AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego...

81
AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ EKONOMICZNO – HANDLOWY LITWA Przewodnik po rynku Wilno, grudzień 2005 r.

Transcript of AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego...

Page 1: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYDZIAŁ EKONOMICZNO – HANDLOWY

LITWA

Przewodnik po rynku

Wilno, grudzień 2005 r.

Page 2: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

L I T W A

Przewodnik po rynku

I. Informacje ogólne 3II. Gospodarka 12III. Finanse 23IV. System podatkowy 27V. Warunki prowadzenia działalności gospodarczej 32

VI. Inwestycje zagraniczne 46VII. Handel zagraniczny 49VIII. Współpraca gospodarcza z Polską 51IX. Dostęp do rynku pracy 53X. Targi 54XI. Misje 56XII. Dofinansowanie udziału w Targach 56XIII. Użyteczne adresy 57

I. Informacje ogólne

Republika Litewska /Lietuvos Respublika/, w skrócie LITWA /LIETUVA/ (po angielsku – Lithuania, po francusku – Lituanie, po niemiecku – Litauen, po rosyjsku – Литва) Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią się pomiędzy sobą tak językowo, jak kulturowo i gospodarczo.

2

Page 3: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Powierzchnia 65,3 tys. km2

Całkowita długość granic 1714 km w tym: granice lądowe 1624 km

z Federacją Rosyjską 273 km (Obwód Kaliningradzki)

z Łotwą 588 km z Białorusią 660 km z Polską 103 km granica morska 90 km

Warunki naturalne

Ponad połowa całego terytorium Litwy to obszar rolniczy. Urodzajność gleb nie jest jednak wysoka. Charakteryzują się one niską zawartością fosforu i potasu.Wpływ na klimat na Litwie ma położenie geograficzne kraju. Litwa leży w strefie umiarkowanej, blisko morza. Pod względem klimatu Litwa jest

3

Page 4: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

określana jako kraj leżący w północnej części umiarkowanej strefy klimatycznej. Według klasyfikacji klimatu kraj należy do południowo zachodniej strefy umiarkowanej (kontynentalnej) lasów atlantyckich. Jedynie klimat wybrzeża bałtyckiego jest zbliżony do klimatu Europy Zachodniej i może być zaliczony do osobnej strefy klimatu południowo bałtyckiego. w przeważającej części roku na pogodę na Litwie wpływają fronty atmosferyczne, których liczba w ciągu roku dochodzi do 160-170.Klimat:średnia temperatura powietrza w zimie –4,9°Cśrednia temperatura powietrza w lecie +17,0 °Cśrednia roczna ilość opadów 748 mm.

Terytorium Litwy pokrywa gęsta sieć rzek, z tym, że do żeglugi nadaje się wyłącznie Niemen. Na terytorium Litwy znajduje się ponad 3 tysiące jezior o powierzchni powyżej 0,5 ha. Lasy pokrywają około 30 % powierzchni kraju, z czego ponad połowa to lasy iglaste. Tereny łowieckie bogate są w łosie, sarny, dziki, lisy, zające, jenoty, rzadziej występują bobry, kuny, wydry, borsuki, wilki, rysie, łasice, gornostaje, żubry.

Głównym portem morskim Litwy jest Kłajpeda (w 2004 r. przeładowano 20,2 mln T.). Litwa posiada terminal naftowy w Butinge (Butingė).

Litwa posiada bardzo mało własnych surowców naturalnych. Istnieją tu niewielkie złoża ropy naftowej i gazu, odkryte w wyniku eksploatacji torfu i materiałów budowlanych (wapna, piasku, żwiru, gliny). Występują niewielkie złoża rud metali, co powoduje, że przemysł Litwy jest w wysokim stopniu zależny od importu podstawowych surowców.

Jeden z najbardziej rozpowszechnionych wizerunków: Litwa – to kraj bursztynu. Bursztyn na Litwie nie jest wydobywany, a jedynie zbierany na wybrzeżu Bałtyku. Dla dawnych Litwinów bursztyn był bodajże najważniejszym przedmiotem handlu i wymiany, decydującym o rozwoju kultury materialnej. Obecnie w pobliżu Litwy – w Obwodzie Kaliningradzkim – wydobywa się 90% światowych zasobów bursztynu. Na Litwie bursztyn wydobywano do końca XIX wieku. Współczesne badania geologiczne wykazały, że warstwy bursztynu są na całej powierzchni północnej części Zalewu Kurońskiego (Kursiu marios), gdzie jego zasoby mogą sięgać nawet 50 000 ton.

Ludność

4

Page 5: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Według danych Departamentu Statystyki RL Litwę zamieszkuje 3.425,3 tys. osób, z czego 83,5% stanowią Litwini. Najliczniej reprezentowane mniejszości narodowe, to: Polacy-6,7%, Rosjanie-6,4%, Białorusini-1,2%. Pozostałe mniejszości (2,2%), to: Ukraińcy, Żydzi, Łotysze, Niemcy, Tatarzy, Cyganie.

Litwa jest krajem zamieszkałym w większości przez chrześcijan wyznania rzymskokatolickiego. Znajdują się tu również kościoły innych wyznań – cerkwie, synagogi, meczety.

Strukturę zaludnienia z podziałem na grupy wiekowe przedstawia poniższe zestawienie (wg stanu na 01.01.2005)

w tys. osóbWyszczególnienie Ogółem Miasto Wieś

Ludność ogółem 3.425,3 2.281,4 66,5 % 1.143,9 33,5 %0-15 lat 637,4 404,0 63,4 % 233,4 36,6 %Ludność w wieku produkcyjnym 2.112,3 1.4562,5 69,2 % 649,8 30,8 %

Ludność w wieku emerytalnym 675,6 414,9 61,4 % 260,7 38,6 %

Gęstość zaludnienia: 52,3 osoby/ km2

Struktura administracyjna

Litwa podzielona jest na 10 okręgów (powiatów) – wileński, olicki, kowieński, kłajpedzki, mariampolski, poniewieski, szawelski, tauroski, uciański, telszeński, złożonych z 60 samorządów terytorialnych – miejskich i rejonowych. Samorządy (merostwa) tworzone są z uwzględnieniem gęstości zaludnienia, w zależności od rozwiniętego przemysłu, miejscowości mających statut miejsc wypoczynkowych albo leczniczych. W ramach samorządów działa administracja lokalna, tj. starostwa.

5

Page 6: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Na terytorium Litwy znajduje się 106 miast.Stolicą Republiki Litwy jest Wilno, największe miasto w kraju i jeden z największych ośrodków przemysłowych, naukowych i kulturalnych Litwy. Jest pięknie położone w dolinie u zbiegu rzek Wilii (Neris) i Wilenki (Vilnelė). Wilno zostało założone jako stolica Litwy w 1323 r. Od 1579 roku istnieje tu Uniwersytet. W pięciu największych miastach, których liczba mieszkańców wynosi powyżej 100 tys. mieszka około 1,4 mln. osób. Liczba mieszkańców w tych miastach wynosi (stan na 01.01.2005 r.):

- Wilno (Vilnius) 541,3 tys. mieszkańców- Kowno (Kaunas) 364,0 tys. mieszkańców- Kłajpeda (Klaipėda) 188,8 tys. mieszkańców- Szawle (Šiauliai) 130,0 tys. mieszkańców- Poniewież (Panevėžys) 116,2 tys. mieszkańców

Najsłynniejsze i najbardziej atrakcyjne turystycznie miejscowości, to: Troki (Trakai) – dawna stolica Wielkiego Księstwa Litewskiego, Neringa i Połąga (Palanga) – ośrodki wczasowo-lecznicze na wybrzeżu Bałtyku, Druskieniki (Druskininkai) – ośrodek wczasowo-wypoczynkowy nad Niemnem w pobliżu granicy z Polską.

6

Page 7: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Ustrój polityczny

Republika Litewska jest państwem o ustroju parlamentarno–gabinetowym. Organem władzy ustawodawczej jest jednoizbowy parlament (Seimas) składający się z 141 posłów wybieranych na 4-letnią kadencję w mieszanym systemie wyborczym. Połowa posłów wybierana jest w okręgach jednomandatowych, pozostali z list partyjnych.Głową państwa i zwierzchnikiem sił zbrojnych jest prezydent wybierany na okres 5 lat w wyborach powszechnych.Władzę wykonawczą sprawuje Gabinet Ministrów, na czele z premierem. Kandydaturę premiera proponuje prezydent, a program rządu zatwierdzany jest przez Sejm.

Transport drogowy, kolejowy, lotniczy, wodny

Transport drogowy Litwa posiada dobrze rozwiniętą sieć dróg. W jej skład wchodzą zarówno drogi szybkiego ruchu (w tym autostrady) jak i drogi niższych klas o łącznej długości – 77.148 km.Dozwolona prędkość na drogach:w mieście 50 km/godz.poza miastem 90 km/godz.na trasie szybkiego ruchu (Wilno–Kowno) 100 km/godz.na autostradach Wilno–Poniewież i Kowno–Kłajpeda 110 km/godz. w okresie 1 kwietnia–1 października 130 km/godz.Kierowca i pasażerowie zobowiązani są jeździć w zapiętych pasach bezpieczeństwa. Zabronione jest prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu (ponad 0,4 promila). W razie wypadku należy obowiązkowo kontaktować się z policją.Włączone światła drogowe wymagane są w nocy, w złych warunkach atmosferycznych oraz w ciągu dnia w okresie od 1 września do 31 marca.Mandaty dla kierowców nieprzestrzegających przepisów drogowych są dość wysokie. Policja ma prawo zabrać prawo jazdy do momentu zapłacenia mandatu. Od dnia 10 listopada do dnia 1 kwietnia każdego roku pojazdy samochodowe poruszające się po terytorium Republiki Litewskiej muszą stosować tzw „opony zimowe”. Dozwolona jest również jazda na oponach „z kolcami”. Pojazd stosujący takie opony winien być odpowiednio oznakowany.

Samochodowe polsko-litewskie przejścia graniczne to: Ogrodniki/Lazdijai i Budzisko/Kalvarija.

7

Page 8: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Wynajęcie samochodu jest usługą drogą. Zajmują się tym firmy ulokowane głównie w portach lotniczych i w centrum miast. Znacznie taniej jest poruszać się po mieście taksówkami, które przyjeżdżają na wezwania telefoniczne. W miastach działa sprawnie (wg rozkładu jazdy) transport publiczny – trolejbusy i autobusy, kursują także mikrobusy.System międzynarodowej komunikacji autobusowej jest dobrze rozwinięty. W Wilnie można kupić bilet prawie do każdego kraju w Europie z przesiadką w Warszawie lub Paryżu.Do Polski rejsy autobusowe odbywają się na trasach: Wilno–Warszawa, Wilno–Gdańsk (przez Olsztyn)i Wilno-Kraków (docelowo do Wiednia). Autobusy z Polski przyjeżdżają i odjeżdżają z dworca autobusowego w Wilnie, usytuowanego tuż przy dworcu kolejowym

Transport kolejowyTransport kolejowy odgrywa dość znaczącą rolę jako środek przewozu zarówno osób jak i towarów. Długość sieci kolejowej wynosi 1.782 km – głównie o rozstawie szyn 1520 mm (1435 mm – 22 km), z czego trakcje zelektryfikowane wynoszą 122 km.Międzynarodowe pociągi umożliwiają dojazd z Wilna do Rygi, Moskwy, St. Petersburga, Mińska. Przez Wilno kursują także pociągi relacji Ryga – Lwów oraz Kaliningrad – Moskwa, St. Petersburg, Charków, Homel, Odessa, Kijów, Brześć. Bezpośrednie połączenie kolejowe Warszawa – Wilno – Warszawa przez przejście graniczne Trakiszki/Mockava (przy zastosowaniu urządzeń automatycznej zmiany rozstawu osi) możliwe jest co drugi dzień w godzinach wieczornych (wyjazd z Warszawy w dni nieparzyste, z Wilna w parzyste dni). W związku z czasowym zawieszeniem kursowania pociągu, od dnia 1 września 2005 r. została wprowadzona zastępcza komunikacja autobusowa. W roku 2004 tym rodzajem transportu przewieziono 45,6 mln ton ładunków (o 4,9 % więcej niż w roku poprzednim) i 7,0 mln osób (w roku 2003 – 7,0 mln).

Transport lotniczyNa Litwie są trzy międzynarodowe porty lotnicze: Wilno, Kowno i Połąga.Największy port lotniczy znajduje się w Wilnie, w odległości 7 km na południe od centrum miasta, w roku 2005 obsłużył 1 mln podróżnych. Wilno ma bezpośrednie i tranzytowe połączenia lotnicze z wieloma krajami Europy i świata.

8

Page 9: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Połączenia lotnicze między Wilnem i Warszawą odbywają się rejsami PLL „LOT”. Dojazd taksówką z lotniska do centrum Wilna kosztuje około 15–20 litów. Trasa ta obsługiwana jest także przez komunikację miejską (autobusy) – koszt dojazdu wynosi 1,10 lita.

Port lotniczy w Kownie /Kaunas/ przystosowany jest głównie do obsługi frachtu lotniczego. W roku bieżącym z Kowna rozpoczęła loty tania linia Ryanair, na początku do Londynu. Od 01 grudnia 2005 roku tanią linią lotniczą „WIZZAIR” można polecieć także z Kowna do Warszawy.Port lotniczy w Połądze /Palanga/ obsługuje ruch pasażerski przyjmując samoloty małej i średniej klasy.

Transport wodnyNajważniejszą rolę w transporcie morskim Litwy odgrywa niezamarzający port morski w Kłajpedzie, który ma połączenia z wieloma portami świata oraz terminal naftowy w Butyndze (Būtingė), przez który eksportowana jest głównie rosyjska ropa naftowa. Port w Kłajpedzie posiada nowoczesne terminale promowe. Stąd odbywają się systematyczne rejsy transportujące ładunki i podróżnych do Niemiec, Szwecji, Danii.Długość śródlądowych szlaków wodnych wynosi 902 km, z których 477 km wykorzystywanych jest do przewozu ładunków i ludzi. Żegluga rzeczna koncentruje się na rzece Niemen, przede wszystkim na odcinku Kowno – Kłajpeda (278,3 km).

JęzykJęzykiem urzędowym jest język litewski, jednak bez trudu można się porozumieć po rosyjsku, a także po polsku, szczególnie w Wilnie, gdzie znajomość języka polskiego jest dość powszechna. Młodzi ludzie coraz częściej posługują się językiem angielskim.

ZwyczajeLitwini, w porównaniu z Polakami, wykazują mniejszą otwartość w kontaktach międzyludzkich (wpływ kultury skandynawskiej). Należy unikać drażliwych tematów wspólnej historii, zwłaszcza odnoszących się do wydarzeń z początku XX wieku.

BezpieczeństwoPozom bezpieczeństwa zbliżony do realiów polskich. W nocy Wilno nie należy do najbardziej bezpiecznych, należy unikać pustych nieoświetlonych ulic, okolic dworca kolejowego i autobusowego. W miejscach publicznych

9

Page 10: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

nie należy pozostawiać bez opieki toreb, okryć i innych wartościowych przedmiotów.

Opieka zdrowotnaOpieka zdrowotna wygląda podobnie jak w Polsce. Leczenie w placówkach publicznej służby zdrowia jest dostępne na zasadach obowiązujących w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Każda ubezpieczona osoba i członek jej rodziny może otrzymać wszystkie świadczenia rzeczowe, które okażą się niezbędne z punktu widzenia medycznego w czasie pobytu na terytorium Litwy, uwzględniając naturę świadczeń i długość trwania pobytu. Przyjeżdżający na Litwę powinien posiadać ważne imienne zaświadczenie E111. Funkcjonuje wiele przychodni, klinik, centrów diagnostycznych i gabinetów prywatnych, o zróżnicowanym standardzie. Istnieje możliwość opieki lekarskiej w języku angielskim, rosyjskim, polskim. Koszt wizyty od 60 LTL wzwyż. Istnieje gęsta sieć aptek.

Kultura, rekreacjaPolska TV jest dostępna za pośrednictwem telewizji kablowej lub satelitarnej. W Wilnie działa prywatna polska rozgłośnia radiowa „Znad Wilii” (103,8 FM) W Wilnie w wielu kościołach, w rejonie wileńskim i solecznickim msze odprawiane są w języku polskim. Działają polskie teatry, zespoły muzyczne. W czterech polskich księgarniach w Wilnie dostępne są książki oraz prasa z Polski. W kioskach dostępna jest miejscowa prasa w języku polskim, między innymi „Kurier Wileński”, tygodnik „Tygodnik Wileńszczyzny”, miesięcznik „Magazyn Wileński”. Regularnie odbywają się koncerty muzyki poważnej, rozrywkowej, przedstawienia baletowe i teatralne, działają fitness kluby, nie ma problemu z dostępem do internetu.Lokalne informatory:www.lietuva.lt (w języku litewskim, polskim, angielskim, rosyjskim, niemieckim)www.vilnius.lt (w języku litewskim, angielskim)www.tourism.vilnius.lt (w języku litewskim, angielskim, rosyjskim oraz esperanto)

Koszty utrzymaniaOcenia się jako wyższe niż w Polsce.

Waluta

10

Page 11: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Jednostką pieniężną Litwy jest lit (LTL), wprowadzony do obiegu 25 czerwca 1993r.LTL = 100 centów.Litewska waluta narodowa jest sztywno przywiązana do waluty bazowej w systemie zarządu walutowego (Currency Board). Od kwietnia 1994 r. do stycznia 2002 r. walutą bazową był dolar amerykański (1USD = 4 LTL), od 2 lutego 2002r. - euro (1 EUR = 3,4528 LTL).

Czas lokalnyNa Litwie obowiązuje czas Greenwich + 2 godziny. Oznacza to, że czas lokalny = czas polski + 1 godzina.

Dni ustawowo wolne od pracy1 stycznia Nowy Rok16 lutego Restauracja Państwowości Litwy

(rocznica ogłoszenia niepodległości w 1918r.)11 marca Dzień Niepodległości

(rocznica odzyskania niepodległości w 1991r.)Poniedziałek Wielkanocny1 maja Święto Pracy24 czerwca Święto Nocy Świętojańskiej6 lipca Koronacja Mindaugasa /1253r./,

Dzień Państwowości1 listopada Dzień Wszystkich Świętych25-26 grudnia Boże Narodzenie

TelekomunikacjaAby uzyskać międzynarodowe połączenie automatyczne należy wybrać prefiks „00” (kod połączeń międzynarodowych), a dalej numer kierunkowy państwa, miasta i numer abonenta.Łączność międzymiastowa na Litwie możliwa jest po wybraniu prefiksu „8” i po uzyskaniu ciągłego sygnału - numeru kierunkowego miasta i abonenta.Kod kierunkowy dla połączenia z Litwą : 00370. Numer ratunkowy w całym kraju: 112.Numer informacji telefonicznej we wszystkich miastach w całym kraju: 118.Na Litwie dobrze działa sieć telefonii komórkowej. Zasięg ogólnokrajowy mają wszyscy operatorzy działający na rynku; Omnitel, Bitė GSM, Tele2.Aktualne telefoniczne numery kierunkowe międzymiastowe i międzynarodowe do 50 miast na Litwie podajemy w zał. 1.

