Jakość życia w Warszawie(na tle)

Janusz Czapiński

Warsaw Days 2015

• Zwycięstwo kultury nad naturą

• Polski paradoks

• Czy w Polsce są (będą) obszary metropolitalne?

• Dlaczego wyludniają się polskie miasta?

• Jakość życia w 7 obszarach metropolitalnych

• Jakość życia w 18 dzielnicach Warszawy

www.diagnoza.com

www.um.warszawa.pl/o-warszawie/warszawa-w-liczbach/jako-ycia

Zwycięstwo kultury nad naturą

preferencja genetyczna preferencja kulturowa

Sawanna była najlepszym habitatem dla naszych przodków

Appleton, J. (1975, 1994; Balling, J.D. & Falk, J.H. (1982; Falk, J.H. & Balling, J.D. (2010); Orians, G. H., & Heerwagen,

J. H. (1992; Sommer, R., & Summit, J. (1995)

United Nations (2014) World Urbanization Prospects

Urbanizacja świata i Polski% ludności żyjącej w miastach (od 2015 r. prognoza)

GUS, 2013

48,350

52

55

57,5

6061,3 61,5 61,7 61,2 60,8 60,2 59,6 58,9

58,1 57,4

30

35

40

45

50

55

60

65

1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035

Polska

Świat

Przestrzenny rozkład funkcji metropolitalnych obejmujących 5 obszarów: politykę, ekonomię, naukę, transport i kulturę

Federal Institute for Research on Building, Urban Affairs and Spacial Development (2011). Metropolitan areas in Europe

Spatial distribution of metropolitan functions in Europe

Federal Institute for Research on Building, Urban Affairs and Spacial Development (2011). Metropolitan areas in Europe

Procentowa zmiana w latach 2002-2013 i przewidywana zmiana w latach 2014-2035 liczby mieszkańców 7 obszarów metropolitalnych i reszty Polski

-5,4

28

7

1,3

0,6

6,9

-2,4

25,4

-9,7

33

-18,2

5,8

-16,2

-12,6

-10

2

-1,3

30

3

16

0

12

-1,5

32

-1,3

26

-10

10

-7

-5,3

-1,3

4

-30 -20 -10 0 10 20 30 40

Trójmiasto

podregion gdański

Warszawa

podregion warszawski

Kraków

podregion krakowski

Wrocław

podregion wrocławski

Poznań

podregion poznański

Łódź

podregion łódzki

Katowice

podregion katowicki

miasta

wieś

Tró

jmie

jski

War

szaw

ski

Kra

kow

ski

Wo

rcła

wsk

iP

ozn

ańsk

iŁó

dzk

iŚl

ąski

Po

lska

2002-2013

2014-2035

GUS

Przyrost naturalny (natural increase)

-0,5 -0,7

-6,5

0,3

-0,2-0,9

-2,6

-0,2

0,8

-3,2

1,4 1,1

5,5

3,5

-8

-6

-4

-2

0

2

4

6

8

Polska Wrocławski Łódzki Krakowski Warszawski Trójmiejski Katowicki Poznański

CentrumPodregion

GUS

Zamiar emigracji w najbliższych dwóch latach (w 2013 r)

8,1

4

8,47,7

5,7

10,6

4,5 4,7

13

5,6

4,3

6,5

14,3

5,9

6,9

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Polska Wrocławski Łódzki Krakowski Warszawski Trójmiejski Katowicki Poznański

CentrumPodregion

Diagnoza Społeczna

Ogólne saldo migracji w 2013 r. (total net migration)

-0,5

2,2

-2,2

1,3

4,8

0,6

-3,7

-4,7

6,5

4,1

5,4

7,57,1

10

-6

-4

-2

0

2

4

6

8

10

12

Polska Wrocławski Łódzki Krakowski Warszawski Trójmiejski Katowicki Poznański

CentrumPodregion

GUS

GUS

Saldo migracji na pobyt stały w 2013 r.

