18 2.1 wg_tresc

Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Wyposażenie gastronomii

1

Moduł II

Instalacje techniczne w zakładzie

gastronomicznym

Wprowadzenie

Instalacja elektryczna 1.

Oświetlenie pomieszczeń 2.

Instalacja gazowa 3.

Instalacja wodno-kanalizacyjna 4.

Instalacja wentylacyjna 5.

Instalacja klimatyzacyjna 6.

Sposoby oznakowania instalacji technicznych w zakładzie gastronomicznym 7.

Bibliografia




2

Wprowadzenie

Działalność gastronomiczna to nie tylko usługi żywieniowe, sprzedaż towarów handlo-

wych i usługi komplementarne, ale również pomieszczenia, w których odbywa się pro-

dukcja potraw. W pomieszczeniach tych będą pracowały maszyny i urządzenia, które

potrzebują specjalistycznych instalacji technicznych. Bez odpowiedniego stanu tech-

nicznego budynków i instalacji nie ma mowy o jakiejkolwiek działalności gastronomicz-

nej.

Zakład gastronomiczny, z uwagi na swoją specyfikę, wymaga wielu specjalistycznych

instalacji technicznych. Dlatego przy doborze maszyn i urządzeń technologicznych oraz

podczas projektowania instalacji, należy brać pod uwagę znaczny wzrost wymagań,

wprowadzanych przez Unię Europejską w zakresie bezpieczeństwa żywności i żywienia.

„Instalacje techniczne to zestaw urządzeń wewnątrz budynku, służących do przesyła-

nia mediów tj.: prąd elektryczny, woda, gaz ziemny, ścieki czy inne substancje”

(http://pl.wikipedia.org/wiki/Instalacja_%28technika%29).

W zakładach gastronomicznych stosowane są następujące instalacje techniczne:

instalacje elektryczne,

instalacje gazowe,

instalacje wodno-kanalizacyjne,

instalacje wentylacyjne,

instalacje klimatyzacyjne.

Odpowiednio zaprojektowane instalacje techniczne w zakładzie gastronomicznym,

umożliwiają podłączenie nowoczesnych maszyn i urządzeń, które przyczyniają się do

oszczędnego wykorzystania surowców, czasu pracy, zmniejszenia wysiłku fizycznego

pracowników oraz mają wpływ na korzyści ekonomiczne.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Instalacja_%28technika%29




3

Instalacja elektryczna 1.

Instalacja elektryczna jest zespołem odpowiednio dobranych elementów elektrycz-

nych o właściwych parametrach technicznych, przeznaczonych do doprowadzenia ener-

gii elektrycznej z sieci rozdzielczej do instalacji odbiorczej. Celem tego jest umożliwienie

pracy wielu maszyn i urządzeń stosowanych do przeprowadzenia procesów produkcyj-

nych, zapewnienia prawidłowego oświetlenia oraz stworzenia optymalnych warunków

pracy.

Podział instalacji elektrycznej

W zależności od rodzaju obiektów budowlanych, instalacje elektryczne dzieli się na:

instalacje przemysłowe – stosowane w zakładach przemysłowych wytwór-

czych i wydobywczych,

instalacje nieprzemysłowe – stosowane w obiektach biurowych i administra-

cyjnych, w pomieszczeniach szkolnych, domach itp.

W zależności od rodzaju odbiorników, instalacje elektryczne dzieli się na:

instalacje siłowe – zasilające przemysłowe urządzenia grzejne i odbiorniki o

charakterze przemysłowym, podgrzewacze wody o dużych mocach oraz obwody

zasilające trójfazowe kuchnie elektryczne,

instalacje oświetleniowe – zasilające elektryczne źródła światła, przenośne

urządzenia grzejne i podgrzewacze wody o niewielkich mocach w mieszkaniach.

W zakładzie gastronomicznym można wyróżnić dwa rodzaje zasilania prądem elek-

trycznym o napięciu 230 V i 400 V. Urządzenia gastronomiczne o małej mocy oraz

oświetlenie pomieszczeń zasilane są instalacją jednofazową o napięciu 230 V, natomiast

urządzenia gastronomiczne o dużej mocy, instalacją trójfazową o napięciu 230/400 V.




