คู่มือมาตรฐานการเผยแพร่ผลงาน ...ข อม...

คมอมาตรฐานการเผยแพรผลงานวจย

และผลงานทางวชาการ

ส�านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

ขอมลทางบรรณานกรมของส�านกหอสมดแหงชาต

National Library of Thailand Cataloging in Publication Data

ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรวจยแหงชำต.

คมอมำตรฐำนกำรเผยแพรผลงำนวจยและผลงำนทำงวชำกำร.-- กรงเทพฯ :

ส�ำนก, 2558. 48 หนำ.

1. วจย. I. ชอเรอง.

001.4

ISBN 978-974-326-625-6

สงวนลขสทธ

พมพครงท 1 พ.ศ. 2558

จ�ำนวนพมพ 3,000 เลม

จดพมพโดย ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรวจยแหงชำต

196 ถนนพหลโยธน แขวงลำดยำว เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900

โทร. 0-2561-2445 ตอ 464 โทรสำร 0-2579-9202

เวบไซต www.nrct.go.th

พมพท โรงพมพแหงจฬำลงกรณมหำวทยำลย [5803-011/3,500(2)]

254 ถนนพญำไท แขวงวงใหม เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

โทร. 0-2218-3549-50, โทรสำร 0-2215-3612

เวบไซต www.cuprint.chula.ac.th

อเมล [email protected]

ค�ำน�ำ

นกวจยและนกวชำกำร จ�ำเปนตองมกำรสอสำรเพอเผยแพรควำมร

ทไดจำกงำนวจย หรอขอมลควำมรทำงวชำกำรแกเพอนรวมวชำชพ

แหลงทน องคกรภำครฐและเอกชน และตอสำธำรณชนตลอดเวลำ ซงกำร

สอสำรเผยแพรนเปนกระบวนกำรทมควำมหลำกหลำยและซบซอน ซง

อำจมขอแตกตำงกนในกำรเผยแพรทสอสำรออกไปนกวจยและนกวชำกำร

จงตองยดหลกจรยธรรมและมมำตรฐำนทอำงองกำรปฏบตได ทงในระดบ

ประเทศและระดบสำกล

ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรวจยแหงชำต (วช.) ไดตระหนกถง

ควำมส�ำคญในเรองน จงไดด�ำเนนกำรจดท�ำมำตรฐำนกำรเผยแพร

ผลงำนวจยและผลงำนทำงวชำกำร โดยมอบหมำย นำยแพทยกตตศกด

กลวชต และคณะรบผดชอบด�ำเนนกำรจดท�ำและไดน�ำเสนอเพอรบฟง

ควำมคดเหนเพมเตม จงไดน�ำมำปรบปรงตำมล�ำดบจนเหนวำสำมำรถ

น�ำออกเผยแพรได ซง วช. หวงวำ คมอมำตรฐำนกำรเผยแพรผลงำน

วจยและผลงำนวชำกำรจะสำมำรถใชเปนแนวทำงใหแกนกวจยและผท

เกยวของทกภำคสวนไดรบทรำบและสำมำรถปฏบตตนไดอยำงถกตอง

ในกำรเผยแพรผลงำนวจยและผลงำนวชำกำร เพอท�ำใหผลงำนวจย

และผลงำนวชำกำรของไทยกำวไกล เปนทยอมรบระดบสำกลตำม

มำตรฐำนกำรวจยทเปนบรรทดฐำนของนำนำชำต ทงน หนวยงำนสำมำรถ

น�ำไปปรบใชใหเหมำะสมกบบรบทของแตละหนวยงำนได

วช. ขอขอบคณนกวจย คณะผทรงคณวฒ คณะทปรกษำ ผบรหำร

และผแทนหนวยงำนวจย และผมสวนเกยวของ ทไดมสวนรวมในกำรจดท�ำ

ใหควำมเหนและขอเสนอแนะอนเปนประโยชน ท�ำใหคมอมำตรฐำนกำร

เผยแพรผลงำนวจยและผลงำนทำงวชำกำร มควำมสมบรณยงขน และ วช.

หวงเปนอยำงยงวำคมอมำตรฐำนกำรเผยแพรผลงำนวจยและผลงำนวชำกำร

ฉบบนจะเปนประโยชนตอนกวจย นกวชำกำร ตลอดจนผเกยวของตอไป

(ศำสตรำจำรย นำยแพทยสทธพร จตตมตรภำพ)

เลขำธกำรคณะกรรมกำรวจยแหงชำต

และตอสาธารณชนตลอดเวลา ซงการสอสารเผยแพรนเปนกระบวนการทมความหลากหลายและซบซอน ซงอาจมขอแตกตางกนในการเผยแพรทสอสารออกไปนกวจยและนกวชาการจงตองยดหลกจรยธรรมและมมาตรฐานทอางองการปฏบตได ทงในระดบประเทศและระดบสากล

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ไดตระหนกถงความสาคญในเรองน

จงไดดาเนนการจดทามาตรฐานการเผยแพรผลงานวจยและผลงานทางวชาการ โดย มอบหมาย

นายแพทยกตตศกด กลวชต

และคณะรบผดชอบดาเนนการจดทาและไดนาเสนอเพอรบฟงความคดเหนเพมเตม

จงไดนามาปรบปรงตามลาดบจนเหนวาสามารถนาออกเผยแพรได ซง วช. หวงวา

คมอมาตรฐานการเผยแพรผลงานวจย

และผลงานวชาการจะสามารถใชเปนแนวทางใหแกนกวจยและผทเกยวของทกภาคสวนไดรบทราบ

และสามารถปฏบตตนไดอยางถกตองในการเผยแพรผลงานวจยและผลงานวชาการ

เพอทาใหผลงานวจย

และผลงานวชาการของไทยกาวไกล เปนทยอมรบระดบสากลตามมาตรฐานการวจยทเปนบรรทดฐาน

ของนานาชาตทงน หนวยงานสามารถนาไปปรบใชใหเหมาะสมกบบรบทของแตละหนวยงานได

วช. ขอขอบคณนกวจย คณะผทรงคณวฒ คณะทปรกษา ผบรหารและผแทนหนวยงานวจย

และผมสวนเกยวของ ทไดมสวนรวมในการจดทา ใหความเหนและขอเสนอแนะอนเปนประโยชน

ทาใหคมอมาตรฐาน

การเผยแพรผลงานวจยและผลงานทางวชาการ มความสมบรณยงขน และ วช.

หวงเปนอยางยงวาคมอมาตรฐานการเผยแพรผลงานวจยและผลงานวชาการ

ฉบบนจะเปนประโยชนตอนกวจย นกวชาการ ตลอดจนผเกยวของตอไป

(ศาสตราจารย นายแพทยสทธพร จตตมตรภาพ) เลขาธการคณะกรรมการวจยแหงชาต

สำรบญ

หนา

บทน�ำ 1

ควำมเปนผนพนธ (Authorship) 3

ควำมถกตองของขอมล (Data Integrity) 8

กำรจดกำรรปภำพ (Image Handling) 11

กำรลอกเลยนโดยมชอบ (Plagiarism) 13

เอกสำรอำงอง (Reference) และกำรอำงอง (Citation) 16

ผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest) 19

ควำมลบและควำมเปนสวนตว (Privacy and Confidentiality) 21

กำรเผยแพรซ�ำ (Redundant Publication) 23

กำรตพมพแบงยอย (Salami Publication) 26

กำรสงบทควำมวจยตพมพมำกกวำหนงวำรสำร 28

(Simultaneous Submission)

กำรเลอกขอมลสงตพมพ (Selective Publication) 30

กำรสอสำรโตตอบระหวำงผวจย (Correspondences) 32

กำรถอนบทควำม (Retraction of Publication) 34

กำรขนทะเบยนงำนวจยทำงคลนก (Clinical Trial Registration) 37

รำยนำมผจดท�ำ 39

คมอมาตรฐานการเผยแพรผลงานวจยและผลงานทางวชาการ 1

บทน�ำ

จรยธรรมเปนสงทขนอยกบบรบท เมอบรบทเปลยนไป หลกปฏบต

อำจเปลยนแปลงไปดวย อยำงไรกตำมหลกปฏบตนนจะขนอยกบหลก

ธรรมำภบำลและควำมยตธรรม ดวยเหตน จงเปนกำรยำกทจะเขยนแนวทำง

ปฏบตเพอใหใชไดในทกบรบท คณะผเขยนจงเรมตนในแตละหวขอดวย

หลกกำรและเหตผลกอนแลวจงตอดวยแนวทำงปฏบต โดยยดหลกธรรมำภบำล

ควำมยตธรรม และบรบททคดวำนำจะพบไดบอยทสด ดงนนผอำนและผน�ำ

ไปปฏบต จงตองท�ำควำมเขำใจกบหลกกำรและเหตผลของแตละหวขอกอน

จำกนนดแนวทำงปฏบตทแนะน�ำในตอนทำยของหวขอนนๆ และเมอน�ำมำใช

ในบรบทของตนแลว จะเหมำะสมหรอไม

กำรเขยนแนวทำงปฏบตโดยกำรใชถอยค�ำใหมควำมรดกม และ

ครอบคลมกวำงในทกบรบทเหมอนกฎหมำยนน บำงครงอำจท�ำใหกำร

อำนไมลนไหล อกทงภำษำทใชอำจเขำใจยำก คณะผเขยนจงพยำยำม

เขยนโดยใชภำษำทอำนงำยและกระชบ ผอำนจงตองท�ำควำมเขำใจใน

ประเดนนดวย ยกตวอยำงเชน ค�ำวำ “ผวจย” ซงหลำยๆ แหงคณะผเขยน

จะเลอกใชค�ำวำผวจย เพรำะเหตกำรณในกรณนนๆ มกจะเกดกบกำรเผยแพร

งำนวจย อยำงไรกตำม ถำเหตกำรณนนๆ เกดกบกำรเผยแพรงำน

วชำกำร เชน กำรเขยนต�ำรำ ผวจยกอำจจะกลำยเปน “ผนพนธ” เปนตน

ผน�ำไปปฏบตจะตองพจำรณำวำเหตกำรณทเกดขนนนเขำกบหลกกำร

และเหตผลของหวขอนนๆ หรอไม ถำเปนหลกกำรเดยวกน แนวทำงกำร

ปฏบตกจะเปนเชนเดยวกน

คมอมาตรฐานการเผยแพรผลงานวจยและผลงานทางวชาการ2

สดทำยน คณะผเขยนใครขอย�ำวำ คมอนเปนเพยงแนวทำงปฏบต

ซงประโยชนสงสดจะเกดขนเมอผใชเขำใจหลกกำร และทมำของแนวทำง

ปฏบตนนๆ ซงจะกอใหเกดส�ำนกในจรยธรรม มำกกวำกำรยดตดกบแนวทำง

กำรปฏบตตำมตวอกษรเทำนน

คณะผจดท�ำ


มำตรฐำนกำรเผยแพรผลงำนวจยและผลงำนทำงวชำกำร

1. ควำมเปนผนพนธ (Authorship)