Zamożność gospodarstw domowych a bilans ludnościowy

2990

1891

2215

2003

2307

2187

2028

3

-10

0

-1,5 -1,3 -1,3

-7

1600

1800

2000

2200

2400

2600

2800

3000

3200

-12

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

4

Warszawa Łódź Kraków Wrocław Poznań Trójmiasto Katowice

Doch. gospodars

tw

Bilans ludności

Doch. gosp. domowych

Bilans ludności 2002-2013

Diagnoza Społeczna i GUS

Dochody osobiste a bilans ludnościowy

3222

2049

2439

2798

2477 2359

2110

3

-10

0

-1,5 -1,3 -1,3

-7

1800

2000

2200

2400

2600

2800

3000

3200

-12

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

4

Warszawa Łódź Kraków Wrocław Poznań Trójmiasto Katowice

Doch. osobis

ty

Bilans ludności Dochód osobisty

Bilans ludności 2002-2013

Diagnoza Społeczna i GUS

% gospodarstw domowych z ustępem spłukiwanym wodą a bilans ludnościowy

100

95

98,7

97

100100

95,5

3

-10

0

-1,5 -1,3 -1,3

-7

93

95

97

99

101

-12

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

4

Warszawa Łódź Kraków Wrocław Poznań Trójmiasto Katowice

Ubik

acja

w m

ieszkaniu

Bilans ludności

Ubikacja w mieszkaniu

Bilans ludności 2002-2013

Diagnoza Społeczna i GUS

% bardzo zadowolonych z miejsca zamieszkania a bilans ludnościowy

17

6

17

16

19 25

17

3

-10

0

-1,5 -1,3 -1,3

-7

0

7

14

21

28

-12

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

4

Warszawa Łódź Kraków Wrocław Poznań Trójmiasto Katowice

saty

sfa

kcja

z m

iejs

ca z

am

ieszkania

Bilans ludności Bardzo zadowoleni

Bilans ludności 2002-2013

Diagnoza Społeczna i GUS

Ogólny wskaźnik jakości życia a bilans ludnościowy

0,43

0,03

0,34

0,2

0,32

0,24

0,06

3

-10

0

-1,5 -1,3

-1,3

-7

-0,1

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

-12

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

4

Warszawa Łódź Kraków Wrocław Poznań Trójmiasto Katowice

Ogóln

a jakość ż

ycia

Bilans ludności

Jakość życia

Bilans ludności 2002-2013

Diagnoza Społeczna i GUS

Dochód ekwiwalentny gospodarstw domowych i PKB na mieszkańca w metropoliach w stosunku do PKB Unii Europejskiej na mieszkańca

2990

1891

2215

2030

2303 2102

2028

188

77

95 96

126

89

124

1800

2000

2200

2400

2600

2800

3000

3200

70

90

110

130

150

170

190

210

Warszawa Łódź Kraków Wrocław Poznań Gdańsk Katowice

Doch. gospodars

tw

PK

B

Doch. gosp. domowych

PKB per capita (UE=100)

Diagnoza Społeczna i Eurostat

Dochód ekwiwalentny gospodarstw domowych i PKB na mieszkańca w metropoliach w stosunku do PKB Polski na mieszkańca

2990

1891

2215

2030

2303

21022028

302

123

152 152

191

143 141

1800

2000

2200

2400

2600

2800

3000

3200

70

120

170

220

270

320

Warszawa Łódź Kraków Wrocław Poznań Trójmiasto Katowice

Doch. gospodars

tw

PK

B

Doch. gosp. domowych

PKB per capita (Polska=100)

Diagnoza Społeczna i GUS

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie (Average monthly gross wages and salaries)

3744

3924

3569

3878

5077

4307

4543

4120

3322 3297

3954

3112

3378

3000

3500

4000

4500

5000

5500

Polska Wrocławski Łódzki Krakowski Warszawski Trójmiejski Katowicki Poznański

CentrumPodregion

GUS

% żyjących w skrajnym ubóstwie

3,8

9

4,54,1

1,6

0,50,2

0,4

1,7

2,32,5

2,8

2,1

8,38

9,4

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Polska Wrocławski Łódzki Krakowski Warszawski Trójmiejski Katowicki Poznański

Miasta

Wieś

Centrum

Podregion

Diagnoza Społeczna

Powierzchnia mieszkania na osobę w stosunku do benchmarku (39,8 m²)

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Łódź

Gdańsk

Kraków

Poznań

Warszawa

Katowice

Wrocław

PWC (2012) Wyzwania inwestycyjne głównych miast Polski – perspektywa 2035benchmark: Antwerpia, Bradford, Dublin, Edynburg, Essen, Frankfurt, Glasgow, Goeteborg, Helsinki, Kopenhaga, Liverpool, Lizbona, Manchester, Oslo, Rotterdam, Stuttgart, Tuluza, Turku i Wiedeń

% pracujących w zawodach kreatywnych (% of creative professionals)

8,5

21,1

13,2

21,3

27,8

17,115,6

21,4

9,610,7 10,6

19,8

4,7

108,8

0

5

10

15

20

25

30

Polska Wrocławski Łódzki Krakowski Warszawski Trójmiejski Katowicki Poznański

CentrumPodregion

Diagnoza Społeczna

Liczba pojazdów komunikacji publicznej w stosunku do miasta modelowego (% benchmarku)

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Katowice

Poznań

Wrocław

Gdańsk

Kraków

Łódź

Warszawa

PWC (2012) Wyzwania inwestycyjne głównych miast Polski – perspektywa 2035benchmark: Antwerpia, Bradford, Dublin, Edynburg, Essen, Frankfurt, Glasgow, Goeteborg, Helsinki, Kopenhaga, Liverpool, Lizbona, Manchester, Oslo, Rotterdam, Stuttgart, Tuluza, Turku i Wiedeń

Długość ścieżek rowerowych w stosunku do miasta modelowego (% benchmarku)

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Kraków

Łódź

Poznań

Gdańsk

Warszawa

Wrocław

Katowice

PWC (2012) Wyzwania inwestycyjne głównych miast Polski – perspektywa 2035benchmark: Antwerpia, Bradford, Dublin, Edynburg, Essen, Frankfurt, Glasgow, Goeteborg, Helsinki, Kopenhaga, Liverpool, Lizbona, Manchester, Oslo, Rotterdam, Stuttgart, Tuluza, Turku i Wiedeń