4

Rysunek 2.1. Gniazdo jednofazowe Rysunek 2.2. Gniazdo trójfazowe

Elementy instalacji elektrycznej

Sieć energetyczna – przesyła energię elektryczną na duże odległości liniami wy-

sokiego napięcia.

Przyłącze elektryczne – odcinek sieci zasilającej, łączącej linię elektroenerge-

tyczną z instalacją elektryczną w budynku. Przyłącza elektryczne posiadają na-

pięcie 400 V, czyli trójfazowe.

Złącze – urządzenie łączące przyłącze kablowe elektroenergetycznej sieci roz-

dzielczej z instalacją elektryczną budynku.

Licznik energii elektrycznej – montowany najczęściej w skrzynce złącza.

Wewnętrzna linia zasilająca – przewód doprowadzający prąd ze złącza do ta-

blicy rozdzielczej.

Tablica rozdzielcza – zwana rozdzielnicą. Na czas budowy montuje się tablicę

tymczasową, a po zakończeniu budowy – tablicę rozdzielczą wewnątrz budynku.

Rozdzielnica to specjalna skrzynka, od której zaczyna się wewnętrzna instalacja

elektryczna. W skrzynce montuje się urządzenia zabezpieczające i sterujące we-

wnętrzną (tzw. domową) instalacją elektryczną.




5

Rysunek 2.3. Schemat instalacji elektrycznej

Źródło: opracowanie własne autora

Zasady bhp podczas użytkowania instalacji elektrycznej

Jednym z najważniejszych aspektów dotyczących instalacji w obiektach gastronomicz-

nych jest prawidłowe jej zabezpieczenie, zapewniające bezpieczeństwo pracownikom.

Należy przy tym wziąć pod uwagę szczególnie trudne warunki środowiskowe panujące

w tych zakładach (np. wysoka temperatura, wilgotność i duże nagromadzenie elemen-

tów metalowych przewodzących prąd). W celu zapobiegania ewentualnym skutkom po-

rażenia prądem, konieczne jest zastosowanie osłon, uniemożliwiających dotknięcie ele-

mentów znajdujących się pod napięciem, umieszczanie elementów pod napięciem w

miejscach niedostępnych lub na wysokości oraz izolowanie części urządzeń pod napię-

ciem. Dodatkowymi środkami ochronnymi jest samoczynne wyłączenie zasilania przy

uszkodzeniu urządzenia oraz zastosowanie uziemienia ochronnego, polegającego na

połączeniu przewodem specjalnego zacisku, znajdującego się na obudowie maszyny, z

metalowym przedmiotem stykającym się z ziemią, a także obniżenie napięcia roboczego

do 24 V.

Instalacje elektryczne muszą spełniać wiele rygorystycznych wymagań w zakresie za-

pewnienia bezpieczeństwa ludziom.

przewody elektryczne

przyłącze główne

złącze

licznik

uziemienie

tablica bezpiecznikowa

tablica rozdzielcza

sieć energetyczna




6

Oświetlenie pomieszczeń 2.

Prawidłowe oświetlenie stanowi ważny element bezpiecznych i higienicznych warun-

ków środowiska pracy. Powinno być dobrze zaprojektowane, aby zapewnić odpowied-

nią widoczność w pomieszczeniu. Niewłaściwe oświetlenie stanowisk pracy prowadzi

do nadmiernego zmęczenia narządu wzroku, dolegliwości wzroku, spadku wydajności

pracy, a także może być przyczyną wypadków, wynikających z nie spostrzeżenia zagro-

żenia. W zakładach gastronomicznych, w pomieszczeniach produkcyjnych stosowane

jest oświetlenie ogólne. Natomiast w pomieszczeniach konsumpcyjnych, oświetlenie

powinno zapewniać odpowiednią jasność, wpływać na estetykę wnętrza oraz stwarzać

właściwy nastrój w zależności od charakteru lokalu.




7

Instalacja gazowa 3.

Gaz ziemny – jest paliwem gazowym pochodzenia naturalnego. W stanie naturalnym

jest bezbarwny, bezwonny i lżejszy od powietrza. W połączeniu z powietrzem, w okre-

ślonych stężeniach, tworzy mieszaninę wybuchową.

