Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia a zachowania...

Post on 01-Mar-2019

232 views 0 download

Transcript of Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia a zachowania...

Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia

a zachowania żywieniowe dziewcząt i młodych kobiet w Polsce

Dziękujemy wszystkim dziewczętom i kobietom za udział w badaniu

Jolanta CzarnocińskaMarzena Jeżewska-Zychowicz

Ewa Babicz-ZielińskaJoanna Kowalkowska

Lidia Wądołowska

Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia

a zachowania żywieniowe dziewcząt i młodych kobiet w Polsce

4

��������� ����������

������ �������

������������������

�� �� ��!���"�

������ �� ��������

��������

#�� �����������

�� ������� �������

�����$�%�&���

������ ��"� ��

# �'"������

(� ������� ����)�����%������������*�� �+��,�-�

������)����� �'.(�/��� �0'����.� ���(���1������ /��� �23

����,,4545678453) 9:����������;��������� ������� �"� ��������

������������������������&� �����<� �� �������������������� ������

������������� ���� ����=3���������������� ���>5??<>5?@

������������ ��

A��)����� ���� ����� �����BC��� ��>5?@

�� ����� �����

��9D���/���������?43?5EF?7C��� ��

��97G8>@@66?3%�H7G8>@@4@7

���9��9� �9)�I�� ����� ��I

�E���J�� ����K��9� �9)�

#��9�� 9734L���9 ���9F3?

!���J���"� �������%���������C��� ����3��9?6

5

Spis treści

��������+ +�999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 F

�� M) 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 G

?9 ��� �� �& 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ??

>9 �� � ����� �& 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?>

>9?9 ��+�� ������� �"� �������� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?>

>9>9C������ ������)�"�����E����������� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?@

>9@9 C��������N���+���� ������� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?4

>949 C������ ����*��%�������� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?6

>989 C����)�� ������M �;����*��3;��������� ����� 99999999999999999999999999999999 ?F

>969 C�����������&;����������� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?G

>9F9 #������ � � �� ����� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 >?

@9 ������� ������� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 >@

@9?9 ������ ���� �����)����� � �����)�+����+���)������� �������

�"� �������� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 >@

@9>9 ��� �������M �;����*��3;��������� ����� 999999999999999999999999999999999999999999 >7

@9@9 ����������;��������� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 45

@949 ����;��*O�M ��)�� ��������M �;����*��3;��������� �����

������������;���������� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 8@

�� �������� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 75

��*������ �� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 7@

#���� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 7G

?9 C)�� �����)�+��<��)�� ��� ��(� ����C)����-)�"������0�(C-2

� ���������� �� ���� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 7G

?9?9-���� ���������)�+�� ��� ����9��)��������)��� ��������� 999999999 G5

?9>9���� ������� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 G5

?9@9 P�������� �+�� �)����� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 G?

?949��;���� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 G?

?989 �� � ��������)���)���� ���������� +� 9999999999999999999999999999999999999999999999 G>

6

?969 ����������������������������������������������� +� 999999999999999999 G@

?9F9 #���� ����9������������ �����)�������+����� ����� ��� ��� 9999999999 G@

?979 ��������� ����)��������� ��+� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 G4

?9G9 ���� ������������ ����)��������� ��+� 99999999999999999999999999999999999999999999999999 G8

>9 ���� ���������� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 GF

>9?9 ���� ����������� ����*��%��������0Q�#R2�������)�"��� 99999999999999999999 GF

>9>9-������� ������M �� ������-���0/S#-2 99999999999999999999999999999999999 ?55

>9@9 -����S������� �����0/�-2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?5>

>949 ���� ���������������������)�;����;����*��0$QT�R2 9999999999999999999999999 ?5@

>989 ���� ��������� �������)�;��������+�3��������"������0(-R$T$2 99 ?57

>969 ���� ��������� �������)�;���� "�����+�0(-R$2 999999999999999999999999999999999 ?57

>9F9 ���� ��������� � ���������������&��)�;����;����*�� 999999999999999999999999 ?5G

-)�� �����������+� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ??5

7

Wykaz skrótów

(�Q < ����N�������M ���������"����������������

(-R$ < ���� ��������� )����������(���� � ����� �)�;���� "�����+� ��!���

"����#�$�����������%���&��������

(-R$T$< ���� ��������� )����������(���� � ����� �)�;���� ����+�3������

��"��������!����"�����#�$�����������%���&����'(#���!'&���������

$QT�Q < �� ���������������)�;����;����*��

$QT�R < ���� ��������� ����������� �)�;���� ;����*�� �&���� ������ (�����

$����������

/�- < -����S������� ������)�!���*������"��!

/S#- < -������� ������M �� ������-����)�!���+����,�������"��!

Q�#R < �M ������ ������� ����������� ����*��%��������0�����������!�-��.

����!�,���/����$����������

�.S < �� ��� �� ��������� ��� � �� ������ ������� 0�����!���01��/�!��

�%�+���2

)� 9 < )����� ��0������!2

-.- < �� ������)�"�����E�������������������������������� �-.-Q<�� ���-.-

���������������������������

�/ � < ����N��� ����E �E������*���2����.��.)�#���3����

8

9

Wstęp

�+;����U�)������� ;���������M�� ������;���)�"������*��O

�� M)��*���)����+�3���O ��� ����)����*����������������M E

�� �������)�������*�����;����*��9���+����)��+�;�������3���

�����������;����������� �������������)+" ���"���������������E

�+�3��"������������������3���������������*�� ����������0D�;��E

���E���������>55FLP����������9>55FL-�������9>55G29-)�;����;��E

��*��)��������� ����"���� �����;�����9��9� )�����������&���� ���

� �����&� ����"� �*��0'� ������3C����>55729� �����&� ������ �"E

�����M���������������;���������3� +���"� �*����� �������3��*

�;���� ����"�<)���������)�������������������)��������9V�� �E

������� �������� �� ������������*�������N�+ "���� ��;�������E

��������+��������&;�����������9(��������90>55>2��������3;�

� ����� �����������M����� �)���� ���"�����������������;�E

�������� �����9���M����*����� ������� �� )���� ���������������M

;��������� ����� �� ��������M�����)"��������)�;����*��3)���E

�� ��������)���"�+�����������*������)�;������3)����������)"�E

��O�+����;���)�;������;����*��)������������"���+��� ����0D�E

;�����E���������>558L,�����E-� ��������9>55@29S����������������

�� �� � �� ���M����� ���� �" ������ �������&;����������� ������

��+����"����������M��������� �����������)�;����;����*��)����

������M ��"� ������ �9

�)� "�;��"M +��� ;�����������)���� "������������&;����E

���������;��)"���*�� ����������M ���������������������������E

��� �����)�� ���0P����������9>55FL- ������9>55>29(� ����)�E

� ������M �;����*��3;��������� ������������� ���� ��M�� ��

��� ����� ����������� �����3� +����)��� � ��*O�)���������

10

����������& �������& ;����������� ��� ��� ��������� 0D�;�����E

E���������3������>55F29,���;�)� ���*��O3;���� �*O)������ ��������E

���*��)�� ����� �����;������ ������ ����������&3� +����)�����E

�����9S��%��)����� ������������ �����������&��� �;�����+�E

����3 ��*�� ��������� ��)�����)�� ��������+"�����9��������

)�*������ ���������� �� ��� � ��������������M ���������E

����;��������������)����������� ������)�� ��������M �� ��E

����� ;������� ������� �"� �������� �����"� � �������)��� ��E

� �� �&9,� ���� ��������M �� ����������� ;����������

������� �"� �������� ����������������������������"��"�

���)��������3� � �����������+� � �������� ������� ���&�����

�"M������)�������9

���������������"�*O���)���� "������������&;������������� ��3

��� �� ��������� ���������������+�;�����)� �;�;����*���������

����*��3 ���"������� ����"M ������"�3� �� �������)���� ����� ���E

"��������� ;�������9D� ��� �*��� ����������������+�3�)9$��E

��� ��3)�������3;�)�)����� ;��������� ���� ������)�"����&� ��

��� �;����0*!����#������!���#��4�566729C )���� ���� �����MOE

������ ��������"���� �������������)��)���������� � ����� ��;����3

������ ����M��)��������� �������M �����M���"M +��� ;�������3

���� ����;������;���M������ ��������������������;�������E

���������+�0-����� � ���%�����4�>55GL"�������� ���!����8��W

>55629-)�� ���;����� ��������� ����)������������� �����) ��E

� ������)���������)�����"�*O3�� �����*�������� ������������*O)��E

�� �������� ������ ��������� ���"�&������������ �)�)����� ��E

��������+�)�)����� �%�����M� ;��������� ���;����9

11

1. Cel badań

����������������� �&��"���� M)�����J

B ������ ���� �����)����� � �����)�+����+���)������� ������� �"�E

�������� �������������� ������)�"�����E�����������3����N���+�

��� ���������� ����*��%��������3

B �����)�� ������M �;����*��3;��������� �����3

B ������������&;��������������������������������)�;����;��E

��*��3�)�;�����"������� "�����+������ �����������������&��)�E

;����;����*��3

B ����*���������;��*���M ��)�� ��������M �;����*��3;�������

�� �����������������;����������9

12

2. Metodyka badań

2.1. Próba dziewcząt i młodych kobiet

(� ��������M �??5F ������� ���+���)�������)�+����)����� �E

����� �� ������� ������ ������?@<>?�� 9������.-.P��������E

��>?54�����9����� ��������������8>36X)�+�����*������9!����E

��� ������?@<?8�� ��"�@>63������?6<?7�� <@6F3������ ������

?G<>?�� <4?43)���� ����������;���� ����������������������

����"� +�����;����� ��������������� +�9(� �������������������� �E

)� ������� ���>5?>�9� � ����)�*�� ���������� ������ ��������

��)����������)� �����0�#�Q29����� �)���)���� ��������� ����

��� ��(� ����C)����-)�"������0�(C-2����������9

�� ��������� +�� ���)�� �� �����������%������ � ��������E

�����& ;�����������3 )�� ������M � ;����*��3 ;������� � � �����3

�� ����*��%��������3�� ������)�"�����E����������������N���+����E

�������3 �����������3������*O����+ ������ "�� ���������0���

��������)����+�29,�����������)�� �� �����)� �"�������*������

���"��������� � ����3��*���� +����%������������������������ ��9

-�����+"��� �)�� ����� )�+�� ����������� �� ������� ? � �)�����

�#������ 0?9>29 Q�%������ � ������ �������& ;�����������3 )�� ��

����M �;����*��3;��������� ����������� ������)�"�����E��������E

������������ ����� �������)�� �� ����"�������� ��9

13

2.2. Ocena sytuacji społeczno-ekonomicznej

-� ����M�)�"�����E����������0���������������������3-.-2 ����E

��� ������� ���������� ������6���+;���+�3� +��"��������"�>?��E

������9��������+����� ���������+;���+�-.-)���)�������� �*��

��������9��M������� �*�����������3� +��)� �������������3

� )���� �"��� �������)������������� ��������� ����M�)�"�����E�����E

������� �������+������� ���J

< ����� �"���������<@�� ������J)� � ������������ ���0?23*�� E

���0>23��;���0@23

< ����� �"������ ��<@�� ������J)� � ������������ ���0?23*�� E

���0>23��;���0@23

N – liczebnośćRys. 1. Schemat doboru i liczebność próby

14

< ������*O�����������������<@�� ������J���*0?23��� �Y?55 ��9

������&�+�0>23��� �Z?55 ��9������&�+�0@23

< ������������ ����������������� ����<@�� ������J)���;��)���E

��M ���0?23)�����M ��0>23)���;��)�����M ���0@23

< �� ��������)� ��� �� ������<6�� ������J;������� ����� ���

<������ ����������� ��)� � �����)� �����0?23;��������E

���<�������� ���&��� �������M ������)� �����O0>23;����

*�� ���<��� ����������� ���&3������������M ��O��)���;E

�����������)�0@23;���� �����<��� ������������������)�����E

���������M �����0423;������� �� �����<�;��)������O�����

��)�����������0823

< ������ �����Y?7�� ��� �����<4�� ������J6<7 �����0?234<8 �����

0>23><@ �����0@23? ������0429

������������ ���-.-0-.-Q23� +��"������������ �������"�� �E

���M�)�"�����E���������� ������� �"� �������� ���� ����� ���9

Q� ���-.-���������������M��� �*������������)���)�������)������E

�+����� ���������+;���+�-.-9�)��� �����+�������"� �)�E

������+���������� � ����)�"�����E��������������� ���������;����

��"� �����-.-Q9

������ ���������"� � �������������+;�����������J

< �����-.-Q0 ���� �����-.-QY?>34@23

< )�����M ��-.-Q0*�� ���� �����-.-Q� ?>34@ �?434F23

< ������-.-Q0�+��� �����-.-QZ?434F29

2.3. Ocena wskaźników somatycznych

�������������"������������&�������� �������N�������M ���

������"�0��������������9�(�Q2� ����E �E������*��0�����.��.)�#��

3����3�/ �29

�� ��������� +�)� ������)�� �� ��������M���"�3������*O���"�

����+ ����9Q�%�������������*�����"���������� ??54���)�� �� ��

0GG3FX)�+��23�������"�� ?5G>���)�� �� ��0G736X)�+��23�����E

��� ����� ?556���)�� �� ��0G53GX)�+��29�� �����%�����������E

��� ���������%�������3�;����������������>��� ���+�9D�����������E

�� ��)����M ���� �*������ � ����J

< )������������� @ ������� ��� ����� < �� )��� � ��������� )����M �

���������� �����(�Q�)���������)��������CP#$3�������3;�)��E

�� "�������*����)�����M��� �����������+����"���; �����)��E

15

�� ��0��"������9>5?52L� ���)��+������M ���%������� ?G7��+�

0?F3GX)�+��23

< ���������;88�0��� �������������)�� ��������M ������� ��� �E

������ ��"���� �*��� ������ � )������ �� ��)�� �������2L

� ���)��+������M ���%������� >8��+�0>3>X)�+��29

C� � ������� ������ ���������������� �������� ��� ��%������

������������*�����"���� ���� �������������)�� �� ��������%��E

��������� ��� ����� F7@���)�� �� ��0F53FX)�+��2)�� ��������

������ >>@��+�9

(�Q�����������)� � ���� ��������������� �*������������*��

���"�)�����������������)�������������:��� �*����������� �=9!���E

��� ��;� ��+���&���������)����������)����,�� N��� ������90>55629

S���� )� ��*��� ��M� � ��� � ���������� ������ �)� �������������3

�� +���������M +�)��� ������������� �;����)���)���� �����)�E

���+��� ��)�� ���������������������M0�)9)���� ������� �&��

��� �� �;��������������3 �;����)+"�� �������������������)��ME

���29

��� ����� ����������������(�Q� �����"�� �� �� ��)��������

)������������+�)����� �CP#$0��"������9>5?529�����M ���� M)�E

������� ����J

< ��� �����<(�QY8)� 93� )���� ��� �������)"��3

< )���� "���������"�<(�Q� 8)� 9 �74)� 93

< �� ����<(�Q� 78)� 93 �G4)� 93

< � �"�*O<(�QZG8)� 9

#����������)��� �� ��M���08)� 9378)� 93G8)� 923�����������

������ ��������������� ��M ������ �����3 )����M � � ����������

����"� �������"�0��"������9>5?529

!�������� ����� ����������������(�Q� �����"��M ������ �E

�� � �� �� � �)�������� )��������[� � ��9 0>5553 >55F29(�Q ��; ��

� ������� )��������������� �*�� �� ����"���3����;����"���� ���E

����� �� ������� ��+;���������� ������������� �������)����E

�����9���+;�����J

< ��� �;�������QQQ� �)���J(�QY?635��I>3

< ��� �;�������QQ� �)���J(�Q\?6<?63GG��I>3

< ��� �;�������Q� �)���(�Q\?F35<?734G��I>3

< )���� "�����M���"�J(�Q\?738<>43GG��I>3

< �� ���MJ(�Q\>8<>G3GG��I>3

< � �"�*OJ(�Q�@5��I>9

16

����N����/ ��;� � ��������� M)������� �"�*����� ������9D���

��� ������� M)������ ��� ������� � "��������� )����M � ��� �*O

�/ �Z5380-����� �����9>5?529

���� �3������ ����� ������� ��������)����������)����,���E

�����C� ������E,�������0>55F23���+;�����������J

< ������/ �JY?5)� 93� )���� ��� �������)"��3

< )���� "����/ �J� ?5)� 9 �G5)� 93

< �������/ �JZG5)� 9

�����������N���+���� ����������)�� �� ��������?G<>?��

�;� � ����� �������� �*�� ��� ������� ��� �� ������� ������

?7�� 9

2.4. Ocena aktywności fizycznej

#� ����*O%���������������3������ ������M ������ ��������E

� ���������� �� ����*�� %�������� ���������� Q�#R3������� )�"���

0�����������!�-������!�,���/����$����������9�/�����:� !��#������;����2

0#����3>9?29���� ���������Q�#R��� �"�)��������)�����M ������E

�����)+"���)�� +�3������� � �������������� ��)�� ������� � ���E

������� �)� >5580� )JII���9�)�]9��9��I29���� ���������Q�#R��� ��E

� �� �������������������������M ����� �����3� +���)��� �

�������� ���)��+���;���������������%��������+;����%�������E

����*��%�����������)�� �� +���������� � ����F ��9D������� ����

����������������� ��3����;������������� ���� �������M �������E

�����������"� ���)���� �����)��+���&�M ������ �����9��� ��+"

�������)��+������%��������� �"�)�����������������������+"�������

�� M)����� ������� ���� ����9������������������)� � �������E

� ����������Q�#R��������� ����������� ����J �)�����"���0��� E

��� �����.SE��� ���I � ���&2� �)���� �������������0�� ����*OJ

�"�3����������3 �;�29C��%��� � �������;���������� �����E

������ ��)�� ���������+�������+;����� � � � �� �������9

������� ���� ��� �������� ����*��%��������)������������ "��

*��*������*����������� ����� ��� ���.S0�����!���01��/�!����%

+���2�)� �������%������9�D� ���.SE��� ���� ��������� ���E

� �������� ���������)��������������������"�65��3� +���

� )���� ���;���� ��������*�����"�@38�@C>I��������"�I��9��� E

���������� �)������������������������� ������������� ���+�3

� +���������� ��� ���*�� �������� ����*��%��������������")���E

17

;��G65��I ���&9��������� ����������%������)���� ����� ?575

��+�0GF36X)�+��23)�� �������� ������ >F��+�9

,�)� � ���� ��������� ����*��%������������;������� ��� ����

�.S0�.SE��� ���I ���&2���+;�����������J

< �"���� ����*��%��������0Y655�.SE��I � ���&23

< �����������0655<@555�.SE��I � ���&23

< �;��0Z@555�.SE��I � ���&29

2.5. Ocena postaw względem żywności, żywieniai zdrowia

��� �������M �;����*��3;��������� ���������������)����

�+������J

< -������� ������M �� ������-���0/S#-3)�!���+����,������

"��!20#����3>9>23

< -����S������� �����0/�-3)�!���*������"��!20#����3>9@29

�������������� �"���)��)�������)���������������90?GGG2���"�E

���M����*�����M*��0)� ����2J������� ���� ��;����*��07� ���� ��&23

;����*O���� 06� ���� ��&23;����*O�� ������06� ���� ��&23�"� ����

06� ���� ��&23;����*O ��������� � 06� ���� ��&2����;����*O ����

N�+ "�)�������*��06� ���� ��&29���)�� �� ��)�)��������������E

���3������ �)������ ������M� ��� ���� ������9���"� �������

�� ������ ��� )���� ��� :��"���������M������ ��=0?)� 2 �:��"E

���������� ����M=0F)� 23� +��)� �����)����������������+�)���E

)������������������M)��� +�� �������� ��������������� M;���������9

- ���� �����3� +���������"�������M ���� �����3 ��9�)9� )���� ��

:��"���������M������ ��=)���)�����F)� 3�� )���� ��:��"�������

��� ����M=)���)�����?)� 9P�� M���� �������� ���� ��&������E

������#������0#����3>9>29,�� M)��� ����; �������������������

)��� +� ��)�������+�����)� ����/S#-9��M������������)��� +�� E

)���� �"���� ����)��� ����)�� �������M ������+�� ���� ����

;����*��3 ;����*�� ���� 3 ;����*�� �� �������3 �"� ����3 ;����*�� ����

����� �3;����*������N�+ "�)�������*��9,�)� � �������)��� +�

����; ��)� ��������+;��������������� ������3��� ��������)���E

������)�� ���������M �;����*��3;��������� �����9D������ �E

���)� ���"�)����M �?I@�>I@����������)��� +�0 ��9?29

18

������������ ������� �"��)��������)�����^��_����S�E

�����0?GGG2����"� ���M�?5� ���� ��&�)������������� ����������� ��E

������������� ��������)�;���������3 "������3����3������ �����

� � � �+� �;����*������ M)�������������������+�3�)9�� ��E

*������ M ������������������ ���������������9���)�� �� ��)�)�����E

�������*�����)��������� �������������������M ��� ;�������

�� �����9���"� ��������� ���F� )���� ��� :� ��� ���������=

0?)� 2 �:� ��� ������ ��=0F)� 23� +��)� �����)�������������E

���+�)���)������������������M)��� +�� �������� ��������������� ME

;���������9- ���� �����3� +���������"�������M���� �����3 ��9�)9

� )���� ��:��"���������M������ ��=)���)�����F)� 3�� )���� ��

:��"���������� ����M=)���)�����?)� 9P�� M���� �������� ���� ��&

������������#������0#����3>9@29,�� M)��� ����; ��������������E

����M)��� +� �������/�-9��M������������)��� +�� )���� �"�

��M���� ����� � � �����9,�)� � ���� ���)��� +� �� �����/�-

���+;��������������� ������3��� ��������)��� ������)�� �����

����M �� �����9D������ ����)� ���"�)����M �?I@�>I@��������E

��)��� +�0 ��9?29��� ����������-����S������� ������������

:� �����=9

Ta b e l a 1Kryteria wyróżnienia osób o negatywnych, neutralnych i pozytywnych postawach

względem żywności, żywienia i zdrowia*

* Tabele i rysunki zamieszczone w niniejszej pracy są opracowaniem autorskim

Ska

la P

osta

wW

zglę

dem

Zd

row

iai

Sm

aku

(HTA

S)

i jej

czę

ści s

kład

owe

Skale Zakres

Postawy

negatywne(<1/3

zakresu)

neutralne(od 1/3 do 2/3

zakresu)

pozytywne(>2/3 zakresu)

Walory zdrowotne żywności 8–56 8–23 24–40 41–56

Ż ywność light 6–42 6–17 18–30 31–42

Ż ywność naturalna 6–42 6–17 18–30 31–42

Słodycze 6–42 6–17 18–30 31–42

Ż ywność jako nagroda 6–42 6–17 18–30 31–42

Ż ywność jako źródłoprzyjemności 6–42 6–17 18–30 31–42

Zdrowie (Skala Troski o Zdrowie, HCS) 10–70 10–29 30–50 51–70

19

2.6. Ocena zachowań żywieniowych

�� � ���M� � ����*���)�;����;����*���������� �����)�� ������E

��&;�����������0'�����>558L'��������E-�����>55G2J

< ������������)�;����;����*��<������+������;��������)����E

"���*��� ;�������3

< �)�;�����"������<�����������)�;������;����*����������)��� ��E

�� ����3

< �)�;���� "�����+�<�����������)�;������;����*������)����������

� �����3��"�������)���)� ������� �����)���9

��������������� ���@���� ��������� ����������J

< ���� ��������� ����������� �)�;���� ;����*�� 0&���� ������(�����

$����������3$QT�R20#����3>9423

< ���� ���������)����������(���� �������)�;��������+�3������

��"������0�!����"�����#�$�����������%���&����'(#���!'&������.

