2013 Sprawozdanie specjalne nr · SPRAWOZDANIE ZA 2012 R. DOTYCZĄCE DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH...

ISSN

183

1-09

23

2013

PL

Spra

woz

dani

e sp

ecja

lne

nr 1

9

EUROPEJSKI TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY

SPRAWOZDANIE ZA 2012 R. DOTYCZĄCE DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH ZWIĄZANYCH ZE SPRAWOZDANIAMI SPECJALNYMI EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU OBRACHUNKOWEGO

SPRAWOZDANIE ZA 2012 R. DOTYCZĄCE DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH ZWIĄZANYCH ZE SPRAWOZDANIAMI SPECJALNYMI EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU OBRACHUNKOWEGO

Sprawozdanie specjalne nr 19 2013

(przedstawione na mocy art. 287 ust. 4 akapit drugi TFUE)


EUROPEJSKI TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY12, rue Alcide De Gasperi1615 LuksemburgLUKSEMBURG

Tel. +352 4398-1Faks +352 4398-46410E-mail: [email protected]: http://eca.europa.eu

Sprawozdanie specjalne nr 19 2013

Więcej informacji o Unii Europejskiej można znaleźć w portalu Europa (http://europa.eu).

Dane katalogowe znajdują się na końcu niniejszej publikacji.Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2014

ISBN 978-92-9241-624-9doi:10.2865/23974

© Unia Europejska, 2014Powielanie materiałów dozwolone pod warunkiem podania źródła.

Printed in Luxembourg

mailto:[email protected]

3

SPRAWOZDANIE ZA 2012 R. DOTYCZĄCE DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH ZW

IĄZANYCH ZE SPRAWOZDANIAM

I SPECJALNYMI EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU OBRACHUNKOW

EGO

SPIS TREŚCI

Punkt

SKRÓTY

I–VII STRESZCZENIE

1–3 WSTĘP

4–8 ZAKRES I PODEJŚCIE

9–17 REALIZACJA 62 ZALECEŃ PRZEZ KOMISJĘ

9–10 WSTĘP

11–12 KOMISJA PODEJMUJE STOSOWNE DZIAŁANIA NASTĘPCZE I W ODPOWIEDNI SPOSÓB REALIZUJE ZDECYDOWANĄ WIĘKSZOŚĆ ZALECEŃ TRYBUNAŁU

13–17 PRZYKŁADY ULEPSZEŃ I OBSZARÓW WYMAGAJĄCYCH POPRAWY W ZAKRESIE ZARZĄDZANIA FINANSAMI

18–28 PRZEGLĄD PROCEDUR POKONTROLNYCH KOMISJI

21–23 KOMISJA OPRACOWAŁA ODPOWIEDNIE WYTYCZNE I PROCEDURY ZWIĄZANE Z DZIAŁANIAMI NASTĘPCZYMI

24–28 NARZĘDZIE RAD NIE GWARANTUJE, ŻE KOMISJA POSIADA ADEKWATNE I WIARYGODNE INFORMACJE ZARZĄDCZE NA TEMAT STANU REALIZACJI ZALECEŃ, KTÓRE ZOSTAŁY WDROŻONE JEDYNIE CZĘŚCIOWO

29–32 WNIOSKI I ZALECENIA

4

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

ZAŁĄCZNIK I — PODSUMOWANIE ZALECEŃ OBJĘTYCH PRZEGLĄDEM TRYBUNAŁU

ZAŁĄCZNIK II — ROLNICTWO: WSPARCIE DLA PROGRAMÓW OPERACYJNYCH NA RZECZ PRODUCENTÓW OWOCÓW I WARZYW

ZAŁĄCZNIK III — ROLNICTWO: POMOC ŻYWNOŚCIOWA DLA OSÓB NAJBARDZIEJ POTRZEBUJĄCYCH

ZAŁĄCZNIK IV — ROLNICTWO: WDROŻENIE PODEJŚCIA LEADER

ZAŁĄCZNIK V — SPÓJNOŚĆ: FUNDUSZ SOLIDARNOŚCI

ZAŁĄCZNIK VI — SPÓJNOŚĆ: SZKOLENIE ZAWODOWE KOBIET

ZAŁĄCZNIK VII — DZIAŁANIA ZEWNĘTRZNE: ODBUDOWA

ZAŁĄCZNIK VIII — DZIAŁANIA ZEWNĘTRZNE: WSPARCIE UDZIELANE W RAMACH EFR

ZAŁĄCZNIK IX — DZIAŁANIA ZEWNĘTRZNE: OPERACJE BANKOWE

ZAŁĄCZNIK X — DOCHODY: ZARZĄDZANIE ŚRODKAMI FINANSOWYMI

ZAŁĄCZNIK XI — BADANIA NAUKOWE: PROGRAMY RAMOWE W ZAKRESIE BRT

ODPOWIEDZI KOMISJI

5




EGO

SKRÓTY

EFR: Europejski Fundusz Rozwoju

EFS: Europejski Fundusz Społeczny

FSUE: Fundusz Solidarności Unii Europejskiej

LGD: lokalna grupa działania

MEDA: środki finansowe i techniczne towarzyszące reformom struktur gospodarczych i społecznych w ramach partnerstwa eurośródziemnomorskiego

PR: program ramowy

RAD: (baza danych) zalecenia, działania, absolutorium (recomendations, actions, discharge)

SMART: (cele) zdefiniowane, wymierne, osiągalne, odpowiednie i określone w czasie (specific, measu-rable, achievable, relevant, timely)

6

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

STRESZCZENIE

I.W niniejszym sprawozdaniu przedstawiono wyniki przeprowadzonego przez Trybunału drugiego przeglądu działań następcz ych podjętych przez Komisję w z wiązku z jego zaleceniami sformułowanymi we wcześniejszych sprawozdaniach specjalnych.

II.Ogólne pytanie, na które starano się uzyskać odpowiedź w ramach tego przeglądu, brzmiało: czy Komisja podjęła odpowiednie działania następcze w związku z zaleceniami pokontrolnymi sformułowanymi przez Trybunał w sprawozdaniach specjalnych? Powyższe pytanie składa się z dwóch pytań szczegółowych: czy Komisja ustanowiła stosowne wytyczne i procedury na potrzeby działań następczych oraz czy Komisja posiada odpowiednie i wiarygodne informacje zarządcze na temat zaleceń pokontrolnych i stanu ich realizacji?

III.W ramach przeglądu Trybunał zbadał działania następcze Komisji w oparciu o próbę złożoną z 62 zaleceń zawartych w dziesięciu sprawozdaniach specjalnych Trybunału z lat 2006–2010. W odniesieniu do tej próby Trybunał ocenił obecny stan realizacji zaleceń i informacje zarządcze Komisji dotyczące stanu ich realizacji . Trybunał dokonał również przeglądu odnośnych procedur dyrekcji generalnych (DG) oraz przeanalizował podręczniki, wytyczne, plany i opublikowane sprawozdania, ze szczególnym uwzględnieniem tych odnoszących się do bazy danych RAD . Baza danych RAD jest narzędziem informatycznym stosowanym przez Komisję do monitorowania działań następczych podjętych w związku z zaleceniami pokontrolnymi Trybunału oraz wniosków organu udzielającego absolutorium składanych w ramach procedury udzielania absolutorium.

IV.W oparciu o przeprowadzony przegląd Trybunał stwierdza, że Komisja podjęła odpowiednie działania następcze w związku z jego zaleceniami. Przegląd próby zaleceń wykazał, że Komisja w pełni lub w przeważającej mierze zrealizowała 83% zaleceń Trybunału, co przyczyniło się do poprawy zarządzania finansami w szeregu obszarów budżetu UE.

V.Trybunał stwierdza również, że Komisja wprowadziła stosowne wytyczne i procedury dotyczące działań następczych.

VI.Ponadto w wyniku przeglądu Trybunału dowiedziono, że narzędzie informatyczne RAD zawiera informacje zarządcze na temat zaleceń pokontrolnych sformułowanych przez Trybunał w sprawozdaniach specjalnych opublikowanych od 2008 r. Trybunał stwierdza jednak, że narzędzie to nie gwarantuje, że Komisja posiada odpowiednie i wiarygodne informacje zarządcze na temat stanu realizacji zaleceń, które zostały wdrożone jedynie częściowo. Dzieje się tak, ponieważ kategorie stosowane przez Komisję do zapisu stanu realizacji zaleceń mają charakter bezwzględny.

VII.Trybunał zaleca zatem Komisji udoskonalenie bazy danych RAD, tak aby w większym stopniu odzwierciedlała ona fakt, że zalecenia zostały zrealizowane jedynie częściowo.

7




EGO

WSTĘP

1. Zgodnie z międz ynarodowymi standardami kontrol i działania następcze podejmowane w z wiązku ze sprawozdaniami z kontroli są końcowym etapem realizacj i cyk lu kontroli wykonania zadań, któr y to c yk l sk łada s ię z etapu p lanowania , w yk onania i dz ia łań następczych1. Podjęcie działań następczych w z wiązk u ze sprawozdaniami Tr ybuna łu z kontroli wykonania zadań jest niezbędnym elementem cyklu rozliczalności i przyczynia się do skutecznej realizacji przez Komisję zaleceń sformułowanych w sprawozdaniach.

2. W 2012 r. Tr ybunał opubl ikował p ier wsze sprawozdanie dotyczące działań następczych ( s p r a w o z d a n i e s p e c j a l n e n r 1 9 / 2 0 1 2 ) . W sprawozdaniu tym Trybunał odnotował, że należy wzmocnić działania następcze Komisji w z w i ą z k u z z a l e c e n i a m i p o k o n t ro l ny m i Trybunału.

1 Międzynarodowe standardy najwyższych organów kontroli, ISSAI 3000 i 3100.

3. W niniejsz ym sprawozdaniu przedstawiono wynik i przeprowadzonego przez Tr ybunał drugiego pr zeg lądu dz ia łań następcz ych p o d j ę t y c h p r z e z K o m i s j ę w z w i ą z k u z j e g o z a l e c e n i a m i s fo r m u ł o w a ny m i w e wcześniejszych sprawozdaniach specjalnych.

8

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

ZAKRES I PODEJŚCIE

4. O b e c n y p r z e g l ą d Tr y b u n a ł u d o t y c z ą c y działań następczych Komisji w odpowiedzi na zalecenia pokontrolne opiera się na przeglądzie systemowym przeprowadzonym w 2011 r. przez jednostki audytu wewnętrznego Komisji. W przeglądzie z 2011 r. stwierdzono, że systemy wprowadzone w poszczególnych dyrekcjach generalnych dały wystarczającą pewność, jeżeli chodzi o realizację zaleceń Trybunału. Jednostk i audytu wewnętrznego wsk azały jednak również problemy, k tóre na leża ło rozwiązać i zaleciły usprawnienie funkcji oraz narzędzi sprawozdawczych bazy danych RAD.

5. Ogólne pytanie, które postawiono w ramach przeglądu, brzmiało:

Czy Komisja podjęła odpowiednie działania następcze w z wiązku z zaleceniami pokontrolnymi sformułowanymi przez Trybunał w sprawozdaniach specjalnych?

Powyższe pytanie sk łada się z dwóch pytań szczegółowych:

ο Czy Komisja ustanowiła stosowne wytyczne i procedury na potrzeby działań następczych?

ο Czy Komisja posiada odpowiednie i wiarygodne informacje zarządcze na temat zaleceń pokon-trolnych i stanu ich realizacji?

6. A b y u z y s k a ć o d p o w i e d z i n a t e p y t a n i a , w o k r e s i e o d d n i a 1 s t y c z n i a d o d n i a 31 marca 2013 r. Trybunał ocenił próbę złożoną z 62 zaleceń pokontrolnych pochodzących z 10 sprawozdań specjalnych opublikowanych przez Trybunał w latach 2006–2010. Celem było ustalenie, czy Komisja zrealizowała powyższe zalecenia. Zalecenia sk ładające się na próbę dobrano ze sprawozdań opublikowanych co najmniej dwa lata temu i których zalecenia były nadal aktualne. Próbę wykorzystano następnie do ustalenia, czy informacje zarządcze Komisji dotyczące tych zaleceń były odpowiednie i w ia r ygodne. W t a b e l i 1 p r zedstawiono sprawozdania specjalne objęte niniejsz ym sprawozdaniem.

7. Przy ocenie stanu realizacji zaleceń Trybunał s t o s u j e n a s t ę p u j ą c e k a t e g o r i e : w p e ł n i zrealizowane, zrealizowane w przeważającej m i e r ze , z re a l i zow a n e c zę ś c i owo, n i e z re -a l i zow a n e , n i e a k t u a l n e , b r a k m oż l i wo ś c i zweryfikowania. Trybunał uznawał zalecenie z a w p e ł n i z r e a l i z o w a n e , j e ż e l i K o m i s j a podjęła wszelkie uzasadnione i współmierne dz ia łania naprawcze leżące w zak res ie je j kompetencji oraz rozwiązała wszystkie istotne problemy. Stan real izacj i potwierdzono na podstawie pr zeprowadzonych w y wiadów i dokumentacji poświadczającej otrzymanej od odnośnych dyrekcji generalnych, ale zebrane informacje nie obejmowały poziomu państw członkowskich ani krajów beneficjentów. Mimo że przegląd ma na celu ustalenie, jakie działania podję ła Komis ja w z wiązku z za leceniami Trybunału, nie dokonano oceny skutków tych działań, ponieważ wymagałoby to osobnych dogłębnych kontroli właściwych obszarów.

8. Ponadto Trybunał zbadał stosowne procedury dyrekcj i generalnych 2 i dokonał przeglądu p o d r ę c z n i k ó w , w y t y c z n y c h , p l a n ó w i opublikowanych sprawozdań. W przeglądzie szczególną uwagę poświęcono narzędz iu informatycznemu RAD stosowanemu przez Komisję do rejestrowania i monitorowania informacji związanych z podjętymi przez nią działaniami następczymi.