Instalacja gazowa – stanowi układ przewodów gazowych za kurkiem głównym, pro-

wadzonych na zewnątrz lub wewnątrz budynku, wraz z armaturą, kształtkami i innym

wyposażeniem, a także urządzeniami do pomiaru zużycia gazu, urządzeniami gazowymi

oraz przewodami spalinowymi, jeżeli są one elementem wyposażenia urządzeń gazo-

wych (http://pl.wikipedia.org/wiki/Instalacja_gazowa).

Podział instalacji gazowej:

instalacja gazowa zasilana z miejskiej sieci gazowej,

instalacja gazowa zasilana gazem płynnym mieszaniny propan-butan (dostarcza-

ny jest w butlach stalowych).

Elementy instalacji gazowej

Przewody gazowe – wykonane z rur stalowych lub miedzianych ze złączką na-

kręcaną, nie wolno stosować rur z tworzyw sztucznych ze względów przeciw-

pożarowych.

Gazomierz – służy do pomiaru objętości zużytego gazu. Montowany jest w spe-

cjalnych skrzynkach.

Odbiorniki gazu – są to paleniska aparatów grzejnych.

Przewody spalinowe – służą do odprowadzenia spalin przez przewody komi-

nowe.

Odwadniacze – służą do usuwania nadmiaru wody z gazu (skraplanie gazu).

http://pl.wikipedia.org/wiki/Instalacja_gazowa




8

Rysunek 2.4. Schemat wewnętrznej instalacji gazu


Zasady bhp podczas użytkowania urządzeń i instalacji gazowej

Zagrożenia mogące powstać przy użytkowaniu gazu wynikają przede wszystkim z braku

należytej dbałości o instalację i urządzenia gazowe. W celu uniknięcia pożaru czy wybu-

chu gazu lub ograniczenia ich skutków, należy kierować się niżej wymienionymi zasa-

dami.

Użytkownicy zobowiązani są do utrzymywania instalacji gazowej w dobrym sta-

nie technicznym.

Gazomierz, znajdujący się poza lokalem odbiorcy, powinien być przez niego za-

bezpieczony przed osobami niepowołanymi.

Wszystkie odbiorniki gazu powinny być utrzymane w czystości i dobrym stanie

technicznym.

Użytkownikom urządzeń gazowych nie wolno pobierać gazu z pominięciem ga-

zomierza, przerabiać, naprawiać, malować gazomierzy (skrzynka, w której

umieszczony jest gazomierz ma kolor żółty) oraz zatykać otworów wentylacyj-

nych i nawiewnych w pomieszczeniach, w których zamontowane są odbiorniki

gazu.

Odbiorniki gazu powinno się eksploatować zgodnie z instrukcją producenta.

Gotowane, na kuchenkach gazowych, ciecze należy kontrolować w celu uniknię-

cia wykipień. Po zakończeniu pracy należy dokładnie zakręcić kurek gazowy.

Zabronione jest dokonywanie samowolnie, we własnym zakresie, przeróbek, na-

praw instalacji i urządzeń gazowych oraz podłączeń dodatkowych odbiorników

gazu bez uzgodnienia z rozdzielnią gazu.

Co najmniej raz w roku powinien być dokonany przegląd techniczny i badanie

szczelności instalacji gazowej oraz sprawności i drożności przewodów komino-

wych.

zawór główny

szafka gazowa gazomierz

przewody gazowe

reduktor ciśnienia

gazociąg




9

Korzystając z butli z gazem należy umieszczać je z dala od urządzeń powodują-

cych iskrzenie oraz instalować w pozycji pionowej.




10

Instalacja wodno-kanalizacyjna 4.

W skład instalacji sanitarno-technicznej w zakładach gastronomicznych wchodzi insta-

lacja wodociągowa wody zimnej i ciepłej oraz instalacja kanalizacyjna. Woda jest pod-

stawowym czynnikiem procesowym w zakładach gastronomicznych. Najczęściej jest

wykorzystywana do sporządzania potraw, mycia, płukania, zmywania naczyń kuchen-

nych i stołowych. Źródło wody powinno znajdować się również w pomieszczeniach so-

cjalnych i sanitarnych.

