PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - ćwiczenia

mgr Marcin Kraśniewski

Katedra Europejskiego Prawa Gospodarczego

Zakład Prawa Gospodarczego Publicznego

WPiA UŁ

Prawo ochrony konkurencji

Czym jest konkurencja?

11

Konkurencja

„ • Proces rynkowej rywalizacji podmiotów

wykonujących działalność gospodarczą

• Mechanizm ekonomiczny charakterystyczny dla modelu gospodarki rynkowej, w ramach którego następuje regulacja zachowań poszczególnych przedsiębiorców

Kiedy możliwe jest

powstanie konkurencji?

11

Konkurencja

„ • Funkcjonowanie przynajmniej dwóch

rywalizujących ze sobą przedsiębiorców

• Realność rywalizacji: przedsiębiorstwa cechują się znacznym podobieństwem produkcji lub świadczonych usług, działających w tym samym obszarze gospodarki

Czym jest ochrona konkurencji?

11

Ochrona konkurencji

„

• Ochrona konkurencji = ochrona gospodarki

rynkowej w interesie publicznym

• Zapewnienie wszystkim przedsiębiorcom niezakłóconego funkcjonowania

• Ochrona konkurencji jest związana z ochroną

konsumentów

Początki prawa ochrony

konkurencji

11

Ustawa Shermana

„ • 1890 – pierwsza ustawa

antymonopolowa na świecie

• Podstawowy cel ustawy:

ochrona konkurencji przed jej ograniczeniem, gdyż wolna i niezakłócona konkurencja jest zasadą działalności handlowej

Ustawa Shermana

„ • Trusty i „złodziejscy

baronowie” zagrożeniem dla amerykańskiej demokracji

• Wielki business = wielki

wróg • Ochrona wolności

gospodarczej i osobistej

„

Dlaczego chronimy

konkurencję?

11

Korzyści wynikające z konkurencji w gospodarce

„ • Niższa cena • Większa ilość dóbr na rynku • Większy wybór dóbr na rynku (różnorodność) • Lepsza jakość towarów i usług • Lepsza obsługa • Dobrobyt konsumenta

Cele ochrony konkurencji

„ • Zapewnienie wolności działalności gospodarczej • Bezpieczeństwo funkcjonowania

przedsiębiorców w gospodarce • Najwyższy z możliwych poziomu dobrobytu

konsumentów

Czym jest monopol?

11

Monopol

„ • Wyłączność o charakterze strukturalnym lub

funkcjonalnym, którą to wyłączność można łączyć z danym przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami

Monopol – rodzaje

(kryterium stopnia opanowania danego rynku)

„ • Monopol pełny - istnienie na rynku właściwym

jednego tylko przedsiębiorcy i w konsekwencji prowadzenie działalności gospodarczej przez jeden podmiot na rynku

Monopol – rodzaje

(kryterium stopnia opanowania danego rynku)

„ • Duopol - występowanie na rynku właściwym

dwóch przedsiębiorców, którzy wprawdzie wobec siebie działają jako konkurenci, ale rywalizacja między nimi wyczerpuje wszelkie inne przejawy konkurencji na danym rynku

Monopol – rodzaje

(kryterium stopnia opanowania danego rynku)

„ • Oligopol - występowanie kilku przedsiębiorców

w określonym segmencie gospodarki. Ich pozycja jest stabilna i ugruntowana zarówno względem siebie, jak i w stosunku do słabych konkurentów

Monopol – rodzaje

(kryterium powstania)

„ • Monopol prawny - uzyskanie przez

przedsiębiorcę wyłączności funkcjonowania (pełnej lub częściowej) na danym rynku właściwym, a w konsekwencji osiągnięcie, na bazie tej wyłączności silnej pozycji rynkowej

• Uprawnienie przedsiębiorcy

• Monopol prawny może być ustawowy lub

administracyjny

Monopol – rodzaje

(kryterium powstania)

„ • Monopol faktyczny - wyłączność

funkcjonowania (pełnej lub częściowej) na danym rynku właściwym powstała w wyniku działań podjętych przez przedsiębiorcę

• Np. efektywne inwestowanie, koncentrowanie kapitału, sprawna organizacja, lobbing

Monopol – rodzaje

„ • Monopol naturalny - monopol powstały w

sposób faktyczny lub prawny w celu wykorzystania: walorów środowiska naturalnego, źródeł lokalnego zapotrzebowania w surowce, cech specyficznych użyteczności publicznej, przy czym z powodów ekonomicznych, finansowych lub organizacyjnych nie jest racjonalne funkcjonowanie na danym terenie innego konkurencyjnego przedsiębiorcy

• Np. PKP PLK S.A.

