1

BARBARA MORAWSKA-NOWAK (O/Kraków)

Pamięci Mariana Smoluchowskiego

Miałzaledwie45lat,kiedyzmarł–5wrze‐śnia1917rokunaczerwonkęwczasieszerzącejsięepidemii.Wybranywczer‐wcunarektoraUniwersytetuJagielloń‐skiegoniezdążyłobjąćtegostanowiska.Byłgenialnympolskimfizykiem,którywyjaśnił wiele zjawisk w przyrodzie.Miałszeregpasji,byłteżwrazzbratemTadeuszemzamiłowanymalpinistąipio‐nieremwejśćnaniezdobytewcześniejszczyty.

Wewrześniu 2017 rokuminęło100latodśmierciwybitnegopolskie‐gofizykaMarianaSmoluchowskiego.DlauczczeniatejrocznicyPolskieTo‐warzystwoFizyczneogłosiłorok2017Rokiemprof.MarianaSmoluchowskie‐go.Pamięćuczonegozostałatakżeuho‐norowanaprzezSenatRzeczypospo‐litej Polskiej, który na posiedzeniuwdniu28czerwca2017rokujedno‐głośnieprzyjąłUchwałę,wktórejprzy‐pomniałpostaćgenialnegouczonego.PrzyjęciuUchwały towarzyszyłakon‐ferencjanaukowaorazwystawazor‐ganizowanana terenie SenatuRP.Ważnymiwydarzeniamiwramachrocz‐nicowychobchodówbyłyuroczysto‐ścinaUniwersytecieJagiellońskimwKrakowie.

3wrześniawobchodachRokuSmolu‐

chowskiegowziąłm.in.udziałJózefHaduch,któregorela‐cjęponiżejzamieszczam.

Józefpisze:Wdniu3wrze‐śniaogodzinie12.00wMu‐zeum Uniwersytetu Jagiel‐lońskiego na terenie Col‐legiumMaiusprzyulicyJa‐giellońskiej 15 odbyło sięotwarcie wystawy pt. Podprzewodnią gwiazdą nauki–Wstulecie śmierciMaria‐na Smoluchowskiego. Wys‐tawa poświęcona jest życiu,działalnościnaukowejispo‐łecznejMariana Smolucho‐wskiego.Nawystawietakże,szerokoza‐prezentowano wielką pasję Smoluchow‐skiego, jakąbyłygóry, Jegoaktywnośćw Polskim Towarzystwie Tatrzańskimidziałalnośćgórską.MarianSmolucho‐wski był jednym z najwybitniejszychuczonychprzełomuXIXiXXwieku.Wy‐kładałnaUniwersytecieJagiellońskim.

Wtymsamymdniuogodzinie17.00wTeatrzeim.JuliuszaSłowackiegood‐była się Konferencja historyczno‐nau‐kowapt.NaukaiSztukawhołdzieMa‐rianowiSmoluchowskiemu.CeremonięotwarciauświetniliswoimiwystąpieniamiJMRektorUniwersytetuJagiellońskiego

prof.WojciechNowak,PrezesPolskiegoTowarzystwaFizycznegoprof.KatarzynaChałasińska‐MacukoworazDziekanWy‐działuFizyki,AstronomiiiInformatykiStosowanejUJprof.EwaGudowska‐Nowak.NastępnieodbyłosięwręczeniemedaliPlusRatioQuamVis.Kolejnympunktemprogramu był wykład prof. BogdanaCichockiegopt.MarianSmoluchowski–życieitwórczośćorazwykładprof.Krzy‐sztofaZamorskiegopt.CzyGalicjabyłaażtakbardzonędzna?Poczęścioficjal‐nejprzyszczelniewypełnionejsaliteatruodbyłsiękoncertwwykonaniuorkiestrySinfoniettaCracovia ‐zaprezentowanoutworyMieczysławaKarłowicza–Sere‐nada op.2, Wojciecha Kilara – Orawa,AlbanaBerga–SuitalirycznaorazPiotraZielińskiego–Krakowiak,,Semperinaltum”.

4 czerwcaobyłasiękonferencjana‐ukowapoświęconaJegodorobkowi.

Natomiast7września(dzieńJegopogrzebu na cmentarzu RakowickimwKrakowie)zorganizowanyzostałDzieńOtwartypoświęconyMarianowiSmolu‐chowskiemu,wktórymwzięłamudziałimogętendzieńszczegółowiejopisać.Zastanawiałamsię,ktowypełniobszernąaulęAudytoriumMaximumUJprzyul.Krupniczej,gdydoniejweszłamogodz.10‐tej zajmującmiejscewdrugimrzę‐dzie. Szybko jednak salawypełniła sięlicealistamiitonietylkozkrakowskichszkół.ObokmniesiedziałanauczycielkafizykizgrupąucznióważzOlkusza.Zgodnie z programem o 10.30 nastą‐piło powitanie zebranych, a następnieprof.FranciszekZiejka,rektorUJ(1999‐2005),aobecnieprzewodniczącySpo‐

członkowie PTT uczestniczący w Dniu Otwartym poświęconym Marianowi Smoluchow-skiemu w towarzystwie prof. Bogdana Cichockiego (Wydział Fizyki UW) i prof. Romana Płanety (dyrektora Instytutu Fizyki im. Mariana Smoluchowskiego UJ), od lewej: prof. Bogdan Cichocki, Józef Haduch, Janusz Machulik, prof. Roman Płacheta, Barbara Morawska-Nowak, Jolanta Augustyńska, Nikodem Frodyma, Maryla Rutkowska

Fot.

Krz

yszt

of M

agda

2 

łecznego Komitetu Odnowy ZabytkówKrakowa, wygłosił referat pt.MarianSmoluchowski a świat artystycznyLwowa i Krakowa. Skupił się przedewszystkimnaczasachlwowskichikra‐kowskichpocząwszyod1899roku,kiedytoSmoluchowskiobjąłstanowiskopro‐fesoranadzwyczajnegofizykiteoretycz‐nejUniwersytetuFranciszkańskiegoweLwowie.WtymczasieLwówbyłznanymośrodkiemkulturypolskiej.Smolucho‐wskimiałrozległezainteresowaniakul‐turalne,interesowałsięliteraturą,mu‐zyką, teatrem. Uprawiał malarstwo;pozostałoponimszeregakwarelo te‐matyce górskiej. No i zainteresowanybyłgóramidokonującichpodbojównaprzełomiewieków. Odbył klasycznądrogękarierynaukowejpoprzezParyż,Glasgow,Berlin.PoprzeniesieniusiędoKrakowazaprzyjaźniłsięzprofesoremfizykiWładysławem Natansonem, któryżegnałGonaJegopogrzebie.13czerw‐ca1917rokuzostałwybranynarektoraUniwersytetuJagiellońskiego.

