AKTUALIZACJA AKTUALIZACJA STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTWA STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTWA

PODKARPACKIEGO PODKARPACKIEGO

2007 - 20202007 - 2020

Marzec 2012 r.Marzec 2012 r.

Konsultacje społeczne Konsultacje społeczne ZAŁOŻEŃ aktualizacji StrategiiZAŁOŻEŃ aktualizacji Strategii

Jerzy Rodzeń – Dyrektor Departamentu Strategii i Planowania PrzestrzennegoJerzy Rodzeń – Dyrektor Departamentu Strategii i Planowania Przestrzennego

Podstawa aktualizacji StrategiiPodstawa aktualizacji Strategiio (uwarunkowania prawne)I. Ustawy:• o samorządzie województwa (Dz. U. z 2001 r. nr 142, poz. 1590 z

późn. zm.),• o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. nr 84, poz.

712 i nr 157, poz. 1241)• nakazują dostosowanie strategii regionalnych do krajowych

dokumentów strategicznycho (uwarunkowania programowe)II. Opracowanie dokumentów nowej generacji (DSRR, SSRK, KSRR, KPZK),III. Zmiana koncepcji polityki rozwoju na poziomie UE (Strategia Europa

2020, projekty nowych rozporządzeń KE)

Kontekst europejski aktualizacji StrategiiKontekst europejski aktualizacji Strategii

Strategia rozwoju województwa podkarpackiego na lata 2007-2020 została opracowana w 2006 r., w okresie, gdy kierunki rozwoju Unii

Europejskiej i jej państw członkowskich wyznaczała

Strategia Lizbońska na rzecz wzrostu i zatrudnienia.

Strategia Lizbońska przyjęta przez UE w 2000 r. miała na celu uczynienie z Unii Europejskiej w ciągu 10 lat:

najbardziej dynamicznej i konkurencyjnej i opartej na wiedzy gospodarki na świecie,

zdolnej do zapewnienia zrównoważonego wzrostu, oferującej więcej lepszych miejsc pracy, większą spójność społeczną, i

poszanowanie środowiska naturalnego.

Kontekst europejski aktualizacji StrategiiKontekst europejski aktualizacji StrategiiKrytyczne wnioski z jej realizacji doprowadziły jednak do jej rewizji

w 2004 r., zawężono jej priorytety, zreorganizowano sposób wdrażania i skierowano środki polityki spójności na realizację jej

celów.

Przeprowadzona w 2010 r. ewaluacja Strategii Lizbońskiej wykazała jednak, że osiąganie celów Strategii nadal nie było zadowalające.

Kontekst europejski aktualizacji StrategiiKontekst europejski aktualizacji StrategiiW 2010 r. Komisja Europejska przyjęła nową strategię średniookresową:

Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu.

Strategia obejmuje następujące priorytety:

1. Rozwój inteligentny 2. Rozwój zrównoważony

3. Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu

75%

zatrudnienie

osób 20-64

(z 69%)

20/20/20%

w zakresie

klimatu i energii

zmniejszenie o

20 mln osób

zagrożonych

ubóstwem

3%

PKB UE na

badania i rozwój

10%

przedwcześnie

kończących naukę

(z 15%)

Strategia Europa 2020 Strategia Europa 2020 Kontekst europejski aktualizacji StrategiiKontekst europejski aktualizacji Strategii

Zasady dla polityki spójności w nowej perspektywie Zasady dla polityki spójności w nowej perspektywie finansowejfinansowej

Kontekst europejski aktualizacji StrategiiKontekst europejski aktualizacji Strategii

Architektura rozporządzeń KE na lata 2014-2020Architektura rozporządzeń KE na lata 2014-2020

Rozporządzenie Ogólnewspólne przepisy dla funduszy (część I)

wspólne przepisy dla polityki spójności (część II)

Rozporządzenie

dla

Europejskiego

Funduszu

Rozwoju

Regionalnego

Rozporządzeniedla

Europejskiego Funduszu

Społecznego

Rozporządzenie

dla

Funduszu

Spójności

Rozporządzenie

dla

Europejskiej

Współpracy

Terytorialnej

ERDF

Kontekst europejski aktualizacji StrategiiKontekst europejski aktualizacji Strategii

Rozporządzenie Ogólne: treśćRozporządzenie Ogólne: treść

Wspólne przepisy (część I)

• Ogólne zasady• Cele tematyczne• Wspólne Ramy Strategiczne

(Common Strategic Framework), umowa partnerska, programy operacyjne

• Warunkowość i wykonanie (performance)

• Rozwój lokalny• Instrumenty finansowe• Monitoring, raportowanie,

ewaluacja• Kwalifikowalność wydatków• Systemy zarządzania i kontroli

Przepisy dla polityki spójności (część II)

• Zadania i cele• Kwalifikowalność geograficzna• Środki finansowe• Duże projekty• Wspólny plan działań

(joint action plan)• Informacja i komunikacja• Stopy dofinansowania• Uszczegółowienie przepisów

wspólnych, zwłaszcza w zakresie systemów zarządzania i kontroli

Jakie celeJakie cele??

