การตรวจวิเคราะห์ HLA-B allele เพื่อ...

| 0

โครงการแลกเปลยนเรยนรเพอพฒนาสมรรถนะของบคลากร ประจ าป 2555 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 13 KM

KM เอกสารประกอบ

“โครงการแลกเปลยนเรยนร

เพอพฒนาสมรรถนะของบคลากร”

ประจ าป 2555

โดย

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 13

กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข

| 1


ค าน า

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 13 ไดมการสงเสรมและพฒนาศกยภาพบคลากรทกกลม ฝาย เพอสรางความเขมแขง รเทาทนสถานการณการเปลยนแปลงของสงคม สงแวดลอม และใหมประสทธภาพเพมขนในการปฏบตหนาทตามภารกจทไดรบมอบหมาย โดยการสงเจาหนาทเขารบการประชม อบรม สมมนา ในดานตาง ๆ ทเกยวของทงการวจย เทคนคการตรวจชนสตรโรค การพฒนาวธตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพ การจดท าแผนงบประมาณ การเงน การคลง กฎระเบยบ กฎหมายทจ าเปนตองทราบและถอปฏบต และอนๆ ทเกยวของ

เพอเปนการน าองคความรทไดจากการประชม อบรม สมมนา ถายทอดใหกบผรวมงานทไมไดเขารบการพฒนาไดรบทราบกนอยางทวถง จงไดจดท า “โครงการแลกเปลยนเรยนรเพอพฒนาสมรรถนะของบคลากร” ประจ าป 2555 ขน โดยใหผทไดรบการพฒนา รวบรวมและเรยบเรยงองคความรในเรองทเกยวของ พรอมจดท าเปนรปเลม หวงเปนอยางยงวา จะเปนประโยชนตอเจาหนาทของศนย ฯ ท 13 ทกคน จะใชเปนแนวทางในการปฏบตหนาทใหลลวงอยางมประสทธภาพ

คณะท างานโครงการแลกเปลยนเรยนร เพอพฒนาสมรรถนะของบคลากร

| 2


สารบญ

หนา

ค าน า 1 1. กระบวนการจดซอจดจางทควรรและปฏบตอยางถกตอง 3 2. หลกกฎหมายทใชในการปฏบตราชการ ความรบผดชอบทางละเมดของเจาหนาท 9 วนยขาราชการ การอทธรณ และรองทกข

3. สรปประเดนการทบทวนแผนยทธศาสตรงานวจยดานวทยาศาสตรการแพทย 24 กรมวทยาศาสตรการแพทย

4. การแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก 29

5. กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศ (INFORMATION LAW) 32

6. การใชงานซอฟแวรโอเพนซอรส 34

7. การพฒนาชดทดสอบโดยหลกการ Immunochromatography (IC) 38

8. การตรวจวเคราะห HLA-B allele เพอปองกนการเกดอาการไมพงประสงค 45 ทางระบบผวหนงชนดรนแรง

9. การตรวจวเคราะหเชอจลนทรยในเครองส าอาง 48

10. การตรวจสอบความถกตองของวธทางดานเคม 50

11. การตรวจวเคราะหสารเคมปองกนก าจดศตรพชในผกและผลไม 54

รายชอคณะท างานโครงการแลกเปลยนเรยนร เพอพฒนาสมรรถนะของบคลากร 56

รายชอคณะผจดท าเอกสารประกอบการประชม 56 โครงการแลกเปลยนเรยนร เพอพฒนาสมรรถนะของบคลากร

--------------------------------------------- KM ---------------------------------------------

| 3


1. กระบวนการจดซอจดจางทควรรและปฏบตอยางถกตอง

นางพชรนทร อดปน ผเรยบเรยง

ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535

“พสด” หมายความวา วสด ครภณฑ ทดนและสงกอสราง “การซอ” หมายความวา การซอพสดทกชนดทงทมการตดตง ทดลอง และบรการทเกยวเนองอน ๆ “การจาง” ใหหมายความรวมถง การจางท าของและการรบขนตามประมวลกฎหมายแพงและ

พาณชย และการจางเหมาบรการ

วธซอและวธจาง ขอ 18 การซอหรอการจางกระท าได 6 วธ คอ (1) วธตกลงราคา (2) วธสอบราคา (3) วธประกวดราคา (4) วธพเศษ กรณดงตอไปน

- เปนพสดทจะขายทอดตลาด โดยสวนราชการ - เปนพสดทตองซอเรงดวน หากลาชาอาจจะเสยหายแกราชการ - เปนพสดเพอใชในราชการลบ - เปนพสดทมความตองการใชเพมขนในสถานการณทจ าเปน เรงดวน เพอประโยชนของสวนราชการ - เปนพสดทจ าเปนตองซอโดยตรงจากตางประเทศ - เปนพสดทโดยลกษณะของการใชงานหรอมขอจ ากดทางเทคนคทจ าเปนตองระบยหอเปนการเฉพาะ - เปนพสดทเปนทดนหรอสงกอสรางจ าเปนตองซอเฉพาะแหง - เปนพสดทไดด าเนนการซอโดยวธอนแลวไมไดผลด

(5) วธกรณพเศษ (6) วธประมลดวยระบบอเลกทรอนกสตามหลกเกณฑทกระทรวงการคลงก าหนด

“รายงานขอซอขอจาง” ขอ 27 กอนด าเนนการซอหรอจางทกวธ นอกจากการซอทดนและหรอสงกอสราง ตามขอ 28 ใหเจาหนาทพสดจดท ารายงานเสนอหวหนาสวนราชการ ขอ 28 กอนด าเนนการซอทดนและหรอสงกอสราง ใหเจาหนาทพสดท ารายงานเสนอตอหวหนาสวนราชการ โดยมราคาประเมนทเพมมาในรายงาน ขอ 29 เมอหวหนาสวนราชการใหความเหนชอบตามรายงานทเสนอตามขอ 27 หรอขอ 28 แลว ใหเจาหนาทพสดด าเนนการตามวธการซอหรอการจางนนตอไปได

| 4


กรรมการ ขอ 34 ในการด าเนนการซอหรอจางแตละครง ใหหวหนาสวนราชการแตงตงคณะกรรมการขนเพอปฏบตการตามระเบยบน พรอมกบก าหนดระยะเวลาในการพจารณาของคณะกรรมการ แลวแตกรณ คอ

(1) คณะกรรมการเปดซองสอบราคา (2) คณะกรรมการรบและเปดซองประกวดราคา (3) คณะกรรมการพจารณาผลการประกวดราคา (4) คณะกรรมการจดซอโดยวธพเศษ (5) คณะกรรมการจดจางโดยวธพเศษ (6) คณะกรรมการตรวจรบพสด (7) คณะกรรมการตรวจการจาง แตละคณะใหประกอบดวย ประธานกรรมการ 1 คน และกรรมการอยางนอย 2 คน โดยปกตให

แตงตงจากขาราชการตงแตระดบ 3 หรอเทยบเทาขนไป ในการซอหรอจางครงเดยวกน หามแตงตง

1. คณะกรรมการรบและเปดซองประกวดราคา เปน คณะกรรมการพจารณาผลการประกวดราคา

2. คณะกรรมการรบและเปดซองประกวดราคา , คณะกรรมการพจารณาผลการประกวดราคา เปน คณะกรรมการตรวจรบพสด , คณะกรรมการตรวจการจาง

คณะกรรมการทกคณะ เวนแต คณะกรรมการรบและเปดซองประกวดราคา ควรแตงตงผช านาญการหรอผทรงคณวฒเกยวกบพสดหรองานจางนน ๆ เขารวมเปนกรรมการดวย

ส าหรบการซอหรอจางในวงเงนไมเกน 10,000 บาท จะแตงตงขาราชการหรอลกจางประจ าคนหนงซงมใชผจดซอหรอจดจางเปนผตรวจรบพสดหรองานจางนน โดยใหปฏบตหนาทเชนเดยวกบคณะกรรมการตรวจรบพสด หรอคณะกรรมการตรวจการจางกได

การตรวจรบพสด ขอ 71 คณะกรรมการตรวจรบพสด มหนาทดงน 1. ตรวจรบพสด ณ ทท าการของผใชพสดนน หรอสถานทซงก าหนดไวในสญญาหรอขอตกลง หาก

เปนสถานทอนตองไดรบอนมตจากหวหนาสวนราชการ 2. ตรวจรบพสดใหถกตองครบถวนตามหลกฐานทตกลงกนไว 3. โดยปกตใหตรวจรบพสดในวนทผขายหรอผรบจางน าพสดมาสง และใหด าเนนการใหเสรจสนไป

โดยเรวทสด 4. เมอตรวจถกตองครบถวนแลว ใหรบพสดไวและถอวาผขายหรอผรบจางไดสงมอบพสดถกตอง

ครบถวนตงแตวนทผขายหรอผรบจางน าพสดนนมาสง แลวมอบแกเจาหนาทพสดพรอมกบท าใบตรวจรบโดยลงชอไวเปนหลกฐานอยางนอย 2 ฉบบ มอบแกผขายหรอผรบจาง 1 ฉบบ และเจาหนาทพสด 1 ฉบบ

| 5


5. ในกรณทผขายหรอผรบจางสงมอบพสดถกตองแตไมครบจ านวน หรอสงมอบครบจ านวนแตไมถกตองทงหมด ถาสญญาหรอขอตกลงมไดก าหนดไวเปนอยางอนใหตรวจรบไวเฉพาะจ านวนทถกตองโดยถอปฏบตตาม (4) และโดยปกตใหรบรายงานหวหนาสวนราชการเพอแจงใหผขายหรอผรบจางภายใน 3 วนท าการ

6. การตรวจรบพสดทประกอบกนเปนชด หรอหนวย ถาขาดสวนประกอบอยางใดอยางหนงไปแลวจะไมสามารถใชการไดโดยสมบรณใหถอวาผขายหรอผรบจางยงมไดสงมอบพสดนนใหรบรายงานหวหนาสวนราชการเพอแจงใหผขายหรอผรบจางภายใน 3 วน ท าการ

7. ถากรรมการตรวจรบพสดบางคน ไมยอมรบพสดโดยท าความเหนแยงไว ใหเสนอ หวหนาสวนราชการเพอพจารณาสงการ ถาหวหนาสวนราชการสงการใหรบพสดนนไว จงด าเนนการตาม(4) หรอ (5) แลวแตกรณ

การตรวจสอบพสดประจ าป ขอ 155 กอนสนเดอนกนยายนทกป ใหหวหนาสวนราชการหรอหวหนาหนวยงานซงมพสดไวจายตามขอ 153 แลวแตกรณ แตงตงเจาหนาทในสวนราชการหรอหนวยงานนน ซงมใชเจาหนาทพสด จ านวน 1 คนหรอหลายคนตามความจ าเปน เพอตรวจสอบการรบจายพสดงวดตงแตวนท 1 ตลาคมปกอน จนถงวนท 30 กนยายนปปจจบน และตรวจนบพสดประเภททคงเหลออยเพยงวนสนงวดนน *** ใหเรมด าเนนการตรวจสอบพสดในวนเปดท าการวนแรกของเดอน ตลาคมเปนตนไป วาการรบจายถกตองหรอไม พสดคงเหลอมตวอยตรงตามบญชหรอทะเบยนหรอไม มพสดใดช ารด เสอมคณภาพ หรอสญไป เพราะเหตใด หรอพสดใดไมจ าเปนตองใชในราชการตอไป แลวใหเสนอรายงานผลการตรวจสอบดงกลาวตอผแตงตงภายใน 30 วนท าการ

ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสดดวยวธการทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2549 (ใชบงคบตงแตวนท 1 กมภาพนธ พ.ศ. 2549)

“การพสดดวยวธการทางอเลกทรอนกส” หมายความวา การจดหาพสดตามระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด พ.ศ. 2535 และฉบบทแกไขเพมเตมดวยวธการซอหรอการจางแตไมรวมถงการจางทปรกษา การจางออกแบบและควบคมงาน การซอหรอการจางโดยวธพเศษและวธกรณพเศษทสามารถท าไดตามระเบยบอน โดยก าหนดใหผเสนอราคาไดเสนอราคาแขงขนกนเองดวยระบบอเลกทรอนกสภายในระยะเวลา และ ณ สถานททก าหนดโดยไมเปดเผยตวเลขทมการเสนอราคา (Sealed Bid Auction)

ขอ 8 การเตรยมด าเนนการ (1) ใหหวหนาหนวยงานทจะจดหาพสดแตงตงคณะกรรมการก าหนดรางขอบเขตของงาน (Terms of

Reference : TOR) และรางเอกสารการประกวดราคากอนเรมการจดหาพสดตามระเบยบนเมอขอบเขตของงานดงกลาวไดรบอนมตแลว ใหน าสาระส าคญทสามารถเผยแพรไดประกาศทางเวบไซตของหนวยงาน และสง

| 6


ใหกรมบญชกลางเผยแพรทางเวบไซตของกรมบญชกลาง(www.gprocurement.go.th) เปนเวลาตดตอกนไมนอยกวา สามวน เพอใหสาธารณชนเสนอแนะ วจารณหรอมความเหนเปนลายลกษณอกษรหรอทางเวบไซตมายงหนวยงานโดยเปดเผยตว

เมอคณะกรรมการตามขอนพจารณาเหนสมควรปรบปรงขอบเขตของงานตามนนและด าเนนการเสรจแลวใหเสนอหวหนาหนวยงานเพอขอความเหนชอบแลวน าลงประกาศทางเวบไซตของหนวยงานและกรมบญชกลางอกครงหนงเปนเวลาไมนอยกวาสามวน

(2) ในระหวางด าเนนการตาม (1) ใหหวหนาหนวยงานทจะจดหาพสดแจงอธบดกรมบญชกลางเพอขอใหแตงตงคณะกรรมการประกวดราคา และขอใหคดเลอกผใหบรการตลาดกลางอเลกทรอนกสจากทะเบยนทมอย

(3) ใหอธบดกรมบญชกลางแตงตงคณะกรรมการประกวดราคา — ประกอบดวย — - ประธานกรรมการหนงคนจากบคลากรในหนวยงานทจะจดหาพสด — - กรรมการอนอกไมนอยกวาสามคนและไมมากกวาหาคน — ในจ านวนนใหแตงตงจากบคคลทมไดเปนขาราชการซงมต าแหนงหรอเงนเดอนประจ าอยางนอย

หนงคน — - โดยใหหวหนาเจาหนาทพสดหรอทเรยกชออยางอนในหนวยงานนนเปนกรรมการและเลขานการ — - และเจาหนาทพสดในหนวยงานนนเปนผชวยเลขานการ ใหคณะกรรมการประกวดราคาดงกลาวน าสาระส าคญของเอกสารประกาศเชญชวน เอกสารการประกวด

ราคา และเอกสารเบองตนอน ๆ ทสามารถเผยแพรไดลงประกาศทางเวบไซตของหนวยงานและกรมบญชกลางเปนเวลาไมนอยกวาสามวน โดยก าหนดใหมการจดท าซองขอเสนอดานเทคนค การวางหลกประกนซอง วน เวลาและสถานท ทใหยนซองขอเสนอดานเทคนค เงอนไขเงอนเวลาและสถานททเกยวของ ทงนจะแจกจายหรอจ าหนายเอกสารดงกลาวกได

ขอ 9 การยนซองขอเสนอดานเทคนค (1) ใหผประสงคจะเสนอราคายนซองขอเสนอดานเทคนคตอคณะกรรมการประกวดราคาผานทาง

หนวยงานทจะจดหาพสดภายในระยะเวลาทคณะกรรมการประกวดราคาก าหนดโดยตอง ใหเวลาไมนอยกวาสามวนนบแตวนสดทายของการแจกจายหรอจ าหนายเอกสารแตตองเปนระยะเวลาภายใน 30 วนนบแตวนแรกทก าหนดใหยนซองดงกลาว