Podsystemy prawa ochrony konkurencji obowiązujące w Polsce

„ Prawo krajowe • Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. • Ustawa z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie

konkurencji i konsumentów • Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu

nieuczciwej konkurencji Prawo europejskie • Art. 101-109 TFUE • Liczne akty prawa wtórnego Ich wzajemne relacje wyznaczają Rozporządzenia Rady WE • 1/2003 w sprawie wprowadzenia w życie reguł

konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 TWE • 139/2004 w sprawie kontroli koncentracji

przedsiębiorstw

Systematyka reguł konkurencji

„

Reguły konkurencji

Reguły odnoszące się do przedsiębiorstw

(prawo antymonopolowe)

Zakaz porozumień ograniczających

konkurencję

Zakaz nadużywania pozycji dominującej

(praktyk jednostronnych)

Kontrola koncentracji

Reguły odnoszące się do państw

członkowskich

Reguły pomocy państwa

Art. 106 TFUE

Przedsiębiorca jako

podmiot konkurencji

11

Antymonopolowe pojęcie przedsiębiorcy

(art. 4 pkt 1 UOKiK )

„ Przedsiębiorcy – rozumie się przez to przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646), a także: a) osobę fizyczną, osobę prawną, a także jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, organizującą lub świadczącą usługi o charakterze użyteczności publicznej, które nie są działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, b) osobę fizyczną wykonującą zawód we własnym imieniu i na własny rachunek lub prowadzącą działalność w ramach wykonywania takiego zawodu, c) osobę fizyczną, która posiada kontrolę, w rozumieniu pkt 4, nad co najmniej jednym przedsiębiorcą, choćby nie prowadziła działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, jeżeli podejmuje dalsze działania podlegające kontroli koncentracji, o której mowa w art. 13, d) związek przedsiębiorców w rozumieniu pkt 2, z wyłączeniem przepisów dotyczących koncentracji;

Antymonopolowe pojęcie przedsiębiorcy

(art. 4 pkt 1 UOKiK)

„ • Przedsiębiorca to każda samodzielna

jednostka oferująca na rynku różnorodne towary i usługi, niezależnie od jej formy prawnej i sposobu finansowania

• Dlaczego tak szeroka definicja?

Przedsiębiorca dominujący

(art. 4 pkt 3 UOKiK)

„ • Przedsiębiorca, który „posiada”, a więc

sprawuje kontrolę nad innymi przedsiębiorcami

• Kontrola wynika z wielu uprawnień przedsiębiorcy

Przedsiębiorca zajmujący pozycję dominującą

(art. 4 pkt 10 UOKiK)

„ • Przedsiębiorca, którego pozycja (miejsce) w

gospodarce umożliwia mu zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym poprzez zaistnienie możliwości jego działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów

• Domniemanie: 40% i więcej udziału w rynku

Czym jest rynek właściwy?

11

Rynek właściwy

(art. 4 pkt. 9 UOKiK)

„ Rynek właściwy: • rozumie się przez to rynek towarów, które ze

względu na ich przeznaczenie, cenę oraz właściwości, w tym jakość, są uznawane przez ich nabywców za substytuty

oraz • są oferowane na obszarze, na którym, ze

względu na ich rodzaj i właściwości, istnienie barier dostępu do rynku, preferencje konsumentów, znaczące różnice cen i koszty transportu, panują zbliżone warunki konkurencji

Rynek właściwy

„ • Definiowanie rynku jest narzędziem mającym

na celu zidentyfikowanie oraz określenie ograniczeń konkurencji między przedsiębiorstwami.

