Me-ester hoven Meester"Gronneger bliespul in drei hadrieven

deur

Geart Tats Pzn.

~ht ..aa.. ~.~,.: .-te::~~ragen "Bureau voor- Aut9u~srecbt.~t.ftJ~;i Jan Wl11em BrouwersplelD 29."

"Gronneger bliespul in drei hadrieven

Me-ester hoven Meester

Meester haven Meester

iinneger bliespul in 3 bedrieven

deur

Geert Teis Pm.

TiOver 't recht van speulen te schrieven aan „Bureau voorAuteursrecht" te Amsterdam. Jan Willem Brouwersplein 29.

UUTGEVER M. DE LANGE — VEENDAM.

PERSONEN :

JAN DUKER, mr. blik- en koperslager.

KOBAO, zien vrouw.

GRADUS, zeun.

BULEMAN, rentenaier, wethaolder, lid van deschoo?kernissie.

FIENE, zien dochter.

GODEVREDUS LAMMERS, rneester in Warrel-huzen.

BORCIEMEESTER van Wiekendam.

JASPER DRUP, veldwachter.

KRIETEMAO, bovenmeester in Wiekendam.

VURCiEMAN, boer, lid v. d. raod.

Dr. VIEZEL, lid van de raod en de schoo l-kemissie.

FIETELAOR, drogist, lid van de raod en deschoolkemissie.

DORE PEDAOL, biegenaomd Doremi, orgenist;lid van de raod en de school-kemmissie.

ROULFIE, schoonmaokster.

't Stok speult in Wiekendam, even nao de Frans-Duutse oorlog ; 't eerste en daarde bedrief in deveurkaomer van Duker, 't twaide in '1 raodz,aol op

't gemainthuus.

baolie

nao achterkaomerdeure a

haolten schot mit veul deuren,stoulen veur ,langers

nao wachtkaomer nao $orgem. kaomerdeure b deure aĪĪ ^^

/1 /1 n /1 n

( I taovel )

CTINNH

taovel

kraokstoule

—deure

ļ a ngec

naode

bozzeml

NAODERS VAN SOMMEGE PERSONEN.

JAN 1DUKER, 50 jaor, klaain, pitteg, 'n grodebrille.

KOBAO, 45 jaor, gaolden ooriezer, iedel, vaokveur de spaigel.

BULEMAN, boers verwaond, snovvelt wat deurde neuze.

DORGEIViEESTER, dikke lobbes ā la Dikker-dak, vol op de borst.

DRUP, klaain, maoger drok ventje, rooie neuze,maokt hail vaok miletair seluut.

Dr. VIĒZEL, flinke jonge man.FIETELAOR, maoger verschrompeld mannechie,

fien stempie, grieze bakkebaordjes.PEDAOL, kunstenaor, lange haoren, lange slip-

jaze, boord en coeur.ROULFIE, klaain vrouwchie, zulvern ooriezer.

EERSTE BEDRIEF.

EERSTE TON EEL.

Jan Duker Kobao Gradus.Duker. Nou hest dien zin ja, nou is he ja

rneester : boven meester gaait niks, h ^ !Kobao. Gradus, Gradus, 'k ken mie 't haost

nait denken. Doe al meester nou (kikt de akte in),Naom mit rooie inkt ja, jong, jong!

Grādus. Bliede genog, dat dat verbie is, dateksaomen, h ^ , h ^ !

Kobao. (trots) Veur die toch nait zo stoer . . .as ie z(5 goud leren kennen! Wat zel Mevrouwvan de borgemeester wel zeggen . . . en den deimegoggel van 'n Betje! (legt de akte op taovel).

Duker. As Mevrouw rechtuut is, zel ze zeg-gen ; „Schoumaoker, blief bie joen laiste" . . .en tegen die zel ze zeggen ; „Fielseteer die,Kobao! En juvver Betsy . . .

Kobao. Juvver Betsy . . . Bordpepieren juvver!Betje hait ze hur, en ze is net zo goud dainst-baor bie borgenleester as de maid, hur . . .Mevrouw nait rechtuut, zeestoe? tegen mie

is N1evrouw rechtuut: as ie van joen i5a^ tot

6

joen 25st© jaar bie ain daind hebben . . . Ze zel

d'r slim bliede mit wezen, net zo bliede as ik

zuls, en . . . Gradus ook.

Gradus. Bliede, dat 't verbie is, ja! Deizeurpotten mit heur wieze Ironies! Net katoelen!

Duker. Ja jong, hest zuls ja wild!Gradus. Wait ie net zo goud as Vaoder,

dat Moeke nait ophuil, haile daogen aalweer aan.

Kobao. Moe, ja, Moe het 't daon! Nee maor,dat wil'k ook hail wel woord hebben, en 'k heb

'i toch daon veur dien gelok, jong, dastoe . . .

Duker. (lagt) Nou heurst 't ja, Gradus . . .vertel nou ais wieder hou gelokkeg hest die

wel vuild . . . hie dei katoelen ?

Kobao. (niedeg) Ja, wel 't leste lacht . . .Duker. Zugst toch wel, hou gelokkeg daste

horn maokt hest.

Kobao. Vertel d'r den toch ais wat van !Gradus. Vertellen? Aal dei aol rommel nog

ais weer opsteuven, opbraoden? br, wat ain

boudel! Vraog3 . . . antwoord, vraoge . . . ant-

woord, vraoge . .. gain antwoord, en zo wieder.

Zo was 't, aans niks !

Kobao. En wost toe ales?Gradus. Op 'n beetje nao haost ales, maor

t aander nait !

7

Duker. Korn, jong, was t'r niks bie, dat ver-tellen weerd is?

Gradus. Niks, niks! Allende dat dei kweersekoster zo niedig wor.

Kobao. Niedeg, jong?Gradus. Dei vruig: pe . . . da . . . go . . . gie!

Hai knapte maor aal mit de knokkels van zien

lange widde vingers, zo . . . (dut 't nao) 't wasnet of dei knokkels ook aal zeden: pe . . . da . . .

go . . . gie ! hi ^ , 'n kwaalster van 'n kerel!Duker. En wat is dat nou aigenliek: peda-

gogie ?

Gradus. Wat dat is? Pedagogie? Ja, wat isd at ? 't is grok van putwaoter. Ie geven ain

kind 'n appel en nog 'n appel en nog 'n appel.

Nou, wat het dat kind nou? Drai appels, denk

ie. Of as ie wieder weg denken . . . 'n beetje

s.lelle-Katriene, denk ie? Mis, den het dat kind:

't begrip „appel''. Dat is pe . . . da . . . go . . . gie.

As 'n kwaojong bertaal is, den griep ie horn

even bie 't nekvel en leren horn 't aof? Nee, iezeggen: „Mien laive, beste jong, hou konst dat

nou zeggen, doe begripst toch wel, dat dat de

meester zeer dut en doe mainst 't toch zo goud

mit horn en bist horn toch dankbaor . .. enden .. . den het de meester begrip van pe . . .

8

da . . . go . . . gie . .. en de jong, as 't 'n rechte

jong is, dan het hai de tonge drai doem ver

uut de mond.

En in huus . . . dei neimoodse jonge mouders,

veu'rdat ze om baoker lopen, kopen ze 'n bouk

van pe . . . da . . . go . . . gie, orn heur wurnis

op te vouden . . . en laoter . . . as Moeke aan

't stedaiern is in de bouken, den ,vaarven de

jongers de kadde gruin of vouern de hounder

dronken mit kaarzen van de brandewien, ;da.t is

aalmaol pe . . . da . . . go . . , . gie!

Duker. Doe schienst t'r nog al van te haolen.Gradl.is. Ja, en dat kinder van doomneis ,en

meesters aaltied zo goud onder stuur binnen,

dat is ook van de pe . . . da . . . go . . . gie!

Duker. (lagt) Nee, maor Clradus, nou zundergekhaaid, ,wat vruigen že daarover den zo aal ?

Gradus. Eerst vruig he aal dei rommel, deiin de boukies staait, van „voorstelling" en .

„beeld" en ;,begrip" en den kon je maar aof-

ravveln, al begriep ie d'r ook niks van. En to ūvruig he hou of ik de kinder geschiedenis leren

wol. Tou wol he zeker hebben, dat ik 't. net zo

zeggen zol as in dat boukie staait, dat hai zuls

schreven het. Maor ik heb 't lekker nait daon.

Duker. Wat zeeste den ?

9

Gradus. Ik zee, ik vertel de kinder eerst vanons keunenk en .de kaomers en menisters en zo,

laoter ais van de keunenk zien vaoder en groot-

vaoder en van de Franze tied Maor hai zee,

daor deugde niks van ... dat was roggels ach-

teruut leren, zee he.

Duker. Dat is 't ook j ā .Gradus. Maor zo dou ik 't, as ik 't ainmaol

doun mot.

Duker. En?Gradus. „Uut wat bouk ik dei onzin leerd

haar?" „onzin" , zee 'k, ,,onzin is 't om te be-

gunnen unit dei aole Batevieren en Batevieven,

daor begriepen ze niks van." En tou zee he, of

ik dat nait doun ' wol. Ik zee: „ik dou 't zo as

't beter is. en .dat zet ik deur."

Kobao. Deurzetten, mien jong, dat hest vandien moeke.

Gradus. As 't goud is, zet ik 't deur! Zo'nboukie is aofschreven uut 'n aander bookie, en

d āt weer uut 'n aander. 1k bedenk mie eerst,\vat nou aigenliek goud is, en ...

Duker. (zucht) Dat hest nait van dien moeke,maor gao deur.

Gradus. Ja gao deur! . .t . 'k Fieb 'n slechtsiefer kregen veur pe . . . da . . . go . . . gie!

10

Kobao. En bist t'r toch ja deur.Gradus. Ie huiven overaal gain tiene veur

hebben. En tou bie de leesles dei aander, dei

wol hebben, 'k zol 'n mooi gedichie ontleden.

1k zee, dat 't zunde was. En hai wor duvels . . .

de leste braif van vaoder of moeke zollen dei

lu nog ontleden, leuf 'k. Pepierwurms binnen '1.

Kobao. En 't aander, gong 't aalmaol goud ?Gradus. Zo zo! Dei lu vraogen joe nait on1

te heuren, wat ie waiter], dei willen joe allende

heuren laoten houveul zij zuls waiten . . . En den

aal dat geteem : „jonge vriend!" — Mainen dei

groeterge schoolmeesters wel, ik bin heur „vriend"

nait. H ^ nou ken 'k ja ais weer mens wezen . . .ik Mot Hinderk toch even vertellen in de smederij

koom daodelk weer. (aof)

TwAIDE TOONEEL.

Duker Kobao.

Kobao. Hinderk — ? Joen knecht zo wat ver-tellen ?

Duker. Mevrouw van Borgemeester verteldedie ook ja ales, zeestoe loch . . . zo'n Hinderk . . .

aine, dei nou twaalf jaor bie joe is . . .

Kobao. Lao( *horn veur 't waark zorgen

} lDuker. Dat huif ie horn nait te zeggen . . .

hou het ht nait veur ons aarbaaid nou 'k mit

mien ogen nait zoveul meer ken!

Kobao. Krigt he ja gaoie betaolen veur ook!Duker. Geld is toch nait ales?Kobao. Daor gaait 't loch maor om. Hai gaait

aankom Maai toch ook weg, omdat he 't in

Bovenpekel beter krigt,

Duker. Mos he den tegen zien aanstaondeschoonvaoder zeggen: „Nee, 'k neem joen zaok

nait over, 'k blief knecht bie Jan Duker ?

Kobao. Hai het 't hier toch goud? En waorkrieg je vertrouwd yolk weer tegenswoordeg?

Duker. Perbaiern !Kobao. En doe mit dien ogen . . . Jan, was

t nou nait beter, dastoe de boudel overdeeste.

As Gradus hier den meester wordt, en wie bie

horn in, den haarst ja 'n rusteg leven.

Duker. En . . . ja . . . en? Haar 'k hailend āalniks meer te doun, niks as veur 't venster zitten,.

kleunen mit aole vrouwlu, dei op koffie komen,

hannen op kneie, vouten op stove.... wachten

op de zwaarde waogen . . .

Kobao. Wat kenst toch stief wezen.Duker. Orndat 'k nait uut 't ambacht wil,

waor mien vaoder en vaoders vaoder in aarbaaid

12

hebben ? Orndat 1k dat uuthangbord daor nait

weg hebben wil : J. Duker, Mr. blik- en koper-

slaoger. Viefteg jaor het t'r haost hangen en ...

d'r is niks aans worden in dei tied as de veur-

letters: Grootvaoder 'n Jan, vaoder 'n Gradus,

ik weer 'n Jan . . .

Kobao. En nou haarsto ^ geern had, dat t'rweer G. Duker op kwam, Maar Gradus

Duker. Gradus was d'r best mit west, asto ^de groothaaid nait in 't heufd kregen haarst.

Meester mos he worden, maor gain meester

koperslaoger, 'n meester kinderslaoger... Meester

boven meester.

Kobao. Mot t'r gain veuruutgang in de wereldwezen?

Duker. Ja, nou maor weer van veuren aofaan, ik ken 't al van boeten : ken wie hier blieven,

winkel wordt veurkaomertje, huus, uuthang-

bord weg, smederij vertimmerd I Gradus trouwen

mit Fiene Buleman . . om de bule! Fleur vaoder

mag 't ja wel lieden, as he maor meester wordt.

