BAKTERIE

1.Definicja bakterii2.Budowa bakterii 3.Kształty komórek bakterii 4.Czynności życiowe bakterii -odżywianie -oddychanie -rozmnażanie -metabolizm 5.Pozytywna rola bakterii w środowisku i gospodarce człowieka6.Negatywna rola bakterii w środowisku i gospodarce człowieka7. Ciekawostki

Bakteria (łac. bacteria, od gr. bakterion – pałeczka) to  grupa mikroorganizmów, stanowiących osobne królestwo. Są to jednokomórkowce lub zespoły komórek o budowie prokariotycznej. Badaniem bakterii zajmuje się bakteriologia, gałąź mikrobiologii.

BAKTERIA

BUDOWA BAKTERII Niezależnie od kształtu komórki wszystkie bakterie posiadają zbliżoną

budowę składającą się z trzech podstawowych elementów: Cytoplazmy(galaretowata substancja wypełniająca wnętrze komórki

oraz będą ca składnikiem błony komórkowej. Substancja ta posiada charakter substancji białkowej).

Ściany komórkowej (błona otaczająca komórkę wytrzymała na rozerwanie i posiadająca cechy elastyczne. Jej zadaniem jest ochrona komórki przed szkodliwym wpływem środowiska. Ściana komórkowa posiada ponadto cechy półprzepuszczalności umożliwiające wnikanie do wnętrza komórki substancji odżywczej o prostej budowie chemicznej. Ściana komórkowa nadaje komórce bakteryjnej określony kształt).

Błony komórkowej (błona cytoplazmatyczna; jej zadaniem jest filtrowanie związków wchłanianych przez komórkę, przenikają przez nią tylko związki proste posiadające cechy rozpuszczania się w wodzie lub tłuszczach. Błona komórkowa zbudowana jest z cytoplazmy).

Komórka wypełniona jest cytoplazmą, w której znajdują się rozmieszczone następujące cechy anatomiczne komórki:

· Nukleoid (jądro komórkowe) – w postaci cienkiej nici.

· Rybosomy – odgrywające zasadniczą rolę w syntezie białek (konstruowaniu złożonych substancji białkowych z substancji prostych – aminokwasów). Rybosomy mają postać skupiska drobnych ziarenek. W komórkach starszych znajdują się również substancje o charakterze materiału zapasowego głównie tłuszcze i cukry są to tzw. ziarniaki.

· Przetrwalniki – są to ciała umożliwiające odbudowę komórki bakteryjnej po jej zniszczeniu.

Kształty komórek bakterii • Bakterie kuliste – mogą występować w środowisku pojedynczo;

określa się je jako ziarniaki lub tworzyć połączenia:· Po dwie komórki bakteryjne – dwójniaki· Po cztery –czwórniaki · Tworzyć skupiska łańcuszkowe – paciorkowce· Tworzyć regularne skupiska foremne – pakietowce

W formie nieregularnych gron – gronkowce

• Bakterie cylindryczne – występują w kształtach wydłużonych mogą mieć postać:· LaseczekPałeczekMogą występować pojedynczo lub w formie łańcuszków.

• Bakterie spiralne – ich wspólną cechą jest poskręcany kształt komórki. Bakterie te mogą występować w postaci: Przecinka – przecinkowceŚruby – śrubowceSprężyny – krętki

CZYNNOŚCI ŻYCIOWE BAKTERII

Odżywianie 1)Większość bakterii to heterotrofy (organizmy cudzożywne).

Korzystają więc ze związków organicznych wytworzonych przez autotrofy. Do cudzożywnych bakterii należą :

-pasożyty (człowieka, roślin i zwierzą), które żyją kosztem swoich żywicieli,

-sporofity , które odżywiają  się martwą materią organiczną. 2)Bakterie autotroficzne (samożywne) same syntezują wszystkie

potrzebne do życia substancje z prostych związków nieorganicznych. Dzielą się na :

-bakterie fotosyntezujące, które energię potrzebną do przekształcenia związków prostych w związki złożone  czerpią ze światła słonecznego.

-bakterie chemosyntezujące , które energię potrzebną do przekształcenia związków prostych w związki złożone  z przeprowadzanych reakcji utleniania określonych związków nieorganicznych czerpią z przeprowadzanych reakcji utleniania określonych związków nieorganicznych.

Oddychanie1)Oddychanie beztlenowe może zachodzić na dwa różne sposoby.- Przez fermentacje , która zachodzi w cytoplazmie bakterii beztlenowych.

Polega na częściowym utlenieniu (rozłożeniu) złożonych związków organicznych do związków prostszych – alkoholu etylowego, kwasu mlekowego, kwasu octowego i innych. W czasie fermentacji powstaje niewielka ilość energii.

