1 VI – DZIEÑ DZIECKA W numerze m.in. · Których nie skruszy œwiat³o opatrznoœci. Z...

16
1 VI – DZIEÑ DZIECKA Kochane dzieci, starsze i maleñkie, Niechaj Bóg dobry prowadzi Was za rêkê, Niechaj potwór ka¿dy, jadowita ¿mija, Siedliska wasze zawsze omija, Niechaj wiod¹ was myœli dobre i jasne, Niechaj w sercach waszych mi³oœæ nie gaœnie, Niechaj ¿adna plotka was nie oplata, Nie bójcie siê marzyæ, nie lêkajcie lataæ, Zamiast chipsów zjadajcie marzenia, Niechaj ¿ycie u³o¿y siê w jasny poemat, Niechaj siostr¹ i bratem bêdzie wam cz³owiek, Niechaj sumienie wszystko wam podpowie, Nawet jeœli noc si¹dzie na powiekach I znikn¹ s³oñce, trawa, deszcz, rzeka, Nawet wówczas, dzieci, starsze i maleñkie, Ktoœ ufnie poprowadziæ Was bêdzie za rêkê, Nie ma takich na œwiecie chytroœci, Których nie skruszy œwiat³o opatrznoœci. Z najszczerszymi ¿yczeniami, Dariusz £ukaszewski – Wójt Gminy Kadzid³o Jacek P³oski – Przewodnicz¹cy Rady Gminy W numerze m.in.: .: Poezja Agaty B¹czek z Chudka – str. 2 .: Rozmowa z Dariuszem £ukaszewskim – wójtem gminy Kadzid³o – str. 3 .: Grób Chrystusa po kurpiowsku – str. 9 W kadzidlañskim Koœciele pw. Œw. Ducha powsta³a niezwyk³a prezentacja Grobu Chrystusowego. .: Nowy dyrektor Szko³y Podstawowej w Siarczej £¹ce – str. 10 Od 2 kwietnia dyrektorem Szko³y Podstawowej w Siarczej £¹ce jest Pani Beata Drê¿ek. .: Ochotnicza Stra¿ Po¿arna w Dylewie uhonorowana sztandarem – str. 10 . . .: Peregrynacja Obrazu Chrystusa Mi³osiernego w Kadzidle – str. 10 11 maja przyby³ do Parafii w Kadzidle z Czarni Obraz Chrystusa Mi³osiernego. .: "Z³ote Gody" – str. 13 15 maja w Kadzidle odby³a siê uroczystoœæ 50-lecia zawarcia zwi¹zku ma³¿eñskiego 18 par z terenu naszej gminy. .: Od bie¿¹cego numeru prezentujemy szko³y z terenu naszej gminy – str. 16 Rozpoczynamy od Zespo³u Szkó³ im. ksiêdza Jana Twardowskiego w Chudku z fili¹ Szko³y Podstawowej w Kierzku. 27 kwietnia dylewska jednostka Ochotniczej Stra¿y Po¿arnej otrzyma³a, z inicjatywy wójta Dariusza £ukaszewskiego, sztandar Kwartalnik Gminy Kadzid³o rozdawany bezp³atnie, Nr 2 (5) 2008, ISSN 1898-3693

Transcript of 1 VI – DZIEÑ DZIECKA W numerze m.in. · Których nie skruszy œwiat³o opatrznoœci. Z...

1 VI – DZIEÑ DZIECKA

Kochane dzieci, starsze i maleñkie,

Niechaj Bóg dobry prowadzi Was za rêkê,

Niechaj potwór ka¿dy, jadowita ¿mija,

Siedliska wasze zawsze omija,

Niechaj wiod¹ was myœli dobre i jasne,

Niechaj w sercach waszych mi³oœæ nie gaœnie,

Niechaj ¿adna plotka was nie oplata,

Nie bójcie siê marzyæ, nie lêkajcie lataæ,

Zamiast chipsów zjadajcie marzenia,

Niechaj ¿ycie u³o¿y siê w jasny poemat,

Niechaj siostr¹ i bratem bêdzie wam cz³owiek,

Niechaj sumienie wszystko wam podpowie,

Nawet jeœli noc si¹dzie na powiekach

I znikn¹ s³oñce, trawa, deszcz, rzeka,

Nawet wówczas, dzieci, starsze i maleñkie,

Ktoœ ufnie poprowadziæ Was bêdzie za rêkê,

Nie ma takich na œwiecie chytroœci,

Których nie skruszy œwiat³o opatrznoœci.

Z najszczerszymi ¿yczeniami,

Dariusz £ukaszewski – Wójt Gminy Kadzid³o

Jacek P³oski – Przewodnicz¹cy Rady Gminy

W numerze m.in.:

.: Poezja Agaty B¹czek z Chudka – str. 2

.: Rozmowa z Dariuszem £ukaszewskim

– wójtem gminy Kadzid³o – str. 3

.: Grób Chrystusa po kurpiowsku – str. 9

W kadzidlañskim Koœciele pw. Œw. Ducha powsta³a

niezwyk³a prezentacja Grobu Chrystusowego.

.: Nowy dyrektor Szko³y Podstawowej

w Siarczej £¹ce – str. 10

Od 2 kwietnia dyrektorem Szko³y Podstawowej

w Siarczej £¹ce jest Pani Beata Drê¿ek.

.: Ochotnicza Stra¿ Po¿arna w Dylewie

uhonorowana sztandarem – str. 10

.

.

.: Peregrynacja Obrazu Chrystusa

Mi³osiernego w Kadzidle – str. 10

11 maja przyby³ do Parafii w Kadzidle z Czarni

Obraz Chrystusa Mi³osiernego.

.: "Z³ote Gody" – str. 13

15 maja w Kadzidle odby³a siê uroczystoœæ 50-lecia

zawarcia zwi¹zku ma³¿eñskiego 18 par z terenu

naszej gminy.

.: Od bie¿¹cego numeru prezentujemy

szko³y z terenu naszej gminy – str. 16

Rozpoczynamy od Zespo³u Szkó³ im. ksiêdza

Jana Twardowskiego w Chudku z fili¹ Szko³y

Podstawowej w Kierzku.

27 kwietnia dylewska jednostka Ochotniczej Stra¿y

Po¿arnej otrzyma³a, z inicjatywy wójta Dariusza £ukaszewskiego, sztandar

Kwartalnik Gminy Kadzid³o rozdawany bezp³atnie, Nr 2 (5) 2008, ISSN 1898-3693

-------- Œliczny dzieñ s³onecznyKrajobraz bajecznyDrzewa zaszronionePêdz¹ sobie konieSanie sobie sun¹Po bia³ym œnieguMy te¿ do³¹czymyDo kuligu tegoLecz jedna dziecinaPatrzy z dalekaBoi siê wszystkiegoNawet cienia swegoNie smuæ siê KochanieTy sanki dostanieszI do³¹czysz tak¿eDo innych dzieciA s³oneczko bêdzieDla CiebieNajgorêcej œwieciæ

--------

Wiosna

Przyby³a do nas wiosnaCó¿ za radoœæ wspania³a¯e znów wszystko zmieniW kolor piêknej zieleniŒpiew ptaków w ogrodzieO s³oñca wschodziePiêkny kwiecie jab³oniTy toniesz w swej woniKlekot bocianów na ³¹ceW trawie pachn¹cejSzpaków gwi¿d¿¹cych¯urawi lec¹cychTo wszystko jest piêkne, radosneBo wraca na wiosnê

--------------------Wiersze napisa³a Agata B¹czek z Chudka

Drodzy Czytelnicy!!! Zachêcamy wszystkich do przesy³ania swoich wierszy do redakcji na adres:

Urz¹d Gminy Kadzid³oul. Targowa 407-420 Kadzid³oe-mail: [email protected]

--------S³oneczko œwieci dla naszych dzieciWiaterek czesze im w³osy,Chmurka spogl¹da spod okaCzeka na uœmiech malucha,Który w ka³u¿y bucik zamoczy³I patrzy w niego têpo.Na niebie widaæ klucz gêsiI jego przodownika,Lecz wszystko siê rozpraszaI znika daleko.Dziecko siê nie poddajeIdzie w nieznane dalej.Podziwia œwiat oczami dzieckaWszystko jest piêkneDzrzewo przy drodze ró¿a w ogrodzie,Zmêczony siada spogl¹da w nieboCó¿ to znowu nowegoNoc spotka³a go w drodzePrzygl¹da jej siê srodze.Gwiazdy i ksiê¿yc mówi¹ dobranocŒpij dobrze kochanie

--------Pani Ty jesteœ wielkaMasz moc nad namiPragniesz zdobyæ sercaNiczym nie splamioneWiesz, ¿e serce Twego Synaprzez nas jest zranioneCierpisz wiedz¹c, ¿e niktNie boi siê Twoich przestrógRobi¹c czyny z³e grzeszyLecz nie œpieszy do pokoryGdy choroba dotknie nasWtedy przyjdzie czasNa modlitwê i skruchêProœby o zdrowie i przebaczenieZa nasze grzechy pope³nione

Kwartalnik Gminy Kadzid³orozdawany bezp³atnie

ISSN 1898-3693

Wydawca: Gmina Kadzid³o, ul. Targowa 4, 07-420 Kadzid³o, tel (0-29) 7618016Redakcja: Sylwester Marchewka (redaktor naczelny).Wydawca zastrzega sobie prawo skracania i adjustacji publikowanych tekstóworaz korespondencji, a tak¿e opatrywania ich w³asnymi tytu³ami. Wydawcanie zwraca niezamówionych materia³ów i nie odpowiada za treœæ reklam oraz og³oszeñ.Pogl¹dy wyra¿ane w artyku³ach s¹ pogl¹dami ich autorów, a nie wydawcy.Sk³ad i ³amanie: Sylwester Marchewka.Druk: Zak³ad Poligraficzny W. Gnatowski, ul. G³owackiego 15, Ostro³êka, tel. (0-29) 7642639

Poezja Agaty B¹czek

Panie Wójcie, wkrótce rozpoczn¹ siê pierwsze tegoroczne inwestycje. Jaki to bêdzie rok dla gminy Kadzid³o?Bardzo dobry. Nadspodziewanie dobry, pomimo wci¹¿ nie³atwej sytuacji finansowej. Tylko w tym roku zostanie zainwestowanych w gminie blisko 7 000 000 z³otych. Na sumê tê sk³adaj¹ siê dwa ró¿ne segmenty finansowe. Pierwszy, realizowany g³ównie ze starostwem powiatowym, mo¿emy szacowaæ na kwotê blisko 3 000 000 z³otych. Jest to pakiet g³ownie drogowy, ale równie¿ œciœle zwi¹zany z budow¹ chodników. Segment drugi, gminny, jest bardziej ró¿norodny. Mo¿emy go skosztorysowaæ na sumê oko³o 4 000 000 z³otych. To s¹ naprawdê znacz¹ce œrodki finansowe. Warto pamiêtaæ, ¿e mówiê o pracach potwierdzonych, które obejmuj¹ zadania wykonywane bez œrodków unijnych, na które ci¹gle czekamy i które ju¿ teraz s¹ bardzo opóŸnione.

