97

Plan wynikowy

Temat lekcji Treści nauczania Osiągnięcia ucznia Uczeń:

Punkty podstawy

programowejMetody pracy Środki nauczania Uwagi

Temat 41.Prawo Ar-chimedesa

(2 godziny lekcyjne)

• Siławyporu• Pomiarsiływyporuzapomocąsiłomierza

• PrawoArchimedesa•Warunekpływaniaciał•Obliczaniesiływyporu• Siławyporuw gazie

•wyjaśnia,kiedyciałapływają,a kiedytoną

• posługujesiępojęciemsiła wyporu i obliczająw prostychprzykładach

•mierzysiłęwyporuzapomocąsiłomierza

• demonstruje prawo Archimedesa i na tej podstawie analizuje pływanie ciał

V.7V.9c)

•Doświadczeniawykonywaneprzezucznióww zespołach

• Pogadanka

Podręcznik,przyrządy(dlakażdejgrupy):naczyniez wodą,jajkonatwardo,wskazanytakżesiłomierzo zakresie1Ni taśmaklejąca

Drugągodzinęmożemypoświęcićnadodatkowedoświadczenia(np.opisanew zeszyciećwiczeń,a tak-żew temaciedodatkowymnt.prawaArchimedesa).

Temat do-datkowy.Prawo Archimedesa – trudniejsze zagadnienia

• Obliczeniazwiązanez siłąwyporu(równieżw przypadkuciałaczęściowozanurzonego)

• rozwiązujetrudniejszezadaniazwiązanez siłąwyporu

V.7 • Pogadanka• Obliczeniarachunkowe

Podręcznik,zeszytćwi-czeń,zbiórzadań*

Jesttotrudnytemat,dlazainteresowanychuczniów.Możnaprzeprowadzićgoz podziałemnagrupy(mniejzainteresowaniuczniowiezajmująsięw tymczasietypowymizadaniami).

Temat 42.Ciśnienie atmosfe-ryczne

•Ciśnienieatmosferyczne• Pomiarciśnieniaatmosferycznego• Barometr•Wpływciśnienianatemperaturęwrzeniawody

• informuje,żepowietrzewywieraciśnienienaZiemięi wszystkieciałanaZiemi

•wyjaśnia,jaki dlaczegotociśnieniezmieniasięz wysokością

• wyjaśniazapomocąpojęciaciśnienia atmosferycznegozasadydziałaniaznanychz życiacodziennegourządzeń,np.barometruwodnegoczyrtęciowego

• informujeo znaczeniuciśnieniapowietrzaw meteorologii

• przeprowadzaprostedoświadczeniawykazująceistnienieciśnieniaatmosferycznego

•wyjaśniazjawiskafizycznezapomocąpojęcia ciśnienia atmosferycznego

• rozwiązujezadaniazwiązanez ciśnieniematmosferycznym

• demonstruje istnienie ciśnienia atmosferycznego

V.4V.9a)

• Pogadanka• Pokazlubdoświadczenia

Podręcznik,słomkadona-pojówdlakażdegoucznia,przyborydlakażdejgrupy:5-litrowabutla,strzykawka20cm3

Strzykawkęmożemyzatkaćskuteczniejniżpal-cem,gdyzapalimydzióbeki zagasimygojakpapierosawpopielniczce.

Powtórzenie • Powtórzenieomówionychzagadnień

• Zastosowaniezdobytejwiedzy(wiadomościi umiejętności)dorozwiązywaniaproblemówfizycznych

•Ćwiczeniauczniowskie• Pracaz podręcznikiem

Podręcznik,zeszytćwi-czeń,zbiórzadań*

Trzebaprzypomniećnietylkowiadomościteore-tyczne,lecztakżeomówićdoświadczeniaprzeprowa-dzonenalekcjach.

Sprawdzian

6 Plan wynikowy (propozycja)Kursywą oznaczono treści dodatkowe.

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7

ROZDZiAłi.ZACZyNAMyuCZyĆSięfiZykiTemat 1. Czym zajmuje się fizyka

omawianaprzykładach,jakfizycypoznająświat B X

objaśnianaprzykładach,poconamfizyka B Xselekcjonujeinformacjeuzyskanezróżnychźródeł,np.nalekcji,zpodręcznika,zliteraturypopularnonaukowej,internetu B X

podajenazwyprzyrządówstosowanychwpoznawaniuprzyrody A X

opisujesposobypoznawaniaprzyrody B X

rozróżniapojęcia:obserwacja,pomiar,doświadczenie B X

wyróżniaw prostychwypadkachczynniki,któremogąwpłynąćnaprzebiegzjawiska C X

przestrzegazasadhigienyibezpieczeństwawpracownifizycznej C XTemat 2. Jednostki i pomiary

stwierdza,żepodstawąeksperymentówfizycznychsąpomiary A X

wyjaśnia,żepomiarpoleganaporównaniuwielkościmierzonejzewzorcem B X

wymieniapodstawoweprzyrządysłużącedopomiaruwielkościfizycznych A X

posługujesięprzyrządamidopomiarudługościiczasu C X

projektujetabelępomiarowąpodkierunkiemnauczyciela C Xsamodzielnieprojektujetabelępomiarową,np.dopomiarudługościławki,pomiaruczasupoko-nywaniapewnegoodcinkadrogi D X

zapisujewynikipomiarówwtabeli B X

przeliczajednostkiczasuidługości B Xszacujerządwielkościspodziewanegowynikuiwybierawłaściweprzyrządypomiarowe(np.dopomiarudługości) C X

rozróżniapojęcia:wielkośćfizycznaijednostkawielkościfizycznej B X

stwierdza,żekażdypomiarjestobarczonyniepewnością A Xposługujesiępojęciemniepewnościpomiarowej;zapisujewynikpomiaruwrazzjegojednostkąorazinformacjąoniepewności C X

wyjaśnia,dlaczegowszyscyposługujemysięjednymukłademjednostek–układemSi C X

używazezrozumieniemprzedrostków,np.mili-,mikro-,kilo- B XTemat 3. Jeszcze o pomia-rach

projektujeprostedoświadczeniadotyczącenp.pomiarudługości C X

przeprowadzaprostedoświadczenia,któresamzaplanował D X

wyciągawnioskizprzeprowadzonychdoświadczeń C Xwykonujeschematycznyrysunekobrazującyukładdoświadczalny C X

