dr inż. Ireneusz Dyka – pok. 6 [„Pentagon”]dr inż. Ireneusz Dyka – pok. 6 [„Pentagon”] http://wbl.uwm.edu.pl/prac/dyka/www/

dyka.htme-mail: i.dyka@uwm.edu.pl

Katedra Geotechniki i Mechaniki Budowli

WYDZIAŁ NAUK TECHNICZNYCHUniwersytet Warmińsko-Mazurski

Budownictwo Budownictwo PodziemnePodziemne

Ćwiczenia projektowe Ćwiczenia projektowe

Literatura:Literatura:

• Błaszczyk W., Stamatello M.: „Budowa miejskich sieci kanalizacyjnych”. Arkady, W-wa 1976.

• Barecki M.: „Mechanika budowli podziemnych. Skrypt Politechniki Śląskiej, Gliwice 1980.

• Bartoszewski J., Lessear S.: „Tunele i przejścia podziemne w miastach”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, W-wa 1971.

• Dawydow S. S.: „Obliczanie i projektowanie konstrukcji podziemnych”. Wydawnictwo MON, W‑wa 1954.

• Dembicki E., ... - praca zbiorowa: „Fundamenty”. Arkady, W-wa 1976.

• Gałczyński S.: „Budowle podziemne. Zarys projektowania i wykonawstwo”. Skrypt Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1979.

• Gałczyński S.: „Podstawy budownictwa podziemnego”. Oficyna Gałczyński S.: „Podstawy budownictwa podziemnego”. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2001.Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2001.

• Glinicki S. P.: „Podstawy budowli podziemnych”. Skrypt Politechniki Białostockiej, Białystok 1986.

• Glinicki S. P.: „Budowle podziemne”. Skrypt Politechniki Glinicki S. P.: „Budowle podziemne”. Skrypt Politechniki Białostockiej, Białystok 1994.Białostockiej, Białystok 1994.

• Kuczyński J.: „Miejskie budowle sanitarne i podziemne”. PWN, W-wa 1980.

• Lessear S.: „Miejskie tunele, przejścia podziemne i kolektory”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, W-wa 1979.

• Stamatello M.: „Tunele i miejskie budowle podziemne”. Arkady, W-wa 1970.

• Kisiel I.: „Mechanika skał i gruntów”. PWN, W-wa 1982.

Normy:Normy:

PN-PN-SS-0-022032203::19971997 „ „Tunele komunikacyjne. Terminologia i Tunele komunikacyjne. Terminologia i klasyfikacjaklasyfikacja””

PN-85/S-10030 „Obiekty mostowe. ObciPN-85/S-10030 „Obiekty mostowe. Obciążążenia”enia”

PN-88/B-02014 „ObciPN-88/B-02014 „Obciążążenia budowli. Obcienia budowli. Obciążążenie gruntem”enie gruntem”

PN-82/B-02001 „ObciPN-82/B-02001 „Obciążążenia budowli. Obcienia budowli. Obciążążenia staenia stałłe”e”

PN-82/B-02004 „ObciPN-82/B-02004 „Obciążążenia budowli. Obcienia budowli. Obciążążenia pojazdami”enia pojazdami”

PN-83/B-03010 „PN-83/B-03010 „ŚŚciany oporowe. Obliczenia statyczne i ciany oporowe. Obliczenia statyczne i projektowanie”projektowanie”

PN-81/B-03020 „Grunty budowlane. Posadowienie bezpoPN-81/B-03020 „Grunty budowlane. Posadowienie bezpośśrednie rednie budowli. Obliczenia statyczne i projektowanie”budowli. Obliczenia statyczne i projektowanie”

PN-B-03264:2002 „Konstrukcje betonowe, PN-B-03264:2002 „Konstrukcje betonowe, żżelbetowe i sprelbetowe i sprężężone. one. Obliczenia statyczne i projektowanie”Obliczenia statyczne i projektowanie”

Budowla podziemna

- obiekt inżynierski usytuowany poniżej powierzchni terenu (skorupy ziemskiej) otoczony ustabilizowanym ośrodkiem

(podstawowe źródło obciążenia stanowi otaczający go ośrodek: skalny, gruntowy, wodny)

Do budowli podziemnych nie zalicza się fundamentów i podpiwniczeń budowli

naziemnych, także rurociągów i kolektorów instalacji sanitarnych, energetycznych i

przemysłowych, jeśli nie przebywają w jeśli nie przebywają w nich ludzie w czasie budowy, nich ludzie w czasie budowy,

eksploatacji lub remontu obiektu.eksploatacji lub remontu obiektu.

TTerminologiaerminologia

a)a)  tunel tunel – budowla podziemna o charakterze liniowym, – budowla podziemna o charakterze liniowym, która sktóra słłuużży celom komunikacyjnym lub transportowym, y celom komunikacyjnym lub transportowym, niezaleniezależżnie od metody wykonania.nie od metody wykonania.

b)b)  tunel komunikacyjnytunel komunikacyjny – podziemna budowla – podziemna budowla ssłłuużążąca do przeprowadzenia okreca do przeprowadzenia okreśślonej drogi przez lonej drogi przez pasma górskie, wysokie wzniesienia lub pod pasma górskie, wysokie wzniesienia lub pod zabudowanzabudowanąą powierzchni powierzchniąą terenu, a tak terenu, a takżże pod e pod przeszkodprzeszkodąą wodn wodnąą (rzek (rzekąą, kana, kanałłem, morzem). Celem em, morzem). Celem tunelu jest z zasady skrócenie drogi (bezpotunelu jest z zasady skrócenie drogi (bezpośśrednie i rednie i bezkolizyjne) oraz umobezkolizyjne) oraz umożżliwienie szybkiego, masowego i liwienie szybkiego, masowego i bezpiecznego transportu.bezpiecznego transportu.

c)c)  tunel ptunel płłytkiytki – tunel, dla którego stosunek – tunel, dla którego stosunek zagzagłęłębienia stropu ponibienia stropu poniżżej powierzchni terenu do ej powierzchni terenu do szerokoszerokośści wyrobiska jest mniejszy nici wyrobiska jest mniejszy niżż 5. 5.

d)d)  tunel gtunel głęłębokiboki – tunel, dla którego stosunek – tunel, dla którego stosunek zagzagłęłębienia stropu ponibienia stropu poniżżej powierzchni terenu do ej powierzchni terenu do szerokoszerokośści wyrobiska jest umownie przyjci wyrobiska jest umownie przyjęęty wity więększy lub kszy lub równy 5.równy 5.

metody odkrywkowemetody odkrywkowe,, stosowane w masywach gruntowych na małych głębokościach;

fragmenty tunelu lub cała obudowa stała powstaje w otwartym wykopie; przykładowe metody: berlińska klasyczna, berlińska-odmiana hamburska, wąskich wykopów deskowanych, ścian szczelinowych (rozpartych lub kotwionych), ścian szczelinowych-odmiana mediolańska (stropowa).

Przejście podziemne– rodzaj tunelu komunikacyjnego, służy do bezkolizyjnego i

bezpiecznego przejścia w miejscach intensywnego ruchu, pod pasami ruchu kołowego (szynowego i bezszynowego), zwiększając przez to przepustowość przejść i szybkość eksploatacyjną.

Przejście podziemne

Przejście podziemne

Schematy statyczneSchematy statyczne

Obciążenia budowli podziemnychObciążenia budowli podziemnych

PN-85/S-10030 „Obiekty mostowe. ObciPN-85/S-10030 „Obiekty mostowe. Obciążążenia”enia”

„„... ... do obiektów mostowych zalicza sido obiektów mostowych zalicza sięę tak takżże przepusty, e przepusty, przejazdy i przejprzejazdy i przejśścia pod torami kolejowymi lub jezdniami cia pod torami kolejowymi lub jezdniami drogowymi oraz pdrogowymi oraz płłytkie tunele pod szlakami komunikacyjnymiytkie tunele pod szlakami komunikacyjnymi ...”...”, a wi, a więęc takc takżże i przeje i przejśścia podziemne dla pieszych.cia podziemne dla pieszych.

Obciążenia budowli podziemnychObciążenia budowli podziemnych

Obiekty mostowe projektuje się na kombinacje obciążeń:

• układ podstawowy P – obciążenia podstawowe,

• układ dodatkowy PD – obciążenia podstawowe i niektóre dodatkowe, które mogą wystąpić równocześnie,

• układ wyjątkowy PW – obciążenia podstawowe i jedno z wyjątkowych oraz te z dodatkowych, które występują lub mogą wystąpić równocześnie z obciążeniem wyjątkowym.

• obciążenia podstawowe – obciążenia stałe lub zmienne, których przeniesienie jest głównym celem projektowanego obiektu lub jego części (P),

• obciążenia dodatkowe – obciążenia zmienne występujące jednocześnie z obciążeniami podstawowymi w określonych warunkach środowiska, eksploatacji i budowy, których przeniesienie nie jest głównym celem obiektu lub jego części (D),

• obciążenia wyjątkowe – obciążenia zmienne przekraczające wartości normowe dla obiektu lub jego części, występujące w warunkach nietypowych lub awaryjnych (W).

Obciążenia budowli podziemnychObciążenia budowli podziemnych

• obciobciążążenie staenie stałłe lub zmienne w cae lub zmienne w całłoośści dci dłługotrwaugotrwałłe, e, spowodowane cispowodowane ciężężarem nawierzchni, ciarem nawierzchni, ciężężarem gruntu, arem gruntu, ciciężężarem warem włłasnym budowli oraz parciem i wyporem wody asnym budowli oraz parciem i wyporem wody gruntowej;gruntowej;

• obciobciążążenie zmienne, wynikajenie zmienne, wynikająące z obcice z obciążążenia naziomu oraz enia naziomu oraz obciobciążążeeńń technologicznych (u technologicznych (użżytkowych) budowliytkowych) budowli

Klasa drogiKlasa drogi

Dziennik Ustaw nr 43, poz. 430

Klasa drogiKlasa drogi Dziennik Ustaw nr 43, poz. 430

Klasa obciążenia taborem samochodowym

– wg PN-85/S-10030 „Obiekty mostowe. Obciążenia”.

Schemat obciążenia naziomu od obciążeń zmiennych, ruchomych czyli taborem samochodowym składa się z obciążenia równomiernie rozłożonego q oraz obciążenia K w postaci sił skupionych nałożonych na obciążenie q w miejscu najniekorzystniejszym dla obliczanej wielkości.

Klasa obciążenia Obciążenie q [kN/m2]

Obciążenie K [kN]

Nacisk na oś P [kN]

A 4,00 800 200

B 3,00 600 150

C 2,00 400 100

D 1,60 320 80

E 1,20 240 60

Kategoria ruchu - KRKategoria ruchu - KR

Kategoria ruchu - określenie obciążenia drogi ruchem samochodowym wyrażone w osiach obliczeniowych na obliczeniowy pas ruchu na dobę.

Oś obliczeniowa - zastępcza oś pojedyncza o kołach pojedynczych i o obciążeniu 100 kN.

Obliczeniowy pas ruchu - pojedynczy, najbardziej obciążony przez pojazdy ciężkie, pas ruchu projektowanej jezdni.

Pojazd ciężki - pojazd samochodowy, którego ciężar całkowity jest większy niż 35 kN.

 

Klasyfikacja dróg według kategorii ruchu:

KR1, KR2, KR3, KR4, KR5, KR6.

Kategoria ruchu - KRKategoria ruchu - KR

Nawierzchnia – warstwa lub zespół warstw służących do przejmowania i rozkładania obciążeń od ruchu na podłoże i zapewniających dogodne warunki dla ruchu.

 

„Katalog typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych” wydany przez IBDiM w 1997 r. jako załącznik do Zarządzenia Nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych.

„Katalog typowych konstrukcji nawierzchni sztywnych” wydany przez IBDiM w 2001 r. jako załącznik do Zarządzenia Nr 12 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych.

Kategoria ruchu - KRKategoria ruchu - KR