���3(-R$T$20#����3>9823

< ���� ���������)����������(���� �������)�;���� "�����+�0�!���

"�����#�$�����������%���&��������3(-R$23�� �%�������"�����

0#����3>9629

C�����+�������� ����������(������� �"��)����������)� �����

�� �&,/#,.-QQ0S��)���3(����?GG429���� ���������$QT�R��"

���� �����)�)������ ����)�� �������*��0 �� E�� �� 2���+�������

68`�� 0,�� N��� ���3�� �"�����>5572����������������"� ���

����� 3� ������FE ��������;����� ����������� � M��%���������0��E

��������)����������29

��)�������� ����������$QT�R���������%��������)�;������

6@���))�� �� +�3���������������*�����3)������ � ���F ��0,�� N��� �E

��3�� �"�����>55729�;� � �+���� ������� )���� ��J:���=�: ��=9����E

��������)�;����;����*������;����� ����������������)�;����;����E

*��0$QT�Q23� +��������������������M�� ����� ��� ��������))�� �� +�

0���������65)�� �� +�I � ���&23)���"������� ��������)��)��+�

������������0)���3����� ����+�3�+ �����������������������29

,�)� � ����$QT�Q3��� ����� � ������� �����������)������E

���)������ ��+����� ����������0� )JII���9��9� �9)�I� �I�� ����E

�������I23���+;�����������������������)�;����;����*��J

< ���� )���� ��0Y>5)�� �� +�I � ���&23

< ��� ���������0>5<>G)�� �� +�I � ���&23

< ����0@5<@G)�� �� +�I � ���&23

< ��� �� ����0�45)�� �� +�I � ���&29

20

���� ���)� � ����$QT�Q���+;�����������������������)�;�E

���;����*��J

< ����M ����"�0�@4)�� �� +�I � ���&3 �9�66��� ���23

< ����M ��� �;�0Z@4)�� �� +�I � ���&3 �9Z66��� ���29

C��)� ���"�������������)�;����;����*���)���������� ���E

���)��+�<)�������)� ���"������"�)����M �������������"�;�&� �E

�������0,�� N��� ���3�� �"�����>55723 ����)� ���"������"����E

���������"������������ ��������������������� �*����� �������

0�����������29S�� )���� �����M*��������"� ������M������+������E

�������)�;����;����*������*������������������: ����=0@5<@G)�� ��E

+�I � ���&2��������*����������������������:����M ����"�=0�@4)��E

�� +�I � ���&3 �9�66��� ���29

��)�������� ����������(-R$T$���������%���������������E

�����M� � ����*���)�;����G���);����*��3� +�����"+����N�+ "��

�"������)���������0S��)���3(����?GG429�� �������+���3�����E

����*���� ����������3��������3�����������3������������������E

��3�����3)�� �� ����;��������������� �3)��������������)�������

���"�9�;� �8�� ��������M� � ����*���)�;����3� +��)���)�����)��� �J

:��� ������;���� ��� ���=05)� 23:���I � ���&=0?)� 23:><@����I �E

���&=0>)� 23:4<6����I � ���&=0@)� 23:�� �������= 04)� 29-)�;����

�"����������;���������)��� ����05<@6)� 29

,�)� � �������)��� +����+;������������)�;�����"������J

< ��� ���"�0Y>5)� 23

< ������ ���������0>5<>G)� 23

< ��� ���������0�@5)� 29

���� ���)� � �������)��� +������ ����������(-R$T$��E

�+;������������)�;�����"������J

< �������) �����0Y>5)� 23

< ����) �����0�>5)� 29

��)�������� ����������(-R$ 0�� �%�������"�����2 �������

��%��������������������M� � ����*���)�;����?@���);����*��3� +��

�� "��������� �������� �����;��� N�+ "�� "�����+�� �����

0S��)���3(����?GG429�� �������������I�������������3�M������E

����3�M�� ��������)�� �����;����3)��+���I%����%�� ����3���� �

��"� ��I������3�������MI��"�3����;+" �I �)����3����@3>X "���E

���3���)��I%�� ��I)�)����I�� �3)�����I���� �I���� ��9�;� �8�� ������

��M� � ����*�� �)�;����3 � +�� )���)����� )��� �J :��� ���� ��; ���

��������=05)� 23:><@����I������=0?)� 23:?<>����I � ���&=0>)� 23

21

:@<4����I � ���&=0@)� 23:8���M�������I � ���&=04)� 29-)�;���� "���E

��+�����;���������)��� ����05<8>)� 29

,�)� � �������)��� +����+;������������)�;���� "�����+�J

< ��� �� �;�0Z>F)� 23

< �;�0>8<>F)� 23

< ����������� �;�0>><>4)� 23

< )���� "���0?7<>?)� 23

< �����)���0Y?7)� 29

���� ���)� � �������)��� +������ ����������(-R$���+;E

������������)�;���� "�����+�J

< ���� )���� ��0�>>)� 23

< � )���� ��0Y>>)� 29

�� ��������� ��"������� "�����+��)�����;������%���"���&

:�)�;�����"������=�:�)�;���� "�����+�=9������3;� ��%����)�������E

%�����M;���������3������;��%������ �����N���� � �������)�;���E

���;����*��� ���������N�+ "��"���������N�+ "� "�����+�3� +�����E

������ � ���M� � ����*���)�;����;����*��9C������ ����������(-R$

�(-R$T$��"����� ���������M ����*���)�;� ��;����*��� ���������

N�+ "� "�����+����N�+ "��"������� �����3��)� ���� ������ ��*O�;�E

�����)��� ��������)���;���%���"���&0S��)���3(����?GG429

��)����� �� ���������������� �0� )���� ��J ��3���2�����E

�� ��%������ � � �������� ���������&� �)�;����J 0?2 ���*�� ;����*��3

0>2�������"� ����30@2)�������3����3�������3�������+�3042���3

082�M����M ���3062��������������30F2������������+�3072)�� ��E

+���������3 0G2 "�����+�30?52;����*��� �;������� �*�� "������

0#����3>9F29

P�� M;����*���� ��� ��M)� �&�)��������3������ ������"������

�*��� ���&3���� M)��������%���������� ������)��� �;�����9(� �E

��� �)���)���� �����>@> ������� ������ ������?@<>?�� ���;E

� � �� ����� �*�� �+� �� ���������������+� ��������� � ���"

�)��������9

2.7. Analiza statystyczna

!�� ������������� ���� ��������� )� � ��������� � � �� �����3

��������������"� � ����������� �� ����+�����+;����������)���9

������ ����������������� ���9��9 ��)����������� ����������)�E

���������0������+"����� ���� �����������)�)�����)���;��29

22

#�����M � � �� �������������)������- � �� ���G95�P %���

- � -�% 9��� ��*O����"� +����������"� ���������)��� ����

�� ���"�������E-������9����� ����������)���� ������;����

��� ��)���)� �+�0���)�� �� +�23������ ������)���:��� ���;�E

��=9���������� � �� ������ �)��+���&�M �����)����� ����� �*��

*�� �����;� � �� �#,CT#3)������;�)�������- � �� ����� ���

� �� ���������E������������)���:��� ���;���=9#�����M��������

�������� �� �!������ ���S����� ������+����� ��������*��3� �E

������ ���������*��)��+������������)9!��������� ;�������<����E

��������)�;����;����*����)�;���� "�����+�<��"�����"� ��� ��

��������3������� ���"����+� �� +�0/���3P������>55629����"� �

����)��+����� �� ����>9

23

3. Wyniki i dyskusja

3.1. Charakterystyka reprezentatywnej próbyogólnopolskiej dziewcząt i młodych kobiet

!������M � �"� ������ � ����+;����������)���������?@<?8

�� 3?6<?7�� �?G<>?�� ����+;��"���M����� �"������ ��3����� �"��E

������������������������������� ���������������3�� ���� E

������ �����"� �)��+� ���)� ��������)����M ��� �� ����� 0 ��9 >29

�+;���������"� ��� ���������"�����������3����� � ��0)Y535?29���+;E

��������)�������� ������� �"� �������� �+;��"���M�� � ���������

�����������)���;��?7 �� ��� ����� 0)Y53555?29�� ���� �������

������?6<?7�� �"� �������� ������?G<>?�� ��"�������%����

������������ ����� �� �����"���������� �����������)���;��?7��

�)��+��������� ����� ������� ������?@<?8�� 9

!������� �"� �������� ������� � �����)�"�����E����������

0������� ���-.-2��"�>735X3*�� ��� � ����0*�� ���� ���-.-2��"�

@436X3�������� � ����0�������� ���-.-2��"�@F34X0 ��9>29V�� E

���������)��� +��� ����-.-������"�??3?a537���+�������-.-Q3

?@34a53F���+��*�� ��-.-Q3�?638a?38���+��������-.-Q9�+;��E

���M �� *�� ��� ������ )��� +� ��"������� �� � �� � � �� ������

0)Y53555?29

!������M ��"� ������ �����+;����������)���������?@<?8�� 3

?6<?7�� �?G<>?�� ����+;��"���M� � ����)�"�����E�����������)�E

������ ����-.-9�+;���)��M �����)�������������������E

�������"� ����� ����-.-����*�� ������� �*������� ����-.-9

24

�� ���� �����+;����������������������� �*���������N���+�

��� ������� ������� �"� �������� 9�"� ������ �������?G<>?��

�)��+������� ������M ��������?@<?8�� �?6<?7�� ��"��� � ���

��M����*�� ���������*O���M���"�3(�Q3���+ ������/ �0 ��9@29

Ta b e l a 2Rozkłady cech społeczno-ekonomicznych w grupach wiekowych dziewcząt

i młodych kobiet (% próby)

** p<0,01; **** p<0,0001; () zakres minimum-maksimum

Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414Wykształcenie matki  podstawowe/zawodowe 39,8 35,1 43,5 40,3  średnie 43,8 45,5 40,8 45,0  wyższe 16,4 19,4 15,7 14,7Wykształcenie ojca  podstawowe/zawodowe 52,4 47,7 56,0 52,7  średnie 35,1 38,3 31,0 36,3  wyższe 12,5 14,0 13,0 11,0Miejsce zamieszkania  wieś 47,1 48,6 46,7 46,3  małe miasto (<100 tys. mieszkańców) 31,4 33,3 31,5 29,8  duże miasto (�100 tys. mieszkańców) 21,5 18,1 21,8 23,9Sytuacja ekonomiczna  poniżej przeciętnej 3,9 4,3 3,6 3,9  przeciętna 80,0 76,2 81,4 81,6  powyżej przeciętnej 16,1 19,5 15,0 14,5Gospodarowanie pieniędzmi**  żyjemy biednie 0,3 0,6 0,3 0,0  żyjemy skromnie 7,9 6,9 6,5 10,0  żyjemy średnio 49,6 42,3 49,8 55,1  żyjemy dobrze 39,1 45,5 41,0 32,5  żyjemy bardzo dobrze 3,1 4,7 2,4 2,4Liczba dzieci w rodzinie <18 lat****  6–8 dzieci 0,4 1,2 0,0 0,2  4–5 dzieci 3,1 5,4 3,4 0,9  2–3 dzieci 34,1 58,9 37,4 11,8  0–1 dzieci 62,4 34,5 59,2 87,1Status społeczno-ekonomiczny (SES)  niski 28,0 26,5 29,9 27,6  średni 34,6 36,3 36,1 31,9  wysoki 37,4 37,2 34,0 40,5Indeks SES (pkt) 13,9±2,4 13,9±2,5 13,8±2,4 14,1±2,4

(6,9­21,0) (6,9­21,0) (7,8­21,0) (8,8­21,0)

25

�*�+ ������� �"� �������� � ���� ������ � ���+;�������� ME

)��������� �����3�� �������� �"�*��0 ��9429,�� �������M*������E

� M)���"�� ������� ��*�� ������)��� ���"����������3��� ����

���� �"�*O��M*������� M)���"������ ���������)����������9��M��� ����E

��� ������?6<?7�� ��; ������� ������?@<?8�� �"� ��������

������ ?G<>? �� ��"���M ���"� )���;�� 8 )� 9 0� )���� ��� @35X

/�53GX�?3?X29��M���"� �������� ������?G<>?�� ��; �������

������?@<?8�� �?6<?7�� ��"�(�Q���������78<G4)� 9*��� �����

��� �� ��0� )���� ���?737X/�?>38X�73?X2����(�Q)���;��G8)� 9

*��� ������� �"�*�� 0� )���� ���F36X/�@35X�@3>X29��)�����������

(�Q�� "���M ������ ������ �� �� +������ �*��� )���� �������E

������)�������� ����+� ����"���0�������9>5553>55F23)� ���� ��E

������;��*���)�����)���;��9,�� �;�������Q�QQ� �)�����"�?43FX ����E

��� ������?6<?7�� 373>X ������� ������?@<?8�� �73?X"� ���

����� ������?G<>?�� 3��*�� ���M��"�?>37X"� �������� ����E

��?G<>?�� 3?53FX ������� ������?@<?8�� �F3?X ������� ������

?6<?7�� 0���9>29

Ta b e l a 3Wskaźniki somatyczne w grupach wiekowych dziewcząt i młodych kobiet

(średnia±odchylenie standardowe)

* p<0,05; *** p<0,001; **** p<0,0001; WHtR – wskaźnik talia-do-wysokości; N – liczeb-ność; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotne w wierszach przy p<0,05

Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latWysokość ciała**** (cm) N=1104 N=325 N=366 N=413

165,4±5,9 163,6±6,4a,b 165,9±5,9a 166,5±5,2b

(130,2­182,0) (142,4­180,1) (150,9­182,0) (130,2­179,2)Masa ciała**** (kg) N=1092 N=320 N=362 N=410

57,7±9,3 53,8±8,9a,b 57,2±8,1a,c 61,2±9,4b,c

(35,7­98,9) (35,7­85,4) (40,9­98,6) (38,4­98,9)BMI**** (kg/m2) N=1092 N=320 N=362 N=410

21,0±3,0 20,0±2,7a,b 20,8±2,7a,c 22,1±3,2b,c

(15,2­37,9) (15,2­30,6) (15,9­37,9) (16,2­35,5)Obwód talii*** (cm) N=783 N=225 N=269 N=289

71,1±8,4 70,0±7,5a 70,4±8,4b 72,7±8,8a,b

(55,0­100,0) (55,0­100,0) (55,0­100,0) (55–100,0)WHtR* N=783 N=225 N=269 N=289

0,43±0,05 0,43±0,05a 0,43±0,05b 0,44±0,05a,b

(0,31­0,63) (0,33­0,61) (0,32­0,63) (0,31­0,62)

26

C��+ ����)���;��G5)� 9��"���M���"� �������� ������?G<>?

�� ��; ������� ������ ?@<?8 �� � ?6<?7 �� 0� )���� ��� >437X

/�?738X�?838X29

��� M)������� �"�*�� �)���� �������������������N����� ����E

E �E������*���������;�"�� �����9�/ �)���;��G5)� 9��"�?43?X

)�+����+"�3��/ ���M��������+���538��"�F3GX)�+����+"�

0 ��943���9@29

** p<0,01; **** p<0,0001; WHtR – wskaźnik talia-do-wysokości; N – liczebnośćObjaśnienia: dla młodych kobiet w wieku 19–21 lat użyto takich samych zakresów centylo-wych jak dla dziewcząt w wieku 18 lat

Ta b e l a 4Rozkłady wskaźników somatycznych w grupach wiekowych dziewcząt i młodych kobiet

(% próby)

Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latWysokość ciała** N=1104 N=325 N=366 N=413  <10 pct. 4,2 3,6 6,4 2,7  10–90 pct. 83,9 82,0 80,4 88,5  >90 pct. 11,9 14,4 13,2 8,8Masa ciała** N=1092 N=320 N=362 N=410  <5 pct. 1,7 0,9 3,0 1,1  5–84 pct. 81,3 84,2 83,9 76,8  85–94 pct. 10,9 10,4 9,2 12,9  �95 pct. 6,1 4,5 3,9 9,2BMI**** N=1092 N=320 N=362 N=410  <5 pct. 1,9 2,2 2,3 1,4  5–84 pct. 79,8 82,3 86,4 72,2  85–94 pct. 13,5 12,5 8,1 18,8  �95 pct. 4,8 3,0 3,2 7,6Obwód talii** N=783 N=225 N=269 N=289  <10 pct. 10,6 7,6 15,1 8,8  10–90 pct. 69,6 73,9 69,4 66,4  >90 pct. 19,8 18,5 15,5 24,8WHtR N=783 N=225 N=269 N=289  <90 pct. 85,9 87,4 87,2 83,6  �90 pct. 14,1 12,6 12,8 16,4

27

,������;���� ����� ������M ��"� ������ ������� �������"��E

��� )������ ����*�� %��������9��"� �� ����*O %���������������"�

4F3?X)�+����+"�3������������� ����*O%�������853GX0 ��9829

S����>X���)�� �� ��)��������"� �;��� ����*O%�������3 �9)���;��

@555�.SE��I � ���&9V�� ����������"����"�� � �����M�����"�E

�������� ������?G<>?�� ��; ������� ������?@<?8�� �?6<?7��

0� )���� ���>84/�>?@�>5G��I � ���&23��������)"��M"� ������M�E

������������"� �������� �������%��������� ����)�� �;���� ��E

��*��%��������9

Rys. 2. Rozkład BMI w grupach wiekowych dziewcząt i młodych kobiet (% próby)Objaśnienia:BMI dziewcząt przeliczono na wartości dla dorosłych:

(1) BMI=16–16,9 kg/m2,(2) BMI=17,0–18,4 kg/m2,(3) BMI=18,5–24,9 kg/m2,(4) BMI=25–29,9 kg/m2,(5) BMI�30 kg/m2

Rys. 3. Występowanie otyłości centralnej (WHtR�0,5) w grupach wiekowych dziewcząti młodych kobiet (% próby)

28

3.2. Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia

D� �����;����������������+�)���������������3������)"��

����������������+�;����*��3��)�� ���9��� ���� �%������)�� ��M

������� �������������:����M ��� ���"�����M�� ��3)��� �� +�3%��E

+����� ��=0$��������3S�����>55G29����;����� �����������)��� E

�� �)�� ���9

��� �����"� ���M� �������)���� +�0$��������3S�����>55G2J

< ��)���� �)����������<�� �)����������� �3���� ��� �����

)�� ���3

< ��)���� � �%�� ������ < �� � ������� 0�����23 � +�� ������� ��M

�)��� �� �)�� ���L����������3;��"�*����*���)�� ���� ��;�

)��%�������3����;��������M*����� �)�������������������������0C�E

���?GGG23

< ��)���� ���������������<��� � �� ����� �������������M��E

���)��� �� �)�� ���3�)9�� ���������)���)�;����9

��)���� ��)���������)�� �������� ���;����*���;����E

���3 )���������� � )���� �9��������3 ;���� �� ;��������� ��������

�)"���"�����M�����)�;���������������+����������)�;���� "���E

���0��� �����9>55529,�)� � ������ �&����)�������0+������.

�������%� %���������>5582� ���� ����3;������ �3 �� ���� ���� � ��)���

����� �"������M*����������������M��� ���� ����)�� �;����*��3��*

M;���N���"+�������������M ����� �)��������������9������"�

��;�� ����+�������� ����������� +�9

Ta b e l a 5Aktywność fizyczna w grupach wiekowych dziewcząt i młodych kobiet

#średnia±odchylenie standardowe; * p<0,05; *** p<0,001; 1<600 MET-min/tydzień,2600-3000 MET-min/tydzień, 3>3000 MET-min/tydzień; () zakres minimum-maksimum;a-a,b-b,… – różnice istotne w wierszach przy p<0,05

Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1080 319 363 398Aktywność fizyczna#*(MET-min/tydzień) 834±700 804±598a 776±614b 911±833a,b

(10­5006) (10­3822) (10­3746) (10­5006)Czas wysiłku#*** (min/tydzień) 227±179 213±155a 209±156b 254±210a,b

(0­934) (0­934) (0­824) (0­930)Aktywność fizyczna (% próby)  mała1 47,1 45,0 49,5 46,6  umiarkowana2 50,9 53,8 48,5 50,8  duża3 2,0 1,2 2,0 2,6

29

��M����*O�� �&���)� ����������������M ����� ���)���� ��

������������;����������������"��� ������)��� ���������;��*��

�M �� ���������9��)���� ������������)����� �����)����

�+;��������������;����*��3)���� �� �)��� ����)��%�������;�������E

���������� ����������� �������M0D�;�����E���������3������>55F29

.���� ��"�;��������� ����)�����)���������3� +���;���O��E

��"�����)������ N��*�� ����������� +��)�*�� �����������%�E

�����������L�;���O � ����*O� �������� �������� � ���"����9

- �����������������)"���O������������;���������3)���� ���

���+��� ��)�;�������� ������3������� �� � ���������*��)����+�9

S�� ����� ��)�;������)�������� ��M������ ������M������)���E

�������������������;�� ������������)��� ����� 0������3D�;��E

���E���������>55729b����*O��� ������������ �)���)��%�������

����� �������������3�� ���� ��� ����)��%���������� �������

)��� ������0�)9)��������� ��������23��� ��������%��������������

�����)��� ��)�����+� ��������0D�;�����E���������>55F29

D� ����������������;�)���� ��O ��������&�� ;�������0�.

�����!�����#��������3..!23������;��� ���&��)������������������E

�������� M)������9D� ������������������ M)������+�3�� +����

��M�����)�)������� �����M*�������������� �������� M9-������3

� +�������������;�����)� � ��������������)�;����)����+���

�������������3��"���������� ����3���������3� +���� �� �������

��������������M���� �)� � 9��)+"����;��*O � ��� )�����������

��)� � �����N��������������M������ 0D�;�����E���������>55F29��"�E

��������+;����)��� +�J� ������"+ 3��)� �)"����� N�+������E

��������3 ��)�������*�� �����M��)� �� ����������� ���3)� �)"�E

�� �)����9� �� ������ ��������M �� )��������� �� �����

���������� �����������������������3;��"�*O3�� �*O3� ����

��� ������)"����)�������M�� �����9����� ���M*������;M;���NE

����M����)��� �����)� �)"����)����0���� ?GGG29

��� �������)"���)"����������)�� ���������)��%�������;��E

��*��3)��)�;����� +������)�� ����� �������)�)���M��� ����)�������E

������������3;�M;���N���� ���;����*O���;��� �������� ���

0� ��3��)�23������ � � �����;����*���������"��"� ���)��������0�� �3

������� M29-"� ���)����������� ����)��%��������+����;"� ���� ���

�)��������&� ��� �� �������0���������9>55@29b����*O3� +��)�)�����

��� �+����������� �"�)�������������90>55@2;����*�����%����%����

��� �������� �)"���� ��+���������������)��%�������;��E

��*�� ����������M���� �� ����M � �)�;������ � ����� ;����*��

30

��������)��� ������3�;����*�� �)� ����� %���������������E

������0(�����E�����&������9>55629

��"������;�)�����O;����*O� � �3� ���M*�������� �3������)�E

���O�"+ ���� �;����*O ���� ����� �9���%�������������������

�����������M)�)������������ �*��� ������9�)"������� ����������E

�������3)�� ����)���� �0������?GG729$�� 3;�;����*O��� �������

���������������� ��������������������������J�;� ���O���E

��� 0���������������)�;������23)�����"� �3��� �+�3� ��;�����3

�������"� ��� �����)�;������9b����*O���M �����������������

��� ��� ����)����� ������������� ��*����;�������O��������E

������3 ����������M������O���)��%�������0D�;�����E���������>55F29

��)���� ������������)�� ���0�� ����� �����������2)������

�����;�������*�����)+N������������������������)�������9��������E

�������)� ��*������ �������������&;�����������)������� ����E

��O3;���)���� ������������)�� �������;����*���;���������� �"

� ��� �����������)������)������0������3D�;�����E���������>55729

��� �M������ �����)���� �)�� ���)���� ��������������)�E

�����������M ������3 �� �������;������*��O)�� ���������� �

����M ��������*����� ���"��������)� � ������ ������)���� �9

����� ��� �������� �)�� ������;��3��������M ���������������;�

� � �)���� ������������� ��� ��������� ������ �)�� ���9

��� ����� ������ �)�� �� ��)"����� �� ����M � ����������

0�)9��MO�)�+�������23� +��)����"� ���M������������3������)�;����9

,��� � �*��� �������)"�����������)�� ��M3� +���;���O)��� ����

������� ����9�������;)�� ����� �����)�� �� �����������&3���

������*O� �������;�����M�� ������;�����������+;�������)�� ��E

*��3��"���������))� ��;�������������0 �����3"� ���;3������ �����29

������*O)�� ��� �;����������������� ��������� �)�����

�������&�� ;�������9�����"� ���3��M������M� � ����*O��������E

� M)�������� ��������������������)���%����������)������� �����9

-���� �������*�+ ������������ �� � ��+�0#�1���������9>5?>2����

���������������� �;�� +�0(����(������9>55F29������� �������� �E

� �C�SCE?8����"�>5XM;���������"�45X����� � ���� ����������

��� �)����� ��������������)�����"�*��0(����(������9>55F29��� �E

�����)���)���� �������*�+ )������������ ���+����MO�������%� E

����3)������ �������� �� �(�� ���� ���� ����3;�75X��+�����E

��"�����M����"� ���������)��� ���� �����������3�8?X�����"�

;����*�������������� � � ��0(�����E�����&������9>5?>29

��� ����� ������ ��"���������� ������"�;�O������������

��� �)��������������9��� �������������������M)�� ��������

31

�"���������� ��)����"� ���;��������3;� ������M �����������E

��������� ����� ������������"��"��������� �M3�����)�;� �������E

����"������ �M���;���(�Q��;)����� �������0S������������9

>5?>29������������ ;�������� �������� ���������"����� ����)�E

� ��������� ������)��� ���� ���������+�;����*��9

��� ��� ���)�� �� �� ���������� ���"�)����� ������� ����

�� ������ �;����*��3;��������� �����3����;�������� �� ��� )�E

��� �� ��+"�3 ����� �������� �������49,����M����� �� ��)�� ��

��� �������� ���� ������ ������ �;����*������ 0F43GX23;����*��

�� �������0F437X2������+�� ���� ����;����*��0F@3>X29

� ���"���)�� �� ����)����� �������)��� ����)�� �������M �

)�������+������� ���+�;����*���� �������"��+;��������9������)�E

"��M ������� �"� �������� 0473GX2������ �������"�)��� ����)�E

� ����� ������ ��"� ����9D�����;������� +����� ����3)��%�������

�����"� �������� ��� ����3 ����M� ����� �����������"��������

� ��� �����0- �����?GFF29���� ����� ������ �;����*������N�+ "�

)�������*������;�"�)�����?I@���)�� �� ��0>G3?X23����"�?I8�� �E

������)����� ���"�)��� ����)�� ��M�����;����*���� �������9S��E

��73@X��"�)��� ����� ������ �;����*�� ��� ��������������� �3

�83?X �;����*������ 9

���������������)������ ���������;�������-����S������� ��E

���3� +�����������)�� ��M����M �� �����3�����"���M3;�@73?X��E

�)�� �� ����"����� ����)�� ������������ �������"����� ��E

���3���;�������O�%�� �3;���� ��������� �����"������"� �3

��� �*��� �������������� ��������*����� ������������3� +���;��

"����O�����"�*����� ;���������M9S����637X����� �������� ����

��)����� ���"�)�� ���)��� ����� ��������0���9429

Rys. 4. Występowanie negatywnych, neutralnych i pozytywnych postaw względemżywności, żywienia i zdrowia u dziewcząt i młodych kobiet (% próby)

32

��"��� �� ����)��� ������)�� ������M �;����*������ ����

;����*����������� � ���������"���� ����� �;�� �� ��)�� ������E

������9���� ?I@�� �����0@63GX2��"����� ����� ������ �;��E

��*����������� �3���;���O�� ��)�� �����������������) ���� �

�������� ������������������� ������������������3��������������

�������� �)� ���������������������������&�)���)� ��;��E

��*��9C��"�?I8�� �������)����� ���"����� ����)�� ��M����M �

;����*�� ���� 3 ��� ��� ��*��� )������+�� ������� ��%���������

��+;����� � ���� ������������)"������� ���������������������E

�������"� �������� ��� �� �� ��� ��)�� ����9��;���� ��O3;�;��E

��*O���� )����� ���������*�� ����)������������������������ �����

������"�3)��������O)��� �������������3��"�������)�)������"�E

�������� 3 ��� +��������� ����M ������� ������������� ������E

��*��%��������3)��� ���� ��;����"� ���� ��������*���)�"������9,� �E

��� �*��� �����������������+������"���M3;����������M*O�� �����

��)����� ���"����� ���������� �����)�� ��M3���������3;�;����*O

�����)� �����M�����) ������� ����)� ����������������� +�9

!�;� � �� ����� �������)�� ������� ;����*���� ��������;�

*��� ���O���������� ����������������*���� �������������������

�����+����;����*��������������3��� ������ �;����*������ <���

��������������������� �*O "������������� �����9������ �;�� �� ��

��+���)����� ���������� �����)�� ��M�� ������ ������+�� ���� E

����;����*���;�*��� ���O���������� �������������)�� �� ���)"�E

��;���������� ����������M������*��� ����������� ����)"���9

������ ���� ��;����*�������"��� � �����)"����� �3������)��+�

���)�� �� �� �������������)�� �� +�)������������� ������)���9

-����S������� ���������;�����)���� � ������� �� �� �)"�E

��;������������� ��� ������������������ ������������"�

��� ������������ ����� ���������)�� �� �� � ���)������9�����

�� �&)���)���� ��������+;�������)�������������)�����+;����

�� ��+���������3;� ������� �����3 ��������� �����������)"���

�� ���� �������*������������������ �������N�����������)��

��+�� ���������������0D�;�����E������������9>55G3-�!������� ��

���� �����>5?>L+�������������%�%���������>558LS��� ������9>554L

�� �"��������9>55G29��� ������ � ��������)�� ���)���� +�3)���E

)���� ����������)��?>74���)�� �� ��������?@<>6�� ����9)�E

��������3��������3;�)���� ����)�� �� ���� �� �� �� ���"����

)��� ���� ����"���� ������� ��������������;�������3������)�E

� ����� ������ � ����� �� ���"���� �����0(�����E�����&������9>5??29

33

�� �����3��� ������)�������� ����)"����� ���;�������������

��"� ����;����)���)���� �����*�+ �������� +���������3;����

��� �;���� �M� ����������3 �� �������������� �� � ������������

�M ��)����� ����� ��������������� ���� ���0!���������9

>5??29�+����;��)� � ������ �&)���)���� ����������)��� � ��E

+�� ���� ����3;�)����������������)���� "�������������� ���� ��3

���� �)���)� �� ������*�� ���� )���� "����� ;������� 0����&���

>5?>29������� ��+�3������������M�����)�� ��3�������+���������&

;�����������"� ���;���+;����������+������3�������������&��E

����)� ���*�����������*O)���� ������ ������;��������������� ��E

����� ���;����0���������E-������3,���"��>557L����������ED�E

������3����������>5?529��� �&����������90>5552������3;�)����

��� ���;��)"���O������������;��������������� �����"�9-��

��� �����)����"� ���M���)�*�� ������ )���� �������������3)����E

��;��M� ���M� ����3;������������ ��3������������� �O�)��� ���9

� ��������M �;�)���������%������)� �������+;����N�+ "���0Q�E

���� 3� ��23 �� �������� ����;� )���� ���%���� � �����+� � ���

��%������9�� �����M�� ���3;����� ��������� �)��� ��������E

��� � +�3��*������M ���� )���� ���)���������)������� ���������

)� ��������������)�������+������ �)���9

������ ���� ��M)�� �� ������� �"� �������� �� ������ �

;����*��3;��������� ���������;����)�� ���*�� ����)��� +�)��� E

� ������� �����69

Ta b e l a 6Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia w zależności od wieku