Instalacja wodociągowa wody zimnej

Instalacja wodociągowa może być zasilana z wodociągu publicznego lub lokalnego

(studnie głębinowe).

Elementy instalacji wodociągowej

Przewody (rury) – mogą być wykonane z tworzyw sztucznych (polichlorek wi-

nylu PCV, polietylen PE) lub metalu (stal, żeliwo, miedź).

Rury z tworzywa sztucznego są odporne na korozje, elastyczne, mają małą wy-

trzymałość mechaniczną (uderzenia). Podstawowym sposobem łączenia rurocią-

gów z rur z tworzywa sztucznego jest zgrzewanie. Można także stosować połą-

czenia za pomocą kołnierzy i kształtek zaciskowych.

Rury stalowe mają dobre właściwości mechaniczne (dużą wytrzymałość na roz-

ciąganie, zginanie i ściskanie). Podstawowym sposobem łączenia rurociągów z

rur stalowych jest spawanie. Mogą być również łączone na kielich lub kołnierze.

Kształtki i łuki – odcinki rur zagięte umożliwiają zmianę kierunku przebiegu ru-

rociągu.

Rozgałęzienia (trójniki i czwórniki) – stosowane w celu rozgałęzienia rurocią-

gu.

Zawory redukujące – służą zmniejszaniu ciśnienia wody.

Filtry oczyszczające wodę – służą do usuwania zanieczyszczeń z wody.

Zaślepki – są stosowane do zamykania rurociągu na ich końcach.

Wodomierz – służy do pomiaru zużytej wody.

Zawory zwrotne – zapobiegają cofaniu się wody.

Odpowietrzniki – umożliwiają usunięcie powietrza utrudniającego przepływ

wody. Instaluje się je w najwyższym punkcie instalacji.

Wewnętrzna sieć wodociągowa zaczyna się za wodomierzem. Wodomierz instaluje się

w piwnicy lub w specjalnej studzience między zaworami przelotowymi odcinającymi

dopływ wody, w celu naprawy czy wymiany wodomierza lub całej sieci wewnętrznej.

Składa się z rur, rozdzielaczy poziomych, rozprowadzających wodę do poszczególnych




11

części obiektu na różne kondygnacje oraz z rozgałęzień, rozprowadzających wodę od

pionów do punktów poboru.

Rysunek 2.5. Schemat instalacji wodociągowej w budynku


Instalacja wodociągowa z własnym ujęciem wody (studnią głębinową)

Dodatkowym elementem tej instalacji jest pompa współpracująca ze zbiornikiem otwar-

tym i hydroforem. Hydrofor to żeliwny, cylindryczny zbiornik częściowo wypełniony

wodą. Wchodzi on w skład zestawu hydroforowego i wraz z pozostałymi elementami

reguluje ciśnienie w sieci wodociągowej. Zestaw hydroforowy zbudowany jest również

z pompy, presostatu i zaworów. Zadaniem pompy jest wtłaczanie wody z sieci do zbior-

nika. Jej praca jest kontrolowana za pomocą presostatu (czujnik różnicy ciśnień), który

mierzy ciśnienie panujące wewnątrz hydroforu. W zależności od jego wskazań, pompa

jest uruchamiana lub wyłączana. W zbiorniku ciśnieniowym wyznaczone są dwa pozio-

my wody: maksymalny i minimalny. Nad zwierciadłem wody znajduje się poduszka

sprężonego powietrza, która rozpręża się, gdy woda jest pobierana do sieci. Jednocze-

śnie ciśnienie powietrza w hydroforze zaczyna spadać, aż osiągnie wartość minimalną.

Wówczas załącza się pompa, która zaczyna tłoczyć wodę do zbiornika. Powietrze spręża

się aż do momentu osiągnięcia ciśnienia maksymalnego. Pompa wyłącza się. Cały cykl

rozpoczyna się od nowa. Woda rozprowadzana jest w sieci, a ciśnienie panujące w hy-

droforze powoli spada.

