Collins SuzanneIGRZYSKA MIERCI 01 - Igrzyska mierci

CZ I W OFIERZE

1

ROZDZIA 1 Gdy si budz, czuje, e druga strona ka ju zdya wystygn. Wycigam rk w poszukiwaniu Prim, ale dotykam tylko szorstkiego ptna materaca. Na pewno przyni si jej koszmar, wiec posza do ka mamy. Oczywicie, e tak. Dzi doynki. Podpieram si na okciu. W pokoju jest ju na tyle jasno, e je widz. Moja modsza siostra Prim zwina si jak embrion i wtulia w mam, przywary do siebie policzkami. We nie mama wyglda modziej, nadal wydaje si zmczona, ale nie taka sterana. Prim ma twarz wie jak poranek i liczn, jak prymulka, na ktrej cze dostaa imi. Mama te kiedy bya wyjtkowo pikna. Tak przynajmniej syszaam. U kolan Prim siedzi najbrzydszy kot wiata, jej stranik. Ma miadony nos i oczy w kolorze gnijcego kabaczka, brak mu poowy ucha. Prim nazwaa go Jaskier, bo si upiera, e jego brudnote futro ma taki sam kolor jak ten kwiatek. Jaskier mnie nie cierpi, a przynajmniej mi nie ufa. Mino wiele lat, ale chyba pamita, e prbowaam zafundowa mu mier w wiadrze penym wody, kiedy Prim przyniosa go do domu zabiedzonego, zapchlonego kociaka o zarobaczonym i spuchnitym brzuchu. Tylko tego mi brakowao, jeszcze jednej gby do wykarmienia. Prim jednak tak bardzo bagaa, a nawet pakaa, e musia zosta. Waciwie dobrze si stao, mama wyleczya go z pasoytw i zrobi si z niego zawodowy myliwy. Poluje na myszy, czasem nawet zdoa dopa szczura. Bywa, e gdy patroszy lupy, rzucam mu podroby. Przesta na mnie prycha. S podroby nie ma prychania. Na cieplejsze relacje oboje nie mamy co liczy. Zwieszam nogi z ka i wskakuj w myliwskie buty. Elastyczna skra dostosowaa si do ksztatu moich stp. Wcigam na siebie spodnie, koszul, upycham dugi, ciemny warkocz pod czapk i chwytam chlebak. Na stole, pod drewnian misk, ktra chroni ywno przed wygodniaymi szczurami i kotami, ley kawa wymienitego koziego sera, owinity w licie bazylii. Prezent od Prim, na doynki. Ostronie wkadam ser do kieszeni i wychodz z domu. O tej porze nasz rejon Dwunastego Dystryktu, nazywany Zoyskiem, zwykle zapeniaj grnicy, tumnie zmierzajcy na porann szycht mczyni i kobiety o przygarbionych ramionach i obrzknitych kostkach palcw. Wielu z nich od dawna ju nie prbuje wyskroba pyu wglowego spod poamanych paznokci ani ze zmarszczek na wychudzonych twarzach. Dzisiaj jednak czarne, pokryte ulem ulice s puste. Dzicy lokatorzy szarych domw pozamykali okiennice. Doynki rozpoczn si o drugiej. Mona duej pospa, o ile2

jest si w stanie. Nasz dom stoi niemal na samym skraju Zoyska, wystarczy, e min kilka ulic i ju jestem na zapuszczonym polu zwanym k. Od lasu oddziela j wysoka siatka zwieczona zwojami drutu kolczastego. Take ogrodzenie otacza cay Dwunasty Dystrykt. Teoretycznie powinno na okrgo by pod napiciem, eby odstrasza drapieniki z lasu watahy dzikich psw, samotne pumy, niedwiedzie ktre niegdy bkay si po naszych ulicach. Przy odrobinie szczcia prd wczaj nam wieczorami na dwie, gra trzy godziny, wiec zazwyczaj mona bezpiecznie dotyka ogrodzenia. Na wszelki wypadek zawsze przez chwile nasuchuj brzczenia, ktre oznacza, ze druty s pod napiciem. Teraz panuje tu grobowa cisza. Chowam si za kp krzakw, kad na brzuchu i wsuwam pod pmetrowy, od lat poluzowany fragment. Ogrodzenie ma jeszcze kilka innych sabych punktw, lecz ten jest tak blisko domu, e niemal zawsze wanie tdy wymykam si do lasu. Gdy tylko wkraczam miedzy drzewa, wycigam z pustego pniaka uk i koczan ze strzaami. Siatka pod napiciem, czy nawet wyczona, skutecznie blokuje drapienikom dostp do Dwunastego Dystryktu, za to w lasach wcz si swobodnie. Do tego trzeba uwaa na jadowite we, zwierzta chore na wcieklizn, no i brak tu cieek z prawdziwego zdarzenia. W lesie mona jednak znale ywno, byle wiedzie, jak jej szuka. Mj ojciec wiedzia i mnie tego nauczy, zanim wybuch w kopalni rozerwa go na strzpy. Nie byo czego zbiera. Miaam wwczas jedenacie lat. Po piciu latach nadal budz si, wrzeszczc eby ucieka. Chocia przekraczanie granicy lasu jest zakazane, a kusownikom gro najsurowsze kary, przychodzioby tu wicej ludzi, gdyby tylko mieli porzdna bro. Wikszoci brak odwagi, eby wyruszy na owy z samym noem. uki takie jak mj to rzadko, ojciec zrobi kilka sztuk, a ja ukrywam je w lesie, starannie zabezpieczone przed wilgoci. Ojciec mg sporo zarobi na ich sprzeday, ale gdyby wadze si o tym dowiedziay, zostaby publicznie stracony za podeganie do buntu. Wikszo Stranikw Pokoju przymyka oko na polowania garstki myliwych, w kocu stranicy s tak samo spragnieni wieego misa jak wszyscy. Co wicej, nale do naszych najlepszych klientw. Wadze nigdy jednak nie dopuciyby do sytuacji, w ktrej kto zbroiby mieszkacw Zoyska. Po nastaniu jesieni nieliczni miakowie zakradaj si do lasu na jabka. Zawsze jednak trzymaj si blisko ki, gotowi umkn z powrotem do bezpiecznego Dwunastego Dystryktu, gdy tylko pojawi si zagroenie.3

Dwunasty Dystrykt mamrocz. Tu moesz bezpiecznie umrze z godu. Popiesznie ogldam si przez rami. Nawet tutaj, na kompletnym odludziu, czowiek si obawia, e kto go podsucha. Gdy byam modsza, miertelnie przeraaam mam tym, co plotam o Dwunastym Dystrykcie i o ludziach zawiadujcych naszym yciem z odlegego Kapitolu, najwaniejszego miasta w pastwie Panem. W kocu pojam, e w ten sposb mog wpakowa nas w jeszcze wiksze tarapaty. Nauczyam si trzyma jzyk za zbami i przybiera idealnie obojtn min, eby nikt nie odgad moich myli. W szkole spokojnie wykonuje polecenia. Na targowisku wymieniam nic nie znaczce uprzejmoci. Na wieku, jak nazywamy czarny rynek, na ktrym zarabiam wikszo pienidzy, rozmawiam jedynie o interesach. Nawet w domu, gdzie nie jestem zbyt grzeczna, unikam trudnych tematw, takich jak doynki, niedobory ywnoci czy Godowe Igrzyska. Prim mogaby zacz powtarza moje sowa i do czego by to doprowadzio? W lesie czeka jedyna osoba, przy ktrej mog by sob. Gale. Czuje, jak minie twarzy mi si rozluniaj, jak przypiesza ttno, gdy wspinam si do naszej kryjwki, pki skalnej z widokiem na dolin. Gstwina jeyn chroni to miejsce przed wzrokiem niepowoanych. Na widok Gale'a odruchowo si umiecham. Twierdzi, ze zdarza mi si to tylko w lesie. Hej, Kotna wita mnie. Tak naprawd mam na imi Katniss, ale kiedy, gdy mu si przedstawiaam, mwiam ledwie syszalnym szeptem, i uzna, e nazywaj mnie Kotna. Potem jaki stuknity ry zacz za mn azi po caym lesie i przezwisko przylgno do mnie na dobre. W sumie rysiowi chodzio tylko o ochapy misa, ale i tak musiaam go zabi, bo poszy zwierzyn. Nawet aowaam, bo przywykam do jego towarzystwa, ale przynajmniej niele zarobiam na futrze. Patrz, co upolowaem. Gale podnosi bochen chleba przebity strza, a ja si miej. To najprawdziwszy chleb z piekarni, a nie paski, zakalcowaty placek z przydziau zboowego. Bior go w rce, wycigam strza i przysuwam nos do dziury w skrce. Wdycham aromat, od ktrego lina napywa mi do ust. Chleb taki dobry jak ten jest na wyjtkowe okazje. Mhm, jeszcze ciepy mwi. Gale musia bladym witem zjawi si w piekarni na wymian. Ile ci kosztowa? Tylko wiewirk. Tego ranka staruszek chyba si rozklei wyjania. Nawet yczy mi szczcia.4

Dzisiaj wszyscy czujemy si sobie nieco blisi zauwaam, i nawet nie chce mi si przewrci oczami. Prim zostawia nam ser. Wycigam pakunek. Na ten widok Gale si rozpromienia. Dziki, Prim. To bdzie prawdziwa uczta. Nieoczekiwanie zaczyna mwi z kapitoliskim akcentem i udaje Effie Trinket, przesadnie rozentuzjazmowan kobiet, ktra pojawia si raz w roku, aby odczyta nazwiska podczas doynek. Niemal zapomniaem! Wesoych Godowych Igrzysk! Zrywa kilka jeyn z krzeww blisko nas. I niech los... Wysokim lukiem rzuca jedn z nich w moj stron. Chwytam k w usta i rozgryzam delikatn skrk. Sodko-kwany sok tryska mi na jzyk. ...zawsze wam sprzyja! kocz rwnie entuzjastycznie. Musimy artowa, inaczej zwariowalibymy ze strachu. Poza tym kapitoliski akcent jest taki afektowany, e cokolwiek si powie, brzmi miesznie. Przypatruj si, jak Gale wyciga n i kroi chleb. Mgby by moim bratem. Takie same czarne, proste wosy, oliwkowa cera,, nawet oczy mamy podobnie szare. Nie czy nas jednak pokrewiestwo, w kadym razie na pewno nie bliskie. Wikszo czonkw grniczych rodzin jest do siebie podobna. Wanie dlatego mama i Prim, niebieskookie blondynki, zawsze wyrniaj si w tumie. Nie pasuj do reszty. Rodzice mamy naleeli do klasy drobnych kupcw, ktrzy obsuguj urzdnikw, Stranikw Pokoju i nielicznych klientw ze Zoyska. Prowadzili aptek w lepszej czci Dwunastego Dystryktu. Poniewa niemal nikogo nie sta na lekarzy, powierzylimy zdrowie aptekarzom. Tata pozna mam, gdy podczas polowa czasami zbiera lecznicze zioa i sprzedawa je w jej aptece na napary medyczne. Na pewno bardzo go kochaa, skoro opucia dom i przeniosa si do Zoyska. Staram si o tym wszystkim pamita, patrzc na kobiet, ktra siedziaa obojtnie, zamknita w sobie, podczas gdy jej wychudzone dzieci marniay w oczach. Przez wzgld na ojca prbuj jej wybaczy, ale szczerze mwic, nie jestem szczeglnie miosiernym typem. Gale rozsmarowuje mikki kozi ser na kromkach chleba i starannie ozdabia kad kanapk listkiem bazylu, podczas gdy ja ogaacam krzaki z jeyn. Rozsiadamy si w skalnej wnce. Tu jestemy niewidoczni, ale sami dobrze widzimy panoram ttnicej yciem doliny. Latem peno tu zieleniny do zbierania, korzeni do wykopywania, ryby poyskuj tczowo w promieniach soca. Dzie jest cudowny, ser wsika w ciepy chleb, jeyny eksploduj nam w ustach. Nic nie zakcaoby tej sielanki, gdybymy naprawd witowali, a cay wolny5

dzie zamierzali spdzi na wdrwce po grach i tropieniu zwierzyny na kolacje. O drugiej musimy si jednak stawi na placu i zaczeka, a wyczytaj nazwiska. Poradzilibymy sobie mwi Gale cicho. Z czym? Nie rozumiem. Opucilibymy dystrykt. Moglibymy uciec, zamieszka w lesie. Tylko ty i ja, udaoby si. Nie wiem, jak zareagowa. Co za niedorzeczny pomys. Gdybymy nie mieli tylu dzieci dodaje Gale popiesznie. To nie nasze dzieci, rzecz jasna, chod prawie: chodzi o dwch modszych braci i siostr Gale'a, i o Prim. Mona by jeszcze dorzuci nasze matki, bo jak by sobie bez nas poradziy? Kto napeniby wiecznie godne brzuchy? Cho oboje codziennie polujemy, zdarza si, e trzeba wymieni zdobycz na smalec, sznurowada albo wen, i pooy si spa, gdy kiszki marsza graj. Nie chce mie dzieci, nigdy mwi. Ja bym mg. Gdybym tu nie mieszka twierdzi Gale. Ale tu mieszkasz irytuj si Mniejsza z tym prycha. Ta rozmowa nie ma sensu. Wynie si std? Jak mogabym zostawi Prim, jedyn osob na wiecie, ktr na pewno kocham? Gale te jest blisko zwizany z rodzin. Nie moemy uciec, wiec po co o tym mwi. A nawet gdyby... Nawet gdyby... Skd pomys, eby gada o dzieciach? Gale'a i mnie nigdy nie czyo nic romantycznego. Kiedy si poznalimy, byam kocist dwunastolatk, on jednak, zaledwie o dwa lata starszy, ju wtedy wyglda jak mczyzna. Sporo czasu mino, nim si zaprzyjanilimy, przestalimy targowa przy kadej wymianie i zaczlimy si nawzajem wspiera. Poza tym, jeli Gale'owi zachciaoby si dzieci, bez trudu znalazby sobie on. Jest przystojny, dostatecznie silny, eby poradzi sobie w kopani, i umie polowa. Wystarczy spojrze na szepczce dziewczyny, ktre mija w szkole. Od razu wida, e maj na niego ochot. Jestem zazdrosna, ale z nie typowych powodw. Ze wiec szuka dobrego partnera do polowa. Co chcesz robi pytam. Moemy polowa, owi ryby, albo zbiera. Chodmy nad jezioro. Zarzucimy wdki i poszukamy czego w lesie. Wieczorem zjemy co smacznego proponuje.6