• Celem zdefiniowania rynku, (...) jest identyfikowanie rzeczywistych konkurentów danych przedsiębiorstw, którzy są w stanie zakłócić ich zachowanie oraz nie pozwalać im na zachowanie w sposób niezależny od skutecznej presji konkurencyjnej”

Obwieszczenie Komisji w sprawie definicji rynku właściwego do celów wspólnotowego prawa konkurencji (97/C 372/03), pkt 2

Rynek właściwy

„ WAŻNE: • Rynek właściwy powinien byś określany

prawidłowo • Rynek właściwy powinien być określany w

konkretnych sprawach antymonopolowych • Nie ma możliwości ustalenia rynku właściwego

na stałe (na potrzeby wszystkich spraw i postępowań)

Rynek właściwy

Aspekty

„ • Aspekt produktowy

• Aspekt geograficzny

• Aspekt czasowy

Rynek właściwy

Aspekty produktowy

„ • Łączy się z towarami i wysokim stopniu

podobieństwa (substytucyjności) • Oceniane przez nabywców jako towary

substytucyjne • Podobne przeznaczenie, właściwości, cena • Towar – definicja w art. 4 pkt. 7 UOKiK

Rynek właściwy

Aspekty geograficzny

„ • Miejsce (obszar), w którym istnieją określone,

zbliżone warunki rywalizacji • Teren, na którym istnieje popyt na dany

produkt i jego podaż w zbliżonych, a więc odmiennie niż na sąsiednich obszarach, warunkach konkurencji

• Wyznaczany przez analizy • Lokalny, regionalny, krajowy

Rynek właściwy

Aspekty czasowy

„ • Warunki konkurencji zależne od sytuacji

gospodarczej, politycznej pogodowej jaka występuje w danym czasie

• Terminy świąt, targów, imprez lokalnych, etc.

Rynek właściwy

Ujęcie unijne

Relevant market

„ • Obwieszczenie Komisji w sprawie definicji rynku

właściwego dla celów wspólnotowych prawa konkurencji (97/C 372/03) (Dz. Urz. UE C z 1997 r. Nr 372, s. 5)

• Aspekt produktowy • Aspekt geograficzny

Brak: • Aspekt czasowy (uzupełniony przez

orzecznictwo)

Zakaz praktyk ograniczających konkurencję

Czym są praktyki ograniczające konkurencję?

11

Praktyki ograniczające konkurencję

„ • Adresowane do przedsiębiorców • zakazy porozumień ograniczających konkurencję • nadużywania pozycji dominującej

• Zakaz z mocy prawa, którego korelatem jest bezwzględna z mocy prawa i ex tunc nieważność czynności prawnych stanowiących przejaw naruszenia zakazów

• Organ antymonopolowy jedynie stwierdza decyzją naruszenie przepisów ustawy – decyzja deklaratoryjna

• Powtarzalność i wielokrotność zachowań (praktyka)

• Czynności prawne i działania faktyczne

Praktyki ograniczające konkurencję

SKUTEK

„ • Eliminacja konkurencji

• Ograniczenie konkurencji

• Naruszenie konkurencji

Systematyka reguł konkurencji

„

Reguły konkurencji

Reguły odnoszące się do przedsiębiorstw

(prawo antymonopolowe)

Zakaz porozumień ograniczających

konkurencję

Zakaz nadużywania pozycji dominującej

(praktyk jednostronnych)

Kontrola koncentracji

Reguły odnoszące się do państw

członkowskich

Reguły pomocy państwa

Art. 106 TFUE

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

Czym jest zakaz porozumień ograniczających konkurencję?

11

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

(art. 6 UOKiK)

„ Zakazane są porozumienia, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym, polegające w szczególności na: 1) ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen i

innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów;

2) ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji lub zbytu oraz postępu technicznego lub inwestycji;

3) podziale rynków zbytu lub zakupu; 4) stosowaniu w podobnych umowach z osobami

trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

(art. 6 UOKiK)

„ (...) 5) uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy; 6) ograniczaniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem; 7) uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

(art. 101 ust. 1 TFUE )

