Adam Barembruch*

Adam Barembruch

Bankowoœæ detaliczna a nowoczesne narzêdziawspomagaj¹ce zarz¹dzanie finansami osobistymi

Bankowoœæ detaliczna a nowoczesne narzêdzia wspomagaj¹ce...

WstêpNowe zjawiska maj¹ce wp³yw na bankowoœæ detaliczn¹ jak social len-

ding, social media, kryzys i zwi¹zany z nim spadek zaufania na rynkach fi-nansowych, pojawienie siê wœród klientów banków tzw. pokolenia Y orazzwi¹zane z nim dalsze obni¿enie lojalnoœci zwiêkszy³y potrzebê poszu-kiwania przez instytucje finansowe innowacyjnych narzêdzi s³u¿¹cychprzeciwdzia³aniu negatywnym skutkom wymienionych zjawisk.

Znacz¹ce innowacje obserwuje siê w zakresie oferowanych przezbanki nowych narzêdzi s³u¿¹cych klientom do zarz¹dzania finansamiosobistymi – Personal Financial Management (PFM).

Celem artyku³u jest identyfikacja kluczowych czynników maj¹cychwp³yw na rozwój narzêdzi s³u¿¹cych do zarz¹dzania finansami osobisty-mi oraz wskazanie efektów stosowaniach tych narzêdzi w ramach banko-woœci detalicznej.

Analiza oparta jest g³ównie na artyku³ach i niekomercyjnych frag-mentach raportów publikowanych przez instytucje finansowe g³ówniew Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych.

1. Nowe zjawiska i czynniki wp³ywaj¹ce na bankowoœædetaliczn¹

W badaniach i artyku³ach poœwiêconych czynnikom i zmianom za-chodz¹cym we wspó³czesnej bankowoœci detalicznej w ostatnich latachcoraz czêœciej pojawiaj¹ siê nowe pojêcia, takie jak: social media, social len-ding, social forex, personal financial management, dezintermediation. Na ry-sunku 1 pojêcia te przyporz¹dkowano do czterech g³ównych czynnikówwp³ywaj¹cych na bankowoœæ detaliczn¹:– kryzys i regulacje prawne,– zmiany spo³eczno-demograficzne,– rozwój IT i Internetu,– dezintermediacja.* Dr, Katedra Bankowoœci, Wydzia³ Zarz¹dzania, Uniwersytet Gdañski, e-mail:abarem-bruch@wzr.ug.edu.pl

Pierwsza grupa czynników zwi¹zana jest ze zmianami spo³eczno--demograficznymi. Istotne znaczenie dla banków ma tutaj pojawienie siêwœród klientów tzw. pokolenia Y, zwanego potocznie pokoleniem „kla-pek i iPodów”. W odró¿nieniu od poprzedniej generacji, okreœlanej mia-nem generacji X, to pokolenie, które w ka¿dej dziedzinie ¿ycia aktywniekorzysta z nowoœci technologicznych, ¿yje w globalnej wiosce, cechuje siêdu¿¹ pewnoœci¹ siebie i sk³ada siê z ludzi dobrze wykszta³conych. Wie-dza tych klientów z zakresu finansów, spadek ich lojalnoœci, korzystaniez mediów i technologii cyfrowych oraz fakt, ¿e nabieraj¹ œwiadomoœci, ja-kiej jakoœci i zakresu us³ug powinni oczekiwaæ za okreœlon¹ cenê, przy-czyniaj¹ siê do wzrostu konkurencji miêdzy bankami w zakresie oferty,ceny, jakoœci i sposobu dystrybucji produktów do nich skierowanych.

Rysunek 1. Czynniki wp³ywaj¹ce na wspó³czesn¹ bankowoœæ detaliczn¹

�ród³o: Opracowanie w³asne.