Czy moglibyœmy poznaæ wiêcej szczegó³ów? Jakie zadanie wchodz¹ w sk³ad obydwu segmentów?Prace przeprowadzane wspólnie ze starostwem powiatowym, wspó³finansowane przez gminê kwot¹ 750 000 z³otych, obejm¹ nastêpuj¹ce zadania:a) etap pierwszy– budowa drogi asfaltowej Brzozówka–Szafarnia (do granicy z gmin¹ Lelis)– budowa drogi asfaltowej oraz modernizacja drogi istniej¹cej Kadzid³o–Piasecznia (oko³o 2 kilometrów) oraz ³¹cznika Piasecznia–Gleba– budowa drogi asfaltowej Golanka-Nasiadki (oko³o 1 km)– budowa drogi asfaltowej w Sulu (oko³o 200 m)b) etap drugi– budowa chodnika w Chudku (oko³o 1,5 km)– budowa chodnika w Kadzidle, na Podtatarzu (ok. 400 m)– budowa chodnika w Dylewie, na Sachalinie (ok. 300 m) – wykonanie parkingu przy stadionie kadzidlañskim– wykonanie chodnika w Kadzidle, przy ulicy S³onecznej Prace wykonywane samodzielnie przez gminê obejmuj¹ nastêpuj¹ce zadania:– budowa oczyszczalni przydomowych za 100 000 z³otych– budowa drogi asfaltowej w Wachu (ok. 3 kilometrów) za oko³o 1000 000 z³otych.– budowa drogi asfaltowej Czarnia-Szafranki (ok. 1,2 km) za oko³o 350 000 z³otych– budowa kompleksu sportowego w Dylewie "Orlik 2012" za oko³o 1000 000 z³otych– budowa asfaltowych dróg osiedlowych w Kadzidle – ulice: Wiœniowa, ¯o³nierzy Wrzeœnia, Padlewskiego, Iwaszkiewicza, Akacjowa, Sosnowa, Brzozowa, Œwierkowa – za oko³o 500 000 z³otych– budowa dróg osiedlowych w Dylewie – ulice Wodnai Krótka za oko³o 100 000 z³otych– budowa chodnika w Wachu za 20 000 z³otych– budowa chodnika w Dylewie – aleja dochodz¹ca do szko³y wraz z oœwietleniem, za oko³o 40 000 z³otych– wykonanie nowego oœwietlenia oraz wymiana lamp nalampy energooszczêdne w Kadzidle, Czarni, Gralach,Golance, Dylewie, Chudku, Wachu, Piaseczni, Kierzku,

Glebie, Klimkach – za oko³o 50 000 z³otych– remont stadionu w Kadzidle za oko³o 100 000 z³otych– rozpoczêcie budowy remizy stra¿ackiej w Kadzidle oko³o 200 000 z³otych.– utworzenie Centrum Informacji w Dylewie (nowa pracownia informatyczna w szkole dylewskiej, która s³u¿yæ bêdzie tak¿e mieszkañcom Dylewa) za oko³o 100 000 z³otych– remont szko³y w Chudku za oko³o 35 000 z³otych.

Wszyscy czekamy na œrodki unijne. Oprócz tych, najwiêkszych pieniêdzy, s¹ pieni¹dze z innych Ÿróde³. Ile pieniêdzy pozyska³a Gmina w roku 2008?Mam dobr¹ wiadomoœæ dla mieszkañców gminy. Gmina Kadzid³o pozyska³a, ze œrodków rozdzielanych przez samorz¹d województwa mazowieckiego, najwiêcej pieniêdzy spoœród wszystkich gmin kurpiowskich. W rozbiciu na konkretne zadania wygl¹da to nastêpuj¹co:– drogi osiedlowe w Kadzidle 300 000 z³otych– droga gminna w Wachu 500 000 z³otych– oczyszczalnie przydomowe 100 000 z³otych– remont stadionu w Kadzidle 50 000 z³otych– remont szko³y w Chudku 14 000 z³otych– obiekt sportowy „Orlik 2012” oko³o 700 000 z³otych– dofinansowanie „Wesela Kurpiowskiego” 50 000 z³otych (w tym 30 000 z³otych z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego).£¹cznie jest to kwota niebagatelna, siêgaj¹ca 1 700 000 z³otych. To jest dla nas niezwykle cenny zastrzyk finansowy. Gdyby taki poziom dofinansowania utrzymaæ w kolejnych latach, wówczas, moglibyœmy to uznaæ za znacz¹cy sukces.

Powróæmy do wodoci¹gów i kanalizacji. Kiedy rusz¹ te inwestycje?Niestety nie zosta³y dot¹d og³oszone terminy naborów wniosków i musimy cierpliwie czekaæ na og³oszenie tych terminów. Myœlê o dwóch decyduj¹cych Ÿród³ach finanso-wania: Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich i Regio-nalnym Programie Operacyjnym. Bêdzie to mo¿e trzeci, najprawdopodobniej, niestety, a¿ czwarty kwarta³. Mamy gotow¹ dokumentacjê. Ale musimy czekaæ. To s¹ zbyt drogie rzeczy. Niestety pieniêdzy na wodoci¹gi i kanali-zacjê nie ma w samorz¹dzie wojewódzkim zbyt wiele. Obawiam siê o los kilku wniosków, szczególnie tych, które obejmuj¹ zabudowê rozproszon¹. Rachunek ekonomi-czny mo¿e uniemo¿liwiæ siêgniêcie po te pieni¹dze. Mam nadziejê, ¿e pierwsze prace rusz¹ w roku 2009. To cza-soch³onna inwestycja i musimy wszyscy uzbroiæ siê w cierpliwoœæ. Wszystko jednak zale¿y od uruchomienia œrodków unijnych.

Jakie wnioski zostan¹ z³o¿one w ramach wspomnianych przez Pana programów?Kilka, ale za to bardzo wa¿nych:– wnioski na sieæ wodoci¹gow¹, która powinna obj¹æ ca³¹ gminê– wniosek na kanalizacjê w Kadzidle – wniosek na remont generalny Domu Kultury w Chudku– wniosek na œwietlicê wiejsk¹ w Golance.

Rozmowa z Dariuszem £ukaszewskim – wójtem gminy Kadzid³o

Panie Wójcie, jak przedstawia siê zad³u¿enie gminy po roku kadencji?Rok ubieg³y by³ rokiem przywracania równowagi finan-sowej. Zad³u¿enie obni¿a siê poprzez trzy elementy. Po pierwsze nale¿y systematycznie, terminowo sp³acaæ zaci¹gniête kredyty. To by³ dla nas ogromny wysi³ek. Sp³a-ciliœmy dot¹d 3 000 809,33 z³otych. Jest to równowartoœæ 7 kilometrów dobrej drogi albo ca³ej remizy stra¿ackiej, której budowê w tym roku musimy rozpocz¹æ. Po drugie ka¿dy kolejny kredyt musi byæ przemyœlany. W roku 2007, pomimo wielu pokus, bo zawsze dobrze jest coœ zbu-dowaæ, szczególnie kiedy zostaje siê nowym wójtem i ludzie wypatruj¹ zmian, wspólnie z radnymi uniknêliœmy tej pokusy. Kluczem pozostaje pozyskiwanie ze-wnêtrznych pieniêdzy. Pomimo trudnej sytuacji, ale dziêki œrodkom marsza³kowskim, zbudowaliœmy kilkanaœcie oczyszczalni przydomowych, wyasfaltowaliœmy dwa du-¿e kadzidlañskie osiedla po³o¿one wzd³u¿ ulicy Kur-piowskiej oraz ulice: Zielon¹, Zawadzkiego, Mickiewicza. To by³y zadania wa¿ne dla ludzi, którzy czekali na nowe drogi nawet 30 lat. Po trzecie kredyty nie mog¹ przekraczaæ kwot sp³acanych. Przynajmniej na razie. W roku przysz³ym, gdy wejd¹ najdro¿sze zadania, wodoci¹gi i kanalizacja, bêdzie pewnie inaczej. Nie bêdziemy mieæ wyboru. To bêdzie dla nas wszystkich du¿y problem, który trzeba bêdzie pokonaæ. Wierzê, ¿e to nam siê wszystkim uda. Podsumowuj¹c, zad³u¿enie na koniec grudnia 2007 roku, spad³o w porównaniu z grudniem 2006 o 10%. To znaczny spadek. Dziêki tej oszczêdnej polityce finansowej, w tym roku mo¿emy siê pokusiæ o znacznie wiêksze przedsiêwziêcia.

Czy moglibyœmy pomówiæ o sprawach trudnych, które sprawiaj¹ najwiêcej problemów, które trudne jest rozwi¹zaæ w krótkim czasie?Takich spraw jest wiele, bardzo wiele. Wymieñmy najwa¿niejsze:– termin rozpoczêcia budowy wodoci¹gów i kanalizacji, wspomina³em ju¿ o tym. Nie zale¿y to od gminy, bo mu-simy czekaæ na unijne pieni¹dze i na ich uruchomienie. Sami sobie nie poradzimy, a przecie¿ to bardzo dra¿liwa sprawa;– rozpoczynamy budowê remizy stra¿ackiej w Kadzidle. To by³a bardzo trudna decyzja, mo¿e najtrudniejsza jakie musieliœmy, wspólnie z radnymi, podj¹æ. W poprzedniej kadencji rozebrano stary budynek, nie maj¹c tak naprawdê pomys³u, co robiæ dalej. Stra¿acy byli mamieni, ¿e s¹ jakieœ unijne pieni¹dze, ¿e to bêdzie prosta sprawa. Rzeczywistoœæ okaza³a siê bolesna. Nie by³o i nie ma unijnych pieniêdzy na budowê stra¿nic. Poprzedni pro-jekt, zbyt oszczêdny, by³ po prostu wadliwy. Lokalizacja stra¿nicy wymaga bardzo stabilnego i mocnego fun-damentu. Nie mo¿na na tym oszczêdzaæ, bo w przy-sz³oœci podmok³y grunt i tak wzi¹³by górê i mog³oby siê wy-darzyæ nieszczêœcie. Musieliœmy zmieniæ projekt, zna-cznie przy tym zmniejszaj¹c powierzchniê u¿ytkow¹. Ale problem zasadniczy pozosta³. Musimy, najpraw-dopodobniej, budowaæ ten obiekt z w³asnych pieniêdzy, a jest to suma du¿a, oko³o 1,5 miliona z³otych. Inwestycjê roz³o¿ymy na cztery lata. Dlaczego podjêliœmy siê tego

