgrupmigrantówizwiązków.Krajowaradaopracowujezaleceniadladalszegorozwojupolitykiintegra-cyjnejBerlina.Kluczowemottojejpracybrzmi„Integracjawymagapartycypacji”.Krajowaradastawianarównośćszansdlamigrantek/migran-tóworazichpartycypację,aktywizacjęiwłasnąinicjatywęwcentrumpolitykiintegracyjnejBerlina.Warunkiemudanychprocesówintegra-cyjnychjestszansanauczestnictwowmożli-wościach,jakieoferujenaszespołeczeństwo.Wszystkieinformacjeznajdująsiępodadresem:www.berlin.de/lb/intmig/integrationsbeirat.

13

Która ustawa reguluje partycypację i integrację w Berlinie?Odgrudnia2010rokuobowiązuje„UstawaregulującapartycypacjęiintegracjęwBerlinie”(PartIntG).Definiujeonawszystkieinstytucje izakreszadańwdziedzinieintegracjiiparty-cypacjiwramachichstrukturikompetencji.WszelkiepropozycjeustawirozporządzeńwBer-liniemusząbyćzgodnezzasadamitejustawy.Regulujeonamianowanieizakrespracypełno-mocniczki/pełnomocnikaSenatuBerlina ds.integracjiimigracji,KrajowejRady ds.IntegracjiiMigracjiorazpełnomocnikówokręgowychds.integracjiimigracjiiwieleinnychspraw.TekstustawyznajdąPaństwopodadresem:www.berlin.de/lb/intmig/_assets/ integrationsbeirat/partintg_bf.pdf.

14

Co oznacza integracja?„Integracjatoogólnospołecznyproces,któregopowodzeniezależyodwspółdziałaniawszyst-kichobywatelekiobywateli.Udanaintegracjazakładazarównoofertędlaludnościzhistoriąmigracyjnąwzakresiepartycypowania,jak iwolęintegrowaniasięizaangażowanieludzi zhistoriąmigracyjną”.MówiotymustawaregulującapartycypacjęiintegracjęwBerlinie.Zgodniezniąosoby zhistoriąmigracyjnątoosobynieposiadająceobywatelstwaniemieckiegolubtakie,któreuro-dziłysięzagranicąiwyemigrowałydoNiemiecpo1949rokubądźzrobiłtoconajmniejjeden zichrodziców.

15

Integracjaoznacza,żektośczujesięintegralnączęściądanegopaństwa,miasta,okręguitakjestpostrzeganyprzezspołeczeństwo.Takieczynnikijakzagwarantowanypobyt,dostępdorynkumieszkaniowegoirynkupracy,doedukacjiikulturyorazdosystemówsocjalnychprzyczy-niająsiędoniejwrównymstopniu,comożliwośćmanifestowaniawłasnejopinii.

16Co to jest partycypacja?Pojęciepartycypacjilubwspółdecydowaniaopisu-jewłączanieludziiorganizacjiwprocesydecyzyj-neikształtowaniewoli.Zjednejstronyoznaczatomożliwościwspółdecydowaniazorganizowanenaszczeblupaństwowym.Zdrugiejstronyparty-cypacjaniejestmożliwabezzainteresowania izaangażowaniapojedynczychosóbwspołeczeń-stwie.Udanapartycypacjawzmacniazaufaniespołecznewobecinstytucjiiaktorówpaństwaczyteżkrajówzwiązkowych.

Wspołeczeństwiewystępująróżneustawoweczyteżinstytucjonalneformypartycypacji (np.współdecydowaniewzakładzie,wybo-ry,członkostwowpartii,związkizawodowe).Następniewystępujątakżenieustawoweformypartycypacji(konsumeryzmpolityczny,współ-działaniewinicjatywachobywatelskich,noweruchyspołeczne,petycje,dyskurspubliczny,demonstracjelubstrajki).Partycypacjajakopojęcieniejestjednoznaczniezdefiniowana.To,cooznaczauczestnictwo wpolitycznymprocesiedecyzyjnym,zależyodformypartycypacji.Możliwościsąróżnorodne.

Dlaczego partycypacja jest ważna?Partycypacjatorozstrzygającyczynnikdlaotwartegospołeczeństwa,którepotrafiintegro-waćludziireagowaćnaproblemy.Tylkoprzezpartycypacjęmożnaodpowiednioreprezento-waćwłasneinteresy.Jeślibrakjestmożliwościpartycypacji,toludzieczująsięwykluczenilubodbierajądecyzjepolityczneorazspołecznejakocośobcego,coichniedotyczy.