Druga grupa czynników zwi¹zana jest z kryzysem zapocz¹tkowanymw 2007 r. w Stanach Zjednoczonych, którego negatywne skutki istotniewp³ynê³y na sytuacjê finansow¹ gospodarstw domowych. Kryzys ten,z jednej strony zmusi³ banki do kontroli kosztów i bardziej efektywnegozarz¹dzania, z drugiej zaœ instytucje nadzorcze do wprowadzenia odpo-wiednich regulacji prawnych ograniczaj¹cych kredytowanie klientówo wysokim wspó³czynniku ryzyka.

Trzecia grupa czynników zwi¹zana jest z dezintermediacj¹. Zjawiskoto zwane odpoœredniczeniem jest efektem wysokiej transparentnoœci ryn-kowej, przejawiaj¹cej siê tym, ¿e klienci coraz czêœciej œwiadomi s¹ tzw.cen producenta. Kupuj¹cy, zawieraj¹c transakcje, coraz czêœciej omijaj¹

Bankowoœæ detaliczna a nowoczesne narzêdzia wspomagaj¹ce... 35

poœrednika (hurtownika, detalistê, bank) i nabywaj¹ produkty lub us³ugiwprost od producenta, p³ac¹c za nie mniej ni¿ dotychczas. Przejawemdezintermediacji na rynku us³ug bankowoœci detalicznej jest przedewszystkim powstawanie portali internetowych typu social lending, socialforex, umo¿liwiaj¹cych bezpoœrednie zawieranie transakcji miêdzy kon-sumentami np. w zakresie inwestowania, po¿yczania lub wymiany wa-lut. Trend ten zapocz¹tkowany w Stanach Zjednoczonych i Europie Za-chodniej, przyj¹³ siê równie¿ w Polsce. Przyk³adem takich portali naœwiecie mog¹ byæ:

– www.prosper.com (Stany Zjednoczone),

– www.lendingclub.com (Stany Zjednoczone),

– www.zopa.com (Stany Zjednoczone),

– www.auxmoney.com (Niemcy),

– www.finansowo.pl (Polska),

– www.kokos.pl (Polska).

Portale takie powoli ale systematycznie staj¹ siê coraz bardziej zna-cz¹cymi konkurentami banków w obszarze niskokwotowych, krótkoter-minowych transakcji po¿yczkowo-depozytowych. Mechanizm wzrostupopularnoœci tych serwisów jest prosty: z punktu widzenia przeciêtnegopo¿yczkobiorcy lepiej po¿yczyæ gotówkê oprocentowan¹ kilka punktówprocentowych ni¿ej ni¿ w banku, natomiast z punktu widzenia po¿ycz-kodawcy – lepiej ulokowaæ pieni¹dze i uzyskaæ kilka punktów procento-wych wiêcej ni¿ na lokacie bankowej, przy za³o¿eniu, ¿e akceptowalnejest ryzyko zwi¹zane z tak¹ transakcj¹.

Ostatnia grupa czynników wp³ywaj¹cych na bankowoœæ detaliczn¹to rozwój IT i Internetu. Znacz¹c¹ rol¹ odgrywaj¹ tutaj ju¿ nie tylkousprawnianie i standaryzacja procesów biznesowych z wykorzystaniemIT (automatyzacja back-office, Internet banking, mobile banking, Mc oddzia³y)ale przede wszystkim social media – czyli portale spo³ecznoœciowe. Pozy-cjonowanie banku w œwiadomoœci konsumentów oraz obecnoœæ i kreo-wanie wizerunku banku na tych portalach staje siê istotnym elementemich strategii marketingowych [Banki i instytucje finansowe..., 2013].

