BAZA SUROWCOWA POLSKI

13
BAZA SUROWCOWA POLSKI Jerzy KICKI

Transcript of BAZA SUROWCOWA POLSKI

Page 1: BAZA SUROWCOWA POLSKI

BAZA SUROWCOWA POLSKI

Jerzy KICKI

Page 2: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Page 3: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Page 4: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Występowanie

Złoża występują na niewielkich głębokościach i są przedmiotem eksploatacji w kopalniach Bełchatów,

Turów, Konin, Adamów.

Forma złoża

Złoża pokładowe o znacznych miąższościach.

Zasoby/wystarczalność

Duże zasoby węgla brunatnego. Wystarczalność zasobów – 30lat.

Sposób wydobycia

Eksploatacja węgla brunatnego prowadzona jest metodą odkrywkową. Stosowane są wysokowydajne

technologie wydobywcze. Do urabiania węgla i nadkładu stosuje się koparki wieloczynnościowe

(kołowe i łańcuchowe) na podwoziach gąsienicowych.

Rola w gospodarce

Wydobycie węgla brunatnego 60÷70 mln Mg rocznie. 35÷40 % udział

w produkcji energii elektrycznej. Niekorzystne oddziaływanie na środowisko.

WĘGIEL BRUNATNY

Page 5: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Występowanie

Dolny Śląsk, Górny Śląsk, Lubelskie Zagłębie Węglowe. Znaczenie gospodarcze: LZW, GZW.

Wydobywany jest w 30 kopalniach.

Forma złoża

Pokłady o grubości złoża będącej przedmiotem eksploatacji >1,5 m. Złoża pokładowe, często

zaburzone tektonicznie. Zagrożenia górnicze: metanowe, wodne, pyłowe, sejsmiczne, klimatyczne,

pożarowe, zawałowe. Średnia głębokość eksploatacji ponad 700 m.

Zasoby/wystarczalność

Zasoby przemysłowe (opłacalne w procesie eksploatacji wg PIG) 4,5 mld Mg, zasoby bilansowe

10 mld ton Wystarczalność 25÷30 lat.

Sposób wydobycia

Węgiel wydobywany jest metodą podziemną. Dominującym systemem eksploatacji - system

ścianowy podłużny z zawałem skał stropowych.

Rola w gospodarce

Główna rola w bilansie energetycznym kraju (<50 % energii pierwotnej i prawie 60% energii

elektrycznej z węgla kamiennego).

Eksport 8÷9 mln Mg. Import 9÷10 mln Mg.

Ważna rola na rynkach europejskich i światowych.

WĘGIEL KAMIENNY

Page 6: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Występowanie

Rejon Trzebini, Olkusza. Rudy cynku i ołowiu wydobywane są w kopalni Olkusz-Pomorzany

(ZGH Bolesław).

Forma złoża

Złoża gniazdowe o zróżnicowanej miąższości. Zagrożenie wodne. Jedne z najbardziej zawodnionych

kopalń na świecie, (260÷280 m3/min).

Zasoby/wystarczalność

Zasoby przemysłowe niewielkie ok.15 mln ton (Olkusz-Pomorzany 4÷5 lat).

Sposób wydobycia

Sposobem podziemnym. System komorowo-filarowy z podsadzką hydrauliczną, przy wykorzystaniu

maszyn samojezdnych o napędzie spalinowym.

Rola w gospodarce

Produkcja cynku 160÷170 tys. Mg, ołów 60÷70 tys.Mg (116 tys. ton !).

Zaopatrzenie kraju i eksport.

CYNK I OŁÓW

Page 7: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Występowanie/lokalizacja

Baza surowcowa to Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy. Wydobycie realizowane w trzech

kopalniach: Lubin, Rudna, Polkowice-Sieroszowice. Wiele pierwiastków towarzyszących.

Forma złoża

Złoże pseudopokładowe o nachyleniu kilku stopni. Głębokość eksploatacji 600÷1250 m (głębiej w

obszarach perspektywicznych). Zagrożenia: tąpaniami, zawałowe, klimatyczne.

Zasoby złoża/wystarczalność

Jedno z największych złóż na świecie, ok. 6÷8 % światowych zasobów przemysłowych, dominuje

mineralizacja siarczkowa. Wystarczalność 20÷30 lat.

Sposób wydobycia

Wydobycie realizowane jest systemem podziemnym, najczęściej systemem komorowo-filarowym

z ugięciem skał stropowych. Urabianie techniką strzelniczą. W procesach technologicznych

główną rolę odgrywają maszyny samojezdne o napędzie spalinowym.

Rola w gospodarce

Ważny surowiec eksportowy.

KGHM Polska Miedź SA – prawie 50 % udziałów Skarbu Państwa.