2 Procedury poddane przeglądowi związane były z DG ds. Budżetu i z pięcioma największymi DG (DG ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, DG ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej, DG ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego, DG ds. Rozwoju i Współpracy EuropeAid i DG ds. Badań Naukowych i Innowacji), do których odnosiła się większość zaleceń Trybunału.

9




EGO

Sprawozdanie specjalne1 Dziedzina budżetuLiczba zbada-nych zaleceń

pokontrolnych2

Sprawozdanie specjalne nr 8/2006Rosnący sukces? Skuteczność wsparcia programów operacyjnych na rzecz producentów owoców i warzyw udzielanego przez Unię Europejską

rolnic two 9

Sprawozdanie specjalne nr 6/2009Program pomocy żywnościowej Unii Europejskiej dla osób najbardziej potrzebujących: ocena celów oraz zastosowanych środków i metod

rolnic two 8

Sprawozdanie specjalne nr 5/2010Wdrożenie podejścia Leader w zakresie rozwoju obszarów wiejskich rolnic two 6

Sprawozdanie specjalne nr 3/2008Fundusz Solidarności Unii Europejskiej: czy jego działania są szybkie, sprawne i elastyczne?

FSUE 2

Sprawozdanie specjalne nr 17/2009Działania w zakresie szkolenia zawodowego kobiet, współ f inansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego

spójność 3

Sprawozdanie specjalne nr 6/2008Dotyczące pomocy udzielonej przez Komisję Europejską na rzecz odbudowy koniecznej w następstwie uderzenia fali t sunami i huraganu Mitch

działania zewnętrzne 6

Sprawozdanie specjalne nr 18/2009Skuteczność wsparcia udzielanego w ramach EFR na rzecz regionalnej integracji gospodarczej w Afr yce Wschodniej i Af r yce Zachodniej


Sprawozdanie specjalne nr 1/2009Operacje bankowe w regionie śródziemnomorskim w ramach programu MEDA oraz poprzednich protokołów


Sprawozdanie specjalne nr 5/2009Zarządzanie środkami f inansowymi przez Komisję dochody 7

Sprawozdanie specjalne nr 9/2007Dotyczące oceny realizowanych przez Unię Europejską programów ramowych badań i rozwoju technologicznego (BRT) oraz kwestii, czy można ulepszyć podejście przyjęte przez Komisję

badania naukowe 5

Łączna liczba zaleceń 62

TABELA 1

SPRAWOZDANIA SPECJALNE OBJĘTE NINIEJSZYM SPRAWOZDANIEM

1 Wszystkie sprawozdania specjalne opublikowane przez Trybunał są dostępne na stronie internetowej: http://eca.europa.eu.

2 Na potrzeby niniejszego sprawozdania fragmenty opublikowanych zaleceń oznaczono w odpowiednich przypadkach jako osobne

zalecenia, aby odpowiednio przenalizować i przedstawić działania podjęte przez Komisję (zob. załącznik 1).

10

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

REALIZACJA 62 ZALECEŃ PRZEZ KOMISJĘ

WSTĘP

9. K o m i s j a p o d e j m u j e d z i a ł a n i a n a s t ę p c z e w z w i ą z k u z z a l e c e n i a m i p o k o n t ro l ny m i Tr y b u n a ł u o r a z w n i o s k a m i Pa r l a m e n t u Europejskiego i Rady (tj. organu udzielającego absolutorium z wykonania unijnego budżetu). Zgodnie z a r t . 166 ust . 2 rozpor ządzenia f inansowego w odpowiedz i na pow yższe wnioski Komisja składa roczne sprawozdanie w ramach procedury udzielania absolutorium z wykonania budżetu UE.

10. W poniższe j częśc i przedstawiono wynik i przeglądu, w ramach którego Trybunał zbadał, cz y K omis ja z rea l i zowała jego za lecen ia , w oparc iu o próbę z łożoną z 62 za leceń z a w a r t yc h w d z i e s i ę c i u s p r a wo zd a n i a c h s p e c j a l ny c h Tr y b u n a ł u z l a t 2 0 0 6 – 2 0 1 0 . N i n i e j s z y p r z e g l ą d n i e o b e j m u j e o c e n y rozpatrywania wniosków złożonych przez Radę i Par lament. W załączniku I przedstawiono zarys każdego z 62 zaleceń ocenionych przez Tr ybunał , a w załącznikach I I–XI zawar to k rótk ie opisy odnośnych kontrol i , zaleceń, działań następczych podjętych przez Komisję oraz wszelk ie zagadnienia, które pozostają nierozwiązane.

KOMISJA PODEJMUJE STOSOWNE DZIAŁANIA NASTĘPCZE I W ODPOWIEDNI SPOSÓB REALIZUJE ZDECYDOWANĄ WIĘKSZOŚĆ ZALECEŃ TRYBUNAŁU

11. Spośród 62 zaleceń zbadanych przez Trybunał n i e m o ż n a b y ł o z w e r y f i k o w a ć d z i a ł a ń n a s tę p c z yc h o d n o s z ą c yc h s i ę d o t r ze c h z wybranych zaleceń, ponieważ niezbędne dowody były dostępne jedynie na poziomie krajów beneficjentów, który leży poza zakresem przeglądu (zob. pkt 7). Komisja nie zrealizowała t rzech za leceń (wsz ystk ie odnosi ły s ię do kontroli pomocy żywnościowej – załącznik III). D wa inne za lecenia wstępnie odrzucono, a następnie w pełni zrealizowano (zalecenie odnoszące się do pomocy ż ywnościowej – załącznik III) lub zrealizowano w przeważającej mierze (zalecenie odnoszące się do zarządzania środkami finansowymi – załącznik X).

12. Z 59 zaleceń, które można było poddać ocenie, Tr ybunał s t wierdz i ł , że 49 za leceń (83%) zrealizowano w pełni lub w przeważającej mierze, kolejne siedem zaleceń (12%) zrealizowano częściowo, a trzy (5%) nie zostały zrealizowane.

11




EGO

PRZYKŁADY ULEPSZEŃ I OBSZARÓW WYMAGAJĄCYCH POPRAWY W ZAKRE-SIE ZARZĄDZANIA FINANSAMI

13. O d n o t o w a n o u p r o s z c z e n i e p r o g r a m ó w pomocy i objaśnienie procedur jej udzielania w zak res ie np. k r yter iów k wal i f ikowalności w u n i j n y m p r o g r a m i e w s p a r c i a n a r z e c z producentów owoców i warz yw (rolnictwo) i w odniesieniu do Funduszu Solidarności Unii Europejskiej. W tym drugim przypadku poprawa jakości wniosków spowodowała obniżenie liczby wniosków, w odniesieniu do których Komisja musiała prosić o dodatkowe informacje. Komisja opracowała również jaśniejsze wytyczne na temat procedur wyboru projektów skierowane do państw członkowskich i włączyła obowiązkowe wskaźniki skuteczności działania do programów szkolenia zawodowego współf inansowanych przez Europejski Fundusz Społeczny (spójność). Usprawniono także procedury w zakresie oceny trwałości projektu na etapie składania wniosku w następstwie kontroli dotyczącej tsunami na Oceanie Indyjskim (działania zewnętrzne). Tego rodzaju ulepszenia mogą sprawić, że pomoc będzie lepiej uk ierunkowana, a tym samym bardziej wydajna i skuteczna.

14. M o n i t o r o w a n i e r e a l i z a c j i p r o g r a m ó w i d z i a ł a ń U E o r a z o c e n a i c h r e z u l t a t ó w wymaga wiar ygodnych informacj i na temat w y n i k ó w . U l e p s z e n i a w t y m w z g l ę d z i e o d n o tow a n o w w i e l u o b s z a r a c h o b j ę t yc h przeglądem. Po pier wsze, mimo że projekty rozporządzeń dotyczących Funduszu Spójności na okres programowania 2014–2020 pozostają w zasadnicz y sposób opar te na wk ładach , zawierają one przepisy dotyczące podejścia uk ie runk owanego w większ ym stopniu na rezultaty, łącznie ze wsk aźnik ami produktu i o c ze k i w a nyc h re z u l t a tów ( s p ó j n o ś ć ) . Po drugie, w odniesieniu do unijnego programu w s p a rc i a n a r z e c z p ro d u c e n t ó w o w o c ó w i warz yw usprawniono proces gromadzenia danych od państw członkowskich dzięki nowym w yt ycznym, szablonom i oprogramowaniu komputerowemu Komisji (rolnictwo). Ponadto odnotowano również poprawę w zak res ie sprawozdawczości, monitorowania i komunikacji w p ro gr a m i e d z i a ł a ń n a r ze c z o d b u d o w y koniecznej w następstwie uderzenia fali tsunami na Oceanie Indyjskim (działania zewnętrzne).

15. W c i ą ż j e d n a k n a l e ż y z a p e w n i ć l e p s z e u k i e r u n k o w a n i e p r o g r a m ó w p o m o c y , uwzględniając w programach cele SMART3 i ulepszone wskaźniki skuteczności działania ( ro ln ic t wo) . I s tn ie je również k onieczność poprawienia informacji porównawcz ych na temat kosztów dostarczanych podmiotom odpowiedzialnym za realizację i monitorowanie (działania zewnętrzne). Powyższe ulepszenia ułatwiłyby zwiększenie rozliczalności państw członkowsk ich i benef ic jentów w zak res ie finansowania ze środków UE.

16. U l e p s z o n a k o o r d y n a c j a i b u d o w a n i u p o t e n c j a ł u w ś r ó d z a i n t e r e s o w a n y c h p o d m i o t ó w s t a n o w i ą i s t o t n e e l e m e n t y z a p e w n i e n i a w y d a j n o ś c i i s k u t e c z n o ś c i wydatków UE. W odniesieniu do Europejskiego Fu n d u s z u R o z w o j u ( E F R ) o d n o t o w a n o z w i ę k s z o n e w y s i ł k i n a r z e c z i n t e g r a c j i regionalnej w Afryce przy wsparciu Komisji . Obe jmowały one u lepszoną k oordynac ję między organami regionalnymi oraz wymianę w y t y c z n y c h m i ę d z y c e n t r a l ą K o m i s j i a delegaturami UE w k rajach par tnersk ich. Wprowadzono także usta len ia dot yczące z większen ia k oordynac j i międz y K omis ją a innymi finansującymi partnerami, takimi jak Europejski Bank Inwestycyjny i Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (działania zewnętrzne).

17. Ponadto zwiększony potencjał instytucjonalny w zakresie operacj i bankowych w regionie ś ró d z i e m n o m o r s k i m o s i ą g n i ę t y p o p r z e z u t wo r ze n i e w y s p e c j a l i zow a nyc h d z i a ł ów w Komisj i powinien ułatwiać promowanie innowacyjnych instrumentów f inansowych i zarządzanie nimi (działania zewnętrzne).

3 Specific (zdefiniowane), measurable (wymierne), achievable (osiągalne), relevant (odpowiednie), timely (określone w czasie).

12

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

PRZEGLĄD PROCEDUR POKONTROLNYCH KOMISJI

18. D y r e k c j a G e n e r a l n a K o m i s j i d s . B u d ż e t u m o n i t o r u j e i k o o r d y n u j e p r o c e s d z i a ł a ń następcz ych. W tym celu dyrekcje generalne korzystają wspólnie z narzędzia informatycznego RAD, aby gromadz ić in for mac je za r ządcze dotyczące zaleceń pokontrolnych i wniosków związanych z procedurą udzielenia absolutorium. Narzędzie RAD zawiera of icjalną odpowiedź Komisji na zalecenia i wnioski oraz stan działań następcz ych podjętych przez poszczególne DG, które w danym przypadku ponoszą główną odpowiedzialność za ich realizację.

19. Baza danych RAD, została opracowana w 2003 r. jako narzędzie informatyczne do monitorowania działań następczych podejmowanych w związku z z a l e c e n i a m i p o k o n t r o l n y m i Tr y b u n a ł u w s p r awozd a n i u ro c z ny m o r a z w n i o s k ów organu udzielającego absolutorium w ramach procedury udzielania absolutorium. Począwszy od 2008 r. RAD zawiera również za lecenia wydane przez Tr ybunał w sprawozdaniach specjalnych. RAD jest istotnym elementem systemu działań następczych Komisji, zarówno j a k o n a r z ę d z i e i n f o r m a c j i z a r z ą d c z y c h p o z w a l a j ą c e D G d s . B u d ż e t u i i n n y m poszczególnym DG na monitorowanie działań podjętych z związku z zaleceniami i wnioskami, jak i k luczowe źródło informacji na potrzeby prz ygotowania sprawozdania rocznego dla organu udzielającego absolutorium4.

20. DG ds. I n formatyk i jest dostawcą systemu informat ycznego d la nar zędz ia RAD, a DG ds . Budżetu jest za n iego odpowiedz ia lna i ostatecznie zatwierdza informacje rejestrowane w aplikacji.

4 W dokumencie „RAD: File – Discharge Follow-up Scope” wymieniono następujące cele narzędzia RAD: stworzenie aplikacji służącej do gromadzenia zaleceń oraz tworzenia planów działania i ich monitorowania oraz spełnienie wymogu w zakresie działań następczych na potrzeby sprawozdawczości dla Parlamentu Europejskiego, Rady i Trybunału Obrachunkowego, nie tylko dorocznie, ale aż do czasu, kiedy zalecenia zostaną zamknięte jako zakończone albo zniesione.