17

Pytanieoto,jakchcemywspółistniećijakchcemykształtowaćnaszewłasneotoczeniespołeczne,istotniedeterminujeto,naileludziewspołeczeń-stwiemająmożliwośćwspółdecydowania ikształtowania.Dotegozaliczasięszczególnysposóbangażowaniaobywatelekiobywateli,którzyzewzględunato,żenieposiadająobywa-telstwa,sąwykluczenizpowszechniedostępnychformwspółdecydowaniajakwyboryigłosowania.

Jak są zorganizowane okręgi?WdwunastuokręgachBerlinaco5latZgro-madzenieRadnychOkręgowych(BVV)wybieraburmistrzynie/burmistrzówokręguipo4radne/radnychmiejskich.OkręgiBerlinaistotnieróżniąsiępodwzględemwielkości,liczbymieszkanek/mieszkańców,liczbyosóbzhistoriąmigracyjną iszansnapartycypacjęidziałająwsposóbbar-dzozróżnicowany,takżewzależnościodrozkła-duprzynależnościpartyjnejwybranychradnychokręgowych.Polityczkiipolitycywokręguzajmująsięwnio-skamiizapytaniamiodmieszkańców,inicjatywa-miobywatelskimiireferendami.KażdywyborcaBVVmożeskładaćwBVVzapytaniaobywatelskie,naktóremusionoodpowiedziećnanajbliższymposiedzeniu.Konkretnetematymożnapropono-waćpoprzezwnioskilubinicjatywyobywatelskie.Poprzezinicjatywyobywatelskiemieszkanki/mieszkańcyokręgówmogąsięangażować wsprawachbudżetuokręgowego,regulacjidoty-czącychplanówzabudowyirozwojukrajobrazuorazochronyprzyrody.Okręgisązobowiązanedo

18

odpowiedniowczesnegoinformowaniamieszka-nek/mieszkańcówoistotnychplanachiuwzględ-nianiaichopiniilubzastrzeżeńwdyskusji.Informacjenatentematsądostępnewposzcze-gólnychurzędachokręgowych.TutajznajdąPaństwostronyinternetoweurzę-dówokręgowych:www.service.berlin.de/bezirk-saemter.

Bezirksamt

Treptow-KöpenickNeukölln

Spandau

Reinickendorf Pankow

Lichtenberg

Mitte Marzahn-Hellersdorf

Steglitz-Zehlendorf

Charlottenburg-Wilmersdorf

Tempelhof-Schöneberg

Friedrichshain-Kreuzberg

Co to jest Zgromadzenie Radnych Okręgowych?ZgromadzenieRadnychOkręgowych(BVV)togremiumwybieranewokręgu,którewybieraburmistrzynięlubburmistrzairozstrzygaospra-wachokręgu.WkażdymokręguwBVVzasiada55radnychokręgowych.Obszaryzadańrozcią-gająsięodopracowywaniaplanówzabudowy iplanówrozwojukrajobrazupoprzezstan iutrzymanie/wyposażenieszkółogólnokształcą-cych,powierzaniezadańpodmiotomprywatnym(np.instytucjedlamłodzieży),zakuplubsprze-dażudziałówlubdziałekgruntowychokręgu, ażpopromocjęgospodarcząwokręgu,ofer-tękulturalnąiedukacyjnąwpobliżumiejscazamieszkania,jakiuniwersytetyludowe,szkołymuzyczneibibliotekidzielnicoweorazorgani-zowaniebiurobsługiinteresantówiwydziałówporządkupublicznego,urzędówds.dzieci

19

imłodzieżyipomocdlamłodzieżyorazurzę-dówopiekispołecznej.Takżestanidziałalnośćmłodzieżowychdomówkultury,boiskiplacówzabaw,kąpieliskiinfrastrukturymieścisięwge-stiiokręgu.ZadaniaBVVpolegająnauchwalaniurozporządzeń,budżetu,wyborzeczłonkówurzę-duokręgowegoikontroliurzęduokręgowego.PosiedzeniaBVVnajczęściejsąjawneiczasa-mimożnajenawetśledzićwlivestreamingu.Specjalistycznetematypolitycznesądyskutowa-neprzezradnychokręgowychwodpowiednichkomisjach.Wkomisjachuczestnicząrównieżtakzwanideputowaniobywatelscy.Sątozaangażo-wanepolitycznieobywatelkiiobywatele.StronyinternetoweposzczególnychBVVznajdąPań-stwopodnastępującymadresem:www.berlin.de/politische-bildung/politikportal/politik-in-berlin/hauptverwaltung-und-bezirksverwaltung/ bezirksverordnetenversammlungen.