11

Page 12: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

II. Gospodarka Do początku lat 90-tych Litwa była częścią ZSRR, gospodarka litewska także była elementem gospodarki tego państwa. Była to klasyczna odmiana centralnie sterowanej gospodarki.

Po ogłoszeniu niepodległości w dniu 11 marca 1990 roku, w wyniku decyzji politycznych oraz naturalnego procesu rozpadu dawnych powiązań gospodarczych nastąpiło wyraźne osłabienie stosunków gospodarczych i handlowych z Rosją. Rozpoczął się proces transformacji ustrojowej, istotą której była zmiana struktury własnościowej w gospodarce. Kontrowersyjny program powszechnej prywatyzacji przeprowadził głęboką restrukturyzację gospodarki, w wyniku czego nastąpiło przejęcie sił wytwórczych przez sektor prywatny, deregulacja procesów gospodarczych, sformowanie się wolnego rynku wewnętrznego oraz przeorientowanie się na nowe zagraniczne rynki zbytu, w tym przede wszystkim Europy Zachodniej. Zerwanie ustalonych od lat więzów gospodarczych oraz idąca za tym utrata rosyjskiego rynku w pierwszych latach procesu przekształcania gospodarki spowodowała znaczny spadek podstawowych wskaźników makroekonomicznych. Przełomowym okazał się rok 1994, po którym gospodarka litewska poszła w górę. Kolejne (krótkotrwałe) załamanie gospodarcze miało miejsce w 1999r., w wyniku tzw. „kryzysu rosyjskiego”.

Osiągnięte w ostatnich latach wskaźniki tempa wzrostu gospodarczego na Litwie potwierdzają utrzymującą się dobrą kondycję gospodarki litewskiej. Litwa potrafiła utrzymać wysoki wzrost PKB, niski poziom inflacji, dobrą dynamikę eksportu (chociaż saldo obrotów jest nadal ujemne), przyciągnąć więcej inwestycji zagranicznych, zmniejszyć bezrobocie, a poprzez poprawę sytuacji na rynku wewnętrznym – osiągnąć znaczny wzrost konsumpcji. Wzrosły także rezerwy dewizowe.

Podstawowe wskaźniki rozwoju gospodarczego przedstawiają się następująco:

J.m. 2000 2001 2002 2003 2004

PKB (ceny bieżące) (ceny stałe‘2000)

mln USD

%11.381

3,912.095

6,414.148

6,818.27610,5

224607,0

12

Page 13: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

PKB per capita USD 3.252 3.474 4.078 5.291 6.544Inflacja roczna % 1,4 2,0 -1,0 -1,3 2,9Stopa bezrobocia * (średnioroczna)

% 16,4 17,4 13,8 12,5 11,4

Średnia płaca (brutto) USD 269,2 274,4 308,6 389,0 416,5Obroty handlu zagranicznegow tym: Eksport Import Saldo

mln USD

9.265,9

3.809,45.456,5-1.647,1

10.936,4

4.583,06.353,4-1.770,4

13.185,0

5.475,67.709,4-2.233,8

16.966,2

7.162,49.803,8-2.641,4

21.655

9.28712.368-3.081

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne

mln USD

2.334,3 2.665,5 3.995,8 4.811,8 4.928

Zadłużenie zagraniczne mln USD

2.474.3 2.464,0 2.771,6 3.211,4 3.135,8

Saldo obrotów bieżących bilansu płatniczego

mln LTL

-2.699,6 -2.295,0 -2.670,6 -3.854,0 -4.811,7

% PKB

-6,0 -4,8 -5,2 -6,6 -7,7

I. Rezerwy dewizowe

mln USD

1.358,6 1.669,2 2.412,8 3.449,7 3.594,0

* wg badań aktywności gospodarczej ludności

Strategicznym celem polityki gospodarczej Litwy było członkostwo w Unii Europejskiej. W 1995 r. Litwa zawarła Układ Stowarzyszeniowy, a 1 maja 2004r. została pełnoprawnym członkiem Wspólnoty.

Okresy przejściowe (wynegocjowane przez Litwę)

Swobodny przepływ towarówOkres przejściowy do 31.12.2006 r. w sprawie uporządkowania dokumentacji leków.

Okres przejściowy pozwoli handlowcom i producentom leków nagromadzić i równolegle rozdzielić środki na rejestrację leków.Leki będące na rynku litewskim muszą być przerejestrowane wg wymagań UE do czasu wstąpienia Litwy do UE, tj. do początku 2004r. i będą sprzedawane do czasu upłynięcia 5-letniego okresu rejestracji, najpóźniej do 01.01.2007r.

Swoboda świadczenia usługOkres przejściowy do 31.12.2007 r. w sprawie harmonizacji składkowego systemu ubezpieczeniowego.

13

Page 14: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Okres ten pozwoli na nagromadzenie kapitału potrzebnego do osiągnięcia ustalonej wymaganiami UE wielkości sumy składek ubezpieczeniowych (20 tys. euro).

Okres przejściowy do 31.12.2007 r. w sprawie wdrożenia regulaminów systemu kompensacji inwestorów.

Pozwoli to na stopniowe zagwarantowanie sumy kompensacji (wymagane przez UE 70 tys. LTL), na wypadek niewypłacalności firmy świadczącej usługi inwestycyjne, kiedy to inwestorzy tracą przeznaczone dla tej firmy środki bądź papiery wartościowe.

Swobodny przepływ kapitałuOkres przejściowy do końca 2010 r. z możliwością przedłużenia na kolejne 3 lata w sprawie ograniczenia sprzedaży ziemi.

W czasie okresu przejściowego na Litwie zostanie zakończona reforma rolnictwa i ukształtowany rynek ziemi.

RolnictwoOkres przejściowy do 31.12.2006 r. w sprawie rekonstrukcji spółek przetwórstwa spożywczego.

Pozwoli to spółkom tym na stopniowe przystosowanie się do wymagań UE.

Okres przejściowy do 31.12.2006 r. w sprawie stawianych przez UE wymagań weterynaryjnych dla mleka.

Pozwoli to gospodarstwom mleczarskim na stopniowe przystosowanie się do wymagań UE.II.

Okres przejściowy do 31.12.2011 r. w sprawie ochrony gatunków roślin.

Rolnicy będą mogli nie płacić opłaty autorskiej dla właściciela odmiany za certyfikowane nasiona i inny materiał nasienny wykorzystywane w swoich gospodarstwach.

Okres przejściowy do 31.12.2005 r. w sprawie kontroli kwiatowej zgnilizny ziemniaków.

Okres ten pozwoli na stopniowe wyniszczenie kwiatowej zgnilizny ziemniaka.

Okres przejściowy do 31.12.2006 r. w sprawie wyjątku określenia krów karmiących.

14

Page 15: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Okres przejściowy tworzy pomyślne warunki do wyeliminowania z produkcji mleka nieproduktywnych krów mlecznych i pozwoli realizować wypłaty za nierasowe krowy.

Okres przejściowy do 01.01.2009 r. w sprawie mleka i produktów mlecznych.

Do końca okresu przejściowego Litwa będzie mogła produkować na rynek wewnętrzny różnego rodzaju mleka.

Okres przejściowy do 01.01.2006 r. w sprawie wykorzystywania nie certyfikowanych nasion.

Okres przejściowy pozwoli w certyfikowanych gospodarstwach ekologicznych wykorzystywać nasiona i inny materiał nasienny pochodzący z nie ekologicznego gospodarstwa.

Okres przejściowy do 01.01.2006 r. w sprawie wykorzystywania w żywieniu pszczół nie certyfikowanym cukrem.

W tym okresie w ekologicznych gospodarstwach pszczelarskich będzie można wykorzystywać nie ekologiczny cukier.

Polityka transportowaOkres przejściowy do 31.12.2006 r. w sprawie wymagań zdolności finansowych dla przewoźników.

Okres ten pozwoli małym i średnim firmom transportowym na złagodzenie następstw dostosowań i stworzy warunki do stopniowego wzrastania zdolności finansowych sektora transportowego.

Okres przejściowy do 31.12.2005 r. w sprawie wyposażenia w tachografy.Okres ten stworzy warunki do stopniowego odnowienia taboru samochodowego.

Okres przejściowy do 31.12.2004 r. w sprawie lotniska międzynarodowego w Kownie.

Okres ten pozwolił na stopniowe zmniejszenie natężenia hałasu (przewyższające normy ustalone przez UE) przez lądujące samoloty na lotnisku w Kownie.

PodatkiOkres przejściowy do 31.12.2009 r. w sprawie wysokości akcyzy na papierosy.

15

Page 16: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Okres ten ochroni konsumentów i producentów przed nagłym wzrostem wielkości akcyzy na wyroby tytoniowe.

EnergiaOkres przejściowy do 31.12.2009 r. w sprawie gromadzenia zapasów ropy naftowej.

Okres przejściowy złagodzi trudności finansowe w budżecie Litwy i podmiotów gospodarczych, które gromadzą zapasy produktów naftowych.

ŚrodowiskoOkres przejściowy do 31.12.2007 r. w sprawie kontroli emisji związków organicznych.

Okres przejściowy pozwoli w dłuższym okresie wykonać ustalone przez UE wymagania dotyczące emisji lotnych związków w czasie transportowania i przechowywania benzyny.

Okres przejściowy do 31.12.2009 r. w sprawie oczyszczania ścieków w miastach.

Pozwoli to na pełne wdrożenie wymagań UE dotyczących oczyszczania ścieków w miastach Litwy, unikając znacznego wzrostu opłat komunalnych.

Okres przejściowy do 31.12.2006 r. w sprawie opakowań i odpadów z opakowań.

Okres ten pozwoli osiągnąć, aby w ciągu roku na Litwie było przerabiane bądź w jakiś inny sposób wykorzystywane nie mniej niż połowa powstałych na Litwie odpadów z opakowań.

Okres przejściowy do 31.12.2015 r. w sprawie dużych urządzeń do spalania.

Litwa wynegocjowała dla największych litewskich elektrowni możliwość przesunięcia stosowania siedmiokrotnie surowszych niż dotychczas ograniczeń emisji dwutlenku siarki (paląc mazutem).

Okres przejściowy do kwietnia 2009 r. w sprawie wkładów do Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI).

Okres przejściowy stwarza warunki dla Litwy wnoszenia wkładów do EBI w dłuższym terminie. W okresie 2002 – 2006 Litwa wniesie jeden coroczny, a w okresie kwiecień 2007 – 2009 ogółem pięć wkładów.

16

Page 17: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Okresy przejściowe (wynegocjowane przez UE)

III. Swobodny przepływ osóbMaksymalny okres przejściowy do 7 lat począwszy od wejścia Litwy do UE (formuła 2+3+2), kiedy to kraje UE mogą ograniczać swobodny przepływ siły roboczej z Litwy.

Ze swojej strony Litwa będzie mogła ograniczać swobodny przepływ siły roboczej tym krajom, które zastosują ograniczenia wobec Litwy.Dania, Szwecja, Irlandia i Wielka Brytania oświadczyły, że takich ograniczeń nie zastosują, więc obywatele Litwy będą mogli swobodnie pracować w tych krajach po akcesji Litwy do UE. Z innymi państwami Litwa ma możliwość negocjowania okresów przejściowych.

RolnictwoOkres przejściowy do 2013 r., w którym to poziom bezpośrednich dopłat rolnikom litewskich sukcesywnie osiągnie 100 % poziomu dopłat otrzymywanych przez rolników unijnych.

TransportMaksymalny okres przejściowy do 5 lat od daty akcesji Litwy do UE (formuła 2+2+1, tj. 2-letni okres przejściowy z prawem krajów członkowskich do przedłużenia na dalsze 2 i 1 rok), w trakcie którego przedsiębiorstwa działające na Litwie byłyby wyłączone z działalności usługowej na unijnych drogach krajowych. Litwa ma takie samo prawo do stosowania tego przepisu wobec przedsiębiorstw unijnych.

Produkt krajowy brutto (PKB)

Pierwsze pozytywne oznaki reformowania gospodarki po odzyskaniu niepodlegości odnotowano w 1995 r., kiedy to PKB wzrósł o 3,3% w porównaniu z rokiem poprzednim. W latach następnych następował coraz szybszy wzrost, nie był on jednak równomierny. W 1999 r. gospodarka litewska przeżyła dość głęboki, lecz krótkotrwały kryzys. Po 7,3% wzroście PKB w roku 1998 nastąpił spadek PKB do poziomu 1,7%. Było to spowodowane „kryzysem rosyjskim”, czyli dewaluacją rosyjskiego rubla, w wyniku czego zamknął się rynek wschodni, odbierający wówczas ponad 30% litewskiego eksportu. Przedsiębiorstwa litewskie znalazły się w bardzo trudnej sytuacji, musiały gwałtownie poszukiwać nowych rynków zbytu. Spadkowa tendencja została odwrócona w 2000 r.

17

Page 18: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Pod względem szybkości rozwoju gospodarki rekordowym był rok 2003. Według danych Departamentu Statystyki RL w tym roku PKB (w cenach bieżących) wynosił 56,77 mld LTL, co po przeliczeniu w cenach stałych z 2000 r. oznaczało 10,5% wzrost w stosunku do 2002 r. PKB per capita zwiększył się o 11% i w cenach bieżących wynosił 16.666 tys. LTL.Pomyślnie rozwijały się różne dziedziny przedsiębiorczości. Największy wzrost wartości dodanej odnotowano w energetyce (24,8%), budownictwie (17,1%), przemyśle przetwórczym (14,1%) i wydobywczym (13,0%), handlu (11,1%), transporcie i łączności (6,8%), hotelarstwie i restauracjach (6,5%). Wzrastały dochody mieszkańców: realny wzrost płac o 7,8%, emerytur o 5,4%, wynagrodzeń w administracji o 8,1%. Wzrastający popyt wewnętrzny, wzrost dochodów podmiotów gospodarczych, zmniejszenie odsetek od pożyczek bankowych pobudzało wzrost inwestycji. W 2003r. wzrost ten osiągnął poziom 11,4%. Rozpoczął się boom pożyczek mieszkaniowych, co zaowocowało dużym wzrostem budownictwa w latach następnych.W roku 2004 gospodarka litewska zachowała wysokie tempo wzrostu, zaś w prognozach do 2008 roku zarówno Ministerstwo Finansów RL, jak i niezależni eksperci szacują wzrost PKB w granicach 6-7% rocznie.

18

Page 19: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

P K B w latach 2000–2004

Rok

Ogółem Per capitaw mln USDceny

bieżące

w mlnEURceny

bieżące

w mln LTLceny

bieżące

tempo wzrostu,%

ceny stałe’2000**

w USDceny

bieżące

w EURceny

bieżące

w LTLceny

bieżące

tempo wzrostu,%

ceny stałe’2000**

2000 11381 12362 45526 3,9 3252 3533 13009 4,72001 12095 13512 48379 6,4 3474 3881 13897 6,92002 14151 14927 51643 6,8 4079 4303 14887 7,12003 18423 16271 56179 9,7 5334 4711 16264 10,22004* 22284 17927 61898 6,7 6486 5218 18016 7,3

* dane wstępne** w porównaniu z odpowiednim okresem roku poprzedniego

Page 20: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

IV. Struktura PKB w latach 2000–2004(ceny bieżące)

Wyszczególnienie 2000 2001 2002 2003 2004

PKB 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0w tym wartość dodana brutto 89,9 90,1 90,0 90,6 89,7Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo

7,9 7,0 6,9 6,1 5,8

Przemysł 24,3 24,9 23,6 25,1 25,4- górnictwo i kopalnictwo 0,7 0,7 0,6 0,6 0,5- działalność produkcyjna 19,8 20,1 18,9 19,8 20,5- zaopatrzenie w energię elektr., gaz, wodę

3,8 4,1 4,1 4,7 4,4

Budownictwo 6,0 6,0 6,3 6,8 7,2Handel i usługi 16,6 17,1 17,5 17,8 18,0Transport i łączność 12,5 12,3 13,4 13,3 12,8Ochrona zdrowia 3,6 3,4 3,1 3,0 3,0Źródło: Departament Statystyki RL

Objaśnienie: Udział poszczególnych sekcji w PKB stanowi stosunek wartości dodanej brutto tych sekcji do wartości PKB ogółem. Wartość dodana brutto nie uwzględnia subsydiów, podatków.

* dane wstępneDepartament Statystyki RL (DS RL) publikuje dane w walucie narodowej (LTL). Ponieważ od 2 lutego 2002 r. nastąpiła zmiana orientacji lita, to przeliczanie wartości litowych na waluty obce odbywa się wg różnej metodologii i stosowane są różne przeliczniki. Procentowe wyliczanie wzrostu, bądź spadku w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego możliwe jest wyłącznie na bazie wielkości prezentowanych w litach.

20

Page 21: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Główne sektory gospodarki

W gospodarce Litwy najważniejsze miejsce zajmuje przemysł, następnie handel i usługi, transport i łączność, rolnictwo, budownictwo. Sektory te mają największy udział w tworzeniu PKB.

Najbardziej rozwiniętymi gałęziami litewskiego przemysłu pozostają tradycyjnie: przemysł petrochemiczny (przetwórstwo ropy naftowej), przemysł lekki (tekstylia i dziewiarstwo), przemysł maszynowy, przemysł chemiczny (nawozy sztuczne, wyroby farmaceutyczne, kosmetyki, detergenty, włókna sztuczne, wyroby gumowe), spożywczy (przetwórstwo mięsa, nabiału i zbóż) i przetwórstwo drewna.W 2004 r. nastąpił wzrost produkcji sprzedanej ogółem o 10,8 % w porównaniu z 2003 r., w tym:- w przemyśle wydobywczym (górnictwo i kopalnictwo) - spadek o

7,6%,- w przemyśle przetwórczym - wzrost o 11,9 %,- energia elektryczna, gaz i zaopatrzenie w wodę - wzrost o 7,3 %.Odnotowano wzrost sprzedaży: materiałów budowlanych (kamieni, piasku, gliny) o 26,1 %; drewna i wyrobów z drewna (bez mebli) o 7,0 %, artykułów spożywczych o 3,9 %, wyrobów tytoniowych o 9,6 %, tekstylia o 7,5 %, wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych o 12,5 %; wyrobów metalowych (z wyjątkiem maszyn i urządzeń) o 29,8 %; aparatury i sprzętu elektrycznego o 20,4 %; aparatury i sprzętu audio-tele o 14,4 %, silnikowych środków transportu o 90,2 %, mebli o 33,5 %. Spadła sprzedaż skóry i wyrobów skórzanych o 41,4%, odlewów z metali podstawowych o 22,3%.Rolnictwo angażuje blisko 18% czynnych zawodowo osób i wytwarza ponad 6 % PKB. Litwa korzystała ze środków UE w ramach programu SAPARD. Projekty realizowane w ramach tego programu obejmowały producentów mleka i przedsiębiorstwa przetwarzające mleko oraz niektóre zakłady przetwórstwa mięsnego. Reforma gospodarki rolnej spowodowała, że rolnictwo litewskie zdominowały nowe formy własności (spółki rolne i gospodarstwa indywidualne).Według danych Departamentu Statystyki Litwy, produkcja rolnicza z gospodarstw farmerskich i przyzagrodowych oraz spółek i przedsiębiorstw rolnych w porównaniu z 2003 r. spadła w 2004 r. o 0,4 %, przy czym produkcja roślinna zmniejszyła się o 6%, z tego buraków cukrowych (dla przemysłu) o 7,5 %, a ziemniaków o 29%. Produkcja zwierzęca wzrosła o 8%, w tym: mięsa o 13% (wg żywej wagi o 14%), jaj o 6 % i mleka o 2,9%.