KOMISJA OPRACOWAŁA ODPOWIEDNIE WYTYCZNE I PROCEDURY ZWIĄZANE Z DZIAŁANIAMI NASTĘPCZYMI

21. Tr y b u n a ł d o k o n a ł p r z e g l ą d u w y t y c z ny c h i procedur Komisji z wiązanych z działaniami następczymi. Odnotował on, że w następstwie uwag jednostek audytu wewnętrznego Komisji oraz uwag zawartych w pierwszym sprawozdaniu Trybunału dotyczącym działań następcz ych5 K o m i s j a p o d j ę ł a i s t o t n e k r o k i w c e l u wzmocnienia wytycznych i procedur związanych z działaniami następczymi. Kroki te obejmują u lepszoną dok umentac ję obowiązu jąc ych p ro c e d u r i p r z y j ę c i e n ow yc h w y t yc z nyc h d o t y c z ą c y c h p l a n o w a n i a , w y k o n y w a n i a , monitoringu oraz sprawozdawczości w zakresie działań następczych, nadanie priorytetowego znaczenia „bardzo ważnym” i „k r yt ycznym” z a l e c e n i o m / w n i o s k o m , o r a z w y m ó g, a b y dyrek c je genera lne zdawały sprawozdanie z postępów w realizowaniu zaleceń i wniosków przynajmniej raz w roku.

22. W ramach planu działania DG ds. Budżetu „RAD actions 2013” zaktualizowano podręcznik dla uż ytkowników narzędzia RAD. Ponadto wprowadzono tak ie działania jak : szkolenia, s p r a wo zd a n i a n a t e m a t r a m c z a s o w yc h , u s p r a w n i o n e f u n k c j e w y s z u k i w a n i a i wyeliminowanie błędów w narzędziu RAD.

23. W wyniku przeglądu Trybunału wykazano, że wypracowano procedury dotyczące narzędzia R A D i p ow i ą z a n o j e z o d p ow i e d z i a l ny m i d z i a ł a m i w d a n y c h D G o r a z ż e s ą o n e właśc iwie udokumentowane. Dz ięk i temu powstaje ścieżka audytu w zakresie wszystkich zaleceń wprowadzonych do aplikacji, łącznie z aktualnymi informacjami na temat stanu ich realizacji. W przeglądzie potwierdzono również, że DG ds . Budżetu opracowała procedur y zapewniające wyraźny podział obowiązków w celu zabezpieczenia integralności danych rejestrowanych w narzędziu RAD.

5 Sprawozdanie specjalne nr 19/2012 (http://eca.europa.eu).

13




EGO

NARZĘDZIE RAD NIE GWARANTUJE, ŻE KOMISJA POSIADA ADEKWATNE I WIARYGODNE INFORMACJE ZARZĄDCZE NA TEMAT STANU REALIZACJI ZALECEŃ, KTÓRE ZOSTAŁY WDROŻONE JEDYNIE CZĘŚCIOWO

24. Tr ybunał dokonał przeglądu adekwatności i wiarygodności informacji dostępnych w bazie danych RAD dotyczących 62 badanych zaleceń.

25. W baz ie danych RAD pr zechow y wane są k luczowe dane na temat każdego z zaleceń pokontrolnych, tak ie jak priorytet zalecenia/wniosku (k r ytyczny, bardzo ważny, ważny, pożądany), stan realizacji (odrzucony, przyjęty, z n i e s i o n y i w y k o n a n y ) , d a t a u k o ń c z e n i a (data oczek iwana i data rzecz ywista) oraz pełna oficjalna odpowiedź Komisji . Zgodnie z zasadami Komisji, jej odpowiedź na zalecenia Trybunału musi spełniać określone kryteria, a w szczególności z odpowiedzi musi jasno wynikać, jak ie praktyczne działania Komisja zamierza podjąć, aby skorygować stwierdzone uchybienia.6

26. Z 62 zaleceń włączonych do próby Trybunału 46 za leceń by ło wprowadzonych do baz y danych RAD. Wsz ystk ie 16 zaleceń, któr ych nie zarejestrowano w RAD, związane były ze sprawozdaniami specjalnymi opublikowanymi przed 2008 r. (zob. pkt 20). Oficjalna odpowiedź Komisji została odpowiednio zarejestrowana w p r z y p a d k u w s z y s t k i c h 4 6 z a l e c e ń wprowadzonych do RAD. 38 z 46 za leceń zarejestrowano jako „wykonane” przez Komisję. W wyniku analizy dokumentacji poświadczającej w dyrekcjach generalnych Trybunał wykazał jednak, że zaledwie 20 z tych zaleceń może być uznane za w pełni zrealizowane.

6 http://intracomm.ec.testa.eu/budg/rep/external/proced_en.html

27. Ta ro z b i e ż n o ś ć m i ę d z y z a p i s e m K o m i s j i a o c e n ą T r y b u n a ł u – o d n o t o w a n a w o d n i e s i e n i u d o 1 8 z a l e c e ń – d o t y c z y przypadków, w których Komisja zrealizowała zalecenia jedynie częściowo. Wobec faktu, że kategorie stosowane w RAD nie przewidują zapisu częściowej realizacji , tak ie zalecenia rejestrowano jako „wykonane”.

28. Tr y b u n a ł o d n o t o w u j e , ż e b e z w z g l ę d n y c h a r a k t e r k a t e g o r i i s t o s o w a n y c h p r z e z Komisję do zapisu stanu real izacj i zaleceń m a n e g a t y w n y w p ł y w n a a d e k w a t n o ś ć i wiar ygodność in formacj i dostarczonych w związku z zaleceniami pokontrolnymi, które zrealizowano jedynie częściowo.

http://intracomm.ec.testa.eu/budg/rep/external/proced_en.html

http://intracomm.ec.testa.eu/budg/rep/external/proced_en.html

14

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

WNIOSKI I ZALECENIA

29. W oparciu o przeprowadzony przegląd działań następczych Komisji w związku z zaleceniami s f o r m u ł o w a n y m i w s p r a w o z d a n i a c h specjalnych Trybunał stwierdza, że Komisja podejmuje s tosowne dz ia łan ia następcze w odpowiedzi na zalecenia Trybunału.

30. Przegląd działań następczych Komisji w związku z 62 zaleceniami ze sprawozdań specjalnych Tr ybunału wyk azał, że Komisja w pełni lub w p r ze w a ż a j ą c e j m i e r ze z re a l i zow a ł a 4 9 (83%) zaleceń Trybunału, co przyczyniło się do poprawy zarządzania finansami w szeregu d z i e d z i n b u d ż e t u U E ( z o b . p k t 9 – 1 7 ) . (Zob. załączniki II–XI).

31. W wyniku przeglądu wytycznych i procedur związanych z działaniami następczymi Komisji Tr ybunał dowiódł, że ogólnie opracowano s t o s o w n e w y t y c z n e i p r o c e d u r y ( z o b . pkt 21–23).

32. W p r z e g l ą d z i e w y k a z a n o , ż e n a r z ę d z i e i n f o r m a t y c z n e R A D z a w i e r a i n f o r m a c j e zarządcze na temat zaleceń pokontrolnych s fo r m u ł ow a nyc h p r ze z Tr y b u n a ł w s p r a -w o zd a n i a c h s p e c j a l nyc h p u b l i k o w a ny c h od 2008 r. Tr ybunał s t wierdza jednak , że nar zędz ie to n ie gwarantu je , że K omis ja posiada odpowiednie i wiarygodne informacje zarządcze na temat stanu realizacji zaleceń, które zostały wdrożone jedynie częściowo. Dzieje się tak, ponieważ kategorie stosowane przez Komisję do zapisu stopnia wdrożenia zaleceń mają charakter bez względny (zob. pkt 24–28).

Komisja powinna udoskonalić narzędzie RAD, tak aby w większym stopniu odzwierciedlało ono fakt, że zalecenia zostały zrealizowane jedynie częściowo.

ZALECENIE

Niniejsze sprawozdanie zostało przyjęte przez Izbę CEAD, której przewodniczył Igors LUDBORŽS, członek Trybunału Obrachunkowego, na posiedzeniu w Luksemburgu w dniu 17 grudnia 2013 r.

W imieniu Trybunału Obrachunkowego

Vítor Manuel da SILVA CALDEIRAPrezes

15




EGO

ZAŁĄCZNIK I

PODSUMOWANIE ZALECEŃ OBJĘTYCH PRZEGLĄDEM TRYBUNAŁU

Sprawozdania specjalne Zalecenie Punkt W pełni zrealizowane

ZrealizowaneNie-

zrealizowaneNieaktu-

alne

Brak możliwości zweryfiko-

wania

w prze-ważającej

mierzeczęściowo

Sprawozdanie specjalne nr 8/2006Rosnący sukces? Skuteczność wsparcia programów operacyjnych na rzecz producentów owoców i warzyw udzielanego przez Unię Europejską (załącznik II)

1 94 x

2 95 (i) x

3 95 (ii) x

4 95 (iii) x

5 96 x

6 97 x

7 98 x

8 99 x

9 100 x

Sprawozdanie specjalne nr 6/2009Program pomocy żywnościowej Unii Europejskiej dla osób najbardziej potrzebujących: ocena celów oraz zastosowanych środków i metod (załącznik III)

1 1 x

2 2 x

3 3 x

4 4 x

5 5 x

6 6 x

7A 7 x

7B 7 x

Sprawozdanie specjalne nr 5/2010Wdrożenie podejścia Leader w zakresie rozwoju obszarów wiejskich (załącznik IV)

1 1 x

2 2 x

3 3 x

4 4 x

5 5 x

6 6 x

Sprawozdanie specjalne nr 3/2008Fundusz Solidarności Unii Europejskiej: czy jego działania są szybkie, sprawne i elastyczne? (załącznik V)

1 46 x

2 47 x

Sprawozdanie specjalne nr 17/2009Działania w zakresie szkolenia zawodowego kobiet, współfinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego (załącznik VI)

1 50 (a) x

2 50 (b) x

3 53 x

Sprawozdanie specjalne nr 6/2008Dotyczące pomocy udzielonej przez Komisję Europejską na rzecz odbudowy koniecznej w następstwie uderzenia fali tsunami i huraganu Mitch (załącznik VII)

1 1 x

2 2 x

3 3 x

4 4 x

5 5 x

6 6 x

16

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

Sprawozdania specjalne Zalecenie Punkt W pełni zrealizowane

ZrealizowaneNie-

zrealizowaneNieaktu-

alne

Brak możliwości zweryfiko-

wania

w prze-ważającej

mierzeczęściowo

Sprawozdanie specjalne nr 18/2009Skuteczność wsparcia udzielanego w ramach EFR na rzecz regionalnej integracji gospodarczej w Afryce Wschodniej i Afryce Zachodniej (załącznik VIII)

1 1 x

2 2 x

3 3 x

4 4.1 x

5 4.2 x

6 4.3 x

7 4.4 x

8 5.1 x

9 5.2 x

10 6.1 x

11 6.2 x

Sprawozdanie specjalne nr 1/2009Operacje bankowe w regionie śródziemnomorskim w ramach programu MEDA oraz poprzednich protokołów (załącznik IX)

1 45 (a) x

2 45 (b) x

3 45 (c) x

4 46 x

5 49 x

Sprawozdanie specjalne nr 5/2009Zarządzanie środkami finansowymi przez Komisję (załącznik X)

1 43, 1.1 x

2 43, 1.2 x

3 47, 2.1 x

4 47, 2.2 x

5 47, 2.3 x

6 47, 2.4 x

7 19 x

Sprawozdanie specjalne nr 9/2007Dotyczące oceny realizowanych przez Unię Europejską programów ramowych badań i rozwoju technologicznego (BRT) oraz kwestii, czy można ulepszyć podejście przyjęte przez Komisję (załącznik XI)

1 V (i) x

2 V (ii) x

3 V (iii) x

4 V (iv) x

5 V (v) x

OGÓŁEM 62 35 14 7 3 0 3

ZAŁĄCZNIK I

PODSUMOWANIE ZALECEŃ OBJĘTYCH PRZEGLĄDEM TRYBUNAŁU

17




EGO

1.Sprawozdanie specjalne nr 8/2006 dotyczyło skuteczności wsparcia programów operacyjnych na rzecz producentów owoców i warzyw udzielanego przez UE.

2.Od 1996 r. UE oferuje pomoc na pokrycie 50% kosztów działań podejmowanych przez producentów owoców i warzyw, które mają na celu m.in. poprawę jakości produktów, obniżenie kosztów produkcji oraz po-prawę praktyk przyjaznych dla środowiska. Pomoc ta jest skierowana jedynie do grup producentów, którzy zbiorowo wprowadzają na rynek swoje produkty za pośrednictwem „organizacji producentów”. Państwa członkowskie odpowiadają za zatwierdzanie progra-mów operacyjnych obejmujących działania propono-wane przez organizacje producentów oraz za wypłatę pomocy. W 2004 r. pomoc ta wyniosła 500 mln euro.

(Źródło: Nota informacyjna ECA/06/21)

3.Trybunał skontrolował skuteczność systemu pomocy głównie na podstawie losowo wybranych 104 działań pochodzących z 30 zakończonych programów ope-racyjnych w ośmiu państwach członkowskich, oceny procedur państw członkowskich i Komisji oraz prze-glądu danych Komisji.

Zalecenia Trybunału

4.Trybunał zalecił, by Komisja uprościła system wsparcia programów operacyjnych i zwiększyła jego skutecz-ność poprzez:

1) wystąpienie z nowymi wnioskami opartymi na ocenie rezultatów;

2) wyjaśnienie kryteriów kwalifikowalności wydatków i zrezygnowanie z wymogów programowania;

3) weryfikację celów wyznaczonych dla programów ope-racyjnych oraz wykazów kwalifikowalności;

4) ujednolicenie procedur systemu i zasad kwalifikowal-ności wydatków z procedurami i zasadami rządzącymi działaniami inwestycyjnymi na rzecz rozwoju obsza-rów wiejskich;

5) poprawę zbierania danych dotyczących programów operacyjnych i organizacji producentów i skupienie się na kilku kluczowych wskaźnikach;

6) lepsze zrozumienie przyczyn braku postępu w kon-centracji podaży w organizacjach producentów;

7) lepsze ukierunkowanie polityki, tak aby osiągnąć ogól-ne cele koncentracji i dostosowania;

8) ustalenie, czy korzyści z koncentracji podaży osiągnię-te dzięki prowadzonej polityce są w stanie zrównowa-żyć sytuację spowodowaną ograniczeniem pomocy do organizacji producentów;

9) weryfikację mechanizmu wspierania unijnych produ-centów owoców i warzyw.