Jakość życia (wskaźnik standaryzowany)

-0,3

-0,2

-0,1

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

Polska Wrocławski Łódzki Krakowski Warszawski Trójmiejski Katowicki Poznański

Miasta

Wieś

Centrum

Podregion

Diagnoza Społeczna

Poziom rozwoju metropolitalnego* 6 obszarów w stosunku do obszaru warszawskiego (w % benchmarku)

10

25

45

65

70

75

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Łódzki

Katowicki

Wrocławski

Trójmiejski

Poznański

Krakowski

*W oparciu o różnice w zakresie podstawowych funkcji obszaru metropolitalnego

KORELACJA OGÓLNEJ JAKOŚCI ŻYCIA ZE WSKAŹNIKAMI SZCZEGÓŁOWYMI

0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8

oferta kulturalna

bezpieczenstwo okolica

niczego w dzielnicy nie brakuje

informowanie przez urząd

oferta domów kultury

oferta sportowo-rekreacyjna

przychodnie

stan ulic

bezpieczenstwo dzielnica

urząd dzielnicy

zad. z kontaktów społecznych

ilość terenów zielonych

stan zieleni

zad. z mieszkania

zad. z sąsiedztwa

zad. z rodziny

żłobki

zad. z pracy

zad. ze zdrowia

zad. z finansów

komunikacja miejska

policja

szkoły podstawowe

gimnazja

przedszkola

publiczna slużba zdrowia

zadowolenie z dzielnicy

patriotyzm lokalny

zad. z perspektyw

straż miejska

zad. z wypoczynku

Millward Brown 2013

Millward Brown 2013

0 10 20 30 40 50 60 70

BIAŁOŁĘKA

BEMOWO

WILANÓW

URSUS

WAWER

ŚRÓDMIEŚCIE

URSYNÓW

WŁOCHY

WOLA

PRAGA POŁUDNIE

WESOŁA

REMBERTÓW

PRAGA PÓŁNOC

OCHOTA

ŻOLIBORZ

BIELANY

TARGÓWEK

MOKOTÓW

OGÓLNA JAKOŚĆ ŻYCIA

Millward Brown 2013

ZADOWOLENIE Z DZIELNICY

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

WŁOCHY

URSUS

WILANÓW

BIAŁOŁĘKA

URSYNÓW

WAWER

OCHOTA

REMBERTÓW

BEMOWO

PRAGA PÓŁNOC

WESOŁA

ŚRÓDMIEŚCIE

PRAGA POŁUDNIE

WOLA

BIELANY

TARGÓWEK

ŻOLIBORZ

MOKOTÓW

Millward Brown 2013

LOKALNY PATRIOTYZM

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

URSUS

BIAŁOŁĘKA

URSYNÓW

WAWER

WŁOCHY

WILANÓW

REMBERTÓW

PRAGA POŁUDNIE

WESOŁA

BEMOWO

OCHOTA

TARGÓWEK

WOLA

ŚRÓDMIEŚCIE

ŻOLIBORZ

PRAGA PÓŁNOC

BIELANY

MOKOTÓW

Millward Brown 2013

ZADOWOLENIE Z WYPOCZYNKU

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

BEMOWO

BIAŁOŁĘKA

URSUS

WAWER

WILANÓW

PRAGA POŁUDNIE

PRAGA PÓŁNOC

REMBERTÓW

URSYNÓW

WOLA

BIELANY

WESOŁA

TARGÓWEK

WŁOCHY

OCHOTA

ŚRÓDMIEŚCIE

MOKOTÓW

ŻOLIBORZ

Millward Brown 2013

ZADOWOLENIE Z WARUNKÓW MIESZKANIOWYCH

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

URSUS

BIAŁOŁĘKA

PRAGA PÓŁNOC

WAWER

WOLA

BEMOWO

PRAGA POŁUDNIE

TARGÓWEK

URSYNÓW

WŁOCHY

ŻOLIBORZ

BIELANY

WILANÓW

REMBERTÓW

ŚRÓDMIEŚCIE

WESOŁA

OCHOTA

MOKOTÓW

Millward Brown 2013 i GUS 2013

Standaryzowane wskaźniki zadowolenia z warunków mieszkaniowych i powierzchni mieszkania na osobę

-2

-1

0

1

2

3

4

Zadowolenie z mieszkania

Powierzchnia mieszkania na osobę

-2,5

-2

-1,5

-1

-0,5

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

Ocena ilości zieleni

Zieleń na mieszkańca

Millward Brown 2013 i GUS 2013

Standaryzowane wskaźniki pozytywnej oceny ilości terenów zielonych w dzielnicy i powierzchni terenów zielonych na mieszkańca

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

Zadowolenie z bezpieczeństwa w dzielnicy

Przestępstwa na 1000 mieszkańców

Millward Brown 2013 i GUS 2013

Standaryzowane wskaźniki zadowolenia z bezpieczeństwa w dzielnicy iliczby przestępstw na 1000 mieszkańców

Dziękuję