zadania? Z powodów zasadniczych. Stra¿acy s¹ nam wszystkim potrzebni. Ratuj¹ ¿ycie, zdrowie, mienie. S¹ wœród nich druhowie m³odzi, bardzo m³odzi, istniej¹ dru¿yny m³odzie¿owe. Hartuj¹ swoje charaktery, ucz¹ siê odwagi i odpowiedzialnoœci. Widzia³em kilak po¿arów w ostatnim roku i wiem ile zawdziêczamy stra¿akom. A przecie¿ s¹ jeszcze wypadki, podtopienia, wiatro³omy. Nie umia³em powiedzieæ; „Panowie, nie bêdzie stra¿y, bo s¹ inne rzeczy do zrobienia”. To by³oby nierozumne za-chowanie. Nie mo¿na tak lekko przekreœliæ wieloletniej tradycji, pasji, poœwiêcenia. Tym bardziej, ¿e stra¿ kadzidlañska, wkrótce dylewska, tworz¹ i tworzyæ bêd¹ system ratownictwa krajowego. Mam nadziejê, ¿e miesz-kañcy gminy zrozumiej¹ koniecznoœæ podjêcia siê tego trudnego zadania, zaœ stra¿acy za kilka lat bêd¹ mogli w godnych warunkach przygotowaæ siê do akcji a po szczêœliwym powrocie odpoczn¹ w przyzwoitej remizie. Doœæ powiedzieæ, ¿e teraz nie ma ¿adnych warunków, nie istniej¹ prysznice, brakuje elementarnego wyposa¿enia socjalnego.– w ostatnim okresie ograniczono, do dwóch rocznie, iloœæ wniosków na budowê œwietlic wiejskich. A kolejka jest d³u-ga: Golanka, Kuczyñskie, Tatary, Piasecznia, Krobia, Jeg-lijowiec, Klimki, Grale. Trzeba pamiêtaæ, ¿e s¹ so³ectwa, lokalne spo³ecznoœci, które nie maj¹ siê gdzie spotkaæ, trudno jest zorganizowaæ so³eckie zebranie, œwiêto wsi, spotkanie wiejskie, nie mówi¹c o wiejskim op³atku, syl-westrze, potañcówce. Trudno bêdzie wybrn¹æ z tej sy-tuacji. Jest to pewnie zadanie nie na rok, ani na trzy. To d³uga perspektywa, ale musimy wyznaczyæ rozs¹dny kie-runek i próbowaæ wyjaœniaæ jak najszerzej potrzebê two-rzenia solidarnych spo³ecznoœci lokalnych. Gmina nie mo¿e byæ suknem, który ka¿dy rwie w swoj¹ stronê. Nie ma wsi wa¿nych i mniej wa¿nych, albo w ogóle nie-wa¿nych. Ka¿dy pomys³ mo¿na zanegowaæ. Mieszkaniec Jeglijowca mo¿e powiedzieæ, a po co remont stadionu w Kadzidle, chleba z tego nie bêdzie. Kadzidlanin powie a œwietlica w Jeglijowcu po co? Ktoœ z innej wsi móg³by uznaæ, ¿e tylko ta wieœ jest wa¿na.Spróbujmy spojrzeæ na siebie ¿yczliwie. Mieszkañcy w Czarni musz¹ mieæ pewnoœæ, ¿e ktoœ w Kadzidle o nich siê martwi. Wacho-wianie nie mog¹ wiecznie chodziæ po ¿wirowych drogach a my nie mo¿emy udawaæ, ¿e to ma³y problem. Trudna ta ca³a uk³adanka. Marzê o takiej gminie, w której ka¿dy bêdzie dumny ze swojej wsi, ale równie¿ bêdzie mia³ poczucie gminnej wspólnoty. Wa¿na w tym rola Parafii, stowarzyszeñ, szkó³, w³aœnie stra¿y po¿arnej. Wszyscy nale¿ymy do tej samej wspólnoty duchowej, mówimy tym samym jêzykiem, wyznajemy tego samego Boga, mie-szkamy na Kurpiach, zak¹tku szczególnym, który zas³u-guje na mi³oœæ i szacunek. To wystarczaj¹ce powody, byœmy potrafili troszczyæ siê o siebie i sobie, w miarê mo¿liwoœci, pomagaæ. – przygotowujemy koncepcjê kanalizacji na miejs-cowoœci, które maj¹ zwart¹ zabudowê. To zadanie bêd¹ realizowali pewnie inni wójtowie, inni radni, ale ju¿ teraz nale¿y podj¹æ prace koncepcyjne. Czynimy to z obawami o finanse ale równie¿ z pewn¹ nadziej¹, ¿e gmina ma przed sob¹ d³ug¹ perspektywê i winniœmy zape³niæ j¹ pomys³ami dobrymi, które bêd¹ mog³y

Rozmowa z Dariuszem £ukaszewskim – wójtem gminy Kadzid³o

zamieniæ siê kiedyœ w udane przedsiêwziêcia.– musimy jak najwiêcej asfaltowaæ, uciekaæ od dróg ¿wirowych, bo to strata pieniêdzy i czêsto ogromna nie-wygoda dla mieszkañców. Cieszê siê, ¿e przez tak krótki czas uda³ siê odmieniæ a¿ tyle dróg. Ten rok bêdzie chyba prze³omowy. Jednak przed nami wiele, wiele jeszcze pracy, w samym Kadzidle, tak¿e poza nim. A przecie¿ nie ma jeszcze chodników, które podnosz¹ bezpieczeñstwo i s¹ konieczne. ¯ycie jest za krótkie, by moc to wszystko ogarn¹æ.

To sprawy wielkie. A drobne przedsiêwziêcia, które w jakikolwiek sposób odmieniaj¹ nasze codzienne ¿ycie?To mog³aby byæ d³uga opowieœæ. Kilka rzeczy:– szko³y otrzymuj¹ dofinansowanie do wycieczek szkolnych z gminnego funduszu ekologicznego. Dziêki temu wielu uczniów mo¿e pojechaæ w atrakcyjne miejsca Polski. Fundusz ten istnia³ wczeœniej, jednak nie próbowano go przeznaczyæ na edukacjê ekologiczn¹.– kilkudziesiêciu uczniów z naszej gminy wyjedzie na letni

– dziêki fundacji "Przysz³oœæ dla dzieci" oraz akcjom "Kuriera Ostro³êckiego" mamy dostêp do pompinsulinowych, którymi s¹ obdarowywane dzieci mieszkaj¹ce w naszej gminie. W skrajnych przypadkach, przewlek³ych chorób dzieciêcych, Fundacja oferuje leczenie na najwy¿szym poziomie. To kapitalna sprawa.– dzieci artystycznie uzdolnione, dziêki kontaktom z „Akademi¹ £ucznica” od dwóch lat wyje¿d¿aj¹ latem na turnusy warsztatowe i s¹ z nich bardzo zadowolone.– w tym roku otrzymaliœmy jedno z najwy¿szych dofinansowañ w województwie mazowieckim na stypendia socjalne. Suma 166 000 z³otych w pierwszym pó³roczu, jest naprawdê znaczna. Dziêki temu tegorocznestypendia dla uczniów s¹ wy¿sze o kilkadziesi¹t z³otych. Niechaj bêdzie to czêœciow¹ rekompensat¹ za wadliwe naliczanie stypendiów kilka lat temu.– kilkoro twórców otrzyma³o presti¿owe wyró¿nienia, w ³ ¹ c z n i e z m e d a l a m i m i n i s t e r i a l n y m i c z y marsza³kowskimi. To oczywiœcie zas³uga artystów

wypoczynek, dziêki gminnym œrodkom sk³adanym na fun-duszu przeciwdzia³ania uzale¿nieniom. Przekazaliœmy ostatnio parafii kadzidlañskiej 22 000 z³otych. Wyjazd w góry, do Poronina, organizuje ksi¹dz Dariusz, któremu za ten trud bardzo dziêkujê. Uczestnikami takich wyjazdów s¹ dzieci poszkodowane przez los. Nie muszê dodawaæ, jak wa¿na jest mo¿liwoœæ takich wyjazdów, po³¹czonych z programem odnowy oazowej.– istniej¹cy od lat fundusz promocyjny zmienia swój profil. Fundujemy szko³om stroje kurpiowskie. Mam nadziejê, w³aœciwie jestem pewien, ¿e Kurpie prze¿ywaj¹ swój renesans. Musimy wszyscy wspólnie, bardzo ciê¿ko pracowaæ. Za kilka lat Kurpie bêd¹ znakiem rozpoznawalnym. Przychodzi moda na Kurpiowsz-czyznê. Strój, taniec, œpiew to elementy bardzorozpoznawalne. Nawet jeœli ktoœ nie lubi kultury ludowej, a jest naprawdê piêkna, niechaj potraktuje j¹ jako nasze wspólne dobro, jako coœ co mo¿e przyci¹gn¹æ na Kurpie nie tylko ludzi, ale równie¿ pieni¹dze.

kurpiowskich, ale uda³o nam siê stworzyæ przyjazny klimat dla kultury kurpiowskiej i jest to poza Kadzid³em bardzo zauwa¿ane i bardzo cenione. – od wrzeœnia wszystkie gimnazja otrzymaj¹ wsparcie psychologiczne, to znaczy, ¿e w czterech gimnazjach na terenie gminy bêd¹ pracowaæ psychologowie. U³atwi to pracê szkó³ ale tak¿e wspomo¿e Rodziców, borykaj¹cych siê czêsto z wieloma problemami wychowawczymi swych pociech.– otrzymaliœmy jesieni¹ znaczne dofinansowanie szkolnych zajêæ pozalekcyjnych. Suma ta wynios³a blisko 200 000 z³otych. Uczniowie bardzo z tego skorzystali, mogli uczestniczyæ w ró¿norodnych zajêciach Wiele jest tych dzia³añ. Trudno je wszystkie wymieniæ. Jestem jednak szczerze przekonany, ¿e owoce tego trudu bêd¹ widoczne.

Mówi¹c o trudnych sprawach nie wspomnia³ Pan o problemie odbioru œmieci, który to problem, po ostatnich podwy¿kach cen, mocno doskwiera mieszkañcom gminy. Czy s¹ podejmowane próby zracjonalizowania tego problemu?Jesteœmy przygotowani na radykaln¹ zmianê tej sytuacji. Po pierwsze nasza gminna Gospodarka Komunalna rozpocznie wkrótce, jeszcze na ograniczon¹ skalê, skupowaæ œmieci od mieszkañców gminy. Pan Prezes Adam Bia³obrzewski opracowa³ ten program i mamy nadziejê, ¿e zakoñczy siê on sukcesem. ¯eby wesprzeæ te dzia³ania, wyst¹pi³em do starostwa powiatowego o dofinansowanie naszych rozwi¹zañ.