2007-2013

• Konwergencja (ERDF, ESF, CF)

• Regionalna konkurencyjność i zatrudnienie (ERDF, ESF)

• Europejska współpraca terytorialna (ERDF)

2014-2020

• Inwestowanie dla wzrostu i zatrudnienia [Investment for growth and jobs ](ERDF, ESF, CF)

• Europejska współpraca terytorialna (ERDF)

Kto się kwalifikujeKto się kwalifikuje??

Inwestowanie dla wzrostu i zatrudnienia• Wszystkie regiony europejskie, podzielone na trzy

kategorie uwzględniające ich PKB w porównaniu do średniej wspólnotowej• Mniej rozwinięte regiony: <75%• Regiony przejściowe: >75% and <90%• Bardziej rozwinięte regiony: >90%

• Państwa członkowskie z PNB poniżej 90% średniej wspólnotowej

• Europejska współpraca terytorialna• Regiony przygraniczne, obszary ponadnarodowe

Symulacja uprawnień do pomocy w latach 2014-2020Symulacja uprawnień do pomocy w latach 2014-2020

PKB/mieszkańca (SSN), indeks EU27=100PKB/mieszkańca (SSN), indeks EU27=100

Jaki budżet na lata 2014 - 2020 Jaki budżet na lata 2014 - 2020 ??

Propozycje budżetowe KE  miliard EUR (w cenach z 2011)

Fundusz Spójności* 68.7

Regiony mniej rozwinięte 162.6

Regiony przejściowe 39.0

Regiony bardziej rozwinięte 53.1

Współpraca terytorialna 11.7

Dodatkowe środki dla regionów najbardziej oddalonych i słabo zaludnionych

0.9

Ogółem 336.0

Inicjatywa ‘Łącząc Europę’ na transport, energię i sieci szerokopasmowe

40.0

Razem 376.0

* Fundusz spójności zabezpieczy 10 miliardów na inwestycje TEN w ramach Inicjatywy ‘Łącząc Europę’

Jak budżet będzie podzielonyJak budżet będzie podzielony??

Mniej rozwinięte regiony Regiony przejściowe Bardziej rozwinięte regiony

Fundusz Spójności 68.7

Regiony mniej rozwinięte 162.6

Regiony przejściowe 38.9

Regiony bardziej rozwinięte 53.1

Europejska współpraca terytorialna

11.7

Regiony najbardziej oddalone i słabo zaludnione

0.9

RAZEM 336.0

71,5%

12,1%

16.4%

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

119,2

72,4

307.1

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

Środki budżetowe (w %)

Liczba ludności objęta

(w mln)

Na co pieniądzeNa co pieniądze??Cele: Zmniejszanie różnic w poziomie rozwoju (Traktat) Wsparcie realizacji strategii Europa 2020

Koncentracja tematyczna: 11 celów tematycznych [thematic objectives] powiązanych

bezpośrednio ze strategią Europa 2020 Minimalny poziom Europejskiego Funduszu Społecznego (25% dla

regionów objętych celem „Konwergencja” - mniej rozwiniętych Obowiązek skoncentrowania środków na ograniczonej liczbie celów

lub priorytetów

Stopa współfinansowania: 85% (lub 80 %i 75%) – regiony słabiej rozwinięte, 75% (EWT), 60% - regiony w okresie przejściowym, 50% - regiony lepiej rozwinięte

TematyczneTematyczne ‘‘menumenu’’1. Wspieranie B+R oraz

innowacyjności2. Poprawa dostępności oraz

użytkowania technologii informacyjnych oraz komunikacyjnych [ICT]

