RESPEKTOWANIE NORM SPOŁECZNYCH W SZKOLE

  

Raport ewaluacyjnyOpracowanie:

Zespół ds. ewaluacji:koordynator: Ewa Żelechowska

członkowie: Elżbieta KalkaAgnieszka Maciejewska

Łucja Tyll

WPROWADZENIE Celem ewaluacji i zasadniczymi problemami badawczymi było:

- Zdiagnozowanie zagrożeń, na które narażeni są uczniowie, nauczyciele oraz pracownicy na terenie

placówki.

- Pozyskanie informacji na temat sposobów dbania przez szkołę o bezpieczeństwo uczniów.

- Określenie działań zmierzających do poprawy bezpieczeństwa.

Problemy kluczowe (badawcze) były następujące:•Czy uczniowie przejawiają zachowania odbiegające od przyjętych zasad postępowania?•Czy uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje?•Czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie?•Jakich zachowań dotyczy identyfikowane przez uczniów zagrożenie?•Jakie jest źródło tych zachowań?•W jaki sposób szkoła rozpoznaje zagrożenia wśród uczniów?•W jaki sposób szkoła dba o bezpieczeństwo uczniów?•Jakie formy pomocy uczniom oferuje szkoła?

Zespół ds.ewaluacji opracował koncepcję ewaluacji wraz z narzędziami badawczymi oraz zebrał i zanalizował dane.

Badania ankietowe, wśród wszystkich grup respondentów, zostały przeprowadzone w grudniu 2012 roku. Objęto nimi:

52 uczniów, 28 rodziców, 18 nauczycieli i 4 pracowników administracji i obsługi. Do zebrania danych posłużyły kwestionariusze ankietowe. Wykorzystane w procesie

badawczym ankiety zawierały pytania: otwarte, zamknięte i półotwarte. Wzory ankiet zamieszczone zostały w załączniku.

Zgromadzony materiał empiryczny został wykorzystany w analizie niniejszego raportu.

Przed rozpoczęciem badań wszyscy respondenci, informowani byli o celach badań, sposobie wykorzystania ich wyników oraz całkowitej anonimowości uzyskanych informacji.

Nie wszystkie rozdane ankiety zostały zwrócone, a część z nich zawierała niepełne informacje.

ANALIZA PRZEPROWADZONYCH

BADAŃ

Czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie?

Powyższy wykres wskazuje, iż badani uczniowie czują się w szkole bezpiecznie (84,6%) . Podobnie twierdzą rodzice uczniów (92,9%) oraz nauczyciele (100%).

ucz eńrodz ic

naucz yc iel

84,6

15,4

92,9

7,1

100

00

20

40

60

80

100

tak

nie

Jaka jest skala poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów?

21,2% badanych uczniów wysoko ocenia swoje poczucie bezpieczeństwa w szkole. 38,5 twierdzi nawet, że czuje się w szkole bardzo bezpiecznie. Jednak 9,7% badanych uczniów ma poczucie zagrożenia. 2 rodziców z 28 badanych (7,1%), także przyznało, że ich dziecko nie czuje się w szkole bezpiecznie. 70,7% nauczycieli określiło bardzo wysoko poczucie bezpieczeństwa podopiecznych.

1 2 3 4 5

9,77,1

0,0 1,90,00,0

28,8

7,111,1

21,2

28,6

55,6

38,5

57,1

33,3

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

uc z eń

rodz ic

nauc z yc iel

Jakich zachowań dotyczy identyfikowane przez uczniów zagrożenie?

1,242,935,2

23,1 32,1 70,521,2 28,6

23,530,817,9 35,2

3,817,923,5

40,410,758,8

17,3 32,15,87,7 14,311,8

17,328,623,5

46,217,941,1

11,5 21,4 29,40

3,60

0 20 40 60 80

prz ez ywanie

wyś miewanie

obgadywanie

obraż anie,oś mies z anie

iz olowanie wklas ie lub w grupie

groż enie,z as tras z enia

okradanie

nis z c z eniewłas noś c i

wymus z aniepieniędz y

bic ie, kopanie lubpopyc hanie

roz pows z ec hnianieplotek i

inne,

nauc z yc iel

rodz ic

uc z eń

Najwięcej badanych uczniów (46,2%) obawia się „bicia” i zastraszania (40,4%). Kolejnym agresywnym zachowaniem, którego boją się uczniowie jest: obrażanie, ośmieszanie (30,8%) oraz obgadywanie (23,1%).