(średnia±odchylenie standardowe)

*p<0,05; **p<0,01; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotne w wier-szach przy p<0,05

Skale postaw Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414

Walory zdrowotne żywności* 33,0±7,3(15­53)

32,8±6,9(15­53)

32,4±7,4a

(15­53)33,8±7,5a

(15­51)

Ż ywność light 21,9±5,2(6­39)

22,3±4,9(6­36)

21,6±5,4(10­36)

21,8±5,3(7­39)

Ż ywność naturalna* 26,6±5,1(12­42)

26,4±4,9(12­40)

26,1±5,4a

(14­41)27,1±4,7a

(12­42)

Słodycze* 29,4±6,9(7­42)

28,9±6,7a

(7­42)30,1±7,0a,b

(8­42)29,1±7,0b

(9­42)

Ż ywność jako nagroda 20,5±6,4(6­42)

20,2±5,8(10­37)

20,8±6,6(6­42)

20,4±6,7(6­42)

Ż ywność jako źródło przyjemności** 27,8±4,3(16­41)

27,2±4,0a,b

(16­40)27,9±4,6a

(16­41)28,2±4,4b

(16­40)

Zdrowie 34,0±9,4(10­68)

33,3±8,6(10­62)

34,3±10,0(14­68)

34,3±9,5(20­68)

34

Q��M������� ��� �*O*�� ��������������)� � ����)����� ���E

�����)����3 ���� ����)��� ����)�� ��M����M � ���������� �

��"������ �������� ����9�)��� � �������� ������������� �3;�

������ �������� ����)�� �����)����� �������"�����M �;����*��

��� ����������N�+ "�)�������*������;����*������ 3��)� ���� ��

�+���������*��������"� )����� ���� )���� ��9

������ ������+;������"�� � ���� � �� ������)�� �������M �

�����+�� ���� ����;����*��3;����*���� �������3�"� ��������;��E

��*������N�+ "�)�������*��9�)�� ���������M ������+�� ���� E

���� ;����*�� ������������� �+;���� �� � �� � � �� ������� ���)���

���������?6<?7�� �?G<>?�� 3�� ���� )�� ��� ������� ������

?@<?8�� ����+;��"���M� )���� �"���9��� �*O*�� �������;�����)�E

� �������� ������?G<>?�� ��"��� � ���� � �� ��������M������; ����E

��� ������?6<?7�� 3���������3;�"� ������ ���)����� ���"����E

����)��� ����� ����������������+�� ���� ����;����*��9

��� ����� ������ � ��������� ������������ �"� ����3 � +��

����*��������)�;� ����*O�"� ����3�+����;������"���+;���������)�

�����M ������ )�������;��*�� � )�������+����� ���)���������9,��

� ���� �����+;����� � ����� � �� �������M �����"� �������� �����

���)��� �����3�� ���� �+;���� ������� �)�"�)��M �� ������M �E

�������?@<?8�� ����?6<?7�� 3�)��� ��M ��������������

?6<?7 �� � ?G<>? �� 9,����� ���� )��� ���� )�� ��� ��)����� ���"�

������M �������?6<?7�� 3���������3;����������� �����+�����ME

��"� ���������O�%�� �� �������� �;��)�;� ����*���"� ����9

��� ��������;����*�� ��� ������ ����N�+ "�)�������*����"�

�+����;�� � �����+;��������*�+ ������� ��+;������ �����������E

����9,����� ����)��� ����)�� ���� �����M �����)����� ���"�

�����������?G<>?�� 3��������)��� ���������������?@<?8�� 9

,��� ���� �����+;����� � ����� � �� �������M ��������������

?6<?7�� �?G<>?�� 9��;��)���)������O3;����"� ��� ������M � ���E

���"�;����*O)��� ������ ������*�� �����)����������"+ 3��� ��E

���������M"���M�������O���������������� ������;����*�� �����E

)�������������+������������������)�������� ������)� ������;

;������������"��� ������+;����)�����+������������%��������E

�������)�"����&� ���9

������ �� �&)�� ��� � ������ � ;����*��3 ;������� � � �����

����;�������� �� ��� )���� ���)�������+��������)������������

)��� � ������� �����69�����+;������")�� ����� ������ �����E

�+�� ���� ����;����*��3;����*������ ������ �������3� ��;�����ME

35

�;����*������N�+ "�)�������*��9�)���)� ��)���� �"���)�� ��

���� ���� �����+;����� � ����� � �� ����������;���� �����9

,����M����� �� ��)�� ��)��� �������� ������ ������+�� ��E

�� ����;����*����������"�"� ������ �������?G<>?�� 0?G38X23

��������������)�� �� ��������?@<?8�� 0?>37X29�� ���� �� �����E

*��������)�� ���;����3;��������������*������� ����������)��� ��E

�� �� �� �9,��"� �������� �������� ����� �����"������M����� �� ��

��+���)����� ���������� �����)�� ��M����M ������+�� ���� ����

;����*��9

��M����3��;�)���� �"������)������������3� �� ��)�� ��)���E

�������� ������ �;����*���� �������3���������������)�� ����E

��� ������?6<?7�� 0>>37X29D� �����*���� �����)������������"�

������������)����� ����)�� ����� �������������M����� �� ����+�

�������)�� ��M���� ����9���)�� �� �����"� �������� �������E

����"� �;�)� ����&� ���)����� ��������)������3��)� ���� ��)��E

���� �� ���������"� )�� ��� ������)������������9

- ��������)�� �� ���� � �����M*����)����� ���"����� ����)�� �E

������M �;����*������ 0 ��9F29,����M����� �� ��)�� ������ ��E

������ ������ �;����*������ ���� ����"����)�� �� ��������

?6<?7�� 0>43@X23�� ���� ����������<���)�� �� ��������?@<?8��

0?436X29

,����M����)�;� ����*O�"� ������� �)�"��*�+ ������� ������

?6<?7�� 08434X)�� ��)��� ������23����������<�*�+ ���"� �����

���)�� �� ��04435X23)�������+;������������������������"�� �E

�� �������� � ��9

�����+;������"�� � ���� � �� ������)�� ����� ������ �;����E

*������N�+ "�)�������*��9���������������� �"� �� ����+���)��E

��� �������)�� ���)��� ����9���� ���� � ������ � ;����*�� ����

N�+ "�)�������*����"�@838X���� ����������)�� �� ��3� ����>>3>X

���"� ����� ��������"� ���)�� ��M9

����)���� ������ ����)�����������������O3;� ��"� �����E

�)�� �� �������� �*O)�;����������������� � ��������� �����E

�������M���������������;������� �*O� ;�������)"����� �����9

S��� ������;����*����������� ���������"�����) �������)�� ��E

��9�)��� ���8437X�������"�)�� ������ �����3���)�����@FX

��)����� ���"� )�� ������� ��������M ������ ����� �� )����

;����*��9,����M����� �� ��)�� ������ ������� ���� ��������)��

���)�� �� ��������?G<>?�� 04?35X23�� �����������)"���"�� � ���

����+;���������)�� ��9

36

-����S������� ���������;�����)���� ����)�� �� ���� ��

�������;���������� �����)�������3;��������)�� �� ������)"�E

��"����+;���������)�� ��9,����M�����+���"�)�� ������ �����3���

�;@73?X)�� ����"����� ������9V��� ��� ������� �� � ���������E

�������;��������)��� �������)��%���� �������+�9(� �����(C-

�����>5?> � ��������������� ����������+�������"�3;����"� ��

����� ����������)���������� ���������� ��������� �����M ���

07?X2�����������+�� ��� ��������� ����3������;�����)�����"��

��������0-�!������� ������� �����>5?>29

Ta b e l a 7Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia w zależności od wieku (% próby)

*p<0,05; **p<0,01

Skale postaw Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414Walory zdrowotne żywności*  negatywna 11,1 9,3 14,0 10,0  neutralna 73,2 77,9 72,0 70,5  pozytywna 15,7 12,8 14,0 19,5Ż ywność light*  negatywna 20,1 14,6 24,3 20,6  neutralna 74,8 79,7 71,1 74,3  pozytywna 5,1 5,7 4,6 5,1Ż ywność naturalna**  negatywna 4,3 3,4 7,4 2,3  neutralna 74,9 77,3 69,7 77,4  pozytywna 20,8 19,3 22,9 20,3Słodycze  negatywna 6,2 6,0 6,6 6,0  neutralna 44,9 50,0 39,0 46,1  pozytywna 48,9 44,0 54,4 47,9Ż ywność jako nagroda  negatywna 36,9 36,1 33,0 41,0  neutralna 54,8 58,0 57,2 50,1  pozytywna 8,3 5,9 9,8 8,9Ż ywność jako źródło przyjemności**  negatywna 1,2 1,0 1,1 1,6  neutralna 69,7 76,8 71,0 62,9  pozytywna 29,1 22,2 27,9 35,5Zdrowie  negatywna 38,1 38,5 38,3 37,6  neutralna 55,1 57,1 52,8 55,6  pozytywna 6,8 4,4 8,9 6,8

37

- � ���)�"�����E������������� �"+������������ � �������E

�����+� ;����*��9 ��� �������M � ;����*��3 ;������� � � �����

�����;��*��� �� ������)�"�����E�������������� �������)�� ����E

��� �"� �������� )��� � ������� �����79

- � ���)�"�����E������������ � ����+;������")�� ������)�� ��E

���� ������ ������+�� ���� ����;����*��3 ;����*�� ���� ����

;����*���� �������9��� ����� ������ ������+�� ���� ����;��E

��*������;����*���� ����������)�� �� ���������-.-�� � ����+;E

��"���M� )���� �"���9�������+;����� � �� �������� � ���)�� �����

�� ������ �;����*������ ��� �)�"��M ������� ������)��9

��� ���������"� ����3;����*������N�+ "�)�������*������;��E

��*�� ��������� ������"���+;��������� � �� �����������;��*���

-.-9�+;�����)�� ���������� ������� �������� �)�"��M �����E

)����)����� ������������*�� ��-.-�����������*�� ��-.-9,��

��� �)�"��+;�����M �����)���������������-.-9

� �����G)��� � ����������"� )�� ������ ������3��� �������

�)��� �����������;��*��� � � ����)�"�����E���������������)��E

�� ��9

Ta b e l a 8Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia w zależności od sytuacji

społeczno-ekonomicznej (średnia±odchylenie standardowe)

**p<0,01; ***p<0,001; ****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różni-ce istotne w wierszach przy p<0,05

Skale postaw Ogółem Niski SES Przeciętny SES Wysoki SESLiczebność 1107 310 383 414

Walory zdrowotne żywności*** 33,0±7,3(15­53)

32,7±7,1a

(15­52)32,2±6,9b

(15­53)34,1±7,7a,b

(15­53)

Ż ywność light**** 21,9±5,2(6­39)

23,3±5,1a,b

(9­36)22,0±5,0a,c

(9­39)20,7±5,2b,c

(6­36)

Ż ywność naturalna** 26,6±5,1(12­42)

26,3±4,8a

(12­42)26,0±4,9b

(12­40)27,2±5,3a,b

(12­41)

Słodycze 29,4±6,9(7­42)

28,7±7,0a

(9­42)29,4±6,8(7­42)

29,9±7,0a

(8­42)

Ż ywność jako nagroda 20,5±6,4(6­42)

20,2±5,7(6­36)

20,4±6,5(6­42)

20,7±6,8(7­38)

Ż ywność jako źródło przyjemności 27,8±4,3(16­41)

27,8±4,2(16­41)

27,6±4,4(16­37)

28,1±4,4(17­41)

Zdrowie** 34,0±9,4(10­68)

33,2±10,0a

(10­68)35,3±9,8a,b

(14­68)33,4±8,5b

(15­60)

38

(� ����������"�3;������������;���)�����-.-�����M*����

����;�"�)��� ����)�� ����� ������ ������+�� ���� ����;��E

��*��0?G3GX29�� ������ �;����*������ ���������������)����+�

�������-.-�������� �� ��)�� ����� �������0673FX2��;�)���E

� �"������)���3�������������������M����� �� ��)�� ������ ��E

����0>F3FX2�)��+��������������������)�����M ��-.-0?@3>X

�?F34X29- � ���)�"�����E��������������+;������"�� � ���� � �� ���E

���)�� ����� �������3���� �������)��� �������� ������ �;��E

��*���� �������3�� ��������M����� �� ��)�� ��)��� ������� �� �E

��������)����+��������-.-0>>3GX29

Ta b e l a 9Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia w zależności od sytuacji

społeczno-ekonomicznej (% próby)

*p<0,05; **p<0,01; ****p<0,0001

Skale postaw Ogółem Niski SES Przeciętny SES Wysoki SESLiczebność 1107 310 383 414Walory zdrowotne żywności*  negatywna 11,1 11,3 10,9 11,1  neutralna 73,2 74,7 76,6 68,9  pozytywna 15,7 14,0 12,5 20,0Ż ywność light****  negatywna 20,1 13,2 17,4 27,7  neutralna 74,8 78,9 78,3 68,7  pozytywna 5,1 7,9 4,3 3,6Ż ywność naturalna  negatywna 4,3 3,7 4,8 4,4  neutralna 74,9 75,4 76,7 72,7  pozytywna 20,8 20,9 18,5 22,9Słodycze  negatywna 6,2 9,0 5,6 4,6  neutralna 44,9 44,9 46,0 43,9  pozytywna 48,9 46,1 48,4 51,5Ż ywność jako nagroda*  negatywna 36,9 35,9 36,3 38,2  neutralna 54,8 59,9 54,7 51,0  pozytywna 8,3 4,2 9,0 10,8Ż ywność jako źródło przyjemności  negatywna 1,2 1,1 1,4 1,2  neutralna 69,7 72,7 69,1 68,0  pozytywna 29,1 26,2 29,5 30,8Zdrowie**  negatywna 38,1 44,8 34,7 36,3  neutralna 55,1 47,6 56,9 59,1  pozytywna 6,8 7,6 8,4 4,6

39

,��� ����)���� �����;����� ����M�� ����� ���� ����"����E

��M������)�� �� ��������� � �����)�"�����E����������04437X29

� �����)������ ������+����;����������� �� ��� )���� �����E

������� 04F36X23 �� *��� ��� ���M���� � ��� �����������;����

������)���� +�9��� ������ �����)����� ���"������M������)�� ��E

���������-.-08G3?X29

�� "��!�������������-)�� ��0>5542������������ ���� ��

��M*�������������;����*O���M������M� �*�������� ������3����� ����

������ ���)���)�� ���)���� "������)�����;�������9���� ��*�����E

����� ���� ���������������� ��;���M���� �� ����M ��)�;������

�� �����������������3��"���������������� ���M�0'���������9>55>29

�������� ���� �Q����E.� �1�����90>5552)� ���� ��"�3;���M���� �E

��� ���������� ���"���)��������*�� �� �3�)"��M"��� ������)����E

���������� ��� ������������)�� �� +�9

��� ������ �� �)�;���� ;����*�� )���)���� �������������

��������3;�)�;���������+��������� ���� ��������� ���������M �;�

�M� �*��������� ������������M� �*���� ;�����9'"+��� � ������ �

������;����*����� �����������������3� +��� )���� ������ M)�E

����� ����������+� �� ;�����������3 ��� �%����� �������� )����

�)��� ������)���� "���� ��� ��M�)�;����9(� ���� ���� "�3;��� ��

�)���������� M)����������+� �� �����;�����*�+ ��+��������� �E

��� ������ ��� �� � �������� ��;���������3�"��� ����*O%�������

�� ���������;����0�����>5?529

��� ��������������)���� ����������0�� �������2)�����"�3

;� �����M���� � �� �� )�� �� )��� ��������������"� ���)�� �� ��

�� ������ ��"� ����<*�� ���473GX)�� ��)��� ������3)������

������M����� �)��� ���� ����"���������������� � �����)�E

"�����E����������08?38X29�+����;;����*O)�� �����������)���E

����*O ��"�������M���� � �)��� ����) ����� )���� ���)�� �� ��

�������-.-0@537X23�� ����+;���� ������"�� � �� �������� � ��9

���� �)�� ��������;����*�� ��������� ���"���M*����)��� ����

����)����+��������-.-��;)���� �"���9

S����M�� � ������������E�)�"�����3)� ������������3��"����E

��������)"������+;���������)�� �����)�� �� ��9!��������� �E

��������"���M���������������;��� �*O� ;�����;����*�������)"��

��� �����3��������"�)��� ����)�� ����� ������ ��"� �������M�E

���� �� ��� )���� ��)��� �������� ������ �;����*������N�+ "�

)�������*��9

40

3.3. Zachowania żywieniowe

����������;����������+;�������)�� ��*����)��� �� ������

�� �&)���� ����������������*������9���� ������������ �������

�����������������������"M +��� ;������������*���������)"���

��� �����9!��M�� ���)�����;������� )+N�������)����� ������

���� ��������� �+� ������������& ��� �������)� � ������ �&

;�����������9

C ;�������)������� ������� �"� �������� �������������"M +�

����)���� "������������&;�����������0'� ������3C����>557LD�E

;�����E���������>558L<����8=9�>� ������>556L�� �"�����>5?5L? �.

�����>� ���� �-�!��@ ����>55629!� �����������"�*������ ��� ����)�E

;����;����*���������*������ ����;��������������������� ��� ���

����� )���� ������� �*��� ;������������� �����������)���������9

����������������� ��������� �������"� ���+�� ;��������)�����E

����� M)��������� �������������;����� )����*����������3����+�E

���;���������%�������3�)+N�������������)��������������� ���E

����3��"�������%������)������������;����*���� ���� �������3� ��;�

��������������� ���*��3�� ����������)"� �3� ��� ������)�E

��������� ���������� ������������"�)��� ������������0C�����&E

������9>557L-�)����3C" ��������>554L�� �"�����>5?529�������E

����� � ;������� ��������������� �I��� ��� ������� � )���� ���

������"� ���&���������+��� ������ �"�*��3�������&��������E

������������ ������������������)�"�� �����������3� +���)+N����E

�������������;�������M��������������� �)�����9��9� �"�*��3�� ��E

*������3��; ;���3�������� �)�>3�� ��)�����3��������� ����������

� ��+������ ���+�3��� � �������)"����������+����� "���*��;����

���������������*O0&���9�������������>55FL<����8=9�>� ������>556L��E

�"�����>5?529

'"+����"M �;��������� ������� �"� �������� ��� �����E

��������)�;������)���"�+�3� �����)�;������*��� ����)��� ���E

*���� ����)������������� +����)���"�+�9,��)���� "��������E

�����;���������3������ ���� ����� ��� ��� ��������M����*��

�����+�3��� �+����;)��� �����M ��)���"���9,���"�*������� ��;�

� ��� ��������)��������9- ���� ����M��� �"��)�;��������+�3)��E

�� +���������3)�� �� +����;�����3� �)�� �� +����;�����

�)�"����)�����"�3���3� �����������������3������3���� �;��)�E

;�����������"� ����3;����*�� �)�%����%���3�M�������)��� ���+�3

"�����+���������0'� ������3C����>557L�� �"�����>5?529

41

��)������� ;������� ������� �"� �������� ����������M�����

�)"��� ��������)"������ �M9!�;���������������������������

�)�� ���������"���������"�3� +���������� ���������)����������E

����0���������9>5?>L"�����������!����������999>55FL�����������3

�����?GGG29-������� �;���� ��������������������������� �3��ME

� ������ ��� ������������9- �������� �;�� �� �� ������� �)��E

�� "�����������"�������������)�;� �������� �M���� ��������

���"�0S������������9>5?>29� ���)��� +� ������M ���M ����)�E

;�����;����*O����������M� �*�������� ������3���� �;�����������

)��� ���� ����3 �������������3�����������)�������3����� �����E

*����)������������ +��)���"��< ��� �� ��Q*��� ����)��� ���*���

� ��3)��� ����M ��)���"����)� ����� �� �� ��� ������0D�;��E

���E���������>558L-�)�������9>55@29�������� �&��������3;�)���

85X ������� ������������� ��� ��"���M3�?8<>5X ������� ����"� �

�������� ���3�����"���� �� � ��������� ���:���"�����M�M=0"�����

�����!����������999>55FL�� �"�����3������>555L�����������3��E

���?GGG29,��)���� "����������������� ��� �������)���������)���"E

�+�3��M� �� ��������M���� )���)���� ����� ��� �����3�)��������

������������*���� ;�������9���� ��������3 �����������������)��E

���O� �"�*O3)������;�"�������)���"�+�3��� �;����M �*O���� �*O

������ �����)��� ������� �)��� � ;����������� ����)�������M���)���

)���"�� �"+������� �� ���������������� �)�����O������������

�� ������������)�� ��� ����� "���������0-���*���9>5?>29

��� �*O� ;����������)��������� ������� �"� �������� ���E

�� ����� �������)�"���)� � �����������+�)���� "�����;�������

0'� ������3C����>557L-�)���� � ��9>55@L�� �"�����>5?529!�E

� ���������������M*������� �"�����*���������3���O����� +������E

�����)���������� ���� ����M�� �;�)� �;�������9� �� ������

������������ �"������ �*O�M����� ��+���+"���"������)����E

�������������������������������+� "����������9����������� �E

��� �������M����*�������)��������� ������� �"� �������� ���

� ��� �������� �;�� ���"������������������ "�����+�3����"�

����"����M����� ��+�9����� �*O�������"� ���+������������ ��E

������ ��� �"�9,����M���������� ��*���������������� M)���)��� �

����� ���)���)� ����)����;�����3����+����; � ���� �������"� E

���+�����������3��������3)� �������9����������� �*O%��%���

��� �� ������)�;���������� �����"��� �;�9-)�;����������� �E

��)���� ������M ��"� ������ ���� ��;������� ���������9,����M�E

���������;��*�������������� �� �������M��"������ ���������3����E

42

%������3 �������� �����3������������� ��)��� �������%�����+�

������ ���#3.�!0�� �"�����>5?529

D���������)��� �������� �����3 ������M ��"� ������ ����

� ;������ ��M)���� "���3 � �;�� ���� � ������ ����� ��� �������&

;������������� ������"M���������� ������3������;������ ���� �����

�������"M �;����������������������;� ���� ����������������

����"�������������������+�������������� �;�����M9Q����� ���

��� �� �������� ���������������+��)�����������M�"��)���%�������

�������& ��������������9���������� M)������ ����������� �����+�

������������� ����� ����+�)��������� � ������"������;�����3

���"�� �)����� ����#0*�������/�1�����%�����������>554L���E

�"�����>5?529,� ���� )���������������;����������������������

� )���� ���������"� ���&���������+��� ������ �"�*��9D�*����E

� ���� ������������ ��� ������ �������"�3 �����;��� ��O3;�

��������� ���"���� M)����������+����������*���M �����"�� �E

"�*O������� M)� ��9

!������M ��"� ������ ��������� ���"��� �����������"�)���E

��M ��������������)�;����;����*��9����;���������)�� �� +��� �E

���������� ��� ���������"�*�� ���@?350 ��9?529S���������)�� ��E

+��� ��������� ��� �����*��"���M�������������������������

����*������ ���� : ����= 0@5<@G )�� �� +�I � ���&23 ��� ��"� )���;��

:����M ��� �;���=)����������������0)���;��@4)�� �� +�I � ���&2

0 ��9??3���9829��� ���������������*���������: ����=�����������

�)�;����;����*��������"���M)�����)�"����� �����04G35X29����

@FX�� ������������"�:��� ���������=������������)�;����;����E

*��9�������;?5X�� �����������"�:��� �� ����=����M�����������

�)�;����;����*��3)�;� ����)��� ���)�����;����*���������M������E

���������� �� ������������� �*��� ;������0���9�������������>55@29

-)�;�����"����������;���������)��� ����������"�*�� ���?F35)�

�� )���� �"�:��� ���"��=�)�;���� �����"� ����0)���;��>5)� 2

0 ��9?53??3���9629� ���� �����������3����*���������:��� ���"�=

�)�;�����"������3 ������"� ��M)��� F5X�� �����9C��"�@5X�� �E

�����������"��������������M�����)�;�����"������3����� ����"����

:������ ���������=�)��� ��� �����%������ �����"� ��������������

��������������������� �����0���9�������������>55@L&���9�������������

>55FL<����8=9�>� ������>55629

-)�;���� "�����+�����;���� ����� )��� ����������"� *�� ���

>53>)� �� )���� �"�:)���� "����=�)�;���� �����"� ����0?7<>?)� 2

0 ��9?53??3���9F29-)�;���� "�����+�)���� ������M ��"� ������ �

43

��"���+;��������9,����M����� �����0@>36X2�������"�:�����)���=�)�E

;���� "�����+�0)���;��?7)� 29P��������)M0>636X2� �����"��� ���

�:)���� "���=�)�;���� "�����+�9���� 45X� �����"��� �����)�E

;���� "�����+�:����������� �;�=0?63FX23: �;�=0?>3FX2�:���E

�� �;�= 0??34X29 S� ������M � �"� � ����� � �)�;���"� "������

��� ������3:�������) ������=���*��3� ��� ���������� )���� ��������E

���� ����;��������� � ���M��������� �����������;�& ��� �����

0���9�������������>55@L&���9�������������>55FL<����8=9�>� ������>55629

Ta b e l a 10Urozmaicenie spożycia żywności, spożycie błonnika i tłuszczów w zależności od wieku

(średnia±odchylenie standardowe)

Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414

Urozmaicenie (produktów/tydzień) 31,0±6,4(7­48)

31,2±6,5(15­48)

31,2±6,2(10­48)

30,8±6,6(7­48)

Spożycie błonnika*** (pkt) 17,0±4,5(0­31)

17,6±4,4a

(0­28)17,0±4,5(2­31)