Instalacja wody ciepłej

Ciepła woda użytkowa (zwana w skrócie c.w.u.) jest to woda pitna podgrzana do od-

powiedniej temperatury, będąca pod odpowiednim ciśnieniem. Przygotowywana jest

przyłącze domowe wodomierz

przewody

przewód uliczny

zawory przelotowe




12

przez urządzenie stanowiące część instalacji wodociągowej. Instalacja ciepłej wody po-

winna zapewniać uzyskanie w punktach poboru temperatury wody nie niższej niż 55°C i

nie wyższej niż 60°C. W pomieszczeniach zmywalni powinny znajdować się urządzenia

podgrzewacze do wyparzania naczyń kuchennych i stołowych, podgrzewające wodę do

temperatury około 90°C, jeśli zmywalnia nie jest wyposażona w urządzenia z własnymi

elementami grzejnymi.

Podział instalacji c.w.u.:

instalacja c.w.u. zasilana centralnie,

instalacja c.w.u. zasilana lokalnie.

Podział podgrzewaczy c.w.u.

Podgrzewacze c.w.u. pojemnościowe mają formę zbiornika wodnego o odpo-

wiedniej pojemności, dostosowanej do zapotrzebowania obiektu na c.w.u., okre-

ślonego przez jej dobowe zużycie. Ich zadaniem jest ogrzanie całego zbiornika

wody oraz, dzięki grubej warstwie izolacyjnej, niedopuszczenie do jej ochłodze-

nia. Podgrzewacze zaopatrzone są w termostaty, które załączają układ grzewczy,

w przypadku gdy temperatura zgromadzonej w zbiorniku wody spadnie poniżej

ustalonego poziomu (temperatury granicznej), dzięki czemu następuje ponowne

podgrzanie powyżej temperatury granicznej. Podgrzewacze mogą być zasilanie

gazem (palnik), elektryczne (grzałka) lub węglem (współpraca z kotłem c.o.).

Podgrzewacze c.w.u. przepływowe są zdecydowanie mniejszymi urządzeniami

od pojemnościowych, ponieważ zasada ich działania polega na ogrzewaniu prze-

pływającej przez nie wody, a nie na jej gromadzeniu. Wobec tego nie wymagają

wiele miejsca pod instalację, dzięki czemu mogą być lokalizowane w pobliżu

punktów poboru, ograniczając tym samym straty ciepła na przesyle wody. Pod-

grzewacze najczęściej zasilane się elektrycznie lub gazowo.

Instalacja kanalizacyjna

Instalacja kanalizacyjna służy do odprowadzenia wody zużytej, zanieczyszczonej (tzw.

ścieków) do kanalizacji miejskiej lub lokalnej oczyszczalni ścieków. W zakładach gastro-

nomicznych odprowadza się ścieki pochodzenia technologicznego i sanitarnego. Ścieki

technologiczne odprowadzane są z pomieszczeń produkcyjnych, magazynowych, po-

mocniczych, zmywalni, natomiast ścieki higieniczno-sanitarne powstają głównie z urzą-

dzeń sanitarnych.




13

Elementy instalacji kanalizacyjnej

Podejścia – odcinki rur łączące przybory sanitarne z pionem kanalizacyjnym

(inaczej spustem), czyli pionowym odcinkiem rury o dużej średnicy, do którego

spływają ścieki z podejść kanalizacyjnych. Rury kanalizacyjne wykonane są z po-

lichlorku winylu PCV i są łączone za pomocą kielichów i uszczelek gumowych.

Poziom kanalizacyjny (przewód odpływowy) – spływają do niego ścieki z jed-

nego lub kilku pionów.

Przykanalik (podłączenie kanalizacyjne) – przewód zbiorczy, do którego spły-

wają ścieki z poziomów kanalizacyjnych. Przykanalik odprowadza je do ze-

wnętrznej sieci kanalizacyjnej lub do innego odbiornika – zbiornika bezodpły-

wowego, zwanego potocznie szambem, przydomowej oczyszczalni ścieków itp.