Mamy zapewnienia Pana Starosty Stanis³awa Kub³a, ¿e powiat wesprze nas sum¹ oko³o 50 000 z³otych. Pieni¹dze te zostan¹ wykorzystane na zakup wagi, która jest nam niezbêdna. Pojawi¹ siê wkrótce w Kadzidle worki z logo Gospodarki Komunalnej i bêd¹ odbierane na pewno po cenach konkurencyjnych. To po pierwsze. Po drugie, uwa¿am, ¿e przyszed³ czas, by zmieniæ ca³¹ uchwa³ê o gospodarowaniu œmieciami. Nie mo¿e byæ tak, ¿e Firmy skupuj¹ce œmieci inaczej traktuj¹ mieszkañców Ostro³êki, inaczej zaœ mieszkañców okolicznych gmin. Jeœli w Ostro³êce dostarcza siê mieszkañcom kosze 60 litrowe, to tak¿e my mamy do tego prawo. Myœlê, ¿e w przeci¹gu kilku miesiêcy uda nam siê te zapisy zmieniæ. Oczywiœcie oferta mniejszych koszy bêdzie uzale¿niona od iloœci osób w gospodarstwie, ale radykalnie uproœci nam ¿ycie. To w³aœnie ludzie samotni, emeryci, renciœci maj¹ dzisiaj z koszami najwiêcej problemu. Trudno wymagaæ, ¿eby staruszka, ¿yj¹ca samotnie,mia³a kosz 120 litrowy, i bez wzglêdu na jego stopieñ wype³nienia p³aci³a za wywóz œmieci wed³ug identycznej taryfy jak gospodarstwa domowe, licz¹ce, powiedzmy, cztery osoby.

Te dwa rozwi¹zania powinny bardzo uelastyczniæ gospodarkê œmieciow¹. Ludzie na tym tylko mog¹ zyskaæ, wiêc traktujê te rozwi¹zania jako pilne i konieczne.

Rozmowa z Dariuszem £ukaszewskim – wójtem gminy Kadzid³o

Jeszcze jedna sprawa. Du¿o ludzi pracuje przy sprz¹taniu gminy. To ciê¿ka, ale i skuteczna praca. Jaka jest skala tych prac? Czy wszyscy bezrobotni mog¹ mieæ nadziejê na takie miejsce pracy? Przed rokiem z prac publicznych, interwencyjnych, sta¿u, przygotowania zawodowego skorzysta³o w gminie oko³o 90 osób. To du¿o, bardzo du¿o. Oczywiœcie, by³oby dobrze zlokalizowaæ na terenie gminy jakiœ zak³ad, czynimy takie próby, na razie nieudane. Nie mamy kilku-dziesiêciu hektarów ziemi przeznaczonej pod produkcjê przemys³ow¹. Nie zmieni siê to szybko. W³aœnie dlatego uruchomiliœmy prace dodatkowe. ¯adna gmina, po-wtarzam ¿adna nie podejmuje takiego wysi³ku. Jestem bardzo zadowolony z tych prac, bardzo wdziêczny pa-niom i panom, którzy pracuj¹ solidnie. Naprawdê zrobi³o siê czysto, czyœciej ni¿ kiedykolwiek wczeœniej. Ale to ogromne przedsiêwziêcie nie rozwi¹¿e problemu bez-robocia w gminie. Mo¿e je natomiast znacznie z³agodziæ. Ludzie pracuj¹ przez rok. Otrzymuj¹ póŸniej zasi³ek. Przez dwa lata mog¹ odczuæ elementarn¹ stabilizacjê. Czy wszyscy otrzymaj¹ tak¹ szansê? Bardzo siê staram. W tym roku pracuje ju¿ blisko 50 osób. Starania te, czasami, bywaj¹ ponad si³y. Proszê, telefonujê, przy-pominam, zabiegam o ka¿de miejsce. Gdzieœ siê jednak koñcz¹ te mo¿liwoœci. W tym roku na liœcie oczekuj¹cych jest ponad 120 osób. Oznacza to, ¿e czêœæ osób bêdzie musia³a poczekaæ na kolejne szanse, w kolejnych miesi¹cach i kolejnych latach. Po prostu, nie rozwi¹¿emy w jednym roku problemów, które narasta³y przez kilkanaœcie lat. Warto by³o podj¹æ jednak trud or-ganizowania tych prac. Nie wyobra¿am sobie bym móg³ post¹piæ inaczej. Czasami uda siê skierowaæ ludzi do innej pracy, w innych firmach, na inne stanowiska. Na pewno program zatrudniania w ramach prac publicznych i interwencyjnych bêdzie kontynuowany w latach nastêpnych. Cieszê siê z ka¿dej zatrudnionej osoby. Przepraszam tych, dla których zabraknie w tym roku miejsc. W ka¿dym razie ta znaczna rotacja pozwoli w nastêpnych latach na kolejne przyjêcia, w liczbie niemniejszej ni¿ dzieje siê to teraz.

Rolnicy narzekaj¹ na wzrost podatku rolnego? Sk¹d tak znacz¹cy skok tego zobowi¹zania? Gmina Kadzid³o nie podnios³a w tym roku ¿adnych po-datków. Nie podnios³a ich równie¿ w roku poprzednim. Podobnie dzieje siê z cen¹ wody, która pozostaje na jednym z najni¿szych poziomów w powiecie ostro³êckim. Do wody powrócê za chwilê. Najpierw jednak s³owo o podatku rolnym i jego znacz¹cym i bolesnym wzroœcie. Podatek rolny za rok podatkowy 2008 od 1 ha przeli-czeniowego gruntów gospodarstw rolnych wynosi rów-nowartoœæ pieniê¿n¹ 2,5 q ¿yta, natomiast dla gruntów pozosta³ych (nie stanowi¹cych gospodarstwa rolnego) – równowartoœæ pieniê¿n¹ 5 q ¿yta, obliczone wed³ug œre-dniej ceny skupu ¿yta za pierwsze trzy kwarta³y roku poprzedzaj¹cego rok podatkowy. Œredni¹ cenê skupu ustala siê na podstawie kominikatu Prezesa G³ównego U r z ê d u S t a t y s t y c z n e g o . Z g o d n i e z

komunikatem Prezesa GUS (M.P. z dnia 23 paŸdziernika 2007 r. Nr 77, poz. 831) œrednia cena skupu ¿yta za okres pierwszych trzech kwarta³ów 2007 r. wynios³a 58,29 z³ za 1 q. Przy ustalaniu podatku rolnego za 2008 r. wziêto pod uwagê obowi¹zuj¹c¹ cenê ¿yta, w zwi¹zku z czym stawka podatku rolnego na 2008 r. wzros³a i wynosi: dla gruntów gospodarstw rolnych – 145,725 z³ (2,5 q x 58,29 z³ = 145,725 z³); dla gruntów pozosta³ych – 291,45 z³ ( 5 q x 58,29 z³ = 291, 45 z³). Regulacja ta jest obowi¹zkowa i nie jest zale¿na od wójta czy radnych. Wracaj¹c do ceny wody. Nie jestem zwolennikiem jej podnoszenia, chocia¿, w zwi¹zku ze wzrostem ceny energii, w roku przysz³ym cena wody zostanie podniesiona. W tym roku pozostajemy na poziomie poprzednim z kilku powodów. Gospodarka Komunalna przeprowadza inwentaryzacjê. Mo¿emy to nazwaæ ró¿nie: uszczelnianiem systemu, likwidowaniem nielegalnych przy³¹czy. W ka¿dym razie jest to jedyny sposób na unikniêcie corocznych podwy¿ek. Wp³ywy za wodê znacznie wzros³y i warto siê z tego cieszyæ. Inne podatki równie¿ nie zosta³y podniesione. Myœlê o podatku drogowym, leœnym, gruntowym. Jestem zwolennikiem niskich podatków. Ludzie lepiej wiedz¹ co maj¹ zrobiæ ze swoimi pieniêdzmi ni¿ ktokolwiek inny. Niech ka¿dy mieszkaniec gminy skrupulatnie zbiera ka¿dy grosz, równie¿ ten, który móg³by trafiæ do bud¿etu gminy. Proszê popatrzeæ jak ³adniej¹ przydomowe ogródki, jak dzieci studiuj¹ na coraz bardziej presti¿owych uczelniach. Gminie potrzebne s¹ pieni¹dze ale powinien obowi¹zywaæ pewien umiar. Ludzie doskonale wiedz¹ co zrobiæ z ka¿da z³otówk¹. Wracaj¹c do rolników. Cieszê siê, ¿e nasze relacje pozostaj¹ wzorowe. Zawsze znajdujê czas, by porozmawiaæ, choæ nie zawsze mogê pomóc. Dziêkujê Stowarzyszeniu Hodowców i Producentów Mleka za wszechstronn¹ pomoc i kilka wspólnych przedsiêwziêæ. Postrzegam œrodowisko rolnicze naszej gminy jako œwietnie zorganizowane, zdolne do twórczej wspólnej pracy. To wa¿ne, byœmy zechcieli wszyscy z tych umiejêtnoœci korzystaæ.

S³owo o szko³ach i przedszkolach. Przed wyborami, w czasie kampanii straszono Panem ma³e szko³y. Mia³ Pan byæ tym wójtem, który je pozamyka? Co Pan na to? Jak dzisiaj wygl¹da sieæ szkolna? Co siê dzieje z tak zwanymi ma³ymi przedszkolami?Najpierw o pomówieniach, chocia¿ wracam do tego niechêtnie. Ca³e to zamieszanie wokó³ ma³ych szkó³, którymi niestety zagrano w wyborach bardzo brutalnie, by³o dla mnie jednym z najbardziej bolesnych doœwiadczeñ. Nigdy nie mia³em zamiaru likwidowania szkó³. Jestem nauczycielem zawodowym i zawsze bêdê traktowa³ szko³y jako dobro szczególne. Sieæ szkolna pozostaje nienaruszona. I tak¹ pozostanie. Tym bardziej, ¿e ni¿ o którym siê tyle mówi, uderzy przede wszystkim w du¿e szko³y, bo to one przecie¿ zbieraj¹ najwiêcej dzieci z najró¿niejszych zak¹tków. Szko³a to coœ wiêcej ni¿ ekonomia. Mo¿na przystaæ na dowo¿enie dzieci od klasy c z w a r t e j . Z m i a n a o t o c z e n i a , n o w i k o l e -