Następnymprelegentembyłprof.BogdanCichocki, kierownik InstytutuFizykiTeoretycznejUniwersytetuWar‐szawskiego, który mówił nt. Smolu‐chowski–człowiek,uczony.SkupiłsięnajpierwnarodzinieSmoluchowskiego:ojciec–Wilhelm,matka–Teofilazdo‐muSzczepanowska.Stryjmatki–Stani‐sław Ignacy Szczepanowski byłmuzy‐kiem, nazywali Go „Paganinim gitary”.Zatobratmatki–StanisławAntoniSzcze‐panowski był znanym przedsiębiorcąnaftowym. Pracował u niego bratMariana – Tadeusz. Profesor Cichockipodkreślił,żeSmoluchowskibyłchlubąszkołyTheresianum–najlepszejwWied‐niu,doktórejuczęszczałwlatach1880‐1890. W latach 1890‐1894 studiowałfizykę na Uniwersytecie Wiedeńskim,a w roku 1895 uzyskał już doktorat.Wlatach1895‐1897przebywałkolejnowParyżu,naSorbonieuGabrielaLipp‐manna,wGlasgowuBaronaKelwinaiw Berlinie u EmilaWarburga, naj‐bardziej znanychówczesnych fizyków.W1898rokuwróciłdoWiedniaiuzys‐kałprawowykładania,niebawemmiałpropozycjęprofesurywBombaju,którąodrzucił.W1899rokuKazimierzTwar‐

dowskizaprosiłgodoLwowa,zczegoskorzystałuzyskującw1900rokusta‐nowisko profesora nadzwyczajnego,a w 1903 – profesora zwyczajnego.Wroku1901ożeniłsięzZofiąBaraniecką,mielidwojedzieci–córkęAldonę(1902‐1984)isynaRomana(1910‐1996),takżefizyka. W 1913 roku przeniósł się doKrakowaiobjąłkatedręfizykidoświad‐czalnej UJ po prof. Auguście Witkow‐skim.22sierpniazapadłnaczerwonkę,która okazała się śmiertelna. Odkrytelub wyjaśnione przez niego np. ruchyBrownadoczekałysięwlatach20‐stychnagród Nobla, które już nie były jegoudziałem.

Po przewie obejrzeliśmy na ekra‐nachdemonstracjęróżnychdoświadczeńfizycznychichemicznychpocząwszyodruchówBrowna.

O godz. 14.00 zostały ogłoszonewynikikonkursunadziełoartystyczne:„OdDemokrytadoSmoluchowskiego–ziarnista strukturamaterii.” Organiza‐torem konkursu był Wydział Fizyki,Astronomii i Informatyki StosowanejUniwersytetu Jagiellońskiego,apatronathonorowyobjęliProf.drhab.StanisławTabisz – Rektor Akademii Sztuk Pięk‐nychim.JanaMatejkiwKrakowieiProf.drhab.med.WojciechNowak‐RektorUniwersytetuJagiellońskiegowKrako‐wie.Nagrodyotrzymali: Dominka Baryła ‐ za przyznanie

Imiejscainagrodypieniężnejwwy‐sokości4000złufun‐dowanejprzezJMRek‐toraUniwersytetuJa‐giellońskiegowkate‐goriiamatorówzapra‐cę„EkspansjaWszech‐świata”; DorotaZalitacz‐zaprzyznanieIImiej‐scainagrodypienięż‐nejwwysokości2000złufundowanejprzezWy‐działFizyki,Astrono‐miiiInformatykiSto‐sowanejUniwersytetuJagiellońskiegowkate‐goriiamatorówzapra‐cę„FCCUniverse”;

MichałMieszkowicz ‐zaprzyzna‐nieImiejscainagrodypieniężnejwwysokości6000 zł ufundowanejprzez Instytut FizykiUniwersytetuJagiellońskiegow kategorii profesjo‐nalistówzapracę„FluktuacjeI”;

KarolGawroński‐zaprzyznanieIImiejscainagrodypieniężnejwwy‐sokości4000złufundowanejprzezInstytut Fizyki Jądrowej PolskiejAkademiiNaukwkategoriiprofes‐jonalistówzapracę„beztytułu2”;

Sara Hupas ‐ za przyznanie IIImiejscainagrodypieniężnejwwy‐sokości2000złufundowanejprzezWydział Fizyki,Astronomii i Infor‐matyki Stosowanej UniwersytetuJagiellońskiegow kategorii profesjo‐nalistówzapracę„Wyłanianie”;

DariaWollman‐zaprzyznanieIIImiejscainagrodypieniężnejwwy‐sokości2000złufundowanejprzezWydziałFizykiiInformatykiStoso‐wanejAkademiiGórniczo‐Hutniczejwkategoriiprofesjonalistówzapracę„Błądzeniecząstki”.

ZaprezentowanorównieżzwiastunfilmudokumentalnegorealizowanegoprzezUniwersytetJagiellońskipt.„MarianSmoluchowski – Geniusz z Galicji”.Emisja filmuzaplanowana jestnapaź‐dziernikbr.Filmbędziedostępnytakżewinternecie.

Ostatnim punktem programu byłowystąpienie naszego kolegi, JanuszaMachulika, który przedstawił działal‐nośćgórskąMarianaSmoluchowskiegoijegobrataTadeuszapocząwszyodichwejśćalpejskich,zdobyciakilkudziewi‐czychjeszczeszczytówwAlpach(wtymMatterhornu),anastępniewTatrachiKar‐patachWschodnich.Prezentacjabyłabar‐dzodobra,aleotymbędziemożnaprze‐czytaćwartykule JanuszawPamiętnikuPTTtom25,któryniestetyniezdążyłsięukazaćnaobchodyRokuSmoluchowskiego.

Zachęcam wszystkich do zwiedzeniawystawyinteraktywnej„Podprzewodniągwiazdąnauki.WstulecieśmierciMarianaSmoluchowskiego” dokumentującej życieidziałalnośćUczonego,którabędzieot‐wartado15październikawCollegiumMaiusUJ. ■

Janusz Machulik podczas wystąpienia

Fot.

Krz

yszt

of M

agda

Fot.

