100 dni100 dniFunkcjonowania gabinetu Premiera Funkcjonowania gabinetu Premiera

Donalda Tuska - najważniejsze Donalda Tuska - najważniejsze działania Ministerstwa działania Ministerstwa

SprawiedliwościSprawiedliwości

RZECZPOSPOLITA POLSKAMINISTERSTWO

SPRAWIEDLIWOŚCI

1. Zmiany w 1. Zmiany w prokuraturzeprokuraturze

Rozdzielenie funkcji Ministra Rozdzielenie funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Sprawiedliwości i Prokuratora

Generalnego:Generalnego: Funkcja Prokuratora Generalnego, jako Funkcja Prokuratora Generalnego, jako

naczelnego organu prokuratury, stanie się naczelnego organu prokuratury, stanie się

funkcją samodzielną, przy zachowaniu funkcją samodzielną, przy zachowaniu

kompetencji rządu do kontroli sposobu w jaki kompetencji rządu do kontroli sposobu w jaki

Prokurator Generalny ściga przestępczość Prokurator Generalny ściga przestępczość

oraz efektów jego działalności.oraz efektów jego działalności.

Zmiany organizacyjne i Zmiany organizacyjne i budżetowebudżetowe

OBECNIEOBECNIE

Minister Sprawiedliwości – Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny Prokurator Generalny powoływany jest przez powoływany jest przez Prezydenta na wniosek Prezesa Prezydenta na wniosek Prezesa Rady MinistrówRady Ministrów

Jest członkiem Rady MinistrówJest członkiem Rady Ministrów

Podlega Prezesowi Rady Podlega Prezesowi Rady MinistrówMinistrów

Odwołanie Ministra Odwołanie Ministra Sprawiedliwości oznacza Sprawiedliwości oznacza odwołanie Prokuratora odwołanie Prokuratora Generalnego.Generalnego.

PO ZMIANACHPO ZMIANACH

Prokurator Generalny Prokurator Generalny powoływany przez Prezydenta powoływany przez Prezydenta spośród dwóch kandydatów spośród dwóch kandydatów przedstawionych przez KRS i przedstawionych przez KRS i KRPKRPJest organem gwarantującym Jest organem gwarantującym wzmocnienie poczucia wzmocnienie poczucia odpowiedzialności prokuratora odpowiedzialności prokuratora za podejmowane decyzje oraz za podejmowane decyzje oraz wykluczającym możliwość wykluczającym możliwość ręcznego sterowania ręcznego sterowania ProkuraturaProkuraturaPodlega Konstytucji RP i Podlega Konstytucji RP i ustawom – składa roczne ustawom – składa roczne sprawozdanie Sejmowi i sprawozdanie Sejmowi i SenatowiSenatowiKadencja Prokuratora Kadencja Prokuratora Generalnego trwa 7 lat. Generalnego trwa 7 lat. Odwołanie – tylko w wypadku Odwołanie – tylko w wypadku przewidzianym w ustawie.przewidzianym w ustawie.

Kadencyjność stanowisk Kadencyjność stanowisk kierowniczych w prokuraturzekierowniczych w prokuraturze

Projekt zakłada – poza kadencyjnością Prokuratora Projekt zakłada – poza kadencyjnością Prokuratora

Generalnego - również kadencyjność sprawowania Generalnego - również kadencyjność sprawowania

funkcji prokuratorów okręgowych i ich zastępców, funkcji prokuratorów okręgowych i ich zastępców,

powoływanych na okres 6 lat, bez możliwości powoływanych na okres 6 lat, bez możliwości

powołania ich ponownie do pełnienia tych funkcji powołania ich ponownie do pełnienia tych funkcji

oraz kadencyjność sprawowania funkcji prokuratorów oraz kadencyjność sprawowania funkcji prokuratorów

rejonowych i ich zastępców, powoływanych na okres 4 rejonowych i ich zastępców, powoływanych na okres 4

lat, przy czym kadencja ich może zostać odnowiona lat, przy czym kadencja ich może zostać odnowiona

jeden raz.jeden raz.