1.1 นยาม

ผนพนธ (Authors) หมำยควำมถง ผทมสวนรวมในเชงปญญำ

(substantive intellectual contributions) อยำงส�ำคญในผลงำน

ซงในทนจะเนนเฉพำะเรองของผลงำนวจยทตพมพในวำรสำรวชำกำร

ค�ำวำมสวนรวมในเชงปญญำอยำงส�ำคญตำม Uniform Requirements

for Manuscripts Submitted to Biomedical Journals ซงเปนขอตกลง

ของ International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE)

ทเปนทยอมรบกนอยำงกวำงขวำง ไดใหเกณฑกำรพจำรณำควำมเหมำะสมใน

กำรเปนผนพนธวำจะตองมองคประกอบครบทง 3 ขอ ดงน

1. มสวนรวมในกำรสรำงโจทยวจยและวำงแผนกำรวจย เกบขอมล

หรอวเครำะหและแปลควำมหมำยขอมล

2. มสวนรวมในกำรเขยนหรอตรวจสอบบทควำมวจยอยำงมสวนรวม

ในเชงปญญำของเนอหำงำน (ไมใชกำรตรวจเฉพำะภำษำหรอรปแบบ)

3. ไดอำนและรบรองตนฉบบบทควำมสดทำยกอนสงไปตพมพ

ผทมองคประกอบไมครบถวนทง 3 ขอ ไมสมควรมชอเปนผนพนธ

แตหำกผนนมสวนเกยวของกบผลงำน เชน ใหควำมชวยเหลอทำงดำน

เทคนค ดำนกำรเงน ดำนทรพยำกร กำรตรวจสอบภำษำและไวยำกรณ

อำจมชออยในสวนทเปนกตตกรรมประกำศแทน

Ghost author หมำยควำมถง ผทมคณสมบตเปนผนพนธแตไมได

ชอเปนผนพนธ ซงอำจเปนกำรถกขโมยผลงำนโดยผรวมงำนหรอผอน หรอ

เปนกำรสมยอม เชน เปนผรบจำงท�ำงำนวจยและเขยนบทควำม เปนตน

Gift author Guest author หรอ Honorary author หมำยควำมถง

ผทไมไดมคณสมบตเปนผนพนธแตไดชอเปนผนพนธ เชน หวหนำภำควชำ

อำจำรยอำวโส นกวจยทมชอเสยง เจำของเงนทนวจย เปนตน


ผนพนธหลก (Senior author หรอ Corresponding author)

หมำยควำมถง ผทท�ำหนำทประสำนงำนกบผรวมนพนธอนๆ ในกำรเตรยม

ตนฉบบบทควำม หรอสงบทควำมเพอตพมพ และประสำนงำนในกำร

ตอบสนองตอขอค�ำถำม ขอวจำรณ จำกประชำคม

ผนพนธชอแรก (First author) ในหลำยๆ สำขำ ชอแรกจะถอวำ

เปนผทมสวนมำกทสดในผลงำนแตกไมไดเปนทยอมรบกนเชนนนเสมอไป

ผนพนธรวม (Co-author) หมำยควำมถง ผนพนธอนทไมใชผนพนธหลก

Contributorship หมำยควำมถง กำรชแจงบทบำทของผนพนธ

แตละคนเพอแสดงควำมโปรงใสเปนขอก�ำหนดของบำงวำรสำร

1.2 หลกการและเหตผล

ตำมค�ำเรยก ผนพนธคอผเขยน ผวจยคอผท�ำงำนวจย อยำงไรกตำม

ในแวดวงวชำกำรและงำนวจยเรำตองกำรใหผนพนธเปนผวจย และผวจย

ไดมโอกำสเปนผนพนธ

หลกกำรของควำมเปนผนพนธ คอ ผนพนธจะตองมสวนรวมใน

เชงปญญำของผลงำนอยำงส�ำคญและทกคนจะตองสำมำรถรบผดชอบ

ตอควำมถกตองของเนอหำของผลงำนนน ควำมเปนผนพนธเปนสงทนบ

ไดอยำงเปนรปธรรมและมควำมส�ำคญอยำงยงตอควำมกำวหนำของนกวจย

ดงนนควำมเปนผนพนธเปนประเดนของขอพพำททพบไดบอย เชน ม

ผอำงสทธวำควรจะไดเปนผนพนธของผลงำนชนใดชนหนง หรอมผโตแยง

วำบคคลทมชอเปนผนพนธไมสมควรจะไดรบสทธนน หลก 3 ประกำร

ของ ICMJE จะชวยในกำรพจำรณำควำมเหมำะสมของผนพนธไดอยำง

เปนระบบ อยำงไรกตำม ในทำงปฏบตยงมควำมเปนไปไดทจะเกดปญหำ

ทจะเกดกบผทมสวนรวมในเนองำนตำมคณสมบตขอ 1 แตขำดองคประกอบ

ขออน ทงในแบบตงใจ เชน ผนพนธหลกจงใจไมใหผรวมงำนบำงคน

มสวนรวมในเนองำนตำมคณสมบตตำมขอ 1 รวมเขยนและรบรอง


ตนฉบบ บทควำม จงท�ำใหผ ร วมงำนคนดงกลำวไมมคณสมบตของ

ผนพนธครบถวน และแบบไมไดตงใจ เชน อำจำรยทปรกษำน�ำเนอหำ

ของวทยำนพนธของนกศกษำทส�ำเรจกำรศกษำไปหลำยปแลว มำเขยน

บทควำมเพอตพมพ แตไมสำมำรถตดตอนกศกษำได ดงนนนกศกษำ

จงไมมคณสมบตครบองคประกอบของผนพนธทง 3 ขอดงกลำวขำงตน

กรณเชนนหำกอำจำรยยดหลกกำรของ ICMJE นกศกษำจะไมมสทธเปน

ผนพนธ แตหำกไมใสชอนกศกษำ อำจำรยกท�ำผดจรยธรรมเพรำะเอำงำน

ของนกศกษำมำเขยนโดยไมใสชอนกศกษำ กำรทผนพนธหลกและผเกยวของ

รบรองคประกอบทงสำมขอท�ำใหวำงแผนไดลวงหนำเพอลดกรณพพำท และ

กำรท�ำผดจรยธรรมทงทตงใจและไมตงใจได

1.3 แนวทางการปฏบต

1. ผนพนธในทกระดบตองทรำบเกณฑกำรพจำรณำควำมเหมำะสม

ในควำมเปนผนพนธขำงตน

2. ผวจยทกคนควรจะเจรจำกนอยำงตรงไปตรงมำตงแตกอนเรม

ลงมอท�ำวจย (หรออยำงชำทสดกอนเรมเขยนบทควำม) เพอใหไดขอตกลง

รวมกนวำจะมบทควำมออกมำจำกงำนวจยกบทควำม ผใดควรจะมชอเปน

ผนพนธในบทควำมใด ผใดสมควรจะอยในกตตกรรมประกำศ โดยผนพนธหลก

มหนำทประสำนงำนในกำรเตรยมตนฉบบบทควำม และเมอเขยนบทควำม

เสรจแลวผนพนธหลกตองสงตนฉบบสดทำยใหผนพนธรวมทกคนรบรองกอน

สงไปตพมพ

3. ควรตกลงกนกอนกำรเขยนงำนวจยวำล�ำดบชอของผนพนธจะ

เปนอยำงไร จะใชหลกกำรใดในกำรก�ำหนดล�ำดบ เชน กำรเรยงล�ำดบตำม

ปรมำณงำนทมสวนรวม กำรเรยงล�ำดบตำมอกษรละตน หรอกำรเรยงล�ำดบ

ตำมอกษรไทย เปนตน และผใดจะเปน corresponding author


4. ผนพนธทกคนควรมค�ำอธบำยทสำมำรถชแจงกบทกฝำยทมสวนได

สวนเสยไดวำ ผทมชอในผลงำนมคณสมบตเปนผนพนธอยำงไร (contrib-

utorship) แมบำงวำรสำรจะไมไดตองกำรสวนนกตำม

5. หำกเปนงำนวจยทตนเองมไดเปนผสรำงขอมลนนเอง กอนเรม

งำนวจย ผวจยควรเชญชวนผสรำงขอมลเหลำนนมำรวมเปนคณะผวจย

โดยโอกำสเปนผนพนธดวย หำกผสรำงขอมลนนๆ ปฏเสธทจะมสวนรวมจง

สำมำรถด�ำเนนกำรตอโดยไมมผสรำงขอมลในทมวจยหรอเปนผนพนธ กำร

ปฏเสธนนอำจจะเปนดวยวำจำหรอเปนลำยลกษณอกษรทำงกลมผวจยควร

พจำรณำตำมควำมเหมำะสม

6. ส�ำหรบ ghost author ทถกละชอไปในฐำนะผนพนธ ตอง

พจำรณำคณสมบตของตนเองตำมเกณฑกำรพจำรณำควำมเหมำะสมในกำร

เปนผนพนธขำงตนกอน หำกมนใจวำตนมคณสมบตครบถวนใหน�ำหลกฐำน

ไปพดคยกบผนพนธหลกอยำงตรงไปตรงมำ เพอขอเพมชอผนพนธ (ดขอ 9)

7. ผทไดรบกำรใสชอใหเปน gift author หำกพบกอนกำรตพมพ

ควรขอใหผนพนธหลกถอนชอออกดวยเหตผลวำตนเองไมมคณสมบตของ

ผนพนธครบถวน ซงเปนกำรผดหลกจรยธรรม ถำบทควำมไดตพมพไปแลว

อำจขอถอนชอออก (ดขอ 9)

8. ในกรณทมขอพพำทเรองควำมเปนผนพนธและไมสำมำรถแก

ปญหำไดดวยกำรพดคยกบผนพนธหลก ขนตอนตอไปควรเปนกำรเสนอขอ

พพำทนนตอหนวยงำนตนสงกดหรอหนวยงำนทมอ�ำนำจหนำทวนจฉยชขำด

ขอพพำทนน

9. วำรสำรทมมำตรฐำน จะเปดโอกำสใหมกำรแกไขหลงตพมพไป

แลวโดยกำรเพมหรอถอนชอผนพนธหรอแมแตถอนทงบทควำมได แตในทก

กรณควรกระท�ำผำนผนพนธหลก และควรไดรบควำมยนยอมจำกผนพนธรวม

ทงหมด


10. กำรกลำวขอบคณผมสวนชวยในกตตกรรมประกำศเปนสงทควร

ท�ำ อยำงไรกตำมมขอพงพจำรณำสองประกำรคอ กตตกรรมประกำศไมควร

ยำวเกนไป และควรขออนญำตจำกผทนพนธประสงคจะขอบคณเสยกอน

หำกสำมำรถกระท�ำได


2. ควำมถกตองของขอมล (Data Integrity)