Syfon (zamknięcie wodne) – urządzenie zabezpieczające przed przedostaniem

się gazów z instalacji kanalizacyjnej do pomieszczeń, w których zainstalowane są

przybory sanitarne. Syfony montuje się przy każdym urządzeniu wypełnionym

wodą. Są naturalnymi zaworami, uniemożliwiającymi przedostanie się nieprzy-

jemnych zapachów z instalacji kanalizacyjnych.

Wpust kanalizacyjny – urządzenie zbierające ścieki z odwadnianej powierzchni.

Wpusty instaluje się, np. w podłodze pomieszczeń gospodarczych.

Czyszczak – szczelnie zamykany otwór rewizyjny, umożliwiający oczyszczenie

niedrożnego przewodu kanalizacyjnego. Czyszczaki montuje się w dolnej części

pionów kanalizacyjnych oraz na przewodach odpływowych dłuższych niż 15 m.

Przewody wentylacyjne – służą do napowietrzania kanalizacji i usuwania z niej

gazów towarzyszących rozkładowi ścieków. Podstawowym sposobem wentylacji

jest wyprowadzenie pionów wentylacyjnych ponad dach.




14

Rysunek 2.6. Elementy instalacji kanalizacyjnej

Źródło: opracowanie własne na podstawie http://instalacjeb2b.pl/biblioteka/artykuly-raporty/62-

wodkan/3838-instalacja-kanalizacyjna-usuwanie-sciekow

Ścieki a ochrona środowiska

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, zakłady gastronomiczne muszą być wyposażone

w lokalne urządzenia do oczyszczania ścieków. Do tych urządzeń należą:

Separatory tłuszczu (odtłuszczacze) – służą do oddzielenia tłuszczu. Odtłusz-

czacze są wmontowane w przewód kanalizacyjny na przyłączu odprowadzają-

cym ścieki lub bezpośrednio pod zlewami.

Odstojniki do miazgi ziemniaczanej – wyposażone są w zbiornik z dnem sito-

wym, oddzielającym miazgę ziemniaczaną podczas pracy płuczko-obieraczek.

Odstojniki instaluje się na przewodach odpływowych.

Separatory skrobi – zatrzymują skrobię oraz inne frakcje stałe zawarte w ście-

kach pochodzących z miejsc obróbki warzyw. Separatory skrobi instaluje się w

http://instalacjeb2b.pl/biblioteka/artykuly-raporty/62-wodkan/3838-instalacja-kanalizacyjna-usuwanie-sciekow





15

miejscach ich nadmiernego powstawania, np. centralnych przygotowalniach i

zakładach posiadających maszyny do obierania ziemniaków.

Odstojniki do piasku – stosowane w przygotowalni brudnej przy płukaniu

ziemniaków i warzyw.

Młynki do odpadów organicznych – mielą odpady organiczne, również kości,

po czym odprowadzane są z wodą do kanalizacji. Młynki montowane są bezpo-

średnio pod zlewem.




16

Instalacja wentylacyjna 5.

Wentylacja to proces wymiany powietrza. Zadaniem wentylacji jest usunięcie z po-

mieszczeń zanieczyszczonego powietrza i doprowadzenie powietrza czystego.

Rysunek 2.7. Podział wentylacji


Wentylacja naturalna

Wentylacją naturalną nazywamy wymianę powietrza w pomieszczeniu na zasadzie ru-

chu powietrza wywołanego zjawiskami fizycznymi: różnicą temperatur, wiatrem. Wen-

tylację naturalną stosuje się w pomieszczeniach, w których nie zachodzi wydzielanie

szkodliwych gazów, a krotność wymiany powietrza jest stosunkowo niewielka.

Rodzaje wentylacji naturalnej

Przewietrzanie – polega na okresowym otwieraniu drzwi lub okien. Powoduje

szybką wymianę powietrza, dlatego nazywane jest też wentylacją uderzeniową.

Najkorzystniejsze warunki przewietrzania uzyskuje się w pomieszczeniach z ok-

nami uchylnymi, przesuwnymi, obrotowymi.

Infiltracja – polega na stałym napływie powietrza do pomieszczenia i jego od-

pływie na zewnątrz przez nieszczelne okna i drzwi. Procesy te zachodzą pod

wpływem różnicy ciśnienia, spowodowanej działaniem wiatru oraz różnicy tem-

peratury powietrza zewnętrznego i wewnętrznego.