Inaczej uważają badani rodzice. Ich zdaniem, uczniowie najczęściej obawiają się: agresji słownej: przezywania (42,9%), wyśmiewania (32,1%), a także grożenia (32,1%).

Natomiast nauczyciele uważają, iż uczniowie najbardziej obawiają się wyśmiewania (70,5%), grożenia (58,8%) oraz przezywania i obrażania (35,2%).

Źródło zagrożenia

Z analizy danych wynika, że uczniowie najbardziej obawiają się obcych w szkole (44,2%) oraz koleżanek/kolegów (23,1%).

23,1

39,3

82,3

11,500 000

44,2

60,752,9

1,900

21,2

00

0102030405060708090

uc z eń

rodz ic

nauc z yc iel

Z jaką formą agresji uczniowie spotkali się w szkole?

Najczęściej wskazywaną formą agresji z jaką zetknęli się uczniowie była agresja słowna (32,7%), podobnie twierdzą rodzice (39,3%) , na drugim miejscu plasowała się agresja fizyczna 26,9%.

26,9

7,10

23,1

7,111,8

32,739,3

23,5 23,1

50

64,7

0

10

20

30

40

50

60

70

fiz yc z ną ps yc hic z ną s łowną nies potkałem

s ię

uc z eń

rodz ic

nauc z yc iel

Czy uczniowie znają swoje prawa?

80,882,188,2

11,517,9

11,87,7

0 00

102030405060708090

tak nie brakodpowiedz i

uc z eń

rodz ic

nauc z yc iel

Czy uczniowie znają swoje obowiązki?

80,8

67,964,7

11,521,423,5

7,710,7

00

102030405060708090

tak nie brakodpowiedz i

uc z eń

rodz ic

nauc z yc iel

Na pytanie dotyczące znajomości praw i obowiązków ucznia Zespołu Szkół Specjalnych im. Janusza Korczaka w Kcyni 80,8% badanych uczniów odpowiedziało, że zna swoje prawa i obowiązki.

Najczęściej wymieniane prawa ucznia przez badanych to:•         prawo do nauki (21,2%)

•         prawo do własnego zdania (9,6%)•         do znajomości ocen (5,8%)

Większość jednak, bo aż 63,5% nie potrafiło wskazać żadnego swego prawa.

 Najważniejsze, zdaniem ankietowanych, obowiązki ucznia to:

        uczęszczanie do szkoły (23,1%)        nie spóźnianie się na lekcje (7,7%)

        nie wagarowanie (7,7%)Analiza wykazała, że mimo twierdzenia przez badanych, iż znają

oni swoje obowiązki to 61,5% nie udzieliła żadnej odpowiedzi.

Czy w szkole respektowanie są normy społeczne?

78,8% badanych uczniów, 89,3% rodziców oraz 76,4% nauczycieli stwierdziło, że w szkole przestrzega się norm społecznych.

78,8

89,3

76,4

11,53,6

11,8 9,67,111,8

0102030405060708090

tak nie brakodpowiedz i

ucz eń

rodz ic

naucz yc iel

Jakie są najważniejsze normy zachowań dla uczniów, rodziców i

nauczycieli?

51,953,635,242,339,329,4

32,742,85 76,455,846,4 82,3

34,642,9 70,55050 82,3

51,92523,50 39,311,8

0 50 100

aktywnoś ć na lekc jac h

dbanie o mienie s z kolne

toleranc ja

s z ac unek wobec nauc z yc ieli ipers onelu s z koły

nieuż ywanie wulgaryz mów

kultura os obis ta

pos tępowanie z godnie z e S tatutem

es tetyc z ny wygląd

nauc z yc iel

rodz ic

uc z eń

Wśród najważniejszych norm zachowań uczniowie najczęściej wymieniali: szacunek do nauczycieli i pracowników szkoły (55,8%), aktywność na lekcjach, postępowanie zgodnie ze Statutem (51,9%) i kulturę osobistą (50%).

Według rodziców najistotniejsze są: kultura osobista (50%), aktywność na lekcjach (53,6%), szacunek do ludzi (46,4%) oraz nieużywanie wulgaryzmów i tolerancja (42,9%).

Nauczyciele największą wagę przywiązują do kultury osobistej i szacunku (82,3%), tolerancji (76,4%) i nieużywania wulgaryzmów (70,5%).