98

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7obliczawartośćśredniąwykonanychpomiarów C Xwyjaśniaistotępowtarzaniapomiarów B Xzapisujewynikzgodniezzasadamizaokrąglaniaorazzachowaniemliczbycyfrznaczącychwynika-jącejzdokładnościpomiarulubzdanych C X

krytycznieoceniawynikipomiarów D Xplanowaujepomiarnp.długościtak,abyzminimalizowaćniepewnośćpomiaru C Xszacujewynikipomiaru C Xwykonujepomiary,stosującróżnemetodypomiaru C Xplanujepomiartak,abyzmierzyćwielkościmniejszeoddokładnościposiadanegoprzyrządupomiarowego D X

projektujetabelępomiarowąpodkierunkiemnauczyciela C Xprojektujesamodzielnietabelępomiarową D X

Temat 4. Siła

definiujesiłęjakomiarędziałaniajednegociałanadrugie B Xstosujejednostkęsiły,którąjestniuton(1N) A Xpokazujenaprzykładziesiłęowartości1N B Xopisujesiłęjakowielkośćwektorową,wskazujewartość,kierunek,zwrotipunktprzyłożeniawektorasiły B X

posługujesięsiłomierzem B Xpodajeprzykładydziałaniasiłirozpoznajejewróżnychsytuacjachpraktycznych(siły:ciężkości,nacisku,sprężystości,oporówruchu) C X

wyznaczawartośćsiłyzapomocąsiłomierzaalbowagianalogowejlubcyfrowej,zapisujewynikpomiaruwrazzjegojednostkąorazinformacjąoniepewności C X

Temat 5. Siła wy-padkowa

wyznaczairysujesiłęwypadkowąsiłojednakowychkierunkach C Xokreślawarunki,wktórychsiłysięrównoważą C Xrysujesiły,któresięrównoważą B Xdemonstrujerównoważeniesięsiłmającychtensamkierunek C X

Temat do-datkowy.Siła wypad-kowa – trudniejsze zagadnie-nia

rozkłada siłę na składowe D Xgraficznie dodaje siły o różnych kierunkach D Xprojektuje doświadczenie demonstrujące dodawanie sił o różnych kierunkach D Xdemonstruje równoważenie się sił mających różne kierunki D X

wykonuje w zespole kilkuosobowym zaprojektowane doświadczenie demonstrujące dodawanie sił o różnych kierunkach

D X

Temat 6. Bezwład-ność ciała – pierwsza zasada dynamiki

wyjaśnia,odczegozależybezwładnośćciała B Xdemonstrujeskutkibezwładnościciał C Xposługujesiępojęciemmasyjakomiarybezwładnościciał B XpodajetreśćpierwszejzasadydynamikiNewtona A XilustrujeizasadędynamikiNewtona B XwyjaśniazachowaniesięciałnapodstawiepierwszejzasadydynamikiNewtona B X

99

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7

ROZDZiAłii.CiAłAWRuChuTemat 7. Ruch i jego względ-ność

wyjaśnia,naczympolegaruchciała B Xopisuje wybrane układy odniesienia C Xrozróżniapojęcia:tor,drogaiwykorzystujejedoopisuruchu A Xwyjaśnia,naczympolegawzględnośćruchu B Xwskazujeprzykładywzględnościruchu A Xstosujejednostkidrogiiczasu A X

Temat 8. Wykresy opisujące ruch

odczytujedanezawartenawykresachopisującychruch B Xsporządzawykresnapodstawiedanychzawartychwtabeli C Xszkicujewykreszależnościdrogiodczasunapodstawiepodanychinformacji C Xanalizujewykresirozpoznaje,czyopisanazależnośćjestrosnąca,czymalejąca D X

Temat 9. Ruch jed-nostajny prostoli-niowy

określa,oczyminformujenasprędkość A Xwyodrębniazjawiskozkontekstu,wskazujeczynnikiistotneinieistotnedlawynikudoświadczenia D Xwyjaśnia,jakiruchnazywamyruchemjednostajnym B Xposługujesięwzoremnadrogęwruchujednostajnymprostoliniowym B Xszkicujewykreszależnościprędkościodczasuwruchujednostajnymnapodstawiepodanychdanych B X

opisuje prędkość jako wielkość wektorową C Xobliczawartośćprędkości C Xwymieniajednostkiprędkości A Xposługujesiępojęciemprędkościdoopisuruchuprostoliniowegojednostajnego A Xrozwiązujeprostezadaniaobliczeniowezwiązanez ruchem,stosujączwiązekprędkościz drogąi czasem,w którymtadrogazostałaprzebyta C X

projektujeiwykonujedoświadczeniepozwalającebadaćruchjednostajnyprostoliniowy D Xwymieniawłaściweprzyrządypomiarowe A Xzapisujewynikipomiarówwtabeli C Xrysujewykreszależnościdrogiodczasuwruchujednostajnymprostoliniowym C Xwykonujedoświadczeniawzespole D Xszkicujewykreszależnościprędkościodczasuwruchujednostajnym C Xrysujewykreszależnościprędkościodczasuwruchujednostajnymnapodstawiedanychzdoświadczeń D X

odczytujezwykresuzależnościprędkościodczasuwartościprędkościwposzczególnychchwi-lach B X

Temat I0. Jeszcze o ruchu jedno-stajnym prostoli-niowym

obliczadrogęprzebytąprzezciałowruchujednostajnymprostoliniowym C Xstosujewzorynadrogę,prędkośćiczas C Xanalizujewykresyzależnościprędkościodczasuidrogiodczasudlaróżnychciałporuszającychsięruchemjednostajnym D X

rysujewykreszależnościdrogiodczasuwruchujednostajnymprostoliniowymnapodstawiedanychztabeli C X

rozwiązujetrudniejszezadaniaobliczeniowedotycząceruchujednostajnego C X

100

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7posługujesięjednostkąprędkościwukładzieSi,przeliczajednostkiprędkości(przeliczawielo-krotnościipodwielokrotności) B X

zapisujewynikobliczeniawzaokrągleniudoliczbycyfrznaczącychwynikającejzdokładnościpomiarulubzdanych(np.zdokładnościądo2–3cyfrznaczących) C X

rozwiązujezadanianieobliczeniowedotycząceruchujednostajnego C XTemat II. Wyzna-czanie prędkości

planujedoświadczeniezwiązanez wyznaczeniemprędkości,wybierawłaściwenarzędziapo-miarowe,wskazujeczynnikiistotnei nieistotne,wyznaczaprędkośćnapodstawiepomiarudrogii czasu,w którymtadrogazostałaprzebyta,krytycznieoceniawynikidoświadczenia