Rozmowa z Dariuszem £ukaszewskim – wójtem gminy Kadzid³o

dzy i kole¿anki,konieczna samodzielnoœæ, dobrze wp³y-waj¹ na rozwój uczniów. Nie chodzi, broñ Bo¿e, o ró¿nice w poziomie nauczania. Dorastanie wymaga zmian. Ludzie m³odzi potrzebuj¹ œwiata ró¿norodnego. Zmiana szko³y, jeœli ta do której trafiaj¹ jest ciekawa i m¹dra, mo¿e wspomóc proces wychowawczy i twórcze dojrzewanie ludzi m³odych. Nieco inaczej jest z dzieæmi najm³odszymi. Tymi z zerówek i klas pierwszych szko³y podstawowej. Tutaj warto byæ ostro¿nym. Wa¿ne s¹ odleg³oœæ do nowej szko³y, warunki lokalowe, organizacja dowozów. Kto nie ma ma³ych dzieci nie do koñca rozumie problem. WyobraŸmy sobie szeœcioletnie dziecko, wkrótce piêcioletnie, bo obowi¹zek szkolny spadnie od przysz³ego roku na piêciolatków, które musi wstaæ chwilê po pi¹tej. Zazwyczaj jest to godzina obrz¹dku w rodzinach rolniczych. To naprawdê du¿a kolizja. Dzieñ takiego piêciolatka jest niesprawiedliwie d³ugi. Dzieci wracaj¹ oko³o 13 – 14 do domu. Trudna sprawa. Naprawdê trudna. To wszystko trzeba wielokrotnie przemyœleæ. Trudno przyjechaæ do takiej ma³ej szko³y i oznajmiæ: „Zamykamy szko³ê, bo tak bêdzie taniej”. Oczywiœcie, przychodzi moment, kiedy musz¹ pojawiæ siê ostateczne decyzje, gdy w szkole zostaje piêcioro, dziesiêcioro dzieci. Ale nawet wówczas potrzebna jest rozwaga. Spo³ecznoœæ lokalna nie mo¿e poczuæ siê odrzucona, tym bardziej, ¿e te ma³e szko³y czêsto budowali dziadkowie obecnych uczniów. Budowali najczêœciej w czynach spo³ecznych. Trzeba umieæ to uszanowaæ. Warto podtrzymywaæ te budynki. Tworzyæ na ich bazie œwietlice wiejskie. S³owo o ma³ych przedszkolach. Mieliœmy z tym du¿y k³opot, bo Stowarzyszeniu „Kurpsie razem” zabrak³o pieniêdzy na kontynuacjê programu w maju i czerwcu. Wspólnie z radnymi podjêliœmy jedyn¹ mo¿liw¹ decyzjê, by gmina, za pieni¹dze w³asne, op³aci³a funkcjonowanie tych przedszkoli. ¯al by³o dzieci i Rodziców, którzy zachowali siê bardzo aktywnie, przyje¿d¿ali do urzêdu, sk³adali pisma. Ostatecznie, dzieci z Jazgarki, Wachu, Chudka, Siarczej £¹ki, Gleby i Czarni, spêdz¹ w przedszkolu kolejne dwa miesi¹ce. Co bêdzie póŸniej? Na walnym zebraniu Stowarzyszenia wszyscy wójtowie wyst¹pili z wnioskiem, by od wrzeœnia kontynuowaæ to przedsiêwziêcie. Mam nadziejê, ¿e tak siê stanie. Proszê pozwoliæ, ¿e zatrzymam siê nieco d³u¿ej przy problemach oœwiaty. Mam wra¿enie, ¿e przez ostatnich kilka lat naros³a wokó³ szkó³ i nauczycieli niedobra atmosfera. S³yszeliœmy czêsto, ¿e „oœwiata z¿era bud¿et gminy”, ¿e „do oœwiaty siê dok³ada”. To bardzo niesprawiedliwe i niem¹dre oceny. Przeprowadza³em ostatnio kilka analiz. W roku 2007 subwencja oœwiatowa niemal wystarczy³a na utrzymanie szkó³. Warto o tym pamiêtaæ. Wynagrodzenia nauczycieli to kolejna sprawa, któr¹ nale¿y raz na zawsze wyjaœniæ. Pos³u¿my siê przyk³adamy: nauczyciel dyplomowany, to znaczy mistrz w swoim zawodzie, maj¹cy pe³ne kwalifikacje i wykszta³cenie wy¿sze otrzymuje nastêpuj¹ce wynagrodzenie brutto (powtarzam: brutto!): stawka zasadnicza – 2380 z³otych,- dodatek wiejski – 238 z³otych; dodatek za wys³ugê lat 476 z³otych;dodatek motywacyjny 140 z³otych, dodatek

mieszkaniowy – ok. 60 z³otych. Podsumujmy – razem brutto: 3284 z³otych. Gdy odliczymy podatek wówczaszostaje na rêkê oko³o 2300 z³otych. Czêœæ nauczycieli ma tak zwane nadgodziny, powiedzmy oko³o 400 z³otych miesiêcznie, czyli, nauczyciel dyplomowany mo¿e w najlepszym razie otrzymaæ na rêkê oko³o 2700 z³otych. Nauczyciele sta¿yœci, równie¿ z wy¿szym wykszta³ceniem, oko³o 1200 z³otych na rêkê. Nie wygl¹da to imponuj¹co. Chcia³bym bardzo, by œrodowisko nauczycielskie odzyska³o nale¿ny sobie presti¿ i by mog³o byæ szanowane, by mog³o zachowaæ sw¹ naturaln¹ godnoœæ, by nie czu³o siê jak pi¹te ko³o u wozu. Oczywiœcie, ka¿dy nauczyciel musi sam zas³u¿yæ na swoj¹ dobr¹ opiniê. Chodzi jednak o to, byœmy nie pos³ugiwali siê uproszczeniami mówi¹c o pracy nauczycieli. To naprawdê bardzo odpowiedzialna i ciê¿ka praca. Piêkna ale i ciê¿ka. Proszê mi uwierzyæ.

Jak bêdzie tego roku wygl¹da³o Wesele Kurpiowskie? Czy próbujemy zachêciæ Goœci i mieszkañców gminy? Szczegó³owy program zamieszcza czerwcowe wydanie „Nowin”. Wspomnê o kilku tylko elementach. Tym razem œlub jest prawdziwy. W niedzielê, stanie na œlubnym kobiercu, autentyczna para kurpiowska Pani Barbara Parzych z Wachu i Pan Wies³aw Malon z Siarczej £¹ki. Po raz pierwszy, Patronat nad Weselem obj¹³ Minister Kultury Narodowej i Dziedzictwa Narodowego. To zaszczytne wyró¿nienie. Marsza³ek województwa tak¿e podtrzyma³ swój Patronat. Formu³a Wesela uleg³a radykalnej zmianie. Bêdzie znaczna grupa goœci za granicy: Rumuni, Boœniacy, Bia³orusini, wyst¹pi¹ tak¿e Ukraiñcy, Litwini, Romowie. Wszystko to w ramach Miêdzynarodowego Przegl¹du Folklorystycznego. Wesele trwaæ bêdzie trzy dni. Przygotowaliœmy wiele atrakcji. Od zespo³u „Pod Bud¹”, którego koncert sponsorowa³ „Kurier Ostro³êcki”, po wisz¹ce mosty, grupê rekonstrukcyjn¹ „Arkona”, wioskê indiañsk¹, weso³e miasteczko i wiele, wiele innych atrakcji. Ponad trzydzieœci tysiêcy ulotek promuj¹cych Wesele powêdrowa³o w najbardziej odleg³e zakamarki Polski, za co chcia³bym podziêkowaæ twórcom kurpiowskim, Zespo³owi Kurpianka-Cepelia, moim uczniom studiuj¹cym w ró¿nych miastach. Ju¿ dzisiaj, po raz pierwszy od lat, zapowiadaj¹ swój przyjazd na Wesele, grupy zorganizowane z odleg³ych nawet miast. Spodziewamy siê wielu Goœci. Proszê modliæ siê o pogodê. Serdecznie wszystkich zapraszam. Wesele trwaæ bêdzie od 13 VI do 15 VI. To bêdzie przednia zabawa. Czekam z niecierpliwoœci¹ na to wydarzenie i dziêkujê za rozmowê.

Dziêkujê.

Rozmawia³: Sylwester Marchewka

Rozmowa z Dariuszem £ukaszewskim – wójtem gminy Kadzid³o

Program Wesele Kurpiowskiego; Miêdzynarodowego

Festiwalu Folklorystycznego:

– Koncert inauguracyjny. Na scenie przed GOKSiR,

przy ulicy Koœciuszki w Kadzidle, wyst¹pi¹:

– Kapela "Kurpianka" z Kadzid³a

– Zespó³ "Comori Ardelene" – Rumunia

– Zespó³ "Zivinice" – Boœnia i Hercegowina

– Zespó³ "Witrohon" – Ukraina

– Zespó³ "Alna" i "Gimtine" – Litwa

– Kapela Kurpiowska z £om¿y

– Zagroda Kurpiowska w Kadzidle. Miêdzynarodowy

Festiwal Folklorystyczny – czêœæ przegl¹dowa:

– Zespó³ "Comori Ardelene" – Rumunia

– Zespó³ "Zivinice" – Boœnia i Hercegowina

– Zespó³ "Witrohon" – Ukraina

– Zespó³ "Alna" i "Gimtine" – Litwa

– Zespó³ "Bia³odunajcanie" – Bia³y Dunajec

– Zespó³ "Koniaków" z Koniakowa

– Zespó³ "Otfinowianie" – Otfinów

– Zespó³ "Kurpianka – Cepelia" z Kadzid³a

– Scena przy Zespole Szkó³ Powiatowych. Wieczór

Folkowy, podczas którego wyst¹pi¹ kapele ludowe

zespo³ów bior¹cych udzia³ w Miêdzynarodowym

Przegl¹dzie Folklorystycznym

– Zespó³ Folkowy "Prymaki"

13 czerwca 2008 r.

14 czerwca 2008 r.

19.00

13.00

18.00

20.00

15 czerwca 2008 r.

12.00

13.00

17.30

19.00

20.00

– Msza Œwiêta w Koœciele Parafialnym w Kadzidle

– Zagroda Kurpiowska

– Powitanie Goœci przez Dariusza £ukaszewskiego

– wójta Gminy Kadzid³o.

– Wrêczenie artystom kurpiowskim nagród i wyró¿nieñ

okolicznoœciowych

– Wesele Kurpiowskie – widowisko obrzêdowe w

wykonaniu Zespo³u Folklorystycznego "Kurpianka –

Cepelia" z Kadzid³a

– Odczytanie Komunikatu Rady Artystycznej Festiwalu i

wrêczenie nagród.

– Festiwalowy Koncert Galowy

– scena przy Zespole Szkó³ Powiatowych "Ka³e

Jakha" Zespó³ Folklorystyczny Romski

– Gwiazda Wieczoru Koncert Zespo³u "Pod Bud¹" –

Sponsor "Kurier Ostro³êcki"

– Zabawa weselna – zespó³ "Medium"

PONADTO:

Kiermasz sztuki ludowej; pokazy rêkodzie³a ludowego:

kowalstwo, garncarstwo, plecionkarstwo, wypiekanie

chleba, koronkarstwo, pszczelarstwo, wycinankarstwo,

bursztyniarstwo, wikliniarstwo; degustacja potraw

kurpiowskich; weso³e miasteczko; kuchnia regionalna;

kula do Zorbingu; byk rodeo; strzelanie do celu; skoki na

linie; turniej sumo; œcianka wspinaczkowa; most linowy;

przejazdy bryczkami i kucykami; szczudlarze; po³ykacze

ognia; klowni; wioska indiañska.

Wesele Kurpiowskie – Zapraszamy!

Grób Chrystusa po kurpiowsku

W kadzidlañskim Koœciele pw. Œw. Ducha powsta³a niezwyk³a

prezentacja Grobu Chrystusowego. W bocznym o³tarzu

podziwiaæ mo¿na by³o Drogê

Krzy¿ow¹, wyciêt¹ w papierze

przez Apoloniê Nowak.