Jak zorganizowana jest polityka integracyjna w okręgu? WewszystkichokręgachBerlinazgodniezustawąopartycypacjiiintegracjidziałająpełnomoc-nicydosprawintegracjiimigracji.Ponadtowewszystkichokręgachpowinnyzostaćutworzonekomisjeds.integracjiimigracji(aktualnieistniejąwdziesięciuokręgach).Okręgowipełnomocnicyds.integracjiimigracji wścisłejwspółpracyzmiejscowymiorganizacjamimigrantek/migrantówmająwszczególnościna-stępującezadania:„(1)Przekazująsugestieiskła-dająpropozycjeprojektówzarządzeńiuchwałorazdziałańokręgów,oilemająonewpływnaniwelowanieprzeszkódwintegracjiorazwspiera-nieipartycypacjęosóbzhistoriąmigracyjną.(2)Podejmująstarania,abywewszystkichważ-nychdziałaniachplanowanychlubrealizowanychprzezokręgbyłyuwzględnianeinteresyosób

20

zhistoriąmigracyjną”.(PartIntG§7,2).Komisjeds.integracjiimigracjimożnawykorzystać, bywłączaćsięwpolitycznyprocesdecyzyjny.Komisjeteczęstoobradująwsposóbjawny.

Kim są deputowani obywatelscy?Deputowaniobywatelscysąproponowaniprzezfrakcjedookreślonychkomisjiokręgowych isąwybieraniprzezBVV.Wkomisji,atakże wBVVmająprawodozabieraniagłosu,składaniawnioskówidogłosowania.Deputowanymobywa-telskimmogązostaćtakżeosobynieposiadająceobywatelstwaniemieckiego.ZgodniezustawąPartIntGwewszystkichokrę-gachnależyzałożyćspecjalistycznekomisjedosprawintegracji.Przywyborzedeputowanychobywatelskichdokomisjids.integracjinale-żyzgodniez§2ustawyPartIntGszczególnieuwzględniaćobywatelki/obywatelizhistoriąmigracyjną.

21

Co robią okręgowe rady ds. integracji?WdziesięciuokręgachBerlinawystępująradyokręgowelubpodobnestruktury,którespoty-kająsięregularnie,działającprzyokręgowychpełnomocnikachds.integracjiimigracji.Posie-dzeniaradzazwyczajsąjawneioferująkonkret-nemożliwościwspółdziałaniamieszkankom/mieszkańcomwokręgu.Osobybezobywatelstwaniemieckiegotakżemogąuczestniczyćwradachiznajdująwnichmożliwośćaktywnegoangażo-waniasięwkwestiachpolitycznych.Informacjenatematposzczególnychraddostępnesą wodpowiednichurzędachokręgowychoraznastronachinternetowych,najczęściejnastroniepełnomocnikadosprawintegracji.

22

Jak można zostać członkiem okręgowej rady ds. integracji?WniemalwszystkichokręgachBerlinaistniejąradyds.integracjilubmigracji.Zregułyposie-dzeniasąjawneizainteresowanemieszkanki/mieszkańcyBerlinamogąwziąćwnichudział.Tutajmogąuzyskaćinformacjeisięangażować.To,kogomożnawybraćdorady,regulujestatutdanegookręgu.Wartopoprostuudaćsięnaposiedzenieradyipoznaćczłonkówzwłasnegookręgu.

23

Czy nie mając obywatelstwa niemieckiego, można angażować się w partiach politycznych?Jesttomożliweiwdodatkuważne,ponieważpar-tiemająsilnywpływnadecyzjepolityczne wokręgu,krajuzwiązkowyminaszczeblufede-ralnym.Najczęściejmożnatakżebezczłonkostwabraćudziałwposiedzeniach,dyskutowaćnatematypolityczneipoznaćosobypodejmującedecyzjepolityczne.KomisjepartyjnezajmującesięmigracjąposiadająSPD,DieLinkeiZieloni.