Kobao. BulemanDuker. Doe en Buleman bin net 'n paor

opblaozen kikkers wie en jongelu elk 'n

kaande van 't huus

Kobao. Nou ja, en . .

13

Duker. Mens . . , schaai uut . . ! bist ja net'n aokster, aal van veuren aof aan.

Kobao. Veuruutgang mot t'r toch wezen.;Duker. Ja, zeker mot dat. As 't ook wis en

zeker veuruutgang is. Is zo'n schoolmeester den

beter as 'n koperslaoger ?

Kobao. Toch hail wat aans, ken aaltied netjeslopen, gain zwaarde hannen . . .

Duker. En net as Buleman op triepen pan-tovvels deur de wereld ! of dei juvver Betsy ookgeliek haar, dat ze horn nait hebben wol mitzien geld!

Kobao. Betje hait ze . . . doe mit dien juvverBetsy!

Duker. En Gradus ken den 'n lange naogelop de pinke gruien laoten om suker te schep-

pen . . . en doe mooie gedienen, aaldaoge mooiooriezer op . . . veur 't venster gappen, . . . nik-duvel speulen ! . . . Zwaarde hannen ? Daor huift

zok gain mens veur te schaomen. Doe den zuls?

Bin dien hannen zo wit as van Borgemeesters=mevrouw ?

Kobao. 'k Wol ons jong ook ja veuruuthebben !

Duker. Grootseghaaid Dat is 't minste waštoenog van dat borgemeestersvolk leerd hest!

14

Kobao. Hui, hui, borgemeestersvolk !

Duker. Nou, zeg ik daor den kwaod mit?Kobao. Ze bin aaltied goud veur ons west.

Nait den?

Duker. Heb 'k niks van zegd. Maor dastoedei lu nou naodoun wilste? Bist toch maaid west,

en gain gezelschapsjuvver zoas juvver Betsy!

Kobao. Komst alweer mit dien juvver Betsy.Wat is zij meer as ikke? Toch ook maor doch-ter van 'n gewone emies !

Duker. Maor ze het toch aans wat leerd! Enleest en kaojert mit mevrouw!

Kobao. Toch ook 'n dainstbaore waor!Duker. Ja, doe kenst heur nait uutstaon, ze

is mooi aantrokken en . . .

Kobao. En dut zo veurnaomDuker. Net astoe wo rd en wilste ja!Kobao. Wil net zo nikken as mevrouw . . .

zo'n slemiere, zo'n roggendollies!

Duker. Veur dien rust maor goud, dat zevortgaait.

Kobao. Veur mien paart nao Sebaldeburen,om 't aopedrillen te leren ; was ook te grootsveur Buleman !

Duker. Mie is ze slim mitvallen, dat ze zo'nman nait hebben wol, dei 'n haile dag niks dut

1 5

as piepeis smoken en tjauwelen.Kobao. Ze zel d'r nog wel ais nao slikken,

nao zo aine! Wethaolder! Maor ain kind! Geld

genogt!

Duker. Groothaaid ja! Dat is 't bie die! Enom mie gefstoe niks, dat ik mien aole ambacht

opgeven zol !

Kabao. Krigst t'r ja wat veur! Haarst ja 'nonbezorgde aole dag!

Duker. Ja, net as ons aol Kassie: van dekorf even in toene, en van de toene in de korf . . .

Zo zel 't daier van zuls wel doodgaon . . . gain

zorge! Jan Duker bedaankt veur 'n hondjes-

leven, hur.

DAARDE TONEEL.

Veuregen. — Gradus.

Gradus. (om de houk van de deure). lk moteven mit Hinderk, hur . . . koom daodelk weer.

Kobao. Wat mit Hinderk?Gradus. Even mit helpen bie de pombe van

Doomnei. Aine allain ken daor niks mit worden.

Kobao. Gradus, dat ken nait hur! Heur ais:noustoe meester biste, nou . . .

Gradus. Och, moe, wat geft dat n o u?Kobao. Kenst toch nait as 'n knecht bie

1 6

Doomnei komen ? Astoe hier dei plaotse nou

aan de schoule ais kreegste, den kreegst meschainja Doomneis kinder veur die.

Duker. (spot) Bist nou te veul meneer, maintMoe, Gradus.

Gradus. Nee, zunder gekhaaid nou, ik word'r toch nait minder om, as 'k even mit Hinderk . . .

Kobao. Nait mit mien zin, hur . . . maor dienvaoder . . .

Duker. Dei is aaltied maar koperslaoger west,dien vaoder.

Gradus. Kom, moe, ie mainen 't ook naitzo . . . 'k bin d'r vort weer, hur!

Kobao. Wolt nou meester of koperslaogerwezen, doe?

Gradus. Och ! (aof.)

VAIERDE TONEEL.

Duker. Kobao.

Duker. Hai schaomt zok toch nait veur 'tambacht!

Kobao. (starnpt op de vlouer) Dat het he van 'die! Maar nou gaait he toch, dut toch zien zin !Al staait de haile wereld in 't ende ?

Duker. Van wel zol . he d āt hebben ? Hier,doe hest dien wille nou, hai is nou meester !

1i

meneer haost ! Mot he nou nog wieder aan dien

schoedebaand gengeln ?

Kabao. Gooit zien fesoun op straode, dat dut he !Duker. Omdat he zok nait schaomt veur zien

vaoder zien ambacht.

Kobao. (sciioede veur d' ogen) 't Is al weerzo (schraift).

Duker. Jao, 't is al weer zo. As ie gain ge-lick kriegen kennen, den gooi ie 't maor in de

traonen. Zo is dei aarme jong ook in de bouken

s;ot tegen ^ heug en meug ! (winkelschelle gaait,

Kobao wist zok d ogen, lot in winkel aine d'r in,men heurt heur zeggen: „Daorhen, gao d'r maorin, Fiene").

VIEFDE TONEEL.

Veuregen. Fiene.Fiene. (op Duker tou) Ook fielsetaierd, Duker,

mit Ciradus zien eksaomen ! Ook bliede, h ^ ?Duker. Dat he van 't gedou aof is, h ^ ?Kobao. Cledou !Duker. Zegt he zuls! Aarme jong, daor zat

he den (wist op de taovel) hannen in d'oren, of

aal maor op en dele, en den maor: Batavia met

Batavia, Preanger mit hm, hm, hm, Pekelhaoren

mit Pekelhaoren — wel duvels, mot 'n mens 'n

2

18

pappegaoie worden ; aal dei indiaonse naomen,

joen verstaand gaait t'r ja mit nao de pieltjes !

Laot ze de veldwachter zokke woorden zeggen

laoten, dei dronken kloniaol . . . den kennen ze

zain of de tonge horn dubbel slagt, maor . . .

Fiene. (lagt) Ie maoken d'r wat van, hurt !Duker. Trekt joe tot tonen uut ! Doe haarst toch

ook mit horn te doun . . . hest t'r de gek toch

ook wel mit stokenKobao. Nou ja, antammerij zo !Fiene. Gekhaaid !Duker. Tou hai daor zat en doe dabr, waist

nog wel en ie mekaor pluigen ?

Fiene. Tou hai zee, dat huushaolen gainkunst was!

Duker. Tou was t'r aine, dei zee, 't wasgroter kunst as om klaain kinder stil en dreuge

te haolen. Wel was dat ?

Fiene. (lagt) Ha, ha!Kobao. Nou ja, zo'n beetje plaogen !Duker. En as he zat mit dat boukie : Willem

de Eerste, Willem, de Twaide, Floris de zoveulste,

Hinderk de Dikste, Knelis de Zoere . . .

Kobao. Babbelguchies !Duker. Ja net : babbelguchies ! Om zien ver-

stand te plaogen.

19

Kobao. Nee, Fiene heur plaogerij main ik !Duker. Fiene heur plaogerij? Daor zat hail

wat meer verstaand in as in Gradus zien leer-..^

der^^ .

Kobao. Hestoe zeker wel verstaand van!Duker. Ken ie verstaand hebben van 'n ding,

waor gain verstaand in zit! Zo ken ik ook wel

begunnen : koffiepotpode - veur rechts, koffie-

potpode achter links, koffiepotpode ach-

ter rechts, 't is ja potdorie of 'n mens 'n onwieze

kikkerd is: kwak-kwak-kwak . . kw ^k-kw^k-kw^k !Fiene. (lagt) Ie hebben d'r zo toch nog pei-

zaier van.

Kobao. Ciao zitten wicht, d'aol boas het demale mutse op van daoge.

Fiene. (tegen Duker) Ie kennen 't aaltied zomooi zeggen, net as Gradus.

Duker. Den het he toch wat van mie!Kobao. (tegen Duker) Dat heurst zeker veur

't eerste?

Duker. (vrolek) Nee, nait veur 't eerst —rn aa r aal t ied geern,

Fiene. Is Gradus t'r nait?Kobao. Komt zo, mos nog even uut.Duker. Is mit Hinderk pombe plaotsen bie

Doocnnei.

20

Fiene. (p/aogt) Hai ken den ook ja nog wataans aan Willems en Florissen en Hinderks!

Duker. Zeest ja, hai haar wat van mie!Kobao. (krigt de akte) Kiek, Fiene, daor is

zien pepier. Mooie letters, 116?Fiene. (leest) „Akte van bekwaamheid als

Onderwijzer . . . De Commissie . . . Groningenartikel 157 . . . (ondudelk lezen) Menister Binnen-landsche Zaken . ge6xamineerd . . . . GradusDuker, geb. 7 Okt. 1853 le Wiikendam

bevonden dat genoemde Gradus Duker" . . . nog

ais weer, de naom!

Duker. Hail veurnaom!Fiene. (hoard en wichteg) aan de vorderingen

dcr wet voldoet en hem diensvolgens Vag*diens . . . vol . . . gens!! een akte van bekwaarn-

heid als onderwijzer verleend. Namens de Corn-

missie . . . De naomen dei ken je hail nait lezen!

Duker. Ook veurnaom !Fiene. En nou ken he ja mitdoun hier! Zol

Govvie ook solsetaiern?

Kobao. Foi, Fiene, aine dei al lwai jaormeester is . en dei nog bie zien jongersnaom ,nuimen?

Fiene. Paast zo mooi veur horn ! Nou den:G)devredus Lammers, zol dei ook mitdoun?

21

Kobao. Denkelk wel.Duker. Den ken he ja mooi bie zien Moe

wonen hier, veur zo'n aarrne wedevrouw 'n uut-

komst.

Kobao. As he 't wordt.

Fiene. Zol dei veurgaon veur Gradus?Duker. Hai is toch al twai jaor meester west.

I lai het t'r toch meer verstaand van, zol ie zeggen !

Kobao. Meer as Gradus?Duker. 'k Heb in de smederij toch ook laiver

aine, dei al wat ken as zo'n r6chtern kaalf.

Kobao. Nou, n6chtern kaalfFiene. 't Zel ook nog wel leren molten, zo wal !Duker. Nou! 't Zel nail genog wezen, as ie

de taovels gewoon opzeggen kennen en ook van

(Intern nao veuren.

Kobao. Maar (wist op de akte) Gradus is nontoch ook meester.

Duker. D'r is meester boven meester ! Dejong, dei de sliepstaine draait, hait ook

koperslaoger !

Kobao. (op ins) Fiene, magst mien nei school-jak wel lieden? Mooi weerschien-goud,

(draait zok) nou gruin, den geel, den nut 'n roden.Betie van de b6rgerneester haar z6ndag in de

kerke net zok soort . . . maor wat minder, ducht

22

mie, zeker weer bie de poepen koft. Krigst ook

wat neis mit 't maark?

Fiene. Vaoder zee, 'k mog wat uutzuiken,maar 'k wait nait wat.

Kobao. Neem ook zo wat, wichie!Fiene. Nee, den is 't net of ie 't naodoun.Kobao. Naodoun? Naodoun ?Duker. Ja, Fiene, hest geliek. 't Aine schaop

nao 't aander over de dam.

Kobao. (schudt mit 't heufd) Most zo'n tulentuniek nemen, zo'n polenaise en den 'n sangen

rok t'r onder . . , dat haar 't wicht van Netaores

oak aan lest . . . en den most ook zo'n nei

allozie hebben, wicht! As ik die was, ainegst

kind, Vaoder wethaolder, nou !

Fiene. Singelier, as ie over aine praoten . . .daor komt vaoder aan. Wacht, ik laot horn d'r

wel even in (lost nao de winkel, mit Bulemanweer binnen.)

ZESDE TONEEL.

Veuregen. Buleman.Buleman. Nou van zuls, 'k fielsetaier joe

mit de neie meester. Jonge ja!

Kobao. Mooi n ^, negentien jaor nog maor !Duker. (nemt B's haand wel aan, maor zegt niks).

23

Bulernan. Nou, in joen schik van zuls, jongeja ? !Duker. (zöcht uut de slander 'n kaalken piebe

veur B.) Ja, dizze is 't.Buleman. Nou mag 'k ook stoppen mit 'n

proeke, he, van zuls !

Fiene. Vaoder, ie graimen, paas op veur demadde (wist onder de taovel)

Buleman. (trapt de vonken uut). Pff, pff !Kobao. Zel wel gaon !Buleman. Nou nog 'n plaotse, n ^ ? Nou, dat

zel wie wel klaor kriegen hier veur horn. Lk as

Wethaolder en lid van de Kemissie . . .