Krz

yszt

of M

agda

Przedstawiciele ZG PTT, od lewej: B. Morawska-Nowak, J. Augustyńska i J. Machulik

3

Z życia ZG PTT

SZYMON BARON (O/Bielsko-Biała) Wyróżnienia Marszałka Województwa Śląskiego dla członków PTT

ŚląskieobchodyŚwiatowegoDniaTurystykiodbyłysię29wrze‐śnia2017r.nadziedzińcuZamkuSułkowskichwBielsku‐Białej.Wydarzenietojestokazjądowyróżnieniaosóbzaangażowa‐nychwdziałalnośćturystyczną.

WtymrokuDyplomyMarszałkaWojewództwaŚląskiegootrzymało czterech członkównaszegoTowarzystwa: JózefBerniszi JerzyCieślawskizOddziałuPTTwJaworznieorazWitoldKubikiSebastianKulińskizOddziałuPTTwBielsku‐Białej.SerdeczniegratulujemyKolegom! ■

od lewej: W. Kubik, J. Cieślawski, J. Bernisz i S. Kuliński

SZYMON BARON (O/Bielsko-Biała)Obchody Światowego Dnia Turystyki w Bielsku-Białej

22września2017r.wKsiążnicyBeskidzkiejodbyłysięorga‐nizowaneprzezUrządMiejskiwBielsku‐BiałejobchodyŚwia‐towegoDniaTurystyki.

Jakcorokujesttookazjadowręczeniawyróżnieńosobomzasłużonym dla rozwoju turystykiw Bielsku‐Białej.W tymrokuwśródwyróżnionych„zaosobistezaangażowaniewroz‐wój turystykiw regionie oraz promowaniewalorów turystycz‐nychBielska‐Białej”znalazłsięwiceprezesbielskiegooddziałuPTTTomaszRakoczy,zkoleizaaktywnepropagowanieturys‐tykiwśróddzieciimłodzieżywyróżnienizostaliMałgorzataKubieniec(nieobecnapodczasobchodów)iSebastianKuliński,opiekunowieSzkolnegoKołaPTT„PionowyŚwiat”przyGim‐nazjumnr11im.JerzegoKukuczkiwBielsku‐Białej. ■

T. Rakoczy i S. Kuliński z przyznanymi wyróżnieniami

BARBARAMORAWSKA‐NOWAK(O/Kraków)Ukazałsię25.tom„PamiętnikaPTT”

Wpołowiewrzesniabr.ukazałsię25.tom„PamiętnikaPolskiegoTowarzystwa Tatrzanskiego” –moznagonazwacjubileuszowym.Oczymtymrazemprzeczytamy?

Działwiodącyprzedstawianiektórychludzinaukiiichgór‐skiepasjepoznawcze.Wroku2017mija100latoddatysmierciwybitnegofizykaprofesoraMa‐rianaSmoluchowskiego,wielkiegopolskiegouczonego,ktoregozy‐ciowąpasjąbyłygory.Ztegopo‐wodu25.tom„PamiętnikaPTT”poswięconyzostałw temacie

wiodącymludziomnaukiigor,awtymwybitnemuuczonemuiczłowiekowigorMarianowiSmoluchowskiemu,członkowiPolskiego Towarzystwa Tatrzanskiego. I własnie artykułemo pięknym tytule „Między gorami a błękitemnieba”, JanuszMachulikopowiadaotymwybitnymczłowiekuiojegopasjigorskiej.Prof.JerzyLefeldpiszeodziałalnosciwybitnychgeo‐logowtatrzanskich,MieczysławieLimanowskimiFerdynan‐dzieRabowskim,ktorzychcieliodpowiedziecnapytanie,jakpowstałyTatry,aBarbaraMorawska‐Nowakopowiadaoinnymgeologu i obroncy przyrody, Wiktorze Kuzniarze, ktoregoargumentypowstrzymałybudowękolejkilinowejnaSwinicęwprzededniuIwojnyswiatowej.KolejnohydrobiologdrAn‐drzejKownackiprzyblizanam„Tajemniczyswiatglonowwodtatrzanskich”,natomiastAntoninaSebestaprzyblizasylwetkęfilozofa prof. Tadeusza Czezowskiego, przedwojennegopre‐zesaPTTwWilnie.

WdzialeCzłowiekigóry,WojciechSzatkowskiznawca

ipraktyknarciarstwagorskiegoowybitnymtaternikuinar‐ciarzu,załozycielowiipierwszymkierownikuTatrzanskiegoOchotniczegoPogotowiaRatunkowegopiszewartykulept.„Dzia‐łalnosc taternicka inarciarskaMariuszaZaruskiego”.ZbigniewJaskierniaprzypomniałsylwetkęks.JozefaStolarczykaw200.rocznicęjegourodzinwartykule:„Człowiek,ktoryodmieniałludzi”.OpublikowanezostałytakzewspomnieniaStanisławaWasilewskiegozprzedwojennychwędrowek,szczegolniewKar‐patachWschodnich.

WdzialeDziedzictwo,WojciechGąsienica‐Byrcynwarty‐kule„Polowacezdobywcamitatrzanskichszczytow”pisze,zebyli oni pionierami eksploracji Tatr, a następnie przewod‐nikami tatrzanskimi. Natomiast Jan Skłodowskiw artykule.„Podoliniec–spiskiOxford”przedstawiłrolę jakątamtejszyklasztor pijarow odegrałw rozwoju nauki i szkolnictwa doczasowrozbiorowPolski.

WdzialeOcalićodzapomnieniaprezentujemyartykułJozefaDurdenapt.„CmentarzsymbolicznywTatrach”.Tocmen‐tarzpodOsterwąwTatrachsłowackich,naktorymstaleprzy‐bywapamiątkowychtablic,takzepolskich,ludzi,ktorzyzginęliwgorachswiata,takzetychnajwyzszych.

WreszciewdzialeVariaRobertSłonkapiszerefleksyjnieoBeski‐dzieNiskimprzezktoryprzetoczyłsięwXXwiekuwalechistorii.

Tradycyjnieniebrakujebogategozestawurocznic,recenzjizapoznającychczytelnikowznowymigorskimiksiązkamiirocz‐nikamiczykronikiżałobnej.

KronikaprzedstawiakoncowyetapdziałalnosciZarząduGłownegoIXkadencjiwpierwszympołroczu2016rokuidzia‐łalnoscnowegoZarząduGłownegoXkadencjiwdrugimpołro‐czu2016rokuorazdziałalnoscoddziałowikołwroku2016.Zawar‐tosc tomudopełniaomowieniewydawanychprzezniektoreoddziałybiuletynowiwydawnictwzwiązanychzichdziałalnoscią.

