ADRES OBIEKTU Działki nr: BUDOWLANEGO I NR DZIAŁEK: … sanit_I_65_2018_B... · 2019. 2. 20. ·...

35
FAZA DOKUMENTACJI PROJEKT BUDOWLANY NAZWA OBIEKTU BUDOWLANEGO PROJEKT PRZEBUDOWY TRYBUNY WSCHODNIEJ SEKTOR B STADIONU MIEJSKIEGO IM. JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO - PROJEKT USUNIĘCIA KOLIZJI W ZAKRESIE INFRASTRUKTURY ELEKTROENERGETYCZNEJ, SŁABOPRĄDOWEJ ORAZ SANITARNEJ ADRES OBIEKTU BUDOWLANEGO I NR DZIAŁEK: Działki nr: 86/8, 84/13, 84/14, 84/8, 82/3, 82/2, 82/1, 82/6, 84/10, 82/7, 308/11, 308/13, 308/14, 308/18, 308/20, 308/21, 308/24 OBRĘB 178,168, MIASTO BYDGOSZCZ INWESTOR: MIASTO BYDGOSZCZ, UL. JEZUICKA 1, 85-102 BYDGOSZCZ BIURO PROJEKTÓW: APA ARCHES sp. z o.o. sp.k. ul. Jawornicka 8/229 60-161 Poznań, tel./fax: 792 621 345 TOM II: INSTALACJE SANITARNE BRANŻA STANOWISKO IMIĘ I NAZWISKO SPECJALNOŚĆ I NR UPRAWNIEŃ PODPIS Architektura generalny projektant Mgr inż. arch. Magdalena Jarczykowska 7131/13/P/2004 projektowanie w specjalności architektonicznej bez ograniczeń Instalacje sanitarne projektant Mgr inż. Szymon Ratajczak WKP/0131/POOS/08 Projektowanie bez ograniczeń w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych Instalacje sanitarne sprawdzający Mgr inż. Jacek Hałas WKP/0413/PWOS/16 Projektowanie bez ograniczeń w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych Poznań, 27.09.2017r.

Transcript of ADRES OBIEKTU Działki nr: BUDOWLANEGO I NR DZIAŁEK: … sanit_I_65_2018_B... · 2019. 2. 20. ·...

  • FAZA DOKUMENTACJI PROJEKT BUDOWLANY

    NAZWA OBIEKTU BUDOWLANEGO

    PROJEKT PRZEBUDOWY TRYBUNY WSCHODNIEJ SEKTOR B STADIONU MIEJSKIEGO IM. JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO - PROJEKT USUNIĘCIA KOLIZJI W ZAKRESIE INFRASTRUKTURY ELEKTROENERGETYCZNEJ, SŁABOPRĄDOWEJ ORAZ SANITARNEJ

    ADRES OBIEKTU BUDOWLANEGO I NR DZIAŁEK:

    Działki nr: 86/8, 84/13, 84/14, 84/8, 82/3, 82/2, 82/1, 82/6, 84/10, 82/7, 308/11, 308/13, 308/14, 308/18, 308/20, 308/21, 308/24 – OBRĘB 178,168, MIASTO BYDGOSZCZ

    INWESTOR: MIASTO BYDGOSZCZ, UL. JEZUICKA 1, 85-102 BYDGOSZCZ

    BIURO PROJEKTÓW:

    APA ARCHES sp. z o.o. sp.k. ul. Jawornicka 8/229 60-161 Poznań, tel./fax: 792 621 345

    TOM II: INSTALACJE SANITARNE

    BRANŻA STANOWISKO IMIĘ I NAZWISKO SPECJALNOŚĆ I NR UPRAWNIEŃ

    PODPIS

    Architektura

    generalny projektant

    Mgr inż. arch. Magdalena Jarczykowska

    7131/13/P/2004 projektowanie w specjalności architektonicznej bez ograniczeń

    Instalacje sanitarne

    projektant Mgr inż. Szymon Ratajczak

    WKP/0131/POOS/08 Projektowanie bez ograniczeń w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych

    Instalacje sanitarne

    sprawdzający Mgr inż. Jacek Hałas

    WKP/0413/PWOS/16 Projektowanie bez ograniczeń w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych

    Poznań, 27.09.2017r.

  • 2

    Spis treści

    1. Część formalno-prawna ..................................................................................................................... 4

    1.1. Oświadczenie projektanta i sprawdzającego ............................................................................. 4

    1.2. Decyzje o nadaniu uprawnień budowlanych oraz zaświadczenia o przynależności do

    Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa ............................................................................................. 5

    1.3. Warunki techniczne ................................................................................................................. 11

    2. Przedmiot inwestycji ........................................................................................................................ 13

    3. Wykorzystana dokumentacja........................................................................................................... 13

    3.1. Normy ...................................................................................................................................... 14

    4. Założenia projektowe ....................................................................................................................... 14

    5. Instalacja kanalizacji deszczowej ..................................................................................................... 15

    5.1. Projektowane rozwiązania ....................................................................................................... 15

    5.2. Rozwiązania materiałowe ........................................................................................................ 15

    5.3. Roboty ziemne ......................................................................................................................... 18

    5.4. Umocnienie ścian wykopu ....................................................................................................... 19

    5.5. Trasowanie ............................................................................................................................... 19

    5.6. Zabezpieczenie przejść dla ruchu pieszego .............................................................................. 20

    5.7. Zabezpieczenie istniejącego uzbrojenia na czas robót ............................................................ 20

    5.8. Próba szczelności ..................................................................................................................... 20

    5.9. Uwagi końcowe ........................................................................................................................ 20

    6. Instalacja kanalizacji sanitarnej ........................................................................................................ 22

    6.1. Projektowane rozwiązania ....................................................................................................... 22

    6.2. Rozwiązania materiałowe ........................................................................................................ 22

    6.3. Roboty ziemne ......................................................................................................................... 25

    6.4. Umocnienie ścian wykopu ....................................................................................................... 26

    6.5. Trasowanie ............................................................................................................................... 26

    6.6. Zabezpieczenie przejść dla ruchu pieszego .............................................................................. 27

    6.7. Zabezpieczenie istniejącego uzbrojenia na czas robót ............................................................ 27

    6.8. Próba szczelności ..................................................................................................................... 27

    6.9. Uwagi końcowe ........................................................................................................................ 27

    7. Instalacja wodociągowa ................................................................................................................... 29

    7.1. Projektowane rozwiązania ....................................................................................................... 29

    7.2. Rozwiązania materiałowe ........................................................................................................ 29

    7.3. Próba ciśnieniowa i dezynfekcja .............................................................................................. 29

  • 3

    7.1. Roboty ziemne ......................................................................................................................... 30

    7.2. Umocnienie ścian wykopu ....................................................................................................... 31

    7.3. Trasowanie ............................................................................................................................... 31

    7.4. Zabezpieczenie przejść dla ruchu pieszego .............................................................................. 31

    7.5. Zabezpieczenie istniejącego uzbrojenia na czas robót ............................................................ 31

    7.6. Uwagi końcowe ........................................................................................................................ 32

    8. Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ............................................................... 34

    9. Spis rysunków .................................................................................................................................. 41

  • 11

    1.3. Warunki techniczne

  • 12

  • 13

    2. Przedmiot inwestycji

    Przedmiotem opracowania jest projekt budowlany instalacji sanitarnych PRZEBUDOWY TRYBUNY WSCHODNIEJ SEKTOR B STADIONU MIEJSKIEGO IM. JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO - PROJEKT

    USUNIĘCIA KOLIZJI.

    Zakres opracowania:

    instalacja kanalizacji deszczowej

    instalacja kanalizacji sanitarnej

    instalacja wodociągowa

    3. Wykorzystana dokumentacja

    Przy opracowaniu niniejszej dokumentacji wykorzystano następujące materiały:

    podkłady architektoniczno-budowlane opracowane przez wiodące biuro architektoniczne

    uzgodnienia branżowe

    katalogi urządzeń

    uzgodnienia z Inwestorem

    Załącznik nr 5 do SIWZ. SZCZEGÓŁOWE BUDOWLANE WARUNKI ZAMÓWIENIA do SIWZ

    Ustawa z dnia 07 lipca 1994r., Prawo budowlane (Dz.U. z 2006r., Nr156, poz.1118 z późn.

    zmianami)

    Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U Nr 80, z 2003r, poz.717

    Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r w sprawie warunków

    technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U.z 2002r., Nr 75,

    poz.690 z późn. zmianami

    Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie

    ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz.1650)

    Ustawa z dnia 07.06.2001 o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu

    ścieków (Dz. U. 2001 Nr 72 poz. 747)

    Pismo dot.: zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków z projektowanej przebudowy

    Stadionu Polonii im. Marszałka Józefa Piłsudskiego przy ul. Sportowej 2, obręb 178

    w Bydgoszczy z dn. 2017.01.09 (sygn. RT.400/0533/2016)

    Pismo dot.: odprowadzenia wód opadowych i roztopowych planowanej inwestycji Miasta pn.

    „Przebudowa Stadionu Bydgoszcz im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w zakresie trybuny

    wschodniej wraz z zapleczem – sektor „B” przy ul. Sportowej 2” z dn. 10 lipiec 2017 (sygn.

    WIM.I.07011.238.3.2017.ŁK)

  • 14

    3.1. Normy

    Spis norm wykorzystanych przy opracowaniu projektu wykonawczego:

    PN-B-01706:1992 Instalacje wodociągowe - Wymagania w projektowaniu

    PN-EN 1717:2003 Ochrona przed wtórnym zanieczyszczeniem wody w instalacjach

    wodociągowych i ogólne wymagania dotyczące urządzeń zapobiegających zanieczyszczaniu

    przez przepływ zwrotny.

    PN-B-10725:1997 Wodociągi - Przewody zewnętrzne - Wymagania i badania.

    PN-EN 12056-1:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków -- Część 1:

    Kanalizacja sanitarna - Projektowanie układu i obliczenia.

    PN-EN 12056-2:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków -- Część 2:

    Kanalizacja sanitarna - Projektowanie układu i obliczenia.

    PN-EN 12056-3:2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków -- Część 3:

    Kanalizacja sanitarna - Projektowanie układu i obliczenia.

    PN-EN 1610:2002 Budowa i badania przewodów kanalizacyjnych.

    Pozostałe obowiązujące normy i przepisy techniczne w zakresie swego obowiązywania.

    4. Założenia projektowe

    Demontaż istniejącej instalacji wodociągowej.

    Demontaż istniejącej nieczynnej kanalizacji sanitarnej.

    Zdemontowaną armaturę należy przekazać do Zakładu Sieci MWIK w Bydgoszczy.

    Zdemontowane przewody instalacji poddać utylizacji.

    W przypadku napotkania w trakcie wykonywania robót uzbrojenia nie wykazanego na rysunku

    IZ_01 należy napotkane uzbrojenie zabezpieczyć i powiadomić odpowiedniego użytkownika.

    Wszystkie napotkane urządzenia energetyczne należy traktować jako czynne, będące pod

    napięciem i grożące porażeniem.

    Usunięcie innych kolizji według osobnego opracowania.