ANALIZA ARKUSZY WYWIADU

grupa badawcza - nauczyciele

W jaki sposób nauczyciele rozpoznają zagrożenia , na które narażeni są uczniowie na terenie placówki?

a) obserwują uczniów podczas przerw śródlekcyjnych i lekcji.

b) przeprowadzają rozmowy indywidualne, wywiady, rozmowy na godzinach

wychowawczych.

c) otrzymują informacje od uczniów.

d) przeprowadzają rozmowy z nauczycielami, z rodzicami, z pedagogiem.

e) śledzą wpisy w dziennikach.

Uczniowie są informowani o swoich niewłaściwych zachowaniach poprzez :

• przekazywanie informacji o ich zachowaniu,• przeprowadzenie rozmowy,• wyjaśnienie sytuacji do której doszło

akcentując zasady przestrzegania norm współżycia społecznego,

• omawianie problemu na forum klasy,• przeprowadzanie zajęć tematycznych

nawiązujących do zaistniałej sytuacji.• wskazywanie właściwych wzorców i postaw.

Sposoby reagowania nauczycieli na niewłaściwe zachowania uczniów:

       przeprowadzanie rozmów wyjaśniających z uczniem.       powiadamianie wychowawcy, pedagoga, rodzica, dyrektora w celu podjęcia odpowiednich działań.       stosowanie systemu kar i nagród przewidzianych w Statucie.       pogadanki i spotkania tematyczne.       upomnienia słowne.       konsultacje z radą pedagogiczną, pedagogiem.       wpisy do dziennika. informowanie o konsekwencjach.

Najskuteczniejszymi sposobami reagowania na odstępstwa od norm

postępowania zdaniem nauczycieli są:

       bezpośrednie rozmowy z uczniem , rodzicem, wychowawcą, pedagogiem.

       wyciąganie konsekwencji.

       jednolity front postępowania wszystkich nauczycieli.

       rozmowa połączona z uświadomieniem konsekwencji niewłaściwych zachowań.

       zapisywanie uwag w dzienniku.

       regularne rozmowy z uczniami.

       dyscyplinowanie do zmiany niewłaściwego zachowania.

Według nauczycieli szkoła podejmuje następujące działania w zakresie

poprawy bezpieczeństwa uczniów:

       organizowanie spotkań z rodzicami, z pedagogiem.

       organizowanie spotkań o charakterze profilaktycznym – spotkania z funkcjonariuszami Policji, oglądanie filmów

tematycznych, udostępnianie broszur.

       wystosowywanie pism do rodziców.

       reorganizacja dyżurów – zwiększenie liczby nauczycieli dyżurujących oraz ich rozmieszczenia.

       realizacja programu profilaktycznego.

       stały monitoring.

       współpraca z funkcjonariuszami Policji, kuratorami.

WNIOSKI:1. Uczniowie czuję się w szkole bezpiecznie. Sporadycznie zdarzają się zachowania

agresywne, mające charakter agresji słownej, rzadziej fizycznej.

2. Wszyscy uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Zdarzają się pojedyncze przypadki nie przestrzegania obowiązujących w szkole norm społecznych, na które niezwłocznie reagują nauczyciele, wychowawcy, pedagog, dyrektor czy pracownicy administracji i obsługi, a w swych działaniach są konsekwentni i jednomyślni.

3. Uczniowie twierdzą, że znają swoje prawa i obowiązki, lecz nie potrafią ich wymienić.

4. W szkole są respektowane normy społeczne.

5. Nauczyciele komunikują uczniom, jakich zachowań się od nich oczekuje. Czynią to głównie w formie pogadanek oraz rozmów z uczniem w konkretnej sytuacji zagrożenia w celu przypomnienia obowiązujących zasad.

6. W szkole diagnozuje się zachowanie uczniów, a wyniki diagnozy są wskazówką do pracy z dzieckiem – analiza przyczyn złego postępowania, rozwiązywanie problemów wychowawczych w grupie i indywidualnie, a także do tworzenia różnego rodzaju programów profilaktyczno – wychowawczych, zaradczych oraz do dalszej pracy dydaktyczno – wychowawczej.

7. W szkole podejmowane są różnego rodzaju działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań.

REKOMENDACJE

     Szkoła, by zwiększyć poczucie bezpieczeństwa całej społeczności szkolnej, powinna kontynuować dotychczasowe działania wychowawcze oraz

podejmować nowe, przynoszące pożądany efekt wychowawczy.

W podejmowanych działaniach zaradczych, wychowawczych, profilaktycznych należy w dalszym

ciągu wykazywać się konsekwencją.    Istnieje konieczność systematycznego zapoznawania

uczniów z ich prawami i obowiązkami.

Dziękujemy za uwagę!

Zespół ds. ewaluacji