Zainteresowanychnabyciem25.tomu„PamiętnikaPTT”,któregocenawynosi25zł,prosimyokontaktzBarbarąMorawską‐Nowak(e‐mail:morawska@ptt.org.pl). ■

Fot.

Szy

mon

Bar

on –

PTT

O/B

iels

ko-B

iała

Fot.

Szy

mon

Bar

on –

PTT

O/B

iels

ko-B

iała

4 

Z życia OddziałówJAN SACHNIK(O/Opole)Opolanie w Tatrach

Wdniach9‐11września2017rokuczłon‐kowieOddziałuPTTwOpoluprzebywaliwTatrach,abaząpobytowąbyłoschro‐niskoim.WincentegoPolawRoztoce.

DrogadoZakopanegoznaczniesięwydłużyłazpowodurobótdrogowych.ZOpolatrzebajechaćponadpięćgo‐dzin,jednakpodczaspodróżyciesząokoprzepięknewidoki na Podhale, BeskidŻywiecki(BabiaGóra),Gorce,awkoń‐cuTatry.

Opolscyuczestnicywyjazduwliczbie22osóbdoRoztokidocieraliodgodzinprzedpołudniowych do późnowieczor‐nych.Nadmienićtrzeba,żewedługtego‐rocznegorankinguMagazynuTurystykiGórskiejNPM‐schroniskoim.Wincen‐tegoPolawRoztocejużdrugirazotrzy‐małozaszczytnytytułnajlepszegoschro‐niskagórskiegowPolsce.Schroniskopo‐wstałostaraniemTowarzystwaTatrzań‐skiegow1876roku,awlatachnastęp‐nychbyłowielokrotnieprzebudowywane.W latach międzywojennych stanowiłoonobazętaternictwapolskiego.JesttobodajostatniezeschroniskwTatrach,którewcharakterzeiatmosferzezdołałozachowaćdawnystyl.Aktualniewłaści‐cielem schroniska jest PTTK.W opinii„NPM”schroniskowRoztoce topraw‐dziwyfenomen,m.in.zracjiswegouro‐czegopołożenianacichejpolaniezdalaodzgiełkuitłumówturystówzmierza‐jącychdoMorskiegoOka.Schroniskojestobecnienowocześnieurządzone,posiadanp.podgrzewanepodłogi,ekranyzprog‐noząpogody,wygodnepokoje,wzorowączystość,rewelacyjnąkuchnięiwspaniałąatmosferę, którą stwarzają niezwyklegościnnigospodarze,naczelez„szefową”paniąAniąKrupą.Gospodarzeobiektuczyniąwszystko,byturystaczułsię tu

milewidzianyibyłgoszczonypokrólew‐sku. Kuchenne produkty – palce lizać,aszczególniezupaborowikowa,placekzbójnickiipieroginajlepszenaświecie.Wpełnipotwierdziłasięopinianajlep‐szegoschroniskagórskiego.

Uczestnicywyprawymieliróżneplanygórskie.TenajambitniejszetoPrzełęczpodChłopkiemiMnich.Realizacjabyłajednakskromniejszazuwaginawarun‐ki pogodowe. Stefan Sytniewski (glob‐troterzCzęstochowy)wrazztowarzy‐szami pokonali trasę m. in. z Roztokiprzez Dolinę Pięciu Stawów Polskich,SzpiglasowąPrzełęczdoMorskiegoOkai z powrotem do Roztoki. Inny zespół(siedmioosobowy)przeszedłtrasęzMor‐skiegoOkaprzezŚwistówkę.WeteranizprezesemJanemSachnikiemkontemp‐lowaliwzatłoczonymschroniskuwspa‐niałeotoczenieszczytówwokółMorskie‐goOka,wspominającdawnewspinaczki,m. in.naMięguszowieckiSzczyt,gdziewlatach70‐tychwmetalowejpuszcezna‐leźliczerwonąksiążeczkęzmyślamiMao,czywyjścienaRysyześp.WładkiemRos‐pondemw czasie 1 godzina45minut.

Nazakończeniepobytucałanaszagru‐pa spotkała się na Rusinowej Polanie,podziwiając pełną wspaniałości pano‐ramęTatrWysokich.

Wśróduczestnikównaszejwyprawybylilekarze:KasiaiWojciechorazfran‐ciszkanin–ojciecDobromiłBeker,którywieczoremwsobotęodprawiłwschro‐niskumszęświętą.Dziękitemuwschro‐niskumieliśmy zabezpieczonewszyst‐kiepotrzebydlaciałaiducha.Opolanieczulisiępodczaspobytuprawiejakwnie‐bie, bo byli pod dobrą opieką nowegoczłonkanaszegoOddziału–franciszka‐ninaojcaDobromiłaBekera.

WdrodzepowrotnejodwiedziliśmywZakopanemcmentarznaPardałówcei zapaliliśmyzniczenagrobie śp.dok‐toraLeszkaRaczyńskiego–pierwszegoprezesaOddziałuPTTwOpolu.

OceniającnaszwyjazdwTatryuzna‐liśmy,żebyłbardzoudany,zawyjątkiemkontuzjinogikolegiMichała,cozmusiłogodoszybkiegopowrotudodomu.

Mamycowspominaćznaszegopo‐bytu w Tatrach i chcemy tu wrócićwprzyszłymroku. ■

EWA IDCZAK (O/Ostrzeszów) 56. Ogólnopolski Rajd „Jesień Chopinowska”

10września2017r.grupaczłonkówOddziałuPTTwOstrzeszowiewzięłaudziałw56.OgólnopolskimRajdzie„JesieńChopinowska”.OrganizatoremrajdubyłZarządOddziałuPolskiegoTowarzystwaTurys‐tyczno‐KrajoznawczegowOstrowieWielkopolskim.

Zgłosiliśmytrasęwłasną,któraobejmowałaprze‐jazdkolejowyzOstrzeszowadoNiedźwiedziaWlkp.orazpieszyodcinekzNiedźwiedziaWielkopolskiegodoAntonina,gdziewparkukołopałacumyśliwskiegozlokalizowanabyłameta.Stawiliśmysięnaniejogodz.12:30.Ogodzinie13:00wkościeleMatkiBoskiejOstro‐bramskiejwAntoniniezostałaodprawionamszaśw.dlauczestnikówrajdu.Późniejzwiedziliśmypodzie‐miakościoła,aojegohistoriiopowiedziałnamnaszkolegaJanTomczak.