Umocnienie prokuratora jako organu procesowegoUmocnienie prokuratora jako organu procesowego

Przyjęte w projekcie rozwiązania legislacyjne koncentrują Przyjęte w projekcie rozwiązania legislacyjne koncentrują

się ponadto na umocnieniu pozycji prokuratora jako organu się ponadto na umocnieniu pozycji prokuratora jako organu

procesowego. Prokurator przełożony będzie mógł wydawać procesowego. Prokurator przełożony będzie mógł wydawać

wiążące prokuratorów podległych wytyczne dotyczące wiążące prokuratorów podległych wytyczne dotyczące

sposobu postępowania w poszczególnych rodzajach spraw sposobu postępowania w poszczególnych rodzajach spraw

lub w konkretnej sprawie, jednakże jego wytyczne w takiej lub w konkretnej sprawie, jednakże jego wytyczne w takiej

sprawie nie będą mogły przybrać formy polecenia sprawie nie będą mogły przybrać formy polecenia

dotyczącego treści czynności procesowej. Do zmiany lub dotyczącego treści czynności procesowej. Do zmiany lub

uchylenia decyzji prokuratora podległego będzie uchylenia decyzji prokuratora podległego będzie

uprawniony tylko prokurator bezpośrednio przełożony.uprawniony tylko prokurator bezpośrednio przełożony.

Zmiany organizacyjne i budżetoweZmiany organizacyjne i budżetowe

Konsekwencją ustrojowo-organizacyjną Konsekwencją ustrojowo-organizacyjną

rozdziału funkcji Ministra Sprawiedliwości i rozdziału funkcji Ministra Sprawiedliwości i

Prokuratora Generalnego jest przyjęte w Prokuratora Generalnego jest przyjęte w

projekcie ustawy zniesienie Prokuratury projekcie ustawy zniesienie Prokuratury

Krajowej i utworzenie Prokuratury Generalnej. Krajowej i utworzenie Prokuratury Generalnej.

Powszechnymi jednostkami organizacyjnymi Powszechnymi jednostkami organizacyjnymi

prokuratury będą: Prokuratura Generalna prokuratury będą: Prokuratura Generalna

oraz prokuratury okręgowe i rejonowe.oraz prokuratury okręgowe i rejonowe.

Obecna struktura prokuraturyObecna struktura prokuratury

MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI – MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI – PROKURATOR GENERALNYPROKURATOR GENERALNY

PROKURATURA KRAJOWAPROKURATURA KRAJOWA

PROKURATURY APELACYJNE (11)PROKURATURY APELACYJNE (11)

PROKURATURY OKRĘGOWE (45+ 3 PROKURATURY OKRĘGOWE (45+ 3 OŚRODKI ZAMIEJSCOWE)OŚRODKI ZAMIEJSCOWE)

PROKURATURY REJONOWE (352)PROKURATURY REJONOWE (352)

Nowa struktura powszechnych Nowa struktura powszechnych jednostek organizacyjnych jednostek organizacyjnych

prokuraturyprokuratury

PROKURATOR GENERALNYPROKURATOR GENERALNY

PROKURATURA GENERALNAPROKURATURA GENERALNA

PROKURATURY OKRĘGOWE (45 + 3 PROKURATURY OKRĘGOWE (45 + 3 OŚRODKI ZAMIEJSCOWE)OŚRODKI ZAMIEJSCOWE)

PROKURATURY REJONOWE (352)PROKURATURY REJONOWE (352)

2. Jednolity i nowoczesny 2. Jednolity i nowoczesny model aplikacji model aplikacji

prawniczychprawniczych W dniu 20 grudnia 2007 r. Minister Sprawiedliwości powołał W dniu 20 grudnia 2007 r. Minister Sprawiedliwości powołał zespół zespół

do opracowania nowego modelu dostępu do wykonywania zawodów do opracowania nowego modelu dostępu do wykonywania zawodów

prawniczych.prawniczych.