C X

mierzy,np.krokami,drogę,którązamierzaprzebyć C Xmierzyczas,wjakimprzebywazaplanowanyodcinekdrogi C Xwyznaczaprędkość,zjakąsięporusza,idąclubbiegnąc,iwynikzaokrąglazgodniezzasadamiorazzachowaniemliczbycyfrznaczącychwynikającejzdokładnościpomiarulubzdanych C X

przewiduje,jakibędzieczasjegoruchunawyznaczonymodcinkudrogi,gdyjegoprędkośćwzro-śnie:2,3iwięcejrazy D X

przewiduje,jakibędzieczasjegoruchunawyznaczonymodcinkudrogi,gdyjegoprędkośćzma-leje:2,3iwięcejrazy D X

szacujedługośćprzebytejdroginapodstawieliczbykrokówpotrzebnychdojejprzebycia C Xwyjaśnia,odczegozależyniepewnośćpomiarudrogiiczasu B X

Temat do-datkowy. Prędkość średnia

stosuje pojęcie prędkości średniej A Xpodaje jednostkę prędkości średniej A Xodróżnia prędkość średnią od prędkości chwilowej B Xwyjaśnia, jaką prędkość (średnią czy chwilową) wskazują drogowe znaki ograniczenia prędkości B Xwykorzystuje pojęcie prędkości średniej do rozwiązywania prostych zadań obliczeniowych, rozróżnia dane i szukane, przelicza wielokrotności i podwielokrotności

C X

wyznacza prędkość średnią na podstawie danych z tabeli (lub doświadczania) C XTemat do-datkowy. Prędkość względna

wyjaśnia pojęcie prędkości względnej B Xoblicza prędkość ciała względem innych ciał, np. prędkość pasażera w jadącym pociągu D X

oblicza prędkość względem różnych układów odniesienia D X

Temat I2. Ruch pro-stoliniowy jednostaj-nie przy-spieszony

demonstrujeruchjednostajnieprzyspieszony D Xwyjaśnia,jakiruchnazywamyruchemjednostajnieprzyspieszonym B Xdefiniujeprzyspieszenie A Xstosujejednostkęprzyspieszenia A Xwyjaśniasensfizycznyprzyspieszenia B Xobliczaprzyspieszenieiwynikzapisujewrazzjednostką C X

wyjaśnia,cooznaczaprzyspieszenierównenp. sm1 2 B X

rysuje,napodstawiewynikówpomiaruprzedstawionychwtabeli,wykreszależnościprędkościciałaodczasuwruchujednostajnieprzyspieszonym C X

odczytujezwykresuzależnościprędkościodczasuwartościprędkościwposzczególnychchwilach B X

101

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7analizujewykreszależnościprędkościodczasusporządzonydlakilkuciałinatejpostawieokre-śla,prędkośćktóregociałarośnienajszybciej,aktórego–najwolniej D X

rozwiązujeprostezadaniaobliczeniowe,wyznaczaprzyspieszenie,czasrozpędzaniaizmianęprędkościciała C X

rozróżniawielkościdaneiszukane B XTemat 13.Ruch pro-stoliniowyjednostaj-nieprzyspie-szonyi jedno-stajnie opóźniony

wyjaśnia,jakiruchnazywamyruchemjednostajnieopóźnionym B Xwymieniaprzykładyruchujednostajnieopóźnionegoiruchujednostajnieprzyspieszonego B Xopisujejakościoworuchjednostajnieopóźniony B Xcharakteryzujeprzyspieszeniewruchujednostajnieopóźnionym B Xdemonstrujeruchopóźniony,wskazujewotaczającejrzeczywistościprzykładyruchuopóźnione-goijednostajnieopóźnionego B X

wyjaśnia,analizującwykreszależnościprędkościodczasu,czyprędkośćciałarośnie,czymaleje B Xposługujesiępojęciemprzyspieszeniadoopisuruchuprostoliniowegojednostajnieprzyspieszo-negoijednostajnieopóźnionego C X

obliczaprędkośćkońcowąwruchuprostoliniowymjednostajnieprzyspieszonym C Xrozwiązujezadaniaobliczeniowedlaruchujednostajnieprzyspieszonegoijednostajnieopóźnionego C Xstosujedoobliczeńzwiązekprzyspieszeniazezmianąprędkościiczasem,wktórymtazmiananastąpiła( a t$yD D= ) C X

Temat dodatko-wy. Droga w ruchu prostolinio-wym jed-nostajnie przyspie-szonym

posługuje się zależnością drogi od czasu dla ruchu jednostajnie przyspieszonego D Xszkicuje wykres zależności drogi od czasu w ruchu jednostajnie przyspieszonym C Xprojektuje doświadczenie pozwalające badać zależność przebytej przez ciało drogi od czasu w ruchu jednostajnie przyspieszonym

D X

projektuje tabelę, w której będzie zapisywać wyniki pomiarów C Xwykonuje w zespole doświadczenie pozwalające badać zależność przebytej przez ciało drogi od czasu w ruchu jednostajnie przyspieszonym

D X

wykonuje wykres zależności drogi od czasu w ruchu jednostajnie przyspieszonym na podstawie danych doświadczalnych

C X

wyjaśnia, dlaczego wykres zależności drogi od czasu w ruchu jednostajnie przyspieszonym nie jest linią prostą D X

oblicza przebytą drogę w ruchu jednostajnie przyspieszonym, korzystając ze wzoru s at2

2= C X

posługuje się wzorem ats22= C X

Temat I4. Analiza wykresów przedsta-wiających ruch

odczytujedanezawartenawykresachopisującychruch C Xrysujewykresynapodstawiepodanychinformacji C Xwyznaczawartośćprędkościidrogęzwykresówzależnościprędkościidrogiodczasudlaruchuprostoliniowegoodcinkamijednostajnego C X

obliczaprzyspieszenie,korzystajączdanychodczytanychzwykresuzależnościdrogiodczasu D Xrozwiązujetrudniejszezadanierachunkowenapodstawieanalizywykresu C Xrozpoznajerodzajruchunapodstawiewykresówzależnościprędkościodczasuidrogiodczasu B Xwyznaczazmianęprędkościiprzyspieszeniezwykresówzależnościprędkościodczasudlaruchuprostoliniowegojednostajniezmiennego(przyspieszonegolubopóźnionego) D X