Wieczorem. Po doynkach wszyscy powinni witowa. Mnstwo ludzi rzeczywicie wituje, z ulgi, e ich dzieci i oszczdzono do nastpnego roku. Co najmniej dwie rodziny zamkn jednak okiennice, zarygluj drzwi i zatopi si w rozmylaniach o tym, jak przetrwa bl najbliszych tygodni. Dobrze sobie radzimy. Drapieniki nie zwracaj na nas uwagi, gdy nie brak im atwiejszej i smaczniejszej zdobyczy. Przed poudniem mamy ju z tuzin ryb i torb zieleniny, oraz, co najlepsze, prawie pi litrw poziomek. Kilka lat temu natrafiam na poziomkowa polan, ale to Gale wpad na pomys, eby rozcign wok niej siatk, ktra zniechci zwierzta. W drodze do domu zagldamy na wiek, czarny rynek, ktry funkcjonuje w opuszczonym magazynie na wgiel. Gdy opracowano wydajniejszy system przeadunku wgla, bezporednio z kopani do pocigw, wiek stopniowo zaj cay teren magazynu. O tej porze w dniu doynek handel waciwie zamiera, lecz czarny rynek ttni yciem. Bez trudu wymieniamy sze ryb na dobry chleb, a pozostae dwie na sl. liska Sae, stara, kocista kobieta sprzedajca gorc zup z duego garnka, chtnie bierze poow zieleniny w zamian za par kawakw parafiny. Gdzie indziej pewnie wytargowalibymy troch wicej, ale zaley nam na dobrych relacjach z Sae. Ona jedna bez problemu skupuje zdziczale psy. Nie polujemy na nie z rozmysem, ale czasem nas atakuj i zabijamy jednego lub dwa... C, miso to miso. Gdy trafi do zupy, powiem, e to woowina", wyjania liska Sae i puszcza oczko. W Zoysku nie ma nikogo, kto krciby nosem na apetyczny, psi udziec. Tylko Stranicy Pokoju, ktrzy zagldaj na wiek, mog sobie pozwoli na wybrzydzanie. Gdy nie ma ju czego szuka na wieku, idziemy pod drzwi z tyu domu burmistrza, eby sprzeda poow poziomek. Wiemy, e burmistrz wyjtkowo je lubi i jest gotw przysta na nasz cen. Drzwi otwiera jego crka, Madge. Chodzimy do tej samej klasy. Mona by si spodziewa, e jako burmistrzwna bdzie zadziera nosa, ale jest w porzdku. Po prostu trzyma si na uboczu, jak ja. adna z nas nie otacza si przyjacimi, wic w szkole czsto przebywamy w swoim towarzystwie. Wsplnie jemy lunch, siadamy obok siebie na apelach, wiczymy w parze na zajciach sportowych. Rzadko rozmawiamy i to nam pasuje. Bury mundurek szkolny zamienia dzisiaj na drog, bia sukienk, a jasne wosy przewizaa row wstk. Strj na doynki. adna sukienka mwi Gale.7

Madge posya mu uwane spojrzenie, aby sprawdzi, czy to szczery komplement, czy zwyka kpina. Sukienka naprawd jest adna, ale Madge nie woyaby jej, gdyby nie wyjtkowa okazja. Zaciska usta, po czym si umiecha. Jeli mam jecha do Kapitolu, to chce adnie wyglda. Dziwisz si? Tym razem Gale wydaje si skoowany. Czy Madge mwi powanie? A moe si z niego nabija? Moim zdaniem to drugie. Nie trafisz do Kapitolu owiadcza Gale lodowato. Jego wzrok pada na niewielk, okrg broszk, ktra zdobi sukienk Madge. Szczere zoto, pikna robota. Co takiego wystarczyoby do wyywienia caej rodziny przez wiele miesicy. Niby jakim cudem? Pewnie masz gra pi wpisw. Jako dwunastolatek miaem ju sze. To nie jej wina broni Madge. Pewnie, to niczyja wina. Tak ju jest cedzi Gale. Madge ma nieprzystpny wyraz twarzy. Wsuwa mi do rki pienidze za owoce. Powodzenia, Katniss sysz. Tobie rwnie odpowiadam i drzwi si zamykaj. W milczeniu zmierzamy ku Zoysku. Nie podoba mi si, e Gale uwzi si na Madge, ale ma racj, fakt. System doynkowy jest nieuczciwy, bo biedni maj najgorzej. W losowaniu bior udzia osoby od dwunastego roku ycia. Wtedy ich nazwisko jest wpisywane tylko raz. Trzynastolatki dostaj dwa wpisy, i tak dalej, a do osiemnastki, ostatniego roku uczestnictwa w doynkach. Wwczas nazwisko powtarza si kilkakrotnie. Ta zasada dotyczy wszystkich obywateli Panem. Jest jednak pewien haczyk. Powiedzmy, e biedujesz i gd zagada ci w oczy, jak nam. Masz prawo wielokrotnie zgasza nazwisko do losowania w zamian za astragal o wartoci rocznego zaopatrzenia jednej osoby w zboe i olej. Zgodnie z prawem moesz pobiera astragale take dla czonkw rodziny, ale za kady pacisz dodatkowym wpisem na list uczestnikw losowania. W rezultacie jako dwunastolatka miaam ju na koncie cztery wpisy. Pierwszy dlatego, e musiaam, a trzy w zamian za astragale na zboe i olej dla mnie, dla Prim i dla mamy. To samej powtarzam rok w rok, bo nie mam wyjcia. Poza tym wpisy si kumuluj, dlatego teraz, gdy mam szesnacie lat, moje nazwisko powtrzy si dwadziecia razy. Gale skoczy osiemnacie lat, a poniewa przez siedem lat pomaga w utrzymaniu picioosobowej rodziny lub samodzielnie wykarmia, bdzie mia czterdzieci dwa wpisy. To dlatego Gale straci panowanie nad sob podczas rozmowy z Madge, ktra nigdy nie8

stana przed koniecznoci pobrania astragalu, Prawdopodobiestwo wylosowania jej nazwiska jest nike w porwnaniu z mieszkacami Zoyska. Moe tak si zdarzy, ale to wtpliwe. Chocia zasady ustalono w Kapitolu, nie w dystryktach, i rodzina Madge z ca pewnoci nie maczaa w tym palcw, trudno lubi osoby, ktre nie musz si zgasza po astragale. Gale wie, e zo na Madge jest bezsensowna. Zdarzay si dni, kiedy w lesie wysuchiwaam jego gniewnych sw o tym, e astragale to tylko jedno z narzdzi pogbiania fatalnej sytuacji w naszym dystrykcie. W ten sposb krzewi si nienawi miedzy godujcymi robotnikami ze Zoyska, a tymi, ktrzy na og mog liczy na posiek. Wzajemna niech sprawia, e nigdy sobie nie zaufamy. Kapitol nas dzieli i na tym korzysta powiedziaby pewnie, gdyby nikt poza mn nie sucha Gdyby to nie byy doynki. Gdyby dziewczyna ze zot broszk i bez dodatkowych wpisw nie wypowiedziaa jednej uwagi, w jej mniemaniu cakiem niewinnej. Idc, zerkam na Gale'a. Nadal kipi zoci, cho stara si to zamaskowa kamiennym wyrazem twarzy. Jego napady wciekoci wydaj mi si bezsensowne, ale nigdy mu tego nie mwi. Waciwie si z nim zgadzam, tylko co komu z tego, e kto w rodku lasu sobie pokrzyczy przeciwko Kapitolowi? To niczego nie zmieni. wiat nie stanie si lepszy. Nasze brzuchy si nie napeni. Co gorsza, haasy sposz zwierzyn. Mimo to nie protestuj. Lepiej niech si wydziera na odludziu ni w dystrykcie. Dzielimy si upami. Na kadego z nas przypadaj po dwie ryby, dwa bochenki dobrego chleba, zielenina, litr poziomek, sl, parafina i troch pienidzy. Widzimy si na placu mwi. Ubierz si adnie odpowiada gucho. Gdy wracam do domu, widz, e mama i siostra s gotowe do wyjcia. Mama woya eleganck sukienk z czasw pracy w aptece. Prim ma na sobie mj strj z pierwszych doynek, spdnic i marszczon bluzk. Jest na ni nieco za duy, ale mama podpia go agrafkami. Mimo to na plecach bluzka wysuwa si ze spdnicy. Czeka na mnie wanna z gorc wod. Zeskrobuj brud i pot z lasu, nawet myje wosy. Ku swojemu zdumieniu widz, e mama przygotowaa dla mnie jedn ze swoich licznych sukienek, bkitn, z butami do kompletu. Na pewno? pytam. Staram si okaza dob wol. Przez pewien czas byam tak wcieka, e nie pozwalaam, aby cokolwiek dla mnie zrobia. To co wyjtkowego. Mama ma ogromny sentyment do swoich ubra z dawnych lat.9

Oczywicie. Upniemy ci wosy, dobrze? Nie protestuj, kiedy rcznikiem suszy je i zaplata w warkocz, ktry upina na czubku gowy. Ledwie poznaj siebie w pknitym, opartym o cian lustrze. Piknie wygldasz szepcze Prim.

Jestem w ogle do siebie niepodobna dodaj i j obejmuj, bo wiem, e najblisze godziny bd dla niej koszmarem. To jej pierwsze doynki. Jest w miar bezpieczna, ma tylko jeden wpis. Nie pozwoliabym jej wzi nawet jednego astragalu na ywno. Ale ona martwi si o mnie, obawia, e stanie si najgorsze. Chroni Prim najlepiej, jak potrafi, jednak podczas doynek jestem bezsilna. Narasta we mnie b1, jak zawsze, gdy ona cierpi. Nie chce si z nim zdradzi. Zauwaam, e jej bluzka znowu si wysuna ze spdnicy, z trudem zachowuj spokj.

Schowaj ogonek, kaczuszko mwi i poprawiam bluzk na plecach. Prim chichocze. Kwa odpowiada pgosem. Odkwacz si miej si cicho. Tylko Prim potrafi mnie tak rozbawi. Chod, zjemy co dodaj i muskam ustami czubek jej gowy. Ryba i zielenina ju si gotuj w gulaszu, na kolacj. Zostawimy te poziomki i chleb z piekarni na wieczr, eby by wyjtkowy. Zadowalamy si mlekiem od Damy, kozy Prim, i zagryzamy je kiepskim chlebem z ziarna za astragal. I tak apetyty nam nie dopisuj. O pierwszej ruszamy na plac. Obecno obowizkowa, chyba e jest si jedn nog w grobie. Dzisiejszego wieczoru urzdnicy bd skadali ludziom wizyty, eby sprawdzi, jak si sprawy maj. Jeli kto wprowadzi ich w bd, trafi do wizienia. Naprawd kiepsko, e doynki organizuje si na placu. To jedno z nielicznych miejsc w Dwunastym Dystrykcie, gdzie bywa mio. Plac otaczaj sklepy, a w dni targowe, zwaszcza gdy jest pogoda, atmosfera robi si witeczna. Dzisiaj, pomimo jaskrawych sztandarw rozwieszonych na budynkach, wszyscy s przygnbieni. Obecno kamerzystw, ktrzy przycupnli na dachach niczym myszoowy, dodatkowo psuje atmosfer. Ludzie schodz si w milczeniu i podpisuj listy obecnoci. Doynki to dobra okazja, eby Kapitol mg skontrolowa og spoeczestwa. Modzie od dwunastego do osiemnastego roku ycia zostaje zapdzona do podzielonych linami sektorw. Najstarsi staj z przodu, modsi, tacy jak Prim, bliej tyu. Czonkowie rodzin gromadz si dookoa sektorw i mocno trzymaj za rce. Inni, ktrych bliscy nie s naraeni na mier, lub ci, ktrzy przestali si przejmowa, wciskaj si w tum, eby zakada si o wszystko, co zwizane10

z wylosowanymi dzieciakami: o ich wiek, czy bd ze Zoyska, czy z rodziny kupieckiej, czy si zaami i rozpacz. Wikszo zebranych nie chce bra udziau w nielegalnym hazardzie i odmawia, ale ostronie, bardzo ostronie. Ci sami ludzie czsto bywaj, informatorami, a przecie kademu si zdarza ama prawo. Za kusownictwo mogabym trafi pod luf praktycznie dzie w dzie, lecz chroni mnie apetyty ludzi wadzy. Nie kady jest takim szczciarzem. Tak czy owak, zgadzam si z Gale'em, ze gdybymy mogli wybiera miedzy mierci godow a kul w eb, kula zakoczyaby spraw znacznie szybciej. Nadciga jeszcze wicej ludzi, robi si coraz cianiej, coraz bardziej klaustrofobicznie. Plac jest cakiem spory, lecz i tak nie pomieci omiu tysicy mieszkacw Dwunastego Dystryktu. Spnialskich kieruje si na przylegle ulice, gdzie mog oglda widowisko na wielkich ekranach. Pastwowa telewizja przeprowadza transmisj na ywo. Trafiam do gromady szesnastolatkw ze Zoyska. W milczeniu kiwamy sobie gowami na powitanie i koncentrujemy si na prowizorycznej estradzie przed Placem Sprawiedliwoci. Na scenie stoj trzy fotele, mwnica i dwie wielkie, szklane kule, jedna dla chopcw, druga dla dziewczt. Patrz na kartki papieru w kuli dziewczcej. Na dwudziestu z nich widnieje starannie wypisane nazwisko Katniss Everdeen. W pierwszym fotelu zasiada wysoki, ysiejcy ojciec Madge, burmistrz Undersee. Drugi zaja Effie Trinket, opiekunka trybutw z Dwunastego Dystryktu. Dopiero co wrcia z Kapitolu, ma przeraajcy umiech peen biaych zbw, rowawe wosy i kostium w kolorze wiosennej zieleni. Burmistrz i Effie mamrocz do siebie i z niepokojem spogldaj na pusty fotel. Gdy zegar na wiey ratusza wybija drug, burmistrz wchodzi na mwnic i zaczyna czyta. Rok po roku wysuchujemy tego samego. Burmistrz przedstawia histori Panem, pastwa, ktre powstao na gruzach miejsca zwanego niegdy Ameryk Pnocn. Wylicza katastrofy, susze, burze, poary, podniesienie poziomu oceanw, co pochono spor cz kontynentu, brutaln wojn o resztki ywnoci. W rezultacie powstao Panem, wspaniay Kapitol otoczony piercieniem trzynastu dystryktw. Dopiero wtedy obywatele zaczli si radowa pokojem i dobrobytem. Pniej nadeszy Mroczne Dni, powstanie dystryktw przeciwko Kapitolowi. Dwanacie ulego, trzynasty zmieciono z powierzchni ziemi. Traktat o Zdradzie zapewni nam nowe prawa, gwarantujce pokj, a co rok, dla przypomnienia, e Mroczne Dni nie mog si powtrzy, rozgrywamy Godowe Igrzyska. Zasady igrzysk s proste. Za udzia w powstaniu kady z dwunastu dystryktw musi11