„ • Niezgodne z rynkiem wewnętrznym i zakazane są wszelkie

porozumienia między przedsiębiorstwami, wszelkie decyzje związków przedsiębiorstw i wszelkie praktyki uzgodnione, które mogą wpływać na handel między Państwami Członkowskimi i których celem lub skutkiem jest zapobieżenie, ograniczenie lub zakłócenie konkurencji wewnątrz rynku wewnętrznego, a w szczególności te, które polegają na:

a) ustalaniu w sposób bezpośredni lub pośredni cen zakupu lub sprzedaży albo innych warunków transakcji, b) ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji, rynków, rozwoju technicznego lub inwestycji, c) podziale rynków lub źródeł zaopatrzenia, d) stosowaniu wobec partnerów handlowych nierównych warunków do świadczeń równoważnych i stwarzaniu im przez to niekorzystnych warunków konkurencji, e) uzależnianiu zawarcia kontraktów od przyjęcia przez partnerów zobowiązań dodatkowych, które ze względu na swój charakter lub zwyczaje handlowe nie mają związku z przedmiotem tych kontraktów.

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

ZAKRES

„

Porozumienia pionowe Porozumienia poziome

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

Porozumienie

(art. 4 pkt 5 UOKiK)

„ a) umowy zawierane między przedsiębiorcami, między związkami przedsiębiorców oraz między przedsiębiorcami i ich związkami albo niektóre postanowienia tych umów b) uzgodnienia dokonane w jakiejkolwiek formie przez dwóch lub więcej przedsiębiorców lub ich związki c) uchwały lub inne akty związków przedsiębiorców lub ich organów statutowych

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

WYŁĄCZENIA

„ • Porozumienia bagatelne (de minimis)

• Wyłączenia ustawowe indywidualne

• Wyłączenia grupowe (blokowe)

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

Porozumienia bagatelne (de minimis)

„ • Art. 7 ust. 1 uokik – art. 6 nie stosuje się jeśli

łączny udział w rynku uczestników porozumienia nie przekracza:

5% - przy porozumieniach między konkurentami (łączny udział)

10% - przy innych porozumieniach (jeśli udział żadnego z nich nie jest >10%)

• ust. 2 - art. 6 nie stosuje się również, w przypadku gdy ww. udziały nie zostały przekroczone o więcej niż 2 p.% w 2 kolejnych lat kalendarzowych w czasie trwania porozumienia

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

Porozumienia bagatelne (de minimis)

„ • ALE – Art. 7 ust. 3 uokik - przepisów ust. 1 i 2

nie stosuje się do przypadków określonych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i 7

• m.in. kartele cenowe, uzgadnianie przetargów, porozumienia kontyngentowe, podział rynku

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

Wyłączenie ustawowe

„ • Art. 8 ust. 1. Zakazu (...), nie stosuje się do

porozumień, które jednocześnie: 1) przyczyniają się do polepszenia produkcji, dystrybucji towarów lub do postępu technicznego lub gospodarczego 2) zapewniają nabywcy lub użytkownikowi odpowiednią część wynikających z porozumień korzyści 3) nie nakładają na zainteresowanych przedsiębiorców ograniczeń, które nie są niezbędne do osiągnięcia tych celów 4) nie stwarzają tym przedsiębiorcom możliwości wyeliminowania konkurencji na rynku właściwym w zakresie znacznej części określonych towarów • Analogicznie – art. 101 ust. 3 TFUE

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

Wyłączenie ustawowe

„ WAŻNE • Art. 8 ust. 2

Ciężar udowodnienia okoliczności, o których mowa w ust. 1, spoczywa na przedsiębiorcy

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję

Wyłączenia blokowe

„ Szczegółowe zasady stosowania wyłączeń blokowych określone w Rozp. RM: • Z dnia 13.12.2011 w sprawie wyłączenia określonych

porozumień specjalizacyjnych i porozumień badawczo-rozwojowych spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję (Dz. U. z 2011, nr 288 poz. 1691)

• Z dnia 30.03.2011 r. w sprawie wyłączenia niektórych porozumień wertykalnych spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję (Dz. U. z 2011 nr 81 poz. 441)

• z 17.04.2015 w sprawie wyłączenia niektórych rodzajów porozumień dotyczących transferu technologii spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję (Dz. U. z 2015, poz. 585)

• z 22.03.2011 r. w sprawie wyłączenia niektórych rodzajów porozumień, zawieranych między przedsiębiorcami prowadzącymi działalność ubezpieczeniową, spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję (Dz. U. z 2011 nr 67 poz. 355)

Zakaz nadużywania pozycji dominującej

Czym jest zakaz nadużywania pozycji dominującej?

