Wykład1:

Zajęcia organizacyjne.

Przedsiębiorczość jako siła napędowa

rozwoju gospodarczego i postępu naukowo-

technicznego

Prowadzący zajęcia: dr inż. Edyta Ropuszyńska – Surma

Politechnika Wrocławska

Wydział Informatyki i Zarządzania

Wrocław, rok akademicki: 2014/15; sem. letni

E-mail: edyta.ropuszynska-surma@pwr.edu.pl

Informacje podstawowe

1. Miejsce konsultacji: B-4, p. 523

2. Terminy konsultacji:

– Na stronie internetowej

3. Telefon: 71 320 21 78

4. Strona internetowa: www.ioz.pwr.wroc.pl

Szukaj linku do Edyta Ropuszyńska-Surma

Cele przedmiotu: Prawo i ekonomia

dla inżynierów

C1. Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami ekonomicznymi

i prawami oraz zakresem polityki gospodarczej

C2Zapoznanie studentów z formami organizacyjno-prawnymi

prowadzenia działalności gospodarczej.

C3 Zapoznanie studentów z postawami mechanizmami i efektami

regulacji prawnych i ekonomicznych na wybranych rynkach.

Przedmiotowe efekty kształcenia

Przedmiot: Prawo i ekonomia dla inżynierów

Z zakresu wiedzy:

PEK_W01 Zna podstawowe pojęcia ekonomiczne i zależności

przyczynowo skutkowe występujące na rynkach i w gospodarce.

PEK_W02 Zna formy organizacyjno-prawne prowadzenia działalności

gospodarczej.

PEK_W03 Zna efekty wybranych regulacji prawnych i gospodarczych.

Z zakresu umiejętności:

PEK_U01 Identyfikuje i poprawnie interpretuje wybrane zależności

przyczynowo-skutkowe występujące w gospodarce i przedsiębiorstwie.

PEK_U02 Potrafi zaproponować formę organizacyjno-prawą dla danej

działalności gospodarczej.

Przedmiotowe efekty kształcenia

Przedmiot: Prawo i ekonomia dla inżynierów

Z zakresu kompetencji społecznych:

PEK_K01 Potrafi argumentować swoje poglądy używając poznane

pojęcia prawne i ekonomiczne.

Wymagania dotyczące zaliczenia kursu

P=0,2*F1+0,8*F2

F1 – udział w dyskusji; case study – na bieżąco (w czasie wykładu,

konsultacji)

F2 – Kolokwium zaliczeniowe

Literatura podstawowa:

Literatura podstawowa:

1. Dereń A.M., Spółki handlowe w obrocie gospodarczym, Oficyna

Wydawnicza PWSZ w Nysie, Nysa 2009.

2. Makro- i mikroekonomia. Podstawowe problemy współczesności, S.

Marciniak (red. nauk.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.

3. Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia, PWN, Warszawa 2012

Literatura uzupełniająca:

1. Najgorsze strategie i praktyki zarządzania. Historia upadków

przedsiębiorstw, praca zbior. pod red. Pindelskiego M., Oficyna

Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszwie, Warszawa

2008.

2. Podstawy ekonomii, pod red. Milewskiego R., Wydawnictwo

Naukowe PWN, Warszawa 2004.

3. Polskie prawo handlowe, Ciszewski J. (red.), Wydawnictwo

LexisNexis, Warszawa 2011.

4. Samuelson F. W., Marks S., Ekonomia menedżerska, PWE,

Warszawa 1998.

5. Zamojski Ł., Kodeks spółek handlowych ze schematami,

Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2011.

ZAKRES WYKŁADU

Nr

temat

u

TEMAT L.

godzin. DATA

Wy1 Podstawowe pojęcia i prawa mikroekonomiczne.

3 Pt TN: 27.02; 6.03

Wy2 Podstawowe pojęcia i zależności w gospodarce w skali

makroekonomicznej. 4 Pt TN: 13.03; 27.03

Wy3

Formy organizacyjno-prawne prowadzenia działalności gospodarczej i

procedura zakładania działalności gospodarczej 2 Pt TN: 10.04

Wy4

Mechanizmy regulacji rynków (głównie o strukturze monopolistycznej

i oligopolistycznej), efekty interwencji państwa w mechanizm

rynkowy, najważniejsze efekty polityki makroekonomicznej i jej skutki

dla przedsiębiorstw. Regulacje na rynku pracy – wybrane aspekty.