2.1 นยาม

ขอมล (Data) หมำยควำมถง ขอเทจจรงทรวบรวมไดจำกกำรวจย

ซงใชเปนฐำนของกำรวเครำะหประมวลผล

การสรางขอมลเทจ (Fabrication) หมำยควำมถง กำรสรำงขอมล

ขนโดยมเจตนำทจะใหผอนเขำใจวำเปนขอมลทไดจำกกำรทดลองหรอจำก

กำรเกบรวบรวมงำนวจย

การปลอมแปลงหรอบดเบอนขอมล (Falsification) หมำยควำมถง

กำรปกปด บดเบอน หรอท�ำใหผดจำกควำมเปนจรง โดยกำรตดทอน

ดดแปลง ปรงแตงแกไขขอมล ขอควำม หรอกำรปฏบตอนใดในกระบวนกำร

วจย เพอใหเปนไปตำมขอสรปทผวจยตองกำร


ในกำรเผยแพรผลงำนวจย ผอำนยอมมสมมตฐำนวำผวจยจะ

รำยงำนผลตำมควำมเปนจรง นนคอปรำศจำกกำรรำยงำนขอมลทคลำดเคลอน

จำกควำมเปนจรง ไมว ำจะเปนกำรสรำงขอมลเทจ (fabrication)

หรอกำรปลอมแปลง หรอบดเบอนขอมล (falsification) ซงรวมถงกำร

ตกแตง หรอเลอกแสดงขอมลเฉพำะทสอดคลองกบขอสรป กำรกระท�ำ

ดงกลำวเปนสงทยอมรบไมได กำรทผอำนน�ำผลงำนวจยทไมไดอยบนรำกฐำน

ของขอมลทถกตองไปใชตอ อำจน�ำไปสกำรสญเสยควำมนำเชอถอของผวจย

ของวงกำรวจยโดยรวม ทรพยำกรทใชในกำรวจย หรอแมแตชวต


1. ในกำรเกบขอมล ผวจยในทกระดบตองมนใจวำ กระบวนกำรเกบ

ขอมลทใชในกำรวจยจะท�ำใหไดขอมลทมควำมนำเชอถอ (reliable) และ

ถกตองเหมำะสม (valid) ตำมมำตรฐำนและจรยธรรมในแตละสำขำ ซงจะตอง


พจำรณำปจจยตำงๆ อยำงถถวน ตงแตกำรออกแบบกำรทดลอง มำตรฐำน

ของสำรเคมและกระบวนกำรควำมสำมำรถในกำรท�ำซ�ำได (repeatability)

ขดจ�ำกดของกำรตรวจวดของเครองมอหรอวธกำรทเลอกใชกำรประเมน

ควำมนำเชอถอของขอมลดวยหลกสถต เปนตน

2. หวหนำหรอผประสำนงำนโครงกำรวจยจะตองใหควำมรเกยวกบ

ควำมถกตองของขอมลแกผวจยโดยพงท�ำตนใหเปนแบบอยำงและไมเพกเฉย

ตอกำรปฏบตทสงผลกระทบตอควำมถกตองหรอควำมนำเชอถอของขอมล

เชน กำรปลอมแปลงขอมล กำรตกแตงขอมล กำรไมจดบนทกขอมล กำร

น�ำเสนอขอมลทไมมหลกฐำนยนยนกำรเลอกก�ำจดขอมลบำงสวน หรอกำรน�ำ

ตวอยำงบำงตวอยำงออกจำกกำรทดลอง กำรเลอกแสดงเฉพำะขอมลทด

ทสด หรอทเปนกรณพเศษวำเปนขอมลทเปนตวแทนของกำรทดลอง ท�ำกำร

ทดลองโดยไมมตวเทยบ (control) หรอไมมกำรท�ำซ�ำ หรอกำรใชวธกำรทำง

สถตทไมเหมำะสมในกำรวเครำะหหรอจดกำรขอมล

3. ในกรณทกำรวจยนนท�ำในหองทดลอง ผวจยจะตองเกบหลกฐำน

กำรไดมำซงขอมล เชน สมดบนทกผลกำรทดลองทมเลขหนำ บนทก

ดวยปำกกำ ไมใชน�ำยำลบค�ำผด ถำจะมกำรขดฆำใหขดฆำโดยทผอำน

ยงสำมำรถอำนขอควำมเดมได มกำรลงวนทและมกำรลงนำมรบรองพรอม

พยำน ไฟลรปภำพหรอไฟลขอมลตำงๆ ทไดจำกเครองมอในรปแบบทไมได

ผำนกำรประมวลผลใดๆ ตวอยำงเซลลหรอเนอเยอ หลกฐำนเหลำนควรเกบ

ไวในทปลอดภยและสำมำรถเรยกหำเพอตรวจสอบยนยนไดเมอจ�ำเปน

4. กำรตกแตงรปภำพเพอกำรน�ำเสนอในผลงำนวจยอำจท�ำไดใน

ขอบเขตทเหมำะสม (ดหวขอ image handling ประกอบ) แตในทกกรณ

พงมกำรส�ำรองไฟลรปภำพตนฉบบไวดวย


5. ขอมลวจยทกชนดและเอกสำรทเกยวของควรเกบไวอยำง

ปลอดภย ไมควรท�ำลำยทงถงแมวำงำนนนจะเสรจและไดรบกำรตพมพไป

แลวกตำม สำมำรถตรวจสอบไดเมอตองกำร ถำเปนขอมลอเลกทรอนกสก

ใหท�ำขอมลส�ำรอง (backup data) เอำไวดวย

6. ถำพบเหนพฤตกรรมทสงสยผรวมวจยอำจมกำรสรำงขอมลหรอ

ปลอมแปลงขอมล ไมควรเกบไวแตเพยงผเดยว ควรแจงผบงคบบญชำใน

ล�ำดบชนตอไป เชน ถำพบวำเพอนรวมหองทดลองอำจปลอมแปลงขอมล

กใหแจงหวหนำหองทดลอง ถำสงสยหวหนำโครงกำรวจยกใหแจงหวหนำ

องคกรนนๆ เชน คณบด ผอ�ำนวยกำรสถำบน อธกำรบด ฯลฯ ทงน กำรแจงควร

เปนไปอยำงปรำศจำกอคต โดยแจงขอเทจจรงทตนพบเหน


3. กำรจดกำรรปภำพ (Image Handling)

3.1 นยาม

ภาพดจตอล (Digital image) หมำยควำมถง ภำพทผำน

กระบวนกำรสรำงสรรคโดยคอมพวเตอร เชน ผำนกำรสแกน กำรถำยภำพ

ดวยกลองดจตอล หรอกำรสรำงภำพขนใหมดวยโปรแกรมคอมพวเตอร

เปนตนซงแสดงผลภำพในลกษณะสองมตในหนวยทเรยกวำ จดภำพ (pixel)

การจดการรปภาพ (Image handling) หมำยควำมถง กำรเปลยนแปลง

ทงหมดทเกดขนกบรปภำพเดม เชน กำรปรบควำมเขมของแสง ปรบ

คอนทรำสต (contrast) ปรบส กำรลบหรอเพมสวนใดสวนหนงของภำพ

กำรน�ำภำพจำกคนละแหลงมำตดตอรวมกน เปนตน ในทนหมำยถง

กำรจดกำรรปภำพเพอใชประกอบในกำรเผยแพรผลงำนวจย


ในยคของโลกดจตอล ผวจยมเครองมอทสำมำรถใชตกแตงหรอ

ดดแปลงรปภำพไดอยำงแพรหลำยและงำยดำย ในบำงครงผวจยอำจ

ตองกำรท�ำกำรตกแตงดดแปลงรปภำพ เพอใหกำรสอสำรดวยภำพมควำม

ชดเจนรดกมมำกขน อยำงไรกตำมกำรตกแตงหรอดดแปลงทไมเหมำะสม

อำจกอใหเกดปญหำของกำรสรำงขอมลเทจ หรอกำรปลอมแปลงหรอ

บดเบอนขอมลไดดงนนจงจ�ำเปนตองมหลกเกณฑเพอเปนมำตรฐำนแก

ผ วจยเพอยดเปนหลกปฏบตโดยทวกน ดงจะเหนตวอยำงจำกค มอท

เกยวกบกำรจดกำรรปภำพในวำรสำรทำงวทยำศำสตรหลำยๆ ฉบบ นอกจำกน

บรรณำธกำรของวำรสำรบำงวำรสำรยงสำมำรถใชซอฟตแวรเพอตรวจดกำร

จดกำรรปภำพทผดมำตรฐำนไดดวย ถงแมวำวำรสำรบำงฉบบไมไดมเกณฑ

เขยนไวอยำงชดเจน ผวจยหลกจะตองรบผดชอบดแลกำรตกแตงรปภำพให

ถกตองตำมหลกเกณฑและใหควำมรแกนกศกษำหรอผชวยวจยดวย



1. ไมควรเนนหรอท�ำใหสวนใดสวนหนงของภำพเขมขน (enhance)

ท�ำใหสวนใดสวนหนงของภำพจำงลง (obscure) เปลยนต�ำแหนงสวนใด

สวนหนงของภำพ (move) ลบสวนใดสวนหนงของภำพ (remove) หรอ

เพมสวนใดสวนหนงของภำพ (introduce)

2. กำรปรบควำมเขมของแสง คอนทรำสต (contrast) หรอควำม

สมดลของส สำมำรถท�ำไดตอเมอเปนกำรปรบกบภำพทงหมดโดยรวม

ไมเลอกปรบเฉพำะบำงสวนของภำพ และกำรปรบนนจะตองไมท�ำใหขอมล

บำงสวนจำงลงหรอหำยไปจำกภำพตนฉบบ

3. ไมน�ำภำพทไดจำกกำรทดลองทตำงกน มำรวมกนเปนภำพ

เดยวกน ถำจะน�ำมำเสนอพรอมกน ตองมเสนหรอกรอบแบง และบงชควำม

แตกตำงไวอยำงชดเจน เชน ภำพทมำจำกคนละต�ำแหนงภำยในเจล (gel)

เดยวกน ภำพทมำจำกตำงเจลกน ภำพทถำยมำจำกตำง field กน ภำพทได

มำจำกกำรถำยรปทปรบควำมเขมของแสงตำงกน

4. ในทกกรณ จะตองมกำรส�ำรองไฟลรปภำพตนฉบบไวเสมอ และ

ทกขนตอนในกำรปรบแตงรปภำพใหผวจยบนทกล�ำดบ วธกำร ปรมำณ ของ

กำรปรบแตง พรอมทงโปรแกรมทใชในกำรปรบแตงไวดวย

5. เมอผวจยตองกำรเผยแพรรปภำพทผำนกำรเปลยนแปลงมำแลว

ใหแจงบรรณำธกำรดวยวำ รปภำพดงกลำวไดผำนกำรเปลยนแปลง และ

ถำบรรณำธกำรตองกำรทรำบรำยละเอยดของกำรเปลยนแปลง และ/หรอ

รปภำพตนฉบบ ผวจยตองสำมำรถสงใหบรรณำธกำรตรวจสอบได


4. กำรลอกเลยนโดยมชอบ (Plagiarism)

