P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS274

Sztuczne zapłodnienie pozaustrojowe in vitro – biomedyczne dylematy medycyny reprodukcyjnej

In vitro fertilisation – biomedical dilemmas of reproductive medicine

Artur Filipowicz

STRESZCZENIECelem pracy jest przedstawienie biomedycznych dylematów medycyny reprodukcyjnej dotyczących zapłodnień in vitro. Na wstępie zaprezentowano główne wskazania biomedyczne dla jakich są one stosowane. Zasadniczą część pracy stanowi ekspozycja kluczowych metod in vitro praktykowanych w ośrodkach lecznia niepłodności oraz to-warzyszących im procedur kriokonserwacji embrionów i gamet, genetycznej diagnostyki preimplantacyjnej, a także selektywnej eliminacji i redukcji implantowanych płodów. Na zakończenie dokonano klasyfikacji najważniejszych dy-lemtów bioetycznych procedur in vitro dla zdrowia i życia matki oraz poczętego w ten sposób dziecka. Argumentacja biomedyczna należy wprawdzie do sfery poza moralnych uzasadnień, jednakże stanowi kluczowy element dokonania właściwej bioetycznej oceny stosowania technik in vitro w przypadku człowieka. Coraz częściej naukowe autorytety w dziedzinie rozrodu i położnictwa podkreślają, że nie posiadamy jeszcze dostatecznej wiedzy na temat bliższych i długofalowych konsekwencji jakie wywołuje in vitro dla zdrowia i życia reprodukowanych osób. Sama skuteczność technik zapłodnienia pozaustrojowego jest niewielka. Dramatyczny jest także los nadliczbowych ludzkich embrionów. Autor uważa, że techniki in vitro stanowią gigantyczny eksperyment przeprowadzany na człowieku. Na ostateczne rozstrzygnięcie sporu czy ten globalny eksperyment jest korzystny czy szkodliwy dla zdrowia i życia dzisiejszych oraz przyszłych pokoleń trzeba będzie jeszcze długo poczekać. Słowa kluczowe: pozaustrojowe zapłodnienie in vitro, techniki in vitro, kriokonserwacja, genetyczna diagnostyka preimplan-tacyjna, selektywna eliminacja embrionów, redukcja liczby płodów, bioetyka, biomedycyna, medycyna reprodukcyjna

AbstractThe aim of this review is to present the biomedical dilemmas of reproductive medicine concerning In Vitro fertilisa-tion. In the introduction the main medical indications for the procedure are described. A substantial part of the article consists in the exposition of the key in vitro methods practiced in infertility treatment centres as well as the accompa-nying procedures of cryoconservation of embryos and gametes, preimplantation genetic diagnosis, as well as selective termination and multifetal pregnancy reduction. Finally, the most important biomedical dilemmas of these procedures for the health and life of the mother and child are named and classified. Biomedical arguments belong to a non-ethical sphere of justification. However, they form a key element in the correct bioethical evaluation of the application of in vitro techniques in the case of humans. Experts in the field of reproduction and child-birth emphasise that we do not yet possess sufficient knowledge concerning the short and long-term effects of in vitro for the health and life of persons who come to life in this procedure of reproduction. Moreover, the efficiency of extra-uterine fertilisation is small. The fate of surplus human embryos gives much cause for concern. The author believes that in vitro techniques constitute a gigantic exmperiment on human beings. The ultimate resolution of the dispute as to the advantages or disadvantages for contemporary or future generations of this global experiment is still a long way off. Key words: in-vitro ferilisation, in-vitro techniques, crioconservation, preimplantation genetic diagnosis, selective embryo termination, multifetal pregnancy reduction, bioethics, biomedicine, reproductive medicine.

Pediatr Pol 2009; 84 (3): 274–287

© 2009 by Polskie Towarzystwo Pediatryczne

Otrzymano/Received: 12.01.2009

Zaakceptowano do druku/Accepted:

12.03.2009

Instytut Politologii, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

w WarszawieDyrektor:

prof. dr hab. Aniela Dylus

Konflikt interesu/ Conflicts of interest:

Autor pracy nie zgłasza konfliktu interesów

Adres do korespondencji/ Address for

correspondence: dr Artur Filipowicz ul. Rakowiecka 61 02-532 Warszawa

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS 275

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS276

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS 277

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS278

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS 279

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS280

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS 281

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS282

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS 283

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS284

P i ś m i e n n i c t w o

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS 285

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS286

P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 4 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 0 9

BIOETYKA / BIOETHICS 287