2. Przyczyny rozwoju aplikacji wspieraj¹cych zarz¹dzaniefinansami osobistymi w ramach bankowoœci detalicznej

W badaniach przeprowadzonych w latach 2009-2010 w Europie Za-chodniej i Stanach Zjednoczonych wœród g³ównych przyczyn wzrostu za-

36 Adam Barembruch

interesowania banków i ich klientów narzêdziami wspieraj¹cymi zarz¹-dzanie finansami osobistymi wskazuje siê:– kryzys finansowy i zwi¹zan¹ z nim koniecznoœæ poszukiwania

oszczêdnoœci,– diagnozowany wœród konsumentów brak umiejêtnoœci zarz¹dzania

finansami osobistymi,– wzrost œwiadomoœci finansowej konsumentów,– spadek zaufania do instytucji finansowych,– koniecznoœæ bardziej zdyscyplinowanego zarz¹dzania finansami oso-

bistymi w zwi¹zku ze stanem gospodarki,– rozpowszechnienie oraz obni¿enie cen us³ug Internetowych i telefonii

komórkowej.W publikacjach wskazuje siê, ¿e obecnie wœród konsumentów mo¿-

na wskazaæ cztery sposoby monitorowania i zarz¹dzania swoimi finan-sami. Zosta³y one przedstawione na rysunku 2.

Rysunek 2. Sposoby monitorowania i zarz¹dzania finansami

�ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie [Personal Finance Management..., 2011].

Paper and pen – to monitorowanie osobistych finansów za pomoc¹ pa-pieru i d³ugopisu – „rêcznie”.

Desktop PFM – to zarz¹dzanie finansami w oparciu o arkusze kalku-lacyjne (np. Excel), oprogramowanie finansowe typu: Quicken czy Intuit.Polega ono importowaniu danych w formie plików csv z instytucji finan-sowych i tworzeniu w komputerze w³asnej bazy transakcji.

Online consumer – to korzystanie z narzêdzi zarz¹dzania finansamiosobistymi oferowanych w ramach banków. Tego rodzaju konsumenci,monitoruj¹ swoje finanse, loguj¹c siê do kont internetowych i wykorzy-stuj¹c podstawowe funkcje dostarczane w ramach rachunku bankowego:sprawdzanie salda, zad³u¿enia, harmonogramu sp³at itp.

Web PFM – oznacza, zarz¹dzanie finansami za poœrednictwem ze-wnêtrznych platform internetowych, z wykorzystaniem zaawansowa-nych funkcji umo¿liwiaj¹cych kontrolowanie wszystkich operacji finan-

Bankowoœæ detaliczna a nowoczesne narzêdzia wspomagaj¹ce... 37

sowych w jednym miejscu (np. www.mint.com w Stanach Zjednoczonychczy www.kontomierz.pl w Polsce).

3. Istota oraz atrakcyjnoœæ nowoczesnych narzêdzi zarz¹dzaniafinansami osobistymi3.1. Istota i rodzaje narzêdzi zarz¹dzania finansami osobistymi

Osobiste zarz¹dzanie finansami (PFM, personal financial management)ewoluowa³o znacz¹co w ostatnich latach. Od tradycyjnych metod œledze-nia finansów domowych za pomoc¹ o³ówka i kartki papieru, poprzez pro-gramy komputerowe, które pojawi³y siê w latach 80., do aplikacji mobil-nych dostêpnych w telefonach typu smartphone w XXI w.

Aplikacje typu PFM zazwyczaj udostêpnianie jako1:– aplikacje instalowalne (natywne, programy na PC),– aplikacje webowe,– aplikacje hybrydowe.

Pierwsze aplikacje instalowalne PFM pojawi³y siê wraz ze wzrostempopularnoœci i dostêpnoœci komputerów osobistych na pocz¹tku lat 80.Do najbardziej znanych pierwszych programów PFM nale¿y Quickenoraz Money. W zale¿noœci od rodzaju aplikacji oferowa³y one mniej lubbardziej zaawansowane mo¿liwoœci:– importowanie danych z instytucji finansowych (najczêœciej manu-

alnie),– kategoryzowania przychodów i wydatków,– planowanie i zarz¹dzanie wydatkami,– tworzenie bud¿etów i raportowania,– raportowanie.

Przyczyn¹ niskiego popytu na te programy komputerowe by³y: rela-tywnie skomplikowana konfiguracja i obs³uga, koniecznoœæ rêcznej aktu-alizacji stanu (importowania danych), brak analiz i narzêdzi porównaw-czych a w szczególnoœci potrzeba instalacji i aktualizacji oprogramowania.Ponadto, programy z perspektywy klienta by³y stosunkowo drogie.

