Potrzeby ludzkie i ich rodzaje

Potrzeba to:

Brak czegoś, co jest niezbędne człowiekowi do życia i rozwoju

Potrzeby ludzkie: to pragnienia chęci odczucia, które człowiek stara się

zaspokoić mają decydujący wpływ na działanie

człowieka kiedy potrzeba nie zostaje zaspokojona,

pojawia się stan napięcia

PotrzebaPotrzeba Potrzeba pobudza ludzki organizm do

działania, mającego na celu jej zaspokojenie

Źródłem potrzeb są fizyczne i duchowe wymagania ludzkiego organizmu, wynikają one także z uczestnictwa człowieka w życiu gospodarczym i społecznym

Hierarchia potrzeb A. Maslowa

Bezpieczeństwa

Przynależności

Uznania

Samorealizacji

Fizjologiczne

Potrzeby rozwoju

Potrzeby odczuwalnych braków

Potrzeby wyższego rzędu

Potrzeby niższego rzędu

Charakterystyka potrzeb FIZJOLOGICZNEFIZJOLOGICZNE Biologiczne warunkujące

przetrwanie i prawidłowe funkcjonowanie

pożywienia, wypoczynku, snu

BEZPIECZEŃSTWABEZPIECZEŃSTWA ochrony dążenie do

bezpieczeństwa osobistego i socjalnego

Zapewnienie sobie stałej pracy, dochodów

warunkują egzystencję

Charakterystyka potrzeb PRZYNALEŻNOŚCI potrzeba społeczna:miłościprzyjaźniprzywiązaniaakceptacjikontakty z innymi osobami

lub grupamiBrak zaspokojenia tej potrzeby może być przyczyną wielu frustracji

UZNANIA (szacunku) Potrzeba psychologiczna:

sukcesu i uznania przez

samego siebie

szacunku i uznania przez innych

Prestiż i uznanie zapewnia ludziom władza i niezależność

Charakterystyka potrzeb SAMOREALIZACJIMożliwość rozwoju osobowości i wyrażanie własnego „ja”

w działaniu

Celem jest samo działanie, a nie wynagrodzenie

Praca staje się wartością samą w sobie

Bodźcem do działania jest rozwój wewnętrzny

Dążenie do osiągnięcia tego co jest możliwe

Znaczenie hierarchii potrzebZnaczenie hierarchii potrzeb zaspokojenie jednej potrzeby powoduje

powstanie nowej warunkiem przejścia do potrzeby

wyższego rzędu jest zaspokojenie potrzeb niższego rzędu

hierarchia potrzeb jest indywidualna i zmienna w czasie

Na zmianę hierarchii potrzeb mają wpływ: Osobowość Wiek Aktualny stopień

zaspokojenia potrzeb

Płeć

Poziom zadowolenia

Sytuacja rodzinna

Sytuacja zawodowa

Środki zaspokajające potrzeby

Środkami służącymi do zaspokajania potrzeb są dobra i usługi

Dobrami

są wszelkie wartości materialne, rzeczowe, potrzebne i sprzyjające rozwojowi człowieka

Usługi

to świadczenie wszelkich czynności na rzecz zaspokajania potrzeb ludzkich w sposób bezpośredni i pośredni

DOBRA

WOLNE GOSPODARCZE - PRODUKTY

KONSUMPCYJNE PRODUKCYJNE

ŻYWNOŚCIOWE PRZEMYSŁOWE ŚRODKI PRACY PRZEDMIOTY PRACY

TOWARY

SUROWCE MATERIAŁY PÓŁFABRYKANTYWYROBY GOTOWE

FINALNEKOOPERACYJNE

USŁUGIRzeczowe

Skierowane na przedmioty

renowacyjne (remontowe, naprawcze

współdziałające w procesie produkcji (zlecone

prace w zakresie obróbki mech.,

farbowania)eksploatacyjne w sferze

wymiany (transport, handel)

Osobiste

Skierowane na człowieka

(zaspokajają potrzeby psych. I fiz.)

-w zakresie edukacji,-w zakresie ochrony

zdrowia i opieki społ.-związane z rekreacja,

kulturą, i sportem-fryzjerskie i kosmetyczne-hotelarskie i

gastronomiczne-świadczone w gospodarstwach

domowych

Ogólnospołeczne

Skierowane na całą gospodarkę narodową i społeczeństwo

(zaspokajają potrzeby organizacyjno-porządkowe)

-usługi pośrednictwa finansowego-usługi w zakresie administracji publicznej,

bezpieczeństwa publicznego, sprawiedliwości i obrony narodowej-usługi komunalne

KLASYFIKACJA USŁUG

Rzeczowe Osobiste Ogólnospołeczne

KonsumpcyjneProdukcyjne

-indywidualne, np. usługi gastronomiczne, hotelarskie, turystyczne

-zbiorowe np. usługi oświatowe, kulturalne

-ogólnospołeczne np. usługi w zakresie administracji, bezpieczeństwa

OdpłatneNieodpłatne

-Odpłatne indywidualnie lub częściowe, np.. za przedszkole

-finansowane przez budżet państwaDla gospodarki narodowej Dla ludności

Proces gospodarczy i jego elementy

Proces gospodarczyProces gospodarczy

Jako całość obejmuje szereg kolejno po sobie następujących procesów:

1. Produkcji

2. Wymiany

3. Konsumpcji

produkcja wymiana konsumpcja

To działalność gospodarcza, w wyniku której wytwarza się produkty: wyroby i usługi zaspokajające potrzeby ludzkie. Produkcja wyrobów i usług jest realizowana przez różne podmioty

Wyroby w drodze wymiany poprzez handel trafiają do innych podmiotów, a w ostatnim etapie do

konsumentów.