Duker. D'r zellen ook wel aandern komen ...is meester boven meester heb 'k al zegd . . .

aoldern gaon veur !

Bulernan. Veur ? Zol nait waiten waorom ?Vurgeman is ook aolder as ik, en ik bin toch

wethaolder worn, n ^ . Heb ie laiver 'n aole knechtas 'n jonge?

Duker. As dei nog maor 'n haalfwassie is,zekerliek !

Kobao. Haalf waassie ?Duker. Ja, wat aans?Buleman. Wol ie horn hier nait geern hebben

as meester, joen Clradus ?

Duker. Recht is recht, de beste mot 't worden

24

Kobao. Waorom zol hai minder wezen as 'naander ?

Buleman. Wie as leden van de kemissie envan de raod, wie waiten- dat wie zain dat zo !

Duker, (gniffelt in stilte).Fiene. (kikt ieder bot uut 't raom) Waor blift

he non, wie hebben horn ja. hail nog nait

zain !

Buleman, (vinger op) En strakkies den ? Opde laone nao 't Boerendaip ! Haolt onniebus daor

eerst stille tegenswoordeg?

Fiene (wat verlegen) 'k Heb horn rnaor evenfielsetaierd. 'k Haar melk haold ja !

Duker (tegen Kobao) Haarst Gradus ookmelk henstuurd, nait? net as vrouger nog, Bule-

man, n ė , niks mooier as melk-haolen-bood-schappen en kraande brengen.

Buleman (lagt) Jongeja, van zuls, van zuls!Kobao. Maor aine, dei meester is ...Duker. Al is he ook b6rgemeester, da! ons

dikpensie-b6rgemeester den, lion het dei omnetaores zien huus henscharreld om juffer Sefie ?

Buleman (lagt) Non, ook mit zien kraande-brengen, van zuls!

Fiene. Dee Nirgemeester dat ?Kobao (schudt van nee) 0c,11 wicht!

25

Duker. Nou. En tou he mit dei snei 's aovendsin 't sjompgat glee.

Kobao. Vertelsters, niks aans.Duker. Ja, as ons aole meesterknecht horn

d'r nait zuls uuttrokken haar !

Buleman. Jan Winks, h ^ ? Ja, van zuls !Duker. Dat mos ie Jan vertellen heuren

B6rgemeester mos veuruutzain kend hebben, den

was de kraande ook in huus bleven ! Maor ja

(bewegen van geld tellen). En vol nog nait alit!

Kobao. Veuruutzain, mit joe praoties !Buleman. Nou, 'n makke het he nait kregenKobao. Best rnens, hur !Duker. Hai het veul van heur leerd, dat

waor.

Buleman. Leerd ?Duker. As ie baos wezen willen zeggen

ze tiedels — mot je east gehoorzaornen kennen.

Dat het zij horn leerd. Hai wait 't non — d'r is

allerdeegs meester boven b6rgemeester!

Kobao. Hui, hui!Buleman. Van zuls, van zuls!Kobao. Doe mit dien gehoorzaomen !Duker. Ere wel ere toukomt . en zij zuls.. .

het 't leerd van . . . de maaid !

Buleman (slagt zok op de kneien en lagt).

26

Kobao.' Nou nog mooier.Fiene. Duker, ie binnen 'n plaoggeest, hur.Duker. Aol netaores zee aaltied . . .Kobao. J ā, haol die nou maor stille.Duker. As 'k uutpraot bin ! Aol netaores

zee...

Kobao (lopt nao de kaaste, rammelt kwaod mitstaingoud).

Duker. Dei zee: Bie borgemeesters, dat gaaitzo mooi : B. en W. hait 't . . zij is B, en mit horn

is 't Wee ! En de maaid dei is kommesaores van

de keunenk, nou, Kobao?

Kobao. Dei fiemelekwinten van dei dronkennetaores!

Duker. Dronken lu en. kinder . . . waist jawe1!

Bulemanen (lagg^n) Duker, Duker !

FieneDuker (zucht). En tou heb ik de kommesaores

ja hier kregen !

Kobao. Nou, is 't nou genogt?Duker. En dei het langsaom aan weer 'n

opperkommessaores boven zok . . . meester boven

meester !

Bulernan. opperkommesaores ?

27

Duker. 1k zeg niks . . . ;naor as 'n henne'n aai van 'n eend uutbrodt en de henne maokt

zok dik, den komt t'r 'n ganze uut 't aai . . . en

den kikt de henne raor, as 't kuken zwemmen

ken . . . De eend bin ik zuls west.

Buleman. Ik begriep joe nait.Kobao. Niks as malepraot, Buleman !Fiene (nao 't raom).Buleman. Komt he nog nail, kind ? (tegen

Duker) ongeduldeg dat jonkgoud . . . nou ik ain-

maol zegd heb, as Gradus hier meester was,

den...

Fiene (gauzy) Daor komt Govvie Lammers uutons huus, hai komt hierheer.

Buleman (wichteg) Mot mie hebben van zulsas wethaolder en lid van de schoulkemissie.

(W inkelschelle gaait, Kobao lot Lammers d'r in).

ZEUVENDE TONEEL.

Veuregen Lammers.

Lammers (draait zien houd in d'haand ; pedanten haolterig) Clegroet ! (geft eerst Buleman 'nhaand, den uut de hoogte Duker, nikt Fiene tou ; zit).

Buleman. Ie wollen mie hebben van zuls, ne ?Lammers. Ik hoorde, dat gij hier waart,

meneer Buleman !

28

Duker. As ie mene'e'r Buleman spreken willen,den ken ie ja wel even hier naost nao de kaorner

gaon.

Bulernan (vuilt zok wichteg) Nee, 't ken hierja wel aoL.. ie wollen mie spreken in mien

kwaolitaaiten van zuls, n ^ .

(W inkelschelle gaait, Gradus binnen).

AC ĪITSTE TONEEL.

Veuregen — Gradus.

Bulernan p horn tou) Gradus, fielsetaier joe,jongeja!

Lammers. Wel geluk gewenst, Duker !

Gradus. Daanke. (gaait naost Fiene zitten en

_flustert mit heur).

Buleman. Nou bin ie gelieke wied, n ^ ? Vanzuls, ie baaiden !

Lammers. Ik heb reeds bijna drie jaren inde school gestaan en ben dus in de praktijk

Buleman. le wazzen al twintig van zuls touie d'r deur kwamrnen, he, daarde keer, nait?

Dus nou al drai en twinteg!

Lammers. De eerste maal had ik door zweet-handen een vlek op miin schoonschrift en de

tweede maal was er een eksaminator, die mij

29

niet begreep . . . ik had 3 / 4 punt te min toen.

Kobao. Gradus, houveul punten haarstoe nou ?Gradus. 'k Wait nait, moe, wat zol dat den ?Kobao. Laot dien lieste den ais kieken.Gradus (dut of he .^ocht) Ken horn daodelk

nait vinden.

Duker. Laot maor zitten, Ong! Is de pombein odder?

Gradus. Lopt as 'n liere. Geft waoter bie detwaide slag al, zunder 'n aitsje gebrobbel aan

de zoeger.

Lammers. Dan sluit de zuiger luchtdicht,zegt men.

Gradus. (ondeugend) O !Duker. (lagt).Kobao. Waor hest dien lieste den laoten Gradus?Gradus. Zel morn wel ais kieken. Morn het

gain haost, zee maal Jan op de segewaogen.

Lammers. Bokkewagen, zegt men, niet waar?Gradus. As ie den 'n sege d'r veur hebben.Lammers. De geit, 't wijfje, houdt men wegens

de melk; de mannetjes, de bokken zijn om te

trekken.

Gradus. En. om :ze te schaiten.Lammers. Hoe bedoelt gij, kollega ?Gradus. (las t) Nee, niks. Vustert mit Fiene).

30

Buleman. (tegen Lammers) En wat haar ie ?Lammers. (wat verlegen) Ja . . . ik . . . wilde

u een ogenblik spreken . . . over . . . de vaka-

ture aan de school aihier.

Gradus. Gaot mit joe baaiden even nao d'aander kaomer, nait ? (gaait nao de deure in 't schot).

Buleman. Nee, nee, 't ken bier wel van zuls.Jongeja! En bin ie al hie Borgemeester west ?

Lammers. Daar ben ik reeds geweest en bijmeneer Vurgeman en meneer Fijtelaar.

Bulernan. (wat belaidegd) Daor ook al ? Deibin nait ins van de kemissie.

Lammers. Ik heb die heren bezocht als ledenvan de raad.

Buleman. Ik bin wethaolder en ik en Bor-gemeester en Dr. Viezel, dei . . .

Lammers. 't Spijt mij zeer, meneer Buleman,dat . . . ik . .

Fiene. (op Buleman tou) Wol ie nou nait laivereven daor hen gaon ?

Buleman. (wenkt heur aof) Nou . . . .dat's nougebeurd van zuls . . . en . . . i ^ wollen . . .

Lammers. Mee sollisiteren, meneer Buleman( liaolt pepieren veur den dag), hier is een getuig-

schrift aangaande mijn werkzaamheden in de le

en 2e klasse te Warrelhuizen.

31

Buleman. (hoge Borst; kikt t'r in) Ja, ja . . .nog meer op 't haart?

Lammers. Spoedig hoop ik mijn hoofdakteto behalen. Brill heb ik doorgewerkt, de reken-

oefeningen van Knekelman, worteltrekking, en de

aardrijkskunde van het noordelik en zuidelikhalfrond.

Buleman. (vies) En 't oostelik den ?Lammers. Hoe bedoelt gij, meneer Buleman ?Buleman. Nou ja... van zuls ! En verder ?Lammers. Met letterkunde moet ik nog be-

ginnen.

Buleman. (bedenkelk) Zo, zo! Letterk u n de nognait ? Hou kon ie den de kinder in d' eerste

klasse de letters leren ?

Gradus. (helpt) Meester Lammers maint datcans, stedaiern van gedichten en zo .. .

Buleman. (tegen Lammers) Dat kon ie denook wel even zeggen ! ... en hou staait 't mit

geschiedenis ?

Lammers. Ik ben tot 't einde der grote re-volutie en Napoleon, meneer Buleman.

Buleman. Zo ? Napoleon, ja van zuls. Nouen waor is dci nou den, dat zel ie den wel waiten ?.

Lammers. Waar die begraven is, bedoelt gij,zeker.

32

Buleman. Begraoven ? Maor man ?Duper. (verkneukelt zok).

Gradus. (he/pt) Meester bedoelt Napoleon I,Buleman.

Buleman. Nou, duvel, zeg dat den. As 'nmeester nait dudelk is, wel ken den . . . van zuls,ja, van zuls..

Lammers. Maar meneer Buleman . . .Bulernan. Ja, duidelkhaaid, daor komt 't bie

'n meester toch op aan, n ^ ? . . . nou . . . (Iwo!-den!) ie begriepen wel : uutsluutsel ken 'k joe zo

nait geven . . . ais over praoten . . . (nemt zien

Poddefullie) . . . zeg ais (wichteg) . . . hou is joenvoile naom ?

Lammers. Godevredus Lammers, meneer.Buleman. Cleboren ?Lammers. Te Wijkendam.Buleman. Mennegsten ? Jaor?Lammers. Den dertienden November 1850,

njeneer.

Buleman. (baargt Poddefullie weg) Nou, goudzo. Nou ken ie van zuls wel wieder gaon.

Lammers. (staait op , geft allemaol de haand,behaalve in de alteraotsie Bulernan).

Duker. Meester, ie vergeten „rneneer" Bule-man 1

33

Lammers.. 0, neern u niet kwalik, meneer!(g -eft B. 'n haand). -

Gradus. (tegen Lammers) Wacht, ik zel Joewel even uutlablen (baaide::001).

NEGEN DE TONEEL.

Veuregen zunder Gradus en Lammers.

Buleman. Ma2I k6ster, 1 -1?Duker. As 't 'n koperslaog-er was, kon he

zok wel 'n lanleern maoken, 0 Fri khanten op le

zuiken. Moor ze nmoken d ja zo ! Dei, dei

't le Huger] hebben . . . dei hebben d'r schuld mit

aan . . . ..meneer" Buleman !

Kobao. Tegen joen meerdern is 't loch : rneneer !

Fiene. Moor hier bie ons in 't long! ? Dat isden zeker WarrellquL-cIers!

Buleman. Nou ?

TIENDE TONEEL.

Veuregen. Gradus.

Duker. (tegen Gradus) Bliede, daste 'n kelegaotrovven hest ?

Gradus. Nait plaogen, vaocler !

Buleman. Veuraal aine, dei konkerent is!Kobao. Nou ja, konkerent !

3

34

Gradus. Zol ik wel mitdoun hier? 'k Bin janog maor net klaor, 'n kuken, dat de aaierdop-

pen nog aan de steert hangen het. En Lammers

het al drai jaor les geven.Duker. Zo, dat nuimen ze de duker op de

kop slaogen !

Kobao. Klaor is klaor, wat zegstoe, Fiene?Buleman. Ja, Fiene, wat zegstoe d'r van ?Fiene. Gradus is zuls mans genog, om 't te

waiten.

Bulernan. En as zien aolen 't den geernwillen . . . en ik ook.