dostarczy danin w postaci dwojga uczestnikw, chopca i dziewczyny. Dwadziecia cztery ofiary, zwane trybutami, zostan uwizione na ogromnej arenie pod goym niebem, na ktrej moe si znale wszystko, poczwszy od spalonej socem pustyni, skoczywszy na skutym lodem pustkowiu. Przez kilka tygodni uczestnicy turnieju walcz na mier i ycie. Zwycia ostatni trybut zdolny utrzyma si na wasnych nogach. Kapitol zabiera dzieci z naszych dystryktw i na naszych oczach zmusza je do bratobjczej walki. W ten sposb rzdzcy przypominaj nam, e jestemy zdani na ich ask i nieask. Mamy pamita, e nie przeyjemy nastpnego powstania. Bez wzgldu na to, jakich sw uywaj, przesanie jest jasne: Patrzcie, odbieramy wam dzieci i skadamy je w ofierze, a wy nie moecie nic zrobi. Wystarczy jedno wasze krzywe spojrzenie, a wybijemy was do nogi. Tak jak w Trzynastym Dystrykcie". Chcc nas dodatkowo upokorzy i udrczy, Kapitol zmusza do traktowania Godowych Igrzysk, jakby to byo wito, wane wydarzenie sportowe, czym wyzwala wzajemn niech dystryktw. Ostatni ywy trybut otrzymuje gwarancj dostatniego ycia, a jego rodzinne strony zostaj obsypane nagrodami, przede wszystkim ywnoci. Przez cay rok Kapitol przesya do zwyciskiego dystryktu podarunki w postaci zboa, oleju, a nawet rarytasw, takich jak cukier, podczas gdy reszta dystryktw walczy z godem. To dla nas czas aowania za bdy i okazja do wdzicznoci przemawia burmistrz. Nastpnie odczytuje list dotychczasowych zwycizcw z Dwunastego Dystryktu. Przez siedemdziesit cztery lata dorobilimy si rwno dwch. Jeden jeszcze yje, nazywa si Haymitch Abernathy i jest brzuchatym mczyzn w rednim wieku. Wanie w tej chwili pojawia si na estradzie, bekocze co zatacza si i opada na trzeci fotel. Jest pijany, i to bardzo. Publiczno nagradza go zdawkowymi brawami. Jest zdezorientowany, usiuje mocno wyciska Effie Trinket, ktra z trudem si uchyla. Burmistrz wydaje si zaniepokojony. Dobrze wie, e Dwunasty Dystrykt wanie stal si pomiewiskiem caego Panem, bo uroczysto jest transmitowana przez telewizj. Popiesznie usiuje skierowa uwag widzw z powrotem na doynki, przedstawiajc Effie Trinket. Dziarska i rozentuzjazmowana jak zawsze, Effie Trinket truchta do mwnicy i wita si tradycyjnym okrzykiem: Wesoych Godowych Igrzysk! Niech los zawsze wam sprzyja!" Jej rowe wosy to niewtpliwie peruka, bo loki lekko si przekrzywiy po incydencie z Haymitchem. Effie Trinket przez pewien czas tumaczy nam, jaki to zaszczyt by tutaj, chod wszyscy wiedz, e najbardziej na wiecie marzy o oddelegowaniu do lepszego12

dystryktu, w ktrym bd autentyczni zwycizcy zamiast pijakw molestujcych kobiet na oczach caego kraju. W tumie dostrzegam Gale'a, spoglda na mnie z cieniem umiechu na ustach. Jak na doynki, dzi jest przynajmniej odrobin zabawnie. Nagle myl o czterdziestu dwch kartkach z nazwiskiem Gale'a, wrzuconych do szklanej kuli. Okolicznoci wyjtkowo mu nie sprzyjaj, jest w nieporwnywalnie gorszej sytuacji od wielu innych chopcw. Moe myli to samo o mnie, bo jego twarz pochmurnieje. Chciaabym przypomnie mu szeptem, e w kuli s tysice karteczek. Nadesza pora na losowanie. Effie Trinket jak zwykle oznajmia: Damy maj pierwszestwo!" i podchodzi do kuli z nazwiskami dziewczt. Siga do rodka, gboko zanurza rk i wyawia karteczk. Publiczno zgodnie wstrzymuje oddech, mona by usysze odgos upuszczanej szpilki. Robi mi si niedobrze, z desperacka nadziej powtarzam w mylach, e to nie ja, nie ja, nie ja. Effie Trinket wraca na mwnic, wygadza papierek i gono odczytuje nazwisko. To nie ja. To Primrose Everdeen.

ROZDZIA 2

Ktrego dnia, kiedy zaszyam si w kryjwce na drzewie i bez ruchu wyczekiwaam zwierzyny, przysnam i spadlam na ziemi z wysokoci ponad trzech metrw. Wyadowaam na plecach. Poczuam si tak, jakby sia uderzenia wycisna mi z puc tlen, a do ostatniego tchu. leaam i usiowaam nabra powietrza, wypuci je, cokolwiek.13

Teraz czuj si identycznie. Usiuj sobie przypomnie, jak si oddycha, nie mog mwi; jestem kompletnie oszoomiona, a usyszane nazwisko koacze mi si po czaszce. Kto chwyta mnie za rk, to jaki chopak ze Zoyska. Chyba si zachwiaam, a on uchroni mnie przed upadkiem. Z pewnoci nastpia pomyka. To nie moe by prawda. Kartka Prim bya jedna na wiele tysicy! Prawdopodobiestwo jej wylosowania graniczyo z niemoliwoci, wic nawet si nie martwiam. Przecie o wszystko zadbaam. Wziam astragal, jej na to nie pozwoliam, prawda? Jedna karteczka. Jeden jedyny wpis na wiele tysicy. Prim powinna by cakowicie bezpieczna. To jednak nie miao znaczenia. W oddali pobrzmiewa pomruk niezadowolonego tumu. Nikt nie lubi, kiedy wybiera si dwunastolatkw, ludzie uwaaj, e to niesprawiedliwe. Nagle dostrzegam Prim. Gala krew odpyna jej z twarzy, opuszczone donie zacisna w pici. Idzie w moim kierunku sztywnymi, drobnymi kroczkami, mija mnie i wtedy zauwaam, e bluzka wysuna si jej zza paska i zwisa na spdnicy. Dziki temu drobiazgowi, wysunitemu skrawkowi bluzki, ktry teraz wyglda jak kaczy ogon, dochodz do siebie. Prim! z mojego garda wydobywa si stumiony okrzyk, minie odzyskuj sprawno. Prim! Nie musze si przeciska przez tum. Dzieciaki momentalnie si rozstpuj, eby zrobi mi przejcie do estrady. Doganiam Prim w chwili, gdy ma wej na schody. Jednym ruchem reki zagarniam j za siebie. Zgaszam si na ochotnika! dysz. Chc by trybutem! Na estradzie wyrana konsternacja. Dwunasty Dystrykt od dziesitkw lat nie wystawi ochotnika, wic procedury poszy w zapomnienie. Zgodnie z obowizujc zasad po wylosowaniu kartki z nazwiskiem trybuta moe si zgosi ochotnik, pod warunkiem, e rwnie bra udzia w losowaniu. Miejsce chopca ma prawo zaj tylko inny chopiec, dziewczyn musi zastpi dziewczyna. W niektrych dystryktach, gdzie zwycistwo w doynkach uwaa si za olbrzymi zaszczyt, ludzie ochoczo stawiaj na szali ycie, wic reguy wolontariatu s skomplikowane. W Dwunastym Dystrykcie sowo trybut" jest niemal tosame ze sowem trup", na prno zatem by tu szuka wolontariuszy. Wymienicie! owiadcza Effie Trinket. Pozostaje tylko pewien drobiazg... Trzeba najpierw przedstawi zwycizc doynek, a dopiero potem zapyta o ochotnikw. Jeli kto si zgosi, wwczas my... Zawiesza glos, traci rezon. Jakie to ma znaczenie? odzywa si burmistrz. Spoglda na mnie zbolaym14

wzrokiem. Waciwie mnie nie zna, chyba z trudem przypomina sobie moj twarz. Jestem dziewczyn od poziomek. T, z ktr jego crka czasem zamienia sowo. Pi lat temu staam przytulona do mamy i siostry, gdy dekorowa mnie, najstarsze dziecko w rodzinie, orderem zasugi. Orderem dla ojca rozerwanego na strzpy w kopalni. Czy burmistrz to pamita? Jakie to ma znaczenie? powtarza zaspiony. Niech podejdzie. Prim histerycznie Wrzeszczy za moimi plecami. Obja mnie chudymi rekami i ciska jak imadem. Nie, Katniss! Nie! Nie moesz odej! -- Prim, pu mnie mwi chrapliwym gosem, bo si denerwuj, a nie chc paka. Dzi wieczorem w telewizji poka powtrk doynek, wszyscy zauwa moje zy i zostan uznana za atwy cel. Za sabeusza. Nikomu nie dam tej satysfakcji. Pu! Czuj, e kto odrywa Prim od moich plecw. Odwracam si i widz Gale'a. Podnis Prim, a ona szamocze si w jego ramionach. Id, Kotna. Gale z trudem panuje nad gosem. Niesie Prim do mojej mamy. Zbieram siy i wspinam si po schodach. Prosz, prosz, brawo! wola Effie Trinket z ekscytacj. Oto duch igrzysk! Wreszcie jest zadowolona, bo opiekuje si dystryktem, w ktrym co si dzieje. Jak si nazywasz? Z trudem przeykam lin. Katniss Everdeen przedstawiam si. Id o zakad, e wylosowaam twoj siostr. Nie chcesz, aby ca chwa zagarna dla siebie, co? Nagrodmy wszyscy gromkimi brawami naszego nowego trybuta! szczebiocze Effie Trinket. Mieszkacom Dwunastego Dystryktu naley si dozgonne uznanie, bo nikt nie klaszcze. Cicho siedz nawet ci, ktrzy ciskaj w doniach kupony zakadw i zwykle nie przejmuj si losem trybutw. Moe znaj mnie z wieka albo pamitali mojego ojca. Mogli te pozna Prim, ktrej nie sposb nie kocha. Zamiast przyjmowa owacje, stoj nieruchomo, a publiczno okazuje najwiksze nieposuszestwo, na jakie jest w stanie si zdoby. Milczy.15

W ten sposb mwimy, e nie ma zgody. Nie ma aprobaty. Wszystko jest nie tak. Nagle dzieje si co niespodziewanego. Przynajmniej ja tego nie oczekuj, bo nie zauwayam, eby Dwunasty Dystrykt w ogle si mn przejmowa. Odkd zajam miejsce Prim, daje si jednak wyczul zmian nastrojw, cakiem jakbym staa si kim wartociowym. Najpierw jedna osoba, potem nastpna, a w kocu niemal wszyscy w tumie dotykaj ust wskazujcym, rodkowym i serdecznym palcem lewej doni i wycigaj j ku mnie. To stary i rzadko widywany gest naszego dystryktu, sporadycznie uywany podczas pogrzebw. Oznacza podzikowanie, a take podziw. Tak si egna kogo drogiego sercu. Teraz naprawd jestem niebezpiecznie bliska ez. Na szczcie Haymitch postanawia mi pogratulowa i chwiejnym krokiem przemierza scen. Popatrzcie pastwo! Tylko patrzcie! wola i mnie obejmuje. Jak na takiego wraka jest zdumiewajco silny. Ona mi si podoba! Z ust cuchnie mu alkoholem, od dawna si nie kapa. Ma mnstwo... Przez chwil usiuje dobra sowa. Hartu ducha! wykrzykuje w kocu triumfalnie. Wicej od was! Wreszcie daje mi spokj i rusza przed siebie, na front estrady. Wicej od was! powtarza i celuje palcem prosto w obiektyw kamery. Zwraca si do telewidzw, czy jest na tyle pijany, e prowokuje Kapitol? Nigdy si nie dowiem, bo otwierajc usta do dalszej czci tyrady, Haymitch zwala si ze sceny, a sia uderzenia pozbawia go przytomnoci. Brzydz si nim, lecz jestem mu wdziczna. Wszystkie kamery ochoczo rejestruj jego poczynania, wic mam czas wyda z siebie cichy, zdawiony dwik i wzi si w gar. Chowam rce za plecami i wbijam wzrok w przestrze. Widz wzgrza, na ktre tego ranka wdrapywaam si razem z Gale'em. Przez chwil za czym tskni... Myl o opuszczeniu dystryktu... O wsplnej wdrwce przez lasy... Wiem jednak, e postpiam susznie, gdy postanowiam zosta. Kto inny zgosiby si na miejsce Prim? Wynosz Haymitcha, a Effie Trinket usiuje ponownie przej paeczk. Dzie peen emocji! tokuje i jednoczenie stara si poprawi peruk, ktra groteskowo opada jej na praw stron gowy Za chwile znowu mocne wraenia! Pora wybra trybuta spord chopcw! Kadzie do na gowie, eby poprawi loki, poda do kuli z nazwiskami chopcw chwyta pierwszy lepszy skrawek papieru. Dziarsko wraca na16