  • 15

    5. Instalacja kanalizacji deszczowej

    5.1. Projektowane rozwiązania

    Projekt przewiduje wykonanie odwodnienia inwestycji za pomocą szczelnego systemu

    kanalizacyjnego. Wody opadowe zostaną odprowadzone z powierzchni utwardzonych do zbiornika

    retencyjnego, następnie poprzez układ pompowy do systemu rozsączania. Część wód zostanie

    przeznaczona do podlewania zieleni. Przed wprowadzeniem do zbiornika wody opadowe zostaną

    podczyszczone w separatorze substancji ropopochodnych.

    5.2. Rozwiązania materiałowe

    Przewiduje się wykonanie studni, jako betonowych włazowych o średnicy minimalnej wewnątrz

    1,0m, studnie tego typu są podstawowymi studniami przewidzianymi do wykorzystania w niniejszej

    inwestycji. Studnie należy wyposażyć w płytę przykrywającą i pierścień odciążający.

    Na powyższe elementy w miarę potrzeb zastosować poliuretanowe pierścienie dystansowe.

    Studzienki, należy wykonać z prefabrykowanych kręgów betonowych, z zastosowaniem, jako

    materiału betonu odpowiadającego klasie wytrzymałości nie niższej niż B-45 (C35/45 – wg PN-EN-

    206-1) – wytrzymałość betonu na ściskanie nie mniejsza niż 40MPa, wytrzymałość na zginanie

    komory roboczej i elementów trzonu studzienki (kręgów) nie mniejsza niż 30kN/m, wodoszczelnego

    (W8), mało nasiąkliwego (nw do 5%) i mrozoodpornego (F-150).

    Studzienki ponadto powinny spełniać następujące wymagania: szerokość rozwarcia do 0,1mm,

    wskaźnik w/c nie większy od 0.45, maksymalna zawartość chlorku 1% w stosunku do masy cementu,

    beton powinien być zwarty i jednorodny (o parametrach j.w.) we wszystkich elementach także

    w kinecie, do produkcji elementów studzienek należy stosować cement siarczanoodporny zgodnie

    z PN-EN 197-1 . Elementy studni należy łączyć z zastosowaniem uszczelek elastomerowych zgodnych

    z normą EN681-1.Uszczelka umieszczona w sposób prawidłowy nie zakłóca przenoszenia obciążeń

    i podczas montażu umożliwia elementom studzienki „zejście” do pozycji pełnego i skutecznego

    konstrukcyjnie podparcia. Dzięki temu dynamiczne odziaływujące siły nie spowodują tu tzw.

    „dobicia” złączy, co z kolei zapobiega zmianie rzędnej włazu. Części denne studni należy wykonać,

    jako monolityczne. Powierzchnię ścian studzienki stykające się z gruntem należy zaizolować

    materiałem bitumicznym posiadającym aprobatę techniczną, w gruntach nawodnionych gliną

    plastyczną.

    Stopnie złazowe żeliwne, powinny być montowane fabrycznie, w układzie drabinkowym typu U

    w otulinie polimerowej. Stopnie powinny wystawać min 120 mm przed lico ścianki. Stopnie powinny

    być rozmieszczone w pionie w odległości od 250 do 350 mm. Stopnie powinny być pokryte warstwą

    tworzywa sztucznego. Wskazane jest, aby tworzywo pokrywające stopnie złazowe wykonane było

    w jaskrawym kolorze. Minimalna siła wyrywająca stopień nie powinna być mniejsza od 5kN. Przejścia

    kanałów przez ściany studzienek powinny być wykonane, jako szczelne w stopniu uniemożliwiającym

    infiltrację wody gruntowej i eksfiltrację ścieków. Przejścia szczelne powinny zapewniać elastyczne

    połączenie dennica-rura. Pozostałe wymagania zgodnie z normą PN-EN 1917, PN-EN 476, PN-EN

    1610, PN-EN 12063, PN-B-10736 oraz PN-EN752.

    W celu osiągnięcia normowych właściwości konstrukcji studzienki podczas montażu kolejnych jej

    elementów należy bezwzględnie stosować środek smarny. Bez „smaru” szorstki beton zamka dolnego

  • 16

    nie przesunie się po elestomerze uszczelki i uniemożliwi precyzyjne złożenie elementów studzienki.

    Prawidłowo umieszczona uszczelka zapewnia przenoszenie obciążeń między kręgami studzienki -

    pełne konstrukcyjne podparcie na całej powierzchni styku. Odpowiednia charakterystyka

    geometryczna (dla studzienek o przekroju kołowym) to przede wszystkim bezwzględna kołowość

    przekroju poprzecznego oraz równoległość płaszczyzn złącza górnego dennic i dolnego oraz górnego

    kręgów i zwężek. Zachowanie tych dwóch parametrów pozwoli na równomierne, obwodowe

    rozłożenie sił działających na studzienkę i eliminację naprężeń punktowych, których występowanie

    skutkuje powstawaniem sił rozciągających, powodujących w konsekwencji pękanie kręgów –

    montażu kręgów należy pomiatać o sprawdzaniu ich wypoziomowania.

    W przypadku układania studni na gruntach sypkich wystarczającą formą posadowienia jest

    dodatkowe dogęszczenie podłoża w strefie montażu studzienki Is=0,98. W przypadku układania

    studzienek w jezdni zagęszczenie wykonać należy bardzo starannie z zastosowaniem ciężkich

    zagęszczarek. Jest to niezbędne ponieważ koła pojazdów najeżdżających na pokrywy studzienek

    posadowionych na słabo zagęszczonym podłożu powodowałyby jego dodatkowe zagęszczenie

    i osiadanie studzienki. Zagęszczenie gruntu pod studzienką można uznać za prawidłowe, jeżeli

    stosunek modułu odkształcenia wtórnego do pierwotnego jest nie większy od 2.2, Is=0,98.

    Nie należy dopuszczać do przegłębienia wykopu, jeżeli wystąpi taka sytuacja właściwy poziom

    dna uzyskać należy przez ułożenie warstwy żwiru i jego staranne zagęszczenie lub ułożenie warstwy

    piasku stabilizowanego cementem (1:10). W przypadku posadowienia studzienek na gruntach

    spoistych o odpowiedniej nośności (grunty w stanie zwartym, pół zwartym i twardoplastycznym),

    wykop pod studzienkę należy pogłębić o około 25cm, a usunięty grunt zastąpić żwirem, pospółką lub

    dobrze zagęszczonym piaskiem Is=0,98. Posadowienie studzienki na słabych gruntach (grunty spoiste

    w stanie plastycznym, miękko plastycznym, grunty organiczne) wymaga odrębnej analizy. W takim

    przypadku należy wykonać całkowitą wymianę gruntu słabego, słaby grunt zastępuje się dobrze

    zagęszczalnym gruntem sypkim (U>5, Is=0,98) lub stabilizowanym cementem piaskiem. Studzienkę

    można posadowić na płycie fundamentowej przenoszącej obciążenia na większy obszar słabego

    podłoża. Do głębokości 1,2 m wskaźnik zagęszczenia powinien wynosić, co najmniej 1,00.

    W przypadku częściowej wymiany gruntu należy oddzielić grunt rodzimy od warstwy gruntu sypkiego

    za pomocą geowłókniny. W przypadku posadowienia studni na gruntach słabych studzienka powinna

    być połączona z przewodem za pomocą krótkich odcinków rur o długości około 0,5m.

    Na studzienkach wykonać włazy żeliwno-betonowe o średnicy 600mm, klasy D400 zabezpieczone

    przynajmniej dwoma ryglami.

  • 17

    Rysunek 1. Właz żeliwny D400

    Właściwości:

    włazy kanałowe z betonem, klasa D400,

    spełnia wymagania normy PN-EN 124:2000,

    pokrywa i korpus: żeliwo szare EN-GJL-200,

    dostępne wysokości korpusu: H115, H150,

    głębokość osadzenia pokrywy w korpusie ≥ 50mm,

    pokrywa wypełniona betonem,

    klasa wytrzymałości betonu: C35/45,

    klasa ekspozycji betonu: XF4,

    klasa mrozoodporności betonu: F150,

    system zabezpieczający pokrywę (2 rygle), przeciw kradzieżowe,

    pokrywa standardowo wyposażona w zabezpieczenie, przeciw obrotowi w korpusie

    (pozycjonowanie)

    korpus przystosowany do kotwienia w podłożu,

    prześwit > 600mm,

    Zwieńczenia włazów kanałowych muszą spełniać wymagania normy PN-EN 124:2000 określającej

    grupy i klasy wytrzymałości z podziałem na klasy. Odpowiednie klasy stosuje się zależnie od miejsca

    zabudowy.

    http://www.infrastruktura.fansuld.pl/technologia/klasyfikacja-wyrobow-wg-en124http://www.infrastruktura.fansuld.pl/technologia/pozycjonowanie

  • 18

    Projektowane kanały deszczowe należy wykonać z rur PP, łączonych kielichowo na uszczelkę.

    Rury powinny posiadać uszczelki trwale mocowane w kielichu rury w trakcie procesu produkcyjnego.

    Rury powinny spełniać wymagania normy PN-EN 1401-1.

    Rury należy układać na podsypce piaskowej grubości 20 cm z zagęszczaniem przez ubijanie

    ręczne. Układanie należy rozpoczynać od dolnego końca odcinka, tak aby kielich rury był skierowany

    przeciwnie do kierunku przepływu. Obsypkę kanału wykonać warstwą piasku o gr. 30 cm ponad

    wierzch rury z zagęszczeniem lekkim sprzętem mechanicznym. Podczas łączenia rur należy ściśle

    stosować się do zaleceń Producenta. Kaskady kanałowe należy wykonywać dla studzienek włazowych

    w przypadku, gdy różnica wysokości pomiędzy rzędna przyłącza a rzędna kinety w studzience

    przekracza 0,5m. Kaskadę można wykonywać:

    wewnątrz studzienki, jeśli średnica wewnętrzna studzienki jest ≥1200mm

    na zewnątrz studzienki dla studzienek 1000mm.

    Kaskada na zewnątrz studzienki powinna być sprowadzona do dna studzienki.

    5.3. Roboty ziemne

    Przed przystąpieniem do robót ziemnych o terminie rozpoczęcia należy zawiadomić

    zainteresowane instytucje i użytkowników, których instalacje znajdują się w pobliżu trasy

    projektowanej kanalizacji. W miejscach szczególnego uzbrojenia podziemnego należy wykonać

    próbne poprzeczne wykopy dla dokładnego usytuowania przewodów. Pozwoli to na ewentualną

    korektę trasy kolektorów i rurociągów lub wykonanie specjalnych zabezpieczeń uzbrojenia względem

    kanalizacji deszczowej i wodociągów w przypadku zbyt bliskich, niezgodnych z przepisami, odległości

    między nimi. W trakcie budowy odwodnienia projektowanej drogi należy wykonać wykopy o ścianach

    pionowych. Wszystkie wykopy powinny być zabezpieczone i oznakowane zgodnie z obowiązującymi

    przepisami. Wykopy należy prowadzić, jako umocnione. W przypadku kolizji z istniejącym

    uzbrojeniem wykopy należy przeprowadzić ręcznie pod nadzorem właściciela istniejącej sieci. Rury

    układać zgodnie z planem sytuacyjnym i ze spadkami podanymi na profilu podłużnym sieci kanalizacji

    deszczowej.