Realizacja zaleceń Trybunału

5.Z dziewięciu zaleceń Trybunału osiem zostało w pełni zrealizowanych (nr 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, i 9), a jedno (nr 2) zostało zrealizowane w przeważającej mierze.

ROLNICT WO: WSPARCIE DLA PROGRAMÓW OPERACYJNYCH NA RZECZ PRODUCENTÓW OWOCÓW I WARZYW

ZAŁĄCZNIK II

18

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

Główne kwestie ustalone w wyniku badania Trybunału

UPROSZCZENIE SYSTEMU WSPARCIA I ZWIĘKSZENIE JEGO SKUTECZNOŚCI

6.Główne usprawnienia obejmowały uproszczenie sys-temu wsparcia w wyniku następujących działań:

1) liczne rozporządzenia wykonawcze zastąpiono jed-nym rozporządzeniem,

2) zniesiono dopłaty do przetwórstwa,

3) całe wsparcie jest ukierunkowane na organizacje pro-ducentów produktów świeżych lub produktów świe-żych przeznaczonych do przetworzenia,

4) włączono obszary sektora owoców i warzyw do sys-temu płatności jednolitych,

5) zwiększono skuteczność systemu wsparcia progra-mów operacyjnych poprzez wyższą koncentrację po-daży w organizacjach producentów.

7.Przy zatwierdzaniu programu operacyjnego uwzględ-nia się obecnie krajową strategię i działania w celu uniknięcia nadmiernych rekompensat. Komisja wyja-śniła też kryteria kwalifikowalności wydatków w pro-gramach operacyjnych.

8.Chociaż średni wskaźnik uczestnictwa w organiza-cjach producentów stale wzrasta, osiągając poziom 43% w 2010 r. (UE-27), wciąż jest on jednak poniżej docelowego poziomu 60% ustalonego przez wspólną organizację rynku w ramach reformy z 2007 r.

USPRAWNIENIE PROGRAMOWANIA, MONITOROWANIA I OCENY

9.Komisja wprowadziła nowe instrumenty mające na celu zwiększenie atrakcyjności wsparcia:

1) grupy producentów cieszyły się powodzeniem w nowych państwach członkowskich UE, zwłaszcza w Polsce,

2) nowe działania w zakresie zapobiegania kryzysom i zarządzania kryzysowego (zbieranie niedojrzałych owoców i warzyw lub rezygnacja ze zbiorów) okazały się skuteczne podczas kryzysu związanego z bakterią E. coli w 2011 r.

3) wzrost popularności ubezpieczania zbiorów jako wartościowego narzędzia przeciwdziałania utracie dochodów,

4) wskaźnik udziału producentów w organizacjach pro-ducentów (tj. procent podaży obsługiwany przez or-ganizacje producentów) w UE wzrósł od 2007 r. o 10%.

10.Komisja utrzymała spójność programów operacyjnych w zakresie rozwoju obszarów wiejskich poprzez dopil-nowanie, by państwa członkowskie przydzielały środki do poszczególnych sektorów i obszarów prioryteto-wych w sposób skuteczny.

11.Komisja opracowała również wytyczne, szablony i opro-gramowanie komputerowe w celu gromadzenia danych do monitorowania skuteczności systemu wsparcia i wy-korzystała oceny rezultatów z 2008 r. wraz z kolejnymi opracowaniami do ustalenia, że wsparcie dla organi-zacji producentów przynosi realne korzyści w zakresie zwiększenia siły przetargowej rolników. Nadal jednak istnieją możliwości dalszego zwiększania atrakcyjności członkostwa w organizacjach producentów.

ZAŁĄCZNIK II

19




EGO

ZAŁĄCZNIK III

ROLNICT WO: POMOC ŻYWNOŚCIOWA DLA OSÓB NAJBARDZIEJ POTRZEBUJĄCYCH

1.Sprawozdanie specjalne nr 6/2009 dot ycz yło pomocy żywnościowej dla osób najbardziej potrzebujących.

2.„W następstwie szczególnie surowej zimy 1986/1987 Wspólnota prz yjęła program nieodpłatnego udo-stępniania produktów rolnych sk ładowanych jako wspólnotowe zapasy interwencyjne organizacjom charytatywnym do dystrybucji wśród osób potrzebu-jących. Program spotkał się z pozytywnym odzewem i jest realizowany do chwili obecnej. Program ten ma dwa podstawowe cele: społeczny (przyczynić się w znacznym stopniu do poprawy sytuacji najbardziej potrzebujących obywateli) oraz rynkowy (ustabilizo-wać rynki produktów rolnych poprzez zmniejszenie zapasów interwencyjnych). Państwa członkowskie uczestniczą w programie na zasadzie dobrowolności. Budżet programu wzrósł z 307 mln euro w 2008 r. do 500 mln euro w 2009 r. dla 18 uczestniczących w nim państw członkowskich.”


3.W kontekście zmian sytuacji rynkowej i społecznej Trybunał zbadał należyte zarządzanie finansami pro-gramu w latach 2005–2008 i jego realizację w czte-rech państwach członkowsk ich (w Hiszpani i , we Francji, we Włoszech i w Polsce), które wykorzystały najbardziej znaczącą część zasobów finansowych UE.


4.Trybunał zalecił Komisji:

1) rozważenie, czy zasadne jest utrzymanie finansowania tego rodzaju programu w ramach wspólnej polityki rolnej;

2) zachęcenie państw członkowskich do wbudowania programu w ramy polityki społecznej oraz poprawy koordynacji i współpracy z innymi podmiotami odgry-wającymi kluczowe role w działaniach społecznych;

3) określenie priorytetów służących do selekcji benefi-cjentów oraz podmiotów pośredniczących w przeka-zywaniu pomocy;

4) ponowne rozważenie zasadności regulacyjne-go ograniczenia dystrybuowanych produktów żywnościowych;

5) rozważenie wprowadzenia pewnego stopnia standaryzacji;

6) zachęcenie państw członkowskich do sformułowania zdefiniowanych, mierzalnych, osiągalnych, odpowied-nich i określonych w czasie celów, do których osią-gnięcia ma doprowadzić realizacja programu;

7) zwiększenie konkurencyjności i zagwarantowanie, że uzyskiwane są najlepsze możliwie ceny rynkowe poprzez:

a) lepsze określenie podstawy prawnej oraz przepi-sów wykonawczych mających zastosowanie do udzielania zamówień na produkty żywnościowe dla osób potrzebujących. Ponadto

b) należy odejść od stosowania układów barterowych.


5.Komisja zrealizowała w pełni dwa zalecenia (nr 1 i 4), jedno w przeważającej mierze (nr 2), dwa częściowo (nr 6 i 7a)), a trzy nie zostały zrealizowane (nr 3, 5, 7b)).

20

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO


PRZYSZŁE FINANSOWANIE W RAMACH POLITYKI SPÓJNOŚCI ZASTĄPI FINANSOWANIE W RAMACH WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ (WPR)

6.Rozporządzeniem (UE) nr 121/20127 zmieniono obec-ny program dystrybucji żywności, wyznaczając okres przejściowy. Okres przejściowy zakończy się wraz z wypełnieniem planu rocznego na 2013 r., kiedy to obecny program wygaśnie.

7.Wniosek dotyczący rozporządzenia (COM(2012) 617 final z dnia 24 października 2012 r.) ustanawia Euro-pejski Fundusz Pomocy Najbardziej Potrzebującym na lata 2014–2020, który uzupełni istniejące instrumen-ty spójności, a w szczególności Europejski Fundusz Społeczny.

ZWIĘKSZANIE SYNERGII

8.W ramach obecnego programu DG ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich przedstawiła harmono-gram związany z przyjęciem zmiany planu dystrybucji żywności na 2012 r. dla osób najbardziej potrzebu-jących. W marcu 2012 r. Komisja wydała dodatko-we wytyczne dotyczące realizacji planu dla państw członkowskich.

9.W nowym wniosku COM(2012) 617 zobowiązano or-ganizacje charytatywne, które dostarczają osobom najbardziej potrzebującym żywność i inne towary, do podejmowania działań mających na celu ponowną integrację społeczną tych osób. Wniosek ten oczekuje na przyjęcie przez organy legislacyjne UE.

7 Rozporządzenie (UE) nr 121/2012 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 lutego 2012 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1290/2005 i rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do dystrybucji żywności wśród osób najbardziej potrzebujących w Unii (Dz.U. L 44 z 16.2.2012, s. 1).

POMIAR WPŁYWU DZIAŁANIA

10.Komisja nie podjęła jednak dalszych działań, aby le-piej ukierunkować program (zalecenie nr 3) i popra-wić rozliczalność otrzymanej pomocy żywnościowej, stwierdzając, że zadania te mogą zostać skuteczniej wykonane przez państwa członkowskie. Odrzuciła również zalecenie (nr 5) dotyczące wprowadzenia pewnego stopnia standaryzacji programów, ponie-waż ograniczyłoby to elastyczność ich planowania. Nie opracowano jeszcze celów SMART ze wskaźnika-mi skuteczności działania ani wiążących wytycznych w sprawie realizacji dla państw członkowskich. Po-nadto wciąż należy przeprowadzić przegląd systemu sprawozdawczości programu, tak aby poprawić jakość informacji zarządczych dostępnych dla Komisji w wy-niku zmian w przepisach wykonawczych.

11.W kontekście podjęcia niewielu dzia łaniach na-prawczych przez Komisję utrzymują się następujące uchybienia:

1) ponieważ dyrektywa w sprawie zamówień publicz-nych nie zawsze jest odpowiednio transponowana do prawa krajowego państw członkowskich, istnie-jące procedury nie zapewniają równego dostępu wszystkim podmiotom unijnym ani nie gwarantują otrzymania najlepszych warunków i cen;

2) ponieważ Komisja nie zajęła się zaleceniem (nr 7b)) dotyczącym odejścia od stosowania układów barte-rowych z wykorzystaniem zapasów interwencyjnych, wciąż istnieje ryzyko, że rozwiązania te nie zawsze będą opłacalne.

ZAŁĄCZNIK III

21




EGO

ZAŁĄCZNIK IV

ROLNICT WO: WDROŻENIE PODEJŚCIA LEADER

1.Sprawozdanie specjalne nr 5/2010 dotycz yło wdrożenia podejścia Leader w zakresie rozwoju obszarów wiejskich.

2.Leader stanowi podejście do wdrażania europej-skiej polityki rozwoju obszarów wiejskich za pomo-cą partnerstw lokalnych (lokalnych grup działania (LGD)). Podejście Leader opiera się na założeniu, że w porównaniu z tradycyjnym wdrażaniem odgórnym wdrożenie oddolne prowadzi do uzyskania wartości dodanej. Podejścia oddolne oraz współpraca różnych sektorów na poziomie lokalnym powinny stymulować potencjał lokalny.

3.LGD ponoszą główną odpowiedzialność za uzyska-nie wartości dodanej programu Leader oraz należyte zarządzanie finansami. Komisja Europejska i państwa członkowskie wspólnie ponoszą odpowiedzialność za nadzorowanie działań LGD oraz zapewnienie stoso-wania przez nie podejścia Leader i konsekwentnego osiągania najwyższych standardów należytego zarzą-dzania finansami.


4.Trybunał zbadał, czy podejście Leader zostało wdro-żone w sposób umożliwiający uzyskanie wartości dodanej, a równocześnie minimalizujący ryzyko dla należytego zarządzania finansami.



1) dopilnowanie, by przepisy prawa w wystarczająco jasny sposób określały standardy mające zastosowa-nie do programu Leader w zakresie kwalifikowalności kosztów, uczciwości decyzji o wydatkowaniu i składu komitetów LGD podejmujących decyzje;

2) zapewnienie wraz z państwami członkowskimi ist-nienia skutecznych mechanizmów zapobiegających wystąpieniu konfliktów interesu oraz sprawdzenie, czy funkcjonują one prawidłowo;

3) dokonanie przeglądu wraz z państwami członkowski-mi, aby stwierdzić, czy istniejące działania ograniczają zdolność LGD do opracowywania i wdrażania innowa-cyjnych wielosektorowych strategii lokalnych;

4) upewnienie się, czy państwa członkowskie egzekwują ustanowienie przez LGD definiowanych, wymiernych i osiągalnych celów w strategiach rozwoju lokalnego na lata 2007–2013;

5) dokładne sprawdzenie przyszłych programów pod kątem określonych elementów, które są kluczowe w kontekście uzyskania wartości dodanej oraz sku-teczności i wydajności programu Leader;

6) zapewnienie rozliczalności z uzyskania wartości do-danej i należytego zarządzania finansami programu Leader oraz koordynowanie działań państw członkow-skich w celu upewnienia się, że systemy nadzoru i kon-troli zapewniają rzetelność i przejrzystość procedur.


6.Dwa z sześciu zaleceń zrealizowano w przeważającej mierze (nr 2 i 3), trzy częściowo (nr 1, 4 i 6), a w jed-nym przypadku dostępne dowody nie wystarczyły do sformułowania opinii (nr 5), ponieważ programy na lata 2014–2020 nie są jeszcze dostępne.


JASNE STANDARDY

7.Głównym usprawnieniem było opracowanie jasnych reguł dla komitetów LGD podejmujących decyzje.

8.Główne uchybienie stanowi fakt, że wydatki, które zostały poniesione przed zatwierdzeniem wniosków o dotacje, wciąż mogą być kwalifikowalne.

22

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

KONFLIKT INTERESÓW

9.Wymóg unikania konfliktów interesów został zawarty w rozporządzeniu wykonawczym (WE) nr 1974/20068. Niekoniecznie oznacza to jednak, że deklaracje inte-resów muszą być udokumentowane i upublicznione, co byłoby skutecznym środkiem zabezpieczającym.