Nowoczesne aplikacje webowe PFM, które pojawi³y siê wraz z roz-wojem Internetu, wykraczaj¹ daleko poza podstawowe funkcje oferowa-ne w ramach aplikacji instalowalnych. Przede wszystkim wyró¿nia jemo¿liwoœæ aktualizacji statusu finansowego w czasie rzeczywistym orazautomatyczna kategoryzacja osobistych dochodów i wydatków ponie-

38 Adam Barembruch

1 Przedstawiony podzia³ nie jest precyzyjny, umo¿liwia jednak wskazanie g³ównychró¿nic.

sionych w ró¿nych instytucjach finansowych. Charakteryzuj¹ siê przedewszystkim bardzo prost¹ i intuicyjn¹ obs³ug¹, przyjaznym dla u¿ytkow-nika interfejsem oraz wbudowanymi elementami s³u¿¹cymi edukacji fi-nansowej. Oprócz tworzenia automatycznego bud¿etu na podstawiehistorycznych danych, umo¿liwiaj¹ równie¿ planowanie finansowe, in-formuj¹ o przekroczeniach sald i pozwalaj¹ generowaæ oszczêdnoœci. Po-przez w³¹czenie funkcji Web 2.0. pozwalaj¹ one na automatyczne porów-nanie swojej pozycji finansowej do reprezentatywnej grupy rówieœniczej.

Najnowsza generacja instrumentów zarz¹dzania finansami (aplika-cje hybrydowe) ³¹cz¹ cechy aplikacji instalowanych i webowych, umo¿li-wiaj¹c korzystanie z wymienionych wczeœniej funkcji na mobilnychurz¹dzeniach typu smartfon czy tablet.3.2. Klasyczne a nowoczesne narzêdzia zarz¹dzania finansamiosobistymi

Pojawia siê kluczowe pytanie, na czym polega atrakcyjnoœæ nowejgeneracji narzêdzi PFM w porównaniu z klasycznymi, oferowanymi w ci¹-gu ostatnich lat?

Nowe podejœcie do zarz¹dzania domowymi finansami opiera siê namaksymalnej automatyzacji poszczególnych czynnoœci. W pierwszymkroku u¿ytkownik wskazuje instytucje finansowe, z którymi wspó³pra-cuje – banki, biura maklerskie, fundusze inwestycyjne itp. Wpisuj¹c IDi has³o w internetowej aplikacji, pozwala jej na automatyczne œci¹ganiesalda i historii transakcji. Zagregowanie w jednym miejscu wszystkichoperacji finansowych wykonanych przez ró¿nych us³ugodawców orazautomatyczna ich kategoryzacja pozwalaj¹ na ³atwe, a przede wszystkimszybkie uzyskanie syntetycznych informacji na temat swoich finansów.U¿ytkownik ma natychmiastowy wgl¹d w aktualne podsumowanie swo-ich oszczêdnoœci, inwestycji, zobowi¹zañ i dostêpnych limitów kredyto-wych. W sposób schematyczny ró¿nice miêdzy klasycznym oprogramo-waniem a nowoczesnym narzêdziami PFM przedstawiono na rysunku 3.

W ocenie autora dwie najwiêksze zalety nowoczesnych narzêdzi PFMto konsolidacja operacji finansowych w jednym miejscu (niezale¿nie odus³ugodawców) oraz wskazywanie finansowych korzyœci wynikaj¹cychze zmiany dostawcy okreœlonego produktu.