    Roboty ziemne należy prowadzić zgodnie z normą PN-B-10736: 1999 Roboty ziemne. Wykopy

    otwarte dla przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych. Warunki techniczne wykonania zgodnie

    z Instrukcją Producenta rur oraz z normą PN-EN 1610: 2002 Budowa i badania przewodów

    kanalizacyjnych. Podczas prowadzenia robót, przez cały czas trwania budowy, należy zabezpieczyć

    wykopy barierami ochronnymi i tablicami ostrzegawczymi, a w nocy oświetlić światłem sztucznym –

    ostrzegawczym. W miejscach przejść dla pieszych ustawić kładki z barierkami.

    Dno wykopu należy ukształtować odpowiednio do wymaganego spadku i głębokości

    bezpośrednio przed wykonanie podsypki, a w przypadku naruszenia (rozluźnienia) gruntu rodzimego

    dno wykopu należy wyrównać zagęszczonym piaskiem średnim lub grubym.

    Projektowany rurociąg należy ułożyć na podsypce piaskowej o grub. 20 cm i stosować nadsypkę

    o grubości 30 cm ponad najwyższy punkt zewnętrznej powierzchni. Układanie należy rozpoczynać od

    dolnego końca odcinka, tak, aby kielich rury był skierowany przeciwnie do kierunku przepływu. Do

    zagęszczania zasypki w obrębie strefy rury oraz 30cm nad jej wierzch należy stosować lekkie ubijaki

    w wibracyjne (max ciężar użyteczny 0.30 kN) albo wstrząsarki płytowe (max ciężar użyteczny 1.0 kN).

    Warstwa zasypki od 0.3 do 1.0m ponad wierzchołkiem rury może być zagęszczana średnim ubijakiem.

  • 19

    Wykopy należy wykonać, jako wykopy otwarte obudowane. Metody wykonania robót - wykopu

    (ręcznie lub mechanicznie) powinny być dostosowane do głębokości wykopu, danych

    geotechnicznych oraz posiadanego sprzętu mechanicznego. Szerokość wykopu uwarunkowana jest

    zewnętrznymi wymiarami kanału, do których dodaje się obustronnie min. 0,4m, jako zapas potrzebny

    na deskowanie ścian i uszczelnienie styków. Deskowanie ścian należy prowadzić w miarę jego

    głębienia. Wydobyty grunt z wykopu powinien być wywieziony przez Wykonawcę na odkład.

    Zgodnie z pkt 2.11.4 normy PN-02205:1998 Zasypki wykopów na instalacje, który mówi, że:

    Zasypki wąskoprzestrzennych przekopów poprzecznych przez jezdnie, niezależnie od kategorii ruchu

    na drodze, powinny uzyskać do głębokości 1,2 m wskaźnik zagęszczenia co najmniej 1,00. Na większej

    głębokości dopuszcza się wskaźnik 0,97 pod warunkiem zastosowania środków łagodzących skutki

    osiadań (np. użycie kruszyw dobrze zagęszczalnych, wbudowanie zbrojenia z geotekstyliów,

    ulepszenie mechaniczne lub spoiwami). W projekcie przewidziano całkowitą wymianę gruntu. Roboty

    odpowiednio zsynchronizować z robotami drogowymi. Przed przystąpieniem do prac ziemnych

    w miejscach skrzyżowania kanalizacji deszczowej z kanalizacją sanitarną, wodociągami o średnicy

    większej lub równej Dz90 oraz w miejscu włączenia do istniejącej kanalizacji należy wykonać wykopy

    kontrolne w celu weryfikacji ich położenia względem rzędnych projektowanej kanalizacji deszczowej.

    5.4. Umocnienie ścian wykopu

    Wymagania przy wykonaniu umocnień pionowych ścian wykopów zostały opisane w polskiej

    normie branżowej PN-90 /M-4 7850. Wykonawca robót powinien przedstawić Inżynierowi do

    akceptacji, projekt szalowań poparty obliczeniami statycznymi lub w przypadku stosowania

    szalowań przesuwnych, odpowiednie atesty w zakresie BHP i dopuszczenia do stosowania

    w budownictwie. Rozwiązania te powinny zapewniać swobodny dostęp do dna wykopu gdzie będą

    montowane studzienki i kanały oraz zabezpieczać pracę ludzi na dnie wykopu. Górna, szczelna

    krawędź umocnień powinna wystawać 15 cm nad przylegający teren w celu zabezpieczenia wykopu

    przed napływem wód deszczowych. Nie można usuwać umocnień pionowych ścian wykopów po

    zagęszczeniu podsypki, nadsypki i zasypki, bowiem dojdzie wtedy do naruszenia uzyskanej

    struktury gruntu zagęszczonego (obniży się stopień zagęszczenia gruntu). Takie obniżenie

    struktury gruntu zagęszczonego będzie miało negatywny wpływ tak na żądaną niweletę kanalizacji

    lub drogi w jej całym przekroju poprzecznym. Należy, zatem sukcesywnie usuwać szalunki, idąc od

    dołu wykopu, w miarę wykonywania zasypu wykopu wraz z zagęszczeniem gruntu.

    5.5. Trasowanie

    Przed rozpoczęciem robót konieczne jest wytyczenie sytuacyjne elementów kanalizacji.

    Dopuszczalne są odchyłki kanalizacji trasy sieci projektowanej nie przekraczające 10 cm i nie

    naruszające granic nieruchomości gruntowych. Projektowana trasa winna być trwale i widocznie

    zaznaczona w terenie za pomocą kołków osiowych, kołków świadków, kołków krawędziowych.

    Należy ustalić stałe repery, a w przypadku ich niedostatecznej ilości ustalić repery tymczasowe. Dla

    wytyczonej trasy kanałów dokonać przekopów kontrolnych w miejscu występowania elementów

    uzbrojenia podziemnego celem ustalenia dokładnej ich lokalizacji oraz głębokości posadowienia.

    Wykopy te wykonywać pod nadzorem właścicieli urządzeń. W przypadku napotkania w obrysie

    wewnętrznym wykopu niezinwentaryzowanych elementów uzbrojenia podziemnego, należy

    zabezpieczyć je według wymagań gestorów tych urządzeń. Przed przystąpieniem do robót należy

    odtworzyć w terenie przebieg i posadowienie istniejącego uzbrojenia podziemnego.

  • 20

    W przypadku niezgodności z projektem lub obowiązującymi przepisami powiadomić i zawezwać

    nadzór autorski.

    5.6. Zabezpieczenie przejść dla ruchu pieszego

    Dla zabezpieczenia ruchu pieszego należy wykonać ułożenie kładek w miejscach przejść dla

    pieszych. Dokładna lokalizacja przejść zależy od długości wykonywanych odcinków wykopu i będzie

    określona przez Wykonawcę. Przy wykonywaniu przejść należy zwrócić uwagę, aby szerokość

    mostków nie była mniejsza niż 0,8 m przy ruchu jednokierunkowym oraz na konieczność

    zabezpieczenia przejść poręczą ochronną o wys. 1,1 m. Przejścia powinny być dobrze oświetlone

    w nocy, a w okresach mroźnych zabezpieczone przed gołoledzią.

    5.7. Zabezpieczenie istniejącego uzbrojenia na czas robót

    Na skrzyżowaniach projektowanych kanałów z kablami energetycznymi i teletechnicznymi

    projektuje się zabezpieczenie kabli rurą dwudzielną AROT typu A83 PS (83x75 mm) lub A 110 PS

    (110x110 mm). W przypadku skrzyżowań kanałów z gazociągi, kanalizacją, wodociągami

    i ciepłociągami należy je zabezpieczyć poprzez podwieszenie do konstrukcji z bali drewnianych lub

    stalowych stosując się ściśle do zaleceń użytkowników poszczególnych sieci.

    5.8. Próba szczelności

    Przed zasypaniem wykonanego odcinka rurociągu należy dokonać jego kontroli wizualnej, a także

    przeprowadzić próbę jego szczelności zgodnie z normą PN-EN 1610 Budowa i badania przewodów

    kanalizacyjnych. Podczas wykonywania próby szczelności należy również stosować się do zaleceń

    producenta rur.

    5.9. Uwagi końcowe

    Prace ziemne wykonać ręcznie przy skrzyżowaniu z istniejącym uzbrojeniem, w miejscu gdzie nie

    występuje uzbrojenie podziemne prace prowadzić sprzętem mechanicznym. Roboty należy

    prowadzić odcinkowo i zgodnie z właścicielami istniejącego uzbrojenia.

    Wykopy na całej długości należy zabezpieczyć zgodnie z obowiązującymi przepisami.

    Wszystkie parametry dla kanalizacji deszczowej przyjęte w projekcie określono na podstawie

    elementów wykonanych z PVC – U klasy S litych SN8.

    Prowadzone roboty należy wykonać zgodnie z:

    Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dn. 06.02.2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny

    pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 47),

    wymaganiami BHP w projektowaniu rozruchu i eksploatacji obiektów i urządzeń ściekowych

    w gospodarce komunalnej (CTBK 1998),

    Przed przystąpieniem do robót ziemnych należy zlecić nadzór wszystkim właścicielom uzbrojenia

    podziemnego na omawianym terenie.

    Kanały i przykanaliki przed zasypaniem wykopu należy poddać próbie szczelności oraz zgłosić ją

    do odbioru technicznego.

  • 21

    Wykonana kanalizacja powinna być naniesiona na mapy zasadnicze przez odpowiednie służby

    geodezyjne.

    Całość robót należy wykonać zgodnie z Polskimi Normami, Warunkami Technicznymi Wykonania

    i Odbioru Robót cz. II – Instalacje Sanitarne i Przemysłowe oraz z Warunkami Technicznymi

    Wykonania i Odbioru Rurociągów z Tworzyw Sztucznych.

    Całość robót wykonać zgodnie z Polskimi Normami, Warunkami Technicznymi Wykonania

    i Odbioru Robót cz. II - Instalacje Sanitarne i Przemysłowe oraz z PN-81/B-10725 Wodociągi.

    Przewody zewnętrzne. Wymagania i badania przy odbiorze;

    Materiały użyte do wykonania odwodnienia w zakresie inwestycji powinny posiadać stosowne

    dopuszczenia do stosowania w budownictwie.

    Osoby wykonujące prace budowlane powinny posiadać stosowne uprawnienia do prowadzenia

    robót.

    Dokładną lokalizację urządzeń podziemnych należy ustalić przy pomocy wykopów kontrolnych

    wykonywanych pod nadzorem właścicieli i użytkowników uzbrojenia.

    Wszystkie roboty w pobliżu istniejącego uzbrojenia podziemnego wykonywać pod nadzorem

    właścicieli i użytkowników, stosując się do ich zaleceń odnośnie zabezpieczeń urządzeń.

    Wykonać przekopy kontrolne w miejscach skrzyżowań z innymi sieciami zwłaszcza przy

    skrzyżowaniu z obiektami gdzie nie ma możliwości ich przebudowy np. wszystkie przewody

    kanalizacyjne, ks, kd.

    UWAGA:

    Wszystkie zastosowane materiały i urządzenia muszą posiadać Aprobatę Techniczną wydaną przez

    Instytut Ochrony Środowiska w Warszawie - zgodnie Ustawą z dnia 5 lipca 1994r. „Prawo

    Budowlane” (Dz. U. Nr 89 z dn. 25 sierpnia 1994r. poz. 414), Dz. U. Nr 111 z dn. 23. 09. 1997r. poz.