mwnic, a ja nawet nie mam czasu cisn kciukw za Gale'a, bo od razu sysz nazwisko. Peeta Mellark! Peeta Mellark! O nie. Tylko nie on. Wiem, o kim mowa, chocia nigdy z nim nie rozmawiaam. Peeta Mellark. C, dzisiaj wszystko sprzysigo si przeciwko mnie. Przygldam si, jak toruje sobie drog do sceny. Jest redniego wzrostu, mocnej budowy ciaa, ze spowiaymi blond wosami, ktre falami opadaj mu na czoo. Po jego twarzy wida, e jest wstrznity. Usiuje zachowa obojtno, lecz w jego oczach dostrzegam strach, ktry tak czsto widuj u zwierzyny. Mimo to pewnym krokiem wspina si na estrad i zajmuje wyznaczone miejsce. Effie Trinket pyta o ochotnikw, jednak nikt si nie kwapi, Peeta ma dwch starszych braci, wiem o tym, widywaam ich w piekarni, ale jeden jest zapewne za stary, aby si zgosi, drugi tego nie zrobi. Normalna sprawa. W wikszoci wypadkw powiecenie dla rodziny w dniu doynek nie siga a tak daleko. Ja zachowaam si nietypowo. Burmistrz przystpuje do odczytywania dugiego, nudnego i Traktatu o Zdradzie, jak co roku wanie w tym momencie, taki jest wymg. Nie dociera do mnie ani jedno sowo. Dlaczego wanie on?, myl. Wmawiam sobie, ze to bez znaczenia. Nie przyjani si z Peet Mellarkiem. Nawet nie mieszkamy po ssiedzku. Nie rozmawiamy ze sob. Tak naprawd zetknlimy si przed laty, pewnie ju zdy zapomnie. Ja jednak pamitam i zawsze bd pamitaa... To si wydarzyo w najgorszym momencie mojego ycia. Trzy miesice wczeniej ojciec zgin podczas katastrofy grniczej, w rekordowo zimnym styczniu. Otpienie po stracie taty ustpio, jednak bl atakowa mnie znienacka. Zginaam si wtedy wp, a moim ciaem targa szloch. Gdzie jeste? Dokd odszede?, krzyczaam w duchu. Rzecz jasna, nigdy nie doczekaam si odpowiedzi. Po jego mierci wadze dystryktu przekazay nam skromn sum w formie zasiku. Wystarczyo na utrzymanie si przez miesic aoby. W tym czasie mama miaa znale prac, ale tego nie zrobia. Nie zrobia zupenie nic, tylko siedziaa sztywno na krzele,17

a jeszcze czciej kulia si pod kocami na ku, wpatrzona w jaki punkt w oddali. Co pewien czas drgaa niespokojnie, jakby pod wpywem nagej potrzeby, lecz w nastpnej chwili ponownie zapadaa w bezruch. Nie docieray do niej nawet uporczywe bagania Prim. Byam przeraona. Teraz podejrzewam, e mama zamkna si w mrocznym wiecie rozpaczy. Wwczas wiedziaam tylko tyle, e najpierw straciam ojca, a potem matk. Jako jedenastolatka staam si gow rodziny. Prim miaa wwczas zaledwie siedem lat, wic nie byo wyboru. Kupowaam ywno na targu, przyrzdzaam j najlepiej, jak potrafiam, i staraam si zadba o to, ebymy w miar porzdnie wyglday. Gdyby si wydao, e mama nie moe si ju nami zajmowa, wadze dystryktu oddzieliyby nas od niej i umieciy w domu komunalnym. Dorastajc, widywaam w szkole dzieci z tego przybytku. Pamitam ich smutek, lady uderze, bezsilno, ktra sprawiaa, e chodziy ze zwieszonymi ramionami. Nie mogam pozwoli, aby co takiego spotkao Prim. Kochan, drobniutk Prim, ktra pakaa wraz ze mn, zanim jeszcze poznaa powd, przed wyjciem do szkoy czesaa i spataa wosy mamy, a kadego wieczoru starannie czycia lusterko ojca do golenia, bo nie podobaa jej si warstwa wszechobecnego w Zoysku wglowego pyu. W domu komunalnym zostaaby rozgnieciona jak owad, wiec wolaam utrzymywa nasz sytuacj w tajemnicy. Pienidze si jednak skoczyy i powoli umieraymy z godu. Nie dao si tego inaczej nazwa. Powtarzaam sobie, e musimy wytrwa do maja, do smego maja. Wtedy zgosz si po astragal, za ktry otrzymam cenn ywno: zboe i olej. Jednak do tego czasu pozostao jeszcze kilka tygodni rwnie dobrze mogymy wszystkie umrze. Godowanie jest powszechne w Dwunastym Dystrykcie. Kady widuje ofiary godu. To starsi ludzie niezdolni do pracy. Dzieci ze zbyt licznych rodzin. Ofiary wypadkw w kopalniach. Snuj si po ulicach, a pewnego dnia widzi si ich, jak siedz bez ruchu pod murem albo le na ce, syszy si zawodzenie w domu, a w kocu kto wzywa Stranikw Pokoju, eby zabrali zwoki. Gd nigdy nie jest oficjaln przyczyn mierci. To zawsze grypa, wpyw warunkw atmosferycznych albo zapalenie puc. Nikt si na to nie nabiera. Tamtego popoudnia, gdy si zetknam z Peet Mellarkiem, pada intensywny, lodowaty deszcz. Wczeniej byam w miecie i usiowaam przehandlowa na publicznym targowisku kilka zniszczonych dziecicych ubranek po Prim, lecz zabrako nabywcw. Chod par razy byam ju na wieku z ojcem, brakowa mi odwagi, aby samodzielnie wybra si w to nieprzyjazne, ponure miejsce. Krople wody przesiky przez kurtk myliwsk ojca,18

zmarzam na ko. Od trzech dni nie miaymy w ustach ni poza gotowan woda, z garstk suchej mity, ktr znalazam w gbi kredensu. Gdy zamykano targowisko, wstrzsay mn tak gwatowne dreszcze, e upuciam ubranka prosto w boto. Nie podniosam ich z obawy, e si przewrc i nie wstan. Zreszt, i tak nikt ich nie chcia. Nie mogam wrci do domu. Czekaa tam matka z martwymi oczami i modsza siostra o zapadych policzkach i spierzchnitych wargach. Nie mogam wej do pokoju penego dymu z poncych, zawilgoconych gazi zebranych przeze mnie na skraju lasu. Skoczy si wgiel, musiaabym wrci z pustymi rekami, bez adnej nadziel. Chwiejnym krokiem wlokam si botnistym zaukiem za sklepami, w ktrych zaopatrywali si najbogatsi mieszkaliby miasta. Kupcy mieszkaj nad sklepami, wiec szlam przez ich podwrka. Pamitam zarysy grzdek, jeszcze nie obsianych na wiosn, jedn lub dwie kozy w zagrodzie, przemoczonego, uwizanego do palika psa, ktry, zrezygnowany, kuli si w bocie. W Dwunastym Dystrykcie wszelkie formy kradziey s zabronione i karane mierci. Przeszo mi jednak przez myl, e by moe znajd co w kubach na mieci, a nikt nie zabrania w nich grzeba. Liczyam na ko od rzeniczki albo na podgnile warzywa ze spoywczego, na co, czego nie tknby nikt poza moj rodzin. Miaam pecha, mietniki niedawno oprniono. Gdy mijaam piekarnie, poczuam tak intensywny zapach wieego chleba, e zakrcio mi si w gowie. Piece znajdoway si na tyach budynku, przez uchylone kuchenne drzwi sczya si zocista powiata. Staam, zauroczona ciepem i smakowitym aromatem, a wreszcie natrtny deszcz przywrci mi wiadomo, gaszczc mnie po plecach lodowatymi palcami. Uniosam wieko kuba przy piekarni, lecz by idealnie, bezlitonie pusty. Nagle usyszaam, ze kto na mnie wrzeszczy. Podniosam wzrok i ujrzaam piekarzow, ktra kazaa mi si wynosi. Czy chc, eby wezwaa Stranikw Pokoju? Ma dosy smarkaczy ze Zoyska, ktrzy przetrzsaj jej mieci! Te sowa smagay jak biczem, a ja nie mogam si broni. Ostronie przykryam kube pokryw, cofnam si i wtedy go ujrzaam. Zza plecw matki wyglda chopiec z jasnymi wosami. Wczeniej widziaam go w szkole. By z mojego rocznika, ale nie znaam jego nazwiska Niby skd, skoro trzyma z dzieciakami z miasta? Jego matka, gderajc, wrcia do piekarni, a on z pewnoci mnie obserwowa, kiedy skrciam za zagrod, w ktrej trzymali wini, podeszam do starej jaboni i oparam19

si o pie. Dopiero wtedy dotaro do mnie, e nieuchronnie wrc do domu z pustymi rkami. Kolana si pode mn ugiy i osunam si na ziemi, na korzenie drzewa. Nie mogam ju duej wytrzyma. Byam chora, osabiona i wyczerpana do granic moliwoci. Niech kto wezwie Stranikw Pokoju, pomylaam. Niech zabior nas do domu komunalnego. Albo nie, wol umrze tu i teraz, w deszczu. W piekarni co brzkno I znowu usyszaam wrzaski kobiety. W nastpnej chwili rozlego si guche uderzenie. Na wp przytomna, zastanawiaam si, co si dzieje. Dobieg mnie chlupot, kto brn przez boto. To ona, przemkno mi przez myl. Idzie podgoni mnie kijem. Ale to nie bya ona, tylko ten chopak. W objciach trzyma dwa wielkie bochny chleba, ktre zapewne wpady do ognia, bo miay zwglon skrk. Rzu to wini, ty durna istoto! krzyczaa matka chopaka. Zmarnowany chleb, nikt przy zdrowych zmysach go nie kupi! Oderwa kawaek spalenizny, potem drugi, i cisn je do koryta. Od drzwi sklepu dobieg sygna dzwonka, wic piekarzowa znika w budynku, aby obsuy klienta. Chopak nawet nie spojrza w moj stron, ale ja patrzyam uwanie. Na pieczywo i na czerwon prg na jego policzku. Czym ona go uderzya? Moi rodzice nigdy nas nie bili. Nawet nie potrafiam sobie wyobrazi, jak to jest. Chopiec obejrza si na piekarni, jakby chcia sprawdzi, czy nikt nie patrzy, a potem znowu skupi uwag na wini i w tym momencie rzuci w moj stron najpierw jeden, a zaraz za nim drugi bochen. Na koniec powlk si z powrotem do piekarni i starannie zamkn za sob kuchenne drzwi. Z niedowierzaniem wpatrywaam si w bochny. Wyglday wspaniale, wrcz idealnie, z wyjtkiem zwglonych miejsc. Czyby chcia, ebym je wzia? Z pewnoci, przecie leay u moich stp. Zanim ktokolwiek zauway, co si zdarzyo, upchnam pieczywo pod koszul, otuliam si kurtk. myliwsk i pospiesznie odeszam. Gorcy chleb parzy mi skr, mimo to przycisnam go mocniej, jakbym kurczowo trzymaa si ycia. Gdy dotaram do domu, chleb nieco ostyg, ale w samym rodku wci by ciepy. Rzuciam oba bochny na st, a Prim momentalnie wycigna rce, aby oderwa kawaek. Kazaam jej usi, zmusiam mam, eby zaja miejsce przy stole i nalaam wszystkim20

cieplej herbaty. Nastpnie zeskrobaam spalenizn i pokroiam chleb. Zjadymy cay bochen, kromka po kromce. To by dobry, treciwy chleb, z rodzynkami i orzechami. Rozwiesiam ubranie przy ogniu, wgramoliam si do ka i zasnam. Nic mi si nie nio. Dopiero nastpnego ranka dotaro do mnie, e chopak mg celowo przypali chleb. Mg wrzuci oba bochenki w pomienie, ze wiadomoci, nieuchronnej kary, a potem mi je da. Odrzuciam jednak t myl. To musia by przypadek. Dlaczego niby miaby to zrobi. Przecie nawet mnie nie zna. Tak czy owak, rzucajc mi chleb, zachowa si niezwykle yczliwie. Gdyby to wyszo na jaw, dostaby tgie lanie. Nie potrafiam wyjani motyww jego postpowania. Po niadaniu zoonym z kromek chleba wyszymy do szkoy. Powitao nas cieple, wonne powietrze oraz pierzaste chmury, jakby noc przysza wiosna. W szkole minam na korytarzu syna piekarza. Policzek mu spuch, mia podbite oko. Stal z kolegami i w aden sposb nie dawa do zrozumienia, e mnie poznaje. Kiedy jednak po poudniu odebraam Prim i ruszyymy do domu, wpatrywa si we mnie przed szko z drugiego kraca boiska. Nasze spojrzenia si skrzyoway na jedn krtk chwil, ale on od razu odwrci gow. Z zakopotaniem opuciam wzrok i wtedy ujrzaam pierwszy mniszek w tym roku. W gowie zawita mi pewna myl. Przypomniaam sobie dugie godziny spdzone z ojcem w lesie i zrozumiaam, jak damy sobie rad. Do dzi wyczuwam zwizek midzy Peet Mellarkiem, chlebem, ktry dal mi nadziej, a kwitncym mniszkiem, rdem wiary w to, e nie jestem skazana na mier. Nieraz odwracaam si na szkolnym korytarzu i napotykaam spojrzenie Peety, ktry w tej samej chwili odwraca wzrok. Czuj si duniczk Peety Mellarka, a nie cierpi, kiedy ci na mnie zobowizania. Gdybym kiedy miaa okazj mu podzikowa, pewnie nie byabym teraz tak rozdarta. Par razy mylaam o tym, ale jako nigdy nie byo odpowiedniego momentu. Teraz jest za pno. Oboje trafimy na aren i stoczymy walk na mier i ycie. Jak miaabym mu dzikowa w takich okolicznociach? Raczej nie uwierzyby w moj szczero, skoro jednoczenie prbowaabym podern mu gardo. Burmistrz koczy koszmarne przemwienie powicone Traktatowi o Zdradzie i daje znak, abymy ucisnli sobie donie. Rce Peety s mocne, cieple jak bochny chleba, ktre mi ofiarowa. Spoglda mi w oczy i ciska mi do. To chyba ma by krzepicy gest, ale moe jego palce przeszy nerwowy skurcz.21

Odwracamy si twarzami do publicznoci, rozlegaj si dwiki hymnu Panem. Mniejsza z tym, myl. Do walki stan dwadziecia cztery osoby. Zapewne kto mnie uprzedzi, zanim zd go zabi. Trzeba jednak przyzna, e ostatnio trudno liczy na rachunek prawdopodobiestwa.