3. Poprawa konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw

4. Wsparcie przechodzenia do gospodarki niskowęglowej

5. Promowanie dostosowania do zmian klimatycznych i zapobieganie zagrożeniom

6. Ochrona środowiska i promowanie zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych

7. Promowanie zrównoważonego transportu oraz eliminowanie wąskich gardeł w ramach podstawowej sieci infrastrukturalnej

8. Promowanie zatrudnienia oraz wspieranie mobilności na rynku pracy

9. Promowanie włączenia społecznego oraz przeciwdziałanie ubóstwu

10. Inwestowanie w edukacje, kompetencje oraz uczenie się przez całe życie

11. Podnoszenie zdolności instytucjonalnej oraz administracyjnej

Jak będzie funkcjonować system koncentracjiJak będzie funkcjonować system koncentracji??na przykładzie ERDFna przykładzie ERDF

Bardziej rozwinięte regiony

i regiony przejścioweRegiony mniej rozwinięte

Koncentracja inwestycji na:• efektywności energetycznej i odnawialnych źródłach energii,• B+R i innowacyjności • wspieraniu konkurencyjności małych i średnich

przedsiębiorstw

Kontekst krajowy Kontekst krajowy aktualizacji Strategii rozwoju aktualizacji Strategii rozwoju

województwa podkarpackiego na województwa podkarpackiego na lata 2007 - 2020lata 2007 - 2020

PROGRAMOWANIE ROZWOJU PROGRAMOWANIE ROZWOJU SCHEMAT POWIĄZAŃ I KOORDYNACJI DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCHSCHEMAT POWIĄZAŃ I KOORDYNACJI DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH

DSRK

KPZK

ŚSRK - (wymiar gospodarczy, społeczny i przestrzenny

Inne strategie

Zintegrowane strategie

rozwoju (9)

(plan uporz. strategii)

NSS (NSRO) (kontrakt

partnerski -PKRiI)

Strategie odnoszące się do

rozwoju regionów

Plan Zagospodarowania

Przestrzennego Kraju

KSRR

Strategie

ponadregionalneSRW

Lokalne strategie rozwoju (gmin, miast

inne)

Regionalne

programy i plany

rozwoju

PZPW

SUiKZPG

MPZPRegionalne

programy

operacyjne

Programy rozwoju

Program

konwergencji

Wieloletni Plan

Finansowy

Państwa

Krajowy

Program

Reform

Krajowe programy operacyjne

Spójność programowania pionowa i pozioma

NOWY SYSTEM KRAJOWYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCHNOWY SYSTEM KRAJOWYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH

Długookresowa Strategia Rozwoju KrajuDługookresowa Strategia Rozwoju Kraju

Długookresowa Strategia Rozwoju KrajuDługookresowa Strategia Rozwoju Kraju

DSRR wyznacza 25 kluczowych decyzji (tj. potrzebnych zmian). Część z nich leży wyłącznie w gestii państwa.

W następujących obszarach znaczący udział może mieć jednak województwo: realokacja w wydatkach publicznych na rzecz rozwoju, aktywizacja rezerw na rynku pracy, łączenie ambicji zawodowych i aspiracji życiowych (dostęp do opieki i

promocja elastycznego zatrudnienia), przygotowanie do przyjęcia imigracji, efektywny model usług publicznych, unowocześnienie i poprawa jakości edukacji oraz uczenia się przez całe

życie, dopasowanie edukacji do potrzeb zmieniającej się gospodarki.

Koncepcja Przestrzennego Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030Zagospodarowania Kraju 2030

Cel strategiczny: Efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej terytorialnie zróżnicowanych potencjałów rozwojowych dla

osiągania ogólnych celów rozwojowych:• konkurencyjności, • zatrudnienia, • sprawności funkcjonowania państwa • oraz spójności w wymiarze społecznym, gospodarczym i terytorialnym

Dla województwa podkarpackiego Koncepcja zakłada rozwijanie powiązań funkcjonalnych z Krakowem, Lublinem, Lwowem i Koszycami, oraz wspieranie procesów urbanizacyjnych w Rzeszowie i dyfuzji rozwoju w jego najbliższym otoczeniu.

Średniookresowa Strategia Rozwoju KrajuŚredniookresowa Strategia Rozwoju Kraju

Średniookresowa Strategia Rozwoju Kraju do roku 2020 (ŚSRK lub SRK) jest strategią o węższym zakresie bezpośrednio

warunkującą kształt strategii regionalnych.

Celem głównym SRK jest: wzmocnienie gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych potencjałów zapewniających

szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz poprawę życia ludności.

Wskazane w SRK obszary, cele i zasady są zasadniczym uwarunkowaniem dla zaprojektowania i aktualizacji strategii

rozwoju województwa.