(2) เมอสนก าหนดเวลาตาม (1) แลว ใหคณะกรรมการประกวดราคาด าเนนการคดเลอกเบองตนเพอหาผมสทธเสนอราคา

เมอคณะกรรมการประกวดราคาด าเนนการคดเลอกเบองตนเพอเปนผมสทธเสนอราคาเสรจแลว กลาวคอเปนผมคณสมบตครบถวน ขอเสนอดานเทคนคมความเหมาะสม และไมเปนผเสนอราคาทมผลประโยชน

| 7


รวมกน ใหแจงผประสงคจะเสนอราคาแตละรายทราบผลการพจารณาเฉพาะของตน โดยไมเปดเผยรายชอดงกลาวตอสาธารณชน

(3) หากผประสงคจะเสนอราคาทไมผานการคดเลอกเบองตนตาม (2) ประสงคจะคดคานผลการพจารณา กใหอทธรณตอหวหนาหนวยงานทจะจดหาพสดไดภายในสามวนนบแตวนทไดรบแจงและใหหวหนาหนวยงานพจารณาใหเสรจภายในเจดวน ทงนในระหวางการพจารณาจะด าเนนการขนตอนตอไปมได

ทงน หวหนาหนวยงานจะตองแจงผลการพจารณาใหผคดคานแตละรายทราบหากหวหนาหนวยงานไมอาจแจงผลการพจารณาวนจฉยใหผคดคานทราบภายในเวลาทก าหนด ใหถอวาค าอทธรณนนฟงขน

(4) ในกรณทปรากฏวามผมสทธเสนอราคาเพยงรายเดยว ใหหนวยงานทจะจดหาพสดยกเลกการด าเนนการทงหมด แลวเรมด าเนนการใหมหรอจะขออนมตจาก กวพ.อ. ด าเนนการจดหาดวยวธการอนกได

ขอ 10 การเสนอราคา เมอพจารณาคดเลอกเบองตนตามขอ 9 และไดรบแจงวน เวลาและสถานทเสนอราคาจากอธบด

กรมบญชกลางแลว ใหหนวยงานทจะจดหาพสดแจงวน เวลาและสถานทเสนอราคาใหผมสทธเสนอราคาทกรายทราบ เพอด าเนนการเขาสกระบวนการเสนอราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกส

(1) ใหผมสทธเสนอราคาแตละรายสงผแทนไมเกนรายละสามคนเขาสกระบวนการเสนอราคากอนเวลาเรมการเสนอราคา และมเจาหนาทของรฐตามทคณะกรรมการประกวดราคามอบหมายอกหนง

(2) วนทก าหนดใหมการเสนอราคาตองเปนวนราชการ และใหเรมกระบวนการเสนอราคาดวยวธการทางอเลกทรอนกสในเวลาราชการ แตจะสนสดลงนอกเวลาราชการกไดทงน กระบวนการเสนอราคาใหกระท าภายในเวลาไมนอยกวาสามสบนาทและไมเกนกวาหกสบนาท โดยประธานคณะกรรมการประกวดราคาประกาศก าหนดเวลาแนนอนทจะใชในกระบวนการเสนอราคาใหทราบลวงหนากอนเรมกระบวนการเสนอราคา

(3) เมอเรมกระบวนการเสนอราคา ใหผแทนผมสทธเสนอราคาเรมการเสนอราคาการเสนอราคากระท าไดหลายครง จนถงเวลาทประธานคณะกรรมการประกวดราคาแจงเตอนวาเปนชวงเวลาสามถงหานาทสดทาย ในชวงเวลาดงกลาว ระบบจะไมแสดงวาราคาของผใดมสถานะใด เมอหมดเวลาแลวใหประธานแจงสนสดกระบวนการเสนอราคา

เมอสนสดเวลาหากปรากฏวามผเสนอราคาต าสดเทากนหลายรายจนไมอาจชขาดได ใหคณะกรรมการประกวดราคาขยายเวลาออกไปอกสามนาทหากยงไมอาจชขาดได ใหขยายเวลาออกไปอกครงละสามนาทจนไดผเสนอราคาต าสดเพยงรายเดยว

(4) คณะกรรมการประกวดราคาจะประชมพจารณาทนททกระบวนการเสนอราคาสนสดลงเพอมมตวาสมควรรบการเสนอราคาของผมสทธเสนอราคารายใด มตนนตองแสดงเหตผลประกอบการพจารณาแลวรายงานใหหวหนาหนวยงานทจะจดหาพสดพจารณาภายในวนท าการถดไป หากหวหนาหนวยงานเหนชอบกบมตของคณะกรรมการ ใหคณะกรรมการแจงผลการพจารณาใหผมสทธเสนอราคาทกรายทราบ แตหากหวหนาหนวยงานไมเหนชอบกบมตของคณะกรรมการ ใหแจงเหตผลใหคณะกรรมการทราบเพอชแจงภายในสามว น

| 8


หากไดรบค าชแจงแลวเหนชอบใหแจงผมสทธเสนอราคาทกรายทราบแตหากยงไมเหนชอบใหหวหนาหนวยงานสงยกเลกการประกวดราคา

(5) ในกรณผมสทธเสนอราคาทเขาสกระบวนการเสนอราคาไมเหนดวยกบผลการพจารณา หรอเหนวามเหตอนใดอนควรรองเรยนเพอความเปนธรรมใหอทธรณหรอรองเรยนตอ กวพ.อ. ภายในสามวนนบแตวนทไดรบแจง และกวพ.อ. พจารณาอทธรณหรอค ารองเรยนใหเสรจภายในสามสบวน

หากค าอทธรณฟงขนใหหนวยงานด าเนนการเสนอราคาใหม อทธรณฟงไมขนหรอค ารองเรยนไมมผล หรอฟงขนแตไมมผลเปนการเปลยนแปลงผลการพจารณาทได

แจงไปแลว กใหแจงหนวยงานเพอด าเนนการตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสดหรอระเบยบอนของหนวยงานนน ๆ ตอไป

การจดซอจดจางภาครฐดวยระบบอเลกทรอนกส e – GP ระยะท 2 ภาพรวมของระบบ e – GP — e-GP ระยะท 1 ทใชงานมาระยะหนงแลว คอ e-Auction — e-GP ระยะท 2 เรมทดลองใชงานแลวตงแต 1 ก.พ.55 ก าหนดใหทกสวนราชการเรมใช 15 ม.ย.55 — e-GP ระยะท 3 จะทดลองใชในป 57 — e-Market , e - Bidding

เงอนไขทไมตองท าในระบบ e – GP — 1. วงเงนการจดหา ต ากวา 5,000 บาท — 2. การจดหาทเปนไปตามระเบยบขอ 39 วรรค 2 — (การซอหรอจางโดยวธตกลงราคาในกรณจ าเปนและเรงดวนทเกดขนโดยไมไดคาดหมายไวกอน

และไมอาจด าเนนการตามปกตไดทน) การจางเหมาจากบคคลธรรมดา ระบบ e-GP ระยะท 2 - ครอบคลมการจดซอทกวธ - ทกกระบวนการ เชน การแตงตงคณะกรรมการตาง ๆ ,การท ารายงานขอซอขอจาง , การราง

ประกาศ/หนงสอเชญชวน - เชอมโยงกบระบบอน คอ ระบบ GFMIS , ธนาคาร , ศนยขอมลทปรกษาไทย

ทมา :

1. ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 2. ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสดดวยวธการทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2549 3. เอกสารประกอบการอบรม การบรหารงานพสดและระบบจดซอจดจางภาครฐดวยระบบ

อเลกทรอนกส e-GP ระยะท 2 วนท 6-7 มถนายน 2555 จดโดย ส านกงานเลขานการกรม กรมวทยาศาสตรการแพทย

| 9


2. หลกกฎหมายทใชในการปฏบตราชการ ความรบผดชอบทางละเมดของเจาหนาท วนยขาราชการ การอทธรณ และรองทกข

นางสาววชรา นพคณ ผเรยบเรยง

ความผดอาญาฐานเปดเผยความลบ ม. 323 ผใดเปนเจาพนกงาน... 1. ประกอบอาชพเปน แพทย เภสชกร คนจ าหนายยา นางผดงครรภ ผพยาบาล นกบวช หมอความ

ทนายความ หรอ ผสอบบญช 2. หรอเปนผชวยบคคลผประกอบอาชพ ตามขอ 1 3. ไดลวงรหรอไดมาซงความลบของผอน 4. เปดเผยความลบนน โดยนาจะเสยหายแกผหนงผใด โทษจ าคก 6 เดอน ปรบไมเกน 1,000 บ.

หรอทงจ าทงปรบ

หลกการใชดลพนจของเจาหนาทม 3 ประการ 1. หลกแหงความเหมาะสม การตดสนใจกระท าการใด เพอใหเกดผลส าเรจ ตองเปนไปตามความมง

หมายของกฎหมาย 2. หลกแหงความจ าเปน การกระท าจะตองกระทบกระเทอนตอสทธ หรอ เสรภาพของประชาชนนอย

ทสด ถาเปนการกระท าทใหประโยชนแกประชาชน ตองเลอกการกระท า ทท า ใหรฐเสยประโยชนนอยทสด 3. หลกแหงความไดสดสวน หามกระท าการทจะเกดประโยชนแกสาธารณะนอยมาก ไมคมกบความ

เสยหายทจะเกดแกประชาชน

การใชดลพนจทไมชอบดวยกฎหมาย ( Abuse of power ) การใชดลพนจโดยมชอบ คอ 1. การใชอ านาจโดยฝาฝนความมงหมายหรอเจตนารมณของกฎหมาย เชน

- การใชดลพนจท...เกนกวากฎหมายก าหนด ,ขดกบวตถประสงคของกฎหมาย ,การไมใชดลพนจ,การใชดลพนจทขดกบสทธและเสรภาพ

2. การใชดลพนจทไมเปนไปตามหลกความจ าเปนหรอหลกความไดสดสวนของการกระท าทไมชอบดวยกฎหมายตวอยาง การใชดลพนจของ ผบ. โดยมชอบ

1. ขาราชการขอลาออกจากราชการ ผบ.สงวา ไมอนญาต เนองจาก... ใหหาคนมาแทนกอน , ถกสอบสวนทางวนย,ตองหาคดอาญา,ยงใชทนไมหมด

2. ขอลาปวย เปนเวลา 5 วน โดยไมแนบใบรบรองแพทยทผขอลาปวย ปวยจรง ผบ.สงวา ไมอนญาต เนองจากไมมใบรบรองแพทย

| 10


3. ออกระเบยบ (ค าสง) ของโรงพยาบาลวา ใหพยาบาลเวรตามแพทยเวรดกได เฉพาะกรณคนไขอาการหนกเทานน การวนจฉยอาการผปวย

สทธเบกคายานพาหนะรบจาง ใหเบกตามจรง ในกรงเทพฯ.....ตามจรง

1. กรงเทพฯ ไปจงหวดทมเขตตดตอกบกรงเทพฯ 2. ขามเขตจงหวดทผานกรงเทพฯ ตาม 1,2 ใหเบกตามจรง ไมเกนเทยวละ 600 บาท 3. ขามเขตจงหวดอนๆ ใหเบกตามจรง ไมเกนเทยวละ 500 บาท

สทธเบกเงนชดเชยการใชยานพาหนะสวนตว ระยะทางตามจรง

- รถยนตสวนบคคล กโลเมตรละ 4 บาท - รถจกรยานยนตฯ กโลเมตรละ 2 บาท สทธเบกคายานพาหนะ เทาทจายจรงโดยประหยด การเดนทางไปราชการ โดยปกตใหใชยานพาหนะประจ าทางและเบกคาพาหนะไดโดยประหยด

การอนมตใหเดนทางไปราชการเปนอ านาจ “ดลพนจ”

หลกการชงน าหนกคณธรรมทางกฎหมาย คณธรรมทางกฎหมาย : คอสงทกฎหมายประสงคจะคมครอง ซงพจารณาไดจากความผดฐานนนๆ

วากฎหมายจะคมครองอะไร ดงนนกฎหมายทกฉบบ จงมคณธรรมทางกฎหมาย เช น คณธรรมกฎหมายอาญา

1. ความผดฐานฆาผอน คอ “ ชวตมนษย ” 2. ความผดฐานท าใหแทงลก คอ“ ชวตในครรภมารดา” 3. ความผดฐานปฏบตหรอปฏบตหนาทโดยมชอบ

มาตรา 157 คอ “ความบรสทธแหงอ านาจรฐ” คณธรรม....วนยขาราชการ 1. ความผดฐาน ประมาทเลนเลอในหนาททางราชการ คอ “ความรอบคอบ ความระมดระวงในการปฏบตหนาท” 2. ความผดฐาน ขดค าสงผบงคบบญชา คอ “ความศกดสทธของค าสง(อ านาจรฐ)” 3. ความผดฐาน ประพฤตชว คอ “ การเปนแบบอยางทดของขาราชการ ”

| 11


ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท 1. พ.ร.บ. ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539 2. ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบความรบผดทางละเมดของ

เจาหนาท พ.ศ. 2539

สาระส าคญของพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. 2539

1. เมอเกดความเสยหายแก หนวยงานของรฐ หรอบคคลภายนอก - หนวยงานของรฐเสยหาย คอ...ทรพยสนเสยหาย - บคคลภายนอกเสยหาย คอ...

1) ตาย 2) ทรพยสนเสยหาย

2. ความเสยเกดจากการกระท าละเมดของเจาหนาทในระหวางปฏบตหนาทราชการ 3. กรณเจาหนาทกระท าละเมดตอหนวยงานของรฐ คอ ท าใหทรพยสนของทางราชการเสยหาย

3.1 กรณจงใจ หรอ ประมาทเลนเลออยางรายแรงเจาหนาทตองรบผด 3.2 กรณประมาทเลนเลอไมรายแรงเจาหนาทไมตองรบผด

4. กรณเจาหนาทกระท าละเมดตอบคคลภายนอก 4.1 ถาเจาหนาท จงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรงหรอไมรายแรงกตามใหหนวยงานรบผดตอบคคลภายนอกไปกอน 4.2 เมอหนวยงาน ชดใชคาสนไหมทดแทนไปแลวหนวยงานมสทธไลเบยแกเจาหนาทได ถาเจาหนาท จงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรง 4.3 บคคลภายนอกมสทธยนค าขอคาเสยหายตอหนวยงานหรอยนฟองตอศาล การฟองศาลตองฟองหนวยงาน จะฟองเจาหนาทไมได

5. ความรบผดของผกระท าละเมด มาตรา 5 5.1 กรณจงใจตองรบผดเตมจ านวน (100%)

5.2 กรณประมาทเลนเลออยางรายแรง ไมตองรบผดเตมจ านวน (อยระหวาง 65% - 95%)

| 12


5.3 กรณการละเมดเกดจาก ความผด หรอ ความบกพรองของหนวยงาน หรอ ระบบการด าเนนงานสวนรวมใหหนวยงานหกลดได ตามสมควรแกกรณ

มาตรา 5 วรรค สาม..เปนเรอง หลกหนวยงานตองรวมรบผดดวย มาตรา 5 วรรคสาม ถาการละเมดเกดจากความผด หรอ ความบกพรองของหนวยงานของรฐ หรอ

ระบบการด าเนนงานสวนรวม ใหหกสวนแหงความรบผดดงกลาวออกดวย - ความผด - ความบกพรอง - ระบบการด าเนนงานสวนรวม

ในทางบรหาร...กรณเงน สสจ. ขาดบญช 6,935,462 บาท ผรบผดชอบ กระทรวงการคลง ศาลปกครองชนตน

ลกจางชวคราว 6,935,462 ใหใช 100% 1. จ.วเคราะห 6 2,301,187 ใหใช 30%

2. จ.วเคราะห 8 663,891 ใหใช 50% 3. นพ. สสจ.(ผบ.) 29,289 ใหใช 50% 4. นพ. 9 1,718,965 ใหใช 50% 5. หนฝ. บรหาร 1,840,694 ใหใช 50% 6. ผเซนรวม 381,436 ใหใช 50%

รวม 6,935,462 2,992,849

ในทางการแพทยมอะไรบาง ? * ความผด * ความบกพรอง * ระบบการด าเนนงานสวนรวม เชน...