Duker. Aolders ? Ik heb niks zegd.Bulernan. Bin ie d'r op tegenDuker. 'n Meester van negentien jaor ken 't

zuls waiten. Tou hai (wist op Gradus) vaiertienjaor was, tou mos he laaid worn, tou het Koboaheur zin ja kregen . . . nou mot hai 't waiten, ashe 'n vent is.

Kobao. En nou 't zo wied is. en d'r is hier'n plaotse . . .

Duker. Ken hai op tegen lu, dei al jaoren . .^.Bulernan. 1k bin d'r van zuls as wethaolder

ook nog.Kobao. En B6rgemee5ter . . . as ik dei vraog . . .Gradus. 'Nee, hur . . . nait op schobberde-

35

bonk . . . as ze mie kaizen, den mot 't wezen,

omdat ze mie de beste vinnen, en aans . . .

Duker. Zoo mag 'k 't heuren, zee de snieder,tou scheurde de borgerneester zien kruus . . .

astoe mie maor nait zo'n eelske, verwailen koster

worste . . .

Kobao. Dat huift toch ook nait! Kom, 'nbUrreltje? Wat zel 't wezen, Buleman ?

Buleman (kikt wichteg op 't 'k Motnog nao 't gemainthuus tou . . . nou 'n schil-

lechie den maor van zuls.

Kobao. Toch even de neie meester bedrinken.Duker. Op 'n begraffenis wordt t'r toch ook

'n borrel dronken, n ^, den ken wie nou ookwel 'n vingerhoud vol nemen.

Fiene. 'n Vingerhoud vol !Duker. Snieders menaier, zo as 't aol versie zee.Gradus. Dat versie heb 'k ook in tieden

nait van joe heurd.

Duker. Wel duurt den zo wat as t'r ainemit vingers iu d'oren veur pedegochem stedaiert.

Nou.

Fiene. Wat is dat veur 'n versie ?Kobao. Och, fiemelekwinten !Buleman. Ie kennen aal dei aole dingen ; ik

ken van zuls allende „Harmonie'', nog zo'n beei j e.

36

Fiene. Haar . m000 nieie . . harmonikaomost haiten (ze dut of ze'n harmonikao wied uuttrekt).

Duker. 't Was toch nait onaoreg.

Buleman. Aolderwets van zuls. Maor dat

waor ie 't net over haren ?

Gradus. Tou ais, vaoder, van de snieders.Duker. Ik ken d'r maor twai versies meer

van (zingt bf zegl.)

De Snieders, dei haren 'n maoltied haolen,

En 't smuik heur aalmaol goud . m ^ !Zij dronken mit hour iwalern rn ^ ,Ja, mit heur twairnaol twalem m ^,Uut 'n aole vinger . . . hou-hou-hou-hou-houd,

Uut n'aole vingerhoud me, tn ^ !(Ze laggen aalmaol, op Kobao nao).

Fiene. Tou Duker, non 't twaide.

Duker. De snieders, dei haren 'n maoltiedhaolen,En heur lief, dat ston van zo (\mist 'n bol lief) ..

Zij alien mit heur twalem . . .

Ja, mit heur twaimaol twalem . . .

'n Haalve braoden vlo-o-o-o-o,

'n Haaive braoden vlo . . . me, m ^ !(Aalinaol lagg .en, Kobao kikt

Kobao. Hon j' om zowat iaggen kennen !Buleman. ('t gias oinkoog). Nou, meester

dat joe 't goud gaait

37

Gradus. (tegen Duker) Non, klink ie nait mitop de begraffenis ?

Duker. Op dien gezondhaaid, graog, jong,en den ook hailendaal nut ! (Dut 't). Da!!

Buleman. Dat 's van zuls beter as 'n vin-gerhoud.

Kobao. Wet het 't ooit heurd, 'n vingerhoud !Fiene. 'n Aoreghaaid maor, vrouw Duker.

'k Leuf in dei aole tied haren z'aaltied pelzaier,

nait ?

Gradus. En wie den in de neie tied? Mit't z6:ninerfeet en mit seheuvel n es ... waist nog

we!, vL:cin winter, op 't zaol bie Polman?

Duker. Mit priesuutdailen. Ton B6rgnicesterzo bange was, dat he dei flezze wien in t gelag

geven mos.

Buleman. Non, zo roeni zit t'r ook nait aan!Duker. Den mot je 't van 'n aander ook

nait aahnemen . . benaomd 'n b6rgemeester

nail!

Kobao. Dci ken bi.2 die ook gain goud dounen i:vc:vrow,v ook nait . ton veldwachter gusto-

mit dci kodel k warn urn te macken . most

horn iou u'LElaggen, omdat he dat brocht veur

inevrouv,'

Duker. Is dal gain mooi gezichte den, 'n

38

veldwachter mit 'n sokkelaokedel? Zeker veur

de gemainte, de sokkelao ?

Gradus. Haar he kom zo open in d'haand?Duker. Ik zee: het juvver Betsy joe stuurd

daormit ?

Kobao. Juvver Betsy . . . h ^, h ^ ! Dei hetwat te sturen !

Bulernan. Nee, van zuls, dei is ja zulsdainstbaor, . . . mot dei veldwachter bestellen ?

Gradus. Nou, Vaoder?Duker. Nee, Mevrouw haar 't zegd . . . en

daor kwam he aan, ons saobeldaier . . . linker-

haand de saobel, rechts de sokkelaokedel: stovver

en blik! Wol 't nog nait recht woord hebben

ook . . . huil de kedel zo schaif achter zok . . .

en bier net veur 't huus, daor rammelde horn

ook nog de deksel over 't straotje hen.

Kobao. Jagst dien klanten deure nog uut mitdien laggen.

Duker. Wel ken zien laggen haolen biezowat? Ik vruig horn, of he bommen en gre-

naoten in d'haand haar.

Fiene. En den 'n sokkelaokedel!Gradus. Ons dronken druppie! le bin as

wethaolder zeker trots op zo'n pelietsiemacht,

Buleman, n ^ ?

39

Buleman. As wethaolder heb ik daor vanzuls nait mit veneuden . . . en B6rgmeester zel

zowat wel nait waiten, den zol he horn. ..

Duker. Zol he horn ?! Wat, ja! Dei mot zulsaarms ophaolen (spraaidt zien aarms) as zien

vrouw gaoren opklounen wil . . . zo staait he

den!

Kobao. Hai is toch heur man . . . mag ookwel . .

Duker. Ja, hai zel veklwachter 'n standjemaoken daorover . . . B. en W. zee d'aol

netaores ja! Dei zol om zo'n kedel . de pot

zol de kedel verwieten, dat he . . . ook . . .

Buleman. (kikt op 't Ik mot vort,hur, nao 't gemainthuus.

Kobao. En hou zol 't worn daor...?Buleman. Ais kieken van zuls, ais kieken !Duker. Zel 't wezen ?Kobao. Korn, op ain bain ken je nait lopen

inschenken).

Buleman. Nee, hur. Laoter aine meer. Jon-geja, van zuls.

Kobao. Nou, dwingen ken ik joe nait.Duker. 'n Man 16t zok nait dwingen

kinder, dei dwing ie . . . (ze laoten B. en F. uut,

Gradus is 't leste in de kaomer en riiPt:)

40

Gradus. Fiene, hest dien haoken: ja liggen

laoten

Finternan. (al in de - winlee0 Jongelu vergetenaaltied wat, 116 (iagt), vanzuis, vanzuls!

ELFDE TONEEL.

Fiene. Gradus.

Gradus. (aarms om hero- hen)Wolst nou geern'n meester liebben. 7_6 aine op Lammers zienstoule) . . . del mit st houdje in d' handen draait..,en ,meneer - speulL ort possie te kriegen ?

Fiene. Vaodt:r j,2 geern, en dien rnoe!

Gradus. En mien vao,_lir d&n ?

Fiene. Noustoe al as:lumen daon hest en aal

dei tied en dal geld verd'ion?! Wat best den aan

aal dci waiterii?

Gradus. Non, is wait veul van te bruken, leaf

'k. Maor aaliied loch wel wit

Fiene. Mien Ong, most 't zuls wallet], hur!

Gradus. En Moe non, as del nao B6rgrneestcr

zien huus iou gaait on] le bedden year rule.

Fiene. As ze gozichlc; van juvver Betsy

maor in de ver,c z.,)gt, den koint z' al wecram.

Gradus. Ja, äs . . . ās . . . juvver Betsy is yearMoe as 'n rooie cloak veur 'n bolle in 't laand.

Fiene. Veur Vaoder ja net zo!

41

Gradus. Was aans 'n mooi nei moetje veur

die west, h ^ ? Den konst gain b āos meer speulenin huus, wichie! En dat dust toch geern!

Fiene. Om 't laoter goud te kennen, jong

(newt horn bie oor).Gradus. Non, doe baosspeulder, \vat mot ik

dell 11011 kaizen?

Fiene. Kiezen, kiezen, kiczen!

Gradus. Ddt kaizen is al gebeurd. Asle mie

teminsten nou nog hebben wilst.

Fiene. Non nog?Gradus. Allende meester wols -te ie hebben !

Fiene. 'k 'Vol allende g,:ern vree haolen

Vaodcr, mien jong (Deur de deuce in 1 seNtwil Duker binnenkomen, mit 't heufd deli,- de

d'aandern staon mil de rogv nao how toil).Gradus. Vec haolal, a, dat is mie ook \vat

weerd . mit aahnaol, maor mie zuls

't e,..;rstc!

Fiene. (um) En ... mitGradus. \Vic 11;1(iken allende maor rouie

om te ken nen (smokt)

he, wicht ? 'Vie komen d'r wel wit zieii baaidL::1,

hur, z(5 ofzó

Fiene. ik blief bie die, zó (smok op linker

wange) of Zó (op de rechter)!

42

Gradus. Zo mag ik 't heuren.Fiene. Maor Gradus, astoe nou meester worste

(wist nao Lammers zi^n stoule) nait zo aine,hur, zo'n draai mit 't houdje!

Gradus. Waste d'r bange veur?Fiene. Nee, hur, jong, nee !Gradus. Mien houd, dei draaif, as de kop

draait en aans nait . . . en ik heb nog 'n stieveGr6nneger nekke!

Fiene. (slagt hom ofi de nekke) Doe! kom jong,'k mot vort (baaide aof).

TWAALFDE TONEEL.

Duker. (allende, vri}t zok in de hannen).Ja jong, 'n echte stieve Gronneger nekke. Dat

clut horn 't.

(Gedien omdele).

TWAIDE BEDRIEF.EERSTE TONEEL.

Roulfie.(Op de dele 'n emmer en 'n faaile, op taovel

staopels schriften, aantaikenboukies, deusies pennen

en potloden ; Roulfie stoft, bekikt ales, stekt 'n stok

of wat boukies en deusies in de buutse). Zunege

tied tegenswoordeg, gemainte ken 't beter lieden

as ikke, (gaait nao deure C, en kikt om d' houk).

Drup spuilt zien haals zeker weer in de jacht-

waaide (nemt uut de kaaste neie sponzen en zaimen

lappen, bekikt den de aolen, dei op taovel liggen).

Korn, dei aole ken 't nog wel doun . . . (kikt

gauw om d' houk vun deure C) . . . jao, dei aole

is nog goud — zuneg aan wat! (stekt de neie

spons en zaimen lap in de buutse; ropt den aan

de deure) Drup, Drup!!

TWAIDE TONEEL.

Roulfie. Drup. (zunder jaze, deihangt op 'n stoule).

Roulfie. Hier . . . ie molten toch vegen . .aans ken ik toch nait faailen.

Drup (veegt de mond aof, het Cr nog wat in).Hm . . . hm.

44

Rou Wazzen zeker weer in jachtwaaic.' e,1; ̂ ?

Drup (sclzudt »zrt 't heufd). hrn . . . hz^n.

Roul^^.e. Nou. kie k maor nait zo glende!

Drup 't vegen, zet stil 'n fles sli Cahter 't

sclzctizrm an de scii;'istaryz ; zij stoic/ de taotie0.

Roulfie. Maor ie zeden sfr ,akkies van juvv;.r

Betsy . .^ja!^ ^ p (s;;iakt). ^1 a . . : j a . . . j a .

Roulfie (chit ^1o11y 'l` nao). Nou . . . zeg ais, z,)1, ^^'t non waor ti^'^Zen , dYtt ze vortgaait Borge-

muster ?

Dr up (ste ,

45

je dan nie alle ogenblikke je sembah make,

trafercioelie

:Roulfie. le aaflied miet joen koeterwaolse taol...

Drup. Jo, dat vcrstane jullie turrefboere hier

nict, he, mot je foor in de w ^ rcld gewees z ^ n !Roulfie. Taoltje van dei indiaonse menske-

vreters daor!daor!

Drup. Ch2ie boA daor . . . oue . . . had ik 'r

mar .?-,eirileve! En mooie messies . . . net as jij,

seg. . . en nou mot ik me hier as 'n koelie af-

beule !

Roulfie. Ja, ie hebben 't slim (knifioogt en

m3okt braegen ran drinken) Was dat t'r ook ?

(1)'r wordt ., cheld in ii.),, emeestcrs'kaomel).

Drup. Daar he je zen ook al weer: toewan

! (nemt jaze vait stoule, trek( horn

abn ; weer sehellen). Ja, ja, mot je nog fer, seg ?

Loe bangsat.