Page 22: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

W 2004 roku wyższy był skup owoców i warzyw, zbóż, włókien lnianych, zwierząt i drobiu, natomiast mniej skupiono ziarna rzepaku oraz buraków cukrowych.Ceny skupu produkcji rolniczej w 2004 r. w porównaniu z rokiem poprzednim wzrosły o 1 %, w grupie artykułów pochodzenia roślinnego spadły o 6,9 %, w grupie artykułów pochodzenia zwierzęcego wzrosły o 12,7 %. Najbardziej zdrożał len (42,4 %), rogacizna (29,7 %), mleko (17,8 %). Staniały natomiast: warzywa (26,9 %), jaja (17,2 %), owoce (13,9 %), drób (8,8 %).

Ceny i inflacja

Od 1997 r. Litwa może poszczycić się niską (jednocyfrową) inflacją. Szczególnie niski poziom inflacji miał miejsce w 1999 r. – zaledwie 0,3%. Spowodowane to zostało znaczną nadwyżką towarów na rynku wewnętrznym po załamaniu się eksportu na rynek rosyjski. W ostatnich latach inflacja oscyluje około zera, zanotowano nawet deflację, która nie wpłynęła na tempo rozwoju gospodarczego państwa.Utrzymaniu niskiej stopy inflacji sprzyjał stały kurs waluty krajowej wprowadzony 1.04.1999r. w powiązaniu z silną walutą wymienialną – początkowo dolarem amerykańskim, a od 2 lutego 2002 r. z euro w ramach Zarządu Walutowego (Currency Board). Litwa została zobowiązana do pełnego pokrycia waluty narodowej rezerwami waluty bazowej oraz rezygnacji z emisji dodatkowego pieniądza. W okresie kwiecień 1994 r. – styczeń 2002 r. kurs ustalono na poziomie 1 USD = 4 LTL; od lutego 2002r. – 1 EUR = 3,4528 LTL.

Wskaźniki cen towarów i usług oraz inflacji na Litwiew latach 2000-2004 (w %)

2000 2001 2002 2003 2004

Średnioroczny wzrost cen detalicznych 1,0 1,3 0,3 -1,2 1,2

Inflacja XII / XII 1,4 2,0 -1,0 -1,3 2,9

22

Page 23: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Płace i bezrobocie

Podstawowe wskaźniki w tym zakresie w latach 2000–2004 przedstawiają się następująco:

J.m. 2000 2001 2002 2003 2004

Średnia płaca (brutto) USD 269,2 274,4 308,6 389,0 416,0

Średnia emerytura USD 77,8 79,4 87,9 111,2 133,7

Minimum socjalne USD 31,3 31,3 34,0 40,8 45,0

Liczba bezrobotnych */

tys.osób 204,9 223,5 198,4 167,0 142,5

Stopa bezrobocia */ % 11,5 12,5 11,3 10,3 6,8

*/ średniorocznie - wg Giełdy Pracy

Program rządowy przewiduje podjęcie działań zmierzających w kierunku zmniejszenia stopy bezrobocia poprzez odpowiednią politykę fiskalną, oświatową, stworzenie warunków do podejmowania działalności gospodarczej, rozwój rynku pracy i wyrównywanie różnic regionalnych, a także reformę systemu emerytalnego.W 2005 r. pracodawcy coraz częściej sygnalizowali narastanie problemu deficytu siły roboczej. Za przyczyną tego zjawiska uważa się wyjazdy obywateli litewskich do pracy w krajach Unii Europejskiej.

III. Finanse

Litwa przestrzega zasad i międzynarodowych standardów w polityce finansowej i bankowości, co potwierdzają sprawozdania Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego. System bankowy rozwija się dynamicznie, jest dobrze skapitalizowany.

Do pozytywnych zjawisk w gospodarce litewskiej w ostatnich latach należy zaliczyć zmniejszenie zadłużenia zagranicznego (w stosunku do PKB) oraz zwiększenie rezerw dewizowych. Deficyt budżetowy utrzymywany jest poniżej progu 3 % PKB.

23

Page 24: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Dane dotyczące tych wskaźników w latach 2000 – 2004 przedstawiają się następująco:

J.m. 2000 2001 2002 2003 2004

Zadłużenie zagraniczne

mln USD 2.474,3 2.464,0 2.771,6 3.211,4 3.080,5

Saldo obrotów bieżących bilansu płatniczego

mln USD - 674,9 - 573,7 -727,0 -1.199,9. -1.730,8%

PKB - 6,0 - 4,8 -5,2 -6,6 -7,7

Deficyt budżetowy

mln LTL -60,0 -630,1 -1.111,4 -1.190,9 -858,5%

PKB 0,13 1,3 2,1 2,1 1,4

Rezerwy dewizowemln USD 1.358,6 1.669,2 2.412,8 3.449,7 3594,0

W ocenie MFW Litwa zyskuje coraz szerszy dostęp do międzynarodowych rynków kapitałowych i staje się coraz bardziej atrakcyjna dla inwestorów zagranicznych. Inwestorzy wskazują na takie zalety gospodarki litewskiej, jak jej stosunkowo niewielkie rozmiary, otwartość i przewidywalność. Konkurencyjność wytwórców litewskich wypływa w dużym stopniu z szeroko zakrojonych reform strukturalnych, wprowadzanych od 2000 roku. Słabą stroną polityki rządu jest sposób finansowania samorządów. W przeważającej większości środki finansowe na zabezpieczenie podstawowej działalności pochodzą z dotacji budżetowych.Ustawa Budżetowa z 2004 roku zakładała, że wpływy do budżetu państwa wyniosą 10.335 mln Lt, ze środkami UE – 11.925 mln. Realnie dochody okazały sie o 69 mln Lt większe, natomiast z UE otrzymano o 200 mln Lt mniej niż zakładano. Wydatki zostały zaplanowane w wysokości 13.753 mln Lt, realnie wydano o 1.100 mln Lt mniej, dlatego zmniejszył się deficyt budżetowy .W roku 2005 przewiduje się uzyskanie dochodów do budżetu narodowego w wysokości 15.621 mln Lt, wydatki mają wynieść 17.431 mln Lt. Deficyt – 1.810 mln Lt (2,6% PKB).Projekt budżetu na rok 2006 zakłada wzrost dochodów o 19,6%, wydatków o 17,2%, deficyt budżetowy ma wynieść 1.747 mln Lt.

24

Page 25: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Euro

27 września 2005 r. rząd Republiki Litewskiej zatwierdził „Narodowy Plan Wprowadzenia Euro”.Za najkorzystniejszą datę wprowadzenia nowej waluty uznano poniedziałek 1 stycznia 2007 roku. W ciągu kolejnych 15 dni zostanie utrzymana możliwość rozliczeń dwuwalutowych. W okresie 60 dni, t.j. do 31 marca 2007 r. banki komercyjne będą wymieniały lity na euro bez pobierania opłat. W przypadku litewskiego banku centralnego Litetuvos Bankas okres wymiany nie został ograniczony.W okresie dwóch miesięcy przed i dwóch miesięcy po dacie „zero” handel będzie obowiązany umieszczać informacje o cenach towarów i usług w wyrażeniu dwuwalutowym. Informacja dwuwalutowa będzie dotyczyła również wynagrodzeń, rent i emerytur oraz innych świadczeń. Występujące przy przeliczaniu zaokrąglenia cen będą dokonywane w oparciu o ustalone zasady. Organizacje handlowe będą zachęcane do przyjęcia tzw. „kodeksu dobrej woli”.

System bankowy

Rząd Litwy stawia sobie za cel jak najszybsze wejście do strefy euro. Zdaniem przedstawicieli Międzynarodowego Funduszu Walutowego są ku temu realne podstawy, albowiem koszty adaptacyjne z tym związane powinny być niższe w porównaniu z innymi krajami. Jeśli Litwa będzie kontynuowała dotychczasową politykę makroekonomiczną, ma realne szanse znaleźć się w pierwszej grupie państw, które dołączą do strefy euro. Jedyną przeszkodą może być za wysoka inflacja, wywołana ostrą zwyżką światowych cen ropy naftowej.

Bank centralny – Lietuvos bankas (Bank Litwy) ma ograniczone możliwości oddziaływania na sytuację w sektorze bankowym między innymi poprzez udzielanie kredytów bankom komercyjnym dla zapewnienia płynności rozliczeń międzybankowych (pożyczki typu „overnight” i „liquidity”) pod zastaw lub sprzedaż przez te banki obligacji rządowych („repo”) oraz aukcje depozytów terminowych. Poziom ceny rynkowej lita na rynku międzybankowym (VILIBID - Vilnius Interbank Bid Rate i VILIBOR - Vilnius Interbank Offered Rate) wylicza się na podstawie operacji wykonywanych przez 5 banków działających na litewskim rynku pieniężnym, które są zarazem jego największymi uczestnikami. VILIBID/VILIBOR ogłaszane są codziennie o godzinie 12 czasu lokalnego na stronach systemu informacyjnego Reuters i na stronie internetowej

25

Page 26: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Banku Litwy. Banki komercyjne na Litwie samodzielnie ustalają stopy procentowe dla usług przez siebie oferowanych. Bank Litwy, poza kształtowaniem i realizacją polityki pieniężnej oraz ustanawianiem zasad funkcjonowania systemu bankowego odpowiada także za wykorzystanie rezerw dewizowych i bilans płatniczy Litwy, spełnia funkcję państwowego agenta skarbowego. W jego kompetencji leżą również kwestie związane z tworzeniem, licencjonowaniem, działalnością, reorganizacją banków komercyjnych, unii kredytowych, a także wydawanie pozwoleń na otwieranie przedstawicielstw i oddziałów banków zagranicznych oraz nadzór nad prowadzoną przez nie działalnością na Litwie zgodnie z ustawodawstwem Republiki Litewskiej.Trwają prace nad wdrożeniem rozliczeń międzybankowych w trybie on-line dla płatności wewnątrz krajowych (system LITAS) oraz nad przejściem na ogólnoeuropejski system numeracji rachunków bankowych IBAN.Według stanu na dzień 1 października 2005 r. licencję na prowadzenie działalności operacyjnej posiada 10 banków komercyjnych, 2 oddziały banków zagranicznych, 62 unie kredytowe (są to lokalne organizacje wzajemnej pomocy kredytowej funkcjonujące na zasadach spółdzielczych) i 3 przedstawicielstwa banków zagranicznych. Od 1996 r. działa także instytucja o statusie specjalnym – AB Turto bankas, który zajmuje się administracją tzw. „złymi kredytami”.

Banki komercyjne 1. AB VILNIAUS BANKAS 2. AB NORD L/B Lietuva 3. AB HANSABANKAS 4. AB SNORAS BANKAS 5. AB UKIO BANKAS 6. AB SIAULIU BANKAS 7. AB SAMPO BANKAS 8. AB PAREX BANKAS 9. UAB MEDICINOS BANKAS 10. AB SEB VB BUSTO BANKAS

Aktywna polityka kredytowania i zaostrzająca się konkurencja przesądziły, że na rynku litewskim stopy procentowe od kilku lat spadają. Według ocen analityków stopy procentowe na Litwie także w bieżącym roku są jednymi z najniższych w Europie Środkowo-Wschodniej (wpływ sztywnego przywiązania lita do euro).

26

Page 27: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Liderem w sektorze bankowym w ciągu ostatnich lat pozostaje Vilniaus bankas, którego zysk osiągnięty w I półroczu 2005 roku stanowił 36% zysku całego systemu bankowego Litwy. Od 1999r. Vilniaus Bankas w całości należy do grupy SEB (Svenska Enskilda Banken). Drugi pod względem wielkości i zyskowności jest Hansabankas.Po prywatyzacji w ub. roku ostatniego banku państwowego AB LZUB (Bank Gospodarki Rolnej) – 93,09% akcji posiada niemiecki bank „Norddeutsche Landesbank Girozentrale” (NORD/LB) - powiększył się do ponad 90 % udział inwestorów zagranicznych w kapitale akcyjnym banków. Świadczy to o stałej tendencji wzrostowej wpływów zagranicznych w tym sektorze (w styczniu 1996r. było to 16%). W ocenie MFW stabilność systemu finansowego Litwy nie budzi zastrzeżeń. W ogłoszonych sprawozdaniach stwierdza się, że dokonany został istotny postęp w zapewnieniu bezpiecznego i niezawodnego funkcjonowania systemu bankowego, zmieniła się jakość aktywów bankowych, zmniejsza się portfel złych kredytów, a system bankowy jest dobrze kapitalizowany. Odnotowano także pozytywne zmiany w dziedzinie nadzoru bankowego poprzez wcielenie w życie normatywów ograniczających ryzyko oraz wdrożenie środków nadzoru i rekomendacji przyjętych na szczycie w Bazylei.

Oddziały banków zagranicznych: NORDEA BANK Finland Plc – Oddziały w Wilnie /od 2000r./ oraz w Kłajpedzie, Kownie i Poniewieżu przejęte od Kredyt Banku.16 lipca 2004 r. zakończył działalność na Litwie oddział KREDYT BANK S.A. Jego aktywa zostały kupione przez NORDEA BANK Finland Plc.

BAYERISCHE HYPO- UND VEREINSBANK AG – Oddział w Wilnie /od 2001r./

Przedstawicielstwa banków zagranicznych: RAIFFEISEN BANK POLSKA S.A.„DŻEM-BANK” /Białoruś/ RIETUMU BANKA /Łotwa/

IV. System podatkowy

System podatkowy Republiki Litewskiej obejmuje podatki bezpośrednie i pośrednie, regulowane oddzielnymi ustawami, które obowiązują również zagraniczne podmioty gospodarcze działające na terenie Litwy.

27

Page 28: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Podatek dochodowy od osób fizycznych.Regulowany przez Ustaw o Podatku Dochodowym od Ludno cię ś (Gyventoj pajam mokes io statymas) z dnia 2 lipca 2002 r. Nr IX-1007ų ų č į (z późn. zm.), Valstybės žinios 2002 Nr 73-3085.Poprawka zosta a przyj ta 7 czerwca 2005 roku (Nr X-235, Valstyb sł ę ė žinios 2005 Nr 76-2743)Stawka: 33 % od dochodów miesięcznych pomniejszonych o nieopodatkowane minimum w wysokości 290 LTL. Nieopodatkowane minimum zwiększa się o 29 LTL za każde dziecko.Wspomniana powyżej poprawka wprowadza zmiany stawek opodatkowania. Od 1 lipca 2006 roku stawka zmniejsza się do 27%, a od 1 stycznia 2008 roku do 24%.

Przedsiębiorstwa indywidualne płacą 15 % od wypracowanego zysku (po zapłaceniu podatku od zysku dla podmiotów gospodarczych w wysokości 15%). Dla nich stosuje się nieopodatkowane minimum w wysokości 580 LTL. Mogą nie liczyć amortyzacji.Adwokaci, notariusze mogą wybierać formę opodatkowania: 33 % od zysku jak osoba fizyczna lub 15 % od przychodów. Dla nich też w roku 2006 i 2008 zmniejsza się stawka podatku od osób fizycznych.Honoraria opodatkowane są w wysokości 15 %.Każdy podatnik ma prawo do 25 % dochodu wyłączyć spod opodatkowania, jeśli dochód ten przeznacza na:- wpłatę składki do towarzystwa ubezpieczenia na życie,- wpłatę składki do funduszu emerytalnego,- zwrot kredytu na wykształcenie,- zwrot oprocentowania kredytu mieszkaniowego,- w latach 2004 – 2006 na zakup komputera z oprogramowaniem (do

4000 Lt).Każdy podatnik może przeznaczyć do 2 % swego podatku na cele dobroczynne ze wskazaniem adresata.Płaci się comiesięcznie bądź raz na pół roku.Opodatkowaniu nie podlegają następujące dochody:- wszelkiego typu świadczenia socjalne,- dochody marynarzy podczas pracy na morzu na statku,- dochody rolnicze,- odsetki za depozyty w instytucjach kredytowych,- oprocentowania obligacji rządowych,- wygrane w loteriach, jeśli organizator loterii płaci podatek od obrotu,

28

Page 29: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

- dochody ze środków Unii Europejskiej, jeśli jest pobierany podatek do budżetu UE.

Podatek od zysku podmiotów gospodarczych.Podatek od zysku podmiotów gospodarczych regulowany jest przez Ustawę o Podatku od Zysku (Pelno mokesčio įstatymas) z dn. 5 lipca 2005 roku Nr X-327 Valstybės žinios 2005 Nr 88-3292.Stawka: 15%Dla małych przedsiębiorstw (zatrudniających do 10 osób i mających obrót roczny do 500 000 Lt) stawka wynosi 13% oraz jest stosowana tzw. „ulga amortyzacyjna”, polegająca na możliwości zaliczenia inwestycji od razu w koszty. Dla małych przedsiębiorstw nieopodatkowane minimum wynosi 25 000 Lt. Dla szeregu dóbr produkcyjnych może być stosowana przyśpieszona amortyzacja.Podmioty zagraniczne są opodatkowane u źródła w wysokości 10 % na następujące przychody:- pochodzące z dzierżawy, bądź obrotu nieruchomościami,- od know-how,- honoraria,- odsetki (z wyjątkiem obligacji rządowych).Podatek płaci się raz do roku.

Tymczasowy podatek socjalny

Tymczasowy podatek socjalny wprowadzony został na dwa lata w celu wyrównania strat w budżecie państwa spowodowanych zmniejszeniem stawki podatku dochodowego od osób fizycznych. Uregulowany jest Ustawą o Tymczasowym Podatku Socjalnym z dnia 7 czerwca 2005 roku Nr X-231, Valstybės žinios 2005 Nr 76-2739.W istocie jest to jeszcze jeden podatek od zysku podmiotów gospodarczych, liczony i płacony identycznie.Stawka: w 2006 r. – 4%, w 2007 r. – 3%.

