1

AKTUALIZACJA

STRATEGII ROZWOJU

WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

DO 2030 ROKU

Mazowieckie Forum Terytorialne

Warszawa, 27 maja 2013

Proces konsultacji

2

Założenia Aktualizacji Strategii

I etap konsultacji

II etap konsultacji

Projekt Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 roku wraz z

Prognozą Oddziaływania na Środowisko

Konferencje konsultacyjne

listopad-grudzień

Konsultacje społeczne

28 XII 2011 – 28 III 2012

Konsultacje

eksperckie

Konferencje konsultacyjne

lipiec i wrzesień

Konsultacje społeczne

11 VII 2012 – 28 IX 2012

Konsultacje

eksperckie

Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 roku wraz z

Prognozą Oddziaływania na Środowisko

2

I Etap konsultacji

3

Łącznie wpłynęło 1340 wniosków

• W ramach konsultacji zgłoszono

698 inwestycji oraz 226 zadań

i działań (w tym powtarzających

się), które uwzględniono

w ogólnych zapisach projektu

Strategii

• 119 wskazano jako propozycje inwestycji priorytetowych

• Ponadto zgłoszono 110 wniosków, które w bezpośredni sposób uwzględniono w

projekcie Strategii

• 264 wnioski przekazane zostały do uwzględnienia w dokumentach planistycznych

lub realizacyjnych

Podmioty wnoszące

Jednostki samorządu terytorialnego 603

Osoby fizyczne 397

Organizacje pozarządowe 197

Instytucje publiczne 61

Przedsiębiorstwa 59

inne 23

II Etap konsultacji

4

W drugim etapie konsultacji

zgłoszono 2227 wniosków

• Większość wniosków (78%) znajduje

odzwierciedlenie w Dokumencie lub wpisuje

się w zapis o bardziej ogólnym charakterze,

zostały one rozpatrzone wniosek zasadny;

zapisy Strategii zawierają problematykę

zawartą we wniosku

• Wprowadzono zmiany w Strategii zgodnie

z156 wnioskami

• Wnioski odrzucone stanowiły 4%

• Około 11% wniosków nie miało charakteru

wniosku lub wykraczało poza kryteria

Strategii

3

Diagnoza

Obszary tematyczne:

• Gospodarka

• Przemysł i produkcja

• Przestrzeń i transport

• Społeczeństwo

• Środowisko i energetyka

• Kultura i dziedzictwo

5

Opis sytuacji, SWOT

i wyzwania rozwojowe

w 6 obszarach

tematycznych

Potencjał rozwojowy

regionu

Synteza

SWOT i wyzwania

rozwojowe województwa

mazowieckiego

Scenariusze rozwoju

• Scenariusze prezentują możliwe trendy rozwojowe w ramach

obszarów tematycznych

• Uwzględniają wzrost lub spadek konkurencyjności oraz

spójności regionu

6

Konkurencyjność

Spójn

ość

4

Wizja i cele rozwojowe województwa

• Wizja: Mazowsze to region spójny terytorialnie,

konkurencyjny, innowacyjny z wysokim

wzrostem gospodarczym i bardzo dobrymi

warunkami życia jego mieszkańców

• Cele i kierunki działań przedstawione za pomocą

macierzy

• Działania przedstawione w formie tabelarycznej

• Opisowe uszczegółowienie kierunków działań

7

8

CEL GŁÓWNY

ZMNIEJSZENIE DYSPROPORCJI ROZWOJU W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM,