4.1 นยาม

การลอกเลยนโดยมชอบ (Plagiarism) หมำยควำมถง กำรลอกเลยน

โดยมชอบ ซงกำรลอกเลยนดงกลำวอำจจะเปนกำรลอกเลยนควำมคด

บทควำม ท�ำนองเพลง รปภำพ หรอขอมล หรอสงตำงๆ ทมคณคำทำงกำร

สรำงสรรค


ในทำงกฎหมำย จะมกฎหมำยทรพยสนทำงปญญำคมครองทรพยสน

ทำงปญญำตำงๆ อยแลว เชน ลขสทธสทธบตร เครองหมำยกำรคำ ฯลฯ

ดงนนเมอเรำเอยถง plagiarism จงจะหมำยถงสงทกฎหมำยมไดคมครอง

หรอกำรลอกเลยนนนไมเขำขำยผดกฎหมำย แตเนองจำกกำรลอกเลยน

ดงกลำวเปนกำรลอกเลยนโดยมชอบ นกวชำกำรและนกวจยจงไมพงประสงค

ใหมกำรลอกเลยนเชนน หลกกำรของกำรปกปองทรพยสนทำงปญญำทง

ในทำงกฎหมำยและทำงจรยธรรม กเพอสงเสรมใหมกำรสรำงสรรค โดยให

ผสรำงสรรคไดมโอกำสไดประโยชนจำกกำรสรำงสรรค แตในขณะเดยวกน

ประโยชนตำงๆ เหลำนน ตองอยในสมดลภำยใตเงอนไขควำมยตธรรมและ

มนษยธรรม

เนองจำกในทำงปฏบต กำรลอกเลยนโดยมชอบทเกดขนในกำร

เผยแพรงำนวชำกำรและงำนวจยสวนใหญจะเปนกำรลอกเลยนบทควำม

(กำรเขยน) แนวทำงปฏบตดำนลำงจงเนนไปทกำรเขยนอยำงเหมำะสม

4.3 แนวทางปฏบต

1. ในกรณทขอควำมทเรำเขยนขน เปนองคควำมรหรอขอมลจำก

ผนพนธทำนอนหรอบทควำมอนและขอควำมนนผอำนอำจจะตองกำรรทมำ

ทไป ใหอำงองบทควำมเดมไวดวย (ดหวขอ references and citations

ประกอบ)


2. จำกกรณในขอแรก ผเขยนควรจะตองพยำยำมทวนควำม (para-

phrase) หรอ ยอควำม (summarize) ดวยวำจำ ลลำ และโวหำรของ

ตนเองในกำรเลำองคควำมรนนๆ ไมควรน�ำลลำและโวหำรของเดมมำใชใหม

ยกเวนในกรณทกำรเลำควำมหรอทวนควำม ไมสำมำรถเลำใหมไดดวยวำจำ

ลลำ และโวหำรใหมได

3. ในบำงกรณกำรทวนควำมหรอยอควำม อำจท�ำใหควำมหมำย

เปลยนไป หรออรรถรสในกำรอำนเปลยนไป เชน ควำมเดมเปนรอยกรอง

ควำมเดมเปนกำรเลนค�ำและมควำมหมำยหลำยแงใหผอำนคดหรอควำมเดม

เปนประโยคอมตะ ซงผอำนสวนใหญรจกด ในกรณดงกลำวผเขยนจ�ำเปน

ตองยกขอควำมเดมมำทงชดใหผเขยนใสขอควำมเดมไวภำยในเครองหมำย

อญประกำศ พรอมทงอำงองขอควำมเดมดวย

4. เมอเขยนบทควำมเสรจทกครงแลว ควรตรวจสอบโดยกำรเทยบ

บทควำมทตนเขยนกบบทควำมทตนใชอำงอง เพอใหแนใจวำไมมขอควำม

ใดทเขำขำยกำรลอกเลยนโดยมชอบ

5. ในกำรเขยนบทควำม พงหลกเลยงกำรอำนจำกเอกสำรอำงอง

พรอมกบเขยนตนฉบบบทควำมไปดวยหรอคดลอกขอควำมจำกทอนมำ

แปะในตนฉบบบทควำมทก�ำลงเขยน ถำปฏบตตำมหลกกำรนไดโอกำสทจะ

บงเอญเขยนไปตรงกบขอควำมในเอกสำรอำงองจนเขำขำย plagiarism

จะเปนไปไดยำก ในกรณทผเขยนยงไมแนใจวำขอควำมทตนเขยนนน ซ�ำ

กบขอควำมทผอนเขยนกอนหนำนอยำงไมเหมำะสมหรอไม ผเขยนอำจจะ

ตรวจสอบโดยโปรแกรมตรวจสอบ plagiarism ตำงๆ ทมอยทองตลำดได

บำงวำรสำร (http://en.wikipedia.org/wiki/Plagiarism_detection)

6. ในกรณทบทควำมตนฉบบทผเขยนตองกำรน�ำมำอำงองเปน

บทควำมทตนเขยนเอง หรอขอควำมทผเขยนตองกำรเขยนนน ผเขยนไดเคย

เขยนลงบทควำมอนมำแลว เพอหลกเลยงขอกลำวหำกำรลอกเลยนตนเอง


โดยมชอบ (self-plagiarism) ใหผเขยนพงปฏบตตอขอเขยนของตนดงเปน

ขอเขยนของบคคลอน กลำวโดยยอคอมกำรทวนควำมหรอยอควำมและกำร

อำงองอยำงเหมำะสม

7. กำรทสองบทควำมมขอควำมเหมอนกนนน ในตวมนเองมไดเปน

plagiarism ไปโดยอตโนมตหรอกำรทท�ำกำรอำงองแลว กมใชเปนกำร

ปฏเสธวำขอควำมดงกลำวมใช plagiarism โดยสนเชง ผพจำรณำควร

พจำรณำหลกกำรและเหตผลและแนวทำงปฏบตทงหมดดงกลำวขำงตน

โดยรวม

8. หลกกำรขำงตนสำมำรถน�ำมำประยกตใชในกรณของรปภำพหรอ

ขอมลอยำงอนไดดวย ในกรณของรปภำพหรอตำรำงแสดงขอมล ถำมกำร

เผยแพรซ�ำจะตองขออนญำตจำกเจำของลขสทธกอนและมกำรอำงองอยำง

เหมำะสมดวย


5. เอกสำรอำงอง (Reference) และ กำรอำงอง (Citation)

5.1 นยาม

เอกสารอางอง (Reference) หมำยควำมถง สงทใชอำงองเพอ

สนบสนนขอมล ควำมเหน ขอควำมหรอขอสรป ทผนพนธเขยนไวในงำน

วชำกำรหรองำนวจย เอกสำรอำงองนอำจจะเปนสงตำงๆ ตอไปน เชน ต�ำรำ

บทควำมวจย วทยำนพนธ บทควำมจำกวำรสำรทงวำรสำรวจยและวำรสำร

ทวไป ขำวจำกหนงสอพมพ เวบไซต ขอกฎหมำย เปนตน


เนองจำกเอกสำรอำงองถกใชเพอสนบสนนขอควำมทผนพนธเขยน

ผนพนธจงตองอำนเอกสำรทตนใชตำมเหมำะสม ทงนเพอใหแนใจวำเอกสำร

นนสำมำรถสนบสนนขอควำมทตนเขยนไดจรงๆ


1. เมอผนพนธคดวำขอควำมทตนเขยนนนตองกำรเอกสำรสนบสนน

ผนพนธควรจะเลอกเอกสำรทเหมำะสมทสด มำใชเพอสนบสนนขอควำมนน

2. ผนพนธตองอำนเอกสำรทตนจะใชเปนเอกสำรอำงองกอนเสมอ

3. ไมควรอำงองแหลงขอมลทตยภม (เชน เวบไซต หนงสอ ต�ำรำ

เปนตน) หรอบทควำมทบทวนวรรณกรรม (review article) แตควรอำงอง

จำกเอกสำรทเปนนพนธตนฉบบ (original article)

4. ควรอำงองเอกสำรเทำทจ�ำเปนอยำงเหมำะสม ไมควรอำงอง

เอกสำรทมำกเกนไปจนพร�ำเพรอ

5. ไมควรน�ำบทคดยอ (abstract) มำเปนเอกสำรอำงอง

6. กำรอำงองเอกสำรทยงไมไดตพมพแตไดรบกำรตอบรบกำรตพมพ

จำกวำรสำรนนๆ แลวควรระบไววำเปน “in press” หรอ “forthcoming”

ผนพนธควรไดรบค�ำยนยอมเปนลำยลกษณอกษรในกำรอำงองเอกสำรชนดน

และจะตองตรวจสอบดวยวำเอกสำรนนไดรบกำรตอบรบใหตพมพจรง


7. กำรอำงองเอกสำรทไมไดรบกำรตพมพ แตเปนเอกสำรทไดเคย

สงเพอพจำรณำกำรตพมพ (submitted) หรอ กำรอำงองขอมลทไมเคยสง

ตพมพ ควรจะระบไววำเปน “unpublished data” หรอ “unpublished

observations” และควรไดรบค�ำยนยอมเปนลำยลกษณอกษรดวย อยำงไร

กตำมควรใชกำรอำงองเอกสำรชนดนอยำงระมดระวงและใชในกรณทจ�ำเปน

เทำนน เนองจำกไมสำมำรถตรวจสอบควำมถกตองได นอกจำกนผทอยใน

ฐำนะผประเมนผลงำน (peer reviewer) ไมควรน�ำตนฉบบบทควำมท

บรรณำธกำรสงมำใหพจำรณำไปใชอำงองจนกวำบทควำมนนจะไดรบกำร

ตพมพเรยบรอยแลว

8. ควรหลกเลยงกำรอำงองจำกกำรพดคยสวนตว (personal com-

munication) นอกเสยจำกวำขอมลนนไมสำมำรถหำไดจำกแหลงอนแลว

เทำนน ในกรณเชนนควรระบชอและวนเวลำของผทพดคยไวในวงเลบ ทงน

ควรตรวจสอบควำมถกตองของขอมลและไดรบค�ำยนยอมเปนลำยลกษณ

อกษรดวย

9. เมอผนพนธไดท�ำกำรทวนควำม (paraphrase) หรอยอควำม

(summarize) มำจำกบทควำมอนไมวำจะเปนบทควำมของตนเองหรอ

บทควำมของผอนกตำม ผนพนธควรทจะอำงองเอกสำรตนฉบบนนไวดวย

(ดหวขอ plagiarism ประกอบ)

10. ผนพนธตองตรวจสอบควำมถกตองของรำยกำรเอกสำรอำงอง

ทงในแงของรปแบบและเนอหำ

11. ผ นพนธ ไม ควรใช บทควำมท ถกถอดถอน (retracted

publication) ออกไปแลวมำเปนเอกสำรอำงอง ยกเวนขอควำมท

ตองกำรกำรสนบสนนนนเปนขอควำมทเกยวของกบกระบวนกำรถอดถอน

ซงในกรณเชนนควรระบไวใน เอกสำรอำงองดวยวำเปนเอกสำรทไดถกถอน

ออกไปแลว ดงตวอยำงตอไปน


“กำรทผนพนธมผลประโยชนทบซอนและไมประกำศแตแรก อำจเปนเครอง

บงบอกถงเจตนำอนไมบรสทธใจ และบำงครงผลประโยชนทบซอนนนๆ

กอำจสรำงแรงจงใจใหเกดกำรประพฤตมชอบทำงวชำกำรอยำงรำยแรง

เชน fabrication หรอ falsification ได ดงเชนในกรณของงำนวจยท

พยำยำมเชอมโยงวคซน Measles, Mumps and Rubella (MMR)

เขำกบ Autism (1) เปนตน”

เอกสารอางอง

Wakefield AJ, Murch SH, Anthony A, et al.Ileal-lymphoid-nodular

hyperplasia, non-specific colitis, and pervasive developmental

disorder in children [retracted in : Lancet. 2004 ; 363(9411) :

750]. Lancet. 1998 ; 351(9103) : 637-641.


6. ผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest)

6.1 นยาม

ผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest) จะเกดขนเมอควำม

สมพนธของผวจยอำจกอใหเกดอคตกบกระบวนกำรวจยและหรอกระบวนกำร

เผยแพรงำนวจย ควำมสมพนธนอำจเปนควำมสมพนธทำงดำนบวกหรอลบ

กได หรออำจเปนควำมสมพนธสวนบคคล ควำมสมพนธเชงธรกจ ควำม

สมพนธทำงกำรเงน ฯลฯ และอคตทอำจเกดขนนนอำจเกดขนจรงหรอไม

เกดขนกได เพยงแตมควำมเปนไปไดทจะเกดขน และอคตนนๆ เมอเกดแลว

อำจสงผลทำงตรงหรอทำงออมตอกระบวนกำรวจยและ/หรอกระบวนกำร

เผยแพรงำนวจยโดยประโยชนอำจตกแกผวจยหรอผอน


เมอผวจยตองกำรหำค�ำตอบดวยกระบวนกำรวจย จ�ำตองใช

กระบวนกำรทมอคตนอยทสดหรอเกดอคตใหนอยทสด นกวชำกำรเมอ

ตองกำรเผยแพรงำนวชำกำรกจ�ำตองเผยแพรโดยปรำศจำกอคต ดงนนวธ

กำรจดกำรกบผลประโยชนทบซอนทดทสดกคอกำรหลกเลยงควำมสมพนธ

อนอำจกอใหเกดอคตเหลำนน อยำงไรกตำม ควำมสมพนธบำงประกำร

ผวจยกไมอำจหลกเลยงได ซงเมอมควำมสมพนธเหลำนเกดขนสงทผวจย

พงปฏบตกคอกำรประกำศใหผอำนทรำบ

อนง ผลประโยชนทบซอนนน โดยตวของมนเองมไดเปนสวนของ

กำรผดจรยธรรม หำกแตกระบวนกำรจดกำรเมอเกดขนแลวตำงหำกท

อำจกอใหเกดกำรประพฤตผดจรยธรรมได โดยเฉพำะอยำงยงเมอผวจยม

ควำมตงใจซอนผลประโยชนทบซอนนนไวมใหผอำนทรำบ



1. ผวจยควรพยำยำมหลกเลยงผลประโยชนทบซอนมใหเกดขน

2. ผวจยพงตระหนกวำ เปนหนำทของผวจยทตองส�ำรวจตนเองและ

คณะวำมผลประโยชนทบซอนหรอไม

3. เมอเกดผลประโยชนทบซอนขนแลว ผวจยพงประกำศใหผอำน

ทรำบโดยอำจแจงใหบรรณำธกำรทรำบ หรอเขยนประกำศไวในบทควำมเลย

ผวจยมควรคดไปเองวำผลประโยชนทบซอนนนๆ มโอกำสกอใหเกดอคตนอย

มำกจนไมจ�ำเปนตองประกำศใหผอำนทรำบ บรรณำธกำรควรเปนผท�ำกำร

ตดสนใจ

4. วำรสำรสวนใหญจะมนโยบำยเกยวกบผลประโยชนทบซอนชดเจน

อยแลว และบำงวำรสำรอำจแยกเปนประเภทตำงๆ เพอควำมชดเจน ผวจย

มหนำทในกำรอำนและปฏบตตำมนโยบำยของวำรสำรนนๆ กอนสงเรองเพอ

ขอรบกำรตพมพเสมอ

5. ในกรณทเปนคณะผวจย เปนควำมรบผดชอบและหนำทของ

ผวจยทกทำนทพงประกำศผลประโยชนทบซอนของตน โดยมผวจยหลก

ท�ำหนำทรวบรวม

6. ในกรณทวำรสำรหรอผอำนเกดควำมสงสยและสอบถำมกลบมำ

เปนหนำทของผวจยทตองตอบขอสอบถำมเหลำนน ดวยควำมบรสทธใจและ

ปรำศจำกอคต

7. ในกรณทผ วจยเกดควำมสงสยวำควำมสมพนธใดๆ เปน

ผลประโยชนทบซอนหรอไม ใหถอวำเปนและปฏบตดงเชนเปนเอำไวกอนเสมอ

8. ในบำงกรณผวจยอำจเพงทรำบวำตนมผลประโยชนทบซอน

หลงจำกเผยแพรงำนวจยไปแลว ในกรณเชนนใหผวจยประกำศตำมหลง โดยอำจ

แจงใหวำรสำรทรำบ (ดหวขอ correspondences ประกอบ)


7. ควำมลบและควำมเปนสวนตว (Privacy and Confidentiality)

7.1 นยาม

ขอมลทเปนความลบ หมำยควำมถง ขอมลทไมควรถกเปดเผย

ใหลวงรไปถงบคคลทสำม ทงนอำจเปนเพรำะเหตผลหลำยประกำร เชน

กอใหเกดควำมเสอมเสย อบอำย กอใหเกดกำรสญเสยควำมเปนสวนตว

หรอกอใหเกดควำมเสยหำยตอธรกจหรอกำรเงนตอผหนงผใด หรอผเปน

เจำของขอมลมควำมประสงคทจะไมเปดเผย เปนตน

ความเปนสวนตว หมำยควำมถง ขอบเขตทงทจบตองไดและทเปน

สงสมมตทแยกผใดผหนงออกจำกผอนและสงแวดลอม ทงนในบำงกรณ

ขอบเขตตำงๆ เหลำนอำจตองอำศยควำมลบในกำรสรำง

อนง จะเหนวำควำมลบและควำมเปนสวนตวมใชเปนสงเดยวกนแต

มควำมเกยวพนกนไดในหลำยกรณ


หลกกำรและเหตผลของควำมลบและควำมเปนสวนตว เปนหลกกำร

ทมอยในทกสงคมทกชนชนและทกเชอชำต ซงสะทอนในเหนในรปแบบของ

กฎหมำยตำงๆ อยำงไรกตำมในกำรท�ำวจยบำงครงผวจยอำจไดอภสทธในกำร

รบรขอมลบำงอยำง ทเมอถกเปดเผยออกไปอำจละเมดหลกกำรของควำม

ลบและควำมเปนสวนตวได ปญหำดงกลำวมกพบบอยในกรณของกำรวจย

ในสำขำวทยำศำสตรชวภำพ ในสำขำวทยำศำสตรชวภำพนน ควำมสมพนธ

ระหวำงแพทยและคนไขถกสรำงขนดวยควำมเชอถอและเชอมนซงกนและกน

ซงควำมเชอถอนจะมกำรรกษำควำมลบและควำมเปนสวนตวของคนไข

เปนสวนประกอบทส�ำคญ เมอแพทยมบทบำทเปนนกวจยเพมดวย อำจท�ำให

เกดควำมรสกทตองรำยงำนขอมลทงหมดตอประชำคมวจยและสำธำรณะ

ผวจยจงควรมควำมระมดระวงเปนพเศษเมอท�ำกำรวจยและเมอตองกำร

เผยแพรงำนวจย



1. ในกรณทเปนกำรวจยในสำขำวชำชพทมจรยธรรมแหงวชำชพ

เกยวกบควำมลบและควำมเปนสวนตวอยแลว (เชน สำขำวทยำศำสตรชวภำพ)

กำรท�ำงำนวจยและกำรเผยแพรงำนวจยนนไมควรละเมดจรยธรรมแหง

วชำชพ

2. ในกรณทกำรท�ำงำนวจย และ/หรอ เผยแพรนนๆ จ�ำตองละเมด

หลกกำรแหงวชำชพ (อำจเปนเพรำะประโยชนทไดตอสงคมสวนรวมม

มำกกวำ) ผวจยควรขอควำมเหนค�ำขออนญำตจำกทกฝำยรวมทงองคกร

กลำง เชน คณะกรรมกำรจรยธรรม (ethics committee, institution review

board) ถงแมจะไมถกบงคบดวยกฎระเบยบใหขออนญำตกอนกตำม

3. ผวจยควรแยกขอมลทสำมำรถบงบอกหรอระบตวบคคล ทอำจ

น�ำไปถงกำรละเมดควำมลบและควำมเปนสวนตวของผเขำรวมงำนวจย

ได ทงนเพอใหผทไมมหนำทในกำรระบตวบคคลสำมำรถระบตวบคคลได

และเพอใหมระดบควำมปลอดภยในกำรเกบรกษำขอมลทเหมำะสม

4. ในกรณทผวจยจ�ำเปนตองตพมพภำพถำยบคคล เชน ภำพผปวย

ผวจยควรจะปกปองควำมเปนสวนตวของผปวยดวยกำร เผยแพรภำพเฉพำะ

สวนทจ�ำเปนในกำรแสดงขอมล คำดแถบด�ำบรเวณทอำจใชบงบอกตวบคคล

ได เชน ใบหนำ หรอ ดวงตำ ถำบรเวณทตองกำรแสดงขอมลนนเปนบรเวณ

ทสำมำรถบงบอกตวบคคลได นอกจำกผวจยจะขออนญำตจำกคณะกรรมกำร

จรยธรรมกำรวจย (ดขอ 2) แลว ผวจยยงควรตองขออนญำตเผยแพรภำพ

และขอมลดงกลำวจำกผปวยอกทำงหนงดวย

5. เมอผวจยตองกำรใชขอมลจำกกำรสนทนำกบบคคลอนหรอ

ระหวำงบคคลอนมำเปนเอกสำรอำงองควรขออนญำตจำกผเกยวของกอน

จะน�ำมำใช (ดหวขอเอกสำรอำงองและกำรอำงองประกอบ) และในค�ำขอ

อนญำตใหถำมอยำงชดเจนวำสำมำรถระบชอไดหรอไม หรอจะใหระบชอ

หรอไม


8. กำรเผยแพรซ�ำ (Redundant Publication)