ROZDZIA 3

Ledwie przebrzmiewaj kocowe dwiki hymnu, tracimy wolno. Nikt nas nie skuwa kajdankami, ale w otoczeniu grupy Stranikw Pokoju wmaszerowujemy przez gwne wejcie do Paacu Sprawiedliwoci. W przeszoci wielu trybutw usiowao std umkn, cho nigdy nie widziaam tego na wasne oczy. Trafiam do jakiego pokoju w budynku i zostaj sama. Jeszcze nigdy nie byam w tak luksusowym pomieszczeniu. Podoga jest przykryta grubymi, gstymi dywanami, na nich stoi kanapa obita aksamitem i fotele. Wiem, jak wyglda aksamit, bo mama ma sukienk z aksamitnym konierzykiem. Siadam na kanapie i nie mog si powstrzyma, raz za razem gaszcz materia. W ten sposb uspokajam si przed tym, co mnie czeka przez nastpn godzin. Zblia si czas przeznaczony na poegnanie trybutw z ich najbliszymi. Nie mog sobie pozwoli na zdenerwowanie, nie chc wyj z tego pokoju z zapuchnitymi oczami i czerwonym nosem. Pacz nie wchodzi w gr. Na dworcu kolejowym czekaj nastpne kamery. Moja siostra i matka przychodz pierwsze. Wycigam donie do Prim, a ona wspina si na moje kolana, obejmuje mnie za szyj, kadzie mi gow na ramieniu, jak wtedy, gdy uczya si chodzi. Mama siada obok mnie i obejmuje nas obie. Mija kilka minut, a my nie mwimy ani sowa. W kocu zaczynam wylicza, o czym powinny pamita i co robi, bo przecie nie bd moga im pomc. Prim nie wolno wystpowa o astragale. Jeli zacisn pasa, wyyj ze sprzeday koziego mleka i sera, a take z zyskw z maej apteki. Mama prowadzi j na potrzeby mieszkacw Zoyska. Gale dostarczy jej zi, ktrych sama nie uprawia, ;ile musi mu je bardzo dokadnie22

opisywa, bo Gale nie zna si na nich tak dobrze jak ja. Poza tym bdzie im przynosi zwierzyn. Tak si umwilimy rok temu. Raczej nie zada zapaty, ale i tak powinny ofiarowa mu w podzice jaki towar, choby mleko albo lekarstwo. Nawet nie prbuj sugerowa Prim, eby nauczya si owiectwa. Par razy prbowaam zrobi z niej myliwego i za kadym razem skutki okazyway si fatalne. Lasy j przeraay, a kiedy co upolowaam, Prim zaczynaa si maza i mwia, e powinnymy jak najszybciej zabra zwierz do domu i wyleczy. Dobrze jednak radzi sobie z koz, wic na tym si skupiam. Kiedy kocz udziela jej rad na temat opau, handlu i szkoy, odwracam si do mamy i mocno chwytam j za rk.Posuchaj mnie. Suchasz mnie? Kiwa gow, zaniepokojona moj stanowczoci. Z

pewnoci spodziewa si, co chc jej teraz powiedzie. Nie moesz nas ponownie opuci. Wbija wzrok w podog.Wiem. Nie opuszcz was. Nic na to nie mogam poradzi... Tym razem musisz. Nie wolno ci zamkn si w sobie ! zostawi Prim bez opieki. Odtd

nie moecie liczy na mnie, same bdziecie si utrzymywa. Niewane, co bdzie. Co zoI raczycie na ekranie. Musisz mi przysic, e dasz sobie rad! Zaczynam krzycze. W swoim gosie sysz ca zo i strach, ktre czuam, gdy nas opucia. Wyszarpuje rk z ucisku. Udziela si jej moja wcieko.Zachorowaam. Leczyabym si sama, gdybym miaa lekarstwo, ktre teraz mam.

Naprawd moga by chora. Kiedy dosza do siebie, widziaam na wasne oczy, jak przywraca do ycia ludzi cierpicych na obezwadniajcy smutek. Moe to choroba, ale nie moemy sobie na ni pozwoli.Wic bierz lekarstwo. I dbaj o Prim! dam. Poradz sobie, Katniss odzywa si Prim i obejmuje moj twarz domi. Ty te

musisz dba o siebie. Jeste szybka i dzielna, moesz wygra. Nie, nie mog. W gbi serca Prim z pewnoci o tym wie. Rywale przerastaj mnie pod kadym wzgldem. Pochodz z bogatszych dystryktw, w ktrych zwycistwo w igrzyskach przynosi chwa. Od urodzenia przygotowywano ich do walki. Stan przeciwko chopakom dwa, trzy razy potniejszym ode mnie. Dziewczynom, ktre potrafi zabija noem na23

dwadziecia sposobw. Jasne, bd tam te tacy jak ja. Ludzie, ktrzy odpadn, nim caa zabawa rozkrci si na dobre.Kto wie mwi, bo nie mog da za wygran i zarazem oczekiwa od mamy

wytrwaoci. Poza tym poddawanie si bez walki nie ley w mojej naturze, nawet gdy wszystko sprzysiga si przeciwko mnie. Jeli si uda, bdziemy bogate jak Haymitch.Nie obchodz mnie bogactwa. Chc, eby wrcia do domu. Postarasz si, prawda? Ale

tak naprawd, najbardziej na wiecie? dopytuje si Prim.Naprawd, najbardziej na wiecie. Przysigam odpowiadam. Dam z siebie wszystko,

dla Prim. Na progu staje Stranik Pokoju i pokazuje nam, e czas min. Tulimy si do siebie mocno, a do blu.Kocham was powtarzam wiele razy. Kocham was obie.

Sysz od nich to samo. Stranik rozkazuje im wyj i drzwi si zamykaj. Wciskam twarz w aksamitn poduszk, jakbym w ten sposb moga oddali od siebie rzeczywisto. Kto wchodzi do pokoju. Podnosz wzrok i ze zdziwieniem rozpoznaj piekarza, ojca Peety Mellarka. Nie do wiary, e przyszed mnie odwiedzi. Przecie niedugo sprbuj zabi mu syna. Znamy si jednak troch, a Prim to jego cakiem dobra znajoma. Gdy sprzedaje kozie serki na wieku, odkada dwa dla niego i dostaje w zamian przyzwoit porcj chleba. Zawsze czekamy z wymian, a nie bdzie tej wiedmy, jego ony, bo on jest o wiele milszy. W przeciwiestwie do niei, z pewnoci nie uderzyby syna za spalony chleb. Ale po co do mnie przyszed? Piekarz niezgrabnie przysiada na brzegu eleganckiego fotela. To potnie zbudowany mczyzna o szerokich barach, z licznymi bliznami po oparzeniach od wieloletniej pracy przy plecach. Z pewnoci wanie poegna si z synem. Z kieszeni kurtki wyciga paczuszk w biaym papierze l podaje mi j. Odwijam papier i widz ciasteczka. To luksus, na ktry nas nie sta.Dzikuj mwi. Nawet gdy humor mu dopisuje, piekarz nie bywa szczeglnie

rozmowny, a dzisiaj cakiem brak mu sw. Na niadanie jadymy paski chleb. Mj przyjaciel Gale da panu wiewirk w zamian za pieczywo. Kiwa gow, jakby sobie przypomina. Raczej kiepski interes dla pana dodaj. Wzrusza ramionami, jakby to24

nie miao adnego znaczenia. Nic wicej nie przychodzi mi do gowy, wic siedzimy w milczeniu, a wreszcie Stranik Pokoju ogasza koniec wizyty. Piekarz wstaje i odchrzkuje.Bd mia oko na ma mwi. Dopilnuj, eby jada.

Po tych sowach czuj, e ucisk w mojej piersi troch zela. ludzie kontaktuj si ze mn, ale naprawd lubi Prim. Moe wystarczy ludzkiej sympatii, aby utrzyma j przy yciu .Nie oczekiwaam take nastpnego gocia. Madge podchodzi prosto do mnie. Nie jest zapakana ani zakopotana, za to w jej gosie sysz zaskakujcy upr. -Na arenie bdziesz moga mie na sobie jedn rzecz ze swojego dystryktu. Co, co bdzie przypominao ci o domu. Wemiesz to? Podaje mi okrg, zot broszk, ktr wczeniej widziaam na jej sukience. Nie przyjrzaam si jej uwanie, teraz jednak widz, e to may ptak w locie.Dajesz mi swoj broszk? dziwi si. Noszenie pamitki z mojego dystryktu jest

ostatni rzecz, jaka zaprzta mi gow.Przypn ci j do sukienki, zgoda? Madge nie czeka na odpowied, od razu si

pochya i dekoruje mnie zotym ptakiem. Katniss, obiecaj, e wyjdziesz w niej na aren prosi. Obiecujesz?Tak zgadzam si. Ciastka, broszka. Dzisiaj jestem zasypywana prezentami. Madge

ofiarowuje mi jeszcze jeden: pocaunek w policzek. Nastpnie odchodzi, a ja zostaj z myl, e moe zawsze bya moj przyjacik. Na koniec zjawia si Gale. Moe i nie cz nas adne romantyczne uczucia, ale kiedy rozkada ramiona, bez wahania przytulam si do niego. Ma znajome ciao. Wiem, jak si porusza, jak pachnie dymem, rozpoznaj nawet bicie jego serca zapamitaam ten dwik z cichych chwil na polowaniach. Tym razem jednak po raz pierwszy czuj go naprawd, jego szczupe ciao i twarde minie, do ktrych przywieram.Suchaj mnie da. Pewnie bez trudu zdobdziesz n, ale koniecznie musisz

skombinowa uk. Dziki niemu wzrosn twoje szanse.Nie zawsze rozdaj uki zauwaam i przypominam sobie, jak ktrego roku trybuci

dostali tylko okropne maczugi nabijane kolcami, ktrymi musieli zatuc si nawzajem na mier.25

No to zrb go sama radzi mi Gale. Nawet kiepski uk jest lepszy ni aden.

Wczeniej prbowaam kopiowa uki ojca, ale za kadym razem z mizernym skutkiem. To prawdziwa sztuka. Nawet on musia czasem wyrzuca na mietnik to, co skonstruowa. Przecie nie wiem, czy znajd drewno. Kiedy zafundowano uczestnikom aren zoon wycznie ze ska, piasku i wyschnitych krzakw. Tamten rok zapad mi w pami jako szczeglnie zy. Wielu trybutw zostao poksanych przez jadowite we lub postradao zmysy z pragnienia. Prawie zawsze jest jakie drewno zapewnia mnie Gale. Pamitasz, jak poowa dzieciakw umara z wyzibienia? Od tamtej pory dostarczaj drewno, eby widzowie lepiej si bawili. Fakt. Jedne z Godowych Igrzysk spdzilimy, obserwujc, jak zawodnicy zamarzaj noc na mier. Ledwie ich byo wida, bo pozwijali si w kbki. Brakowao im drewna na Ogniska czy pochodnie. W Kapitolu uznano, e takie ciche, bez krwawe umieranie jest wyjtkowo przygnbiajce. Potem zazwyczaj nie brakowao drzewa na opa.To prawda, zwykle jest go troch zauwaam.

- Katniss, to tylko polowanie. Nie znam lepszego myliwego od ciebie mwi Gale. Igrzyska to co wicej ni owy. Oni s uzbrojeni. Myl- mwi.Tak jak i ty. Ale ty masz wiksz wpraw. Naprawd polowaa upiera si.

Dobrze wiesz, jak zabija.Nigdy nie zabiam czowieka. A waciwie co to za rnica? pyta Gale ponuro.

Najgorsze jest to, e jeli zdoam zapomnie, e poluj na ludzi, nie bdzie adnej. Stranicy Pokoju zjawiaj si przedwczenie, wic Gale prosiIIo wicej czasu, ale go wyprowadzaj, a ja wpadam w panik. Nie dopu, eby godoway! krzycz i czepiam si jego doni. Nie bd! Wierz mi! Katniss, pamitaj, e ja... Nie koczy, bo stranicy rozdzielaj

nas szarpniciem i zatrzaskuj drzwi. Czuj, e ju nigdy si nie dowiem, o czym miaam pamita.26

Z Paacu Sprawiedliwoci w krtkim czasie docieramy na dworzec. Nigdy nie jechaam samochodem. Rzadko kiedy podrowaam wozami. Mieszkacy Zoyska przemieszczaj si na piechot. Dobrze, e nie pakaam. Na peronie roi si od dziennikarzy z przypominajcymi owady kamerami, wycelowanymi prosto we mnie. Potrafi zmieni twarz w kamienn mask, mam w tym ogromn wpraw, i teraz z tego korzystam. Ktem oka dostrzegam siebie na ekranie na murze. Telewizja na ywo transmituje moje przybycie. Z ulg zauwaam, e wygldam na niemal znudzon. Od razu wida, e Peeta Mellark paka. O dziwo, nawet nie prbuje tego ukry. Natychmiast zaczynam si zastanawia, czy tak taktyk zastosuje podczas igrzysk. Czy celowo zamierza sprawia wraenie wystraszonego sabeusza, aby przekona rywali, e marny z niego przeciwnik, a nastpnie rzuci si w wir walki? Kilka lat temu tak si zachowywaa Johanna Mason z Sidmego Dystryktu, z dobrym skutkiem. Udawaa zapakan, tchrzliw idiotk, wic nikt nie zwraca na ni uwagi do czasu, gdy zostaa zaledwie garstka zawodnikw. Wwczas okazao si, e ta sama dziewczyna potrafi podstpnie mordowa z zimn krwi. wietnie to rozegraa. Taka strategia niespecjalnie pasuje do Peety Mellarka, w kocu jest synem piekarza. Nigdy nie brakowao mu jedzenia, do tego latami dwiga cikie blachy z chlebem, wic sta si silny i barczysty. Bdzie si musia sporo napaka, aby przekona kogokolwiek, e jest niegrony. Przez kilka minut musimy sta w wejciu do wagonu, aby kamery nasyciy si nami. W kocu wpuszczaj nas do rodka. Drzwi litociwie si zamykaj, a pocig momentalnie rusza z miejsca. Prdko z pocztku zapiera mi dech w piersiach. Rzecz jasna, nigdy nie jechaam pocigiem, gdy podrowanie midzy dystryktami jest zabronione, z wyjtkiem oficjalnie zatwierzonych przejazdw towarowych. W naszym wypadku chodzi Klownie o transport wgla. Tym razem nie jedziemy zwykym pocigiem. Zaadowano nas do jednego z kapitoliskich bolidw, podrujcych ze redni prdkoci czterystu kilometrw na godzin. Do Kapitolu dotrzemy na nastpny dzie. W szkole ucz nas, e Kapitol zbudowano w miejscu zwanym niegdy Grami Skalistymi. Dwunasty Dystrykt obejmuje dawnych Appalachw. Od setek lat wydobywa si tutaj wgiel, zatem nic dziwnego, e nasi grnicy musz kopa luk gboko.27

Waciwie wszystko sprowadza si do nauki o wglu. Poza podstawow nauk czytania i liczenia, wikszo naszych zawie si z grnictwem. Wyjtkiem s cotygodniowe wyki, idy z historii Panem, ktre najczciej okazuj si pustocie iwlem na temat tego, co zawdziczamy Kapitolowi. Wiem, e nie mwi nam wszystkiego, nie informuj nas, co si naprawd wydarzyo podczas powstania. Rzadko jednak zaprztam sobie tym gow. Co za rnica, jaka jest prawda, przecie dziki niej nie zdobd jedzenia. Pocig wiozcy trybutw jest jeszcze wykwintniej urzdzony ni pokj w Paacu Sprawiedliwoci. Otrzymalimy wasne pomieszczenia z sypialni, garderob i prywatn azienk z dost- l " m do gorcej i zimnej biecej wody. W domu nie mamy ciepli wody, chyba e sobie podgrzejemy. W szufladach le pikne ubrania, a Effie Trinket informul mnie, e mog robi to, na co mam ochot, woy to, co mam ochot, wszystko jest do mojej dyspozycji. Tyle e za godzin mam by gotowa do kolacji. cigam niebiesk sukienk od mamy i bior gorcy prysznic. Jeszcze nigdy nie braam prysznica. Czuj si tak, jakbym wysza na letni leszcz, tylko wyranie cieplejszy. Wkadam ciemnozielon koszul i spodnie. W ostatniej chwili przypominam sobie o maej, zotej broszce od Madge i po raz pierwszy z uwag si jej przypatruj.