11

Pozycja dominująca

Pojęcie

(art. 4 pkt 10 uokik)

„ 1. Pozycja przedsiębiorcy, która umożliwia mu

zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym przez stworzenie mu możliwości działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów

2. domniemywa się, że przedsiębiorca ma pozycję dominującą, jeżeli jego udział w rynku właściwym przekracza 40%

Pozycja dominująca

Pojęcie

„ Możliwość wpływu na ceny rynkowe, podaż, innowacje, różnorodność towarów i usług na rynku, lub na inne parametry konkurencji na rynku, przez znaczący okres (bez utraty pozycji rynkowej)

Zakaz nadużywania pozycji dominującej

„ • Jednostronność zachowań przedsiębiorcy • Na rynku może działać kilku przedsiębiorców

nadużywających pozycję dominującą (kolektywna pozycja dominująca)

• Zachowania są podejmowane przeciwko innym

uczestnikom rynku • Zachowania są skierowane przeciwko innym

uczestnikom rynku • Każde zachowanie, które de facto i w ocenie

organu antymonopolowego jest nadużyciem • Zakaz ma charakter bezwzględny

Zakaz nadużywania pozycji dominującej

(art. 9 UOKiK)

„ 1. Zakazane jest nadużywanie pozycji dominującej na rynku właściwym przez jednego lub kilku przedsiębiorców, 2. Nadużywanie pozycji dominującej polega w szczególności na: 1) bezpośrednim lub pośrednim narzucaniu nieuczciwych cen, w tym cen nadmiernie wygórowanych albo rażąco niskich, odległych terminów płatności lub innych warunków zakupu albo sprzedaży towarów; 2) ograniczeniu produkcji, zbytu lub postępu technicznego ze szkodą dla kontrahentów lub konsumentów; 3) stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji;

Zakaz nadużywania pozycji dominującej

(art. 9 UOKiK)

„ 4) uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy; 5) przeciwdziałaniu ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji; 6) narzucaniu przez przedsiębiorcę uciążliwych warunków umów, przynoszących mu nieuzasadnione korzyści; 7) podziale rynku według kryteriów terytorialnych, asortymentowych lub podmiotowych

Zakaz nadużywania pozycji dominującej

(art. 102 TFUE)

„ Niezgodne z rynkiem wewnętrznym i zakazane jest nadużywanie przez jedno lub większą liczbę przedsiębiorstw pozycji dominującej na rynku wewnętrznym lub na znacznej jego części, w zakresie, w jakim może wpływać na handel między Państwami Członkowskimi

Zakaz nadużywania pozycji dominującej

(art. 102 TFUE)

„ Nadużywanie takie może polegać w szczególności na: a) narzucaniu w sposób bezpośredni lub pośredni niesłusznych cen zakupu lub sprzedaży albo innych niesłusznych warunków transakcji, b) ograniczaniu produkcji, rynków lub rozwoju technicznego ze szkodą dla konsumentów, c) stosowaniu wobec partnerów handlowych nierównych warunków do świadczeń równoważnych i stwarzaniu im przez to niekorzystnych warunków konkurencji, d) uzależnianiu zawarcia kontraktów od przyjęcia przez partnerów zobowiązań dodatkowych, które ze względu na swój charakter lub zwyczaje handlowe nie mają związku z przedmiotem tych kontraktów.

Zakaz praktyk ograniczających konkurencję

Decyzje merytoryczne

(art. 10-12 UOKiK)

„ 1. Decyzja o uznaniu praktyki za ograniczającą konkurencję

i nakazującą zaniechanie jej stosowania

2. Decyzja o uznaniu praktyki za ograniczającą konkurencję i stwierdzającej zaniechanie jej stosowania

3. Decyzja o zastosowaniu środków tymczasowych

4. Decyzja zobowiązująca do zapobieżenia naruszeniom zakazu praktyk antykonkurencyjnych

Kontrola koncentracji

Czym jest koncentracja?