    726.

    UWAGA:

    W przypadku wystąpienia kolizji z uzbrojeniem podziemnym nieuwzględnionym w niniejszym

    opracowaniu, należy skontaktować się z projektantem w celu opracowania odpowiedniego

    rozwiązania i zlikwidowania kolizji.

    UWAGA:

    Bezwzględnie należy zweryfikować rzędną posadowienia rurociągu wykonanego w wcześniejszym

    etapie prac a do którego nastąpi włączenie zgodnie z niniejszą dokumentacją.

  • 22

    6. Instalacja kanalizacji sanitarnej

    6.1. Projektowane rozwiązania

    Projekt przewiduje wykonanie kanalizacji sanitarnej odprowadzającej ścieki sanitarne z terenu

    inwestycji do miejskiej kanalizacji sanitarnej. Włączenie należy wykonać w studni oznaczonej na

    planie. Prace związane z włączeniem przyłącza do istniejącej sieci nie mogą powodować zakłóceń

    w pracy sieci kanalizacyjnej. Przed włączenie do istniejącej studni należy zamontować układ

    pompowy.

    6.2. Rozwiązania materiałowe

    Przewiduje się wykonanie studni, jako betonowych włazowych o średnicy minimalnej wewnątrz

    1,0m, studnie tego typu są podstawowymi studniami przewidzianymi do wykorzystania w niniejszej

    inwestycji. Studnie należy wyposażyć w płytę przykrywającą i pierścień odciążający.

    Na powyższe elementy w miarę potrzeb zastosować poliuretanowe pierścienie dystansowe.

    Studzienki, należy wykonać z prefabrykowanych kręgów betonowych, z zastosowaniem, jako

    materiału betonu odpowiadającego klasie wytrzymałości nie niższej niż B-45 (C35/45 – wg PN-EN-

    206-1) – wytrzymałość betonu na ściskanie nie mniejsza niż 40MPa, wytrzymałość na zginanie

    komory roboczej i elementów trzonu studzienki (kręgów) nie mniejsza niż 30kN/m, wodoszczelnego

    (W8), mało nasiąkliwego (nw do 5%) i mrozoodpornego (F-150).

    Studzienki ponadto powinny spełniać następujące wymagania: szerokość rozwarcia do 0,1mm,

    wskaźnik w/c nie większy od 0.45, maksymalna zawartość chlorku 1% w stosunku do masy cementu,

    beton powinien być zwarty i jednorodny (o parametrach j.w.) we wszystkich elementach także

    w kinecie, do produkcji elementów studzienek należy stosować cement siarczanoodporny zgodnie

    z PN-EN 197-1 . Elementy studni należy łączyć z zastosowaniem uszczelek elastomerowych zgodnych

    z normą EN681-1.Uszczelka umieszczona w sposób prawidłowy nie zakłóca przenoszenia obciążeń

    i podczas montażu umożliwia elementom studzienki „zejście” do pozycji pełnego i skutecznego

    konstrukcyjnie podparcia. Dzięki temu dynamiczne odziaływujące siły nie spowodują tu tzw.

    „dobicia” złączy, co z kolei zapobiega zmianie rzędnej włazu. Części denne studni należy wykonać,

    jako monolityczne. Powierzchnię ścian studzienki stykające się z gruntem należy zaizolować

    materiałem bitumicznym posiadającym aprobatę techniczną, w gruntach nawodnionych gliną

    plastyczną.

    Stopnie złazowe żeliwne, powinny być montowane fabrycznie, w układzie drabinkowym typu U

    w otulinie polimerowej. Stopnie powinny wystawać min 120 mm przed lico ścianki. Stopnie powinny

    być rozmieszczone w pionie w odległości od 250 do 350 mm. Stopnie powinny być pokryte warstwą

    tworzywa sztucznego. Wskazane jest, aby tworzywo pokrywające stopnie złazowe wykonane było

    w jaskrawym kolorze. Minimalna siła wyrywająca stopień nie powinna być mniejsza od 5kN. Przejścia

    kanałów przez ściany studzienek powinny być wykonane, jako szczelne w stopniu uniemożliwiającym

    infiltrację wody gruntowej i eksfiltrację ścieków. Przejścia szczelne powinny zapewniać elastyczne

    połączenie dennica-rura. Pozostałe wymagania zgodnie z normą PN-EN 1917, PN-EN 476, PN-EN

    1610, PN-EN 12063, PN-B-10736 oraz PN-EN752.

    W celu osiągnięcia normowych właściwości konstrukcji studzienki podczas montażu kolejnych jej

    elementów należy bezwzględnie stosować środek smarny. Bez „smaru” szorstki beton zamka dolnego

  • 23

    nie przesunie się po elestomerze uszczelki i uniemożliwi precyzyjne złożenie elementów studzienki.

    Prawidłowo umieszczona uszczelka zapewnia przenoszenie obciążeń między kręgami studzienki -

    pełne konstrukcyjne podparcie na całej powierzchni styku. Odpowiednia charakterystyka

    geometryczna (dla studzienek o przekroju kołowym) to przede wszystkim bezwzględna kołowość

    przekroju poprzecznego oraz równoległość płaszczyzn złącza górnego dennic i dolnego oraz górnego

    kręgów i zwężek. Zachowanie tych dwóch parametrów pozwoli na równomierne, obwodowe

    rozłożenie sił działających na studzienkę i eliminację naprężeń punktowych, których występowanie

    skutkuje powstawaniem sił rozciągających, powodujących w konsekwencji pękanie kręgów –

    montażu kręgów należy pomiatać o sprawdzaniu ich wypoziomowania.

    W przypadku układania studni na gruntach sypkich wystarczającą formą posadowienia jest

    dodatkowe dogęszczenie podłoża w strefie montażu studzienki Is=0,98. W przypadku układania

    studzienek w jezdni zagęszczenie wykonać należy bardzo starannie z zastosowaniem ciężkich

    zagęszczarek. Jest to niezbędne ponieważ koła pojazdów najeżdżających na pokrywy studzienek

    posadowionych na słabo zagęszczonym podłożu powodowałyby jego dodatkowe zagęszczenie

    i osiadanie studzienki. Zagęszczenie gruntu pod studzienką można uznać za prawidłowe, jeżeli

    stosunek modułu odkształcenia wtórnego do pierwotnego jest nie większy od 2.2, Is=0,98.

    Nie należy dopuszczać do przegłębienia wykopu, jeżeli wystąpi taka sytuacja właściwy poziom

    dna uzyskać należy przez ułożenie warstwy żwiru i jego staranne zagęszczenie lub ułożenie warstwy

    piasku stabilizowanego cementem (1:10). W przypadku posadowienia studzienek na gruntach

    spoistych o odpowiedniej nośności (grunty w stanie zwartym, pół zwartym i twardoplastycznym),

    wykop pod studzienkę należy pogłębić o około 25cm, a usunięty grunt zastąpić żwirem, pospółką lub

    dobrze zagęszczonym piaskiem Is=0,98. Posadowienie studzienki na słabych gruntach (grunty spoiste

    w stanie plastycznym, miękko plastycznym, grunty organiczne) wymaga odrębnej analizy. W takim

    przypadku należy wykonać całkowitą wymianę gruntu słabego, słaby grunt zastępuje się dobrze

    zagęszczalnym gruntem sypkim (U>5, Is=0,98) lub stabilizowanym cementem piaskiem. Studzienkę

    można posadowić na płycie fundamentowej przenoszącej obciążenia na większy obszar słabego

    podłoża. Do głębokości 1,2 m wskaźnik zagęszczenia powinien wynosić, co najmniej 1,00.

    W przypadku częściowej wymiany gruntu należy oddzielić grunt rodzimy od warstwy gruntu sypkiego

    za pomocą geowłókniny. W przypadku posadowienia studni na gruntach słabych studzienka powinna

    być połączona z przewodem za pomocą krótkich odcinków rur o długości około 0,5m.

    Na studzienkach wykonać włazy żeliwno-betonowe o średnicy 600mm, klasy D400 zabezpieczone

    przynajmniej dwoma ryglami.

  • 24

    Rysunek 2. Właz żeliwny D400

    Właściwości:

    włazy kanałowe z betonem, klasa D400,

    spełnia wymagania normy PN-EN 124:2000,

    pokrywa i korpus: żeliwo szare EN-GJL-200,

    dostępne wysokości korpusu: H115, H150,

    głębokość osadzenia pokrywy w korpusie ≥ 50mm,

    pokrywa wypełniona betonem,

    klasa wytrzymałości betonu: C35/45,

    klasa ekspozycji betonu: XF4,

    klasa mrozoodporności betonu: F150,

    system zabezpieczający pokrywę (2 rygle), przeciw kradzieżowe,

    pokrywa standardowo wyposażona w zabezpieczenie, przeciw obrotowi w korpusie

    (pozycjonowanie)

    korpus przystosowany do kotwienia w podłożu,

    prześwit > 600mm,

    Zwieńczenia włazów kanałowych muszą spełniać wymagania normy PN-EN 124:2000 określającej

    grupy i klasy wytrzymałości z podziałem na klasy. Odpowiednie klasy stosuje się zależnie od miejsca

    zabudowy.

    http://www.infrastruktura.fansuld.pl/technologia/klasyfikacja-wyrobow-wg-en124http://www.infrastruktura.fansuld.pl/technologia/pozycjonowanie

  • 25

    Projektowane kanały deszczowe należy wykonać z rur PP, łączonych kielichowo na uszczelkę.

    Rury powinny posiadać uszczelki trwale mocowane w kielichu rury w trakcie procesu produkcyjnego.

    Rury powinny spełniać wymagania normy PN-EN 1401-1.

    Rury należy układać na podsypce piaskowej grubości 20 cm z zagęszczaniem przez ubijanie

    ręczne. Układanie należy rozpoczynać od dolnego końca odcinka, tak aby kielich rury był skierowany

    przeciwnie do kierunku przepływu. Obsypkę kanału wykonać warstwą piasku o gr. 30 cm ponad

    wierzch rury z zagęszczeniem lekkim sprzętem mechanicznym. Podczas łączenia rur należy ściśle

    stosować się do zaleceń Producenta. Kaskady kanałowe należy wykonywać dla studzienek włazowych

    w przypadku, gdy różnica wysokości pomiędzy rzędna przyłącza a rzędna kinety w studzience

    przekracza 0,5m. Kaskadę można wykonywać:

    wewnątrz studzienki, jeśli średnica wewnętrzna studzienki jest ≥1200mm

    na zewnątrz studzienki dla studzienek 1000mm.

    Kaskada na zewnątrz studzienki powinna być sprowadzona do dna studzienki.