Pomiêdzy kolejnymi sta-

cjami, wzrok zatrzymywa³y

krucyfiksy, autorstwa chudkowskiego rzeŸbiarza, Kazimierza

Nurczyka. Pomys³odawc¹ ca³oœci by³ ksi¹dz Zbigniew. Tê

œmia³¹ wizjê artystyczn¹ zrealizowali: Urszula i Pawe³

£aszczychowie, Wies³awa Sobiech i Maria Gadomska.

Najciê¿sze prace wykonali so³tysi wsi Sul i Rososz, Jan Œniedka

oraz Stanis³aw Mróz. Pomoc¹ i dobr¹ rad¹ s³u¿y³ Ksi¹dz

Dziekan Marian Niemyjski. Kurpiowskie kwiaty z bibu³y oraz

kierce wykona³y twórczynie ludowe Panie Wies³awa Bogdañska

oraz Genowefa Pabich. Dziêkujemy za ten wspania³y dar.

Piotr Szprenda³owicz w Kadzidle i Czarni

20 marca Piotr Szprenada³owicz, cz³onek

Zarz¹du Województwa Mazowieckiego,

goœci³, na zaproszenie wójta Dariusza

£ukaszewskiego, w Kadzidle oraz

pobliskiej Czarni.

Kadzid³o w "Wiadomoœciach"

Du¿¹ niespodziankê sprawi³a Kadzid³u oraz wszystkim Kurpiom

dziennikarka TVP 1 Katarzyna Boguniecka, prezentuj¹c w

œwi¹tecznym, g³ównym wydaniu "Wiadomoœci" kurpiowskie

zwyczaje œwi¹teczne, twór-

ców ludowych, kurpiowski

wystrój Grobu Chrystusa,

tañce w wykonaniu Zespo³u

"Kurpanka" oraz muzykê

ludow¹ zagran¹ przez kapelê Paw³a £aszczycha.

Jubileusz Kuriera w Kadzidle

By³y przemówienia, kwiaty, upominki i wiele pochwa³

kierowanych do ca³ej

redakcji "Kuriera Ostro³êc-

kiego", który œwiêtowa³

29 marca w Kadzidle, w

Gminnym Oœrodku Kultury

Sportu i Rekreacji, swoje pierwsze urodziny.

Gminny Konkurs Poetycki rozstrzygniêty

Na og³oszony przez wójta gminy konkurs poetycki wp³ynê³o 68

wierszy. Wszystkie s¹ dowodem na to, ¿e ludzie m³odzi ceni¹

wra¿liwoœæ i próbuj¹ upomnieæ siê o prawdziwe wartoœci.

I nagroda – Angelika Deptu³a z Publicznego Gimnazjum im.

Aleksandra Krzy¿anowskiego "Wilka" w Kadzidle; II nagroda –

Izabela Freus; III nagroda – Marcin Myszkowski – oboje z

Zespo³u Placówek Oœwiatowych im. Papie¿a Jana Paw³a II w

Dylewie; Wyró¿nienie – Agata B¹czek z Chudka.

Najwiêcej pieniêdzy dla gminy Kadzid³o

Gmina Kadzid³o otrzyma³a najwiêcej pieniêdzy, w ca³ym

powiecie ostro³êckim, na stypendia dla uczniów szkó³

podstawowych i gimnazjów. Ministerstwo Edukacji Narodowej

by³o naprawdê hojne. Doœæ powiedzieæ, ¿e suma 163 000

z³otych, któr¹ na to pó³rocze dysponuje nasza Gmina, znacznie

przewy¿sza œrodki otrzymane przez inne samorz¹dy. Dziêki

temu, stypendia w tym pó³roczu, bêd¹ wy¿sze od

ubieg³orocznych.

Wójt Dariusz £ukaszewski, ciesz¹c siê z tak znacz¹cego

wzrostu œrodków na stypendia, wyrazi³ przekonanie, ¿e

zwiêkszona pula pieniêdzy bêdzie czêœciow¹ przynajmniej

rekompensat¹ za nieodpowiednie nal iczanie kwot

stypendialnych w latach ubieg³ych.

Nowiny z gminy

f.

rci

um

ot A

hw

.rc

um

fot A

hiw

fot. Archiwumfot. Archiwum

Ochotnicza Stra¿ Po¿arna w Dylewie uhonorowana

sztandarem

To by³a piêkna, niezwyk³a, wzruszaj¹ca uroczystoœæ. 27 kwietnia

dylewska jednostka

Ochotniczej Stra¿y

Po¿arnej otrzyma³a,

z inicjatywy wójta Dariusza

£ukaszewskiego, sztandar,

który podczas Mszy Œwiêtej, odprawionej w kaplicy parafialnej,

poœwiêci³ biskup ³om¿yñski, Ekscelencja Stanis³aw Stefanek.

Peregrynacja Obrazu Chrystusa Mi³osiernego w Parafii pw.

Ducha Œwiêtego w Kadzidle, 11-12.05.2008 r.

11 maja przyby³ do Parafii w Kadzidle z Czarni Obraz Chrystusa

Mi³osiernego. 12 maja Obraz zosta³ odprowadzony do Kaplicy w

Glebie, a nastêpnie do Parafii w Baranowie

Jaros³aw Kalinowski w Kadzidle

12 maja goœciliœmy w Kadzidle, w Gminnym Oœrodku Kultury

Sportu i Rekreacji, Wicemarsza³ka Sejmu Pana Jaros³awa

Kalinowskiego.

.

Nowy dyrektor szko³y w Siarczej £¹ce

2 kwietnia komisja konkursowa na dyrektora

Szko³y Podstawowej w Siarczej £¹ce wyb-

ra³a Pani¹ Beatê Drê¿ek.

Delegacja Egipcjan w Kadzidle

18 kwietnia przybyli do Kadzid³a Goœcie z Egiptu: Sammy Said -

wiceminister ds. Mediów, Inas Gohar - szefowa Sektora

Radiowego w Egipskiej

Unii Radiowo-Telewi-

zyjnej, Basma Adel -

prezenterka progra-

mów europejskich

w ERTU. Egipskiej Delegacji towarzyszyli Marcin Grodzki -

pracownik naukowy Zak³adu Arabistyki, Wydzia³u

Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego, Bo¿ena

Szyperek - w³aœcicielka firmy konsultingowej, Jacek Paw³owski -

zastêpca dytektora Programu III Polskiego Radia. Goœcie

wys³uchali koncertu Zezpo³u "Kurpianka-Cepelia" i obejrzeli

tañce kurpiowskie. Dziêkujemy ludziom dobrej woli za pomoc w

zrealizowaniu tej wizyty. Dodatkow¹ atrakcj¹ okaza³a siê

propozycja nawi¹zania œcis³ych kontaktów pomiêdzy gmin¹

Kadzid³o a gmin¹ Giza, po³¹czona z wymian¹ kulturaln¹ oraz

wyjazd Zespo³u Kurpianka-Cepelia do Egiptu.

Nowy bankomat w Kadzidle

Dziêki porozumieniu pomiêdzy wójtem a bankiem PKO Bank

Polski w Kadzidle, przy ulicy Targowej, zostanie wkrótce

zainstalowany bankomat. Urz¹dzenie, czynne przez ca³¹ dobê,

bêdzie mia³o podjazd dla osób niepe³nosprawnych oraz

wydzielone dojœcie. Szczególne s³owa podziêkowania nale¿¹

siê Pani Dyrektor Alinie Sad³owskiej, która stale monitowa³a

centralê Banku, zwracaj¹c, wespó³ z wójtem £ukaszewskim,

uwagê na piln¹ potrzebê monta¿u bankomatu, który bardzo

u³atwia ¿ycie mieszkañców. Otwarcie wkrótce. Zapraszamy.

Nowiny z gminy

.c

mfo

t A

rh

iwu

ft. A

rch

iwu

mo

fot. A

rch

iwu

m

fot. Archiwum

fot. A

rch

iwu

m

Konkurs baœniowy podsumowany

15 marca 2008 roku

w Zespole Placówek

Oœwiatowych w Dyle-

wie odby³o siê podsu-

mowanie V edycji

gminnego konkursu

baœniowego dla uczniów klas I-IV "Baœnie to nie tylko radoœæ

czytania".

Sukces m³odych pi³karzy z Dylewa

28 marca 2008 roku na stadionie w Ostro³êce rozegrano

eliminacje do fina³ów wojewódzkich w presti¿owym Turnieju Pi³ki

No¿nejo Puchar Mlecznego Startu ch³opców urodzonych w roku

1996 i 1997. W eliminacjach wziê³o udzia³ 5 dru¿yn z powiatu

ostro³êckiego. Dru¿yna Dylewianki Dylewo zwyciê¿y³a

rywalizacjê w grupie wygrywaj¹c trzy mecze, a jeden remisuj¹c.

Tym samym awansowa³a do dalszych rozgrywek Turnieju.

Powiatowy Turniej Bezpieczeñstwa w Ruchu Drogowym

24 kwietnia w Zespole Szkó³ w Dylewie odby³ siê Powiatowy

Turniej Bezpieczeñstwa w Ruchu Drogowym.

W kategorii gimnazja I miejsce zajê³o Goworowo, II Baranowo,

III Lelis, IV Dylewo i Olszewo-Borki, V Troszyn.

W kategorii szko³y podstawowe I miejsce przypad³o dru¿ynie

z Goworowa, II z Jastrz¹bki, III z Olszewa-Borek, IV z Dylewa,

V z Kleczkowa, VI z Obierwi.

"PRZEKROCZYÆ PRÓG NADZIEI"

19 kwietnia 2008 roku odby³a siê V edycja Miêdzyszkolnego

Konkursu Recytators-

kiego "Poezji Karola

Wojty³y - Jana Paw³a II"

pod has³em: "PRZE-

KROCZYÆ PRÓG

NADZIEI" w Zespole

Placówek Oœwiatowych im. Papie¿a Jana Paw³a II w Dylewie.

I miejsce - Anna Kamiñska, SP w Kadzidle, op. U. Nalewajk;

II miejsce - Magdalena Porêba, SP w Czarni, op. B. Dawid;

III miejsce - Milena Nadolna, SP w Czarni, op. B. Dawid.

Dzieñ Ziemi w Jazgarce

22 kwietnia w Jazgarce

odby³ siê Dzieñ Ziemi.

Po spotkaniu goœcie

zasadzili przy szkole

drzewka.

"Z Brzechw¹ weselej"

30 kwietnia 2008 r. w Szkole Podstawowej w Siarczej £¹ce odby³

siê Konkurs Recytatorski "Z Brzechw¹ weselej" z udzia³em

uczniów klas I - III z 9 szkó³ gminy Kadzid³o. Mali recytatorzy

zadziwili wszystkich swoim talentem i profesjonalizmem.