Zespół przygotował projekt założeń nowej ustawy, której celem jest Zespół przygotował projekt założeń nowej ustawy, której celem jest

standaryzacja kryteriów naboru na aplikacje oraz wprowadzenie standaryzacja kryteriów naboru na aplikacje oraz wprowadzenie

przejrzystości równego dostępu do zawodów prawniczych, a także przejrzystości równego dostępu do zawodów prawniczych, a także

umożliwienie udzielenia pomocy prawnej przez inne osoby - co ma umożliwienie udzielenia pomocy prawnej przez inne osoby - co ma

zagwarantować znacznie szerszy dostęp obywateli do usług zagwarantować znacznie szerszy dostęp obywateli do usług

prawniczych w prostych sprawach,prawniczych w prostych sprawach,

Przygotowany projekt założeń został zaakceptowany przez Komitet Przygotowany projekt założeń został zaakceptowany przez Komitet

Stały Rady Ministrów w dniu 31 stycznia 2008 r. Obecnie Stały Rady Ministrów w dniu 31 stycznia 2008 r. Obecnie

prowadzone są prace nad projektem ustawy.prowadzone są prace nad projektem ustawy.

Jednocześnie przygotowano Jednocześnie przygotowano projekt ustawy o zmianie projekt ustawy o zmianie

ustawy – Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach ustawy – Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach

prawnych oraz ustawy – Prawo o notariacieprawnych oraz ustawy – Prawo o notariacie. Powyższa . Powyższa

nowelizacja ma na celu przede wszystkim nowelizacja ma na celu przede wszystkim

dostosowanie obowiązujących przepisów do treści dostosowanie obowiązujących przepisów do treści

wyroków Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 wyroków Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19

kwietnia 2006 r. (K 6/06) i 8 listopada 2006 r. (K kwietnia 2006 r. (K 6/06) i 8 listopada 2006 r. (K

30/06) w zakresie katalogu osób uprawnionych do 30/06) w zakresie katalogu osób uprawnionych do

wpisu na listę adwokatów (radców prawnych) oraz do wpisu na listę adwokatów (radców prawnych) oraz do

przystąpienia do egzaminu adwokackiego przystąpienia do egzaminu adwokackiego

(radcowskiego, notarialnego) bez odbycia aplikacji, (radcowskiego, notarialnego) bez odbycia aplikacji,

jak również w zakresie zasad zdawania egzaminu jak również w zakresie zasad zdawania egzaminu

adwokackiego i radcowskiego. adwokackiego i radcowskiego.

Rozwiązanie problemu asesorów sądowych – Rozwiązanie problemu asesorów sądowych – nowy model kariery sędziowskiejnowy model kariery sędziowskiej

Zakres proponowanych rozwiązań związanych z wyborem Zakres proponowanych rozwiązań związanych z wyborem

najlepszego modelu kariery sędziowskiej wymaga zmian najlepszego modelu kariery sędziowskiej wymaga zmian

ustrojowych. Przygotowywana jest ustrojowych. Przygotowywana jest szeroka nowelizacja ustawy z szeroka nowelizacja ustawy z

dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz

niektórych innych ustawniektórych innych ustaw. .

Zespół ekspertów powołany przez Ministra Sprawiedliwości Zespół ekspertów powołany przez Ministra Sprawiedliwości

przygotował szczegółowe założenia regulacji prawnych przygotował szczegółowe założenia regulacji prawnych

dotyczących zmian systemu kształcenia kadr wymiaru dotyczących zmian systemu kształcenia kadr wymiaru

sprawiedliwości i prokuratury, przesłanek powoływania i statusu sprawiedliwości i prokuratury, przesłanek powoływania i statusu

sędziego oraz likwidacji funkcji asesora sądowego. sędziego oraz likwidacji funkcji asesora sądowego.