102

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7

ROZDZiAłiii.SiłAWPłyWANARuChTemat I5. Druga zasada dynamiki

podajeprzykładyzjawiskbędącychskutkiemdziałaniasiły C Xwyjaśnia,żepodwpływemstałejsiłyciałoporuszasięruchemjednostajnieprzyspieszonym B Xomawiazależnośćprzyspieszeniaodsiłydziałającejnaciało A Xrysuje wykres zależności przyspieszenia ciała od siły działającej na to ciało D Xopisujezależnośćprzyspieszeniaodmasyciała A Xrysuje wykres zależności przyspieszenia ciała od jego masy D Xplanujedoświadczeniepozwalającebadaćzależnośćprzyspieszeniaoddziałającejsiły C Xnapodstawieopisuprzeprowadzadoświadczeniemającewykazaćzależnośćprzyspieszeniaoddziałającejsiły C X

projektujepodkierunkiemnauczycielatabelępomiarowądozapisywaniawynikówpomiarówpodczasbadaniadrugiejzasadydynamiki C X

planujedoświadczeniepozwalającebadaćzależnośćprzyspieszeniaodmasyciała D Xformułujehipotezębadawczą D Xbadadoświadczalniezależnośćprzyspieszeniaodmasyciała D Xwykonujedoświadczeniawzespole D Xwspółpracujezinnymiczłonkamizespołupodczaswykonywaniadoświadczenia C XopisujeruchciałnapodstawiedrugiejzasadydynamikiNewtona A Xstosujedoobliczeńzwiązekmiędzysiłą,masąiprzyspieszeniem C Xpodajedefinicjęjednostkisiły(1niutona) A Xwskazujeczynnikiistotneinieistotnedlaprzebiegudoświadczenia D Xanalizujewynikipomiarówijeinterpretuje D Xporównujesformułowanewynikizpostawionymihipotezami D Xwskazujewotaczającejrzeczywistościprzykładywykorzystywaniaiizasadydynamiki B X

Temat I6. Druga zasada dynamiki a ruch ciał

analizujezachowaniesięciałnapodstawiedrugiejzasadydynamiki C Xstosujedoobliczeńzwiązekmiędzysiłą,masąi przyspieszeniemw trudniejszychsytuacjach D Xobliczaprzyspieszenieciała,korzystającz drugiejzasadydynamiki C Xrozwiązujezadaniawymagającełączeniawiedzynatematruchujednostajnieprzyspieszonegoi drugiejzasadydynamiki C X

rozwiązujezadania,w którychtrzebaobliczyćsiłęwypadkową,korzystającz drugiejzasadydynamiki D X

rozwiązujezadaniaproblemowez wykorzystaniemiizasadydynamikii zależnościdrogiodczasuorazprędkościodczasuw ruchujednostajnieprzyspieszonym D X

wnioskuje,jakzmieniasięsiła,gdyprzyspieszeniezmniejszysię:2,3i więcejrazy B Xwnioskuje,jakzmieniasięsiła,gdyprzyspieszeniewzrośnie:2,3i więcejrazy B Xwnioskujeo masieciała,gdypodwpływemdanejsiłyprzyspieszeniewzrośnie:2,3i więcejrazy B Xwnioskujeo masieciała,gdypodwpływemdanejsiłyprzyspieszeniezmniejszysię:2,3i więcejrazy B X

103

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7Temat I7. Masa a siła ciężkości

rozróżniapojęcia:masaisiłaciężkości B Xmierzysiłęciężkościdziałającąnawybraneciałaoniewielkiejmasie,zapisujewynikipomiaruwrazzjednostką C X

posługujesiępojęciemsiłyciężkości B Xstosujejednostkimasyisiłyciężkości A Xwyjaśnia,odczegozależysiłaciężkościdziałającanaciałoznajdującesięnapowierzchniZiemi D XobliczasiłęciężkościdziałającąnaciałonaZiemi C Xobliczasiłęciężkościdziałającąnaciałoznajdującesięnp.naksiężycu C Xstosujedoobliczeńzwiązekmiędzysiłą,masąiprzyspieszeniemgrawitacyjnym C Xomawia zasadę działania wagi B X

Temat I8. Spadek swobodny

opisujeruchspadającychciał A Xformułujewnioskizobserwacjispadającychciał C Xwymieniawarunki,jakiemusząbyćspełnione,abyciałospadałoswobodnie B Xwyjaśnia,naczympolegaswobodnyspadekciał B Xwyjaśnia,dlaczegospadekswobodnyciałjestruchemjednostajnieprzyspieszonym D Xużywapojęciaprzyspieszeniegrawitacyjne A Xwskazujeczynnikiistotneinieistotnedlatego,czyspadanieciałamożnanazwaćspadkiemswo-bodnym X

Temat 19. Trzecia zasada dynamiki

wymieniaprzykładyciałoddziałującychnasiebie C Xopisujeskutkiwzajemnegooddziaływaniaciał(np.zjawiskoodrzutu) A Xokreślasposóbpomiarusiłwzajemnegooddziaływaniaciał C Xpodajetreśćtrzeciejzasadydynamikiijąilustruje A Xopisujewzajemneoddziaływanieciał,posługującsiętrzeciązasadądynamikiNewtona B Xrysujesiływzajemnegooddziaływaniaciałwprostychprzypadkach,np.ciałoleżącenastole,ciałowiszącenalince C X

rysuje siły działające na ciała w skomplikowanych sytuacjach, np. ciało leżące na powierzchni równi, ciało wiszące na lince i odchylone o pewien kąt

D X

wyodrębniaztekstówopisującychwzajemneoddziaływanieciałinformacjekluczowedlategozjawiska,wskazujejegopraktycznewykorzystanie B X

wyjaśniazjawiskoodrzutu,posługującsiętrzeciązasadądynamiki C XTemat 20. Tarcie

podajeprzykładyoporustawianegociałomporuszającymsięwróżnychośrodkach B Xwskazujeprzyczynyoporówruchu B Xrozróżniapojęcia:tarciestatyczneitarciekinetyczne B Xopisuje,jakzmierzyćsiłętarciastatycznego C Xomawiasposóbbadania,odczegozależytarcie C Xwymieniapozytywneinegatywneskutkitarcia B Xplanujeiwykonujedoświadczeniedotyczącepomiarusiłytarciastatycznegoi dynamicznego D Xformułujewnioskinapodstawiewynikówdoświadczenia D Xproponujesposobyzmniejszanialubzwiększaniasiłytarciawzależnościodpotrzeby D X

104

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7Temat dodatkowyJeszcze o bezwład-ności ciał

uzasadnia, dlaczego stojący w autobusie pasażer traci równowagę, gdy autobus nagle rusza, nagle się zatrzymuje lub skręca

D X

wyjaśnia, dlaczego człowiek siedzący na krzesełku kręcącej się karuzeli odczuwa działanie pozornej siły nazywanej siłą odśrodkową

D X

uzasadnia, dlaczego siły bezwładności są siłami pozornymi D Xomawia przykłady sytuacji, które możemy wyjaśnić za pomocą bezwładności ciał D X