Roulfie. Maor heur ais, juvver Betsy, waor

gaait dei . . . ?

Drup. Hon jij non je terreret ^ , one kapperaalvan de ragebolkompie.

Roulfie. Waor gaait ze nao tou?

Drup (zit mit de mouwe in de ware). Die

gaat . . . naar . . . de one — wijve — hel, ze

I{! ^g d'r 'n plaassie naast jou!

46

Roulfie. Nou, nou, . . . ie hebben zeker gainhuppelwaoter genogt had . . . of voezel dronken

Drup (nao nog ais schellen). Ja, ja, . . . hou jegezich . . . loe binatang (aof in borgem. kaomer).

DAARDE TONEEL.

^ Roulf e (k/opt op snoefdeuze,nemt 'n snoefie, wist de neuze aof mit de schoede,

weer aan 't stovven). Het zeker nog nait genog

had, hai ! (nemt 't schaarm veur de schostain weg

en vindt 't }iessie, rokt t'r aan) 0, is dat joen

tapkaaste hier, aole indiaon (zet 't }lessie veur de

mond, zet 't gauw weer weg) . . . doe: „binatang",

bist zuls „bie natten !» (stovven).

vAIERDE TONEEL.

Roulfie. Drup (in deure a).Borgrn. (in zien kaomer).

Drup (tegen Borgm.). Jawel, burrgemeester!Borgrn. (nog in de kaomer) . . , en den aan

Mevrouw zeggen, dat 't eerst vergaodern is van

schoolkemissie en den nog van de raod en

dat ie veūr zes uur gain mezzen sliepen kennennao dei tied den maor! (Drup maokt ontevre-

den bewegen tegen Roulfie). En den laoter maor

dei gedienen ophangen

47

Drup (militair seluut). Om u te dienen, Burr-gemeesterr . en as Mevrouw dan zeg, Burr-gemeester: je mot maar dadelk bl ^ve om tepoese, Burrgemeesterr .

136rgm. Je motten hier wezen veur de ver-gaoderns.

Drup (in de haolden). Jawel, Burrgemeesterr...maar as Mevrouw. . . . dat niet goecivindt

Bbrgm. E. . . e . . . ikke . . . ik . . . nee, ikken joe nait missen vort.

Drup (tegen Roulfie). Roelfje, maak je 'n beetjefoort, meissie?

B6rgm. Is Roulfie daor nog aan 't waark ?Roulfie (schudt de voeste tegen Drup en nikt:

hai mot nee zeggen).

Drup. Jawel, Burrgemeesterr, traferdoelie.Bbrgm. 't Is beter, dat Roulfie gaait . . . (tegen

DruP) Hier, dizze braiven neem ie mit veur sik-ketrie en zeg . . . (verder onverstaonbaor, Drup in136rgm.-kaomer).

Roulfie (duvels, nemt gauze j7essie achter 'tschaarm weg, nemt nog 'n klokkie en legt 't onder

de PaPieren, dei vedr B6rgemeesters stoule oP taovel

liggen bie de haomer ; spottend:) Jawel, Burrge-meesterr !

Drup (weer in 't zaol). Roelfje. of je effe

48

binne wou kornme, ja? (aait hear om de kinne)

ja? lieferd? snoes? nonja ketjiel? Kassie tjoem,

j a? (itigt).

Roulfie. Smerige kloniaol! slip-in:t-gcutje!Patjakker! (aof in ,Mrgm.-kaomer ; deure blift oPen).

.136rgm. le gaon daodelk even nao mevrouwtou en zeggen, ik ken Drup nait missen van-

d aoge.

Drup (bliede meneuvel, maokt 'n netrze, kiktgaux achter 't schaarm en schrikt as he niks zogt;

z5cht zenewachteg).

Roulfie. Jaowel, B6rgmeester.Bbrgm. Ie bin klaor mit 't waark hier?

Roulfie. Nee, B6rg- meester, in 't zaol mos alesnog aofnomen worden.

Bbrgm. Zeg maor tegen mevrouw, ie harent hier nog clrok, ie haren gain tied orn te helpen.

Roulfie. En as juvver Betsy den mie toch haolt...

B5rgm. Je zeggen =or, ze het niks nicer teordenaiern.

Roulfie. Ook tegen mevrouw, B6rgerneester?B6rgm. Mens, bin ie nait wies tegen

mevrouw . . .

Roulfie. 'k Zel zeggen: Mevrouw, ik motyour de gemainte aan 't waark . . . d'r is meester

boven rneester.

49

Bbrgrn. Joen wavvel ken ie haolen!

Roulfie. Maor as ze mie loch haolen wilBbrgm. Den zeg ie maor, dat . . . dat .

Roulfie. Dat 136rgmeester zuls zegd het, ikmos daodelk . . .

13,5rgm. le zeggen maor. . . . 't mos nait aalte laank duren . . .

Roulfie. En dat vegen en schrobben hierden .. . as B6rgrneester mie vortsturen, Drup

. . . dei . . .

Bbrgrn. Ja, zeg legen Drup, dat hai 't gauw

wat aan kaant maokt hiernaost . . .

Roulfie (weer in 't zaol, deure dicht).

VIEFDE TONEEL.

Roulfie. Drup.

Roulfie. Je mozzen de boudel aan kaantmaoken, zee Mrgmeester (gooit horn de stofdouk

toti) hier . . . mien laive wichie, mooi stovven,

la iverd.

Drup. (aan 't zuiken) Heb je ook wat gevonde,hier, seg?

Roulfie. 'n Haornale verloren, schatje? Dinghet zeker poten kregen !

Drup. Seg, heb je niks gesien bier, trafer-doeIie?

4

50

Roulfie. Ja, 'n schaarm staait daor ja ! .Drup. Nee, achter dat scherrem ?Roulfie. (Draait 't schaarm om) Hier achter?Drup. Heb jij dat weggenome, seg op! Loe

binatang!Roulfie. ('t schaarm nog in de haand, wist

daor op) Dit, ja zeker, ja! Dat zai ie loch?Drup. Wat daar achter ston, oue kameel,

zeg, ja!Roulfie. (lagt, dut horn nao) Ja, seg! Sie jij

dat daar nie staan, seg, ja? (wist in de houkachter 't schaarm).

Drup. Ik sie niemedal, m ^d, niks!Roulfie. (gooit horn de jaaile over 't heufd)

Gain wonder, jong, gain wonder! (laggend aof).

ZESDE TON EEL.

Drup. .(hai dut de faaile weg en sputtert) Ver-domde kraai, dat je ben, ik sel je (gooit de faaileweg, sputtert) Oue scharminkel . . . (zocht) maarnou die fles? (schelle in de gauge gaait) Wat 'sdat nou voor gedonder (nao deure c, kornt daorKoGao tegen).

ZEUVENDE TONEEL.

Drup. Kobao. Borgm. (in zien kao mer).

51

Kobao. (onder voile zaail) Ik wol Borgmeestergeern even hebben, zol dat kennen ?

Drup. (gewichteg) Ja, traferdoelie, sie je . . .me hebbe vergadere f andaag . . .

Kobao. Evenpies maor mit horn praoten.Drup. Enne . . . waarover mot je burrrge . . . ?Kobao. Zeg maor even dat ik t'r bin !Drup. Ik . . . ik . . . iedereneen is ik ! trafer-

doelie !

Kobao. Tou, ie zeln t'r nait slecht mit heb-.ben . . . as le van aovens even aankomen . . . !

Drup. Nou, 'k zel effetjes perbere ! adopt opdeure a; van binnen ; ja? _ dut deure open) Burrr-gemeester, daar is . . . e . . . e . . . de vrouw vanJan Duker.

Borgrn. Laot dei maor hier komen (houstzwaor) Wat is de zaok ? De zaok is . . .

Kobao. (geft Drup wat uut 't knippie) Hier,veur jot, maor (vinger op de mond) nait aan mienzeun zeggen, dat ik hier west heb, hur !

Drup. Dat . . , e . . . mag . . . ik niet anneme(stekt 't geld in 't vessie ; zocht nao 't flessie).

Borgm. (haard) Drup . . . e . . . de zaok is . . .dei bouken mot ie van taovel opbaargen . . . inde kaaste daor . . .

Drup. Jawel . . . Burrrgemeesterr

5

B6rgm. En even in de lieste kieken . . . of't aalmaol is.

Drup. Jawel, Burrrgemeesterr! (kikt even delieste in, maokt in bewegen van: nou ja, 't zel wel

in odder wezen, baargt ales in de kaaste, stekt in

zien buutse ook deusies en boukies): Is geborrrge,

prompt in orrde, Burrrgemeesterr!

(Deure a is open bleven, men heurt B. en K.Praoten, maor verstaait nait wat ze zeggen ; Drup

weer aan 't zuiken, nemt de pepieren veur sikketrie

in de haand ; in de gaange op ins de zwaore schelle,

Drup t'r hen, komt 'n ogenblik laoter weer mit

meester Krietemao).

ACHTSTE TONEEL.

Drup. B6rgm. Kobao. Krietemao.

Kriet. 0, enne . zol 't laank duren. 'k \VolMrgrneester veur de vergaodern nog geern even

hebben.

Drup. Ja, meester Krietema, me z^ne erregdruk, van morrege; traferdoelie, 'n perkara, 'n

soesah, nee maar .

Kriet. Nou, d'aandern bin d'r ja nog nait

13(irgm. en Kobao komen in gesprek uut de deure a).

Kobao. As mevrouw zok nait redden ken,

53

den laot ze maor even sturen, den wait ik

meschain we! aine . . . maor ken B6rgerneesterRoulfie den nait .?

Bbrgm. Roulfie, dei het hier de hannen vol!

Kobao. Ken B6rgrneester hier den gaainaander • •

B6rgm. Nee, hier mot 't aold vertrouwd yolkwezen, hier op 't gemainthuus, ne?

•Kobao. Drup kikt ja tou!

B6rgm. Ja, maor . . . (tegen Drup) Duur ie't mit 'n aander aan as mit Roulfie?

Drup. seluut) I3urrrgemeesterr, ik motme folk fertrouwe kenne eerlek as goudmatte ze z ^n . . . ik ken niet alles zien, Burrr-gemeesterr!

Kobao. (tegen 136rgm.) Nou as B6rgmeester. • •d'r den om denken wil . (aof)

NEGENDE TONEEL.

Bbrgm. Kriet. Drup (aan 't zuiken).

Bbrgrn. (nog tegen Kobao) zeker zeker . . .(tegen Kriet). Mot ie mie hebben, Krieternao, ofbin ie al veur de vergaodern hier?

Kriet. 'n Ogenblikkie eerst geern mit B6rge-meester as 't ken.

54

Borgrn. 't Is zo tied, gauw den . . . de zaok

is . dat . . . (aof mit heur baaide in Borgm. kciomer, .deure blift oPen).

Kriet. Zol nou dat huus nait wat opknaptworden kennen, wat behang, en de vlouers bin

zo kepot . . . ales zo slecht in de vaarve . . .

Borg. Al weer dat huus . . . de zaok is . . •

Kriet. Al weer ? D'r is in drei jaor niks aangebeurd. En nou . . . ik zel 't maor zeggen, Bor-

gemeester, al is 't nog nait publiek . . . ik wol

weer trouwen . . . en as mien vrouw d'r nou zo

in mot. ..

Borgrn. 0, is dat de zaok? Weer trouwen !En mit wel . . . meester . . . mit wel !

Kriet. Mit aine, dei Borgm. hail goud ken.Borgrn. Zo, en wel is dat den, dei : ik hail

goud ken ?

Kriet. 'n Huusgenoot van Borgmeester nog wel !Borgrn. Wat, mit Betsy ? Maor . . . de zaok . . .

(housten)Kriet. Ja, Borgemeester, mit Betsy.Borgrn. (kwaod) Zo, duur ie dat aan ?Kriet. Och Borgmeester, al hebben Mevrouw

en zij nou ook al wat mitnander had !Borgrn. (ho ųst). Mitnander had ?. w; . t 'n bota.ol

mens is 't !

55

Kriet. Ho, Borgmeester, ie praoten over mienaanstaonde vrouw !

Borgm. Ja, ja . . . ( housten) de zaok is . . . iewachten d'r zeker op, dat ik joe fielsetaier !

Kriet. Borgmeester, ik wacht op 'n antwoordop mien vraoge . . . of dat huus nou opknaptworden ken.

Borgm. Gain sent t'r veur. Joelu sch ool-meesters gezeur aaltied ! Nou dit en . . . den dat !

Kriet. Borgmeester, ik heb nog nooit vraogdvan zo wat.

Borgm. 't Is ja aaltied wat : nou bin dizzeboukies nait goud en den dei nait, den 'n kaorde,den pennen . . . veur de gemainte is 't zunegwezen . . . dat is onze plicht.

Kriet. 1k vraog dat veur mien school . . , datis mien plicht.

B®rgm. De zaok is, dat . . .Kriet. Borgemeester, dat is jo^n plicht ook,

as Borgemeester en as schoolopzainer!Borgm. Zo ? En bie d'aol meester vrouger ?

Daor haar wie nooit wat mit te doun.

Kriet. Ik koom veur mien school op . . . datmot ik!

Borgm. De zaok is . . . de zaok is uut. Dam-mee- is 't vergaodern v an de kenlissi'e,h ° den ken

56

ie praoten. As wie joe neudeg binnen, zel we

joe roupen laoten.

