Uwarunkowania związane Uwarunkowania związane z przeniesieniem z przeniesieniem

uczniów uczniów niepełnosprawnych niepełnosprawnych

ze szkół ze szkół integracyjnych do integracyjnych do

specjalnychspecjalnychBarbara GrzybBarbara Grzyb

Cel badańCel badań Nadrzędnym celem podjętych badań Nadrzędnym celem podjętych badań

było ustalenie i opracowanie na było ustalenie i opracowanie na podstawie zebranych opinii i faktów, podstawie zebranych opinii i faktów, znaczących determinantów, znaczących determinantów, warunkujących zmianę formy warunkujących zmianę formy kształcenia z integracyjnego na kształcenia z integracyjnego na specjalne uczniów specjalne uczniów niepełnosprawnych.niepełnosprawnych.

Badaniami objęto:Badaniami objęto:

104 uczniów niepełnosprawnych:104 uczniów niepełnosprawnych: 104 rodziny uczniów niepełnosprawnych104 rodziny uczniów niepełnosprawnych 37 wychowawców ze szkół specjalnych37 wychowawców ze szkół specjalnych 12 dyrektorów szkół integracyjnych,12 dyrektorów szkół integracyjnych, 162 nauczycieli szkół integracyjnych,162 nauczycieli szkół integracyjnych,

Analizie badawczej poddano 818 dokumentów Analizie badawczej poddano 818 dokumentów pisanych, wytypowanych do badańpisanych, wytypowanych do badań. .

Obszary badań:Obszary badań: Środowisko szkolne uczniów Środowisko szkolne uczniów

niepełnosprawnych (osiągnięcia szkolne, niepełnosprawnych (osiągnięcia szkolne, sytuacje społeczne);sytuacje społeczne);

Opinie dyrektorów szkół integracyjnych Opinie dyrektorów szkół integracyjnych dotyczące procesu rekwalifikacji uczniów dotyczące procesu rekwalifikacji uczniów niepełnosprawnych,niepełnosprawnych,

Środowisko rodzinne ucznia Środowisko rodzinne ucznia niepełnosprawnego;niepełnosprawnego;

Bariery architektoniczne w placówkach Bariery architektoniczne w placówkach integracyjnych;integracyjnych;

Postawy nauczycieli wobec integracji szkolnej Postawy nauczycieli wobec integracji szkolnej

Postulaty szczegółowe Postulaty szczegółowe dla praktyki pedagogicznej:dla praktyki pedagogicznej:

Przeprowadzone badania stwarzają możliwości do dalszych, bardziej Przeprowadzone badania stwarzają możliwości do dalszych, bardziej szczegółowych dociekań empirycznych o charakterze interdyscyplinarnym,szczegółowych dociekań empirycznych o charakterze interdyscyplinarnym,

Konieczne jest zwrócenie uwagi na funkcjonowanie ucznia Konieczne jest zwrócenie uwagi na funkcjonowanie ucznia niepełnosprawnego w społeczności dzieci pełnosprawnych, a niepełnosprawnego w społeczności dzieci pełnosprawnych, a szczególnie wyodrębnienie tego etapu edukacyjnego, na którym dochodzi do szczególnie wyodrębnienie tego etapu edukacyjnego, na którym dochodzi do obniżenia wrażliwości empatycznej i zaniżenia akceptacji i tolerancji ucznia obniżenia wrażliwości empatycznej i zaniżenia akceptacji i tolerancji ucznia niepełnosprawnego. Dlatego też proponowanym rozwiązaniem są nie tylko niepełnosprawnego. Dlatego też proponowanym rozwiązaniem są nie tylko dalsze badania w tym kierunku, ale stały monitoring i bieżąca analiza dalsze badania w tym kierunku, ale stały monitoring i bieżąca analiza zachowań uczniów w społeczności szkolnej. Zalecanym rozwiązaniem jest zachowań uczniów w społeczności szkolnej. Zalecanym rozwiązaniem jest optymalizacja wspólnej aktywności lekcyjnej, partnerstwa między optymalizacja wspólnej aktywności lekcyjnej, partnerstwa między rówieśnikami oraz intensyfikacja wzajemnych kontaktów szkolnych i rówieśnikami oraz intensyfikacja wzajemnych kontaktów szkolnych i pozaszkolnych,pozaszkolnych,

Praca nauczycieli i pedagogów wspomagających powinna być Praca nauczycieli i pedagogów wspomagających powinna być ukierunkowana również na dzieci pełnosprawne, jako dominującą grupę ukierunkowana również na dzieci pełnosprawne, jako dominującą grupę uczniów wśród których przebywają niepełnosprawni. Jednym z podstawowych uczniów wśród których przebywają niepełnosprawni. Jednym z podstawowych rozwiązań jest wprowadzenie szkolnych programów wspierających, które rozwiązań jest wprowadzenie szkolnych programów wspierających, które można realizować podczas zajęć pozalekcyjnych z młodzieżą pełnosprawną można realizować podczas zajęć pozalekcyjnych z młodzieżą pełnosprawną w celu likwidacji barier psychologicznych i społecznych,w celu likwidacji barier psychologicznych i społecznych,