8 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1974/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz.U. L 368 z 23.12.2006, s. 15).

MONITOROWANIE

10.Chociaż wytyczne Komisji prawdopodobnie przyczy-nią się do usprawnienia trwających prac związanych z oceną i oceną ex post, dostępne obecnie informacje nie są jeszcze wystarczające, aby pokazać wartość do-daną osiągniętą w ramach podejścia Leader.

ZAŁĄCZNIK IV

23




EGO

ZAŁĄCZNIK V

SPÓJNOŚĆ: FUNDUSZ SOLIDARNOŚCI

1.Sprawozdanie specjalne nr 3/2008 dotyczyło Funduszu Solidarności Unii Europejskiej i badano w nim, czy działania Funduszu są szybkie, sprawne i elastyczne.

2.„Fundusz Solidarności Unii Europejskiej (FSUE) usta-nowiono w roku 2002 w odpowiedzi na duże powo-dzie, które miały miejsce na terenie Niemiec, Austrii, Republik i Czesk iej i Francji . Utworzeniu Funduszu przyświecała chęć okazania solidarności z państwami członkowskimi, które ucierpiały na skutek klęsk żywio-łowych. Do końca roku 2006 ze środków Funduszu przekazano pomoc w wysokości ponad miliarda euro w odniesieniu do 23 klęsk żywiołowych.”


3.Tworząc FSUE, Rada pragnęła, aby stanowił on na-rzędzie dostarczające pomoc szybko oraz w sposób wydajny i elastyczny. W ramach kontroli FSUE bada-no, czy Fundusz osiągnął te cele oraz czy państwa otrzymujące pomoc były zadowolone z działalności Funduszu.



1) wprowadzenie procedur, dzięki którym państwo wnio-skujące otrzymywałoby na czas szczegółowe wska-zówki dotyczące warunków zatwierdzania wniosków;

2) nawiązanie bezpośredniego kontaktu z organem odpowiedzialnym za przygotowanie wniosku w pań-stwie członkowskim lub kandydującym.


5.Oba zalecenia zrealizowano w pełni.


WYTYCZNE DLA KRAJÓW WNIOSKUJĄCYCH

6.Wprowadzono ulepszenia w zakresie jakości wnio-sków, o czym świadczy obniżenie liczby wniosków odrzuconych i wniosków, w przypadku których zwró-cono się o dodatkowe informacje.

7.Dodatkowe ulepszenia dotyczące etapu oceny i kolej-nych etapów związanych z realizacją płatności mogą być osiągnięte dzięki przeglądowi rozporządzenia w sprawie FSUE.

24

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

ZAŁĄCZNIK VI

SPÓJNOŚĆ: SZKOLENIE ZAWODOWE KOBIET

1.Sprawozdanie specjalne nr 17/2009 dotyczyło działań w zakresie szkolenia zawodowego kobiet, współfinansowanych z EFS.

2.W latach 2000–2006 na działania w zakresie szkolenia zawodowego kobiet – które jest głównym finansowa-nym z EFS instrumentem wspierania równości szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy – przeznaczono sza-cunkową kwotę 3 mld euro. Działania te uzupełniają programy i działania, które państwa członkowsk ie mogą zrealizować bez współfinansowania ze środków UE. W przypadku okresu programowania 2007–2013 budżet przeznaczony na szczegółowe działania zmniej-szył się znacznie, gdyż większy nacisk położono na włą-czenie problematyki płci do głównego nurtu polityki.


3.Trybunał zbadał, czy dokonano właściwej selekcji działań w zakresie szkolenia zawodowego kobiet, współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Spo-łecznego w okresie programowania 2000–2006 i czy były one odpowiednio monitorowane.


4.Trybunał sformułował następujące zalecenia odnośnie do wyboru działań w zakresie szkolenia zawodowego:

1) przyszłe programy operacyjne opracowywane przez państwa członkowskie i zatwierdzane przez Komisję powinny być ustanawiane przy uwzględnieniu wyni-ków analizy warunków panujących na rynku pracy;

2) należy we właściwy sposób wdrożyć w państwach członkowskich odpowiednio opracowaną procedurę wyboru projektów;

3) Komisja powinna w dalszym ciągu monitorować, czy państwa członkowskie ustanawiają odpowiednie i re-alistyczne wskaźniki i czy gromadzą wiarygodne dane.


5.Komisja zrealizowała jedno zalecenie w przeważającej mierze (nr 2), a dwa pozostałe zrealizowała częściowo (nr 1 i 3).


ANALIZA WARUNKÓW PANUJĄCYCH NA RYNKU PRACY

6.Analiza warunków panujących na rynku pracy nie stanowi stałej części analiz lub sprawozdawczości w ramach bieżących programów operacyjnych. Jed-nak w przypadku okresu programowania 2014–2020 dostosowanie do strategii „Europa 2020” i szczegól-ne wymogi w zakresie przygotowywania programów operacyjnych powinny zapewnić sporządzanie analiz rynku pracy. Projekty rozporządzeń na okres progra-mowania 2014–2020, które mają zostać zatwierdzone, zawierają przepisy o silniejszym ukierunkowaniu na rezultaty przy zastosowaniu wskaźników produktu oraz określeniu oczekiwanych rezultatów, procedur wyboru działań i grup docelowych.

PROCEDURA WYBORU PROJEKTÓW

7.Komisja wydała wytyczne na temat przejrzystych pro-cedur wyboru projektów i podczas swoich kontroli oceniła ich realizację. Jednak wytyczne te nie nawią-zują do zaleconej analizy rynku pracy.

ODPOWIEDNIE I REALISTYCZNE WSKAŹNIKI

8.Komisja wydała wytyczne dotyczące bieżącego okresu programowania oraz zaproponowała wytyczne i obo-wiązkowe wskaźniki na następny okres programowa-nia, które zostały ujęte w projekcie rozporządzenia.

25




EGO

ZAŁĄCZNIK VII

DZIAŁANIA ZEWNĘTRZNE: ODBUDOWA

1.Sprawozdanie specjalne nr 6/2008 dotyczyło pomocy udzielonej przez Komisję Europejską na rzecz odbudowy koniecznej w następstwie uderzenia fali tsunami na Oceanie Indyjskim i huraganu Mitch.

2.„Fala tsunami, która uderzyła na Oceanie Indyjskim w dniu 26 grudnia 2004 r., spowodowała śmierć prze-szło 200 000 ludzi oraz zniszczenia na kwotę około 10 mld euro. Po udzielonej przez Komisję wstępnej pomocy humanitarnej, której celem było ratowanie ludzkiego życia oraz zaspokojenie najbardziej żywot-nych potrzeb ofiar, nastąpiła faza długofalowej pomo-cy w odbudowie, w ramach której UE przekazała około 300 mln euro na rekonstrukcję podstawowej infra-struktury oraz stworzenie podstaw stałego rozwoju.”


3.Trybunał zbadał wstępną fazę pomocy humanitar-nej Komisji na rzecz obszarów dotkniętych tsunami w sprawozdaniu specjalnym nr 3/2006, a w drugim sprawozdaniu (sprawozdanie specjalne nr 6/2008) przeanalizował następującą po niej fazę odbudowy oraz objął zakresem kontroli kwotę 250 mln euro przyznanych przez Komisję na pomoc w odbudowie w następstwie huraganu Mitch, który uderzył w Ame-ryce Środkowej w październiku 1998 r.



1) szybkie opracowanie projektów odbudowy i zaanga-żowanie beneficjentów;

2) podejmowanie dalszych starań na rzecz zwiększenia przejrzystości funduszy oraz ustanowienie mechani-zmu niezależnego przeglądu jakości w ramach szero-kiej współpracy z innymi donatorami;

3) zapewnienie dostępu do informacji porównawczych na temat kosztów, a także zadbanie o opracowanie jasno określonych celów projektów;

4) lepsze przewidywanie istotnych podwyżek cen w na-stępstwie klęsk żywiołowych;

5) zadbanie o to, by projekty finansowane przez UE były odpowiednio widoczne;

6) zapewnienie trwałości projektów po zakończeniu unij-nego finansowania.


5.Komisja zrealizowała w pełni cztery zalecenia (nr 1, 2, 5 i 6), a pozostałe dwa zrealizowała w przeważającej mierze (nr 3 i 4).


POPRAWA ZARZĄDZANIA I WSPÓŁPRACY

6.Komisja stworzyła i wspierała dział ds. sytuacji nie-stabilności i zarządzania kryzysowego wchodzący w sk ład DG ds. Roz woju i Współpracy EuropeAid. Ponadto wydała szereg komunikatów, w tym pro-gram działań na rzecz zmian, strategię UE na rzecz zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywioło-wymi i plan jej wdrożenia oraz komunikat w sprawie odporności, stanowiący znaczący postęp w łączeniu pomocy doraźnej, odbudowy i rozwoju.

7.Poprawiono również sprawozdawczość i monitorowa-nie leżące w kompetencjach sekretariatu zbiorowego funduszu powierniczego darczyńców i niezależnego eksperta technicznego.

26

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

KOSZTY PORÓWNAWCZE I JASNE CELE PROJEKTÓW

8.Chociaż Komisja wciąż dba o to, aby realizacja pro-jektów podlegała ocenie, EuropeAid nie zapewnia łatwego dostępu do informacji porównawczych na temat kosztów, w oparciu o które można byłoby mo-nitorować koszty projektów.

WIDOCZNOŚĆ FINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW UE

9.Do standardowej metodyk i EuropeAid w zakresie weryfikacji misji pracowników centrali do delegatur Unii Europejskiej włączono kilka kontroli widoczności finansowania ze środków UE. Grupy ds. zapewnienia jakości również zajmują się oceną widoczności UE w zakresie wszystkich projektów i wniosków o dota-cje. Zgodnie z wytycznymi dla organizacji między-narodowych tego typu widoczność UE jest również wymagana, w sytuacji gdy organizacje te pomagają Komisji w realizacji programów.

TRWAŁOŚĆ

10.W ramach obu list kontrolnych grup ds. zapewnienia jakości w zakresie, odpowiednio, identyfikacji i opra-cowywania projektów sprawdzane są aspekty trwało-ści na etapie planowania projektu. Pozostałe kontrole również mają na celu zapewnienie, by trwałość była główną cechą wszystkich interwencji.

ZAŁĄCZNIK VII

27




EGO

ZAŁĄCZNIK VIII

DZIAŁANIA ZEWNĘTRZNE: WSPARCIE UDZIELANE W RAMACH EFR

1.Sprawozdanie specjalne nr 18/2009 dotyczyło skuteczności wsparcia udzielanego w ramach EFR na rzecz regionalnej integracji gospodarczej w Afryce Wschodniej i Afryce Zachodniej.

2.„Integracja regionalna jest procesem, w ramach które-go sąsiadujące ze sobą państwa współpracują w celu wzmocnienia stabilności politycznej oraz pobudzenia roz woju gospodarczego w regionie. Na większ ych i bardziej zharmonizowanych rynkach swobodny prze-pływ towarów, usług, kapitału i osób umożliwia uzyski-wanie korzyści skali oraz stymuluje handel i inwestycje. Regionalna integracja gospodarcza krajów rozwijają-cych się jest zatem motorem wzrostu gospodarczego i może przyczyniać się do ograniczania ubóstwa.”

(Źródło: Sprawozdanie specjalne nr 18/2009, streszczenie)

3.Tr ybunał przeanalizował, cz y wsparcie udzielone w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju na rzecz regionalnej integracji gospodarczej w Afryce Wschod-niej i Afryce Zachodniej było skuteczne. Wsparcie udzielone łącznie obu regionom stanowi ponad 50% ogólnej kwoty przeznaczonej na regionalne programy w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju. Trybu-nał zbadał podejście Komisji Europejskiej, zarządzanie udzielonym wsparciem oraz próbę złożoną z poszcze-gólnych projektów i stwierdził, że ogólnie wsparcie udzielone w ramach EFR na rzecz integracji gospo-darczej było jak dotąd jedynie częściowo skuteczne wskutek szeregu czynników.



1) uzależnienie dalszego wspierania integracji regional-nej od zawarcia w krótkim czasie porozumienia okre-ślającego, w jaki sposób ma zostać osiągnięta niezbęd-na konwergencja między organizacjami regionalnymi;

2) poprawę spójności jej strategii regionalnej ze strate-giami krajowymi;

3) zbadanie, czy środki finansowe przyznane na progra-my regionalne nie są zbyt wysokie;

4) jasne określenie zadań różnych delegatur w obu regionach;

5) ustanowienie odpowiedniego mechanizmu koordy-nującego prace delegatur w regionie;

6) przeanalizowanie zasobów przyznanych delegatu-rom na cele programowania i realizacji programów regionalnych;

7) zawieranie umów w sprawie wkładu finansowego z organizacjami regionalnymi jedynie wtedy, gdy re-alizowane przez nie zarządzanie finansami zostanie uznane za zgodne z międzynarodowymi standardami;

8) pomoc organizacjom regionalnym w poprawie koordynacji prowadzonych przez nie działań oraz koordynacji działań prowadzonych przez te orga-nizacje z działaniami realizowanymi przez ich kraje członkowskie;

9) pomoc organizacjom regionalnym w tworzeniu sys-temów monitorowania;

10) formułowanie celów projektów, które byłyby zdefinio-wane, wymierne, osiągalne, odpowiednie i określone w czasie (SMART);

11) przykładanie większej wagi do regularności i jakości sprawozdań okresowych oraz systematycznego mo-nitorowania i oceniania rezultatów projektów.


5.Komisja zrealizowała w pełni pięć zaleceń (nr 3, 4, 5, 7 i 8), cztery zalecenia zrealizowała w przeważającej mierze (nr 1, 2, 9 i 10), a w dwóch przypadkach (nr 6 i 11) Trybunał nie był w stanie wyciągnąć wniosków na temat stopnia realizacji.