11

Koncentracja

„ • Łączenie się przedsiębiorców jako jednostek

organizacyjnych i podmiotów prawa majątkowego powodujące zmiany w strukturach gospodarki (rynków właściwych), zakresie sprawowanej kontroli i stosunkach majątkowych

• Podłoże stosowania praktyk ograniczających

konkurencję

• Konsolidacja środków majątkowych (aspekt majątkowy)

• Brak definicji legalnej

Zakres obowiązku zgłoszenia zamiaru koncentracji

(art. 13 ust. 1 uokik)

ZAMIAR KONCETRACJI

„ Zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu, jeżeli: 1) łączny światowy obrót przedsiębiorców

uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 1 000 000 000 euro LUB

2) łączny obrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 50 000 000 euro.

Stany faktyczne uznane za koncentrację

(art. 13 ust. 2 uokik)

„

• Połączenie 2 lub więcej samodzielnych przedsiębiorców

• Przejęcie bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad 1 lub więcej przedsiębiorcami przez 1 lub więcej przedsiębiorców

• Utworzenie przez przedsiębiorców wspólnego przedsiębiorcy

• Nabycie części mienia innego przedsiębiorcy (całości lub części przedsiębiorstwa), jeżeli w którymkolwiek z dwóch ostatnich lat obrotowych generowała ona na terytorium RP obrót przekraczający równowartość 10 mln EUR

Koncentracja

Zmiany strukturalne

„ • Fuzja

• Przejęcie/zwiększenie kontroli

• Utworzenie wspólnego przedsiębiorcy

FUZJA (mergers)

11

+

PRZEJĘCIE KONTROLI

Po Przed

1.

2.

11

60%

30%

30%

60%

30%

UTWORZENIE WSPÓLNEGO PRZEDSIĘBIORCY (Joint Ventures)

1.

2.

11

Po

100% 50%

50%

50% 50%

Przed

Zgłoszenie zamiaru koncentracji

Wyłączenia

„ • Nie każda koncentracja podlega zgłoszeniu

• Uokik przewiduje wyłączenia (wyłączenia

ustawowe)

• Wyłączenia oparte na kryterium jakościowym i ilościowym

Koncentracja niepodlegająca zgłoszeniu

(art. 14 pkt. 1 uokik)

„ Koncentracja bagatelna Nie podlega zgłoszeniu zamiar koncentracji: jeżeli obrót przedsiębiorcy, nad którym ma nastąpić przejęcie kontroli, zgodnie z art. 13 ust. 2 pkt 2, nie przekroczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w żadnym z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie równowartości 10 000 000 euro; Nota bene: Art. 13 ust. 2 pkt 2 – przejęcie

Koncentracja niepodlegająca zgłoszeniu

(art. 14 pkt. 1a uokik)

„ Koncentracja bagatelna Nie podlega zgłoszeniu zamiar koncentracji: jeżeli obrót żadnego z przedsiębiorców, o których mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1 lub 3, nie przekroczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w żadnym z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie równowartości 10 000 000 euro; Nota bene: Art. 13 ust. 2 pkt 1 – fuzja Art. 13 ust 2 pkt 3 – joint ventures

Koncentracja niepodlegająca zgłoszeniu

(art. 14 pkt. 1b uokik)

„ Koncentracja bagatelna Nie podlega zgłoszeniu zamiar koncentracji: polegającej na przejęciu kontroli nad przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami należącymi do jednej grupy kapitałowej oraz jednocześnie nabyciu części mienia przedsiębiorcy lub przedsiębiorców należących do tej grupy kapitałowej – jeżeli obrót przedsiębiorcy lub przedsiębiorców, nad którymi ma nastąpić przejęcie kontroli, i obrót realizowany przez nabywane części mienia nie przekroczył łącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w żadnym z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie równowartości 10 000 000 euro;

Koncentracja niepodlegająca zgłoszeniu

(art. 14 ust. 2 uokik)

„ Koncentracja przejściowa (przez instytucję finansową) Nie podlega zgłoszeniu zamiar koncentracji: polegającej na czasowym nabyciu lub objęciu przez instytucję finansową akcji albo udziałów w celu ich odsprzedaży, jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej tej instytucji jest prowadzone na własny lub cudzy rachunek inwestowanie w akcje albo udziały innych przedsiębiorców, pod warunkiem, że odsprzedaż ta nastąpi przed upływem roku od dnia nabycia lub objęcia, oraz że: a) instytucja ta nie wykonuje praw z tych akcji albo

udziałów, z wyjątkiem prawa do dywidendy b) wykonuje te prawa wyłącznie w celu przygotowania

odsprzedaży całości lub części przedsiębiorstwa, jego majątku lub tych akcji albo udziałów