4 Pt TN: 24.04; 8.05

Wy5 Uwarunkowania prawne prowadzenia działalności gospodarczej, w tym

wymagania środowiskowe, koncesje i zezwolenia. 2 Pt TN: 8.05

Wy6

Kolokwium zaliczeniowe – podział na dwie grupy

Grupa I – o godz. 17.05

Grupa II – o godz. 18.00

2 Pt TN: 22.05

Podstawowe pojęcia i prawa

mikroekonomiczne

PLAN WYKŁADU – rozwiniecie pkt. 1

1. Kluczowe pojęcia ekonomiczne:

1.1. Definicje ekonomii,

1.2. Gospodarowanie,

1.3. Potrzeba – klasyfikacja potrzeb,

1.4. Dobro – klasyfikacja dóbr,

1.5. Efekty zewnętrzne (pozytywne, negatywne).

1.6. Zasoby:

1.6.1. Zasoby a strumienie,

1.6.2. Klasyfikacja zasobów

2. Proces gospodarowania a problem decyzji w ekonomii

3. Popyt, podaż, mechanizm rynkowy, cena

Współczesne definicje ekonomii

Ekonomia (Rekowski) - nauka badająca, w jaki sposób ludzie (pojedynczo lub w zorganizowanych zespołach) wykorzystują zasoby będące w ich dyspozycji w celu zaspokojenia różnorodnych potrzeb materialnych i niematerialnych.

Ekonomia (Begg) – nauka badająca, w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące decyduje o tym, co, jak i dla kogo wytwarzać.

Ekonomia (Milewski) – nauka o procesach gospodarczych, tzn. procesach produkcji, podziału, wymiany i konsumpcji środków zaspokajania potrzeb ludzkich.

Ekonomia jest nauką, która odnosi się przede wszystkim do sposobów tworzenia bogactwa, dochodu, poprawy standardu życia, produkcji i dystrybucji dóbr i usług – wszystkiego, co ma na celu poprawę naszego życiowego losu (Skousen: Economic Logic, 2000; za Kwaśnicki, 2001).

Podział ekonomii

Mikroekonomia a makroekonomia

Kryterium

porównawcze

Mikroekonomia Makroekonomia

Przedmiot badań

Przedsiębiorca (teoria

podaży),

konsument (teoria wyboru

konsumenta),

rynek (np. motoryzacyjny)

Gospodarka w skali

świata, kraju, regionu.

Słowa kluczowe

Popyt,

podaż,

cena,

rynek

Popyt zagregowany,

dochód narodowy, PKB

(produkt krajowy

brutto), wskaźnik

inflacji, stopa

bezrobocia.

Ekonomia pozytywna

a ekonomia normatywna

Ekonomia pozytywna to część wiedzy ekonomicznej nie zawierająca sądów wartościujących.

Ekonomia normatywna zawiera sądy wartościujące, formułuje zalecenia dotyczące gospodarowania.

Podział na ekonomię pozytywną i normatywną (tj. ekonomię „naukową” a zorientowaną praktycznie ma ponad 170 lat.

Ekonomia pozytywna zajmuje się faktami a normatywna – wartościami.

Ekonomia pozytywna a ekonomia normatywna

Gilotyna Hume’a

pary równoważnych antonimów

Pozytywne Normatywne

Jest Powinno

Fakty Wartości

Obiektywne Subiektywne

Opisowe Zalecające

Nauka Sztuka

Prawdziwe/fałszywe Dobre/złe

Gospodarowanie

• działanie celowe,

• produkcja dóbr i ich podział miedzy ludzi,

• dokonywanie wyborów ekonomicznych –

decydowanie na co przeznaczyć

stosunkowo rzadkie zasoby.

Biosystem Psychosystem

Socjosystem

Potrzeba

uczucie braku z chęcią jego zaspokojenia

Cechy potrzeb:

1. Obiektywizm,

2. Subiektywizm i indywidualizm,

3. Konkurencyjność

4. Substytucyjność

5. Nieograniczoność co do liczby

6. Ograniczoność co do pojemności

7. Odnawialność

8. Społeczny charakter (miejsce w

strukturze społęcznej)

9. Komplementarność,

10. Historycznie zmienny charakter

Podział zasobów

Zasoby

Naturalne Ludzkie Kapitałowe

Finansowy Rzeczowy Wyczerpywa

lne Niewyczerpywal

ne

Odnawialne

Nieodnawial

ne

Organizacja Technologia Wiedza

Środki pracy

Przedmioty

pracy Czas

G. Feudalna (agralna) Industrialna i postindustrialna GOW („trzecia fala”)

Teorie zasobów

1. Statyczna (malthuzjanizm)- prawo T.

Malthusa -1798 r. Prawo ludności

2. Dynamiczna (amalteiści) – optymizm

technologiczny

Dobro

• to wszystko to, co zaspokaja potrzeby:

rzecz, usługa, prawo.

• gospodarując, ludzie i całe społeczeństwa

zużywają zasoby (inaczej: czynniki

produkcji), czyli dobra niezbędne do

wytwarzania innych dóbr (dóbr

ekonomicznych).