Średniookresowa Strategia Rozwoju KrajuŚredniookresowa Strategia Rozwoju Kraju

Zasady polityki rozwoju kraju:

koncentracja tematyczna (realizacja przedsięwziąć, które przynoszą największą wartość dodaną dla osiągnięcia celów);,

koncentracja środków finansowych (stosownie do koncentracji tematycznej), podejście terytorialne (dostosowanie interwencji do specyfiki terytorium, np.

regionu, zaangażowanie aktorów wszystkich szczebli, wykorzystanie regionalnych potencjałów, wiedzy i powiązań),

podejście horyzontalne i zintegrowane (integracja pionowa szczebli zarządzania i pozioma – polityk sektorowych),

oparcie na dowodach (decyzje na podstawie analiz i ewaluacji) warunkowość (wsparcie przyznawane zależnie od rodzaju interwencji, podmiotów

realizujących i celów, wykorzystania mechanizmu partnerstwa PP, zaangażowania społeczności lokalnych)

Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010 – 2020: Regiony, miasta, obszary 2010 – 2020: Regiony, miasta, obszary

wiejskiewiejskieKSSR jest jedną z dziewięciu zintegrowanych strategii szczegółowych.

Uszczegóławia Długookresową i Średniookresową Strategię Rozwoju Kraju,

Celem strategiczny polityki regionalnej: efektywne wykorzystywanie specyficznych regionalnych oraz terytorialnych potencjałów

rozwojowych dla osiągania 3 celów rozwoju kraju.

Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010 – 2020: Regiony, miasta, obszary 2010 – 2020: Regiony, miasta, obszary

wiejskiewiejskieNowe zasady wprowadzane przez KSRR:

• wzmacnianie współpracy poziomej – ponadsektorowej i pionowej – władz różnego szczebla

• stosowanie zasady konkurencji i warunkowości w dostępie do środków publicznych

• określenie najbardziej efektywnego poziomu dostarczania usług publicznych.

• wielopoziomowy system zarządzania• kontrakt terytorialny

Aktualizacja Strategii – wymogi MRRAktualizacja Strategii – wymogi MRR

Strategia ma zawierać następujące elementy:

• diagnozę sytuacji, w tym charakterystykę specyfiki terytoriów i identyfikację potencjałów rozwojowych, szans i zagrożeń,

• prognozę trendów,

• określenie tematycznych i geograficznych obszarów strategicznej interwencji (OSI) oraz określenie kierunków wsparcia zgodnie z KSRR

• cele w ujęciu terytorialnym i priorytety wsparcia dla zróżnicowanych obszarów,

• określenie zakresu interwencji rządu w ramach kontraktu terytorialnego,

• system realizacji, w tym instytucje, mechanizmy koordynacyjne z uwzględnieniem kontraktu terytorialnego i wskaźniki,

• ramy finansowe.

ZAKRES AKTUALIZACJI STRAETGII ZAKRES AKTUALIZACJI STRAETGII WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGOWOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO

KLUCZOWE ELEMENTY DO UWZGLĘDNIENIAKLUCZOWE ELEMENTY DO UWZGLĘDNIENIA

• Potencjały rozwojowe województwa z uwzględnieniem różnych cech, uwarunkowań wynikających z analizy występujących typów obszarów i ich poziomu rozwoju i powiązań funkcjonalnych (zarówno w warstwie diagnostycznej, jak i strategicznej) oraz mechanizmów wzmacniających rozprzestrzeniane się procesów rozwojowych z głównych ośrodków wzrostu,

• Obszary strategicznej interwencji, zarówno tematycznych, jak i geograficznych, w tym delimitację obszarów problemowych,

• Nowe cele w ujęciu terytorialnym, a w konsekwencji określenie takich priorytetów wsparcia, które uwzględniają zróżnicowane potrzeby różnych rodzajów terytoriów, np. obszarów wiejskich i miejskich,

• Nowy system finansowania polityki regionalnej, opierający się na Wieloletnim Planie Finansowym Państwa oraz kontraktach terytorialnych, jako nowych instrumentach koordynujących działania ukierunkowane terytorialnie,

• konieczność powiązania z dokumentami rządowymi, tak aby strategie regionalne uwzględniały zakres interwencji rządu (jednocześnie przestrzennie i przedmiotowo) i uzasadniały potrzebę wsparcia ze strony rządowej w ramach kontraktu terytorialnego,

• usprawnienie procesów monitorowania i ewaluacji strategii (system obserwatoriów regionalnych, tworzonych w każdym województwie – narzędzie informatyczne)

ZAKRES AKTUALIZACJI STRAETGII ZAKRES AKTUALIZACJI STRAETGII WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGOWOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO

KLUCZOWE ELEMENTY DO UWZGLĘDNIENIA (cd.)KLUCZOWE ELEMENTY DO UWZGLĘDNIENIA (cd.)