Podatek od wartości dodanej (VAT)Podatek od wartości dodanej (skrót litewski PVM) jest uregulowany Ustawą o Podatku od Wartości Dodanej (Pridėtinės vertės mokėsčio

29

Page 30: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

įstatymas) z dn. 1 lipca 2002 r. Nr IX-751 (z późn. zm.), Valstybės žinios 2002 Nr 35-1271, zgodnie z 6 Dyrektywą Rady Europy.Stawka 18%.

Ulgowa stawka w wysokości 5 % jest stosowana dla:- przewozów pasażerskich (od 1.05.2004),- książek, gazet, czasopism,- leków (od 1.05.2004),- usług hotelowych,- ekologicznie czystych artykułów spożywczych (od 2006 r.),- świeżego oraz schłodzonego mięsa i drobiu,- świeżych i świeżo schłodzonych ryb (od 1.02.2004),- usług spółdzielni dla swych członków,- ogrzewanie (od 1.07.2004).

0 % stawka obowiązuje na eksport towarów i usług. Przy obrocie rocznym ponad 100 000 LTL płacenie VAT jest obowiązkowe.

V. Podatek akcyzowy Regulowany jest przez Ustawę o Akcyzach (Akcizų įstatymas) z dn. 29 stycznia 2004 r. Nr IX-1987 (z późn. zm.), Valstybės žinios 2004 Nr 26-802.Podatek akcyzowy płaci się od alkoholu, tytoniu oraz paliw.W przyszłości przewidziane jest wprowadzenie podatku akcyzowego od nośników energii. Podatek akcyzowy jest zgodny z dyrektywą UE. Przewidziany jest okres przejściowy w akcyzie na tytoń do 2010 r.

Akcyza na etylinę:01.05.2004 – 31.12.2007 min. 287 euro/1000l.01.01.2008 – 31.12.2010 min. 323 euro/1000l.Od 01.01.2011 min. 359 euro/1000l.

Akcyza na olej napędowy:01.05.2004 – 31.12.2007 min. 245 euro/1000l.01.01.2008 – 31.12.2010 min. 274 euro/1000l.01.01.2011 – 31.12.2012 min. 302 euro/1000l.Od 01.01.2013 min. 330 euro/1000l.

30

Page 31: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

VI. Podatek drogowy Regulowany jest przez Ustawę o Finansowaniu Programu Nadzoru i Rozwoju Dróg (Kelių priežiūros ir plėtros programos finansavimo įstatymas) z dn. 9 listopada 2004 r. Nr IX-2546 (z późn. zm.), Valstybės žinios 2004 Nr 171-6302.Opodatkowaniu podlegają ciężarówki, autobusy, inne samochody nieosobowe, przejazd przez autostrady ponadwymiarowym samochodem, przekraczającym określoną masę, o zbyt dużym nacisku na osie. Ustawa przewiduje przekazanie na finansowanie dróg także części akcyzy za paliwa.

VII. Podatek od nieruchomości Regulowany jest przez Ustawę o Podatku od Nieruchomości (Nekilnojamojo turto mokesčio įstatymas) z dn. 7 czerwca 2005 r. Nr X-233, Valstybės žinios 2005 Nr 76-2588.Opodatkowane są podmioty gospodarcze oraz osoby fizyczne.Osoby fizyczne płacą podatek za mienie nieruchome, wykorzystywane dla działalności gospodarczej.Stawka: 1 % od wartości rynkowej nieruchomości. Płatne kwartalnie. Rada samorządu ma prawo zmniejszyć wysokość podatku lub zwolnić z obowiązku zapłaty.

VIII. Podatek za ziemię Regulowany jest przez Ustawę o podatku za Ziemię (Žemės mokesčio įstatymas) z dn. 25 czerwca 1992 r. Nr I-2675 (z późn. zm.), Valstybės žinios 1992 Nr 21-612.Opodatkowane są osoby prywatne.Stawka – 1,5 % od ustalonej przez rząd wartości ziemi.Nie płacą podatku inwalidzi, emeryci, dzieci, właściciele lasów.Płatne kwartalnie. Rada samorządu ma prawo zmniejszyć wysokość podatku lub zwolnić z obowiązku zapłaty.

IX. Podatek od spadków i darowizn Regulowany jest przez Ustawę o podatku od Spadków i Darowizn (Paveldimo turto įstatymas) z dn. 10 grudnia 2002 r. Nr IX-1239 (z późn. zm.), Valstybės žinios 2002 Nr 123-5531.Stawki: - dla mienia o wartości do 10 000 Lt - 0 %- dla mienia o wartości do 0,5 mln Lt - 5 %- dla mienia o wartości ponad 0,5 mln Lt - 10 %

31

Page 32: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Od podatku zwolnieni są małżonkowie, nie opodatkowane są operacje pomiędzy rodzicami i dziećmi do dwóch pokoleń.

Rada samorządu ma prawo zmniejszyć wielkość podatku bądź w ogóle zwolnić od niego.

X. Ubezpieczenia społeczne Regulowane przez Ustawę o Państwowym Ubezpieczeniu Społecznym (Valstybinio socialinio draudimo pensijų įstatymas) z dn. 19 maja 2005 r. Nr X-209, Valstybės žinios 2005 Nr 71-2555.Stawka: 34 % od funduszu płac. Pracodawca płaci 31 %, pracownik – 3 %. Właściciele przedsiębiorstw indywidualnych, dzierżawcy, adwokaci, notariusze, pracujący na podstawie patentów - ubezpieczają się do wysokości minimalnej emerytury (od 01.07.2005 – 200 Lt) płacąc 50% jej wysokości miesięcznie, jeśli miesięczne zarobki są niższe niż minimalna wypłata (od 1.07.2005 – 550Lt). Jeśli zarobki są wyższe – opłata wynosi 15%.Od 1.07.2004 weszła w życie ustawa umożliwiająca wcześniejsze przejście na emeryturę. W przypadku 30-letniego stażu pracy dla osoby, której pozostało nie więcej niż 5 lat do wieku emerytalnego można przejść wcześniej na emeryturę, wielkość której jest zmniejszona o 0,4% za każdy miesiąc wcześniejszego przejścia.

V. Warunki prowadzenia działalności gospodarczej

Kwestie statusu prawnego, zakładania, zarządzania, likwidacji i reorganizacji osób prawnych uregulowane są w Kodeksie Cywilnym (Nr VIII-1864 z dn. 18.07.2000 r. z późn. zm., Dz.U. 2000 Nr 74-2262). Kodeks Cywilny obejmuje regulacje systemowe stosunków cywilnoprawnych.

Osobami prawnymi na Litwie są posiadające własną nazwę, instytucje lub organizacje, które mogą we własnym imieniu nabywać i posiadać prawa oraz obowiązki, być powodem lub pozwanym w sądzie. Osoba prawna powinna być zarejestrowana w Rejestrze Osób Prawnych. W Rejestrze Osób Prawnych osoby prawne powinny zamieścić wszelkie ustawowo wymagane dane dotyczące siebie i swej działalności. Urząd prowadzący Rejestr Osób Prawnych (instytucja ustanowiona ustawowo przez państwo) Państwowe Przedsiębiorstwo Centrum Rejestru (www.kada.lt). Uważa się, że podmiot, jakim jest osoba prawna, jest utworzony od momentu

32

Page 33: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

zarejestrowania w Rejestrze Osób Prawnych. Według Kodeksu Cywilnego osoba prawna powinna być zarejestrowana w terminie 30 dni od chwili przedstawienia wszystkich dokumentów. Prowadzący Rejestr po zarejestrowaniu osoby prawnej wydaje Świadectwo Rejestracyjne Osoby Prawnej oraz nadaje osobie prawnej Kod Osoby Prawnej. Osoby prawne nabywają prawa cywilne, podejmują obowiązki cywilne i realizują je za pośrednictwem swych organów, które są powoływane i działają zgodnie z ustawami i dokumentami założycielskimi osób prawnych. Osobę prawną rozwiązuje się drogą likwidacji lub reorganizacji.

W Republice Litewskiej dopuszczalne jest funkcjonowanie przedsiębiorstw o następujących formach prawnych: - spółki akcyjne,- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,- przedsiębiorstwa państwowe, - przedsiębiorstwa samorządowe, - spółdzielnie, - spółki rolnicze, - spółki jawne, - spółki komandytowe, - spółki cywilne, - europejskie grupy interesów gospodarczych.

Działalność w/w przedsiębiorstw regulują ustawy, w szczególności:

Kodeks Cywilny (Civilinis kodeksas, Nr VIII-1864 z dn. 18.07.2000 r. z późn. zm., Valstybės žinios 2000 Nr 74-2262);Ustawa o rejestrze osób prawnych (Juridinių asmenų registro įstatymas, Nr IX-368 z dn. 12.06.2001 r. z późn. zm., Valstybės žinios 2001 Nr 55-1940); Ustawa Republiki Litewskiej o spółkach akcyjnych (Akcinių bendrovių įstatymas, Nr IX-1889 z dn. 11.12.2003 r., Valstybės žinios 2003 Nr 123-5574);Ustawa Republiki Litewskiej o przedsiębiorstwach państwowych i samorządowych (Valstybės ir savivaldybės įmonių įstatymas, Nr IX-1895 z dn. 16.12.2003 r., Valstybės žinios 2004 Nr 4-24);Ustawa Republiki Litewskiej o spółdzielniach /kooperatywach/ (Kooperatinių bendrovių (kooperatyvų) įstatymas, Nr IX-903 z dn. 28.05.2002r. z późn. zm., Valstybės žinios 2002 Nr 57-2296);

33

Page 34: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Ustawa Republiki Litewskiej o spółkach rolniczych (Žemės ūkio bendrovių įstatymas, Nr I-1222 z dn. 17.04.2003 r. z późn. zm., Valstybės žinios 2003 Nr 42-1917);Ustawa Republiki Litewskiej o spółkach gospodarczych (Ūkinių bendrijų įstatymas, Nr IX-1804 z dn. 06.11.2003 r., Valstybės žinios 2003 Nr 122-4990);Ustawa Republiki Litewskiej o Przedsiębiorstwach Indywidualnych (Individualių įmonių įstatymas, Nr IX-1805 z dn. 06.11.2003 r., Valstybės žinios 2003 Nr 112-4991);Ustawa o europejskich grupach interesów gospodarczych (Europos ekonominių interesų grupių įstatymas, Nr IX-1939 z dn. 22.12.2003 r., Valstybės žinios 2004 Nr 4-43).

Przedsiębiorstwa, jeśli nie jest to sprzeczne z przepisami Ustawy RL o konkurencji, mogą się łączyć w koncerny, konsorcja, zjednoczenia lub inne zrzeszenia.

Spółka akcyjna, spółka z o.o. – są to spółki z ograniczoną odpowiedzialnością cywilną, posiadające osobowość prawną, których kapitał założycielski podzielony jest na części – akcje lub udziały. Kapitał założycielski spółki akcyjnej nie może być mniejszy niż 150 tys. LTL, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – nie mniej niż 10 tys. LTL. Akcjonariusze (osoba fizyczna, prawna lub państwo, które reprezentuje odpowiednia instytucja państwowa) stają się członkami tych spółek po nabyciu akcji w ustalonym ustawowo trybie. Udziałowców w spółce z o.o. nie może być więcej niż 250, potem powinna być przekształcona w spółkę akcyjną.Założenie, likwidację, reorganizację i działalność spółki akcyjnej i spółki z o.o., prawa i obowiązki akcjonariuszy, stosunki z akcjonariuszami, wierzycielami i stosunki związane z działalnością spółki reguluje Kodeks Cywilny RL, Ustawa o Spółkach Akcyjnych i inne akty normatywne RL oraz statut zarejestrowanej w ustalonym trybie spółki.

Przedsiębiorstwo indywidualne – jest to prywatna osoba prawna z nieograniczoną odpowiedzialnością, założona przez jedną zdolną do czynności prawnych osobę fizyczną. Majątek spółki cywilnej jest nierozerwalnie związany z majątkiem osobistym przedsiębiorcy. Za zobowiązania przedsiębiorstwa przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem osobistym, także po jego likwidacji. Przedsiębiorstwo indywidualne powinno mieć nazwę wskazującą jego właściciela.

34

Page 35: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Zakładanie, likwidację i działalność indywidualnego przedsiębiorstwa reguluje Kodeks Cywilny RL, Ustawa o Przedsiębiorstwach Indywidualnych oraz inne akty normatywne RL.

Komandytowa spółka gospodarcza, rzeczywista spółka gospodarcza – jest to nieograniczonej odpowiedzialności prywatna osoba prawna. Tworzą ją w przypadku spółki komandytowej – działający pod wspólna nazwą firmy członkowie rzeczywiści i komandytariusze (osoby fizyczne lub prawne), w przypadku spółki rzeczywistej – członkowie rzeczywiści, do których majątek przedsiębiorstwa należy na prawach wspólnej własności. Odpowiedzialność wspólników jest jednak zróżnicowana. Całym majątkiem osobistym i spółki odpowiada co najmniej jeden wspólnik (członek rzeczywisty), a pozostali – tzw. komandytariusze, odpowiadają za zobowiązania spółki do wysokości sumy komandytowej, czyli kwoty pieniężnej określającej w umowie spółki odpowiedzialność. Zakładanie, działalność i likwidację spółki komandytowej i rzeczywistej spółki gospodarczej reguluje Kodeks Cywilny RL, Ustawa o Spółkach Gospodarczych oraz umowa o wspólnej działalności, na mocy której zakładana jest spółka oraz inne akty normatywne RL.

Spółka rolnicza – jest to osoba prawna z ograniczoną odpowiedzialnością majątkową powołana przez osoby fizyczne (nie mniej niż 2) poprzez połączenie ich mienia we wspólną własność w celu prowadzenia rolniczej działalności produkcyjno – handlowej. Członkowie tej spółki nie odpowiadają swoim majątkiem za jej działalność.

Kwestie zakładania, zarządzania, działalności, reorganizacji przedsiębiorstw państwowych i samorządowych, spółdzielni, europejskich grup interesów gospodarczych, oraz instytucji publicznych, jak też prawa i obowiązki uczestników tych spółek uregulowane są w Kodeksie Cywilnym, poszczególnych ustawach i innych aktach prawnych RL. Przedsiębiorstwo ma prawo do prowadzenia dowolnej działalności komercyjno–gospodarczej, jeżeli nie jest to zabronione ustawowo.Licencjonowaniu podlegają tylko te dziedziny działalności, które związane są ze zwiększonym ryzykiem dla życia człowieka, zdrowia, środowiska, produkcją broni i jej nabywaniem, a także z towarami i usługami, dla których w ustawodawstwie przewidziany jest specjalny tryb dostarczania towarów lub usług.Z prawem przedsiębiorstw ściśle wiążą się kwestie ewidencji i audytu, zaliczane do właściwości Ministerstwa Finansów RL.

35

Page 36: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Obowiązująca obecnie Ustawa o ewidencji księgowej (Nr IX-574 z dn. 06.11.2001r. z późn. zm., Valstybės žinios 2001 Nr 99-3515) wprowadza przepisy dotyczące ewidencji księgowej osób prawnych z ograniczoną odpowiedzialnością cywilną, mienia innych podmiotów gospodarczych, kapitału własnego, zobowiązań, operacji i wydarzeń gospodarczych, kapitału własnego, zobowiązań, operacji i wydarzeń gospodarczych, jej organizacji i prowadzenia.Ustawa o sprawozdawczości finansowej (Nr IX-575 z dn. 06.11.2001r. z późn. zm., Valstybės žinios 2001 Nr 99-3516) ustanawia tryb sporządzania i zgłaszania sprawozdawczości finansowej, zasady dokonywania szacunku mienia, kapitału własnego i zobowiązań podczas sporządzania sprawozdawczości finansowej. Ustawa o skonsolidowanej sprawozdawczości finansowej (Nr IX-576 z dn. 06.11.2001r. z późn. zm., Valstybės žinios 2001 Nr 99-3517) reguluje kwestie związane ze sporządzaniem, zatwierdzaniem i ogłaszaniem skonsolidowanej sprawozdawczości finansowej, wykonywaniem audytu, ustala wymogi dla przedsiębiorstw, objętych obowiązkiem sporządzania skonsolidowanej sprawozdawczości finansowej. Ustawa o audycie (Nr VIII-1227 z dn. 15.06.1999r. z późn. zm., Valstybės žinios 1999 Nr 59-1916) reguluje kwestie związane z wykonywaniem audytu, trybem nadawania tytułu audytora, działalnością zawodową przedsiębiorstw audytorskich i audytorów posiadających stosowne uprawnienia oraz jej nadzorem.

W stosunku do zarejestrowanych w Republice Litewskiej przedstawicielstw i filii osób prawnych lub innych organizacji zagranicznych stosuje się przepisy prawa Republiki Litewskiej.

Inwestor zagraniczny (osoba fizyczna bądź prawna) uprawniony jest do podjęcia działalności gospodarczej na terenie Republiki Litewskiej na takich samych warunkach i w takim samym zakresie jak osoby litewskie, o ile nie zostało to w ustawach uregulowane inaczej. Oznacza to, że osoby zagraniczne fizyczne lub prawne uprawnione są do samodzielnego założenia ze 100% kapitałem litewskiego podmiotu prawnego lub też uczestniczenia jako wspólnik w istniejącym już litewskim podmiocie prawnym.Najczęściej wybieraną przez inwestujących formą organizacyjną są spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne oraz filie i przedstawicielstwa.

Filia przedsiębiorstwa zagranicznego(oddział) z siedzibą na Litwie może prowadzić działalność komercyjno-gospodarczą, zawierać kontrakty oraz

36

Page 37: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

brać na siebie zobowiązania tylko na podstawie pełnomocnictw udzielonych jej przez przedsiębiorstwo-założyciela. Za zobowiązania filii przedsiębiorstwo zagraniczne odpowiada całym swoim majątkiem. Filia nie posiada osobowości prawnej. Działalność filii organizuje i realizuje kierownik filii przedsiębiorstwa zagranicznego, który nabywa prawo do jej reprezentowania w kontaktach z osobami trzecimi dopiero po zarejestrowaniu.Za filie spółek zagranicznych przyjmuje się:

1. filie spółek założonych w państwach członkowskich Unii Europejskiej

2. filie spółek założonych w państwach wskazanych w artykule 77 oraz punkcie 8 Aneksu XXII do Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym;

3. filie osób prawnych o formach prawnych zbliżonych do form prawnych spółek, powołanych w innych państwach nie wskazanych w punktach 1 i 2.