    6.3. Roboty ziemne

    Przed przystąpieniem do robót ziemnych o terminie rozpoczęcia należy zawiadomić

    zainteresowane instytucje i użytkowników, których instalacje znajdują się w pobliżu trasy

    projektowanej kanalizacji. W miejscach szczególnego uzbrojenia podziemnego należy wykonać

    próbne poprzeczne wykopy dla dokładnego usytuowania przewodów. Pozwoli to na ewentualną

    korektę trasy kolektorów i rurociągów lub wykonanie specjalnych zabezpieczeń uzbrojenia względem

    kanalizacji deszczowej i wodociągów w przypadku zbyt bliskich, niezgodnych z przepisami, odległości

    między nimi. W trakcie budowy odwodnienia projektowanej drogi należy wykonać wykopy o ścianach

    pionowych. Wszystkie wykopy powinny być zabezpieczone i oznakowane zgodnie z obowiązującymi

    przepisami. Wykopy należy prowadzić, jako umocnione. W przypadku kolizji z istniejącym

    uzbrojeniem wykopy należy przeprowadzić ręcznie pod nadzorem właściciela istniejącej sieci. Rury

    układać zgodnie z planem sytuacyjnym i ze spadkami podanymi na profilu podłużnym sieci kanalizacji

    deszczowej.

    Roboty ziemne należy prowadzić zgodnie z normą PN-B-10736: 1999 Roboty ziemne. Wykopy

    otwarte dla przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych. Warunki techniczne wykonania zgodnie

    z Instrukcją Producenta rur oraz z normą PN-EN 1610: 2002 Budowa i badania przewodów

    kanalizacyjnych. Podczas prowadzenia robót, przez cały czas trwania budowy, należy zabezpieczyć

    wykopy barierami ochronnymi i tablicami ostrzegawczymi, a w nocy oświetlić światłem sztucznym –

    ostrzegawczym. W miejscach przejść dla pieszych ustawić kładki z barierkami.

    Dno wykopu należy ukształtować odpowiednio do wymaganego spadku i głębokości

    bezpośrednio przed wykonanie podsypki, a w przypadku naruszenia (rozluźnienia) gruntu rodzimego

    dno wykopu należy wyrównać zagęszczonym piaskiem średnim lub grubym.

    Projektowany rurociąg należy ułożyć na podsypce piaskowej o grub. 20 cm i stosować nadsypkę

    o grubości 30 cm ponad najwyższy punkt zewnętrznej powierzchni. Układanie należy rozpoczynać od

    dolnego końca odcinka, tak, aby kielich rury był skierowany przeciwnie do kierunku przepływu. Do

    zagęszczania zasypki w obrębie strefy rury oraz 30cm nad jej wierzch należy stosować lekkie ubijaki

    w wibracyjne (max ciężar użyteczny 0.30 kN) albo wstrząsarki płytowe (max ciężar użyteczny 1.0 kN).

    Warstwa zasypki od 0.3 do 1.0m ponad wierzchołkiem rury może być zagęszczana średnim ubijakiem.

  • 26

    Wykopy należy wykonać, jako wykopy otwarte obudowane. Metody wykonania robót - wykopu

    (ręcznie lub mechanicznie) powinny być dostosowane do głębokości wykopu, danych

    geotechnicznych oraz posiadanego sprzętu mechanicznego. Szerokość wykopu uwarunkowana jest

    zewnętrznymi wymiarami kanału, do których dodaje się obustronnie min. 0,4m, jako zapas potrzebny

    na deskowanie ścian i uszczelnienie styków. Deskowanie ścian należy prowadzić w miarę jego

    głębienia. Wydobyty grunt z wykopu powinien być wywieziony przez Wykonawcę na odkład.

    Zgodnie z pkt 2.11.4 normy PN-02205:1998 Zasypki wykopów na instalacje, który mówi, że:

    Zasypki wąskoprzestrzennych przekopów poprzecznych przez jezdnie, niezależnie od kategorii ruchu

    na drodze, powinny uzyskać do głębokości 1,2 m wskaźnik zagęszczenia co najmniej 1,00. Na większej

    głębokości dopuszcza się wskaźnik 0,97 pod warunkiem zastosowania środków łagodzących skutki

    osiadań (np. użycie kruszyw dobrze zagęszczalnych, wbudowanie zbrojenia z geotekstyliów,

    ulepszenie mechaniczne lub spoiwami). W projekcie przewidziano całkowitą wymianę gruntu. Roboty

    odpowiednio zsynchronizować z robotami drogowymi. Przed przystąpieniem do prac ziemnych

    w miejscach skrzyżowania kanalizacji deszczowej z kanalizacją sanitarną, wodociągami o średnicy

    większej lub równej Dz90 oraz w miejscu włączenia do istniejącej kanalizacji należy wykonać wykopy

    kontrolne w celu weryfikacji ich położenia względem rzędnych projektowanej kanalizacji deszczowej.

    6.4. Umocnienie ścian wykopu

    Wymagania przy wykonaniu umocnień pionowych ścian wykopów zostały opisane w polskiej

    normie branżowej PN-90 /M-4 7850. Wykonawca robót powinien przedstawić Inżynierowi do

    akceptacji, projekt szalowań poparty obliczeniami statycznymi lub w przypadku stosowania

    szalowań przesuwnych, odpowiednie atesty w zakresie BHP i dopuszczenia do stosowania

    w budownictwie. Rozwiązania te powinny zapewniać swobodny dostęp do dna wykopu gdzie będą

    montowane studzienki i kanały oraz zabezpieczać pracę ludzi na dnie wykopu. Górna, szczelna

    krawędź umocnień powinna wystawać 15 cm nad przylegający teren w celu zabezpieczenia wykopu

    przed napływem wód deszczowych. Nie można usuwać umocnień pionowych ścian wykopów po

    zagęszczeniu podsypki, nadsypki i zasypki, bowiem dojdzie wtedy do naruszenia uzyskanej

    struktury gruntu zagęszczonego (obniży się stopień zagęszczenia gruntu). Takie obniżenie

    struktury gruntu zagęszczonego będzie miało negatywny wpływ tak na żądaną niweletę kanalizacji

    lub drogi w jej całym przekroju poprzecznym. Należy, zatem sukcesywnie usuwać szalunki, idąc od

    dołu wykopu, w miarę wykonywania zasypu wykopu wraz z zagęszczeniem gruntu.

    6.5. Trasowanie

    Przed rozpoczęciem robót konieczne jest wytyczenie sytuacyjne elementów kanalizacji.

    Dopuszczalne są odchyłki kanalizacji trasy sieci projektowanej nie przekraczające 10 cm i nie

    naruszające granic nieruchomości gruntowych. Projektowana trasa winna być trwale i widocznie

    zaznaczona w terenie za pomocą kołków osiowych, kołków świadków, kołków krawędziowych.

    Należy ustalić stałe repery, a w przypadku ich niedostatecznej ilości ustalić repery tymczasowe. Dla

    wytyczonej trasy kanałów dokonać przekopów kontrolnych w miejscu występowania elementów

    uzbrojenia podziemnego celem ustalenia dokładnej ich lokalizacji oraz głębokości posadowienia.

    Wykopy te wykonywać pod nadzorem właścicieli urządzeń. W przypadku napotkania w obrysie

    wewnętrznym wykopu niezinwentaryzowanych elementów uzbrojenia podziemnego, należy

    zabezpieczyć je według wymagań gestorów tych urządzeń. Przed przystąpieniem do robót należy

    odtworzyć w terenie przebieg i posadowienie istniejącego uzbrojenia podziemnego.

  • 27

    W przypadku niezgodności z projektem lub obowiązującymi przepisami powiadomić i zawezwać

    nadzór autorski.

    6.6. Zabezpieczenie przejść dla ruchu pieszego

    Dla zabezpieczenia ruchu pieszego należy wykonać ułożenie kładek w miejscach przejść dla

    pieszych. Dokładna lokalizacja przejść zależy od długości wykonywanych odcinków wykopu i będzie

    określona przez Wykonawcę. Przy wykonywaniu przejść należy zwrócić uwagę, aby szerokość

    mostków nie była mniejsza niż 0,8 m przy ruchu jednokierunkowym oraz na konieczność

    zabezpieczenia przejść poręczą ochronną o wys. 1,1 m. Przejścia powinny być dobrze oświetlone

    w nocy, a w okresach mroźnych zabezpieczone przed gołoledzią.

    6.7. Zabezpieczenie istniejącego uzbrojenia na czas robót

    Na skrzyżowaniach projektowanych kanałów z kablami energetycznymi i teletechnicznymi

    projektuje się zabezpieczenie kabli rurą dwudzielną AROT typu A83 PS (83x75 mm) lub A 110 PS

    (110x110 mm). W przypadku skrzyżowań kanałów z gazociągi, kanalizacją, wodociągami

    i ciepłociągami należy je zabezpieczyć poprzez podwieszenie do konstrukcji z bali drewnianych lub

    stalowych stosując się ściśle do zaleceń użytkowników poszczególnych sieci.

    6.8. Próba szczelności

    Przed zasypaniem wykonanego odcinka rurociągu należy dokonać jego kontroli wizualnej, a także

    przeprowadzić próbę jego szczelności zgodnie z normą PN-EN 1610 Budowa i badania przewodów

    kanalizacyjnych. Podczas wykonywania próby szczelności należy również stosować się do zaleceń

    producenta rur.

    6.9. Uwagi końcowe

    Prace ziemne wykonać ręcznie przy skrzyżowaniu z istniejącym uzbrojeniem, w miejscu gdzie nie

    występuje uzbrojenie podziemne prace prowadzić sprzętem mechanicznym. Roboty należy

    prowadzić odcinkowo i zgodnie z właścicielami istniejącego uzbrojenia.

    Wykopy na całej długości należy zabezpieczyć zgodnie z obowiązującymi przepisami.

    Prowadzone roboty należy wykonać zgodnie z:

    Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dn. 06.02.2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny

    pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 47),

    wymaganiami BHP w projektowaniu rozruchu i eksploatacji obiektów i urządzeń ściekowych

    w gospodarce komunalnej (CTBK 1998),

    Przed przystąpieniem do robót ziemnych należy zlecić nadzór wszystkim właścicielom uzbrojenia

    podziemnego na omawianym terenie.

    Kanały i przykanaliki przed zasypaniem wykopu należy poddać próbie szczelności oraz zgłosić ją

    do odbioru technicznego.

    Wykonana kanalizacja powinna być naniesiona na mapy zasadnicze przez odpowiednie służby

    geodezyjne.

  • 28

    Całość robót należy wykonać zgodnie z Polskimi Normami, Warunkami Technicznymi Wykonania

    i Odbioru Robót cz. II – Instalacje Sanitarne i Przemysłowe oraz z Warunkami Technicznymi

    Wykonania i Odbioru Rurociągów z Tworzyw Sztucznych.

    Całość robót wykonać zgodnie z Polskimi Normami, Warunkami Technicznymi Wykonania

    i Odbioru Robót cz. II - Instalacje Sanitarne i Przemysłowe oraz z PN-81/B-10725 Wodociągi.

    Przewody zewnętrzne. Wymagania i badania przy odbiorze;

    Materiały użyte do wykonania odwodnienia w zakresie inwestycji powinny posiadać stosowne

    dopuszczenia do stosowania w budownictwie.

    Osoby wykonujące prace budowlane powinny posiadać stosowne uprawnienia do prowadzenia

    robót.

    Dokładną lokalizację urządzeń podziemnych należy ustalić przy pomocy wykopów kontrolnych

    wykonywanych pod nadzorem właścicieli i użytkowników uzbrojenia.