Ważny i znaczący eksporter na rynki zachodnioeuropejskie.

Produkcja 500 000÷550 000 ton Mg Cu, ok. 1200 ton Mg Ag

MIEDŹ (srebro, ......)

Page 8: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Występowanie

Złoża soli kamiennej występują w środkowej, północnej i południowej Polsce. Znaczenie

gospodarcze mają złoża w środkowej Polsce (rejon Kłodawy, rejon Inowrocławia) oraz złoże

Sieroszowice.

Forma złoża

Najczęściej wysady solne.

Zasoby

Zasoby złóż soli kamiennej wynoszą ponad 80 mld Mg

Sposób wydobycia

Wydobycie jest realizowane sposobem podziemnym z zastosowaniem często klasycznych

systemów eksploatacji. Także metodą otworową.

Rola w gospodarce

Wielkość wydobycia 3,1÷3, 5 mln Mg, głównie na potrzeby krajowe.

SÓL KAMIENNA

Page 9: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Występowanie

Złoża gazu ziemnego występują w Karpatach, Zapadlisku Przedkarpackim , na obszarze Niżu

Polskiego.

Forma złoża

Złoża mają często charakter masywowy. Gaz występuje w utworach karbońskich ,

piaskowcowych.

Zasoby/wystarczalność

Wielkość zasobów około 130 mld m3 , wystarczalność 30÷40 lat.

Wydobycie i rola w gospodarce

Eksploatacja otworowa ( ponad 1000 otworów wiertniczych). Wydobycie około 5 mld m3.

Rola w gospodarce

Potrzeby krajowe powyżej 30% zapotrzebowania.

Udział gazu w produkcji energii pierwotnej w Polsce wynosi 8÷10 % i ma tendencję rosnącą.

GAZ ZIEMNY

Page 10: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Występowanie

W trzech rejonach: staszowski, tarnobrzeski, lubaczowski.

Forma złoża

Siarka występuje w formie pokładów.

Zasoby / wystarczalność

Największe na świecie- szacowane na 1,5 ÷ 2 mld Mg. Wystarczalność ponad 200 lat.

Sposób wydobycia

Do niedawna eksploatacja odkrywkowa i otworowa, obecnie już tylko otworowa.

Rola w gospodarce

W roku 1998 uzyskiwano w Polsce 90 % europejskiej i 35 % światowej produkcji siarki.

Pojawienie się siarki z odzysku, co wymuszają coraz bardziej surowe przepisy w ochronie

środowiska spowodowały całkowite załamanie (spadek cen i nieopłacalność produkcji) tej

branży górnictwa. Znaczny niekorzystny wpływ na środowisko.

Produkcja około 0, 5 mln Mg.

SIARKA

Page 11: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Występowanie

Złoża ropy naftowej występują w Karpatach, Zapadlisku Przedkarpackim i na obszarze Niżu

Polskiego , także w synklinie bałtyckiej. Najbardziej znane rejon Gorlic, Sanoka, Zielonej Góry.

Forma złoża

Są to głównie złoża typu strukturalnego, decydujący wpływ na wielkość złóż ma charakter tzw.

pułapek. Złoża niewielkie o powierzchni 1÷2 km2.

Zasoby

Wielkość zasobów 13÷14 mln Mg.

Wydobycie i rola w gospodarce.

Eksploatacja otworowa. Wydobycie około 700÷800 tys. Mg, znikome wobec potrzeb.

ROPA NAFTOWA

Page 12: BAZA SUROWCOWA POLSKI

© Jerzy KICKI http://home.agh.edu.pl/~jerkicki

Bardzo duża grupa surowcowa, którą tworzą przede wszystkim kamienie i kruszywa drogowe oraz

budowlane, kruszywa naturalne, piaski, surowce ilaste, węglanowe i siarczanowe, skalenie i

magnezyty, kwarcyty.

Występowanie

Głównie na obszarze południowej Polski.

Forma złóż

Bardzo zróżnicowana , ale często pokładowa, gniazdowa, masywowa.

Zasoby / wystarczalność

Zasoby przemysłowe , a więc te których wydobycie jest opłacalne wynoszą ponad 10 mln ton.

Wystarczalność zasobów bardzo zróżnicowana kwarcyty , skalenie ok.10 lat, kruszywa naturalne –

kilkaset lat.

Sposób wydobycia

Eksploatowane odkrywkowo.

Rola w gospodarce

Wydobycie surowców skalnych w ostatnich latach 160÷180 mln Mg ma tendencję rosnącą (program

budowy autostrad). Obecnie działa ponad 2700 kopalń i zakładów odkrywkowych.

SUROWCE SKALNE

Page 13: BAZA SUROWCOWA POLSKI

Dziękuję za uwagę