24

Czym zajmują się fundacje polityczne?Fundacjepolityczneoferująimprezyinforma-cyjne,szkoleniaimożliwośćdyskusjiwróżnychformatach.Tematemwieluztychimprezsąkonkretnezagadnieniapolitykiintegracyjnej ipartycypacji.Naszczeblufederalnymwproce-siekształceniaobywatelskiegodziałająnastępu-jącefundacjepolityczne:Fundacjaim.FriedrichaEberta(www.fes.de),FundacjaKonradaAdenau-era(www.kas.de),Fundacjaim.RóżyLuksem-burg(www.rosalux.de),Fundacjaim.HeinrichaBölla(www.boell.de)iFundacjaim.FriedrichaNaumannanaRzeczWolności(www.freiheit.org).

25

Dodatkowodziałająjeszczeberlińskiefundacjepolityczneisamorządoweinstytucjeedukacyjne:August-Bebel-Institute.V.(www.august-bebel- in-stitut.de),FundacjaKonradaAdenauera,Bildun-gsforumBerlin(www.kas.de/berlin),HellePankee.V.(www.helle-panke.de),BildungswerkBerlinFundacjaim.HeinrichaBölla(www.bildungs- werk-boell.de/de),BildungswerkfürAlternativeKommunalpolitik(BiwAK)e.V.(www.biwak-ev.de),KommunalpolitischesForume.V.(Berlin)(www. kommunalpolitik-berlin.de),KommunalpolitischesBildungswerkBerline.V.KBB(www.kbb-berlin.de).

Jaką rolę odgrywają w Niemczech stowarzyszenia i związki?WNiemczechistniejeokoło600 000stowarzy-szeńizwiązków,którerealizująróżnecele wdziedziniesportu,kultury,polityki,eduka-cjibądźreligii.PrzykłademjestZwiązekPracyInterkulturowej(www.via-bund.de),organizacjadachowastowarzyszeń,grupiinicjatyw,któresąaktywnewpracyzmigrantkami/migrantami,przesiedleńcamiiuchodźcami,któregozwiązekregionalnywBerlinie-Brandenburgiiwspółreda-gowałtębroszurę.JakoczłonekwstowarzyszeniumogąPaństworazemzinnymiludźmirealizowaćwspólnecele iurzeczywistniaćswojeinteresy.Awspólne reprezentowanieinteresówjestbardzoważne,abyzostaćusłyszanym.Przeszkodywpartycypa-cjiwystępująbezwątpieniaszczególnie wprzypadkuosóbzhistoriąmigracyjnąinależyjelikwidować.Bezpartycypacjiosób,które wwieludziedzinachdotejporybyłyspołeczniewykluczone,niebędzietojednakmożliwe.

26

Czym zajmują się rady ds. uchodźców?Krajoweradyds.uchodźcówtoniezależneprzed-stawicielstwawłasnychorganizacjiuchodźców,grupwsparciaiinicjatywsolidarnościowychdziałającychwkrajachzwiązkowych.Uważająone,żezapewnienieuchodźcomprzyjęciaprzyzapewnieniuwszelkichśrodków,skutecznejochrony,trwałejintegracjiisamodzielnychperspektywnaprzyszłośćzuwzględnieniemprzyczynichuchodźstwaikoniecznościniesieniapomocyhumanitarnejjestzadaniempaństwa(patrz: www.fluechtlingsrat.de).Radads.uchodźcówwBerlinieorganizujeszko-lenia,informujeuchodźcówispołecznepomoc-niczki/pomocnikówwewszystkichsprawachzwiązanychzucieczkąiwspierauchodźcówpodczaswizytwurzędachorazwintegracji wichnowymotoczeniuspołecznym.Poszukujesięosóbdoświadczenianieodpłatnejpomocyspołecznej.WięcejinformacjiznajdąPaństwopodadresem:www.fluechtlingsrat-berlin.de.

27

Gdzie mogę uzyskać informację o tym, jak mogę partycypować?To,jakmogępartycypować,zależynajpierwodtego,wjakiejdziedzinieiwjakimzakresiechcia-łabym/chciałbymsięzaangażować.Pozawymie-nionymidotądmożliwościami,jaknaprzykładokręgoweradyds.integracjiimigracji,dyżurydlamieszkańców,zaangażowaniedeputowanychobywatelskich,wnoszeniepetycjiipropozycjidoBVVitd.,jestwielesposobówpartycypacji wspołecznymprocesieinformowaniaikształ-towaniaopinii-odspołecznegozaangażowaniawstowarzyszeniachpoprzezdyskusjęzosobami

28

podzielającyminaszepoglądylubmyślącymiinaczej,ażpouczestnictwowimprezachinfor-macyjnych.Dobrypoczątektospacerpowłasnejdzielnicyzotwartymioczami.Zamiastobojętnieprzechodzićnadproblemamilubsprawami,któ-renasinteresują,anawetprzeszkadzają,należysięuaktywnić.Ważnąinstytucjąkształceniaobywatelskiego wBerliniejestBerlińskaKrajowaCentralaKształceniaObywatelskiego(www.berlin.de/poli-tische-bildung).Tutajmożnazapoznaćsię zzagadnieniempartycypacjiiintegracji.