16,4±4,6a

(4­31)

Spożycie tłuszczów** (pkt) 20,2±6,1(2­41)

20,9±5,9a

(4­41)20,6±6,1b

(4­37)19,3±6,1a,b

(2­37)

**p<0,01; ***p<0,001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b – różnice istotne w wier-szach przy p<0,05

Ta b e l a 11Rozkłady urozmaicenia spożycia żywności, spożycia błonnika i tłuszczów

w zależności od wieku (% próby)

urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów/ty-dzień; 4�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7

�30 pkt; spoży-cie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; *p<0,05; **p<0,01

Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414Urozmaicenie  nieodpowiednie1 4,4 3,3 4,0 5,6  wystarczające2 37,2 34,8 39,5 37,2  dobre3 49,0 52,3 47,3 47,9  bardzo dobre4 9,4 9,6 9,2 9,3Spożycie błonnika*  bardzo małe5 70,5 65,5 71,7 73,4  niewystarczające6 29,1 34,5 27,5 26,3  wystarczające7 0,4 0,0 0,8 0,3Spożycie tłuszczów**  bardzo duże8 11,4 13,7 10,9 10,1  duże9 12,7 12,7 16,7 9,3  umiarkowanie duże10 16,7 18,0 18,0 14,6  prawidłowe11 26,6 28,7 25,3 26,0  najlepsze12 32,6 26,9 29,1 40,0

44

Rys. 5. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od wieku (% próby)Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień

Rys. 6. Rozkład spożycia błonnika w zależności od wieku (% próby)Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt

Rys. 7. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od wieku (% próby)Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt

45

���� @5X�� ������ �����"������*��������������)�;����;��E

��*��0���9729(�"� ��"+��������������������*���)�;������;����*��3

�� +����)���%�����"�)�����>7X�� �����9����� ������� �"� ���

����� ���������"��)�;����;����*������*�������� ����9,����M*��������E

�����"��)�;�����������"� ����0>@3FX23;����*��� �;������� �*�� "���E

���0>>34X2� "�����+�0>?3@X29S��������������;�������������;����E

��O����)�;� ���������� �� ��� �����3�� ���������������������"�

����)�;� ���������"���������� �� ��� �����3��*�����)���� ����

���� ������������ ������9

C ??X �?>X�� ��������������"��)�;����)�������3����3���E

���+���������+������M����M ���9��M*������������������)�;����

�M�� � �M ����;�� ����O �� ������ �� �������������M � ;�������

��������������� ����M )��)����� ;����*�� )���� ����� ������M����

���*�������9S���� ��� ����)�;����<���������)�������;����*��)�E

��� �������*�������<��� ������ �����9!���� ����������3;�����E

������ �� �3��"�� ���"�)�� �� +��M�����3�)���������������

� ��������� �����)����)������������M�������������� �*��� ;������

0���9�������������>55@L&���9�������������>55FL���%^� ���9>5?@29

C������������ �)�;����)�������3����3������+� � �������+�

�������������"����M��������������)�;�����M����� ��+�3� +����

)��������������������: ������=9!������M ��"� ������ ������ ��

��M� ������ ���������"���������� ��3�����������)� �����)�+��

� ��� �����<�����M*����)����������������)�;����: �����������E

����+� � ������= 0-���* � ��9 >5?>L"�����������!��� �������999 >55FL

Rys. 8. Stosowanie ograniczeń w spożyciu żywności (% próby)

46

�� �"��������9>55>L�����3��+"������>5?>29S����)� ��*��������E

���� ���������� ��� ��M�)�;����3)�������)��%��� ���������������E

������������������;����M����O�����;����� �"�*���)����)���E

����� �)�;���� ;����*�� ���M����� ����� �*�� "�����+� �I��� ����+�9

�����"� � ������%�� +��������;����������������� �������� ��

�������� ���������������0�����3��+"������>5?>Lc����������9

>55F29

,����� �������)����������������������)���� ����)���� ����E

��M ��"� ������ ���)�;�������063>X2�)�� �� +���������0838X29

����3� �������������)���)�������N�+ "����������������������E

�+� "������������� �����.A0��$#�.A23��������������� ����;E

����"� ��� �� �9-)�;���������� ������ ��������M� � ����*�����

������� ������� ��� ���0���9�������������>55@29��"��)�;�������

� )���� ������)���� "���)��)����M����+� "������������$#�.A �

�.B� ���������)�*�� ������M�������������������+� �� �����;����

0&���9�������������>55FL-��)�����3 ����� ��>55GL���%^� ���9>5?@29

��� �� �������������� ��������� �)����)�������N�+ "�

��)���������;��N�+ "��� ���(>�!9�� �������)�;������)��E

�� +�������������*�����������><@)������)���������������� ��E

��������� ��������������������+�39��9�� ��)����3� �"�*��3�� ��E

*������ M ����������������0���9�������������>55@L���%^� ���9>5?@29

,�������� ���)� �� ����� ���������"� �)�;���� ��������������

0>38X2�������������+�0?34X29S��������������������� ���������E

� +������+��������3������������ ���������)�������� �� �9D� ���

)� ������)���� ����� ��� �)����������&)���� ������M ��"� ���E

��� ��� �����M�"�)��� �)� ����9��;��)���)������O3;����������E

����)�;���� ��;����*����"��������� �����3����������� �"��)�;�E

������������������������+�)�����������*O;��������� �� �������

�"� �������� 9

,���;� )� ���*��O3 ;� �������������)���� ���� )���� ������M �

�"� ������ ���)�;��������*�����;����*����"���M*���������� �� ��

� �����3���� ������������� ��9C >5X �>4X�� ������)���� ��"�

������������3� +��)� ���������)�)�����"�� ��� ��M�)�;����������E

���"��)�;������"� ���+���������� ���� ��� �����3��*�����)�;�����

��� �����0������3 "�����20���9�������������>55@L���%^� ���9>5?@29

C ?X �?>X�� ������)���� ��"���������� ����������������)�E

;���� ;����*����;��� �� � �����3 ����� ��� )�� �� �������3 ����3

�������������3����)����� �� ���"�������������� �� ��������M�E

���"��������������&� ����������������+� �� �����;����9

47

������������� ������� � ������"��)�;�����"������0�?3>)� 2

��)�;���� "�����+�0�?36)� 23�� ���� ������������� � ����� � �E

� �������+;����� ��������� �������������)�;����;����*��0 ��9?5<??3

���98<F29P������� ������:��� ���"�=�)�;�����"������0)���;��

>5)� 2�����"��6838X� ������� ���"� ����� �F@34X�"� ���

����� 0�F3G)� )���929D��������M��������� � ����"��)�;���� "���E

��+�9P������� ������:�����)���=�)�;���� "�����+������"��?@3?)�

)���93 �9 �>63GX� ������� ������?@<?8 �� �4535X��� �����

������?G<>?�� 9#�����������3��M���"� �������� 0663?X2��; ����E

��� �������)���������0���"�88X2�������"��)�;���� "�����+�3� +E

��������������:� )���� ���=0)���;��>>)� 29

������������� ������� � ������"���������+�3� +��� �����"�

��������������)�;����)�������3����3������+���������+�0�F37X

�?@37X23����"� ��������+�����������������)�;��������������E

����0�835X �53GX20 ��9?>29�� ��������� ��M����M ����������

� ���� ����3;��+;������������������������"������� �������N���

�� ������)� ������������� ����9�"� ������ ������� �������������E

"��)�;�����M����M ���063GX2�������0>3?X23� ������M �������

?6<?7�� �����M*�������������"��)�;���� ���)�� �� +�0� )���� ���

?83>X�?537X29

Ta b e l a 12Stosowanie ograniczeń w spożyciu żywności w zależności od wieku (% próby)

Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności 30,5 32,1 33,1 27,0

Ograniczenia ilości żywności 27,9 29,1 30,8 24,5Ograniczenia w spożyciu:  cukru i słodyczy 23,7 22,6 25,1 23,2  żywności o dużej zawartości  tłuszczu 22,4 22,0 24,1 21,3

  tłuszczów 21,3 18,6 23,3 21,6  pieczywa, kasz, makaronów,  ziemniaków* 12,0 7,8 13,6 13,8

  mięsa i wędlin*** 11,3 12,7 15,2 6,9  ryb**** 6,2 6,4 10,8 2,1  produktów mlecznych 5,5 5,6 6,6 4,5  surowych warzyw** 2,5 5,0 2,1 0,9  surowych owoców 1,4 1,6 1,4 1,1

*p<0,05; **p<0,01; ***p<0,001; ****p<0,0001

48

������ ����������"�)"������ �����������������&��)�;����

�������"� ����3;����*��� �;������� �*�� "������3 "�����+�3)�� �� +�

���������������������+�9�������� ������� �" ����������M ���

� ����������������;��������� ������� �"� �������� ����M �;��E

��*��3� +����� )�����������������0�����2��� �� �����)���������

����&0�"� ����3;����*O� �;������� �*�� "������3 "������20������

?GG7LD�;�����E���������>5??L�� �"��������9>55729

C�����������+;������)�;�����"������� "�����+�����������

����� ������������������ ��� �����)�;����;����*��)���� ����E

��M ��"� ������ �9����� �����)"��M"���������������)�;����

;����*��3������� ������ )�� �� +� �)�;�������� ����� ��� ���9

������������)�;���� "�����+������ �������������� ������ �����E

���� ;��������*��� ������M�����*��� ��*��;���������E� ���� E

���"� �������� ��; ������� 9S����)� ������)� ���� ��"������

��)�;�����"������9������������)�;�����"����������� ��������E

������ � ��� ��������������� ������������;���������3� +��

)� ������ )����*O����������)���;����M����*��� ��*O)��� ��E

�� ��"� �������� �)��+������� ������M ��9SM��������M)� ����E

�������+;���������������������� �����������������&��)�;�E

���;����*��� �;������� �*�� "���������� "�����+�9��������������

��������3;��)�)������ ������� �"� �������� � ��������������E

����������������)"�����)�)���M� ��� ����)�;����������������

�)�;�������� +����)���������N�+ �" "������9

-� ������)�"�����E������������ ����������"��)"������)�;�E

����"������3��"���� �)����)"���"���������������)�;����;����*��3

�� �;�� �)����)"���"����)�;���� "�����+�0 ��9?@<?43���9G<??29

Q��)�����"� � ���)�"�����E������������ �����3 ����������"�

�)�;���� "�����+�9�+;������)�;���� "�����+��M ���� �����������E

�������)��� �M����������)� � ��������N����-.-��"���������

�������"�?37)� 9P������� ������:�����)���=�)�;���� "�����+�����E

�"��@53@X���+�������-.- �@F37X���+��������-.-3�������

��+��:��� �� �;�=�)�;���� "�����+��)� "��?836X���+�������

-.- �F3>X���+��������-.-9#�����������3��M����� ��������E

����-.-06434X2��;��+��)�����M ��-.-08G3FX2��������-.-

08?34X2�������"��)�;���� "�����+�3� +��������������:� )���� ���=

0)���;��>>)� 29

49

�������������������)�;����;����*����� ������)�"�����E�����E

�������"������ �� �� �����3� +������;�"���M������������E

�������)�;����;����*��)������������;���-.-9�+;����� � �� ���E

����� � ������������"�������������������"� +�3�������)� ���� ����

�+;������� �*�����*�� ����3 �9 �����������������;�����*�� ���

������)�� �� +��)�;������������� ��� ���9:,��� )���� ���=����E

��������)�;����;����*��0)���;��>5)�� �� +�I � ���&2�������"��� � E

�����M�����+��������-.-063>X2��;��+�������-.-0@3GX2�)���E

��M ��-.-0>3GX29

������� �&���������������� ���)"������������ � ����)�"���E

��E���������������)�;����;����*���� �����9'���������3� ��9���E

���� ����������� ����� ����3 �� �������;��� ���;��������� �)�"������

�)���� �������;���)��������� �"�������� �� ����M ���� ����)���E

���� ����� ;������� �� ���;�����)��+������� �� N����;���

-.-������������� ���������3�����������*�� ������0 �Q����E

E.� �1����9>555L!������������9>554L���������� �������>����999>557L

P�)��E#�)�������9>55@L�����>55FLP����������9>55F29C���� ��)�E

;�������M�������+�3��� ����M��3���3)�� �� +����;������)�"��E

��)�����"��������������������)�����M������+�����������)�E

�+������ � )���������� %��������9C���� � �����-.- �)�;�����

������� ���*�������������������� ����+� "���������� ����������

�����+�3���� �� ������M������� �*O������ �����0��M*������)�E

�� ���M�������� � �+������� �������2������M��������� �*O "���E

�����+"������+� "��������������������9(�� ����)���� "���� ;�E

������ ��+� ���;��� � � ���� �)�"�����E���������������� � ���

��M�����*��� ��*��� ���� ����"������M��� ������� ���;����3 �9

��M������ ����*���%�������3��������)��������� �����������)E

�����������0(���������9>554L"�����������!����������999>55F29

Wyróżniki Ogółem Niski SES Przeciętny SES Wysoki SESLiczebność 1107 310 383 414Urozmaicenie(produktów/tydzień)

31,0±6,4(7–48)

31,3±6,6(10–48)

31,0±6,1(7–47)

30,9±6,5(15–48)

Spożycie błonnika (pkt) 17,0±4,5(0–31)

16,9±4,6(2–31)

17,0±4,5(7–30)

17,1±4,6(0–31)

Spożycie tłuszczów**** (pkt) 20,2±6,1(2–41)

21,0±6,1a

(2–41)20,6±5,8b

(5–38)19,2±6,1a,b

(4–37)

Ta b e l a 13Urozmaicenie spożycia żywności, spożycie błonnika i tłuszczów w zależności

od sytuacji społeczno-ekonomicznej (SES) (średnia±odchylenie standardowe)

****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b – różnice istotne w wierszach przyp<0,05

50

Rys. 9. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od sytuacjispołeczno-ekonomicznej (SES) (% próby)

Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień

Rys. 10. Rozkład spożycia błonnika w zależności od sytuacji społeczno-ekonomicznej(SES) (% próby)

Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt

Rys. 11. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od sytuacji społeczno-ekonomicznej(SES) (% próby)

Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt

51

�� "�������)���!�������������� ����������;������"������E

�)�����O�����)� �����)�������;����*��� �&���3������M��������E

�*�������� ������0!������������9>554L!���������3-)�� ��>55429

������ ��������������)���� ������M ��)�;������;����*��� �;��

�M� �*�������� ������3 �9 �;������� �*�� "������������3)������;���

�;����*O���� ����� ����9,���;� �������%�������)�� �� ����;�E

��3 "�������� �������3��������"� ����9�����)��� � ��%���� ��������E

�� ��;��������������������������*��������������������)����E

"������ ;������������+�0���������� �������>����W>557LP��������

>558L<����8=9�>� ���W>55629

,������ ���� ����� ����� ������������M ���� ������)�"���E

��E������������)�;���� "�����+�)����)������ ������M ��"� �

����� �9� ��������������������"��������� ����� ��� ���)��� ��E

�9� ���������� ������������������;��*���M ���� ������)�"�����E

E������������)�;�����"������9,���;�"���������O3;��)�;�����"����E

���M ��� ���M����3���)����M ����� ������)�"�����E����������9

����*����������;������O������������������N�+ �"�"������9-����

Ta b e l a 14Rozkłady urozmaicenia spożycia żywności, spożycia błonnika i tłuszczów w zależności

od sytuacji społeczno-ekonomicznej (SES) (% próby)

urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4

�40produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;

spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; *p<0,05;***p<0,001

Wyróżniki Ogółem Niski SES Przeciętny SES Wysoki SESLiczebność 1107 310 383 414Urozmaicenie*  nieodpowiednie1 4,4 3,9 2,9 6,2  wystarczające2 37,2 37,0 38,0 36,8  dobre3 49,0 46,3 53,0 47,3  bardzo dobre4 9,4 12,8 6,1 9,7Spożycie błonnika  bardzo małe5 70,5 72,5 72,7 67,0  niewystarczające6 29,1 26,9 26,9 32,8  wystarczające7 0,4 0,6 0,4 0,2Spożycie tłuszczów***  bardzo duże8 11,4 15,6 12,5 7,2  duże9 12,7 15,1 12,8 10,9  umiarkowanie duże10 16,7 17,9 14,9 17,5  prawidłowe11 26,6 21,1 31,0 26,6  najlepsze12 32,6 30,3 28,8 37,8

52

)�� �� ����;����)�"����)�����"�3���������*���� ��������������

�������������9���������������;����*������� ����� ����3 �� �E

������)�;������� ����������������� )�;� �����3)�����������

)��%������� �� ��;����*��0!������������9>554L!���������3-)�� ��

>554L�� �"��������9>55729Q���N�+ "��"������<)�� �� ����;���

�)�"����)�����"�����������*���� ����������<������� ��������

)� ����M �������3� � � ����)�� �� ����;�������� ���E

����������M ������� �"� �������� �� ��O��������������������E

�*��������� �����9

b� ������������&��)�;����;����*��� ���������)���� ������ME

��"� ������ ��������;�"�� �� ������)�"�����E�����������9�����E

��������� 3;������+;���������������� ������)�"�����E����������

�� ����� � ����" ��;�� �����������������&��)�;����;����*��� �;��

����� �*�� "���������� "�����+�9�������� �3;�� ���� �����������

�)�;���� "�����+�)���� ������M ��"� ������ ����)������ ������)�E

"�����E����������������"�����)����������� � ���*��� ������E

�������������9��;��)���)������O3;�������������)�;���� "�����+�

)���� ������M ��"� ������ ������)�)������ ������)�"�����E���E

��������������� ��� �������������������;�����������9

Wyróżniki Ogółem Niski SES Przeciętny SES Wysoki SESLiczebność 1107 310 383 414Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności 30,5 28,8 31,3 31,0

Ograniczenia ilości żywności 27,9 26,7 28,2 28,7Ograniczenia w spożyciu  cukru i słodyczy 23,7 20,2 25,8 24,3  żywności o dużej zawartości  tłuszczu 22,4 18,8 24,1 23,6

  tłuszczów 21,3 17,7 21,8 23,5  pieczywa, kasz, makaronów,  ziemniaków 12,0 10,7 13,4 11,6

  mięsa i wędlin 11,3 9,7 11,8 12,1  ryb 6,2 7,4 5,8 5,7  produktów mlecznych 5,5 5,0 7,4 4,1  surowych warzyw 2,5 1,9 2,4 3,0  surowych owoców 1,4 0,6 2,1 1,3

Ta b e l a 15Stosowanie ograniczeń w spożyciu żywności w zależności

od sytuacji społeczno-ekonomicznej (SES) (% próby)

53

3.4. Zależność między postawami względem żywności,żywienia i zdrowia a zachowaniami żywieniowymi

�������)�� ����������������� )��� �� �������� �&� ��E

�����3 ��������� %�� �3;�)�� �������������� � ���������� ����

��M*�����)����"� �����M�������� ������������9������;��*�� �����E

����)��� ������ ��� ���3;�)�� ������������ ���"�;���3����

��"� �����M� �������������M��������3�)9�;������O ���;����*O3

��� �����*���������O������ �����)� ����M �;���������9C�)�E

;������ ��;����*��� ������ ������;�� ��� ���O�� ��� �������3

)� ����� ��������� �������������� ��� ������M ��� ���������9

�������)���)���� �������� �&�� �;����*���)����� ������

������������)� � ����)�� ���;��� �;�)��� �)� ����&� ��

)�����O3;�)�� ����� �����"���������������������������������

���������������+���������� 0$����3�����?G7?29,�)� � ����

� ��������� ���� ����3;���������M ��)�� ������������������E

*���������� � ����)+"�����������������\53@70)Y53555?20�����?GG829

C������������M ��)�� ���������������;� ��� ���O���������E

���+�3� ��� � ��������������)����)�� ���9�������)�� ���

�������������� )� ���� ����3��� �� ���������� )����)�� �����E

����������+���� �)����)���%�����*��0#����3$�������?GGF23�)9�� �

��M)�� ��M����M ��)�;�������������M� � ����*O�)�;��������E

��9�� ������)� �&�)�� ��M��)��+���� �������� ����� �����*���

���)�*�� ���� ���������M ������� ��������� �3)��������� ����E

�������M�������� ��*���M ��)�� ��������������9,�������� E

����� ����)�� ����+�����3 ��;������;����*��3 ����;����*O)���E

�� ��������+���������+�����������9

(��� ��������M �� )�� ��� � �����������;� ��O ��������

� �� ��*���������������)�� ���3� +����������� ���3;��� ������

�����������������O�����)��� ����)�� ����� N�����������*���E

��������)�� ��0������>55429!�� M)��*O)�� ����)��M���;�

�+����;� �����O���M�� �)���3 ���������� ��� �������������M��� E

����)�� ���0$�������9?G7G29��� ������ ������ �� M)��3��*�������

����� � ��)�� ���)������ �����*�������3)������� ������ 3��� �

������)� �������� ����� 3���)���)� ��;����*������������������

�;� �� M)��*O)�� ���9

C ��%��*��)�������������������&��)� � ����)�� �� ��� ���

9��9������������)"����������������+��� ����������)�� ���

54

�)��������������������3� ���� ��*O)�� ���� ������������������

��"�)�� ���9������������)���������� ����������)�� ������

��O����� � �� ���"�������������������+�3�)9������������0����2

����)�"�������0)��������)���29�����)�� �� � ���������M*����)�E

� �� ������������3���M�����;����� ���������*��9S��;�����������

)� �������)"�����������+�3�)9����������;������� �������;�

������O� �� M)��*��;����*��� ��9�� �����������* ���"������ E

��� �����������M)�� ���3� ��;�������������������M �����3���

�+����;�����M ����� ������� ����M9

���� ����)�� �������M �;���������� ��� �����)�;����)��E

�� "������)���������)���"��� ��� ���3�)9������M �������

�� M)� �� )���� ����)�� �� +�;����*�������3�����������)���E

�� ������)���"��� )9,� ���� )��� ����)�� �������M �;�������

��� ��������N�����)���� "���*��;����������+��3���)���������E

��*�� ����������������3;��)"��)�� ����������������� ��� ����

�� ������+�����3� ���������M)� ����M���)��� ���������������

��"������3�������)�����M ��3�����:�*�� �����=�)��+� ���"����� "�;E

����)���)�� ������������0�����>55@29S����)� ��*��� ��������)�E

� ���� ����������� ;����������)����M ��)����� ������� �E

���3� �;�����������3�)�;�����"���������� "�����+���"��������

�������)��� ���������������3����%�� �����M �������)�;�����+;����

)�� �� +��M �����N�+ "� �������"� �������*��� ������������E

��������)�;����;����*��9

Q��� ����)��� ����)�� ��M����M �;����*������ ��)����� ���"�

���������� ���������� ����3 ���M����)�;���"��"������0 ��9?629���

;��� � ��� � �� �������+;������)�;�����"������ � ����"� ���� �+��

���������)�� ������M �;����*������ 3��������� ������)��� ��E

���3 ��������� )���;�� �� ����� ��� �����;����9(������M � ��

)����� �����)�� ��M3*�� ����)�;�����"��������"���)�����������E

��) �����3 �9)���;��>5)� 9���� ����)�� �������M �;����*��

���� �)�����"��� ���� ����)���� "�����)�;�����"������3������

������ ���"����������)���������) ��������)�;���� �����"� ��E

��9��������M ��)�� �������M �;����*������ ��)�;�����"����E

������;���O�� ��)�� �������� ������������;��*�����)�*�� ����9

,���;� ������ )���)������O3 ;� ����� � ��� ���� )��� ���� � ������

����M � ��;����*������������M�������� ������������"� �;��E

��*��3��)������� ��;���� ������O���*O�"������� �����9����*������

���������3����;� ��;�� ��"�O��M ��)���%������� +����)�� �� +�

�����;��������������*��3������������M)�)������������ ���� � � ��

55

�"������9� ���)��+�)��� ����)�� �������M �;����*������ 3�)���E

�������)�;������;����*�������;��������������*��3�;��)�����O���M�E

�������)�;�����"������9

�)���)� ��)���� �"���������������"� ������)�����;�������3

�9������������)�;����;����*����)�;���� "�����+����� ���� ����

�� � ����� � �� �������+;����M ��*�� ������ �*��������;������

�����N�����)�������+��������)������ �M��������������M ���

)�� �������M �;����*������ 9S�����������������;������������E

��������)�;����;����*��������"���������� ������)��� ����)�E

� �������M �;����*������ �)��+�������)�� ������� ����3)���

���*�� ������ �*O �������N���+����)���������"�)��������M ���

�;��������������3�������"����������;@4)�� �� �I � ���&9-)�;�E

��� "�����+��+����;�����������"��� � ����� � �� �������+;�������E

)��� ��+���� �M�������� ������M ��� )�� ��M����M � ;����*��

���� 3�������������� �*��)��� ����)���)� ������� ���� �)+�)�E

� ����"���;�����;>>3������;��������O��� )���� ���9(����� � E

����� � �� �������+;�����)�;���� "�����+�)������M ������)�� ���

����M �;����*������ ��� �������������� �����*���)� ���� ���"���

����;��*���M ��)�� ��������������3� �� ���������� ��� ����

)��� �� �9,����� �"�)� ���� ������"�;����3;����� ����������;��E

��*������� 3� +�����;������ �*O������ �������� ��������9��9)����

����;�������� �*O "������3"������M��"������)���)�� �� +���E

����������� "�����9

,��� ���� �����+;����� � ����� � �� �����������"� ���� )���� ��

� ��������)�����������������)�;����;����*��3�)�;�����"����������

"�����+�)������M ������ )�� ������M � ;����*�� ���� 0 ��9 ?F29

Ta b e l a 16Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności light

(średnia±odchylenie standardowe)

*p<0,05; () zakres minimum-maksimum; a-a – różnice istotne w wierszach przy p<0,05

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności light

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 222 829 56Urozmaicenie(produktów/tydzień)

31,0±6,4(7-48)

30,3±6,3(13­48)

31,2±6,4(7­48)

31,7±6,7(18­48)

Spożycie błonnika* (pkt) 17,0±4,5(0-31)

16,4±4,4a

(5­27)17,0±4,5(0­31)

18,1±4,7a

(7­31)

Spożycie tłuszczów (pkt) 20,2±6,1(2-41)

19,5±6,2(5­37)

20,5±6,0(2­41)

19,2±5,6(8­32)