Przedstawicielstwo przedsiębiorstwa zagranicznego z siedzibą na Litwie nie może prowadzić działalności komercyjno-gospodarczej. Za zobowiązania swego przedstawicielstwa przedsiębiorstwo zagraniczne odpowiada całym swoim majątkiem. Przedstawicielstwo nie posiada osobowości prawnej. Przedstawicielstwo przedsiębiorstwa zagranicznego może zawierać kontrakty w imieniu swego przedsiębiorstwa – założyciela wyłącznie na zaspokojenie własnych potrzeb zgodnie z udzielonym pełnomocnictwem. Operacje eksportu – importu mogą być dokonywane tylko pomiędzy przedstawicielstwem przedsiębiorstwa państwa obcego i przedsiębiorstwa, które je założyło lub zagranicznym podmiotem gospodarczym upoważnionym przez to przedsiębiorstwo. Działalność organizuje i realizuje kierownik przedstawicielstwa, który prawo jego reprezentowania w kontaktach z osobami trzecimi otrzymuje po zarejestrowaniu przedstawicielstwa.Pełnomocnictwa udzielone kierownikowi filii lub przedstawicielstwa przedsiębiorstwa zagranicznego nie mogą być sprzeczne z ustawodawstwem litewskim.

Przyjęcie odpowiedniej formy organizacyjnej zależy od inwestora i jest uwarunkowane głównie zakresem i skalą planowanej przez niego działalności.W każdym przypadku inwestor zagraniczny (osoba fizyczna lub prawna) jest jedynym właścicielem kapitału zakładowego przedsiębiorstwa,

37

Page 38: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

odpowiada za jego działalność, opracowuje statut i inne dokumenty oraz prowadzi działalność samodzielną, zgodną z przepisami prawa RL.System zarządzania zależy od formy prawnej przedsiębiorstwa i opiera się na statucie. Konkretny wariant zarządzania wybierają założyciele.Przedsiębiorstwo może rozpocząć swoją działalność dopiero z dniem wpisania do Rejestru Przedsiębiorstw Republiki Litewskiej – do tego momentu nie ma prawa prowadzić działalności komercyjno-gospodarczej.Decyzja o rejestracji przedsiębiorstwa lub odmowa winna być podjęta w ciągu 5 dni od momentu przedstawienia wszystkich wymaganych dokumentów w Centrum Rejestru.

Zakładanie przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznegoTryb zakładania przedsiębiorstwa określa cytowany wyżej Kodeks Cywilny (Nr VIII-1864 z dn. 18.07.2000 r. z późn. zm., Valstybės žinios 2000 Nr 74-2262) i inne akty normatywne regulujące zakładanie przedsiębiorstw poszczególnych rodzajów, natomiast rejestrację reguluje Ustawa o rejestrze osób prawnych (Nr IX-368 z dn. 12.06.2001 r. z późn. zm., Valstybės žinios 2001 Nr 55-1940).

Uważa się filię (oddział) spółki zagranicznej za założoną od momentu jej rejestracji w Rejestrze Osób Prawnych. Do Rejestru Osób Prawnych należy zgłosić następujące dokumenty spółki zagranicznej i jej filii:

1. odpis z rejestru, w którym przechowane są akta spółki zagranicznej, potwierdzający fakt rejestracji spółki zagranicznej;

2. dokumenty założycielskie spółki zagranicznej, umowa założycielska i statut, jeżeli są to dokumenty odrębne, a także wszelkie zmiany tych dokumentów;

3. roczna sprawozdawczość finansowa, sporządzona, zaudytowana i podana zgodnie z przepisami prawa państwa, w którym jest powołana spółka zagraniczna;

4. dokumenty, potwierdzające procedury stosowane wobec spółki niewypłacalnej.

W Rejestrze Osób Prawnych wskazuje się następujące dane dotyczące spółki zagranicznej i jej filii (w języku litewskim, bądź przetłumaczonych na język litewski i uwierzytelnionych przez miejscowego notariusza):

1. adres filii;2. działalność filii;3. nazwa i forma prawna spółki zagranicznej oraz nazwa filii, jeżeli

różni się ona od nazwy spółki zagranicznej;

38

Page 39: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

4. dane dotyczące osób, które jako członkowie spółek zagranicznych występują w imieniu spółek zagranicznych w relacjach osobami trzecimi i w procesach sądowych, daty mianowania i wygaśnięcia uprawnień oraz wzory podpisów tych osób;

5. dane dotyczące tego, czy osoby wskazane w punkcie 4, występując w imieniu spółki zagranicznej, mogą działać jednoosobowo czy też powinny działać wspólnie, zakres ich praw i termin uprawnień, o ile został ustalony;

6. dane dotyczące kierownika filii, daty jego mianowania i wygaśnięcia uprawnień oraz wzór podpisu;

7. w przypadku likwidacji spółki – data mianowania likwidatorów spółki, dane dotyczące likwidatorów, zakresu ich uprawnień i wzory podpisów;

8. data zakończenia działalności spółki zagranicznej;9. data przerwania działalności filii.

Podaje się również następujące dane:1. prawo stosowane przez spółkę zagraniczną;2. forma prawna, siedziba i sfera działalności spółki zagranicznej;3. w przypadku, kiedy zgodnie z prawem stosowanym przez spółkę

zagraniczną obowiązuje wymóg rejestracji – rejestr, w którym została zarejestrowana spółka zagraniczna oraz jej numer porządkowy w tym rejestrze;

4. wielkość zarejestrowanego kapitału spółki zagranicznej, o ile wielkość ta nie została odnotowana w dokumentach założycielskich spółki zagranicznej.

W dokumentach filii spółek zagranicznych, używanych w kontaktach z innymi podmiotami (pismach, rachunkach, dokumentacji handlowej itd.) zamieszcza się następujące dane:

1. nazwa osoby prawnej;2. forma prawna osoby prawnej;3. siedziba osoby prawnej;4. kod osoby prawnej;5. rejestr w którym gromadzi się i przechowuje dane dotyczące tej

osoby prawnej.

Rejestrację i ewidencję firm z kapitałem zagranicznym na Litwie od dnia 1 kwietnia 2003 r. prowadzi Przedsiębiorstwo Państwowe Centrum Rejestru w Wilnie (www.kada.lt).

39

Page 40: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

W przypadku rejestracji firmy w Specjalnej Strefie Ekonomicznej (SSE) niezbędne jest uzyskanie pozwolenia na prowadzenie w niej działalności gospodarczej przez organ zarządzający strefą.Wymagania co do dokumentów przy rejestracji banku komercyjnego, jego filii bądź oddziału lub instytucji kredytowej określa Ustawa o Bankach z dnia 30 marca 2004 r. Nr IX-2085, Valstybės žinios 2004 Nr 54-1832 z późniejszymi zmianami.Procedura rejestracji przedsiębiorstwa zagranicznego trwa około miesiąca.Zarejestrowana firma staje się podmiotem gospodarczym RL i podlega przepisom prawnym obowiązującym na terenie RL.Nową firmę należy także zarejestrować we właściwym oddziale SODRA (odpowiednik polskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych). Obowiązkowa składka na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne wynosi na Litwie 34% od miesięcznego wynagrodzenia pracownika brutto, przy czym 3% tych składek płaci pracownik, a 31% pracodawca (28% stanowi składka na ubezpieczenie społeczne, a 3% to składka chorobowa).Majątek przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym musi być obowiązkowo ubezpieczony, a operacje finansowe należy prowadzić poprzez funkcjonujące na Litwie banki.

Zasady rejestracji podmiotów zagranicznych jako płatników VAT

Po przystąpieniu Litwy do Unii Europejskiej wprowadzony został obowiązek rejestracji na Litwie podmiotów zagranicznych jako płatników VAT (podmiotów z państw członkowskich UE oraz podmiotów z krajów nie wchodzących w skład Wspólnoty Europejskiej):- rozpoczynających na Litwie działalność związaną z dostarczaniem

towarów i/albo świadczeniem usług (kiedy krajem docelowym dostarczanych towarów jest Litwa). Te podmioty mają obowiązek zarejestrowania się jako płatnicy VAT na początku swej działalności na Litwie;

- zakupujących na Litwie towary z innych państw członkowskich UE (włączając również przypadki, kiedy te podmioty wwożą swoje towary na Litwę do prowadzenia działalności gospodarczej);

- wybierających Litwę za miejsce prowadzenia sprzedaży wysyłkowej dostarczanych przez siebie towarów (z wyjątkiem nowych środków transportu, wyrobów akcyzowych oraz towarów dostarczanych po zmontowaniu lub zainstalowaniu).

40

Page 41: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Rejestracja jako płatników VAT podmiotów płacących podatki za granicą, które dokonują zakupów towarów w innym kraju członkowskim UEPodmiot, który nie jest zarejestrowany na Litwie jako płatnik VAT, ma obowiązek zarejestrowania się jako płatnik VAT, jeżeli:- zakupuje towary w innym kraju członkowskim UE (poza nowymi

środkami transportu i wyrobami akcyzowymi), których punktem docelowym jest Litwa oraz

- wartość nabytych towarów (nie licząc VAT, zapłaconego lub do zapłacenia w kraju członkowskim UE, z którego towary zostały przywiezione, a także wartości wyrobów akcyzowych i nowych środków transportu) w minionym roku kalendarzowym była wyższa niż 35.000 LTL lub oczekiwana wartość tych towarów w bieżącym roku kalendarzowym ma przekroczyć wskazaną sumę.

W przypadku, gdy wartość towarów zakupionych w innych krajach członkowskich UE była na Litwie w minionym roku kalendarzowym niższa niż 35.000 LTL i w bieżącym roku kalendarzowym nie jest oczekiwane przekroczenie tej sumy, podmiot może się zarejestrować jako płatnik VAT według własnego uznania.Przy obliczaniu wartości towarów zakupionych w innych krajach członkowskich UE brane są pod uwagę tylko te towary, których sprzedawcami były osoby prawne i fizyczne, prowadzące działalność gospodarczą w innych krajach członkowskich UE, które w swoim kraju będącym członkiem UE są zarejestrowane (albo identyfikowane w inny sposób) lub podlegają rejestracji jako płatnicy VAT zgodnie z aktami prawnymi swojego państwa.

Przykład:Przedstawicielstwo firmy szwedzkiej prowadzi na Litwie działalność gospodarczą - świadczy usługi w zakresie reasekuracji. Te usługi nie są obłożone podatkiem VAT, dlatego firma nie ma obowiązku rejestracji jako płatnik VAT. Jednakże w maju 2004 r. do prowadzenia swej działalności firma zakupiła od firmy fińskiej, płatnika VAT, komplet sprzętu komputerowego za 50.000 LTL. W tym przypadku wartość towarów zakupionych w bieżącym roku kalendarzowym przekroczyła 35.000 LTL, dlatego firma szwedzka, która zakupiła sprzęt komputerowy, ma obowiązek rejestracji na Litwie jako płatnik VAT.

1. W przypadku, gdy firma szwedzka, przed nabyciem sprzętu komputerowego, rejestruje się na Litwie jako płatnik VAT i podaje

41

Page 42: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

firmie fińskiej swój kod płatnika VAT, firma fińska w dokumencie rozliczeniowym za zakupione komputery nie będzie doliczała VAT.Firma szwedzka, po zarejestrowaniu się na Litwie jako płatnik VAT, oblicza od wartości zakupionego sprzętu komputerowego (50.000 LTL) 18 proc. VAT - 9.000 LTL i tę sumę powinna wskazać w deklaracji VAT (wzór FR 0600) w okienku 29, zaś wartość sprzętu komputerowego do opodatkowania - w okienku 19.

2. W przypadku, jeżeli ta szwedzka firma nie jest zarejestrowana na Litwie jako płatnik VAT, to firma fińska, sprzedając sprzęt komputerowy wartości 50.000 LTL, w dokumencie rozliczeniowym doliczy VAT według obowiązującej w Finlandii taryfy 22 proc., tzn. 11.000 LTL. Ponadto, uwzględniając, że został zakupiony jeden komplet sprzętu komputerowego i wartość zakupu przekroczyła kwotę 35.000 LTL, firma szwedzka będzie musiała zapłacić na Litwie 18 proc. VAT licząc od całej wartości sprzętu komputerowego –50.000 LTL, co wyniesie 9.000 LTL.

Tę obliczoną sumę VAT firma szwedzka powinna wskazać w Sprawozdaniu niezarejestrowanego płatnika VAT (wzór FR 0608), w okienku 20 i obliczoną kwotę wpłacić do budżetu Litwy do 25 dnia miesiąca, który nastąpi po miesiącu, w jakim podatek powinien być policzony.

Rejestracja dla potrzeb sprzedaży wysyłkowejSprzedaż wysyłkowa jest to taki rodzaj handlu, kiedy płatnik VAT jednego państwa członkowskiego UE dostarcza towary (inne niż wyroby akcyzowe, nowe środki transportu lub towary, które są dostarczane po ich zmontowaniu lub zainstalowaniu na Litwie) podmiotom innego państwa UE (podmiotom nie podlegającym opodatkowaniu lub podlegającym opodatkowaniu i nie mającym prawa do odliczania VAT), nie będącym płatnikami VAT w swoim kraju, towary zaś są dostarczane przez dostawcę lub na jego zamówienie przez inny podmiot z jednego kraju członkowskiego UE do innego kraju UE.Płatnik VAT innego kraju UE powinien się zarejestrować jako płatnik VAT na Litwie w przypadku, jeżeli:- wartość dostarczonych przezeń i przywiezionych na Litwę towarów

(nie licząc VAT zapłaconego w swoim kraju) w minionym roku kalendarzowym przekroczyła 125.000 LTL albo w bieżącym roku kalendarzowym oczekiwane jest przekroczenie tej sumy oraz

- towary są sprzedawane podmiotom litewskim nie będącym płatnikami VAT (mieszkańcom; rolnikom, wobec których stosowane są taryfy

42

Page 43: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

kompensacyjne VAT; przedsiębiorstwom nie zarejestrowanym jako płatnicy VAT; osobom prawnym nie podlegającym opodatkowaniu; instytucjom wyższej użyteczności publicznej; organizacjom itp.).

Należy zwrócić uwagę, że w przypadku, gdy wartość towarów dostarczonych przez podmioty z państw członkowskich UE i przywiezionych na Litwę nie przekracza w ciągu roku kalendarzowego 125.000 LTL, płatnik VAT ma prawo dobrowolnej rejestracji. W takim przypadku podmiot powinien przedstawić zezwolenie wydane przez odnośne instytucje swojego kraju (jeżeli nakazują to akty prawne tego kraju) uprawniające do tego, by Republikę Litewską uważać za punkt docelowy dostarczanych przez ten podmiot towarów.

Przykład:- Firma fińska sprzedaje przedsiębiorstwom i instytucjom wyższej użyteczności publicznej na Litwie, nie będącym płatnikami VAT, zamówione z katalogu towary – kopiarki, czyli prowadzi sprzedaż wysyłkową. Te kopiarki fińska firma transportuje na Litwę.- Łączna wartość towarów, dostarczonych przez fińską firmę podmiotom litewskim w 2003 r., wyniosła 105.000 LTL, czyli nie przekroczyła ustalonego w litewskiej ustawie o VAT pułapu 125.000 LTL, który obowiązuje podmioty prowadzące sprzedaż wysyłkową do rejestracji na Litwie jako płatników VAT.- W przypadku, jeżeli firma fińska nie zarejestruje się dobrowolnie jako płatnik VAT prowadzący sprzedaż wysyłkową (a zarejestrować się może przedstawiając instytucji podatkowej wydane przez odnośną instytucję swojego kraju zezwolenie i wypełniając Wniosek wzoru FR 0388), to w dokumencie sprzedaży kopiarki VAT zostanie policzony według fińskiej taryfy 22 proc.- Jeżeli łączna wartość towarów dostarczonych przez firmę fińską podmiotom litewskim nie będącym płatnikami VAT w okresie roku kalendarzowego przekroczy 125.000 LTL, powinna ona się zarejestrować jako płatnik VAT na Litwie, a w dokumentach sprzedaży kopiarek VAT powinien być liczony według obowiązującej na Litwie 18-procentowej taryfy VAT. Tę sumę VAT powinna firma fińska wskazywać w deklaracji VAT (wzór FR 0600) w okienku 29, zaś wartość kopiarek do opodatkowania – w okienku 19).

W jakich przypadkach podmioty podlegające opodatkowaniu za granicą mogą się nie rejestrować jako płatnicy VAT?

43

Page 44: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Nie mają obowiązku rejestracji jako płatnicy VAT podmioty podlegające opodatkowaniu za granicą, które na Litwie:- dostarczają towary lub świadczą usługi nie podlegające, według

Ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT (np. zagraniczna osoba fizyczna, uzyskawszy w ustalonym trybie uprawnienia, świadczy usługi w zakresie publicznej opieki zdrowotnej i dostarcza związane z tą usługą towary; osoba prawna obcego państwa świadczy usługi w zakresie ubezpieczeń i reasekuracji oraz w innych przypadkach);

- dostarczają towary lub świadczą usługi, które według Ustawy o VAT nie są obiektem VAT na Litwie (np. polski podmiot podlegający opodatkowaniu, umiejscowiony na Litwie, świadczy łotewskiemu podmiotowi podlegającemu opodatkowaniu usługi audytowe);

- dostarczają towary i/lub świadczą usługi, które, według Ustawy o VAT, byłyby opodatkowane według taryfy zerowej VAT (np., zagraniczna osoba prawna, która na Litwie frachtuje statek służący do prac poszukiwawczych i ratowniczych na morzu lub obsługuje samoloty na liniach międzynarodowych).

- dostarczają na Litwę tylko takie towary i/lub usługi, za które obowiązek obliczenia VAT i wpłacenia go do budżetu spada na umiejscowionego na Litwie nabywcę.

Jaki jest tryb wpisywania płatników VAT do rejestru?

Podmioty z terenów nie wchodzących w skład Wspólnoty Europejskiej są rejestrowane jako płatnicy VAT poprzez posiadane na Litwie przedstawicielstwa. W przypadku braku własnego przedstawicielstwa – przez wyznaczonego w Republice Litewskiej agenta fiskalnego.Wobec podmiotów z krajów członkowskich UE wymóg wyznaczenia agenta fiskalnego nie jest stosowany. Te podmioty mogą być rejestrowane jako płatnicy VAT bezpośrednio, tzn. one same (lub upoważnione przez nie osoby) winny się zgłosić do Powiatowej Inspekcji Podatków Państwowych (dalej–PIPP) i zarejestrować się jako płatnicy VAT.Podmioty podlegające opodatkowaniu za granicą, które są obowiązane lub zgłaszają chęć zarejestrowania się jako płatnicy VAT, powinny złożyć w PIPP wniosek o zarejestrowanie ich jako płatników VAT. Wniosek o rejestrację płatnika VAT może być składany również przez pocztę elektroniczną, tzn. może być skierowany do odpowiedniej PIPP poprzez wypełnienie odnośnego pisma na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Podatkowej przy Ministerstwie Finansów Republiki Litewskiej (adres: www.vmi.lt).