Koncentracja niepodlegająca zgłoszeniu

(art. 14 ust. 3 uokik)

„ Koncentracja przejściowa (przy wierzytelności) Nie podlega zgłoszeniu zamiar koncentracji: polegającej na czasowym nabyciu lub objęciu przez przedsiębiorcę akcji lub udziałów w celu zabezpieczenia wierzytelności, pod warunkiem że nie będzie on wykonywał praw z tych akcji lub udziałów, z wyłączeniem prawa do ich sprzedaży;

Koncentracja niepodlegająca zgłoszeniu

(art. 14 ust. 4 uokik)

„ Koncentracja w toku postępowania upadłościowego Nie podlega zgłoszeniu zamiar koncentracji: następującej w toku postępowania upadłościowego, z wyłączeniem przypadków, gdy zamierzający przejąć kontrolę lub nabywający część mienia jest konkurentem albo należy do grupy kapitałowej, do której należą konkurenci przedsiębiorcy przejmowanego lub którego część mienia jest nabywana

Koncentracja niepodlegająca zgłoszeniu

(art. 14 ust. 5 uokik)

„ Koncentracja w ramach grupy kapitałowej Nie podlega zgłoszeniu zamiar koncentracji: przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej

Podmioty zobowiązane do zgłoszenia zamiaru koncentracji

(art. 94 ust. 2 i 3 UOKiK)

„ • w przypadku łączenia się przedsiębiorstw –

zgłoszenie wspólne łączących się przedsiębiorców • w przypadku przejęcia kontroli – przejmujący

kontrolę • w przypadku utworzenia przedsiębiorcy – zgłoszenie

wspólne tworzących przedsiębiorców • w przypadku nabycia części mienia – nabywający • W przypadku gdy koncentracji dokonuje

przedsiębiorca dominujący za pośrednictwem co najmniej 2 przedsiębiorców zależnych, zgłoszenia dokonuje przedsiębiorca dominujący

UWAGA – za wyjątkiem art. 94 ust. 3 zgłoszenia dokonują podmioty bezpośrednio uczestniczące w koncentracji

Kryteria oceny koncentracji

TEST KONKURECNJI

(art. 18 UOKiK)

„ • Ocena pod względem skutków dla konkurencji na

rynku właściwym

• Kryterium istotnego ograniczenia konkurencji, w szczególności powstanie lub umocnienie pozycji dominującej

• Cel postępowania:

Czy zamierzona koncentracja spowoduje istotne ograniczenie konkurencji?

Co jest źródłem istotnego ograniczenia konkurencji?

Kontrola koncentracji

Decyzje merytoryczne

(art. 18-23 UOKiK)

„ Decyzje kończące postępowanie na wniosek 1. Decyzja wyrażająca bezwarunkową zgodę dokonania

zgłoszonej koncentracji (art. 18 zw. art. 22 ust. 1 i 2)

2. Decyzja wyrażająca warunkową zgodę na dokonanie zgłoszonej koncentracji (art. 19)

3. Decyzja zakazująca dokonania koncentracji (art. 20 ust. 1)

4. Decyzja wyrażająca zgodę wyjątkową (art. 20 ust. 2)

Kontrola koncentracji

Decyzje merytoryczne

(art. 18-23 UOKiK)

„ Decyzje kończące postępowanie z urzędu 1. Decyzja uchylająca zgodę bezwarunkową

2. Decyzja uchylająca zgodę warunkową

3. Decyzja uchylająca zgodę wyjątkową

4. Decyzja o przywróceniu warunków konkurencji (art. 21

ust. 4 zw. art. 21 ust. 2 i 3)

5. Decyzja nakazująca podział przedsiębiorstwa (art. 99)

Kontrola koncentracji

Umorzenie postępowania

„ 1. Art. 105 ust. 1 KPA (postępowanie jest

bezprzedmiotowe)

2. Art. 75 ust. 1 UOKiK (wycofanie zgłoszenia zamiaru koncentracji przez przedsiębiorców; przejęcie sprawy przez Komisję Europejską na podstawie przepisów prawa wspólnotowego)

Dziękuję za uwagę!