56

����������� � �����+;����*�+ ��+���)����� �������)�� ��M���E

������)��� ����� �� �������M����� �� ����+�3� +�����)�;����

;����*�������� �������"���M��M���������������0: ����=�:���E

�� ����=2������� ����)���� "����)�;�����"������0:������ ��E

�������=�:��� ���������=2�)��+������������������������

���� ����)�� ��M�����;����*������ 9�)���)� ���)�;���� "���E

��+������M�����+��)��� ����)�� �������� ��;����*�������� �E

������"������� ����)���� "���0:�����)���=2�)�;���� �����"� ����9

�� ��������"� � ���� �����+����;�)���)� ����������*��������

�����N��������:����) �����=���:� )���� ���=0���9?><?429��M����

� �� ����+����+����)��� ����3�������� ����)�� �������M �

;����*������ ������ �������"���� ����)���� "����)�;���� "�����+�

0)���;��?7)� 2��;��+����� �����)�� ���3��������"� ��+;������ � E

��� � �� ������9

Ta b e l a 17Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności light

(% próby)

urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4

�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;

spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118-21 pkt; 12<18 pkt

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności light

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 222 829 56Urozmaicenie  nieodpowiednie1 4,4 5,4 4,0 6,5  wystarczające2 37,2 43,2 36,2 28,2  dobre3 49,0 43,7 50,0 55,9  bardzo dobre4 9,4 7,7 9,8 9,4Spożycie błonnika  bardzo małe5 70,5 74,1 69,7 68,6  niewystarczające6 29,1 25,9 29,9 30,3  wystarczające7 0,4 0,0 0,4 1,1Spożycie tłuszczów  bardzo duże8 11,4 8,3 12,4 8,2  duże9 12,7 14,2 12,5 11,1  umiarkowanie duże10 16,7 17,0 16,8 14,8  prawidłowe11 26,6 21,2 28,3 22,4  najlepsze12 32,6 39,3 30,0 43,5

57

Rys. 12. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postawwzględem żywności light (% próby)

Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień

Rys. 13. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względem żywności light(% próby)

Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt

Rys. 14. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względem żywności light(% próby)

Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt

58

,��� ���� �����+;����� � ����� � �� ���������� M)�����������E

��&)�������������� ���������+;������ �������������&��)�;����

;����*��� ���)������ �M�������� �� )� � ���� )�� �������M �

;����*�� ���� 0 ��9?729S�������� � ������� ���)� ���� ��������E

������ ������3�� +����������3;�� �����������������&��M� �"����

��M���;����)�;���������������������������)��� "�����+�0���E

�����9?GGF29��;���� ���������O3;�)��� ����)�� ��������;��E

��*�������;������� �*�������� ������"������M����������������)�E

;���� ;����*�� )���������� ���� +���� ���) ;����*��3 � ��"������

;����*�������������� ������9��� ������������3S������ 0?GGG2)�E

���� ���� �������;��*O3�����"�����"�������;)������M ��������E

�� ����������� �����9

��� ����� ����� ������� ������ ����M �;����*���� �������

�� � ���� � �� �������+;������"��)�;�����"������� "�����+�����;���

�)�� ���)��� +�3)� ����� �������������� � �����+;���������E

�������)�;����;����*��0 ��9?G29S�����������������M������������E

������+;���"���M������)��� ����)�� ��������;����*���� ����E

���9C���� ������� �������"��� ���� �� � �����M����3��;�)���)� ��

)���� �"��� ��+�3 �)�;�����"������3 ��* ���� ���� )��� ����)�� ��M

����M �;����*���� �������)����� ���"������3 �����N����)�����E

���)�;���� "�����+���"��;���3������)�;���� ���"���� ����)���� "���9

Ta b e l a 18Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem żywności light

(% próby)

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności light

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 222 829 56Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności 30,5 30,2 30,7 28,7

Ograniczenia ilości żywności 27,9 27,2 28,2 27,4Ograniczenia w spożyciu  cukru i słodyczy 23,7 23,6 23,6 25,1  żywności o dużej zawartości  tłuszczu 22,4 21,8 22,6 22,2

  tłuszczów 21,3 21,4 21,0 25,1  pieczywa, kasz, makaronów,  ziemniaków 12,0 10,6 12,1 14,9

  mięsa i wędlin 11,3 11,2 11,4 10,8  ryb 6,2 7,6 5,8 6,7  produktów mlecznych 5,5 4,2 5,6 9,2  surowych warzyw 2,5 1,5 2,9 0,0  surowych owoców 1,4 1,1 1,5 0,0

59

Q��� ����)��� ����)�� ��M����M �;����*���� ���������)��E

��� �����3 ��� � ���� � �� ��������M�����+������� �������"��)�;�E

��� "�����+�����*��������:�����)���=���:� )���� ���=0 ��9>53���9?F29

,��� ���� ������ ���� �� � ����� � �� �������+;����� ��������� �

)���� �"������+;���+��)�����;�������0���9?8<?629

Ta b e l a 19Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności naturalnej

(średnia±odchylenie standardowe)

**p<0,01; ****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotnew wierszach przy p<0,05

Ta b e l a 20Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności naturalnej

(% próby)

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności naturalnej

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 48 828 231Urozmaicenie(produktów/tydzień)

31,0±6,4(7–48)

30,9±7,0(15­48)

30,9±6,4(7­48)

31,4±6,2(13­47)

Spożycie błonnika** (pkt) 17,0±4,5(0-31)

16,4±4,6a

(5­31)16,7±4,6(0­31)

17,9±4,4a

(4­28)

Spożycie tłuszczów**** (pkt) 20,2±6,1(2–41)

22,7±7,1a,b

(12­37)20,5±5,9a,c

(4­41)18,7±6,2b,c

(2­36)

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności naturalnej

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 48 828 231Urozmaicenie  nieodpowiednie1 4,4 6,1 4,8 2,7  wystarczające2 37,2 34,2 36,8 39,4  dobre3 49,0 51,1 49,4 47,2  bardzo dobre4 9,4 8,6 9,0 10,7Spożycie błonnika  bardzo małe5 70,5 72,7 71,8 65,3  niewystarczające6 29,1 26,0 27,8 34,7  wystarczające7 0,4 1,3 0,4 0,0Spożycie tłuszczów**  bardzo duże8 11,4 24,2 12,0 6,6  duże9 12,7 16,8 12,7 12,2  umiarkowanie duże10 16,7 11,2 17,5 15,0  prawidłowe11 26,6 20,2 27,1 25,9  najlepsze12 32,6 27,6 30,7 40,3

urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4

�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;

spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; **p<0,01

60

Rys. 15. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postawwzględem żywności naturalnej (% próby)

Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień

Rys. 16. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postawwzględem żywności naturalnej (% próby)

Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt

Rys. 17. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postawwzględem żywności naturalnej (% próby)

Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt

61

��� �������M �;����*���� ��������+;������"��� � ���� � �� ���E

��� � �������� ���������&� �)�;���� )�������+����� ���) ;����*��3

����� ����)�;����������������+��)�� �� +�����������������E

���������� 0 ��9 >?29 � �������� �&������3 ;� ����� �)��� ����

)�� �������M �;����*���� ������� �)�;�������M��� ����+� ���E

�����)��+�������;����*���)��� �������3��������"�)� ���� �����

�������+;����� �����������������&����� ���)�� �� +����M�E

��������������������)���)� ��)���� �"������))�� �� +�;����E

*�������0��������3S������?GGGL- �) �����9?GG829

Q��� ����)��� ����)�� �������M �;����*���� ����������E

��� �������"���M����� ���������� ���� ������M ��"� ������ �3 �

��M���� ��" � �� ��������& ��%��������� � � �������� ���������&

��)�;�������*��;����*�������)�;�����������"� ����3;����*��� �;��

����� �*�� "������3 "�����+�3)�������3����3������+���������+�3

�M����M ���3���9�+;������ �� ����������&�M ���������)�� �E

������ �����)��� ��������M �;����*���� ���������"���)����E

��@<4������;����*�+ ����� � ����3��)���)� �����������&

��)�;�����������"� ����� �� �����838������M���������M������&9

Ta b e l a 21Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem żywności naturalnej

(% próby)

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności naturalnej

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 48 828 231Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności**** 30,5 17,4 28,0 42,4

Ograniczenia ilości żywności**** 27,9 14,1 25,6 39,1Ograniczenia w spożyciu  cukru i słodyczy**** 23,7 6,4 21,5 35,1  żywności o dużej zawartości  tłuszczu**** 22,4 9,6 19,3 36,4

  tłuszczów**** 21,3 11,1 18,2 34,4  pieczywa, kasz, makaronów,  ziemniaków*** 12,0 4,5 10,3 19,3

  mięsa i wędlin** 11,3 4,7 9,9 17,9  ryb* 6,2 3,0 5,5 9,6  produktów mlecznych 5,5 0,0 5,4 7,1  surowych warzyw 2,5 0,0 2,5 3,1  surowych owoców 1,4 0,0 1,6 0,8

*p<0,05; **p<0,01; ***p<0,001; ****p<0,0001

62

��� ����� ���������M ��"� ����3����;�����)�;� ���� �"� �E

���3����+;������"��� � ���� � �� �������)�;�����"������0 ��9>>29,��E

�������������������)�;����;����*��3����;��������;������ �*���

*�� �������������)��� +�3� ���� �����*�+ ��+������ ����)�� �E

��3������M�����)��� ����)�� �������M ��"� �������"� ��+;����

�� � �� � � �� ������9C���� � ��� ����� )�� �����������"� �+;����

�������������)�;����;����*���� ������ ���+������ ����)�� �E

��9(�� ����)��� ����)�� �������M ��"� ���� ���������"���E

;���*�� ���������)��� +��)��������)�;���� "�����+�3������������

��M�����)�;���� "�����+�9

�� ���� ������+;������� �*�����*�� ��������;��������)�;����

"�����+��)�������+��������)������ �M��������������M ���)�E

� �������M ��"� ������� ��+;���������)�������+�������������;�E

������������*O�)�;�������������M9Q��� ����)��� ����)�� �������ME

� �"� ���� ������ �������"� �� �����3 � �� � ��� � � �� ������

��M������"� �� ��������&�)����������)�;���� "�����+�����:��� ��

�;�=3: �;�=�:����������� �;�=3��������� �� ��������&:)����E

"�����= � :�����)�����= 0 ��9>@29����)����+��)��� ����)�� ���

����M � �����)�;����*��� �� ����������;���� �� ����+�������E

�������������M:� )���� ��=�)�;���� "�����+�3�)��+�������)�E

��� �"��������0���9>523������ ���)� ���� ���������������� �&

��� � �����90>55?29����"� �����)����������)�;�����"������3)� ��E

�������)���)� ��������������)�;����;����*��3�����������"�+;E

����� � ����� � �� ����������)��������� �������������M�+;���)�E

� ��������M ��"� ����0 ��9>@3���9?73?G29

Ta b e l a 22Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem słodyczy

(średnia±odchylenie standardowe)

Wyróżniki OgółemPostawy względem słodyczy

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 69 497 541Urozmaicenie*(produktów/tydzień)

31,0±6,4(7–48)

29,1±6,9a,b

(15­42)30,9±6,4a

(14­48)31,4±6,3b

(7­48)

Spożycie błonnika (pkt) 17,0±4,5(0–31)

16,6±4,5(7­27)

17,0±4,6(0­31)

17,0±4,5(2­31)

Spożycie tłuszczów**** (pkt) 20,2±6,1(2–41)

17,5±5,7a,b

(2­31)19,5±5,7a,c

(4­36)21,2±6,2b,c

(4­41)

*p<0,05; ****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotnew wierszach przy p<0,05

63

Wyróżniki OgółemPostawy względem słodyczy

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 69 497 541Urozmaicenie  nieodpowiednie1 4,4 9,0 4,7 3,6  wystarczające2 37,2 47,0 37,9 35,4  dobre3 49,0 36,5 48,4 51,1  bardzo dobre4 9,4 7,5 9,0 9,9Spożycie błonnika  bardzo małe5 70,5 74,7 69,6 70,8  niewystarczające6 29,1 25,3 30,0 28,8  wystarczające7 0,4 0,0 0,4 0,4Spożycie tłuszczów****  bardzo duże8 11,4 5,3 8,3 15,0  duże9 12,7 3,1 10,3 16,2  umiarkowanie duże10 16,7 13,3 16,5 17,4  prawidłowe11 26,6 30,3 28,1 24,7  najlepsze12 32,6 48,0 36,8 26,7

Ta b e l a 23Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem słodyczy (% próby)

urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów/ty-dzień; 4�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7

�30 pkt; spoży-cie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; ****p<0,0001

Ta b e l a 24 Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem słodyczy (% próby)

Wyróżniki OgółemPostawy względem słodyczy

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 69 497 541Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności** 30,5 41,2 33,4 26,5

Ograniczenia ilości żywności* 27,9 34,4 30,6 24,7Ograniczenia w spożyciu  cukru i słodyczy**** 23,7 39,9 27,2 18,3  żywności o dużej zawartości  tłuszczu* 22,4 29,7 24,7 19,4

  tłuszczów 21,3 27,8 23,4 18,5  pieczywa, kasz, makaronów,  ziemniaków 12,0 15,5 12,3 11,2

  mięsa i wędlin* 11,3 19,2 12,3 9,5  ryb 6,2 7,4 5,0 7,2  produktów mlecznych**** 5,5 18,2 6,2 3,3  surowych warzyw* 2,5 5,5 3,4 1,3  surowych owoców 1,4 2,9 1,5 1,1

*p<0,05; **p<0,01; ****p<0,0001

64

Rys. 18. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postaw względemsłodyczy (% próby)

Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień

Rys. 19. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względem słodyczy(% próby)

Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt

Rys. 20. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względem słodyczy(% próby)

Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt

65

C������)����� �����)��� ����)�� ��M����M ��"� ����� ���E

��"��� � ���� � �� ����������������� �� ����+�� �����������������E

������������������)�;����;����*��3 ��;���������������)�;�������E

*��;����*��3��)�;�����������"� ����3�M����M ���3��������������3

)�� �� +���������������)�;����;����*��� �;������� �*�� "���E

���0 ��9>429S����� ������������������"�� �������)������ � ���� �E

�� �����������M����� �� �� ������� �"� �������� ����� �����

)�� ��������M ��"� ����9,��� ���� ������ ���� �� � �����+;���

���� M)���������������& � ���������)�;����)�������3����3���E

���+���������+�3)��� ����3������������+�� "�����+�9

,�)� � ����)��� � �������������+��;��� ���� ��O3;�)�� �E

�� ������� �"� �������� �����������������);����*��3 �9;����E

*������ 3�� ���������"� ����3� +��������������O����������;�E

�������� ������M ��� )�*�� ���3 ��� �+����; ���)�*�� ��� �)+���*O

)�� ��� � ����������3 ���� �������� )���)� �� ;����*�� ����

��)�;���� "�����+�3��������"���+;�����������������������������NE

������)�����;�������9� ��� �����������M����� � ����� � �� ������

����;��*��� ���� �����)���)� ��)�� ������M �;����*���� �������

��������M ��"� �������������������N���+�9'����������;��� ����E

��O3;���� ����)��� ����)�� ��������;����*���� ��������)�����"�

��� ����)���� "�����)�;���� "�����+������"������9Q��� ����)�E

�� ����)�� ��M����M � ��;����*����)����� ���"��� ��������3 �

��M�����"�������&��%����������� ������������������������������&

� �)�;���� ;����*��3� ���*�� �)�;������ ;����*��3� �)�;���� �����

��"� ����3)��� �)�������3����3������+���������+�3��� ��;�

���3�M����M ���3 "�����+�����;����*��� �;������� �*�� "������9

�)���)� ��)�� ������M ��"� ����3����;��*O�M ��)����� �E

����)�� ����� �����������������������"�� ��� ��3���������E

����)��� ����)�� ��M����M ��"� ������)����� ���"��� ������E

��3 ����� ��"�������& ��%��������� � � �������� �������������

���������&��)�;����;����*��3����*���)�;������;����*��3��)�;����

�������"� ����3�M����M ���3��������������3)�� �� +���������3

"�����+�����;����*��� �;������� �*�� "������9-)�;�����"������

�����������"��� � ���� � �� ���������������)�� �������M ��"�E

����3���+����� ��������� ���� �*��*�� ����)��� +�3����� �� ��

��+������� �������������M����*����)������)�;���� �����"� ��E

��)���������9

,�������� � ����� � �� ����������;��*���M ��������������+;E

������)�����;��������)�� ������������)���)� ��)�� ������ME

66

�;����*������ 9C����"���M3;����������������)��� ����)�� ��M

����M � ��;����*��3�� ������ ���+��)�� ������� ����3������E

�������"���M�����)�;�����"������9,��� ���� ������ � ����� � �� ���E

����+;��������"� ���)�)������������M ����������)��� +� ��)�E

������+��������+;���+��)�����;�������3��� ����� � ��� � �� ������

�+;����� ���� �����)���)� ��� �����������������&��)�;����)��E

�� +���������9(����� � ����� � �� �������+;�����)�;���� "�����+�

��� �����������9��;����"���������O3;�� �����������;����*������

�M �����������"�������������������������������)�;������

;����*�������������� "�����3��������� �"� �)� ���� ������� ����9

C)�� ���������M �;����*������ ��� ���������� � ��� �)���

��� �����)���� )��������)�� ���3�������� ��� ��;����*��3���

�"�*����*����� ��)"���� �� %������������� ��������9�)���)� ��

)�� ���������"� �������������M���+����)"����)���� �)�����E

�����3�����%�� ������3����������9��;� �����"� ������� �%�� �����E

��������M)��� �����������)� �)"����"� ����3�+�������������%��E

����:)��������= � ���)�� �� +�0D�;�����E���������>5??29��)����

����������3���� ��������� ��������)�� ��������;����*��3����E

�����M������+�����������)���)� ��)�� ������M �;����*��3� +�����

��� �����)��� ������ ����� ������������� ����)�������*��9

C������)����� ��������� ����)�� ��M����M �;����*��� ���E

������%��������� ������� �������"��� � ���������������������

�)�;����;����*���)��+�������)���� �"��3)� ����� ���������;�E

���� � �����+;����������������)�;����;����*���)���)� ����+�

�)�� ������ ������)��� ����0 ��9>829Q��� ����)��� ����)�� ��M

����M �;����*��� ���������%��������� �)����� ���"� ������ME

��"� ������ �3 ��� � ���� � �� ��������M������"���� �*O*�� ���

����;������)�;���� "�����+�9-)�;�����"�����������������"��� � E

����� � �� �������+;���)������M ������)�� �������M ������ ��E

���;����*���9

Q� � ��� � �� �������+;������)�;���� "�����+��������������)�E

;����;����*��)������M ������)�� �������M �;����*�����������E

��������� ��;��)���)� ������"� �������)��� +�3����;�������)�E

������+���)����� �������N���+��)�����;�������0 ��9>63���9>?<>@29

C��������) �����;����*O�%��������� �3����������)��� ����)�E

� ��M3������ �������"���M���������������0�� � ����������� ���"

������&:���� )���� ���=�:��� ���������=3���M����� ���": ����=�:���E

�� ����=2�)��+���������������)����� ���������� ����)�� �E

�M����M �;����*����������� �9

67

D� �����*������������) �����;����*O�%��������� ������� �E

������"���M�����)�;���� "�����+�0�� � ��������M����� ���"������&

:��� �� �;�=3: �;�=�:����������� �;�=3������������ ���":)����E

"���=�:�����)���=2�)��+���������������)����� ���������� ��E

��)�� ��M����M �;����*����������� �9�)��� ����� �����M�E

������������+��)��� ����)�� �����;�)�� ������� ����� ���� ����

���� )���� ����)�;���� "�����+�9

Ta b e l a 26Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności

postrzeganej jako nagroda (% próby)

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako nagrodynegatywna neutralna pozytywna

Liczebność 1107 409 606 92Urozmaicenie**  nieodpowiednie1 4,4 5,9 3,4 4,8  wystarczające2 37,2 44,6 33,4 29,7  dobre3 49,0 41,7 52,9 55,7  bardzo dobre4 9,4 7,8 10,3 9,8Spożycie błonnika  bardzo małe5 70,5 69,2 71,7 68,2  niewystarczające6 29,1 30,8 27,6 31,8  wystarczające7 0,4 0,0 0,7 0,0Spożycie tłuszczów****  bardzo duże8 11,4 5,9 13,6 21,4  duże9 12,7 10,7 12,9 21,1  umiarkowanie duże10 16,7 13,3 18,6 19,5  prawidłowe11 26,6 28,8 27,0 13,8  najlepsze12 32,6 41,3 27,9 24,2

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako nagrodynegatywna neutralna pozytywna

Liczebność 1107 409 606 92Urozmaicenie****(produktów/tydzień)

31,0±6,4(7–48)

29,9±6,3a,b

(13­47)31,8±6,4a

(7­48)31,4±6,2b

(15­42)

Spożycie błonnika (pkt) 17,0±4,5(0–31)

16,9±4,4(5­27)

17,1±4,6(0­31)

16,8±4,8(4­28)

Spożycie tłuszczów**** (pkt) 20,2±6,1(2–41)

18,7±6,0a,b

(2­41)20,8±5,8a,c

(4­37)22,8±6,2b,c

(9­38)

Ta b e l a 25Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności

postrzeganej jako nagroda (średnia±odchylenie standardowe)

****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotne w wierszachprzy p<0,05

urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4

�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;

spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; **p<0,01;****p<0,0001

68

Rys. 21. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postaw względemżywności postrzeganej jako nagroda (% próby)

Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień

Rys. 22. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względem żywnościpostrzeganej jako nagroda (% próby)

Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt

Rys. 23. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względem żywnościpostrzeganej jako nagroda (% próby)

Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt

69

��� �������M �;����*��)�� ����������������� ��� � ���� � �E

� �������+;������"�� ������������������������������&��)�;����;��E

��*��3���������&����*���)�;������;����*���������������&��)�;����

�������"� ����3 ��;�)�������3����3������+���������+�3)��� �

"�����+�����;����*��� �;������� �*�� "�����+�0 ��9>F29Q� � ���

����������� �� ����+��)��� ����)�� �������M �;����*������

����� �)� ���� ��� �������� ������������&3)� ����� ������M����

������ �����������& � ����"���+��������) �������� ��������;����E

*��� %��������� � 0)�� ������� ����29,����M���� �+;�����M ��

�������� � ����"�� �����������������&��)�;�����������"� ����

����)�������3����3������+���������+�9�)���)� �����������&

��)�;����;����*��� �;������� �*�� "������3� �� ��������&����

� ����������"��������*�+ ��+��)�� ������ �������;���+��)�E

�� ����)�� ���9,��� ���� ������ ���� �� � ����� � �� �������+;E

����� �����������������&��)�;�������3�M�� ��M ���3 ��������

�����������+�����)�� �� +���������9

Ta b e l a 27 Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem żywności

postrzeganej jako nagroda (% próby)

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako nagrodynegatywna neutralna pozytywna

Liczebność 1107 409 606 92Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności*** 30,5 38,1 26,7 22,2

Ograniczenia ilości żywności**** 27,9 36,9 23,2 19,7Ograniczenia w spożyciucukru i słodyczy**** 23,7 32,4 20,2 7,6  żywności o dużej zawartości  tłuszczu*** 22,4 28,9 18,3 21,0

  tłuszczów**** 21,3 28,1 17,9 13,2  pieczywa, kasz, makaronów,  ziemniaków*** 12,0 16,5 10,0 4,9

  mięsa i wędlin 11,3 12,6 9,9 15,1  ryb 6,2 6,0 6,4 5,9  produktów mlecznych 5,5 5,9 5,7 2,6  surowych warzyw 2,5 1,6 3,2 1,3  surowych owoców 1,4 0,6 2,1 0,0

***p<0,001; ****p<0,0001

70

��� ��������;����*����� ��������N�+ "�)�������*����������E

"��� � ��� � �� �������+;�����*�� �����������)�� �� +��)�;�������

)�����������)����� ������ ������)����� ������ ��9Q� � �����M����

������������)�;����;����*��3� ��;���M�����)�;�����"���������E

��� �������"���������� ��������)��� ����)�� �������M �;��E

��*������N�+ "�)�������*���)��+������������������ ����)�E

� ���0 ��9>729

S����������������)�;����;����*����������"��� � ��� � �� ���E

����+;��������)��� ������� �"� �������� ��� �M��������������ME

������)�� �������M �;����*������N�+ "�)�������*��0 ��9>G3

���9>429C��������� �����)�� ����� �����"������M����� �� ����+�

�:���� )���� ��=�����������3�������)��� �����)�� ����<���E

��M����� �� ����+��:��� �� ����=������������)�;����;����E

*��9Q��� ����)��� ����)�� �������M �;����*������N�+ "�)���E

����*�� ��)����� �����3 ���M���� ��" � �� �� ��+�3 � � +����

� ���� ����: ����=�����������3� ����������"� �� ����+��:��E

� ���������= ����������� �)�;���� ;����*��9 ����� �"� ��������

����N���� �����������"� �� � ���� � � �� ������ �+;��� )� �����M E

������ )�� ������M � ;����*�� ���� N�+ "� )�������*�� 0 ��9 >G3

���9>8<>629��� �������M �;����*�� ����N�+ "�)�������*�����

��������"� �� �)�;���� "�����+� ��;�� �� ������ ��������������

)������� � �M���90>55?23)��� ��� ������������������� � ������E

��������M �� �)�� �����)�;���������E������� "����������)��E

�� +�;����*�������9

��� �������M �;����*������N�+ "�)�������*������������� �)E

����+;������"�� ���������+;�������������&��)�;����;����*��0 ��9@529

Ta b e l a 28Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności jako

źródła przyjemności (średnia±odchylenie standardowe)

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako źródła przyjemności

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 14 771 322Urozmaicenie**(produktów/tydzień)

31,0±6,4(7–48)

25,7±5,2a,b

(19­36)30,9±6,3a

(13­48)31,7±6,5b

(7­48)

Spożycie błonnika** (pkt) 17,0±4,5(0–31)

13,0±4,2a,b

(9­23)16,9±4,5a

(4­31)17,3±4,5b

(0­31)

Spożycie tłuszczów (pkt) 20,2±6,1(2–41)

18,4±5,8(9­30)

20,0±5,9(2­41)

20,8±6,3(5­38)

**p<0,01; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b – różnice istotne w wierszach przy p<0,05

71

Ta b e l a 29Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności

jako źródła przyjemności (% próby)

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako źródła przyjemności

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 14 771 322Urozmaicenie**  nieodpowiednie1 4,4 15,1 4,3 4,4  wystarczające2 37,2 61,8 39,8 30,0  dobre3 49,0 23,1 47,8 52,9  bardzo dobre4 9,4 0,0 8,1 12,7Spożycie błonnika  bardzo małe5 70,5 89,1 71,0 68,4  niewystarczające6 29,1 10,9 28,7 30,9  wystarczające7 0,4 0,0 0,3 0,7Spożycie tłuszczów  bardzo duże8 11,4 5,2 10,2 14,5  duże9 12,7 11,9 12,3 13,8  umiarkowanie duże10 16,7 17,2 16,4 17,5  prawidłowe11 26,6 26,8 27,4 24,7  najlepsze12 32,6 38,9 33,7 29,5

urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4

�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;

spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; **p<0,01

Ta b e l a 30Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem żywności jako źródła

przyjemności (% próby)

Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako źródła przyjemności

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 14 771 322Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności 30,5 17,2 31,3 29,3