Wyglda tak, jakby kto zrobi maego, zotego ptaka, a nastpnie wpasowa go do obrczy. Ptak styka si z ni wycznie kocami skrzyde. Nagle go rozpoznaj. To kosogos. Kosogosy to zabawne stworzenia, ktre swego czasu niele napsuy krwi Kapitolowi. Podczas rebelii wadze wyhodoway seri genetycznie zmodyfikowanych zwierzt, przeznaczonych do wykorzystywania jako bro. Utaro si mwi o nich zmieszace, a czasem w skrcie zmiechy. Naleay do nich ptasie mutanty, zwane goskukami, obdarzone umiejtnoci zapamitywania i powtarzania ludzkich rozmw. Ptaki te, wycznie samce, miay zwyczaj powraca do domu z tego wzgldu wypuszczano je w rejonach, w ktrych ukrywali si wrogowie Kapitolu. Gdy zapamitay ju dostatecznie duo sw, wracay do kapitoliskich orodkw i tam rejestrowano pozyskane od nich informacje. Troch to trwao, zanim ludzie uwiadomili sobie, co si dzieje w dystryktach i jak prywatne rozmowy s transmitowane do nieprzyjacielskich orodkw. Jak si atwo domyli, rebelianci zaczli fa28

szerowa Kapitol stekiem kamstw i na tym polega dowcip. W rezultacie orodki zlikwidowano, a ptaki pozostawiono na wolnoci, eby stopniowo wyginy. Tyle e wcale nie wyginy. Goskuki urzdziy sobie gody z samicami kosw i w ten sposb powsta nowy gatunek, ktry powtarza zarwno ptasie gwizdy, jak i ludzkie melodie. Co prawda straci zdolno powtarzania sw, ale udawao mu si naladowa rozmaite dwiki wydawane przez ludzi, poczwszy od piskliwych dziecicych treli, a skoczywszy na niskich, mskich tonach. Na dodatek zapamitywa piosenki, i to nie tylko krtkie fragmenty, lecz cae utwory, z wieloma wersami, jeli tylko spodoba mu si czyj gos i jeli cierpliwie piewao si w jego obecnoci. Mj ojciec darzy kosogosy wyjtkow sympati. Gdy szlimy na polowanie, gwizda albo piewa skomplikowane piosenki, a ptaki, po chwili uprzejmego milczenia, zawsze odlatyway. Nie kady jest traktowany z takim szacunkiem. Kiedy jednak piewa mj ojciec, wszystkie okoliczne ptaki milky i suchay. Mia pikny gos, wysoki i czysty, a w dodatku tak peen ycia, e momentalnie zbierao mi si na miech i pacz jednoczenie. Po jego mierci nigdy nie sprbowaam piewa z ptakami. Mimo to widok kosogosa dziaa na mnie krzepico. Czuj si tak, jakbym miaa przy sobie czstk ojca, ktra mnie chroni. Wbijam szpilk w ciemnozielon koszul i prawie sobie wyobraam kosogosa fruncego midzy drzewami. Przychodzi Effie Trinket, eby zabra mnie na kolacj. Podam za ni wskim, rozkoysanym korytarzem do jadalni o cianach wyoonych lnic boazeri. Widz st zastawiony atwo tukcymi si naczyniami. Peeta Mellark ju na nas czeka, obok niego stoi puste krzeso.Gdzie Kiedy

si podziewa Haymitch? pyta Effie Trinket pogodnie. go ostatnio widziaem, wspomnia, e idzie uci sobie drzemk wyjania

Peeta.Mia

ciki dzie przyznaje Effie. Od razu wida, e ulg przyjmuje nieobecno

Haymitcha, i trudno si dziwi si reakcji. Kolacja jest podawana na raty. Raczymy si po kolei gst zup marchewkow, zielon saatk, kotletami jagnicymi plure ziemniaczanym, serem i owocami, ciastem czekoladowym. Przez cay posiek Effie Trinket upomina nas, ebymy si nie przejadali, bo to jeszcze nie koniec. Mimo to opycham si po uszy, jeszcze nigdy nie miaam okazji bez ogranicze delektowa si takimi pysznociami. Chyba najlepsze, co mog zrobi do29

rozpoczcia igrzysk, to przybra na wadze. Przynajmniej umiecie si zachowa przy stole komentuje Effie, gdy koczymy danie gwne. W ubiegym foku trafia mi si para, ktra jada wszystko rkami, jak dzikusy. Ich widok przyprawi mnie o niestrawno.

Zeszoroczne dzieciaki pochodziy ze Zoyska i nigdy, ani razu w swoim krtkim yciu nie zdoay si naje do syta. Kiedy zobaczyy takie potrawy, z pewnoci nie mylay o dobrych manierach przy stole. Peeta jest synem piekarza. Mama nauczya mnie i Prim je jak naley, wic owszem, potrafi posugiwa si noem i widelcem. Uwaga Effie Trinket irytuje mnie jednak do tego stopnia, e celowo kocz posiek palcami, a nastpnie wycieram donie o obrus. Effie mocno zaciska usta. Po kolacji usiuj za wszelk cen utrzyma ywno w brzuchu. Widz, e Peeta rwnie zrobi si zielonkawy. Nasze odki nie przywyky do takiej obfitoci pokarmw. Skoro jednak potrafi zapanowa nad mdociami po zjedzeniu zimowego specjau liskiej Sae gulaszu z mysiego misa, wieprzowych podrobw i drzewnej kory to zdecydowanie poradz sobie take i teraz. Przechodzimy do innego przedziau, eby obejrze podsumowanie przebiegu doynek z caego Panem. Telewizja stara si transmitowa rne uroczystoci przez cay dzie, lecz tylko mieszkacy Kapitolu maj moliwo ledzi je na bieco, gdy nie musz osobicie uczestniczy w doynkach. Ogldamy inne losowania, jedno po drugim. Prowadzcy wywouj nazwiska, ochotnicy czasem si zgaszaj, czciej nie. Obserwujemy twarze dzieciakw, z ktrymi staniemy do rywalizacji. Kilka osb zapada mi w pami. Gigantyczny chopak, ktry dobrowolnie rzuca si pdem na estrad w Drugim Dystrykcie. Dziewczyna z Pitego Dystryktu, o lisiej twarzy i przylizanych, rudych wosach. Chopak o niesprawnej stopie z Dziesitego Dystryktu. Najlepiej zapamituj dwunastolatk z Jedenastego Dystryktu. Ma ciemnobrzow skr i oczy, ale poza tym bardzo przypomina Prim jest rwnie drobna i podobnie si zachowuje. Kiedy wchodzi na scen i pada pytanie o ochotnikw, sycha tylko wiatr gwidcy w zapuszczonych budynkach dookoa. Nikt nie chce zaj jej miejsca. Na sam koniec pokazuj Dwunasty Dystrykt. Wywoano j, a ja biegn zgosi si na ochotnika. Sycha rozpacz w moim gosie, gdy zasaniam Prim, zupenie jakbym si baa, |t30

nikt nie usyszy i zamiast mnie zabior siostr. Co oczywicie, sysz. Widz, jak Gale odciga j ode mnie, patrz, jak wchodz na scen. Komentatorzy nie wiedz, co powiedzie, kiedy tum milczy, zamiast bi brawo. Cicha oznaka szacunku. Jeden z nich zauwaa, e Dwunasty Dystrykt zawsze pozostawa nieco z tyu, niemniej miejscowe zwyczaje bywaj urocze. Jakby na komend Haymitch spada z estrady i prowadzcy wydaj z siebie zabawny jk. Peeta zostaje wylosowany, cicho zajmuje wskazane miejsce. Podajemy sobie rce. Ponownie rozbrzmiewa hymn i program dobiega koca. Effie Trinket jest niezadowolona. Przekrcona peruka le wyglda na ekranie. - Wasz mentor musi si sporo nauczy o sztuce prezentacji Nic ma pojcia o zachowaniu przed kamerami. Peeta nieoczekiwanie parska miechem. - By pijany zauwaa. Upija si co roku.Codziennie

dodaj. Mimowolnie umiecham si z satysfakcj. Effie Trinket mwi

tak, jakby Haymitch mia nieco szorstkie maniery, ktre wystarczy skorygowa kilkoma wskazwkami.Ciekawe

syczy Effie. Czy to nie dziwne, e tak dobrze si bawicie? Wiadomo, e

podczas igrzysk mentor bdzie postem midzy wami a wiatem. On posuy wam rad, dotrze do sponsorw, zadecyduje o wrczaniu prezentw. Haymitch zapewne przesdzi o waszym yciu lub mierci! W tej samej chwili do przedziau wtacza si Haymitch. - Przegapiem kolacj? pyta bekotliwie, wymiotuje na kosztowny dywan i pada w sam rodek wymiocin. -Teraz si pomiejcie proponuje nam Effie Trinket. W butach o spiczastych noskach kica dookoa kauy i ucieka przedziau.

ROZDZIA 4 Przez dusz chwil razem z Peet obserwuj, jak nasz mentor usiuje si podwign ze liskiego paskudztwa, wasnej treci pokarmowej. Ostry fetor wymiocin i mocnego alkoholu wywouje u mnie mdoci. Wymieniam z Peet spojrzenia. Haymitch nie jest wiele wart, ale31

Effie Trinket ma racj. Gdy trafimy na aren, zostanie nam tylko on. Solidarnie bierzemy go pod pachy i pomagamy mu dwign si na nogi.Potknem

si? pyta Haymitch. Co tu mierdzi.

Wyciera rk o nos i rozmazuje wymiociny po twarzy.Odprowadzimy

pana do przedziau proponuje Peeta. Sprbujemy pana doczyci.

Na wp prowadzimy, ma wp wleczemy Haymitcha do jego przedziau. Nie chcemy go ka na haftowanej narzucie, wic zacigamy go do wanny i odkrcamy prysznic. Nawet do niego nie dociera, co si z nim dzieje.Dziki

odzywa si do mnie Peeta. Dalej sam sobie poradz.

Nie powiem, ebym nie bya mu wdziczna, bo wcale nie mam ochoty rozbiera Haymitcha, wypukiwa wymiocin z jego wosw na piersi i ka go do ka. Peeta pewnie stara si zrobi na nim dobre wraenie, aby po rozpoczciu igrzysk zosta jego ulubiecem. Haymitch jest jednak w takim stanie, e jutro pewnie nic nie bdzie pamita.Nie

ma sprawy zgadzam si. Mog przysa ci do pomocy kogo z Kapitolu.

Jad z nami pocigiem. Gotuj dla nas. Obsuguj nas. Pilnuj. Troszcz si o nas, bo na tym polega ich praca. Nie, nie chc ich tutaj mwi Peeta. Kiwam gow i ruszam do swojego przedziau. Rozumiem Peet. Sama nie mog znie widoku mieszkacw Kapitolu. gdyby jednak musieli si zaj Haymitchem, mogabym to u/ua za co w rodzaju zemsty. Zastanawiam si, czemu Peeta woli sam doprowadzi go do porzdku, i nagle mnie olniewa. Poniewa jest dobry. Mnie rwnie okaza dobro, kiedy podarowaa mi chleb. Uwiadomienie sobie tego budzi moj czujno. Dobry Peeta Millark jest znacznie niebezpieczniejszy od niedobrego. Dobrzy ludzie potrafi wnikn w moje serce i zapuci tam korzenie Nie mog dopuci, aby Peeta si we mnie zagniedzi. Th wykluczone, zwaywszy, e wkrtce oboje trafimy na aren Podejmuj decyzj. Od tej pory chc mie jak najmniej do czynienia z synem piekarza. Kiedy wracam do przedziau, pocig zatrzymuje si na peronie. Uzupeniamy paliwo. Popiesznie uchylam okno, wyrzucam paczk ciastek od ojca Peety i zatrzaskuj szyb. Do. Koniec z nimi obydwoma.

32

Niestety, paczka pka i ciastka rozsypuj si midzy mniszkami przy torach. Spogldam na nie tylko przez moment, bo pocig ponownie rusza, ale to wystarcza. Z miejsca przypominam sobie inny kwiat mniszka, ten sprzed lat, na szkolnym podwrzu Oderwaam wzrok od posiniaczonej twarzy Peety Mellarki i zobaczyam mniszek, a wtedy odya we mnie nadzieja. Ostronie zerwaam kwiatek i popiesznie wrciam do domu. I .im chwyciam wiadro, zapaam Prim za rk i obie ruszyymy na k. Tak jak mylaam, bya upstrzona tymi gwkami mniszkw. Zbierajc je, ruszyymy wzdu wewntrznej Miony ogrodzenia. Wdrowaymy z ptora kilometra, zanim wiadro wypenio si mniszkami limi, odykami i kwiatami. Tamtego wieczoru na kolacj bya uczta z mniszkowej saatki oraz resztek chleba z piekarni.A inne

roliny? chciaa wiedzie Prim. Jest ich wicej do jedzenia? zapewniam j. Tylko musz je sobie przypomnie.