28

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO


INTEGRACJA REGIONALNA

6.Organizacje regionalne w obu regionach oraz człon-kowie tych organizacji kontynuują działania na rzecz dalszej integracji regionalnej, przede wszystkim re-alizując na poziomie krajowym zobowiązania przyję-te na poziomie regionalnym. Komisja nadal wspiera proces integracji regionalnej w celu poprawy koor-dynacji i konwergencji między organizacjami regio-nalnymi i w celu poprawy monitorowania i oceny. Wciąż jednak niektórzy członkowie tych organizacji nie wykazują zainteresowania dążeniem do integra-cji regionalnej, a organizacje regionalne borykają się z problemem niskiego potencjału instytucjonalnego.

SPÓJNOŚĆ STRATEGII REGIONALNYCH I KRAJOWYCH ORAZ PRZYDZIAŁ ŚRODKÓW

7.Komisja podjęła kroki, aby zwiększyć spójność stra-tegii i działań dotyczących integracji regionalnej na poziomie regionalnym i na poziomie krajowym, czego efekty powinny być bardziej widoczne w 11. EFR. Do-konano również ponownego bardziej realistycznego przydziału środków na rzecz różnych regionów, przy czym część środków z 10. EFR przydzielono na inicja-tywę na rzecz zrównoważonej energii dla wszystkich..

DELEGATURY

8.W 2010 r. Komisja przygotowała i rozpowszechniła wytyczne na temat zarządzania programami regio-nalnymi, które miały poprawić koordynację między centralą a delegaturami oraz między samymi dele-gaturami. Wytyczne te określały również jasno, kiedy umowa w sprawie wkładu finansowego może być podpisana z organizacją regionalną. Wzmocnienie potencjału czterech delegatur regionalnych zależy od faktycznego przybycia dodatkowych pracowników (planowanego na lata 2013 i 2014).

OCENA PROJEKTU, MONITOROWANIE I EWALUACJA

9.Powołane przez Komisję grupy ds. zapewnienia ja-kości przeprowadzają systematyczną ocenę propo-nowanych projektów i programów. Jednak wytyczne tematyczne, które mają być wykorzystywane do przy-gotowania projektów lub programów regionalnych, nie zostały jak dotąd ukończone. Przegląd systemu monitorowania i oceny Komisji jest również w toku.

ZAŁĄCZNIK VIII

29




EGO

ZAŁĄCZNIK IX

DZIAŁANIA ZEWNĘTRZNE: OPERACJE BANKOWE

1.Sprawozdanie specjalne nr 1/2009 dotyczyło operacji bankowych w regionie śródziemnomorskim.

2.„Współpraca między UE a śródziemnomorskimi pań-stwami trzecimi rozpoczęła się około 30 lat temu i rozwijała się stopniowo przez minione lata. Ramy środków finansowych i technicznych (MEDA) mają-cych towarzyszyć reformom struktur gospodarczych i społecznych w krajach partnerskich w kontekście partnerstwa eurośródziemnomorskiego obejmowały lata 1996–2006.

3.Trz y rodzaje operacji bankowych przewidzianych w rozporządzeniu w zakresie MEDA lub w poprzed-nich protokołach finansowane są z budżetu UE i re-alizowane przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI). Są to: pomoc techniczna poprzez fundusz wsparcia FEMIP (Instrument Eurośródziemnomorskiego Part-nerstwa i Inwestycji), dopłaty do oprocentowania nie-których pożyczek udzielonych przez EBI oraz operacje związane z kapitałem podwyższonego ryzyka.”


4.Trybunał przeprowadził kontrolę operacji bankowych w ramach programu MEDA i poprzednich protokołów w celu ustalenia, czy projekty w trakcie realizacji były odpowiednio monitorowane przez Komisję i EBI oraz czy projekty osiągnęły swoje cele.



1) ustanowienie dostosowanego do potrzeb programu oceny i monitoringu operacji bankowych;

2) zapewnienie skutecznej koordynacji pomocy;

3) wynegocjowanie odpowiednich umów w sprawie zarządzania;

4) dopilnowanie, by prowadzony przez EBI monitoring gwarantował odpowiednią realizację projektów oraz wypełnianie przez pośredników/promotorów obo-wiązków finansowych i sprawozdawczych;

5) określenie ogólnej strategii w odniesieniu do operacji związanych z kapitałem podwyższonego ryzyka i wy-branie najlepszego procesu realizacji.


6.Komisja w pełni zrealizowała wsz ystk ie powyższe zalecenia.


PROGRAM OCENY I MONITOROWANIA

7.Komisja wprowadziła kluczowe zmiany w zakresie or-ganizacji i procedur, takie jak:

1) w 2008 r. EuropeAid utworzyła nowy zespół w ramach działu odpowiedzialnego za operacje bankowe w re-gionie śródziemnomorskim w celu jak najszybszego uwzględnienia uwag Trybunału;

2) w 2011 r. w ramach reorganizacji EuropeAid stwo-rzono nowy dział mający promować, koordynować i monitorować innowacyjne instrumenty finansowe portfeli działań zewnętrznych w regionach objętych kontrolą EuropeAid, a także nimi zarządzać;

3) pod koniec 2009 r. EuropeAid opracowała szczegóło-we wytyczne dla EBI w celu jasnego określenia reguł wyboru nowych operacji finansowanych z budżetu UE.

30

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

KOORDYNACJA POMOCY

8.Od 2010 r. koordynacja między EuropeAid, EBI i Eu-ropejską Służbą Działań Zewnętrznych (ESDZ) znacz-nie się poprawiła. Ponadto EuropeAid zorganizowa-ła spotkania informacyjne i szkolenia dla personelu delegatur UE odpowiedzialnych za te kwestie w celu usprawnienia realizacji, monitorowania i sprawozdaw-czości na poziomie lokalnym.

UMOWY W SPRAWIE ZARZĄDZANIA

9.Pod koniec 2012 r. podpisano nową umowę w spra-wie zarządzania między UE a EBI odnośnie do reali-zacji operacji finansowanych z ogólnego budżetu UE. Umowa ta wprowadza ulepszenia w zakresie zgod-ności z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska, monitorowania środowiska, widoczności finansowa-nia ze środków UE i sprawozdawczości.

ZAŁĄCZNIK IX

31




EGO

ZAŁĄCZNIK X

DOCHODY: ZARZĄDZANIE ŚRODKAMI FINANSOWYMI

1.Sprawozdanie specjalne nr 5/2009 dotyczyło zarządzania środkami finansowymi przez Komisję.

2.„Głównymi zadaniami Komisji w zakresie zarządzania środkami finansowymi są: a) planowanie i progno-zowanie dotyczące środków finansowych, a ściślej rzecz ujmując, prognozowanie przepływu środków pieniężnych i wypłaty środków finansowych z rachun-ków zasobów własnych, b) zarządzanie operacjami skarbowymi (wpływy i płatności) oraz c) zarządzanie rachunkami bankowymi.

3.Środkami finansowymi zarządzają dwie dyrekcje ge-neralne (DG): DG ds. Budżetu oraz DG ds. Gospodar-czych i Finansowych. DG ds. Budżetu jest odpowie-dzialna za zarządzanie środkami finansowymi całego budżetu, którym zarządza Komisja, oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju. DG ds. Gospodarczych i Finanso-wych jest odpowiedzialna za zarządzanie środkami finansowymi innych pozycji pozabudżetowych oraz za inwestowanie funduszy wspólnotowych”.


4.Głównym celem kontroli Trybunału była ocena jako-ści zarządzania środkami finansowymi przez Komisję, a w szczególności sprawdzenie: a) czy Komisja prze-strzega zasad i przepisów mających zastosowanie do zarządzania środkami finansowymi oraz b) czy Komisja ustanowiła systemy kontroli wewnętrznej, które gwa-rantują należyte zarządzanie środkami finansowymi.



1) przeanalizowanie funkcjonowania obecnego systemu rachunków zasobów własnych w celu zmniejszenia stanu środków na tych rachunkach;

2) poprawę dokumentowania procedur prognozowania przepływu środków pieniężnych;

6.W odniesieniu do systemów kontroli wewnętrznej Trybunał zalecił również, aby Komisja:

1) poprawiła nadzór nad swoimi działaniami w zakresie zarządzania środkami finansowymi;

2) poprawiła dokumentowanie zarządzania ryzykiem;

3) zastosowała jednolitą politykę i właściwe wytyczne odnośnie do otwierania rachunków powierniczych;

4) znalazła optymalne rozwiązanie dotyczące zarządza-nia tymczasowo zainkasowanymi grzywnami.

7.Trybunał zalecił także w odniesieniu do kont zalicz-kowych, aby:

1) przestrzegano wymogów ustalonych dla procedur przetargowych dotyczących wyboru banków oraz odpowiednio dokumentowano procedurę wyboru.


8.Komisja w pełni zrealizowała pięć zaleceń (nr 2, 3, 4, 6 i 7), a pozostałe dwa zrealizowała w przeważającej mierze (nr 1 i 5).

32

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

ZAŁĄCZNIK X


ANALIZA RACHUNKÓW ZASOBÓW WŁASNYCH

9.DG ds. Budżetu udało się obniżyć saldo na koniec roku w latach 2008, 2009 i 2011, mimo braku zmian w systemie poboru zasobów własnych od państw członkowskich. System ten jest ustanawiany prawnie przez Radę, więc dokonywanie w nim zmian nie leży w kompetencjach Komisji.

PROCEDURY PROGNOZOWANIA PRZEPŁY WU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH

10.W 2009 r. dokonano przeglądu narzędzi sprawozdaw-czych służących do prognozowania środków finanso-wych i przepływu środków pieniężnych, a zaktualizo-wane zarządzanie przepływem środków pieniężnych obejmuje obecnie comiesięczne pisemne komunika-ty. Trwa również aktualizacja procedur dotyczących sprawozdawczości na temat przepływu środków pie-niężnych i ich prognozowania, pochodzących z okre-su od 2010 r.

POPRAWA NADZORU

11.Polityka DG ds. Budżetu w zakresie zarządzania ryzy-kiem podlega regularnym przeglądom, w ramach któ-rych modyfikowane są ograniczenia i wymogi. W DG ds. Budżetu i DG ds. Gospodarczych i Finansowych odbyły się również dyskusje na temat poprawy zarzą-dzania ryzykiem i nakładania grzywien.

12.W 2012 r. Komisja opracowała politykę zarządza-nia ryzykiem finansowym. Ponadto DG ds. Budżetu ustanowiła politykę zarządzania ryzykiem w zakresie środków finansowych i operacji płatniczych, a w celu zapewnienia ciągłości działania wprowadzono szcze-gółowe procedury w dziedzinie ryzyka operacyjnego.

13.Komisja ustanowiła wskaźniki w zakresie operacji skar-bowych. Wskaźniki te są regularnie monitorowane, a wy-jątki i odstępstwa od poziomów docelowych są anali-zowane, po czym podejmowane są działania następcze.

ZARZĄDZANIE TYMCZASOWO ZAINKASOWANYMI GRZYWNAMI

14.Pod koniec 2009 r. DG ds. Budżetu i DG ds. Gospodar-czych i Finansowych podpisały umowę o gwaranto-wanym poziomie usług. Ponadto utworzono fundusz dla nowych tymczasowo zainkasowanych grzywien, którym od stycznia 2010 r. kieruje DG ds. Gospodar-czych i Finansowych. W 2011 r. jednostka audytu we-wnętrznego DG ds. Gospodarczych i Finansowych zbadała zrewidowane ustalenia dotyczące zarządza-nia tymczasowo zainkasowanymi grzywnami i stwier-dziła, że działalność w tym zakresie jest zarządzana w sposób skuteczny.

ZARZĄDZANIE KONTAMI ZALICZKOWYMI

15.DG ds. Budżetu w ścisłej współpracy z delegatura-mi UE proponuje najbardziej opłacalne rozwiązania w zakresie zarządzania kontami zal iczkowymi. Te procedury wyboru są dokumentowane, a zgodność z procedurami badana jest podczas wizyt kontrolnych przeprowadzanych przez DG ds. Budżetu. Kontrole te mogą skutkować zaleceniami zawartymi w sprawoz-daniach z kontroli przekazywanych ESDZ.

RACHUNKI POWIERNICZE

16.Choć większość przepisów rozporządzenia finansowe-go ma zastosowanie od dnia 1 stycznia 2013 r., nowe przepisy dotyczące instrumentów finansowych i za-rządzania pośredniego będą obowiązywały dopiero od dnia 1 stycznia 2014 r. Nadal nie podpisano ramo-wej umowy finansowo-administracyjnej (FAFA: Finan-cial and Administrative Framework Agreement – polity-ka i wytyczne odnośnie do prowadzenia wybranych rachunków powierniczych) między EBI i Komisją ani nie zatwierdzono szczegółowych instrukcji na temat rachunków powierniczych.

33




EGO

ZAŁĄCZNIK XI

BADANIA NAUKOWE: PROGRAMY RAMOWE W ZAKRESIE BRT

1.Sprawozdanie specjalne nr 9/2007 dotyczyło oceny programów ramowych badań i rozwoju technologicznego (BRT) oraz kwestii, czy można ulepszyć podejście przyjęte przez Komisję.

2.„W szerokim wachlarzu polityk realizowanych w Unii Europejskiej na rzecz wzmocnienia innowacyjności i konkurencyjności programy ramowe (PR) w dziedzi-nie BRT są najważniejszym finansowym instrumentem realizacji strategii lizbońskiej i celu barcelońskiego na szczeblu wspólnotowym. Za pośrednictwem PR Wspólnota udziela finansowania badaczom w Unii Eu-ropejskiej, krajach stowarzyszonych i na całym świe-cie. Budżety PR wzrosły znacząco z biegiem lat: roczny budżet 7PR (2007–2013) sięgnął 7217 mln euro.