Aeracja – jest wymianą powietrza poprzez specjalne otwory, uzyskiwaną dzięki

różnicy ciśnienia na zewnątrz i wewnątrz, zależnej od różnicy temperatury i siły

Wentylacja

Ogólna Miejscowa Odciągi miejscowe

Mechaniczna Naturalna

Pożarowa

Zróżnicowana

Podciśnieniowa

Nadciśnieniowa

Nawiewno-wywiewna

Nawiewna

Wywiewna

Grawitacyjna

Aeracja

Przewietrzenie

Infiltracja




17

wiatru. Tę formę wentylacji stosuje się najczęściej w zakładach przemysłowych

do odprowadzania nadmiernych zysków ciepła oraz części gazów i pyłów. Otwo-

ry wywiewne umieszczane są przeważnie w świetlikach lub stanowią je wywie-

trzaki dachowe. Otwory w świetlikach należy wyposażyć w przepustnice żalu-

zjowe, dzięki którym można regulować strumień usuwanego powietrza we-

wnętrznego.

Wentylacja grawitacyjna

Wentylacja grawitacyjna to wymiana powietrza, wykorzystująca różnicę ciśnień między

przestrzenią wentylowaną a ujściem kanału wentylacyjnego do atmosfery. Zanieczysz-

czone powietrze zostaje wyssane z pomieszczenia przez kratkę wentylacyjną, a do po-

mieszczenia napływa powietrze zewnętrzne przez celowo wykonane nawiewy (np. ok-

na, kratki nawiewne sterowane higroskopijnie) albo nieszczelności w obudowie budyn-

ku (http://pl.wikipedia.org/wiki/Wentylacja).

Wentylacja mechaniczna

Wentylacja mechaniczna jest to forma wentylacji, w której wymiana powietrza następu-

je za pomocą urządzeń mechanicznych – wentylatorów.

Podział instalacji mechanicznej

Wentylacja wywiewna – wentylatory wyciągowe, zasysając powietrze do kana-

łów wywiewnych, wytwarzają w pomieszczeniach podciśnienie, które powoduje

napływ powietrza z zewnątrz (przez nieszczelności). Wywiew jest więc mecha-

niczny, a nawiew naturalny.

Wentylacja nawiewna – w przeciwieństwie do wywiewnej, zasysa powietrze z

zewnątrz i tłoczy je do wentylowanych pomieszczeń. Nadmiar powietrza odpły-

wa przez drzwi, okna, inne otwory i nieszczelności.

Wentylacja nawiewno-wywiewna – jest najskuteczniejszą formą wentylacji i

staje się coraz bardziej powszechna. Stosowana jest w zakładach gastronomicz-

nych w formie okapów i wyciągów zamontowanych nad źródłami ciepła, aby

usunąć zanieczyszczenia i nie dopuścić do ich rozprzestrzeniania. Wentylacja ta

daje nam możliwość kontroli nawiewanego i wywiewanego powietrza, zapewnia-

jąc komfort pracy.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Wentylacja




18

Wentylacja klimatyzacyjna 6.

Klimatyzacja to proces wymiany powietrza, który polega na zapewnieniu odpowiedniej

temperatury, wilgotności, świeżości powietrza w pomieszczeniach, niezależnie od ze-

wnętrznych warunków klimatycznych. Do tego celu służą klimatyzatory.

Klimatyzatory to urządzenia, które nie tylko precyzyjnie regulują temperaturę, ale też

utrzymują automatycznie wilgotność powietrza na poziomie najbardziej odpowiednim

dla organizmu człowieka. Zapewniają właściwy przewiew, wykluczający przeciągi. Sys-

tem filtrów urządzeń klimatyzacyjnych pozwala na uzyskanie w pomieszczeniach po-

wietrza o dużym stopniu czystości, po zatrzymaniu dopływu kurzu, pyłu, bakterii i roz-

toczy, a nawet przykrych zapachów. Urządzenia klimatyzacyjne mogą też służyć do

ogrzewania z wykorzystaniem ciepła, które zawiera powietrze zewnętrzne, nawet o

bardzo niskiej temperaturze. Klimatyzator składa się z: parownika, wentylatora powie-

trza nawiewanego, skraplacza, sprężarki, wentylatora powietrza usuwanego.