3. Projekt szybkiej 3. Projekt szybkiej nowelizacji kodyfikacji nowelizacji kodyfikacji

karnychkarnych I. Zmiana zasad wykonania kary ograniczenia wolności, tj. I. Zmiana zasad wykonania kary ograniczenia wolności, tj. stworzenie takiego stworzenie takiego

modelu, aby kara ograniczenia wolności mogła stać się realną alternatywą dla modelu, aby kara ograniczenia wolności mogła stać się realną alternatywą dla

kary pozbawienia wolnościkary pozbawienia wolności

Zmiany mają dotyczyć, w szczególności:Zmiany mają dotyczyć, w szczególności:

określenia możliwie najszerzej podmiotów, w których mogłaby być wykonywana przez określenia możliwie najszerzej podmiotów, w których mogłaby być wykonywana przez

skazanych nieodpłatna kontrolowana praca na cele społeczne lub praca społecznie skazanych nieodpłatna kontrolowana praca na cele społeczne lub praca społecznie

użyteczna,użyteczna,

zredukowania do minimum administracyjnych czynności podmiotu zatrudniającego, zredukowania do minimum administracyjnych czynności podmiotu zatrudniającego,

związanych z organizacją i dokumentowaniem przebiegu wykonywania pracy,związanych z organizacją i dokumentowaniem przebiegu wykonywania pracy,

zniesienia z podmiotu zatrudniającego większości dotychczasowych kosztów zniesienia z podmiotu zatrudniającego większości dotychczasowych kosztów

zatrudnienia skazanych, takich jak np. ubezpieczenie skazanych, badania lekarskie, zatrudnienia skazanych, takich jak np. ubezpieczenie skazanych, badania lekarskie,

szkolenia, wynagrodzenie osób sprawujących nadzór nad skazanymi u pracodawcy,szkolenia, wynagrodzenie osób sprawujących nadzór nad skazanymi u pracodawcy,

wprowadzenia ulg podatkowych dla pracodawców z tytułu zatrudnienia skazanych,wprowadzenia ulg podatkowych dla pracodawców z tytułu zatrudnienia skazanych,

zapewnienia, jak i pozyskiwania nowych miejsc pracy dla skazanych.zapewnienia, jak i pozyskiwania nowych miejsc pracy dla skazanych.

3. Projekt szybkiej 3. Projekt szybkiej nowelizacji kodyfikacji nowelizacji kodyfikacji

karnych (cz. 2)karnych (cz. 2) II. Zmiana zasad orzekania o warunkowym przedterminowym II. Zmiana zasad orzekania o warunkowym przedterminowym

zwolnieniuzwolnieniu

III. Wyeliminowanie oczywistych błędów poprzednich III. Wyeliminowanie oczywistych błędów poprzednich

nowelizacjinowelizacji

IV. Zmiana zasad wymierzania kary grzywny oraz łącznej kary IV. Zmiana zasad wymierzania kary grzywny oraz łącznej kary

grzywnygrzywny

V. Rezygnacja z systemu parametrycznego i wprowadzenie V. Rezygnacja z systemu parametrycznego i wprowadzenie

systemu kwotowegosystemu kwotowego

3. Projekt szybkiej 3. Projekt szybkiej nowelizacji kodyfikacji nowelizacji kodyfikacji

karnych (cz. 3)karnych (cz. 3)VI. Zmiany podyktowane treścią wyroków Trybunału KonstytucyjnegoVI. Zmiany podyktowane treścią wyroków Trybunału Konstytucyjnego

(np. zmiana brzmienia art. 203 k.p.k. wobec niekonstytucyjności tego (np. zmiana brzmienia art. 203 k.p.k. wobec niekonstytucyjności tego

przepisu w zakresie, w jakim m. in. nie wskazuje maksymalnego czasu przepisu w zakresie, w jakim m. in. nie wskazuje maksymalnego czasu

trwania obserwacji psychiatrycznej w zakładzie leczniczym).trwania obserwacji psychiatrycznej w zakładzie leczniczym).