WZROST ZNACZENIA OBSZARU METROPOLITALNEGO WARSZAWY W EUROPIE

Gospodarka

Wzrost

konkurencyjności

regionu poprzez

rozwój działalności

gospodarczej oraz

transfer

i wykorzystanie

nowych technologii

Poprawa jakości

życia oraz

wykorzystanie

kapitału ludzkiego

i społecznego

do tworzenia

nowoczesnej

gospodarki

Zapewnienie

gospodarce regionu

zdywersyfikowanego

zaopatrzenia

w energię przy

zrównoważonym

gospodarowaniu

zasobami

środowiska

Kultura

Wykorzystanie

potencjału kultury

i dziedzictwa

kulturowego oraz

walorów środowiska

przyrodniczego dla

rozwoju

gospodarczego

regionu i poprawy

jakości życia

Miasta

Obszary

wiejskie

Przemysł i produkcja Rozwój produkcji ukierunkowanej na eksport w przemyśle

zaawansowanych i średniozaawansowanych technologii

oraz w przemyśle i przetwórstwie rolno-spożywczym

RA

MO

WE

CE

LE

ST

RA

TE

GIC

ZN

E

CE

LE

ST

RA

TE

GIC

ZN

E

Środowisko/

Energetyka

PR

IOR

YT

ET

OW

Y

CE

L S

TA

RT

EG

ICZ

NY

Warszawa

z OMW

R E

G I

O N

Transport/

przestrzeń

Poprawa

dostępności

i spójności

terytorialnej

regionu oraz

kształtowanie ładu

przestrzennego

Społeczeństwo

5

PRIORYTETOWY CEL STRATEGICZNY P

RZ

EM

YS

Ł I

PR

OD

UK

CJ

A

Rozwój produkcji

ukierunkowanej

na eksport

w przemyśle

zaawansowanych

i

średniozaawanso

wanych

technologii oraz

w przemyśle

i przetwórstwie

rolno-spożywczym

KO

NK

UR

EN

CY

JN

OŚ

Ć

SP

ÓJN

OŚ

Ć

Obszar

działań Cele rozwojowe

Wymiar

polityki

regionalnej

Kierunki działań - wymiar terytorialny

Warszawa z

OMW Miasta

Obszary wiejskie

Obszary miejskie

Tworzenie warunków do generowania i absorpcji innowacji

Wspieranie tworzenia i rozwoju przedsiębiorstw

produkcyjnych

Rozwój produkcji: tworzenie warunków przyjaznych dla

inwestorów i przedsiębiorców

Umiędzynarodowienie gospodarcze

Tworzenie warunków do zwiększenia inwestycji

pozarolniczych – głównie w przemyśle rolno-spożywczym

10

CELE STRATEGICZNE

GO

SP

OD

AR

KA

Wzrost

konkurencyjności

regionu poprzez

rozwój

działalności

gospodarczej oraz

transfer

i wykorzystanie

nowych

technologii

KO

NK

UR

EN

CY

JN

OŚ

Ć

SP

ÓJN

OŚ

Ć

Obszar

działań Cele rozwojowe

Wymiar

polityki

regionalnej

Kierunki działań - wymiar terytorialny

Warszawa z

OMW Miasta

Obszary wiejskie

Obszary miejskie

Wykorzystanie i wzmacnianie specjalizacji regionalnych

Wspieranie rozwoju nowych technologii, w szczególności

biotechnologii i biomedycyny, nanotechnologii,

optoelektroniki technologii informacyjnych i kosmicznych

Warszawa jako ośrodek stołeczny

– rozwój i uzupełnianie funkcji

metropolitalnych

Wzmacnianie

potencjału

rozwojowego i

absorpcyjnego

obszarów wiejskich Restrukturyzacja miast tracących

funkcje gospodarcze

Wspieranie rozwoju miast

regionalnych i subregionalnych

Zwiększanie dostępu do szerokopasmowego Internetu

i e-usług

6

11

CELE STRATEGICZNE P

RZ

ES

TR

ZE

Ń I

TR

AN

SP

OR

T

Poprawa

dostępności

i spójności

terytorialnej

regionu oraz

kształtowanie ładu

przestrzennego

KO

NK

UR

EN

CY

JN

OŚ

Ć

SP

ÓJN

OŚ

Ć

Obszar

działań Cele rozwojowe

Wymiar

polityki

regionalnej

Kierunki działań - wymiar terytorialny

Warszawa z

OMW Miasta

Obszary wiejskie

Obszary miejskie

Zwiększenie dostępności komunikacyjnej wewnątrz regionu

Zapobieganie nadmiernej suburbanizacji i kreowanie ładu

przestrzennego

Rozwój form transportu

przyjaznych dla środowiska

i mieszkańców

Udrożnienie systemu

tranzytowego

Spójność

wewnątrzregionalna –

koncentracja na

najbardziej

zapóźnionych

podregionach

12

CELE STRATEGICZNE

SP

OŁ

EC

ZE

ŃS

TW

O

Poprawa jakości

życia oraz

wykorzystanie

kapitału ludzkiego

i społecznego

do tworzenia

nowoczesnej

gospodarki

KO

NK

UR

EN

-

CY

JN

OŚ

Ć

SP