ROZDZiAłiV.PRACAieNeRgiATemat 21. Praca

wskazujesytuacje,wktórychwfizycejestwykonywanapraca A Xwyjaśnia,jakobliczamypracęmechaniczną B Xwymieniajednostkipracy A Xdefiniujejednostkępracy–dżul(1J) A Xwskazujeprzykładysytuacji,kiedymimodziałającejsiłyniejestwykonywanapraca A Xwyjaśnianaprzykładach,dlaczegomimodziałającejsiłyniejestwykonywanapraca A Xobliczapracęmechanicznąiwynikzapisujewrazzjednostką A Xrozwiązujeprostezadania,stosujączwiązekpracyzsiłąidrogą,najakiejzostaławykonanapraca A Xrozróżniawielkościdaneiszukane A Xposługujesięproporcjonalnościąprostądoobliczaniapracy C Xopisujeprzebiegdoświadczeniapozwalającegowyznaczyćpracę,wyróżniakluczowekroki,sposóbpostępowaniaorazwskazujerolęużytychprzyrządów B X

Temat 22. Energia

definiujeenergię A Xwymieniaźródłaenergii A Xwyliczaróżneformyenergii(np.energiakinetyczna,energiapotencjalnagrawitacji,energiapotencjalnasprężystości) A X

opisujekrótkoróżneformyenergii B Xformułujezasadęzachowaniaenergii A Xopisujenawybranychprzykładachprzemianyenergii B Xwymieniasposobywykorzystaniaróżnychformenergii A Xposługujesięinformacjamipochodzącymizróżnychźródeł,wtymtekstówpopularnonauko-wych;wyodrębniaznichkluczoweinformacjedotycząceformenergii C X

Temat 23. Energia potencjal-na grawi-tacji

wyjaśnia,któreciałamająenergiępotencjalnągrawitacji B Xwymieniajednostkienergiipotencjalnej A Xwyjaśnia,odczegozależyenergiapotencjalnagrawitacji B Xpodajeprzykładyciałmającychenergiępotencjalnągrawitacji A Xposługujesięproporcjonalnościąprostądoobliczeniaenergiipotencjalnejciała C Xporównujeenergiępotencjalnągrawitacjitegosamegociała,aleznajdującegosięnaróżnychwysokościachnadokreślonympoziomem C X

porównujeenergiępotencjalnągrawitacjiróżnychciał,aleznajdującychsięnatejsamejwysokościnadokreślonympoziomem C X

rozwiązujeprostezadaniazwykorzystaniemwzorunaenergiępotencjalnągrawitacji, C X

105

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7wyznaczazmianęenergiipotencjalnejgrawitacjiiwynikzapisujewrazzjednostką C Xrozróżniawielkościdaneiszukane B Xrozwiązujenietypowezadania,posługującsięwzoremnaenergiępotencjalnągrawitacji D Xokreślapraktycznesposobywykorzystaniaenergiipotencjalnejgrawitacji C Xopisujewykonanąpracęjakozmianęenergiipotencjalnej B Xprzewidujeiocenianiebezpieczeństwozwiązanezprzebywaniemczłowiekanadużychwysoko-ściach D X

wyznaczadoświadczalnieenergiępotencjalnągrawitacji,korzystającz opisudoświadczenia C XTemat 24.Energia kinetyczna

wyjaśnia,któreciałamająenergiękinetyczną B Xwymieniajednostkienergiikinetycznej A Xwyjaśnia,odczegozależyenergiakinetyczna B Xpodajeprzykładyciałmającychenergiękinetyczną A Xporównujeenergiękinetycznątegosamegociała,aleporuszającegosięzróżnymiprędkościami C Xporównujeenergiękinetycznąróżnychciał,aleporuszającychsięz takąsamąprędkością C Xrozwiązujeprostezadaniazwykorzystaniemwzorunaenergiękinetyczną C Xwyznaczazmianęenergiikinetycznejwtypowychsytuacjach C Xrozróżniawielkościdaneiszukane B Xrozwiązujenietypowezadaniazwykorzystaniemwzorunaenergiękinetyczną D Xokreślapraktycznesposobywykorzystaniaenergiikinetycznej C Xprzewidujeiocenianiebezpieczeństwozwiązanezszybkimruchempojazdów D Xopisujewpływwykonanejpracynazmianęenergiikinetycznej B Xrozwiązujezadaniaproblemowe(nieobliczeniowe)zwykorzystaniempoznanychprawizależności D X

Temat 25. Przemiany energii mecha-nicznej

posługujesiępojęciemenergiimechanicznejjakosumyenergiipotencjalnejikinetycznej B Xopisujenaprzykładachprzemianyenergiipotencjalnejwkinetyczną(i odwrotnie) B Xwyjaśnia,dlaczegodlaciałaspadającegoswobodnieenergiapotencjalnamaleje,akinetycznarośnie B X

wyjaśnia,dlaczegodlaciałarzuconegopionowowgóręenergiakinetycznamaleje,apotencjalnarośnie B X

rozróżniawielkościdaneiszukane B Xstosujezasadęzachowaniaenergiimechanicznejdorozwiązywaniaprostychzadańrachunkowychinieobliczeniowych C X

stosujezasadęzachowaniaenergiimechanicznejdorozwiązywaniazadańnietypowych D Xstosujezasadęzachowaniaenergiidoopisuzjawisk D X

Temat do-datkowy. Energia, człowiek i środowi-sko

wskazuje, skąd organizm czerpie energię potrzebną do życia A Xwyjaśnia, do jakich czynności życiowych człowiekowi jest potrzebna energia B Xwymienia jednostki, w jakich podajemy wartość energetyczną pokarmów A Xwyjaśnia, gdzie należy szukać informacji o wartości energetycznej pożywienia B Xwyjaśnia, do czego potrzebna jest energia B Xwymienia paliwa kopalne, z których spalania uzyskujemy energię A X

106

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7opisuje negatywne skutki pozyskiwania energii z paliw kopalnych związane z niszczeniem środowiska i globalnym ociepleniem

B X

wymienia źródła energii odnawialnej A Xwyjaśnia potrzebę oszczędzania energii jako najlepszego działania w trosce o ochronę naturalnego środowiska człowieka

B X

Temat 26. Moc

wyjaśnia,oczyminformujemoc B Xwyjaśnia,jakobliczasięmoc B Xwymieniajednostkimocy A Xprzeliczawielokrotnościipodwielokrotnościjednostekpracyimocy C Xprzeliczajednostkiczasu C Xstosujedoobliczeńzwiązekmocyzpracąiczasem,wktórymtapracazostaławykonana C Xposługujesiępojęciemmocydoobliczaniapracywykonanej(przezurządzenie) C Xporównujepracęwykonanąwtymsamymczasieprzezurządzeniao różnejmocy C Xporównujepracęwykonanąwróżnymczasieprzezurządzeniaotakiejsamejmocy C Xrozwiązujeprostezadaniazwykorzystaniemwzorunamoc C Xrozróżniawielkościdaneiszukane B Xrozwiązujenietypowezadaniazwykorzystaniemwzorównaenergię,pracęimoc D Xprzeliczaenergięwyrażonąwkilowatogodzinachnadżuleiodwrotnie C X