Jak mogę uzyskać obywatelstwo niemieckie?OniemieckieobywatelstwomogąPaństwownio-skowaćwurzędzieds.obywatelstwa.Warunkiemjegouzyskaniajestwymaganeuprawnieniedopobytu,zdolnośćdosamodzielnegoutrzymaniasię,conajmniejosiemlatlegalnegopobytu,wystarczającaznajomośćjęzykaniemieckiego,podstawowawiedzaobywatelska izregułyzrzeczeniesiędotychczasowegooby-watelstwa(pozaUEiSzwajcarią),niekaralnośćiuznaniewolnościowegodemokratycznegopo-rządkupodstawowegozgodnegozkonstytucją.Windywidualnychprzypadkachmożedojśćdo

29

pojedynczychodstępstwodwyżejwymienionychwarunków.Stądzalecasięwizytęwurzędzie wgodzinachotwarcia.WszystkiedokumentyistotneprzyskładaniuwnioskuotrzymająPań-stwopoosobistejrozmowie.Właściwewładzeurzędująwewszystkichokręgach.ZnajdąjePaństwopodnastępują-cymadresem:www.service.berlin.de/dienstle-istung/318998(hasłoEinbürgerung).

Jak mogę zareagować na dyskryminację?Niestetydodyskryminacjidochodzicodziennie wnajróżniejszychdziedzinachżyciaspołecznego.Obojętnie,czywszkołach,nastanowiskupra-cy,wurzędachlubwkomunikacjipasażerskiej.ZarównodyrektywyUE,jakiustawazasadniczaprzewidująrównouprawnienie,względniewalkęzdyskryminacją,aSenatBerlinazobowiązałsiędorealizacjitychzadań.Dlategoteższczególniedziałanieprzeciwdyskryminacjimożnapostrze-gaćjakobardzoważnąiefektywnąformęparty-cypacjipolitycznej.Zainformowanieokwestiachzwiązanych zdyskryminacjąodpowiedzialnejestKrajoweBiuroRównegoTraktowania–PrzeciwkoDyskry-minacji(www.berlin.de/sen/lads).Jeślipotrzebują

30

Państwoporadyalbochcązgłosićprzypadkidyskryminującegozachowania,mogąsięPań-stwozwracaćtelefoniczniedoFederalnegoBiuraAntydyskryminacyjnego(www.antidiskriminie-rungsstelle.de)podtel.(030)185551865lubpocztąelektronicznąnaadresberatung@ads.bund.de.

Inne materiały:„DemokratieinBerlin.MitmachenundMitgestalten”.BroszuraBerlińskiejKrajowejCentraliKształceniaObywatelskiego(2017).Dopobraniapodadresem:www.berlin.de/politische-bildung/publikationen/materialien

„WillkommeninBerlin!WelcometoBerlin!”BroszuraBerlińskiejKrajowejCentraliKształceniaObywatel-skiego(2017).Dopobraniapodadresem:www.berlin.de/politische-bildung/publikationen/materialien

InformacjeFederalnejCentraliKształceniaObywa-telskiegowinternecie:www.bpb.de

Autor:NikolausTeichmüllerKoncepcja i redakcja:HolgerFörster,AnnaCzechowska,JuliaHasseWydawcy:ZwiązekPracyInterkulturowej/StowarzyszenieZwiązekRegionalnyBerlin/Brandenburgia,PetersburgerStraße92,10247BerlinBerlińskaKrajowaCentralaKształceniaObywatelskiego,Hardenbergstraße22–24,10623BerlinGodzinyotwarciacentrumdlaodwiedzających:Poniedzi-ałek,środa,czwartekipiątekodgodz.10do18Layout/opracowanie graficzne: BraunGrafikdesignBerlinWydawcynieodpowiadajązatreśćprzytoczonychstroninternetowych.Listopad2017