8.1 นยาม

การเผยแพรซ�า (Redundant Publication) หมำยควำมถง กำร

เผยแพรงำนวจย ขอมล หรอบทควำมเดมซงเคยถกเผยแพรไปแลว โดยอำจ

เปนกำรเผยแพรขอมลทงหมดหรอเพยงบำงสวน กำรเผยแพรกอนหนำโดย

ตนเองหรอบคคลอน กำรเผยแพรโดยใชสอเดยวกนหรอสอแตกตำงกน กำร

เผยแพรโดยใชขอควำมโวหำรเดยวกนหรอตำงกน และกำรเผยแพรโดยภำษำ

เดยวกนหรอแตกตำงกน เปนตนหลกกำรและเหตผล

กำรเผยแพรซ�ำอำจกอใหเกดปญหำไดหลำยประกำรดวยกน เชน

1. กำรใชทรพยำกรอยำงไมเหมำะสม ทงนเนองจำกทรพยำกรใน

กำรเผยแพรงำนวจยและงำนวชำกำรมจ�ำกด เจำของทรพยำกรจงตองกำร

ใชทรพยำกรนนอยำงมประสทธภำพมำกทสด และหำกเจำของทรพยำกรท

ถกใชในกำรเผยแพรซ�ำทรำบวำงำนชนนนเคยถกเผยแพรมำกอนหนำนแลว

อำจไมยนดใหใชทรพยำกรของตนในกำรเผยแพรซ�ำ

2. กำรละเมดลขสทธในกรณทกำรเผยแพรงำนครงแรกนนมลขสทธ

คมครองอย กำรเผยแพรซ�ำในบำงบรบทอำจเปนกำรละเมดลขสทธได

3. กำรวเครำะหขอมลซ�ำในกรณทเปนกำรเผยแพรขอมลวจยซ�ำ และ

ผอำนไมทรำบวำขอมลจำกกำรเผยแพรซ�ำซอนเปนขอมลเดยวกน อำจ

กอใหเกดกำรวเครำะหขอมลโดยเขำใจผดวำขอมลซ�ำซอนดงกลำวเปนขอมล

ทแตกตำงกนได เชน ในกรณของ systematic review และหรอ meta

analysis เปนตน

4. กำรใหรำงวล กำรตอบแทน ควำมนำเชอถอ เกดควำมซ�ำซอน

เนองจำกในแวดวงวชำกำรและกำรวจย ยงคงใชกำรเผยแพรเปนตวชวด

ตวหนง กำรเผยแพรซ�ำซอนอำจกอใหเกดกำรใหควำมนำเชอถอ (credit)

ซ�ำซอนขน



1. เมอจ�ำเปนตองเผยแพรซ�ำใหแจงใหเจำของทรพยำกรครงแรก

และครงทสองทรำบทงค เชน ถำผวจยไดลงตพมพงำนวจยในวำรสำร ก.

ไปแลว ตอมำคดวำงำนนนจะเปนประโยชนกบผอำนวำรสำร ข. ซงอำจจะ

ไมไดอำนวำรสำร ก. จะตองแจงใหบรรณำธกำรทงวำรสำร ก. และ วำรสำร

ข. ทรำบวำงำนนเคยตพมพแลวในวำรสำร ก. หรอในกรณทผวจยไดเคย

น�ำเสนอผลงำนนในงำนประชมวชำกำรทใดทหนงมำแลวตอมำตองกำรลงต

พมพในวำรสำร ควรแจงใหวำรสำรนนๆ ทรำบวำเรองดงกลำวเคยน�ำเสนอ

ทใดและเมอไรมำแลว

2. ในกำรเผยแพรงำนครงทสองใหอำงองถงกำรเผยแพรครงแรกดวย

3. ในกำรเผยแพรครงทสอง หำกใชสอเดยวกบครงแรก เชน

เปนบทควำมทงค ใหพยำยำมสอดวยกำรทวนควำม (paraphrase) ใหมำกทสด

เทำทเปนไปได ทงนเพอหลกเลยงกำรละเมดลขสทธและกำรลอกเลยนโดย

มชอบ (ดหวขอ plagiarism ประกอบ)

4. หำกกำรเผยแพรครงแรกเปนงำนทมลขสทธคมครอง ใหขอ

อนญำตกำรใชงำนลขสทธจำกเจำของกอนกำรใช เชน กำรเผยแพรครงทสอง

จ�ำเปนตองใชตำรำงจำกกำรเผยแพรครงแรก ใหขออนญำตกอน

5. ในกรณทขอมลหรอบำงสวนของขอมลในกำรเผยแพรครงท

สองเปนขอมลเดยวกบกำรเผยแพรครงแรกใหระบใหชดเจนวำสวนใดเปน

สวนเดยวกน เชน ในกำรเผยแพรครงแรกมอำสำสมครในงำนวจย 30 คน

ตอมำมอำสำสมครเพมขนเปน 100 คน และผวจยตองกำรเผยแพรขอมล

เพมเตม ในกรณนผวจยควรบอกผอำนใหชดเจนวำ สวนใดในกำรวเครำะห

ขอมลมำจำกขอมลของอำสำสมคร 30 คน ในกำรเผยแพรครงแรก


6. ถำเปนไปไดควรใสเชงอรรถ (footnote) ใหผอำนทรำบ เชน

งำนวจยนเคยน�ำเสนอในกำรประชมใดมำกอนหรองำนนเปนสวนหนงของ

วทยำนพนธ หรองำนนเปนกำรแปลจำกงำนใดในภำษำอน

7. เมอตองกำรใชงำนเผยแพรทซ�ำซอนนในกำรขอรำงวล ผลงำนทำง

วชำกำร หรอกำรตอบแทนตำงๆ ใหแจงผพจำรณำดวยวำงำนชนใดเปนงำน

ทซ�ำซอนกนอย รวมทงแจงวำสวนใดเปนสวนทซ�ำซอน หรอในกรณทรำงวล

หรอผลตอบแทนตำงๆ ถกใหมำโดยเจำตวมไดเปนผขอ เมอทรำบวำไดรบ

กควรแจงใหผพจำรณำทรำบเชนเดยวกน


9. กำรตพมพแบงยอย (Salami Publication)

9.1 นยาม

การตพมพแบงยอย (Salami Publication) หมำยควำมถง กำรน�ำ

งำนวจยทมควำมเหมำะสมทจะตพมพเปนบทควำมเดยว น�ำมำซอยแบงยอย

แยกสงตพมพเปนบทควำมหลำยๆ บทควำมอยำงไมเหมำะสมและไมจ�ำเปน

ซงในกำรสงตพมพนนๆ อำจเปนกำรสงตพมพโดยบคคลหรอกลมบคคลทเปน

คนเดยวกนหรอตำงกนกได


กำรตพมพแบงยอยอำจเปนพฤตกรรมพงประสงคหรอไมพงประสงค

กได ตวอยำงเชน งำนวจยชนใหญและมขอมลมำก ไมสำมำรถน�ำเสนอไดใน

บทควำมเดยว หรอบำงครงขอมลมกำรเกดขนอยำงตอเนองท�ำใหมขอมลใหม

มำน�ำเสนอ ผวจยจ�ำตองเผยแพรในบทควำมมำกกวำหนงบทควำม ในกรณ

เชนนอำจถอเปนกำรตพมพแบงยอยอยำงเหมำะสมได

ในขณะทงำนวจยบำงงำนสำมำรถตพมพไดในบทควำมเดยว แต

แยกขอมลบำงอยำงออกมำน�ำเสนอในอกบทควำมหนง ทงๆ ทสำมำรถน�ำ

ขอมลนนใสในอกคอลมนของตำรำงทมแลวในบทควำมแรกได กรณเชนน

ถอวำเปนกำรตพมพแบงยอยอยำงไมเหมำะสม

จะเหนไดวำควำมเหมำะสมหรอไมของกำรตพมพแบงยอยนนเปน

อตวสย อยำงไรกตำมประเดนทจะตองน�ำมำพจำรณำจะเปนประเดนเดยว

กบกำรเผยแพรซ�ำ (ดหวขอ redundant publication ประกอบ) กลำวคอ

มกำรใชทรพยำกรรวมกนอยำงมประสทธภำพและควำมโปรงใสหรอไม


1. ในกรณทงำนวจยนนเปนงำนใหญ และผวจยคดวำตองแบง

ตพมพเปนหลำยงำนตงแตกอนท�ำงำนวจยอยแลว ผวจยหรอกลมผวจย


ควรตกลงกนตงแตกอนท�ำงำนวจยวำจะตพมพกบทควำม แตละบทควำม

จะมขอมลอะไรบำง และผใดจะเปนผนพนธของแตละบทควำม

2. ในกรณทงำนวจยนนยงไมเคยไดรบกำรเผยแพร และผวจย

ตองกำรทจะแบงยอยกำรตพมพพรอมๆ กน ผวจยควรแจงบรรณำธกำร (หรอ

เจำของทรพยำกร เชน ผจดประชม ถำกำรเผยแพรเปนกำรน�ำเสนอในงำน

ประชม) วำมกำรเผยแพรงำนวจยอกชนหนงในเวลำเดยวกน โดยมขอมล

ทแตกตำงกนระหวำงกำรเผยแพรทงสอง และควรมควำมพยำยำมในกำร

อำงกำรเผยแพรอกงำนซงกนและกนดวย ตวอยำงเชน ผวจยแบงขอมล

ออกเปนงำน A และ งำน B สงไปขอรบกำรตพมพในวำรสำรสองวำรสำร

ในเวลำเดยวกน นอกจำกกำรแจงบรรณำธกำรแลว ในบทควำมของงำน A

ผวจยควรจะอำงงำน B ดวย โดยอำจจะเขยนวำ under submission

ตอมำถำงำน B ไดรบกำรตพมพกอนงำน A ผวจยสำมำรถเปลยนแปลงขอมล

เอกสำรอำงองได

3. ถำขอมลของงำนวจยนนเคยไดรบกำรตพมพ (เผยแพร) เปน

บำงสวนไปกอนหนำแลว เมอจะตพมพขอมลเพมเตมกควรอำงถงงำนแรก

ดวยและแจงบรรณำธกำรถงกำรตพมพครงแรก นอกจำกนนในบทควำม

หลงควรบงบอกใหผอำนทรำบอยำงชดเจนวำขอมลใดเปนขอมลทเคย

เผยแพรไปแลว


10. กำรสงบทควำมวจยตพมพมำกกวำหนงวำรสำร (Simultaneous

Submission)

10.1 นยาม

การสงบทความตพมพมากกวาหนงวารสาร (Simultaneous

Submission) หมำยควำมถง กำรสงบทควำมวจยเพอกำรตพมพมำกกวำหนง

วำรสำร โดยอำจสงในเวลำเดยวกนหรอสงไปวำรสำรหนงแลวยงไมไดรบ

ค�ำตอบจงสงเรองเดยวกนไปยงอกวำรสำรหนง


วำรสำรสวนใหญตองใชทรพยำกรคอนขำงมำกในกำรพจำรณำ

ลงตพมพบทควำมใดบทควำมหนง ไมวำจะเปนบคลำกรทด�ำเนนเอกสำร เวลำ

และผพจำรณำใหควำมเหน (peer reviewer) ดงนนกำรสงบทควำมตพมพ

มำกกวำหนงวำรสำร จงเปนกำรใชทรพยำกรตำงๆ เหลำนอยำงไมเหมำะสม

และหำกบทควำมทสงไปไดรบกำรตพมพทงสองแหงหรอมำกกวำสองแหง

โดยมเนอหำเหมอนกนหรอคลำยคลงกนอำจกอใหเกดปญหำกำรละเมด

จรยธรรมในประเดนอนๆ อก (ดหวขอ plagiarism, salami publication และ

redundant publication ประกอบ)

