STAN ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

w 2010 roku

WODY POWIERZCHNIOWE

AUTOR: ŁUKASZ WAWRZAK

Z uwagi na to, że województwo śląskie jest jednym z najważniejszych

regionów przemysłowych Polski, problem gospodarki wodnej jest

szczególnie istotny.

Do najważniejszych zagrożeń związanych z rozdysponowaniem wód powierzchniowych należą:• Odprowadzanie nieczystości i niedostatecznie oczyszczonych ścieków komunalnych oraz przemysłowych• Niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych• Zanieczyszczenia pochodzące ze źródeł rolniczych, stawów rybnych, składowisk odpadów oraz wód opadowych

Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności w województwie śląskim wykazuje w ostatnich latach

tendencję spadkową.

Najpoważniejszym problemem na terenie województwa śląskiego jest

silna presja na wody powierzchniowe ze strony gospodarki przemysłowej oraz komunalnej w postaci ścieków.

Poważnym problemem charakterystycznym dla województwa

śląskiego jest znaczny udział silnie zasolonych wód dokowych w ściekach wymagających oczyszczenia, które z

uwagi na wyłącznie mechaniczne oczyszczanie zawiesiny powodują

degradację ekosystemu wód powierzchniowych

W 2010 roku emisja ścieków komunalnych odprowadzonych do wód

powierzchniowych lub do ziemi wyniosła 150 hm, w tym

97,3 % podlegało oczyszczeniu.W zakresie gospodarki komunalnej na przełomie lat 2000-2010 obserwuje się

korzystne zmiany w sposobie oczyszczania wód.

W związku z budową oczyszczalni ścieków i rozbudową kanalizacji w

województwie śląskim wzrósł udział ludności korzystającej z oczyszczalni

ścieków.

W województwie śląskim wody powierzchniowe objete zostały

Wojewódzkim Programem Państwowego Monitoringu Środowiska

na lata 2010 – 2012 w ramach którego:

• Badanie i ocena stanu rzek • Badanie i ocena potencjału ekologicznego i stanu chemicznego zbiorników zaporowych

Ocena stanu potencjału ekologicznego wód powierzchniowych obejmowała

klasyfikację elementów biologicznych, fizykochemicznych i substancji

szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego z grupy

zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych.

Ocena stanu chemicznego wykonana została dla wybranych substancji

szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego z grupy

priorytetowych oraz tzw. innych substancji zanieczyszczających w

wybranych punktach kontroli.

Fot. 3 Badanie trichloroetylenu i tetrachloroetylenu w wodach rzeki Dramy

Fot. 3 Badania rtęci w wodach Brynicy

Wody powierzchniowe zostały też objęte monitoringiem badawczym,

który w 2010 roku przeprowadzono w 9 punktach pomiarowych. Zakres badań był zbieżny z

monitoringiem operacyjnym z wyłączeniem elementów

biologicznych.

Monitoring wód pod kątem wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem

życia ryb w warunkach naturalnych prowadzony był w 39 punktach

pomiarowych rzek i 2 punktach na zbiorniku zaporowym.

W 2010 roku badania rzek pod kątem wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wyznaczone do

poboru wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi prowadzono w 24

punktach.

W oparciu o wytyczne Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska dokonano oceny eutrofizacji rzek i

zbiorników zaporowych.

Eutrofizacja – proces wzbogacania zbiorników wodnych w substancje pokarmowe (nutrienty, biogeny) skutkujący wzrostem trofii, czyli

żyzności wód. Proces ten dotyczy nie tylko zbiorników wodnych, ale również

cieków.-

W 2010 roku zgodnie z dwustronnymi ustaleniami, polskie i czeskie służby

ochrony środowiska przeprowadziły na terenie województwa śląskiego wspólną kontrolę jakości wód

następujących rzek granicznych:

• Olzy w punktach pomiarowych: Ropice, powyżej Stonawki, powyżej Piotrówki i w przekroju ujściowym• Odry w Chałupkach

Województwo śląskie zostało objęte Krajowym Programem Oczyszczania

Ścieków Komunalnych.Celem tego programu jest osiągnięcie w terminie do 2015 redukcji ładunku azotu i fosforu ogólnego zawartego w ściekach komunalnych do minimum

75 %

Środki Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych

umożliwia wyposażenie województwa śląskiego w systemy zbiorczej

kanalizacji oraz oraz oczyszczalnie ścieków komunalnych.