Pierwsza zaleta zwi¹zana jest z mo¿liwoœci¹ importowania i zarz¹-dzaniem danymi z wielu Ÿróde³, co oznacza, ¿e u¿ytkownik ma podgl¹dwszystkich operacji wykonanych w ró¿nych instytucjach finansowych(IF1, IF2, …) w jednym miejscu. Taka funkcjonalnoœæ daje pe³en obraz sy-

Bankowoœæ detaliczna a nowoczesne narzêdzia wspomagaj¹ce... 39

tuacji finansowej u¿ytkownika. Druga zaleta wynika z mo¿liwoœci do-starczenia przez aplikacjê informacji o konkurencyjnej ofercie, np.:– przeniesienie rachunku z aktualnego banku do banku X, przy za³o-

¿eniu porównywalnej liczby i rodzaju wykonywanych transakcjioszczêdnoœci w skali roku na poziomie X z³,

– refinansowanie aktualnego kredytu w banku X, przyniesie ³¹czneoszczêdnoœci na poziomie X z³.

3. Wady i zalety stosowania aplikacji PFM w bankowoœcidetalicznej

Fala aplikacji do zarz¹dzania finansami osobistymi zainteresowa³abanki, poniewa¿ naturalnym wydaje siê wbudowanie ich w serwisy ban-kowoœci internetowej. Próby takie podjêto w Stanach Zjednoczonychgdzie dostawcy rozwi¹zañ informatycznych (np. Yodlee – firma oferuj¹ceoprogramowanie do agregacji rachunków i zarz¹dzania finansami) na-wi¹zuj¹ wspó³pracê z bankami, a elementy aplikacji do zarz¹dzania fi-nansami osobistymi zaczynaj¹ siê pojawiaæ w kolejnych bankowych ser-wisach (www.yodlle.com).

W Europie zrealizowano dotychczas niewiele projektów tego typu,poniewa¿ amerykañskie rozwi¹zania nie zawsze daj¹ siê wiernie prze-nieœæ na europejskie warunki rynkowe. Niemniej jednak s¹ ju¿ banki, któ-re oferuj¹ swoim klientom narzêdzia w zakresie zarz¹dzania finansamiosobistymi [Leichsenring, 2011, s. 76].

40 Adam Barembruch

�ród³o: Opracowanie w³asne.

Rysunek 3. Ró¿nice miêdzy klasycznymi a nowoczesnymi narzêdziami za-rz¹dzania finansami osobistymi

W tablicy 1 przedstawiono syntetyczne zestawienie wad i zalet sto-sowania narzêdzi PFM z punktu widzenia banków i konsumentów.

Tablica 1. Wady i zalety stosowania narzêdzi Personal Financial Managementz punktu widzenia banku i konsumenta

Personal Financial Management

Banki Konsumenci

Zalety Wady Zalety Wady

Budowanie marki

Retencja klientów

BudowanielojalnoœciCross-selling

Data mining –Pozyskiwanieinformacjio klientach

Wzrostrentownoœci

Automatycznepozycjonowaniena oferty na tlekonkurencji

Porównywalnoœæ

Agregacja(konsolidacja)rachunkówbankowych

Analiza danychw czasierzeczywistym

Automatycznakategoryzacjawp³ywówi wydatków

Dostêp online

Bezpieczeñstwo

�ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie [Personal Finance Management..., 2011].

Zalet¹ udostêpniania klientom narzêdzi PFM, z punktu widzeniabanków, jest budowanie marki, wykorzystanie cross-sellingu oraz zbie-ranie informacji o klientach. Wydajnoœæ, elastycznoœci i naturalnoœætakiego rozwi¹zania to du¿y krok banków w kierunku zindywidualizo-wanego, samoobs³ugowego, profesjonalnego doradztwa w wirtualnymoddziale banku.

Wykorzystanie narzêdzi PFM jest równie¿ okazj¹ do poprawyretencji klientów, w czasie kiedy obserwuje siê wyraŸnie spadek ich lojal-noœci. Zdaniem autora z punktu widzenia banków detalicznych zagro-¿eniem jest automatyczne pozycjonowanie oferty banku na tle konkuren-cji i zwi¹zane z tym ryzyko np. przeniesienia rachunku do inne instytucjiw przypadku ma³o atrakcyjnej oferty. Zalety z punktu widzenia klientóws¹ oczywiste. Jedyne zagro¿enie zwi¹zane jest z bezpieczeñstwem prze-prowadzanych operacji.