Temat do-datkowy. Dźwignie

wyznaczadoświadczalniewarunekrównowagidźwignidwustronnej C Xwyjaśnia,kiedydźwigniajestwrównowadze B Xstosujepraworównowagidźwignidorozwiązywaniaprostychzadań C Xwyjaśnia,dlaczegodźwignięmożnastosowaćdowyznaczaniamasyciała B Xplanujedoświadczenie(pomiarmasy) D Xszacujemasęprzedmiotówużytychwdoświadczeniu C Xwyznaczamasęprzedmiotów,posługującsiędźwigniądwustronną,linijkąiinnymciałemoznanejmasie C X

wyznaczamasę,posługującsięwagą C Xporównujeotrzymanewynikizoszacowanymimasamiorazwynikamiuzyskanymiprzyzastoso-waniuwagi C X

oceniaotrzymanywynikpomiarumasy D XTemat do-datkowy. Maszyny proste

rozróżnia dźwignie dwustronną i jednostronną B Xwymienia przykłady zastosowania dźwigni w swoim otoczeniu A Xwyjaśnia zasadę działania dźwigni dwustronnej B Xrozwiązuje proste zadania, stosując prawo równowagi dźwigni C Xwyjaśnia, w jakim celu i w jakich sytuacjach stosuje się maszyny proste B Xwyjaśnia działanie kołowrotu B Xwymienia zastosowania kołowrotu A Xopisuje działanie napędu w rowerze B X

107

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7opisuje blok stały B Xwyjaśnia zasadę działania bloku stałego B Xwymienia zastosowania bloku stałego A X

ROZDZiAłV.CZąSTeCZkiiCiePłOTemat 27. Cząsteczki

stwierdza,żewszystkieciałasązbudowanezatomówlubcząsteczek A Xpodajeprzykładyświadcząceoruchucząsteczek A Xopisujepokazilustrującyzjawiskodyfuzji A Xwyjaśniazjawiskodyfuzji B Xpodajeprzykładydyfuzji A Xpodajeprzykładyświadcząceoprzyciąganiusięcząsteczek A Xwyjaśnia,kiedycząsteczkizaczynająsięodpychać B Xopisujezjawiskonapięciapowierzchniowego B Xopisujedoświadczenieilustrującezjawiskonapięciapowierzchniowego B Xdemonstrujezjawiskonapięciapowierzchniowego B Xwyjaśniamechanizmzjawiskanapięciapowierzchniowego B Xilustrujeistnieniesiłspójnościiwtymkontekścietłumaczyformowaniesiękropli C X

Temat 28. Stany skupienia materii

nazywastanyskupieniamaterii A Xwymieniawłaściwościciałstałych,cieczyigazów A Xopisujebudowęmikroskopowąciałstałych,cieczyigazów B Xanalizujeróżnicewbudowiemikroskopowejciałstałych,cieczyi gazów D Xwyjaśniawłaściwościciałstałych,cieczyigazównapodstawieichbudowywewnętrznej B Xomawiabudowękryształównaprzykładziesolikamiennej B Xopisujeróżnicewbudowieciałkrystalicznychibezpostaciowych B Xrozróżniainazywazmianystanuskupieniamaterii A Xopisujezjawiskatopnienia,krzepnięcia,parowania,skraplania,sublimacjiiresublimacji B Xwyjaśnia,żedanasubstancjakrystalicznamaokreślonątemperaturętopnieniaiwrzenia B Xwyjaśnia,żeróżnesubstancjemająróżnątemperaturętopnieniai wrzenia B Xodczytujeztabelitemperaturytopnieniaiwrzeniawybranychsubstancji C Xopisujezmianęobjętościciałwynikającązezmianystanuskupieniasubstancji B X

Temat 29. Tempe-ratura a energia

wyjaśniazasadędziałaniatermometru B Xposługujesiępojęciemtemperatury A XopisujeskalętemperaturCelsjusza B Xposługujesięskalamitemperatur(Celsjusza,kelvina,fahrenheita) C XprzeliczatemperaturęwskaliCelsjuszanatemperaturęwskalikelvinaiodwrotnie C Xanalizujejakościowozwiązekmiędzytemperaturąaśredniąenergiąkinetyczną(ruchuchaotycz-nego)cząsteczek D X

informuje,żeciałaojednakowejtemperaturzepozostająwrównowadzetermicznej B Xdefiniujeenergięwewnętrznąciała A X

108

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7wyjaśnia,odczegozależyenergiawewnętrznaciała B Xdefiniujeprzepływciepła A Xwyjaśnia,jakmożnazmienićenergięwewnętrznąciała B Xanalizujejakościowozmianyenergiiwewnętrznejspowodowanewykonaniempracyiprzepły-wemciepła D X

Temat 30. Ciepło właściwe

wyjaśnia,oczyminformujeciepłowłaściwe B Xwymieniajednostkęciepławłaściwego A Xporównujeciepłowłaściweróżnychsubstancji C Xwyjaśniaznaczeniedużejwartościciepławłaściwegowody B Xposługujesięproporcjonalnościąprostądoobliczeniailościenergiidostarczonejciału C Xrozwiązujeprostezadaniazwykorzystaniemwzorunailośćdostarczonejenergii C Xrozróżniawielkościdaneiszukane B Xopisujeprzebiegdoświadczeniapolegającegonawyznaczeniuciepławłaściwegowody B Xwyjaśniarolęużytychwdoświadczeniuprzyrządów B Xwyznaczaciepłowłaściwewodyzapomocączajnikaelektrycznegolubgrzałkioznanejmocy(przyzałożeniubrakustrat),termometru,cylindramiarowegolubwagi C X

mierzyczas,masę,temperaturę C Xzapisujewynikiwformietabeli C Xzapisujewynikzgodniezzasadamizaokrąglaniaorazzachowaniemliczbycyfrznaczącychwynika-jącejzdokładnościpomiarulubzdanych C X

porównujewyznaczoneciepłowłaściwewodyzciepłemwłaściwymodczytanymztabeli C XTemat do-datkowy.Ciepło właściwe – trudniejsze zagadnie-nia

odczytuje dane z wykresu C Xrozróżnia wielkości dane i szukane A Xanalizuje treść zadania D Xproponuje sposób rozwiązania zadania D Xrozwiązuje nietypowe zadania, łącząc wiadomości o cieple właściwym z wiadomościami o energii i mocy

D X

szacuje rząd wielkości spodziewanego wyniku i ocenia na tej podstawie wartości obliczanych wielkości fizycznych