อนง ปจจบนไดมควำมพยำยำมในกำรสรำงระบบขน เพอใหเกด

ควำมโปรงใสและเออใหเกดกำรแขงขนกนระหวำงวำรสำรอยำงยตธรรม

โดยใหผนพนธสำมำรถสงตพมพผำนระบบนไดมำกกวำหนงวำรสำร อยำงไร

กตำมระบบนยงไมเกดขน ดงนนดวยหลกกำรของกำรใชทรพยำกรรวม กำรสง

ตพมพมำกกวำหนงวำรสำรในเวลำเดยวกนจงยงเปนเรองไมควรปฏบตอย


1. เมอสงเรองตพมพไปยงวำรสำรใดวำรสำรหนงแลว ควรรอจน

ไดรบกำรปฏเสธจำกวำรสำรนนกอนทจะสงไปยงวำรสำรอน หำกกระบวนกำร

ประเมนยงไมเสรจสนแตจ�ำเปนตองเปลยนวำรสำร (เชน มขอมลเพมเตมท


ท�ำใหคณคำของผลงำนเพมขนหรอลดลง) ควรแจงยกเลกกำรสงตพมพกบ

วำรสำรนนและรอจนไดรบกำรยนยนจำกบรรณำธกำรกอนจงพจำรณำสงไป

ยงวำรสำรอนตอไป

2. เพอหลกเลยงปญหำกำรสงผลงำนตพมพซ�ำซอน ในกรณทม

ผนพนธมำกกวำหนงคนซงตำงคนตำงสงโดยไมไดแจงผรวมนพนธทงหมด

กอน (เปนสงทไมควรท�ำ) คณะผนพนธควรยดหลกกำรเปนผนพนธ (ดหวขอ

authorship ประกอบ) โดยเครงครด และตกลงรวมกนวำใครจะมหนำทเปน

ผสงผลงำนตพมพและใหผนนเปนคนเดยวทรบผดชอบตดตอประสำนงำนกบ

บรรณำธกำร ตงแตสงผลงำนจนถงกำรตพมพในทสด

3. ในกำรประชมวชำกำร บำงครงผจดประชมจะใหผน�ำเสนอผลงำน

สงบทควำมเพอพจำรณำลงตพมพในวำรสำรทผจดประชมเปนเจำของอย

และในบำงกรณอำจใหผนพนธลงนำมโอนลขสทธใหไวลวงหนำ ในกรณเหลำน

ผนพนธควรปฏบตเสมอนตนไดสงเรองไปใหวำรสำรพจำรณำ กลำวคอ

หลงกำรประชมเมอผนพนธตองกำรสงไปยงวำรสำรอน ใหแจงผจดประชมวำตน

จะสงไปลงตพมพยงวำรสำรอน แลวรอค�ำตอบจำกผจดประชมกอนเสมอ


11. กำรเลอกขอมลสงตพมพ (Selective Publication)

11.1 นยาม

การเลอกขอมลสงตพมพ (Selective Publication) หมำยควำมถง

กำรเผยแพรผลงำนวชำกำรหรอผลงำนวจย โดยคดเลอกเฉพำะผลทเปนไป

ในทศทำงทตนตองกำรหรอเลอกทจะไมเผยแพรผลงำนโดยมเจตนำใหผรบ

สอเขำใจหรอแปลผลตำงไปจำกกำรทไดรบทรำบผลทงหมดหรอมเจตนำ

ซอนเรนขอมล


เมอผวจยมค�ำถำมและเลอกทจะตอบค�ำถำมนนดวยกระบวนกำร

วจยแลว เมอไดค�ำตอบออกมำควรเผยแพรใหผอนไดรบรถงกระบวนกำรใน

กำรตอบค�ำถำมรวมทงผลทได แมวำผลทไดอำจไมเปนไปตำมแนวทำงทตน

ตงสมมตฐำนไวกตำม

อยำงไรกตำม เนองจำกขอจ�ำกดทำงดำนทรพยำกรโดยเฉพำะเนอท

ในกำรตพมพ ท�ำใหผวจยอำจไมสำมำรถเผยแพรรำยละเอยดทกอยำงทพบ

จำกงำนวจยได และอำจตองเลอกน�ำเสนอเฉพำะขอมลทคดวำเปนประโยชน

และควรน�ำเสนอ จะเหนไดวำเสนแบงระหวำงกำรผดจรยธรรมหรอไม ใน

พฤตกรรมอยำงเดยวกนนนอยทเจตนำและผลจำกกำรไมน�ำเสนอขอมลตำงๆ

จะท�ำใหผอำนเขำใจผดจำกทควรจะเปนหรอไม

บรรณำธกำรกมสวนในกำรคดเลอกผลงำนวจยทจะปรำกฏตอ

สำธำรณชน ดงนนบรรณำธกำรจงควรคดเลอกบทควำมลงตพมพจำก

คณภำพของงำนวจยและประโยชนทผอำนจะไดรบจำกบทควำมดงกลำว

เชน ควรเลอกตพมพผลงำนทพบควำมแตกตำง (positive trials) และ

ไมพบควำมแตกตำง (negative trials) ระหวำงกลมทดลองและกลมควบคม

ดวย มใชเลอกตพมพเพยงดำนใดดำนหนงเทำนน



1. ผวจยพงรำยงำนผลของกำรวจยอยำงถกตอง ไมบดเบอน ตรง

ตำมระเบยบวธวจยทกครงไมวำผลกำรวจยนนจะเปนบวกหรอลบ หรอเปน

ไปหรอไมเปนไปตำมสมมตฐำนทตงไว โดยมใหผลประโยชนของผใหทน

(sponsor) หรอผลประโยชนสวนตวมำเปนเครองชน�ำ

2. หำกเปนไปได กลมผวจยควรตกลงกนกอนกำรท�ำวจยวำจะ

รำยงำนตวแปรใดและจะวเครำะหตวแปรใด ดวยวธกำรอยำงไร

3. บรรณำธกำรพงพจำรณำตพมพเผยแพรผลงำนวจยทมระเบยบ

วธวจยทถกตอง และใหผลทนำเชอถอ โดยน�ำผลของกำรวจยมำเปนตวชน�ำ

วำสมควรตพมพเผยแพรหรอไม


12. กำรสอสำรโตตอบระหวำงผวจย (Correspondences)

12.1 นยาม

การสอสารโตตอบระหวางผวจย (Correspondence) หมำยควำมถง

กำรโตตอบหรอกำรสอสำรระหวำงคณะผวจย หรอผนพนธกบบคคล วำรสำร

หรอองคกรอน โดยหวขอของกำรสอสำรเกยวของกบงำนวชำกำรหรองำน

วจยทเคยเผยแพรไปกอนหนำนน ทงนกำรสอสำรอำจอยในรปแบบใดกได

เชน ทำงวำจำ ทำงอเมล จดหมำย เปนตน


ในกำรเผยแพรงำนวชำกำรหรองำนวจย บำงครงผเผยแพรจ�ำเปน

ตองสอสำรกบผอน ไมวำจะเปนกำรแกไขขอมล ตอบค�ำถำมค�ำวจำรณ ฯลฯ

กำรสอสำรนควรมขอมลทถกตอง เปนตวแทนควำมเหนหรอค�ำตอบของ

ผวจยทงกลม และอยภำยในระยะเวลำอนเหมำะสม


1. ในกรณทผวจยหรอผนพนธมเพยงคนเดยว ผนพนธยอมตองท�ำ

หนำทนโดยอตโนมต แตเมอผวจยหรอผนพนธเปนคณะทมมำกกวำหนงคน

ควรทจะตกลงกนใหผหนงผใดท�ำหนำทเปนตวแทนกลมในกำรสอสำรระหวำง

กลมกบผอน

2. ตวแทนกลมในกำรสอสำรน ควรจะเปนผทร เกยวกบงำนท

เผยแพรเปนอยำงด แตถำงำนทเผยแพรนนเปนงำนใหญและซบซอนมำก

อำจไมจ�ำเปนตองรลกในทกๆ ดำน

3. เมอตวแทนกลมจ�ำเปนตองสอสำรในประเดนทเปนควำมเหนหรอ

ประเดนทมใชขอเทจจรง ตวแทนผนควรตดตอผวจยหรอผนพนธทงกลม เพอ

ตกลงรวมกนวำจะสอสำรอยำงไร


4. ในกรณทผวจยเหนวำขอมลทไดเคยเผยแพรไปกอนหนำนมควำม

ผดพลำดไมครบถวน ซงเปนควำมผดพลำดทมไดท�ำใหเนอหำหลกเปลยนไป

เชน ขอควำมหรอตวเลขไมถกตอง ไมครบถวน ไมชดเจนพอ ผวจยควรตดตอ

บรรณำธกำรของหนงสอหรอวำรสำรนนๆ โดยเรวทสด เพอลงขอควำมแกไข

(corrections, corrigendum, addendum, etc) อนง กำรทขอควำมแกไข

นนจะไดรบกำรตพมพหรอไมนนอยทดลยพนจของบรรณำธกำร ผวจยไมควร

อนมำนวำบรรณำธกำรอำจไมตพมพให จงไมตดตอแจงขอผดพลำดนนๆ

5. ในกรณทผวจยลงบทควำมในวำรสำรและมผวจำรณชขอผดพลำด

กลำวค�ำนยมหรออนๆ ผำนมำทำงวำรสำร และบรรณำธกำรของวำรสำรนนๆ

สงเรองเพอใหผวจยตอบ ผวจยควรตระหนกวำเปนควำมรบผดชอบในฐำนะ

นกวชำกำร นกวจย ทตองตอบประเดนตำงๆ เหลำนนอยำงปรำศจำกอคต

และภำยในระยะเวลำอนเหมำะสม


13. กำรถอนบทควำม (Retraction of Publication)

13.1 นยาม

Retraction of Publication (การถอนบทความ) หมำยควำมถง

กระบวนกำรยกเลกบทควำมทเคยไดรบกำรเผยแพรไปแลว ซงอำจเปนเพยง

บำงสวนหรอทงหมดของบทควำม กำรถอนบทควำมอำจท�ำไดโดยเรมจำก

ผนพนธทกทำน บำงทำน หรอบรรณำธกำรของวำรสำรนนกได สทธในกำร

ถอดถอนนนสดทำยจะขนอยกบบรรณำธกำร อยำงไรกตำมกฎหมำยไทยม

กำรคมครองธรรมสทธ (moral rights) ไวแกผนพนธดวยถงแมผนพนธจะ

ไดท�ำกำรโอนลขสทธของบทควำมตนไปใหแกวำรสำรนนๆ แลว


ในกำรเผยแพรงำนวจยและงำนวชำกำรนน บำงครงผวจยอำจพบ

วำขอมลทเผยแพรนนไมควรไดเผยแพรตอไป เชน มขอมลทไมเปนจรง

บดเบอน เกดควำมผดพลำด ไมสำมำรถท�ำซ�ำได กำรวเครำะหทำงสถตท

มควำมล�ำเอยง หรอไมเปนไปตำมทตกลงกนไว หรอผวจยอำจจะมทศนคต

ทเปลยนไปจำกบทควำม ขอสรปทตนเคยตพมพ เปนตน นอกจำกนนอำจ

เปนบทควำมทมกำรท�ำผดจรยธรรมกำรท�ำวจย เชน กำรปลอมแปลงหรอ

บดเบอนขอมล (falsification) กำรสรำงขอมลเทจ (fabrication) และ/

หรอ กำรลอกเลยนโดยมชอบ (plagiarism) (ดหวขอ data integrity

และ plagiarism ประกอบ) ซงจะเหนวำในกรณตำงๆ เหลำน ท�ำใหมกำร

เปลยนแปลงของเนอหำหลกของบทควำมไปอยำงมำก หรอมกำรแกไขทไม

เขำขำยลกษณะของกำรแกไขบทควำม (corrections)จงจ�ำเปนตองยกเลก

บทควำมนนๆ ดวยกำรถอนบทควำมนนออกโดย อำจถอนเปนบำงสวน (par-

tial retraction) หรอทงบทควำมกได


ในเชงวชำกำร บทควำมทถกถอนออกไปแลว (retracted publication)