Założenia Założenia aktualizacji Strategii rozwoju województwa aktualizacji Strategii rozwoju województwa

podkarpackiego na lata 2007 - 2020podkarpackiego na lata 2007 - 2020

Stanowią propozycję Zarządu Województwa dotyczącą strategicznych obszarów rozwoju województwa.

Założenia do Strategii stanowią punkt wyjścia do społecznej dyskusji nt. kierunków rozwoju

województwa uwzględnionych w zaktualizowanej Strategii.

Zawartość (spis treści) Zawartość (spis treści) Założeń do aktualizacji StrategiiZałożeń do aktualizacji Strategii

I. Województwo podkarpackie w EuropieII. Województwo podkarpackie na tle PolskiIII. Zróżnicowanie wewnętrzne województwa

podkarpackiegoIV. Obszary Strategicznej Interwencji (OSI)

Schemat Obszarów Strategicznej Interwencji Schemat Obszarów Strategicznej Interwencji i Priorytetów Rozwojowychi Priorytetów Rozwojowych

Uzasadnienie wyboru Uzasadnienie wyboru Obszarów Strategicznej InterwencjiObszarów Strategicznej Interwencji

• Uwarunkowania unijne i krajowe (prawne i programowe)

• Analiza empiryczna (raporty IBS, WSIZ, ekspertyzy wykonane na potrzeby aktualizacji Strategii Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020, inne ekspertyzy)

Oczekiwania Zarządu Województwa Oczekiwania Zarządu Województwa wobec konsultacji społecznychwobec konsultacji społecznych

Pytania:1. Czy wyodrębnione obszary strategicznej interwencji (OSI)

oraz priorytety rozwojowe są kluczowe z punktu widzenia efektów prorozwojowych oraz zapewnienia spójności regionu, a także nowego rozumienia polityki regionalnej? Jakie inne obszary należy uwzględnić?

2. Czy zastosowana hierarchia obszarów strategicznej interwencji jest właściwa?

3. Jakie wewnętrzne potencjały rozwojowe regionu oraz powiatów powinny być wspierane w ramach poszczególnych obszarów strategicznej interwencji oraz wykorzystywane do budowania przewag konkurencyjnych i specjalizacji regionu?

Pytania cd.:4. Jakie bariery z punktu widzenia osiągania efektów

prorozwojowych występują na terenie powiatu i jakiej wymagają interwencji?

5. Proponowane kierunki wsparcia (działań) w ramach zidentyfikowanych priorytetów rozwojowych.

6. Jakie najważniejsze przedsięwzięcia inwestycyjne należy wspierać w ramach obszarów strategicznej interwencji?

7. W jaki sposób należy wzmacniać powiązania funkcjonalne wewnątrz powiatów, pomiędzy powiatami sąsiednimi oraz ze stolicą regionu w ramach budowania sieci powiązań (komunikacja, dostępność do usług, rynek pracy, transfer wiedzy i technologii) ?

Oczekiwania Zarządu Województwa Oczekiwania Zarządu Województwa wobec konsultacji społecznychwobec konsultacji społecznych

FORMULARZ ZGŁASZANIA PROPOZYCJI ZMIANFORMULARZ ZGŁASZANIA PROPOZYCJI ZMIANdo dokumentudo dokumentu

Wypełniony formularz prosimy przesłać

do 12 kwietnia 2012 r.

• w formie elektronicznej na adres: dpp@podkarpackie.pldpp@podkarpackie.plz tytułem korespondencji „Konsultacje Założeń”,

• lub w formie wydruku na adres: Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego,

Departament Strategii i Planowania Przestrzennego, Al. Ł. Cieplińskiego 4, 35-010 Rzeszów.

TERMIN ZGŁASZANIA UWAGTERMIN ZGŁASZANIA UWAG

Dziękuję Dziękuję Państwu za uwagęPaństwu za uwagę

DEPARTAMENT STRATEGII I PLANOWANIA PRZESTRZENNEGODEPARTAMENT STRATEGII I PLANOWANIA PRZESTRZENNEGOKontakt: Kontakt:

tel. 17 747 67 78tel. 17 747 67 78

e-mail:dpp@podkarpackie.ple-mail:dpp@podkarpackie.pl