44

Page 45: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

- Podmioty podlegające opodatkowaniu za granicą powinny złożyć wniosek o rejestrację jako płatnika VAT w terminie nie późniejszym niż 10 dni przed datą przewidzianej rejestracji, tzn. przed czasem, kiedy:

- zaczną dostarczać na Litwę towary (świadczyć usługi) i/lub

- miejsce docelowe dostarczania towarów przeniosą do Republiki Litewskiej (podmioty z krajów członkowskich UE) i/lub

- zakupią na Litwie towary od innego kraju członkowskiego UE, a także jeżeli przywiozą na Litwę towary do prowadzenia działalności gospodarczej.

Czy zagraniczna firma lub osoba fizyczna, które się zarejestrowały na Litwie jako płatnik VAT mogą być wykreślone z rejestru płatników VAT?

Podmioty zagraniczne mogą być wykreślone z rejestru płatników VAT, gdy:- przestają prowadzić lub nie prowadzą na Litwie działalności

gospodarczej lub- zaczęły prowadzić tylko taką działalność, która nie zobowiązuje do

rejestracji jako płatnika VAT, lub- po obowiązkowej rejestracji jak płatnika VAT z tytułu prowadzenia

sprzedaży wysyłkowej i/lub z tytułu kupowania towarów z innego kraju członkowskiego UE, nie kupują i nie sprowadzają na Litwę żadnych towarów;

- od dobrowolnej rejestracji jako płatnika VAT z tytułu kupowania towarów z innego kraju UE i/lub z tytułu prowadzenia sprzedaży wysyłkowej minęło więcej niż 24 miesiące (z wyjątkiem przypadków, kiedy podmiot nabywa status podmiotu w likwidacji), podmiot zaś nie nabył statusu płatnika VAT.

Zatrudnienie obcokrajowców

Zatrudnienie obywateli krajów spoza UE jest regulowane Ustawą Republiki Litewskiej o statusie prawnym obcokrajowców (Įstatymas dėl užsieniečių teisinės padėties, Nr IX-2206 z dn. 9.04.2004 r., Valstybės žinios 2004 Nr 73-2539) oraz rozporządzeniem Ministerstwa Pracy i Opieki Socjalnej O warunkach Wydawania Zezwoleń na Pracę dla Obcokrajowców (Dėl leidimo dirbti užsieniečiams išdavimo sąlygų z dn. 16.07.2004 Valstybės žinios 2004 Nr 113-4256).

45

Page 46: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Obywatele krajów Unii Europejskiej mogą pracować na Litwie praktycznie bez żadnych ograniczeń, z tym jednak, że szereg zawodów wymaga akredytacji. Są to: specjalista planowania terytorialnego, konserwator zabytków, pracownik socjalny, fizjoterapeuta, ergoterapeuta, dietetyk, technik dentystyczny, higienista jamy ustnej, pomocnik odontolog, technik farmacji, technolog biomedycyny, nauczyciel zawodu, nauczyciel dzieci specjalnej troski, wychowawca, pedagog socjalny, psycholog szkolny, adwokat, agent patentowy, makler, przewodnik, masażysta, lekarz, pielęgniarz, odontolog, akuszer, weterynarz, farmaceuta, architekt. Decyzje o akredytacji podejmują stosowne urzędy RL. Informacja: www.darborinka.lt

VI. Inwestycje zagraniczne

Szczegółowe warunki inwestowania oraz stosunki między osobami prawnymi bądź fizycznymi RL a zagranicznymi podmiotami inwestującymi na Litwie zawarte są w Ustawie o inwestycjach z dnia 1 lipca 1999 r. Nr VIII-1312 (wraz z późniejszymi poprawkami i uzupełnieniami) oraz innych szczegółowych przepisach prawnych RL lub umowach międzynarodowych, w których jedną ze stron jest Republika Litewska. Ustawa określa warunki inwestowania, prawa inwestorów oraz środki ochrony inwestycji jak również dziedziny inwestowania.Inwestować można poprzez:- tworzenie podmiotu gospodarczego, nabywanie kapitału lub części

kapitału podmiotu gospodarczego zarejestrowanego w Republice Litewskiej;

- nabywanie wszelkich papierów wartościowych;- tworzenie, nabywanie lub podnoszenie wartości nieruchomości;- pożyczanie środków lub innego mienia podmiotom gospodarczym, w

których do inwestora należy część kapitału pozwalająca mu na kontrolowanie lub wywieranie istotnego wpływu na podmiot gospodarczy;

- realizacja umów koncesyjnych lub leasingowych.Zgodnie z przepisami tej ustawy państwo wspiera głównie te inwestycje, które przeznaczone są na realizację priorytetów państwowych, a mianowicie na poprawę sytuacji ekologicznej, odnowę technologii i modernizację przedsiębiorstw poszczególnych branż, rozwój drobnego i średniego biznesu oraz najważniejsze potrzeby socjalne. Przepisy te precyzują także prawa inwestorów i gwarancje tych praw przez instytucje państwowe i samorządowe Litwy. Szczegółowe przepisy w zakresie

46

Page 47: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

inwestowania w sektorze finansowym (banki, ubezpieczenia) określają ustawy regulujące działalność tych instytucji.W Republice Litewskiej, inwestycje zagraniczne dopuszczalne są w każdej, zgodnej z prawem działalności handlowo-gospodarczej, z wyjątkiem ograniczeń przewidzianych w ustawie o inwestycjach i innych ustawach Republiki Litewskiej, a w szczególności:- w dziedzinie bezpieczeństwa państwa i obronności, z wyjątkiem

zaaprobowanych przez Radę Obrony Państwa, - organizowania loterii,- w dziedzinie działalności, która zgodnie z przepisami litewskimi

wymaga otrzymania licencji. Dla prowadzenia działalności licencjonowanej, określonej w Ustawie o przedsiębiorstwach RL, musi być uzyskana licencja lub pozwolenie wydane przez Rząd lub inne instytucje upoważnione przez Rząd RL.

Rodzaj dokumentacji stwierdzającej zagraniczne pochodzenie kapitału określa Rząd RL.W czasie trwania inwestycji na terytorium RL, inwestor zagraniczny posiada takie same prawa regulujące działalność gospodarczo-handlową oraz takie same zobowiązania jak osoby prawne bądź fizyczne Republiki Litewskiej z wyjątkami przewidzianymi w odpowiednich przepisach.

Ulgi podatkowe dla inwestorów określają odpowiednie ustawy podatkowe. Większość przewidzianych wcześniej przepisami ulg w zakresie działalności inwestycyjnej z dniem 1 stycznia 2002 r. została zlikwidowana, z wyłączeniem specjalnych (wolnych) stref ekonomicznych i udzielania gwarancji na pożyczki lub kredyt zaciągnięty na realizację inwestycji. Wierzycielom litewskim i zagranicznym, którzy udzielili kredytu lub pożyczki na realizację projektów inwestycyjnych, mogą być udzielane gwarancje państwowe (samorządowe) zgodnie z przepisami określonymi w ustawodawstwie Republiki Litewskiej. W przypadku inwestycji odpowiadających priorytetom określonym przez Rząd RL i o wartości nie mniejszej niż 200 mln litów, instytucje mają prawo zawierać umowy inwestycyjne z inwestorem strategicznym, który może określić specjalne warunki inwestowania. Powyższe dotyczy także inwestycji w infrastrukturę samorządową. Określenie specjalnych warunków inwestowania czy wyboru parceli należy w takim przypadku do kompetencji samorządu.Ustawodawstwo litewskie sprzyja inwestorom zagranicznym i powoduje systematyczny napływ obcego kapitału na Litwę. Dostosowywanie systemu podatkowego do wymogów unijnych powoduje przeświadczenie u

47

Page 48: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

inwestorów zagranicznych, że Litwa jest bezpiecznym miejscem dla inwestowania.

Inwestycje zagraniczne na Litwie w latach 2000–2004 (narastająco) przedstawia poniższe zestawienie:

na koniec okresu, w mln USD2000 2001 2002 2003 2004

Inwestycje zagranicznew tym:

6.693,53 7.331,07 9.406,60 12.869,10 15.953,68

Inwestycje bezpośrednie

2.334,31 2.665,48 3.995,80 4.959,80 6.388,85

Inwestycje portfelowe 1.140,36 1.312,59 1.516,76 2.077,40 2.811,99Inne inwestycje 3.218,86 3.353,00 3.894,04 5.831,90 6.752,84

Źródło: Lietuvos Bankas Uwzględniając zainwestowany kapitał, w pierwszej piątce inwestorów pod koniec I kwartału 2005 roku znajdowały się: Szwecja, której udział wynosił 14,2%, Dania – 13,7%, Niemcy – 12,9%, Rosja – 12,6%, Finlandia – 7,6%. Polska zajmowała miejsce 12-te (2,0%).Największe inwestycje odnotowano: w przemyśle przetwórczym –30,0%, handlu – 18,6%, transporcie i usługach łączności – 17,4%, pośrednictwie finansowym – 15,7%.W przemyśle przetwórczym najwięcej zainwestowano w produkcję artykułów spożywczych, napojów i wyrobów tytoniowych (38,5%), przetwórstwo ropy naftowej i produkcję wyrobów chemicznych (17,5%), produkcję wyrobów papierniczych (10,2%).

Wielkość bezpośrednich inwestycji zagranicznych z podziałem na kraje i rodzaj działalności gospodarczej w zał. 2 i 3.

Specjalne Strefy Ekonomiczne (SSE)SSE na Litwie zostały powołane w Kownie, w Kłajpedzie i Szawlach na podstawie oddzielnych ustaw o tworzeniu specjalnych stref ekonomicznych. Zasady inwestowania reguluje Ustawa o specjalnych (wolnych) strefach ekonomicznych Nr I-976 z dnia 28 czerwca 1995 r. z późniejszymi zmianami.

48

Page 49: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Inwestorzy zagraniczni mają prawo do następujących ulg w przypadku inwestycji:

powyżej 1 mln EUR

- zwolnienie od podatku dochodowego przez pierwsze 6 lat działalności,- 50 % ulga podatkowa przez kolejne 10 lat działalności.

poniżej 1 mln EUR- zwolnienie od podatku dochodowego o 80 % przez pierwsze 5 lat

działalności,- 50% ulga podatkowa przez kolejne 5 lat działalności,Ponadto nie podlega opodatkowaniu ta część zysku, która przeznaczona jest na nabycie niezbędnych środków podstawowych, na inwestycje, badania oraz wdrażanie nowych technologii. Nie są także opodatkowane dywidendy. Przedsiębiorstwa za dzierżawę ziemi płacą zmniejszony podatek o 50%.Jednakże z uwagi na nieuregulowane sprawy własności gruntów, dotychczas funkcjonuje tylko Kłajpedzka SSE.

Kłajpeda /Klaipėda/Kłajpedzka SSE liczy 205 ha. Jej atutem jest niezamarzający port morski, lotnisko, dobrze rozwinięta sieć dróg. Jest tu rozwinięty przemysł elektroniczny, usługi transportowe, rozwinięty tranzyt, działają terminale importowo-eksportowe. Kłajpeda ma bezpośrednie połączenie morskie typu RoRo z Niemcami, Szwecją i Danią.

Kowno /Kaunas/Kowieńska SSE liczy 1054 ha i jest największa w państwach bałtyckich. Kowno jest drugim, pod względem liczby ludności miastem na Litwie. Posiada port lotniczy, nastawiony głównie na obsługę cargo i ma bardzo dobre połączenia drogowe, ponieważ przez Kowno przebiega trasa Via Baltica.

Szawle /Šiauliai/Szawelska SSE została zlikwidowana w 2003 r.

Parki Przemysłowe, znajdujące się w miejscowościach Uciana /Utena/ i Koszedary /Kaišiadorys/ nie są zaliczane do SSE i nie są tu stosowane żadne ulgi wobec inwestorów. Parki te mają jednak dobre warunki (infrastruktura) do rozwoju biznesu i starają się przyciągnąć partnerów z Litwy i zagranicy.

49

Page 50: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

VII. Handel zagraniczny

Jeszcze na początku lat 90-tych obroty handlowe Litwy z krajami byłego ZSRR stanowiły około 94 % w eksporcie i około 87 % w imporcie ogólnych obrotów handlu zagranicznego. Po ogłoszeniu przez Litwę niepodległości w 1991 r. w strukturze litewskiego handlu zagranicznego nastąpiła zdecydowana zmiana kierunku na rzecz państw Europy Zachodniej.Według danych statystyki litewskiej, wartość obrotów handlu zagranicznego Litwy w 2004 roku wyniosła 58.824,0 mln LTL, to jest 17.326,2 mln EUR, z czego eksport 25.728,0 mln LTL, tj. 7.451,3 mln EUR, import 34.096,0 mln LTL tj. 9.874,9 mln EUR; nadwyżka importu nad eksportem przyniosła deficyt obrotów w wysokości 8.368,0 mln LTL tj. 2.423,5 mln EUR.Wzrost eksportu w 2004 r. (w stosunku do 2003 r.) wyniósł 21,4%, importu 16,8%.Jedną czwartą część wartości eksportu stanowią produkty mineralne. Ta grupa towarowa charakteryzuje się najwyższą dynamiką sprzedaży dochodzącą do 144 %. Równie dynamicznie rozwija się eksport drugiej pod względem udziału grupy maszyn i urządzeń mechanicznych i elektrycznych. W pozostałych grupach dynamika eksportu utrzymuje się na poziomie lub jak w przypadku tekstyliów oraz pojazdów i ich wyposażenia, dynamika uległa spadkowi.W imporcie udział produktów mineralnych stanowi 20%.Największy udział w handlu zagranicznym Litwy zajmują kraje Unii Europejskiej, na które przypada 66,4% eksportu i 65,0% importu.Głowni partnerzy w eksporcie: Niemcy 10,2%, Łotwa 10,1%, Rosja 9,1%, Szwajcaria 6,3%, Francja 6,3, Wlk.Brytania 5,5%. Polska zajmuje 10 miejsce z udziałem 4,3%.Główni partnerzy w imporcie: Rosja 23,0%, Niemcy 16,8%, Polska 7,7%, Holandia 4,0%, Łotwa 3,8%, Dania 3,7%.

W I półroczu 2005 r. w porównaniu z tym samym okresem poprzedniego roku, zwiększyła się wartość obrotów handlowych z zagranicą: eksport towarów litewskich zwiększył się o 24,2% zaś import na Litwę o 18,4%. Bilans obrotów handlowych pozostawał ujemny.

W eksporcie – I miejsce z udziałem 26,6% zajmują produkty mineralne; wartość eksportu w tej grupie towarowej wzrosła w ciągu sześciu miesięcy 2005 r. roku o 42,3%.

50

Page 51: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

II miejsce pod względem udziału (12,3%) zajmuje grupa maszyn i urządzeń mechanicznych, sprzętu elektrycznego oraz audio i video ze wzrostem o 17,3%III pozycja (udział 10,0%) – tekstylia, odnotowała spadek wartości wywozu o 2,5%.IV pozycja – pojazdy, sprzęt, części (udział 8,8%), wzrost o3,9%.V pozycja – produkty przemysłu chemicznego (udział 7,6%) odnotowała najwyższy wzrost sprzedaży zagranicznej o 45,3%.

W imporcie – pozycję wiodącą zajmuje nadal grupa produktów mineralnych z udziałem 25,5% litewskiego importu ogółem (wzrost udziału w stosunku do I kwartału 2005r.). W porównaniu z analogicznym okresem 2004 r. import w tej grupie towarowej wzrósł o 70,1%.Kolejne, pod względem udziału, grupy to:maszyny i urządzenia mechaniczne, sprzęt elektryczny oraz audio i video – udział 16,6% wzrost 5,7%;środki transportu i akcesoria – udział 11,9%, spadek o 1,1%;produkty chemiczne – udział 8,3% wzrost 5,4%;metale nieżelazne – udział 6,8%, wzrost 18,9%;tekstylia – udział 6,1%, spadek o 7,5%.

W I półroczu 2005 r. eksport do krajów UE stanowił 68,4% całego litewskiego wywozu zagranicę, zaś import z UE 58,1% przywozu z zagranicy ogółem.Obroty handlowe z krajami WNP stanowiły odpowiednio 17,5% i 31,8%.

Główni partnerzy w eksporcie (odbiorcy towarów litewskich): Rosja (10,8%), Niemcy (9,5%), Łotwa (9,1%), Francja (7,4%), Estonia (5,9%), Polska (5,0%), Wlk.Brytania (4,8%), USA (4,7%), Dania (4,6%).Polska zajmowała 7 miejsce w eksporcie Litwy ogółem.Główni partnerzy w imporcie (dostawcy towarów na Litwę): Rosja (28,4%), Niemcy (14,9%), Polska (7,8%), Holandia (4,0%), Łotwa (3,6%), Szwecja (3,5%), Dania 3,2%).Polska zajmowała 3 miejsce w imporcie Litwy ogółem.

Pozataryfowe regulacje obrotu towarowegoPozataryfowe regulacje obrotu towarowego są zgodne z dyrektywą UE 1334/2000.Eksport towarów strategicznych i podwójnego przeznaczenia poza obszar Jednolitego Rynku wymaga uzyskania licencji wywozowej. Eksport

51

Page 52: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

towarów spożywczych (subsydiowanych) jest regulowany za pomocą kwot i licencji.