มนยวำขอมลและขอสรปตำงๆ ของบทควำมดงเดมนนไมถกตอง จงไมควรจะ

น�ำไปใชในกำรอำงองหรอเปนพนฐำนในกำรท�ำวจยเรองนนๆ ตอไป ยกเวนแต

ในกรณทตองกำรอำงองนนเกยวของกบประเดนทท�ำใหเรองนนถกถอดถอน

(ดหวขอ reference and citation ประกอบ)


1. กลมผวจยควรตกลงกนในกลมวำ จะถอนสวนใดของบทควำม

หรอถอนทงบทควำม หลงจำกนนจงเขยนจดหมำยแจงควำมประสงคพรอม

ทงเหตผลไปยงบรรณำธกำรโดยลงชอทำยจดหมำยรวมกน

2. เมอบรรณำธกำรตดสนใจถอนบทควำมตำมควำมประสงคของ

ผวจยแลว ตองลง“บทควำมถอดถอน” (retraction of publication หรอ

retraction notice) เพอชแจงถงสำเหตของกำรถอนบทควำมนนๆ อนง

ตวบทควำมถอดถอนควรมเลขหนำของตนเองโดยมใชเปนใบแทรก และให

อำงองถงบทควำมเดมทถกถอนดวยในกรณทวำรสำรนนถกท�ำดรรชนในฐำน

ขอมล บทควำมถอดถอนนตองอยในดรรชนเชนเดยวกบบทควำมเดมทถก

ถอนออกไป ทงนเพอใหผคนขอมลไดมโอกำสคนพบและทรำบวำบทควำม

นนๆ ไดถกถอนออกไปแลว

3.“บทควำมถอดถอน” ควรมชอเรอง (title) ชอผวจย และค�ำส�ำคญ

(keywords) เหมอนกบบทควำมทถกถอน ทงนเพอเพมโอกำสใหผสบคน

ขอมลไดมโอกำสคนพบวำบทควำมนนๆ ไดถกถอนไปแลวมำกทสด

4. ไมวำบทควำมเดมจะถกถอนดวยสำเหตใดกตำม บทควำมเดมท

ถกถอนออกไปจะตองไมถกท�ำลำย หรอลบทงจำกฐำนขอมลของวำรสำรนนๆ

แตอำจมขอควำมใหผอำนทรำบวำบทควำมนไดถกถอนออกไปแลว เชน

กำรใชลำยน�ำหรอกำรพมพทสวนหวของบทควำมนนวำ “retracted” ในทกๆ หนำ


5. บรรณำธกำรควรใหควำมส�ำคญแกกำรถอนบทควำมและพจำรณำลง

“บทควำมถอดถอน” โดยเรวทสด

6. ในกรณทบรรณำธกำรคดวำบทควำมนนๆ สมควรจะถกถอนแต

ผวจยปฏเสธทจะถอน เชน กรณกำรลอกเลยนบทควำมโดยมชอบ (plagiarism)

หรอ มกำรปลอมแปลงขอมล (fabrication) บรรณำธกำรสำมำรถจะด�ำเนน

กำรถอนบทควำมดงกลำวโดยมตองไดรบควำมยนยอมจำกผวจย ทงน

เนองจำกบรรณำธกำรมสทธและควำมรบผดชอบเตมทกบบทควำมตำงๆ ใน

วำรสำรทตนรบผดชอบ


14. กำรขนทะเบยนงำนวจยทำงคลนก (Clinical Trial Registration)

14.1 นยาม

การขนทะเบยนงานวจยทางคลนก (Clinical Trial Registration)

หมำยควำมถง กำรน�ำขอมลงำนวจยบนทกในฐำนขอมลเปดทสำมำรถเขำถง

และคนหำได

งานวจยทางคลนก (Clinical Research) หมำยควำมถง งำนวจย

ทเกยวของกบคน (อำสำสมคร) และมกำรน�ำขอมลทำงคลนกมำใชประโยชน

งานวจยทางคลนกแบบทดลอง (Clinical Trial) หมำยควำมถง งำน

วจยทำงคลนกทมกำรใหยำ สำรเคม กำรรกษำ กำรฟนฟ อปกรณ และอนๆ ให

กบอำสำสมครทเขำรวมงำนวจย และมกำรวดผล (ขอมล) จำกอำสำสมคร

มำใชในกำรวเครำะหและสรปผล


กำรขนทะเบยนงำนวจยทำงคลนก มประโยชนและผลพงประสงค

หลำยประกำรดวยกน คองำนวจยทำงคลนกแบบทดลอง เปนงำนวจยทผล

ของงำนวจยสำมำรถน�ำมำใชเปลยนแปลงวธกำรรกษำ กำรฟนฟและกำร

ดแลผปวย แตเนองจำกงำนวจยทเกดขนบำงงำนวจยใหผลกำรศกษำไมตรง

ตำมทผวจยตองกำรและ/หรอ ผลกำรศกษำไมแสดงวำกำรรกษำใหมมควำม

แตกตำงจำกกำรรกษำวธเดม จงพบวำมงำนวจยจ�ำนวนหนงทไมลงตพมพ

และ/หรอ เผยแพรใหสำธำรณชนไดรบทรำบ บำงงำนวจยเลอกเฉพำะผล

กำรวจยทเปนประโยชนตอผใหกำรสนบสนนแตไมเปดเผยขอมลทงหมด

(ดหวขอ selective publication ประกอบ) ดงนนองคกรทเกยวของกบ

กำรตพมพงำนวจยทำงวทยำศำสตรสขภำพ และองคกำรอนำมยโลกจงม

กำรบงคบใหมกำรขนทะเบยนงำนวจยทำงคลนก กอนทจะด�ำเนนกำรวจย

กบอำสำสมครคนแรก เพอใหสำธำรณชนและประชำคมวจยไดรบทรำบถง

งำนวจยทเกดขนแลวหรอก�ำลงจะเกดขนในอนำคต


นอกจำกนแลว ฐำนขอมลงำนวจยทำงคลนกเหลำน ยงสำมำรถน�ำ

ไปใชประโยชนอนๆ ได เชนแหลงทนหรอองคกรทควบคมนโยบำย สำมำรถ

เหนภำพของงำนวจยโดยรวมทเกดขน ผวจยสำมำรถใชประโยชนจำกขอมล

งำนวจยและผรวมวจย รวมถงอำสำสมครตำงๆ กสำมำรถเขำถงงำนวจยได

สะดวกขน


1. ผวจยมหนำทในกำรขนทะเบยนงำนวจยทำงคลนก

2. ผวจยควรขนทะเบยนงำนวจยในฐำนขอมลทไดรบกำรยอมรบ

และกำรรบรองจำกองคกำรอนำมยโลก โดยลงทะเบยนในหวขอตำงๆ ตำม

ขอก�ำหนดสำกลทไดระบไว

3. ผวจยตองรบผดชอบตอควำมถกตองของขอมลทงหมดทไดขน

ทะเบยนไว

4. ผวจยควรขนทะเบยนงำนวจยในระยะเวลำทเหมำะสม และควร

เขำไปปรบปรงขอมลใหถกตองและทนสมยตำมสงทเกดขนจรง

5. กำรขนทะเบยนงำนวจยสำมำรถกระท�ำไดผำนฐำนขอมลใดกได

ทไดรบกำรยอมรบและกำรรบรองจำกองคกำรอนำมยโลก ฐำนขอมลงำนวจย

ทำงคลนกทมขนำดใหญและมผนยมเขำไปขนทะเบยนกนมำก เชน ฐำนขอมล

clinicaltrials.gov (http://www.clinicaltrials.gov) และ ฐำนขอมล cur-

rent controlled trials (http://www.controlled-trials.com) อยำงไรกตำม

ส�ำหรบผวจยทตองกำรขนทะเบยนในฐำนขอมลของประเทศไทย สำมำรถขน

ทะเบยนไดท http://www.clinicaltrials.in.th

6. หลงจำกขนทะเบยนงำนวจยแลว จะไดรบเลขทะเบยนงำนวจย ซง

จะแตกตำงกนไปแลวแตฐำนขอมล เมอผวจยตองกำรเผยแพรงำนวจยของตน

เชน กำรตพมพบทควำมลงในวำรสำร ใหบงบอกเลขทะเบยนงำนวจยทไดขน

ทะเบยนไวดวย โดยเฉพำะอยำงยงถำงำนวจยนนเปนงำนวจยทำงคลนกแบบ

ทดลอง


รำยนำมผจดท�ำ

1. นพ.กตตศกด กลวชต

ภำควชำจกษวทยำ คณะแพทยศำสตร

จฬำลงกรณมหำวทยำลย

2. ศ.ดร.ธรยทธ วไลวลย

ภำควชำเคม คณะวทยำศำสตร


3. ศ.นพ.อนนต ศรเกยรตขจร

ภำควชำสรรวทยำ คณะแพทยศำสตร


4. ผศ.พญ.สมนพร บณยะรตเวช สองเมอง

ภำควชำอำยรศำสตร คณะแพทยศำสตร


5. ศ.พญ.วส ตลวรรธนะ



6. รศ.นพ.รงศกด ศวำนวฒน

ภำควชำศลยศำสตร คณะแพทยศำสตร


7. ศ.พญ.ดร.ณฏฐยำ หรญกำญจน

ภำควชำจลชววทยำ คณะแพทยศำสตร


8. รศ.นพ.สมเกยรต อศวภรกรณ


มหำวทยำลยขอนแกน

ผประสำนงำน :

ฝำยพฒนำมำตรฐำนกำรวจย กองมำตรฐำนกำรวจย ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรวจยแหงชำต

196 ถนนพหลโยธน แขวงลำดยำว เขตจตจกร กรงเทพมหำนคร 10900

โทรศพท 02-579-9202 , 02-561-2445 ตอ 464 โทรสำร 02-579-9202

พมพท :

โรงพมพแหงจฬำลงกรณมหำวทยำลย [5803-011/3, 500(2)]

254 ถนนพญำไท แขวงวงใหม เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

โทร. 0-2218-3549-50, 0-2215-3612

website: http://www.cuprint.chula.ac.th

e-mail: [email protected]

คู่มือมาตรฐานการเผยแพร่ผลงาน ...ข อม...

Documents

Transcript of คู่มือมาตรฐานการเผยแพร่ผลงาน ...ข อม...