Nowiny oœwiatowe-sportowef

t . A

rch

iwu

mo

.rc

um

fot A

hiw

f.

rch

iu

mo

t A

w

fot . A

rch

iwu

m

fot. Archiwum

Konkurs na palmê kurpiowsk¹ w Kadzidle

14 marca w bibliotece w Kadzidle zosta³ rozstrzygniêty VI

Konkurs na Palmê Kurpiowsk¹. Do tegorocznego konkursu

przyst¹pi³o 43 uczestników, 36 indywidualnych i 7 zbiorowych -

³¹cznie zg³oszono 43 palmy.

Dzieci i m³odzie¿ do lat 16

(prace indywidualne):

I miejsce - Natalia Kisiel

- Kadzid³o Wyró¿nienie

- Natalia Baku³a - Wach

Dzieci i m³odzie¿ do lat 16 (prace zbiorowe):

I miejsce - Klasa IV z ZPO w Dylewie

Wyró¿nienie - Klasa V b z ZPO w Dylewie

Doroœli (prace indywidualne):

I miejsce - Genowefa Pabich - Krobia

Wyró¿nienie - Marianna Staœkiewicz - Kadzid³o

XXVI Kurpiowskie Prezentacje Artystyczne w OCK

w Ostro³êce

30 marca w XXVI prezentacjach wziêli udzia³ artyœci z

województw: mazowieckiego, podlaskiego i warmiñsko-

mazurskiego.

Kategoria soliœci doroœli - I miejsce Pawe³ Majewski z Kadzid³a

Kategoria soliœci dzieci (18 wykonawców) - II miejsce

Katarzyna Zaniewska "Kurpianka"

Kategoria soliœci m³odzie¿ (12 wykonawców) - II miejsce

Mateusz Olender "Kurpianka"

Kategoria grupy œpiewacze m³odzieŸ (9 grup) - I miejsce

Dziewczêca Grupa Œpiewacza "Kurpianka" w sk³adzie: Alicja

Burzyñska, Ma³gorzata Dawid, Justyna Sobiech, Arletta

Baranowska, Magdalena Cichocka

Kategoria grupy œpiewacze doroœli (12 grup) - Wyró¿nienie dla

Grupy Œpiewaczej Kobiet "Kurpianka" w sk³adzie: Teresa

Perzan, Czes³awa Mamajek, Danuta Suchecka, Janina

D¹bkowska

Kadzidlañska kapela w Budapeszcie

W dniach 26-28 marca Kapela Kurpiowska "Kurpianka" z

Kadzid³a przygrywa³a na Targach Polskiej Sztuki Ludowej w

Budapeszcie na zaproszenie Fundacji "Cepelia" z Nowego

Targu.

Koncert w III Rocznicê Œmierci Jana Paw³a II

2 kwietnia w III Rocznicê

Odejœcia do Domu Pana

Jana Paw³a II odby³ siê

uroczysty koncert

w Koœciele w Kadzidle.

VIII Œwiatowy Dzieñ Poezji z udzia³em poetów z Gminy

Kadzid³o

10 kwietnia w warszawskim Domu Literatury, udzia³ wziêli poeci

z Anglii, Austrii, Grecji, W³och, Iraku, Litwy, Polski, Rosji, Serbii,

Ukrainy, USA i Wietnamu.

W Domu Literatury wyst¹pi³a Kapela Kurpiowska z Kadzid³a.

Zespó³ Folklorystyczny wyst¹pi³ tak¿e na spotkaniu z poetami

w Muzeum Niepodleg³oœci.

Dzieñ Kurpiowski w Gimnazjum i Liceum im. Stefana

Batorego w Warszawie

Koncert Zespo³u "Kurpianka-Cepelia" rozpocz¹³ Dzieñ

Kurpiowski w Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w

Warszawie. Solowe

wystêpy Apolonii

Nowak, Mateusza

Olendra, Katarzyny

Zaniewskiej, kur-

piowski taniec i gadki

wykonywane przez Paw³a £aszczycha wzbudzi³y zachwyt

kilkusetosobowej widowni. Równie atrakcyjne okaza³o siê

spotkanie uczniów tej renomowanej szko³y z artystami

Nowiny kulturalne

fot. Archiwum

fot. Archiwum

fot. Archiwum

kurpiowskimi, którzy poprowadzili zajêcia warsztatowe, odkry-

waj¹c tajniki kultury materialnej Kurpiów. Warszawianie ze

smakiem kosztowali œwietny smalec oraz piwo kozicowe. Wójt

Dariusz £ukaszewski spotka³ siê z uczniami, Dyrekcj¹ szko³y

oraz dziennikarzami rozg³oœni "Radio dla Ciebie".

Spotkanie z twórczyniami

17 kwietnia w Gminnej Bibliotece Publicznej im. W. WoŸniaka w

Kadzidle odby³o siê spotkanie autorskie z wybitnymi twórczy-

niami

ludowymi

z Kadzid³a

Wies³aw¹

Bogdañsk¹

i Apoloni¹

Nowak .

Kurpiki dla kadzidlan

Tegoroczna edycja Kurpików, nagród Prezesa Zwi¹zku Kurpiów,

okaza³a siê szczêœliwa dla kadzidlan. Halina Pajka oraz

Spó³dzielnia Pracy Rêkodzie³a Ludowego i Artystycznego

"Kurpianka", któr¹ reprezentowa³ Prezes Czes³aw Kowalczyk,

zosta³y wyró¿nione tradycyjn¹ statuetk¹. Gratulujemy.

Powstaje nowa rzeŸba

Przy ulicy Koœciuszki w Kadzidle

powstaje nowa rzeŸba – skrzypaczki

kurpiowskiej. Jej autorem jest Andrzej

Staœkiewicz.

Wystawa prac Anny Budzi³ek

Do koñca maja mo¿na by³o ogl¹daæ w Gminnej Bibliotece

Publicznej w Kadzidle wystawê obrazów Anny Budzi³ek z

Kadzid³a.

"Kurpie Zielone w Literaturze"

15 maja w bibliotece w Kadzidle odby³y siê XXV eliminacje

gminne do konkursu recytatorskiego "Kurpie Zielone

w Literaturze" dla uczniów szkó³ podstawowych.

"Z³ote Gody"

15 maja odby³a siê w Kadzidle uroczystoœæ 50-lecia zawarcia

zwi¹zku ma³¿eñskiego 18 par z terenu gminy Kadzid³o. Mszê

Œwiêt¹ w kadzidlañskim koœciele odprawi³ Ksi¹dz Dziekan

Marian Niemyjski. Nastêpnie jubilaci przeszli do oœrodka kultury,

gdzie otrzymali prezenty i kwiaty od wójta Dariusza

£ukaszewskiego oraz Mariana Krupiñskiego - radnego

wojewódzkiego. Pp³k Krzysztof Gemza (Komendant Wojskowej

Komendy Uzupe³nieñ w Ostro³êce) wrêczy³ 5 osobom medale

"Za Zas³ugi dla Obronnoœci Kraju". Podczas uroczystoœci

wyst¹pi³ chór

z Publicznego

Gimnazjum

w Kadzidle.

Nowiny kulturalne

fot. Archiwum

fot. Archiwum

fot. Archiwum

fot. A

rch

iwu

m

f.

rch

iwu

mo

tA

Kochani Kurpie, od kilku lat towarzyszy mi przeœwiadczenie, ¿e nale¿y zebraæ bardzo skrupulatnie, wszelkie relacje

Kurpiów, zwi¹zane z ich losem, doœwiadczeniami, nie³atwym trwaniem na przestrzeni wielu lat. Czas ucieka. ¯yj¹ poœród

nas ludzie pamiêtaj¹cy czasy przedwojenne, pamiêtaj¹cy opowieœci dziadków i pradziadków o wieku dziewiêtnastym, To

bardzo cenna pamiêæ. Œwiat zmienia siê szybko, tracimy kontakt z przesz³oœci¹, coraz trudniej zrozumieæ nam jak

wygl¹da³o ¿ycie przesz³ych pokoleñ, a bez tej wiedzy i bez tego pamiêtania, teraŸniejszoœæ jest o wiele ubo¿sza. Dlatego

proszê wszystkich, którym bliska jest Kurpiowszczyzna, byœmy wspólnie stworzyli Wielk¹ Ksiêgê Kurpiów, byœmy

stworzyli dzie³o, które na lata utrwali kurpiowski los i kurpiowskie ¿ycie. Proszê o wszelkie mo¿liwe wspomnienia, listy,

pamiêtniki, dzienniki, rodzinne zdjêcia, dokumenty, najdrobniejsze zapamiêtane szczegó³y z dzieciñstwa. Proszê o

spisanie swoich wspomnieñ, przywo³anie zmar³ych, utrwalenie œmiesznych i smutnych wydarzeñ, wszystkiego, co wi¹¿e

siê z Kurpiami i dziejami Kurpiów.

Kochani, podejmujemy siê ogromnego dzie³a, ca³y ogromny, zebrany materia³ stworzy bezcenn¹, unikatow¹

Ksiêgê, która bêdzie piêknym ho³dem dla mieszkañców Kurpiowszczyzny.

Szanowni Pañstwo, przedstawiam Pañstwu najwa¿niejsze dzia³y przysz³ej Wielkiej Ksiêgi Kurpiów. Ka¿dy z

Pañstwa niechaj dopisze równie¿ swój odrêbny rozdzia³ albo skorzysta z tych ju¿ przedstawionych. Zachêcam ka¿dego z

Pañstwa do tego wysi³ku. Warto ocaliæ przesz³oœæ dla przysz³ych pokoleñ.

Rozdzia³y przysz³ej Wielkiej Ksiêgi Kurpiów:

1. Narodziny ( gdzie odbywa³y siê porody, jak du¿a by³a œmiertelnoœæ noworodków, kto odbiera³ porody, jak nazywa³y siê

wiejskie akuszerki).

2. Dzieciñstwo (obrzêdy zwi¹zane z chrztem, najczêœciej nadawane imiona, jak przebiega³o dzieciñstwo, zabawy dzieci,

ubrania, zabawki, nazwy zabawek, praca dzieci i pomoc w polu).

3. Szko³a (gdzie siê uczono, wspomnienie nauczycieli, wizyty wa¿nych goœci, czym pisano, jak przebiega³a edukacja, czy

podejmowano dalsz¹ naukê, ile kilometrów chodzono do szko³y, jak wygl¹da³y klasy lekcyjne).

4. Rodzice, Dziadkowie, Pradziadkowie (wspomnienie najbli¿szych, czym siê zajmowali, jacy byli, w co siê ubierali, o czym

mówiono podczas spotkañ, relacje pomiêdzy Rodzicami a dzieæmi, nagrody, kary, domowe troski, domowe radoœci, wa¿ne

wydarzenia rodzinne).

5. Zabawy wiejskie (gdzie siê odbywa³y, kto przygrywa³, najs³ynniejsze bójki, tañce, jakie tañczono, instrumenty, sk³ad

kapel, nazwiska muzykantów, przyœpiewki).

6. Œwiêta Bo¿ego Narodzenia, Wielkanocy, Bo¿ego Cia³a (dania œwi¹teczne, prezenty, wystrój sto³ów œwi¹tecznych,

Pasterka, Rezurekcje, procesje, lany poniedzia³ek.