    Wszystkie roboty w pobliżu istniejącego uzbrojenia podziemnego wykonywać pod nadzorem

    właścicieli i użytkowników, stosując się do ich zaleceń odnośnie zabezpieczeń urządzeń.

    Wykonać przekopy kontrolne w miejscach skrzyżowań z innymi sieciami zwłaszcza przy

    skrzyżowaniu z obiektami gdzie nie ma możliwości ich przebudowy np. wszystkie przewody

    kanalizacyjne, ks, kd.

    UWAGA:

    Wszystkie zastosowane materiały i urządzenia muszą posiadać Aprobatę Techniczną wydaną przez

    Instytut Ochrony Środowiska w Warszawie - zgodnie Ustawą z dnia 5 lipca 1994r. „Prawo

    Budowlane” (Dz. U. Nr 89 z dn. 25 sierpnia 1994r. poz. 414), Dz. U. Nr 111 z dn. 23. 09. 1997r. poz.

    726.

    UWAGA:

    W przypadku wystąpienia kolizji z uzbrojeniem podziemnym nieuwzględnionym w niniejszym

    opracowaniu, należy skontaktować się z projektantem w celu opracowania odpowiedniego

    rozwiązania i zlikwidowania kolizji.

    UWAGA:

    Bezwzględnie należy zweryfikować rzędną posadowienia rurociągu wykonanego w wcześniejszym

    etapie prac a do którego nastąpi włączenie zgodnie z niniejszą dokumentacją.

  • 29

    7. Instalacja wodociągowa

    7.1. Projektowane rozwiązania

    Budynek będzie zasilany będzie w wodę z sieci wodociągowej poprzez istniejące przyłącze z rur

    PE. Włączenie do istniejącego przyłącza w miejscu wskazanym na projekcie zagospodarowania

    terenu. Na trasie nowej instalacji zamontować hydrant DN100.

    7.2. Rozwiązania materiałowe

    Przyłącze projektuje się z rur PE. Rury przewodowe z PE nie wymagają żadnej ochrony przed

    korozją. Niedopuszczalne jest stosowanie izolacji bitumicznych.

    Dla zabezpieczenia przed uderzeniami hydraulicznymi projektuje się bloki oporowe. Betonowe

    bloki oporowe należy wykonać jako zabezpieczenie przy trójnikach, łukach, zasuwach, hydrantach

    oraz opaskach do przyłączy wodociągowych. Szerokość bloku oporowego nie powinna być mniejsza

    niż odległość ścian wykopu od ścianki przewodu. Blok powinien opierać się o grunt nienaruszony.

    Zmiany kierunku trasy wodociągów z PE wykonać przez montaż odpowiednich kształtek

    fabrycznych łączonych elektrooporowo lub przez łączniki uniwersalne.

    Dla załomów należy wykonać w przestrzeni między rurą a pionową ścianą wykopu zagęszczoną

    mieszaninę piasku z cementem w stosunku 1:4. Dla kątów równych 90 stopni przy średnicy Dz110

    oraz dla trójników przy odejściu równym lub większym Dz110 należy wykonać bloki oporowe.

    Pod armaturę należy wykonać bloki podporowe z zagęszczonej mieszaniny piasku i cementu

    w stosunku 1:4.

    7.3. Próba ciśnieniowa i dezynfekcja

    Próba szczelności powinna być przeprowadzona zgodnie z wymaganiami normy PN-81/B-10725

    na ciśnienie próbne 1,0 MPa. Przed hydrauliczną próbą szczelności należy przewód oczyścić,

    a w czasie badania umożliwić dostęp do złączy ze wszystkich stron. Końcówki rurociągu oraz

    wszystkie odgałęzienia należy zamknąć za pomocą odpowiednich zaślepek z uszczelnieniem, a cały

    przewód zabezpieczyć przed przesunięciem w planie i w profilu. Każda rura wymaga maksymalnego

    obsypania w środku swej długości. Na badanym odcinku przewodu wodociągowego nie należy

    instalować armatury przed przeprowadzeniem próby szczelności. Ciśnienie próbne na manometrze

    powinno utrzymywać się przez min. 30 minut. Wykonane przyłącza wodociągowe winny być

    dokładnie przepłukane i zdezynfekowane po pomyślnie przeprowadzonej próbie szczelności. Płukanie

    wodociągu należy wykonać wodą wodociągową o szybkości przepływu przez rurociąg nie mniejszej

    niż 1,0 m/s i czasie minimum 60 minut do uzyskania optycznie czystej wody na wylocie z płukanego

    odcinka rurociągu. Wodę do płukania należy pobrać z najbliższego istniejącego hydrantu. Po płukaniu

    wodę należy odprowadzić do najbliższej istniejącej studzienki kanalizacyjnej. Dezynfekcję rurociągu

    przeprowadza się przy użyciu wapna chlorowanego lub wody chlorowej, o stężeniu chloru nie mniej

    niż 250 mg/l. Po upływie 24 godzin należy przepłukać rurociąg czystą wodą wodociągową do zaniku

    jawnego zapachu chloru. Po zakończeniu powtórnego płukania pobiera się próbkę wody do badań

    laboratoryjnych i ich wynik decyduje o przekazaniu wodociągu do eksploatacji. Włączenie wodociągu

    do sieci wodociągowej po przeprowadzonej dezynfekcji powinno nastąpić przed upływem 10 dni,

    w przeciwnym razie dezynfekcję należy powtórzyć.

  • 30

    7.1. Roboty ziemne

    Przed przystąpieniem do robót ziemnych o terminie rozpoczęcia należy zawiadomić

    zainteresowane instytucje i użytkowników, których instalacje znajdują się w pobliżu trasy

    projektowanej kanalizacji. W miejscach szczególnego uzbrojenia podziemnego należy wykonać

    próbne poprzeczne wykopy dla dokładnego usytuowania przewodów. Pozwoli to na ewentualną

    korektę trasy kolektorów i rurociągów lub wykonanie specjalnych zabezpieczeń uzbrojenia względem

    kanalizacji deszczowej i wodociągów w przypadku zbyt bliskich, niezgodnych z przepisami, odległości

    między nimi. W trakcie budowy odwodnienia projektowanej drogi należy wykonać wykopy o ścianach

    pionowych. Wszystkie wykopy powinny być zabezpieczone i oznakowane zgodnie z obowiązującymi

    przepisami. Wykopy należy prowadzić, jako umocnione. W przypadku kolizji z istniejącym

    uzbrojeniem wykopy należy przeprowadzić ręcznie pod nadzorem właściciela istniejącej sieci. Rury

    układać zgodnie z planem sytuacyjnym i ze spadkami podanymi na profilu podłużnym sieci kanalizacji

    deszczowej.

    Roboty ziemne należy prowadzić zgodnie z normą PN-B-10736: 1999 Roboty ziemne. Wykopy

    otwarte dla przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych. Warunki techniczne wykonania zgodnie

    z Instrukcją Producenta rur oraz z normą PN-EN 1610: 2002 Budowa i badania przewodów

    kanalizacyjnych. Podczas prowadzenia robót, przez cały czas trwania budowy, należy zabezpieczyć

    wykopy barierami ochronnymi i tablicami ostrzegawczymi, a w nocy oświetlić światłem sztucznym –

    ostrzegawczym. W miejscach przejść dla pieszych ustawić kładki z barierkami.

    Dno wykopu należy ukształtować odpowiednio do wymaganego spadku i głębokości

    bezpośrednio przed wykonanie podsypki, a w przypadku naruszenia (rozluźnienia) gruntu rodzimego

    dno wykopu należy wyrównać zagęszczonym piaskiem średnim lub grubym.

    Projektowany rurociąg należy ułożyć na podsypce piaskowej o grub. 20 cm i stosować nadsypkę

    o grubości 30 cm ponad najwyższy punkt zewnętrznej powierzchni. Układanie należy rozpoczynać od

    dolnego końca odcinka, tak, aby kielich rury był skierowany przeciwnie do kierunku przepływu. Do

    zagęszczania zasypki w obrębie strefy rury oraz 30cm nad jej wierzch należy stosować lekkie ubijaki

    w wibracyjne (max ciężar użyteczny 0.30 kN) albo wstrząsarki płytowe (max ciężar użyteczny 1.0 kN).

    Warstwa zasypki od 0.3 do 1.0m ponad wierzchołkiem rury może być zagęszczana średnim ubijakiem.

    Wykopy należy wykonać, jako wykopy otwarte obudowane. Metody wykonania robót - wykopu

    (ręcznie lub mechanicznie) powinny być dostosowane do głębokości wykopu, danych

    geotechnicznych oraz posiadanego sprzętu mechanicznego. Szerokość wykopu uwarunkowana jest

    zewnętrznymi wymiarami kanału, do których dodaje się obustronnie min. 0,4m, jako zapas potrzebny

    na deskowanie ścian i uszczelnienie styków. Deskowanie ścian należy prowadzić w miarę jego

    głębienia. Wydobyty grunt z wykopu powinien być wywieziony przez Wykonawcę na odkład.

    Zgodnie z pkt 2.11.4 normy PN-02205:1998 Zasypki wykopów na instalacje, który mówi, że:

    Zasypki wąskoprzestrzennych przekopów poprzecznych przez jezdnie, niezależnie od kategorii ruchu

    na drodze, powinny uzyskać do głębokości 1,2 m wskaźnik zagęszczenia co najmniej 1,00. Na większej

    głębokości dopuszcza się wskaźnik 0,97 pod warunkiem zastosowania środków łagodzących skutki

    osiadań (np. użycie kruszyw dobrze zagęszczalnych, wbudowanie zbrojenia z geotekstyliów,

    ulepszenie mechaniczne lub spoiwami). W projekcie przewidziano całkowitą wymianę gruntu. Roboty

    odpowiednio zsynchronizować z robotami drogowymi. Przed przystąpieniem do prac ziemnych

    w miejscach skrzyżowania kanalizacji deszczowej z kanalizacją sanitarną, wodociągami o średnicy

  • 31

    większej lub równej Dz90 oraz w miejscu włączenia do istniejącej kanalizacji należy wykonać wykopy

    kontrolne w celu weryfikacji ich położenia względem rzędnych projektowanej kanalizacji deszczowej.

    7.2. Umocnienie ścian wykopu

    Wymagania przy wykonaniu umocnień pionowych ścian wykopów zostały opisane w polskiej

    normie branżowej PN-90 /M-4 7850. Wykonawca robót powinien przedstawić Inżynierowi do

    akceptacji, projekt szalowań poparty obliczeniami statycznymi lub w przypadku stosowania

    szalowań przesuwnych, odpowiednie atesty w zakresie BHP i dopuszczenia do stosowania

    w budownictwie. Rozwiązania te powinny zapewniać swobodny dostęp do dna wykopu gdzie będą

    montowane studzienki i kanały oraz zabezpieczać pracę ludzi na dnie wykopu. Górna, szczelna

    krawędź umocnień powinna wystawać 15 cm nad przylegający teren w celu zabezpieczenia wykopu

    przed napływem wód deszczowych. Nie można usuwać umocnień pionowych ścian wykopów po

    zagęszczeniu podsypki, nadsypki i zasypki, bowiem dojdzie wtedy do naruszenia uzyskanej

    struktury gruntu zagęszczonego (obniży się stopień zagęszczenia gruntu). Takie obniżenie

    struktury gruntu zagęszczonego będzie miało negatywny wpływ tak na żądaną niweletę kanalizacji

    lub drogi w jej całym przekroju poprzecznym. Należy, zatem sukcesywnie usuwać szalunki, idąc od

    dołu wykopu, w miarę wykonywania zasypu wykopu wraz z zagęszczeniem gruntu.