Postulaty szczegółowe Postulaty szczegółowe dla praktyki pedagogicznej:dla praktyki pedagogicznej:

Wprowadzenie obowiązkowej prognostyki edukacyjnej dziecka Wprowadzenie obowiązkowej prognostyki edukacyjnej dziecka niepełnosprawnego przed rozpoczęciem nauki szkolnej i w trakcie jej niepełnosprawnego przed rozpoczęciem nauki szkolnej i w trakcie jej trwania. Zakres tych oddziaływań powinien jasno określać wymagania trwania. Zakres tych oddziaływań powinien jasno określać wymagania wspierające dziecko, ale też w pewien sposób narzucać charakter wspierające dziecko, ale też w pewien sposób narzucać charakter wzajemnych oddziaływań rodziców i szkoły (przekazywanie opinii wzajemnych oddziaływań rodziców i szkoły (przekazywanie opinii specjalistycznych placówce macierzystej, uczestnictwo rodziców w specjalistycznych placówce macierzystej, uczestnictwo rodziców w zajęciach specjalistycznych, celem kontynuacji zaleceń poradni, zajęciach specjalistycznych, celem kontynuacji zaleceń poradni, informowanie szkoły (wychowawcy) o wszelkich, pojawiających się w informowanie szkoły (wychowawcy) o wszelkich, pojawiających się w rehabilitacji zaburzeniach dziecka, terapiach wspomagających, również rehabilitacji zaburzeniach dziecka, terapiach wspomagających, również farmakologicznych itp. regularne badania dziecka, nawet podczas zajęć farmakologicznych itp. regularne badania dziecka, nawet podczas zajęć lekcyjnych przez specjalistów),lekcyjnych przez specjalistów),

Legislacyjne określenie kryteriów naboru uczniów niepełnosprawnych do Legislacyjne określenie kryteriów naboru uczniów niepełnosprawnych do klas integracyjnych (zamieszczonych w rozporządzeniu w sprawie klas integracyjnych (zamieszczonych w rozporządzeniu w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół), ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół), między innymi: stopnia niepełnosprawności intelektualnej, skali między innymi: stopnia niepełnosprawności intelektualnej, skali niedosłuchu, niedowidzenia, zaburzeń zachowania czy charakteru zaburzeń niedosłuchu, niedowidzenia, zaburzeń zachowania czy charakteru zaburzeń sprzężonych.sprzężonych.

Zmiany powinny objąć także formę kształcenia nauczycieli szkół Zmiany powinny objąć także formę kształcenia nauczycieli szkół integracyjnych, szczególnie wspomagających. Model tego kształcenia integracyjnych, szczególnie wspomagających. Model tego kształcenia powinien być obowiązkowy i zdecydowanie dłuższy (np. 3-powinien być obowiązkowy i zdecydowanie dłuższy (np. 3-letni) z uwzględnieniem terapii specjalistycznychletni) z uwzględnieniem terapii specjalistycznych z zastosowaniem technologii wspomagających (np. komputerowych) w z zastosowaniem technologii wspomagających (np. komputerowych) w ramach najczęściej występujących niepełnosprawności. ramach najczęściej występujących niepełnosprawności.

Postulaty szczegółowe Postulaty szczegółowe dla praktyki pedagogicznej:dla praktyki pedagogicznej:

Ograniczenie decyzyjności rodziców dzieci ze Ograniczenie decyzyjności rodziców dzieci ze znaczną niepełnosprawnością intelektualną. znaczną niepełnosprawnością intelektualną. Kierowanie do placówki szkolnej tych Kierowanie do placówki szkolnej tych uczniów powinno być decyzją łączną nie tylko uczniów powinno być decyzją łączną nie tylko rodzica/opiekuna ale też specjalistów mających rodzica/opiekuna ale też specjalistów mających wiedzę o możliwościach funkcjonalnych dziecka. wiedzę o możliwościach funkcjonalnych dziecka. Proponowanym rozwiązaniem jest przede Proponowanym rozwiązaniem jest przede wszystkim objęcie tych rodzin wsparciem i pełną wszystkim objęcie tych rodzin wsparciem i pełną pomocą psychologiczną, ale też długoterminową pomocą psychologiczną, ale też długoterminową prognostyką edukacyjną, ukierunkowującą na prognostyką edukacyjną, ukierunkowującą na wybór optymalnej dla dziecka niepełnosprawnego wybór optymalnej dla dziecka niepełnosprawnego formy kształcenia.formy kształcenia.

Dziękuję za Dziękuję za uwagęuwagę