VII. Rezygnacja z występku o charakterze chuligańskimVII. Rezygnacja z występku o charakterze chuligańskim

VIII. Przebudowa postępowania przyspieszonegoVIII. Przebudowa postępowania przyspieszonego

rezygnacja z samoistnej podstawy zatrzymania w postaci ujęcia na rezygnacja z samoistnej podstawy zatrzymania w postaci ujęcia na

gorącym uczynku popełnienia przestępstwa lub bezpośrednio potem,gorącym uczynku popełnienia przestępstwa lub bezpośrednio potem,

rezygnacja z obligatoryjnej obronyrezygnacja z obligatoryjnej obrony

określenie trybu przyspieszonego nie jako trybu szczególnego określenie trybu przyspieszonego nie jako trybu szczególnego

postępowania zwyczajnego, lecz jako trybu szczególnego postępowania postępowania zwyczajnego, lecz jako trybu szczególnego postępowania

uproszczonego,uproszczonego,

4. „Elektroniczne 4. „Elektroniczne postępowanie postępowanie upominawcze”upominawcze”

Jest to rozwiązanie nowoczesne i praktykowane w Jest to rozwiązanie nowoczesne i praktykowane w

niektórych wysoko rozwiniętych krajach. Proponowane niektórych wysoko rozwiniętych krajach. Proponowane

rozwiązanie pociągnie za sobą istotne ograniczenie rozwiązanie pociągnie za sobą istotne ograniczenie

kosztów postępowania, zarówno dla wymiaru kosztów postępowania, zarówno dla wymiaru

sprawiedliwości, jak i stron. sprawiedliwości, jak i stron. Kluczowe założenia to:Kluczowe założenia to:

Zwiększenie kompetencji referendarzy sądowych, którzy Zwiększenie kompetencji referendarzy sądowych, którzy

orzekaliby w elektronicznym postępowaniu upominawczym.orzekaliby w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Obowiązek podjęcia przez e-sąd czynności w sprawie w Obowiązek podjęcia przez e-sąd czynności w sprawie w

określonym terminie, np. 1 dnia roboczego od daty określonym terminie, np. 1 dnia roboczego od daty

wniesienia pozwu.wniesienia pozwu.

4. „Elektroniczne 4. „Elektroniczne postępowanie postępowanie

upominawcze” (cz.2)upominawcze” (cz.2) Pozew w postaci formularza wypełnianego Pozew w postaci formularza wypełnianego on-lineon-line lub lub off-lineoff-line

wnoszony poprzez elektroniczny system dostępowy sądu wnoszony poprzez elektroniczny system dostępowy sądu

włącznie z mechanizmem umożliwiającym elektroniczne włącznie z mechanizmem umożliwiającym elektroniczne

opłacenie pozwu na wzór rozwiązań przyjętych w handlu opłacenie pozwu na wzór rozwiązań przyjętych w handlu

elektronicznym.elektronicznym.

Opłaty od pism procesowych wnoszonych w elektronicznym Opłaty od pism procesowych wnoszonych w elektronicznym

postępowaniu upominawczym niższe niż w postępowaniu postępowaniu upominawczym niższe niż w postępowaniu

nakazowym.nakazowym.

Powód obowiązany byłby komunikować się z e-sądem (wnosić Powód obowiązany byłby komunikować się z e-sądem (wnosić

pisma procesowe) jedynie elektronicznie. Jeśli powód wniósłby pisma procesowe) jedynie elektronicznie. Jeśli powód wniósłby

do e-sądu pismo w postaci tradycyjnej (na papierze), zostałoby do e-sądu pismo w postaci tradycyjnej (na papierze), zostałoby

ono zwrócone bez wezwania do uzupełnienia braków ono zwrócone bez wezwania do uzupełnienia braków

formalnych.formalnych.