Kriet. (komt uut deure en dut dei dichte).Drup. De oue de bokkepruik op, ja ?Maar

me z^ne ook zo druk, sie je, trafer doelie, ...

s^ouwe, sjouwe . . . 'n soesalt . . .

Kriet. (spot) Ja, ie hebben 't slim drok alemaol !Drup. Ik en Burrrgemeesterr seggen wel eens

tege me kare : hoe komme me klaar fandaag,

gossiem ^ne . . . seg, je ken in de jachtweide welwachte, ik sel je wel .waarschouwe . . .!

Kriet. Wait ie de weg wel daornao tou ?(lagt ; aof deur deure c).

TIENDE TONEEL.

Drup. (lagt spottend) H ^ , 'n bovemeester ! !maar hier benne me meester bove meester! Lii-

leke gladdakker ! 'k Sel jou waarschouwe! (aan

't zuiken ; den gaait de schelle in de gange weer) . . .

verd . . ., kenne je nie met rust late, traferdoelie !

(aof uut deure c).

ELI=DE TONEEL.

Drup. Gradus.

Gradus. 'k Wol geern veur de vergaodernnog even bie Borgmeester wezen . . . zeg, Drup,

57

is d'r ook aine van mien yolk hier west ?

Drup. Fan jou follek ? Wel nee, geen mens . . .hoe meen je dat . . . fan jou follek ?

Gradus. Nee, 'k wol maar ais waiten.Drup. Mot je de Burrrgemeesterr hebbe

as ik nou foor jou eens 'n goed woordje dee . . :traferdoelie . . .

Gradus. Hou main ie : ain goud woordje ?Drup. Bij jou stolsetaasje! 1k zeg: Burrrge-

meesterr, zeg ik ..: die soon van Jan Duker,

Ciradus, die wil dat possie graag hebbe ... de

soon van je oue meid K.oba . . .

G=radus. As ie zdwat zeggen, dan zel Borge-meester . . .

Drup. As ik zeg: die andere meester, dieLammers, die heit hem gisteravond in de jacht-

weide om gehad, Burrrgemeesterr . . . (lagt) . . .Gradus. (kwaod) As ie dat zeggen, den laig

ie, dat 't drokt is.

Drup. (krigt hom bie de knobe van de jaze)Alleneg toch foor jou . . . . uit ouwe kennis . . . .

he . . . de Burrrege . . .

Gradus. Borgmeester mos zo'n dainder vande wet as ie (maokt zok l6s) op waoter en broodzetten, dat mos he.

Drup. (op hail aandere loon) Je versta geen

58

gekheidje, sien ik wel . . . (ernsteg) Je wou Burrr-

gemeester spreke . . . die is dalek niet te spreke . . .

ga maar in de spreekkamer !

Gradus. Zeg nou even aan Mrgmeester,dat.. ik ...

Drup. Dat jii dat possie graag hebbe wil, jaGradus. Zeg, dat . . .Drup. Traferdoelie (lagt), dat jij de beste ben ...

dat die andere niks deug .

Gradus. Broerde kloniaol, zeg horn, dat ikDrup. (uut de hoogte) Dat jeGradus. lk wil Lammers nait in de weg staon

hai is d'aolste . .. het meer recht . . .

Drup. (spot) Och, wat 'n brave mense z^ned'r toch in de w^reld. Gossiem ^ne! Jij sel 'tpossie hebbe hoor ! Pantat karbouw ! Ga nou maar

in de wachtkamer ! 1k zaI 't zegge . . . (Gradus

aof, deure b; Drufi aan '1 zuiken).

TWAALFDE TONEEL.

Drup. — Pedaol. — Buleman.

Buleman. (tegen Pedaol) Ja, kiek . .. mit joeis dat wat aans van zuls maor ik ken toch

slecht vortgaon hier weg ... mien laand en mien

huzen hier dat gaait nait.

59

Pedaol. (zingt in zok zuls aal deur en trom-melt overaal op of he Piaono speult) En nou wolie geern joen dochter hier ook haolen, n^ ?...la - la - la-la.

Buleman. Nou, 'n wonder van zuls . . . as iemaor dine hebben !

Pedaol. Nou, Gradus Duker is 'n flinke vent . . .dei zel ja wel kans hebben...

Buleman. Ja, 'k wil d'r niks van zeggen,van dei Lammers . . . twaimaol is he eerst zakt. . .

Pedaol. Dei Lammers ken aans goud zin-gen... dat zoln de kinder wel van horn leren.

Buleman. Zingen is toch ales nait! Nait, datik nait van meziek haol, van zuls jongeja ! Datwait je wel . . . as ie zondags speulen . . . nou vanzuls... 't zel aan mie ook nait liggen as ie gainopsiag kriegen van kerkvoogden aankom jaor...

Pedaol. Nee . . . la-la-la . . . ikke . . . ik . . . nee,Clradus Duker...

Drup. (onder 't zuiken) Ssst-ssst . . . hai is daor(wist op de wachtkaomer, waor de deure openstaait).

Pedaol (geft Buleman 'n taiken van geruststellen).

DARTIENDE TONEEL.

Veuregen. Bor.gxa. .. (komt in , 't zao^^.,,Drup. (aait: zitten obr:de $sto .ule; vezir dilt6(

60

Gradus wil d'r uut, Drup wil 't nait lieden) geen

drukte hier, de vergadering begint, traferdoelie

Brirgm. Haim hm. . . zo, al perzent ? Lot

Dokter zok weer wachten?

Pedaol. (}/emend aaltied tegen Borgm.) Dokteris gain baos van zien tied, Borgrneester. Mot

veur elkenaine klaor staon, Borgmeester !

Borgm. Ja, maor de zaoken op .'t gemaint-huus... dei gaon foch veur, n ^ ? (ze gaon aalmaolzitten) Hm, hm. (Slag mit de haomer) Ik open

de vergaodern en verzuik de sikketaores 't verslag

van 't veureg jaor te lezen.

Bulernan. Sikketaores is . Plantengao ja,Borgrneester, en...

B6rgm. Heb ie 't woord vraogd ?. . . Hm, h m. . .de zaok is, de sikketaores-Penningmeester is

wegens olnstandegheden zaik . . . is . . . e . . . is

wegens zaikte aofwezeg, en...

Pedaol. Zel ik 't veurlezen, Borgmeester ?Borgrn. ('n deurdringende blik op Pedaol, dei

immekaor krimpt van schrik) En . . . de zaok isdus . . . dat . . . ik . . . (in de gange wied weg, den aal

naoder zingen van 't Gronnens studentenlaid.)

Borgm. (Slag mit d' haomer) Huiven nait tevraogen, wel d'r aankomt.

Pedaol. Dokter haolt van meziek !

61

Buleman. Kon wel 'n kollegao van joe wezen!Borgm. (Slag mit d' haomer) Meneren, wol

ie 't woord ?

VAIERTIENDE TONEEL.

Veuregen. Dr. Viezel.

Dr. Viezel. Zo, is 't wachten op mie? Daoris he den ! (lo t zok op 'n stou ļe valen) H ^ , h ^ !

Borgm: Dokter, de vergaodern is opend ! Asie 't woord hebben willen . .

Dr. Viezel (haolt grappeg spottend de haandveur de mond) .

Borgm. Zie zo, op Plantengao nao is de

kemissie kompleet. De zaok is... ik zel 't verslag

maor even . veurlezen over 't verlopen jaor . . .hm.m. (begunt hail ondudelk te le.^et1 , meer te

mummeln, nao 'n toertje :) Dr. Viezel. Tou den, Borgmeester. ie wollenja lezen !

Borgm. (duvels) Ik wens in 't lezen nait steurdle worden .: Heb ie 't woord vraogd ?

Dr. Viezel. (lagt) Nee, nmaor . . . e . . . bin ieal :tan 't iezen ? Ik docht, 't g.aai.t net as op 't

konzert, dat ie eerst even sternmen wollen ..h ^ ... D®remi?

62

Pedaol. (vinger op) Ssst-ssst! (waarschouwendnikken nao Borgm.)

Borgm. Hou is 't nou ? Ken ik deurgaon of...?Dr. Viezel. Ja, as dat l ^zen is van 't verslag,

den ken ik wel vortgaon, dat is 'n taol, Borg-meester, dei ik nait leerd heb !

Borgm. We1 'n beetje thuus is in 't Bestuurvan 'n gemainte en zo, dei wait, dat 't ain vandei aole gewoonten is...

Dr. Viezel. Om de boudel aof te mummeln ?Borgm. Ik heb 't woord, meneer . . . (duvels)

Nou, ik zel den wel lezen net as de schoolmeesterveur de kinder (leest verder gemaokt dudelk en kikt

vaok niedeg nao de dokter) : In het afgelopen jaar

hebben vier vergaderingen plaats gehad (DruP

zet 'n stok of wat flezzen wien op taovel mit glao-

zen ; Buleman schenkt alemaol in, Dokter wil niks,

ze drinken vaok, ook sigaren worden d'r henzet;

ze roken). De toestand der beide scholen was

naar wens. Op aandringen van de kommissie

werd aan school I een privaat hersteld. Aan de

hoofdonderwijzer van gemelde school werd be-

volen, het schoolplein te herstellen van de knikker-

gaten. In school 11 werden door de zorgen derkommissie twee ruiten hersteld. De onderwijzer

aldaar ontving een berisping wegens 't nahouden

63

van kinderen tegen de zin der ouders. De kom-

missie meent aan de Raad te mogen meedelen,

dat de ventilatie zeer bevredigend moet worden

geacht ondanks de klachten der onderwijzers.

dienaangaande. Ten slotte zegt de kommissie de

Raad dank voor het genoten vertrouwen. Hier-

nevens heeft zij de eer rekening en verantwoor-

ding te doen van de voor hare bemoeiingen

uitgetrokken bedragen.

Namens de Kommissie,

V. HOCIENDAM, Voorzitter. .

A. PLANTINCIA, Sekr.-Penningm.

Het ain van de leden op dit verslag ook wat

op- of aan te maarken?

Dr. Viezel. Meneer de Borgemeester...Borgrn. Dokter!Dr. Viezel. 't Is zeker deurdat ik nog maor

zo kort lid bin van de kemissie, maor...

Borgm. Ja, Dokter... want aans zol ie waiten,

dat 't gewoonte is, om eerst de reken en verant-

woorden van ee sikketaores-Penningmeester aan

te heuren, veurdat...

Dr. Viezel. Waarom vraogie den, of ain ookwat te zeggen het.

Bbrgrn. As nei lid ken wie joe dat vergeven : :'k mot joe even opmaarken : men zegt nait of

64

ain wat te zeggen het, maar of ain van de leden

ook wat op- of aan te maarken het. D'r bin van

dei eerweerdege aole gewoonten bie de ver-

;gaoderns . . .Dr. Viezel. 0, as 't eerweerdeg is . . . goud,

as ik 't maor wait, n ^ ?Borgm. De zaok is dus ... dat ik de reken-

e,l verantwoorden veurlees, laifst (tegen de dokter)zunder dat dizze of deie mie hindert . . .

Dr. Viezel (handbewegen, lagt).Borgm. Inkomsten . . . door de

Raad toegestaan . f I50. —Uitgaven op 4 vergaderingen voorwijn . .. - 40.—Voor sigaren - 17.50

„ pijpen, tabak ^ - 6.—4 X schoolbezoek, rijtuig - 16.Papier, post etc. ^ - 3C1.

N ieuwe voorzittershanier . - 10.

S.:hoor.maakster, etc. . - 30.—

f 149.50Sluitende de rekening aldū s

met een batig saldo van 50 cts , zegge '50 cts.

Dr. Viezel. Twai kwartjes ! (den op ins mitschrik haand veur de mond).

Borgrrm. (straffende bilk op de dokter !) Het ain

b5

van de leden ook wat op- of aan te maarken ?Dr. Viezel. Op 't eerste of op 't twaide,

Veurzitter ?

Borgm. Men zegt : men ^er de Veurzitter,Dokter!

Dr. Viezel. Men zegt ook: meneer de Dok-ter, Veurzitter !

Borgrn. (haomert) op- of aānmaarkens magie maoken !

Dr. Viezel. Ik hoop nait meer tegen zokkeeerweerdege gewoonten te zundegen, maor kiek

ais, men^er de Veurzitter, en men ^ren de Bie-zitters . .

Borgm. (haomert).Dr. Viezel. Is 't alwe^r mis?Borgrn. (haomert en vindt oP ins 't flessie

onder zien pePieren). Wat is dat ? (nemt 't in dehaand).

Dr. Viezel. Dat is 'n flessie, meneer deVeurzitter!

Borgm. Drup!'!Drup (springt of) van zien stoule, . zegt „trafer-

doelie", in de haolden).

Borgrrrn. Wat is dal ? Drup. Traferdoelie, dat is 'n flessie, meneerde Burrrgemeesterr !

5

66

Borgm. Van wel is dat? Hou komt dat hier?Drup (kikt horn verbaalderd aan).Borgm. Nou?

Drup. Dat is van Roelfje, meneer de Burrrge-meesterr !

BOrgm. En wat mot dat ? (Rokt t'r aan)Jenever ? !

Drup. Om te poesen, meneerrr de Burrrge-meesterr !

Borgm. Neem dat weg!