Bankowoœæ detaliczna a nowoczesne narzêdzia wspomagaj¹ce... 41

4. Ocena zasadnoœci stosowania przez banki aplikacji PFMw œwietle dotychczasowych badañ

Z dotychczasowych badañ dotycz¹cych zasadnoœci stosowania prze-z banki narzêdzi PFM przeprowadzonych w ró¿nych krajach wynika, ¿ejest to nie tylko sposób na dostarczenie praktycznych aplikacji s³u¿¹cychklientom, ale przede wszystkim tkwi w nich ogromny potencja³ dlazwiêkszenia rentownoœci projektów realizowanych przez banki detalicz-ne. Z badañ przeprowadzonych w 2010 r. przez Javelin Strategy & Re-search w Stanach Zjednoczonych oraz z doœwiadczeñ skandynawskiej fir-my Meniga [PFM, 2013] wynika, ¿e wprowadzenie narzêdzi PFMw bankach detalicznych, oprócz umo¿liwienia konsumentom wiêkszejkontroli nad swoimi pieniêdzmi, daje bankom nastêpuj¹ce wymiernekorzyœci:– pozyskiwanie klientów. Narzêdzia PFM w³¹czone w centrum banko-

woœci internetowej s¹ nowym doœwiadczeniem dla klientów banko-woœci internetowej i redefiniuj¹ bankowoœæ internetow¹ w ich oczach,a tak¿e przyczyniaj¹ siê do poprawy pozycji konkurencyjnej banku,

– ni¿sze koszty operacyjne wynikaj¹ce z ni¿szych kosztów p³ac, a tak¿ezastêpowania dokumentów papierowych elektronicznymi,

– retencja – zwiêkszanie prawdopodobieñstwa pozostania klienta w ban-ku, tworzenie „lepkich” relacji pomiêdzy konsumentem a bankiem,

– zmniejszenie zagro¿enia ze strony platform PFM, w przypadku któ-rych wybór banku opiera siê na kryterium ceny, a nie jakoœci us³ugi,

– wzrost lojalnoœci – klienci, którzy uwa¿aj¹, ¿e bank jest ich sojuszni-kiem, tzn. w sposób wyraŸny pomaga im w osi¹ganiu zamierzonych ce-lów, bêd¹ mieæ mniejsz¹ sk³onnoœæ do przechodzenia do konkurencji,

– zapobieganie oszustwom – ulepszone mo¿liwoœci narzêdzi PFM (on-line i mobile) umo¿liwiaj¹ klientom monitorowanie swoich rachunkówszybciej, czêœciej i ³atwiej a to przyczynia siê do wykrywania nadu¿yæi oszustw,

– pog³êbianie relacji z klientami – z analiz Javelin wynika, ¿e agregowa-nie informacji o kliencie w wyniku zastosowania narzêdzi PFMskutkuje nie tylko mo¿liwoœci¹ sprzeda¿y dodatkowych produktów(g³ównie kart kredytowych), ale przede wszystkich obni¿a ryzykoportfela kredytowego i zwiêksza proporcjê miêdzy wysokodochodo-wymi (kredytobiorcami) a niskodochodowymi (depozytariuszami).

Na kolejnych rysunkach przedstawiono szczegó³owo wnioski z ba-dañ przeprowadzonych prze Javelin & Strategy w 2010 r. Z danych przed-

42 Adam Barembruch

stawionych na rysunku 4 wynika, ¿e oferowanie przez banki narzêdziPFM zwiêksza retencjê klientów, czyli prawdopodobieñstwo pozostaniaklienta w banku2.

Rysunek 4. Prawdopodobieñstwo (silne i bardzo silne) pozostania klientóww banku, jeœli ten zaoferuje narzêdzia zarz¹dzania finansami osobistymi(PFM)3

�ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie [Personal Finance Management..., 2011].