D X

przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostek fizycznych C XTemat 31. Przewod-nictwo cieplne

rozróżniadobreizłeprzewodnikiciepła B Xwymieniadobreizłeprzewodnikiciepła A Xinformuje,żeciałaorównejtemperaturzepozostająwrównowadzetermicznej A Xwyjaśniaprzekazywanieenergiiwpostaciciepławzjawiskuprzewodnictwacieplnego;wskazuje,żenienastępujeprzekazywanieenergiiwpostaciciepłamiędzyciałamiotakiejsamejtemperatu-rze

B X

wyjaśniarolęizolacjicieplnej B Xbadazjawiskoprzewodnictwacieplnegoiokreśla,któryzbadanychmateriałówjestlepszymprzewodnikiemciepła D X

109

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7Temat 32. Konwekcja i promie-niowanie

definiujekonwekcję A Xwyjaśnia,naczympolegazjawiskokonwekcji B Xopisujeprzepływpowietrzaw pomieszczeniachwywołanyzjawiskiemkonwekcji B Xopisujeruchwodyw naczyniuwywołanyzjawiskiemkonwekcji B Xdemonstrujezjawiskokonwekcji B Xwyjaśniarolęzjawiskakonwekcjidlaklimatunaszejplanety B Xwyjaśnia,żemateriałzawierającyoddzieloneodsiebieporcjepowietrzazatrzymujekonwekcję,a przeztostajesiędobrymizolatorem B X

wymieniamateriały,którezawierająw sobiepowietrze,coczynijedobrymiizolatorami A Xopisujetechnicznezastosowaniamateriałówizolacyjnych B Xopisujeprzenoszenieciepłaprzezpromieniowanie B X

Temat 33. Topnienie i krzepnię-cie

mierzytemperaturętopnienialodu C Xdemonstrujezjawiskotopnienia C Xstwierdza,żetemperaturytopnieniaikrzepnięciadanejsubstancjisątakiesame A Xwyjaśnia,żeciałakrystalicznemająokreślonątemperaturętopnienia,a ciałabezpostaciowe–nie B Xodczytujeinformacjezwykresuzależnościtemperaturyod dostarczonegociepła C Xprzewidujestanskupieniasubstancjinapodstawieinformacjiodczytanychzwykresuzależnościt Q^ h D X

wyjaśnia,żeprocestopnieniaprzebiega,gdyciałudostarczamyenergięwpostaciciepłainiepowodujetozmianyjegotemperatury B X

wyjaśnia,żewprocesiekrzepnięciaciałooddajeciepło B Xdefiniuje ciepło topnienia A Xwymienia jednostki ciepła topnienia A Xodczytuje z tabeli ciepło topnienia wybranych substancji C Xporównuje ciepło topnienia różnych substancji C Xposługuje się pojęciem ciepła topnienia C Xrozwiązuje proste zadania, posługując się ciepłem topnienia C X

Temat 34. Parowanie i skrapla-nie

opisujezjawiskoparowania B Xpodajeprzykładywykorzystaniazjawiskaparowania A Xwyjaśnia,naczympolegaparowanie B Xwyjaśnia,dlaczegoparowaniewymagadostarczeniadużejilościenergiiwpostaciciepła B Xopisujezjawiskowrzenia B Xdefiniuje ciepło parowania A Xwyjaśnia,żeproceswrzeniaprzebiega,gdyciałudostarczamyenergięwpostaciciepłainiepowodujetozmianyjegotemperatury B X

podaje jednostkę ciepła parowania A Xodczytuje ciepło parowania wybranych substancji z tabeli C Xporównuje ciepło parowania różnych cieczy C Xposługuje się pojęciem ciepła parowania C X

110

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7rozwiązuje proste zadania, posługując się pojęciem ciepła parowania C Xdemonstrujeiopisujezjawiskoskraplania B X

ROZDZiAłVi.CiśNieNieiSiłAWyPORuTemat 35. Wyzna-czanie objętości

wyjaśnia,oczyminformujeobjętość B Xwymieniajednostkiobjętości A Xprzeliczajednostkiobjętości C Xszacujeobjętośćzajmowanąprzezciała C Xobliczaobjętośćciałmającychkształtprostopadłościanulubsześcianu,stosującodpowiedniwzórmatematyczny C X

wyznaczaobjętośćcieczyiciałstałychprzyużyciumenzurki C Xzapisujewynikpomiaruwrazzjegoniepewnością A Xwyjaśnia,żemenzurkiróżniąsiępojemnościąidokładnością B Xrozwiązujenietypowezadaniazwiązanezobjętościąciałiskaląmenzurek D Xplanujesposóbwyznaczeniaobjętościbardzomałychciał,np.szpilki,pinezki D X

Temat 36. Gęstość

wyjaśniapojęciegęstości B Xwyjaśnia,jakiewielkościfizycznemusimyznać,abyobliczyćgęstość B Xwymieniajednostkigęstości A Xprzeliczajednostkigęstości C Xposługujesiępojęciemgęstościdorozwiązywaniazadańnieobliczeniowych C Xodczytujegęstościwybranychciałztabeli C Xporównujegęstościróżnychsubstancji C Xanalizujeróżnicegęstościsubstancjiwróżnychstanachskupieniawynikającezbudowymikrosko-powejciałstałych,cieczyigazów D X

szacujemasęciał,znającichgęstośćiobjętość D Xrozwiązujeprostezadaniazwykorzystaniemzależnościmiędzymasą,objętościąigęstością C Xrozróżniadaneiszukane B Xrozwiązujezadaniatrudniejszezwykorzystaniemzależnościmiędzymasą,objętościąigęstością D X

Temat 37. Wyzna-czanie gęstości

planujedoświadczeniewceluwyznaczeniagęstościwybranejsubstancji D Xwymieniawielkościfizyczne,któremusiwyznaczyć A Xwybierawłaściwenarzędziapomiaru C Xprojektujetabelępomiarową D Xszacujerządwielkościspodziewanegowynikuwyznaczaniagęstości C Xwyznaczagęstośćsubstancji,zjakiejwykonanoprzedmiotwkształcieregularnym,zapomocąwagiiprzymiaru C X

wyznaczagęstośćsubstancji,zjakiejwykonanoprzedmioto nieregularnymkształcie,zapomocąwagi,cieczyicylindramiarowego C X

zapisujewynikipomiarówwtabeli C X

obliczaśredniwynikpomiaru C X

111

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7porównujeotrzymanywynikzszacowanym C Xporównujeotrzymanywynikzgęstościamisubstancjiumieszczonymiwtabeliinatejpodstawieidentyfikujemateriał,zktóregomożebyćwykonanebadaneciało C X