    7.3. Trasowanie

    Przed rozpoczęciem robót konieczne jest wytyczenie sytuacyjne elementów kanalizacji.

    Dopuszczalne są odchyłki kanalizacji trasy sieci projektowanej nie przekraczające 10 cm i nie

    naruszające granic nieruchomości gruntowych. Projektowana trasa winna być trwale i widocznie

    zaznaczona w terenie za pomocą kołków osiowych, kołków świadków, kołków krawędziowych.

    Należy ustalić stałe repery, a w przypadku ich niedostatecznej ilości ustalić repery tymczasowe. Dla

    wytyczonej trasy kanałów dokonać przekopów kontrolnych w miejscu występowania elementów

    uzbrojenia podziemnego celem ustalenia dokładnej ich lokalizacji oraz głębokości posadowienia.

    Wykopy te wykonywać pod nadzorem właścicieli urządzeń. W przypadku napotkania w obrysie

    wewnętrznym wykopu niezinwentaryzowanych elementów uzbrojenia podziemnego, należy

    zabezpieczyć je według wymagań gestorów tych urządzeń. Przed przystąpieniem do robót należy

    odtworzyć w terenie przebieg i posadowienie istniejącego uzbrojenia podziemnego.

    W przypadku niezgodności z projektem lub obowiązującymi przepisami powiadomić i zawezwać

    nadzór autorski.

    7.4. Zabezpieczenie przejść dla ruchu pieszego

    Dla zabezpieczenia ruchu pieszego należy wykonać ułożenie kładek w miejscach przejść dla

    pieszych. Dokładna lokalizacja przejść zależy od długości wykonywanych odcinków wykopu i będzie

    określona przez Wykonawcę. Przy wykonywaniu przejść należy zwrócić uwagę, aby szerokość

    mostków nie była mniejsza niż 0,8 m przy ruchu jednokierunkowym oraz na konieczność

    zabezpieczenia przejść poręczą ochronną o wys. 1,1 m. Przejścia powinny być dobrze oświetlone

    w nocy, a w okresach mroźnych zabezpieczone przed gołoledzią.

    7.5. Zabezpieczenie istniejącego uzbrojenia na czas robót

    Na skrzyżowaniach projektowanych kanałów z kablami energetycznymi i teletechnicznymi

    projektuje się zabezpieczenie kabli rurą dwudzielną AROT typu A83 PS (83x75 mm) lub A 110 PS

  • 32

    (110x110 mm). W przypadku skrzyżowań kanałów z gazociągi, kanalizacją, wodociągami

    i ciepłociągami należy je zabezpieczyć poprzez podwieszenie do konstrukcji z bali drewnianych lub

    stalowych stosując się ściśle do zaleceń użytkowników poszczególnych sieci.

    7.6. Uwagi końcowe

    Prace ziemne wykonać ręcznie przy skrzyżowaniu z istniejącym uzbrojeniem, w miejscu gdzie nie

    występuje uzbrojenie podziemne prace prowadzić sprzętem mechanicznym. Roboty należy

    prowadzić odcinkowo i zgodnie z właścicielami istniejącego uzbrojenia.

    Wykopy na całej długości należy zabezpieczyć zgodnie z obowiązującymi przepisami.

    Prowadzone roboty należy wykonać zgodnie z:

    Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dn. 06.02.2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny

    pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 47),

    wymaganiami BHP w projektowaniu rozruchu i eksploatacji obiektów i urządzeń ściekowych

    w gospodarce komunalnej (CTBK 1998),

    Przed przystąpieniem do robót ziemnych należy zlecić nadzór wszystkim właścicielom uzbrojenia

    podziemnego na omawianym terenie.

    Kanały i przykanaliki przed zasypaniem wykopu należy poddać próbie szczelności oraz zgłosić ją

    do odbioru technicznego.

    Wykonana kanalizacja powinna być naniesiona na mapy zasadnicze przez odpowiednie służby

    geodezyjne.

    Całość robót należy wykonać zgodnie z Polskimi Normami, Warunkami Technicznymi Wykonania

    i Odbioru Robót cz. II – Instalacje Sanitarne i Przemysłowe oraz z Warunkami Technicznymi

    Wykonania i Odbioru Rurociągów z Tworzyw Sztucznych.

    Całość robót wykonać zgodnie z Polskimi Normami, Warunkami Technicznymi Wykonania

    i Odbioru Robót cz. II - Instalacje Sanitarne i Przemysłowe oraz z PN-81/B-10725 Wodociągi.

    Przewody zewnętrzne. Wymagania i badania przy odbiorze;

    Materiały użyte do wykonania odwodnienia w zakresie inwestycji powinny posiadać stosowne

    dopuszczenia do stosowania w budownictwie.

    Osoby wykonujące prace budowlane powinny posiadać stosowne uprawnienia do prowadzenia

    robót.

    Dokładną lokalizację urządzeń podziemnych należy ustalić przy pomocy wykopów kontrolnych

    wykonywanych pod nadzorem właścicieli i użytkowników uzbrojenia.

    Wszystkie roboty w pobliżu istniejącego uzbrojenia podziemnego wykonywać pod nadzorem

    właścicieli i użytkowników, stosując się do ich zaleceń odnośnie zabezpieczeń urządzeń.

  • 33

    Wykonać przekopy kontrolne w miejscach skrzyżowań z innymi sieciami zwłaszcza przy

    skrzyżowaniu z obiektami gdzie nie ma możliwości ich przebudowy np. wszystkie przewody

    kanalizacyjne, ks, kd.

    UWAGA:

    Wszystkie zastosowane materiały i urządzenia muszą posiadać Aprobatę Techniczną wydaną przez

    Instytut Ochrony Środowiska w Warszawie - zgodnie Ustawą z dnia 5 lipca 1994r. „Prawo

    Budowlane” (Dz. U. Nr 89 z dn. 25 sierpnia 1994r. poz. 414), Dz. U. Nr 111 z dn. 23. 09. 1997r. poz.

    726.

    UWAGA:

    W przypadku wystąpienia kolizji z uzbrojeniem podziemnym nieuwzględnionym w niniejszym

    opracowaniu, należy skontaktować się z projektantem w celu opracowania odpowiedniego

    rozwiązania i zlikwidowania kolizji.

    UWAGA:

    Bezwzględnie należy zweryfikować rzędną posadowienia rurociągu wykonanego w wcześniejszym

    etapie prac a do którego nastąpi włączenie zgodnie z niniejszą dokumentacją.

    Opracował:

    Szymon Ratajczak

    Upr. Nr WKP/0131/POOS/08

  • 34

    8. Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

    Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych

    obiektów

    Zakres robót obejmuje roboty przygotowawcze oraz roboty podstawowe. Przed przystąpieniem do

    robót podstawowych konieczne jest wykonanie robót przygotowawczych, związanych z

    przyjęciem i przygotowaniem placu budowy.

    Do robót przygotowawczych zaliczyć należy:

    przygotowanie zaplecza przy obiektowego, obejmującego place składowo–

    montażowe oraz dla ustawienia kontenerów jako pomieszczeń podręcznych dla

    wykonawców robót, zlokalizowanych bezpośrednio przy budowanej kanalizacji

    deszczowej;

    przygotowanie punktów poboru energii elektrycznej dla zasilania sprzętu budowlano-

    montażowego i narzędzi elektrycznych oraz wody zlokalizowanych w sąsiedztwie

    prowadzonych robót;

    przygotowanie czasowych dojazdów i stanowisk pracy sprzętu;

    przygotowanie sprzętu budowlano – montażowego i narzędzi oraz środków

    transportu na czas przewiezienia materiałów konstrukcji stalowej, urządzeń i

    instalacji.

    Do robót podstawowych zaliczyć należy:

    Wykonanie wykopów z umocnieniem ścian i odwodnieniem,

    Montaż kanalizacji deszczowej.

    Próba szczelności kanalizacji.

    Zasypanie wykopów z zagęszczeniem.

    Wykaz istniejących obiektów budowlanych

    W zakresie wykonywania robót oraz w jego bezpośrednim sąsiedztwie występują sieci uzbrojenia

    podziemnego (teletechniczne, energetyczne, gazowe, wodociąg i kanalizacja) oraz naziemne kable

    elektroenergetyczne. Na terenie objętym inwestycją zlokalizowana jest droga o nawierzchni

    bitumicznej oraz chodnik z płytek betonowych.

    Wskazanie elementów zagospodarowania działki lub terenu, które mogą stwarzać zagrożenie

    bezpieczeństwa i zdrowia ludzi

    Podstawowymi elementami mogącymi stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi są:

    istniejące ciągi komunikacyjne w obszarze budowy i związany z tym ruch pojazdów

    samochodowych,

    istniejące uzbrojenie podziemne i nadziemne na terenie inwestycji.

  • 35

    W trakcie realizacji budowy należy wyznaczyć i odpowiednio oznakować strefy

    niebezpieczne, gdzie ryzyko wypadkowe jest większe niż przy pracach innego rodzaju.

    Oznakowanie powinno uwzględniać możliwość bezpiecznego dojazdu do posesji oraz

    dojścia do budynków.

    Wskazanie dotyczące przewidywanych zagrożeń występujących podczas realizacji robót

    budowlanych

    Zagrożenia związane z bezpieczeństwem i ochroną ludzi mogące wystąpić podczas realizacji robót

    budowlanych, których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza szczególnie wysokie

    ryzyko przysypania ziemią lub upadku z wysokości,

    roboty wykonywane przy użyciu ciężkiego sprzętu,

    robót wykonywanych w pobliżu przewodów kablowej i napowietrznej linii

    energetycznej,

    robót wykonywanych w pobliżu istniejącego uzbrojenia podziemnego,

    roboty prowadzone w sąsiedztwie ciągów komunikacyjnych w tym przy ruchu

    kołowym pojazdów budowy,

    emisja zanieczyszczeń,

    emisja hałasu,

    upadek pracownika lub osoby postronnej do wykopu,

    zasypanie pracownika w wykopie wąsko przestrzennym,

    potrącenie pracownika lub osoby postronnej łyżką koparki przy wykonywaniu robót

    na placu budowy lub w miejscu dostępnym dla osób postronnych,

    potracenie pracownika lub osoby postronnej przez przejeżdżający samochód,

    porażenie prądem przy wykonywaniu robót w sąsiedztwie kabla energetycznego.

    Roboty budowlane mogące stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, nie ujęte powyżej, a

    wynikające z przyjętych technologii realizacji inwestycji należy również uwzględnić w planie BIOZ.

    Przy wykonywaniu powyższych robót występować będą zagrożenia przysypania ziemią, upadku z

    wysokości, porażenia prądem, poparzenia, związane z utratą życia lub zdrowia podczas obsługi

    ciężkiego sprzętu, narzędzi i urządzeń.

    Wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji

    robót szczególnie niebezpiecznych

    Instruktaże wraz ze szkoleniem BHP należy dokonywać przed rozpoczęciem prac i fakt ten

    udokumentować wpisem do protokołu instruktaży potwierdzone podpisem pracownika. Podczas

    instruktażu konieczne jest w szczególności omówienie sposobów zachowania się pracownika na

  • 36

    stanowisku pracy podczas wykonywania robót szczególnie niebezpiecznych. Zakres instruktażu

    powinien m. in. uwzględniać:

    informację o występujących zagrożeniach oraz sposobach zabezpieczenia się przed

    skutkami występujących zagrożeń,

    zasady bezpiecznych metod wykonywania prac,

    zasady komunikowania się pracowników,

    zasady postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia, a w szczególności

    udzielenia pierwszej pomocy, sposobu postępowania na wypadek wystąpienia

    zagrożenia zdrowia lub życia, sposobu powiadamiania służb ratowniczych,

    zasady bezpośredniego nadzoru nad pracami szczególnie niebezpiecznymi przez

    wyznaczone w tym celu osoby,

    informację o konieczności stosowania przez pracowników środków ochrony

    indywidualnej, zabezpieczającej przed skutkami zagrożeń.

    Rozpoczęcie robót zgłosić należy do Powiatowej Stacji Sanepid oraz do Państwowej Inspekcji Pracy.

    Szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników zatrudnionych na

    stanowiskach robotniczych, przeprowadza się jako:

    szkolenie wstępne,

    szkolenie okresowe.

    Szkolenia te przeprowadzane są w oparciu o programy poszczególnych rodzajów szkoleń. Szkolenia

    wstępne ogólne („instruktaż ogólny”) przechodzą wszyscy nowo zatrudniani pracownicy przed

    dopuszczeniem do wykonywania pracy. Obejmuje ono zapoznanie pracowników z podstawowymi

    przepisami BHP zawartymi w Kodeksie pracy, w układach zbiorowych pracy i regulaminach pracy,

    zasadami BHP obowiązującymi w danym zakładzie pracy oraz zasadami udzielania pierwszej pomocy.

    Szkolenie wstępne na stanowisku pracy („Instruktaż stanowiskowy”) powinien zapoznać

    pracowników z zagrożeniami występującymi na określonym stanowisku pracy, sposobami ochrony

    przed zagrożeniami, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tym stanowisku.

    Pracownicy przed przystąpieniem do pracy, powinni być zapoznani z ryzykiem zawodowym

    związanym z pracą na danym stanowisku pracy. Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach operatorów

    maszyn budowlanych i innych maszyn o napędzie silnikowym powinni posiadać wymagane

    kwalifikacje. Powyższy wymóg nie dotyczy betoniarek z silnikami elektrycznymi jednofazowymi oraz

    silnikami trójfazowymi o mocy do 1 KW. Na placu budowy powinny być udostępnione pracownikom

    do stałego korzystania, aktualne instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy.

    Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada wymaganych

    kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad

    BHP. Bezpośredni nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy na stanowiskach pracy sprawują

    odpowiednio kierownik budowy (kierownik robót) oraz mistrz budowlany, stosownie do zakresu

    obowiązków.

  • 37

    Osoba kierująca pracownikami jest obowiązana:

    organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i

    higieny pacy,

    dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowania zgodnie z

    przeznaczeniem,

    organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie

    pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi

    chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy,

    dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego,

    a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowania zgodnie z

    przeznaczeniem,

    zapewnić organizację pracy i stanowisk pracy w sposób zabezpieczający pracowników

    przed zagrożeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych i

    uciążliwych,

    zapewnić likwidację zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników głównie przez

    stosowanie technologii, materiałów i substancji nie powodujących takich zagrożeń.

    W razie stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników osoba kierująca,

    pracownikami obowiązana jest do niezwłocznego wstrzymania prac i podjęcia działań w celu

    usunięcia tego zagrożenia. Pracownicy zatrudnieni na budowie, powinni być wyposażeni w środki

    ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, zgodnie z tabelą norm przydziału środków

    ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego opracowaną przez pracodawcę. Środki

    ochrony indywidualnej w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa użytkowników tych środków

    powinny zapewniać wystarczającą ochronę przed występującymi zagrożeniami (np. upadek z

    wysokości, uszkodzenie głowy, twarzy, wzroku, słuchu). Kierownik budowy obowiązany jest

    informować pracowników o sposobach posługiwania się tymi środkami.

    Środki techniczne zapobiegające niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót w strefach

    szczególnego zagrożenia.

    Maszyny i urządzenia

    Każda maszyna i urządzenie musi posiadać dokumentację techniczno – ruchową,

    Maszyny i urządzenia, które podlegają dozorowi technicznemu eksploatowane na

    budowie powinny posiadać dokumenty uprawniające do ich eksploatacji (m. in.

    aktualne badania techniczne),

    Maszyny poruszające się po budowie winny posiadać sygnalizator cofania,

    Wszelkie instrukcje i oznaczenia muszą być w języku polskim,

    Każdorazowo przed przystąpieniem do pracy należy sprawdzić stan techniczny

    sprzętu oraz czy uruchomienie go nie zagraża innym pracownikom,

  • 38

    Użytkowanie i posługiwanie się narzędziami powinno być zgodne z zaleceniami

    producenta,

    W razie stwierdzenia w czasie pracy uszkodzenia maszyny lub urządzenia należy je

    natychmiast zatrzymać, wyłączyć oraz zabezpieczyć przed osobami postronnymi i

    zgłosić ten fakt przełożonemu,

    Maszyny i urządzenia niesprawne, uszkodzone lub będące w naprawie powinny być

    wycofane z użytku oraz wyraźnie oznakowane tablicami informacyjnymi i

    zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich uruchomienie,

    Maszyn będących w ruchu nie wolno naprawiać, czyścić i smarować,

    Wznowienie pracy maszyny lub urządzenia bez usunięcia awarii jest kategorycznie

    zabronione,

    Do pracy na budowie może być dopuszczony jedynie sprzęt sprawny technicznie.

    Roboty ziemne

    W razie prowadzenia robót ziemnych w bezpośrednim sąsiedztwie instalacji

    wodociągowej, kanalizacyjnej, elektrycznej, gazowej, teletechnicznej itp. należy

    określić bezpieczną odległość (w pionie i w poziomie), w jakiej mogą być

    wykonywane te roboty i zapewnić nad nimi fachowy nadzór techniczny. Odległości te

    określa kierownictwo robót w porozumieniu z właściwymi jednostkami, w których

    zarządzie lub użytkowaniu znajdują się te instalacje.

    W razie przypadkowego odkrycia w trakcie wykonywania robót ziemnych instalacji

    j.w, należy niezwłocznie przerwać prace do czasu ustalenia pochodzenia tych

    instalacji i określenia, czy i w jaki sposób możliwe jest w tym miejscu dalsze

    bezpieczne prowadzenie robót.

    W razie ujawnienia podczas prac niewypałów lub przedmiotów trudnych do

    identyfikacji, prace należy przerwać, a miejsca niebezpieczne ogrodzić i oznakować

    napisami ostrzegawczymi,

    Przy wykonywaniu robót ziemnych sprzętem zmechanizowanym należy wyznaczyć w

    terenie strefę niebezpieczną,

    Wszystkie wykopy powinny być zabezpieczone i oznakowane zgodnie z

    obowiązującymi przepisami,

    Podczas prowadzenia robót, przez cały czas trwania budowy, należy zabezpieczyć

    wykopy barierami ochronnymi i tablicami ostrzegawczymi, a w nocy oświetlić

    światłem sztucznym - ostrzegawczym,

    W miejscach przejść dla pieszych ustawić kładki z barierkami.

  • 39

    Oznakowanie budowy

    Prace wykonywane w pobliżu dróg, na których odbywa się ruch pojazdów należy

    prowadzić po uprzednim oznakowaniu miejsca robót. Oznakowanie miejsca robót

    musi zostać wykonane na podstawie aktualnego, zatwierdzonego projektu

    organizacji ruchu na czas budowy.

    Należy utrzymywać w czystości wszystkie znaki i tablice, którymi oznakowana jest

    budowa,

    W uzasadnionych przypadkach należy wyznaczyć pracownika z uprawnieniami do

    kierowania i wstrzymania ruchu pojazdów,

    Należy zapewnić drogę dojazdową dla służb ratowniczych (straż pożarna, pogotowie

    ratunkowe, inne służby ratownicze).

    Inne środki techniczne i organizacyjne:

    podczas prowadzenia robót ziemnych i montażowych przestrzegać ogólnych i

    zakładowych norm bezpieczeństwa i higieny pracy oraz norm ppoż.,

    stosowanie odpowiedniej odzieży ochronnej, a w szczególności kasków,

    stosowanie odpowiedniego zabezpieczenia przed przypadkowym zalaniem urządzeń

    elektrycznych,

    przestrzeganie poleceń bezpośredniego przełożonego na budowie,

    przestrzeganie zasad wzajemnej współpracy i pomocy,

    przestrzeganie ładu i porządku w miejscu pracy,

    zapewnienie łatwego dostępu do środków pierwszej pomocy medycznej,

    zapewnienie łatwego dostępu do elementów odcinających energię elektryczną.

    operatorzy ciężkiego sprzętu budowlanego muszą posiadać specjalistyczne

    uprawnienia,

    sprzęt budowlany powinien posiadać aktualne badania techniczne,

    teren budowy, w miarę możliwości, powinien być zabezpieczony ogrodzeniem,

    zabronione jest urządzanie stanowisk pracy pod liniami napowietrznymi prądu

    elektrycznego,

    skrzynki rozdzielcze prądu elektrycznego winny być zabezpieczone przed dostępem

    osób niepowołanych,

    haki do przemieszczania ciężarów oraz liny winny być atestowane,

    na terenie budowy powinna być przenośna apteczka.

  • 40

    Kierownik budowy jest zobowiązany w oparciu o powyższą informację do sporządzenia planu

    bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie przed jej rozpoczęciem.

    Informację niniejszą opracowano zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia

    23.06.2003r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu

    bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U Nr 120 z 2003 r. poz. 1126).

    NA TERENIE BUDOWY NALEŻY BEZWZGLĘDNIE NOSIĆ UBRANIE Z LISTWAMI

    ODBLASKOWYMI LUB KAMIZELKI OCHRONNE

    Opracował:

    Szymon Ratajczak

    Upr. Nr WKP/0131/POOS/08

  • 41

    9. Spis rysunków

    LP NR NAZWA SKALA

    1 IZ_01 Plansza zbiorcza sieci 1:500

  • parking dla

    (14 stanowisk)

    6szt.

    B

    C

    D

    E

    F

    G

    H

    I

    J

    KL

    M

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    11

    12

    22szt.

    3szt.

    1314

    A1

    B1

    C1

    D1

    E1

    F1

    G1

    H1

    I1

    J1

    K1

    L1

    M1

    N1

    O1

    P1

    R1

    S1

    T1

    U1

    W1

    X1

    Y1

    Z1

    A2

    W4

    W7

    W

    1

    1

    W10

    W2

    W1

    W5

    W3

    OL =

    44.25m

    (L=

    33,0m

    )

    OL =

    44.25m

    (L=

    35,0m

    )

    W9

    W6

    W8

    A-B-C...