Drup. Tot uw dienst, meneer de Burrrge-meesterr ! Traferdoelie.

Dr. Viezel. 1k heb 't woord nog, men ^er deVeurzitter, en . . . graog zunder dat dizze of deiemie hindert . . .

Borgm. Maor Dokter!

Dr. Viezel. Men ^er de dokter asjoeblieft. Datbin van dei eerweerdege gewoonten, n ^ ?

Borgm. (kikt niedeg, maor lo t horn begaon).Dr. Viezel. De schoolkemissie het zorgd veur

ain privaot, veur twai roeten, twai rappelmenten

aan twai meesters over knikkerkoelen en nao-blieven, is vaiermaol mit de waogen nao 'tAchterdaip west . . . Ik . . . as nei lid . . . maokde kemissie mien kompelment over zien gaoiezorgen veur 't o . . . onderwies!

67

BQrgm. (haomert) Dokter . . .Dr. Viezel. 1k bin nog nait uutpraot, meneer

de Veurzitter! (Lawaai in de wachtkaomer, Gradus

wil d'r uut, Drup haolt hom tegen en zegt: 't Is

vergaring, geen lawaai!) Ik verzuik stilte, meneer

de Veurzitter !

B5rgrn. (haomert) Stilte daor!Dr. Viezel. Dei gaoie zorgen kosten aan de

gemainte de sommao van f 149.50 veur wien,

segaren en zo . . . mag ik nou as nei lid 't veur-stel doun, dat dei leden, dei daor aan mitdoun,

dat dei dat uut aigen buutse betaolen, want . . .

Bārgm. (haomer) Dei zaok is nait aan deorde. De zaok is, dat . . .

Dr. Viezel. 1k maok t'r 'n veurstel van . . .daodelk.

Borgm. De zaok is . . .Dr. Viezel. De zaok is nou aan de orde . . .

ik-m ā.ok-t'r 'n veurst ^ l-vān.Borgm. Nou, 'k zel 't in stemmen brengen...

(kikt Pedaol aan).

Pedaol. T^gen.Bulernan. I kke . . . j a . . . nou . . . ik bin

d'r veur.

Borgm. Wat?Buleman. Veur, borgemeester . . . gemainte

68

het 't geld wel neudeg . . . en wie . . . .

Borgm. (kwaod mit haomer) . . . Zel joe naithelpen . . . ik as veurzitter heb 'n beslizzende

stem . . . ik bin d'r tegen . . . de zaok is aofstemd

(haomer). Verder is t'r aan de orde: de hoofd-

onderwiesder Krietemao het bezwaoren tegen ons

veurstel, om gain neie bouken aan te schaffen

veur dit jaor mit 't oog op de gemainte-financies...

Drup, laot de man binnenkomen . . . (Drup maokt

al bewegen.)Dr. Viezel. Haai staait te wachten, (r0t)

m eesterVIEFTIENDE TONEED.

Veuregen Krietemao.Borgm. Meester, wat heb le in te brengen

tegen 't veurstel om dit jaor nog mit d'aole

bouken te perbaiern ?

Krietemao. Borgemeester . . .Borgm. Meneer de Borgemeester ! . . . asjoe-

blief ! Dat is de zaok !

Krieternao. De bouken bin zo aold, dat zete voel binnen om mit 'n tange aanpakt te wor-

den . . . d'r binnen nog nait haalf zoo veul bouken

as t'r kinder binnen . . . en ze bin haildaal ver-

aolderd ook.

Borgrn. In de school op 't achterdaip bin nog

69

aolder bouken en daor bin roem 20 veur d'haile

school . . . en daor gaait 't haile goud . . . komt

gain klachte in . . . meschain . . . mittertied . . .

Krietemao. Ja, mittertied komt Jan in deboksem 'en Grait in de rokken. Ik neem de ver-

antwoorden zo nait veur mien reken . . . ik ken

daor mit de kinder nait uut lezen . . . as ie de

bouken zain ! . . . laot ain van de leden den ais

komen om te kieken . . .

Borgm. De H.H. leden van de kemissie huiven

van 'n onderwiesder nait te heuren wat of ze te

doun hebben . . : dei doun heur best al genog

om veur de school te zorgen . . .

Krietemao. Is nog nooit 'n lid west, dei ā inbouk in hannen had het, of maor ain les mitbiewoond het . . . z'hebben vleden naojaor even

naor

r de prevaoten keken . . . en tou even in school

roken . . . en tou wazzen ze al weer vort !

Dr. Viezel. Men^er de veurzitter . . .Borgm. Meneer de dokter. ik heb hier de

laaiden (haomer). De zaok is, dat . . . dat de zaok

blift, zo as wie besloten hebben (tegen Kriet.)Heb ie nog meer?

Krietemao. Ik heb veur 240 kinder in 'thaile jaor twai deusies pennen en twai deusies

potloden had . . . de kinder hebben al in drai

70

maond nait meer op pepier schreven . . . 'k Heb

wel al tien keer vraogd om pennen en potloden hier...

Borgm. Ik heur van de veldwachter, dat t'r

lest pennen op speulplaain laggen, meester . . .

Krietemao. Zuneger as wie op school ken 'tnait. Pennen mit ain bain, borgemeester, ja . . .

zo laank d'r nog twai bainen aan binnen schrieven

d: kinder d'r mit, al sputtert 't ook van de

baanke nao de kaggel . ..

Borgm. De gemainte mot zuneg wezen . . .pennen . . . potloden . . .

Dr. Viezel. Ja, de gemainte is haardlieveg,(tegen Pedaol, dei net drinkt) gezondhaaid, hur.

Borgrn. (haomer) wel het hier de laaiden ?De zaok is . . . dat de gemainte in alle opzichten

zuneg wezen mot. Hier (hai wist op zien pen-

haolder) dei penne bruuk ik al 'n maond zeker...

guster vraog ik aan Drup orn 'n neie . . . hai

nemt horn, nemt zien pennernes, schraapt en

schuurt aan de penne . . . en weer zo goud as

nei . . . zo zuneg bin wie hier . . . en wol ie ze

den op 't schoolplaain henstreuen? Wat is de

zaok ? De zaok is dat t'r . . . bie joe nait zuneg

mit omgaon wordt . . . Hier op 't gemainthuus...

Drup ! houveul zol wie hier in 'n hail jaor

bruken, houveul pennen ?

71

Drup. (in de haolden) Meneer de Burrrge-meesterrr . . . ze worde hier afgeschreve tot aan't kroontje toe . . . d'r gaat hier geen pen verlore.

We benne met de penne erreg voordelig hier !

Borgrn. (tegen Kriet.) Zo, nou heur ie't. Ennou is de zaok . . . dou d'r nao ! Hei je nog wat?

Krietemao. Ja, ik heb lest twai jongens schoolhaolen, omdat de bengels de vringen wegnomen

haren uut 't laand, en de baisten in de eerappels

luipen . . .

Borgrn. Daor zorgt de pelisie veur! Dat isjoen zaok nait!

Krietemao. Daor zorgt de pelisie n āit veur !...aans gebeurde 't nait ieder bot weer... de pelisie

kraabt aole pennen aof . . . mien plicht is om . . .

Borgm. De aolders hebben klaogd . . .

Kriet. Dei aolders mozzen zuls straft worden,

as ze daorover klaogen . . .

Borgm. (haomer) Zwiegen zel ie! H ^ je nogmee r ?... .

Kriet. Ja, 't helpt mie toch niks of 'k watzeg, maor zegd wil ik 't hebben. Dei neie onder-

wiesder, de .i d'r nou komen zel ! In 'n klazze van

140 kinder wil ik geern 'n onderwiesder hebben,

dei ondervinnen het van 't waark . . .

Borgm. De onderwiesder, meester, wordt

72

deur de raod benuimd nao veurdracht vanschoolopzainer en B. en W.

Kriet. Ja, dat wait ik wel. Maor . . , deschool dei aaist, dat ik aine krieg mit onder-vinnen . . . en nou de jonge Duker ook mit

dut . . . 't Is 'n gaoie jong, door nait van, maor'n jonk ventje nog . . .

Borgrn. (k waod) De raod zel besluten, w ^ ldat...

Kriet. Ja, en nou zag ik wel, dat vrouwDuker bie Borgemeester uut de kaomer kwamen nou mot zeker . . .

Borgrn. (haomer) Dat gaait joe niks aan • •Kriet. (röpt haard) Nou zel 't den zeker be-

konkeld worden, dat dei aole maaid van joe heurzeun, dat dei 't worden mot . . .

Borgrn. Stilte . . . ie kennen gaon, dat kenie . . . De zaok is . . . d'r is wel meester. bovenmeester.

ZESTIEN DE TONED,.

Veuregen Gradus.

Gradus (stot Drup onderste boven en stornZtzunder zok aan aine te steuren deure C uut).

Borgm. Wat is dat, Drup ? Wat is dat?Drup. (in de haolden, naodat hai weer opkraabd

73

is, wrift zok van piene de elleboge) Dat . . . dat . . .

dat is 'n solsetant, meneer de Burrrgemeesterr!

Borgm. Enne . . . enne . . . wat is de zaok ?

De zaok is, dat . . .

Drup. Dat het verduiveld zeer doet, meneerrde Burrrgemeesterr. En dat hie l jou weg is !

Dr. Viezel. (lagt) Borgemeester, ik leuf,meester Krietemao wol nog wat zeggen . . .

Borgm. Meester Krietemao . . . zeker over 'ttrouwen, h ^, en 't huus opknappen . : . (de aan-deren heuren raor op) . . . Meester, ie kennen

gaon...

Kriet. (spottend) Ik daank de Heren veur degaoie zorgen veur 't onderwies! (niedig aof).

Borgm. Is t'r nog ain van de Heren, dei in't belang van 't onderwies wat op- of aan te

maarken het ?

Pedaol. Dank joe, meneer de Veurzitter!Dr. Viezel. Jao, Borgemeester (zogt dat

$orgmeester mit de haomer slaogen wil, omdat hi1

't „meneer" weer weg lot, wenkt om laggend aof)

Jao Borgmeester, ain vraoge : in hou korte tied

ken aine hier ontslag kriegen as lid van dizze

kernissie ?

Borgm. Dat dut hier nait ter zaoke, deizaok is nait aan de orde.

74

Dr. Viezel. Mag ik wat zeggen in 't belang

van 't onderwies?

Borgrn. (haomer) Op- of aanmaarkens mag iemaoken.

Dr. Viezel. En dat wil ik doun . . . in 't

belang van 't onderwies in de gemainte zel ikdammee in de ,gemainteraod 'n veursiel indainen,

om aan de zogenaomde schoolkemissie hier

66r.vol ontšlag .te geven mit dankbetugen veur

de dainsten aan 't onderwies bewezen . . . ennou wil ik joe grouten (wil weg).

Borgm. (haomer). De vergaodern is nog naitsloten.

Dr. Viezel. Ik docht, dat dat 'n mooi slotwas!

Bo.rgm. (haomer). 1k sloet de vergaodern._

Bulernan. (tegen de dokter) Heur ais, . dokter . . .

't speet mie slim, dat wie dat'r nait deur kriegen

konnen . . . ie blieven toch op de raodsvergao-dern ook?

Dr. Viezel. (kikt op 't allozie) As ze wat.ģauw begunnen: . : . aans den . . .

ZEUVENTIENDE TONEEL.

Veuregen. Fietelaor en Vurgeman(worden deur Drup t'r inlaoten ; , daodelk daorop

75

ook Krietemao, dei gaait achter de baolie aan ver-

slaggeverstaovel zitten).

B6rgm. Hm hm ... de zaok is ... datik mot nog even papperazzen haolen, veur de

vergaodern Drup. zet de boudel verder klaor

(wist oß de taovel, waor de flezzen staon).

ACHTT1ENDE TONEEL.

Veuregen, zunder Bbrgemeester. (Ze Prao-ten drok onder kander).

Buleman. Zeg, Drup .. . 0-60 Drup! . . .heur ais . . . wat mainde 136rgemeester zoven

mit Krietemao . . . wol dei weer trouwen ? . . .Drup. Traferdoelie. Ikke ik . . . ik . weet

niet . . . meneer de wethouer ik mag . • •

Buleman. Kom, kom, ie maggen . . . van-zuls, ja, vanzuls . . .

Drup. Ik boor zoveel . . . ik en Burrrge-meesterr kenne nie so alles zeggen . . . watte

me hore . • •

Buleman. (geft horn wat) . • • kom, drink'maar 's 'n slokkie strak . . . was is 't .?

Drup. . . . nee, meneer de wethouder, datmag ik niet anneme (stekt 't in 't vessiebuutsie)... . hoor ereis (trekt horn van d'aandern weg)

hij ga weer trouwe, ja . .

76

Bulernan. Maor mit wel den, mit wel ? . . .(Börgemeester schelt).

Drup. Daar belt de burrrgemeesterrr . . .Buleman. (schudt 't heufd. op Vurgeman tou)

Zeg, Vurgeman ! Heurt ais! (trekt horn bie 'n

knobe van d'aandern vort) Wie hebben dammee

benuimen van 'n meester . . .

Vurgeman. (lankzaom en taimend) .^a . . . en . .

wat . . . zol . . . dat ?

Buleman. Hou dou ie daormit ? Van zuls 116,ie wollen . . .