Polega na spożyciu (zużyciu) dóbr i usług, czyli jest procesem zaspokajania potrzeb.

Zaspokajanie potrzeb przez dobra i usługi doprowadziło do

specjalizacji działalności, o charakterze: rolniczym, przemysłowym, usługowym, handlowym

PRZEDSIEBIORCY (PRZEDSIĘBIORSTWA)

GOSPODARSTWA DOMOWE I INSTYTUCJE KONSUMPCJI ZBIOROWEJ

POPYT PODAŻ POPYT

RYNEK DÓBR I USŁUG

PRODUKCJA WYMIANA KONSUMPCJA

Gospodarstwo domowe To jednostka, niezależnie od liczby osób składających się

z na nią, której celem głównym jest zaspokajanie potrzeb swych członków. Gospodarstwo posiada zasoby dóbr konsumpcyjnych (mieszkanie, wyposażenie, ubiór) i najczęściej stałe źródła przychodów pieniężnych. Tworzący je zespół jest zróżnicowany demograficznie. Część zespołu przyczynia się do powstania zasobu dóbr i źródeł przychodów, a część tylko z nich korzysta (dzieci)

We współczesnym gospodarstwie domowym dokonują się następujące procesy: Aktywizacja własnych zasobów pracy (praca poza

gospodarstwem domowym w celu uzyskania przychodów pieniężnych lub naturalnych oraz praca na rzecz samego gospodarstwa)

Organizacja i realizacja procesów konsumpcji

Przygotowanie nowego pokolenia do pracy

Funkcje społeczne gospodarstwa domowego:

Prokreacyjna, zapewniająca reprodukcję społeczeństwa Wychowawcza, polegająca na kształtowaniu postaw i

poglądów swoich członków Opiekuńcza, zapewniająca opiekę i pielęgnację swoim

członkom Ekspresyjną, tworząca szczególne więzi uczuciowe

(miłość, szacunek, życzliwość,tolerancyjność), które wpływają na kształt stosunków międzyludzkich

Rekreacyjna, umożliwiającą wypoczynek członkom gospodarstwa

Źródła dochodów w gospodarstwie domowym:

Pracownicze Rolnicze Działalność

gospodarczą pozarolniczą

Emerytów i rencistów

Bezrobotnych Mieszane Z majątku

ZASOBY

ludzkie

naturalne

rzeczowe

finansowe

Zasoby ludzkie Tworzą ludzie i ich psychofizyczne

predyspozycje O przydatności zasobów ludzkich do

produkcji decydują kwalifikacje ludzi i ich stan zdrowia

Inwestowanie w człowieka jest najbardziej efektywne

Zasoby naturalne Są darem natury Obejmują ziemię i wszystko to, co jest użyteczne dla

człowieka w jej wnętrzu (surowce mineralne) oraz na jej powietrzu (przestrzeń, gleba, woda, powietrze, ciepło słoneczne)

Jako czynnik produkcji mają zróżnicowaną wartość, decyduje o niej wielkość i struktura złóż surowców mineralnych, żyzność gleb, klimat, położenie geograficzne, ukształtowanie terenu, akweny wodne itp.

Dzielą się na odnawialne (woda)i nieodnawialne (surowce naturalne)

Zasoby rzeczowe Stanowią wartości potrzebne w procesie

produkcji, a wytworzone przez człowieka Zaliczamy tu środki produkcji, składające się ze

środków pracy i przedmiotów pracy Wzrasta wartość środków rzeczowych w procesie

produkcji, natomiast maleje udział i wartość przedmiotów pracy

Zasoby finansowe Składają się ze środków pieniężnych Ich rola polega na tym, ze w każdej chwili można

je zmienić poprzez zakup zasobów naturalnych i rzeczowych oraz pracy ludzkiej

Przedstawione zasoby służą bezpośrednio do produkowania wyrobów i usług i dlatego zalicza się je do czynników produkcji

Ze względu na spełniana funkcję rozróżnia się 3 podstawowe czynniki produkcji:

Praca ludzka Środki produkcji Przedmioty pracy,

do których zalicza się również zasoby naturalne

Środki produkcji

Oraz posługujący się nimi ludzie, dzięki posiadanym umiejętnościom wytwórczym, tworzą:

Siły wytwórcze- zespół czynników decydujących o potencjale produkcyjnym społeczeństwa

SIŁY WYTWÓRCZE SPOŁECZEŃSTWA

Środki produkcji

Środki pracy Przedmioty pracy Praca ludzka

Jest celową działalnością człowieka

mającą na celu zaspokajanie potrzeb, występuje w postaci

wysiłku fizycznego oraz pracy umysłowej

Organizacja (przedsiębiorczość)

Szczególnie cenioną w procesie produkcji cechą człowieka jest przedsiębiorczość, która pozwala mu zarówno na podjęcie działalności gospodarczej, jak i na efektywne jej prowadzenie.