Temat 38. Ciśnienie

wyjaśniapojęcieciśnienia B Xopisuje,jakobliczamyciśnienie B Xwymieniajednostkiciśnienia A Xdefiniujejednostkęciśnienia A Xopisujedoświadczenieilustrująceróżneskutkidziałaniaciałanapodłoże,wzależnościodwielko-ścipowierzchnistyku B X

wymieniasytuacje,wktórychchcemyzmniejszyćciśnienie A Xwyjaśnia,wjakisposóbmożnazmniejszyćciśnienie B Xwymieniasytuacje,wktórychchcemyzwiększyćciśnienie A Xwyjaśnia,wjakisposóbmożnazwiększyćciśnienie B Xposługujesiępojęciemciśnieniadowyjaśnieniazadańproblemowych C Xrozwiązujeprostezadaniazwykorzystaniemzależnościmiędzysiłąnacisku,powierzchniąstykuciałiciśnieniem C X

rozwiązujenietypowezadaniazwykorzystaniemciśnienia D XTemat 39. Ciśnienie hydrosta-tyczne

posługujesiępojęciemparcia C Xstwierdza,żewnaczyniachpołączonychcieczdążydowyrównaniapoziomów A Xstosujedoobliczeńzwiązekmiędzyparciemaciśnieniem C Xopisuje,jakobliczamyciśnieniehydrostatyczne B Xwyjaśnia,odczegozależyciśnieniehydrostatyczne B Xdemonstrujezależnośćciśnieniahydrostatycznegoodwysokościsłupacieczy B Xopisuje,odczegoniezależyciśnieniehydrostatyczne B Xodczytujedanezwykresuzależnościciśnieniaodwysokościsłupacieczy C Xrozpoznajeproporcjonalnośćprostąnapodstawiewykresuzależnościciśnieniaodwysokościsłupacieczy C X

posługujesięproporcjonalnościąprostądowyznaczeniaciśnieniacieczylubwysokościsłupacieczy C X

stosujedoobliczeńzwiązekmiędzyciśnieniemhydrostatycznymawysokościąsłupacieczyijejgęstością C X

rozwiązujezadanianietypowe,stosującpojęcieciśnieniahydrostatycznego D Xanalizujeinformacjepochodząceztekstówpopularnonaukowychiwyodrębniaznichinformacjekluczowedlaopisywanegozjawiskabądźproblemu(np.ztekstówdotyczących nurkowaniawyodrębniainformacjekluczowedlabezpieczeństwategosportu)

C X

Temat 40. Prawo Pascala

stwierdza,żecieczwywieraciśnienietakżenaściankinaczynia A XdemonstrujeprawoPascala B XformułujeprawoPascala A XopisujedoświadczenieilustrująceprawoPascala B X

112

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7posługujesięprawemPascala,zgodniezktórymzwiększenieciśnieniazewnętrznegopowodujejednakowyprzyrostciśnieniawcałejobjętościcieczyigazu B X

wymieniapraktycznezastosowaniaprawaPascala A Xwyjaśniadziałanieprasyhydraulicznejihamulcahydraulicznego B Xposługujesiępojęciemciśnieniawcieczachigazachwrazzjednostką B Xrozwiązujezadaniarachunkowe,posługującsięprawemPascalai pojęciemciśnienia C Xrozwiązujezadaniaproblemowe,adoichwyjaśnieniawykorzystujeprawoPascalaipojęcieciśnieniahydrostatycznego D X

Temat 41. Prawo Archime-desa

stwierdza,żenaciałozanurzonewcieczydziałasiławyporu A Xmierzysiłęwyporuzapomocąsiłomierza(dlaciaławykonanegoz jednorodnejsubstancjiogęsto-ściwiększejodgęstościwody) C X

wyjaśnia,skądsiębierzesiławyporu B XdemonstrujeprawoArchimedesa C XformułujeprawoArchimedesa A XwyjaśniazjawiskopływaniaciałnapodstawieprawaArchimedesa B Xopisujedoświadczeniezpiłeczkąpingpongowąumieszczonąnawodzie B Xanalizujeiporównujewartośćsiływyporudziałającejnapiłeczkęwtedy,gdypływaonanawo-dzie,zwartościąsiływyporuwsytuacji,gdywpychamypiłeczkępodwodę D X

analizujesiłydziałającenaciałazanurzonewcieczachigazach,posługującsiępojęciemsiływypo-ruiprawemArchimedesa D X

obliczasiłęwyporu,stosującprawoArchimedesa C Xstwierdza,żesiławyporudziałatakżewgazach A Xporównujesiłęwyporudziałającąwcieczachzsiłąwyporudziałającąwgazach C Xwyjaśnia,dlaczegosiławyporudziałającanaciałozanurzonewcieczyjestwiększaodsiływyporudziałającejnatociałoumieszczonew gazie B X

wymieniazastosowaniepraktycznesiływyporupowietrza A Xrozwiązujetypowezadaniarachunkowe,stosującprawoArchimedesa C Xrozwiązujezadaniaproblemowe,wykorzystującprawoArchimedesa D X

Temat do-datkowy. Prawo Ar-chimedesa – trudniej-sze zagad-nienia

rozróżnia wielkości dane i szukane A X

proponuje sposób rozwiązania zadania D X

rozwiązuje trudniejsze zadania z wykorzystaniem prawa Archimedesa D X

przewiduje wynik zaproponowanego doświadczenia D X

wykonuje doświadczenie, aby sprawdzić swoje przypuszczenia C X

Temat 42. Ciśnienie atmosfe-ryczne

opisujedoświadczeniezrurkądonapojówświadcząceoistnieniuciśnieniaatmosferycznego B Xdemonstrujeistnienieciśnieniaatmosferycznego B Xobliczaciśnieniesłupawodyrównoważąceciśnienieatmosferyczne C Xopisujedoświadczeniepozwalającewyznaczyćciśnienieatmosferycznewsalilekcyjnej B X

113

Plan wynikowy

Temat lekcji

Cele operacyjne– uczeń:

Kategoria celów

Wymagania

podstawowe ponadpodstawowe

konieczne podstawowe rozszerzające dopełniające

1 2 3 4 5 6 7wyjaśniarolęużytychprzyrządów B Xwyjaśnia,odczegozależyciśnieniepowietrza B Xwskazuje,żedopomiaruciśnieniaatmosferycznegosłużybarometr A Xwyjaśnia,dlaczegopowietrzenasniezgniata B Xwykonujedoświadczenieilustrującezależnośćtemperaturywrzeniaod ciśnienia C Xwyjaśnia,dlaczegowodapodzmniejszonymciśnieniemwrzew temperaturzeniższejniż100°C B Xodczytujedanezwykresuzależnościciśnieniaatmosferycznegood wysokości C Xposługujesiępojęciemciśnieniaatmosferycznegopodczasrozwiązywaniazadańproblemowych D Xwyjaśniadziałanieniektórychurządzeń,np.szybkowaru,przyssawki B X