Uroczystość zakończenia rajdunastąpiła o godzinie 14:00, a o godzinie 15:00odbył sięwpałacu recital fortepianowyKacpraŻaromskiego.NajmłodsiuczestniczywnaszejdrużynietoMarcin(dzieńwcześniejskończył5lat)orazAntoś(lat7)Sabatowscy.Dopisywałynamznakomitehumory,cosprzyjałosnuciukolejnychplanówpodróżniczych. ■

Fot.

arc

hiw

um P

TT O

/Opo

le

Pamiątkowe zdjęcie przed wejściem do schroniska w Starej Roztoce

Ostrzeszowski Oddział PTT na mecie Rajdu

Fot.

arc

hiw

um P

TT O

/Ost

rzes

zów

5

REMIGIUSZ LICHOTA(O/Chrzanów)IX Powiatowy Rajd na Orientację SKK PTT w Chrzanowie

Rajdzostałzorganizowany21września2017rokuwrejonieosiedlaStellawChrza‐nowie.Założeniemorganizatorówimpre‐zybyłapromocjaaktywnegoizdrowegotrybużycia,atakżepoznanietechnikorien‐tacjiwtereniezkompasemimapą.Patro‐nathonorowynadRajdemobjąłPanJa‐nuszSzczęśniak–Starostachrzanowski,NadleśnictwoChrzanóworazPanWoj‐ciechSzarota–PrezesZarząduGłównegoPolskiegoTowarzystwaTatrzańskiego.OrganizatoramiRajdubyłoPolskieTo‐warzystwoTatrzańskieOddziałwChrza‐nowiewrazzKlubemSportowymKoś‐cielecChrzanów.

DoRajduzgłosiłosię346uczestni‐kówz9SKKPTT.Ogodzinie10:00uczest‐nikówimprezyorazichszkolnychopie‐kunówprzywitałPrezesPTTOddziałuwChrzanowie,RemigiuszLichota,ana‐stępniegłoszabrałPanJerzyKryjomski–PrezesKSKościelecChrzanów,którypoinformowało zasadachobowiązują‐cych podczas Rajdu. O godzinie 10:15wszystkiedrużynywyposażonewmapyikompasywystartowałynatrasęRajdu.Uczniowiemielizazadaniewciągumak‐symalniepółtorejgodzinyodnaleźćdwa‐dzieściapunktówkontrolnych,wktó‐rychusytuowanebyłyperforatorydopotwierdzanianakartach.Dokładnalo‐kalizacja punktów zaznaczona była namapiedobiegunaorientacjęwykona‐nejwskali1:7500zcięciemwarstwico‐wymco2,5m.Każdyzespółsamustalał

kolejnośćpotwierdzaniapunktówwte‐renie.PoukończeniuRajduwszyscyuczest‐nicyzgromadzilisięnaterenieCentrumUsługSocjalnychwChrzanowie,gdzieod‐byłosięoficjalnezakończenieimprezy.

Wkategoriiindywidualnejszkółpod‐stawowych za pierwsze miejsce wy‐różnieniaotrzymaładrużyna „PANDY”wskładzieOliwiaGancarczykiWiktoriaZiober z SKK PTT przy SP nr 8 z OIwChrzanowie.Drugiemiejscezdobyładrużyna„ORKIZMAJORKI”wskładzieJuliaBudzyńskaiWiktoriaKaszubazSKKPTTprzyZSwJankowicach.Natrzecimmiejscuuplasowała siędrużyna „ATO‐MÓWKI”wskładzie‐KamilaPalkaiKa‐milaWawrozSKKPTTprzySPwLu‐szowicach.

Wkategoriiindywidualnejszkółpod‐stawowychigimnazjalnychpierwszebyły„PRZODOWNICZKI”zSKKPTTprzyZe‐spoleSzkółnr1wChrzanowie–LuizaRajcaiOliwiaGłowacz.Drugieprzybyły„JEDNOROŻCE”zSKKPTTprzyZespoleSzkółnr1wChrzanowie–DominikMaz‐gajiPatrykKawala,anatrzecimmiej‐scu uplasowała się drużyna „SUFITY”zSKKPTT„Raki”przySPnr1zOIwChrza‐nowie–JakubJamrozikiWojciechUziel.

Wkategoriidrużynowejszkółpod‐stawowychigimnazjówpierwszemiejscezdobyło: SKK PTT przy SP nr 8 z OIwChrzanowie,drugiemiejsceSKKPTT„Raki” przy SP nr 1 w Chrzanowie, atrzecieSKKPTTprzyZSwJankowicach.

Wkategoriiindywidualnejszkółpo‐nadgimnazjalnychpierwszemiejscezdo‐byli:„KUCHARZYNY666”zSKKPTTprzyZSEChwTrzebini‐JakubPaczyńskiiMa‐teuszPucuła,drugienameciebyły„MRÓ‐WECZKI”zSKKPTTprzyIILOwChrza‐nowie‐GabrielaCelejiAleksandraKwaś‐nica.Trzeciemiejsceprzypadłodruży‐nie „Niedzielni Biegacze” z SKK PTTprzy I LO w Chrzanowie – BartłomiejBieniekiKrystianStraś.

Wkategoriidrużynowejszkółponad‐gimnazjalnychpierwszemiejscezdoby‐łoSKKPTTprzyZSEChwTrzebini,dru‐giemiejscezdobyłoSKKPTTprzyIILOw Chrzanowie, a trzecie miejsce SKKPTTprzyILOwChrzanowie.Puchary,medale,dyplomyoraznagrodyrzeczo‐wewręczaliprzedstawicielepatronówhonorowych iorganizatorów:PaniPa‐mela Głownia z Nadleśnictwa Chrza‐nów,JerzyKryjomskizKlubuKościelecChrzanów i Remigiusz Lichota z PTTwChrzanowie.Następnieodbyłosiędo‐datkowelosowanieupominkówwśródwszystkich uczestników Rajdu. Ostatniąz nagród był puchar prezesa ZG PTT,któryzostałwręczonyZSnr1wChrza‐nowiezawystawienie52uczestnikówdoRajdu.

NazakończenieimprezyPrezesOd‐działuPTTwChrzanowieRemigiuszLi‐chotapodziękowałwszystkimuczestni‐kom, a następnie zaprosił do wzięciaudziału w X Powiatowym Rajdzie naOrientację,któryodbędziesię21marca2018roku.

Dziękujemy wszystkim uczestnikomRajduoraz ichopiekunom,sponsoromimprezyiwspółorganizatoromjakrów‐nieżpatronomhonorowym:PanuSta‐roście JanuszowiSzczęśniakowi,Nadleś‐nictwuChrzanów,PanuPrezesowiZGPTTWojciechowiSzarocieorazpatronomme‐dialnym:Tygodnikowi Ziemi Chrzanow‐skiej„Przełom”,ChrzanowskiejTelewizjiLokalnejorazInformatorowi„KulturalnyChrzanów”.