Mnstwo

Mama miaa album, ktry przywioza ze sob z apteki. Stronice ksiki ze starego pergaminu byy pokryte atramentowymi rysunkami rolin. Staranne, odrczne napisy informoway, jak roliny si nazywaj, gdzie naley ich szuka, kiedy kwitn, jakie jest ich medyczne zastosowanie. Ojciec doda do ksiki wasne hasa. Opisa roliny jadalne, nie lecznicze mniszki, szkaratki, dzik cebul, pini. Przez reszt wieczoru razem z Prim wertowaymy stronice albumu. Nastpnego dnia nie byo szkoy. Przez jaki czas pltaam si po obrzeach ki, a wreszcie zebraam si na odwag i przecisnam pod siatk. Po raz pierwszy znalazam si sama po drugiej stronie ogrodzenia, bez broni ojca, z ktr czuabym si bezpiecznie. W pustym pniu drzewa odszukaam jednak strzay i may uk, ktry skonstruowa specjalnie dla mnie. Tamtego dnia zapewne nie zanurzyam si w las gbiej ni na dwadziecia metrw. Wikszo czasu spdziam na gaziach starego dbu, liczc na to, e pojawi si jaka zwierzyna. Po kilku godzinach umiechno si do mnie szczcie. Ustrzeliam krlika. Wczeniej, pod okiem taty, kilka razy upolowaam ju krliki. Tym razem zrobiam to cakowicie samodzielnie. Nie jadymy misa od wielu miesicy. Na widok krlika mama wyranie si oywia. Wstaa, obdara go ze skry i przyrzdzia potrawk z zielenin zebran przez Prim. Potem

33

jednak znw zacza si dziwnie zachowywa i wrcia do ka. Gdy potrawka bya gotowa, zmusiymy mam do zjedzenia jednej porcji. Las okaza si naszym wybawc. Kadego dnia zapuszczaam si coraz gbiej. Z pocztku marnie mi szo, ale uparam si nas wyywi. Kradam jaja z gniazd, chwytaam ryby w sieci, czasami udawao mi si ustrzeli wiewirk albo krlika na potrawk. Do tego zbieraam przerne roliny, ktre zauwaaam pod stopami. Z rolinami trzeba uwaa. Wiele jest jadalnych, ale wystarczy jeden nierozwany ks i ju po tobie. Zawsze po kilka razy ogldaam kad zerwan rolin i porwnywaam |;| z rysunkami ojca. Utrzymywaam nas przy yciu. Kada oznaka niebezpieczestwa, dobiegajce z oddali wycie, niewyjaniony trzask gazi sprawiay, e momentalnie biegam do ogrodzenia. Z czasem przekonaam si, e najlepiej wdrapywa si na drzewa dla ochrony przed dzikimi psami, bo szybko si nudz, zniechcaj i odchodz. Niedwiedzie i koty mieszkay gbiej, moe nie byy w stanie znie smolistego smrodu naszego dystryktu. smego maja udaam si do Paacu Sprawiedliwoci po astragal i wrciam do domu z pierwsz parti ziarna i oleju, zaadowan na wzek dla lalek Prim. smego dnia kadego miesica miaam prawo ponownie zgosi si po porcj ywnoci. Rzecz jasna, nie mogam zaprzesta polowa i zbieractwa. Samo ziarno nie wystarczyoby do jedzenia, a przecie korzystaymy jeszcze z myda, mleka, nici. To, co nie byo nam absolutnie niezbdne do jedzenia, wymieniaam na wieku. Baam si odwiedza to miejsce bez ojca, ale ludzie darzyli go szacunkiem, wic i mnie zaakceptowali. Pukaam take do tylnych drzwi domw bogatszych klientw w miecie. Usiowaam pamita o tym, co mi powtarza ojciec, dowiedziaam si te kilku nowych rzeczy. Rzeniczka kupowaa krliki, ale nie braa wiewirek. Piekarz ceni wiewirki, lecz dobija targu tylko pod nieobecno ony. Dowdca Stranikw Pokoju uwielbia dzikie indyki. Burmistrz mia sabo do poziomek. Pnym latem, podczas kpieli w stawie, zwrciam uwag na otaczajce mnie roliny. Byy wysokie, a ich licie przypominay groty strza, kwiaty miay po trzy biae patki. Uklkam w wodzie, zanurzyam palce w mikkim mule i wycignam gar korzeni. Mae, niebieskawe bulwy nie wygldaj zachcajco, ale po ugotowaniu albo upieczeniu s smaczne jak ziemniaki. Strzaka wodna powiedziaam gono.34

Ojciec wyjani mi kiedy, e moje imi to jedna z nazw tej roliny. artowa, e gd nie zajrzy mi w oczy, jeli uda mi si odnale siebie. Przez kilka godzin przeczesywaam dno stawu palcami stp oraz kijem, zbierajc bulwy, ktre wypyway na powierzchni wody. Tamtej nocy opychaymy si rybami i bulwami strzaki wodnej tak dugo, a w kocu wszystkie po raz pierwszy od wielu miesicy byymy syte. Mama powoli do nas powracaa. Coraz czciej sprztaa i gotowaa, a z czci przynoszonej przeze mnie ywnoci robia przetwory na zim. Ludzie wymieniali si z nami lub pacili gotwk za sporzdzane przez ni lekarstwa. Ktrego dnia syszaam jej piew. Prim nie posiadaa si z radoci, e mama jest z nami, lecz ja uwanie j obserwowaam, czekajc, a ponownie nas opuci. Nie ufaam jej. Jaka spaczona czstka mnie nienawidzia jej za sabo, za miesice, ktre musiaymy przetrwa bez jej pomocy. Prim jej wybaczya, ale ja oddaliam si od mamy, zbudowaam wok siebie mur, eby si chroni przed potrzeb jej bliskoci. Ju nigdy nie wrcio midzy nami to, co byo dawniej. Teraz miaam umrze, nie naprawiwszy tego, co nas podzielio. Przypomina mi si, jak dzisiaj si na ni daram w Paacu Sprawiedliwoci. Z drugiej strony powiedziaam te, e j kocham. Moe to si jako wyrwna. Przez pewien czas wygldam przez okno. Chciaabym je znowu otworzy, ale nie mam pewnoci, czy mona to zrobi przy tak ogromnych prdkociach. W oddali dostrzegam wiata innego dystryktu. Sidmego? Dziesitego? Nie mam pojcia. Myl o ludziach, ktrzy w swoich domach przygotowuj si do snu. Wyobraam sobie nasz dom z opuszczonymi roletami. Co robi mama i Prim? Czy udao im si przekn kolacj? Gulasz rybny i poziomki? Czy te raczej zostawiy nietknite porcje na talerzach? Czy oglday relacje z doynek w rnych dystryktach na ekranie zniszczonego, starego telewizora na stole pod cian? Na pewno znowu pakay. Czy mama jako si trzyma, eby Prim miaa w niej oparcie? A moe ju zacza si oddala, przerzucajc ciar zmaga ze wiatem na wtle ramiona mojej siostry? Prim bez wtpienia spdzi t noc w ku mamy. Pocieszam si myl, e stary, rozczochrany Jaskier rwnie wpakuje si do pocieli, aby czuwa nad Prim. Jeli Prim zapacze, Jaskier wepchnie si w jej objcia i zwinie w kbek. Na pewno pozostanie tam, dopki Prim si nie uspokoi i nie unie. Ciesz si, e go nie utopiam.

35

Na myl o domu uwiadamiam sobie bolenie, jak bardzo Jestem samotna. Ten dzie trwa bez koca. Czy naprawd dzi rano wraz z Gale'em zajadaam si jeynami? Wydaje si, /e od tamtej chwili przemino cae ycie. To jak dugi sen, ktry zmieni si w koszmar. Moe pjd spa i obudz si ponownie w Dwunastym Dystrykcie, tam, gdzie moje miejsce. W szufladach pewnie kryje si wiele nocnych strojw, ale ja tylko cigam koszul i spodnie, po czym w bielinie kad si do ka. Pociel uszyto z mikkiego, jedwabistego materiau. Pod grub, puchat pierzyn od razu robi mi si ciepo. Jeli mam paka, to wanie teraz. Rankiem zmyj z twarzy lady ez. Pacz jednak nie nadchodzi, jestem zbyt zmczona lub otpiaa, by uroni cho jedn z. Pragn tylko jednego: znale si gdzie indziej. Spokojnie pozwalam, aby pocig ukoysa mnie do snu. Przez zasony sczy si szarawe wiato, kiedy budzi mnie omotanie do drzwi. Sysz gos Effie Trinket, woa, ebym wstawaa. Pobudka, pobudka, pobudka! Przed nami wielki, wielk i , wielki dzie!

Przez chwil usiuj sobie wyobrazi, co si dzieje w gowie tej kobiety. Jakie myli wypeniaj rankami jej umys? O czym ni po nocach? Pojcia nie mam. Ponownie wkadam zielony strj, bo wcale nie jest brudny, tylko lekko wymity po nocy na pododze. Przesuwam palcami po obrczy dookoa maego, zotego kosogosa. Myl o lesie, o ojcu, o mamie i Prim, ktre wanie si budz i musz jako sobie radzi. Spaam z wymylnym warkoczem na gowie, upitym przez mam specjalnie na doynki. Fryzura nie wyglda le, wic zostawiam j w spokoju. To i tak bez znaczenia. Z pewnoci dojedamy ju do Kapitolu. Gdy znajdziemy si w miecie, stylista zadecyduje o moim wygldzie podczas wieczornej ceremonii otwarcia igrzysk. Mam nadziej, e nie przydziel mi kogo, kto uwaa golizn za ostatni krzyk mody. Wchodz do wagonu restauracyjnego. Effie Trinket mija mnie z filiank czarnej kawy w doniach, mamroczc pod nosem przeklestwa. Haymitch chichocze. Po wczorajszym opilstwie ma nabrzmia, czerwon twarz. Peeta trzyma w doni buk, wydaje si zakopotany.Chod,

siadaj! mwi Haymitch i kiwa zachcajco. Zasiadam przy stole i

momentalnie dostaj gigantyczny talerz jedzenia. Jajka, szynka, sterta smaonych ziemniakw. Waza stoi w lodzie, eby znajdujce si w niej owoce zachoway wieo.36

Kelner podaje mi koszyk z bukami. Jest ich tyle, e moja rodzina wyywiaby si nimi przez tydzie. Dostaj wysmuk szklank soku pomaraczowego. Tak mi si przynajmniej wydaje, e to sok pomaraczowy. Tylko raz w yciu jadam pomaracz, na Nowy Rok, kiedy ojciec kupi jedn jako wyjtkowy rarytas. Filianka kawy. Mama uwielbia kaw, ale waciwie nas na ni nie sta, jest za droga. Wydaje mi si gorzka i lurowata. Do tego jeszcze gsty, brzowy napj, jakiego nigdy dotd nie widziaam.To

gorca czekolada wyjania Peeta. Smaczna.

Wypijam tyk parzcego, sodkiego kremu i przeszywa mnie dreszcz. Cho kusz mnie inne przysmaki, nie zwracam na nie uwagi. Wypijam ca filiank, do ostatniej kropli i dopiero wtedy zaczynam opycha si, ile wlezie. Uwaam tylko na to, eby nie przesadzi z najtustszymi pokarmami. Mama kiedy i wiadczya, e zawsze jem tak, jakby to by mj ostatni posiek w yciu. Odpowiedziaam, e to bdzie mj ostatni posiek, jeli ..ima nie przynios jedzenia do domu. To j uciszyo. W kocu mj brzuch jest tak wypeniony, jakby mia lada moment pkn. Rozsiadam si wygodnie i obserwuj wspbiesiadnikw. Peeta cigle je, odrywa kawaki buki i macza |e w gorcej czekoladzie. Haymitch nie zwraca szczeglnej uwagi na talerz z jedzeniem, ale za to popija czerwony sok /e szklanki, ktry co rusz rozciecza przeroczystym pynem r butelki. Sdzc po woni, to jaki alkohol. Nie znam Hay- niitcha, ale czsto widywaam go na wieku, gdy szasta pienidzmi przy kramie kobiety, ktra sprzedaje bimber. Zanim dotrzemy do Kapitolu, straci kontakt z rzeczywistoci. Ju wiem, e go nie cierpi. Nic dziwnego, e trybuci z Dwunastego Dystryktu nie maj szans. Problem nie wynika z niedoywienia i braku treningu. Niektrym z nas wystarczyoby si, aby sign po zwycistwo. Rzadko jednak mamy sponsorw, gwnie przez Haymitcha. Bogacze, ktrzy wspieraj zawodnikw, bo na nich postawili albo zwyczajnie roszcz sobie prawa do wyboru zwycizcy, oczekuj mentora / klas, a nie kogo takiego jak Haymitch.Podobno Oto

ma pan udziela nam rad zwracam si do u lego.

rada. Nie dajcie si zabi odpowiada Haymitch I ry ze miechu. Wymieniam

wymowne spojrzenie z Peet, ale zaraz sobie przypominam, e nie chc mie z nim nic wsplnego. Zdumiewa mnie zacito w jego oczach, na og wydaje si agodny.37

Jakie

to mieszne cedzi Peeta. Nieoczekiwanie wytrca szklank z rki Haymitcha.

Szko rozpryskuje si na pododze, krwistoczerwony napj spywa w stron przeciwn do kierunku jazdy. Ale nie dla nas. Haymitch waha si przez chwil, a nastpnie wali Peet w szczk i zrzuca go z krzesa. Gdy si odwraca i wyciga rk po alkohol, dobywam noa i wbijam go w st pomidzy jego doni a butelk. O wos mijam palce. Przygotowuj si do odparowania uderzenia, ale nie nastpuje. Haymitch siada i przypatruje nam si z uwag.I co to ma by? pyta. W tym roku trafili mi si wojownicy?

Peeta dwiga si z podogi i nabiera gar lodu spod wazy z owocami. Chce przyoy okad na zaczerwienion szczk.Nie powstrzymuje go Haymitch. Niech si zrobi siniak. Widzowie uznaj, e

wdae si w bjk z innym trybutem, zanim jeszcze wszede na aren.To wbrew zasadom zauwaa Peeta. Tylko jeli ci przyapi. Siniak bdzie wiadczy o tym, e walczye, a w dodatku nie

dae si zapa. Dobrze si skada. Haymitch spoglda na mnie. Potrafisz zrobi z tym noem co wicej poza dziurawieniem stou? Moj broni jest uk, ale nauczyam si te posugiwa noem. Czasami, gdy zrani zwierz strza, wol rzuci w nie noem i dopiero potem podej bliej. Dociera do mnie, e jeli chc zwrci na siebie uwag Haymitcha, to wanie nadesza odpowiednia chwila. Wyszarpuj n ze stou, zaciskam do na ostrzu i rzucam noem w cian po drugiej stronie pomieszczenia. Licz na to, e n utkwi w boazerii, ale udaje mi si trafi w szczelin midzy deskami. Dziki temu wyglda na to, e jestem znacznie lepsza ni w rzeczywistoci.Podejdcie tu. Oboje. Haymitch ruchem gowy wskazuje rodek przedziau.