VIII. Współpraca gospodarcza z Polską

Obroty handlowe między Polską i Litwą od lat wykazują stałą tendencję wzrostową, przy czym szczególnie rośnie polski eksport, a co za tym idzie dodatnie saldo (w 2003r. największe wśród wszystkich krajów, z którymi Polska prowadziła wymianę handlową).Efekty tego handlu są imponujące, zważywszy, że jest to rynek ponad 10-krotnie mniejszy od naszego.Według informacji Departamentu Analiz i Prognoz Ekonomicznych Ministerstwa Gospodarki wartość eksportu z Polski na Litwę 2004 r. wyniosła 1.258,3 mln USD i była niższa o 5,1% w stosunku do eksportu w 2003 roku.Wartość importu w rozpatrywanym okresie wyniosła 472,0 mln USD i była wyższa o 55.3% w stosunku do 2003 r.Saldo dodatnie wymiany towarowej osiągnęło w końcu 2004 r. wartość 786,2 mln USD.Wśród krajów członkowskich UE Litwa zajmowała pozycję 14-ego odbiorcy polskich produktów. Udział polskiego eksportu na rynek litewski stanowił 2,19 % eksportu polski ogółem na rynki 25 krajów UE.Struktura towarowa eksportu, rozpatrywana agregatami sekcji, nie uległa zasadniczym zmianom w stosunku do poprzedniego roku, chociaż w niektórych grupach towarowych nastąpiło niewielkie przesunięcie wielkości udziału procentowego, będące wynikiem zmian głównie po stronie popytu. Strukturę towarową eksportu można określić generalnie jako bardzo zdywersyfikowaną. Nie można wyodrębnić dominujących pozycji towarowych o udziale przekraczającym 5%. Tylko jedna grupa towarowa osiągnęła udział przekraczający 4% - grupa „środków organicznych powierzchniowo czynnych (głównie kosmetyki) – 4,09% oraz jedna grupa – „papier, tektura, wata” udział przekraczający 2% (2,19%). Udział pozostałych 28 grup towarowych, spośród objętych analizą 30 pozycji reprezentujących 42,1% wartości eksportu, kształtował się w granicach od 1,97 do 0,91%.liderem pozostawała sekcja VI – „produkty przemysłu chemicznego”, której udział w okresie wynosił 14,71%, jednak przy spadku dynamiki do 89,8%, tj. poniżej wartości eksportu zrealizowanego w tym samym okresie ubiegłego roku. Ponad 3% wzrost udziału odnotowano w sekcji XVII – „pojazdy, części i akcesoria”. W grupie rolno-spożywczej (sekcje I-IV) najwyższą dynamikę wzrostu eksportu odnotowano w przypadku mięsa

52

Page 53: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

wieprzowego (952,2%), przy niższej od średniej dynamice eksportu produktów pochodzenia roślinnego i nieco powyżej średniej gotowych artykułów spożywczych. Saldo wymiany w tej grupie pozostało dodatnie w wysokości 137,3 mln USD. Wyższą od średniej dynamikę eksportu notowano w grupie leków, mebli i płyt wiórowych, sprzętu gospodarstwa domowego, kątowników i profili ze stali niestopowej, drutów oraz kabli i przewodów elektrycznych. W imporcie z Litwy w 2004 r. utrwala się tendencja rosnącego przywozu produktów mineralnych ujętych w sekcji V („produkty mineralne”). Udział tej grupy w imporcie ogółem wyższy o prawie 11% w stosunku do analogicznego okresu 2003 roku, przy dynamice wzrostu 183,0%. Była to I pozycja w imporcie z Litwy, z udziałem 62,27% wartości importu ogółem. Wiodącym towarem w tej grupie były oleje ropy naftowej, z dynamiką wzrostu 220,2% - pierwsza pod względem wartości pozycja na liście towarów importowanych (42,79% udziału).Na II miejscu plasowały się towary sekcji VI – „produkty przemysłu chemicznego”, których udział w imporcie zmniejszył się do 8,49%. Udział poszczególnych pozostałych sekcji nie przekroczył poziomu 4%. Wśród towarów dominujących w imporcie – oleje ropy naftowej i gaz ziemny stanowił 60,68%, nawozy mineralne 6,55%, artykuły do transportu i pakowania przekroczyły poziom 2% udziału (2,49%), zaś udziały pozostałych pozycji tzw. towarów dominujących pozostały w granicach 1,49 – 0,35 % polskiego importu z Litwy ogółem.W I półroczu 2005 r. wartość przepływów towarowych między Polską i Litwą zmniejszyła się: eksport polskich towarów był mniejszy o 19,5%, import większy o 12,4%. Zważywszy na fakt, że relacja eksportu do importu wynosiła 2,5:1 (443,7 mln euro : 178,6 mln euro), wartość obrotów towarów ogółem zmniejszyła się o 12,4% w stosunku do analogicznego okresu 2004 r.W strukturze towarowej eksportu dały się zaobserwować przesunięcia: wyodrębniły się 4 grupy towarowe (sekcja VI „produkty przemysłu chemicznego”, VII „tworzywa sztuczne i wyroby”, XV „metale nieszlachetne i wyroby”, XVI „maszyny i urządzenia mechaniczne, sprzęt elektryczny, części”) o udziale przekraczającym 10% eksportu ogółem (10,9% - 13,04%). W strukturze importu na I pozycje nadal pozostawała sekcja V „produkty mineralne”, ale jej udział w imporcie ogółem zmniejszył się do 44%.

IX. Dostęp do rynku pracy

53

Page 54: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

W stosunkach między nowymi państwami członkowskimi obowiązuje zasada swobodnego przemieszczenia się osób. Obywatele polscy i członkowie ich rodzin zamierzający podjąć pracę na terytorium Republiki Litewskiej na podstawie umowy o pracę są zwolnieni z obowiązku posiadania zezwolenia na podjęcie pracy. Liczba obywatelu polskich pracujących na Litwie nie jest rejestrowana ze względu na brak wymogu uzyskania zezwoleń, może być jednak szacowana na kilkadziesiąt osób.

Obywatele polscy nie napotykają przeszkód w dostępie do rynku pracy. Nie uważają jednak Litwy za kraj atrakcyjny dla podjęcia pracy. Głównym powodem jest niski poziom wynagrodzeń. Dodatkowe utrudnienie stanowi na Litwie bariera językowa, gdyż język litewski jest trudny, a jego znajomość jest warunkiem zatrudnienia. Nie ma zanotowanych problemów w zakresie swobody świadczenia usług i przepływu pracowników we wzajemnych stosunkach. Zgodnie z ustawą RL z dnia 29 kwietnia 2004 r. o sytuacji prawnej cudzoziemców rejestracją obcokrajowców podejmujących pracę na terytorium Republiki Litewskiej zajmuje się Departament Migracji przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych.

X. Targi

LITEXPO to największe współczesne centrum wystawowe w krajach bałtyckich. LITEXPO jest organizatorem wielu imprez od ponad 40 lat swojego istnienia. Corocznie na terenie LITEXPO odbywa się 25 międzynarodowych imprez, odwiedzanych przez ponad 600 tys. zwiedzających.

W roku 2006 na terenie LITEXPO zaplanowano następujące imprezy targowo-wystawiennicze;

CINDERELLA 09.02 - 12.02(Kosmetyki)

Baltijos knygų mugė/ 23.02 - 26.02Vilniaus knygų mugė(Bałtyckie Targi Książki)

STUDIJOS 23.02 – 25.02(Nauka)

54

Page 55: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

BALTIJOS STILIUS 02.03 – 04.03(Styl Bałtycki)

VIVATTUR 03.03 - 05.03(Turystyka)

TARPTAUTINĖ ŠUNŲ PARODA 11.03 - 12.03(Międzynarodowa Wystawa Psów)

BALDAI 23.03 – 26.03(Meble)

TRANSBALTICA 05.04 – 07.04Ttransport i logistyka)

RESTA 25.04 – 29.04(Targi budownictwa)

BAF (dawny AGROBALT) 11.05 – 13.05(Wystawa Gospodarstwa Wiejskiego i Przemysłu Spożywczego w dwóch miastach:Wilnie i Szawlach)

BALTTECHNIKA 23.05 – 26.05(Energia, elektronika, technologie)

Baltijos tekstilė ir oda 13.09 – 15.09(Tekstylia i skóra)

BALTMEDICA 28.09 – 30.09(sprzęt medyczny)

MIESTAS 05.10 – 07.10 (Miasto)

GREEN DECO 05.10 – 07.10(Projektowanie wnętrz i otoczenia )

INFOBALT 26.10 – 28.10(informatyka)

BaltShop.BaltHotel.BaltGastro 09.11 – 11.11

55

Page 56: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

VAIKŲ ŠALIS 24.11 –26.11(Swiat Dzieci)

JŪSŲ NAMAI 24.11 – 26.11(Wasz dom)

ŠVENTĖ 24.11 – 26.11(Swięto)

ŽIEMOS PUOKŠTĖ 24.11 – 26.11(Bukiet Zimowy)

XI. Misje

Misje Gospodarcze organizowane przez wyspecjalizowane przedsiębiorstwa stają się coraz ważniejszym sposobem na nawiązywanie kontaktów handlowych i kojarzeń (matchmaking) biznesowych z partnerami litewskimi.To właśnie ta forma kojarzeń jest obecnie bardzo popularna i efektywna, a każda z polskich firm ma możliwość nawiązania w czasie trwania misji bezpośrednich kontaktów z litewskimi przedsiębiorstwami.W każdej z misji bierze udział przedstawiciel Wydziału Ekonomiczno-Handlowego udzielając wyczerpujących informacji o gospodarce Litwy, polsko-litewskiej współpracy gospodarczej, zwyczajach litewskich oraz odpowiadając na zadawane przez uczestników misji pytania.Wykaz organizatorów misji gospodarczych podany jest w dalszej części przewodnika.

XII. Dofinansowanie udziału w Targach i Misjach

Warto podkreślić fakt, że wystawcy polscy biorący udział w targach międzynarodowych oraz uczestnicy misji gospodarczych mogą uzyskać refundację części kosztów uczestnictwa w tych imprezach.Zainteresowani tą formą pomocy publicznej winni zwrócić się z odpowiednim wnioskiem do Ministerstwa Gospodarki i zawrzeć „Umowę o dotację”.Informacje szczegółowe o warunkach dofinansowania łącznie ze wzorami wniosków znajdują się na stronach internetowych Ministerstwa Gospodarki, a mianowicie:www.mgip.gov.pl

56

Page 57: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

www.eksporter.gov.plwww.konkurencyjnosc.gov.pl

Temat tzw. dofinansowania reguluje „Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 15.10.2004 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis przedsiębiorcom uczestniczącym w wyjazdowych misjach gospodarczych związanych z udziałem w targach i wystawach za granicą”.Pomoc jest przeznaczona na wsparcie udziału w targach i wystawach za granicą, znajdujących się w wykazie imprez targowo-wystawienniczych, mających istotne znaczenie dla polskiej gospodarki. Wykaz ten ustalany jest na dany rok kalendarzowy i ogłaszany na stronach internetowych Ministerstwa Gospodarki.W roku 2006 w wykazie znalazły się targi budowlane RESTA, targi rolno-spożywcze (dawny AGROBALT) i targi meblowe BALDAI.Wysokość dofinansowania nie może przekroczyć 50% poniesionych i udokumentowanych fakturami i dokumentami potwierdzającymi dokonanie płatności wydatków kwalifikowanych netto uczestnictwa w targach i wystawach i wynieść nie więcej niż 20 000 PLN.

XIII. Użyteczne adresy

Polskie placówki dyplomatyczne na Litwie:

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w WilnieLenkijos Respublikos ambasada VilniujeSmėlio g. 20A10313 Vilniustel.: (+370 5) 270 90 01 (do 3)fax: (+370 5) 270 90 07e-mail: [email protected] www.polandembassy.ltAmbasador Janusz Skolimowski

Wydział Ekonomiczno–Handlowy Ambasady RP w Wilnie Lenkijos Respublikos ambasados Ekonomikos – prekybos skyriusVasario 16-osios g 14/201107 Vilniustel.: (+370 5) 261 79 60fax: (+370 5) 261 06 86e-mail: [email protected] www.weh-wilno.lt

57

Page 58: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Radca-Minister Andrzej GrabowskiI Sekretarz Elżbieta PawłowskaI Sekretarz Zdzisław Gigier

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej PolskiejLenkijos Respublikos Generelinis konsulatasSmėlio g. 22A10313 Vilniustel.: (+370 5) 270 90 04, 270 90 05fax: (+370 5) 270 90 09e-mail: [email protected] Konsul Generalny Stanisław CygnarowskiInstytut Polski w WilnieLenkų Institutas VilniujeDidžioji g. 2301128 Vilniustel.: (+370 5) 264 93 32fax: (+370 5) 264 93 33e-mail: [email protected] Dyrektor Instytutu Mariusz Gasztoł

Konsulat Honorowy RP w Kłajpedzie(czynny w pon.wt.śr. w godz.9-13) KALVOS G.4, 5800 KLAIPEDAtel. +370 46 310183fax:+370 46 300364e-mail: [email protected] Honorowy Tadeusz Macioł

Litewskie placówki dyplomatyczne w Polsce:

Ambasada Republiki Litewskiej w WarszawieLietuvos Respublikos ambasada VaršuvojeAl. Jana Chrystiana Szucha 500-580 Warszawatel.: (+48 22) 625 33 69fax: (+48 22) 625 34 40e-mail: [email protected]

58

Page 59: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

www.poland.ambasada.lt

Biuro Radcy Handlowego Ambasady Republiki Litewskiej w WarszawieLietuvos Respublikos ambasados Komercijos patarėjos biuras Varšuvojeul. Jasna 12-50500-013 Warszawatel.: (+48 22) 556 93 87fax: (+48 22) 556 93 88e-mail. [email protected]

Konsulat Generalny Republiki Litewskiej w WarszawieLietuvos Respublikos Generalinis konsulatas Varšuvojeul. Zakroczymska 13,00-225 Warszawa tel.: (+48 22) 635 97 94fax: (+48 22) 635 60 54 e-mail: [email protected]

Konsulat Republiki Litewskiej w Sejnach Lietuvos Respublikos konsulatas Seinuose ul. 22 Lipca 916-500 Sejny tel.: (+48 87) 516 22 73fax: (+48 87) 516 22 14e-mail: [email protected]

Organizatorzy misji gospodarczych:

Polsko - Litewska Izba Gospodarcza Rynków Wschodnich (PLIG RW) ul. Kościuszki 76 16-400 Suwałki tel.: (+48 87) 563 26 00fax: (+48 87) 563 26 02e-mail: [email protected], [email protected] www.plig.org.pl

59

Page 60: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Organizacja konferencji, misji handlowych i wystaw w krajach wschodnich, w tym prezentacje narodowe pod patronatem Prezydentów Polski i Litwy, udział w szkoleniach i seminariach, dostarczanie materiałów informacyjnych, korzystanie z bazy danych, pomoc prawna, badania marketingowe, raporty branżowe, kampanie reklamowe.

Litewsko-Polska Izba Gospodarcza w Mariampolu ul. Laisvės 18 4520 Marijampolėtel./fax: (+370 343) 56 346e-mail: [email protected]

Regionalna Agencja Restrukturyzacji "ODNOWA" ul. M. Konopnickiej 7 16-400 Suwałkitel.: (+48 87) 565 18 25fax: (+48 87) 565 18 36 e-mail: [email protected], [email protected] www.odnowa.suwalki.pl Organizacja misji gospodarczych, szkoleń, kojarzenie partnerów handlowych, badanie rynków, usługi konsultacyjno - doradcze.

SALAMON CONSULTING ul. Kościuszki 62 16-400 Suwałkitel.: (+48 87) 565 00 99fax: (+48 87) 566 51 41e-mail: [email protected], [email protected] Organizacja misji gospodarczych, spotkań biznesowych, szkoleń.

TETO-LEDER ul. Mostowa 16/18 lok. 2 00-260 Warszawatel./fax: (+48 22) 831 07 86 e-mail: [email protected] Organizacja spotkań biznesowych, targów, wystaw, szkoleń.

BILITPOLIS Sporto g. 9

60

Page 61: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

4520 Marijampolėtel./fax: (+370 343) 97 334, 98 025-26e-mail: [email protected] Organizacja misji gospodarczych, spotkań biznesowych, przedstawicielstwo firm polskich, promocja.

Agencja Rozwoju Regionalnego „ARES” S.A. w SuwałkachUl.Noniewicza 12A16-400 Suwałkitel. (+48 87) 566 61 06fax (+48 87) 566 70 35e-mail: [email protected]

Wschodnia Izba Gospodarcza „Wspólnota Nadburzańska”Ul.Brzeska 13408-110 Siedlcetel/fax (+48 25) 644 52 54e-mail: [email protected]

Państwowe Przedsiębiorstwo „Centrum Rejestru”(poprzednio PP Katastru i Rejestru Ziemi oraz Innych Nieruchomości)

Kudirkos g. 1803105 Vilniustel.: (+ 370 5) 268 82 02, 268 82 08fax: (+ 370 5) 268 83 11e-mail: [email protected]

Izby Przemysłowo – Handlowe na Litwie:

Lietuvos prekybos, pramonės ir amatų rūmų asociacijaStowarzyszenie Izb Przemysłowo - Handlowych LitwyJ.Tumo-Vaižganto g. 9/1-63a01108 Vilnius-1tel.: (+370 5) 261 21 02

61

Page 62: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

fax: (+370 5) 261 21 12e-mail: [email protected] www.chambers.lt

XI. Vilniaus prekybos, pramonės ir amatų rūmaiWileńska Izba Przemysłowo - HandlowaAlgirdo g. 3103219 Vilnius-6tel.: (+370 5) 213 55 50fax: (+370 5) 213 55 42e-mail: [email protected] www.cci.lt

XII. Kauno prekybos, pramonės ir amatų rūmaiKowieńska Izba Przemysłowo - HandlowaK. Donelaičio g. 844213 Kaunastel.: (+370 37) 22 92 12fax: (+370 37) 20 83 30e-mail: [email protected] www.chamber.lt

XIII. Klaipėdos prekybos, pramonės ir amatų rūmaiKłajpedzka Izba Przemysłowo - HandlowaDanės g. 17, P.O.B.148 92117 Klaipėdatel.: (+370 46) 39 08 61fax: (+370 46) 41 06 26e-mail: [email protected] www.kcci.lt

XIV. Šiaulių prekybos, pramonės ir amatų rūmaiSzawelska Izba Przemysłowo - HandlowaVilniaus g. 88LT-76285 Šiauliaitel.: (+370 41) 52 55 04fax: (+370 41) 52 39 03e-mail: [email protected] www.rumai.lt

62

Page 63: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

XV. Panevėžio prekybos, pramonės ir amatų rūmaiPoniewieżska Izba Przemysłowo - HandlowaRespublikos g. 34 35173 Panevėžys tel.: (+370 45) 46 36 87fax: (+370 45) 46 22 27e-mail: [email protected] www.ccic.lt

Organizatorzy targów i wystaw na Litwie:

Lietuvos Parodų Centras “LITEXPO” Litewskie Centrum Wystawiennicze LITEXPOLaisvės pr. 504215 Vilniustel.: (+370 5) 245 45 00, 245 45 22fax: (+370 5) 245 45 11e-mail: [email protected]

VISUS PLENUS Vytenio 9/2503113 Vilniustel.: (+370 5) 213 63 26fax: (+370 5) 212 41 24e-mail: [email protected]

EXPO VAKARAITaikos pr. 5491183 Klaipėdatel.: (+370 6) 34 44 39, 34 07 05fax: (+370 6) 34 44 38e-mail: [email protected]

63

Page 64: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

EKSPOZICIJŲ CENTRASAušros g. 4244158 Kaunastel.: (+370 37) 79 29 85tel./fax: (+370 37) 33 15 90, 79 69 01e-mail: [email protected] www.expo.lt

EKSPO1Tilto g. 1001101 Vilniustel.: (+370 5) 212 08 02fax: (+370 5) 269 17 35e-mail: [email protected] www.ekspo1.lt