- แพทย,พยาบาล ไมเพยงพอ - อปกรณทางการแพทยไมเพยงพอ - รพช. มแพทยเวรเพยงคนเดยว - ปญหาการสงตอลาชา...ฯลฯ

ถามผกระท าผดหลายคน ไมใชหลกลกหนรวม (ม. 5) - หลกลกหนรวม......

ผทตองรบผด ขอผอนช าระได (ขอ 25)

| 13


- การก าหนดจ านวนเงนทขอผอนช าระ ใหค านงถง (1) รายได

(2) คาใชจายในการด ารงชพ (3) ความรบผดชอบของผผอนช าระ ทมอยตามกฎหมาย หรอศลธรรมอนด และ (4) พฤตการณแหงกรณ

ถาผกระท าผด ไมสามารถช าระหนได ใหหนวยงาน ผอนผนตามความเหมาะสม และไมอาจฟองเจาหนาทผทตองรบผด ใหเปนบคคลลมละลายได. - การผอนผน... - ผลของการเปนบคคลลมละลาย

กรณเจาหนาทผตองรบผดตาย และจะตองรบผดหนวยงาน ใหฟองผจดการมรดกหรอทายาทตอไป - ฟองเพอดวา...มรดกของผตายมหรอไม ?

กรณการละเมดมไดเกดจากการปฏบตหนาทใหใชกฎหมายแพงบงคบ

การชดใชคาสนไหมทดแทน (ขอ 22,23) 1. กรณความเสยหายเปนเงน ใหใชเปนเงน

2. กรณความเสยหายไมใชเงน(ใหมการตรวจรบตามระเบยบพสด) 2.1 ชดใชเปนเงน 2.2 ชดใชเปนทรพยสนอยางเดยวกน 2.3 ซอมแซม หรอบรณะทรพยสนทช ารดใหคงสภาพเดม

ค าวา “ จงใจ ” “ ประมาทเลนเลออยางรายแรง ” “ประมาทเลนเลอไมรายแรง” ค าวา “ประมาทเลนเลอ”

- ขาดความระมดระวง ขาดความรอบคอบในเรองทใชความระมดระวงได แตไมใชหรอใชไมเพยงพอ และเกดความเสยหาย.... (ภาษาทวไป)

- ไดแก กระท าความผดมใชโดยเจตนา แตกระท าโดยปราศจากความระมดระวง ซงบคคลในภาวะเชนนนจกตองมตามวสยและพฤตการณ และผกระท าอาจใชความระมดระวงเชนวานนได แตหาไดใชใหเพยงพอไม จงเกดความเสยหาย

ค าวา “ประมาทเลนเลอไมรายแรง” คอ การกระท าผดทมใชโดยเจตนา แตกระท าโดยปราศจากความระมดระวง ซงบคคลในภาวะเชนนน

จะตองมตามวสยและพฤตการณ และผกระท าอาจใชความระมดระวง เชนวานนได และผกระท ากไดใชความระมดระวงแลว แตยงใชไมเพยงพอ จงเกดความเสยหายขน

| 14


ตวอยาง ประมาทเลนเลอไมรายแรง 1. คนไขแพยา(ดอกรก)

2. จายยาใหคนไขผด 3. แพทยตดมดลก พบทารก 4. ทนตแพทยถอนฟนนองเตา 5. จอดรถจกรยานยนตไวขางถนน ทงๆท จอดในบรเวณบานได เนองจากรบไปดคนไขแตลอคกญแจ 6. ขบรถ Refer ฝาไฟแดง เพราะรถฝงไฟเขยวจอดรอ...เกดอบตเหต

ค าวา “ประมาทเลนเลออยางรายแรง” คอ การกระท าผดทมใชโดยเจตนา แตกระท าโดยปราศจากความระมดระวง ซงบคคลในภาวะเชนนน

จะตองมตามวสยและพฤตการณ และผกระท าอาจใชความระมดระวงเชนวานนได แตมไดกระท า กลบกระท าการทเบยงเบนไปจากมาตรฐาน ของบคคลในภาวะเชนนนเปนอยางมาก หากใชความระมดระวงสกเลกนอย คงคาดเหนไดวาความเสยหายอาจเกดขน.

ตวอยาง ประมาทเลนเลออยางราย 1. คนไขแพยา - ตาบอด 2. พยาบาลใหยาเรงคลอด 3. แพทยตดนวกอยคนไข 4. ใหเลอดผดกลม 5. น ารถจอดไวทหนารานไมดบเครอง...รถหาย 6. รถทวร จอดเพอใหทานขาว ไมเอา COM. ลง COM. หาย 7. ไมอยเวรบนสถานอนามย...แตอยทบานพก

ตวอยาง การกระท าโดยจงใจ 1. แพทยท าหมนโดยไมบอกคนไข

2. แพทยละทงการผาตดเพอไปท าคลอด ท ร.พ. เอกชน 3. แพทยไมมารกษาคนไข โดยไมมเหตผล 4. Mercy Killing 5. น ารถสวนกลางไปจอดไวทบานเปนการประจ า รถหาย 6. ไมไปอยเวร เปนเหตใหทรพยสนถกขโมย 7. ซอของแพง ทงๆ ทรวาแพง

ตวอยาง การกระท าโดยเหตสดวสย 1. ขบรถยนตหลบเดก แตไปชนคนยนขางถนนตาย

2. ขบรถยนตชนคนวงขามถนน ในระยะกระชนชด 3. น ารถราชการมาจอดไวทบาน น าทวมเสยหาย

| 15


4. แพทยท าคลอดโดยดงเดก แขนพการ ? ตวอยาง การละเมดทเกดกบ...

1. บคคลภายนอก - ชวต, รางกาย, ทรพยสน กรณความเสยหายทเกดจากการรกษาพยาบาล เนองจากรกษาพยาบาลโดยไมถกวธหรอเบยงเบนไปจากมาตรฐาน หรอไมไดรบความยนยอม และเกดความเสยหาย

ความเสยหายทเกดกบทรพยสนของทางราชการ 1. ความเสยหายทเกดกบรถของทางราชการ

1.1 รถ สญหายหรอถกโจรกรรม 1.2 รถ ชนกบรถบคคลภายนอก 1.3 รถชนคน รถชนสตว 1.4 รถคว าหรอรถตกถนนโดยมมคกรณ (กระทรวงการคลงท กค. 0508/ว 27274 19

กรกฎาคม 2525) 2. ความเสยหายทเกดแกเงนของทางราชการ

- ผบงคบบญชาตองรบผดทกคน - ผทเกยวของคนอนๆ อาจรบผด

3. ความเสยหายทเกดกบทรพยสนอนๆ 3.1 ทรพยสน สญหายหรอถกโจรกรรม 3.2 ทรพยสน ถกเพลงไหม 3.3 ทรพยสน เสยหายจากภยธรรมชาต

การเงน...ปญหาเกยวกบการเงนโดยทวไป 1. ผบงคบบญชา

1.1 ไมเขาใจกฎหมายและระเบยบ 1.2 ไมควบคมตรวจสอบ

2. เจาหนาทการเงน 2.1 ไมปฏบตตามระเบยบ 2.2 ทจรตยกยอกเงน

3. คณะกรรมการเกยวกบการเงน 3.1 ไมเขาใจกฎหมายและระเบยบ 3.2 ไมควบคมตรวจสอบ

| 16


ปญหาทเกดจากการบรหารงานการเงนของ รพ.สต. 1. เกบเงนสดไวเกนกวาทระเบยบก าหนด

2. ถอนเงนสดมาจายเจาหน โดยผดระเบยบ 3. ถอนเงนสดไปใชเพอประโยชนสวนตว 4. ถอนเงนออกมาใชจาย โดยไมมหลกฐานการเปนหน หรอมโครงการรองรบ 5. ปลอมลายมอชอผอนถอนเงน-จายเชค 6. เขยนใบเสรจรบเงนตนฉบบ กบส าเนาไมตรงกน

7. ท าหลกฐานผเขาประชมมากกวาผประชมจรง (เทจ) 8. ไมลงบญชทางการเงน 9. เขยนเชคโดยผดระเบยบ ระเบยบ การเบกจายเงนจากคลง การเกบรกษาเงนและการน าเงนสงคลง พ.ศ. 2551

วธปฏบตในการจายเงน (ขอ 47, 48, 49) 1. การจายเงนใหจายเปนเชค (ขอ 47) ยกเวน การจายตอไปน จะจายเปนเงนสดกได.. 1.1 กรณทจายจากเงนทดรองราชการ ซงเกบรกษาไวเปนเงนสด หรอ 1.2 การจายเงนใหแกขาราชการ ลกจาง พนกงานราชการผรบบ านาญ หรอผรบเบยหวด หรอ 1.3 การจายเงนทมวงเงนต ากวา 5,000 บาท

2. การเขยนเชคสงจาย (ขอ 48) (1) การจายเงนใหแกเจาหนหรอผมสทธรบเงนในกรณซอทรพยสนจางท าของ หรอเชาทรพยสน ใหออกเชคสงจายในนามเจาหน หรอผมสทธรบเงน โดยขดฆา ค าวา “หรอผถอ”ออก และขดครอมดวย (2) การจายเงน ใหแกเจาหนหรอผมสทธรบเงน นอกจากกรณตาม (1) ใหออกเชคสงจายในนามของเจาหน หรอ ผมสทธรบเงน โดยขดฆาค าวา “หรอผถอ”ออก และจะขด ครอมหรอไม กได

(3) ในกรณสงจายเงน เพอขอรบเงนสดมาจาย ใหออกเชคสงจายในนามเจาหนาทการเงนของสวนราชการและขดฆาค าวา “หรอผถอ”ออก หามออกเชคสงจายเงนสด หามลงลายมอชอสงจายในเชคไวลวงหนา โดยยงมไดเขยนหรอพมพชอผรบเงน วนทออกเชค และจ านวนเงน ทสงจาย

3. การเขยนหรอพมพจ านวนเงนในเชคทเปนตวอกษร (ขอ 49) - ใหเขยนหรอพมพ ใหชดเสนและชดค าวา “บาท” หรอ ขด เสนหนาจ านวนเงน ทงตวเลข

และตวอกษร โดยไมมชองวางทจะเขยนหรอพมพจ านวนเงนเพมเตมได และ - ใหขดเสนตรง หลงชอสกล ชอบรษท หรอหางหนสวนจนชดค าวา “หรอผถอ” โดยมใหม

การเขยนหรอพมพชอบคคลอนเพมเตมได

| 17


จายเชคกรณ ซอทรพยสน, จางท าของ, เชาทรพยสน

กรณสงจายเงน เพอขอรบเงนสดมาจาย

“ หามออกเชคสงจายเงนสด ” โรงพยาบาลชมชน..เงนขาดบญช 5 ลานบาท, 7 ลานบาท

กรณโรงพยาบาลชมชน...เงนขาดบญช 22,548,947 บาท ผรบผดชอบ จ านวนเงน (กระทรวงการคลง) จ.การเงนผทจรต 22,548,947=100% 1. ผบ. ชน1 (พอบาน) 5,887,236 2. ผบ. ชน 2/1(ผอ.) 6,509,222

| 18


3. ผบ. ชน 2/2(ผอ.) 550,000 4. ผบ. ชน 2/3(ผอ.) 3,952,565 5. ผเซนรวม(หน.พยาบาล) 622,685 รวม 1+2+3+4+5 17,161,710 เงนทราชการตองเรยกคนไมได = 5,387,237

กรณโรงพยาบาลชมชน...เงนขาดบญช 30,890,000 บาท ผรบผดชอบ จ านวนเงน (จงหวดก าหนดคาเสยหาย) จ.การเงนผทจรต 30,980,000=100% 1. ผบ. ชน1 (พอบาน) 7,600,000 2. ผบ. ชน 2/1(ผอ.) 10,510,000 3. ผบ. ชน 2/2(ผอ.) 4,935,000 4. ผเซนรวม 7,845,000 รวม 1+2+3+4 20,990,000 เงนทราชการตองเรยกคนไมได = 9,990,000

| 19


กรณโรงพยาบาลชมชน...เงนขาดบญช 30,890,000 บาท วธการทจรต

1. เชคไมขดครอมและขดฆาหรอผถอ รวม 127 ใบ สวนใหญเปนเชคสงจายให เจาหนาท โดยอางวาเพอความสะดวก

2. จ านวนเงนทจายจรง...แคหลกหมน 3. เพมจ านวนเงนอก 50,000-700,000 บาท 4. พบการทจรตโดยผจดการธนาคาร โทรมาแจงวา ร.พ. ถอนเงนมากผดปกต ร.พ. ชมชน

จ.ก าแพงเพชร ทจรต19,600,000 บาท

กรณ ร.พ. ทวไป...ทจรตเงน 23,134,412 บาท (6 เดอน) ผรบผดชอบ กระทรวงการคลง หมายเหต หวหนาฝายการเงน 23,134,412=100% มอ านาจลงนามได 1. ผบ. ชน1(รองบ.) ไมตองรบผด ไมเสนอเรองผาน 2. ผบ. ชน2(ผอ.) 4,626,882=20% ในฐานะ ผบ.

ผบ. ชน2(ผอ.) 3,146,127=50% ในฐานะผรวมลงนาม 3. ผเซนรวม 8,421,078=50% รองแพทย รวม 1+2+3 16,194,087=100% รฐเสยหาย 6,940,325 บ. ใหถอนเงนสด วนละ 2 – 8 แสนบาท การกระท าตอไปนกระทบตอกรอบของจดมงหมาย?

1. ดมสรานอกเวลาราชการ แตมาเมาในเวลา 2. มเมยนอย แตเมยหลวงไมวาอะไร 3. ยมเงนแลว ไมใชคน 4. Mercy Killing

| 20


การลงโทษทางวนย : กบขาราชการบางต าแหนง

โทษทางวนยม 5 สถาน

มต ค.ร.ม.ท นร 0205/ว 234 ลงวนท 21 ธนวาคม 2536

การลงโทษผกระท าผดวนย 2 กรณ ดงน 1. กรณทจรตตอหนาทราชการ 2. กรณละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลา เกนกวา 15 วน และมไดกลบมา

ปฏบตหนาทราชการอกเลย - ใหลงโทษไลออกจากราชการโดยไมอาจลดหยอนโทษได

ระเบยบแบบแผนของทางราชการ ตาม ม. 82(2) “ แบบแผน” คอขนบธรรมเนยมทก าหนดไว หรอเคยประพฤตปฏบตสบตอกนมา

1. เปนระเบยบแบบแผนของทางราชการทวไป 2. ก าหนดหนาททวไปททกคนตองปฏบตตาม 3. ไมจ าเปนตองก าหนดไวเปนลายลกษณอกษร

- ระเบยบลงชอมาปฏบตราชการ - ระเบยบการแตงกาย - ระเบยบการลาหยดราชการ - แบบแผนในการเสนองานตอผบงคบบญชา

| 21


การลาหยดราชการ ขาราชการทไมไดมาปฏบตราชการ จะตองสงใบลาเพอขอลาหยดราชการ ทกกรณหรอไม?

1. มพฤตการณพเศษเกดขน 2. พฤตการณพเศษ มไดเกดประมาทเลนเลอหรอความผดของผนน 3.พฤตการณพเศษนนรายแรง เปนเหตขดขวางท าใหไมสามารถมาปฏบตราชการได 4. ใหรายงานพฤตการณพเศษและอปสรรคขดขวางทท าใหมาปฏบตราชการไมไดตอ ผบ.