Wykonujemy polecenie, a on nas okra, a potem obmacuje jak zwierzta. Sprawdza nasze minie, oglda twarze. Nie jestecie bez szans. Chyba macie niez kondycj. Po wizycie u stylisty zrobi si z was cakiem atrakcyjna para. Nie protestujemy. Godowe Igrzyska to nie konkurs piknoci, ale najurodziwsi trybuci zawsze przycigaj najwicej sponsorw.Dobra, dogadamy si decyduje Haymitch. Wy nie bdziecie przeszkadza mi pi,

a ja bd na tyle trzewy, eby wam pomc. Musicie tylko robi dokadnie to, co wam powiem.38

Marna ta umowa, ale i tak poczynilimy ogromne postpy. Nie dalej jak dziesi minut temu w ogle nie mielimy mentora.Zgoda odzywa si Peeta. Skoro ma pan nas wspiera, to prosz powiedzie, co powinnimy zrobi na arenie

dodaj. Jaka jest najlepsza strategia przy Rogu Obfitoci, jeli kto...Po kolei. Za kilka minut wjedziemy na dworzec. Stylici wezm was w obroty i nie

spodoba wam si to, co zobaczycie w lustrze. Mimo wszystko nie protestujcie.Zaraz, zaraz... zaczynam. adne zaraz. Nie wolno wam protestowa powtarza Haymitch.

Bierze ze stou butelk i wychodzi z wagonu. Drzwi zamykaj si za nim i w tej samej chwili pocig pogra si w mroku. Wewntrz pali si kilka lamp, ale za oknami panuj kompletne ciemnoci, zupenie jakby ponownie zapada noc. I uwiadamiam sobie, e wjechalimy w tunel, ktry na pewno biegnie pod skaami i prowadzi do Kapitolu. Gry tworz naturaln barier ochronn pomidzy stolic a wschodnimi dystryktami. Przekroczy t granic mona waciwie jedynie przez tunele. Kapitol wykorzysta t przewag geograficzn podczas zwyciskiej wojny z dystryktami, tej samej, ktra doprowadzia do zorganizowania Godowych Igrzysk. Rebelianci i musieli wspina si na stromizny, a wwczas stawali si atwym celem dla lotnictwa Kapitolu. Stoimy w milczeniu, gdy pocig pdzi przed siebie. Tunel wydaje si bezkresny, a ja myl o niezliczonych tonach ska, ktre dziel mnie od nieba, i czuj ucisk w piersi. Nienawidz wiadomoci, e uwizam w kamiennym sarkofagu. Mam wraenie, e trafiam do kopalni, myl o ojcu w puapce, ktry nie moe wyj na soce, bo na zawsze pochony go ciemnoci. Pocig w kocu zwalnia, przedzia wypenia si jaskrawym wiatem. Nie ma na to siy, oboje biegniemy do okna. Pochaniamy wzrokiem to, co dotd widzielimy wycznie na ekranach telewizorw. Kapitol, miasto, ktre rzdzi caym Panem. Kamery nie kamay, rzeczywicie jest imponujce. Na ywo wida, e nie uchwyciy wspaniaoci budynkw lnicych we wszystkich kolorach tczy. Wieowce sigaj nieba, a u ich podna, po szerokich, utwardzonych ulicach sun byszczce samochody i spaceruj dziwnie ubrani ludzie o osobliwych fryzurach i pomalowanych twarzach, ludzie, ktrzy nigdy nie zaznali godu. Wszystkie barwy wydaj si sztuczne, r jest zbyt intensywny, ziele przesadnie

39

jaskrawa, od tego bol oczy, zupenie jak wtedy, gdy patrzymy na nieosigalne dla nas, paskie i okrge tarcze landrynek w malekiej cukierni w Dwunastym Dystrykcie. Ludzie rozpoznaj wtaczajcy si do miasta pocig trybutw i nie kryjc zainteresowania, pokazuj nas palcami. Odstpuj od okna, pena obrzydzenia dla ich entuzjazmu, wiem przecie, e nie mog si doczeka naszej mierci. Peeta pozostaje jednak na miejscu, macha rk i umiecha si do zapatrzonego w nas tumu. Przestaje dopiero wtedy, gdy pocig wjeda na peron i tracimy kontakt wzrokowy z publicznoci. Zauwaa, e go obserwuj, i wzrusza ramionami. Kto wie? pyta. Kto z nich moe by bogaty. Bdnie go oceniam. Zastanawiam si nad jego poczynaniami od chwili rozpoczcia doynek. Przyjacielski ucisk doni. Pojawienie si jego ojca z ciastkami oraz obietnic doywiania Prim... Czy Peeta go namwi? Jego zy na dworcu. Najpierw sam postanowi umy Haymitcha, a kiedy yczliwe podejcie nie przynioso rezultatu, rzuci mu wyzwanie. Jeszcze przed chwil macha w oknie do tumu, aby podbi serca widzw. Wszystko to bardzo powoli zaczyna ukada si w spjn cao, ale ja ju wyczuwam, e Peeta opracowuje plan. Nie pogodzi si z losem. Rozpocz cik walk o przeycie. To oznacza, e dobry Peeta Mellark, chopak, ktry podarowa mi chleb, bdzie za wszelk cen stara si mnie'ZABI.

ROZDZIA 5

Trrrach! Zgrzytam zbami, gdy Venia, kobieta o niebieskich wosach, ze zotymi tatuaami nad lini brwi, jednym szarpniciem zrywa mi z nogi plaster, a wraz z nim wszystkie wosy. Wybacz! piszczy z niedorzecznym kapitoliskim akcentem. Co ja poradz, e tak zarosa? Dlaczego ci ludzie musz mwi takimi wysokimi gosami? Dlaczego podczas rozmowy ledwie otwieraj usta? Po co podnosz intonacj na kocu zda, ktre w rezultacie brzmi jak

40

pytania? Dziwaczne samogoski, urywane sowa, syczce s"... Nie sposb ich nie przedrzenia. Venia spoglda na mnie z udawanym wspczuciem. Dobre wieci. To ju ostatni plaster! Gotowa? Zaciskam donie na krawdzi stou, przy ktrym siedz, i kiwam gow. Bolesne szarpnicie i ostatnia kpka wosw na nodze wychodzi wraz z cebulkami. Od trzech godzin jestem w Centrum Odnowy, a jeszcze nie widziaam swojego stylisty. Najwyraniej nie zamierza mnie oglda, pki Venia i inni czonkowie ekipy przygotowawczej nie uporaj si z oczywistymi niedocigniciami. Zabiegi upikszajce obejmuj nacieranie mojego ciaa szorstk piank, ktra usuwa nie tylko brud, lecz take co najmniej trzy warstwy skry. Moje paznokcie maj teraz identyczny ksztat, no i straciam wosy na ciele. Wyrwano mi je z ng, rk, tuowia, spod pach, a take z czci brwi. Teraz przypominam oskubanego ptaka, gotowego do pieczenia. Nie czuj si z tym dobrze. Skra mnie boli i swdzi, czuj si bezbronna. Mam jednak w pamici umow z Haymitchem, wic nie protestuj ani sowem. wietnie sobie radzisz chwali mnie mczyzna o imieniu Flavius. Potrzsa pomaraczowymi sprynkami lokw i rozsmarowuje sobie na ustach now warstw fioletowej szminki. Sporo potrafimy wytrzyma, ale nie znosimy stkania. Nasmarujcie j ca! Venia i Octavia, pulchna kobieta o ciele pomalowanym na blady odcie groszkowej zieleni, nacieraj mnie balsamem, ktry z pocztku piecze, ale chwil pniej dziaa na podranion skr kojco. cigaj mnie ze stou i zabieraj cienki szlafrok, ktry pozwolono mi od czasu do czasu wkada. Stoj cakiem naga, w otoczeniu trjki specjalistw od urody. ktrzy ciskaj w doniach pesety, gotowi pozbawi mnie ostatnich niechcianych woskw. Wiem, e powinnam by zawstydzona, ale oni kompletnie nie przypominaj ludzi. Czuj si, jakbym przebywaa w towarzystwie dziwacznie ubarwionych ptakw, zajtych dziobaniem ziemi u moich stp. W kocu cofaj si, eby podziwia swoje dzieo. Wymienicie! Wygldasz prawie jak czowiek oznajmia Flavius i wybuchaj miechem.41

Z wysikiem unosz kciki ust, aby zademonstrowa, jaka jestem im wdziczna. Dzikuj mwi sodko. W Dwunastym Dystrykcie nie mamy po co adnie wyglda. Moje sowa chwytaj ich za serce. Rzeczywicie, moje biedactwo! przyznaje Octavia I wspczujco skada donie. Uszy do gry mwi Venia. Gdy Cinna si tob zajmie, bdziesz si prezentowaa jak prawdziwa gwiazda! Obiecujemy! Teraz, gdy pozbylimy si tych wszystkich wosw i brudu, wcale nie wygldasz okropnie! dodaje Plaius krzepico. Idziemy po Cinn! Pdem wybiegaj z pokoju. Trudno ich nienawidzi. To po prostu skoczeni idioci. Mimo to w niewytumaczalny sposb czuj, ze szczerze pragn mi pomoc. Spogldam na zimne biae ciany oraz podog i powstrzymuj si od woenia szlafroka. Cinna, mj stylista, z pewnoci kazaby mi si ponownie rozebra. Sigam rkami do wosw to jedyne, czego ekipa przygotowawcza nawet nie tkna, bo im zakazano. Muskam palcami warkocz upity przez mam. Mama. Niebiesk sukienk oraz buty od niej zostawiam na pododze w pocigu. Nawet przez myl mi nie przeszo, eby je zabra i zatrzyma dla siebie czstk mamy, domu. Teraz tego auj. Drzwi si otwieraj i wchodzi mody mczyzna, z pewnoci Cinna. Zdumiewa mnie jego zwyczajny wygld. Prawie wszyscy stylici, z ktrymi przeprowadza si wywiady w telewizji, wygldaj identycznie, ufarbowani i przerobieni chirurgicznie a do granic absurdu. Krtko ostrzyone wosy Cinny wydaj si naturalnie brzowe. Ma na sobie prost, czarn koszul i spodnie. Jedyny makija, jaki sobie zafundowa, to zota kreska dyskretnie namalowana na powiekach. Podkrela zociste iskierki w jego zielonych oczach. Pomimo obrzydzenia Kapitolem i jego ohydn mod dochodz do wniosku, e cakiem niele to wyglda. Witaj, Katniss. Mam na imi Cinna i bd twoim stylist mwi mczyzna cicho, mniej afektowanie ni inni mieszkacy Kapitolu. Witaj odzywam si ostronie.42

Dasz mi chwil? pyta. Nie czekajc na odpowied, okra moje nagie ciao. Nie dotyka mnie, ale chonie wzrokiem kady jego centymetr kwadratowy. Korci mnie, eby skrzyowa rce na piersiach, powstrzymuj si jednak. Kto ci uczesa? Mama odpowiadam. Piknie. Po prostu klasycznie. Pasuje do ciebie niemal idealnie. Ma wyjtkowo zrczne palce dodaje. Spodziewaam si kogo ekstrawaganckiego, starszego, kto rozpaczliwie prbuje si odmodzi, kogo, kto potraktuje mnie jak kawa misa, ktre trzeba przyrzdzi przed podaniem na st. Cinna pod adnym wzgldem nie pasuje do moich wyobrae. Jeste tu nowy, prawda? Chyba nigdy wczeniej ci nie widziaam zauwaam. Wikszo stylistw ma znajome twarze, bo rok po roku zajmuj si obsug rzeszy trybutw. Niektrych kojarz, odkd sigam pamici. Rzeczywicie, to mj pierwszy rok na igrzyskach potwierdza Cinna. I dlatego trafi ci si Dwunasty Dystrykt mwi domylnie. Nowicjusze zwykle tak kocz. Musz si zajmowa nami, najmniej podanym dystryktem. Sam poprosiem o Dwunasty Dystrykt. To koniec wyjanie. Moe woysz szlafrok, to pogadamy. Wsuwam rce w rkawy, podajc za Cinn do salonu ssiednim pomieszczeniu. Po obu stronach niskiego stolika stoj dwie czerwone kanapy. Trzy ciany s puste, czwarta jest w caoci ze szka, a za ni rozpociera si widok na miasto, wiato wskazuje na to, e jest koo poudnia, cho chmury zasnuy soneczne niebo. Cinna zaprasza mnie na jedn z kanap I zajmuje miejsce naprzeciwko. Przyciska guzik z boku stou, ktry rozsuwa si na boki. Ze rodka wyania si drugi blat, zastawiony potrawami na lunch. Patrz na kurczaka i kawaki I pomaraczy przyrzdzone w mietanowym sosie, uoone na warstwie perowo biaego zboa z malekimi ziarnkami zielonego groszku i szalotkami, na buki w ksztacie kwiatw i na pudding o barwie miodu, ktry jest na deser. Usiuj sobie wyobrazi, jak przygotowaabym taki posiek w domu. Kurczak jest zbyt drogi, ale dziki indyk zaatwiby spraw. Musiaabym ustrzeli jeszcze drugiego, do wymiany na pomaracz. Kozie mleko zastpioby mietan. Groszek moemy uprawia w ogrodzie. Z43

lasu przyniosabym dzik cebul. Nie rozpoznaj zboa, nasze racje ywnociowe kupowane za astragale rozgotowuj si na nieapetyczn, brzow brej. Wymylne buki dostaabym u piekarza, w zamian za dwie lub trzy wiewirki. Co do puddingu nawet nie prbuj si domyla, z czego jest. Caymi dniami musiaabym polowa i zbiera roliny na ten jeden jedyny posiek, a mimo to byby zaledwie marn imitacj kapitoliskiego oryginau. Zastanawiam si, jak by mi si yo w wiecie, w ktrym jedzenie zjawia si po naciniciu guzika. Jak spdzaabym czas, ktry teraz powicam na przeczesywanie lasu w nadziei na znalezienie poywienia, gdyby byo tak atwo osigalne jak tutaj? Co robi caymi dniami mieszkacy Kapitolu, poza ozdabianiem cia i wyczekiwaniem na kolejne dostawy trybutw, skazanych na mier dla rozry