BALTIJOS MUGĖSA.Jakšto 14-101105 Vilniustel./fax: (+370 5) 212 09 77, 262 28 36

LITHUANIAN AGRICULTURAL INTERNATIONAL TRADE AGENCYV.Kudirkos 1803105 Vilniustel./fax: (+370 5) 262 08 83, 262 01 34fax: (+370 5) 261 06 63

Hurtownie i sieci sklep ów

UAB, VP MARKET MINIMA, MEDIA,Savanorių per. 247 MAXIMA, SAULUTĖ,02242 Vilnius HYPER MAXIMA,tel.: (+370 5) 268 67 87, 268 67 01 MAXIMA BAZĖfax: (+370 5) 268 66 07e-mail: [email protected]

64

Page 65: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

UAB, MINERALINIA VANDENYSul. Jasinskio 1601112 Vilniustel.: (+370 5) 278 60 69fax: (+370 5) 278 60 87e-mail: [email protected]

UAB, RIMI LIETUVA RIMI, HYPER RIMI,ul. Savanorių per. 16 EKO, VIKONDA,03116 Vilnius “Sustok ir pirk”tel.: (+370 5) 246 11 00fax: (+370 5) 246 10 33e-mail: [email protected]

UAB, SMULKUS URMASul. Ukmergės 12608100 Vilniustel.: (+370 5) 272 72 28, 272 77 45fax: (+370 5) 272 77 07e-mail: [email protected]

UAB, PALINK IKI, „Pigiau grybo“ul. Lentvario 3302241 Vilniustel.: (+370 5) 260 17 00, 260 17 88fax: (+370 5) 260 17 81e-mail: [email protected]

UAB, MADAul. Viršuliškių 4005112 Vilniustel.: (+370 5) 240 05 11, 240 05 12fax: (+370 5) 230 50 45e-mail: [email protected]

UAB, ROVONA NORFA

65

Page 66: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

ul. Verkių 29, 15 korp.09108 Vilniustel.: (+370 5) 274 15 75fax: (+370 5) 274 15 76e-mail: [email protected]

BĮ UAB “Sanitex”Raudondvario pl. 13147501 Kaunastel.: (+370 37) 40 11 11fax: (+370 37) 40 11 10e-mail: [email protected]

Linie lotnicze

PLL „LOT” w Wilnie Rodunės Kelias g. 2 02188 Vilnius tel.: (+370 5) 273 90 20fax: (+370 5) 273 90 19e-mail: [email protected]

Litewskie Linie Lotnicze „LAL” w WilnieGustaičio g. 402512 Vilniustel.: (+370 5) 230 60 17fax: (+370 5) 216 68 28rezerwacja biletów: (+370 5) 216 21 59e-mail: [email protected]

Różne:

Dworce kolejowe w większych miastach: Wilno, Geležinkelio g. 16

66

Page 67: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Informacja – tel.: (+370 5) 233 00 86, 233 00 87, 233 00 88, 262 30 44 Telefoniczna rezerwacja biletów – tel. (+370 5) 262 69 47

Kowno, M.K.Čiurlionio g. 16 – tel.: (+370 37) 37 22 60Kłajpeda, Priestočio g. 1 – tel.: (+370 46) 31 36 77

Dworce autobusowe w większych miastach:Wilno, Sodų g. 22, tel.: (+370 5) 233 37 67, 216 24 82,

216 29 77 Kowno, Vytauto g. 24, tel.: (+370 37) 40 90 60Kłajpeda, Butku Juzės g. 9, tel.: (+370 46) 41 15 47

Dom Kultury Polskiej w WilnieNaugarduko g. 7603202 Vilniustel.: (+370 5) 233 36 63, 233 68 14fax: (+370 5) 233 35 96e-mail: [email protected]

67

Page 68: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Zał. 1

Telefoniczne numery kierunkowe na Litwie(nr informacji telefonicznej – 118)

Miasto, rejon Nr międzymiastowy

Nr międzynarodowy

Akmenė (Okmiana)Alytus (Olita)Anykščiai (Onikszty)Birštonas (Birsztany)Biržai (Birże)Druskininkai (Druskieniki)Elektrėnai (Elektreny)Iganalina (Ignalino)Jonava (Janów)Joniškis (Janiszki)Jurbarkas (Jurbork)Kaišiadorys (Koszedary)Kaunas (Kowno)Kelmė (Kielmy)Kėdainiai (Kiejdany)Klaipėda (Kłajpeda)Kretinga (Kretynga)Kupiškis (Kupiszki)Lazdijai (Łozdzieje)Marijampolė (Mariampol)Mažeikiai (Możejki)Molėtai (Malaty)NeringaPakruojis (Pokrój)Palanga (Połąga)Panevėžys (Poniewież)Pasvalys (Pozwól)Plungė (Płungiany)Prienai (Preny)Radviliškis (Radziwiliszki)Raseiniai (Rosienie)Rokiškis (Rakiszki)Skuodas (Szkudy)

8 4258 3158 3818 3198 4508 3138 5288 3868 3498 4268 4478 3468 378 4278 3478 468 4458 4598 3188 3438 4438 3838 4698 4218 4608 458 4518 4488 3198 4228 4288 4588 440

+370 425+370 315+370 381+370 319+370 450+370 313+370 528+370 386+370 349+370 426+370 447+370 346+370 37+370 427+370 347+370 46+370 445+370 459+370 318+370 343+370 443+370 383+370 469+370 421+370 460+370 45+370 451+370 448+370 319+370 422+370 428+370 458+370 440

Page 69: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Šakiai (Szaki)Šalčininkai (Soleczniki)Šiauliai (Szawle)Šilalė (Szyłele)Šilutė (Szyłokarczma)Širvintos (Szyrwinty)Švenčionys (Święciany)Tauragė (Taurogi)Telšiai (Telsze)Trakai (Troki)Ukmergė (Wiłkomierz)Utena (Uciana)Varėna (Orany)Vilkaviškis (Wiłkowyszki)Vilnius (Wilno)Visaginas (Wisagina)Zarasai (Jeziorosy)

8 3458 3808 418 4498 4418 3828 3878 4468 4448 5288 3408 3898 3108 3428 5

8 3868 385

+370 345+370 380+370 41+370 449+370 441+370 382+370 387+370 446+370 444+370 528+370 340+370 389+370 310+370 342+370 5

+370 386+370 385

Telefony alarmowe: straż pożarna – 01, policja – 02, pogotowie – 03 (wspólny – 112)

69

Page 70: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Zał. 2Wielkość bezpośrednich inwestycji zagranicznych na Litwie

według krajów(dane Departamentu Statystyki Litwy wg stanu na 01.04.2005 r.)

Ilość inwestorów Bezpośrednie inwestycje zagraniczne01.04.2005 01.04.2005

mln EUR mln LTL %

1.2.3.4.5.6.7.8.9.

10.11.12.13.14.15.

OgółemSzwecja DaniaNiemcyRosja FinlandiaEstoniaUSAW.BrytaniaHolandiaAustriaNorwegiaSzwajcariaPolskaŁotwa Francja

2951182229463151172228187130108281625212321755

5077,8720,8696,1655,8638,0384,3361,3303,8184,1166,8155,5134,5125,688,369,866,6

17532,72488,92403,72264,42202,91326,81247,41049,1635,6575,9537,1464,4433,8304,9241,2230,1

10014,2013,7112,9212,567,577,115,983,623,283,062,652,471,741,381,31

Źródło: Foreign direct investment in LithuaniaUwaga:

Departament Statystyki RL (DS RL) publikuje dane w walucie narodowej (LTL). Od 2002r. przeliczanie tych wartości na waluty obce, z wyjątkiem euro, którego kurs jest stały (1 EUR=3,4528 LTL) odbywa się wg różnej metodologii i stosowane są różne kursy wobec poszczególnych wskaźników. Procentowe wskaźniki wzrostu, bądź spadku w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego wyliczane są na bazie wielkości prezentowanych w litach.

70

Page 71: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Zał. 3

Wielkość bezpośrednich inwestycji zagranicznych na Litwie według działalności gospodarczej

(dane Departamentu Statystyki Litwy wg stanu na 01.04.2005 r.)

XVI. Ilość przedsiębiorstw Bezpośrednie inwestycje zagraniczne01.04.2005 01.04.2005

mln EUR mln LTLXVII. Ogółem

Rolnictwo, leśnictwo, hodowla rybProdukcja przemysłowaProdukcja żywności, napojów i tytoniu Przetwórstwo ropy naftowej i produkcja wyrobów chemicznychBudownictwoHandel hurtowy i detaliczny, usługiHotele i restauracjeTransport i przechowywaniePoczta i telekomunikacjaPośrednictwo finansoweNieruchomości, wynajem i inna działalność gospodarcza

272349558

60

1897

1020701903252

551

5077,839,7

1667,2

459,8

455,861,4

746,355,4

126,2550,7728,9

365,5

17532,7137,15756,4

1587,5

1573,9212,12576,9191,4435,71901,42517,0

1262,1

71

Page 72: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

XVIII. Zał. 4XIX.

XX. Największe polskie inwestycje na Litwiewedług wielkości zaangażowanego kapitału

(dane Departamentu Statystyki Litwy wg stanu na 1.06.2005r.)

Lp Nazwa firmy Udział %

Polski akcjonariusz,obszar działalności

1. PZU Lietuva 100% “Powszechny Zakład Ubezpieczeń” S.A. - Warszawa

2. “PANEVĖŽIO STIKLAS” S.A. - Poniewież

100% - “WARTA” S.A. - Sieraków Wlkp.produkcja wyrobów ze szkła

3. AB Dvarcioniu „Keramika”-Wilno 60% Ceramika Opoczno S.A.

4. „COMERCIAL UNION LIETUVA GYVYBĖS DRAUDIMAS” Sp. z o.o. - Wilno

100%„COMERCIAL UNION POLSKA” Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.

- WarszawaSpółka ubezpieczeniowa

5. “BALTIJOS KOMPIUTERIŲ CENTRAS” Sp. z o.o. - Wilno 100%

“Computer Land” S.A. - Warszawa polski kapitał prywatny handel el. urządz., w tym komputerami

6. “SANITEX” Sp. z o.o. - Kowno 50% kapitał prywatny, obywatel Polski i USA, handel

7. “TAGATIS” Sp. z o.o. - Wilno 100% polski kapitał prywatny - Łódźprzemysł spożywczy

72

Page 73: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Zał. 5Obroty handlowe Republiki Litewskiej

z głównymi partnerami w I półroczu 2005r.(dane wstępne)

mln EUR

Lp Kraj Obroty

Udział w %

Eksport

Udziałw %

Import

Udziałw %

Saldo

1 2 3 4 5 6 7 8 9Ogółem w tym:

9620,5 100 4185,6 100 5434,9 100 - 1249,3

UE-15* 4189,3 43,5 1967,8 47,0 2221,4 40,9 - 253,6UE-25** 6018,6 62,5 2862,3 68,4 3156,3 58,1 - 294,0WNP 2459,1 25,6 732,3 17,5 1726,8 31,8 - 994,4EFTA 175,2 1,8 112,1 2,7 63,1 1,2 49,0

1. Rosja 1996,2 20,7 452,5 10,8 1543,7 28,4 - 1091,22. Niemcy 1207,4 12,5 397,9 9,5 809,5 14,9 - 411,53. Łotwa 575,9 6,0 380,6 9,1 195,3 3,6 185,34. Francja 466,4 4,8 310,1 7,4 156,3 2,9 153,85. Estonia 394,2 4,1 246,3 5,9 147,9 2,7 98,46. Szwecja 397,6 4,1 209,6 5,0 188,0 3,5 21,67. Polska 629,6 6,5 207,4 5,0 422,1 7,8 - 214,78. W.Brytania 319,6 3,3 200,6 4,8 119,0 2,2 81,69. USA 332,6 3,4 198,4 4,7 134,2 2,5 64,2

Page 74: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

10. Dania 366,5 3,8 194,4 4,6 172,1 3,2 22,21 2 3 4 5 6 7 8 9

11. Holandia 385,9 4,0 170,9 4,1 215,0 4,0 - 44,212. Hiszpania 200,1 2,1 146,5 3,5 53,7 1,0 92,813. Białoruś 231,2 2,4 129,5 3,1 101,6 1,9 27,914. Belgia 245,0 2,5 124,8 3,0 120,1 2,2 4,715. Włochy 240,2 2,5 86,9 2,1 153,3 2,8 - 66,3

Pozostałe 1632,3 17,3 729,2 17,4 903,1 16,4 - 173,9

XXI. Źródło: Departament Statystyki Republiki Litewskiej

*) kraje UE przed 1 maja 2004r.**) kraje UE po 1 maja 2004r.

74

Page 75: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Zał. 6Główne pozycje towarowe w eksporcie:Sekcja/dział Nazwa LTL

EURmln udział

%

Ogółem: LTLEUR

14452,04185,6

100

Sekcja V Produkty mineralne LTLEUR

3849,61114,9

26,6

27 Paliwa mineralne, oleje mineralne i produkty ich destylacji; substancje bitumiczne; woski mineralne

LTLEUR

3815,91105,2

26,4

Sekcja XVI Maszyny i urządzenia mechaniczne; sprzęt elektryczny; urządzenia do rejestracji i odtwarzania dźwięku

LTLEUR

1783,7516,6

12,3

85 Maszyny i urządzenia elektryczne LTLEUR

1024,7296,8

7,1

Sekcja XI Materiały i wyroby włókiennicze LTLEUR

1444,5418,3

10,0

62 Odzież i dodatki odzieżowe, bez dzianych i szydełkowych

LTLEUR

588,3170,4

4,1

Sekcja XVII Pojazdy, statki powietrzne, jednostki pływające oraz współdziałające urządzenia transportowe

LTLEUR

1274,6369,1

8,8

87 Pojazdy nieszynowe oraz ich części i akcesoria LTLEUR

834,8241,8

5,8

Sekcja VI Produkty przemysłu chemicznego i przemysłów pokrewnych

LTLEUR

1104,0319,7

7,6

75

Page 76: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

31 Nawozy LTLXXII. E

UR

698,2202,2

4,8

Sekcja IX Drewno i wyroby z drewna LTLEUR

720,9208,8

5,0

44 Drewno i wyroby z drewna LTLEUR

715,7207,3

5,0

Sekcja IV Gotowe artykuły spożywcze; napoje bezalkoholowe, alkoholowe i ocet; tytoń i przemysłowe namiastki tytoniu

LTLEUR

680,6197,1

4,7

23 Pozostałości i odpady przemysłu spożywczego; gotowa pasza dla zwierząt

LTLEUR

181,552,6

1,3

Sekcja XV Metale nieszlachetne i wyroby z metali nieszlachetnych LTLEUR

643,4186,3

4,5

72 Żelazo, żeliwo i stal LTLEUR

257,574,6

1,8

Sekcja I Zwierzęta żywe; produkty pochodzenia zwierzęcego LTLEUR

617,2178,7

4,3

04 Produkty mleczrskie; jaja ptasie; miód naturalny LTLEUR

358,7103,9

2,5

Inne LTLEUR

2333,5675,8

16,2

76

Page 77: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Zał. 7Główne pozycje towarowe w imporcieSekcja/dział Nazwa LTL

EURmln udział

%

Ogółem: LTLEUR

18765,85434,9

100

Sekcja V Produkty mineralne LTLEUR

4785,41385,9

25,5

27 Paliwa mineralne, oleje mineralne i produkty ich destylacji;

LTLEUR

4608,21334,6

24,6

Sekcja XVI Maszyny i urządzenia mechaniczne; sprzęt elektryczny; urządzenia do rejestracji i odtwarzania dźwięku

LTLEUR

3109,3900,5

16,6

84 Maszyny i urządzenia mechaniczne LTLEUR

1858,7538,3

9,9

Sekcja XVII Pojazdy, statki powietrzne, jednostki pływające oraz współdziałające urządzenia transportowe

LTLEUR

2240,9649,0

11,9

87 Pojazdy nieszynowe oraz ich części i akcesoria LTLEUR

1889,3547,2

10,1

Sekcja VI Produkty przemysłu chemicznego i przemysłów pokrewnych

LTLEUR

1556,1450,7

8,3

30 Produkty farmaceutyczne LTLEUR

537,1155,5

2,9

77

Page 78: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Sekcja XV Metale nieszlachetne i wyroby z metali nieszlachetnych LTLEUR

1279,4370,5

6,8

72 Żelazo, żeliwo i stal LTLEUR

518,5150,2

2,8

Sekcja XI Materiały i wyroby włókiennicze LTLEUR

1146,5332,0

6,1

55 Włókna chemiczne odcinkowe LTLEUR

202,758,7

1,1

Sekcja IV Gotowe artykuły spożywcze; napoje bezalkoholowe, alkoholowe i ocet; tytoń i przemysłowe namiastki tytoniu

LTLEUR

696,8201,8

3,7

21 Różne przetwory spożywcze LTLEUR

138,840,2

0,7

Sekcja IX Drewno i wyroby z drewna; węgiel drzewny; korek i wyroby z korka

LTLEUR

420,8121,9

2,2

44 Drewno i wyroby z drewna; węgiel drzewny; LTLEUR

417,6120,9

2,2

Sekcja I Zwierzęta żywe; produkty pochodzenia zwierzęcego LTLEUR

401,7116,3

2,1

03 Ryby i skorupiaki, mięczaki i inne bezkręgowce wodne LTLEUR

163,447,3

0,9

Inne LTLEUR

3128,9906,2

16,8

78

Page 79: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Zał. 8

W latach 2001 - I półrocze 2005 polsko-litewskie obroty handlowe kształtowały się następująco:

2001 2002 2003 2004 2005 I półr.

mln USD

dynamika mln USD

dynamika mlnUSD

dynamika mln USD

dynamika mlnUSD

dynamika

XXIII. O b r o t y

1.034,0 123,1% 1.124,5 108,7% 1.630,6 145,0% 1.730,3 106,1% 810,0 92,6%

Eksport 756,5 134,7% 933,1 123,3% 1.326,6 142,2% 1.258,3 94,9% 577,1 85%0Import 277,5 99,8% 191,4 69,0% 303,9 158,8% 472,0 155,3% 232,9 119,2Saldo + 479,0 + 741,7 +1.022,6 + 786,3 + 344,2

Źródło: CIHZ (z dokumentów SAD)

79

Page 80: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

80

Page 81: AMBASADA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYDZIAŁ …ok.szu.pl/pl/firma/Litwa2.pdf · Pomimo pozornego podobieństwa Republiki Bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) dość istotnie różnią

Przedstawione w niniejszym przewodniku dane mają charakter informacyjny, według stanu prawnego Republiki Litewskiej w grudniu 2005 roku.Przewodnik został opracowany przez pracowników Wydziału Ekonomiczno-Handlowego Ambasady RP w Wilnie.Wykorzystanie części lub całości publikacji wyłącznie po uprzednim uzyskaniu zgody WEH.