Ograniczenia ilości żywności 27,9 17,2 29,0 26,0Ograniczenia w spożyciu  cukru i słodyczy* 23,7 0,0 25,4 20,4  żywności o dużej zawartości  tłuszczu 22,4 17,2 21,7 24,4

  tłuszczów 21,3 17,2 20,9 22,3  pieczywa, kasz, makaronów,  ziemniaków 12,0 17,2 12,0 11,6

  mięsa i wędlin 11,3 0,0 11,9 10,4  ryb 6,2 0,0 7,0 4,6  produktów mlecznych 5,5 17,2 6,0 3,9  surowych warzyw 2,5 0,0 3,0 1,4  surowych owoców 1,4 0,0 1,5 1,0

*p<0,05

72

Rys. 24. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postaw względemżywności jako źródła przyjemności (% próby)

Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień

Rys. 25. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względem żywnościjako źródła przyjemności (% próby)

Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt

Rys. 26. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względem żywności jakoźródła przyjemności (% próby)

Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt

73

S�����)���)� �����������&��)�;�����������"� ����� �� �����

�� � ��� � �� �������+;����0)Y535829C����3� +�����)�� �����"�;����E

*����� ��������N�+ "�)�������*�����+��3�����%�����"��� �����E

������������&��)�;���� �����)�;����*��3)� ����� �>834X��+�

�)�� ������ ������>534X��+��)�� ���)��� ����)� ���� ��"�� ���E

����� �����)��� ��9

����;��*���M ��)�� ��������M �� �����������������;����E

�����������M*�����)������������ ��� ��������)��� ����������� �E

����������M��+;����������"�0� ��3����>55?L(��������9>55>L

/��� ����9>55FL��]�� �>558L����������93>5?5L-��>55723�������

�� ������������� +������ �&���)� ���� ������ ������ ���������;E

��*��9,� )����"� � �� �&#����� � ��9 0>5562������3 ;� )���� �

���������� ���� ����;����*�������������"����M� � ����*�������)�E

;���������+�������)������� 3����M;�����9

��� �������M ������+� � ���� ���� ;����*�� ��� �+;������"�

�� � ���� � �� ������������������)�;����;����*������;�����������

)�� �� +��)�;������������� ��� ��� 0 ��9@?29 Q��� ����)���E

����)�� ��M��)����� ���"� ������M ��"� ������ �3 ��)�;���E

"��� � ���� � �� ��������M���)�� �� +���������������"����������

)�� �� +� "����������3������ ���)� ���� �������������������

�������� �&0���1���������9>55GL��������3S������?GGGL��� � ��

���9>55?29

�� �����+;����� ���� ����)������M ����������"� +��������E

����������� �M�������� ��)�������+���������N���+�3����� �� � ��

� � �� �������+;������� �"�� ���� ���� ���)�;�����"������� "�����+�9

Ta b e l a 31Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względemwalorów zdrowotnych żywności (średnia±odchylenie standardowe)

****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotne w wierszachprzy p<0,05

Wyróżniki OgółemPostawy względem walorów zdrowotnych żywności

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 123 810 174Urozmaicenie(produktów/tydzień)

31,0±6,4(7–48)

30,6±6,1(18­47)

31,3±6,4(7­48)

30,3±6,4(13­48)

Spożycie błonnika**** (pkt) 17,0±4,5(0–31)

15,7±4,4a,b

(4­26)16,9±4,6a,c

(0­31)18,2±4,3b,c

(7­31)

Spożycie tłuszczów**** (pkt) 20,2±6,1(2–41)

23,0±6,1a,b

(11­37)20,4±5,7a,c

(4­41)17,3±6,3b,c

(2­36)

74

���� � �����+;�������������������������������)�;����;����*��

��� ��������:����M ����"�I����M ��� �;�=0 ��9@>3���9>F<>G29Q� � ���

� � �� �����������M�����+���������������� �����)�� ��M����M �

�����+�� ���� ����;����*�������� �������"�:����M ��� �;�=����E

��������)�;����;����*��3)� ����� ����������+��)��� ����)�E

� ����������"� ���������������9Q��� ����)��� ����)�� ��M����ME

������+�� ���� ����;����*�� ��)����� ���"��� ��������3 �

�� � ���� � �� ���������������"� ���"������������������:��� ��

�"�=����:�������) �����=�)�;�����"������3���M����� ���"����:���E

��� �����������=�:����) �������= ���)�;���� �����"� ����9C ��� E

������;��*��� ���� ������ ���� �)���)� ���)�;���� "�����+�3���E

��)��� ����)�� �������M ������+�� ���� ����;����*���)�����"�

�)�;�����������������*�� "�����+�9

Ta b e l a 32Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem

walorów zdrowotnych żywności (% próby)

urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4

�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;

spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; **p<0,01;****p<0,0001

Wyróżniki OgółemPostawy względem walorów zdrowotnych żywności

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 123 810 174Urozmaicenie  nieodpowiednie1 4,4 4,9 4,3 4,8  wystarczające2 37,2 39,9 35,7 42,4  dobre3 49,0 48,1 49,9 45,4  bardzo dobre4 9,4 7,1 10,1 7,4Spożycie błonnika**  bardzo małe5 70,5 82,5 70,7 60,8  niewystarczające6 29,1 17,5 28,9 38,7  wystarczające7 0,4 0,0 0,4 0,5Spożycie tłuszczów****  bardzo duże8 11,4 21,9 10,9 6,3  duże9 12,7 22,5 12,0 9,4  umiarkowanie duże10 16,7 13,6 19,0 8,2  prawidłowe11 26,6 17,6 28,1 25,7  najlepsze12 32,6 24,4 30,0 50,4

75

Rys. 27. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postawwzględem walorów zdrowotnych żywności (% próby)

Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień

Rys. 28. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względemwalorów zdrowotnych żywności (% próby)

Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt

Rys. 29. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względemwalorów zdrowotnych żywności (% próby)

Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt

76

���� ����������� ������� � ���� � �� �������+;������"���� M)���E

����������&��� ����������3)�������������� ����������������������&

��)�;����;����*��0 ��9@@23������%����� ��;��������������� �&

0��������3S������?GGGLS�))�����9?GGF29Q� � ����� � �� �������+;������

�������� ������ �����������������&��)�;������������������9

- � �� ��������M�����+���)����� ������� �;����� ����������� ��E

���3 ����)��� ����)�� ��M����M ������+�� ���� ����

;����*��3 ��;)���� �"���3 � ��"������ ��+� ����� ����)�� ���3 � �E

����"��+;��<��������������� �� ��� �����<��������������)�;�E

���;����*��9���������)�;���� "�����+����������� "����������)���E

������*�+ ����� � )��+������ �M;������� � ���� ���� )����

��� � �M���90>55?2�;���O��� M)� ��� �����������������&��)�E

;����;����*������ ��� "������9

��� �������M �� �����3���������)����-����S������� ��E

���3�+;������"��� � ���� � �� ������ ����*�� ��������M)��� +�����E

���������)�;���� "������)������ ���)�+�M0 ��9@429C��������;�����

��M���������)���������������������)�)�"��������"M +�;�������E

���������)"������ �����0)��� ����)�� �������M �� �����2

�)�;���"��� � ������� "�����+���;����������������������������E

��������� �����)"����)�����;������������� �����9

Ta b e l a 33Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem

walorów zdrowotnych żywności (% próby)

*p<0,05; ***p<0,001; ****p<0,0001

Wyróżniki OgółemPostawy względem walorów zdrowotnych żywności

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 123 810 174Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności**** 30,5 12,2 28,1 54,6

Ograniczenia ilości żywności**** 27,9 9,8 25,5 52,1Ograniczenia w spożyciu  cukru i słodyczy**** 23,7 6,1 21,3 47,1  żywności o dużej zawartości  tłuszczu**** 22,4 8,8 19,6 45,0

  tłuszczów**** 21,3 6,6 17,9 47,4  pieczywa, kasz, makaronów,  ziemniaków**** 12,0 4,5 9,7 27,9

  mięsa i wędlin**** 11,3 5,6 9,8 22,7  ryb**** 6,2 1,5 5,3 14,2  produktów mlecznych*** 5,5 1,9 4,8 11,1  surowych warzyw 2,5 0,6 2,5 3,8  surowych owoców* 1,4 0,0 1,2 3,3

77

�� ���� �������;���+��������+;�����)�;���� "�����+����

����"� )�)�����������M �������)�������;��*O �)�������+�����)����E

+��)�;���� "�����+�0 ��9@83���9@5<@>29:,����)���=�:� )���� E

��=�)�;���� "�����+������� �������"���M�����M�����+��)�� ���

��� ����� � )��� ��������� � �����9,������ �� �������;� � �� �E

��O3;� ������ �� ���� �������)����� ����������� �����)���E

����)�� ��M����M �� ����������� �������"�:��� �� �;�=�)�;�E

��� "�����+�9,����M�����+���)����� ���������� �����)�� ��M�����

� ����������� �������"�:� )���� ���=�)�;���� "�����+�9

Ta b e l a 34Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem zdrowia

(średnia±odchylenie standardowe)

**p<0,01; () zakres minimum-maksimum; a-a – różnice istotne w wierszach przy p<0,05

Ta b e l a 35Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem zdrowia (% próby)

Wyróżniki OgółemPostawy względem zdrowia

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 422 610 75Urozmaicenie  nieodpowiednie1 4,4 4,5 4,4 3,7  wystarczające2 37,2 37,4 36,1 45,7  dobre3 49,0 47,5 50,8 43,1  bardzo dobre4 9,4 10,6 8,7 7,5Spożycie błonnika  bardzo małe5 70,5 68,5 71,3 74,9  niewystarczające6 29,1 30,5 28,7 25,1  wystarczające7 0,4 1,0 0,0 0,0Spożycie tłuszczów*  bardzo duże8 11,4 14,3 9,1 14,3  duże9 12,7 12,4 13,6 7,8  umiarkowanie duże10 16,7 18,8 15,0 18,7  prawidłowe11 26,6 27,5 26,7 19,9  najlepsze12 32,6 27,0 35,6 39,3

urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4

�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;

spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; *p<0,05

Wyróżniki OgółemPostawy względem zdrowia

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 422 610 75Urozmaicenie(produktów/tydzień)

31,0±6,4(7–48)

31,0±6,5(10­48)

31,1±6,4(7­47)

30,2±6,0(17­45)

Spożycie błonnika (pkt) 17,0±4,5(0–31)

16,9±4,9(0­31)

17,0±4,4(4­28)

16,7±4,1(7­28)

Spożycie tłuszczów** (pkt) 20,2±6,1(2–41)

21,0±6,2a

(5­41)19,7±5,9(2­38)

19,3±6,6a

(4­32)

78

Rys. 30. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postawwzględem zdrowia (% próby)

Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień

Rys. 31. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względem zdrowia(% próby)

Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt

Rys. 32. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względem zdrowia (% próby)Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt

79

C���������������������������"�������������&;�����������

�� � ��� � � �� ������ �+;������"���� M)������ �+;���� ���������&

��)�;����;����*��3����� ������������&��)�;��������������E

����3������������+�����0 ��9@629�)���)� ��)���� �"��������E

��&��� ������������������3;������������ � ��������)�� �� +�

�� �����3����� �"� �� ��������&)� ���� ����������� M)����������E

�����&��)�;�������*��;����*�������)�;�����������"� ����3;����*��

� �;������� �*�� "������3� ��;��)�;���� "�����+�3)�������3����3

������+���������+������M����M ���9S����������)�� �������E

�����������)�;����;����*����� �������"�9������������������

��� � ���� ������M� ����������������)�;����)�� �� +���������)����

����� � )��� ����� )�� ��������M � � ����� 0?438X2 ��; �����

�)�� ��������� ������ 043@X29-������� � �"M �� �� �� �%��������

)�� �� +�������������;����*��:���� �����=3��O�;��)��� �)�E

�������������M����� �������)��� ����������� �������)������

�� )�� �� +���������9

Ta b e l a 36Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem zdrowia

(% próby)

Wyróżniki OgółemPostawy względem zdrowia

negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 422 610 75Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności**** 30,5 20,6 35,6 44,9

Ograniczenia ilości żywności**** 27,9 18,0 33,1 42,3Ograniczenia w spożyciu  cukru i słodyczy**** 23,7 12,9 28,9 41,4  żywności o dużej zawartości  tłuszczu**** 22,4 12,7 26,9 40,1

  tłuszczów**** 21,3 11,9 25,9 36,7  pieczywa, kasz, makaronów,  ziemniaków**** 12,0 5,4 14,5 27,7

  mięsa i wędlin*** 11,3 7,9 12,1 24,2  ryb 6,2 4,9 6,5 11,7  produktów mlecznych** 5,5 4,3 5,2 14,5  surowych warzyw 2,5 2,3 2,3 5,2  surowych owoców 1,4 1,8 1,1 1,2

**p<0,01; ***p<0,001; ****p<0,0001

80

Podsumowanie

����������;���������)������� ������� �"� �������� ��"����E

��� ��������� �����;����������9���)�� �� ���������"�����M E

����"�������������)�;����;����*��������� ���"��)�;�����"��E

�������+;���������)�;���� "�����+�9������ � ���)�"�����E����������

�� � ����)"���"�������������;��������� ������� �"� ��������

� ������� ��� ����)�;����;����*��3���������"������������)"���

��������������)�;����;����*�����������������)�� �� +��� �����

������ ��� ���9��������)��� �����)"���������� ������)�"�����E

E��������������)�;���� "�����+��������� �����)"����������)�E

;�����"������9P�)����� ������)�"�����E������������ ������������E

����;����)"���"���������������)�;���� "�����+�3� ��;�� ���������

���)�� �� ���)"���"��������������)�;�����"������9

����� ������� �"� �������� �)���� ��"�����������������*��

�)�;������;����*�������)�;����;����*������*�������� ����9��ME

*������"� ������� �� ��� �������������������)�;����;����*��� �E

���������� � ��N�+ "��������� "������� �����3���� ������������� ��

��������������)�;����;����*����;��� ��� �����3 ��������)�� �� �

������3����3�������������9b� ������������&��)�;����;����*��

�������;�"�� �� ������)�"�����E�����������9- ����������� �����

�� � �����������"�)�;����)�� �� +����;�������������+�3�������

��"�)"������ �����������������&��)�;�����������"� ����3;��E

��*��� �;������� �*�� "������3 "�����+�3)�� �� +��������������E

��������+�9

,�������������������������� ���)"����)������ ������)�"���E

��E�������������������������)�;���� "�����+�)����)������ ����E

��M ��"� ������ �9��� ������� ����� �����3;��)�)������ ����E

81

��� �"� �������� � ������������������������������)"�����

)�)���M� ��� ����)�;�����������������)�;�������� +����)�����E

����N�+ �" "������3��*���� ������)"�����������������)�;����

;����*��� ���������N�+ "��"������9,���;��� ��O3;�����������;�E

�������� ������� �"� �������� ����M �;����*��)������������E

������0�����2��� �� ����������)��������� ����&0�"� ����3;����*O

� �;������� �*�� "������3 "������2��� �"����� �" ������� �������

������*��������������������;����9

(� ���� � ������)�� ���� ������ �;����*��3;��������� ��E

�����"������ ����������3;��)������� ������� �"� �������� )���E

��;�"���� �����)�� ����� ������ �;����*�����������+�� ���� E

����3 ;����*�� � ����;������� �*�� ������ ������ 0���� 2 � ;����*��

�� �������9��� ������)�� �� ������M �� �����3�������;���� ���E

��3��"������M*������� ������������ ����9������ � ���)�"�����E���E

�������� ����������� � �)����)"���"� �� ��+;��������� )�� ��

����M � ;����*��9����N��� )��� ���� )�� �����������"� ���)��E

�� ���� ������ ���)���� ������������������������;����E

*���<)�;� ����*���"� ����3� ��;� ��� �������� ���������)�������E

*��3� +����������������� �"��������9

,�������M�������3;� ��"� ������)�� �� �������� �*O)�;�E

���������������� � ��������� ���������"���M���������������;

������� �*O� ;�������)"����� �����9��;��)���)������O3;�"� �

���)�� �� ������������� �)��� �� �����"����M �� ������������

� �������������*��� ���"�������)�������� ���� ����������������

��� �������������+�����;���� �� �3� +�������� �)�O�)�����"�*��9

�� ���� ���� M ��M��� ���������� ����)�� �����M� �����;���)����

���)�� �� ������� ������� �����9#� ������������� ����������� ��E

���3��"�������)�����"�*��3+�"������O���� �� � ����� �� ���

"� ��������9����� �� ��+� ���� "�3 ;� ���� ���������� � �����

� �� ����������������M ���"M ���� ;����������� M)������

����+���*�������������� �����M�����*�+ ��+�� ���������������9

��� ��� ������� �"� �������� �����������������);����*��

����� �������������"���+;�����������������������������N��E

����)�����;�������9��������3;���M�����������������)�;����

;����*���)�����"���� ������)��� ����)�� �������M ��"� ��������

;����*����������� �3)��� �)��� ����)�� �������M �;����*��

����N�+ "�)�������*��9(�� ����)���� "����)�;���� "�����+�������E

�������"��������)����� �����)��� ����)�� ��M�����;����*����E

����������������+�� ���� ����;����*��3��� ������)��� ����)�E

82

� ��M����M �� �����3�� ���� ���� ����)�� ��M����M ��"� �E

�������;����*����������� �9(�� ����)���� "�����)�;�����"����E

�� �)�����"� )��� ���� )�� �������� ;����*�� �� �������3 ;����*��

���� 3;����*������N�+ "�)�������*�����������+�� ���� ����;��E

��*��9,� ���� � ���������+;�������������&��)�;����;����*����"�

���������)��� ����)�� ��������;����*���� �������3�����+�� ��E

�� ����;����*������� �����3����� ����)�� ���������"� ��������

;����*����������� �9

C������������)�;����;����*�����M����� �)��� ��� ���"�

�� �)��� ����)�� ����)�� �����)�����������������3��� ��E

���*���)�� ��� ��)�����"���M������)�;���� "�����+�9��M�����)�E

;�����"������������ �������"��������)����� ��������+���)��� ��E

�� )�� ��� �)�� � �� ��)������� )��������3 ��� � ����������3

����;���)����)�������*O����)����;����*��9,� ���� � �����E

����+;������� ��������)�;����;����*���)�����"�)��� ����)�� ���3

��� ������ � ����������������)���� �)���������������� ��E

��)�� ���3� �;�� �)��������������������3 �9���� ����)�E

� �������M ��"� �����;����*�� ��� ����������N�+ "������ �9

,������ ��������� �*�����3)������;��"�������������*�+ ��E

�)�� �� ��� ������������+���)�����)�+�M��)����� � ���� �� ����E

��� ������ ������?@<>?�� 9!��� �)� � ��� ����+������������+�

������M��+�������������)����� �;���"M������������9�������� �E

������M ����� ����� � ������������������&;������������)�� ��

����M �;����*��3;��������� �������"����� �������)��� ����)����

������� ����9!��M�� ����������������� �&�����O)��+�����E

���������)�������������������������������9

,���������� �� ��������������� ��3������ ��;����������)���E

�����9������O�������� ����)����� ������)�����+�)��%���� ���

;���������E� ���� ��������������� � ������� 9�)��� ������ �E

��������������"����� ���������� ������� �"� �������� �"����

� �����3�����)�"��)����������3;�� ������;���������)������

)��������O ������������9���������O���)�����������������)� E

� �������� ����������;���������"����������*��*��)�"�������� �E

�����)��� ���� ����������������� ��*�� �� ������� ������ ����E

��� 3������� �������&��;����*��)����)���9

83

Piśmiennictwo

#����-9,93����9.93'����!9>5569&������������9�����#����/���9����������%��.

����������!���#���������9#))� � �34FJ???<??49

#����Q93$��������9?GGF9,������.���/�����!������:�,���������!����!����������/�

�%�������!�������9�������9(���9374J777<G?79

#�1�������9-93��� ����9�93-� ��9-93T�����-9T93�����))�-9S93-��������$9(9

>5?>9<�����������/�������/������������!��%������!��������������������������

-����#���/�������%�<3+<.CD9.� 9����� !���� 93?FJ>G<@89

d� �e#9,93����D9>55?9E���#����!��F������������������!����%���:�������#���������

�%��!��������/���9�������9/��� �3?6J>>@<>@F9

(�����E�����&���.93���������E-����)�&����93(�� ��9>5??9-���� ������#!G��

��� ��G�� ������������������������������������� ����9����9/��9.)� ����93

G>J 48?<48>9

(�����E�����&���.93���������E-����)�&����93 fM������#93 ��������E,���ME

�"������9>5?>9?��������� ���>� ������ ������G����������������� �9$�9

�� 9���9������193?43>J?>@<?>89

(�����E�����&���.9��������#9���������9>5569+���!�������� ������������

%������%����9���9D9$�� ,� �9-��93?8I863>J?6@<?689

(�����!9�93/� � .9/93P��D9�93D���� ���9�93/� ����'9.9>55>9-�������.

���!������������%���!��%�!�����������/����������!�����9D9,� �9. ��9(���193@4J

?74<?G@9

(����(���#9S93����!93'g����93>55F9-�/�!����%�������������/�������������

����!���������������%���!����%��������,�����9�+���� 9#))� � �34GJ66?<6669

(������S93/����-93��� ��� #9>5549-�/���:��������#������������������%���!��

����������������������������������������!�����!���!�!/!�9�/C��)�� �3,� ��E

���%������ ��� �1���)�� )�� �� ����% ������.�1������ 9.�1����E

�� ��(�� ���%!������-�����3,�9?53'���1�9

������D9.9?GG79+��������%!�/���:������������������%����������������������9����9

,� �9-��98FJ6@G<64@9

*!����#������!���#������0�������H����9�� 9�9�� �&���3�9��&����3�9-��������3

/.�)����� ��9��������� ����� �Q�� � � ���%�C�������9��������>5579

84

����S9D93(�������,9�93$������9�93!�� ��9/9>55590����!�����#�������������%���.

�����%������!���/� �#�������������� ��!� ��:������������!����/�9(�D3@>5J

?>45<?>4@9

����S9D93$������9�93,�������!93D������#9>55F9�������������������%%������%��

��������������!�����������!����:������������!����/�9(�D3@@8J?G4<>5>9

*�������/�1�����%���������%���!��������:�#!���!������#����!��������%��������������.

���!�����!��������������%������9>5549�� 9�9.��� �3#9!9P�)��3#9�� ����3

�9D9P9������9�/C��)�� �3'���1�9

���������E-������.93,���"��Q9>55792������!��������� �I�>� ���� ���

�����@ ����@��8������9b����*O9,����9S����������9D���*O9606?2J?>G<?4@9

!� Q����E.� �1��D93'�� ��93 D��������P93C� ��� ��%�93��^ ^�^�93��� ����E

E'��������9#9>5559,�����������/� ��%������.���������%%��������%����������

���0����:�������������%�%���������/#���!�9.��9D9����9,� �9384JF56<F?49

���9��������������������/�������%���������������9>55@9�/CS����������)�� -�E

����G?63'�����9

���������� �������>�����!����8���-�!����������������������0H."�J*�566B��� ��>5579�� 9

'�-3Q�%�������C)���������- � �� �����3��������9

!���������#93!����,93(��� #9>55493�!����#�%��������� ��� ����/#���!����

%������K���1�������������9#9D9������/��� �3G40G2J?888<?88G9

!���������#93-)�� ��-9.9>5549-�/��������������:������!��%���#������������

��#�������9#9D9����,� �93FG0?2J6<?89

!�������93!��� ����93�������#9>5??92�����!���!���@ ��� ��� �����!��>�������

������ ��������@�����������G>��������������� ��������� ���9������� ��E

������������� � ���������������,��� �����Q�� � � �P��+��������E

���3>J>>4<>@79

$��������#93S�����S9>55G9-�����!�#�������� �I������������9�� 9QQ)�������E

��9' �&������ ����� ����������������3' �&��9

$�����9/93�������9�93��������9D9?G7G9+����!��%�������������������!�������

�������.��.���/����������9D9�����9���93?63>75<>779

$�����9/93 ������9�9 ?G7?9������ �������� ������������ ���/���� ����������9

# 1�������.H)����� ��-���������������3?43?6?<>5>3,��c���3#�� ��������9

&���9����������9��������!�����/�������������/�������%������:���#!���!��������/9>55F9���

��������������$�� I#������Q�� � � �%����������������3������� ��!�9

'������9-9>5589-������!���%�����������!��������9CH%�� ���1���� ������3,��

c���3CH%�� 9

'�������93S�����'93�� ������93,����(9>55>9"����.���������%%�������

%���������/#���!���������������#�,�����!�������!�������������!��9D9/�E

��,� �9!�� 93?8082J@F8<@789

'��������E-�����#9>55G9?����������>� ����9�� 9-''�3��������9

'� �������93C����Q9>5579?���� �����>� ���� ��������������>����J?����.

�������������������@ ����������>� ��8��9�� 9�9'� ������3Q9C����9

�� 9-''�3��������3�9>4<4?9

/��� �#9�93#� ������93S� ���93(�����9>55F93!������������ ����������

�� ������!��������#������������������9�!�%���!�������#�������%���������������.

������/����!��%����������!��9#))� � �3473?<??9

85

/���S93P�������9>5569"������������������������!����������,���������/��%���

%��������9�����������������������#9- � -�% 3S����9

D�;�����E����������9>5589?���� �����>� ���� ������>�� ����� �������8����.

������������9�� 9-''�3��������9

D�;�����E����������9>55F9?���� �����>� ���� �������� ������ ����9�� 9QQ

��������9�� 9-''�3��������9

D�;�����E����������9>5??9?��� �������������8=�K���!��� ��@�����#�������.

���������������������9�JL������� ��������8��� ����@ ��������������������.

����������������K� ����������!�9�� 9�9D������3�� ����� ��-''�3

��������3�9@8<689

D�;�����E����������93(�����E�����&���.93P���������9>55G9L�������������.

����� ��>� ��8��9�� 9-''�3��������9

D�;�����E����������93�������9>55F9-���� �� �#!���>� ��8�����>� ������2�.

���������������������������������� 9-''�3��������9

�^��_����93S������/9?GGG9*����������������������������#�!���&,+����������

��%%������������:�%%�����%�#���9���/�!/���������!���������9$�� R���9���E

%��93?5J7@<G?9

��������93D������D9�93!����#93'������9D9>5559"������#�����������.

�������%�����/����%!��������%����������������������!!�����������/����!��%

���������!��9������/��� �,� �93@0>2J>?G<>>69

��"����93�+; ;�&���#93����������Q93'��� �#93'���������(93,�)��������.93

P� ����93'��)�(� ����CP#$9>5?59"����������!� � �����8��9����������

�� ���M����������������������������>�� �-�!���K� ��������������<J,&9- ��E

�� ��� �����9�� �� ���3F36G5<F559

�����-9D9?GG89,�����������������������%����/���:�,���.���!������%����������!

!�������9������9-������������9(���93>?J87<F89

P�������S93P���������93��������C93����.93P�����.9>55F9��!���!������.

�������������������������!����%����������9.��9D9����9,� �936?JF5?<F?59

P���������9>5589"��������!��������������>� ��8��� ����!����8���-�!��������!

�!� ����� �����!���%������������!���#��������� ���� ���9�� 9-''�3���E

�����9

P�)��E#�)���� Q93 -������ET�������#93 D��������P93 �� ��1������ D93 ��^ ^�^�93

��� ����E'��������9#9>55@9��������������%��������������0����:�����������.