3.Celem kontroli było ustalenie, czy Komisja przyję -ła odpowiednie podejście do oceny rezultatów PR. W związku z tym Trybunał zbadał, czy Komisja prze-strzega wymogów prawnych i upewnił się, czy jej system oceny i monitorowania spełnia oczekiwania zainteresowanych stron”.


4.Kontrola Trybunału objęła roz wiązania w zakresie monitorowania i oceny stosowane przez Komisję od 1995 r. w trzech ostatnich okresach programowania (4PR, 5PR, 6PR); przeanalizowano też perspektywy w tym zakresie dla bieżącego 7PR (lata 2007–2013).


5.Trybunał sformułował następujące zalecenia:

1) w przyszłych przepisach prawnych należy jaśniej okre-ślić logikę interwencji;

2) należy opracować kompleksową strategię oceny;

3) należy rozważyć stworzenie wspólnego biura oceny do celów koordynacji prowadzonych przez „dyrekcje badawcze” działań związanych z oceną PR jako całości;

4) należy zoptymalizować gromadzenie danych, ocenę i sprawozdawczość;

5) Komisja powinna określić rodzaj i zakres oceny, a także objaśnić, jak można wykorzystać wyniki ocen.


6.Komisja w pełni zrealizowała cztery zalecenia (nr 1, 3, 4 i 5), a jedno zrealizowała w przeważającej mierze (nr 2).

34

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

ZAŁĄCZNIK XI


LOGIKA INTERWENCJI

7.Nowe wnioski ustawodawcze zawierają jasny i kom-pleksowy opis szczegółowych celów finansowania badań naukowych oraz ograniczoną liczbę kluczo-wych wskaźników oceny rezultatów i oddziaływania. Jednak wnioski te nie zostały jeszcze przyjęte przez prawodawcę.

OCENA I MONITOROWANIE

8.Komisja ustanowiła system gromadzenia zbioru klu-czowych wskaźników skuteczności działania dotyczą-cych wszystkich aspektów 7PR, które stanowią pod-stawę corocznych sprawozdań monitorujących 7PR. Opracowano również podręcznik oceny programów badawczych, który stanowi część standardów kontroli wewnętrznej w DG ds. Badań Naukowych i Innowa-cji. Jednak nie powstał jeszcze dokument zawierający konkretną strategię oceny.

9.Choć nie powołano wspólnego biura oceny, między-resortowa sieć ocen BRT koordynuje obecnie działa-nia „dyrekcji badawczych” w zakresie oceny PR.

10.Komisja ustanowiła wspólną hurtownię danych ba-dawczych, która dostarcza użytkownikom informacje na temat wyniku zakończonych naborów wniosków w ramach 7PR, w tym statystyki dotyczące uczestnic-twa w programie i jego skuteczności.

35




EGO

STRESZCZENIE

VI. Funkcje bazy danych „Zalecenia, działania, absolutorium” (RAD) oraz kategorie „przyjęte”, „odrzucone”, „wykonane” i „odwo-łane” zostały stworzone w 2003 r. Jeżeli zalecenie zostaje częściowo przyjęte, a zatem częściowo wdrożone, służby nie mają innego wyjścia niż wybrać kategorię „przyjęte”, a następnie „wykonane”.

Jednak od czasu wydania pierwszego sprawozdania specjalnego Trybunału dotyczącego działań następczych w związku z jego zaleceniami i z uwagi na znaczący wzrost liczby adresowanych do Komisji zaleceń i wniosków Komisja dopracowała instrukcje dla swoich służb dotyczące udzielania odpowiedzi na wspomniane zalecenia i wnioski, polecając im, aby jasno stwierdzały, czy zostały przyjęte oraz, w miarę możliwości, aby wskazywały stopień ich wykonania.

VII. Kategorie „w pełni wdrożone”, „wdrożone w przeważającej mierze”, „częściowo wdrożone”, „niewdrożone”, „nieaktualne w obecnych ramach” lub „nieaktualne” oraz „brak wystarczających dowodów” zostały zastosowane przez Trybunał w spra-wozdaniu specjalnym nr 19/2012 opublikowanym pod koniec 2012 r.

Komisja za pośrednictwem swojego Komitetu ds. Audytu przeprowadza dogłębną analizę swoich działań następczych w związku z zaleceniami i wnioskami w celu wzmocnienia procesu i skonsultuje się w tej sprawie z Trybunałem.

REALIZACJA 62 ZALECEŃ PRZEZ KOMISJĘ

15.System monitorowania i oceny WPR do 2020 r. obejmuje jasne cele oraz zestaw wskaźników, które powinny pomóc w oce-nie wyników, efektów i wpływu środków i instrumentów WPR. Należy jednak wziąć pod uwagę, że każda ocena wiąże się z kosztami i często konieczne jest zachowanie równowagi pomiędzy obciążeniem administracyjnym i kosztami dla beneficjentów i administracji oraz korzyściami wynikającymi z posiadania szczegółowych i aktualnych informacji. Ponadto wskaźniki nie mogą być rozpatrywane odrębnie, wymagają wnikliwej analizy i interpretacji we właściwym kontekście.

PRZEGLĄD PROCEDUR DOTYCZĄCYCH DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH KOMISJI

26.RAD zawiera tylko 4 kategorie: „przyjęte”, „odrzucone”, „wykonane” i „odwołane”. W związku z tym w każdym przypadku, gdy zalecenie zostaje częściowo przyjęte, a zatem częściowo wdrożone, służby nie mają innego wyjścia niż wybrać kategorię „przyjęte”, a następnie „wykonane”. Brak dostosowania pomiędzy kategoriami używanymi przez Komisję a tymi stosowa-nymi przez Trybunał może uzasadniać rozbieżności między liczbą zaleceń, które Trybunał uznaje za „w pełni wdrożone”, a tymi sklasyfikowanymi jako „wykonane” w systemie RAD (zob. również odpowiedź na pkt VI).

Zharmonizowanie kategorii stosowanych przez Komisję i Trybunał może być jednym z tematów przyszłych dyskusji mię-dzy tymi dwoma instytucjami ( jak wspomniano w odpowiedzi na zalecenie po pkt 32).

ODPOWIEDZI KOMISJI

36

ODPOWIEDZI KOMISJI

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

27.Z uwagi na fakt, że zalecenia Trybunału zawierają często podzalecenia, Komisja wprowadziła niedawno praktykę dzielenia tych zaleceń w systemie RAD, aby ułatwić realizację działań następczych. Według oczekiwań Komisji powinno to dopro-wadzić do zmniejszenia liczby częściowo wdrożonych zaleceń.

(Zob. również odpowiedzi Komisji na pkt VI i 26).

28.Zob. odpowiedź Komisji na pkt VI, VII i 27.

WNIOSKI I ZALECENIA

32.Od czasu wydania pierwszego sprawozdania specjalnego Trybunału dotyczącego działań następczych w związku z jego zaleceniami i z uwagi na znaczący wzrost liczby adresowanych do Komisji zaleceń i wniosków Komisja dopracowała instrukcje dla swoich służb dotyczące udzielania odpowiedzi na wspomniane zalecenia i wnioski, polecając im, aby jasno stwierdzały, czy zostały one przyjęte oraz, w miarę możliwości, aby wskazywały stopień ich wykonania.

ZalecenieKomisja, za pośrednictwem swojego Komitetu ds. Audytu, podejmuje dogłębną analizę swoich działań następczych w związku z zaleceniami i wnioskami w celu wzmocnienia tego procesu i zwróci się do Trybunału o zapewnienie kon-struktywnego wkładu w tym zakresie. Komisja zgadza się na przeprowadzenie oceny możliwości dalszego rozwoju bazy danych RAD, aby udoskonalić dostarczanie informacji dla kierownictwa.

ODPOWIEDZI KOMISJI NA ZAŁĄCZNIK II – ROLNICTWO: WSPARCIE DLA PROGRAMÓW OPERACYJNYCH NA RZECZ PRODUCENTÓW OWOCÓW I WARZYW

8.W ostatnich latach koncentrację podaży w organizacjach producentów można wykazać na podstawie wzrostu stopnia organizowania się w UE-27 w latach 2004–2010 o 12,2 punktu procentowego. Wzrost koncentracji podaży w organiza-cjach producentów obserwuje się w szczególności w UE-15, natomiast ogólny stopień organizowania się osiągnął 47,7 % w 2010 r., podczas gdy w 2004 r. wynosił 33,7 %. Dostępne narzędzia (wsparcie dla grup producentów) oraz zmiany wpro-wadzone przez reformę (wyższy poziom współfinansowania oraz krajowa pomoc finansowa dla programów operacyjnych w państwach członkowskich o niskim stopniu organizowania się lub w państwach członkowskich, które przystąpiły do UE w 2004 r. bądź później) okazały się w niektórych przypadkach skuteczne (np. Portugalia, Polska). Jednak rozważany okres jest zbyt krótki, aby możliwy był większy wzrost w UE-12 podobny do tego odnotowywanego w UE-15.

11.Komisja zdaje sobie sprawę, że w wielu państwach członkowskich większość producentów nie należy do organizacji pro-ducentów, i stara się zwiększać atrakcyjność tych organizacji. Tymczasem w ramach trwającego przeglądu systemu poszu-kuje się nowych środków mających zachęcać nie tylko do zakładania organizacji producentów, ale również do nowych form współpracy wśród rolników.

37

ODPOWIEDZI KOMISJI SPRAWOZDANIE ZA 2012 R. DOTYCZĄCE DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH ZW



EGO

ODPOWIEDZI KOMISJI NA ZAŁĄCZNIK III – ROLNICTWO: POMOC ŻYWNOŚCIOWA DLA OSÓB NAJBARDZIEJ POTRZEBUJĄCYCH

5.W odniesieniu do zaleceń 2 i 6Komisja, uwzględniając uwagi zawarte w pkt 8 i 10 załącznika III, może zgodzić się z oceną Trybunału.

W odniesieniu do zalecenia 7 lit. a) i 7 lit. b)Ze względu na powody wyjaśnione w pkt 11, 11 lit. a) i 11 lit. b) załącznika III Komisja może jedynie częściowo zgodzić się z oceną Trybunału.

W odniesieniu do zaleceń 3 i 5Komisja odrzuciła te zalecenia z przyczyn wskazanych w pkt 10 załącznika III.

8.W odniesieniu do zalecenia 2Komisja zgadza się z uwagą Trybunału i podtrzymuje swój pogląd, że system wywiera znaczący efekt dźwigni na rozwój inicjatyw w dziedzinie żywności lub powiązanych działań podejmowanych przez podmioty prywatne i władze publiczne. Jednak z pewnością należy w dalszym ciągu wspierać synergie. Kwestia ta była poruszana również w kontekście oceny skutków z 2008 r. oraz późniejszego wniosku dotyczącego nowego rozporządzenia Rady. W związku z wycofywaniem systemu zgodnie z decyzją Rady i Parlamentu Europejskiego podjętą w 2012 r. w ramach obecnego systemu nie można wdrożyć takich środków. Niemniej Komisja stara się zachęcać do tworzenia synergii i komplementarności między innymi krajowymi lub lokalnymi działaniami, wzywając w swoich niewiążących wytycznych dotyczących rocznych planów na 2012 i 2013 r. do opisu takich powiązań.

10.W odniesieniu do zalecenia 3Komisja podtrzymuje swój pogląd, że państwa członkowskie, a nie Komisja, mają większą możliwość koncentrowania działań na konkretnych potrzebach na poziomie krajowym i lokalnym. Poszanowanie zasady pomocniczości wiąże się z większą efektywnością systemu, jeśli ukierunkowanie na beneficjentów pozostaje w kompetencjach państw członkow-skich. Nie oznacza to, że ukierunkowywanie nie jest konieczne, ale że należy je pozostawić państwom członkowskim, które muszą uwzględniać w swoich planach kompleksowe informacje na temat odbiorców i organizacji charytatywnych biorących udział w programie. Ten aspekt został szczególnie wyróżniony przez Komisję w jej niewiążących wytycznych dotyczących wdrożenia planów rocznych na 2012 i 2013 r.

W odniesieniu do zalecenia 5Zdaniem Komisji obecnie przyjęty sposób prowadzenia programu dystrybucji żywności (do jego zakończenia wraz z reali-zacją planu rocznego na 2013 r.) z wbudowanym znaczącym elementem pomocniczości oraz ukierunkowaniem na pozio-mie krajowym pozwala na osiągnięcie największego możliwego wpływu programu, który musi skupiać się na osobach najbardziej potrzebujących, przy możliwym znaczącym zróżnicowaniu w poszczególnych państwach członkowskich. Wprowadzenie kolejnych standardów na poziomie UE mogłoby ograniczać niezbędną elastyczność, którą program dystry-bucji żywności musi zachować, aby był dostosowany do zróżnicowanych okoliczności związanych z osobami najbardziej potrzebującymi na poziomie lokalnym.

38

ODPOWIEDZI KOMISJI

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

10.W odniesieniu do zalecenia 6W ramach procesu przeglądu programu dystrybucji żywności rozpoczętego w 2008 r. Komisja przeanalizowała kilka opcji zachęcania państw członkowskich do wyznaczania celów SMART i ulepszania monitorowania i sprawozdawczości w zakre-sie wdrażania programu. Niemniej ze względu na wycofywanie programu w związku z ostateczną decyzją podjętą przez Radę i Parlament Europejski możliwe było wprowadzenie tylko ograniczonych ulepszeń w obecnym programie. W szcze-gólności w wytycznych wdrażania planów rocznych na 2012 i 2013 r. państwa członkowskie zachęcano do lepszego kon-struowania swoich programów z uwzględnieniem jasno określonych potrzeb i celów.