ÓJN

OŚ

Ć

Obszar

działań Cele rozwojowe

Wymiar

polityki

regionalnej

Kierunki działań - wymiar terytorialny

Warszawa z

OMW Miasta

Obszary wiejskie

Obszary miejskie

Rozwój kapitału ludzkiego i społecznego

Rozwój priorytetowych dla regionu

dziedzin nauki

Wyrównywanie szans

edukacyjnych

Podnoszenie standardów funkcjonowania infrastruktury

społecznej oraz działania na rzecz ochrony zdrowia i

bezpieczeństwa publicznego

Przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego,

integracja społeczna

Wzrost wykorzystania zasobów ludzkich poprzez

zwiększenie mobilności zawodowej i przestrzennej

Aktywizacja rezerw rynku pracy oraz działania na rzecz

poprawy sytuacji demograficznej

7

13

RAMOWE CELE STRATEGICZNE Ś

RO

DO

WIS

KO

I E

NE

RG

ET

YK

A

Zapewnienie

gospodarce

regionu

zdywersyfikowane

go zaopatrzenia

w energię przy

zrównoważonym

gospodarowaniu

zasobami

środowiska

KO

NK

UR

EN

-

CY

JN

OŚ

Ć

SP

ÓJN

OŚ

Ć

Obszar

działań Cele rozwojowe

Wymiar

polityki

regionalnej

Kierunki działań - wymiar terytorialny

Warszawa z

OMW Miasta

Obszary wiejskie

Obszary miejskie

Wspieranie rozwoju przemysłu ekologicznego i eko-

innowacji

Produkcja energii ze źródeł odnawialnych

Modernizacja i rozbudowa lokalnych sieci energetycznych

oraz poprawa infrastruktury przesyłowej

Dywersyfikacja źródeł energii i jej efektywne wykorzystanie

Przeciwdziałanie zagrożeniom naturalnym

Poprawa jakości wód, odzysk/unieszkodliwianie odpadów,

odnowa terenów skażonych oraz ograniczenie emisji

zanieczyszczeń

Zapewnienie trwałego i zrównoważonego rozwoju oraz

zachowanie wysokich walorów środowiska

14

RAMOWE CELE STRATEGICZNE

KU

LT

UR

A I

DZ

IED

ZIC

TW

O

Wykorzystanie

potencjału kultury

i dziedzictwa

kulturowego oraz

walorów

środowiska

przyrodniczego

dla rozwoju

gospodarczego

regionu i poprawy

jakości życia

KO

NK

UR

EN

CY

JN

OŚ

Ć

SP

ÓJN

OŚ

Ć

Obszar

działań Cele rozwojowe

Wymiar

polityki

regionalnej

Kierunki działań - wymiar terytorialny

Warszawa z

OMW Miasta

Obszary wiejskie

Obszary miejskie

Wykorzystanie walorów środowiska przyrodniczego oraz

potencjału dziedzictwa kulturowego do zwiększenia

atrakcyjności turystycznej regionu

Kreowanie miast jako centrów

aktywności kulturalnej

Wykorzystanie dziedzictwa kulturowego w działalności

gospodarczej

Wspieranie rozwoju przemysłu kreatywnego

Upowszechnianie kultury i twórczości

8

Działania rozwojowe

15

• Działania przyporządkowane do kierunków

• Zaprezentowane zostały w układzie terytorialnym przyporządkowane

obszarom miejskim i obszarom wiejskim

• Jako dodatkowe uszczegółowienie wskazane zostały działania szczególnie

skierowane do Warszawy wraz z OMW

Obszary strategicznej interwencji

• Problemowe

– Ciechanowsko-Płocki

– Ostrołęcko-Siedlecki

– Radomski

• Biegun wzrostu

– Obszar Metropolitalny

Warszawy

9

Współpraca międzyregionalna

• Współpraca międzynarodowa z regionami krajów Unii Europejskiej

i Europy Środkowo-Wschodniej zgodnie z „Priorytetami

Współpracy Zagranicznej Województwa Mazowieckiego”

• Reprezentowanie województwa w ramach instytucji Unii

Europejskiej i stowarzyszeń międzynarodowych

• Szczególna koncentracja na współpracy w ramach układu

bipolarnego Warszawy i Łodzi służąca wzmacnianiu związków

społeczno-gospodarczych sąsiadujących regionów

Wskaźniki realizacji celów Strategii

Monitorowanie

i ewaluacja realizacji Strategii

Monitorowanie wskaźników

dotyczących rozwoju społeczno-

gospodarczego

• Ocena działalności Samorządu

Województwa Mazowieckiego oraz

wszystkich jednostek organizacyjnie

podległych pod kątem realizacji

zapisów Strategii

• Monitorowane wskaźniki zostaną

zebrane i opisane w odrębnym

dokumencie pt. System

monitorowania realizacji Strategii.