DziękujemytakżePaniAlinieSuchan,DyrektorowiCentrumUsługSocjalnychw Stelli za udostępnienie nam terenuipomieszczeńplacówki,zktórychuczest‐nicyRajdumoglikorzystać. ■

ZBIGNIEW SMAJDOR(O/Nowy Sącz)Jubileusz SK PTT w Łabowej

KołoPTTprzyZespoleSzkółwŁabowejdziałaprężniejużpięćlat.Wewrześniu2012rokupierwsząswojąwycieczkęzorga‐nizowałowsłowackieTatry.Pięćlatpóźniej,naświętowanie,wybrałosięnadCzarnyStawGąsienicowy.ZokazjijubileuszuprezesWojciechSzarotaiZarządOddziałuuhonorowaliSzkolneKołoPTTwŁabowejokolicznościowymgrawertonemzgratu‐lacjamiiżyczeniamidalszejowocnejdziałalności.PrezesKoła–paniDorotaRolkaorazorganizatoriprzewodnikwycieczekdladzieci–JoannaKrólzostałyuhonorowaneListemGratula‐cyjnym„zazaangażowanieispołecznywkładpracyworganizacjęwycieczek,propagowaniewśróddzieciimłodzieżyturystykiipięknapolskichgórorazideiPolskiegoTowarzystwaTatrzańskiego”.Młodzituryściotrzymaliturystyczneisłodkieupominki. ■

Fot.

Rem

igiu

sz L

icho

ta –

PTT

O/C

hrza

nów

Uczestnicy na starcie Rajdu

Fot.

Zbi

gnie

w S

maj

dor

– PT

T O

/Now

y Są

cz

6 

.

STEFANIA HYLA(K/Opole - Sabałowy Klan)To już piąty rok

Wsierpniubr.minęłyczterylatanaszejdziałalności.Wrześniowy,długoplano‐wanywyjazdnaszejgrupybyłświetnąokazjądopodsumowaniatychczterechlat, jak również okazją do ponownegocorocznegospotkania.Wdniach14‐16września znów spotkaliśmy się razemwukochanychTatrach.Tymrazemosiem‐nastuczłonkównaszejgrupyspotkałosięwuroczympensjonacienaPardałówce.Czwartek jak tozwyklebywa–wyjeż‐dżaliśmydoZakopanegozróżnychmiejscPolski,bywieczoremspotkaćsiępoprzer‐wieurlopowej.Nastrojeoraznadziejanaprzejście zaplanowanych tras od ranawprowadzałynaswświetnyhumor.Noiwkońcupoprawie6‐godzinnejpod‐różyzOpoladoZakopanego–dotarliśmy.Jeszczenigdytapodróżdocelunietrwałatakdługo.Jeszczewieczoremwczwartekomawialiśmy plan naszego spotkania,podzieliliśmysięna trzygrupy.Zapla‐nowanebyłyCzerwoneWierchy,Rusi‐nowa Polana oraz Giewont. W piątekranoobudziłonassłońceitemperatura6 stopni. Po śniadaniu udaliśmy siękażdywzaplanowanatrasę.

NajliczniejszagrupaznasudałasięnaCzerwoneWierchy.Jesttojedenznaj‐cudowniejszychgrzbietówTatrzwłasz‐czajesienią,gdytrawynabierająspalo‐

nego koloru. I chciałoby sięzacytowaćmyślMarkaOwcza‐rza„któżnieznatejgraniuro‐czejiniewędrowałponiejje‐siennąporą?Tennigdzieniebyłinicwgórachniewidział…”

WspinanienaszczytyCzer‐wonychWierchówniebyłodlanaszych„kozic”trudne,jedyniezimnywiatriodczasudocza‐suzachodzącesłońcepotęgo‐wałychłód.Alejakietomazna‐czenie,dlatychwidokówwartobyło.Tepięknewidokipozo‐stanąjeszczedługownaszychwspomnieniach.

DrugagrupawybrałasięnaGiewontpodchodzącodDolinyMałejŁąki.SamowejścienaszczytGiewontutrochętrwało,gdyżkolejkinatennajbardziejobleganyszczytnawetjesieniąnieustają.ZejściezGiewontudoschroniskanaHaliKon‐dratowejpozwoliłotrochęnaodpoczynekzmęczonym nogom, posilenie się orazwypiciegorącejherbaty.

TrzeciagrupawybrałasięnaRusi‐nową Polanę przezWiktorówki. Samowejścieniejesttrudne.Morzechmurwgó‐rach,apotemwyłaniającesięwsłońcuszczytypolskichisłowackichTatr–byłyrajemdlaoka.Mocnowiejącywiatrutrud‐

niałdłuższeobcowanieztakpięknąna‐turą,więcwdrodzepowrotnejzatrzymalisięwWiktorówkach,gdzieprzykaplicyznajdujesięrównieżsymbolicznycmen‐tarz,upamiętniającyofiarygór.Ponieważbyłtodlanichzbytkrótkiszlak,samo‐chodemudalisięjeszczepodSkocznię,abytamścieżkąpodreglamiprzejśćDo‐linęBiałego–krainąmałychwodospa‐dów.WDolinieBiałegonajbardziejurzekłsampotokwijący sięwzdłuż ścieżki,liczne małe wodospady jak równieżdrzewaktóreprzybrałykoloryjesieni.

Wieczoremwszyscyznówzebraliś‐mysięwwynajętejsalinaspotkaniez przewodnikiem tatrzańskim, słuchającprelekcjioTatrachihistoriipowstaniaorazodznakPolskiegoTowarzystwaTat‐rzańskiego.Wdalszymciągunaszegowie‐czornego spotkania podsumowaliśmyczterylatanaszejdziałalności.Wspom‐nieniomnaszychdotychczasowychwy‐jazdówniebyłokońca.Nanaszymspot‐kaniu przywitaliśmy również nowychczłonkówkoła,którzyporazpierwszywybralisięznamiwgóry.

Sobotaranoobudziłanasdeszczemi jesiennymimgłami. Po śniadaniu jużwmałychgrupkachwybraliśmysięjesz‐czenatradycyjnezakopiańskiezakupy–bypotemwyjechaćdodomu.