11.W odniesieniu do zalecenia 7 lit. a) i 7 lit. b)Z uwagi na fakt, że zmienione ramy prawne (rozporządzenie 121/2012) programu dystrybucji żywności przewidują kon-tynuację programu tylko do wypełnienia rocznego planu dystrybucji na 2013 r., Komisja nie zmieniła obecnych zasad wdrażania, aby jasno określić zastosowanie standardowych przepisów UE w sprawie zamówień publicznych. Niemniej Komisja przypomina, że standardowe przepisy dotyczące zamówień publicznych mają zastosowanie do obecnego pro-gramu nawet w przypadku braku przepisów szczegółowych w tym zakresie.

(1) W odniesieniu do zalecenia 7 lit. a)Poza odpowiedzią udzieloną w pkt 11 Komisja uważa, że braki zidentyfikowane przez Trybunał w sprawozdaniu specjal-nym, takie jak brak otwartości przetargów, ograniczona konkurencja lub ryzyko nieuzyskania najlepszych warunków lub cen, wynikają raczej z niewłaściwej interpretacji ogólnych zasad udzielania zamówień przez niektóre władze krajowe niż z wykorzystywania zapasów interwencyjnych.

Komisja dokładniej wyjaśni stosowanie tych zasad w szczegółowych przepisach wykonawczych, które zostaną sformu-łowane w odniesieniu do zapasów interwencyjnych w ramach przyszłego Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym.

(2) W odniesieniu do zalecenia 7 lit. b)Nawiązując do odpowiedzi udzielonej w pkt 11, w ramach Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym uwzględnione zostaną wnioski Trybunału umożliwiające państwom członkowskim wybór zbycia zapasów interwencyjnych na rynkach towarów rolnych i wykorzystanie tych dochodów na zakup potrzebnych produktów końcowych za każdym razem, gdy warunki układów barterowych mogą być postrzegane jako nieefektywne.

39




EGO

ODPOWIEDZI KOMISJI NA ZAŁĄCZNIK IV – ROLNICTWO: WDROŻENIE PODEJŚCIA LEADER

8.Wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia EFRROW na lata 2014–2020 (art. 67 ust. 2) jest oparty na zharmonizowanym podejściu między wszystkimi funduszami ESI równocześnie w zgodzie z obecnymi zasadami dotyczącymi pomocy państwa.

W odniesieniu do braku poprawy w bieżącym okresie: w rozmowach trójstronnych dotyczących dostosowania do Traktatu z Lizbony instytucje nie mogły osiągnąć porozumienia w sprawie wniosku COM(2010) 537 (zob. stwierdzenie Trybunału w ust. 3).

W obu wnioskach stwierdzono, że wsparcia w ramach EFRROW udziela się wyłącznie na wydatki poniesione po złożeniu wniosku do właściwych władz.

9.W odniesieniu do kolejnego okresu wytyczne dotyczące procedur zapobiegających wystąpieniu konfliktu interesów zapewniono w projekcie wytycznych w sprawie lokalnych projektów rozwoju kierowanych przez lokalna społeczność (CLLD) wydanych przez cztery dyrekcje generalne (wymienione w odpowiedzi na pkt 9) w rozdziale 4.3 na s. 26 [„pro-cedury pracy, zasady i struktury dla podejmowania decyzji powinny zagwarantować, aby wybór projektów był zgodny z celami strategii, podejmowany w sposób niedyskryminacyjny i przejrzysty, i pozwalał uniknąć w szczególności wszel-kiego ryzyka konfliktu interesów. Jeśli chodzi o tę ostatnią kwestię, LGD powinny ustanowić pisemne procedury wyjaśnia-jące, jak zamierzają poradzić sobie z tym ryzykiem (na przykład w protokołach posiedzeń, wstrzymanie się od głosowania, oświadczenia pisemne)”].

W odniesieniu do deklaracji interesów Komisja uznaje wytyczne za wystarczające.

10.Ocena ex post będzie stanowiła kluczowy element oceny wartości dodanej osiągniętej w ramach podejścia Leader.

ODPOWIEDZI KOMISJI NA ZAŁĄCZNIK VI – SPÓJNOŚĆ: SZKOLENIE ZAWODOWE KOBIET

5.Komisja przyjmuje do wiadomości analizę Trybunału. W istocie zalecenia 1 i 3 pod pewnymi względami zostały wdrożone, ponieważ przepisy dotyczące przyszłego okresu programowania na lata 2014–2020 są w dniu sporządzania niniejszego sprawozdania jeszcze w fazie zatwierdzania. Niemniej poprzez swoje wnioski na lata 2014–2020 Komisja podjęła kon-kretne działania w celu pełnej realizacji tych zaleceń. Zalecenia zostaną wdrożone na podstawie nowych ram prawnych.

Choć Komisja nie ma podstaw prawnych, aby narzucać państwom członkowskim określone procedury wyboru projektów, jest mimo wszystko zadowolona, że jej działania przynoszą efekty i udoskonalenia w tym zakresie. Nowe wytyczne na trwający okres programowania są jasną odpowiedzią na te zalecenia, podobnie jak zmiany w programach operacyjnych z uwzględnieniem ich przydzielania i ustalania priorytetów.

40

ODPOWIEDZI KOMISJI

SPRA

WOZ

DANI

E ZA

201

2 R.

DOT

YCZĄ

CE D

ZIAŁ

AŃ N

ASTĘ

PCZY

CH Z

WIĄ

ZANY

CH Z

E SP

RAW

OZDA

NIAM

I SPE

CJAL

NYM

I EUR

OPEJ

SKIE

GO T

RYBU

NAŁU

OBR

ACHU

NKOW

EGO

6.Komisja z zadowoleniem przyjmuje wnioski Trybunału. Państwa członkowskie w istocie będą musiały przedstawić analizę rynku pracy w kolejnym okresie programowania. Ponadto w art. 87 projektu rozporządzenia w sprawie wspólnych przepi-sów określone będzie rozwiązanie bardziej zorientowane na wyniki.

7.W odniesieniu do zidentyfikowanej przez Trybunał potrzeby wzmocnienia związku między procedurami wyboru projektów a analizą rynku pracy należy podkreślić, że Komisja nie ma podstawy prawnej umożliwiającej jej zobowiązywanie komisji monitorujących do rewidowania kryteriów wyboru po zidentyfikowaniu nowych problemów na podstawie (uaktualnionej) analizy rynku pracy.

Ponadto Komisja uważa, że zmiana priorytetów i powiązanego finansowania programów na najwyższym poziomie jest lepszym narzędziem umożliwiającym uwzględnianie rozwoju rynku pracy. W istocie zmiany w programach muszą być odzwierciedlane na poziomie wyboru projektów.

Po wydaniu zaleceń Trybunału i dzięki znacznemu wysiłkowi Komisji do wielu programów wprowadzono istotne zmiany. Zmiany te odzwierciedlają wpływ kryzysu społeczno-ekonomicznego również na rynek pracy. Wprowadzają ponowne ustalenie priorytetów i ponowne rozdzielenie środków, co prowadzi do zmian dotyczących rodzaju i liczby realnie wybie-ranych projektów.

8.Komisja zgadza się z analizą Trybunału. W okresie programowania 2007–2013 nastąpił postęp odnośnie do wymogów dotyczących obowiązku przekazywania danych (załącznik XXIII do rozporządzenia 1828/2006), sprawozdań strategicznych państw członkowskich dotyczących funduszy spójności z 2009 i 2012 r. oraz rocznych sprawozdań z realizacji. Ponadto obowiązkowe wskaźniki zostaną zawarte w projekcie ram regulacyjnych na okres programowania 2014–2020.

ODPOWIEDZI KOMISJI NA ZAŁĄCZNIK VII – DZIAŁANIA ZEWNĘTRZNE: ODBUDOWA

8.Zdaniem Komisji trudno jest zapewnić gotowe do wykorzystania informacje dla zróżnicowanych kontekstów odbudowy i w różnych krajach o zróżnicowanych wzorcach społeczno-gospodarczych. Informacje na temat kosztów mogą być gro-madzone ad hoc , ale nie istnieją ogólne informacje na temat kosztów umożliwiające rzetelne określenie wydajności. Dlatego zdaniem Komisji to zalecenie zostało zrealizowane w możliwym zakresie.

41




EGO

ODPOWIEDZI KOMISJI NA ZAŁĄCZNIK X – DOCHODY: ZARZĄDZANIE ŚRODKAMI FINANSOWYMI

16.Instrukcje księgowego określające zasady otwierania, prowadzenia i zamykania rachunków powierniczych są finalizowane i mają wejść w życie na początku 2014 r.

Trwają ostateczne dyskusje z EBI na temat ramowej umowy finansowo-administracyjnej (FAFA: Financial and Admini-strative Framework Agreement – polityka i wytyczne odnośnie do prowadzenia wybranych rachunków powierniczych) i oczekuje się, że umowa zostanie wkrótce podpisana. Będzie zawierała wytyczne dotyczące rachunku instrumentów finansowych i zarządzania aktywami.

ODPOWIEDZI KOMISJI NA ZAŁĄCZNIK XI – BADANIA NAUKOWE: PROGRAMY RAMOWE W ZAKRESIE BRT

7.Akty prawne dotyczące programu „Horyzont 2020” są zgodne z ogólnym podejściem proponowanym przez Komisję, aby zapewnić jasną logikę interwencji i ograniczoną liczbę kluczowych wskaźników efektywności.

8.Komisja zobowiązała się wobec prawodawcy do przygotowania ogólnego podejścia do oceny i monitorowania programu „Horyzont 2020”, jak wskazano w szczególności w ocenie skutków.

Zdaniem Komisji przepisy w tej sprawie zawarte w aktach prawnych oraz kluczowe zasady określone w ocenie skutków dla strategii oceny programu „Horyzont 2020” w znacznej mierze odpowiadają uwagom Trybunału Obrachunkowego.

Komisja opracuje kompleksową strategię oceny dla wszystkich działań w ramach programu „Horyzont 2020” zgodnie z tymi przepisami i zasadami.

9.Komisja rozważała założenie wspólnego biura, ale ostatecznie zdecydowała się na przyjęcie innego podejścia w ramach obecnego 7PR.

Niemniej choć nie istnieje wspólne biuro oceny, obecny system – dla 7PR – gwarantuje spójne podejście do oceny odpo-wiadające zaleceniu Trybunału.

Komisja pracuje obecnie nad rozwiązaniami organizacyjnymi dla zarządzania programem „Horyzont 2020”.

Powołanie pojedynczej jednostki zajmującej się danymi i sprawozdawczością dla całej polityki badań wzmocni wspólne podejście do oceny przez zapewnianie spójnych i kompleksowych danych dotyczących wdrażania i wyników programu „Horyzont 2020”.

Europejski Trybunał Obrachunkowy

Sprawozdanie specjalne nr 19/2013Sprawozdanie za 2012 r. dotyczące działań następczych związanych ze sprawozdaniami specjalnymi Europejskiego Trybunału Obrachunkowego

Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej

2014 — 41 str. — 21 × 29,7 cm

ISBN 978-92-9241-624-9doi:10.2865/23974

JAK OTRZYMAĆ PUBLIKACJE UE

Publikacje bezpłatne:

• jedenegzemplarz: w EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu)

• kilkaegzemplarzy(lubmapy,plakaty): w przedstawicielstwach Unii Europejskiej (http://ec.europa.eu/represent_pl.htm) w delegaturach Unii Europejskiej w krajach poza UE: (http://eeas.europa.eu/delegations/index_pl.htm)kontaktując się z Europe Direct (http://europa.eu/europedirect/index_pl.htm) lub dzwoniąc pod numer 00 800 6 7 8 9 10 11 (numer bezpłatny w całej UE) (*)(*) Informacje są udzielane nieodpłatnie, większość połączeń również jest bezpłatna

(niektórzy operatorzy, hotele lub telefony publiczne mogą naliczać opłaty).

Publikacje płatne:

• w EUBookshop(http://bookshop.europa.eu)

Płatne subskrypcje:

• u dystrybutorówUrzęduPublikacjiUniiEuropejskiej (http://publications.europa.eu/others/agents/index_pl.htm)

QJ-A

B-13-019-P

L-C

PODJĘCIE DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH W ZWIĄZKU ZE SPRAWOZDANIAMI

TRYBUNAŁU Z KONTROLI WYKONANIA ZADAŃ JEST NIEZBĘDNYM ELEMENTEM

CYKLU ROZLICZALNOŚCI I PRZYCZYNIA SIĘ DO SKUTECZNEJ REALIZACJI

PRZEZ KOMISJĘ ZALECEŃ SFORMUŁOWANYCH W SPRAWOZDANIACH. W

OBECNYM SPRAWOZDANIU PRZEDSTAWIONO WYNIKI DRUGIEGO PRZEGLĄDU,

W RAMACH KTÓREGO TRYBUNAŁ ZBADAŁ DZIAŁANIA NASTĘPCZE KOMISJI

NA PODSTAWIE PRÓBY ZŁOŻONEJ Z 62 ZALECEŃ ZAWARTYCH W DZIESIĘCIU

SPRAWOZDANIACH SPECJALNYCH Z LAT 2006–2010.

NA PODSTAWIE PRZEPROWADZONEGO PRZEGLĄDU TRYBUNAŁ STWIERDZA,

ŻE KOMISJA PODJĘŁA ODPOWIEDNIE DZIAŁANIA NASTĘPCZE W ZWIĄZKU

Z JEGO ZALECENIAMI. WYNIKI PRZEGLĄDU PRÓBY WSKAZUJĄ, ŻE KOMISJA

ZREALIZOWAŁA 83% ZALECEŃ TRYBUNAŁU, W PEŁNI LUB W PRZEWAŻAJĄCEJ

MIERZE, CO PRZYCZYNIŁO SIĘ DO POPRAWY ZARZĄDZANIA FINANSAMI

W SZEREGU OBSZARÓW BUDŻETU UE.


2013 Sprawozdanie specjalne nr · SPRAWOZDANIE ZA 2012 R. DOTYCZĄCE DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH...

Documents

Transcript of 2013 Sprawozdanie specjalne nr · SPRAWOZDANIE ZA 2012 R. DOTYCZĄCE DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH...