Post on 28-Feb-2019
Nr 5 (87)/2010
Rok VIII
P I S M O S A M O R Z Ą D U W O J E W Ó D Z T W AISSN 1730-749X Ą
Rekordowe „janosikowe” na MazowszuRekordowe „janosikowe” na Mazowszu
NR 5 (87) / 2010
Nr 5 (87)/2010
Rok VIII
P I S M O S A M O R Z Ą D U W O J E W Ó D Z T W AISSN 1730-749X Ą
Rekordowe „janosikowe” na Mazowszu
Redaguje Zespół w składzie:
Redaktor Naczelna
Magdalena Lewandowska
Zastępca Redaktor Naczelnej
Elżbieta Tomaszewska
Agnieszka Bogucka/Urszula Sabak
Elwira Kasprzak
Dorota Matlakiewicz-Papis
Justyna Michniewicz
Zdjęcia:
Arch. MBPR; arch. M-GOK Mordy;
arch. PTTK w Mińsku Maz.;
arch. Stowarzyszenia na rzecz Rozwoju Polskiej Wsi „
Razem lepiej”; Barbara Chmielewska; Sylwester Chołast;
Ewa Janoszka; Krzysztof Kolb; Anna Kowalska; Marcin Kucewicz;
Dariusz Krawczyk; Sylwia Leszczyńska-Chałamońska;
Magdalena Lewandowska; Małgorzata Maruszewska;
Ryszard Mościcki; Beata Mistrzuk; Agnieszka Poławska;
Eugeniusz Rzepecki; Patryk Stolarski; Dawid Szczepanik;
Elżbieta Tomaszewska; Cezary Zieliński; Adam Wołosz
Mapę wykonało:
© Biuro Geodety Województwa
Mazowieckiego w Warszawie
Al. Jerozolimskie 28, 00-024 Warszawa
tel. (22) 827 70 46, www.bgwm.pl
Opracowanie grafi czne
Robert Stachowicz
Skład komputerowy:
QLCO. Agencja Reklamowo-Wydawnicza
Tel. (22) 699 71 21
Druk:GOLDFINGER. Fabryka Innowacyjnych Rozwiązań
Wydawca:
Urząd Marszałkowski
Województwa Mazowieckiego
03-719 Warszawa, ul. Jagiellońska 26
Tel. (22) 590 77 60, faks (22) 590 77 59
Nakład:
12 500 egz.Urząd Marszałkowski i „Kronika Mazowiecka”
w internecie: http://www.mazovia.pl
e-mail: m.lewandowska@mazovia.pl
Redakcja zastrzega sobie możliwość skracania nadesłanych materiałów.
Z prac samorząduXLI sesja Sejmiku Województwa Mazowieckiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Potrzeby społeczne punktem wyjścia dla działań samorządu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Temat miesiąca„Janosikowe” pochłania już 70 proc. dochodów Mazowsza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Wspomnienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Mazowsze rusza pod Grunwald . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Warto wiedzieć Stypendia unijne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Finanse na edukację . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Rozdysponujmy unijne fundusze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Inwestycje ważne dla mazowieckich rolników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Bieganie po sztuki dywanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Zimna Zośka i trzej ogrodnicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Dobry projekt to konkretne wsparcie unijne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Województwo mazowieckie wobec nowego budżetu UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Pięć w jednym – pierwsza z podróży po mazowieckich ostępach leśnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Imprezy kulturalne na Mazowszu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Otwarte forumTrendy Rozwojowe Mazowsza – od koncepcji badań do ich realizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Miesiąc na MazowszuEnergia odnawialna po mazowiecku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Praca dla Polaków za granicą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Polskie smaki po raz szósty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Olimpiada młodzieży rozpoczęta! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Niedziela dla Ziemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Fortepian Szopena w Muzeum Literatury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Awangarda w Elektrowni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Wymiary wolności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Imieninowe zaproszenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Na imieniny Zygmunta do Szydłowca… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
… i do Opinogóry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Dziękując za wolność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
W rytmie poezji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Poetyckie dziedzictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Gołotczyzna – wczoraj… dziś… jutro… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Wystawa w Nowym Kanigowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Olimpijskie iskierki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Z medycyną w pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Wspólny cel – wspólne działanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Przedsiębiorczość – efektem rozwoju regionalnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Ziemia Andriollego świdermajerem znaczona… i nie tylko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Ginące zawody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Siedlczanie na „nieludzkiej ziemi” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
80 lat wspomnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Kurpiki 2009 rozdane! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Village fashion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Nowy wóz dla strażaków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Wokół Chopina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
W skrócie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Foto na okładce:Opinogóra
Samochód dla strażakówImieniny Zygmunta
Szydłowieckie „Zygmunty”
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
AW NUMERZE
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
AOD REDAKCJI
Drodzy Czytelnicy!
Obecna sytuacja fi nansowa, w jakiej znalazło się województwo mazowieckie, jest bardzo zła. Ponad 70 proc. dochodów, a nie jak zakładano na początku roku 54 proc., zmuszeni jesteśmy od-dać w ramach subwencji, zwanej popularnie „janosikowym”. W związku z tym Zarząd Województwa zmuszony został do podjęcia decyzji o rezy-gnacji z bardzo ważnych inwestycji. Szczegółowo o powodach takiej sytuacji piszemy w rubryce Temat Miesiąca.
Ograniczenie wydatków inwestycyjnych nie oznacza jednak całkowitego zatrzy-mania rozwoju województwa. Oprócz środków własnych, Mazowsze może bowiem wykorzystać w tym celu fundusze unijne. Tak też się dzieje. Dzięki środkom z Euro-pejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego powstaną hale i boiska sportowe, wyre-montowane zostaną szkoły i przedszkola. Łączna wartość dofi nansowania wynosi blisko 214 mln zł. Z kolei dofi nansowanie z terenowego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych, w wysokości 13,2 mln zł, otrzymają 264 projekty dotyczące budowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych i zbiorników wodnych służących małej retencji oraz użyźnianiu gleb. W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013 uda się pozyskać 19 mln euro. O szczegółach pisze-my w rubryce Warto Wiedzieć.
Inną możliwością wsparcia fi nansowego w dziedzinie ochrony zdrowia jest Pań-stwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Dzięki współpracy woje-wództwa z organizacjami pozarządowymi, środki fi nansowe trafi ają do najbardziej potrzebujących. Wkrótce rozdysponowane zostaną środki na rehabilitację zawodo-wą i społeczną osób niepełnosprawnych. Do organizacji pozarządowych trafi blisko 1,85 mln zł. Z PFRON-u dofi nansowane zostaną także roboty budowlane związane z obiektami służącymi rehabilitacji. Na ten cel przeznaczone zostało 1,8 mln zł.
W tym numerze „Kroniki” prezentujemy Państwu również inne możliwości skorzy-stania z dotacji, np. na stypendia dla najzdolniejszych gimnazjalistów, na rozwój kul-tury w małych i ubogich środowiskach wiejskich lub na rozbudzenie lokalnego patrio-tyzmu. Zachęcam do lektury i skorzystania z dobrych przykładów.
Nie zabrakło również miejsca na relacje z najważniejszych imprez kulturalnych, jakie odbywały się w ostatnim miesiącu na mazowieckiej ziemi oraz zaproszeń na czerwcowe „Imieniny Pana Jana” w Czarnolesie czy „Ginące zawody” w Zagrodzie Kurpiowskiej. Zachęcamy również do wiosenno-letnich wędrówek po puszczach. W tym numerze prezentujemy uroki Mazowieckiego Parku Krajobrazowego.
Życzę przyjemnej lekturyMagdalena Lewandowska
Redaktor Naczelna
Z PRAC SAMORZĄDU
2 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A XLI sesja Sejmiku Województwa Mazowieckiego26 kwietnia Obrady Sejmiku rozpoczęto od uczczenia minutą ciszy tragicznie
zmarłego wybitnego aktora, humanisty, działacza społecznego i wiel-
kiego patrioty, radnego województwa mazowieckiego – Wojciecha
Siemiona.
Pasmo tragicznych zdarzeń zabiera
nam wspaniałych ludzi – powiedział
marszałek Adam Struzik, wspomina-
jąc Wojciecha Siemiona, który odszedł
w sobotę 24 kwietnia 2010 r. w wieku
82 lat. Był miłośnikiem poezji, folkloru
i Mazowsza, animatorem kultury. Jako
radny województwa, zasiadał w Komisji
Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz
Komisji Edukacji, Nauki i Szkolnictwa
Wyższego. – Wojciechu, będzie nam Cie-
bie brakowało. Ponoć nie ma ludzi nie-
zastąpionych, ale pustkę po Tobie trud-
no będzie zapełnić! – z żalem pożegnał
Wojciecha Siemiona marszałek Adam
Struzik.
AbsolutoriumW zeszłym roku dotknął nas w sposób
widoczny kryzys fi nansowy, co odbiło się
na budżecie województwa – powiedział
skarbnik Marek Miesztalski, przed-
stawiając sprawozdanie z wykonania
budżetu za 2009 r. Dochody z podatku
od osób prawnych, które są głównym
zasobem fi nansowym województwa,
były mniejsze o 400 mln zł w porówna-
niu z rokiem ubiegłym. Wyniosły prze-
szło 3,428 mln zł i wykonane zostały
w 86 proc. Wydano ponad 3,923 mln zł,
co stanowi 82 proc. planu. – Musieliśmy
stosownie zmniejszać plan wydatków,
przesuwać inwestycje na lata następne,
a z części rezygnować – dodał skarbnik.
Nie zabrakło słów krytyki ze strony
opozycji. Skarbnik jednak zaznaczył, że
w obliczu ciężkich warunków na rynku
fi nansowym udało się sprawnie realizo-
wać zadania budżetowe. Na wykonanie
budżetu wpłynęły przede wszystkim
opóźnienia w realizacji programów
unijnych. Sejmikowa Komisja Rewizyj-
na oraz Regionalna Izba Obrachunkowa
pozytywnie oceniły wykonanie budżetu.
Sejmik większością głosów udzielił Za-
rządowi absolutorium.
Radny Andrzej Rafał Wojciechowski:
W tych trudnych warunkach kryzyso-
wych to, co można było wykonać zosta-
ło zrealizowane. Zdajemy sobie sprawę,
że wszystkie podległe jednostki były
w pełni świadome sytuacji fi nansowej
i wykonały w sposób racjonalny swoje
zadania oraz gospodarnie zarządzały
powierzonym im mieniem.
Radny Jacek Pużuk: Budżet został wy-
konany od strony księgowej w sposób
właściwy. Natomiast nie wykazał ważnych
priorytetów rozwojowych Mazowsza.
Radny Maciej Więckowski: Ten budżet
był po pierwsze źle zaplanowany, po
drugie źle wykonany. Wpływy z samego
CIT-u były mniejsze o ponad 414 mln zł
od planowanych, realne wykonanie
budżetu to 77 proc., najniższe od 3 lat
wydatki inwestycyjne, wykorzystanie
środków europejskich z dotacji rozwo-
jowej na poziomie 55 proc., a z POKL –
36 proc. planu.
k k
d
Z PRAC SAMORZĄDU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
3
Pogotowia Ratunkowego i Transportu
Sanitarnego w Płocku zapisano m.in.
możliwość prowadzenia działalności
edukacyjnej, dotyczącej ratownictwa
medycznego.
W „Meditrans” w Warszawie zmie-
niono miejsce wyczekiwania zespołu
reanimacyjnego w Wilanowie, z loka-
lu przy ul. Morszyńskiej na ul. Soczi, ze
względu na brak możliwości przedłuże-
nia umowy najmu. Przeniesiono rów-
nież zespół ratownictwa medycznego
w Międzylesiu z Al. Dzieci Polskich na
ul. Bursztynową. Powodem tego były złe
warunki sanitarne. Ponadto skreślono ze
struktury organizacyjnej oddział „Me-
ditrans” w Otwocku, któremu w wyniku
przetargu nie udało się podpisać umowy
na świadczenie usług transportu sanitar-
nego z Mazowieckim Centrum Leczenia
Chorób Płuc i Gruźlicy.
Wojewódzki Samodzielny Psychia-
tryczny Zespół Publicznych Zakładów
Opieki Zdrowotnej im. prof. dr. Jana
Mazurkiewicza w Pruszkowie zdecy-
dował o zmianie nazwy. Wiąże się to
z przestrzeganiem praw pacjenta, któ-
re mogą być naruszone poprzez kore-
spondencję kierowaną do pacjentów,
gdzie widoczna jest nazwa, wskazująca
na szpital psychiatryczny lub wydawa-
ne zaświadczenia. Psychiatria nie jest
Odznaka Ho-norowa „Zasłużony dla Mazowsza”Sejmik nadał Od-
znakę Honorową „Za-
służony dla Mazow-
sza” Jego Ekscelencji
księdzu biskupowi po-
mocniczemu diecezji
płockiej, biskupowi ty-
tularnemu Bulla Regia
– Romanowi Adamowi
Marcinkowskiemu. Bi-
skup jest pomysłodaw-
cą wielu ważnych pro-
jektów, które wpływają
na rozwój Mazowsza,
a swoim autorytetem
wspiera cenne inicjaty-
wy społeczne. Zawsze
kieruje się dobrem dru-
giego człowieka. Jego
zaangażowanie w spra-
wy regionalne oraz społeczne wpływają
znacząco na pomnażanie dorobku naro-
dowego.
„Moje Boisko – Orlik 2012”Wprowadzono zmiany w uchwale
przyznającej dotacje jednostkom sa-
morządu terytorialnego, realizującym
program „Moje Boisko – Orlik 2012”,
ze względu na rezygnację 8 benefi cjen-
tów oraz zmiany lokalizacji. W związku
z tym dotacje otrzymały gminy: Bo-
rowie, Baranów, Brwinów, Potworów,
Wieniawa oraz miasta: Karczew, Wy-
szogród i Marki, które znajdowały się
na liście rezerwowej.
Przeciwdziałanie narko-maniiW wyniku przejęcia od Wojewody
Mazowieckiego niektórych zadań za-
wartych w ustawie o przeciwdziałaniu
narkomanii, Sejmik przyjął uchwałę,
która określa powierzchnię oraz loka-
lizację upraw maku niskomorfi nowego
i konopi włóknistych na Mazowszu.
W gminie Sanniki wyznaczono 5,9 ha
pod uprawę maku, a w gminie Rząśnik
– 0,01 ha. Konopie włókniste uprawiać
będzie można w Płońsku na obszarze
0,03 ha.
Służba zdrowiaWprowadzono zmiany do statutów
mazowieckich jednostek służby zdro-
wia. W statucie Wojewódzkiej Stacji
FOTO Radni Bogumił Ferensztajn i Marian Krupiński
FOTO W przerwie obrad odbyło się posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów
Z PRAC SAMORZĄDU
4 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A bowiem jedynym profi lem działalności
szpitala. Udzielane są tam świadczenia
neurologiczne, prowadzona jest rehabi-
litacja medyczna, diagnostyka laborato-
ryjna i obrazowa. Radni zgodzili się na
nadanie jednostce nazwy: Mazowiec-
kie Specjalistyczne Centrum Zdrowia
im. prof. Jana Mazurkiewicza.
Do Komisji: Kultury i Dziedzictwa Narodowego
skierowano projekt uchwały dotyczą-
cy zmiany nazwy Pałacu w Sannikach
na Europejskie Centrum Artystyczne
im. Fryderyka Chopina oraz nadania
nowego statutu
Edukacji, Nauki i Szkolnictwa Wyż-
szego skierowano projekt uchwały
w sprawie utworzenia Gimnazjum
dla Dorosłych w Centrum Kształce-
nia Ustawicznego w Wyszkowie.
Ponadto radni przyjęli projekty uchwał:
w sprawie zmian budżetu wojewódz-
twa mazowieckiego na 2010 r.
w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie
przez Marszałka Województwa Mazo-
wieckiego ze Zgromadzeniem Sióstr
Wspomożycielek Dusz Czyśćcowych
z siedzibą w Sulejówku przy ul. Po-
przecznej 1 umowy na realizację zada-
nia pn. „Adaptacja poddasza budynku
na potrzeby osób niepełnosprawnych
fi zycznie i starszych w Domu Pomocy
Społecznej im. Natalii Nitosławskiej”,
na okres 2 lat – 2010-2011 – środki na
dofi nansowanie tego projektu pocho-
dzić będą z PFRON-u
zmieniającej uchwałę w sprawie wy-
znaczenia podmiotów, w których wy-
konywana będzie nieodpłatnie praca
na cele społeczne oraz praca społecz-
nie użyteczna orzeczona w zamian
nieściągalnej grzywny
w sprawie wydelegowania przedsta-
wicieli Sejmiku do Rady Społecznej
Wojewódzkiego Szpitala Specjali-
stycznego w Siedlcach
w sprawie skargi p. Adama Bronisza
i p. Krystyny Bronisz z dnia 29 listo-
pada 2009 r. na akt prawa miejscowe-
go – rozporządzenie Wojewody War-
szawskiego z dnia 1 czerwca 1993 r.
w sprawie utworzenia Chojnowskie-
go Parku Krajobrazowego
w sprawie nowego brzmienia statu-
tu Mazowieckiego Samorządowego
Centrum Doskonalenia Nauczycieli
w Warszawie
w sprawie zatwierdzenia zmian statu-
tu Międzyleskiego Szpitala Specjali-
stycznego w Warszawie
w sprawie ograniczenia działalności
SZPZOZ im. dr. Józefa Psarskiego
w Ostrołęce
w sprawie planu pracy Komisji Re-
wizyjnej Sejmiku Województwa
Mazowieckiego – komisja zbada
terminowość, legalność, rzetelność
i gospodarność procesu likwidacji
gospodarstw pomocniczych woje-
wódzkich jednostek budżetowych.
Opracowała
JUSTYNA MICHNIEWICZFOTO Radni Prawa i Sprawiedliwości
Z PRAC SAMORZĄDU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
5
Od 1 do 30 kwietnia odbyło się 10 posiedzeń Zarządu Województwa Mazowieckiego, na których podjęto 224 uchwały
oraz 1 decyzję. Uchwały Zarządu Województwa Mazowieckiego dostępne są na stronie internetowej www.mazovia.pl.
Potrzeby społeczne punktem wyjścia dla działań samorządu
Opieka zdrowotna i polityka spo-
łeczna regionu wpływają na jego
konkurencyjność i możliwości roz-
woju społeczno-gospodarczego. Po -
zyskiwane ze źródeł krajowych i unij-
nych pieniądze przyczyniają się do
podnoszenia jakości usług oraz umoż-
liwiają wszystkim mieszkańcom do-
stęp do specjalistycznych świadczeń.
Dzięki tym funduszom możemy mo-
dernizować infrastrukturę czy do-
posażyć zakłady opieki społecznej.
Mamy również możliwość prowa-
dzenia szeregu działań na rzecz osób
niepełnosprawnych. Ich wspieranie,
wy równywanie szans rozwojowo-za-
wodowych i przeciwdziałanie wy-
kluczeniu społecznemu – są naszymi
priorytetami. W tym celu współpracu-
jemy z organizacjami pozarządowymi.
Dzięki nim wiemy, gdzie są najwięk-
sze potrzeby. Samorząd Województwa
Mazowieckiego, ogłaszając otwarte
konkursy ofert na realizację zadań pu-
blicznych, dotyczących ochrony i pro-
mocji zdrowia, bierze pod uwagę su-
gestie zgłaszane przez stowarzyszenia
i fundacje. Wkrótce rozdysponujemy,
pochodzące z Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
środki na rehabilitację zawodową i spo-
łeczną osób niepełnosprawnych. Do
organizacji pozarządowych trafi blisko
1,84 mln zł. Z PFRON-u dofinanso-
wane zostaną także roboty budowlane
związane z obiektami służącymi rehabi-
litacji. Na ten cel przeznaczone zostało
1,8 mln zł. Za tę sumę wyremontuje-
my ośrodki służące osobom niepełno-
sprawnym.
Równie ważnym aspektem opieki
zdrowotnej są działania profilaktyczne,
wspomagające rozwiązywanie proble-
mów alkoholowych. Myślimy tu głów-
nie o dzieciach i młodzieży, których
najbliższe środowisko wychowawcze
nie radzi sobie z tym problemem. Re-
alizowane zajęcia warsztatowe, cykle
sportowo-rekreacyjne, a także wakacyj-
ne programy profilaktyczne są z jednej
strony ciekawym sposobem spędzania
wolnego czasu, a z drugiej – pozwalają
nabywać ważne umiejętności społeczne
i psychologiczne. Ułatwiają im skutecz-
nie rozwiązywać problemy, radzić so-
bie z własną złością i presją otoczenia.
Samorząd Województwa Mazowieckie-
go współpracuje z organizacjami poza-
rządowymi, by dzieci i młodzież z tzw.
środowisk zwiększonego ryzyka mogły
korzystać z atrakcyjnych form zajęć
w ramach programów edukacyjno-pro-
filaktycznych, sportowych, rekreacyj-
nych i kulturalnych. Samorządowcom
zależy na wspieraniu działalności świe-
tlic socjoterapeutycznych, środowisko-
wych i klubów młodzieżowych.
Mówiąc „nie” współczesnej patolo-
gii, proponujemy dzieciom i młodzieży
m.in. zajęcia sportowe. Wymagają one
jednak odpowiedniej bazy – sal, boisk,
stadionów, dostosowanych do obowią-
zujących standardów. Prowadzone na
Mazowszu programy pozwalają na mo-
dernizację już istniejących oraz budowę
nowych obiektów. Zgłoszone wnioski
otrzymają wsparcie m.in. z „Programu
Rozwoju Bazy Sportowej Województwa
Mazowieckiego na 2010 rok”, finanso-
wanego z Funduszu Rozwoju Kultury
Fizycznej.
Marszałek Województwa Mazowieckiego
ADAM STRUZIK
Wspieranie osób niepełnosprawnych, wyrównywanie szans rozwojowo-
zawodowych i przeciwdziałanie ich wykluczeniu społecznemu są
priorytetami Samorządu Województwa Mazowieckiego.
Działania profi laktyczne wspomagające rozwiązywanie problemów
alkoholowych realizujemy głównie z myślą o dzieciach i młodzieży, których
najbliższe środowisko wychowawcze nie radzi sobie z tymi trudnościami.
Mówiąc „nie” współczesnej patologii, proponujemy dzieciom i młodzieży
zajęcia sportowe.
TEMAT MIESIĄCA
6 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
WspomnienieWojciech Juliusz Siemion był wyjątkową postacią. Dla nas, samorządowców
– kolegą, radnym województwa mazowieckiego I i III kadencji, dla Polski
– wielkim aktorem, popularyzatorem narodowej poezji, dla naszego regio-
nu – wielkim Mazowszaninem, propagatorem folkloru, społecznikiem.
Wyjątkowo serdeczny, wesoły, tak-
towny, traktujący wszystkich z należy-
tym szacunkiem. Patriota w każdym
calu. Jego życie może być przykładem
dla wielu.
Był chłopskim synem, ale nigdy nie
wstydził się swojego pochodzenia, wręcz Wojciech Siemion podczas obrad Sejmiku
Województwa Mazowieckiego
przeciwnie – pielęgnował tradycje wiej-
skie i narodowe. Zdobył doskonałe wy-
kształcenie – skończył studia prawnicze
i aktorskie, był wykładowcą akademic-
kim. Wielką wagę przykładał do kultury
słowa i poprawności językowej. Mówił
przepiękną polszczyzną, co świadczy
„Janosikowe” pochłania już 70 proc.dochodów Mazowsza
„Janosikowe” pochłonie nie jak zakładano na początku roku 54 proc. docho-
dów podatkowych województwa mazowieckiego, ale aż 70 proc. Oznacza to, że
na zadania własne zostanie zaledwie 30 proc. Aby móc wywiązać się z „janosi-
kowego” i przekazać aż 940 mln zł na inwestycje w innych województwach, Ma-
zowsze musi rezygnować z własnych, bardzo ważnych inwestycji. W tej sytuacji
marszałek wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z prośbą o przyspieszenie
prac nad badaniem niezgodności ustawy o „janosikowym” z Konstytucją RP.
Trudna sytuacja spowodowana jest dwo-
ma czynnikami. Po pierwsze – w tym roku
Mazowsze płaci rekordowe „janosikowe”,
naliczane na podstawie dochodów sprzed
dwóch lat, czyli okresu koniunktury. Po dru-
gie – wpływy z CIT, które stanowią podsta-
wę dochodów województwa, spadły aż o 30
proc. w stosunku do roku ubiegłego i osią-
gnęły poziom z roku 2004 (stan na kwie-
cień). Natomiast „janosikowe” wzrosło w tym
czasie trzykrotnie. Można więc powiedzieć,
że Mazowsze odczuło podwójnie kryzys.
W pozostałych województwach, do których
trafi ają środki z odbieranego Mazowszu „ja-
nosikowego”, sytuacja fi nansowa może być
stabilniejsza. Ewentualny spadek wpływów
z CIT rekompensuje im wyższa subwencja
wyrównawcza – czyli środki z Mazowsza.
W związku z dużym spadkiem wpły-
wów z CIT – w tym roku Samorząd
Województwa Mazowieckiego będzie
miał na realizację zadań własnych za-
ledwie 397 mln zł. Tymczasem jeszcze
w 2007 roku było tych środków 1,3 mld zł,
czyli trzykrotnie więcej. Mimo tak zna-
czącego spadku dochodów, „janosikowe”
jest w tym roku, w stosunku do 2007 roku,
wyższe niemal o połowę (46 proc.).
Mniejsze wpływy z podatku CIT są wy-
nikiem odliczania przez spółki strat ponie-
sionych w poprzednich latach. Firmy przez
pięć kolejnych lat będą mogły odliczać po-
datek od połowy uzyskanych w tym roku
dochodów. Stąd przypuszczalnie tak nie-
spodziewanie duży spadek tegorocznych
wpływów z podatku CIT. Dla przykładu,
w kwietniu zeszłego roku zanotowano
wpływy z CIT na poziomie 414 mln zł,
a w tym roku – 250 mln zł.
Województwo musi płacić 78 mln zł
„janosikowego” do 15 każdego miesią-
ca, nawet jeśli nie posiada wystarczają-
cych środków na ten cel. Dla przykładu,
w styczniu br. wpłaty do budżetu wynio-
sły 37 mln zł, a „janosikowe” – 78 mln zł.
Środki przekazywane przez Mazowsze
trafi ają do budżetu państwa, a następnie
są rozdysponowywane pomiędzy woje-
wództwa.
W lutym br. marszałek Adam Struzik
skierował do Trybunału Konstytucyjne-
go wniosek o stwierdzenie niezgodności
z Konstytucją RP przepisów dotyczą-
cych „janosikowego”. Wcześniej decyzję
w tej sprawie jednogłośnie podjęli radni
województwa mazowieckiego. 19 maja br.
marszałek złożył do TK prośbę o przy-
spieszenie rozpoznawania wcześniejszego
wniosku z uwagi na trudną sytuację woje-
wództwa.
Niestety z powodu braku środków najpraw-
dopodobniej nie będzie możliwości realizowa-
nia takich inwestycji jak:
• zakup 20 pociągów dla Kolei Mazowieckich;
• dofi nansowania budowy „Orlików” na Ma-
zowszu.
Zarząd został również zmuszony do:
• zmniejszenia o 20 mln zł dokapitalizowania
Warszawskiej Kolei Dojazdowej;
• zmniejszenia o 5 proc. dotacji dla KM;
• zmniejszenia o 10 proc. dotacji dla WKD;
• zmniejszenia o 5 proc. dotacji dla placówek
kulturalnych podległych Samorządowi Wo-
jewództwa Mazowieckiego – m.in. rezygna-
cja z inwestycji w Muzeum Witolda Gom-
browicza we Wsoli;
• zmniejszenia o 4,5 proc. dotacji dla placó-
wek oświatowych podległych Samorządowi
Województwa Mazowieckiego;
• rezygnacji z inwestycji w Wojewódzkim
Szpitalu Bródnowskim i Międzyleskim Szpi-
talu Specjalistycznym.
TEMAT MIESIĄCA
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
7
o szacunku dla Ojczyzny. Od wielu lat
mieszkał w dworku w Petrykozach, wsi
leżącej pomiędzy Grójcem a Mszczono-
wem, gdzie założył prywatne muzeum
sztuki. Można tu podziwiać prace Stru-
miłły, Beksińskiego, Tarasewicza, zbiory
sztuki ludowej, zwiedzić skansen. Dwo-
rek w Petrykozach to miejsce szczegól-
ne, zawsze otwarte dla zwiedzających,
w którym kilkadziesiąt razy w roku od-
bywają się plenery plastyczne, wieczory
poezji, koncerty, wystawy, a 11 listopada
– Złazy Niepodległościowe (każdy przy-
jezdny musiał odśpiewać ludową pio-
senkę lub wygłosić legionowy wiersz).
Przybywali do Jego domu ludzie sztuki,
często z całego świata, ale i zwyczajni
zjadacze chleba czy młodzi artyści, dla
których zawsze miał czas.
Wojciech Siemion miał doskonały
kontakt z młodzieżą szkolną, do której
jeździł z występami, godzinami rozma-
wiał, uczył, radził. Był w swoich dzia-
łaniach niespożyty i zawsze miał nowe
pomysły! Jednym z ostatnich była „Pe-
trykowska Unia Szkół” grupująca gim-
nazja znajdujące się na obszarze Wyso-
czyzny Rawskiej, ziemi Chełmońskiego,
w których powstało dziewięć szkolnych
galerii sztuki. Co roku każda z placówek
otrzymywała jakieś cenne dzieło. Woj-
ciech Siemion organizował uczniom
tych szkół spotkania z luminarzami
polskiej kultury i nauki, stwarzał moż-
liwość obcowania ze sztuką i wiedzą. To
niezwykle ważne dla młodzieży zdoby-
wającej wykształcenie często w małych,
prowincjonalnych ośrodkach.
Szeroka publiczność zna go z ról w ta-
kich fi lmach i serialach telewizyjnych,
jak: „Alternatywy 4”, „Czterej Pancer-
ni i Pies”, „Eroika”, „Nie ma róży bez
ognia”, „Ziemia Obiecana”, „Przedwio-
śnie”. Miłośnicy pięknej mowy – a był
Mistrzem Mowy Polskiej – znali Go
z poetyckiego Teatru Stara Prochownia,
którego był założycielem, Teatru Naro-
dowego i wielu innych scen. Uczył, jak
w dzisiejszych czasach czytać poezję.
Pierwszą „Lekcję czytania”, poświęconą
poezji Adama Mickiewicza, poprowa-
dził w Teatrze Polskim. Stworzył rów-
nież cykl książek właśnie pod tytułem
„Lekcja czytania”. Znalazły się w nim
wskazówki interpretacyjne do poezji
Adama Mickiewicza, Cypriana Norwi-
da, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskie-
go, Tadeusza Różewicza i Mirona Biało-
szewskiego.
Wojciech Siemion był wybitnym in-
terpretatorem wierszy, których setki
znał na pamięć. Czasem podczas po-
siedzeń Komisji Kultury i Dziedzictwa
Narodowego lub Komisji Edukacji, Na-
uki i Szkolnictwa Wyższego, których był
członkiem, potrafi ł cytatem – przyto-
czeniem fragmentu wiersza – poetycko,
ale celnie spuentować dyskusję.
Wojciech Siemion zasiadał w klubie radnych PSL
Tylko poezja pozwala nam tworzyć to coś, co nazywa się odrębnością narodową. Jeżeli chcemy czuć wspólność narodową, która określa się słowami „Jestem Polakiem”, nie wolno zapominać o tym, że głównym wyznacznikiem naszej odrębności jest język, a ten kształtują nam przede wszystkim poeci.
Wojciech Siemion
Trzeba być zawsze wśród tych, którzy wychodzą naprzeciw nam z uśmiechem, radością, piosenką, muzyką. Wciąż upajam się tym, co piękne i dobre w ludziach. To oni budują mój świat, który – jak widać – jest otwarty i radosny. To była Jego recepta na życiową energię.
Wojciech Siemion zasiadał w klubie radnych PSL
TEMAT MIESIĄCA
8 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Mazowsze rusza pod GrunwaldOd 600 lat pamięć o bitwie pod Grunwaldem budzi w Polakach dumę,
podnosi głowy, prostuje kręgosłup. W czasach niewoli wystarczyło samo
słowo „Grunwald” – by podtrzymać myśl o niepodległości, świadomość
polskości.
Bitwa pod Grunwaldem to fakt histo-
ryczny, który – tak jak zwycięstwo Jana
Sobieskiego pod Wiedniem – wpisał się
na stałe w historię Europy. Funkcjonu-
je w świadomości wielu Europejczyków
i jest naszym atutem na forum europej-
skim, niepozwalającym na zmarginalizo-
wanie Polski.
Obchody 600. rocznicy tego wydarze-
nia są nie tylko lekcją historii (dla więk-
szości to nadal tylko hasło „wojska pol-
sko-litewskie, pod dowództwem króla
Jagiełły i księcia Witolda, zniszczyły zakon
krzyżacki), ale i doskonałą promocją Pol-
ski, a w dużej mierze Mazowsza. Księstwo
Mazowieckie było bowiem świadkiem
wielu ważnych wydarzeń, które w efekcie
doprowadziły do ostatecznej rozprawy
z zakonem*. Z myślą o promocji regionu
Samorząd Województwa Mazowieckiego
włączył się (również fi nansowo) w orga-
nizację tych obchodów, a wszystkie wyda-
rzenia objęte zostały patronatem marszał-
ka Adama Struzika.
Dlaczego tyle imprez właśnie na Mazowszu?
Przypomnijmy historię
W podwarszawskim Błoniu znajduje
się gród, w którym przebywał Konrad
Mazowiecki i jego synowie. Tu krysta-
lizował się pomysł wykorzystania ryce-
rzy Zakonu Najświętszej Maryi Panny
w walce z pogańskimi Prusami.
Gdyby nie ugoda – zawarta w Ostrowi
Mazowieckiej w 1392 r., przygotowana
przez biskupa płockiego Henryka, któ-
ry przekonał Witolda, by opuścił swych
sojuszników Krzyżaków i związał się
z Władysławem Jagiełłą – zwycięstwo
w bitwie pod Grunwaldem byłoby moc-
no problematyczne.
Wojska Władysława Jagiełły, kierując się
w stronę Czerwińska, przeszły przez So-
chaczew.
Zaprojektowanie i postawienie mostu
w Czerwińsku (cudu średniowiecznej
techniki), który umożliwił przeprawę
wojsk polskich przez Wisłę, zawdzię-
czano staroście radomskiemu Dobrogo-
stowi z Odrzywołu. W Kozienicach ten
most zbudowano, a Puszcza Kozienicka
dostarczyła i przygotowała prowiant na
całą wyprawę wojenną.
W Zakroczymiu spotkali się Jagiełło
z Witoldem, prowadzącym oddziały li-
tewskie, ruskie i tatarskie.
W Przasnyszu, mieście granicznym
między Mazowszem a ziemiami za-
konu, stał dwór książąt mazowiec-
kich, który rozsławił Henryk Sienkie-
wicz, umieszczając w nim ślub Danusi
i Zbyszka z Bogdańca.
W Warce pochowano żonę księcia Ja-
nusza – Danutę Annę, siostrę Witolda,
orędowniczkę wojny z zakonem.
Szydłowiec został założony przez Jakuba
Odrowąża Szydłowieckiego – bohatera
bitwy pod Grunwaldem.
Uroczystości rocznicowe na MazowszuGłówne uroczystości odbędą się
w Czerwińsku nad Wisłą 26 i 27 czerw-
ca**. Tu właśnie spotkały się wojska
polskie z litewskimi, by wspólnie ruszyć
na Grunwald. Przeprawa przez Wisłę
w Czerwińsku była majstersztykiem lo-
gistycznym i inżynierskim. Mostem
łyżwowym, leżącym na 150 łodziach,
a spławionym z Kozienic, w ciągu trzech
dni przeszło 18 tys. jazdy, 4 tys. piechoty
i 8 tys. wozów z aprowizacją. Utworzona
kolumna miała 140 km długości.
Obchody otworzy uroczysta msza
za Ojczyznę w Bazylice Zwiastowania
NMP. Potem rozpocznie się piknik hi-
storyczny w ogrodach salezjańskich
oraz na nadwiślańskich bulwarach. Bę-
dzie można zobaczyć: inscenizację spek-
taklu „Czerwińsk nad Wisłą 1410. Most
do Zwycięstwa” w reżyserii A. Krucza,
pokazy walk bractw rycerskich, paradę
„Przeprawa wojsk Jagiełły przez Wisłę”,
wysłuchać koncertów, zrobić zakupy
na średniowiecznym jarmarku. Prze-
widywany jest udział Wojska Polskiego
(kuchnia, piekarnia wojskowa, parada Pola Grunwaldu – inscenizacja
„Bitwa pod Grunwaldem” pędzla Tadeusza Popiela i Zygmunta Rozwadowskiego
TEMAT MIESIĄCA
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
9
Pole Grunwaldu – inscenizacja bitwy
żołnierzy i koncert Zespołu Reprezenta-
cyjnego WP). Po zakończeniu imprezy
wyruszą w kierunku Grunwaldu rajdy
piesze i rowerowe.
Taczów k. Zakrzewa, 12 czerwca.
Impreza plenerowa „Rycerze Boguro-
dzicy”. Taczów był miejscem urodzenia
rycerza Mikołaja Powały – uczestnika bi-
twy pod Grunwaldem. Tu również uro-
czystości rozpocznie msza za Ojczyznę,
a potem nastąpi odsłonięcie pomnika
pt. „Spotkanie u Powały” oraz ogromnej
(5,5 m x 10 m) kopii obrazu „Bitwa pod
Grunwaldem” (patrz str. 10), na którym
Mikołaj Powała walczy z Wielkim Mi-
strzem Krzyżackim. Będą również kon-
certy i turnieje rycerskie.
Drobin, 13 czerwca. „Średniowieczny
Piknik Rycerski”, na który będą się skła-
dały: prezentacja multimedialna, fi nał
„Gminnego konkursu wiedzy o wiekach
średnich”, gry i zabawy plebejskie, pokaz
bojów i rycerskich zmagań, wybicie mo-
nety „Dukat Drobiński”, tańce historycz-
ne i kiermasze.
Jeżewo, 20 czerwca. Festyn sportowo-
rekreacyjny, podczas którego odbędą się
pokazy walk rycerzy z bractwa Liw, kon-
cert orkiestry dętej i chóru z Jeżewa oraz
inne atrakcje.
Kozienice, 20-21 czerwca. Impreza
pt. „Most Królewski w Kozienicach
w 600-lecie bitwy pod Grunwaldem”,
czyli uroczyste odsłonięcie cyklu rzeźb
nad miejskim jeziorkiem, połączone
z wodowaniem fragmentu historycz-
nego mostu królewskiego, konferencja
naukowo-historyczna, spływ żeglarski
Wisłą z Kozienic do Czerwińska „Szla-
kiem spływającego mostu królewskiego”,
okolicznościowe wystawy, koncerty oraz
liczne imprezy towarzyszące.
Sochaczew/Kozłów Biskupi/Śladów,
od 29 czerwca do 3 lipca. Cykl trzech
imprez inspirowanych historycznym
przemarszem wojsk Władysława Ja-
giełły na Grunwald (wg kronikarza
Jana Długosza). Organizuje je, na tra-
sie Sulejów – Grunwald, Inowłodzkie
Bractwo Rycerskie. Na
trasie przemarszu bę-
dzie można obejrzeć
m.in. pokazy walk ry-
cerskich oraz uczestni-
czyć w piknikach.
Jedlnia, 10 lipca.
„Tropem Króla Włady-
sława Jagiełły” – impreza
plenerowa z atrakcjami
turystycznymi i przy-
rodniczymi na szlaku,
który kiedyś przemierzał
król Władysław Jagiełło
(pomysłodawcą jest re-
daktor Andrzej Zalewski
z Eko-Radia). O 12.00
odbędzie się uroczysta
msza, po niej nastąpi od-
słonięcie pomnika Władysława Jagiełły,
koncert Orkiestry Wojska Polskiego,
występy zespołów folklorystycznych
z krajów ościennych, koncert gwiazd
(Magda Anioł, Tomasz Szwed, „Mazow-
sze”), zaś Chorągiew Rycerstwa Ziemi
Sandomierskiej przedstawi rekonstruk-
cję walk. Dla głodnych – dania z kuch-
ni wojskowej i degustacja rozmaitych
przysmaków.
Radom, 21-22 sierpnia. W Muzeum
Wsi Radomskiej odbędzie się festyn
rodzinny, utrzymany w konwencji ar-
cheologii eksperymentalnej. Impreza
jest organizowana pn. „Królewskie łowy
– obchody 600-lecia bitwy pod Grun-
waldem”. Region radomski posiada
niepodważalne związki z tą bitwą – za-
projektowanie i wykonanie mostu łyż-
wowego oraz aprowizację wojsk.
Otwock/Kąty, 22 sierpnia. Piknik
militarno-historyczny, m.in. pokazy
grup rekonstrukcyjnych bractw rycer-
skich i kurkowych oraz zespołów ludo-
wych.
Pozostałe mazowieckie miejscowoś ci,
w których planowane są imprezy rocz-
nicowe to m.in. Gumino, Płońsk, Płock,
Magnuszew, Naruszewo, Lubowidz,
Szydłowiec, Zawidz, Modlin. Szczegóło-
we informacje zamieszczone są na stro-
nach internetowych poszczególnych sa-
morządów i organizacji pozarządowych
oraz na stronie www.mazovia.pl
Pole Grunwaldu – inscenizacja bitwy
TEMAT MIESIĄCA
10 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
Inne propozycje
Pola Grunwaldu, 15 lipca. W wielu
regionach kraju organizowane są różne
formy uczczenia 600. rocznicy bitwy pod
Grunwaldem, ale najważniejsze – obchody
ogólnopolskie, będą miały miejsce na po-
lach Grunwaldu.
W sobotę, przypadającą po 15 lipca, or-
ganizowana jest (jak od lat) inscenizacja bi-
twy z 1410 r., w której biorą udział bractwa
rycerskie z całej Europy. Ściąga ona co roku
ok. 100 tys. osób. W tym spodziewanych
jest 400 tys.
Zamiast Jana Matejki. Zamek Królew-
ski na Wawelu realizuje z tej okazji projekt
„Grunwald 2010”, podczas którego zostanie
otwarta wystawa „Na znak świetnego zwy-
cięstwa”. Atrakcją będzie monumentalne
płótno pędzla Tadeusza Popiela i Zygmun-
ta Rozwadowskiego „Bitwa pod Grunwal-
dem”, namalowane w 500. rocznicę bitwy.
Malowidło powstało jako tzw. diorama
– eksponowane w ciemnym wnętrzu i od-
powiednio oświetlone stwarza iluzję prze-
strzeni. Hitem wystawy będzie komplet
zrekonstruowanych chorągwi krzyżackich
spod Grunwaldu i wspaniałe trofea zdo-
byte przez króla Władysława Jagiełłę. Na
Wawelu Jagiełło zaplanował szczegóły woj-
skowej operacji i stąd wyruszył na wojnę.
„Rowerowy Rajd Grunwaldzki”. Rajd
wyrusza 3 lipca z Krakowa. Nie jest wyści-
giem, lecz typowo turystyczną przygodą
dla każdego. Organizuje go RKST „Limes”
z Płońska i G&G Promotion (więcej na:
www.limesbike.pl).
Międzynarodowy Spływ Kajako-
wy „Grunwald 2010”. Rozpocznie się
18 czerwca w Kozienicach, a zakończy
27 w Wyszogrodzie. Do pokonania jest
więc 176 km (więcej: www.grupakajaki.pl).
„Rajd Grunwaldzki 2010” to impreza
nie tylko dla harcerzy, lecz przedsięwzię-
cie o charakterze edukacyjno-turystycz-
nym, adresowane nie tylko do dzieci,
młodzieży, ale i do całych rodzin. Organi-
zatorami są ZHP i Samorząd Wojewódz-
twa Mazowieckiego. Przez 5 lipcowych
dni kilkuset uczestników rajdu wędrować
będzie w stronę Grunwaldu szlakami
turystycznymi północnego Mazowsza
i Mazur. Rajd gwarantuje: przygodową
fabułę, atrakcyjne formy spędzania czasu
wędrówki i liczne przedsięwzięcia towa-
rzyszące. Pomyślany jako lekcja historii
podana w bardzo przyjaznej formie.
Uczestnicy rajdu będą mieli do wyboru
pięć równoległych tras – rowerową, pieszą
Zawisza Czarny z Garbowa herbu Sulima (ok.1370-1428) był jednym z naj-
sławniejszych polskich rycerzy, pozostał symbolem cnót rycerskich. W walce zawsze
wygrywał z najmężniejszymi rycerzami Europy Zachodniej. Był dyplomatą w służbie
króla Węgier, cesarza Zygmunta Luksemburskiego i Władysława Jagiełły. Brał udział
w bitwie pod Grunwaldem. W imieniu Władysława Jagiełły wypowiedział w 1414 r.
w Sochaczewie wojnę zakonowi krzyżackiemu.
oraz pieszo-kajakowo-kolejową. W dniu
zakończenia rajdu będą mogli pozostać
na Polu Bitwy Grunwaldzkiej (więcej na:
www.rajdgrunwaldzki.zhp.pl)
To już było. Bardzo ciekawa, wciągająca
była impreza masowa „Ku Grunwaldo-
wi”. Zorganizowana w dniach 15-16 maja
na Pradze Północ, przybliżająca atmosfe-
rę najważniejszej bitwy średniowiecznej
Europy. Połączona była z tradycyjnym,
piątym już, Jarmarkiem Floriańskim. Moż-
na było zaobserwować przybyłe rodziny
z dziećmi, osoby samotne, całe grupy mło-
dzieży. Mimo niesprzyjającej aury, warto
było wyjść z domu.
Dobrze jest uczestniczyć we wszystkich
przygotowanych mazowieckich imprezach
– lato, świeże powietrze, znajomi, rodzina
i spotkania z historią. Zapraszamy.
Państwowe Muzeum Archeologiczne
w Warszawie przygotowało wystawę ob-
jazdową pt. „Boży Bojownicy – Jan Żiżka
i husyci w walce z zakonem krzyżackim”,
przygotowywaną w związku z obchodami
600-lecia bitwy pod Grunwaldem. Jej celem
jest przybliżenie mało znanego wątku naszej
historii, związanego z udziałem czeskiego
bohatera narodowego Jana Żiżki oraz husy-
tów w zmaganiach Polski z zakonem krzy-
żackim. Jan Żiżka jest jedną z pierwszopla-
nowych postaci na obrazie Jana Matejki.
Opracowała
ELŻBIETA TOMASZEWSKA
Bitwa pod Grunwaldem. Obraz Wojciecha Kossaka
*Te wzniosłe słowa dyktuje nam mazowiecki patriotyzm, ale też należy podkreślić, że udział w zwycięstwie grunwaldzkim miały wszystkie polskie ziemie, co podkreśla profesor Henryk Samsonowicz. ** 26 czerwca Telewizja Polska będzie relacjo-nowała na żywo obchody w Czerwińsku.
Foto dzięki uprzejmości Jacka Szymań-skiego „Jagiełły” oraz Publicznego Gim-nazjum nr. I w Zakrzewie
WARTO WIEDZIEĆ
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
11
w roku szkolnym 2009/2010 byli lau-
reatami konkursów przedmiotowych
o zasięgu co najmniej wojewódzkim,
wymienionych w załączniku nr 1 do
Regulaminu
w roku szkolnym 2009/2010 byli lau-
reatami lub fi nalistami, olimpiad
i turniejów, wymienionych w załącz-
niku nr 1 do Regulaminu
uzyskali średnią ocen ze wszystkich
przedmiotów, obliczoną na podstawie
świadectwa ukończenia klasy w roku
szkolnym 2009/2010, na poziomie
nie niższym niż 5,10
uzyskali średnią ocen z grupy przed-
miotów matematyczno-przyrodni czych
i/lub technicznych/zawodowych, ob-
liczoną na podstawie świadectwa
ukończenia klasy w roku szkolnym
2009/2010, na poziomie nie niższym
niż 5,33,
a także muszą uzyskać min. 10 punk-
tów, obliczonych na podstawie kryteriów
dotyczących osiągnięć edukacyjnych,
o których mowa w Regulaminie przy-
znawania i przekazywania stypendiów
dla uczniów gimnazjów i szkół ponad-
gimnazjalnych w województwie mazo-
wieckim w roku szkolnym 2010/2011,
w ramach projektu – „Regionalny pro-
gram stypendialny dla uczniów szczegól-
nie uzdolnionych”.
Rola nauczyciela – opieku-na stypendysty
Nauczyciel-opiekun stypendysty spra-
wuje opiekę dydaktyczną nad uczniem,
pobierającym stypendium: pomaga mu
w realizacji „Indywidualnego planu roz-
woju edukacyjnego”, w wykorzystaniu
stypendium na cele związane z realizacją
tego planu, monitoruje osiągnięcia edu-
kacyjne ucznia, sporządza sprawozdania
okresowe i na zakończenie programu
stypendialnego.
Opiekę dydaktyczną nad stypendystą
może sprawować nauczyciel posiadający
odpowiednie kwalifi kacje, prowadzący
w szkole, do której uczeń uczęszcza, za-
jęcia o profi lu zgodnym z celami założo-
nymi w „Indywidualnym planie rozwoju
edukacyjnego ucznia”.RED.
Stypendia unijne
Samorząd Województwa Mazowieckiego wspiera uczniów szczególnie
uzdolnionych, których trudna sytuacja materialna stanowi barierę w roz-
woju edukacyjnym. Rusza kolejna, trzecia edycja programu stypendialne-
go, realizowanego w ramach Poddziałania 9.1.3 PO KL. W roku szkolnym
2010/2011 planowane jest przyznanie aż 500 stypendiów. „Regionalny
program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych” jest projek-
tem systemowym.
Wysokość stypendiumUczeń otrzymuje stypendium na okres
12 miesięcy, tj. od 1 września 2010 r. do
31 sierpnia 2011 r. Łączna kwota sty-
pendium wynosi 4 560 zł (380 zł mie-
sięcznie). Stypendium jest wypłacane
w trzech transzach: w IV kwartale 2010 r.,
w I kwartale 2011 r. oraz w III kwartale
2011 r., po złożeniu przez nauczyciela-
-opiekuna stypendysty sprawozdania
z realizacji „Indywidualnego planu roz-
woju edukacyjnego ucznia”. Stypendium
wypłaca się na wskazane w umowie sty-
pendialnej konto bankowe lub w szcze-
gólnie uzasadnionych przypadkach, za
zgodą Skarbnika Województwa Mazo-
wieckiego, przekazem pocztowym na
adres stałego zamieszkania stypendysty.
Termin składania wnio-sków
Wniosek o przyznanie stypendium
wraz z wymaganymi dokumentami na-
leży złożyć w szkole, do której uczeń
uczęszcza w roku szkolnym 2009/2010.
Termin składania wniosków upływa
25 czerwca br.!
Wymagane dokumentyAby ubiegać się o stypendium, na-
leży złożyć wniosek o przyznanie
stypendium. Do wniosku należy do-
łączyć dokumenty, których pełny wy-
kaz znajduje się na stronie interne-
towej www.mazovia.pl, w zakładce
Edukacja i sport. W tej samej zakład-
ce znajduje się również wzór wniosku
o przyznanie stypendium. Dodatkowe
informacje znaleźć można także pod
adresem: www.stypendia.oeiizk.waw.pl.
Informacji udzielają też pracownicy
Wydziału ds. Programów Stypendial-
nych Departamentu Edukacji Publicz-
nej i Sportu UMWM: ul. Skoczylasa 4,
03-472 Warszawa, pok. nr 234, 233, 231,
tel. 22 59 79 429, 59 79 444, 59 79 448 oraz
59 79 449, e-mail: stypendia@mazovia.pl
Kto może ubiegać się o sty-pendium?
O stypendium, w ramach progra-
mu stypendialnego, mogą ubiegać się
uczniowie, którzy spełniają łącznie na-
stępujące warunki:
w roku szkolnym 2010/2011 będą
uczniami gimnazjów lub szkół po-
nadgimnazjalnych, zlokalizowanych
na obszarze województwa mazowiec-
kiego
pochodzą z rodzin, w których dochód
rodziny ucznia w przeliczeniu na oso-
bę nie przekracza kwoty 1008 zł lub
1166 zł w przypadku, gdy członkiem
rodziny jest dziecko niepełnosprawne
nie będą uzyskiwać w roku szkolnym
2010/2011 innego stypendium na cele
edukacyjne, fundowanego przez Samo-
rząd Województwa Mazowieckiego.
Uczniowie ubiegający się o stypen-
dium muszą ponadto spełniać co naj-
mniej jeden z niżej wymienionych wa-
runków:
ze sprawdzianu zewnętrznego na
zakończenie szkoły podstawowej,
zdawanego w latach 2007/2008 –
2009/2010, otrzymali co najmniej
36 punktów
z części matematyczno-przyrodniczej
egzaminu zewnętrznego na zakończe-
nie gimnazjum, zdawanego w latach
2006/2007 – 2009/2010, otrzymali co
najmniej 46 punktów
WARTO WIEDZIEĆ
12 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Finanse na edukację Dzięki zatwierdzeniu do realizacji 43 projektów poprawi się znacznie poziom
edukacji na Mazowszu. Powstaną hale i boiska sportowe, wyremontowane
zostaną szkoły i przedszkola. Łączna wartość dofi nansowania wynosi blisko
214 mln zł. Środki pochodzą z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Pierwszy z nich, zaplanowany na
czerwiec, adresowany jest do jednostek
naukowych oraz szkół wyższych i prze-
widuje do rozdysponowania 5 mln euro.
Dotyczy istotnej kwestii – wspiera-
nia działań, które przyczynią się do
wzmocnienia pozycji i roli ośrodków
badawczych, a tym samym zwiększenia
liczby innowacyjnych rozwiązań, wy-
korzystywanych w sferze gospodarki.
Pozwoli zatem pozyskać środki unijne
m.in. na budowę (rozbudowę, moder-
nizację) infrastruktury naukowo-ba-
dawczej, wyposażenie w sprzęt, zakup
aparatury specjalistycznej oraz praw ma-
jątkowych, niezbędnych do prowadzenia
prac badawczo-rozwojowych. W ramach
Działania 1.1 „Wzmocnienie sektora ba-
dawczo-rozwojowego” można również
uzyskać dofi nansowanie na dostosowa-
Więcej szczegółów na ten temat osoby zainteresowane uzyskają:
– w Punkcie kontaktowym MJWPU przy ul. Jagiellońskiej 74 w Warszawie
– pod nr. tel. 0 801 101 101 (Infolinia MJWPU)
– na stronie www.mazowia.eu
W ramach działania „Transport miejski”
dofi nansowane mogą zostać projekty
dotyczące:
budowy nowych, przedłużenia lub od-
nowienia istniejących linii komunika-
cyjnych transportu publicznego wraz
z niezbędną infrastrukturą
budowy, przebudowy, rozbudowy,
wykonywania robót remontowych lub
modernizacji infrastruktury transportu
publicznego
budowy, modernizacji zajezdni wraz
z obiektami towarzyszącymi oraz in-
frastruktury wraz z zagospodarowa-
niem terenu
tworzenia infrastruktury towarzyszą-
cej w zakresie bezpieczeństwa ruchu
drogowego i ochrony środowiska
budowy zintegrowanego systemu
monitorowania i zarządzania
budowy kanalizacji teletechnicznej
tworzenia systemów oraz działań
technicznych z zakresu telematyki, słu-
żących komunikacji publicznej
zakupu nowego taboru lub moderni-
zacji środków transportu publicznego.
Realizowane będą projekty dotyczące
budowy, rozbudowy, modernizacji pla-
cówek systemu oświaty (hale sportowe,
sale gimnastyczne, przedszkola, bibliote-
ki, międzyszkolne pływalnie) oraz szkół
wyższych na każdym poziomie kształce-
nia (rozbudowa kampusów). Potrzebne
fundusze dostaną też przedsięwzięcia
służące poprawie stanu i wyposażenia in-
frastruktury dydaktycznej i pomocniczej
w obiektach szkolnych i ich otoczeniu.
Dzięki temu łatwiej będzie korzystać z no-
woczesnych metod nauczania, co na pew-
no podniesie jego jakość. W ten sposób
zakładany cel wyrównywania szans edu-
kacyjnych między wsią a miastem staje się
coraz bardziej osiągalny.
– Jest to największy w tym roku za-
strzyk fi nansowy na inwestycje edukacyj-
ne. Unia dofi nansuje budowę hal spor-
towych, boisk, przedszkoli czy pływalni.
Konkurencja była ogromna. Do Mazo-
wieckiej Jednostki Wdrażania Programów
Unijnych wpłynęło ponad 350 wniosków.
Ostatecznie dofi nansowane zostaną
43 najlepsze projekty. Gratuluję benefi -
cjentom, ale przede wszystkim młodzieży,
która będzie z tych obiektów korzystała
– powiedział Adam Struzik, Marszałek
Województwa Mazowieckiego.
Zakończył się etap wyłaniania projektów
w ramach kolejnego działania Regionalne-
go Programu Operacyjnego Województwa
Mazowieckiego: 7.2 „Infrastruktura słu-
żąca edukacji”. Wnioski o dofi nansowanie
unijne można było składać do 25 czerwca
ubiegłego roku. Do rozdysponowania było
60 mln euro. Do Mazowieckiej Jednostki
Wdrażania Programów Unijnych wpły-
nęło ponad 350 wniosków. Ostatecznie na
liście znalazły się 242 projekty pozytywnie
rozpatrzone, z czego alokację wyczerpują
43 projekty na kwotę 213 949 680 zł. Zarząd
Województwa Mazowieckiego zatwierdził je
do dofi nansowania 27 kwietnia. Ich łączna
wartość wynosi ponad 279 mln zł.
Na podst. materiałów MJWPU
oprac.. URSZULA SABAK
Rozdysponujmy unijne funduszeJuż niebawem na Mazowsze trafi 19 mln euro. Środki te będzie można pozyskać
dzięki kolejnym ogłaszanym przez MJWPU konkursom w ramach Regionalne-
go Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013.
nie laboratoriów do wymagań dyrektyw
unijnych, przede wszystkim w zakresie
BHP i ochrony środowiska.
Drugi konkurs, który ogłoszony zosta-
nie najprawdopodobniej w lipcu, zwią-
zany jest z transportem miejskim. Pula
środków zaplanowanych do podziału
między benefi cjentów to 14 mln euro.
Mogą o nie wnioskować gminy, powiaty
(również zrzeszone w związki i stowarzy-
szenia) oraz województwo, ich jednostki
organizacyjne posiadające osobowość
prawną i przedsiębiorcy wykonujący
zadania jednostki samorządu teryto-
rialnego w zakresie publicznego trans-
portu miejskiego. Działanie 5.1 „Trans-
port miejski” nie obejmuje projektów
dotyczących Obszaru Metropolitalnego
Warszawy. W ten sposób dofi nansowa-
nie zostanie skierowane do subregionów,
na terenie których wymagane są uspraw-
nienia powiązań transportowych i mo-
dernizacji linii komunikacyjnych wraz
z towarzyszącą im infrastrukturą.
Na podst. materiałów MJWPU
oprac.. ELWIRA KASPRZAK
WARTO WIEDZIEĆ
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
13
Inwestycje ważne dla mazowieckich rolników264 projekty dotyczące budowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych
i budowy zbiorników wodnych służących małej retencji oraz użyźniania gleb
otrzymają dofi nansowanie z terenowego Funduszu Ochrony Gruntów Rol-
nych*. 13,2 mln zł trafi do powiatów, gmin, fi rm i osób prywatnych.
Jest on fi nansowany przez Unię Eu-
ropejską w ramach EFS PO KL Prio-
rytet IX „Rozwój wykształcenia i kom-
petencji w regionach” Działanie 9.5
„Oddolne Inicjatywy Edukacyjne” na
obszarach wiejskich. Do wykorzystania
było 48 957 zł.
Program skierowany jest do dzieci
z rodzin ubogich, które z tego powodu
nie mogły korzystać z oferty kultural-
nej, poszerzać swoich zainteresowań
czy brać udziału w wyjazdach tematycz-
nych. Jego głównym celem jest zaszcze-
pienie w podopiecznych miłości do
sztuki poprzez aktywne w niej uczestni-
czenie.
Dzieci z gminy Mordy, w wieku
6-15 lat, mogą uczestniczyć w zapropo-
nowanych im formach aktywności kultu-
ralnej. Niektóre już się odbyły, inne jesz-
cze przed nimi. W kwietniu miały okazję
spotkać się z instruktorem muzycznym,
który przybliżył najmłodszym repertu-
ar muzyki poważnej, omówił etykietę
zachowania w fi lharmonii. Instruktor
Na ogłoszony w tym roku przez
urząd marszałkowski nabór wpłynę-
ło 391 wniosków, najwięcej z nich –
370 – dotyczyło dróg dojazdowych do
gruntów rolnych. W wyniku przepro-
wadzonej analizy do dalszej realizacji
zakwalifi kowano 264 projekty. 87 pro-
jektów będzie realizowanych na tere-
nie subregionu ostrołęcko-siedleckiego,
66 na terenie subregionu warszawskiego
wschodniego i zachodniego, 61 na tere-
nie subregionu płocko-ciechanowskiego
i 50 – radomskiego.
Warto podkreślić skalę tegorocznego do-
fi nansowania. Pomoc otrzymało kilkaset
projektów. Są to inwestycje ułatwiające
codzienne życie i pracę przede wszystkim
rolnikom, a także mieszkańcom miasteczek
i wsi – powiedział Marszałek Wojewódz-
twa Mazowieckiego Adam Struzik.
Środki z terenowego Funduszu Ochro-
ny Gruntów Rolnych to przede wszystkim
szansa na dofi nansowanie inwestycji bar-
dzo ważnych dla rolników – głównie bu-
dowy i modernizacji dróg dojazdowych
do gruntów rolnych, ale także użyźnia-
nia gleb o niskiej wartości produkcyjnej,
ulepszenia rzeźby terenu i struktury prze-
strzennej gleb czy usuwania kamieni i od-
krzaczania. To także możliwość dofi nan-
sowania budowy i renowacji zbiorników
wodnych służących małej retencji, zakupu
sprzętu pomiarowego i informatyczne-
go oraz oprogramowania niezbędnego
do zakładania i aktualizowania operatów
ewidencji gruntów oraz prowadzenia
spraw ochrony gruntów rolnych.
BIURO PRASOWE
Bieganie po sztuki dywaniePod takim tytułem Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Mordach, we współpra-
cy z Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, realizuje projekt kultu-
ralny dla dzieci z ubogich rodzin.
teatralny natomiast zapoznał je z zasa-
dami obowiązującymi w teatrze, a także
językiem teatru. Bawiąc się,
przygotowały przedstawienie.
Wchodzenie w role okazało się
niezwykłym przeżyciem. Każdy
„wykład” teoretyczny zakończył
się wycieczką. Pierwsza to wi-
zyta w kinie trójwymiarowym
IMAX, zwiedzanie Łazienek
Królewskich oraz wysłuchanie
koncertu w Filharmonii Naro-
dowej. Po warsztatach teatral-
nych dzieci obejrzały w teatrze
Capitol przedstawienie „Jaś
i Małgosia”, zwiedziły pałac
w Wilanowie oraz Cmentarz
Powązkowski.
W maju uczestnicy programu obej-
rzeli musical „Metro” w Warszawie oraz
odwiedzili muzeum na Zamku Lubel-
skim. Przed nimi jeszcze kilka atrakcji.
Dzień Dziecka spędzą w Warszawie,
odwiedzając galerię sztuki i podziwiając
operetkę. Pod koniec czerwca udadzą
się do Siedlec, gdzie będą zwiedzać Mu-
zeum Diecezjalne i Muzeum Regional-
ne, poznając historię miasta.
Zakończenie projektu przewidziane
jest na sierpień br. w ramach impre-
zy podsumowującej, podczas której
uczestnicy będą mieli okazję opowie-
dzieć o swoich doświadczeniach i prze-
życiach. W następnych latach Program
Operacyjny Kapitał Ludzki będzie kon-
tynuowany. Warto skorzystać z dobrych
wzorów.
JUSTYNA A. KOPEĆ-STĘPNIK
dyrektor M-GOK Mordy
* Terenowy Fundusz Ochrony Gruntów Rol-nych (FOGR) jest funduszem celowym, którego dysponentem jest samorząd województwa. Na środki FOGR składają się wpłaty osób fi zycznych i prawnych, powstałe w wyniku wyłączenia grun-tów z produkcji rolniczej.
FOTO Zajęcia z instruktorem muzycznym
WARTO WIEDZIEĆ
14 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Zimna Zośka i trzej ogrodnicy
„Zimna Zośka” i „Zimni Ogrodnicy” to zjawisko klimatyczne, występują-
ce w połowie maja. Wówczas to nad środkową i wschodnią Europę (w tym
nad Polskę), zaczyna napływać zimne powietrze z obszarów polarnych. Po
pierwszych ciepłych, a nawet gorących wiosennych dniach, często nagle się
ochładza.
Dni bezpośrednio poprzedzające
„Zimną Zośkę” wspominane są tra-
dycyjnie jako „Zimni Ogrodnicy” lub
„Święci złodzieje” (kto nie zabezpie-
czy swoich upraw przed przymrozka-
mi, straci je). Pankracego, Serwacego
i Bonifacego Kościół katolicki wspomi-
na kolejno 12, 13 i 14 maja. Pankracy,
Serwacy i Bonifacy to wielcy dziwacy,
a każdy zimnem raczy – głosi ludowe
porzekadło. Według przysłów i obser-
wacji ludowych, okres ten to ostatnie
dni wiosennych przymrozków. Chłód
może się wówczas nasilać, lecz później
nie powinien już pojawić się aż do je-
sieni.
Dawniej w dniu imienin Pankracego
przez zielone pola prowadzone były do
najbliższych krzyży procesje w intencji
błogosławieństwa dla zasiewów. Te wła-
śnie dni krzyżowe zostały zastąpione
dniami modlitw o urodzaje. Starym zwy-
czajem w majowe zimne noce rozpalano
w sadach ogniska, aby ochronić kwit-
nące drzewa przed mrozem. Stawiano
balie z zimną wodą, aby mróz kierował
ku nim swoje zamiary, omijając kwie-
cie. 14 maja gospodarze obchodzili swe
pola, aby sprawdzić, jak wzeszły zasiewy
i czy „zimni ogrodnicy” nie wyrządzili
szkód. Religijność i zapobiegliwość lu-
dowa uczyniła z tych świętych patronów
rolników i ogrodników, orędowników
pomocnych podczas wiosennych przy-
mrozków.
Nazwa „Zimna Zośka” pochodzi od
patronki dnia 15 maja, Świętej Zofi i. Je-
śli w połowie maja leje deszcz, na wsiach
mówią: Zośka się posikała! Ale są i inne
przysłowia związane z majową patronką
– Święta Zofi ja kłosy rozwija, Za Świętą
Zofi ją pola w kłos wybiją – w połowie
maja bowiem zboża się wykłaszają. Inny
patron z 15 maja, Święty Izydor, utrwalo-
ny został w tradycji ludowej jako Izydor
Oracz. Święty Izydor wołkami orze, kto go
poprosi – temu pomoże, Na Świętego Izy-
dora często bywa chłodna pora – mawia
się na wsiach.
Kim byli wspomniani święci?Zofi a
Mieszkała w Rzymie w II w. n.e., za
czasów cesarza Hadriana I. Była chrze-
ścijanką, wdową i miała trzy córki: Pistis,
Elpis i Agape (Wiarę, Nadzieję i Miłość).
Namiestnik Antioch wezwał świętą, by
złożyła ofi arę na ołtarzu bogini Diany.
Kiedy zaś ta stanowczo odmówiła, wy-
prowadzono jej nieletnie dzieci i podda-
no na oczach matki wyszukanym tortu-
rom. Nie załamało to bohaterskiej Zofi i.
Zachęcała swoje dzieci do wytrwania.
Zdumiony takim męstwem namiestnik
miał św. Zofi ę pozostawić przy życiu. Ta
jednak zmarła z boleści za córkami na
ich grobie. Jest wzywana w przypadkach
późnych mrozów i w modlitwach o po-
myślny rozwój ziemiopłodów. Greckie
imię Zofi a znaczy „mądrość”.
Izydor
Urodził się w Madrycie w XI w. Pocho-
dził z ubogiej, ale religijnej rodziny, która
przeniosła się na wieś. Bieda w domu
zmusiła św. Izydora, jako młodzieńca, do
pracy w charakterze parobka u zamoż-
nych sąsiadów. Z tego czasu pochodzi
piękna legenda: oskarżono Izydora, że za
mało pracuje, a za wiele się modli. Zdzi-
wiło to gospodarza, u którego pracował,
gdyż zawsze powierzone Izydorowi prace
były na czas i dobrze wykonane. Posta-
nowił jednak go podpatrzeć. Ujrzał Izy-
dora zatopionego w modlitwie, a w tym
czasie za niego orkę wykonywał anioł.
Wszystkim, na czym w jego mniemaniu
mu zbywało, sam ubogi, chętnie dzielił
się z uboższymi od siebie. Jest patronem
diecezji kieleckiej, Madrytu, Saragossy
oraz rolników.
Bonifacy
Urodził się w Rzymie, w III wieku. Był
poganinem, jednak widok chrześcijan
wydawanych na męki i śmierć za wiarę
tak nim wstrząsnął, że nawrócił się na
chrześcijaństwo, za co również poniósł
śmierć męczeńską: został poddany tortu-
rom, a potem ścięty mieczem. Jest patro-
nem klasztoru na Awentynie w Rzymie,
a także kawalerów i ludzi nawróconych.
Mamy tu też polski akcent. W XVII w.
marszałek Stanisław Herakliusz Lubo-
mirski, mając zamiar wystawić kościół-
mauzoleum, sprowadził z Rzymu otrzy- Święta Zofi a
Święty Izydor
WARTO WIEDZIEĆ
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
15
mane od papieża Innocentego XI ciało
św. Bonifacego. Do dzisiaj jego szczątki
spoczywają w kryształowej trumnie
w kościele obserwantów poświęconym
św. Bonifacemu i św. Antoniemu w War-
szawie na Czerniakowie. Do tego kościo-
ła cała Warszawa wyruszała 14 maja na
odpust i majówkę.
Serwacy
Wzmianki o nim pochodzą z IV w. n.e.
Po 345 r. był biskupem w dzisiejszej Bel-
gii. Szczególną czcią otaczał Najświętszą
Maryję Pannę. Świętego Serwacego ob-
rali za swojego patrona hutnicy, stolarze
oraz uprawiający winorośl. Wzywano
go także jako patrona od urodzajów, pa-
trona od gorączki (febry) i reumatyzmu.
Orędownik podczas przymrozków.
Pankracy
Urodził się około roku 290 we Frygii
w Azji Mniejszej. Wcześnie stracił rodzi-
ców. Chłopca wziął na wychowanie jego
wuj. Wychował go w wierze chrześci-
jańskiej. Kiedy św. Pankracy miał 13 lat,
zabrał go do Rzymu. Korzystając z odzie-
dziczonego po ojcu majątku, Pankracy
Święty Pankracy
starał się ulżyć niedoli prześladowanych
chrześcijan, próbując pomagać szczegól-
nie tym, którzy za wiarę trafi li do wię-
zienia. Szybko jednak został zdradzony
i uwięziony. Cesarz Dioklecjan skazał
go na śmierć. Pankracy został stracony
12 maja 304 roku, mając zaledwie 14 lat.
Zwłoki męczennika rzucono na pożarcie
psom. Ale pewna chrześcijanka, z nara-
żeniem życia, zaniosła jego ciało do kata-
kumb, gdzie zostało pochowane. Święty
Pankracy uważany jest za patrona przy-
stępujących do Pierwszej Komunii. Jest
także opiekunem młodych roślin i kwia-
tów. Jego imienia wzywano w przypadku
bólu głowy i konwulsji oraz … w przy-
padku popełnienia krzywoprzysięstwa.
We Francji jest czczony także jako patron
dzieci.
MAREK ŚLUFARSKI Delegatura w Radomiu
Dobry projekt to konkretne wsparcie unijne Targowisko na miarę XXI wieku powstaje w Nowym Przybojewie w gminie
Czerwińsk nad Wisłą. Projekt, świetnie wpisujący się w rozwój gospodarczy
regionu, wzbudził zainteresowanie nie tylko wśród rolników okolicznych
powiatów i kupców z całej Polski, ale także zagranicznych inwestorów.
Decyzją Zarządu Województwa Mazo-
wieckiego inwestycja szacowana na po-
nad 4,3 mln zł otrzymała dofi nansowanie
w wysokości przekraczającej 3,7 mln zł.
Środki pochodzą z RPO WM 2007-2013
i zostały przyznane w ramach konkursu
prowadzonego przez Mazowiecką Jednost-
kę Wdrażania Programów Unijnych.
Budowa targowiska oznacza stworzenie
strefy aktywności gospodarczej, która do-
skonale rokuje na przyszłość. Mimo że ko-
niec prac zaplanowano w drugim kwartale
przyszłego roku, już teraz terenem przy-
ległym do targowiska zainteresowani są
inwestorzy i przedsiębiorcy. Gmina do tej
pory nawiązała współpracę z ośmioma in-
westorami. Trzech z nich – z Wielkiej Bry-
tanii – zakupiło około 8,5 ha gruntu pod
usługi, produkcję i rzemiosło oraz magazy-
ny i składy. Pięciu pozostałych inwestorów
dokonuje obecnie podobnych transakcji.
Nowoczesne targowisko będzie miało
bardzo dogodną lokalizację – powstaje
przy drodze powiatowej Załuski – Zdu-
nowo – Kamienica – Goławin. Okoliczne
gminy są bowiem największym w regionie
producentem owoców i warzyw, w szcze-
gólności specjalizują się w uprawie tru-
skawek. Z dotychczas działającego placu
targowego w 2008 r. korzystało ok. 96 tys.
dostawców i odbiorców, sprzedając lub ku-
pując prawie 50 tys. ton owoców miękkich.
Przy tak wysokiej frekwencji konieczne jest
zapewnienie pełnej infrastruktury i odpo-
wiedniego obszaru.
Projekt przewiduje stworzenie miejsc do
handlu drobnego i TIR-ów, miejsc postojo-
wych dla klientów, wykonanie wewnętrz-
nej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,
instalacji elektrycznej z podłączeniami dla
samochodów ciężarowych, wykonanie
oświetlenia, dróg wewnętrznych i drogi
dojazdowej, zbudowanie pawilonów dla
ochrony, zainstalowanie urządzeń przeno-
śnych (WC i kontenerów na odpady).
Na podst. mat. prasowych oprac.
REDAKCJA
Powstanie targowiska ma ogromne znaczenie dla osób, które mają mniejsze plantacje po-
łożone w okolicy. W ten sposób uzyskają łatwy dostęp do rynku zbytu.
Anna Ziemkiewicz, sołtys Nowego Przybojewa
Inwestycja i towarzyszące jej działania przedsiębiorców przełożą się pozytywnie na miejscowy
rynek pracy. Dadzą możliwość podjęcia działalności gospodarczej i wzrostu zatrudnienia.
Michał Walerysiak, Wójt Gminy Czerwińsk nad Wisłą
WARTO WIEDZIEĆ
16 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Województwo mazowieckie wobec nowego budżetu UE
Ostatnio w mediach, a także w wypowiedziach publicznych pojawia się
szereg pytań, wątpliwości, ale też i ocen dotyczących wielu obszarów dzia-
łań w zarządzaniu województwem przez władze samorządowe. W związku
z tym postanowiłem cyklicznie prezentować Państwu stanowisko Zarządu
województwa w zgłaszanych problemach i wątpliwościach. Poniżej przed-
stawiam to stanowisko w kwestii przygotowań Zarządu Województwa Ma-
zowieckiego do nowego budżetu Unii Europejskiej. Jest to kluczowa kwe-
stia dla obecnych i przyszłych działań władz samorządu województwa,
a w konsekwencji i dla naszych mieszkańców.
Jeśli chodzi o nasze przygotowania
do nowego budżetu Unii Europej-
skiej, to pragnę podkreślić, że Zarząd
Województwa Mazowieckiego z nale-
żytą troską analizuje sytuację związa-
ną z nowym okresem programowania
UE. Na tej podstawie chcę stwierdzić,
że polityka strukturalna Unii Euro-
pejskiej zmienia się wraz z kolejnym
okresem programowania. Obecnie
europejska polityka spójności na lata
2007-2013 koncentruje się na celach
powiązanych z priorytetami Strategii
Lizbońskiej, do których zaliczają się:
Konwergencja (wspieranie wzro-
stu i tworzenie nowych miejsc pra-
cy w państwach i regionach naj-
biedniejszych oraz regionach tzw.
efektu statystycznego). Cel ten jest
zorientowany na obszary o niskim
poziomie rozwoju społeczno-go-
spodarczego, będąc ukierunkowa-
nym na przyspieszenie elimino-
wania różnic w rozwoju najsłabiej
rozwiniętych państw członkow-
skich i regionów. Kryterium wybo-
ru obszarów, będących beneficjen-
tem w ramach tego celu, jest PKB
na mieszkańca nieprzekraczające
75 proc. średniej UE w regionach
NUTS-2 (obecnie w Polsce – w wo-
jewództwach) lub NUTS-1.
Konkurencyjność regionalna i za-
trudnienie – obejmuje wspieranie
zmian strukturalnych w regionach
niekwalifikujących się do uzyski-
wania pomocy w ramach Konwer-
gencji ze względu na przekroczenie
wskaźnika 75 proc. PKB per capi-
ta UE.
Europejska współpraca terytorial-
na – ukierunkowana na wspiera-
nie terytorialnej konkurencyjności
oraz promowanie harmonijnego
i zrównoważonego rozwoju tery-
torium Unii. Jest to cel obejmujący
współpracę transgraniczną, trans-
narodową i międzyregionalną oraz
jest adresowany do regionów po-
łożonych przy granicach lądowych
lub morskich.
Metoda berlińska, zastosowana do
polityki spójności na lata 2007-2013
(polegająca na koncentracji środków
pomocowych w słabiej rozwiniętych
regionach i krajach UE), przewidu-
je, że regiony NUTS-2 (lub NUTS-1
w przypadku kilku krajów) są objęte
celem Konwergencja, jeśli ich poziom
PKB na mieszkańca, według siły
nabywczej waluty, nie przekracza
75 proc. średniej unijnej. W dotych-
czasowej nomenklaturze regionom
NUTS-2 odpowiadają w Polsce istnie-
jące województwa. Przy założeniu,
że metoda ta byłaby zastosowana
w kolejnym okresie programowania,
tj. w latach 2014-2020 przy obec-
nych regionach NUTS-2, mogłoby
okazać się, że Mazowsze nie zosta-
nie objęte tym celem. Osiągnęło bo-
wiem w roku 2007 poziom 87,1 proc.
średniej unijnej PKB per capita (UE
– 27) według siły nabywczej waluty.
Oznacza to, że województwo mogłoby
utracić możliwość finansowania prio-
rytetowych przedsięwzięć inwestycyj-
nych na dotychczasowych zasadach.
Mając na uwadze zasadę integral-
ności Mazowsza jako regionu pro-
wadzącego swoją politykę rozwoju,
przy założeniu, że w przyszłym okre-
sie programowania w UE utrzymane
i respektowane będą cele i metoda
berlińska, uznano, że korzystnym dla
Mazowsza rozwiązaniem mogłoby
być dokonanie podziału wojewódz-
Adam Struzik
WARTO WIEDZIEĆ
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
17
twa na dwie jednostki statystyczne
NUTS-2, obejmujące Warszawę i po-
zostałą część województwa, z których
każda byłaby objęta określonym ro-
dzajem unijnej polityki spójności.
W przypadku akceptacji statystycz-
nego wyodrębnienia Warszawy jako
oddzielnego NUTS-2, nie zostałyby
zerwane więzi ekonomiczne w re-
gionie, natomiast zachowany został-
by dotychczasowy charakter polityki
regionalnej, zmierzający do zmniej-
szenia różnic wewnątrzregionalnych
oraz utrzymania spójności terytorial-
nej, gospodarczej i społecznej woje-
wództwa.
10 listopada 2009 r. Zarząd Woje-
wództwa Mazowieckiego podjął więc
decyzję (w formie informacji przy-
jętej na posiedzeniu Zarządu) o wy-
stąpieniu z propozycją zmian granic
jednostek statystycznych NUTS-2
w granicach województwa mazo-
wieckiego. W ślad za tym wystosowa-
łem stosowne pismo do Ministerstwa
Rozwoju Regionalnego, w odpowiedzi
na które powołano Grupę Roboczą ds.
modyfikacji jednostek NUTS, z udzia-
łem m.in. przedstawicieli wojewódz-
twa mazowieckiego.
W Komisji Europejskiej od 2008 r.
toczy się dyskusja na temat reformy
polityki spójności po roku 2013. Na
jednym z jej pierwszych etapów opra-
cowano „Zieloną Księgę w sprawie
spójności terytorialnej” (październik
2008 r.). Wyrażona w ramach konsul-
tacji tego dokumentu opinia Samo-
rządu Województwa Mazowieckiego
w istotny sposób wpłynęła na wspól-
ne Stanowisko Konwentu Marszał-
ków Województw RP w tej sprawie.
Odpowiadając na podjęte działa-
nia ze strony państw członkowskich
w sprawie przyszłej wizji Unii Eu-
ropejskiej, jak również w reakcji na
propozycje przedstawione przez byłą
komisarz Danutę Hübner, po niefor-
malnym spotkaniu ministerialnym
w kwietniu 2009 r., Komisja Euro-
pejska powołała Grupę Wysokiego
Szczebla (GWS). Ma ona stanowić
nieformalne forum dyskusji o naj-
ważniejszych elementach przyszłej
polityki spójności. Na ostatnim
spotkaniu Grupy w grudniu 2009 r.
jej członkowie omawiali zagad-
nienia związane z dostosowaniem
strategii Unii Europejskiej 2020 do
nowej polityki spójności. Samo-
rząd Województwa Mazowieckiego
zaangażował się w proces konsul-
tacji społecznych ostatniej wersji
tego dokumentu, zatytułowanego
„Europa 2020. Strategia na rzecz
inteligentnego i zrównoważonego
rozwoju sprzyjającego włączeniu
społecznemu”. W świetle dotych-
czasowych dyskusji wyraźnie widać,
że zmiany dotyczyć będą zarówno
kierunków wydatkowania środków
w nowym okresie programowania
2014-2020 (a więc w ramach polityki
spójności), jak i źródeł finansowania.
Jednak pierwsze założenia i propo-
zycje liczbowe, dotyczące nowego
budżetu UE na lata 2014-2020, będą
znane nie wcześniej niż w 2011 roku;
omawianie budżetu odbywa się bo-
wiem w sformalizowanych struktu-
rach Komisji Europejskiej.
W dotychczas podejmowanych
inicjatywach, związanych z two-
rzeniem zasad nowej perspektywy
UE, Samorząd Województwa Ma-
zowieckiego aktywnie uczestniczył
w konsultacjach prowadzonych
przez Komitet Regionów Unii Euro-
pejskiej i Ministerstwo Rozwoju Re-
gionalnego RP. Jednym z pierwszych
takich spotkań było Europejskie Fo-
rum na temat Spójności Terytorial-
nej i Przyszłości Polityki Spójności
w październiku 2008 r. Podczas tego
Forum dyskutowano o roli polityki
spójności wobec wyzwań globalnych,
której wpływ na osiąganie równowa-
gi pomiędzy regionami będzie coraz
bardziej znaczący. Przedstawiciele
Samorządu Województwa Mazowiec-
kiego brali również udział w kolej-
nych posiedzeniach Komitetu Re-
gionów. Na ostatnim z nich, w lutym
2010 r., uczestniczyłem w pracach
Komisji ds. Spójności Terytorial-
nej Komitetu Regionów. Na wniosek
Komisji Europejskiej, Komitet Re-
gionów opracowuje opinię perspek-
tywiczną dotyczącą polityki spójno-
ści po 2013 roku. Na tej podstawie
Komisja Europejska stworzy nowe,
skuteczne narzędzie zapewniające
trwały rozwój Unii Europejskiej. Na
wspomnianym spotkaniu ustalono,
że podstawowym warunkiem trwa-
łego rozwoju spójnej polityki Unii
Europejskiej jest większe uwzględ-
nienie rezultatów uzyskanych na
szczeblu regionalnym i lokalnym.
Podczas konferencji w Brukseli, na
temat polityki spójności, w listopa-
dzie 2009 r., zorganizowanej wspól-
nie przez Związek Województw RP,
biura regionalne w Brukseli oraz Sta-
łe Przedstawicielstwo RP przy UE,
przy wsparciu Komisji Europejskiej,
podkreślałem szczególną sytuację re-
gionów, w tym również Mazowsza,
które mogą znaleźć się w tzw. okre-
sie przejściowym w nowej perspek-
tywie finansowej na lata 2014-2020:
Polityka spójności powinna być poli-
tyką wspierającą rozwój wszystkich
regionów. Konferencja ta wpisała się
w unijną debatę na temat przyszłości
polityki spójności oraz wniosła istot-
ny głos w dyskusji nad nowym bu-
dżetem Unii Europejskiej.
Dzisiaj musimy pamiętać, że bar-
dzo istotnie zmieniła się sytuacja fi-
nansowa Unii Europejskiej. Z jednej
strony skutki kryzysu finansowego
dotknęły wiele regionów UE i niektóre
z nich ponownie „spadną” pod kreskę
granicy 75 proc. PKB na mieszkańca,
co uprawniałoby je do korzystania
z funduszy strukturalnych (tej sytuacji
nie przewiduje regulacja UE). Z dru-
giej zaś strony państwa UE strefy euro
zobowiązały się do ogromnej pomocy
finansowej dla Grecji, aby nie zaczął
„sypać się” nasz unijny dom. Z pew-
nością te dwa fakty nie pozostaną bez
wpływu na możliwości finansowe UE
w zakresie polityki spójności w latach
2014-2020.
ADAM STRUZIK
Marszałek województwa Mazowieckiego
WARTO WIEDZIEĆ
18 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Pięć w jednym – pierwsza z podróży po mazowieckich ostępach leśnychMyśląc „Mazowsze”, wyobrażamy sobie równinną krainę, miejscami dziewi-
czą, o charakterze rolniczym – pola, łąki, doliny rzek i mnóstwo połaci lasów.
Tak naprawdę okazuje się, że nasz region ma najmniejsze zalesienie*. Lasy
zajmują tylko 20 proc. powierzchni. Ale jakże są piękne i interesujące, tak
jak całe Mazowsze, którego ponad jedną czwartą powierzchni stanowią ob-
szary chronione.
Trochę o mazowieckich lasachNajpierw wymieńmy mazowieckie
puszcze, bo słowo to brzmi tajemni-
czo i poważnie. W całości pozostały,
tak naprawdę, tylko – Kampinoska,
Kurpiowska (dawniej Zielona) oraz
szczątkowa Puszcza Ostromecka. Są
one parkami narodowymi, czyli zostały
objęte najwyższą formą ochrony (Pusz-
cza Kampinoska chroni pozostałości
dawnych puszcz: Miedniewickiej, Ko-
rabiewickiej i Jaktorowskiej, w której
w 1627 roku zginął ostatni żyjący na
świecie tur).
Zwyczajowo nazywane są jeszcze
puszczami – Puszcza Biała, stanowią-
ca jeden z największych na Mazowszu
kompleksów leśnych (ponad 50 tys. ha)
oraz Kamieniecka, leżąca w pradolinie
Bugu. Jednak większą część ich obsza-
ru objęły parki krajobrazowe, które
w brzmieniu ustawy o ochronie przy-
rody z 2004 roku są obszarami chro-
nionymi ze względu na wartości przy-
rodnicze, historyczne i kulturowe oraz
walory krajobrazowe, w celu zachowa-
nia, popularyzacji tych wartości w wa-
runkach zrównoważonego rozwoju. Park
krajobrazowy ma służyć rekreacji krajo-
znawczej oraz edukacji. Na jego terenie
można kontynuować działalność gospo-
darczą z pewnymi ograniczeniami, np.
nie wolno wznosić nowych obiektów
budowlanych (z wyjątkiem potrzebnych
miejscowej ludności).
W Polsce jest 120 takich parków**,
w tym dziewięć na Mazowszu tj.:
Bolimowski, Gostynińsko-Włocławski,
Górznieńsko-Lidzbarski, Poleski Prze-
łom Bugu (niektóre z nich leżą na po-
graniczu ościennych województw) oraz
Brudzeński, Chojnowski, Kozienicki,
Nadbużański, a także Mazowiecki
im. Czesława Łaszka. Pięć ostatnich
podlega, od stycznia tego roku, Samo-
rządowi Województwa Mazowieckiego.
W związku z tym powołano Mazowiec-
ki Zespół Parków Krajobrazowych***.
Mazowiecki Park KrajobrazowyRozciąga się pasem wzdłuż połu-
dniowo-wschodnich rubieży Warsza-
wy. Jego północną granicę obejmuje
teren dzielnic warszawskich, takich jak
m.in.: Wawer, Wesoła, na południu So-
bienie Jeziory oraz Pilawa. Mazowiecki
Park Krajobrazowy to rozległe bory so-
snowe, łąki, wydmy piaszczyste, bagna,
torfowiska i rzeczki – dopływy Wisły
– z niepowtarzalnym, meandrującym,
płytkim do kolan, wręcz spacerowym
– Świdrem. W dziewięciu rezerwatach
znajdują się pomniki przyrody, np. lipa
drobnolistna o obwodzie pnia 6,5 m,
rosnąca nad strugą Majdan. Na terenie
Parku żyje 200 gatunków ptaków – wie-
le bardzo rzadkich, wpisanych na listę
gatunków zagrożonych wyginięciem.
Mimo bliskości tak wielkiej aglomeracji
jak Warszawa – znalazły tu ostoje takie
zwierzęta, jak łosie, kuny leśne, raki,
nietoperze, bobry, borsuki.
Park składa się jakby z dwóch części
– przedziela je stylowe, zielone miasto
Otwock. To okolice o doskonałym kli-
macie, który doceniany jest od czasów
przedwojennych, o czym świadczy licz-
ba sanatoriów dla osób mających pro-
blemy z płucami.
Mazowiecki Park Krajobrazowy sta-
nowi jedno z głównych ogniw syste-
mu osłony ekologicznej Warszawy. Jest
tłumnie odwiedzanym przez turystów
miejscem wypoczynku i rekreacji kilku-
milionowej Warszawy. Można tu odna-
leźć ciszę, spokój i dziką przyrodę, uda-
jąc się chociażby niebieskim szlakiem
WARTO WIEDZIEĆ
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
19
na pieszą wycieczkę w okolice Osiecka.
Do odwiedzenia Parku zachęca łatwy
dojazd wszystkimi środkami lokomocji.
Na większości krańcowych przystanków
autobusowych oraz na stacjach kolejo-
wych zaczynają się oznakowane szlaki
turystyczne dla pieszych, dostosowane
do turystyki rodzinnej, umożliwiającej
dzieciom wspólne z rodzicami pozna-
wanie tajemnic przyrody. Są również
szlaki rowerowe – atrakcyjne dla miło-
śników górskich rowerów, a nawet nar-
ciarzy.
Oznakowane ścieżki rowerowe, dłu -
gości od 10 do 28 km, mają swoje na-
zwy, np.: „Przez lasy celestynowsko-
otwockie” (R1), „Celestynowskie re-
zerwaty” (R2), „Wśród Borów” (R3),
„Szlakiem sójki” (R4), „Szlakiem Wsi
Mazowieckiej” (R5). Polecanym szla-
kiem dla rodzin z małymi dziećmi jest
„Łabędzi szlak”, czyli ścieżka dydaktycz-
na długości 1200 m, dochodząca do po-
torfowego jeziora „Torfy” o powierzch-
ni 7 ha. Ciemne, wręcz czarne jezioro
porośnięte roślinnością wodną otacza
las charakterystyczny dla terenów tor-
fowiskowych i podmokłych. Z tarasu
widokowego można podziwiać pływają-
ce łabędzie, dzikie kaczki i wiele innych
ptaków wodnych, jezioro bowiem od-
dalone jest ok. 300 m od Wisły. Trafi ć tu
łatwo – z Otwocka wystarczy wejść na
czarny szlak, w Celestynowie na ścieżkę
rowerową R1.
Już same nazwy szlaków i rezerwatów
dają ogólne pojęcie, jak ciekawe wsie, Szlak Łabędzi kończy jezioro „Torfy”
piękne krajobrazy czy rzadkie okazy
fauny i fl ory można spotkać na terenie
Parku. Oto kilka przykładów.
Bunkry. Na piaszczystym wzniesie-
niu – Dąbrowieckiej Górze – znajdują
się bunkry niemieckie z 1944 r., które
były częścią hitlerowskiej linii obronnej
„Przedmościa Warszawy”. Obecnie są
odnawiane (służą czasem jako obiekty
wystawiennicze). Do bunkrów prowa-
dzi szeroka „Czerwona droga” zrobiona
przez Niemców z cegieł zburzonych do-
mów Warszawy.
Ponurzyca. Jedna z piękniej poło-
żonych wsi na Mazowszu, leżąca na
wzgórzach, z malowniczo rozrzucony-
mi wśród łąk i pól skupiskami drewnia-
nych domów, przy których rosną stare,
nieuprawiane już gdzie indziej, odmia-
ny jabłoni. Wysokie stogi siana, drew-
niane, przydrożne krzyże, to wszystko
tworzy sielski obraz. Przy dobrej pogo-
dzie ze wzgórz można zobaczyć zamek
w Czersku.
Rezerwaty. Czarci Dół, Żurawinowe
Bagno czy Pogorzelski Mszar to nie-
które z nich. W Czarcim Dole można
zobaczyć bagienny bór z karłowatymi,
parasolowatymi sosnami i napotkać
małe jeziorka – pozostałość po dawnej
eksploatacji torfu.
Bagno Całowanie. Nazwa ta, tak jak
Dolina Rospudy, znana jest w całej Pol-
sce. Tu również ekolodzy walczą, by nie
zakłócać spokoju tego miejsca budową
obwodnicy Warszawy. Torfowisko Ca-
łowanie jest jednym z największych tor-
fowisk Mazowsza. To torfowisko niskie,
mające blisko 12 tys. lat. Ma 3 km szero-
kości i 15 km długości. Nie oszczędzano
go, szczególnie w latach 50. XX w. Cią-
głe melioracje spowodowały zubożenie
tego terenu, na szczęście nadal jest cenne
ekologicznie. Północno-wschodnią część
porastają lasy olszowe, ale większość po-
wierzchni mokradła porośnięta jest łąka-
mi i ziołoroślami. Gdzieniegdzie widać
małe jeziorka powstałe po wydobyciu
torfu. Nie wszystko można zobaczyć, bo-
wiem przez teren bagna można przejść
Ścieżka przez Bagno Całowanie
WARTO WIEDZIEĆ
20 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
wyłącznie poprowadzoną ścieżką przy-
rodniczą „Trzynaście Błota Stóp”. Jest też
i wysoka wieża widokowa, z której cierpli-
wi mogą zobaczyć takie zagrożone gatun-
ki zwierząt, jak: wydry, łosie, dudki, czajki,
derkacze, błotniaki łąkowe, żurawie, cza-
ple. Z bliska, ze ścieżki, można wypatrzyć
rzadkie rośliny: różne gatunki storczyków,
owadożerną rosiczkę, goździk pyszny,
brzozę niską (relikt polodowcowy) czy
przedziwną roślinę – nasięźrzał. Tej nie-
zwykle interesującej jednolistnej papro-
ci, z jednym kłosem zarodnikonośnym,
przypisywana jest magiczna moc. Zerwa-
na nocą przez dziewczynę, zwabiała zalot-
ników. Może stąd wywodzi się nazwa wsi
i bagna „Całowanie”.
Wydmy i torfowiska. Stanowią jedną
z największych wartości przyrodniczych
tego terenu. Wydmy tworzą długi, niemal
górski łańcuch, którego wysokość miej-
scami dochodzi do 20 m (Borowa Góra).
Grzbietami wydm, przez młody bór sosno-
wy, prawie pozbawiony runa, biegnie jeden
z ciekawszych podwarszawskich szlaków.
To trasa atrakcyjna dla narciarzy i miłośni-
ków jazdy rowerami górskimi. Pomiędzy
wzniesieniami wydm znajdują się bagien-
ne obniżenia terenu – nie-
wielkie torfowiska nazywane
tu ługami. Do najciekawszych
należą ługi: Zielony, Biały
i Kaczy. Przez środek mokra-
deł przebiega również ciąg niż-
szych wydm, osiągających ok.
6 m wysokości (Kobyla Góra),
porośniętych ciepłolubnymi
murawami napiaskowymi. Na
jednej z nich – Pękatce – bie-
gnącej przez Bagno Całowa-
nie, archeolodzy odkryli ślady
łowców reniferów z epoki lodowcowej.
Edukacja. W stuletnim budynku, stoją-
cym pośrodku lasu, znajduje się Muzeum
na Torfach (otwarte w weekendy do 14.00).
W dni powszednie warto tu przyjechać
na zorganizowane spotkanie z przyrodą
(tel. 779-26-94 wew. 103), bo to nie tylko
minimuzeum, ale i Baza Edukacji Ekolo-
gicznej. Obok wybieg dla wilków – są dwa,
prawdziwe. Można wynająć tu także rowe-
ry – jest ich do dyspozycji 40 sztuk.
Nauka. Zespół Mazowieckich Parków
Krajobrazowych od lat prowadzi czynną
ochronę roślin i zwierząt, w ramach któ-
rej realizuje się programy związane z ich
reintrodukcją. Dotyczy to: sokołów, moty-
li – pazia żeglarza i pazia królowej, traszki
grzebieniastej, raka szlachetnego, znisz-
czonego w Polsce przez błękitnego raka
amerykańskiego. Zwierzęta, wyhodowane
od podstaw, po osiągnięciu zdolności do
przeżycia w środowisku naturalnym, wy-
puszczane są na wolność.
Od kilku lat na terenie parku prowadzo-
na jest czynna ochrona nietoperzy. Poroz-
wieszano dla nich specjalne budki lęgowe
(z wąskim wlotem od dołu), a te latające
ssaki zimują w zbudowanej dla nich zie-
miance. (Wszystko to można obejrzeć na
terenie Bazy Edukacji Ekologicznej).
Zabytki. Poza napawaniem się krajo-
brazem można na obszarze Parku lub jego
obrzeżach spotkać ciekawe zabytki. W sa-
mym Osiecku, które niegdyś było miastem
(o czym świadczy zabudowa), łatwo odna-
leźć ślady dawnej historii: neogotycki ko-
ściół, 100-letnią drewnianą plebanię, wiele
drewnianych domów z XIX wieku, cmen-
tarz z zabytkową kaplicą św. Rocha.
Z kolei we wsi Otwock Wielki, w pięk-
nym pałacu, już w 1705 roku car Piotr I
i król August II rozmawiali o rozbiorze
Polski. Dziś znajduje się tu wspaniałe Mu-
zeum Wnętrz, fi lia Muzeum Narodowego.
W Sobieniach Szlacheckich można obej-
rzeć piękny pałac, w Otwocku – liczne
przykłady drewnianej architektury pod-
miejskich willi w stylu „świdermajer” i kla-
sycystyczny gmach kasyna, w Wiązownie
– kościół z XVIII w., w Karczewie – późno-
barokowy kościół. Kilka kilometrów dalej
znajduje się znana wieś Kołbiel, słynąca
z folkloru. Wycinanki i obyczaje (interesu-
jący folklor muzyczny) budzą duże zain-
teresowanie nie tylko etnografów, ale i tu-
rystów. Warto tu przyjechać w czasie świąt
kościelnych, szczególnie w Boże Ciało.
Mazowiecki Park Krajobrazowy oto-
czony jest ładnymi, zielonymi miejscowo-
ściami. Takim jak m.in. Anin, Falenica,
Międzylesie, Radość, Józefów, Wiązowna.
Wszędzie mnóstwo miejsc na zjedzenie
niedzielnego (stosunkowo niedrogiego)
obiadu czy wypicie kawy z ciastkiem lub
lodami.
Wszystkie parki krajobrazowe są piękne,
tak jak piękna jest przyroda. Regionalny
patriotyzm podpowiada – musimy je zo-
baczyć na własne oczy, by przekonać się, że
w poszukiwaniu spokoju, zachwycających
widoków, świeżego powietrza i ciekawej
przyrody nie potrzeba udawać się w dale-
kie wojaże.
Oprac.
ELŻBIETA TOMASZEWSKA
ne
w
tu
na
i
de
sz
6
po
m
je
gn
*Za nami plasuje się tylko województwo łódzkie.
**Najstarszy jest Suwalski Park Krajobrazowy,
a drugi co do wielkości – Nadbużański Park Krajo-
brazowy (ponad 75 tys. ha).
*** Kieruje nim dyrektor Sylwester Chołast.
Jeden z bunkrów
„Soplicowo”, czyli puszcza w pigułce – tak można nazwać szczególną ścieżkę –
przygotowaną dla osób niepełnosprawnych. Ma tylko 400 m długości, ale spe-
cjalnie na takie potrzeby zrobiono jakby przekrój całego Mazowieckiego Parku
Krajobrazowego – są tu i torfy i mini lasy, jeziorko, rosną storczyki, wiciokrzewy
i jest wszystko to, co można zobaczyć na terenie całego parku. Usypano nawet
małą wydmę. Po drodze można wstąpić do niewielkiego budynku wystawowe-
go (są w nim też łazienki). Na końcu ścieżki stoją woliery z ptakami drapieżnymi
i pięknymi sowami, które nigdy nie polecą, bo mają uszkodzone skrzydła. Z my-
ślą o osobach niepełnosprawnych zbudowano również specjalny wyciąg na samą
górę wieży, z której widać cale Bagno Całowanie.
WARTO WIEDZIEĆ
NR 4 (86) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
21
Imprezy kulturalne na Mazowszu
Poniżej przedstawiamy Państwu wykaz ważniejszych imprez kulturalnych, jakie odbędą się na terenie naszego
województwa w najbliższym miesiącu. Nie zawiera on imprez organizowanych przez m.st. Warszawę. Pełny wy-
kaz znajduje się na stronie internetowej Samorządu Województwa Mazowieckiego www.mazovia.pl
Lp. Nazwa imprezy Miejsce imprezy Termin imprezy
Imprezy realizowane przez Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie
www.mckis.waw.pl
1. Robert Maciejuk
„Geometria dyskretna. How to Make
Our Ideas Clear”
Galeria Foksal w Warszawie
ul. Foksal 1/4
do 18 czerwca
2.. Milan Grygar „Drawings and Sound” 30 czerwca – 20 sierpnia
wernisaż: 29 czerwca, godz. 18.00
3. Roman Kalarus „Plakaty - projekty” Galeria Krytyków Pokaz w Warszawie
ul. Krakowskie Przedmieście 20/22
2-26 czerwca 2010
4. Marek Wawro „Interior cube”.
Malarstwo
wernisaż: 30 czerwca, godz.19.00
5. Bogna Czechowska „Dlaczego
kochamy psy”
Galeria TEST w Warszawie
ul. Marszałkowska 34/50
do 12 czerwca
6. Wystawa prac Jana Miśka 18 czerwca – 2 lipca
wernisaż: 17 czerwca, godz. 18.00
7. Agata Zbylut „W sztuce marzenia się
spełniają, ale nie wszystkim”
Galeria XX1 w Warszawie
Al. Jana Pawła II 36
do 2 czerwca
8. Marcin Berdyszak „Long Live
Learning”
16 czerwca – 9 lipca
wernisaż: 15 czerwca, godz. 18.00
9. Ernest Zawada „Z cyklu Struktura -
Natura - biało-czerwone”
Galeria XX1 (Kuchnia) w Warszawie
Al. Jana Pawła II 36
16 czerwca – 9 lipca
wernisaż: 15 czerwca, godz. 18.00
10. Marlena Nizio „Między ikoną
a portretem”
Galeria Mazowiecka w Warszawie,
ul. Elektoralna 12
do 28 czerwca
11. Koncerty w ramach cyklu Prezentacje
Chopinowskie Uczestników XVI
Międzynarodowego Konkursu
Pianistycznego im. Fryderyka
Chopina
Gostynin, Łochów, Kadzidło, Sierpc 5 – 20 czerwca
12. XXXIII Konkurs recytatorski
„Warszawska Syrenka”
Bielańskie Centrum Edukacji w
Warszawie
ul. Szegedyńska 9a
12-13 czerwca
13. Koncert Fryderyk Chopin – Źródła i
konteksty Chopin – Kolberg
Giżyce k. Sochaczewa
kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła
13 czerwca, godz. 15.00
14. XV Międzynarodowy Konkurs
Poetycki „O Wstęgę Orzyca” – Finał
Miejski Dom Kultury w Makowie
Mazowieckim
ul. Moniuszki 2
15 czerwca, godz. 11.00
15. X Mazowiecki Festiwal Teatrów
Amatorskich
Komorowo k. Ostrowi Mazowieckiej, 19-20 czerwca
16. VII Plenerowy Wieczór Muzyczny u
Michała Kleofasa Księcia Ogińskiego
„Poloneza czas zacząć”
Park im. M. K. Ogińskiego
w Przeździatce,
ul. Lipowa
20 czerwca, godz. 18.00
17. Festiwal Sztuki 3M. Włókno
(rozpoczęcie cyklu
wystawienniczego)
Galeria Ostrołęka
Pl. Gen. Józefa Bema 14
24 czerwca, godz. 19.00
18. XIV Ogólnopolski Festiwal „Biesiada
Weselna”
Węgrowski Ośrodek Kultury,
ul. Mickiewicza 4a
25 czerwca, godz. 10.00-16.00
19. Karawana 2010 Jadów, Park Dreszera 26 czerwca, godz. 15.00-22.00
Plac Księżnej Anny Mazowieckiej
w Ostrowii Mazowieckiej
27 czerwca, godz. 15.00-22.00
20. Festiwal Zespołów Kameralnych 2010
„Cudze chwalicie, swego nie znacie”
Bemowskie Lato Muzyczne - Amfi teatr
na Bemowie, ul. Raginisa (Róg
Kryształowej)
Koncerty Królewskie – Ogród przy
Oranżerii Muzeum Pałacu w Wilanowie
27 czerwca, godz. 12.30 i 16.30
Imprezy realizowane przez Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie
www.muzeumsportu.waw.pl
21. Wystawa „Od Everestu do Shishy
Pangmy”
Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie
ul. Wybrzeże Gdyńskie 4
tel. 22 560 37 80
do 10 czerwca
22. Wystawa „RPA – państwo Mundialu
2010”
od 14 czerwca
23. Wieczór Poetycki - spotkanie z
Katarzyną Szotyńską-Deberny
16 czerwca, godz.18.00
Imprezy realizowane przez Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie
www.mhprl.pl
24. Wystawa „Władysław Stanisław
Reymont (1867-1925). W kręgu
kultury ludowej”
Muzeum Historii Polskiego Ruchu
Ludowego w Warszawie
Al. Wilanowska 204
tel. 22 843 38 76
do 30 czerwca
Lp. Nazwa imprezy Miejsce imprezy Termin imprezy
25. Wystawa – „Kapliczki kurpiowskie
rysunkiem uwiecznione”
do 30 czerwca
26. Wystawa – „Władysław Stanisław
Reymont (1867-1925). W kręgu
kultury ludowej”
do 30 czerwca
27. Konferencja naukowa „Bitwy
decydujące o losach Europy
Środkowej”
Sejm RP, ul. Wiejska 4/6, sala 106,
wejście główne
21 czerwca
28. Dzień ojca 23 czerwca
29. Zabawa na zakończenie roku
szkolnego – dla VI klas Szkoły
Podstawowej
21 czerwca
30. Zakończenie roku szkolnego
2009/2010
25 czerwca
Imprezy realizowane przez Muzeum Niepodległości w Warszawie
www.muzeumniepodleglosci.art.pl
31. „Być Polakiem”: gen. bryg. Stanisław
Sojczyński „Warszyc” i jego żołnierze
z AK i KWP – Zbigniew Zieliński
Muzeum Niepodległości w Warszawie
al. Solidarności
tel. 22 826 90 91/92
2 czerwca, godz. 17.00
32. „W marszu do niepodległości”: udział
Samodzielnej Brygady Strzelców
Podhalańskich w zwycięskiej bitwie
o Narwik – Zbigniew Mierzwiński
7 czerwca, godz. 17.00
33. „Wieczór Pamięci”: Poznań 1956 –
wykład dr. Jacka Z. Sawickiego
9 czerwca, godz. 17.00
34. Papiery wartościowe z czasów
powstania listopadowego – prelekcja
Jerzego Koziczyńskiego (Warszawskie
Towarzystwo Numizmatyczne)
10 czerwca, godz. 17.00
35. „Rzeczpospolita Obywatelska”: Polska
w Unii Europejskiej 2004-2009.
Sukcesy i porażki – wykład
dr. Mirosława Wawrzyńskiego
14 czerwca, godz. 17.00
36. „W salonie u Radziwiłłów”: prof. dr.
hab. Jan Dzięgielewski – „Albośmy
to jacy tacy…” – Sarmaci – Polacy,
spotkanie prowadzi Karol Mórawski
15 czerwca, godz. 17.00
37. „II Brygada Legionów Polskich”:
portrety dowódców II Brygady:
Zygmunt Zieliński, Bolesław Roja,
Marian Żegota-Januszajtis i inni;
wykład dr. Jana Skłodowskiego
16 czerwca, godz. 17.00
38. „II Brygada Legionów Polskich”:
księża kapelani II Brygady
Legionów Polskich, wykład dr. Jana
Skłodowskiego
23 czerwca, godz. 17.00
39. Środowy wykład tematyczny:
„Architektura Warszawy i ważniejsze
budowle innych miast Mazowsza
w latach 1815-1830” Jarosława
Zielińskiego (impreza towarzysząca
wystawie „Mazowsze w czasach
Chopina”)
30 czerwca, godz. 17.00
Imprezy realizowane przez Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
www.pma.pl
40. Wystawa „Boży bojownicy. Jan
Żiżka i Husyci w walce z zakonem
krzyżackim”
Państwowe Muzeum Archeologiczne
w Warszawie
ul. Długa 52
tel. 22 50 44 800
do 5 czerwca
41. Wystawa „Sztuka Bałtów” do 20 października
Imprezy realizowane przez Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie
www.muzeumliteratuty.pl
42. Wystawa „Fortepian Szopena” Muzeum Literatury im. Adama
Mickiewicza w Warszawie
Rynek Starego Miasta 20
tel. 22 831 40 63
do 31 grudnia
43. Wystawa „Juliusz Słowacki
w podróży”
do 31 grudnia
44. Piknik Naukowy Polskiego Radia
i Centrum Nauki Kopernik
„Wielki mikroświat”
12 czerwca, godz. 11.00-20.00
Park im. Rydza-Śmigłego
WARTO WIEDZIEĆ
22 NR 4 (86) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
Zestawienie1 powstało na podstawie informacji przekaza-
nych przez instytucje kultury, dla których organem prowa-
dzącym jest Samorząd Województwa Mazowieckiego.
Opracował MARCIN SAWICKI
Departament Kultury, Promocji i Turystyki
1 Ze względu na ograniczoną ilość miejsca, zamieszczamy tylko wybra-
ne imprezy.
Lp. Nazwa imprezy Miejsce imprezy Termin imprezy
45. Kiermasz wydawnictw muzealnych
Warsztaty muzyczne dla dzieci
Słowa i dźwięki
Koncert Bogusława Nowickiego
13 czerwca,
godz. 11.00-17.00
godz. 12.00
godz. 16.00
46. Promocja książki Kazimierza Kutza
„Piąta strona świata”.
18 czerwca, godz. 17.30
47. „Obcy pamięta inaczej?” – dyskusja
nt. książki Piotra Pazińskiego i
najnowszej książki prof. Głowińskiego
(z udziałem P. Pazińskiego)
Muzeum Witolda Gombrowicza
we Wsoli
Oddział Muzeum Literatury im. Adama
Mickiewicza
ul. W. Gombrowicza 1
tel. 48 321 50 73
6 czerwca, godz. 17.30
48. „Apetyt na Gombrowicza”
(współorganizatorzy: Muzeum
Witolda Gombrowicza i Fundacja
Wsola- Pomost)
12-13 czerwca, godz. 14.30- 17.00
49. Msza wędrującego według tekstów
Edwarda Stachury, monodram-recital
Anny Chodakowskiej.
20 czerwca, godz. 18.00
50. Spektakl “Colas Breugnon”
Romaina Rollanda
Muzeum Marii Dąbrowskiej
w Warszawie
Oddział Muzeum Literatury im. Adama
Mickiewicza
ul. Polna 40 m.31
8 czerwca, godz. 18.00
Imprezy realizowane przez Państwowe Muzeum Etnografi czne w Warszawie
www.pme.waw.pl
51. Konferencja „Experiencing Religion” Państwowe Muzeum Etnografi czne
w Warszawie
ul. Kredytowa 1
1-3 czerwca
52. Warsztaty pieśni - festiwal
„Przemiany”
5-6 czerwca
53. „1 EUROPA WIELE KULTUR” – cykl
koncertów - KAL – Belgrad
18 czerwca
54. Warsztaty pieśni - festiwal
„Przemiany”
19-20 czerwca
55. „Sztuka sakralna buddyjska „
– wystawa mongolska
22 czerwca – 31 sierpnia
56. „Mantry Buddyjskie” – spotkanie
z pieśniarką tybetańską
22-23 czerwca
57. Wystawa „Bobry Pana Boga.
Zapomniany świat Olędrów”.
25 czerwca – 31 sierpnia
Imprezy realizowane przez Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu
www.elektrownia.art.pl
58. Łukasz Rudecki – Figury, nie-Figury,
n-Figury. Obrazy z lat 2005-2010
Mazowieckie Centrum Sztuki
Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu
ul. Kopernika 1,
tel. 048 383 60 77
od 4 czerwca do 18 lipca
wernisaż: 4 czerwca, godz. 18.00
59. Wystawa artystów Galerii AT
w Poznaniu „Czas personalny
a przestrzeń”
od 21 czerwca do 18 lipca
wernisaż: 21 czerwca, godz. 18.00
Imprezy realizowane przez Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu
www.muzeum-radom.pl
60. Rodzinna niedziela w skansenie Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu
ul. Szydłowiecka 30
tel. 48 3329281
6,13 i 27 czerwca
61. Wystawa „Rekreacja, wypoczynek,
zabawa… miejsca turystyczne
powiatu radomskiego”
od 25 czerwca
Imprezy realizowane przez Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu
www.muzeum.edu.pl
62. Wystawa regionalnych strojów
węgierskich
Muzeum im. Jacka Malczewskiego
w Radomiu
Rynek 11
tel. 48 362 43 29
do 30 czerwca
63. „Wieczorna modlitwa desek.
40-lecie pisania ikon przez Księdza
Stanisława Drąga”
do 16 czerwca
64. „Peter Gemes z radomskiej kolekcji” do 13 czerwca
65. „Radomiak. 100-lecie klubu” do 15 sierpnia
66. „1000 lat przyjaźni polsko-
węgierskiej”
do 15 sierpnia
67. „Bogu, ojczyźnie, Bliźnim” do 15 sierpnia
Imprezy realizowane przez Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu
www.muzeuminstrumentow.pl
68. Wystawa „Henryk Sienkiewicz i
bohaterowie jego powieści”
Muzeum Ludowych Instrumentów
Muzycznych w Szydłowcu,
ul. Sowińskiego 2
tel. 48 6171243
do września
Imprezy realizowane przez Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie
www.muzeumciechanow.pl
69. V Ogólnopolski Konkurs „O Laur
Posła Prawdy”
Muzeum Szlachty Mazowieckiej w
Ciechanowie, Oddział w Gołotczyźnie,
ul. Świętochowskiego 3
17-18 czerwca
70. „XXI Wiosna Literatury
w Gołotczyźnie”
17-18 czerwca
Lp. Nazwa imprezy Miejsce imprezy Termin imprezy
71. 42 Niedziela Sannicka Pałac w Sannikach
tel. 024 277 78 27
www.palacsanniki.pl
6 czerwca, godz.10.00
72. „Letnie Koncerty Muzyki Dawnej” Budynek ekspozycyjny przy ul.
Warszawskiej 61
12 czerwca
73. Wystawa „Wspomnienie niebieskiego
mundurka”
15 czerwca
Imprezy realizowane przez Muzeum Romantyzmu w Opinogórze
www.muzeumromantyzmu.pl
74. Koncert poetycko-muzyczny oraz
promocja książki Konstantego
Gaszyńskiego „Zygmunt Krasiński
i moje z nim stosunki” i spotkanie
z prof. Zbigniewem Sudolskim
edytorem i znawcą twórczości
Zygmunta Krasińskiego
Dwór Krasińskich
ul. Zygmunta Krasińskiego 9
tel. 23 671 70 25
13 czerwca
75. Otwarcie wystawy „Autoportretu”
ze zbiorów Muzeum im. Jacka
Malczewskiego w Radomiu
Ofi cyna 5 czerwca
Imprezy realizowane przez Muzeum Mazowieckie w Płocku
www.muzeumplock.art.pl
76. Wystawa fotografi cznej „Śladami
Chopina w Warszawie i na Mazowszu”
Muzeum Mazowieckie w Płocku,
ul. Tumska 8
tel. 24 2624491
do 4 lipca
77. Wystawa „Kobiety w świecie
Bogdana Ziętka”
Spichlerz, ul. Kazimierza Wielkiego 11b do 25 lipca
78. II Jarmark Tumski Muzeum Mazowieckie w Płocku,
ul. Tumska 8
11-13 czerwca
79. Noc w Muzeum 12-13 czerwca, godz. 18.00-1.00
Imprezy realizowane przez Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu
www.mwmskansen.pl
80. Niedziela w skansenie – impreza
plenerowa
Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu
ul. Narutowicza 64
tel. 24 2752883
20 i 27 czerwca
81. Niedziela z Chopinem – impreza
plenerowa
13 czerwca
82. Czwarte spotkanie z cyklu „Daleko,
blisko, tuż za miedzą…” – prelekcja
mgr Anny Łuczak pt. „Jak żyć, żeby
trzymać tradycje, czyli o tym czym
jest i po co Cyganom Romanipen?”
17 czerwca
83. Wystawa „Rok Polski w tradycyjnych
zajęciach codziennych”
do 30 listopada
Imprezy realizowane przez Muzeum Regionalne w Siedlcach
www.muzeumsiedlce.art.pl
84. „Na skraju rzeczywistości II” – rzeźba,
malarstwo, grafi ka, rysunek Andrzeja
Sołtysiuka
Muzeum Regionalne w Siedlcach
ul. Piłsudskiego 1
tel. 25 6327470
do 4 lipca
85. „Katyń, Charków, Miednoje ...
Siedlczanie wśród ofi ar zbrodni”
do 19 października
86. Sztuka II poł. XX w. ze zbiorów działu
sztuki Muzeum Regionalnego
w Siedlcach
od 20 czerwca od 31grudnia
Imprezy realizowane przez Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce
www.muzeum-ostroleka.art.pl
87. Kurpiowski strój ludowy – lekcje Muzeum Kultury Kurpiowskiej w
Ostrołęce
pl. gen. J. Bema 8
tel. 29 764 54 43
czerwiec – lipiec
88. Ginące Zawody Zagroda Kurpiowska w Kadzidle 8-11 czerwca
OTWARTE FORUM
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
23
Trendy Rozwojowe Mazowsza – od koncepcji badań do ich realizacji
W maju ubiegłego roku konferencją
„Świat – Europa – Polska. Przyszłość
Mazowsza” zainaugurowany został
projekt badawczy „Trendy Rozwojo-
we Mazowsza”. Jest on realizowany
przez Mazowieckie Biuro Planowa-
nia Regionalnego i współfi nansowa-
ny przez Unię Europejską w ramach
środków Programu Operacyjnego
Kapitał Ludzki. Proszę przypomnieć,
jakie są jego podstawowe cele?
Cele projektu, poza czysto poznaw-
czymi, to m.in. dostarczenie podstaw
diagnostycznych dla prac planistycznych
i działań niezbędnych do efektywnego
zarządzania rozwojem województwa ma-
zowieckiego oraz stworzenie systemu mo-
nitorowania, diagnozowania, modelowa-
nia i prognozowania zmian społecznych
i gospodarczych.
Wspomniana konferencja była okazją
do pierwszego, publicznego zapre-
zentowania projektu. Co z tego wyni-
kło?
Rezultaty konferencji były źródłem
wielu propozycji merytorycznych i or-
ganizacyjnych dla zespołu realizującego
projekt. Dostarczyły także informacji,
które pozwoliły na doprecyzowanie za-
kresu tematycznego badań oraz określe-
nie harmonogramu realizacji zadań, które
zapewnić mają sprawne przeprowadzenie
Projektu i osiągnięcie jego celów. Wspo-
mnieć też należy o uzyskanych doświad-
czeniach z zakresu zarządzania rozwojem
regionalnym w regionach zagranicznych
UE, z którymi województwo mazowiec-
kie współpracuje. Przypomnę bowiem, że
wzmiankowana konferencja miała cha-
rakter międzynarodowy.
Czy można zatem mówić o pierwszym
sukcesie?
Z obecnej perspektywy można stwier-
dzić, że miesiące prac organizacyjnych
i merytorycznych kończą się sukcesem
zamykającym pierwszy etap realizacji pro-
jektu: wypracowane zostały reguły pracy
zespołu realizującego projekt, przygoto-
wano i uruchomiono stronę internetową
projektu, opracowano dokumenty pro-
gramowe dotyczące zakresu badań oraz
inne dokumenty niezbędne do sprawnego
przeprowadzenia przetargów, ogłoszone
zostały pierwsze przetargi na wykonanie
badań. Niezwykle istotną rolę w pracach
merytorycznych odegrała i nadal będzie
odgrywać Rada Naukowa Projektu, która
jest zespołem bardzo aktywnych przed-
stawicieli uczelni warszawskich. Dzięki
Radzie udało się zweryfi kować wstępne
założenia badań i wypracować ich ambit-
ny, szczegółowy program. Określono tak-
że kierunki prac nad budowaniem modeli
rozwoju społeczno-gospodarczego Ma-
zowsza. W ten sposób faza konceptuali-
zacji badań została zakończona – projekt
wszedł w fazę realizacji przedsięwzięć
badawczych. Niektóre z nich, o mniej-
szym ciężarze, nawet wykorzystaliśmy, jak
np. kwerenda baz danych statystycznych
o Mazowszu.
Na co przede wszystkim dotychczas
zwracano uwagę?
W czasie prowadzonych prac o charak-
terze merytorycznym zwracano uwagę
na dwie zasadnicze kwestie: adekwatność
zakresu badań w odniesieniu do potrzeb
informacyjnych oraz precyzyjne określe-
nie tematów badawczych. Te dwie kwestie
są kluczowe tak dla jakości badań i ich re-
zultatów, jak i ich wartości poznawczych
oraz przydatności w praktyce planowania
i zarządzania na poziomach lokalnym
i regionalnym.
Tego typu badania to sprawdzony in-
strument wspomagający planowanie
rozwoju regionalnego. Czy nasz ze-
spół korzysta z doświadczeń innych?
Zespół realizujący projekt inicjuje
różne przedsięwzięcia związane z wy-
mianą doświadczeń dotyczących badań
nad rozwojem regionów. W marcu
2010 r. zorganizował spotkanie, w któ-
rym uczestniczyli przedstawiciele woje-
wództw realizujących projekty monito-
rujące zmiany społeczno-gospodarcze
oraz Głównego Urzędu Statystycznego
i Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.
Celem spotkania było nawiązanie współ-
pracy między koordynatorami i kierow-
nikami podobnych projektów oraz wy-
miana doświadczeń zdobytych podczas
ich realizacji. Można mieć nadzieję, że
kolejne spotkania, w takim czy też roz-
szerzonym gronie, będą już okazją do
prezentacji pierwszych wyników badań
prowadzonych w projekcie „Trendy Roz-
wojowe Mazowsza”.
Dziękuję za rozmowę
Rozmawiała MAGDALENA LEWANDOWSKA
W lutowym numerze „Kroniki Mazowieckiej”, w ramach Otwartego Forum,
zaprezentowaliśmy Państwu wywiad z prof. Zbigniewem Strzeleckim, dyrek-
torem Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego, które realizuje projekt
badawczy „Trendy Rozwojowe Mazowsza”. Profesor zapowiedział wówczas
rozpoczęcie prac nad projektem. Dlatego w tym numerze drukujemy rozmo-
wę z Mirosławem Grochowskim, Sekretarzem Naukowym Projektu.
MIESIĄC NA MAZOWSZU
24 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Energia odnawialna po mazowiecku Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii to nie fanaberia, ale koniecz-
ność. Do roku 2020 aż 15 proc. energii będzie musiało pochodzić z bioma-
sy, baterii słonecznych, wody, wiatru lub biogazu. Obecnie z tych źródeł na
Mazowszu produkowanych jest zaledwie … 4 proc. energii.
Czas płynie nieubłaganie. Nieubłagane
są też dyrektywy unijne w tym zakresie.
Mazowsze zobowiązało się do zreali-
zowania projektu 3x20+10. Oznacza to
ograniczenie o 20 proc. emisji gazów
cieplarnianych, pozyskiwanie 20 proc.
energii ze źródeł odnawialnych i ogra-
niczenie o 20 proc. kosztów pozyskania
energii, zaś o 10 proc. ma zwiększyć się
udział biopaliw w ogólnym zużyciu pa-
liw napędowych. Na szczęście mamy
odpowiedni potencjał do wykorzystania.
Biomasa, energia słoneczna, biogaz rol-
niczy – to tylko niektóre z możliwości.
Ich efektywne wykorzystanie mogłoby
nie tylko poprawić bilans energetyczny
naszego regionu, ale i pozytywnie wpły-
nąć na środowisko. Aby osiągnąć ten cel,
trzeba przede wszystkim zwiększyć świa-
domość na temat odnawialnych źródeł
energii i promować tego typu rozwiąza-
nia wśród samorządów i mieszkańców.
Dlatego właśnie rok temu Samorząd
Województwa Mazowieckiego powo-
łał Mazowiecką Agencję Energetycz-
ną. Otrzymał na ten cel grant unijny
w ramach programu „Inteligentna Ener-
gia dla Europy”. Większość udziałów
w spółce posiada Samorząd Wojewódz-
twa Mazowieckiego. Pozostali udzia-
łowcy to przedstawiciele miast i gmin
regionu, organizacje publiczne, przed-
siębiorstwa oraz ośrodki naukowe i nie-
publiczne uczelnie wyższe (o zakresie
działalności MAE pisaliśmy w nume-
rze 4 (76)/2009 „Kroniki”). Marszałek
Adam Struzik, podczas konferencji pod-
sumowującej pierwszy rok działalności
agencji, zwrócił uwagę na korzyści, jakie
wynikają z wykorzystania energii odna-
wialnej dla samorządów lokalnych. Pod-
kreślił, że MAE jest doskonałym part-
nerem i doradcą przede wszystkim dla
samorządów, które chciałyby postawić
na nowoczesne, innowacyjne i, co bar-
dzo ważne, proekologiczne rozwiązania.
We wrześniu tego roku, w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego,
ogłoszony zostanie konkurs, dzięki któ-
Przewodnicząca: Prof. dr hab. Dorota Chwieduk – Politechnika Warszaw-
ska, Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa, In-stytut Techniki Cieplnej, Zakład Aparatury Procesowej i Chłodnictwa, przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Energetyki Słonecznej, przewodnicząca Europejskiego Stowarzyszenia Energetyki Słonecznej (International So-lar Energy Society – Europe), ekspert Unii Europejskiej w IEEA Inteligent Energy Europe Agency, członek Gru-py doradczej ds. Energii w Programach Ramowych Unii Europejskiej przy Komisarzu ds. Nauki Komisji Euro-pejskiej.
Jacek Furga – wiceprezes Zarządu Centrum Prawa Banko-wego i Informacji Sp. z o.o. przy Związku Banków Pol-skich, prezes Centrum Analiz i Monitorowania Rynku Obrotu nieruchomościami (AMRON), ekspert rynku fi nansowania nieruchomości, doświadczony praktyk i wieloletni menedżer w sektorze bankowym, specjali-zujący się m.in. w obszarze fi nansowania hipotecznego, rynku nieruchomości, sprzedaży i zarządzania mająt-kiem.
Doc. dr Stanisław Jachowicz – Uniwersytet Warszawski Wydział Zarządzania, Zakład Organizacji i Metod Pra-cy Kierowniczej, dyrektor Fundacji na rzecz Wydzia-łu Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, ekspert funduszy unijnych, specjalista m.in. w zakresie rozwoju
przedsiębiorczości w ujęciu regionalnym i lokalnym, za-rządzania w sektorze publicznym.
Dr Andrzej Kassenberg – prezes Instytutu na rzecz Ekoro-zwoju (fundacja), pozarządowej organizacji typu think-tank zajmującej się promowaniem i wdrażaniem zasad oraz rozwiązań służących zrównoważonemu rozwojowi Polski, geograf i planista przestrzenny, specjalista, m.in. w zakresie polityki ekorozwoju czyli działań integrują-cych w sposób równoprawny aspekty gospodarcze, spo-łeczne i ekologiczne.
Włodzimierz Mazurek – prezes Zarządu fi rmy PGE Dys-trybucja Warszawa-Teren Sp. z o.o., elektroenergetyk, spe-cjalista w zakresie transformacji sektora energetycznego, ochrony środowiska, energetyki, ciepłownictwa, fi nanso-wania inwestycji, oceny projektów inwestycyjnych.
Paweł Stępniak – specjalista w Zakładzie Współpracy Międzynarodowej Instytutu Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego (jednostka badawczo-rozwojo-wa), ekspert projektu EEN (Enterprise Europe Network) i Wastetrans w zakresie przeprowadzania audytów fi -nansowych, przygotowywania ofert i zapotrzebowań technologicznych, konsultant w zakresie fi nansowania inwestycji.
Jerzy Timm – prezes Zarządu Baugeschaft GmbH, Baut-zen (Budziszyn), ekspert w zakresie efektywności ener-getycznej i budownictwa pasywnego.
Członkowie Komitetu Programowego Mazowieckiej Agencji Energetycznej:
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
25
Oferty pracy poza granicami naszego kraju nadal są poszukiwane. Choć
największa fala emigrantów zarobkowych już minęła, jednak nie brakuje
chętnych do podjęcia pracy z dala od ojczyzny. Decydując się na taki wy-
jazd, warto wiedzieć, czego oczekiwać od nas będą zagraniczni pracodaw-
cy i jakich przywilejów możemy się od nich domagać.
Blisko 1000 ofert pracy, możliwość
rozmów z pracodawcami, informacje na
temat życia i warunków pracy w Niem-
czech i Szwajcarii – to wszystko było
dostępne na Międzynarodowych Tar-
gach Pracy, które odbyły się 21 kwietnia
w Warszawie. Tegorocznymi honorowy-
mi gośćmi targów były Niemcy i Szwaj-
caria.
Organizatorzy przedsięwzięcia – Wo-
jewódzki Urząd Pracy w Warsza-
wie i niemieckie służby zatrudnie-
nia – zadbali o to, by nasi obywate-
le, którzy chcą wyjechać do pracy za
granicę, byli świadomi swoich praw
i obowiązków na europejskim ryn-
ku pracy oraz w Kanadzie. Mimo, że
rynek pracy w Niemczech jest jesz-
cze zamknięty (będzie otwarty dla
obywateli nowych krajów unijnych
od 2011 roku), o pracę w tym kraju,
na podstawie dwustronnych umów
i pozwolenia na pracę, mogą ubiegać
się pracownicy sezonowi, studenci,
stażyści. Natomiast w Szwajcarii mło-
dzi Polacy (do 30 roku życia) mogą
odbywać staże. Od kwietnia 2006 r.
istnieje też szansa znalezienia pracy
w ramach kontyngentu wyznaczonego
dodatkowym protokołem do umowy
między Szwajcarią i UE o swobodnym
przepływie pracowników.
Praca dla Polaków za granicą
remu benefi cjenci będą mogli ubiegać się
o dofi nansowanie projektów związanych
z odnawialnymi źródłami energii. Na ten
cel w ramach Działania 4.3 „Ochrona po-
wietrza, energetyka”, mazowiecki samo-
rząd zapewnił ok. 30 mln euro.
Dotychczas MAE zorganizowała sze-
reg konferencji poświęconych możli-
wościom odnawialnych źródeł energii,
przeprowadziła również szkolenia, m.in.
w zakresie montażu kolektorów słonecz-
nych. Rozpoczęła również działalność
wydawniczą. Dostępne są już dwie po-
zycje – „Biogaz rolniczy – produkcja
i wykorzystanie” oraz „Poradnik dla
użytkowników instalacji słonecznych na
Mazowszu”. MAE opracowała również
internetowy kalkulator biogazowy. Jest to
proste narzędzie kalkulacyjne służące do
oszacowania wielkości produkcji bioga-
zu, wysokości nakładów inwestycyjnych
w projekcie biogazowym oraz ekono-
miki projektu biogazo-
wego, z uwzględnieniem
produktywności biogazu.
Kalkulator to znakomita
pomoc dla rolników zain-
teresowanych produkcją
i wykorzystaniem bioga-
zu.
Ponieważ najłatwiej
przekonać do czegoś do-
brym przykładem, ma-
zowieccy samorządow-
cy mogli wziąć udział
w wyjeździe studyjnym
do Niemiec (Dolna Saksonia), podczas
którego mogli się zapoznać z niemiecki-
mi rozwiązaniami technologicznymi wy-
korzystywanymi do produkcji biogazu.
W najbliższym czasie będzie można
skorzystać z cyklu szkoleń dotyczących
wykorzystania energii słonecznej, szko-
leń dla użytkowników i instalatorów
urządzeń grzewczych na biomasę, a tak-
że dla instalatorów małych przydomo-
wych elektrowni wiatrowych oraz spe-
cjalistów od biogazu. MAE planuje także
druk broszur dla użytkowników energii
odnawialnej (biomasa, biogaz, energia
słoneczna, geotermia) oraz opracowanie
katalogu dostawców technologii i usług.
W kolejnych latach MAE zamierza rów-
nież skoncentrować się na: opracowa-
niu scenariuszy modeli energetycznych,
stworzeniu Klastra OZE, powołaniu
grupy ekspertów OZE i opracowaniu
planów energetycznych dla wybranych
gmin i powiatów.
Opracowała MAGDALENA LEWANDOWSKA
w
p
K
p
t
i
z
p
b
z
c
w
600 miejsc pracy w ramach International
Experience Canada 2010
International Experience Canada umożli-
wi 600 młodym Polakom i 600 młodym Ka-
nadyjczykom, posiadającym zezwolenie na
pracę tymczasową, zdobycie doświadczenia
zawodowego oraz pogłębienie znajomości ję-
zyka, kultury i społeczeństwa drugiego kraju.
Polacy mogą pracować w dowolnym miejscu
w Kanadzie przez okres do jednego roku.
International Experience Canada umożliwia
polskim i kanadyjskim obywatelom w wie-
ku od 18 do 35 lat pracować i rozwijać się
zawodowo. Rozwój zawodowy – program
jest skierowany do młodych polskich profe-
sjonalistów pragnących uzyskać dodatkowe
wykształcenie (trening, przygotowanie) oraz
doświadczenie w swoim zawodzie, z zatrud-
nieniem na czas określony (maksymalnie do
12 miesięcy). Staż – program jest skierowany
do polskich studentów, którzy pragną odbyć
staż lub praktykę zawodową w czasie swojej
nauki (maksymalnie do 12 miesięcy). Pro-
gram pracy wakacyjnej – dla młodych ludzi,
którzy chcą wyjechać do Kanady w celach
turystycznych i kulturoznawczych, posiada-
jących zgodę na pracę, jako dodatkowe źró-
dło zasobów fi nansowych (maksymalnie do
12 miesięcy).
MIESIĄC NA MAZOWSZU
26 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
Od 1 maja 2004 roku Polacy mają
możliwość korzystania z międzynarodo-
wego pośrednictwa pracy EURES, któ-
re ułatwia zatrudnienie w krajach Unii
Europejskiej oraz Norwegii, Islandii,
Lichtensteinu i Szwajcarii (EOG). Jest
to legalna praca, zgodna z obowiązują-
cym w danym kraju prawem pracy. Po-
lacy wyjeżdżający za granicę mają takie
same zarobki, płacą podatki, korzystają
z ubezpieczeń społecznych, jak tamtejsi
obywatele. Dzięki międzynarodowemu
pośrednictwu EURES, u zagranicznych
pracodawców pracę podjęło kilka tysię-
cy osób z Mazowsza. Najwięcej miejsc
pracy oferowali przedsiębiorcy z Wielkiej
Brytanii, Irlandii, Niemiec, Cypru, Hisz-
panii, Norwegii i Danii.
Według szacunkowych danych, na
emigracji zarobkowej w krajach UE
przebywa przeszło 2,2 mln Polaków,
najwięcej w Wielkiej Brytanii (ponad
650 tys.), Niemczech, Irlandii. Polacy
pracują najczęściej jako: robotnicy przy
produkcji, malarze pokojowi, pomoc
kuchenna i pomoc domowa.
WIESŁAWA LIPIŃSKA WOJCIECH KAMIŃSKI
Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie
Zasady pracy dla Polaków w Niemczech
Po siedmioletnim okresie przejściowym,
od 1 maja 2011 roku planowane jest całko-
wite otwarcie rynku pracy w Niemczech
dla Polaków. Obecnie, aby tam pracować,
należy posiadać pozwolenie na pracę (Ar-
beitserlaubnis EU), które wydają lokalne
Agencje ds. Pracy (Agentur für Arbeit).
Pozwolenie wydaje się na 12 miesięcy lub
na czas umowy o pracę, gdy jest to okres
krótszy niż 12 miesięcy. Zmiana pracodaw-
cy wiąże się z ponowną procedurą ubiega-
nia się o pozwolenie na pracę. Po przepra-
cowaniu roku można ubiegać się o wolny
dostęp do rynku pracy (Arbeitsberechti-
gung-EU).
Aktualnie ułatwiony dostęp do niemiec-
kiego rynku pracy mają: inżynierowie bu-
dowy maszyn, pojazdów, elektrotechnicy,
specjaliści branży IT, zagraniczni absolwen-
ci wszystkich kierunków niemieckich szkół
wyższych.
W Niemczech istnieje możliwość podję-
cia zatrudnienia w charakterze: pracownik
– gość, pracownik sezonowy, pomoc domo-
wa, pracownik pomocniczy przy imprezach
objazdowych. Prace mogą podejmować
również studenci w czasie wakacji, jednak
zatrudnienie nie może trwać dłużej niż
trzy miesiące. Najczęściej oferowane są im
miejsca pracy w hotelarstwie, gastronomii,
rolnictwie i przy pracach porządkowych.
Szczegółowych informacji udzielają woje-
wódzkie urzędy pracy, które pośredniczą
w rekrutacji studentów i przekazaniu doku-
mentów do niemieckich pracodawców.
Pracownicy sezonowi zatrudniani są
w rolnictwie (praca w ogrodnictwie), le-
śnictwie, hotelarstwie i gastronomii (praca
w kawiarni, w restauracji rybnej, w restaura-
cji hotelowej, jako kelner, itp.).
Pracowników pomocniczych zatrudnia
się przy obsłudze imprez widowiskowych
i objazdowych (praca na stoisku ze słodycza-
mi, obsługa namiotu). Mogą oni pracować
od 6 do 9 miesięcy. Nie są wymagane kwali-
fi kacje, choć wskazana jest znajomość języka
niemieckiego.
Pracownicy-goście mogą pracować w Niem -
czech do 18 miesięcy. Muszą posiadać prak-
tykę bądź stosowne wykształcenie zawodo-
we oraz w stopniu zadowalającym znać język
niemiecki. Po 12 miesiącach uzyskują wolny
dostęp do niemieckiego rynku pracy.
Tego rodzaju oferty udostępniają Ochot-
nicze Hufce Pracy (informacje na stronach:
www.ohp.pl, www.arbeitsagentur.de). Od
stycznia 2007 r. Komenda Główna Ochot-
niczych Hufców Pracy prowadzi realizację
zadań wynikających z umów i uzgodnień
bilateralnych o wzajemnym zatrudnianiu
obywateli.
Zasady pracy dla polskich obywateli w Szwajcarii
Polacy mają możliwość podjęcia zatrudnienia w Szwajcarii w charakterze stażysty na podstawie
polsko-szwajcarskiej umowy zawartej 11 czerwca 1993 r. w sprawie wymiany stażystów zawodo-
wych. O staż mogą ubiegać się pracownicy, którzy podejmują pracę w wyuczonym zawodzie na
czas określony w celu podniesienia kwalifi kacji zawodowych i językowych, mają ukończone 18 lat
i nie przekroczyli 30 roku życia, ukończyli co najmniej zasadniczą szkołę zawodową. Zezwolenie
na pracę jest udzielane na 1 rok z możliwością przedłużenia o 6 miesięcy. Roczny limit stażystów
wynosi 150 osób. W Polsce za realizację umowy odpowiada Komenda Główna Ochotniczych Huf-
ców Pracy, w Szwajcarii Federalny Urząd ds. Migracji (http://www.swissemigration.ch). Do podję-
cia pracy niezbędne jest uzyskanie zezwolenia na pobyt.
Od kwietnia 2006 r. istnieje dodatkowa możliwość zatrudnienia w ramach kontyngentu wyzna-
czonego dodatkowym protokołem do umowy między Szwajcarią i UE o swobodnym przepływie
pracowników. Niemniej nadal potrzebne jest zezwolenie na pracę, a pierwszeństwo objęcia wolne-
go stanowiska pracy mają Szwajcarzy i obywatele starych krajów członkowskich UE. Niezbędne
formalności dopełnia pracodawca. W ramach kontyngentu wydawane są dwa rodzaje zezwoleń na
pracę: krótkoterminowe – od 4 do 12 miesięcy i długoterminowe – od 1 roku do 5 lat. Kontyngent
dla obywateli nowych państw członkowskich UE na lata 2009-2010 wynosi 26 000 zezwoleń na
pobyt od 4 do 12 miesięcy (pobyt poniżej 4 miesięcy nie jest limitowany) i 2800 zezwoleń na pobyt
powyżej 1 roku. Te ograniczenia są ważne do 30 kwietnia 2011 r. Szwajcarski rynek pracy cechuje
niedobór wyspecjalizowanej kadry z branży technologii informatycznych.
Stopa bezrobocia w Szwajcarii na koniec stycznia 2010 r. wynosiła 4,5 proc.
Mieszkańcy Mazowsza interesowali się zagranicznymi ofertami pracy
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
27
Polskie smaki po raz szósty
Producenci tradycyjnej żywności z Mazowsza, Małopolski i Podlasia
wzięli udział w Dniach Produktów Tradycyjnych „Polskie Smaki”, które
12 i 13 maja odbywały się na terenie Praskiej Giełdy Spożywczej w pod-
warszawskich Ząbkach. Patronat honorowy nad wystawą sprawowali Ma-
rek Sawicki – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Adam Struzik – Mar-
szałek Województwa Mazowieckiego.
Jak co roku, swoje wyroby zaofero-
wali producenci z województwa ma-
zowieckiego. Tradycyjny charakter za-
chowała tu znaczna część przetwórstwa
spożywczego. Podstawową grupę wy-
stawców stanowili producenci nagro-
dzeni w Konkursie o Laur Marszałka
Województwa Mazowieckiego. Wśród
produktów tradycyjnych naszego regio-
nu nie zabrakło miodów i produktów
pszczelarskich, pieczywa, psiwa kozi-
cowego czy skcecków z cebulą i czosn-
kiem. Poza tym amatorzy tradycyjnych
mazowieckich produktów mogli za-
opatrzyć się w ciechanowski krzepiak,
makaron radziwiłłowski, obwarzanki
odrzywolskie, wędzone ryby oraz trady-
cyjne wędliny i ciasta.
Pierwszego dnia wyróżnia-
jącym się producentom wrę-
czono odznaki „Zasłużony
dla Rolnictwa” oraz puchary
Ministra Rolnictwa i Rozwo-
ju Wsi w konkursie na najcie-
kawszą prezentację produktu
tradycyjnego.
Oprócz wystawców re-
prezentujących tradycje ku-
linarne regionów, produkty o charak-
terze tradycyjnym oferowało również
dziesięć podmiotów działających na co
dzień na Praskiej Giełdzie Spożywczej
oraz osiemnaście fi rm z całego kraju,
wyróżnionych znakiem „Poznaj Dobrą
Żywność”, przyznanym przez Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Dodatkową atrakcją pierwszego dnia
„Polskich Smaków” było współzawodnic-
two o Puchar Mazowsza w Grillowaniu.
Drugiego dnia imprezy wystawcy
wzięli udział w spotkaniach informacyj-
nych dotyczących pozyskania środków
fi nansowych z funduszy publicznych,
a także dotyczących programu „Poznaj
Dobrą Żywność”.
MAGDALENA LEWANDOWSKA
W siedzibie Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze”
w Otrębusach 28 kwietnia odbyło się otwarcie Ogólnopolskiej Olimpiady
Młodzieży w Sportach Halowych – Mazowsze 2010. Impreza ta odbywa się
każdego roku w innym województwie, w grupach dyscyplin: sporty zimo-
we, halowe, letnie i biegi przełajowe.
Na początku minutą ciszy uczczono
pamięć ofi ar smoleńskiej katastrofy.
Otwierając zawody, marszałek Adam
Struzik wyraził nadzieję, że wśród
uczestników rywalizacji znajdują się
przyszli mistrzowie i reprezentanci
kraju. Podkreślił ogromną rolę aktyw-
ności fi zycznej w wychowaniu mło-
dzieży i przypomniał, że systematyczny
trening kształtuje tak szlachetne cechy
osobowości człowieka, jak odwaga, sta-
nowczość czy zdolność szybkiego po-
dejmowania decyzji, czyli umiejętności
przydatne w życiu zawodowym i pry-
watnym.
W dalszej części odbył się ceremo-
niał olimpijski, tj.: wciągnięcie na maszt
fl ag narodowej i olimpijskiej, zapalenie
znicza olimpijskiego, odczytanie apelu
i złożenie przysięgi przez zawodników,
trenerów i sędziów. W części artystycz-
nej wystąpił zespół „Mazowsze”.
W uroczystości uczestniczyli m.in.
przedstawiciele Zarządu Wojewódz-
twa Mazowieckiego: marszałek Adam
Struzik, wicemarszałek Stefan Kotlew-
ski, członek Zarządu Waldemar Rosz-
kiewicz i skarbnik Marek Miesztalski,
a także Minister Sportu i Turystyki
Adam Giersz, Sekretarz Generalny Pol-
skiego Komitetu Olimpijskiego Adam
Krzesiński, przedstawiciele Akademii
Wychowania Fizycznego w Warszawie,
policji, władz samorządowych i związ-
ków sportowych.
Oprac. ŁUCJA CICHOCKA Wydział Komunikacji Zewnętrznej
j
c
d
M
j
k
t
p
Olimpiada młodzieży rozpoczęta!
Znak „Poznaj Dobrą Żywność” jest
w Polsce przyznawany po wstąpieniu
naszego kraju do Unii Europejskiej.
Otrzymują go produkty żywnościo-
we o ściśle określonej wysokiej jako-
ści oraz wiarygodności pochodzenia
surowców, z których są wytworzone.
Znak przyznawany jest na okres trzech
lub pięciu lat.
28 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
28 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
Warsztaty i konkursy ekologiczne, zajęcia plastyczne, gry i zabawy poświęcone zagadnieniom ochrony przy-
rody, klimatu i wody. Każde ze stoisk przyrodniczo-edukacyjnych pn. „Naturalne Serce Polski” odsłaniało bo-
gaty świat przyrody.
Majsterkować lubi
każdy mężczyzna, bez
względu na wiek. Nie dzi-
wi zatem, że budowanie
budek lęgowych cieszyło
się ogromnym zainte-
resowaniem. Świetna
zabawa dla taty i syna.
Warto spróbować.
Jaką frajdą może być poznawanie świata, pokazała „Zmysłowa
krzyżówka”. Aby poprawnie odgadnąć jej hasła, wystarczyło użyć
zmysłu wzroku, dotyku i smaku. Przy okazji mogliśmy powtórzyć
naszą wiedzę nt. podstawowych gatunków roślin, zwierząt
i grzybów.
„Gdzie mieszka to zwierzę?” Zabawa kierowana do najmłod-szych uczestników polegała na odgadywaniu nazwy zwierzę-cia i pokazaniu, w której części lasu możemy go spotkać.
Niemalże masowy wyrób świec z węzy
pszczelarskiej mogliśmy oglądać pod-
czas imprezy. Chętnych do pracy nie
brakowało przez cały dzień.
Okazało się, że koło fortuny rzą-
dzi w przyrodzie. Na los zdawała
się też młodzież, czekało na nią
5 kategorii tematycznych (rośli-
ny, zwierzęta, ochrona przyrody,
ochrona środowiska, ciekawostki przyrodni-
cze). Wiedza była nagradzana.
Maj
każ
wz
wi
bu
się
re
za
W
Jaką frajdą może być poznawanie świata pokazała Zmysłow
ycia i pokazaniu, w której części lasu możemy go spotkać.
nych pn. „Natatururralaa nenenn SSerercec Polskki o oddssłłaaniało bo
z
e dzi-
nie
szyło
e-
a
na.
Niemalże masowy wyrób świec z węzy
pszczelarskiej mogliśmyczas impb
O
d
s
5
n
ochrona środow
N
p
c
Niedziela dla ZiemiNiedziela dla Ziemi
Te liczne atrakcje nie tylko dla młodych ekologów przygo-
tował Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego
wspólnie z Mazowieckim Zespołem Parków Krajobrazowych
oraz Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Go-
spodarki Wodnej.
Już po raz kolejny, 25 kwietnia, na Polu Mokotowskim
w Warszawie odbył się festyn z okazji obchodów Światowego
Dnia Ziemi. Tym razem mazowieckie parki krajobrazowe za-
prezentowały warszawiakom swoją ofertę turystyczną i zachę-
cały do spędzania wolnego czasu na łonie natury.
Dla najmłodszych uczestników przygotowane zostały warszta-
ty edukacyjne i konkursy ekologiczne. Dzieci mogły wziąć udział
w zajęciach, podczas których, wykorzystując własne doświadcze-
nia, odbywały tajemniczą podróż do zaczarowanego świata przy-
rody mazowieckich lasów.
Obchody stały się również okazją do prezentacji,
w ramach projektu „Stoły Darów Ziemi – Tradycyjne Klima-
ty”, regionalnych produktów żywnościowych.
Celem obchodów Światowego Dnia Ziemi jest zwrócenie
uwagi na problemy związane z ochroną środowiska natu-
ralnego i zachodzącymi w nim zmianami oraz podnoszenie
wiedzy ekologicznej poprzez wspólną zabawę.
Fot. SYLWESTER CHOŁAST, CEZARY ZIELIŃSKI
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
29
Fortepian Szopena w Muzeum LiteraturyJeśli ktoś by nam zadał pytanie, jaki utwór literacki kojarzy się najbardziej
z Chopinem, każdy wskazałby w pierwszej kolejności „Fortepian Szopena”
C.K. Norwida. Przypominając ten utwór oraz twórczość jego autora, Mu-
zeum Literatury im. Adama Mickiewicza uczciło wirtuoza.
Geneza poematu sięga roku 1863 i za-
machu na namiestnika cara w Królestwie
Polskim, generała Teodora Berga.
19 września 1863 roku przejeżdża-
jący Nowym Światem, obok Pałacu
Zamoyskich, Berg został ostrzelany,
a na powóz rzucono bomby. Oskarżo-
nych o zamach mieszkańców pałacu
aresztowano, zaś sam pałac wydano
na łup batalionu litewskiego pod do-
wództwem generała Korfa. Pałac zo-
stał splądrowany: meble i pozostałe
wyposażenie wyrzucono przez okna,
zebrano w stosy i podpalono. Wśród nich
należącą do siostry Chopina drogocenną
po nim pamiątkę – fortepian.
Założeniem ekspozycji „Fortepian Szo-
pena”, przyjętym przez jej autorkę Jolantę
Pol, jest próba interpretacji utworu. Wysta-
wa pozwala zrozumieć norwidowskie po-
glądy na życie i sens sztuki, której ideałem
jest właśnie muzyka Fryderyka Chopina.
Zainteresowani nią wchodzą kolejno
do czterech sal, z których każda jest po-
święcona innemu zagadnieniu, będące-
mu objaśnieniem norwidowskiej fi lozofi i.
Dzięki temu są także swoistym przewod-
nikiem po historii przyjaźni dwóch wiel-
kich twórców: sala I – Pełne jak mit, sala
II – Mit piastowski, sala III – Orfeusz, Pig-
malion, Chrystus, Chopin, sala IV – Ideał
sięgnął bruku. Pojawiają się w nich, łą-
czące się i wzajemnie komentujące, obraz
i muzyka. Twórczość Norwida przedsta-
wiono na ekspozycji za pomocą wysubli-
mowanej scenografi i, multimediów oraz
pochodzących ze zbiorów Muzeum
Literatury jego oryginalnych rysun-
ków i akwarel. Uzupełnieniem jest
muzyka Chopina, korespondująca
z tematyką kolejnych sal. Ostatnia,
piąta część ekspozycji, będąca za-
kończeniem wystawy, pełni funkcje
edukacyjne. Wyświetlane są tu fi lmy
o Chopinie i Norwidzie, tu też odby-
wają się warsztaty muzealne.
Ekspozycję można zwiedzać do
końca bieżącego roku w siedzibie Mu-
zeum Literatury im. Adama Mickiewicza.
Oprac. KATARZYNA JAKIMIAK
Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza
Światowej rangi dzieła artystów awangardowych można oglądać w Ra-
domiu. W Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia, pod
honorowym patronatem Ministra Kultury Dziedzictwa Narodowego i Mar-
szałka Województwa Mazowieckiego oraz medialnym „Kroniki Mazowiec-
kiej”, 23 kwietnia odbył się wernisaż wystawy dzieł sztuki z kolekcji Bożeny
Kowalskiej oraz promocja jej książki zatytułowanej „Fragmenty życia”.
Ta wystawa jest inna niż te, których
byłam dotychczas kuratorem. Przy peł-
nym zrozumieniu wartości artystycz-
nych i materialnych prezentowanych
prac, to są dla mnie ślady przyjaciół,
wyraz ich uznania dla mnie – powie-
działa Bożena Kowalska podczas wer-
nisażu. Na wystawie znalazły się dzieła
najwybitniejszych artystów awangardo-
wych lat 60. i 70. z prywatnej kolekcji
autorki, która, gromadzona przez lata
i pochodząca głównie z darów arty-
stów – przyjaciół, nigdy dotąd nie była
prezentowana. Jej trzon stanowią prace
podporządkowane językowi abstrakcji
geometrycznej. Nie brak jednak przed-
stawicieli innych nurtów charaktery-
stycznych dla sztuki polskiej i obcej od
lat 60. po dzień dzisiejszy. Z liczącej bli-
sko trzysta prac kolekcji przedstawio-
nych zostało sześćdziesiąt jeden dzieł
(malarstwo, prace na papierze, obiekty
przestrzenne) artystów z Polski i zagra-
nicy, takich jak: Karl-Heinz Adler, Ge-
tulio Alviani, Jan Berdyszak, Hellmut
Bruch, Tadeusz Brzozowski, Jan Do-
bkowski, Wojciech Fangor, Istvan Ha-
asz, Władysław Hasior, Alfred Lenica,
Jerzy Kałucki, Manfred Luther, Heinz
Awangarda w Elektrowni
MIESIĄC NA MAZOWSZU
30 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Mack, Jerzy Nowosielski, Roman Opał-
ka, Georg Karl Pfahler, Julian Raczko,
Erna Rosenstein, Kajetan Sosnowski,
Antoni Starczewski, Henryk Stażewski,
Józef Szajna, Tadeusz Wiktor, Ryszard
Winiarski.
Na zaproszenie Bożeny Kowalskiej,
podczas otwarcia wystawy z mini reci-
talem wystąpił wspaniały, młody gita-
rzysta Stefan Węgłowski, syn przyjaciół
właścicielki kolekcji, artystów Doroty
Grynczel i Apoloniusza Węgłowskiego.
Wydarzeniem towarzyszącym wernisa-
żowi była również promocja książki Bo-
żeny Kowalskiej.
„Fragmenty życia” to zbiór osobi-
stych refl eksji autorki z lat 60. i 70. – pi-
sany wówczas pamiętnik, ilustrują-
cy obraz środowiska artystycznego
tamtych czasów. Stanowi on intere-
sujące uzupełnienie wielu opraco-
wań monografi cznych autorki. Ta
książka jest inna od moich dotych-
czasowych publikacji dotyczących
problematyki artystycznej. To nie
jest rozprawa naukowa na temat
sztuki tylko pamiętnik artystyczny,
dotyczący wszelkich relacji między
mną a artystami, artystami a kryty-
kami sztuki oraz między samymi ar-
tystami. To również notacja zdarzeń
artystycznych, które się wówczas
odbywały, a było ich bardzo wiele
(międzynarodowe plenery, konfe-
rencje, sympozja, takie jak Wrocław
'70). Odnotowywałam te zdarzenia,
jak również rozmowy z artystami
w ich pracowniach, ujawniałam ich
poglądy na różne sprawy. Pamiętnik
został opublikowany w pierwotnej for-
mie, nic w nim nie zmieniałam, wszelkie
wydarzenia zosta-
ły opisane tak, jak
wówczas je postrze-
gałam. Dlatego jest
to książka źródłowa,
bez przypisów – po-
wiedziała autorka
w specjalnym wy-
wiadzie dla „Kro-
niki”.
Bożena Kowalska
– doktor nauk hu-
manistycznych, kry-
tyk, teoretyk sztuki.
Autorka rozpraw na-
ukowych, dwudzie-
stu książek z zakresu sztuki
współczesnej polskiej i po-
wszechnej, i wstępów do ka-
talogów (łącznie około tysiąc
publikacji), m.in.: „Polska
awangarda malarska 1945-
-1980. Szanse i mity”, „Twór-
cy – Postawy. Artyści mojej
galerii”, „Sztuka w poszuki-
waniu mediów”, „Od impre-
sjonizmu do konceptualizmu.
Odkrycia sztuki”, „W poszu-
kiwaniu ładu. Artyści o sztu-
KR
y
s
w
w
t
p
a
-
c
g
w
s
O
k
ce”. Autorka monografi i Romana Opałki,
Jana Berdyszaka, Henryka Stażewskiego,
Kajetana Sosnow-
skiego, Mariana
Bogusza, Wojcie-
cha Fangora, Kar-
la-Heinza Adlera
i innych artystów
awangardowych.
W latach 1972-
-2001 prowadziła
w Muzeum Okrę-
gowym w Cheł-
mie „Galerię 72”,
w ciągu 29 lat
utworzyła tam au-
torską galerię sztu-
ki polskiej i obcej,
liczącą około 1500 eksponatów. Od 1983 r.
realizuje projekt doroczny Międzynaro-
dowych Plenerów dla Artystów posłu-
gujących się Językiem Geometrii. Orga-
nizatorka i kurator wielu wystaw sztuki
współczesnej w kraju i zagranicą. Od 2008 r.
aktywnie współpracuje z Mazowieckim
Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrow-
nia” w Radomiu. Współpracowała z takimi
pismami artystycznymi, jak „Projektor”,
a następnie „Format”.
MAGDALENA LEWANDOWSKA
Stefan Węgłowski
Od lewej dyrektor Włodzimierz Pujanek, Bożena
Kowalska, zastępca dyrektora Zbigniew Belowski
K
sk
B
c
la
i
a
W
-
w
g
m
w
u
to
k
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
31
aktualnym we wszystkich dziedzinach
sztuki. Można je odnieść zarówno do
niepodległości, suwerenności państwa,
jak to miało miejsce choćby w pol-
skiej sztuce lat 80., jak i kwestii granic
korzystania z nieograniczonej niemal
wolnoś ci, problemu wyboru i odpo-
wiedzialności, który w polskim
doświadczeniu pojawił się dwa-
dzieścia lat później.
Prezentowane w „Elektrow-
ni” prace czternastu uczestników
pierwszej edycji projektu, wśród
których znaleźli się studenci, dok-
toranci i pedagodzy Akademii
Sztuk Pięknych w Krakowie, ce-
chuje niezwykła różnorodność for-
malna. Artyści korzystali z takich
form wyrazu, jak malarstwo, rysu-
nek, fotografi a, tkanina artystycz-
na, wideo czy instalacja. Nieprzy-
padkowo. Pomysł całego projektu
zrodził się w Pierwszej Pracowni
Interdyscyplinarnej na Wydziale
Malarstwa tejże uczelni, prowadzo-
nej przez prof. Zbigniewa Bajka.
Pracownia ta od kilku lat swego
istnienia skupia zainteresowanych
łączeniem w sztuce mediów trady-
cyjnych ze współczesnymi.
Inicjatorką przedsięwzięcia, a za-
razem kuratorem i jedną z uczest-
niczek wystawy, była radomska
artystka, Zuzanna Gajos. Otwarciu
ekspozycji towarzyszyło podpi-
sanie umowy o stałej współpracy
pomiędzy krakowską ASP, repre-
zentowaną przez rektora tej uczel-
ni, prof. Adama Wsiołkowskiego
a MCSW „Elektrownia”, w której
imieniu wystąpili p.o. dyrektora Wło-
dzimierz Pujanek oraz zastępca dyrek-
tora ds. artystycznych Zbigniew Below-
ski.
KAMILA BULZACKA
MCSW „Elektrownia”
Wymiary wolnościJeden temat – wiele środków wyrazu. W Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej
„Elektrownia” w Radomiu artyści zmierzyli się z wybranymi przez siebie aspektami
wolności.
Wystawa „Wymiary Wolności”, była
drugą odsłoną międzynarodowe-
go projektu artystycznego pod tym
samym tytułem. Jego pierwszą edy-
cję zorganizowano w ubiegłym roku
w Łęczycy. Wzięło w nim udział ponad
trzydziestu artystów z Polski, Danii,
Finlandii, Ekwadoru, Kanady i Czech.
Z problemem wolności artyści zmie-
rzyli się wówczas w murach dawnego
klasztoru oo. Dominikanów, pełniące-
go później funkcję… więzienia.
Jak się okazuje, pojęcie wolności jest
tematem szczególnym, bo niezmiennie
Uroczystości roz-
poczną się 25 czerw-
ca otwarciem dwóch
wystaw; fotografi cznej
i rzeźb monumen-
talnych. O godzinie
21.30 przy pomniku
Jana Kochanowskiego
w zwoleńskim parku,
będzie można wy-
słuchać koncertu li-
teracko-muzycznego
pn. „Janowi Kochanowskiemu – My
współcześni”. Na zakończenie dnia bę-
dzie można wysłuchać koncertu zaty-
tułowanego „Chopin w gościnie u Ko-
chanowskiego”.
Podczas galowego koncertu, który
odbędzie się 27 czerwca, prezentowana
będzie poezja Mistrza, wystąpią zespoły
ludowe z regionu zwoleńskiego, a tak-
że artyści polskiej estrady. Uczestnicy
koncertu galowego oraz goście z kraju
i zaprzyjaźnionej Słowacji oraz Rumunii
wezmą udział w barwnym Korowodzie
Imieninowym, składając kwiaty pod
pomnikami Jana Kochanowskiego.
„Imieniny Pana Jana” odbywać się
będą już po raz 31. Stanowią podsu-
mowanie Dni Sycyny i Czarnoleskich
Sobótek. Jan Kochanowski – wielki po-
eta doby renesansu – pochodził z ziemi
zwoleńskiej.
Patronat honorowy nad całym cy-
klem imprez objęli: Marszałek Woje-
wództwa Mazowieckiego, Wojewoda
Mazowiecki i Starosta Zwoleński.
Na podst. mat. DK Zwoleń
oprac. MAGDALENA LEWANDOWSKA
w
d
d
n
p
k
to
S
c
m
fo
n
n
p
z
I
M
n
P
is
łą
c
r
n
a
e
s
p
z
n
Imieninowe zaproszenie
Rozstrzygnięcie konkursu wiedzy o Janie
Kochanowskim, XII konkursu literackie-
go na fraszkę, koncert zespołu Leszcze,
występ tria Andrzeja Jagodzińskiego,
otwarcie poplenerowej wystawy rzeźb
monumentalnych – to tylko niektóre
z atrakcji, jakie czekają na gości „Imienin
Pana Jana”.
Joanna Banek, Król, 2007, tkanina
MIESIĄC NA MAZOWSZU
32 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Na imieniny Zygmunta do Szydłowca…Już od ośmiu lat 2 i 3 maja to dla Szydłowca dwa radosne i kolorowe dni,
które wtopiły się w klimat miasta. Wtedy też zabytkowy Rynek Wielki staje
się miejscem obchodów dwóch ważnych świąt.
„Szydłowieckie Zygmunty” – dwu-
dniowe święto wszystkich mieszkańców
– łączą w sobie dwie tradycje. Tradycję
ponad 600-letniej parafi i św. Zygmunta,
której erygowanie w 1401 roku dało po-
czątek miastu oraz piękną tradycję pol-
skiej myśli państwowej, rocznicę uchwa-
lenia Konstytucji 3 maja.
Na ustawionej przed ratuszem sce-
nie od samego rana prezentowała swoje
umiejętności artystyczne młodzież z Szy-
dłowieckiego Centrum Kultury – Zamek
i uczniowie szydłowieckich szkół. Nie-
wątpliwą atrakcją tegorocznych „Zyg-
muntów” był koncert Miejskiej Orkiestry
Dętej pod batutą długoletniego kapel-
mistrza, Henryka Kapturskiego.
To hejnał grany z ratuszowej
wieży właśnie przez czterech jej
trębaczy rozpoczął świętowa-
nie. W uroczystej procesji po
mszy świętej, oprócz członków
orkiestry, uczestniczyli też ryce-
rze z szydłowieckiej Wyborowej
Chorągwi Pancernej „Falco”, któ-
rzy wystąpili w XVII-wiecznych
strojach, pod bronią i z soko-
łami. W następnej części programu ry-
cerze zaprezentowali scenkę rodzajową
pt. „Wszetecznicy Szydłowieccy”, dzięki
której widzowie mogli się przekonać, jak
wyglądały szlacheckie kłótnie i bijatyki.
Gromkie brawa otrzymali też młodzi
tancerze z radomskiej „Fabryki Tańca –
Idol”.
W Święto Konstytucji 3 maja na Ryn-
ku Wielkim stanęły tradycyjnie poczty
sztandarowe, delegacje kombatantów,
młodzieży, organizacji obywatelskich,
zakładów pracy.
Honorowy patronat nad szydłowiec-
kim świętem przyjęli Wojewoda Ma-
zowiecki Jacek Kozłowski, Marszałek
Województwa Mazowieckiego Adam
Struzik oraz ordynariusz radomski,
ks. biskup Henryk Tomasik. Tegoroczne
obchody zorganizowano przy wsparciu
fi nansowym Samorządu Województwa
Mazowieckiego.
KRZYSZTOF PRZEŚLAKOWSKI
Urząd Miasta w Szydłowcu
W tym roku po raz pierwszy wielbicieli twórczości autora „Nie-Boskiej
Komedii” mogli wziąć udział w cyklu imprez zorganizowanych na cześć
wieszcza. 2 maja, w dzień imienin Zygmunta, Muzeum Romantyzmu
w Opinogórze nie zapomniało o swoim solenizancie.
Miłośnicy muzyki mogli wysłuchać
koncertu jazzowego, który odbył się we
dworze. W nowo wyremontowanym
zameczku otwarto natomiast wystawę
biografi czną poety.
Ekspozycja jest próbą zaprezentowa-
nia sylwetki opinogórskiego wieszcza.
Przechodząc przez kolejne sale, po-
znajemy różne etapy życia poety, m.in.
arystokratyczne korzenie, dzieciństwo,
twórczość, najbliższą rodzinę, tj. mat-
kę, ojca, żonę i dzieci, przyjaciół oraz
kobiety życia. Ekspozycję zamyka sala,
w której ukazane zostało tworzenie się
legendy Zygmunta Krasińskiego od
chwili jego śmierci.
Wystawa ta stworzyła okazję do
zaprezentowania wielu cennych eks -
ponatów związanych z rodziną Kra-
sińskich i Opinogórą, np. XVIII-
-wieczną mozaikę ze św. Anną Sa-
motrzecią, pochodzącą z kościoła
w Opinogórze czy sygnet rodowy
Hrabiów Krasińskich z dwupolo-
wym herbem, przedstawiający „Ślepow-
ron” Krasińskich i „Trąby” Radziwiłłów.
Pierścień ten generał Wincenty Krasiń-
ski ofi arował synowi, kiedy ten stał się
pełnoletni.
Dla zwolenników aktywnego spę-
dzania wolnego czasu zorganizowano
bieg uliczny pn. „Pomiędzy zamkami”,
którego start wyznaczał Zamek Książąt
Mazowieckich w Ciechanowie, a metę –
park w Opinogórze.
Na podst. mat. z Muzeum Romantyzmu
w Opinogórze
BARBARA CHMIELEWSKA Delegatura w Ciechanowie
m
T
w
t
n
m
o
r
C
r
s
wym herbem przedstawiający Ślepow
l
c
z
p
s
-
m
w
H
… i do Opinogóry
Pojedynek na rynku
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
33
eksponatów należały pamiątki rodzin-
ne. Wystawa wzbudziła ogromne za-
interesowanie wśród zwiedzających
– zarówno wśród osób starszych, jak
i młodzieży.
W drugiej części spotkania w jednej
z sal muzeum młodzież
z Gimnazjum nr 1 im. Ko-
misji Edukacji Narodowej
w Ciechanowie zaprezento-
wała program słowno-mu-
zyczny „Dziękując za wol-
ność…” Szczególną wymowę
poezji i pieśni patriotycz-
nych, a także przedstawia-
nych wiadomości z tamtego
okresu podkreślała specjal-
nie dobrana muzyka, m.in.
utwory Chopina. Cytowa-
ny był również Zbigniew
Jerzyna. Młodzież oddała
hołd tym, którzy odeszli
70 lat temu i 10 kwietnia br.
Uczestnicy uczcili minutą
ciszy pamięć ofi ar katastrofy
lotniczej pod Smoleńskiem.
Program został przygotowany pod kie-
runkiem Dariusza Bralskiego, Małgorza-
ty Nowickiej i Marii Furman.
BARBARA CHMIELEWSKA Delegatura w Ciechanowie
Dziękując za wolnośćMieszkańcy Ciechanowa mogli uczcić walczących o niepodległość podczas koncertu,
który odbył się 29 kwietnia w Muzeum Szlachty Mazowieckiej. Towarzyszył on otwar-
ciu wystawy prasy wojennej z lat 1939-1945.
Prezentowane na niej eksponaty po-
chodzą ze zbiorów Janusza Czopika.
Pan Janusz jako młody człowiek miał
okazję słuchać wielu opowieści ludzi,
którzy przeżyli II wojnę światową. Ich
doświadczenia, a także poczucie obo-
wiązku przekazania następnym pokole-
niom tego, co zaważyło na losach ich oj-
czyzny, skłoniły go do zaprezentowania
swych niezwykłych zbiorów.
Kolekcja gazet była gromadzona
przez kilkanaście lat. Do pierwszych
Rozpoczęły się one minutą ciszy.
W ten sposób uczczono pamięć ofi ar
katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem,
wśród których była Janina Fetlińska –
Senator RP ziemi ciechanowskiej, wiel-
ka miłośniczka poezji.
W tym roku w Ciechanowie gościli:
Alicja Bykowska-Salczyńska – poetka,
pisarka, autorka słuchowisk radiowych,
Barkas Dorj – radca w Ambasadzie
Mongolii w Polsce, Christophe Jeżewski
– poeta, tłumacz, Janusz Termer – kry-
tyk literacki oraz pisarze Związku Li-
teratów na Mazowszu. Uczestnicy Dni
Poezji odwiedzili także pobliską Opino-
górę. Wiele emocji dostarczyło rozstrzy-
gnięcie dorocznego konkursu na naj-
lepszą książkę. Jury nominowało trzech
literatów: Barbarę Krajewską za tomik
poezji „Uśmiecha się do mnie łąka”, Te-
resę Kaczorowską za tomik poezji „Dla
Wandy” oraz Mieczysława Stusińskiego
za opowiadania pt. „Zwierciadło pamię-
ci”. Mosiężną statuetkę „Złote pióro”
wręczono ciechanowskiej pisarce, po-
etce, doktorowi nauk humanistycznych
– Teresie Kaczorowskiej.
BARBARA CHMIELEWSKA
Delegatura w Ciechanowie
W rytmie poezjiAutorskie spotkania, wieczór poetycki,
koncert fortepianowy oraz wybór lau-
reata w konkursie na najlepszą książkę
złożyły się na zorganizowane w Ciecha-
nowie pod patronatem UNESCO X Świa-
towe Dni Poezji.
z
z
m
w
w
z
n
p
n
n
o
n
u
n
J
h
U
c
l
Złote pióro dla Teresy Kaczorowskiej
MIESIĄC NA MAZOWSZU
34 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Poetyckie dziedzictwo
Z roku na rok coraz bardziej pamiętamy o pochodzącym z Mazowsza jezu-
icie Macieju Kazimierzu Sarbiewskim, wybitnym poecie XVII-wiecznej Eu-
ropy, uhonorowanym poetyckim Wawrzynem przez papieża Urbana VIII.
Jest to niewątpliwie zasługą Między-
narodowych Dni im. Ks. Macieja Kazi-
mierza Sarbiewskiego „Chrześcijański
Horacy z Mazowsza”, organizowanych
w tym roku po raz szósty. Goście te-
gorocznych obchodów – poeci, pisa-
rze i uczeni z Polski i zagranicy, m.in.
z Czech, Litwy, Niemiec i USA – wzięli
udział w wydarzeniach upamiętnia-
jących twórczość tego renesansowego
poety. Impreza objęła swym zasięgiem
Płońsk, Baboszewo, Sarbiewo, Prza-
snysz, Rostkowo, Czernice Borowe,
Warszawę. W programie Dni znalazły
się spotkania autorskie z czytelnikami
z Płońska, Przasnysza, Czernic Boro-
wych, Rostkowa. Trzydniowe obchody
rozpoczęły się 7 maja w Miejskim Cen-
trum Kultury w Płońsku. Galę popro-
wadził znany aktor Stanisław Jaskułka.
Jak co roku odbyło się także w Płoń-
sku-Poświętnem Walne Zgromadzenie
Academii Europaea Sarbieviana (AES).
Stowarzyszenie to powstało w lipcu
2006 r. w Sarbiewie. Jego członkowie
to zarówno lokalni twórcy, animatorzy
kultury, duchowni i samorządowcy, jak
też ceniące „polskiego Horacego” osoby
z kraju i zagranicy, w tym uczeni i naj-
sławniejsi sarbiewolodzy.
Goście tegorocznych Dni Sarbiew-
skiego uczestniczyli również w otwarciu
wystawy malarstwa Stanisława Prokop-
czuka „Sarbiewo i okolice”, a miłośnicy
poezji mogli wziąć udział w Nocy Po-
etów. Artyści z Krakowa –
Barbara i Szczęsny Wrońscy,
Janusz Grzesz (gitara i śpiew)
wystawili spektakl teatralno-
-muzyczny „Nie porzucaj na-
dziei”.
Nie mogło też zabraknąć
rozstrzygnięcia VI Ogólnopol-
skiego Konkursu Poetyckiego
„O Laur Sarbiewskiego”, zor-
ganizowanego przez Miejskie
Centrum Kultury w Płońsku
i Akademię Sarbieviana w Sar-
biewie. Wpłynęło 56 zestawów
poezji. W skład jury wchodzili:
dr Krzysztof Dorosz z Torunia
(przewodniczący), dr hab. Aleksander
Mikołajczak z Poznania i dr Teresa Ka-
czorowska – prezes Zarządu Akademia
Europea Sarbieviana z Ciechanowa. Te-
gorocznymi laureatami zostali: I nagroda
– Katarzyna Zychla z Sieniawy Żarskiej,
II nagroda – Wojciech Roszkowski z Ty-
kocina, III nagroda – Andrzej Ziobrow-
ski z Nowej Huty. Dwa równorzędne
wyróżnienia otrzymali: Krzysztof Kalisz
z Piotrkowa Trybunalskiego i Dorota
Sułkowska z Warszawy. Wyróżnienie
specjalne za wiersz o Płońsku pt. „Foto-
grafi e z Poświętnego” otrzymał Tomasz
Kowalczyk z Lublina.
O propagowaniu twórczości literac-
kiej i naukowej wybitnego poety baroku
ks. Macieja Kazimierza Sarbiewskie-
go w Muzeum Szlachty Mazowieckiej
mówił Daniel Artymowski – kustosz
Zamku Królewskiego w Warszawie.
Wykład pt. „Przyjaciele rywale – Maciej
Kazimierz Sarbiewski na dworze papie-
ża Urbana VIII w Rzymie” urozmaicił
koncert poetycko-muzyczny, w którym
Barbara Bursztynowicz, Jacek Pacocha
oraz Marcin Zalewski recytowali utwo-
ry M.K. Sarbiewskiego. Rozstrzygnięto
także konkurs plastyczny, a nagrodzone
prace można było oglądać na wystawie
w Kawiarni Artystycznej. Jury w skła-
dzie: Stanisław Osiecki (przewodniczą-
cy), Marzena Sikorska, Stanisław Kęsik
przyznało trzy równorzędne nagrody
dla Ewy Genze, Magdaleny Nowotki
oraz Małgorzaty Szarlak.
Impreza odbyła się pod patronatem
Marszałka Sejmu RP i Biskupa Diece-
zji Płockiej. Jednym z organizatorów
i sponsorów był Samorząd Wojewódz-
twa Mazowieckiego.
BARBARA CHMIELEWSKA Delegatura w Ciechanowie
e
B
J
w
d
r
s
„
g
C
i
b
p Zwyciężczynie konkursu plastycznego
Laureaci konkursu
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
35
w miejsca, które uwiecznił. Jego twórcze
widzenie świata stało się inspiracją dla
uczestników, organizowanego po raz dru-
gi, Ogólnopolskiego Pleneru jego imienia.
23 kwietnia otwarto wystawę, prezen-
tującą prace powstałe podczas warszta-
tów malarskich. Pieczę nad nią sprawuje
Jarosław Wałaszyk – kierownik Muzeum
Pozytywizmu w Gołotczyźnie. Autorkami
namalowanych w tym roku
obrazów są: Maria Kubiak,
Krystyna Kozłowska, Elżbie-
ta Olizar-Dowgiałło, Barbara
Latocha, Magda Kraszewska
i Wanda Wimbor.
Porównując dzieła współ-
czesne z tymi tworzonymi
przez Adama K.F. Ciemniew-
skiego, możemy dostrzec, że
architektura i przyroda po
części przetrwały. Znany nam
krajobraz z czasem ulegnie
dalszym przemianom, dlatego
warto, aby dla następnych pokoleń został
utrwalony na płótnie.
BARBARA CHMIELEWSKA
Delegatura w Ciechanowie
Gołotczyzna – wczoraj… dziś… jutro…
Magia miejsca, w którym żył i tworzył Aleksander Świętochowski, a pozytywistycz-
ne idee wcielała w życie Aleksandra Bąkowska, dziś również przyciąga artystów. Jest
miejscem, które chętnie odwiedzają malarze.
Z dworkiem w Gołotczyźnie związana
jest jeszcze jedna znana postać – Adam
K.F. Ciemniewski. Od 1998 roku w salach
muzealnych prezentowana jest twórczość
tego, żyjącego na przełomie XIX i XX wie-
ku, artysty. Ukazywał on piękno miejsc
zwyczajnych na tle pór roku i okolicz-
nych wydarzeń. Wiele lat swej aktywności
twórczej poświęcił na dokumentowanie
miejsc i osób żyjących na mazowieckiej
wsi. Fascynowała go zarówno architektu-
ra, jak i ludzie oraz otaczająca ich przy-
roda. Obcując z jego dziełami, z łatwo-
ścią przeniesiemy się w miniony wiek,
Zanim zaczęła malować, pokazywa-
ła swoje widzenie świata, miejsc, barw
i światłocieni na fotografi ach. Jak sama
mówi, malowanie sprawia jej radość
i jest chwilą wytchnienia od szarej co-
dzienności. Drugą pasją malarki są po-
dróże, które najczęściej stają dla niej in-
spiracją i natchnieniem.
Obrazy, jakie wychodzą spod pędzla
artystki, nie stanowią wiernego odtwo-
rzenia szczegółów. Są bardziej zapisem
emocji, jakie towarzyszyły malarce –
wynikiem subiektywnego postrzegania
rzeczywistości. Dzięki temu na wysta-
wie, której wernisaż odbył się 8 maja,
możemy zobaczyć to, co najbardziej
przyciągnęło uwagę artystki.
Wystawa zorganizowana została
przez Stowarzyszenie Twoja Gmina
z Bodzanowa (powiat płocki), które
swoją działalnością stara się promować
twórców, którzy nie są jeszcze znani
szerszej publiczności. Organizuje w tym
celu wystawy, na których takie właśnie
osoby mają szansę zaprezentować swoje
prace.
MAŁGORZATA MARUSZEWSKA
Delegatura w Płocku
n
o
K
ta
L
i
c
p
s
a
c
k
d
Wystawa w Nowym Kanigowie
Emilia Wanda Małkowska na co dzień
zajmuje się prawem, a w wolnych chwi-
lach oddaje się pracy artystycznej. Efekt
jej poszukiwań twórczych zaprezento-
wany został w Nowym Kanigowie.
Uczestniczki pleneru
MIESIĄC NA MAZOWSZU
36 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
Olimpijskie iskierki „Pragnę zwyciężyć, a jeśli nie będę mógł zwyciężyć, niech będę dzielny
w swym wysiłku”. Takie słowa przysięgi olimpiad specjalnych, powtarza-
ne przez polskich sportowców od ćwierć wieku, złożyło 126 uczestników
IX Mazowieckiego Mityngu Pływackiego Olimpiad Specjalnych Płock 2010.
Idea igrzysk dla osób niepełnospraw-
nych narodziła się w 1968 r. w Stanach
Zjednoczonych. Od 25 lat w naszym kraju
rozgrywane są ogólnopolskie i regionalne
olimpiady specjalne – zawody sportowe
dla osób dysfunkcyjnych. 23 kwietnia
w płockiej Pływalni Miejskiej „Podolan-
ka”, w ramach IX Mazowieckiego Mityngu
Pływackiego Olimpiad Specjalnych, ro-
zegrano 56 biegów startowych w sześ ciu
konkurencjach: pływaniu stylem dowol-
nym, grzbietowym, klasycznym na 25, 50
i 100 m, z użyciem sprzętu pneumatycz-
nego i deski na 25 m, sztafecie 4 x 25 m
i chodzie po dnie na 15 m. Wzięli w nich
udział reprezentanci z całego Mazowsza –
mieszkańcy domów pomo-
cy społecznej, uczestnicy
warsztatów terapii zajęcio-
wej, członkowie stowarzy-
szeń, fundacji, jak również
osoby zrzeszone w sek-
cjach olimpiad specjalnych.
Tworząc 24 drużyny (łącz-
nie 126 uczestników i 50 o-
piekunów oraz trenerów),
z nieukrywaną dumą wzięli
udział w ceremoniale olim-
pijskim: wciągnięciu na
maszt fl agi przy dźwiękach
hymnu, deklamacji przy-
sięgi, uroczystym otwarciu i zam knięciu,
a przede wszystkim dekoracji na podium.
Coroczne mazowieckie mityngi to
szansa na popularyzację pływania
wśród osób niepełnosprawnych, które
w ten sposób są mobilizowane do pra-
cy zespołowej i jednocześnie czynnego
udziału w życiu społecznym. To rów-
nież popularyzacja pływania jako fa-
kultatywnej metody terapii. To wreszcie
współdziałanie organizatorów z Nowe-
go Miszewa (gm. Bodzanów), których
zadaniem jest pomoc niepełnospraw-
nym – Stowarzyszenia na Rzecz Roz-
woju Polskiej Wsi „Razem Lepiej”, Sek-
cji Olimpiad Specjalnych „Nad Jarem”,
Domu Pomocy Społecznej i Warsztatów
Terapii Zajęciowej. Każdy mityng, roz-
grywany w duchu integracji społecz-
nej, a jednocześnie zaciętej rywalizacji,
wspierany jest przez darczyńców i spon-
sorów.
Zawody te to bez wątpienia przedsię-
wzięcie zorganizowane profesjonalnie,
z udziałem sędziów, trenerów, obsługi
technicznej i medycznej. Najwięcej wzru-
szeń dostarczają dekoracje laurami olim-
pijskimi i medalami, kiedy na twarzach
zwycięzców widać prawdziwe szczęście.
W ich oczach zapalają się iskierki radości
i płoną niczym światło znicza olimpijskie-
go jeszcze przez długi czas.
BARBARA CHRZANOWSKA
Delegatura w Płocku
Artykuł powstał na podst. wywiadu z Jaro-
sławem Malarskim, prezesem Stowarzysze-
nia na Rzecz Rozwoju Polskiej Wsi „Razem
Lepiej”.
m
c
w
w
s
o
c
T
n
p
z
u
p
m
h
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
37
Z medycyną w pracyPodnoszenie poziomu zdrowotności mieszkańców Mazowsza to jeden z na-
szych głównych priorytetów – podkreśla marszałek Adam Struzik.
W urzeczywistnianiu tego celu bierze
udział m.in. Mazowiecki Wojewódzki
Ośrodek Medycyny Pracy, którego centrala
mieści się w Płocku, oddziały w Warszawie
i Radomiu oraz przynależne do struktur
poradnie chorób zawodowych w Siedlcach
i Ciechanowie.
Swoje zadania realizuje, prowadząc
działalność diagnostyczną i orzeczniczą
w zakresie chorób zawodowych, udziela-
jąc konsultacji podstawowym jednostkom
służby medycyny pracy, przeprowadzając
badania psychologiczne i rehabilitację lecz-
niczą, prowadząc podyplomowe kształce-
nie i programowanie promocji zdrowia.
– Rozmiar naszej działalności – mówi dy-
rektor ośrodka Mieczysław Kamiński – naj-
lepiej przybliży kilka liczb. Oprócz pielęgnia-
rek, rehabilitantów, techników medycznych,
zatrudniamy w MWOMP około 50 lekarzy
specjalistów, którzy nadzorują
pracę około 1500 lekarzy. Z kolei
pod ich opieką znajduje się ok.
1,5 mln pracowników mieszka-
jących na Mazowszu.
Po przeszło 10-letniej pra-
cy ośrodek został docenio-
ny i wyróżniony. W marcu
2010 r. otrzymał certyfi kat
ISO 9001, czyli potwierdzenie
wprowadzenia przejrzystych
i precyzyjnych procedur regu-
lujących pracę zwłaszcza w za-
kresie diagnostyki, rehabilitacji,
nadzoru i szkoleń.
– Przyznanie certyfi katu to
nie tylko prestiż, ale i zobowią-
zanie wszystkich pracowników
do ponadprzeciętnej rzetelności
w obsłudze korzystających z usług ośrodka
– powiedział, obecny na uroczystości wrę-
czenia certyfi katu, Stefan Kotlewski – wice-
marszałek i szef rady społecznej Ośrodka.
Nadanie certyfi katu to pierwszy ważny,
ale nie jedyny krok. Drugim jest rozbudo-
wa Ośrodka. Trwają obecnie intensywne
prace budowlane na działce obok dotych-
czasowego, wysłużonego budynku przy
Kolegialnej 19 w Płocku. Dzięki nowemu
budynkowi ośrodek ponad dwukrotnie
zwiększy swoją powierzchnię. Znajdą się
w nim poradnie i gabinety wyposażo-
ne w nowoczesny sprzęt, m.in. pierwszy
w Płocku rentgen cyfrowy. Wizytówką pla-
cówki będzie przede wszystkim rehabilita-
cja – ok. 1000 mkw. powierzchni przezna-
czone będzie na gabinety terapeutyczne,
krioterapię i kinezyterapię. W porównaniu
do obecnych warunków to będzie pełny
komfort dla pacjentów. Przy okazji warta
wzmianki ciekawostka budowlana. Otóż
w ramach rozbudowy ośrodka został ura-
towany cenny obiekt – najstarszy dom
mieszkalny w Płocku, z 1805 r., wpisany
do rejestru zabytków – który został odre-
staurowany i przystosowany dla potrzeb
administracji. Rozbudowa ośrodka – fi -
nansowana ze środków własnych oraz sa-
morządu województwa – ma być zakoń-
czona w czerwcu 2011 r.
Oprac. REDAKCJA
MWOMP powstał w 1999 r. uchwałą
Sejmiku Województwa Mazowieckiego
jako samodzielny zakład opieki zdro-
wotnej. Jest jednostką służby medycy-
ny pracy, której zadaniami głównymi
są ochrona zdrowia pracujących przed
wpływem niekorzystnych warunków
związanych ze środowiskiem pracy
oraz sprawowanie profi laktycznej opie-
ki zdrowotnej nad pracującymi na Ma-
zowszu.
Tak do niedawna wyglądał teren ośrodka
Wmurowanie kamienia węgielnego
Wyremontowany budynek z 1805 r.
MIESIĄC NA MAZOWSZU
38 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
Przykładem współpracy z NGO
jest rozstrzygnięty konkurs na reali-
zację zadań publicznych w 2010 r.
w zakresie kultury fi zycznej, sportu
i ratownictwa wodnego. W jego ra-
mach są już zaplanowane konkretne
imprezy o randze zarówno ogólno-
polskiej, jak i międzynarodowej. Naj-
bliższe to: XVIII Europejskie Biegi
Młodych Olimpijczyków w Socha-
czewie (5 czerwca), Akademicki Vol-
leyball 2010, X Akademickie Mistrzo-
stwa Europy w Piłce Siatkowej Kobiet
i Mężczyzn (21-31 lipca), Akademic-
kie Euro 2010 – VIII Akademickie
Mistrzostwa Europy w piłce nożnej
kobiet i mężczyzn (17-26 lipca).
Wspólny cel – wspólne działanie
Współpraca z organizacjami pozarządowymi jest jednym z priorytetów
Samorządu Województwa Mazowieckiego.
Współdziałanie to, mające charakter
zarówno fi nansowy, jak i pozafi nansowy,
realizowane jest w czternastu obszarach,
tj. sport, kultura fi zyczna i ratownictwo,
nauka, edukacja, oświata i wychowanie,
kultura, turystyka, ochrona środowiska
oraz społeczeństwo obywatelskie.
W siedzibie Delegatury Urzędu Mar-
szałkowskiego Województwa Mazowiec-
kiego w Płocku 7 maja odbyło się na ten
temat spotkanie konsultacyjno-informa-
cyjne dla przedstawicieli organizacji po-
zarządowych. Kierownik Biura Dialogu
Obywatelskiego przedstawiła podsumo-
wanie współpracy Samorządu Mazowsza
z organizacjami pozarządowymi oraz
innymi podmiotami prowadzącymi dzia-
łalność pożytku publicznego w roku 2009.
Opowiedziała także o idei powołania
Mazowieckiej Rady Działalności Pożytku
Publicznego. Idea ta spotkała się z żywym
zainteresowaniem ze strony przedstawi-
cieli III sektora. Uczestników spotkania
bardzo zainteresowały również kwestie
związane z nowelizacją ustawy o działal-
ności pożytku publicznego i o wolontaria-
cie, która weszła w życie z dniem 12 mar-
ca 2010 roku. W ostatniej części spotkania
przedstawicielka Mazowieckiej Jednostki
Wdrażania Programów Unijnych omó-
wiła możliwości pozyskiwania funduszy
z PO KL i RPO WM przez organizacje
pozarządowe.
Było to pierwsze z serii spotkań. Kolej-
ne odbędą się w Ciechanowie, Radomiu,
Warszawie, Siedlcach i Ostrołęce.
Na podst. mat. z Delegatury w Płocku
oraz Biura Sportu
Oprac. URSZULA SABAK
Czy warto być przedsiębiorczym? Czy jestem przedsiębiorczy? Czy war-
to uczyć się przedsiębiorczości? O tych zagadnieniach dyskutowano
22 kwietnia podczas debaty w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej
w Płocku – Trzepowie.
Spotkanie miało zintegrować środo-
wisko ponagimnazjalne i uczelniane
oraz świat biznesu. Mając w pamięci
tragedię smoleńską, debatę rozpoczęto
minutą ciszy i okolicz-
nościowym występem
Chóru „Minstrel” z L. O.
im. Marszałka Stani-
sława Małachowskiego
w Płocku. Panelistami
byli pracownicy nauko-
wo-dydaktyczni płoc-
kich uczelni, nauczyciele
szkół ponadgimnazjal-
nych, pedagodzy i psy-
chologowie.
Wykład wprowadza-
jący wygłosił prof. Kazi-
mierz Fiedorowicz z Po-
litechniki Warszawskiej. Podkreślił on, że
Mazowsze jako region przoduje w roz-
woju innowacyjności w skali ogólnopol-
skiej. Wynika to bez wątpienia z poten-
cjału województwa i świadomości władz,
że innowacje to przyszłość dla gospodar-
ki.
W trakcie III sesji (paneli), paneliści
przedstawiali swoje przeciwstawne tezy
dotyczące korzyści płynących z przed-
siębiorczości. Następnie odbyła się dys-
kusja popanelowa. Nad organizacją każ-
dej sesji czuwał moderator. Prowadzącą
była Barbara Chrzanowska z płockiej
Delegatury UMWM.
Warto przypomnieć, że Samorząd
Województwa Mazowieckiego rok-
rocznie ogłasza konkurs „Innowator
Mazowsza” promujący innowacyjność
w sektorze biznesu i środowisku na-
ukowym, stanowiący element wdraża-
nia Regionalnej Strategii Innowacji dla
Mazowsza na lata 2007–2015.
BARBARA CHRZANOWSKA
Delegatura w Płocku
m
n
C
i
s
w
b
w
k
s
n
c
j
m
Przedsiębiorczość – efektem rozwoju regionalnego
Wykład prof. Kazimierza Fiedorowicza (z lewej Barbara Chrzanowska)
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
39
Tworząc nazwę projektu, jego autorzy
chcieli zwrócić uwagę na walory krajo-
znawcze powiatów mińskiego i otwoc-
kiego. W ramach niego odbędzie się
m.in. konkurs plastyczny pt. „I ty zostań
ilustratorem” na wykonanie ilustracji do
książki „Ziemia Andriollego świderma-
jerem znaczona i nie tylko”. Konkurs bę-
dzie trwać do grudnia 2010 r.
Publikacja świadczy o bardzo du-
żym zaangażowaniu uczniów. Składa się
z trzech głównych części. W pierwszej
pt. „Ogród życia i twórczości E.M. An-
driolliego” zaprezentowano dzieje Mińska
i Otwocka oraz biografi ę artysty.
Druga część przedstawia nagro-
dzone prace uczniów w konkur-
sach: „Ziemia Andriollego jakiej
nie znacie” (konkurs krasomów-
czy), „Moje spotkanie z Andriol-
lim” (konkurs literacki) oraz
„Ziemia Andriollego” – pędzlem
i obiektywem (konkurs plastyczny
i fotografi czny). W trzeciej części
znajduje się słownik krajoznawczy,
promujący obszar określany jako
Ziemia Andriollego.
Projekt znajduje się na portalu
www. ziemiaandriollego.pl
Oprac. JOANNA JANICKA PTTK w Mińsku Mazowieckim
Ziemia Andriollego świdermajerem znaczona… i nie tylkoPomysł tego projektu edukacyjnego i promocyjnego powstał podczas pracy krajo-
znawców z Oddziału PTTK w Mińsku Mazowieckim nad pierwszym w historii prze-
wodnikiem „Mińsk i okolice”. Jest przykładem dobrze wykorzystanej współpracy mię-
dzy samorządem a organizacjami pozarządowymi.
Samorząd dysponuje funduszami na
współpracę z NGO. Do ubiegania się
o dofi nansowanie skłania możliwość ich
późniejszego wykorzystania na rzecz
rozwoju lokalnego i aktywizacji miej-
scowej ludności, a także
uświadomienia miesz-
kańcom, że warto jest
utożsamiać się ze swoją
Małą Ojczyzną.
Zamierzeniem Stowa-
rzyszenia „Świderma-
jer” oraz Stowarzyszenia
Artystów i Plastyków
Otwocka jest zachowa-
nie drewnianej archi-
tektury w stylu andriol-
lowskim. Przedsięwzięcie podjęte przez
Oddział PTTK w Mińsku Mazowieckim,
dzięki wsparciu Samorządu Wojewódz-
twa Mazowieckiego, zapoczątkowało
odkrywanie i przywracanie Andriollego
przede wszystkim młodemu pokoleniu.
Stało się impulsem do kształtowania za-
interesowań dziedzictwem kulturowym
regionu.
Odbywać się one będą w dniach 8-11
czerwca br. pod hasłem „Wycinanka
kurpiowska”. W warsztatach udział
weźmie 40 twórców ludowych, którzy
prowadzić będą pokazy i naukę wytwa-
rzania rękodzieła ludowego tradycyj-
nymi technikami: wycinanki kurpiow-
skiej, pisanki, plastyki obrzędowej,
haft u, koronki, wyplatania koszyków,
wyrobu lnu, potraw regionalnych
(chleba, masła), rzeźby itd. Warszta-
tom towarzyszyć będą wystawy, kon-
kurs plastyczny dla dzieci i młodzieży
oraz przegląd kurpiowskiej twórczości
ludowej.
Głównym celem projektu jest przy-
pomnienie i zachowanie tradycyjnych,
związanych z rękodziełem ludowym
i artystycznym, ginących dziś zawo-
dów. Są one ważnym składnikiem
kultury narodowej, a co za tym idzie
dziedzictwa regionalnego i lokalne-
go. Dzięki swojej atrakcyjnej formie
warsztaty stanowią wspaniałe uzupeł-
nienie szkolnych lekcji, ucząc poprzez
zabawę.
Zapisy grup pod numerem telefonu:
29 761 82 00
ilustratorem” na wykonanie ilustracji doe podjęte przez
Ginące zawodyZapraszamy Państwa do Zagrody
Kurpiowskiej w Kadzidle, oddziału
Muzeum Kultury Kurpiowskiej, na ju-
bileuszową, X edycję warsztatów etno-
grafi cznych „Ginące zawody”.
Elwiro Michał Andriolli (1836–1893)
– najwybitniejszy ilustrator II poł XIX w.,
twórca oryginalnego stylu architektonicznego
nad Świdrem, 22 lata spędził na terenie, który
w tamtym czasie stanowił powiat nowomiń-
ski. Dla wygnańca z Litwy, przybysza z Syberii
do Warszawy w 1871 r., teren ten stał się nową
Małą Ojczyzną, którą polubił i darzył ogrom-
nym sentymentem. W Mińsku Mazowieckim
mieszkał w latach 1873-1881. Zakupiony dwo-
rek w Stasinowie, obecnie dzielnica miasta,
był świadkiem wielu ważnych wydarzeń z ży-
cia artysty. W miejscowym kościele brał ślub
ze szlachcianką Natalią Tarnowską. W tym
czasie powstawały najsłynniejsze ilustracje
w karierze artysty, do „Pana Tadeusza” Adama
Mickiewicza.
Zagroda Kurpiowska
w Kadzidle
ul. Trasa Mazurska 1b
07-420 Kadzidło
tel. 29 76 18 200
Zagroda czynna:
codziennie – 10.00 – 17.00
Ceny biletów:
– normalny – 5 zł
– ulgowy – 3 zł
MIESIĄC NA MAZOWSZU
40 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Siedlczanie na „nieludzkiej ziemi”
O uczczeniu ofi ar zbrodni katyńskiej sprzed 70 lat pamiętano w Siedlcach.
Zginęło wtedy wielu mieszkańców tego miasta. Rocznicę tej tragedii upa-
miętniono otwarciem 16 kwietnia wystawy „Katyń, Charków, Miednoje…
siedlczanie wśród ofi ar zbrodni”.
Na liście zamordowanych jest około
250 siedlczan. Wśród spoczywających
na cmentarzach w Katyniu, Charkowie
i Miednoje także znajdują się osoby
w różny sposób związane z Siedlcami.
W Katyniu jest pochowanych około
130 Siedlczan, w Charkowie około 80,
a w Miednoje około 50. Teraz, odwie-
dzając Muzeum Regionalne w Siedl-
cach, mamy okazję poznać nie tylko
imiona i nazwiska, ale także ich życie.
Byli to ludzie, którzy urodzili się w Sie-
dlcach, chodzili tu do szkół, mieszkali
i pracowali. Wielu służyło w wojsku,
w oddziałach stacjonujących w mieście.
Wśród nich znajdował się wieloletni
dowódca sztabu 9 DP – gen. Franciszek
Sikorski. Brał on udział w obronie Lwo-
wa i tam został wzięty do niewoli. Swo-
je życie zakończył w Charkowie także
ppłk Antoni Korzeniowski – dowódca
obrony Siedlec we wrześniu 1939 roku,
natomiast Bogumił Sikorski, jeniec
Kozielska, zaginął bez wieści. Kie-
dy 29 września 1939 roku do Siedlec
wkroczyły wojska radzieckie, zabrały
ze sobą wielu jego mieszkańców. Część
z nich już nie wróciła z „nieludzkiej
ziemi”.
Ekspozycja ukazuje fotografi e i do-
kumenty dotyczące tamtych wydarzeń
(oryginały i kopie) oraz pamiątki po
poległych, dotąd przez lata przechowy-
wane przez ich bliskich. Są wśród nich
fotografi e ojców, synów, mężów, dziad-
ków. Autentyczne legitymacje służbowe
czy zgoda na ślub, którą musieli uzyskać
ówcześnie od zwierzchników ofi cerowie
i policjanci. Jest odpowiedź z Polskiego
Czerwonego Krzyża, dotycząca poszu-
kiwań, prowadzonych przez rodzinę,
jak również listy z obozów jenieckich.
Na swoistej ścianie pamięci zobaczy-
my 90 fotografi i osób, które straciły ży-
cie w wyniku rozkazu z 5 marca 1940 r.
Ich nazwiska widnieją właśnie na wspo-
mnianej liście. Do pozostałych, niestety,
nie udało się dotrzeć. Być może w przy-
szłości ten obraz zostanie uzupełniony.
Na ekspozycji pojawiły się również
odniesienia do dzielącego Polskę mię-
dzy III Rzeszę i ZSRR paktu Ribben-
trop – Mołotow, wkroczenia wojsk ra-
dzieckich na tereny II Rzeczypospolitej
oraz wzięcia do niewoli i osadzenia
w obozach jenieckich, m.in. w Koziel-
sku, Starobielsku i Ostaszkowie, tysięcy
polskich żołnierzy. Pokazano radzieckie
uzbrojenie z tamtego okresu, np. uży-
wany przez enkawudzistów słynny pi-
stolet Walther, radziecki bagnet oraz
hełm z 1936 r., wzór niezwykle rzadko
spotykany w polskich muzeach.
Szczególnie zaakcentowane na ekspozy-
cji wydarzenie to podpisanie przez najwyż-
szych przywódców Związku Radzieckiego,
w tym Stalina, rozkazu rozstrzelania jeń-
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
41
W przeddzień Międzynarodowego Dnia Strażaka swój jubileusz 80-le-
cia uroczyście obchodziła Ochotnicza Straż Pożarna w Łysych. Powołana
w 1930 r. jednostka strzeże bezpieczeństwa ludzi i ich mienia, ma też zna-
czący wpływ na życie lokalnej wspólnoty.
Na początku szeregi OSP Łyse two-
rzyli pracownicy miejscowego tarta-
ku oraz kilku rolników posiadających
konie. W połowie lat 50. XX w. jed-
nostka otrzymała pierwszy samochód.
W latach 90. do zadań OSP Łyse do-
dano ratownictwo drogowe. Decyzją
Komendanta Głównego Państwowej
Straży Pożarnej w 1997 r. jed-
nostka ta została włączona
do Krajowego Systemu Ra-
towniczo-Gaśniczego. Waż-
nym wydarzeniem w historii
OSP Łyse było przekazanie
sztandaru, które odbyło się 3
lipca 2000 r. Druhowie z Ły-
sych oraz Lipnik 26 kwietnia
2007 r. powołali także Klub
Honorowych Dawców Krwi.
Zadania stawiane przed
strażakami wymagają nowo-
czesnego i niezawodnego
sprzętu. Jego zakup jest moż-
liwy dzięki dotacjom, ja-
kie przekazywane są przez
Zarząd Główny Związku
Ochotniczych Straży Pożar-
nych RP, Gminę Łyse i Samorząd Woje-
wództwa Mazowieckiego.
2 maja, podczas uroczystego apelu,
członkowie jednostki zostali uhonoro-
wani przez ZG ZOSP RP. Złoty Medal
„Za Zasługi dla Pożarnictwa” otrzymali:
dh Jan Czyż, dh Wiesław Kowalikow-
ski oraz dh Sławomir Szulc. Srebrnym
Medalem „Za Zasługi Dla Pożarnictwa”
odznaczeni zostali: dh Adam Pisiak,
dh Kazimierz Samul, dh Rafał Parzych,
dh Andrzej Morawski, dh Dariusz Pu-
ławski oraz dh Krzysztof Świerdzewski.
Brązowy Medal „Za Zasługi dla Pożarnic-
twa” odebrali: dh Agata Pisiak, dh Beata
Pisiak, dh Luiza Ziółkowska, dh Teresa
Morawska, dh Piotr Głuszek, dh Grzegorz
Perzan, dh Stanisław Kiernozek, dh Ta-
deusz Popielarczyk oraz dh Przemysław
Drężek. Odznaką „Strażak Wzorowy”
wyróżnieni zostali: dh Konrad Fabiszew-
ski, dh Mateusz Gadomski, dh Tobiasz
Czyż, dh Adam Chrzanowski, dh Jacek
Olender. Podziękowanie za wzorową służ-
bę strażacy otrzymali również od właści-
ciela Zakładów Przetwórstwa Mięsnego
„JBB” Józefa Bałdygi oraz dyrektora tej
fi rmy – Leszka Młynarczyka.
Na podst. mat. OSP Łyse
oprac. AGNIESZKA POŁAWSKA
Urząd Gminy Łyse
80 lat wspomnień
Przeładowane pociągi
z więziennymi wagonami
jechały do katyńskich la-
sów.
Zwiedzający dowiedzą
się również, jak powstało
tzw. kłamstwo katyńskie,
a także, jak odbywało się
późniejsze powolne od-
kłamywanie historii. Dzi-
siaj, 70 lat po tej zbrodni,
możemy otwarcie o niej
mówić, stajemy z pochy-
lonymi głowami nad cier-
pieniem pomordowanych. Uczestnicy mi-
nutą ciszy oddali im cześć.
Ekspozycja będzie czynna do
19 września br. Jej uzupełnieniem
jest lekcja muzealna adresowana do
ców ze wspomnianych trzech obozów oraz
z białoruskich i ukraińskich więzień. Wów-
czas pustoszały cele na Białorusi i Ukrainie.
uczniów gimnazjów i szkół ponad-
gimnazjalnych.
EWA JANOSZKA Delegatura w Siedlcach
MIESIĄC NA MAZOWSZU
42 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A Kurpiki 2009 rozdane!Prezes Związku Kurpiów już po raz dziewiąty wręczył statuetki laureatom
Kurpików.
Uroczysta gala odbyła się w Ostro-
łęckim Centrum Kultury 26 kwietnia.
Uświetniły ją występy Zespołu Tańca
Ludowego „Ostrołęka”. Na scenie moż-
na było podziwiać tańce narodowe oraz
suitę śląską. Pojawił się też akcent cho-
pinowski. Apolonia Nowak zaśpiewała
pieśń „Wiosna” napisaną przez kompo-
zytora, a dziewczęta z zespołu „Ostrołę-
ka” zatańczyły mazurka.
Nagrody tradycyjnie wręczono w dzie-
sięciu kategoriach. W tym roku statuetki
Kurpików trafi ły do: prof. Jerzego Ruba-
cha (autora kilku książek i kilkudziesię-
ciu artykułów; językoznawcy-fonologa;
profesora zwyczajnego Uniwersytetu
Warszawskiego i Uniwersytetu w Iowa;
twórcy zasad zapisu kurpiowskiego dia-
lektu literackiego) – w kategorii „Na-
uka i pióro”, Zespołu Pieśni i Tańca
„Łomża” (od ponad 30 lat pielęgnuje
i kultywuje regionalne tradycje ludowe,
rozpowszechniają je w kraju i poza jego
granicami) – „Ochrona dziedzictwa
kulturowego”, Andrzeja Staśkiewicza
(rzeźbiarza słynącego z wyrobu instru-
mentów ludowych, nagradzanego za
misterne kapliczki, płaskorzeźby, fi gurki
świętych, zwierząt i aniołów) i Czesławy
Marchewki (zdolnej i aktywnej wyci-
nankarki, słynącej z pięknych, kunsz-
townych bukietów, bibułowych kwiatów
i kierców) – w kategorii „Twórczość lu-
dowa”, Stanisława Dawidczyka (wielo-
letniego nauczyciela, działacza społecz-
nego i regionalnego, opiekuna zespołów
folklorystycznych z Zawad; zasłużonego
dla harcerstwa; założyciela Towarzystwa
Społeczno-Kulturalnego im. Aleksan-
dra Kopcia i jego wieloletniego prezesa;
orędownika wypromowania Omulwi
jako turystycznego szlaku kajakowego)
i Agnieszki Tańskiej (niezwykle aktyw-
nej w życiu naukowym i społecznym;
wieloletniej radnej miasta Ostrołęki,
ordynatorki Oddziału Dziecięcego Szpi-
tala w Ostrołęce; założycielki Stowarzy-
szenia „Chore Dziecko” i organizatorki
wielu akcji charytatywnych, z których
dochód przeznaczano na wyposażenie
w nowoczesny sprzęt szpitala w Ostrołę-
ce) – „Działalność publiczna”, Stanisła-
wa Skolimowskiego (wybitnego arty-
sty-malarza nagradzanego wielokrotnie
w Polsce, Anglii i Szwecji; sławiącego
piękno, kulturę i tradycje Kurpiów) –
„Talent”, Piekarni Kurpiowskiej „Sera-
fi n” (słynącej z wysokiej jakości m.in.
kołaczy razowych z miodem i syropem
ziemniaczanym na liściu chrzanowym;
domowego chleba, fafernuchów, plac-
ka kurpiowskiego z rodzynkami) –
„Pracodawca”, Zespołu Pieśni i Tańca
„Jutrzenka” (działającego od 2002 r.;
w swoim programie ma tańce, pieśni
oraz gadki kurpiowskie; laureata wie-
lu nagród i wyróżnień) – w kategorii
„Promowanie regionu”, księdza Józefa
Midury (proboszcza parafi i w Roz-
ogach oraz archidiecezjalnego duszpa-
sterza rolników; dzięki któremu chodzi
się w procesjach w strojach ludowych,
a w kościele stoją palmy kurpiowskie) –
„Budzenie tożsamości”, Zespołu Tańca
Ludowego
„Ostrołęka”
(odnoszące-
go sukcesy
na licznych
festiwalach
krajowych
i zagranicz-
nych; pro-
wadzącego stałą wymianę z zespołami
z Finlandii, Niemiec, Rosji i Hiszpanii;
w swoim repertuarze ma suity z kur-
piowskiej Puszczy Zielonej i Białej, war-
mińską, łowicką, lubelską i rzeszowską
oraz tańce narodowe) i Jana Kani (kur-
piowskiego harmonisty, aktywnie an-
gażującego się w kultywowanie tradycji
muzycznych regionu; współpracujące-
go z licznymi zespołami regionalnymi)
– w kategorii „Muzyka i taniec” oraz
Przedszkola Samorządowego w Ol-
szewie-Borkach (nauczyciele od wielu
lat z wielkim zaangażowaniem i pasją
uczą dzieci miłości do regionu kurpiow-
skiego i odnoszą sukcesy wychowawcze;
przybliżają przedszkolakom dziedzic-
two kulturowe regionu; opracowali na-
wet własny program „Zielone światło
dla małej ojczyzny”) – „Edukacja regio-
nalna”.
Do Ostrołęckiego Centrum Kultury
przybyli liczni goście. Wśród publicz-
ności zasiadł m.in. biskup Tadeusz
Bronakowski, Poseł RP Andrzej Ka-
nia, Poseł RP Arkadiusz Czartoryski,
Prezydent Ostrołęki Janusz Kotowski,
Starosta Ostrołęcki Stanisław Kubeł,
wiceprzewodniczący Sejmiku
Województwa Mazowieckiego
Marian Krupiński, Starosta
Łomżyński Krzysztof Kozicki.
Honorowy patronat objął Mar-
szałek Województwa Mazowiec-
kiego, Prezydent Ostrołęki oraz
Starosta Ostrołęcki.
IWONA CHOROSZEWSKA-ZYŚK
wiceprezes Związku Kurpiów
w
W
M
Ł
s
k
S
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
43
Nowy wóz dla strażaków
Wokół Chopina
Z okazji zbliżającego się Dnia Strażaka, druhowie z OSP w Krasnem otrzymali
nowy samochód ratowniczo-gaśniczy.
Utwory fortepianowe i pieśni Fryderyka Chopina oraz kompozycje renesansowe
i barokowe zabrzmiały w sobotni wieczór, 24 kwietnia, w ostrołęckim muzeum.
Uroczystość zorganizowano 10 kwiet-
nia. Ze względu jednak na tragedię,
jaka wydarzyła się tego dnia pod Smo-
leńskiem, zaplanowana wcześniej msza
święta miała charakter żałobny.
Byli na niej obecni przedstawiciele
powiatu przasnyskiego – starosta Ze-
Koncert rozpoczął się, przygotowaną
przez Romualda Reissa, prezentacją daw-
nych instrumentów: fortepianu fi rmy Jana
Budynowicza z 1850 r., jedynego w kraju,
zachowanego w stanie koncertowym in-
strumentu historycznego z tego okresu
oraz regału, będącego rekonstrukcją in-
strumentu z XVI w. Następnie publiczność
wysłuchała kompozycji Fryderyka Cho-
pina, Jana Sebastiana Bacha, Franciszka
Liszta oraz wybranych dzieł muzyki rene-
sansowej i barokowej. Wybrane utwory
wykonali: Bogumiła Greiss (wokalistka,
członek zespołu muzyki dawnej „Corona
Aurea”), Romuald Greiss (muzyk, organi-
sta, grający na pianoforte, regale, cornamu-
sie oraz innych instrumentach dawnych)
oraz uczniowie klas śpiewu i fortepianu
pod kierunkiem pedagogów: Urszuli Na-
piórkowskiej oraz Ireny Wawrzynkowskiej.
Stylizacją fryzur i wizażem występujących
Etno, folk, boho to nazwy popularnych
stylów odzieżowych, czerpiących inspira-
cje z wiejskiej garderoby. Moda na barwne
chusty z frędzlami, tzw. szalinówki, haft o-
wane koszule, aksamitne żakiety wzorowa-
ne na łowickich kaft anach czy drewniane
korale to tylko kilka z elementów odpo-
wiadających tym trendom. Polskie stroje
ludowe stanowią niewyczerpalne źródło
inspiracji dla kreatorów mody i miłośni-
ków sztuki ludowej.
Na wystawie zorganizowanej w Muzeum
Kultury Kurpiowskiej bodźca do tworzenia
nowych kreacji dostarczy strój kurpiowski
z Puszczy Zielonej i Puszczy Białej, a także
strój opoczyński, sannicki, łowicki, rawski,
kołbielski z okolic Garwolina.
Pochodzą one ze zbiorów Muzeum
w Łowiczu, Muzeum Ziemi Rawskiej
w Rawie Mazowieckiej, Muzeum Re-
gionalnego w Opocznie, Muzeum Zie-
mi Garwolińskiej w Miętnem, Muzeum
Mazowieckiego w Płocku, Państwowego
Muzeum Etnografi cznego w Warszawie,
Publicznego Gimnazjum im. Oskara
Kolberga w Kołbieli, zbiorów prywat-
nych oraz Muzeum Kultury Kurpiowskiej
w Ostrołęce.
Wystawę będzie można zwiedzać do
końca lipca.KATARZYNA MRÓZ
Muzeum Kultury Kurpiowskiej
Village fashionOkazuje się, że wystarczy otworzyć starą
szafę naszych babć, by zdobyć gardero-
bę pasującą do najnowszych trendów
mody. Przekonuje nas o tym wystawa
„Village fashion. Stroje ludowe na Ma-
zowszu”.
non Szczepankowski, radna wojewódz-
twa Wiesława Krawczyk, Wójt Gminy
Krasne – Paweł Kołakowski oraz wielu
przedstawicieli straży pożarnych, za-
równo państwowej, jak i ochotniczej.
Po mszy proboszcz parafi i, Dariusz
Rojek, poświęcił nowy zakup straży.
Jest to średni samochód strażacki, mar-
ki iveco, który kosztował 120 tys. zł.
Środki na ten cel pochodziły z budżetu
Samorządu Województwa Mazowiec-
kiego (70 tys.), Starostwa Powiatowego
(15 tys.) oraz Urzędu Gminy Krasne
(35 tys.).
SYLWIA BURZYCKA Delegatura
w Ostrołęce
DARIUSZ ZAŁUSKI Dyrektor GOK-u
w Krasnem
osób zajęli się uczniowie III klasy Techni-
kum Usług Fryzjerskich ZSZ nr 2 w Ostro-
łęce pod kierunkiem Jolanty Zyśk.
Spotkanie z muzyką, zorganizowane
przez Muzeum Kultury Kurpiowskiej
i Państwową Szkołę Muzyczna I i II stop-
nia w Ostrołęce, poprzedziły warsztaty
muzyki dawnej.
ANNA ROMEJKO
Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce
Spotkanie z muzyką zorganizowane
MIESIĄC NA MAZOWSZU
44 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A W skrócie
Warszawa Kończący swą misję w Polsce ambasa-
dor Republiki Indonezji, Hazarin Po-
han, wręczył 11 kwietnia dyrektorowi
Muzeum Azji i Pacyfi ku w Warszawie
Andrzejowi Wawrzyniakowi dyplom
szczególnego uznania zasług w pro-
pagowaniu sztuki i kultury Indonezji
w Polsce. 27 kwietnia, podczas pobytu
w Wietnamie, Andrzej Wawrzyniak
został natomiast uhonorowany od-
znaczeniem „Dla Pokoju i Przyjaźni
między Narodami”. Dyrektor Muzeum
Azji i Pacyfi ku jest w tym kraju uzna-
wany za osobę zasłużoną dla rozwoju
stosunków polsko-wietnamskich –
przez wiele lat służył w Międzynaro-
dowej Komisji nadzoru i kontroli z sie-
dzibą w Hanoi i Sajgonie.
28 kwietnia wizytę w Urzędzie Mar-
szałkowskim złożył Ambasador Izra-
ela, Zvi Rav-Ner, który swą misję
w Polsce pełni od kwietnia 2009 r.
Z gościem spotkali się: Marszałek
Województwa Mazowieckiego Adam
Struzik oraz zastępca dyrektora Kan-
celarii Marszałka Tomasz Waźbiński.
Jednym z tematów spotkania była
planowana współpraca gospodar-
cza na poziomie regionalnym, m.in.
w dziedzinie innowacyjności, wyso-
kich technologii oraz w sferze nauko-
wo-badawczej. Marszałek Adam Stru-
zik przedstawił potencjał gospodarczy
i naukowo-badawczy regionu i pod-
kreślił, że województwo mazowieckie
jest otwarte na współpracę z przedsię-
biorcami z Izraela gotowymi inwesto-
wać w naszym regionie.
Marszałek Województwa Mazowiec-
kiego Adam Struzik wziął udział
w posiedzeniu Komisji ENVE (Ko-
misja Środowiska, Zmiany Klimatu
i Energii) Komitetu Regionów, które
odbyło się 30 kwietnia 2010 r. w Bruk-
seli. Głównymi tematami obrad były
„UE a międzynarodowa polityka róż-
norodności biologicznej po 2010 r.”
oraz „Rola władz regionalnych i lokal-
nych w przyszłej polityce ochrony śro-
dowiska”.
W dniach 7-9 maja, pod hasłem „Od
Everestu do Shishy Pangmy”, w Mu-
zeum Sportu i Turystyki w Warszawie
odbył się XVII Przegląd Filmów Al-
pinistycznych im. Wandy Rutkiewicz.
Pokazanych zostało blisko 30 fi lmów
związanych z hasłem przeglądu, po-
święconych Wandzie Rutkiewicz
– patronce imprezy oraz najnow-
szym wyprawom wysokogórskim.
Przeglądowi towarzyszyła wystawa
o Evereście i Shishy, przygotowa-
na przy współudziale A. Milewskiej
i O. Morawskiej oraz „Karykatura
górska w rysunku Marka Koneckiego
i Tomka Wolskiego”.
W dniach 7-9 maja w Sochaczewie
obchodzone były Centralne Uroczy-
stości Dni Olimpijczyka. W sobotę,
8 maja, z olimpijczykami spotkali się
m.in. Marszałek Województwa Mazo-
wieckiego Adam Struzik i wicemar-
szałek Stefan Kotlewski. Marszałek
Adam Struzik zwrócił się do olim-
pijczyków, gratulując znakomitych
wyników sportowych i walki zgodnej
z zasadami fair play. Przypomniał tak-
że, że Samorząd Województwa Mazo-
wieckiego od lat propaguje sport i ak-
tywny wypoczynek, czego wyrazem
jest m.in. wkład w rozwój infrastruktu-
ry sportowej w regionie. W ramach ob-
chodzonych Dni Olimpijczyka odbyła
się także sesja naukowa pod hasłem
„Wychowanie przez rozwój, rozwój
przez radość”, w której wzięli udział
m.in. działacze sportowi oraz nauczy-
ciele wychowania fi zycznego ze szkół
powiatu sochaczewskiego. Głównym
tematem dyskusji było znaczenie spor-
tu w wychowaniu młodzieży.
Dzięki porozumieniom podpisanym
6 maja pomiędzy Zarządem Woje-
wództwa Mazowieckiego a 15 staro-
stami mazowieckich powiatów, od
1 czerwca zatrudnienie przy zabezpie-
czaniu terenów zagrożonych powo-
dzią i lokalnymi podtopieniami otrzy-
ma 102 bezrobotnych z subregionów
ostrołęcko-siedleckiego i radomskiego.
Będą to osoby pozostające bez zatrud-
nienia z powiatów: ostrołęckiego –
12 osób, ostrowskiego – 8, makowskie-
go – 6, przasnyskiego – 8, grójeckiego
– 4, kozienickiego – 3, przysuskiego
– 8, radomskiego – 9, szydłowieckie-
go – 2, lipskiego – 4, zwoleńskiego – 4,
garwolińskiego – 8, łosickiego – 8, sie-
dleckiego – 9 oraz sokołowskiego – 9.
Na realizację programu Samorząd Wo-
jewództwa Mazowieckiego przeznaczy
w bieżącym roku ok. 1,6 mln zł.
Samorząd Województwa Mazowiec-
kiego włączył się w akcję informującą
o objawach i rozpoznawaniu uda-
rów mózgu. Ze specjalnych plakatów
MASZ UDAR, które pojawią się we
wszystkich placówkach służby zdro-
wia podlegających samorządowi wo-
jewództwa, pacjenci, lekarze i wszy-
scy mieszkańcy regionu będą mogli
dowiedzieć się, jak rozpoznać udar
mózgu i co zrobić, aby skutecznie
pomóc choremu. Porozumienie w tej
sprawie podpisali Waldemar Roszkie-
wicz, członek Zarządu Województwa
Mazowieckiego i prof. dr hab. n. med.
Danuta Ryglewicz, dyrektor Insty-
tutu Psychiatrii i Neurologii w War-
szawie, Konsultant Krajowy w Dzie-
dzinie Neurologii. Udar mózgu jest
trzecią co do częstości występowania
przyczyną śmierci i niepełnospraw-
ności pacjentów po 40 roku życia
w Polsce. Co roku udaru mózgu do-
staje ok. 75 tys. osób, z czego 30 tys.
umiera. Zachorowalność wzrasta dra-
matycznie wraz z wiekiem. U osób
pomiędzy 45 a 55 rokiem życia ryzyko
udaru wynosi 1 na 1000, pomiędzy 65
a 75 rokiem życia już 1 na 100, a po
85 roku życia 1 na 30.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środo-
wiska wraz ze Starostwem Powiatowym
w Wołominie zorganizowali konkurs
na przedstawienie teatralne o tematyce
ekologicznej. W dniach 17 i 19 maja
w Centrum Kultury w Tłuszczu odbył
się przegląd przedstawień, przygo-
towanych przez przedszkola, szkoły
podstawowe i średnie z terenu powiatu
wołomińskiego. W kategorii klas I-III:
miejsce 1. Zespół Szkół w Postoliskach,
Szkoła Podstawowa im. J. Kielaka
w Postoliskach – „Świat woła o pomoc”
miejsce 2. Prywatna Szkoła Podstawo-
wa im. Ks.J. Popiełuszki w Ząbkach –
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
45
„Ucieczka Księżnej Zarazy” miejsce 3.
Zespół Szkół Specjalnych im. Marii
Konopnickiej w Markach – „Dbam
o miasto me”. W kategorii klas IV-VI:
miejsce 1. Szkoła Podstawowa w Klem-
bowie – „Niekiepscy Kiepscy” miejsce
2. Szkoła Podstawowa w Starym Krasze-
wie – „Miasto woła o pomoc” miejsce 3.
Szkoła Podstawowa nr 4 im. Marynarki
Wojennej RP w Wołominie – „Ekolo-
giczna przyszłość w naszym umyśle”.
W kategorii Liceum: miejsce 1. Liceum
Ogólnokształcące im. Bitwy War-
szawskiej 1920 roku w Urlach „Alarm
dla Ziemi”. W kategorii Przedszkola:
miejsce 1. Zespół Szkolno Przedszkol-
ny w Kozłach – „Ekologiczne Przed-
szkolaki ratują las” miejsce 2. Przed-
szkole Samorządowe Baśniowa Kraina
w Tłuszczu – „Leśna narada” miejsce
3. Przedszkole Niepubliczne „ABECA-
DŁO” w Zielonce – „Leśna Przygoda”.
Radom 19 kwietnia Mazowieckie Centrum
Sztuki Współczesnej „Elektrownia”
zaprosiło w ramach cyklu pn. Elektry-
zujące Maratony Filmowe na projekcję
fi lmów: „Biała wstążka” w reżyserii
Michaela Haneke oraz „Wszystko
co kocham” Jacka Borcucha. Film
ten miał być pokazywany na festi-
walu polskich fi lmów w Moskwie.
Samolotem, który uległ katastrofi e
pod Smoleńskiem leciały wszystkie
kopie fi lmowe, które planowano po-
kazać w sekcji konkursowej. Widzo-
wie obejrzeli też „Jeszcze dalej niż
północ”, komedię w reżyserii Dany
Boon, a 26 kwietnia zaprezentowany
został austriacki dokument; „Zarób-
my jeszcze więcej”, który pokazuje
mechanizmy ukryte pod kolorowymi
reklamami i uśmiechniętymi pracow-
nikami banku.
22 kwietnia podpisano umowy na
dofi nansowanie ze środków unijnych
modernizacji Domu Pomocy Spo-
łecznej w Niedabylu w gminie Stro-
miec, pow. Białobrzeski. W uroczy-
stości wzięli udział: wicemarszałek
Ludwik Rakowski, członek Zarządu
Województwa Mazowieckiego Piotr
Szprendałowicz oraz Starosta Powiatu
Białobrzeskiego. Wartość projektu wy-
nosi 5,1 mln zł, z czego unijne wspar-
cie wyniesie 4,2 mln zł. Wybudowane
zostanie drugie skrzydło budynku
mieszkalnego, w którym znajdą się
sala komputerowa dla mieszkańców,
sala doświadczania świata, sala reha-
bilitacyjna oraz gabinet pielęgniarski.
Przeprowadzony zostanie również
generalny remont i modernizacja ist-
niejącego obiektu oraz montaż windy,
a także remont generalny pralni oraz
zagospodarowanie terenu.
23 kwietnia członek Zarządu Woje-
wództwa Mazowieckiego Piotr Szpren-
dałowicz wziął udział w I Ogólno-
polskim Zjeździe Szkół im. mjr.
Henryka Dobrzańskiego, zorganizo-
wanym z okazji 70. rocznicy śmierci
„Hubala”. W imieniu Zarządu Woje-
wództwa Mazowieckiego złożył kwia-
ty pod pomnikiem mjr. Henryka Do-
brzańskiego.
Powiatowy fi nał turnieju „Bezpieczna
droga do Szkoły” odbył się 28 kwiet-
nia w Zwoleniu. Wzięło w nim udział
120 uczniów. Laureaci otrzymali pa-
miątkowe dyplomy i nagrody, a każdy
z uczestników kask i akcesoria rowero-
we. Zwycięzcy dostali w nagrodę rowe-
ry. Gospodarzem fi nału była PSP im.
W. Jagiełły w Zwoleniu, głównym orga-
nizatorem Urząd Marszałkowski Wo-
jewództwa Mazowieckiego, a współ-
organizatorami Burmistrz Zwolenia
i Starosta Zwoleński.
30 kwietnia Adam Zieleziński, dyrek-
tor Muzeum im. Jacka Malczewskiego
w Radomiu otrzymał medal – „Zło-
ta odznaka za opiekę nad zabytkami”
– nadawany przez Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego. Uroczy-
stość miała miejsce podczas Rady Mu-
zealnej, obradującej w Muzeum Jana
Kochanowskiego w Czarnolesie – od-
dziale Muzeum im. Jacka Malczewskie-
go, w obecności Piotra Szprendałowi-
cza – członka Zarządu Województwa
Mazowieckiego. Adam Zieleziński jest
absolwentem LO im. Tytusa Chału-
bińskiego i etnografi i, którą ukończył
na Uniwersytecie Warszawskim. Jest
pasjonatem swego zawodu, organiza-
torem wielu wystaw, między innymi
dwóch wielkich pokazów sztuki naiw-
nej. Prezentuje również sztukę innych
narodów świata. Wcześniej przez wie-
le lat był kierownikiem Działu Sztuki
Nieprofesjonalnej.
1 maja jednostce Ochotniczej Straży
Pożarnej w Białobrzegach przekazano
samochód ratownictwa drogowego
(Ford Transit VAN). Ponadto przeka-
zana została łódź ratunkowa oraz piła
spalinowa, niezbędna podczas prowa-
dzenia akcji ratowniczych. Na zakup
samochodu Samorząd Województwa
Mazowieckiego przeznaczył blisko
66,3 tys. zł. Zakup dofi nansowano
w ramach Samorządowego Programu
Wsparcia Ochotniczych Straży Pożar-
nych w Województwie Mazowieckim
„OSP – 2009”.
1 i 2 maja na wzgórzu zamkowym w Iłży
odbył się tradycyjnie Turniej Rycerski.
Licznie zebrani widzowie przenieśli się
tym razem do XVII-wiecznej Polski.
Impreza odbyła się po raz 13. Najwięcej
emocji wzbudzały oczywiście występy
grup rekonstrukcji historycznych. Do
Iłży przyjechały m.in. Bractwo Rycerskie
„Cohors” ze Słowacji, Chorągiew Rycer-
stwa Ziemi Sandomierskiej, Krakow-
skie Bractwo Rycerskie „Stanica” oraz
Hufi ec Rycerstwa Małopolskiego „Le-
wiwa”. Goście mogli również zobaczyć,
jak wyglądało życie obozowe w tamtych
czasach. Nie zabrakło także pokazów
dawnego rzemiosła. Chętni mogli sobie
wykuć u kowali podkowę z własnym
imieniem, a kobiety zakupić biżuterię
stylizowaną na tę sprzed wieków. Atrak-
cją był m.in. pokaz żywych szachów. Na
olbrzymiej szachownicy rycerze, pionki
i fi gury odegrały bitwę wojsk polskich ze
szwedzkimi pod Kircholmem w 1605 r.
9 maja w Muzeum Wsi Radomskiej
odbyła się impreza plenerowa pn.
„Muzyka Wsi”. Zespół obrzędowy
„Zakukała kukułeczka” z Gałek Rusi-
nowskich zaprezentował tradycyjne
wiejskie wesele – przygotowania do
ślubu, przyjęcie weselne, oczepiny jako
rytualne przejście panny młodej do
grupy kobiet zamężnych, wianowanie.
Na „weselu” w skansenie zagrały naj-
lepsze kapele z mikroregionu Kajoków
(to kilkanaście wsi położonych na pół-
noc od Przysuchy) – Jana Gacy i Jana
Kmity z Przystałowic Małych i braci
Tarnowskich z Domaniowa. Zabrzmia-
MIESIĄC NA MAZOWSZU
46 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A ły też przyśpiewki weselne w wykona-
niu śpiewaczek z Gałek Rusinowskich.
Dodatkową atrakcją festynu były pro-
jekcje fi lmów etnografi cznych oraz
kiermasz twórczości ludowej. W pro-
gramie imprezy nie zabrakło też zaba-
wy ludowej „na dechach”.
W Muzeum Witolda Gombrowicza
we Wsoli 10 maja odbyła się pierw-
sza dyskusja w ramach powstałej tam
w połowie kwietnia Wolnej Trybu-
ny Literackiej. Celem Trybuny jest
prezentacja na forum tekstów lite-
rackich oraz umożliwienie publicz-
nego debiutu wszystkim, otwartym
na konstruktywną krytykę, twór-
com-amatorom: poetom, eseistom
i prozaikom. W spotkaniu mógł
wziąć udział każdy, z dowolnym tek-
stem. Tytuł spotkania to „Rusofi l czy
rusofob”, czyli „Kompleks rosyjski”.
Ten historyczny pojedynek mie-
siąc po katastrofi e smoleńskiej, 70
lat po Katyniu i 65 po zwycięstwie
o „zachodnim Antychryście” i „przy-
jaciołach Moskalach”, o gestach w po-
lityce i uniesieniach w sztuce toczy-
li: krytyczny rusofi l – prof. Andrzej
de Lazari, rusycysta z Uniwersytetu
Łódzkiego, potomek Rosjan, którzy
schronili się w Polsce przed bolsze-
wikami (a także Naczelnika Zarządu
Żandarmerii Guberni Radomskiej)
oraz – Bartłomiej Sienkiewicz, współ-
założyciel i wieloletni dyrektor Ośrod-
ka Studiów Wschodnich, ekspert i pu-
blicysta, potomek wielkiego pisarza.
W ramach Filmowej Nocy Muzeów
15 maja w Mazowieckim Centrum
Sztuki Współczesnej „Elektrownia” od-
była się projekcja fi lmów poświęconych
sylwetce Marka Grechuty. „Gdziekol-
wiek będę…” reż. Piotr Poraj – Poleski
oraz „Korowód” w reż. Krystyny Brzo-
skowskiej.
15 maja w Muzeum Jana Kochanow-
skiego w Czarnolesie, oddziale Mu-
zeum im. Jacka Malczewskiego w Ra-
domiu, odbył się koncert poświęcony
jubileuszowi 200. rocznicy urodzin
Fryderyka Chopina pn. „U źródeł
muzyki Chopina” w wykonaniu „Ars
Nova” – Zespołu Instrumentów Daw-
nych Warszawskiego Towarzystwa
Muzycznego.
Ciechanów 20 kwietnia w Szkole Podstawowej
w Bieżuniu odbyły się Eliminacje Po-
wiatowe Ogólnopolskiego Turnieju
Bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym.
Organizatorem konkursu były: Ko-
menda Powiatowa Policji w Żurominie,
Starostwo Powiatowe w Żurominie,
Komenda Powiatowa PSP w Żuromi-
nie, Wojewódzki Ośrodek Ruchu Dro-
gowego w Ciechanowie. W turnieju
uczestniczyło 6 drużyn z Gimnazjów
oraz 11 ze Szkół Podstawowych z po-
wiatu żuromińskiego. Każdy uczestnik
turnieju otrzymał zestaw poprawiający
bezpieczeństwo na drodze.
21 kwietnia w Kołobrzegu na Kon-
gresie Polskiego Klubu Infrastruk-
tury Sportowej Ciechanów otrzymał
zaszczytne wyróżnienie „Sportowa
Gmina 2010”. O przyznaniu tej presti-
żowej nagrody zdecydował stan bazy
sportowo-rekreacyjnej, nakłady gmi-
ny na infrastrukturę sportową, rodzaj
organizowanych imprez sportowych
i rekreacyjnych oraz pomoc gminy
w działalności organizacji, stowarzy-
szeń i klubów sportowych. Wyróżnie-
nie przyznawane jest pod honorowym
patronatem marszałków województw.
23 kwietnia, w imieniny Wojciecha,
obchodzony jest corocznie Dzień Pa-
trona Miasta Mławy.
Obchody święta 11 Pułku Ułanów
Legionowych im. Marszałka Edwarda
Rydza-Śmigłego odbyły się 25 kwiet-
nia w Ciechanowie. Uroczystości roz-
poczęły się mszą św., następnie woj-
skowa kawalkada udała się na Plac
Piłsudskiego, gdzie zostały złożone
wiązanki kwiatów.
Z okazji Dnia Ziemi Burmistrz Płoń-
ska ogłosił konkurs plastyczny na
plakat propagujący ochronę środo-
wiska. W konkursie udział wzięło
około 150 uczestników z płońskich
przedszkoli, szkół podstawowych oraz
gimnazjów. 22 kwietnia w Urzędzie
Miejskim w Płońsku laureaci konkur-
su otrzymali nagrody, zaś pozostali
uczestnicy konkursu podziękowania
za udział w konkursie.
24 kwietnia w Dworze Krasińskich
w Opinogórze świętowano Jubileusz
80-lecia urodzin Tomasza Andrzeja Klo-
nowskiego. Jubilat całe życie był związa-
ny z Mazowszem północnym, a w pracy
zawodowej i społecznej z administracją
państwową, samorządem terytorialnym
i radcowskim. Przez wiele lat był związa-
ny z samorządem województwa, pełniąc
m.in. funkcję przewodniczącego Kole-
gium Odwoławczego oraz radcy praw-
nego. Od wczesnej młodości do chwili
obecnej jest związany z Ruchem Ludo-
wym. Współtworzył również organiza-
cję powiatową PTTK w Ciechanowie.
Wieloletni radny, w latach 1978-1984
pełnił funkcję przewodniczącego Rady
Miasta. Był również przewodniczącym
Komisji Przestrzegania Prawa i Porząd-
ku Publicznego. Jako członek Zrzeszenia
Prawników Polskich aktywnie uczest-
niczył w jednej z najważniejszych form
działalności Zrzeszenia, prowadząc
szkolenia zawodowe. Za działalność
społeczną i zawodową otrzymał wiele
odznaczeń państwowych, samorzą-
dowych oraz branżowych. Pochodzi
z rodziny ziemiańskiej, zasłużonej dla
Ciechanowa. Jego stryjecznym dziad-
kiem (na cześć którego otrzymał jedno
z imion) był Tomasz Klonowski, czło-
wiek, który przed I wojną światową
przekazał swój majątek na utworzenie –
nieistniejącej obecnie – szkoły rolniczej
w Sokołówku.
Z okazji przypadającego 8 maja Świa-
towego Dnia Czerwonego Krzyża
i Czerwonego Półksiężyca Zarząd Re-
jonowy PCK w Ciechanowie złożył
podziękowania i najlepsze życzenia
wszystkim członkom i wolontariu-
szom, sympatykom i pracownikom
PCK, którzy codzienną pracą niosą
pomoc potrzebującym, przyczyniając
się do poprawy ich losu.
Płock 21 kwietnia Marszałek Województwa
Mazowieckiego oraz władze Płocka
podpisały umowę na dofi nansowanie
inwestycji przewidującej przebudowę
ulicy Mickiewicza w Płocku. Wymie-
niona zostanie nawierzchnia jezdni,
w miejscu skrzyżowania ulic Mickie-
wicza i 11 Listopada powstanie rondo,
przebudowane zostaną także chodniki,
oświetlenie ulicy oraz kanalizacja, a tak-
że powstaną cztery zatoki przystankowe.
MIESIĄC NA MAZOWSZU
NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
47
Projekt dofi nansowany zostanie ze środ-
ków Unii Europejskiej w ramach Regio-
nalnego Programu Operacyjnego Wo-
jewództwa Mazowieckiego 2007-2013.
Wartość inwestycji to 6 240 241, 70 zł,
z czego dofi nansowanie unijne wynosi
5 304 205,44 zł.
W dniach 21-22 kwietnia w płockiej
katedrze odbył się III Maraton Biblij-
ny. Podczas jego trwania odbywa się
publiczne czytanie non-stop Nowe-
go Testamentu przez 200 osób. Or-
ganizatorem wydarzenia była Akcja
Katolicka Diecezji Płockiej, a patro-
nat objął Marszałek Województwa
Mazowieckiego Adam Struzik, któ-
ry uczestniczył w maratonie osobi-
ście i przeczytał fragment Ewangelii
wg św. Łukasza.
W Gąbinie 22 kwietnia otwarty został
kolejny kompleks boisk sportowych,
wybudowanych w ramach programu
„Moje Boisko – Orlik 2012”. Inwesty-
cja została dofi nansowana z budżetu
województwa mazowieckiego kwotą
333 tys. zł.
25 kwietnia odbył się XI Powiatowy
Dzień Ziemi w Słubicach pod hono-
rowym patronatem Marszałka Woje-
wództwa Mazowieckiego i Wojewody
Mazowieckiego.
Tego samego dnia w Sannikach od-
był się kolejny koncert chopinowski
z cyklu „Chopin. Muzyka. Poezja”, któ-
ry tym razem zadedykowano Wojcie-
chowi Siemionowi. Podczas koncertu
za fortepianem zasiadł Andrzej Jana-
szek, a wiersze Mariny Cwietajewej re-
cytowała aktorka Karina Seweryn. Wy-
stępom towarzyszył wernisaż wystawy
prac Tadeusza Głowackiego „Pejzaż
Sanniki”.
30 kwietnia w Gostyninie odbyło się
II Chopinowskie Corso Kwiatowe.
Ulicami miasta przejechała parada
pięknie ukwieconych zaprzęgów kon-
nych; wszystkie powozy wzięły udział
w konkursie. Jury oceniało dobór po-
wozu, uprzęży, powożących i lokai,
a także wystrój powozu, przygotowa-
nie i prezencję koni, stroje gości na
powozach, fason powożących, a także
elegancję zaprzęgu oraz styl i umiejęt-
ność powożenia. Imprezie towarzyszył
Jarmark Rzemiosła Lokalnego.
Także 30 kwietnia w Małej Wsi (po-
wiat płocki) w zabytkowym parku
zorganizowano coroczną imprezę ple-
nerową „Powróćmy jak za dawnych
lat” – dzień tradycji i historii. Impre-
za ma na celu propagowanie dbałości
o środowisko. Wszyscy uczestnicy
mogli przynieść odpady i zamienić je
na sadzonki drzew.
2 maja w Starych Proboszczewicach
(gmina Stara Biała) odbyły się uro-
czyste obchody Dnia Strażaka. Święto
stało się okazją do uhonorowania za-
służonych druhów. Srebrne i brązowe
medale „Za Zasługi dla Pożarnictwa”
oraz odznaki „Strażak wzorowy” wrę-
czył m.in. dyrektor Delegatury Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Ma-
zowieckiego w Płocku Piotr Zgorzelski.
3 maja w Płocku odbyły się uroczyste
obchody upamiętniające 219. rocznicę
podpisania Konstytucji 3 maja. Wziął
w nich udział Marszałek Województwa
Mazowieckiego Adam Struzik, który
złożył wieniec kwiatów pod pomnikiem
marszałka Józefa Piłsudskiego oraz przy
płycie Grobu Nieznanego Żołnierza.
Również 3 maja w płockim amfi teatrze
odbył się koncert galowy Państwowego
Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”,
który świętował 60-lecie swojego ist-
nienia. Patronat nad tym wydarzeniem
objął Marszałek Województwa Mazo-
wieckiego. Przed gwiazdami wieczoru
wystąpił Harcerski Zespół Pieśni i Tań-
ca „Dzieci Płocka”.
4 maja w sali koncertowej Państwowej
Szkoły Muzycznej I stopnia im. Mar-
cina Kamińskiego w Sierpcu odbył się
koncert uczestnika XVI Międzynaro-
dowego Konkursu Chopinowskiego
im. Fryderyka Chopina. Koncert zo-
stał zrealizowany wspólnie z Mazo-
wieckim Centrum Kultury i Sztuki
w ramach Prezentacji Chopinowskich.
W dniach 5-8 maja jednocześnie
w Płocku i Warszawie odbywał się ko-
lejny epizod festiwalu Mazovia Goes
Baroque. Podczas koncertów wystą-
pili światowej sławy muzycy z Europy
i Azji, którzy wykonali wybitne dzieła
Jana Sebastiana Bacha. Festiwal reali-
zowany jest przez Mazowieckie Cen-
trum Kultury i Sztuki we współpracy
z Programem 2 Polskiego Radia.
8 maja w Maszewie Dużym (gmina
Stara Biała) otwarty został kolejny kom-
pleks boisk sportowych wybudowanych
w ramach programu „Moje Boisko –
Orlik 2012”. Inwestycja została dofi nan-
sowana z budżetu województwa mazo-
wieckiego kwotą 333 tys. zł.
Siedlce W Wyższej Szkole Finansów i Zarzą-
dzania w Siedlcach 21 kwietnia odbyło
się spotkanie konsultacyjne z pracow-
nikami wydziałów PO KL i ZPORR
Urzędu Marszałkowskiego Wojewódz-
twa Mazowieckiego. Inicjatorami kon-
sultacji był Regionalny Ośrodek EFS
w Siedlcach, prowadzony przez Fun-
dację Rozwoju Demokracji Lokalnej.
Spotkanie miało na celu wypracowanie
wspólnego stanowiska w odniesieniu
do planów działania w komponencie
regionalnym PO KL województwa
mazowieckiego na rok 2011. Wnioski
ze spotkania będą bazą do stworzenia
założeń i rekomendacji, które odpo-
wiadają realnym problemom naszego
regionu i zostaną uwzględnione we
wspomnianych dokumentach.
22 kwietnia w Szkole Podstawowej nr 11
odbyła się uroczystość z okazji Święta
Ziemi oraz podsumowanie Międzysz-
kolnego Konkursu Ekologicznego w ka-
tegoriach: wiedzy ekologicznej, piosenki
ekologicznej oraz rozstrzygnięcie kon-
kursu plastycznego „Mamy tylko jedną
Ziemię, jej przyszłość zależy od każdego
z nas”. Nagrody zwycięzcom wręczała
Janina Orzełowska, dyrektor Delegatury
UMWM w Siedlcach.
W dniach 24-25 kwietnia, w ramach
obchodów 20-lecia WKS Sfi nks Wę-
grów – Program Polish Open, odbyły
się eliminacje poszczególnych kategorii
wagowych, łącznie z fi nałami oraz Gala
Meczu Polska-Ukraina Full Contact
oraz walki o tytuły Zawodowych Mi-
strzów Europy i Świata. Polish Open
to największy w Polsce turniej kickbo-
xingu. Uroczystości rocznicowe patro-
natem objął Marszałek Województwa
Mazowieckiego.
Spore zainteresowanie energią od-
nawialną zanotowali organizatorzy
wystawy, która odbyła się w dniach
24-25 kwietnia w gminie Wiśniew
MIESIĄC NA MAZOWSZU
48 NR 5 (87) / 2010
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A pt.: „Nowe źródła energii – wysta-
wa technik i technologii”. Imprezę
patronatem objął Marszałek Woje-
wództwa Mazowieckiego.
Tegoroczny V Festiwal Zespołów Kaba-
retowych Seniorów z Mazowsza „eSKa”
odbył się 25 kwietnia w Sokołowskim
Ośrodku Kultury, gdzie spotkało się
15 znakomitych kabaretów oraz kilku
gawędziarzy z całego województwa.
Pierwszą nagrodę w kategorii zespołów
kabaretowych zdobył zespół „Spóźnio-
ny Zapłon” ze Skierniewic. Dwie dru-
gie nagrody ex aequo otrzymali: Zespół
„Seniorynki” i „Babskie Olekanie”.
Dwie trzecie nagrody przyznano „Ika-
rowi” z Warszawy i „Łochowianom”
z Łochowa. W kategorii gawędziarzy
I nagrodę otrzymała Danuta Kalinow-
ska z Sokołowa Podlaskiego, II nagro-
dę wręczono Franciszkowi Jurzyko-
wi z Wiśniewa, III nagrodę odebrała
Alicja Wolska z Raszyna. W kategorii
duetów uhonorowano Ptysia i Balbinę.
Festiwal zorganizowali: Sokołowski
Ośrodek Kultury, Sokołowskie Towa-
rzystwo Społeczno-Kulturalne oraz
Związek Emerytów, Rencistów i In-
walidów w Sokołowie Podlaskim przy
współpracy Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Mazowieckiego.
29 kwietnia zostały podpisane umo-
wy na unijne dofi nansowanie dwóch
projektów realizowanych na terenie
regionu ostrołęcko-siedleckiego. War-
tość wszystkich projektów to prawie
2,4 mln zł, z czego unijne dofi nansowa-
nie wyniesie ponad 1,7 mln zł. Projekty
zostały wyłonione do dofi nansowania
w ramach Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Mazo-
wieckiego na lata 2007-2013.
W „Krainie uśmiechu” to tytuł kon-
certu muzyki klasycznej, który odbył
się 29 kwietnia w Domu Pracy Twór-
czej Reymontówka w Chlewiskach. Na
program koncertu złożyły się najbar-
dziej znane fragmenty wielkich dzieł
klasycznych, w tym najpiękniejsze arie
operowe, operetkowe i musicalowe.
Koncert poprowadził Kazimierz Ko-
walski, a wykonawcami byli Małgorza-
ta Kulińska, Andrzej Jurkiewicz, An-
drzej Niemirowicz oraz na fortepianie
Ewa Szpakowska. Po koncercie było
można uczestniczyć w wernisażu wy-
stawy fotografi i Grzegorza Kołtuniaka
pod tytułem „Roztocze”.
Ostrołęka 21 kwietnia w Centrum Kultury Kur-
piowskiej w Kadzidle odbyło się szko-
lenie dla rolników – hodowców bydła
mlecznego na temat tworzenia grup
producentów rolnych. Organizatorem
szkolenia był Ośrodek Doradztwa Rol-
niczego i Stowarzyszenie Hodowców
i Producentów Mleka.
„Produkt Tradycyjny i Regionalny
Szansą Promocji Regionu” pod takim
tytułem odbyła się 22 kwietnia konfe-
rencja w Lubiejewie Starym. Podczas
spotkania mówiono nt. produktów
tradycyjnych w ofercie agroturystycz-
nej oraz problemach prawnych zwią-
zanych z wprowadzaniem produktów
tradycyjnych na rynek. Konferencję
zorganizował Urząd Marszałkowski
Województwa Mazowieckiego – De-
partament Rolnictwa i Modernizacji
Terenów Wiejskich.
Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogo-
wego w Ostrołęce oraz przasnyska poli-
cja 19 kwietnia wspólnie zorganizowali
powiatowe eliminacje Ogólnopolskie-
go Turnieju Bezpieczeństwa w Ruchu
Drogowym. W turnieju wzięli udział
uczniowie ze szkół podstawowych oraz
gimnazjum.
28 kwietnia w gospodarstwie agrotury-
stycznym „Ela” w Wydmusach odbyło
się uroczyste podsumowanie projektu
unijnego, realizowanego przez Staro-
stwo Powiatowe w Ostrołęce pt. „Wizy-
tówka Powiatu – zajęcia pozalekcyjne
z autoprezentacji dla uczniów szkół
zawodowych”. W projekcie uczestni-
czyli uczniowie z Zespołu Szkół Powia-
towych z Kadzidła, Troszyna, Łysych
i Goworowa.
„Les Bonbons” – pod takim tytułem
w Galerii Ostrołęka 1 maja odbył się
wernisaż wystawy francuskiej autor-
ki Sylvie Margot. Wystawa przedsta-
wiająca słodycze: żelki, lizaki, gumy
w różnych technikach plastycznych
adresowana jest przede wszystkim do
dzieci.
6 maja w Gminnym Ośrodku Kultu-
ralno-Oświatowym w Lelisie odbyło
się spotkanie z okazji Dnia Bibliote-
karza i bibliotek oraz 60-lecia działal-
ności Gminnej Biblioteki Publicznej
w Lelisie.
XVI Międzynarodowy Półmaraton
Kurpiowski odbył się w niedzielę
9 maja w Ostrołęce. W zawodach wzię-
ło udział ponad 200 biegaczy, a naj-
szybszym okazał się zawodnik z Biało-
rusi – Andrei Gordeev.
Muzeum Kultury Kurpiowskiej, w ra-
mach Nocy Muzeów, jaka odbywała
się 15 maja, zorganizowała program
pod hasłem „Raz na ludowo”. Znalazł
się w nim m.in. wernisaż wystawy
„Village Fashion” – stroje ludowe na
Mazowszu.
16 maja w Myszyńcu odbył się XXI Jar-
mark Kurpiowski, zorganizowany
przez Towarzystwo Przyjaciół My-
szyńca i Myszyniecki Ośrodek Kultury,
Sportu i Rekreacji.
Jubileusz 25-lecia pracy w kulturze
obchodził Roman Świerżewski, dy-
rektor Gminnego Ośrodka Kultury
i Sportu w Bogutach-Piankach. Pie-
śnią i pięknymi wierszami dziękowali
mu Żurawiacy – członkowie zespołu,
założonego przez jubilata – za krze-
wienie kultury, pielęgnowanie trady-
cji i historii oraz rozsławianie Bogut.
Jubilat może poszczycić się wieloma
nagrodami. Wśród nich znajdują się
m.in.: Nagroda Jędrzeja Cierniaka
I i II stopnia za realizację inspiracji
społeczno-kulturalnych w środowi-
sku wiejskim, Odznaka Ministra Kul-
tury – Zasłużony Działacz Kultury,
Nagroda i Medal Zygmunta Glogera
– za animowanie życia kulturalnego
na wsi, Medal za zasługi dla oświa-
ty, Medal Wiktora Godlewskiego „za
działania na rzecz przyrody”. Roman
Świerżewski jest inicjatorem wielu
wydarzeń kulturalnych, m.in.: „Świę-
ty Wieczór” – spotkania kolędnicze,
„Wykopki pod wiatrakiem” – festyn
folklorystyczny, Dni Kultury Innych
Narodów. Jest też laureatem ponad
40 konkursów fotografi cznych oraz
posiada ponad 70 wyróżnień za udział
w konkursach plastycznych.
Na podst. mat. z delegatur opracowała
MAGDALENA LEWANDOWSKA
KR
ON
IKA
MA
ZO
WIE
CK
A
Piknik rodzinny w Muzeum Wsi Mazo-
wieckiej w Sierpcu6 czerwca, godz. 10.00-18.00* lekcja kaligrafi i prowadzona w zaaranżo-
wanej izbie szkolnej * ogródek zabaw z huśtawkami, konikami
bujanymi, karuzelą – krętawką, piaskow-
nicą oraz kącikiem zabaw* pokazy, zabawy i konkursy z ciekawymi
nagrodami * widowisko plenerowe
Zabawy w plenerze w Zagrodzie Kur-piowskiej w Kadzidle1 czerwca* gry i zabawy dla dzieci* konkursy: przeciąganie liny, strzelanie z łuku, bieg z jajkiem, rzucanie kartofl em * ognisko
* przez cały czas na scenie muzyka i tańce ludowe...
VIII Festyn Archeologiczny „Z Liwa
pod Grunwald” w Zamku w Liwie
31 maja – 2 czerwca, godz. 8.30-16.00
* pokazy walk, bitwy, potyczki rycerzy pie-
szych i konnych, militaria średniowieczne
* prezentacja obozu wojskowego w średnio-
wieczu* życie codzienne w ówczesnej Polsce
* interaktywne warsztaty i pokazy dawnego
rzemiosła* obyczaje i wierzenia średniowiecza
* wystawa okolicznościowa dotycząca bitwy
pod Grunwaldem i ówczesnej sztuki wojen-
nejZapisy zorganizowanych grup szkolnych pod
nr tel. 25 792 57 17
Bezpłatne zwiedzanie Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu1 czerwcaMuzeum proponuje wystawy stałe i czasowe:* 100 Lat RKS Radomiak Radom 1910-2010 * Benedykt Dybowski 1833-1930 Rycerz Niezłomny* Galeria Autoportretu Współczesnego 1984-1990* Kolekcja rodziny Pinno* Jacek Malczewski* Był zamek* Zanim powstało miasto* Ekspozycje przyrodnicze
Impreza plenerowa „Zabawa u Pana Hrabiego” w Muzeum Roman-tyzmu w Opinogórze5 czerwca, godz. 11.00-17.00* gry i zabawy rodzinne z nagrodami* pneumatyczny plac zabaw dla dzieci* grill dla wszystkich dzieci* bezpłatne zwiedzanie muzeum
Festyn w Muzeum Wsi Radomskiej
30 maja, godz.13.00
*warsztaty artystyczne Joszka Brody –
Stodoła z Grójca
*koncert zespołu Joszka Brody –
Dzieci z Brodą*występ zespołu „Laskowanie”
* warsztaty interaktywne prowadzone przez
twórców ludowych (garncarstwo, rzeźba,
plecionkarstwo, malarstwo, kowalstwo,
bibułkarstwo)
* gry i zabawy plenerowe
* kiermasz twórczości ludowej
Dzień Dziecka na MazowszuDzień Dziecka na Mazowszu
Województwo Mazowieckie