Głównym zadaniem klimatyzatora jest obniżanie temperatury w pomieszczeniu, ale nie-

które rodzaje mogą też ogrzewać, oczyszczać bądź nawilżać, znajdujące się w nim po-

wietrze.

„Zasady montażu poszczególnych instalacji, dobór urządzeń i części składowych, zasady

bhp przy ich eksploatacji i inne związane z tym czynniki są określone w szczegółowych

przepisach” (Konarzewska, Lada, Zielonka 2004).




19

Sposoby oznakowania instalacji technicznych w zakładzie gastronomicznym 7.

Zapoznaj się teraz z poniższą tabelą prezentującą oznakowanie urządzeń i instalacji

technicznych.

Tabela 2.1. Oznakowanie urządzeń i instalacji technicznych

Wybrane oznaczenia urządzeń instalacji technicznych

PN-B-01701:1984, PN-70/B-01025

Nazwa urządze-

nia

Symbol Nazwa urządzenia Symbol

Zbiornik płuczący Zlew owalny

Zlewozmywak

dwukomorowy

Zlew owalny z tyl-

ną ścianą

Basen

Umywalka poje-

dyncza

Wpust podłogowy

Podgrzewacz wody

gazowy

Zmywarka

Podgrzewacz wody

elektryczny

Skrzyżowanie

przewodów bez

wzajemnego połą-

czenia

Skrzyżowanie

przewodów wza-

jemnie połączo-

nych

Połączenie kieli-

chowe

Połączenie kołnie-

rzowe

Przewód wody

zimnej

Przewód wody cie-

płej

Przewód kanali-

zacyjny lub Pion wody zimnej

lub ciepłej

Zawór czerpany

Pion kanalizacyjny

+

++ ++

2

2




20

Baterie czerpane

ze stałą wylewką

Baterie czerpane z

ruchomą wylewką

Zawór prosty –

połączenie gwin-

towe

Zawór prosty z za-

worem spustowym

– połączenie gwin-

towe

Zawór prosty –

połączenie kołnie-

rzowe

Zawór prosty z za-

worem spustowym

– połączenie koł-

nierzowe

Wyłącznik insta-

lacyjny jednobie-

gunowy

Licznik elektryczny

Wyłącznik insta-

lacyjny jednobie-

gunowy wodosz-

czelny

Gniazdo wtyczko-

we dwubiegunowe

Przełącznik insta-

lacyjny dwugru-

powy

Gniazdo wtyczko-

we dwubiegunowe

wodoszczelne

Punkt świetlny

sufitowy

Przycisk pożarowy

Punkt świetlny

sufitowy z oprawą

Punkt świetlny

ścienny


KWh

P




21

Bibliografia

Literatura obowiązkowa

Jastrzębski W., Wyposażenie techniczne zakładów gastronomicznych, WSiP, Warszawa

1982.

Kasperek A., Kondratowicz M., Wyposażenie zakładów gastronomicznych i gospodarstw

domowych, Wydawnictwo REA, Warszawa 2011.

Konarzewska M., Lada E., Zielonka B., Wyposażenie techniczne zakładów gastronomicz-

nych, Wydawnictwo REA, Warszawa 2004.

Literatura dodatkowa

Meyer R., Dom, instalacje i urządzenia techniczne, Wydawnictwo Kalliope, Warszawa

2000.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warun-

ków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U., 2002, nr

75).

Netografia

http://www.budujemydom.pl/

http://instalacjeb2b.pl/biblioteka/artykuly-raporty/62-wodkan/3838-instalacja-

kanalizacyjna-usuwanie-sciekow


http://www.matras.pl/podreczniki/?autor=Ma%C5%82gorzata%20Konarzewska

http://www.matras.pl/podreczniki/?autor=Ma%C5%82gorzata%20Konarzewska

http://www.matras.pl/podreczniki/?autor=Barbara%20Zielonka

http://www.budujemydom.pl/




18 2.1 wg_tresc

Education

Transcript of 18 2.1 wg_tresc