จนถงหวหนาสวนราชการ (สง...ใหการหยดราชการไมนบเปนวนลา) 5. ถาเหนวา..พฤตการณไมรายแรง ใหถอวาเปนการลากจ 6. ตองไมประมาทเลนเลอในหนาทราชการ มาตรา 83(4)

ค าวา “ประมาท” หรอ “ประมาทเลนเลอ” - ขาดความระมดระวง ขาดความรอบคอบในเรองทใชความระมดระวงได แตไมใชหรอใชไม

เพยงพอและเกดความเสยหาย (ภาษาทวไป) - ไดแก กระท าความผดมใชโดยเจตนา แตกระท าโดยปราศจากความระมดระวง ซงบคคลในภาวะ

เชนนนจกตองมตามวสยและพฤตการณ และผกระท าอาจใชความระมดระวงเชนวานนได แตหาไดใชใหเพยงพอไม จงเกดความเสยหาย

ตวอยาง กรณประมาทเลนเลอ 1. การรกษาพยาบาล เชน ใหเลอดผด, จายยาผด,ท าคลอด 2. รถยนตของทางราชการ

- รถชนกน, รถตกถนน, รถหาย - รถยนตของทางราชการประสบอบต เหต ให แจ งความรองทก ขทกคร ง

(กระทรวงการคลงท กค. 0508/ว 27274 , 19 กรกฎาคม 2525) 3. อทกภย-ไฟไหม, สถานทราชการ

ความผดอาญาฐานเปดเผยความลบ ม. 323 ผใดเปนเจาพนกงาน...

1. ประกอบอาชพเปน แพทย เภสชกร คนจ าหนายยา นางผด งครรภ ผพยาบาล นกบวช หมอความ ทนายความหรอ ผสอบบญช

2. หรอเปนผชวยบคคลผประกอบอาชพ ตามขอ1. 3. ไดลวงรหรอไดมาซงความลบของผอน 4. เปดเผยความลบนน โดยนาจะเสยหายแกผหนงผใด. โทษจ าคก 6 เดอน ปรบไมเกน 1,000 บ. หรอทงจ าทงปรบ

ตองไมกระท าการ หรอยอมใหผอนกระท าการหาผลประโยชนอนอาจท าใหเสยความเทยงธรรม หรอเสอมเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการของตน

| 22


มาตรา 83(5) เทยงธรรม คอ เปนธรรม “เกยรตศกด ” ฐานะทไดรบการสรรเสรญ ดทต าแหนงหนาทราชการของตน

กรณละทงหนาทราชการ 1. ตองอทศเวลาของตนใหแกราชการจะละทงหรอ ทอดทงหนาทราชการมได มาตรา 82(5) 2. ละทง หรอทอดทงหนาทราชการ โดยไมมเหตผลอนสมควร เปนเหตใหเสยหายแกราชการอยาง

รายแรง มาตรา 85(2) (ผดรายแรง) 3. ละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกน15 วน โดยไมมเหตผลอนสมควร หรอ

โดยมพฤตการณอนแสดงถงความจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ มาตรา 85(3) (ผดรายแรง) ตวอยาง การกระท าความผดทางอาญา

1. ฆาผอน 2. คายาเสพตด 3. ทจรตเงนของทางราชการ 4. ปลอมเอกสารราชการ

คดอาญาโรงพยาบาลเอกชน จ าเลยท 1 แพทยเจาของไข...ถกจ าคก 4 ป จ าเลยท 2 แพทยผรกษา...... ถกจ าคก 4 ป จ าเลยท 3 พยาบาลเวร........ ถกจ าคก 1 ป

จ าเลยท 1. ตรวจผปวยเหนวามอาการปวดศรษะ ใหพกท ร.พ. สงฉดยา Pethidin 3 ครงๆ ละ 50 มลลกรม ทก 4 ช.ม. ผปวยมอาการชอก ชกกระตก ตาคาง มการแจงใหจ าเลยท 1 แลว แตไมมาดอากรผปวย จ าเลยท 2 เมอจ าเลยท 1 ไมมา จงแจงจ าเลยท 2 จ าเลยท 2 ไมมาดผปวย แตไดดเวชระเบยน แลงสงใหยาทรามอลและใหฉดแวเลยม จ าเลยท 3 เวลาตสอง จ าเลยมาดเหนผปวยนอนปกต และไดวดสญญาณชพ แตเวชระเบยนระบวาผปวยดน กระสบกระสาย

ตวอยางในเรองการประพฤตชวอยางรายแรง 1. เสพหรอเมาสรา มต ครม. ท น.ว.208/2496, 3 ก.ย. 2496 เสพหรอเมาสรา ในกรณตอน...

1.1 เสพสราในขณะปฏบตราชการ 1.2 เมาสราเสยราชการ 1.3 เมาสราในทชมนมชนจนเกดเรองเสยหาย หรอเสยเกยรตศกดแหงต าแหนงหนาทราชการ

| 23


2. หมกมนในการพนน(ประเภท ก,ข) มต ครม. ท น.ว.208/2496, 3 ก.ย. 2496 วางแนวการพจารณาความผดและการลงโทษ 2.1 การพนนประเภททกฎหมายหามขาด(ก) ขาราชการผใดเลน.. 2.2 การพนนประเภททขออนญาตทางการเลนได(ข) กรณผเลนมหนาทปราบปรามโดยตรง , คร, เจาหนาททางวฒนธรรม..ฯลฯ...

3. เบกคาพาหนะ คาเบยเลยง คาเชาบาน เปนเทจ 4. มความสมพนธฉนชสาว 5. การปลอมเอกสารเพอเอาประโยชน 6. รบรองเอกสารราชการเปนเทจ 7. เรยก-รบเงน แลกกบการเขาท างาน, เขาเรยน 8. ฉอโกง ทมา :

| 24


3. สรปประเดนการทบทวนแผนยทธศาสตรงานวจยดานวทยาศาสตรการแพทย กรมวทยาศาสตรการแพทย

นายอกฤษฎ สกใส ผเรยบเรยง

แนวทางการจดสรรงบประมาณรายจาย จ าแนกตามผลผลตของกรมวทยาศาสตรการแพทย ปงบประมาณ 2556

ไดรบงบประมาณ รวมทงสน 1,113.5558 ลานบาท แบงตามผลผลต เปน

ผลผลตท 1 หองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขมมาตรฐาน 379.9109 ลานบาท เปนงบด าเนนการ 148.9791 ลานบาท ผลผลตท 2 ถายทอดองคความร เทคโนโลย นวตกรรมและแจงเตอนภยสขภาพ 620.9856 ลานบาท เปนงบด าเนนการ 259.0144 ลานบาท ผลผลตท 3 หนวยงานทเกยวของไดรบขอมลทสนบสนนการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด 112.6593 ลานบาท เปนงบด าเนนการ 83.400 ลานบาท

งบประมาณภายใต ผลผลตถายทอดองคความร เทคโนโลย นวตกรรมและแจงเตอนภยสขภาพ กจกรรมท 1 วจยและพฒนา 179.7958 ลานบาท (รอยละ 29) กจกรมท 2 ประเมนความเสยง ปจจยเสยง และแจงเตอนภยสขภาพ 416.1898 ลานบาท(รอยละ67) กจกรรมท 3 สงเสรมและพฒนาผประกอบการและกระจายสนคาดานอาหาร 25.0000 ลานบาท

(รอยละ 4)

สวนของงบประมาณงานวจยและพฒนา หมวด/รายการ งบประมาณ (ลานบาท)

งบบคลากร 78.8743 งบด าเนนการ 87.7835 งบลงทน 13.1380 งบเงนอดหนน - งบรายจายอน -

แนวทางในการบรหารจดการโครงการวจย

1. โครงการวจยทประสงคไดรบจดสรรงบประมาณตองผานกระบวนการพจารณาโดย วช . (เสนอผานระบบ NRPM)

2. โครงการวจยตองมการระบกลมเปาหมายและการใชประโยชนอยางชดเจน 3. การพจารณาจดสรรงบประมาณจะใหความส าคญกบงานวจยทไดรบการพจารณาสนบสนนจาก วช .

เปนล าดบแรก 4. โครงการวจยทด าเนนการไมแลวเสรจในปงบประมาณ ตองด าเนนการจดสงรายงานความกาวหนาให

กองแผนงาน ฯ และส านกวชาการรบทราบ

| 25


5. ส านกวชาการ ฯ และกองแผนงาน ฯ ด าเนนการประเมนงานวขยในชวงสนไตรมาส 3 เพอรวบรวมผลงานวจยเดน ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2555

แผนยทธศาสตรงานวจยดานวทยาศาสตรการแพทย พ.ศ.2555-2559 ความเปนมา สถานการณ และแนวโนม

กรมวทยาศาสตรการแพทย เปนหนวยงานสงกดกระทรวงสาธารณสข ทกอตงขนมาพรอม ๆ กบการตงกระทรวงสาธารณสขนบถงบดนเปนเวลากวา 69 ป คอเดอนมนาคม 2485 โดยไดมการปรบปรงเปลยนแปลงโครงสรางและภาระหนาทหลายครง เพอใหเหมาะสมและใหทนตอสภาพความเปลยนแปลงทางเทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม

ลาสด ใน วนท 28 ธนวาคม 2552 พระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการ กระทรวงสาธารณสข ใหกรมวทยาศาสตรการแพทย มอ านาจหนาทดงน

ศกษา วเคราะห วจยดานจลชววทยา พาราสตวทยา และแมลงพาหนะน าโรค วจยการผลตและการควบคมคณภาพวคซนและชววตถ ตลอดจนพฒนาและน าเทคโนโลยสาขา วทยาศาสตรการแพทยไปใชเพอการศกษา วจย และแกปญหาดานการแพทยและการสาธารณสข

ศกษา วเคราะห วจยดานอาหาร ยา ยาเสพตด วตถออกฤทธตอจตและประสาท สารระเหยเครองส าอาง เครองมอแพทย รงส และวตถอนตรายทางสาธารณสข เพอควบคมคณภาพและประสทธภาพและมาตรฐานใหเปนไปตามกฎหมาย และเปนหลกฐานทางคด

วเคราะห วจยเพอควบคมคณภาพ ความปอลดภย และสงเสรมคณภาพการผลตเพอการสงออก ซงอาหาร ยา เครองส าอาง และเครองมอแพทย ใหไดตามมาตรฐานสากล

ด าเนนการประกนคณภาพหองปฏบตการเพอควบคมคณภาพผลการวเคราะหดานวทยาศาสตรการแพทย

เปนหองปฏบตการอางองพฒนาคณภาพงานปฏบตการดานวทยาศาสตรการแพทย ศกษา วเคราะห วจยสมนไพร เพอประโยชนทางวทยาศาสตรการแพทย ด าเนนการเพอสนบสนนงานวเคราะห วจยดานวทยาศาสตรการแพทย ด าเนนใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยเชอโรคและพษจากสตวและกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ เปนศนยขอมลทางวชาการประสานงานและเผยแพรวชาการดานวทยาศาสตรการแพทย เสนอความเหนเกยวกบการก าหนดนโยบายและแผนงานดานวทยาศาสตรการแพทย จดท าและ

ประสานแผนปฏบตงานของกรมใหสอดคลองกบนโยบายและแผนแมบทของกระทรวง รวมทงเรงรดตดตามและประเมนผลการปฏบตงานของหนวยงานในสงกด

ด าเนนการฝกอบรมและถายทอดเทคโนโลยเพอพฒนาบคลากรทางวทยาศาสตรการแพทย ปฏบตการอน ใด ตามทกฎหมายก าหนดใหเปนอ านาจหนาทของกรมวทยาศาสตรการแพทย หรอ

ตามทกระทรวงหรอคณะรฐมนตรมอบหมาย

| 26


แผนกลยทธการพฒนาของงงานวจยดานวทยาศาสตรการแพทย กรมวทยาศาสตรการแพทย ไดมาจากการวเคราะหปจจยภายในและภายนอกองคกร โดยการท า SWOT analysis สรปไดดงน

วสยทศนของงานวจยดานวทยาศาสตรการแพทย (พ.ศ. 2555 – 2559) กรมวทยาศาสตรการแพทย มงานวจยทสามารถชน าและแกไขปญหาสาธารณสขของประเทศ (หมายเหต: งานวจย หมายถง นวตกรรม องคความรดานวทยาศาสตรการแพทย)

พนธกจของงานวจยดานวทยาศาสตรการแพทย 1. พฒนาศกยภาพและขดความสามารถดานวจยวทยาศาสตรการแพทย 2. สรางและประยกตองคความรดานวทยาศาสตรการแพทยทมคณคา 3. ตอยอดภมปญญาทองถนใหเกดประโยชนในการแกไขปญหาสาธารณสขไดอบยางมประสทธภาพ

เปาประสงคงานวจยดานวทยาศาสตรการแพทย 1. นวตกรรม องคความรทไดจากการวจยดานวทยาศาสตรการแพทย สามารถชน า และสนบสนนการ

ก าหนดนโยบายสาธารณสข 2. เพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ

ตวชวดงานวจยดานวทยาศาสตรการแพทย 1. งานวจย สามารถน าไปชน าและ/หรอแกปญหาสาธารณสข (จ านวน/รอยละ/อตราเพมผลงานวจย) 2. จ านวน/อตราการใชบรการ ของหนวยงานทมาใชบรการงานวจย 3. จ านวนองคความร/ผลตภณฑททดแทนการน าเขา/มมลคาเชงพาณชย 4. จ านวนผลงานวจยทไดรบรางวล/ตพมพและน าไปอางอง (impact factor)/จดสทธบตร

ประเดนยทธศาสตรงานวจยดานวทยาศาสตรการแพทย 1. พฒนาศกยภาพบคลากรการวจยดานวทยาศาสตรการแพทย 2. สงเสรมและสนบสนนการวจยดานวทยาศาสตรการแพทย 3. เสรมสรางความเขมแขงของระบบและกลไกการบรหารจดการงานวจย

ยทธศาสตรการด าเนนการ 1. พฒนาศกยภาพบคลากรการวจยดานวทยาศาสตรการแพทย 2. สงเสรมและสนบสนนการวจยดานวทยาศาสตรการแพทย 3. เสรมสรางความเขมแขงของระบบและกลไกการบรหารจดการงานวจย

ขอบขายงานวจยดานวทยาศาสตรการแพทย 1. สาขาชดทดสอบและการพฒนาเทคโนโลย 2. สาขาสมนไพร 3. สาขาวจยเชอกอโรค หรอกลไกการเกดโรค 4. สาขาวจยและพฒนาเพอการปองกนและรกษาโรค 5. สาขาวจยในคน

| 27


สาขาท 1 สาขาชดทดสอบและการพฒนาเทคโนโลย แบงการวจยไดเปน 4 กลม คอ

1. กลมพฒนาการผลตชดทดสอบ 2. กลมพฒนาเทคนค/วธวเคราะห 3. กลมศกษา Biomarker และ Biological mechanism 4. กลมพฒนาเทคนคการผลตชววตถ/วตถดบ/สารตงตน เปนการผลตชววตถ

หลกเกณฑในการคดเลอกโครงการวจยเพอพฒนาการผลตชดทดสอบ 1. เปนความตองการของลกคาและของประเทศ 2. มผลกระทบตอคนหมมาก 3. เปนปญหาสาธารณสขของประเทศ 4. เปนชดทดสอบทยงไมมใช 5. เปนชดทดสอบทมใชแตตองน าเขาจากตางประเทศ และกรมฯมความสามารถในการผลตไดดกวาใน

ดานราคาและ/หรอ คณภาพ 6. เปนปญหาทไมสามารถแกไขดวยวธอน นอกจากการทดสอบเทานน

สาขาท 2 สาขาสมนไพร แบงออกเปน 3 กลม คอ

1. กลมวจยและพฒนาสมนไพรเพอใชเปนยา 1.1. วจยและพฒนาสมนไพรเพอใชในโรคตดเชอ 1.2. วจยและพฒนาสมนไพรเพอใชในโรคไมตดเชอ

2. กลมวจยสมนไพรทางคลนกและวจยเชงสงคม 3. กลมวจยและพฒนาผลตภณฑและชดทดสอบดานสมนไพร

สาขาท 3 สาขาวจยเชอกอโรค หรอกลไกการเกดโรค แบงออกเปน 2 กลม

1. กลมโรคตดเชอ ประกอบดวย โรคเอดส และวณโรค โรคไขหวดใหญ / ไขหวดนก โรคไขเลอดออก โรคอบตใหม อบตซ า โรคอน ๆ ทน าโดยพาหะน าโรค โรคมะเรงจากเชอไวรส โรคจากสตวสคน

2. กลมโรคไมตดเชอ โรคมะเรงตบ โรคเบาหวาน/ความดนโลหตสง/โรคอวน

| 28


เกณฑการพจารณางานวจย สาขา 3 1. เปนโรคระบาดรนแรง 2. มผลกระทบตอสาธารณสขมากนอยแคไหน 3. เปนตวชวดของกรมวทยาศาสตรการแพทย 4. เปนเทคโนโลย/องคความร ใหม 5. น าไปใชประโยชนได (High Impact) 6. เปนความตองการของผมสวนไดสวนเสย ลกคา ผรบบรการ 7. เปนยทธศาสตรของกรมวทยาศาสตรการแพทย 8. เปนความตองการของประเทศชาต 9. ผาน วช.

สาขาท 4 สาขาวจยและพฒนาเพอการปองกนและรกษาโรค แบงออกเปน 2 สาขา

1. ดานวคซน 2. ดานเซลลตนก าเนด

สาขาท 5 สาขาวจยในคน เปนการวจยทางคลนกเปนกรศกษาวจยทกระท าในมนษยรวมทงวตถทมาจากมนษย เชน เนอเยอ

หรอ สารคดหลง อนจะน ามาซงองคความรในการพฒนาการดแลรกษาสขภาพทดขน โดยม 3 ดาน ดงน ดานยารกษาโรค ดานสมนไพร และ ดานความเสยงสขภาพ ทมา : เอกสารการประชมการทบทวนแผนทยทธศาสตรงานวจย ป 2555-2559 กรมวทยาศาสตรการแพทย เมอวนท 19 – 20 มถนายน 2555 ณ โรงแรมโรสการเดน อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม จดโดยส านกวชาการวทยาศาสตรการแพทย กรมวทยาศาสตรการแพทย

| 29


4. การแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก

นายสชน สนไสวผล ผเรยบเรยง

การแพทยทางเลอก Alternative medicine เรมใชโดยกลมประเทศในแถบทวปอเมรกา ในความหมายคอ การแพทยทไมไดอยในระบบหลกของสาธารณสขไมมการเรยนการสอนในโรงเรยนแพทย แตเปนการเลอกตามรปแบบความเชอของแตละบคคลตามความแตกตางของประเพณเชอชาต เพอการรกษาแทนทการรกษาทมอย

การแพทยเสรม Complementary medicine เรมใชโดยกลมประเทศในแถบทวปยโรป ในความหมายคอ การน าการแพทยหรอแนวทางการดแลสขภาพทมรปแบบนอกเหนอจากการบรการทอยในระบบสาธารณสข มาศกษาวจยถงคณคาในการน าบรการเสรม โดยวทยาศาสตรทางการแพทย และความเหมาะสมตามวชาชพการประกอบโรคศลปะ

การแพทยตามประเพณ Traditional medicine เรมใชโดยองคการอนามยโลก ในความหมายของรปแบบการบรการสขภาพตามความเชอประเพณ วฒนธรรมทแตกตางกนในพนท เพอการคมครององคความรและพฒนาระบบสาธารณสขเปนทางเลอกในการบรการสขภาพทเหมาะสมในบรบทของระบบสาธารณสขของแตละประเทศ

ปรชญาและภาพรวมของการบ าบดแบบโฮมโฮพาธย เปนการแพทยทคดคนโดยแพทยชาวเยอรมน เมอ ปค.ศ.1790 เปนการรกษาโดยใชของมคณสมบตคลายกบอาการทเราปวยมารกษา หลกการแบบนคนไทยอาจคนเคยบาง เชน การน าหวหอมมาต าชวยบรรเทาอาการหวดในเดกเลก แนวคดการรกษาเปนแบบองครวม สขภาพดไมใชหมายถงการมรางกายปกตเพยงอยางเดยว แตกนความถงอารมณ ความคด จตใจ อาหาร ลกษณะความเปนอย ยาแบบโฮมโอพาธยไมใชยาสมนไพร เปนยาทท ามาจากสารตงตนหลายชนด เชนพช แรธาต สตว เปนตน การท ายาท าโดยใชสารตงตนมาผานกระบวนการท ายาแบบโฮมโอพาธยใหสสารจากสารตงตนเหลอนอยทสด แตคงพลงงานจากสารตงตนเอาไว แลวน ายามารกษาผปวยดวยวธรบประทาน หรอสดดม

กระบวนการแพทยแผนไทยกบสงคมไทย ซงแนวคด ความเปนมาของการแพทยแผนไทยและการแพทยพนบานนน การแพทยแผนไทยเปนการแพทยแบบองครวมเปนการดแลสขภาพแบบดงเดมทสอดคลองกบขนบธรรมเนยม วฒนธรรมและวธชวตของคนไทย เปนการดแลสขภาพทงรางกายและจตใจ การแพทยแผนไทยแบงออกเปน 3 ระบบ คอ

1. ระบบการแพทยพนบาน (เกดจากอ านาจเหนอธรรมชาต) 2.ระบบโหราศาสตร (เกดจากอทธพลของดวงดาว) 3. ระบบทฤษฎธาต(เกดจากการเสยสมดลของธาต 4 ก าเรบ หยอน พการ)

ระบบการแพทยพนบาน (เกดจากอ านาจเหนอธรรมชาต) มรากเหงามาจากวฒนธรรมดงเดม 3 กระแส ดงน วฒนธรรมทางพทธศาสนา วฒนธรรมทางพราหมณ วฒนธรรมความเชอเรองผ การแพทยพนบานเปนระบบการแพทยทองถน สงสมประสบการณ และ ถายทอดกนในชมชนเฉพาะทองถน มความ

| 30


หลากหลายและแตกตางกนไป ตามสภาพสงคม และวฒนธรรมของทองถนนน โดยมความเชอถงสาเหตความเจบปวยทเกดจากอ านาจเหนอธรรมชาต คอ ผกระท า กฎแหงกรรม ไสยศาสตร การละเมดจารตของสงคม ซงการรกษาอาการเจบปวยทเกดจากอ านาจเหนอธรรมชาต มการรกษาดวยพธกรรมเชนการเรยกขวญ การใช คาถาเสก – เปา รดน ามนต ,การรกษาในแนวเทวดา หรอ ผ เชน ออนวอน ปดเปาดวยคาถาก าราบ ตดสนบนเทวดาหรอผ ,การใชยาสมนไพร หรอยากลางบาน ไดแก ยาฝน ยาตม ยาลกกลอน ยาผง ตวอยางเชนการใช เตยหอม ใชใบ ตน ราก รสจดเยน สรรพคณ : บ ารงหวใจ ขบปสสาวะ ตอยตง ใชเมลด รสจด สรรพคณ : พอกดดฝหนอง อดฟนแกปวด อนๆ

ระบบโหราศาสตร(เกดจากอทธพลของดวงดาว) เชอวาเปนวถชวต เคลอนไปถงจดทตองเกดความเจบปวยจะตองเจบปวย สามารถรไดโดยการค านวณตามวธการของโหราศาสตร การแกไข หรอรกษา ในวฒนธรรมของพราหมณ จะมพธสะเดาะเคราะห เพอการปรบเปลยนหนเห หรอผอนหนกเปนเบาได

ระบบทฤษฎธาต(เกดจากการเสยสมดลของธาต 4 ก าเรบ หยอน พการ) รางกายมนษย ม 4 ธาต ธาตดน 20 ประการ, ธาตน า 12 ประการ, ธาตลม 6 ประการ, ธาตไฟ 4 ประการ ถาธาตใดพการ เกดการปวยไข มรสยาประจ า คอ ธาตดน (ปถวธาต) แกดวยรส ฝาด หวาน มน เคม, ธาตน า (อาโปธาต) แกดวยรส เมาเบอ ขม เปรยว, ธาตลม (วาโยธาต) แกดวยรส สขม เผดรอน, ธาตไฟ (เตโชธาต) แกดวยรส จดเยน

ลกษณะเดนของแพทยพนบาน เปนการแพทยทอยใกลกบประชาชนมากทสด • เปนกระบวนการทสงคมยอมรบ เปนความรทอยในตวบคคล • การรกษาสอดคลองกบวถชวตของชมชน • คารกษาไมแพง • ศรทธาในตวหมอ • ความสะดวกในการเดนทาง

สภาพปญหาทเกดกบระบบการแพทยพนบาน • หมอพนบานอายมาก เลกรกษา และขาดคนสบทอดความร • หมอพนบานทเหลออยในปจจบน ขาดความร ความช านาญ • สมนไพรทจะน ามาท ายาขาดแคลน • หมอเถอน แอบแฝงมาหาผลประโยชน • กฎหมาย ตกรอบใหพนบานอยอยางล าบาก

| 31


แนวโนมในอนาคตในการพฒนาการแพทยแผนไทย สรางความเขมแขงของอตสาหกรรมสมนไพรดานคณภาพของยาแผนไทยและสมนไพร

• การบรณาการการแพทยแผนไทยในระบบสาธารณสขของประเทศ • งานวจยดานการรกษาดวยการแพทยแผนไทยและสมนไพร • มาตรฐาน GAP ส าหรบการปลกและการเกบเกยวและการจดการพชสมนไพรทใชบอย • ขอก าหนดคณภาพ และ monographs พชสมนไพรทก าหนดในต ารายาแหงชาต • มาตรฐานGMPในการผลตยาไทย • มาตรฐานและคณภาพของยา แผนไทยอนๆ

ทมา : การประชมเชงปฏบตการ เรองการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก เมอวนท 28 พฤษภาคม 2555 – 1 มถนายน 2555 ณ โรงแรมดเอมเพลส จงหวดเชยงราย จดโดยคณะเภสชศาสตร มหาวทยาลย 4 ภาค (มหาวทยาลยสงขลานครนทร มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยศลปากร และจฬาลงกรณมหาวทยาลย)

| 32


5. กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศ (INFORMATION LAW)

นายสงกรานต จนดา ผเรยบเรยง

กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Law) หรอมกเรยกกนวา "กฎหมายไอท (IT Law) ในเบองตน ทจ าเปนตองมการตรากฎหมายขนใชบงคบ เมอวนท 15 ธนวาคม พ.ศ.2541 คณะรฐมนตรไดเหนชอบตอการจดท าโครงการพฒนา กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศทเสนอโดยกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลย และ สงแวดลอม และเหนชอบใหคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต (National Information Technology Committee) หรอทเรยกโดยยอวา "คณะกรรมการไอทแหงชาต หรอ กทสช. (NITC)" ท าหนาทเปนศนยกลางและประสานงานระหวางหนวยงานตาง ๆ ทก าลงด าเนนการจดท ากฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศและกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ

ทงนคณะกรรมการไอทแหงชาตไดแตงตงคณะอนกรรมการเฉพาะกจ เพอยกรางกฎหมายไอททง 6 ฉบบ โดยมอบหมายใหศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (National Electronics and Computer Technology Center) หรอทมกเรยกโดยยอวา "เนคเทค" (NECTEC) ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (National Science and Technology Development Agency) หรอทเรยกโดยยอวา "สวทช." กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม ในฐานะส านกงานเลขานการคณะกรรมการไอทแหงชาต ท าหนาทเปนเลขานการในการยกรางกฎหมายไอททง 6 ฉบบ เนคเทคจงไดเรมตนโครงการพฒนากฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศขน เพอปฏบตตามนโยบายทไดรบมอบหมายจากรฐบาลและคณะกรรมการไอทแหงชาต ในการยกรางกฎหมายไอททง 6 ฉบบ ใหแลวเสรจ คอ

กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศ

1) กฎหมายธรกรรมทางอเลกทรอนกส (Electronic Transactions Law) 2) กฎหมายลายมอชออเลกทรอนกส (Electronic Signatures Law) 3) กฎหมายการคมครองขอมลสวนบคคล (Data Protection LawX 4) กฎหมายอาชญากรรมทางคอมพวเตอร (Computer Crime Law) 5) กฎหมายการโอนเงนทางอเลกทรอนกส (Electronic Fund Transfer Law) 6) กฎหมายการพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศ (National Information Infrastructure)

1. กฎหมายเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส(Electronic Transactions Law) เพอรบรองสถานะทางกฎหมายของขอมลอเลกทรอนกสใหเสมอดวยกระดาษ อนเปนการรองรบนตสมพนธตา ง ๆ ซงแตเดมอาจจะจดท าขนในรปแบบของหนงสอใหเทาเทยมกบนตสมพนธ รปแบบใหมทจดท าขนใหอยในรปแบบของขอมลอเลกทรอนกส รวมตลอดทงการลงลายมอชอในขอมลอเลกทรอนกส และการรบฟงพยานหลกฐานทอยในรปแบบของขอมลอเลกทรอนกส

| 33


2. กฎหมายเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส (Electronic Signatures Law ) เพอรบรองการใชลายมอชออเลกทรอนกสดวยกระบวนการใด ๆ ทางเทคโนโลยใหเสมอดวยการลงลายมอชอธรรมดา อนสงผลตอความเชอมนมากขนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และก าหนดใหมการก ากบดแลการใหบรการ เกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสตลอดจนการให บรการอน ทเกยวของกบลายมอชออเลกทรอนกส

3. กฎหมายเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคล (Data Protection Law) เพอกอใหเกดการรบรองสทธและใหความคมครองขอมลสวนบคคล ซงอาจถกประมวลผล เปดเผยหรอเผยแพรถงบคคลจ านวนมากไดในระยะเวลาอนรวดเรวโดยอาศยพฒนาการทางเทคโนโลย จนอาจกอใหเกดการน าขอมลนนไปใชในทางมชอบอนเปนการละเมดตอเจาของขอมล ทงน โดยค านงถงการรกษาดลยภาพระหวางสทธขนพนฐานในความเปนสวนตว เสรภาพในการตดตอสอสาร และความมนคงของรฐ

4. กฎหมายเกยวกบการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร (Computer Crime Law) เพอก าหนดมาตรการทางอาญาในการลงโทษผกระท าผดตอระบบการท างานของคอมพวเตอร ระบบขอมล และระบบเครอขาย ทงนเพอเปนหลกประกนสทธเสรภาพ และการคมครองการอยรวมกนของสงคม

5. กฎหมายเกยวกบการโอนเงนทางอเลกทรอนกส (Electronic Funds Transfer Law)เพอก าหนดกลไกส าคญทางกฎหมายในการรองรบระบบการโอนเงนทางอเลกทรอนกส ทงทเปนการโอนเงนระหวางสถาบนการเงน และระบบการช าระเงนรปแบบใหมในรปของเงนอเลกทรอนกสกอใหเกดความเชอมนตอระบบการท าธรกรรมทางการเงน และการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสมากยงขน

6. กฎหมายเกยวกบการพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศใหทวถง และเทาเทยมกน(National Information Infrastructure Law)เพอกอใหเกดการสงเสรม สนบสนน และพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศ อนไดแก โครงขายโทรคมนาคม เทคโนโลยสารสนเทศ สารสนเทศทรพยากรมนษย และโครงสรางพนฐานสารสนเทศส าคญอน ๆ อนเปนปจจยพนฐาน ส าคญในการพฒนาสงคม และชมชนโดยอาศยกลไกของรฐ ซงรองรบเจตนารมณส าคญประการหนงของแนวนโยบายพนฐานแหงรฐตามรฐธรรมนญ มาตรา 78 ในการกระจายสารสนเทศใหทวถง และเทาเทยมกนและนบเปนกลไกส าคญในการชวยลดความเหลอมล าของสงคมอยางคอยเปนคอยไป เพอสนบสนนใหทองถนมศกยภาพในการปกครองตนเองพฒนาเศรษฐกจภายในชมชน และน าไปสสงคมแหงปญญา และการเรยนร

ทมา : 1. พระราชบญญตวาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร ฉบบ พ.ศ. 2550 2. http://www.mict.go.th/more_news.php?cid=47/ 3. http://pattama-kid-dee.blogspot.com/2010/11/information-law.html

| 34


6. การใชงานซอฟแวรโอเพนซอรส

นายภาณพงศ ชยวงศแสน ผเรยบเรยง

ซอฟตแวร Open Source คออะไร? Open Source เปนประเภทของโปรแกรม ทเปดเผยค าสงทใชสรางโปรแกรมนนๆ โดยมจดมงหมาย

ใหคนอนๆ สามารถน าไปแกไขปรบปรงเปนของตวเองได โดยไม ผดกฎหมายลขสทธ เปนประเภทหนงของโปรแกรมคอมพวเตอรทสรางจาก ภาษาคอมพวเตอรตางๆ เพอใชงานตามวตถประสงคนนๆ

ผใชซอฟตแวร Open Source มอสระในการน าไปใช น าไปแจกจาย และปรบปรงแกไข

นยามของซอฟตแวร Open Source มอะไรบาง?

องคกรอสระ Open Source Initiative (OSI) ไดนยามซอฟตแวรโอเพนซอรสไวดงน 1. อนญาตใหน าไปเผยแพรไดอยางเสร (Free Redistribution) ไลเซนตจะตองไมจ ากดในการขาย

หรอแจกจายใหกบผอน โดยไมมการบงคบวาตองจายคาธรรมเนยม(Royalty Fee) ใหกบเจาของซอฟตแวรตนฉบบ

2. ใหมาพรอมกบซอฟตแวรตนฉบบ (Source Code) โปรแกรมตองใหมาพรอมกบ Source Code หรอถาไมไดใหมาพรอมโปรแกรมจะตองมชองทางทจะท าใหผใชสามารถเขาถง Source Code ไดโดยไมมการคดคาใชจายเพมเตม และ Source Code ทใหมาจะตองอยในรปแบบทน าไปปรบปรงแกไขได

3. อนญาตใหสรางซอฟตแวรใหมโดยตอยอดจากซอฟตแวรตนฉบบ (Derived Works) ไลเซนตของซอฟตแวรตองอนญาตใหสามารถน าไปปรบปรงแกไข และสรางซอฟตแวรใหม โดยซอฟตแวรตวใหมจะตองมไลเซนตเชนเดยวกบซอฟตแวรตนฉบบ

4. ตองไมแบงแยกผพฒนาออกจากซอฟตแวรตนฉบบ (Integrity of the Author''s Source Code) ไลเซนตอาจจะไมไดใหไปพรอมซอสโคดในรปแบบทสามารถแกไขได ในกรณทมการก าหนดวาจะใหซอรสโคดเฉพาะสวนทมการแกไขเพมเตม (patch files) เพอใชในการคอมไพลโปรแกรมเทานน ไลเซนตใหมจะตองก าหนดใหชดวาสามารถแจกจายไดหลงจากแกไขซอรสโคดแลว โดยไลเซนตใหมอาจจะตองท าการเปลยนชอ หรอเวอรชนใหแตกตางจากซอฟตแวรตนฉบบ

5. จะตองไมเลอกปฏบตเพอกดกนบคคล หรอกลมบคคล (No Discrimination Against Persons or Groups) ไลเซนตจะตองไมเลอกปฏบตเพอกดกนการเขาถงซอฟตแวรของบคคล หรอกลมบคคลใดบคคลหนงโดยเฉพาะ

6. จะตองไมจ ากดการใชเฉพาะกลมใดกลมหนงเทานน (No Discrimination Against Field of Endeavor) ไลเซนตจะตองไมจ ากดการใชส าหรบกลมใดกลมหนง เชน จะตองไมจ ากดการใชงานเฉพาะในเชงธรกจ หรอในการท าวจยเทานน

7. การเผยแพรไลเซนต (Distribution of License) สทธทใหไปกบโปรแกรมจะตองถกบงคบใชกบทกคนทไดรบโปรแกรมเทาเทยมกน โดยไมจ าเปนตองใชไลเซนตอนๆ ประกอบ

| 35


8. ไลเซนตของซอฟตแวรจะตองไมขนกบไลเซนตของผลตภณฑ (License Must Not be Specific to a Product) หมายความวา ถาซอฟตแวรโอเพนซอรสถกน าไปพฒนาเปนผลตภณฑ ไลเซนตของซอฟตแวรโอเพนซอรสจะตองไมตองไมขนอยกบซอฟตแวรใดซอฟตแวรหนงในผลตภณฑตวนน

9. ไลเซนตของซอฟตแวรจะตองไมจ ากดไลเซนตของซอฟตแวรอน (License Must Not Restrict Other Software) ไลเซนตของซอฟตแวรทรวมในมเดยเดยวกนจะตองไมถกบงคบใหเปนโอเพนซอรสซอฟตแวรดวย

10. ไลเซนตจะตองไมผกตดกบเทคโนโลย (License Must Be Technology-Neatral) OPEN OFFICE

โอเพนออฟฟศดอตออก (OpenOffice.org หรอ OO.o) และ Libre Office เปนชดซอฟตแวรส านกงาน ซงใชเตรยมเอกสารและงานทวไปในส านกงาน นอกจากน โอเพนออฟฟศดอตออก กยงเปนชอขององคกรทตงขนมา เพอดแลและพฒนาซอฟตแวรตวนอกดวย

OpenOffice.org เปนซอฟตแวรแบบโอเพนซอรส คอ เปดใหผสนใจทวไปเขารวมพฒนาไดในประเทศไทย มการน า โอเพนออฟฟศดอตออกมาพฒนาตอเพอใหใชงานภาษาไทยได โดยสองตวหลกทเปนทรจกกนในวงกวาง คอ ปลาดาวออฟฟศ ทสนบสนนโดย ซน ไมโครซสเตมส (ประเทศไทย) และ ออฟฟศทะเล ทพฒนาโดยเนคเทค

โอเพนออฟฟศดอตออกตงแตรน 2.0 เปนตนไป จะจดเกบเอกสารตามมาตรฐาน OpenDocument ซงเปนมาตรฐานเอกสารแบบเปด และไมขนกบโปรแกรมใดโปรแกรมหนง (สามารถเปดแกไขดวยโปรแกรมอนนอกเหนอจากโอเพนออฟฟศดอตออกได)และตอนน OpenOffice ไดปลอยเวอรชน 3.0 รองรบทง Windows Mac Linux หนาตาการใชงานทงายขน และรองรบภาษาไทย จงเปนทางเลอกหนงส าหรบผทไมอยากจายคาลขสทธแพง

สวนประกอบ เทยบไดกบ ท างาน

Writer Microsoft Word ประมวลขอความ แกไขหนาเวบ

Calc Microsoft Excel ตารางค านวณ

Draw Microsoft Visio วาดภาพลายเสน แผนผง

Impress Microsoft PowerPoint น าเสนอขอมล

Base Microsoft Access ฐานขอมล

| 36


โปรแกรม Open Office คลายกบชด Microsoft Office ทม word excel powerpoint โดยOpen Office เปนโปรแกรมแจกฟร และใชงานไดเหมอนกบโปรแกรมของไมโครซอฟท แตไมตองซอและถกกฎหมายดวย เหมาะส าหรบผทไมอยากละเมดลขสทธแตยงไมพรอมซอของแท หรออยากไดของฟรแมจะซอไหวกตาม โปรแกรมชดนเขาใจวาเปนของ Sun Micro System ซงเปนเจาของ Java ทมใชกนอยางแพรหลายในโปรแกรมหลาย ๆ ตว และระบบปฏบตการ Solaris ทใชในองคกรขนาดใหญ

FIGURE 1 OPENOFFICE.ORG WRITER

และโปรแกรม OpenOffice.org นนเปนซอฟตแวรส าหรบใชในการสรางและแกไขงานเอกสารแบบโอเพนซอรส (Open Source) สามารถใชในงานตางๆ ลกษณะเดยวกนกบโปรแกรมส าหรบงานเอกสารเชงพาณชยยอดนยมอยาง Microsoft Office ของไมโครซอฟท มความสามารถในการสรางไฟลเอกสารไดหลายฟอรแมตและยงสามารถท าการเปดไฟล เอกสารทสรางขนจาก Microsoft Office เพอท าการแกไขและบนทกกลบไดอยางไมมปญหาเรองความเขากนได(Compatible)

นอกจากน OpenOffice.org ยงสามารถท าการบนทกไฟลเอกสารในฟอรแมต PDF ซงเปนทนยมใชงานกนอยางกวางขวางเพอการพมพและเผยแพรในอนเทอร เนตไดทนทโดยไมตองท าการตดตงโปรแกรมเสรมใดๆ ทส าคญ OpenOffice.org นนเปนซอฟตแวรแบบโอเพนซอรสสามารถใชไดฟรภายใตไลเซนสแบบ LGPL v3 โดยไมตองเสย คาใชจายใดๆ ทงสน รองรบการใชงานไดตงแตการใชงานในแบบสวนบคคล ในบรษทขนาดเลก ในสถานศกษาตงแตระดบประถม ระดบมธยม จนถงระดบมหาวทยาลย หรอแมแตการใชงานในบรษทขนาดใหญทตองการลดคาใชจายในการซอ ซอฟตแวรส าหรบใชในงานดานเอกสาร

| 37


FIGURE 2 OPENOFFICE ประโยชนของโปรแกรม OPENOFFICE.ORG

คอ เพมความสะดวกในการใชงานเนองจากสามารถเกบไวในแฟลชไดรฟ (ซงปจจบนราคาถกมาก) เพอพกพาไปใชงานบนคอมพวเตอรเครองใดกได หรอส าหรบคนทไมตองการตดตงโปรแกรมลงคอมพวเตอรแตตองการทดลองใช งานใหมความแนใจกอน กสามารถทดลองโดยใช OpenOffice.org เวอรชน Portable โดยไมตองกงวลวาจะมผลกระทบกบระบบคอมพวเตอร

ขอดของ OPEN OFFICE

1. สามารถอานและเขยนไฟล Microsoft Office ได 2. การใชงานใกลเคยงกบ Microsoft Office 3. ความสามารถพอๆกบ Microsoft Office 4. มความสามารถบางอยางท Microsoft Office ไมมเชน Export เปน PDF/Flash 5. เปนซอฟตแวร Opensource ผใชไมขนกบผผลตรายใดรายหนง 6. ฟร ท าซ าได ไมมคาใชจายตอคน ตอเครอง ลงกเครองในองคกรกได 7. ไฟลเปนฟอรแมตมาตรฐาน ขอมลไมขนกบผผลต

ขอเสยของ OPEN OFFICE

1. หนาตาอาจเปลยนแปลงบาง เวลาแลกเปลยนไฟลกบคนอนทใช MS Office ตองตรวจทานและอาจจะตองแกไข 2. ถาคนกบ Microsoft Office ตองปรบความคนเคยบาง เพราะการใชซอฟตแวรใหมกจ าเปนตองมการเรยนร

ทมา : http://wiki.services.openoffice.org/ http://th.answers.yahoo.com/ http://beta.i3.in.th/content/view/290 http://winadmin.exteen.com/ http://ccyiu.net/blog2/justanonymous/

| 38


7. การพฒนาชดทดสอบโดยหลกการ Immunochromatography (IC)

นายอดร จตพยค ผเรยบเรยง

1. ทศทางการวจยและพฒนาชดทดสอบหลกการ Immonuchromatography

กรมวทยาศาสตรการแพทย โครงงานวจยของกรมวทยาศาสตรการแพทย สวนใหญเปนแบบ

1. โครงการทใชเงนงบประมาณ 2. โครงการทท ากนภายในหนวยงาน 3. โครงการทนกวจยสนใจ

* ผลทตามมาคอ ตอบส านกงบประมาณไมได ดงนนหากมโครงการว จยทสนใจ นกวจยจะตองท างานวจยทสามารถตอบค าถามของกรม / ของประชาชน / ของนกการเมอง หรอส านกงบประมาณได และท าในลกษณะมวชาชพหลายๆวชาชพมาท ารวมกนยงด โดยอาจเรมภายในกรมวทยฯกอน มองหาเพอน

ทศทางทจะเดนตอไป 1. การดแลดานการแพทยและสาธารณสขของประเทศ

1.1. ใชขอมลทางหองปฏบตการ เปน scientific database 1.2. ประชาชนดแลชมชน โดยใชหนวยงานในพนท (รพ.สต./ชดทดสอบ)

2. ปรบกระบวนงาน สงทควรจะปรบ คอ 2.1. หองปฏบตการอยในสวนกลาง ศนยวทยาศาสตรการแพทย เปนในสวนของ

Confirmation (การยนยน/การรบรอง) 2.2. ทองถนดแลตนเอง 2.3. การเปลยนแปลงของสงแวดลอม 2.4. ปองกนไวดกวาแกไข 2.5. ใหประชาชนมสวนรวม

หลกเกณฑในการเลอกโครงการวจยเพอพฒนาชดทดสอบ 1. เปนความตองการของลกคา และของประเทศ 2. มผลกระทบตอคนหมมาก 3. เปนปญหาสาธารณสขของประเทศ 4. เปนชดทดสอบทยงไมมใช 5. เปนชดทดสอบทมใช แตตองน าเขาจากตางประเทศ 6. เปนปญหาทไมสามารถแกไขไดดวยวธอน นอกจากการทดสอบ

| 39


องคประกอบส าคญและระบบการท างานในชดทดสอบ หลกการ / เทคนค

1. Lateral flow (Immunochromatography) 2. Flow-through 3. Agglutination 4. dipstick 5. LoopAmp (DNA amplification)

Immunochromatographic test - Rapid test, non standard method - Purpose - Screening test - Diagnosis - Surveillance - Prognosis - Formats - Competitive (Inhibition) format, Hapten : drug, chemical, small MW toxin - Sandwich format, Antigen : Microbe, protein markers, toxin Components

- Sample pad - Conjugate pad - Reaction membrane - Capture/Test Line - Control Line

- Absorbent pad - Backing card

| 40


How does it work ? - Competitive assay - Sample : Antigen - Conjugate pad : Gold -Antibody - Test line : Antigen - Control lie : Antigen/Antibody M/R Ig - Sandwich - Sample : Antigen, Microbe, Protein - Conjugate pad : Gold -Antibody - Test line : Antibody - Control lie : Antibody M/R Ig

| 41


Immunoassay - Antigen - Immunogenicity - MW > 500 U immunogen - MW < 500 U hapten + carrier immunogen - Specific reactivity or antigenicity - Antibody - immunoglobulin / IG - Y shape - IgG, IgA, IgM, IgD, IgE - polyclonal antibody (PAbs) antibody อาจจบอยางไมจ าเพาะกบแอนตเจน - monoclonal antibody(MAbs) antibody จบอยางจ าเพาะกบแอนตเจน แตม affinity ทต า

Materials 1. Antibody 2. Antigen 3. Membrane

3.1 Sample pad 3.2 Conjugate releasing membrane 3.3 Reaction membrane

3.3.1 Test line 3.3.2 Control line

3.4 Absorbent pad 4. Conjugate releasing membrane - Anti-Gold conjugate 5. Test line - Antigen (Substances) 6. Control line - Anti-M/R Ig 7. Other accessories - Plastic-adhesive backing card - Laminate cover tape - Housing

| 42


Action - Colloid Gold ขนาดอนภาค 40 นาโนเมตร - Colloid Gold เปนอนภาคทองค าทใชเปนสารตดฉลากแอนตเจนหรอแอนตบอด โดยทวไปขนาดของ Colloid Gold ทเหมาะสมส าหรบงานเตรยมชดทดสอบโดยหลกการอนมโนโครมาโตกราฟฟ ชนด Lateral flow assay มขนาดประมาณ 20-40 นาโนเมตร

- Passive Gold Diluent ชนด Phosphate buffer - Passive Gold Diluent คอ สารละลายทท าหนาทเปนตวท าละลายของแอนตเจน/แอนตบอดทตดฉลากดวยอนภาคทองค า - Passive Gold Diluent ชนด Phosphate buffer คอ สารละลายทม Phosphate เปนสวนผสม ซงท าหนาทเปนตวท าละลายของแอนตเจน/แอนตบอดทตดฉลากดวยอนภาคทองค า - Antibody Gold Conjugate และการหาสภาวะทเหมาะสม - Antibody Gold Conjugate คอสารทเชอมตอกนระหวางอนภาคทองค ากบแอนตเจน/แอนตบอด ส าหรบใชฉดบน Conjugate pad ของชดทดสอบ - วธหาสภาวะทเหมาะสมในการเตรยม Antibody Gold Conjugate - หาความเขมขนตางๆทเหมาะสมของ antibody

- หา pH ทเหมาะสมในการเตรยม Antibody Gold Conjugate

| 43


การเตรยม membrane และกระดาษสวนประกอบตางๆของชดทดสอบ

- Wick 20 mm. - Sample pad 20 mm. - Backing card 60 mm. - Conjugate releasing membrane 25 mm. - Spay Control line - Spay Test line - Dry 37 oC, 1 hr. Convection air oven - Conjugate pad 8-10 mm. - Spay conjugate - Dry 37 oC, 1 hr. Convection air oven

| 44


ประกอบชดทดสอบ และทดสอบกบตวอยาง

ทมา; การอบรมเชงปฏบตการ เรองการพฒนาชดทดสอบโดยหลกการเทคนค Immunochromatography (IC) เมอวนท 11 – 15 มถนายน 2555 ณ กรมวทยาศาสตรการแพทย จดโดยศนยชดทดสอบและผลตภณฑ กรมวทยาศาสตรการแพทย

| 45


8. การตรวจวเคราะห HLA-B allele เพอปองกนการเกดอาการไมพงประสงคทางระบบผวหนงชนดรนแรง

นางสาวอญชษฐา สมเงน ผเรยบเรยง

การศกษาทางพนธศาสตร คอการศกษาลกษณะทางพนธกรรมของมนษย ทมผลตอการเกดผลขางเคยงจากการไดรบยา หรอการตอบสนองตอยา การศกษาทางเภสชพนธศาสตรน าไปสการเปลยนแปลงวธการใหยาผปวยในยาหลายชนดทมผลขางเคยงสง เชน การตรวจ TPMT*3C เพอการปรบขนาดของยาเคมบ าบด 6-MP และยากดภมคมกน Azathioprine การตรวจ HLA-B เพอหลกเลยงภาวะผนแพยารนแรง (Severe Cutaneous Adverse Reaction : SCAR ) ส าหรบยา Carbamazepine , Allopuritol , Abacavir และ Nevirapine นอกจากนการตรวจลกษณะทางพนธกรรมยงชวยบงชการตอบสนองตอยาเคมบ าบด เชน การตรวจ Kras mutation ส าหรบการใหยาเคมบ าบด Cetuximab เปนตน

ผลการศกษาทางเภสชพนธศาสตรสวนใหญนนไดจากการวจยในประชากรของกลมประเทศทพฒนาแลว เชนประเทศ สหราชอาณาจกร สหรฐอเมรกา ญปนและจน การน าองคความรใหมเหลานมาใชในประเทศไทยจ าเปนจกตองประเมนความชกของปจจยเสยงทางพนธกรรม ( หรอความถของอลลล ) ในประเทศไทย เพอใชในการพจารณาทจะท าการศกษายนยนในประเทศไทย โดยอาจพจารณาใชความชกของประชากรเปนขอมลควบคม นอกจากนขอมลความชกของปจจยเสยงทางพนธกรรมยงใชในการประกอบพจารณา เพอประยกตใชลกษณะความหลากหลายทางพนธกรรมดงกลาวในทางคลนก

การศกษาเพอคนหาปจจยเสยงทางพนธกรรมใหมในประเทศไทย หรอการยนยนผลการศกษาทพบในตางประเทศ จ าเปนตองสรางเครอขายในการเกบรวบรวมขอมลทางคลนก การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลทางสถต การท าจโนไทป การศกษาทางเศรษฐศาสตรสขภาพ เพอน าผลการศกษาทางเภสชพนธศาสตรมาใชในการลดคาใชจายทางสขภาพของประชากรไทย

ในปจจบนผลขางเคยงจากยาจะถกตดตามตามภาระหนาทของศนยเฝาระวงความปลอดภยดานผลตภณฑสขภาพ ส านกงานเลขาธการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสข จากการตดตามผลขางเคยงจากการใชยาพบวา ในประเทศไทยมผลขางเคยงทางผวหนงทพบไดบอยกวาประเทศอน ศนยตดตามความปลอดภยไดท าการตพมพ คมอการตดตามอาการไมพงประสงคความผดปกตระบบผวหนง ( Skin Disorders ) เพอเปนแนวทางใหกบผปฏบตในการรายงานอาการไมพงประสงคความผดปกตระบบผวหนงเปนไปทางเดยวกน ในการน าเสนอผลงานการตดตามอาการไมพงประสงคประจ าป 2551 มรายงานของผปวยทมอาการไมพงประสงคความผดปกตระบบผวหนงเนองจากยา Phenytoin จ านวน 21 ราย และผปวยทมอาการไมพงประสงคความผดปกตระบบผวหนงเนองจากยา Carbamazepine 18 ราย โดยทงหมดของผปวยทมกลมอาการ Steven Johnsons Sysdrome ในการตดตามเปนระยะเวลา 5 ป มจ านวนถง 1,192 ราย ทงนผปวยประมาณครงหนงจะไมเสยชวต เนองจากภาวะผลขางเคยงทางผวหนง การรกษาผปวย SJS แตละรายจะม

| 46


คาใชจายประมาณ 100,000 บาท ดงนนจากจ านวนผปวยทมถง 1,192 ราย ในชวง 5 ป คาดวาจะตองส น เปลองงบประมาณในการรกษาผ ป วยกล มด งกล าว เป นจ านวนเงนถ ง 119,200,000 บาท (http://www.fda.moph.go.th/vigilance/apmain%201-1html )

ส าหรบยา Carbamazepine นนพบวาการตรวจ HLA-B*1502 จะชวยปองกนไมใหเกดผลขางเคยงทางผวหนงทรนแรงได และเปนค าแนะน าของ US FDA ใหตรวจลกษณะทางพนธกรรมดงกลาวกอนการใหยาในกลมประชากรชาวจน การศกษาลกษณะความสมพนธดงกลาวซ าในประชากรไทย ยนยนความสมพนธดงกลาวในผปวยทไดรบยา Carbamazepine ทโรงพยาบาลจฬาลงกรณ ผลการศกษานจงควรน าไปประยกตใชอยางรวดเรว เพอประโยชนตอผปวย และควรเผยแพรความรแกผใหบรการทางการแพทยไดรบทราบถงประโยชนทางคลนก และความคมคาของการตรวจลกษณะทางพนธกรรม เพอปองกนผลขางเคยงทรนแรง

โรคลมชกเปนโรคทพบไดบอยประมาณรอยละ 1 ของประชากรไทยทงหมดผทถกวนนจฉยวาเปนโรคลมชก จะตองไดรบยาตานชกตามแพทยสงอยางเครงครดตดตอกนเปนเวลานาน มรายงานวาผทไดรบยา Carbamazepine มโอกาสเกดภมแพชนดรนแรง SJS/TEN ทอาจรนแรงจนถงแกชวต หรอเกดความพการ เชน ตาบอดได รายงานการวจยในชาวจนและยนยนผลการวจยในประชากรไทย พบวาการม HLA-B* 1502 allele สมพนธกบการเกด SJS/TEN จากการแพยา Carbamazepine จากประมาณการผไดรบยาทเปนผปวยลมชก ( epilepsy ) และผมอาการปวดประสาทไทรเจมนล ( trigeminal neuralgia ) หรออาการปวดเสนประสาททใบหนา จ านวน 15,000 – 45,000 รายตอป และความถของการพบ HLA-B* 1502 allele กอนการไดรบยา Carbamazepine โดยใหผทม HLA-B* 1502 allele หลกเลยงไปใชยาตวอนแทน เพอเปนการปองกน SJS/TEN อยางมประสทธภาพ อกทงยงเปนการยกระดบมาตรฐานการบรการสาธารณสขของไทยจากการรกษามาเปนการปองกน

ส าหรบยา Allopurinol ซงเปนยาทใชส าหรบรกษาโรคเกาทและ/หรอโรคทมความเกยวของกบการมกรดยรคในเลอดสง ( hyperuricemia ) ถงแมวาในปจจบนจะมยาตวอนทลดกรดยรค เชน probenecid หรอ sulfinpyrazone แต Allopurinol ยงคงเปนยาทมการสงจายมากทสด แมวาจะมรายงานอาการอนไมพงประสงคจากการใชยาหรออาการผนแพยาบอยครง อบตการณของการเกดผนแพยาแบบไมรนแรงจากการใชยาน พบไดรอยละ 2 ของผไดรบยา ซงสวนมากใชยาตอได สวนการแพยาแบบรนแรง นนพบไดนอยมาก แตมอตราเสยชวตสงถงรอยละ 24 – 37 มรายงานการศกษาความสมพนธระหวางการม HLA-B* 5801 allele กบการเกดอาการผนแพยาชนดรนแรง SJS/TEN จากยา Allopurinol ทงหมด 51 ราย ม HLA-B* 5801 ทง 51 ราย ( 100% ) การศกษาซ าในประชากรไทยในป 2009 มผลการศกษาไปในท านองเดยวกน คอมการตรวจพบ HLA-B* 5801 allele ในทกรายทมอาการแพยา Allopurinol จ านวน 27 ราย ( 100% )

| 47


การตรวจวเคราะห HLA allele ตองใชวธการหาล าดบเบส ( Sequencing ) หรอวธการจบกบ Probes จ าเพาะจ านวนมาก โดยหลกการ bead-based hybridization ซงมคาใชจายสงและตองใชเครองมอราคาแพง รวมทงบคลากรทมประสบการณความช านาญเฉพาะในการวเคราะหแปลผล ฝายพนธศาสตรการแพทย สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข ไดพฒนาวธการตรวจ HLA-B* 1502 allele และ HLA-B* 5801 allele ดวยเทคนค PCR เพอใชแทนการตรวจ HLA genotyping ซงตองใชชดน ายาส าเรจรปทมราคาแพงและตองใชเครองมอพเศษ โดยเทคนคทพฒนาขนนเมอตรวจสอบกบตวอยางททราบผล HLA-B allele พบวา การตรวจ HLA-B* 1502 allele มความไวรอยละ 100 มความจ าเพาะรอยละ 99.25 สวนการตรวจวเคราะห HLA-B*

ทมา : ฝายพนธศาสตรการแพทย สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย

กระทรวงสาธารณสข

| 48


9. การตรวจวเคราะหเชอจลนทรยในเครองส าอาง

นางสาวองสนา ค าเงน ผเรยบเรยง

เครองส าอาง หมายถง สงปรงรวมทงเครองหอม และสารหอมตางๆ ทใชบนผวหนงหรอสวนใดสวนหนงของรางกายมนษย ทมงหมายส าหรบท าความสะอาด ปองกน แตงเสรม เพอความงาม หรอเปลยนแปลงรปลกษณะ โดย ถ ทา พน หรอ โรย เปนตน

1.มาตรฐานทใชในการตรวจวเคราะห

ใชเกณฑคณภาพมาตรฐาน ตามประกาศกระทรวงสาธารณสข เรอง ก าหนดลกษณะของเครองส าอางทหามผลต น าเขา หรอขาย ประกาศเมอวนท 15 กมภาพนธ 2553 ก าหนดไวดงนคอ

1.1 จ านวนแบคทเรย ยสตและราทเจรญโดยใชอากาศ - ตองไมมากกวา 500 cfu/g or ml (เครองส าอางทใชบรเวณรอบดวงตา เยอบออน และเครองส าอางส าหรบเดกอายต ากวา 3 ป) - หรอตองไมมากกวา 1,000 cfu/g or ml (เครองส าอางทวไป) 1.2- Pseudomonas aeruginosa / 1 กรม - Staphylococcus aureus / 1 กรม ตองไมพบ - Candida albicans/ 1 กรม - Clostridium spp. (เฉพาะเครองส าอางผสมสมนไพร) / 2 กรม 2. Standard of method - จ านวนแบคทเรยทงหมด ISO 21149.2006.cosmetics-microbiology-enumeration and detection of aerobic mesophilic bacteria - จ านวนยสตและราทงหมด ISO 16212.2008.cosmetics-microbiology-enumeration and detection of Yeast and mold

- Pseudomonas aeruginosa ISO 22717.2006.cosmetics-microbiology detection of Pseudomonas aeruginosa

- Staphylococcus aureus ISO 22718.2006.cosmetics-microbiology detection of Staphylococcus aureus - Candida albicans ISO 22718.2006.cosmetics-microbiology detection of Candida albicans - Clostridium spp. Anonymous.2012 <62> microbiological test In: The United States Pharmacopeia, USP 35 Asian Edition, The United States Pharmacopeia Convention, Inc. Rockville, MD.

| 49


3. หลกการการวเคราะห 1. Enumeration จ านวนแบคทเรยทงหมด และ จ านวนยสตและราทงหมด 2. Detection Enrichment Selective media Confirm colony ( biochemical test ) 3. Neutrilization เตมเชอมาตรฐาน 100 cfu/unit ไดแก Pseudomonas aeruginosa ATCC 9027 DMST 15501 Staphylococcus aureus ATCC 49619 DMST 7945 Candida albicans ATCC 1324 DMST 16637 Clostridium perfringens ATCC 10231 DMST 5815 ทมา: เอกสารจากการอบรมเชงปฏบตการเรอง การควบคมและตรวจสอบคณภาพเครองส าอางทางดานจลชววทยา ในวนท 21-23 พฤษภาคม 2555 ณ หองประชม 409 ชน 4 อาคาร 9 จดโดย ส านกเครองส าอางและวตถอนตราย กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข

| 50


10. การตรวจสอบความถกตองของวธทางดานเคม

นางโชตกา สตาวน ผเรยบเรยง

ความส าคญของ Method Validation การทดสอบความถกตองของวธวเคราะหเปนงานหลกทส าคญของหองปฏบตการทดสอบทกระดบ

และเปนเงอนไขหนงใน การรบรองความสามารถของหองปฏบตการตามมาตรฐาน ISO 17025 : 2005 และการรบรองความ

สามรถของผผลตวสด อางองตาม ISO Guide 34 : 2000 และ ILAC G12 : 2000 เพอแสดงใหเหนวาวธวเคราะหท

หองปฏบตการใชนนสามารถใหผล การทดสอบทถกตองแมนย าและเหมาะสมทจะน าไปใช

ท าไมตองท า Method Validation ? ISO/ICE 17025 clause 5.4.2 หองปฏบตการตองเลอกใชวธทดสอบทตพมพในมาตรฐานระหวางประเทศ ระดบภม ภาค หรอระดบประเทศกอน

Method published in international, regional or national standards shall preferably be used ISO/ICE 17025 clause 5.4.4

กรณทจ าเปนตองใชวธทดสอบซงไมคลอบคลมตามวธมาตรฐาน วธดงกลาวตองไดรบการตรวจสอบความใชได ตามความเหมาะสมกอนน าไปใช

The method developed shall have been validate appropriately before use.

เมอไหรตองท า Method Validation - วธการทดสอบทไมใชวธมาตรฐาน ( Non- standard method ) - วธทดสอบทหองปฏบตการพฒนาขนเอง ( Laboratory-designed/develop methods ) - การใชวธมาตรฐานแตใชนอกขอบขายทก าหนด ( Standard methods uses outside of their

intended scope ) - การขยายและดดแปลงวธมาตรฐาน(Amplifications and modifications of standard methods) - วเคราะหสารตวใหม ( New analytes ) - วเคราะหสารในตวกลางใหม ( New matrices ) - วเคราะหสารทระดบความเขมขนต ามาก ๆ (Much lover concentrations ) - ใชปรมาณตวอยางนอยมาก ๆ ( Much smaller test portions ) - แลป อน ๆ น าวธดงกลาวไปใช นกวเคราะหคนอนหรอเครองมอทใชแตกตางออกไปจากเดม (Use of

the method in other labs, or difference analyst or difference instrumentation ) - เพอแสดงใหเหนถงความเทาเทยมกนของวธสองวธ ( To demonstrate the equivalence

between two methods ) - เมอมการเปลยนแปลงเครองมอหลก ( Major instruments replaced )

| 51


- ถงแมจะมการเปลยนแปลงวธวดเพยงเลกนอยกจ าเปนตองท าการตรวจสอบความใชไดของวธ โดยเรมจาก ท าการทวนสอบประสทธภาพของวธ ( performance verification ) เมอผลการท า performance verification ไมนาพอใจ อาจจ าเปนตองท าการตรวจสอบความใชไดของวธอกครง ( re- validation )

- เมอผลจาการท าการควบคมคณภาพแสดงใหเหนวามการเปลยนแปลงเกดขน ( When quality control indicares and established method is changing with time )

สมมต – ผวเคราะหไดรบการฝกอบรมจนมความสามารถในการท าการทดสอบตวอยางทางธรณวทยาและเครองมอไดรบการ Calibrated ดวยมาตรฐานทม metrological tracability

– มการท าการทดสอบประสทธภาพของเครองมอ ( performance test ) – นกวเคราะหสามารถท ารายการทดสอบหนไดในการวเคราะหประจ าวน (routine analysis of

rock sample ) – แตลกคาไดสงตวอยางชนดใหมซงเปนวสดทไดจากโรงงาน Recycle ( a new material form a

mineral recycling plant ) เพอใหท าการทดสอบ โดยลกคาตองการคา trueness สง ๆ และก าหนดคา LOD ( high level of trueness and the detection limit )

– นกวเคราะหตองท าอยางไรเพอทจะใหสามารถ ทดสอบตวอยางชนดใหมนได ค าตอบ – ตองท า Method Validate Validation ประกอบดวยกระบวนการตรวจสอบ เพอพสจนดวา

- วธทดสอบทใชใหผลตอบสนองตอความตองการทดสอบอยางไร How your method will respond if you are going to analyze samples of a contain type

- วธทดสอบทใชนนสามารถใหผลการทดสอบทคา trueness , detection limit และ uncertainty ตามทตองการ If your method is capable to give your results of the request level of trueness , detection limits and uncertainty

- ความสมพนธของปรมาณสารกบการตอบสนองของเครองมอเปนแบบเชงเสน The linearity of the response of your instrument

การตรวจสอบความใชไดของวธทดสอบจะบอกใหทราบวาวธทดสอบจะตอบสนองตอตวอยางของเราภายใหสภาวะการทดลองและเครองมอทมอย

Validation tells you how to method you are going to use, under your experimental conditions, with your instruments and for your samples will respond.

วธทดสอบทเลอกใชนนไมจ าเปนตองเปนวธทใหผลการทดสอบทดทสดแตจะตองใหผลการทดสอบทตรงตามวตถประสงคการใชงานของลกคา

This is not necessarily the best in the world. But it should be fit the intended purpose of the customer.

| 52


สถตขนพนฐานทใชในการทดสอบความใชไดของวธ Basic Statistics Used in Method Validation วธการหรอเทคนคทางสถตเปนเครองมอทส าคญยงส าหรบการทดสอบและการประเมนวธวเค ราะห ทงนเพราะคณลกษณะเฉพาะของวธวเคราะหหาไดโดยการค านวณผลวเคราะหและประเมนดวยสถต ดงนนนกวเคราะหควรมคามคนเคยกบสถตเบองตนและมความเขาใจเกยวกบสถตทดสอบ (statistical tests) ทใชในการประเมน ความแมน (Accuracy) , ความเทยง (precision), ความเปนเสนตรง (linearity), ชวงของการวด (range), ขดจ ากดของการตรวจพบเชงคณภาพ (limit of detection), ขดจ ากดของการวดเชงปรมาณ (limit of quantification) และความไมแนนอนของการวด (measurement uncertainty) รวมทงสถตทใชในการทดสอบคาสดตาง (outlier) Statistical Terms Term Population

parameter Sample statistic

Mean (คาเฉลย) µ X Standard deviation (คาเบยงเบนมาตรฐาน)

ơ S

Variance (คาความแปรปรวน) Ơ2 S2 Relative standard deviation (RSD) or coefficient of variance (CV)

Ơ / µ S / X

สตรการหาคาในตารางดานบน สามารถดไดจาก หนงสอแนวปฏบตการทดสอบความถกตองของวธวเคราะหทางเคม โดย หองปฏบตการเดยวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข หนา 19-22 การทดสอบความแปรปรวนดวย F-test และ t-test

F-test คอการทดสอบคาความแปรปรวนของขอมลสองกลมหรอสองวธ ใชสญลกษณ F F = S1

2 / S22

เปรยบเทยบคา F จาการค านวณกบคา Fc จากตาราง F (ภาคผนวก 1 )( จากหนงสอแนวปฏบตการทดสอบความถกตองของวธวเคราะหทางเคม โดยหองปฏบตการเดยว) คา Fc ขนกบขนาดของกลมขอมล (n) และระดบนยส าคญ

ถา F จากการค านวณนอยกวา Fc แสดงวาคาความแปรปรวนทงสองไมแตกตางกน และสามารถใช F-test ในการทดสอบความแตกตางของ precision ได t-test ใชในการทดสอบคาเฉลยของขอมล 1 กลมตวอยางและ 2 กลมตวอยางและใชในการหาชวง

ความเชอมนของคาเฉลย (confidence interval of the mean) ใชสญลกษณ t การทดสอบความแตกตางของคาเฉลยดวย t-test ท าไดโดยการค านวณคา t ดวยสตรทเหมาะสม

เปรยบเทยบคา t จากการค านวณกบคา tc จากตาราง t (ภาคผนวก 1 )( จากหนงสอแนวปฏบตการทดสอบความถกตองของวธวเคราะหทางเคม โดยหองปฏบตการเดยว) คา tc ขนกบขนาดของกลมขอมล (n) และระดบนยส าคญ

| 53


ถา t จากการค านวณนอยกวา tc แสดงวาคาความแตกตางของคาเฉลยไมมนยส าคญ สามารถใช t-test ในการทดสอบ accuracy ของวธวเคราะหได สตรการหาคา t สามารถดไดจาก หนงสอแนวปฏบตการทดสอบความถกตองของวธวเคราะหทาง

เคม โดยหองปฏบตการเดยวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข หนา 24-25

การทดสอบคาสดตาง (Outlier) ดวย Grubb s test คาสดตาง(outlier)หมายถงคาทแตกตางจากคาอน ๆ ในกลมอยางมนยส าคญเปนคาทควรก าจดออกเพอไมใหมผลกระทบกบคาเฉลย การทดสอบคาสดตางของขอมลในทนจะกลาวถงเฉพาะ Grubb s test ซงท าไดโดยการหาอตราสวน G ระหวางคาความเบยงเบนมาตรฐานของคาทสงสยจากคาเฉลย กบ คาเบยงเบนมาตรฐาน G = suspect value – x S คา s คอ standard deviation ทค านวณโดยมคาทสงสยรวมอยดวยจากนนเปรยบเทยบคา G ทค านวณไดกบคา G จากตาราง โดยเลอกใชตารางทระดบนยส าคญทตองการ เชน 0.05 ถาG จากการค านวณนอยกวา แสดงวาไมมคาสดตางในกลมขอมลชดน (ตาราง G แสดงในภาคผนวก 2 ในหนงสอแนวปฏบตการทดสอบความถกตองของวธวเคราะหทางเคม โดยหองปฏบตการเดยวกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข)

ทมา : 1. การอบรมเชงปฏบตการ เรอง การทดสอบความถกตองของวธวเคราะหทางเคม Analytical Method Validation วนท 12-13 กรกฎาคม 2555 จดโดย คณะท างานพฒนาและทดสอบวธวเคราะห กรมวทยาศาสตรการแพทย 2. แนวปฏบตวธการทดสอบความถกตองของวธวเคราะหทางเคมโดยหองปฏบตการเดยว A PRACTICAL GUIDE FOR SINGLE LABORATORY METHOD VALIDATION OF CHEMICAL METHODS กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข

| 54


11. การตรวจวเคราะหสารเคมปองกนก าจดศตรพชในผกและผลไม

นายพรรคพล ชะพลพรรค ผเรยบเรยง

สารเคมปองกนก าจดศตรพช แบงออกเปน 4 กลม

1.กลมออรกาโนคลอรน (OCs)

สามารถตรวจวเคราะห aldrin, -BCH, -chlordane, -chlordane, oxy-chlordane,

dieldrin, p, p-DDE, p, p-DDT, p, p-TDE, endrin, -endosulfan, -endosulfan, endosulfan sulfate, heptachlor, heptachlor-epoxide, lindane, methoxychlor และ tetradifon

2.กลมออรกาโนฟอสฟอรส (Ops) สามารถตรวจวเคราะห acephate, chlorpyrifos, dicrovos, diazinon, dimethoate, EPN, ethion, fenitrothion, malathion, methidathion, mevinphos, monocrotophos, parathion, parathion-methyl, pirimiphos-methyl, profenofos, prothiofos, triazophos และ phosalone

3.กลมสงเคราะหไพรทรอยด (SPs) สามารถตรวจวเคราะห bifenthrin, cyfluthrin, lambda-cyhalothrin, cypermethrin, deltamethrin, fenpropathrin, fenvalerate และpermethrin

วธวเคราะหของกลมออรกาโนคลอรน (OCs) กลมออรกาโนฟอสฟอรส (Ops) กลมสงเคราะหไพรทรอยด (SPs)

โดยวธ modified QuEChERS เปนวธวเคราะหสารตกคางจากสารเคมปองกนก าจดศตรพชแบบ Multi-residues method โดยตวอยางจะถกน ามาสกดดวย actonitrile แลวน ามาขจดสงปนเปอนดวยเทคนค dispersive-SPE ดวย Primary secondary amine(PSA) ผสมกบ magnesium sulfate (MaSO4)และ graphite carbon black (GCB) สารสกดทไดจะถกระเหยลดปรมาตรแลวฉดเขาเครองมอ ท าการวเคราะหสารกลม OCs และ SPs โดยเครองมอ GC-ECD และตรวจวเคราะหสารกลม Ops โดยเครองมอ GC-FPD

4.กลมคารบาเมต Carbamate

สามารถตรวจวเคราะห aldicarb, carbaryl, carbofuran, 3-hydroxy carbofuran, methiocarb, methomyl และ oxamyl

วธวเคราะหคารบาเมต Carbamate โดยเทคนค SPE

สารเคมปองกนก าจดศตรพชกลมคารบาเมตทตกคางในผกและผลไมถกสกดออกจากตวอยางผกและผลไมดวยสารผสมระหวาง methanol กบ phosphate buffer สารสกดไดน ามาแยกโดยใชเทคนค solid-

| 55


phase extraction หลงจากนนตรวจวดชนดและปรมารดวย HPLC – post column derivatization และ fluorescence detector เมอตรวจพบตองยนยนโดยวธมาตรฐาน

วธวเคราะหคารบาเมต Carbamate โดย AOAC

สารเคมปองกนก าจดศตรพชกลมคารบาเมตทตกคางในผกและผลไมถกสกดออกจากตวอยางโดยปนกบ Solvent ทเหมาะสม แลวท าใหสารบรสทธโดยใชเทคนค liquid- liquid partition และ column chromatography ของ charcoal/celite หลงจากนนตรวจวดชนดและปรมาณดวย HPLC – post column derivatization และ fluorescence detector

ทมา :

1. การตรวจวเคราะหสารเคมปองกนก าจดศตรพช กลมอรกาโนคลอรน กลมอรกาโนฟอสฟอรส และกลมสงเคราะหไพรทรอยด ตกคางในพชผกและผลไม โดยวธโมดฟาย SOP NO 2002273

2. การตรวจวเคราะหสารเคมปองกนก าจดศตรพช กลมคารบาเมต ในผกและผลไม โดยเทคนค SPE SOP NO 2002271

3. การตรวจวเคราะหสารเคมปองกนก าจดศตรพช กลมคารบาเมต ในผกและผลไม SOP NO 2002034

| 56


คณะท างานโครงการแลกเปลยนเรยนร เพอพฒนาสมรรถนะของบคลากร 1. นางธดารตน บญรอด ผอ านวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยท 13 2. นางสภาภรณ วทยนนทน นกวทยาศาสตรการแพทยช านาญการ 3. นายอกฤษฏ สกใส นกวทยาศาสตรการแพทยปฏบตการ 4. นายสชน สนไสวผล เภสชกรปฏบตการ 5. นางสาวสรอยสดา มนา เจาพนกงานธรการปฏบตงาน 6. นางสาวธนดา อทธยง เจาพนกงานวทยาศาสตรการแพทยปฏบตงาน 7. นายสงกรานต จนดา เจาหนาทเทคโนโลยสารสนเทศ

คณะผจดท าเอกสารประกอบการประชม

โครงการแลกเปลยนเรยนร เพอพฒนาสมรรถนะของบคลากร 1. นางธดารตน บญรอด ผอ านวยการศนยวทยาศาสตรการแพทยท 13 2. นางสภาภรณ วทยนนทน นกวทยาศาสตรการแพทยช านาญการ 3. นางสาววชรา นพคณ นกวทยาศาสตรการแพทยช านาญการ 4. นายอกฤษฏ สกใส นกวทยาศาสตรการแพทยปฏบตการ 5. นายพรรคพล ชะพลพรรค นกวทยาศาสตรการแพทยปฏบตการ 6. นายสชน สนไสวผล เภสชกรปฏบตการ 7. นางพชรนทร อดปน เจาพนกงานการเงนและบญชปฏบตงาน 8. นายอดร จตพยค นกวทยาศาสตรการแพทย 9. นางโชตกา สตาวน นกวทยาศาสตรการแพทย 10. นางสาวองสนา ค าเงน นกวทยาศาสตรการแพทย 11. นางสาวอญชษฐา สมเงน นกวทยาศาสตรการแพทย 12. นายภาณพงศ ชยวงศแสน นกวทยาศาสตรการแพทย 13. นายนนทว อศวาภรณ นกวทยาศาสตรการแพทย 14. นายสงกรานต จนดา เจาหนาทเทคโนโลยสารสนเทศ

การตรวจวิเคราะห์ HLA-B allele เพื่อ...

Documents

Transcript of การตรวจวิเคราะห์ HLA-B allele เพื่อ...