Współpraca nauczycieli z rodzicami

-czyli o nauczycielskich obowiązkach i o tym jak rozmawiać, aby się porozumieć...

Współpraca nauczycieli z rodzicami dzieci/uczniów

Korzyści:*Zintegrowanie oddziaływań dydaktycznych, wychowawczych,

terapeutycznych

*Podniesienie efektywności działań realizowanych w szkole

*Lepsze poznanie/rozumienie ucznia zarówno przez nauczycieli jak i rodziców

*Rola edukacyjna

* Buduje poczucie ważności, podmiotowości i sprawstwa

Współczesny nauczyciel

Nauczyciel /specjalista

Realizuje podstawę programową

Diagnozuje/poznaje ucznia Opracowuje program –

indywidualizuje nauczanie Realizuje i dokonuje

ewaluacji programu Odpowiada za efekty

działań edukacyjnych

Nauczyciel /terapeuta

Nawiązuje kontakt współpracuje z uczniam i rodzicami

Pełni rolę edukatora Rozumie motywy postępowania Pomaga rodzicom zrozumieć

swoje dziecko i nawiązać dobre relacje

Pomaga rozwiązać trudne problemy i konflikty

Kształtuje u rodziców adekwatną ocenę swojej sytuacji

Wskazuje, gdzie szukać pomocy

Kim są rodzice niepełnosprawnego dziecka?

Stanowią przekrój społeczeństwa, a rodzicielstwa uczą się w ekstremalnie trudnych warunkach

T. Gordon „Wychowanie bez porażek”: „rodziców się oskarża, ale się ich nie szkoli” „aby zostać nauczycielem należy skończyć studia, aby zostać

inżynierem należy skończyć studia, aby być rodzicem nie trzeba nawet szkoły podstawowej”

„nie można od rodziców wymagać idealnych z naszego punktu widzenia decyzji, zachowań, jeśli uprzednio nie powiemy im o wielu ważnych zagadnieniach pedagogiczno - psychologicznych, które dla nas pedagogów są oczywiste, a dla rodziców często nieznane i niezrozumiałe”

Jak być nauczycielem-terapeutą?

Co robić ZAWSZE: zachowaj spokój Buduj poczucie ważności

i porozumienia (wspólny cel) Używaj przystępnego języka Mów na temat, rzeczowo i jasno Liczą się fakty Parafrazuj i odzwierciedlaj Okazuj empatyczne zrozumienie Pomagaj rozmówcom zrozumieć ich

uczucia Zadawaj pytania otwarte Słuchaj, słuchaj, słuchaj...

Czego nie robić Nie składaj pochopnych obietnic Nie okazuj niedowierzania Nie pochlebiaj rozmówcy Nie minimalizuj i nie trywializuj

problemów Nie przerywaj Nie dąż do szybkiego

zakończenia Nie praw banałów Nie przerywaj krótkich przerw Nie zapominaj o spotkaniach

„Natura dała nam jeden język

i dwoje uszu

abyśmy dwa razy więcej słuchali

niż mówili”

Jak słuchać drugiej osoby? Aktywnie i z zaangażowaniem Wyeliminować czynniki zakłócające np.. inne myśli,

problemy osobiste Zapamiętywać/zapisywać przekazane informacje Odczytywać komunikaty niewerbalne (7%komunikatu

przekazują słowa, 38% modulacja, 55%zachowanie): postawa ciała, gesty i wyraz twarzy;

Halo effect ( inaczej: efekt Golemana, efekt aureoli) Słuchanie siebie czyli „trzecie ucho” Zaakceptować krótkie przerwy i chwile milczenia Zachować spokój

Konfrontacja-czyli jak? Wyraźnie określ cel spotkania: informacje, rozwiązanie

problemu, wskazówki, edukacja... Zastanów się, co może być trudne dla ciebie, co dla rodzica Mów do rodzica tak, aby cię wysłuchał i zrozumiał Podkreślaj jego rolę w pracy z dzieckiem Podkreślaj mocne strony dziecka Trzymaj się tematu

Unikaj oceniania, wartościowania oraz wyrażania frustracji oraz niezadowolenia

Miej samoświadomość-świadomość własnego systemu wartości, przekonań i uprzedzeń

Zachowywać się spokojnie i asertywnie

Jakie „trudności” mogą mieć nauczyciele w bezpośrednim kontakcie z rodzicem:

Wrogość- może wynikać z braku wiary w uzyskanie pomocy; poczucia przymusu do rozmowy;

Nadmierna uległość-boją się oceniania i krytyki, chcą być dobrze postrzegani;

Nadmierna gadatliwość-starają się ukryć zdenerwowanie; Napady złego humoru-zaniepokojenie, unikanie

bolesnych tematów;

Dłuższe milczenie może wynikać z: obaw, trudności w mówieniu, braku zaufania...

Granice zawodowe dają poczucie bezpieczeństwa Nie wdawać się w rozmowy nie dotyczące

bezpośrednio lub pośrednio tematu spotkania Nie mówić (lub jak najmniej) o sobieForma zwracania się do siebie, jeżeli dotyk, to –

tylko podanie ręki Świadomość, kiedy nie można zachować

tajemnicy i powiadomić o tym rozmówcę Nie dawać pochopnych obietnic Bezwzględnie dotrzymywać wspólnych ustaleń

Pamiętajmy o granicach

Rozwiązania praktyczne

*Miejsce do rozmowy i długość spotkania (zwykle wystarcza 30-45 min; maks. 60 min)

*Dostępność nauczyciele (rozwiązania przyjęte w szkole np.. dyżury w określone dni)

*Notatki z rozmowy – np.. karta kontaktów:informacje o rozmowie, temacie, ustaleniach, termin

kolejnego spotkania i in.

Literatura: Gail King: Umiejętności terapeutyczne nauczyciela C. J. Christopher: Nauczyciel-rodzic. Skuteczne

porozumiewanie się Carl R. Rogers: Terapia nastawiona na klienta. Grupy

spotkaniowe T. Gordon: Wychowanie bez porażek Heaton J. A.: Podstawy umiejętności terapeutycznych Poradnik dla rodziców „Wczesne wspomaganie rozwoju

dziecka” publikacja w ramach projektu: Nasza Poradnia

Małgorzata Błotnicka

Doradca metodyczny ds. kształcenia dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

w Gliwickim Ośrodku Metodycznym w Gliwicach, ul. Okrzei 20

Kontakt e-mail: blotnicka@gamil.com Dyżury metodyczne:

Poniedziałki godz. 16-18

ZSZS w Gliwicach, ul. Dolnej Wsi74

Sala 13, parter