/� ��%����������!����������������!���%%������������������%�%����D9/���,� �9

!�� 93?6082J@4G<@649

���� �9?GGG9*���������������%�����#������#�9�%��9���������������9#))� � �3@@J

?>G<?@G9

������!9>5549H����������� �������������,��!�����>!� �8��� ������������

������,+9' �&������ ����� ����������������3' �&��9

����������ED�������D93����������D9>5?59<��������� �I���� �����@ �>� ����.

����#������!���@ ������������#�������/�����������/��� �3480>2J?6F<?F>9

�����D9>55F9"�����������!����������������������������������������!�>�������.

���>��CD.!������2����������I�)�"*�566B� ��������8���� ���� �9�� 9Q��!3

��������9

�����!9'9>55@9������������)�"�����9�����-E��3�����&9

86

,�������S93C� ������E,�������P9 >55F9<����8=� ����������������� �������>�

K���8 ����������@����9.� �����������3C �"�*O3�������������������� ����3

@0?2J?<79

,�����E-� �����!93/������9D93- ����93�����D93������9>55@9&��!���!

�������:������������� �����������#��%��������������������������/�������������.

�����#����!�����9D9#9!�� 9#����93?5@J@?F<@>>9

,�� N��� ���.93�� �"�����P9>5579,�����������!������%����&����������(�����

$������������&�($ ��3���������!���������������#��!������!9����� ��D9

,� �93F3@J4>6<4@89

,�� N��� ���.93�� �"�����P93-"���&����9#93�������93������"������9>5569

"!%�����������������/�!����%����������������#���/���/�!��������%���������.

�����!���������%������9���9D9.�1����9- � ���3?838�3��� QQJF?6<F>>9

C�����&���#93��"�"�/93�����D9>5579"�������������� ������ ������������.

������� ����%������#�������>��CD.!����� �-�!��9�� 9�����������93?>0>2J

84G<88F9

C����-9C9?GGG9"���#����������%!�����#�/�!�����������������%�%������������

������%����9$�� R���9���%��93?5J47@<4G49

<����8=9�>� ���9����� ��8=�%�������9����� ��-�!��@ �����#�������������>� ����9���.

�� ��8���%����������>� ���� �����������@ �������������8����������� !���������.

�@��������M����� �-�!����CNB6<566D �>5569�� 9�9D�����9�� 9Qbb3��������9

��]�� ��9�9>5589-���������%���!��������#:�������%���� !�#������������#���9

���9D9������/��� �3G60-�)�9@2J-?8<->?9

��������93T�������93C����-9C93(����/������93(����ø�9>5?59)�!��.�!�.

�����������������������%����#����#�0�������%�����������9$�� ������3@8J

447<4883

�������93D�;�����E����������9>5579-�����!�#���>� �����K� ����������!�9

�� 9-''�3��������9

-����� � � ��%����������� ������#��%������-�!�������5667�������>55G9�� 9

'�-3!�)�� ��� - � �� ���-)�"������3��������3� )JII���9� � 9��19)�I���I

8745h@G56h�P�h/S�P9� � 089579>55G29

-�!������� ������� ��������������� ������������ ������������� ��8��������)�� �(C-

(-I??5I>5?>3� )JII���9����9)�I-�Q-�C�9�CPI>5?>I�h??5h?>9�!$0>@95F9>5?@29

���1������T93����1�D93/�����9�9>55G9-���/����!��������%�%������%���F����!���9

�������������O#))� � �38>J@45<@449

����&����9>5?>9P� ����>� ���� �������@ � ���!>��8����������9,�����P��937?3

4J @84<@8G9

������9>5?59"��>����>� ��8���������� �����>� ���� � 8�@��!����8������������

���������� �-�!�������� ��������!����!������ �>� ����9�� 9-''�3��������9

���������93P^� ���^��P93S������/9?GGG9$�����%���������%�������������������

��!������������������������������%�%����9#))� � �3@@JF?<779

���������93S������/9?GGG9)�!��������������������������������������%����%�1��������

�������� ��!�����!�������������!����������9$�� R���9���%��93?5J@8F<@689

-����� ��/9D93$��� ����,93��� ����D93���)��P93,�����93D����93!_���93$���H-93

P����� /93 �� ���!93 -����� -93 T_����/93 - ����'9�93���������%���/93

�� ����/9�9>5?59+���������/�/�!���%���%%�����������%��������%�������.

87

����������/����!���/������������!���9D9����9.� �������9��S�����3G8042J

?FFF<?F789

-����.93,������93����1�D93'������D93(������ !9>55G9Q����������/�����.

��!���%!���������������������#����/����9Q� 9D9.� 9!���� 934>JF68<FF>9

-��)�����#9�93 ����� ��$9>55G9,���!������#�.B'�#�.A�%���������������9����!��.

��!������������������������9���� ��19,� �9!�� 931��9?553���������93(����9

-���*�93�� �"�����P93 -"���&����9#93 -����)�&��� D93��"�)��E�� ������93

,�� N��� ���.9>5?>9"���� �����������������G����� ��������8����������������9

���>���� ������ ������ ��8=� %����������� ��G�9�����9/��9.)� ����93G@ 042J

754<7??9

"����!������������%���!������� !!.���#����#�����#����!��)�!������/�������

"����!.,#��*��!�����)�"* ������:������������!�������%������566N'56C6����/��

�� 9�9������3�9���� �3#9������3!9������3�9 �P����3�9����� �3C9-�E

��3C9�9$9-� �3T9(�������3��)�������3�/C��������C%%���%��.���)�3

>5?>0/��� �������%������ ����� # ������� �3,�9629

"���� ���� ��� !����8���-�!���� �566R� �9 >5569�� 9'�-3!�)�� ��� - � �� ���

-)�"��������������9

"�����������!����������������������������������������!�>����������>��CD.!�����

2����������I�)�"*�566B� ��������8���� ���� ���>55F9�� 9D9�����9�� 9

Q��!3��������9

- �����D9.9?GFF9&����!������������%������������%�������������#�������������%�%���.

�!���������!�����!�9�J+���������/!����:�+��Q������%�" ��-�%���9

�� 9D9���%%������9!/.�����9,�9,Q/FFE?5679������� ��!-93�-'�19

���� 9C%%9�)9?F@9

- �) ��#93������ S93��� ��D9?GG89�/!������%���������%�������/������!�.

��#�����!�������%�%���:����%����������1����������9#))� � �3>8J>6F<>749

- ����93,�����E-� �����!93$�����-9>55>9����/����!������/�������!���%!��.

���������!���������#����/�����9D9#9!�� 9#����93?5>0-�))�92J-45<-8?9

-��cE/9�9>5579)�!���������9�%�������������/�9���������������� �������!���

����#:�+��������#���!��%�%�������������/�9#))� � �38?J4><4G9

-�)����P93C" ���������9 >55490�����!�#��� ����>� ����� ������ �������>�

�-�!��9- �� �� ��� �����3>0?2J?77<?G>9

-�)����P93-���"��93�������.93C" ���������93$��������9>55@9������������.

����!�#�����>�����>� ��8�������������>� ����� �#��������� ������� ������� 9

Qbb3��������9

S�))��(93����c9E-93,����D�3�9�9?GGF9H����������#�%����������������!���:

��%!�����%�������������� !�#9�%�����!�%���������������������9$�� R���9���E

%��937J@5F<@?F9

+�������������%�%���������9>5589.���)���$�� Q�%��� ����������0.�$Q�

�.TQ.�29?F34J?<F9

S��)���$9.93(����S9?GG49�������,�������3�����������!9D9,� �93?>4J

>>48<>@?F9

S���������Q93(�����E�����&���.93S���������!9>5?>9<�����������#���

����������! �������������>��� �������������I� ���>� �����9�����9/��9

.)� ����93G@042J><69

88

S��� ���S93(��� ��S93P�� .93.����#9.9>5549)�!���������%��������������

�����������#� ����#��RDKBN�������,�P�� #������%��������������������9

$�� R���9���%��93?8J??F<?>79

�������(93�������93����,9>55@90��!����#���%����%������%�������������#

����#���9�������9(���19FGJF@G<F4F9

��� ��D93- �) ��#93(�������$93!�1��(93��������93P�))��������93$�� �������9

?GGF9)�!�����������������������#�0��������������9/��� ��������93?6082J

?<G9

��� ��D93- �)���#93C��1��'93P�)����9>5559"����9�������� ������������� %���

�����9D9��������9���9347J?G8<>5>9

�� �"�����P9>5?59S� ���� ������>���#��>I����� ��� �-�!��9�� 9���3C��� ��9

�� �"�����P93(�����E�����&���.93��������&���D9>5579&������������!�����

������!������ ����%������%�������������#�%�1�����������-�!��������!������

-<&-30"������9$�� ������3@@J?>><?@49

�� �"�����P93�������9>5559*�����8=�������������������� ������>� ���� ���.

���>�� � ����CRKCD�!��9�����9/��936GJ4G<8F9

�� �"�����P93!�������EC��������93 - ���� E���H(93 �#��� ��9!9 >55G9

��%%������� ���!�����������#��-�!�����%��������!�%��������������9�� ��.

�����%�����!�����������������������/���������������!�������/��9$��

������3@4J@??<@?79

�� �"�����P93-"���&����9#93������3�9>55>9��������������G�����������>� �.

���9����>������#��������� ��8=�%�������������>�9,�����P��93F?0?2J@4<@G9

������93��+"������(9>5?>9-������ ������������ ������"������#���� ����#�

������ �� �� ����� ������I� ��������� � 8���� ����� ����!��9�� 9,������

!Q$Q,3��������9

���%^� .93!����Q93����� �_�9>5?@92��������/� �����������!���������%�������

��������������T$�� ,� �9���938FJ>58>@3� )JII H9 ��9���I?59@45>I%��918F�59>58>@

079579>5?@29

�����������(93�����D9?GGG9?��� �������>������!��� �-�!����?���� ����

���� ������������������ ������ 9��3��������9

c��������9#93���� �-9P93'��%%� �D99#93�������9#93C�����Q9-93/�%���#9�93

C��� ���(9�9>55F9,��������$��!����*����������%�-���!���2�#��.J����-!���9

D9#9!�� 9#����93?5F0?52J?F76<?FG?9

��� � ��.9/93 �'���%!931��- �1�����9#9>55?9 ��%!�����%���!�����������

������������������������%�!� .�������#�.%���%����9$�� R���9���%��93?>JF8<7>9

? ������>� ���� �-�!��@ ��2�������������������>� #�9>5569��� ��(� ����

C)����-)�"������3��������9

89

Aneks

1. Opis doboru próby – raport Centrum Badania OpiniiSpołecznej (CBOS) z realizacji badania

�� � ����� ��%������ � ������ ���������� �� ���� )��� � ������

)���;��J

� Zleceniodawca badania �  Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

� Wykonawca badania �  Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS)

� Termin realizacji badania  (praca ankieterów w terenie) �  Od 25 października do 9 listopada 2012 roku

� Rodzaj badania � Ilościowe, wywiad ustrukturalizowany o długości przeciętnej 32 minuty i 32 sekundy

� Rodzaj próby � Ogólnopolska, losowa PESEL reprezentatywna dla dziewcząt/kobiet w wieku 13–21 lat

� Próba wyjściowa   (liczba wylosowanych osób) �  2104

� Próba zrealizowana (liczba osób,   z którymi przeprowadzono wywiad) �  1107

� Response rate (wskaźnik realizacji   próby) �  52,6%

� Metoda przeprowadzenia wywiadów �

 Bezpośredni wywiad ankieterski wspomagany komputerowo (Computer Assisted Personal Interviewing, CAPI)

� Miejsce przeprowadzenia wywiadów �  W domu wylosowanej respondentki

90

1.1. Schemat losowania próby do badania.Populacja i operat losowania

��)����������������� ������"������)"��;�&�������� �������E

���?GG?3?GG>3?GG@3?GG43?GG83?GG63?GGF3?GG7�?GGG��������"�

�������9��� ������������ �����)�+�����"� �"�������� ��������

�)��� ��������������� ���.-.P<������������.��� ����������-��E

��.�� �����P� ��*��<)���� ������)��������� ��� ��-)�����E

��M ������9�������� ��� �)��� ��;�����" ��"� ����� �M�������

)�)�����������������)�*�+ ����� ����������&�+�������3��������������

�����)�*�� ��������������+�����;����� ��� ������������*��9

1.2. Warstwowanie

����� ��� �����������������"������� �� ������������� ������

0���������������������; �����+;���������)�)������2� �+�� �)�������9

�� � �������� ����)� ���"�)�)���������������������� ����"�

�������������������+�����;����� ��� ������������*��9�)����E

�����������+;��������)�)��������)������)� ���"�����������E

�+ � ��9,�� M)������; ������+ � ������+;�����������&�+�

Ta b e l a 37Liczba wyodrębnionych warstw w poszczególnych województwach

Województwa Liczba warstw  1) dolnośląskie 5  2) kujawsko-pomorskie 4  3) lubelskie 3  4) lubuskie 3  5) łódzkie 4  6) małopolskie 4  7) mazowieckie 7  8) opolskie 3  9) podkarpackie 310) podlaskie 311) pomorskie 312) śląskie 913) świętokrzyskie 314) warmińsko-mazurskie 315) wielkopolskie 416) zachodniopomorskie 4

  Ogółem 65  

91

��� �����+ �����3������&�+�)���� �"������ ����������&�+����9

������+ � ����� �;����������� ��*�������:������&��)���� �"���

��� = � � ����)� ���������� �"������;��*��� ������*����� ���>

�6�� ������9������+ � ��������������*������)���� ����

�+����;)� ���"�� ������� ���������:������&�����=9��%�����

� ������)� ���")�)��������68���� ������M ���������)� ���"� E

���� ���������������� �)�������*O��������*�����; ������+ �E

���0 ��9@F29

#�������)�+���M ������ ����"� ������ ��)��)���������� �

������*��)�������+��������� �9

1.3. Losowanie trójstopniowe

����� ��� �����������+� �)�+�������"�� �%��������� �����

�� ���+��� ��� �����������9���������������"��� ��� �� ��� �����E

��� �%����������� ������ �� �� ��'"+��������M �- � �� �����E

��3������M ������)� ���"�������+�����������E���������������E

������������������3� ��;�����+;������ ���������� ����������3

f� ��3��������3�������������"����9D� ��� ������������ �������

� �)�����"��"��������� �%����������)�������������������)���E

����������3���)������ ������������������������3�����;��*���

�� ������ ��� �� ��� ��������9C��������;��� �)�)������� �����"��� E

��� ����������� ��������� �)���9

���; ������ ��������������� �"�)���)���� ����� �������9D� E

��� �����������)���������� �)�����"�����������)��+�������� ��

�)��� �)� ����&� ���)��)����������� ����������*��9���; ���� E

��� �� ��� �������� ��������)�������������������� ��"� ����� E

���� ��� �M��������� �������� �)���3������� ���"�������3�)��� �E

)� ����&� ��)��)���������� �����������*��9S������ �)���������)�+��

)����� ���" ��+� ��"� ����*���� ��� ������������� �� �����������

)��� ���������� �������; �� ��������� ��� �� �������� �)���9

1.4. Ważenie

,�)� �������������������� ����)�)���������������� �����E

������������+�����)����������3� +��)����������)����O��)�����E

� ����*O)�+��9������������������;�� �+;����)��M ����M� �*����

��� M)��������+��)�+������������ ����M� �*������� M)������

��+��)�)����������������3�)�������+��������)��� �����%�������

92

���+;�������������M ��������������������0�)� ���"������ �

����*23�����+ � ����������������������� ��� ������;����� ���E

������������*��9

��;������� �"�)���)���� ����� ���)��+�3����� �����*�����E

�����O��"�;�����������*O)�+�����)����O��)����� � ����*O������E

���� �����9Q�%�������� �� � ��� ��� �����%������)�)��������E

������������������)� � ���� ������,��� �����-)���������������

>5??���� ����� ��� �����)����'�-:- ���� ��� ����� ��*������

������ �������)�������� ��� ��������>5??=9

1.5. Metoda i miejsce przeprowadzenia wywiadów

(� �����������������"�� � ����)�*�� ���������� ������ ��E

��������)����������)� �����0*������,�������-�����!�����/�.

��#�<�#�Q29

���� ����#�Q���� ����������)����������� �)�� �������) �

���� ����������<����� ��)���)���� ������� 3)��"��������M��) �)�3

������������� N��)���������������� )���� �����)�� �� ���)� �E

�������� ����������9.��� ������������ ���������� ����������������E

����"M ������ ������3�%�� 3;� ���)�����"��������)�*�� ��� ����E

�� ��%��� ��������(C- 0�)����M���� �)� ����)���� �����23

���������;����*O)�)�"�������"M +�)� �����)���� ����� �����9

����� �������� �)���)���� ������� �"���"���������������E

������������������������)�� �� ��0�.-.P����������������E

������������+� �� ������ ����������� ������29

1.6. Problem response rate.Przyczyny niezrealizowania wywiadów

P�������*O���*�����0����������2)�+��������"�>?54�����9����� E

�������������������)��� ������� �"�������������� ��� ����)���E

���9� �����)��� ���)���M����� �������"���)� ���� ���� ��9

��� ���)���� ���9�)���)� �����������*������������� ��� ����

���)�� �� ��� ������)������������ ������ ���3����� �������������

��" � �+��)�� +��������� 0"������@���� �29��� ���������+�

����� �)���)���� �����??5F������9����N�������������)�+��0�.

���������2����+�"�� �8>36X0??5FI>?54i?55X29� �����@7� �� �E

����)����������������������������� +�9

93

������������������%�� ��+;����)�����������������+;������ �E

��������)�"�����E �����%���������� ���������� �"�)���� ��� ��9��E

;����� �� �%���������� � �����'�-9��;���� ���������� �"��)�E

������� � ��������)��������3�� �����)������3� +�������M ��"J

� �����+ � ��L

� ����M��������*���� "��)� ���"���� �I���*L

� �����)� �������G�������������������+�9

1.7. Ankieterzy. Realizacja badania w poszczególnychdniach tygodnia

��� �������"�� ���" ?4>����� ��+�������� ����>> ��������E

����������(C-9(�����)� ����M)�+�M����������3���� ���������E

���)���)� �"� ���� ������?437����� �9���������� �*���� �������E

������������")�����M ���F37����� �0 ��9@G29

Ta b e l a 38Przyczyny niezrealizowania wywiadów

* procentowanie do wywiadów niezrealizowanych (2104–1107)** procentowanie do całej wylosowanej próby

Przyczyny niezrealizowania Liczebność %do 997*

%do 2104**

1

Błędny adres (wskazany w próbie adres nie istnieje,bądź pod wskazanym adresem nie ma lokalumieszkalnego, bądź lokal znajdujący się podwskazanym adresem jest pustostanem)

14 1,40 0,67

2Pod wskazanym w próbie adresem nie można siębyło z nikim skontaktować – nikogo nie zastanoprzez cały okres realizacji badania

129 12,94 6,13

3 Wylosowana osoba zmieniła miejsce zamieszkaniai nie można się z nią skontaktować 229 22,97 10,88

4 Wylosowana osoba nie żyje 2 0,20 0,10

5 Wylosowana osoba była nieobecna/nieuchwytnaprzez cały okres realizacji badania 280 28,08 13,31

6Wylosowana osoba odmówiła wzięcia udziałuw badaniu (z różnych powodów: niechęć, brakczasu, obawa itp.)

111 11,13 5,28

7Rodzic/opiekun prawny wylosowanej niepełnoletniejosoby nie wyraził zgody na przeprowadzeniewywiadu

158 15,85 7,51

8 Wylosowana osoba jest niesprawna w stopniuuniemożliwiającym przeprowadzenie wywiadu 11 1,10 0,52

9 Inne przyczyny niezrealizowania wywiadu 63 6,32 2,99

94

1.8. Wyniki kontroli pracy ankieterów

#���� ������� ������M����� ��� �������08X)�+��2���� ������� �E

������0?55X)�+��29�� � ���� ����)��������� ��+�����������)��� E

� ������� �����459

Ta b e l a 39Zestawienie liczby zrealizowanych wywiadów przez ankieterów

DataLiczba zrealizowanych

wywiadów (ostatni kontaktz respondentem)

Odsetek w stosunku do ogółuzrealizowanych wywiadów

Czwartek  25.10.2012 14 1,26%Piątek  26.10.2012 27 2,44%Sobota  27.10.2012 147 13,28%Niedziela  28.10.2012 92 8,31%Poniedziałek  29.10.2012 69 6,23%Wtorek  30.10.2012 52 4,70%Środa  31.10.2012 24 2,17%Czwartek 1.11.2012 0 0,00%Piątek 2.11.2012 81 7,32%Sobota 3.11.2012 186 16,80%Niedziela 4.11.2012 73 6,59%Poniedziałek 5.11.2012 74 6,68%Wtorek 6.11.2012 89 8,04%Środa 7.11.2012 100 9,03%Czwartek 8.11.2012 73 6,59%Piątek 9.11.2012 6 0,54%

Ta b e l a 40Zestawienie wyników kontroli pracy ankieterów

Kontrola terenowaZakres Skontrolowano 56 wywiadów, co stanowi 5,0% zrealizowanej próbyMetoda Powtórny telefoniczny kontakt z respondentemNarzędzia Kwestionariusz kontroli (poniżej)Osobakontrolująca Specjaliści ds. Jakości Realizacji Badań

Termin 13–14.11.2012

Uwagi

Kontrola wykazała:– stwierdzono sfałszowanie jednego wywiadu (ankieta usunięta ze zbioru),– w 3 wywiadach stwierdzono pomyłki w wykształceniu matek respondentek  (poprawiono w zbiorze),– sześciokrotnie respondenci spontanicznie wyrażali pozytywne opinie  o ankieterach

95

1.9. Kwestionariusz kontroli pracy ankieterów

(� ����J>5?>I@>����������;���������"� ��������

���������������� ����J>89?5<G9??9>5?> )�+���.-.P0��9?GG?<?GGG2

��� ����S.P.$C,Q��,#

������� ���W99999999999999999999999W9999W99 ����(99WW999999999999999999999999WW

!���& ����3��������M999999999993��� ���� ������)��������� ��+����E

��(� ����C)����-)�"������9�����M�������O������0����=����

����� �����������������L3�29

2����������� ����������������!�����9� ���� ��������!.

��� �� ������'�������� U>!�� ��8�� �� ����������� ���

�� �!� ������������9�������� ���@�� �=� ��������� �=� ������.

�� ���

?9 �����M��������O3���)���)���� ������� ����� ��� �����J

?2�"�*�������)�� �� ��

>2�)�����0�)���O� �9999WWWW9999999999999999999999999999992

�)�N ��������I��� �)� ����(C-)���)���� ��"�� ��������� ���9

��������� ��� ���������"���)��������� �O����0�2�����

)� �&3 � ������������ ������������� ���J

>9 ������ � ����������"���"��M ���������� ���(C-�)��*���� ���E

������ )���� ����)� ����)����� ����������� �j

?2 S��3�������"����C-C(QV�Q.

>2 S��3�������"����)���� ���%��

Kontrola nieterenowaZakres Kontrolą objęto 100% zrealizowanych wywiadów

Metody– merytoryczna analiza dokumentacji pracy ankietera – Karta Realizacji– analiza czasów trwania wywiadów i międzyczasów pomiędzy wywiadami– analiza godzin realizacji

NarzędziaKomputerowy program do wprowadzania danych uwzględniający wszystkiezałożenia merytoryczne i techniczne badania oraz komputerowa bazaankieterów

Osobakontrolująca Specjaliści ds. Jakości Realizacji Badań

Termin 12.11.2012

96

@2 ,��3��)� ����� )���� �"� �*�����0�� ���O� �� ����������

���)�� �� j2

9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

42 ,��3��� ����������"������ ����(C-�k���)����������M3

;������"������������� ����(C-3����&���O����� ���E

������)����*O �������l

@9 �������� ��3� +���������������"��"����� ����M;������j

?2 ����� � >2 �M;������

49 �������� ��3�� +�������������"�)��� � ���"��M3)�����"� ��E

�%��� ����� �M���j

?2 S�� >2 ,�� @2 ,��)��M �

89 ���)��M �����3������� �� ���"����� j0�������j2

WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW

69 ���� ������� )���� ������)� ��������� �3����� ��������������

�����*�)��+�)����"����������������"�� )���� ��j

?2 S�� 0� � )����"99999999999999999999999999999993 �� ��� � )��� )���E

��"�999999999999999999999992

>2 ,��3��� ����)����"������������"

F2 ���)��M �

F9 ' �������� ����)�����"����� )���� ��j

?2 ��)�)�����<����� �)�)������

>2 ����) �)��<)�����*����)� ��

79 D������� ����� �"���������� ��0�)�������2j

?2 )� � �����3���� ��������� ���

>2 *�� ���

@2 ��;���

G9 �������������* � � �������������)�� ���;���� � �������)�E

����������� ����(C-j

S#��99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

#,.�-!P#�C,S�CP.�#

!� �)���)���� ���������� ���� �������99999999999999??9>5?>

C*��� ���3;������ ��� �����)���)���� ��"�0"�2�����*���9

�� )�� ��� ������9999999999999999999999999999999999999999999999999999999

97

2. Kwestionariusze

2.1. Kwestionariusz aktywności fizycznej (IPAQ)w wersji pełnej

m�+ "�J� )JII���9�)�]9��9��I

� ����M*������ ������������������ �OS������ ����*O%�������9

������������� ���������������������������� �������������

�����������������

��cS#,Q#�/�bcSC,Qb.D�c�Q.,QC,c�/C��.VP.nJ

B ��� �!"#�$�� ����*O%����������������M;������"��3�������E

�� ����������;������ �������0�)����)������������������2

B %&�$'(�#$�$��� ����*O %������� �����������"�� )�����M ��

���������;���� �������0������)����)�����������������2

�>@9 �) �*+$!%���������,������c-Qf.�$Q�c��,c

��Qo�#,c+�-'$*.�+$#�/�#.��0)%1��$%(.