Vurgeman. Nou, dei Lammers . . . dei hetbie mie west . . . maor . . . dei praot ja zo ver-

waond, dei male koster . . . net of he hail uut

Holland kwam . . . zo'n snotterd van 'n,ong . . .

Buleman. Net, wat 'k ook zeggen wol,van zuls ja ! Jonge ja . . . herejai, Fietelaor is

t'r ook ja . . dei het mie ja . . . dei mos ik ja

net . . . Fietelaor . . .

Fietelaor. (komt t'r bie) Ja, Buleman, mosie mie hebben ?

Buleman. Heb ie dat ook morken . . . Vur-geman zegt net, dat dei Lammers, dat dat zo'n

verwaonde knul is . . . Het'n man as joe, dei 'n

winkel het, ook ja niks in de reken . . . mit zien

77

hooghaorlemmerdieks, n ^ . . . van zuls . . . haimaint . . .

Fietelaor. Och jao, n ^ . . . wat ie zeggen . . .'k wait nait, mie ducht . . . mot wie nou horn

of mot wie d'aander . . .

Buleman. Jongeja . . . d'aander is ja . . .van zuls . . . 't is 'n flinke iong, n ^ . . . wat ikzeggen wol... 'n haalf aanker wien kon ie

mie nog wel bezorgen, n ^ ? en den . . . 'k motook nog wat vaarverij en goud hebben . . . maor

kom morgen maor ais even praoten wat of t'r

neudig is . . . Nee, van dei meester . . . dei

Lammers, nee, mie dunkt, nee . . . dat liekt mie

niks.

Fietelaor. Nait, n^ . . . nou Buleman, ikkoom morn den wel ais aanpiepen . . . 'k heb

net 'n mooie veurraod kregen . . . nee, ie hebben

geliek, dei Lammers . . . wat soort van koffie

wol ie laifst hebben, eerste soort Jaovao of . . .

dei kost nou . . .

Buleman. . . . eerste soort, hurt . . . dat ke'nmie nait schelen, wat 't kost, maor eerste soort

mot 't wezen . . . dat aander goud . . . H^ j'ookheurd, dat meester Krietemao weer in de lange

hure wil? . . .

Fietelaor. Ja, 'k heb t'r wel van heurd . . .

78

en tee, mot je dat ook nog hebben?

Buleman. Nou, morn den maor ais kieken,ne...

N EGENTIEN DE TON EEL.

Veuregen en Bbrgmeester.

Borgm. Meneren (klopt . . . Le gaon aalmaolzitten) (klopt). Ik open de vergaodern . . . Deuraalderlai drokte op 't gemaintehuus bin wie mit

de noteln van de veurege vergaodern nog nait

klaor komen ; ik stel veur om dei de volgende

keer mit de aandern tegeliek te lezen . . .

Krietemao. (aan 't perstaofeltje, slagt kwaodmit de haand op de taovel.)

Borgem. Wie zeln aan de pers toustaon om

om hier te wezen, as dei zok stille haolt en aans

mot he d'r uut!

Krietemao. (nikt kwaod van ja) !Dr. Viezel. Ik vraog om 't woord.

Borgm. 't Woord is aan de dokter.Dr. Viezel. Men ^er de Veurzitter. 't Is gain

wonder, dat 'n mens ais ongeduldig wordt, in

drai keer bin d'r gain noteln lezen. En nou be-

griep ik, dat 't hail drok is op 't gemainthuus . . .

79

ik zol de Borgmeester daorin den ook wel te

hulpe komen willen.

Borgrn. Ja, 't is slim drok mit . . . alles en

en alles . . . dat ken de veldwachter getugen.

Drup. (twai vingers op) Zo waarlik helpe . . rmij . . . traferdoeli.

Dr. Viezel. Ja, Roulfie helpt joe . . .Borgm. (klopt)Dr. Viezel. Zol 't nou nait beter wezen, as

wie d'r ais over dochten veur de volgende ver-

gaodern, den wol ik veurstellen om de Borge-

meester te ontlasten van 'n hail boel waark . . .

Borgm. (nikt vraogend).Dr. Viezel. En veurstellen om 'n apaarte

sikketaores te benuimen.

Buleman. Jongeja, ja . . . Borgemeester, denkreeg ie 't van zuls wat makkelker . . .

Borgm. Ik bedaank de spreker wel veur ziengaoie bedoulen . . . maor . . .

Vurgeman. Zol dat veur de gemainte naitwat duur worn ?

Fietelaor. Ja, zollen dei kostens nait wathoog wezen ?

Pedaol. De gemainte mot zuneg wezen, maoraalt te zuneg . . . ?

Dr. Viezel. Ik bin ook veur de grootste

80

zuneghaaid, maor dat is gain bezwaor. De Borg-

meester het doezend gulden veur 't sikketaoriaot . . .

veur dei doezend gulden ken wie best 'n 5ikke-

taores . . .

Krieternao. Ja, j a . . .Borgrn. (klopt) 'n Leste waorschouwen aan

de pers, om zok boeten de zaok te haolen en

aans . . . daor is 't gat van de deure . . . meneren,.lk . . . de zaok is . .

Pedaol. De zaok is te schaodelk, Borgemeester,dat ken ie nait tugen . . .

Borgrn.. Ik verzuik joe, 't woord te vraogen,as ie praoten willen . . . meneren, zunder op mienaigen belang te kieken, mot ik zeggen . . . dezaok is . . . . de zaok is . . . nait aan de orde.

Dr. Viezel. . . . Meneer de VeurzittPr . . .Borgm. Wol ie nog over dizze zaok 't

woord?

Dr. Viezel. . . Nou nait, meneer de Veur-zitter, ik koom d'r laoter wel ais weer op terog.Ik wol, mien tied is bepaarkt . . . ik wol graog

eerst 't wichtegste aofdoun . . . en den om verlof

vraogen . . . am vot te gaon . . . mien petienten . . .

Borgm. Meneren, hou 't ons ook spieten zel,de dokter straks nait meer hier te zain . . . mit

't oog op de petienten, dei wachten, meneren, dat

8 1

is de zaok . .. stel ik veur, aan 't verzuik van

de dokter te voldoun . . .

Krieternao. (lagt.)B6rgrn. (kloPt en kikt niedig nao horn)Meneren, den is eerst aan de orde benuimen

van 'n onderwiesder aan de school van m.eesterKrietemao .: gain aine, dei eerst nog wat aans

behandeln wil? Gain aine? . . . Besloten ! Sollisi-

tanten, baaide welbekend ; wel Wil nog eerst het

woord over, dizze benuimen ?

Dr. Viezel. Dat ken zeker wel gam aoflopen ?Ken 't nait mit zitten en opstaon ?

Bbrgm. Heb ie 't woord vraogd. dokter ?

Dr. Viezel. Nee, ik vraog 't nou.Bbrgm. (nikt) Je hebben 't !Dr. Viezel. D'.r bin twai kandidaoten : ham-

mers, dei al 'n paor jaor meesterd het en dei

dus 't kiappen van de zwepe kent .. .

Bt5rgm. Dat bin gain neie ide^n veur 't debat.Heb ie nog wat aans, dat de aandern nog naitwaiten ?

Dr. Viezel. lk docht, ik mos daor toch nogeven op wiezen ?

Bbrgm. 't Zel nait neudig wezen . . . as ikde riege zo rond kiek (hai kikt, de aole Fietelaorslopt en nikt) d'r is hier gain aine, dei nait op

6

82

de hoogte is van ales . .... de h.eren bin uutslaopen

genog, en hebben dei raod nait : ne,udeg . ..:.

Daarom . . . wie zeln stemmen . . . dat is de zaok.

Drup! De stembraifies. .

Drup. (dailt ze rond, .hai komt bie .Buleman,dei vragt horn teat, maor hai maokt meneuvels vangain tied nou; alemaol aan 't schrieven, F, iete-

laor wordt wakker schud.)

Borgrn. Drup, haol de braifies op'Drup. (nemt zien veldwachterspedde, haolt*de

braifi.es op en schudt dei veur Borgemeester hen).

Borgrn. (telt en leest) In'komen 6 -braifies :Duker- Lammers- Duker- Duker- Duker- Luker. De

jonge Duker is dus benuimd mit vief van de

zes stemmen.

Krieternao. (gooit woedend zien penne op taovel,nemt zien papieren en wil weg).

Borgm. (k/opt:) Zitten blieven, totdat 't uut is.Is gain k :roug hier, waor ie , gaon en komen

kennen as:ie 'willen.

Dr. Viezel. Mag ik 't woord, meneer deveurzitte . r ?

Borgm. Dokter het 't woord al ais . weer!Dr. Viezel. Al ais weer, ja! Neem ie mie kwaolk,

dat ik nait slaop. ,As z'alemaol sluipen, dat was

wel zo makkelk j ā !. Maor ik : ken nait laoten,

83

om even op de stemming te komen.As 't teminsten . . . mag?Borgm. De zaok is . . . of ie wat op- of aan

te maarken hebben.

Dr. Viezel. Ja, dat heb 'k. Ik wol de Herenmien kompelment maoken- over heur gaoie in-zichten in 't onderwies . . . 't gaait net as in deraod ook de jongste krachten bin - de besten.

Borgm. (nikt dudelk)Dr. Viezel. De jongsten . . . tot aan de waige

tou, mit 't flessie in de mond . . .Borgm. Ik ontneem joe 't woord . . .Dr. Viezel. En ik mainde 't zo goud !Borgrn. De Heren bli^even vrij in heur stem=

men . . . Ik stel veur, meneren, , de openbaorevergaodern te schorsen en over te gaon in be-sloten vergaodern over de . bezwaoren tegen dehoofdelke omslag (haomer). Drup, haol de stok-ken even . . . nee, wacht, ik zel zuls wel evenhengaon (aof nao zien kaomer; keert zok door om)

of willen de Heren maor laiver hier even komen . . .tiler ligt ,'t aalmaol Aklaor !(-Ze goon lanksaom nao$©rgemeesters-kaomer tou ; Krietemao baargt zien

Papieren op en wit weg).

Drup. (tegen Krietemao) Traferdoelie, Nou, fielse-teer je wel, meester . . nou ken je na je meissie.=gaan.

84

Bulernan. Wel ? . . . is de gelokkege ?Drup. Daar staat de man, meneer de wet-

houer ...

Buleman. (tegen Krietemao) Ken 'k joe fielse-teren, meester, heur ik?

Krietemao. Zo as ie willen, Buleman.Bulernan. En wel is de gelokkege ?Krietemao. Vin je 'n vrouw zo gelokkeg, dei

in zo'n verwaorloosd huus trekken mot ? 't Zogt

t'r uut !

Buleman. Nou, daor zel de gemainte den jawel veur zorgen . . . nee, daor geef 'k joe 'n

haandje van, hur, 'k zel wel even mit B ārge-meester praoten . . . nou, en wel is 't nou,

rneester . . .. of is 't nog gehaai m ?

Krieternao. Nee, Buleman, en ie kennen zeoak ja wel . . . Betsy?

Buleman. (schrikt) Wat . . . juvver Betsy ?Krietemao. `1a, Buleman . . . juvver Betsy . . .

Ie begriepen nou, dat Borgmeester van dat op-

knappen niks waiten wil ... 'k bin bliede, dat

ie nou joen best doun willen . . . d ^n zel 'twel...

Buleman. (koul) Wil Borgmeester d'r niksvan wai 'ten ? . . . (Bedenkelk) Ja, dei zel . . . den

bin 'k bange, dat . . .

85

Krieternao. (niedeg) En ie begriepen ook weIwaorom nait!

Buleman. Ja . . . van zuls . . . van zuls . . . definancies van de gemainte . . . de gemainte mot

zuneg wezen . . . (aof nao B6rgemeesters kaomer).

Drup. (dei aan 't redderen is, neie flezzen wienop taovel zet en sigaren; hai het 't leste heurd,

zegt tegen Krietemao, dei heufdschuddend weggaait) :

Meester, dat onderwijs . . . dat is duur . . . 't staat

er maar zuinig bij met de gemeente, meester!

(Krietemao aof).

Drup. (lagt, stekt sigaren in de buutse) Trafer-doelie. De . . . gemeente . . moet (drinkt) zuinig

weze ! ! De meester is zuinig . . . Burrrge-

meesterr . • • is zuinig . . . en ik . . . (drinkt uut

de flezze en veegt mit de vinger 'n druP van de

.flezze, slikt de vinger aof') ik' nog zuiniger . . .

altijd meester boven meester!

Gedien omdele.

DAARDE BEDRIEF.

EERSTE TONEEL.

Gradus. (in de kaomer, haand ondeŗ ' 't heufd,schudt ieder bot de voeste; in tie winkel, tussen-

deure oPen :) Kobao. Duker.Kobao. Daor bin 'k niks bange veur.Duker. En ikke wel. Paas op, dat duurt

gain vaiertien daoge of hai is net zo as deiaokelke Lammers, zo'n lammersteert.

Kobao. Zo word t Gradus nait . . . as laotermeester Krietemao nog ais weggaait dei be-vaalt 't hier ja toch nait den wordt Gradusbovenmeester hier.

Gradus. (slagt de hannen in wanhooP tegen 'theufd).

Duker. En wat 'n flinke vent haar 't in mienvak worden kend, ale lu maggen horn geern,hai is zo gewoon, zo . . .

Kobao. Dat zel as meester ook wel gaon.Duker. As meester worden ze daodelk aans . .