Trzy krótkie, ale dość intensywnedni – znów nas naładowały. Następnespotkanie w Tatrach zaplanowaliśmynapoczątek grudnia.Wmiedzy czasiemoże uda nam się już nie taka dużągrupąwybraćwjesiennegóry–gdzieśbliżejnas. ■

LUDWIK SZYMAŃSKI(O/Tarnobrzeg)Zakończenie niebieskiego szlaku Tarnów – Wielki Rogacz

Wdniach8‐10.09.2017OddziałPTTim.MieczysławaWiniarskiegowTarnobrzeguprzebywałwPieninachiBeskidzieSądec‐kimkończąccyklwycieczeknazdoby‐wanieodznakiSzlakuNiebieskiegoTar‐nów‐WielkiRogacz.Nazakończenienie‐bieskiegoszlakupogodapięknienamdo‐pisała.Byłosłonecznie iniezagorąco.Można byłowięc zachwycać się pano‐ramami. Ostatni odcinek prowadził zeSzczawnicyprzezMałePieninynaPrze‐

łęczRozdzielaapotemprzezObidzęnaWielkiRogacz.Wszystkieodcinkiorga‐nizowanegoprzeznascykluprzeszłotrzy‐naście osób, które po zweryfikowaniuotrzymająpięknąodznakę.

Wniedzielęspotkaliśmysięzkole‐żankamiikolegamizOddziału„Beskid”wNowymSączu,długoletniegooddziałumacierzystegoKoławTarnobrzegu,zktó‐rymirazemprzewędrowaliśmyostatniodcinekodRozdzielanaWielkiRogacz.

PozejściuzWiekiegoRogaczanaObidzęczekałanasmiłaniespodziankaprzygo‐towanaprzezOddział„Beskid”wpostacikiełbasekzgrillaigorącejherbaty,cza‐semnawetpogóralsku.Wczasie takwspaniałejucztyzostałynawiązaneprzy‐jacielskiestosunkimiędzyuczestni‐kami.

Niestety,wczesnympopołudniemmusieliśmywracaćdoTarnobrzegu.

■

Fot.

Ale

ksan

dra

Ada

mcz

yk –

PTT

K/O

pole

- S

abał

owy

Kla

n

Na Kopie Kondrackiej

Fot.

Bog

usła

wa

Łokc

zew

ska

– PT

T K

/Opo

le -

Sab

ałow

y K

lan

Wręczenie nagrody dla Prezes Koła

7

.

BARBARA MORAWSKA-NOWAK(O/Kraków)Promocje wydawnicze Finisaż Wegi

UkazałsięopasłyVIItomWielkiejEncy‐klopediiGór iAlpinizmupod redakcjąMałgorzatyi JanaKiełkowskich,wyda‐nejprzezWydawnictwoSTATISwKa‐towicachStanisławaPisarka.Ostatnitomzawiera Suplement (także niedostarczo‐nychnaczasfotografiiludzigór).Słow‐nikiIndeksiliczy1123strony.Opraco‐wanieWEGIzajęło14lat.

Otymwszystkimopowiadaliredak‐

torzynapromocjitomuVIIWEGA,któ‐raodbyłasięwsalikonferencyjnejCen‐tralnegoOśrodkaTurystykiGórskiejPTTKwKrakowie,28września2017roku.Salabyłapełna,chociażbywapodobnietakżenainnychpromocjach.Wydawcaspóźnił się godzinę z powodu korkównadrogach.

Zostaliśmyzaproszeniprzezredak‐torównasobotę30wrześniabr.wSkałkiRzędkowickiedladokonaniawsamopo‐łudniepamiątkowegozdjęcia(poniżej).Zjechałosię tamsporoosóbzcałegokraju,główniezPolskipołudniowo‐za‐chodniej.Osobiściedotarłam tamsamo‐chodemprof.WojciechaKapturkiewicza(KWKraków)wrazjeszczeztrzemako‐legami.Namiłychpogawędkachdocze‐kaliśmy się nadowiezienie najstarszejseniorki,prof.JadwigiSiemińskiej‐Słupskiej.Zostaliśmynastępniepoczęstowaniprzezredaktorówszampanem.Częśćkolegówprzyjechałajużwpiątekizostawałanabiwakuiognisku,alenasza„ekipa”po‐wróciłazgodniedoKrakowa.

Obecnynapromocjired.StefanMacie‐jewskipodsunąłmipomysłzliczeniailuobecnychczłonkówPTTmaswojebio‐gramywtomieVIlubVII,coteżczynię.

WWEGAmożna znaleźć biogramyczłonkówhonorowychPTT:MarianaTa‐deuszaBieleckiego,LeszkaCichego,Win‐centego Cieślewicza, Stanisława Czuber‐nata,JózefaDurdena,ZdzisławaDziędzie‐lewicza‐Kirkina,WojciechaGąsienicy‐Byrcyna,TadeuszaKiełbasińskiego,Wła‐dysławaKrygowskiego,JackaKolbuszew‐skiego,AdamaLiberaka,StefanaMacie‐jewskiego,AntoniegoMaciejaMischke,BarbaryMorawskiej‐Nowak,JózefaNyki,KazimierzaOpyrchała,PiotraPustelnika,PawłaSkawińskiego,StanisławaTrębacza,JanaWeigla,JózefaWęgrzyniaka,Krzysz‐tofaWielickiego,ZbigniewaWójcikaorazMaciejaZaremby.Znajdziemytakżebio‐gramyinnychczłonkówPolskiegoTowa‐rzystwa Tatrzańskiego, m.in. JanuszaBadury,MarianaBały,SzymonaKarolaBarona,ŁukaszaDepty,KrzysztofaKabata,CzesławaKlimczyka,MaciejaKurka,Kazi‐mierzaMischke,StanisławaMisztala,

JerzegoNiewodniczańskiego,AndrzejaPopowicza,MichałaRonikiera,Aleksan‐draSiermontowskiegojun.,MarkaSte‐fańskiegoiJerzegoTomaszewskiego.

Himalaistki

Dzieńwcześniej,27październikaogodz.19:00wkluboksięgarninaMałymRyn‐ku4wKrakowieodbyła siępromocjaksiążkiMariuszaSepiołopt.„Himalaistki”,wydanejostatnioprzezSpołecznyInsty‐tutWydawniczyZNAKwKrakowie.Jesttoopowieśćokobietach,którepokonująkażdą górę. Autor – reporter prasowynapodstawiewywiadówopisuje14ko‐biet,którepokonywałyhimalajskiewyso‐kości.Naprelekcjibyłaprzedstawicielkakrakowskichhimalaistek,AlicjaBednarz.NatomiastobecnawRzędkowicachAnnaOkopińska odniosła się krytycznie dotego,conapisałautor.

■

Fot.