Stopieñ retencji zale¿y w znacznym stopniu od tego w jaki sposóbdany klient zarz¹dza finansami. A¿ ok. 47% u¿ytkowników Web-PFM,twierdzi, ¿e dostêpnoœæ narzêdzi PFM w banku mia³aby silny lub bardzosilny wp³yw na ich gotowoœæ do pozostania klientem banku. WskaŸnikretencji jest najni¿szy wœród klientów typu paper and pen, (33%). Wartoœædodan¹ jak¹ zauwa¿aj¹ klienci w zwi¹zku z oferowaniem narzêdzi PFMprzedstawiono na rysunku 5.

Jest ona zwi¹zana przede wszystkim z mo¿liwoœci¹ agregacji saldi transakcji (55%) a tak¿e uzyskiwaniem w czasie rzeczywistym skonsoli-dowanego bilansu i sald (45%). Mniejsze znaczenie (choæ zdaniem autorabardzo istotne) to kategoryzacja przep³ywów (wydatków) (25%) za-rz¹dzanie d³ugiem (17%) oraz pomoc i przygotowanie wstêpnych rozli-czeñ podatkowych (15%).

Bankowoœæ detaliczna a nowoczesne narzêdzia wspomagaj¹ce... 43

2 Stopa retencji klienta i w okresie t, oznacza prawdopodobieñstwo, ¿e klient i niezrezygnuje z us³ug firmy w okresie t.3 Badanie online skierowane do 1995 konsumentów w oparciu o proporcje p³ci, wiekui dochodu w ogólnej populacji Amerykanów. Margines b³êdu próbkowania wynosi±2,19% przy poziomie ufnoœci 95%). W jakim stopniu zgadza siê Pan, w skali od 1 (nie zga-dzam siê) do 5 (zgadzam siê ca³kowicie) z nastêpuj¹cym stwierdzeniem: Jest o wiele bar-dziej prawdopodobne, ¿e pozostanê klientem mojego podstawowego banku, jeœli zaoferu-je siê mi mo¿liwoœæ analizowania przep³ywów na stronie internetowej banku lubudostêpni inne narzêdzie umo¿liwiaj¹ce konsolidowanie operacji z ró¿nych instytucji fi-nansowych” [Personal Finance Management..., 2011].

Rysunek 5. Wartoœæ dodana wynikaj¹ca z u¿ytkowania narzêdzi PFM w ban-kach (gdzie zauwa¿aj¹ najwy¿sz¹ wartoœæ dodan¹)

�ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie [Personal Finance Management..., 2011].

W ocenie analityków przewaga banków w oferowaniu aplikacji PFMw porównaniu do innych platform polega na zapewnieniu bezpieczeñ-stwa wykonywanych operacji.

Rysunek 6. Postrzeganie przez u¿ytkowników PFM skutecznoœci ochrony da-nych (loginu, has³a) w przypadku œwiadczenia us³ug przez banki i zewnêtrznestrony internetowe

�ród³o: Opracowanie w³asne na podstawie [Personal Finance Management..., 2011].

Z badañ wynika, ¿e konsumenci ufaj¹ bankom bardziej ni¿ stronominternetowym oferuj¹cym narzêdzia PFM. Niemniej w raporcie podkreœlasiê, ¿e popularnoœæ witryn internetowych PFM nadal roœnie, a zjawisko tomo¿e zniwelowaæ przewagê konkurencyjn¹ banków w postaci zwiêkszo-nego zaufania w d³ugim okresie.

ZakoñczenieBior¹c pod uwagê tendencje na rynku œwiatowym oraz zalety narzê-

dzi PFM, integrowanie ich z bankowoœci¹ internetow¹ bêdzie w najbli¿-szych latach naturalnym zjawiskiem w bankach. Zdaniem autora, prze-waga konkurencyjna banków, które w Polsce ju¿ obecnie wdra¿aj¹systemy PFM w ramach bankowoœci internetowej, mo¿e byæ zachwianaw sytuacji, gdy oferowane w ramach danego banku us³ugi bêd¹ dotyczy³y

44 Adam Barembruch

tylko produktów oferowanych w ramach tego banku. Banki powinnytraktowaæ us³ugi oferowane w ramach bankowoœci detalicznej jako ele-ment zarz¹dzania finansami osobistymi, nie odwrotnie.