#�!+(�) j

C���*��2�����)�*+13�/��������4���������4����4������2�

&��%�������)�*��M��"�*������"��%���������������

�)�������� ����I��������������������4������4������

��N)� ����M���������������,��3� +�������2������2��,

�����5����67�5���

D�*�����)������������ �����������������M3

�-'+ 8/9� ���M*���c-Qf.�$Q�c��,c

��Qo�#,c+�-'+ &� !+*+$�� &�!�3�:����2����-;<=�

������

����������

������

������������

������������� ���� ����������

���������� �� ��� ���������

������ ��

�������� ������������

� � ������! ���� ���"���# $�

U%������& ��& �' ����&� ������ �(

)������������� ���� ����������

����������� �"��� ���������

�*+ �������! ���� ���"���# $�

U%��'��� � �,�������� ���'*"����+ �+� �(

������������*�'���������-� ��!���������"#���$�"����"���%��&' ����#�('���%�������������"���# $�(

98

������

����������

������

������������

�)�!����*�)�!���+ �� +#��������������� ���������

���������� �����������

))�!�������������+�������+ ������� �� �

����������$� �"�,�%"�����(��"��%��%&'"�$���%�-�.��-� ��!������+�������+ ������� �� �

����������$� �"�,�#$"���/��'"�$���%�-�.��

�>49 �0 �*+$!%���������1������c-Qf.�$Q�c��,c��Qo�#,c

+�-'+ &� !+*+$�� &�!�23C���*��2���4�0�*+52�/�������44���������4����4����

�2��&��%�������)�*��M��"�*������"��%���������������

�)���������������M����44������4�����9

#�6��������4�����������������1������>2������2������2��1�����5����78�5���

�>89 �0 �*+$!%���������1������c-Qf.�$Q�c��,c��Qo�#,c

�-'$*$&��/�&�#"&����9:0�"&��-'$*$&�-�'+;/(�#"&�����-� (;��$/�'�/+��;3

C���*��2���4�0�*+52�/�������44���������4����4������2�

&��%�������)�*��M��"�*������"��%����������������)�����

�����3��+����)�����)���� �������)������ �� ����

����44������4�����9

#�6��������4�����������������1������>2������2������2��1�����5����78�5���

������

����������

������

������������

������������� ���� ����������/( �' ���(/������������

����������� �� ��� ���������

���.� ���� �"*&����� �

)���� ����� ���� �������������������������������������

����������� �"��� ���������

���+ � �� ���,���+*"*&'��& �� ��'�,����

�����/ �� ��'�,��*"*&��,���+*

-���� ����� ���� ����������������

����������� �"��� ���������

�+�� ��� ��"*&����,'�

�����/ �� ���+*

99

������

������������

������

������������

� ! �"#�#�#�������������#+� �#�0+ �* ���� �

�"��+�����$��%����$&�'�����$�(�%$������)*������$+������������$����$��)��,���-)��#�.���/�� ���.!� �����/���� ��"��+����

�����& ��

�& �' �

����&��#���������+�

����&� ������ �

-���� ��/�� ���.!� �����/���� ��"��+����

�#���������+��'*"����+ �+� ��

������ ���'*"����+ �+� ��

�'��� � �,��

�>69 �0 �*+$!%���������1������c-Qf.�$Q�c��,c��Qo�#,c

�' (' $*1;��!2�'� &��$(�"#��3*�;�4�+"*+�;�#�*+$!� �#�0�"&5

C���*��2���6�0�*+78�/�������64���9�����4����4������2�

&��%�������)�*��M��"�*������"��%�������������������������3

�)�� ���� ����*���%�������������������

����64������4�����9

#�:��������4���������������9�1������>2������2������2��1�����5����;<�5���

�>F9 C��.VP�*+$!�!28/+��"���9��9>��7� '�"C���*��2���6�0�*+78�/�������64���9�����4����4����

�2��&��%��������)M ��"�*��)��+�����������64������4�����

������

������������

������

������������

�1�� ���� �������� /'*�� � � �'� �'��� ��

�� ����� �2"���� ��������� �"� ����+���+�* ���+�

���� �� ��� /�� �'��� �

)1�� ������������� ���������������� /'*

�� � � �'� �'��� ��

�� ����� �2"���� ��������� �"� ����+���+�* ���+�

���� �� ��� /�� �'��� �

100

2.2. Skala Postaw Względem Zdrowia i Smaku (HTAS)

m�+ "�J�����������9?GGG

�?G9C ��� � ����������� ���� ��& � ��������� ������� ;������9

C��; ������)���� �3������ �)�����M������ ������ N�����

��� ����������;��

�������������������� ����������������������

��������

�������������� ��

��� ��

�������� ��

����������� ��

������� ��

�� ��

������������� ��

�� ��!���"�����#���$��%�&�����'��()��������*(�*+,�����-�.�,�"-#���$��

��/"���&�-�.�-#&-0.��'�"+��"������!#���$�����+"&*(�#�%

��1�%�����'-,�.�����*���%*�.��()��%*(�#����#���$���%�����"���

���*��*��*-�.��"�&��,�'�*��&����.

�����-���%#���$����������0��%�#�����.�*��2(����%�!�'�*��"�'-��"���1�*��'%���#���,�%�����������������")�-#���%�����&��+%���"'���!������"�%-0��'�"���"�����#���$�����+"&��%%�.���(�*�)�%�0)+��%�

3�1�*��'%���#���,�%������������")�-#��)-*���-

�������������������� ��������� �

��������!�����"���� ��

�������������� ��

��� ��

�������� ��

����������� ��

������� ��

�� ��

������������� ��

4����*&��.�#�,�("��-�����(-'�0!�,�)���"�*����*���"����!("��-��+

�5�6(�#����#���$����(-'�0!�(��'-�"��%2��)���,"��7�"%��

���6(�#����("��-��+��(-'�0!����("�������*�.��(�("���"��

���6(�#����#���$����(-'�0!�(��'����"�'�2(����%�!�'�*��"�'-��"�

���/"��-�����(-'�0!����(�%0�&�,��#���-(����%-�!�'�*��"�'-��"�

���6(�#����#���$����(-'�0!�(��'�*(�#�����.�*���!�'�$��(�#�����,����*�"������%�"-�'�"��

101

�������������������� �������� �

��������!�����"��������

�������������� ��

��� ��

�������� ��

����������� ��

������� ��

�� ��

������������� ��

�������"�%-0��*-,*�������������,����#���$�����+"&*(�#�%����������

���6�"%*�.��$2#���$2���+"������"*-,*�������������!

���8���$2�*��-������%�������%*%�-�����*�*����'��'%���0���"��

�3����*(�#�%#���$��("����"������(����#�����%�����"

�4�8���$2�("��-���%����&���'�0����&�����*�'�(*��'%���0���"����##���$2���"���%����%����������'��%�

�5� !��),�%*(�#�2��'��"���("��-����%����&���'�0����&

#��$������%���������������%�������

�������������� ��

��� ��

�������� ��

����������� ��

������� ��

�� ��

������������� ��

���9���%������#������+"��'-����(�#&��&�����'��

��� �.*����"�%�*�.%��2���(�!�%��&��!��.���������������'��

���9���%������#������+"��'-����(�#&��&*)������

��� �.*����"�%�*�.%��2���(�!�%��&��!��.����������*)������

���9���%������#������+"��'-����(�#&��&'��+

��� �.*����"�%�*�.%��2���(�!�%��&��!��.����������'��+

������������������&�� ��������

��������!�����"�'���������

�������������� ��

��� ��

�������� ��

����������� ��

������� ��

�� ��

������������� ��

���:���%�0"����*��,���(�%��&�������

�3��0"��%*��,��(�("����-(�������0�$�("�.*%����0�

�4�:#%�#�*�-����(����*�����������-��*��*�-�����%*%�0�*��,��

�5�9�0��%*�,��(�("����-(�������0�$(�*���0�

���6�"%*�.�����$2*%������!("��-��+��������*�%�;'�

���<������*�%�;'����%��$,"���*%����0�

102

,����� ���� ��&�������������������M3� +������ �����J?3@383F3G3

??3?@3?83?F3?G3>?3>@3>83>F3>G3@?3@@3@83@F9

2.3. Skala Troski o Zdrowie (HCS)

m�+ "�J�^��_����S������?GGG

�?G9 C ��� � ����������� ���� ��& � ��������� ������� ;������9

C��; ������)���� �3������ �)�����M������ ������ N��������

����������;��

,����� ���� ��&�������������������M3� +������ �����J479

#���'� ���"��������!�����"�'���(�)�%�

����'� ������

�������������� ��

��� ��

�������� ��

����������� ��

������� ��

�� ��

������������� ��

������*&��.�#�#���$2(����,�2�*��;"+�)�%("����%��$��

���<������%�*�-(�%-0.��������-("����%��$��*%�-#���$��

���1�%(��".����=�������$'�%����*%�-��

���1�*��'%���#���,��*��*���������0������$2*%���&#���$2

���>�0'&�#���$�����%�'%����������

�3�>#�&��.$��&%���0�������-��*�*(�#����*%�����#���$��

#��*�� ��������$�����������������

����������������

�������������� ��

��� ��

�������� ��

����������� ��

������� ��

�� ��

������������� ��

�4�?,�%*�.�#�("�����.

�5�?,�%*�.�#�(���*�.-%����!�"�,����$������

���?,�%*�.�#�(���*�.-%����!�"�,������"����*�"�

������(����%������#���*�"��%�-#����"0���%��&����&

������(����%������#���*�"��%�-#��)-*���-�%��&����&

������(����%������#���*�"��%�-#��!�'�*��"�'-�%��&����&

������(����%������#���*�"��%�-#��-�"-�%��&����&������(����%�����������*�"��%�*�"���&�&�'�$2���"0���%��&����&������(����%������#�*(�#�%#���$2���"�&�&*-,*�������������3����("���%-�.*�.��%�#���*�"��%�-#�*�'��%��&����&

103

2.4. Kwestionariusz urozmaicenia spożycia żywności (FIVeQ)

m�+ "�J,�� N��� ���3�� �"�����>557

� ����M*���������M ���� ���O��������4�����������+���

0�������� ��� ���2

���������,����������������������� ��������!�����"#�����!"�����#��������������-�$,�����������!���$"#$��

���!����0��� ������*O:��� ����� ������=2

U8!��������������������!������������������������8��������

���G#������������;����9������������� ��M����������V��W�

�?9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"��������M�����;F�����

��� M)��������� ���+���C!��Sp��(CbC�c�/�������� � ����F ��j

�>9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�

C�C�p��������� � ����F ��j

.���/�

���0�

��/������"���'-,���"�%��������%�� �!'�,"���(*������#��������"�%��(-%(�"�����'�0"!%��� �%��'�����&���� �����%�������������*�*�%�����/������"7����������*�� �!'�,�*��(*������#�����(*�������#�����(��������*����,-)�����)��,-)���"�0'�%$'���"�0'�7"��-*�����"�#�#+��� �%��'�����&���� ������%������������*�*�%�����<*��0"-,���"��*�����"7����� 0"�����(.�����"�#,"&����%�"��"��� �%��'�����0�%��������%�����<*���"�,����"��*��"7����� %����.��%����)%���"�#,�)��%�"�� �%��'�����0�%��������%�����@����$�������("��-����,�#�� ���0�������������%'����(�%-*'��()����-�-"������� �%��'�����0�%��������%���

.���/�

���0�

��?���(�*���� �(�A�����,"��*����������"�����%�"�'��$'�������0"����$�������"�$���� �%��'�����0�%��������%�����<������"-*� �(�(�%"=����%��"��������"����0"��(7"-��� �%��'�����0�%��������%�����?����"�(��'��(���*�)� �(���*�",-��%�'�������'�$��#�� �%��'�����0�%��������%�����?����0���� �(�%'������#������"���0�����"-*���� �%��'�����0�%��������%�����B��� �%��'�����0�%��������%�����1,)��0"-*��� �%��'�����0�%��������%�����?���*-*���� �(�"��������%�"�'���,)��$'������*��7�0������'�� �%��'�����0�%��������%���3�6)�����("����"������ ��%(����������#�%��(���)����7��-"��������������� �%��'�����0�%��������%���

104

�@9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�

�#��c��������� � ����F ��j

�49 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�

�#��c�-S�o���C�c�/P�(U,#-QC,U�CVPQ,-S�o���C�c�/

�������� � ����F ��j

�89 ������ "�*I��)�"�*��M�����;���"�> "�;�� � �"��� �����M�����;

F����������� M)��������� ���+���C!��Sp��P.��#�-�Q�/������

�� � ����F ��j

.���/�

���0�

��C'�����(���%'����� �(�%'�����-(�%'�������(����%'�����0-"����7�"�%$'��� �%��'�����&������������"�0� �(�*�"��"�0��"+#����"�#��*%������-"'���%��"�''� �%��'�����0�%��������%�����6�"� �(�*�"�(��(-*������"+#�����(�����*�"����*%"���� �%��'�����0�%��������%���

.���/�

���0�

��>"���"��#�� �(-*�,�)����"���)�*��(���=*���!�=*��,"��-)���'7��"��"%-#�,"-�*�'�� �%��'�����0�%�������%�����>"��#+)���(�%"=���� %"�!��(("��� �%��'����0�%��������%�����>"�����'���'�$��*�� *)�%*)��'����"��%*������"��"-��'�(�"�*�'�"������*�(���� �%��'�����0�%��������%�����/�%���"� �%��'�����0�%��������%�����>"����"�������(���*�)� �(�,-"�����"����(*��"�����,-'����*����*�'�"��"�������"�������"��(�*)����*-"+���"��%��*����!� �%��'�����0�%��������%�����>"���������0+"�� �(��0+"��$��#��,�)#���,�����������-����� �%��'�����0�%��������%�����?'��� �.�����#�)�#��*��)���3����%�����('������%�������7"���� �%��'�����0�%��������%���

.���/�

���0�

��D��#��*���"�$'��*�"&������!�(-*��� �-�-"����0"�*������'����7*�'�*�("0��7*�'����'��� �%��'�����0�%�������%�����6-�!��*���"�$'��*�"&������! 7*�'�0"��!�*�������,+,�*���)-,��� �%��'�����0�%��������%���

105

�69������ "�*��M�����;���"�> "�;��� �"��� �����M�����; ���*O��

?����M��������� M)��������� ���+��Qq-UQU���.S�C�p��Qq-,c�/

�������� � ����F ��j

�F9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�

�c(QC�C�p��C��#�������� � ����F ��j

�79 ������ "�*��M�����;���"�>�� ���D#D�������� � ����F ��j

�G9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"���'��c(p��������� � E

����F ��j

.���/�

���0�

��<��),*� ���),*�"+#���%��'����("+��� �%��'���������"��/���� �%�� ��*���*������������$���>.�'����*���0�-���� .�'����*���0�-�����"�,������("�����)��� �%��'���������"���/���� �%�� ��*���*�����������$���/��"�,���"�,�(��"�,�� &�"+,���*����%+#�#���*'��*���(*�������,������%�.*��"�&��� �%��'�����0�%��������%�����C�.*����"��� �(�%�.*���("�����)������'.��� �%��'����0�%��������%�����C�.*��"�,��� �(�%�.*���-"���-"�������������������"+'�� �%��'�����0�%��������%�����9������� �(�%�.*�������*"�����&��("��(�+"���������������� �%��'�����0�%��������%���

.���/�

���0�

����,��!-�� �(�%�������"*�����=�%�"*���-���"(����0� �%��'�����0�%��������%�������,��)-*�� �(��-=�����)�*�$�*"������%�"�'�$'��; ��"((��#����0� �%��'�����0�%��������%�����C)#��%�.���� �(�%)#���)%"������*�"�0��("��0"��,��� �%��'�����0�%��������%�����6��"-(��� �(�!�%"��",��"������ �%��'�����0�%��������%�����E�" ���"� �%��'�����0�%��������%���

.���/�

���0�

1� *��'���0�"����-�"+#���!(��"�!���� �%��'�����0��������

.���/�

���0�

@"��,�*��'���0�"����-�"+#���!(��"�! �(�(����"���0"��,�*-*�����%"������0������*%#���� �%��'�����0�%��������%���

106

�?59 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�

��C!��Sp�$.��.,SC�#,c�/�������� � ����F ��j

�??9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�

Sf�-���p��������� � ����F ��j

�?>9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�

C��.�/p�Q�Q#�.,�������� � ����F ��j

�?@9������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"��������M�����;?5��� ��I

I�� �������������� ����-fC!c��cQU!.-.�p��������� � ����F ��j

.���/�

���0�

��<*����(-*���0+"�� �%��'�����0�%��������%�����/���*�)�("��-���7�"%������ �(�#-"���,"*������"���7�"%������� �%��'�����0�%��������%���

.���/�

���0�

��?'�� �����'���� �%��'�����0�%��������%�����C*)� �(��F�"�$%���������*�)���� �%��'�����0�%��������%�����C"0"����*���! ��(��������*%#����'-,�-,�����! ��*%"���� �%��'�����0�%��������%�����D%�����$%����� �%��'�����0�%��������%�����E����)-*�������"�.����(�*%'���*)���� �%��'�����0�%�������%�����C�������"�*��0� *�*�*)����� �%��'�����0�%��������%���

.���/�

���0�

��?"���! )�*���'*������"����(�*����������*����%�0�)��*�����"��*������%���%*)��"���!����"�%�����'�����"���!�� �%��'�����0�%��������%�������"���������"��*��%-���"��*)�������� �%��'�����0�%�������%���

.���/�

���0�

�� -���"�%�+���-���"����������'��� �(��-���"���������"%�'���"��� �%��'�����0�%��������%�����G�",��������*����*�� �(���"�%�%��"-�!��(+)�"-�!������%���"�#�#���*�"�����(&�����%������ �%��'�����0�%�������%����� ����'��"+#����-���"�������'��� �%��'�����/1�������2��������H����,-��= �%��'�����0�%��������%���

107

�?49 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"��������������� �������.E

�o-.�-fC,c�/�������� � ����F ��j

�?89 �����)�"�*��M�����;F��������I%���;�����C!c�������� � ����

F ��j

?69 �����)�"�*��M�����;F��������I%���;������� M)�������,#�CDp�

�������� � ����F ��j

.���/�

���0�

/"���&*��*)��� �(��!�(*���"��"*��('-*�����!"-(��� �%��'�����0�%��������%���

.���/�

���0�

>�� )&���&�����.%���"'�&�*��)�&�;"+�'�&�I��"�-J� �%��'�����&��������2&��������

.���/�

���0�

���+#��0�"����-�(������'��!�'�� �(�0������(-������'�0�����(������������*%�����("����+)����+�0"�-'����("�I!�",�J���)���!�������!� �%��'���#&��������2&����������G�",� ��"�����'���,�)����"��� �%��'����&��������2&����������< �%��'�����&��������2&����������6�������������"������ �(��,)����(�%"=�����0"��(7"-����(�"����������'������������ �%��'�����&�����������6���"�����"���������� �(�(�%���"���%"�!����%"�!��������������� �%��'�����&�����������/�� �%��'�����&�����������>��� �����"����� �%��'�����/�����������3�����4����%��/11� ��3�>+�� +�������%����'��!�'�� �%��'�����/����������3���)���4����%��51� ��

108

2.5. Kwestionariusz do oceny spożycia owoców, warzywi błonnika (BSQFVF)

m�+ "�J S��)���3 (���� ?GG4L ���� ��������� (-R$T$�� "�� (����

�� �%�������"�����

�?F9@���+�'�"����� !�������������)���;��)�� �� �3� +����N�+E

"��"������)���������j0���� !������+�!M�$���)���������F2

2.6. Kwestionariusz do oceny spożycia tłuszczów (BSQF)

m�+ "�JS��)���3(����?GG4L���� ���������(-R$�� "��(������ �%�E

������"�����

7>, @���+�'�"����� !�������������)���;��)�� �� �3� +�� ��

N�+ "� "������j

0���� !������+�!M�$���)���������F2

���������#�"�

��0����- ��

�"���0����-

��

�K�"����0����-

��

�K�"����0����-

��

���������� ��

�����������������

��5�� ���'����&�*��+�

�����)�� "�����"������������������

����� ����� "+#���(�*����

��6���������$���� *%�����'����(��"�!���7���������8�������������� �(�0���������*�"�����*�������5��.*�8��%������*��8���������*��������� �(�0"�����(.����3�9�� �������������������������� ���"����4�:������������,-)�����)��%$'���"�0'���!)���!�",�����

���������#�"�%��*�&�-

��

�K�"��%��*�&�-

��

�K�"����0����-

��

�K�"����0����-

��

���.���"��

��0����- ��

,;��� *������8�� ����*������

-;�<�.����� ������������8�%����

=;�<�.����*������������ ����'

>;�#��)��8�&����&�������

109

2.7. Kwestionariusz dotyczący ograniczeń w spożyciu żywności

m�+ "�J�)����������"����

�>? ���>5\>

�>?9����;������������3� +�������� �������S�+��������)��+�� ;�E

������9

5*��%�����%�����+� �������+�*����+�*�����

@*����������%���+� '����

&*�9��������*� �%�

-*�,'����)���'��������

A*�������)%������������

/1*�9����������������%�������:+0B

//*�? ����+�&�����+��������

/0*�C���

/:*�#$����+�����+������+���������

.���/�

���0�

/�5� ��*��*-��*��,���������$�0"�������*(�#���-#���$��L

.���/�

���0�

��?0"����%�0+'����'�$2*(�#����#���$���*�"%*�.���("����2��?0"����%*(�#�����-�"-�*)��������?0"����%*(�#����(�������*��%�"��-�"�#-����%���+��?0"����%*(�#����"�,��?0"����%*(�#����%�.*�.�'����?0"����%*(�#����*-"���!"����?0"����%*(�#����*-"���!���+3�?0"����%*(�#����("��-��+%'������!4�?0"����%*(�#�����)-*���+�����!��%*)��%"0"�����'����%������*%'���5�?0"����%*(�#����#���$�����"�&����-#��)-*���-���������)-*��%�.*��)-*��.�'����*�"�#+)�����(����

110

Spis tabel i rysunków

Spis tabel

S����� ?9 ��� �������+;��������+������ ������3��� ��������)��� ������

)�� ���������M �;����*��3;��������� ����� 9999999999999999999999999999999999999999

S����� >9 ����"� � ���� �)�"�����E �����%�������� ���)������������

������� �"� �������� 0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� @9 ����N���� ��� ������ ���)������������ ������� �"� ���

����� 0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� 49 ����"� �����N���+���� �����������)������������ �������

�"� �������� 0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� 89 #� ����*O %�������� ���)������������ ������� �"� ���

����� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� 69 ��� �������M �;����*��3;��������� ����������;��*��� �����

0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� F9 ��� �������M �;����*��3;��������� ����������;��*��� �����

0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� 79 ��� �������M � ;����*��3 ;������� � � ������ ����;��*�� �

�� ������)�"�����E�����������0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999999

S����� G9 ��� �������M � ;����*��3 ;������� � � ������ ����;��*�� �

�� ������)�"�����E������������0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� ?59 ����������� �)�;���� ;����*��3 �)�;���� �"������ � "�����+�

�����;��*��� �����0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999999999999999999999999

S����� ??9 ����"� � ����������� �)�;���� ;����*��3 �)�;���� �"������

� "�����+������;��*��� �����0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� ?>9 - �����������������&��)�;����;����*�������;��*��� �����

0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� ?@9 ����������� �)�;���� ;����*��3 �)�;���� �"������ � "�����+�

�����;��*��� �� ������)�"�����E�����������0-.-20*�� ���a� ��������

� �� �� ���2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

?7

>4

>8

>6

>7

@@

@6

@F

@7

4@

4@

4F

4G

111

S����� ?49 ����"� � ����������� �)�;���� ;����*��3 �)�;���� �"������

� "�����+� � ����;��*�� � �� ����� �)�"�����E����������� 0-.-2

0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� ?89 - �����������������&��)�;����;����*�������;��*��� �� �����

�)�"�����E�����������0-.-20X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� ?69 ����������+;���� �)����� ;������� � )�� ��� �� ���������ME

�;����*������ 0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 9999999999999999999999999999999999

S����� ?F9 ����������+;���� �)����� ;������� � )�� ��� �� ���������ME

�;����*������ 0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� ?79 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �

;����*������ 0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� ?G9 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

;����*���� �������0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 999999999999999999999999999999999

S����� >59 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

;����*���� �������0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� >?9 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �

;����*���� �������0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� >>9 ����������+;���� �)����� ;������� � )�� ��� �� ���������ME

��"� ����0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999999999999999999999999999999999999999

S����� >@9 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

�"� ����0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� >49 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �

�"� ����0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� >89 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

;����*��)�� ����������������� �0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 999999

S����� >69 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

;����*��)�� ����������������� �0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999

S����� >F9 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �

;����*��)�� ����������������� �0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999

S����� >79 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

;����*������N�+ "�)�������*��0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999

S����� >G9 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

;����*������N�+ "�)�������*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� @59 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �

;����*������N�+ "�)�������*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� @?9 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

�����+�� ���� ����;����*��0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 999999999999999

S����� @>9 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

�����+�� ���� ����;����*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� @@9 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �

�����+�� ���� ����;����*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� @49 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

� �����0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� @89 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �

� �����0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

8?

8>

88

86

87

8G

8G

6?

6>

6@

6@

6F

6F

6G

F5

F?

F?

F@

F4

F6

FF

FF

112

S����� @69 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �

� �����0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

S����� @F9 P�������� �M������������ ��)�������+����������+ � ���� 9999

S����� @79 ������������������������������ +� 99999999999999999999999999999999999999999999999

S����� @G9 ��� �������������������������������� +�)��������� ��+� 99999

S����� 459 ��� ������������+���� ����)��������� ��+� 9999999999999999999999999999999

Spis rysunków

���9 ?9 -���� �������������*O)�+�� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 >9 ����"� (�Q � ���)��� ��������� ������� � "� ��� �����

0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 @9 ��� M)������ � �"�*�� ��� ������ 0�/ ��5382� ���)������������

������� �"� �������� 0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 49 ��� M)���������� ������3��� ��������)��� ������)�� ������M �

;����*��3;��������� ������ ������� �"� �������� 0X)�+��2 999999999

���9 89 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � �����

0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 69 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� �����0X)�+��2 99999999999999999

���9 F9 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� �����0X)�+��2 9999999999999999

���9 79 - �����������������&��)�;����;����*��0X)�+��2 999999999999999999999999999

���9 G9 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � �� �����

�)�"�����E�����������0-.-20X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 ?59 ����"� �)�;���� �"������ � ����;��*�� � �� ����� �)�"�����E

E�����������0-.-20X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 ??9 ����"� �)�;���� "�����+� � ����;��*�� � �� ����� �)�"�����E

E�����������0-.-20X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 ?>9 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��

����M �;����*������ 0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 ?@9 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M �;����*��

���� 0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 ?49 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M �;����*��

���� 0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 ?89 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��

����M �;����*���� �������0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 ?69 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M �;����*��

�� �������0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 ?F9 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M �;����*��

�� �������0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 ?79 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��

����M ��"� ����0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 ?G9 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M ��"� ����

0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 >59 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M ��"� ����

0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

FG

G5

G@

G4

G4

?@

>F

>F

@?

44

44

44

48

85

85

85

8F

8F

8F

65

65

65

64

64

64

113

���9 >?9 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��

����M �;����*��)�� ����������������� �0X)�+��2 999999999999999999999999999999

���9 >>9 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M �;����*��

)�� ����������������� �0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 >@9 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M �;����*��

)�� ����������������� �0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 >49 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��

����M �;����*������N�+ "�)�������*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999

���9 >89 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M �;����*��

����N�+ "�)�������*��0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 >69 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M �;����*��

����N�+ "�)�������*��0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 >F9 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��

����M ������+�� ���� ����;����*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999

���9 >79 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M ������+�

� ���� ����;����*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 >G9 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M ������+�

� ���� ����;����*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 @59 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��

����M �� �����0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 @?9 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M �� �����

0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

���9 @>9 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M �� �����

0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999

67

67

67

F>

F>

F>

F8

F8

F8

F7

F7

F7

114