And

rzej

Mar

cisz

8 

NINA MIKOŁAJCZYK(O/Łódź)Spotkanie z Dyrektorem Tatrzańskiego Parku NarodowegoWdniu4lipca2017rokuodbyłosiędługoprzekładane spotkanie przedstawicieliKomisjiOchronyPrzyrodyPolskiegoTowarzystwaTatrzańskiegowskładzieosobowym:NinaMikołajczykiPawełMyś‐likzdyrektoremTatrzańskiegoParkuNarodowegoSzymonemZiobrowskim.

Omawialiśmy sprawyochronyprzy‐rodyiefektówtegorocznegosprzątaniaTatr,sprawyzwiązanezkolejkąnaKas‐prowyWierchiproblemyztransportemkonnymnatrasiePalenicaBiałczańska–Włosienica,przypominającnaszepo‐przedniepropozycje.Wspomnieliśmyonaszymsprzeciwiewyrażonymwpiśmiezdnia31maja2017r.wobecnajnow‐szychzamiarówZagranicznegoFunduszuInwestycyjnegoMidEuropaPartners,no‐wegowłaścicielakolei linowejnaKas‐prowyWierch,którychcezwiększyćjejprzepustowośćz180os./godz.na360os./godz. Wręczyłam też Dyrektorowikopięnaszegopismazdnia8listopada2016r.,skierowanegodoMinistraŚro‐dowiskaJanaSzyszkodot.sprzeciwuwo‐becprywatyzacjikolejki,któregokopianie była wcześniej przesłana do TPN.NaspotkaniuDyrektorZiobrowskiwy‐raźnieoświadczył,żeniemazgodynazwiększenieprzepustowościkolejkinaKasprowy,anizgodynanaśnieżanieKas‐prowego.Natomiastzaskoczyłnaswia‐domościąoprojektachnaśnieżaniaNosala

łączniezbudowązbiornikówwodnych.WtymtemacieanalizęwstępnąpilotujeTatrzańskiZwiązekNarciarski.NatomiastwsprawietransportukonnegonatrasiePalenicaBiałczańska–Włosienicadowie‐dzieliśmy się, że testowane są 2wozyze wspomaganiem elektrycznym. Jeślichodzionasządalsząwspółpracę,oświad‐czyliśmy,żebędziemypopieraćdziałal‐nośćParkuwkażdejsprawiezagrożeniadlatatrzańskiejprzyrody.

Wsprawachedukacyjnychrozmawia‐liśmyzodpowiedzialnymzatenodcinek,JanemKrzeptowskim.Poruszyliśmyte‐matrozbudowyośrodkaTPNprzyCha‐łubińskiegoorazwolontariatudlaTatr.

Pogeneralnymremonciew2016r.wCentrumEdukacjiTPNprzyul.Chału‐bińskiegomożnabyłozobaczyćnajwię‐ksząmakietęTatriwysłuchaćwyświet‐lanejnaniejprezentacjiłączącejobrazidźwięk.Uruchomionazostałasalakino‐wa,gdziepokazywanebyłyfilmyprzy‐rodniczeoTatrach,takżeinteraktywneiwtechnice3D.Dlanajmłodszych(cho‐ciaż nie tylko) otwarto salę odkryć.Wtegorocznymremoncieoprócznowegozapleczasanitarnego,szatniipunktuob‐sługizwiedzającychbędązbudowanedwiedużedioramy:„Łąka”i„Lastatrzański”– ukazującewpływ człowieka na eko‐systemyorazrolępracownikówParkuwograniczaniuniekorzystnychzjawisk

izagrożeńztymzwiązanych.Przygoto‐wanabędzietakżemakietajaskini.Drugietapobejmieponadtom.in.stworzeniedwóchnowych sal kinowych i filmów,którebędąwnichwyświetlane.Pierwszymaprezentowaćturystówtatrzańskichwidzianychoczamizwierząt.Drugizosta‐niewykonanywtechnologii5Dipoka‐że Park z lotu ptaka w pełni sezonuturystycznego.Będziemożliwośćorga‐nizowaniakonkursów:1.dlamieszkań‐cówiszkółzokolicznychgmin.2.kon‐kursówinternetowychwpierwszymeta‐pieorazteleturniejuonlinezwykorzy‐staniem aktywnego ekranu i tabletówwetapiedrugim.Remontpotrwadomarca2018 r. W planach: budowaw KirachuwylotuDolinyKościeliskiejnowegoCentrumEdukacji–„PodziemnyŚwiatTatr”.

TPNoddziesięciulatorganizujeak‐cjęwolontariatudlaTatr.Mogąsięzgła‐szaćosobydysponującewolnymczasemwokresieodczerwcadowrześnia.Cho‐dzi o osoby pełnoletnie z całej Polski,ale izzagranicy,aniepełnoletnimogąuczestniczyćwwolontariacierodzinnymz opiekunem. Istnieje też możliwośćzgłaszania całych grup.Wolontariuszepracująwparkuwsystemierotacyjnym,zmieniającsięcotydzień.Każdywolon‐tariusz jest szkolonyz zakresu swoichobowiązków.Chętni,którzychcązostaćwolontariuszamiTPN,powinniznaćprze‐biegtatrzańskichszlaków,językangielskiiprzepisyobowiązującewparkunaro‐dowym.KażdywolontariuszotrzymujelegitymacjęzwalniającązopłatzawstępdoTPNorazMuzeumTatrzańskiegodokońcaroku,atakżedostajeodzieżsłuż‐bową.Władzeparkuzapewniają takżedarmowe zakwaterowanie i transportlokalny. Planowane są nowe kwatery:PalenicaBiałczańska‐9;Kiry‐20.Abyzostaćwolontariuszem, należywypełnićaplikację na stronie internetowej:wolontariat.tpn.pl.Głównymzadaniemwolontariuszy jestsprzątanieszlaków.Oprócztegomająkierowaćruchem,edu‐kowaćturystów,pouczaćoniewłaściwymzachowaniuiobsługiwaćekspozycjęmu‐zealnąw byłej wozowniw Kuźnicach.Niestetymusząteżpilnowaćturystów,bobardzoczęstozdarzająsięzachowanianiezgodnezzasadamiochronyprzyrody,np.dokarmianiezwierząt,nagminneśmie‐cenie,zdarzająsięteżkąpielewMorskimOkualboplażowanienadstawem,cojestabsolutniezabronione.Zachęcamnaszychczłonkówdouczestnictwaw tej poży‐tecznejakcji. ■

Fot.

arc

hiw

um P

TT

Od lewej: Paweł Myślik, Szymon Ziobrowski (dyrektor TPN) i Nina Mikołajczyk