7. Codzienne prace i ¿ycie (prace w polu, w domu, przygotowywanie posi³ków, wychowanie dzieci, zajêcia mê¿czyzn,

zajêcia kobiet, rola dziadków w rodzinach, rybo³ówstwo, myœlistwo, k³usownictwo, bimbrownictwo, handel, grzybobrania,

jakie warzywa uprawiano, jakie gatunki owoców by³y najpopularniejsze, jakie pito alkohole, jakie papierosy palono, czy

popularna by³a fajka, kiedy pojawi³y siê rowery, motorowery, radia, telewizory).

Wielka Ksiêga Kurpiów

8. Emigracja (wyjazdy do Ameryki, do prac sezonowych do Niemiec, listy z Ameryki, na co przeznaczano pieni¹dze

przywo¿one na Kurpie, zajêcia na Emigracji, los Kurpiów na emigracji, kariery na emigracji, niepowodzenia).

9. Jedzenie (potrawy kurpiowskie, co najczêœciej jedzono, na czym jedzono, naczynia kuchenne, przyprawy, jakich

u¿ywano, przepisy na stare ciasta, potrawy, piwo kozicowe, kaszê jaglan¹, fafernuchy).

10. Mi³oœæ (jak przebiega³y zaloty, schadzki, s³ynne romanse, trwa³oœæ ma³¿eñstw, relacje kobieta-mê¿czyzna, jak

pilnowano dziewczêta, w jakim wieku wychodzono za m¹¿ i siê ¿eniono).

11. Œluby i wesela (iloœæ goœci, ceremonia œlubna, weselna, kto przygotowywa³ przyjêcie weselne, gdzie siê odbywa³y, co

jedzono na weselach, co pito, kto przygrywa³, obrzêdy weselne: oczepiny, b³ogos³awieñstwo; ile dni trwa³o wesele, gdzie

zamieszkiwali m³odzi).

12. Bi¿uteria i dba³oœæ o urodê (korale bursztynowe, kto mia³ najpiêkniejsze, kiedy pojawi³y siê zegarki na rêkê, jakich by³y

firm, inne ozdoby: kolczyki, bransolety, czy u¿ywano szminek, czym myto w³osy, w czym siê k¹pano, czy malowano

paznokcie, jakie by³y najmodniejsze stroje, co robi³o wra¿enie na ch³opcach, na dziewczêtach).

13. Wojny (zniszczenia wojenne, nazwiska poleg³ych, zaginionych, codzienne ¿ycie pod okupacj¹, relacje z Niemcami,

bolszewikami, przymusowe dostawy, przymusowa praca na rzecz okupantów, egzekucje).

14. Rodzina (jak¹ rolê pe³ni³ Ojciec, jak¹ Matka, jakie relacje by³y pomiêdzy ma³¿onkami, jak traktowano dzieci, jak

spêdzano niedziele, dni œwi¹teczne, ksi¹¿ki w domu, jakie czytano czasopisma, rola dziadków w rodzinach).

15. Religia (przywi¹zanie do katolicyzmu, komunie, bierzmowania, udzia³ w Mszach Œwiêtych, pieœni religijne, jakie

œpiewano, rekcje religii, nazwiska katechetów, przebieg kolêdy, pielgrzymki do miejsc œwiêtych).

16. Œmieræ (pieœni pogrzebowe, zwyczaje pogrzebowe, gwa³towne wypadki, œmieræ od pioruna, wody, ognia, lêk przed

duchami i marami, opowieœci o duchach, cuda doœwiadczone, zas³yszane, ¿a³oba w domu, strój ¿a³obny).

17. Lasy (jak wygl¹da³y dawniej, jaka ¿y³a w nich zwierzyna, jakie ros³y gatunki drzew, wieloœæ grzybów, roœlin,

grzybobrania, zbieranie jagód, borówek).

18. Klêski ¿ywio³owe: wichury, kataklizmy, wielkie po¿ary, powodzie, nawa³nice, œnie¿yce, jak sobie radzono, jak sobie

pomagano).

19. Wspomnienie o innych narodowoœciach i grupach religijnych ¿yj¹cych na Kurpiach (Rosjanie, ¯ydzi, mariawici,

ewangelicy, Niemcy, prawos³awni).

20. Przes¹dy (jakich zdarzeñ siê obawiano, czego siê bano, jakie miejsca w okolicy wydawa³y siê groŸne i dlaczego wolano

je omijaæ).

Z wyrazami szacunku,

Dariusz £ukaszewski

Szanowni Pañstwo, to tylko propozycje. Proszê swobodnie dopisywaæ swoje rozdzia³y. Nawet najdrobniejsze wspomnienia s¹ bardzo wa¿ne. Po zebraniu ca³ego materia³u,

przyst¹pimy do prac redakcyjnych. Z pewnoœci¹ ta d³uga, ¿mudna praca, obliczona na lata, przyniesie owoc w postaci pami¹tkowej Wielkiej Ksiêgi Kurpiów. Utrwalenie kurpiowskich

losów jest naszym wspólnym obowi¹zkiem. Dlatego raz jeszcze proszê o udzia³ w tym przedsiêwziêciu. Mam nadziejê, ¿e Ksiêga Kurpiów uka¿e siê do roku 2012. Wszelkie materia³y,

wspomnienia, dokumenty, fotografie, opatrzone imieniem i nazwiskiem, nazw¹ miejscowoœci, proszê przekazaæ na adres:

Dariusz £ukaszewski, Wójt Gminy Kadzid³o, ul. Targowa 4, 07-420 Kadzid³o, z dopiskiem na kopercie: „Wielka Ksiêga Kurpiów”.

Wszystkie otrzymane materia³y zostan¹ zwrócone w³aœcicielom.

Wielka Ksiêga Kurpiów

W 1918 w Chudku zostaje zorganizowana szko³a jednoklasowa w czterech oddzia³ach, do szko³y w której uczy jedna nauczycielka uczêszcza 48 uczniów. W 1939 roku zostaje zamkniêta. Po wojnie od 1945 roku zaczyna funkcjonowaæ w wynajêtych budynkach. W 1955 roku przy wsparciu mieszkañców zakupiono pierwsze materia³y na budowê budynku szkolnego, która zosta³a zakoñczona w 1958 r., a oddana do u¿ytku w 1960 roku. 1 wrzeœnia 1965 roku kierownikiem szko³y (do której uczêszcza168 dzieci) zostaje Czes³aw Mielnicki. Od 1991 roku na stanowisku dyrektora szko³y pracuje mgr Józef Kojtek. W latach 1990-1994 rozbudowano budynek szkolny wraz z zastêpcz¹ niepe³nowymiarow¹ sal¹ gimnastyczn¹. W roku 1999 uchwa³¹ Rady Gminy powo³ano Zespó³ Szkó³ w Chudku, w sk³ad którego wchodz¹ Szko³a Podstawowa z Fili¹ w Kierzku i Publiczne Gimnazjum. Na potrzeby gimnazjum rozpoczêto budowê oddzielnego wejœcia dla uczniów wraz z klatk¹ schodow¹, œwietlic¹, bibliotek¹, szatni¹, kancelari¹, prace ukoñczono w roku 2002.Rada Gminy w Kadzidle w zwi¹zku z uchwa³¹ Rady Pedagogicznej Zespo³u Szkó³ w Chudku z dnia 06.06.2006 r. i na wniosek dyrektora szko³y podejmuje w dniu 20.06.2006 r. uchwa³ê o nadaniu szkole imienia Ks. Jana Twardowskiego. Od 1 wrzeœnia 2007 szko³y wchodz¹ce w sk³ad zespo³u jak równie¿ zespó³ szkó³ maj¹ w nazwie im. Ks. Jana Twardowskiego. W dniu 01.06.2007r. odby³a siê najwiêkszej rangi uroczystoœæ w historii szko³y z okazji nadania imienia szkole, na któr¹ przybywaj¹ goœcie z najbli¿szych szkó³ wraz z pocztami sztandarowymi, w³adze samorz¹dowe, oœwiatowe, koœcielne na czele z biskupem Tadeuszem Bronakowskim, mieszkañcy Chudka, Gleby i Kierzka. Równie¿ w tym dniu odby³o siê uroczyste wrêczenie sztandaru, który zasponsorowali Krystyna i Piotr Domurad oraz Dariusz £ukaszewski Wójt Gminy Kadzid³o.

Obwód szkolny obejmuje miejscowoœci: Chudek, Kierzek, Gleba. Obecnie do szko³y uczêszcza 232 uczniów

w czternastu oddzia³ach, w tym do gimnazjum 75 uczniów, do szko³y podstawowej wraz z oddzia³ami przedszkolnymi w Chudku i Kierzku 154. Do szko³y chêtnie uczêszczaj¹ uczniowie spoza obwodu, s¹siednich miejscowoœci takich jak Obierwia, Czarnotrzew, Dylewo. Za spraw¹ kadry pedagogicznej (22 nauczycieli), która stale podnosi swoje kwalifikacje, by doskonaliæ proces nauczania i wychowania uczniowie chêtnie uczêszczaj¹ do szko³y i s¹ wspomagani w nauce przez swoich nauczycieli. Wœród grona pedagogicznego 11 nauczycieli pos iada ty tu ³ nauczyc ie la dyp lomowanego, 4-mianowanego, 3-kontraktowego oraz 4 sta¿ysty. Wzbogacenie pracy wychowawczej szko³y o patrona wp³ywa korzystnie na rozwój osobowoœci dzieci i m³odzie¿y. Uczniowie ucz¹ siê rozumieæ i odczuwaæ potrzebê uto¿samiania siê z przyjêt¹ w programie wychowawczym szko³y podstawowej i gimnazjum misj¹ „Realizujemy siê najpe³niej, je¿eli potrafimy ¿yæ dla innych” (ks. Jan Twardowski). Przy szkole od wielu lat dzia³a Uczniowski Klub Sportowy „Biedronka” oraz chór szkolny. Uczniowie w ostatnich latach reprezentuj¹ szko³ê, gminê, powiat ostro³êcki awansuj¹c do Mazowieckich Igrzysk M³odzie¿y Szkolnej, w obecnym roku szkolnym dwie dru¿yny jedna ze szko³y podstawowej, druga z gimnazjum w grach zespo³owych unihokej. Wyjazd uczniów na igrzyska finansuje Wójt Gminy Kadzid³o i Starosta Powiatu Ostro³êckiego. Samorz¹d Szkolny prowadzi gazetkê szkoln¹ „Biedronka” gdzie s¹ zawarte cenne informacje o ¿yciu szko³y, które mo¿na równie¿ uzyskaæ na stronie internetowej szko³y zschudek.edupage.org. Adresy szko³y: Zespó³ Szkó³ im. Ks. Jana Twardowskiego w Chudku Chudek 3607-420 Kadzid³o tel. 029 [email protected]

Zespó³ Szkó³ w Chudku im. ks. Jana Twardowskiego

fot. Archiwum

fot. Archiwum