- Drugi znacznie bardziej wydajny sposób oddychania beztlenowego przypomina oddychanie tlenowe, z tym, że akceptorem elektronów jest tutaj  inny niż tlen związek nieorganiczny. Wśród bakterii beztlenowych wyróżniamy :

-względne beztlenowce , które  mogą dostosować mechanizm oddychania  do panujących warunków (mogą oddychać zarówno tlenowo jak i beztlenowo),

-bezwzględne beztlenowce  , które giną w obecności tlenu .

2)Oddychanie tlenowe -glukozie dostarczany jest tlen, następnie w wyniku szeregu procesów powstaje woda, dwutlenek węgla i energia. Jest bardziej wydajne energetycznie niż oddychanie beztlenowe. Bakterie oddychające tlenowo nazywane są aerobami. Wśród nich wyróżniamy :

-względne tlenowce (aeroby fakultatywne)- oddychają tlenowo, ale w warunkach braku tlenu w środowisku przestawiają się na oddychanie beztlenowe. Do tej grupy należy zaliczyć bakterie purpurowe, liczne heterotrofy,

-bezwzględne tlenowce (aeroby obligatoryjne)- oddychają jedynie tlenowo. Brak tlenu w środowisku jest dla nich zabójczy. Bakterie te nie potrafią wykorzystać innego związku jako akceptora wodoru.  Do tej grupy należą sinice, chemoautotrofy.

POZYTYWNA ROLA BAKTERII W ŚRODOWISKU Bakterie powodują rozkład szczątków roślinnych i zwierzęcych,

dzięki czemu powierzchnia Ziemi nie jest pokryta warstwą martwych roślin, czy zwierząt.

Bez bakterii w glebie nie byłoby soli mineralnych, ponieważ bakterie mineralizują glebę. Bez soli mineralnych rośliny się mogłyby rosnąć.

Głównym składnikiem ścian komórkowych jest celuloza. Bakterie żyjące w żołądkach zwierząt roślinożernych pomagają zwierzętom trawić celulozę.

Bakterie przyczyniają się do oczyszczania wody.

Biorą udział w krążeniu dwutlenku węgla, azotu, siarki, fosforu ( cykle biochemiczne ),

Bakterie chemosyntezujące usuwają ze środowiska trujące, szkodliwe związki chemiczne np. amoniak,

POZYTYWNA ROLA BAKTERII W GOSPODARCE CZŁOWIEKA Są wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym w produkcji

• szczepionek (osłabione lub zabite bakterie wstrzykiwane zdrowym organizmom celem uodpornienia na choroby zakaźne przez wywołanie produkcji swoistych przeciwciał)

• surowic (gotowe przeciwciała wstrzykiwane choremu celem wywołania natychmiastowej reakcji odpornościowej)

• antybiotyków (wytwarzają substancje hamujące rozwój konkurencyjnych bakterii)

• witamin (C, B12)

Bakterie żyjące w jelicie człowieka pomagają rozłożyć nie strawione cząsteczki pokarmu,

W układzie pokarmowym człowieka produkują witaminy grupy B i witaminę K

Jak już było wspomniane na początku są po prostu niezbędne do życia

Negatywna rola bakterii w środowisku - wywołują choroby zwierząt (np. nosacizna,

gruźlica, różyca),-powodują choroby roślin(plamistość liścia

buraka, parch bakteryjny buraka, zgorzel łodygi ziemniaka, rak bakteryjny pomidorów, bakterioza kapusty),

-powodują gnicie produktów spożywczych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego,

- powodują niszczenie materiałów przemysłowych (drewna, włókna, papieru),

- uwalniają azot do atmosfery (bakterie denitryfikacyjne).

Negatywna rola bakterii w gospodarce człowieka

powodują zakażenia przewodu pokarmowegowśród najgroźniejszych dla człowieka chorób

wywoływanych przez bakterie należy wymienić:   - trąd,    -cholerę    -gruźlicę,    -anginę -zapalenie opon mózgowych,  - szkarlatynę, -boreliozę, -krztusiec,   -rzeżączkę, -kiłę.

CIEKAWOSTKIW jelitach znajduje się ok. 10 trylionów

pojedynczych komórek bakteryjnych – to dziesięć razy więcej niż wszystkie komórki ludzkiego organizmu razem wzięte!

99% DNA które mamy w sobie , to w rzeczywistości DNA bakterii zamieszkujących nasze jelita,

Całkowita masa bakterii wynosi ok. 2 kg!Gdyby nie bakterie to w serze żółtych zjadanym

przez nas na śniadanie nie byłoby tak zwanych ok. (pot. dziur w serze) ,

Bakterie wykorzystuję się także do produkcji innych produktów mlecznych , m.in. do produkcji kefiru i maślanki .

TIK-technologie informacyjno-komunikacyjne.

Oto link do naszej strony internetowej!!

Poznajemy biologie z TIKiem

http://blogiceo.nq.pl/lokrzywinbio/