Efekty zewnętrzne

Efekty zewnętrzne (negatywne, pozytywne)

– to efekty towarzyszące produkcji lub

konsumpcji dóbr, które oddziałują na

podmioty niezaangażowane i/lub

niezainteresowane konsumpcją/produkcją

tych dóbr

PLAN WYKŁADU –rozwinięcie pkt. 2

1. Kluczowe pojęcia ekonomiczne

2. Proces gospodarowania a problem decyzji w ekonomii

2.1. Racjonalność, pojęcie, rodzaje i założenia racjonalności działania:

2.1.1. Racjonalność rzeczywista,

2.1.2. Racjonalność proceduralna.

2.2. Pojęcie krótkiego i długiego okresu

2.3. Produkt całkowity a produkt krańcowy (marginalny)

2.4. Prawo malejącego produktu krańcowego (marginalnego)

2.5. Krzywa możliwości produkcyjnych:

2.6. Koszt alternatywny, prawo rosnącego kosztu alternatywnego,

3. Popyt, podaż, mechanizm rynkowy, cena

Postulaty racjonalności decyzji

1. Posiadanie pełnej wiedzy, niezbędnej do podjęcia decyzji.

2. Umiejętność porównania i uporządkowania w sposób konsekwentny

(zgodny z zasadami logiki) wszystkich możliwości.

3. Kierowanie się przy dokonywaniu decyzji dążeniem do realizacji funkcji

celu, jaką jest maksymalizacja efektów.

Racjonalność

1. Racjonalność rzeczywista

2. Racjonalność proceduralna

Produkt całkowity a produkt

krańcowy - założenia

1. Krótki okres – przynajmniej jeden czynnik

produkcji jest stały

2. Zmienne czynniki produkcji nie różnią się

jakościowo od tych już stosowanych

Produkt całkowity

a produkt krańcowy

Prawo malejącego produktu

(krańcowego)

Inna nazwa: prawo malejących przychodów

Zmniejszenie się produktu marginalnego

w wyniku powiększenia nakładu jednego

z czynnika produkcji przy stałej ilości

innych czynników i niezmienionej

technice produkcji

Krzywa możliwości produkcyjnych

(KMP)

Nazwy:

1. Krzywa możliwości produkcyjnych

2. Granica możliwości produkcyjnych

3. Krzywa transformacji

4. Granica indywidualnych możliwości

produkcyjnych

5. Społeczna granica możliwości

produkcyjnych (dla wyborów społecznych)

Przykład

Dane do KMP

Gdzie:

MP - Produkt krańcowy (Marginal Product)

L – liczba zatrudnionych (Labour)

KMP a koszt alternatywny

ilustracja graficzna

KMP a koszt alternatywny

wyliczenia

Koszt alternatywny

1. Efekt dokonywanych wyborów w warunkach ograniczonych zasobów

2. Jest to najlepsza z utraconych możliwości

3. W rzeczywistości zawsze przyjmuje wartość dodatnią (tj. występuje)

4. Jeżeli w wyniku wyboru (podjęcia decyzji) w pełni były dostępne zasoby

koszt alternatywny wynosiłby zero, bo nie byłoby potrzeby wyboru typu

„coś za coś”.

Krańcowa stopa transformacji dobra

Y w dobro X (MRT)

Zasada / prawo rosnącego kosztu alternatywnego

W celu uzyskania dodatkowych jednostek dobra X należy zrezygnować z coraz

większej ilości dobra Y, a więc koszt alternatywny rośnie.

Wraz ze wzrostem X wartości MRT przyjmują coraz bardziej ujemne wartości.

KMP – założenia i charakterystyka

KMP przy założeniu doskonałej

substytucyjności czynników produkcji

KMP w długim okresie

Rodzaje dylematów wyboru

w gospodarkach

1. Dobra konsumpcyjne (wzrost płac) a dobra inwestycyjne

2. Dobra militarne a dobra „społeczne”

3. Dobra prywatne a dobra publiczne

Wzrost gospodarczy

• Intensywny – w wyniku wykorzystania

postępu techniczno-organizacyjnego

• Ekstensywny – w wyniku zwiększenia

dostępności zasobów, przy wykorzystaniu

tych samych rozwiązaniach

technicznoorganizacyjnych

PLAN WYKŁADU –rozwinięcie pkt. 3

1. Kluczowe pojęcia ekonomiczne

2. Proces gospodarowania a problem decyzji w ekonomii

3. Popyt, podaż, mechanizm rynkowy, cena 3.1. definicja popytu, prawo popytu i czynniki od których zależy popyt,

3.2. definicja podaży, prawo podaży i czynniki od których zależy podaż,

3.3. cena i ilość równowagi rynkowej.

Dziękuję za uwagę