• Co roku opracowywany będzie

raport z realizacji Strategii rozwoju

województwa mazowieckiego do

2030 roku

• Wskaźniki realizacji celów strategii

• 2-3 wskaźniki do każdego celu

• Wskazana wartość bazowa (rok

2011) oraz oczekiwana ( rok 2020)

• Wartości liczone na poziomie NTS 2

• Ponadto 2 wskaźniki ostrzegawcze

liczone na poziomie NTS 3 (PKB na

1 mieszkańca, i stopa bezrobocia)

• Co roku opracowywany będzie

raport na podstawie osiąganych

wskaźników

10

PRZEMYSŁ I PRODUKCJA

19

GOSPODARKA

20

11

PRZESTRZEŃ I TRANSPORT

21

SPOŁECZEŃSTWO

22

12

ŚRODOWISKO I ENERGETYKA

23

KULTURA I DZIEDZICTWO

24

13

System realizacji Strategii

Strategia Rozwoju Województwa

Mazowieckiego do 2030 roku

RPO WM 2014-2020

Kontrakt

Terytorialny

PZPW

2020

inne

dokumenty

strategiczne

i programowe

Plany

Wykonawcze

Długookresowa

Strategia Rozwoju

Kraju 2030

Średniookresowa

Strategia Rozwoju

Kraju 2020

Krajowa Polityka

Miejska 2020

9 strategii

zintegrowanych

(w tym KSRR)

KPZK 2030

Strategia

Europa 2020

V Raport

Spójności

gospodarczej,

społecznej

i terytorialnej

Wspólne Ramy

Strategiczne

Umowa

Partnerstwa

kontekst regionalny kontekst krajowy kontekst UE

Zasady realizacji Strategii

• 1% odpis z CIT na proinnowacyjne badania naukowe

• Wspieranie inwestycji na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

• Stosowanie polityki klastrowej

• Wspieranie prowadzenia działalności rolniczej w ramach grup producenckich

• Wspieranie uzdolnionych uczniów i studentów stypendiami bezzwrotnymi pod warunkiem powrotu po zakończonej edukacji do miejsca pochodzenia

• Stosowanie zarówno instrumentów zwrotnych jak i bezzwrotnych

• Oznaczanie logo Marki Mazowsze produktów, które powstały dzięki wsparciu samorządu

• Wspieranie inicjatyw innowacyjnych ukierunkowanych na uzyskanie patentów oraz wsparcie procesu patentowania pod warunkiem wdrożenia i produkcji opatentowanego produktu na terenie województwa

• Wspieranie MŚP, których podstawowa działalność ma charakter wytwórczy, a produkty są sprzedawane na rynkach międzynarodowych

• Wspieranie inicjatyw realizowanych wspólnie przez samorządy lokalne, biznes i naukę, a także inicjatyw międzyregionalnych

• Wspieranie projektów o charakterze proekologicznym, zachowujących ład przestrzenny, o wysokiej efektywności energetycznej oraz o niskich kosztach użytkowania

14

Ramy finansowe

Instrumenty finansowe realizacji strategii

Art. 51 ust. 2 Prognoza oddziaływania na środowisko:

1) zawiera: a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi

dokumentami,

b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,

c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego

dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,

d) informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,

e) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym;

2) określa, analizuje i ocenia: a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego

dokumentu,

b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,

c) istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu,

w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r.

o ochronie przyrody,

d) cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z

punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały

uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,

e) przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane,

krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele

i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko, a w

szczególności na: różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi,

krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne z uwzględnieniem zależności między tymi

elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy;

3) przedstawia: a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych

oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności

na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru,

b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000

oraz integralność tego obszaru – rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym

dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru

albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z

niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy.

Prognoza Oddziaływania na Środowisko

15

Najwięcej negatywnych oddziaływań związanych będzie z

realizacją działań:

• dostosowanie standardów technicznych dróg do ich funkcji oraz podniesienie

poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego (dostosowanie parametrów, standardów

technicznych i przebiegu dróg do ich funkcji),

• poprawa dostępności komunikacyjnej zapóźnionych podregionów do ośrodków

regionalnych i subregionalnych,

• rozbudowa i modernizacja infrastruktury dostosowanej do ruchu tranzytowego,

omijającego miasta,

• zwiększenie konkurencyjności transportu kolejowego względem drogowego

(zwiększenie konkurencyjności transportu kolejowego względem drogowego, w tym

poprzez poprawę jakości infrastruktury, taboru i usług.

Najwięcej pozytywnych oddziaływań na środowisko

towarzyszyć będzie działaniom:

• ochrona obszarów cennych przyrodniczo, zwiększenie lesistości regionu i ochrona

lasów (przeciwdziałanie fragmentaryzacji przestrzeni przyrodniczej i zwiększanie

lesistości regionu),

• budowa spójnej, harmonijnej oraz uporządkowanej przestrzennie i urbanistycznie

sieci osadniczej,

• zwiększenie udziału ruchu pieszego i rowerowego (zwiększenie udziału ruchu

pieszego i rowerowego w ogóle podróży).

Obszary przewidywanego znaczącego

oddziaływania

16

31