Korzyœci dla banków oraz wartoœæ dodana dla klientów wynikaj¹caz u¿ytkowania narzêdzi PFM bêdzie wy¿sza, jeœli u¿ytkownik, loguj¹c siêna platformê, bêdzie mia³ podgl¹d wszystkich wykonywanych operacji,a nie tylko us³ug œwiadczonych w ramach jednego banku.

Literatura1. Banki i instytucje finansowe w mediach spo³ecznoœciowych – raport z ba-

dania zrealizowanego przez Interactive Research Center we wspó³-pracy z agencj¹ Ciszewski MSL Financial Communications; http://www.marketing-news.pl, dostêp dnia 20.05.2013.

2. Lachowski A., Banki w serwisach spo³ecznoœciowych, prezentacja z XVIIedycji seminarium: „IT w podnoszeniu wartoœci instytucji finanso-wych w warunkach kryzysu”, Leszno, 29-30 marca 2012 r., www.gab.com.pl, dostêp dnia 20.05.2013.

3. Leichsenring H. (2011), Neuer Trend im Online Banking, Die Bank: Zeit-schrift für Bankpolitik und Praxis, Bank-Verlag, Köln.

4. Personal Finance Management: Five Things FIs Need to Do in 2011, JavelinStrategy & Research 2011, www.yodlee.com, dostêp dnia 20.05.2013.

5. Personal Financial Management is the future of online banking. A PFM In-troduction for Retail Banks, www.meniga.com, dostêp dnia 20.05.2013.

6. Stewart D. 9 (2012), Help Me Track My Money!, American Bankers Asso-ciation, „Bank Marketing”, no. 9.

StreszczenieNowoczesne narzêdzia zarz¹dzania finansami osobistymi (PFM) umo¿li-

wiaj¹ u¿ytkownikom zgromadzenie w jednej bazie danych informacji dotycz¹-cych wszystkich transakcji wykonywanych w ró¿nych instytucjach finansowych:zarówno w bankach, funduszach inwestycyjnych czy biurach maklerskich. W ar-tykule przedstawiono ewolucjê tych narzêdzi oraz kluczowe czynniki, któreprzyspieszy³y ich rozwój w ostatnich latach. Z doœwiadczeñ banków w StanachZjednoczonych wynika, ¿e integrowanie narzêdzi PFM z bankowoœci¹ interneto-w¹ przynosi wiele pozytywnych efektów. Mimo i¿ amerykañskie rozwi¹zanianie zawsze daj¹ siê wiernie przenieœæ na europejskie warunki rynkowe, nale¿yprzypuszczaæ, ¿e w najbli¿szych latach wyzwaniem dla banków w Polsce bêdzieumiejêtna reorganizacja serwisów online.

Bankowoœæ detaliczna a nowoczesne narzêdzia wspomagaj¹ce... 45

S³owa kluczowezarz¹dzanie finansami osobistymi, bankowoœæ detaliczna, social lending,social media

Personal financial managment versus retail banking (Summary)Modern personal finance management tools (PFM tools) enable their users to

gather information concerning all the transactions they made in various financialinstitutions (banks, investment funds, brokerage offices) in one database. This ar-ticle presents the evolution of these tools as well as the key factors which acceler-ated their development in the recent years. The experience of U.S.A. banks showsthat integrating PFM tools with internet banking brings about many positive ef-fects. Although the American solutions cannot always be accurately transferredto the European market conditions, competent reorganization of websites shouldbe expected to constitute a challenge for banks in Poland in the upcoming years.

Keywordspersonal financial mamagement, retail banking, social lending, social media

46 Adam Barembruch