Post on 03-Jan-2016
description
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Gotowość szkolna
Gotowość szkolna to stopień rozwoju dziecka niezbędny do podjęcia obowiązków związanych z rozpoczęciem nauki w szkole. To zespół tych cech psychofizycznych ukształtowanych w okresie pierwszych sześciu lat życia, które umożliwiają dziecku przystosowanie się do nauki w szkole.
Dojrzałym do podjęcia nauki szkolnej jest dziecko, o takim stopniu rozwoju, który
umożliwia mu:
- naukę czytania, pisania i liczenia,
- przystosowanie się do wymagań szkoły,
- zgodne współżycie z grupą rówieśniczą.
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Czynniki wpływające na gotowość podjęcia nauki w szkole1. Czynniki indywidualne związane z dzieckiem, do których należą:
• Stan zdrowia
• Płeć
• Właściwości psychiczne ( poziom rozwoju: pamięci, percepcji wzrokowej, słuchowej,
myślenia, wypowiedzi słownych)
2. Czynniki zewnętrzne związane z rodziną oraz środowiskiem:
• Warunki materialne
• Warunki kulturowe
• Warunki społeczne
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Wymagania wobec dziecka, które ma rozpocząć naukę szkolną, dotyczą rozwoju:
• Fizycznego
• Ruchowego
• Poznawczego
• Emocjonalnego
• Społecznego
• Mowy
Osiągnięcie odpowiedniego poziomu rozwoju w w/w sferach wpływa na przygotowanie
dziecka do czytania , pisania i liczenia.
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Właściwości rozwojowe oraz kompetencje jakie powinno posiadać dziecko rozpoczynające naukę
Rozwój fizyczny:
• Dziecko jest ogólnie zdrowe
• Jego wzrost i waga są odpowiednie do wieku
• Prawidłowo funkcjonują narządy zmysłów, zwłaszcza wzrok i słuch
• Jest odporne na zmęczenie
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Właściwości rozwojowe oraz kompetencje jakie powinno posiadać dziecko rozpoczynające naukę Rozwój ruchowy:
• Jest sprawne ruchowo: biega, skacze, jeździ na rowerze
• Chętnie bawi się klockami, odtwarza konstrukcje według wzoru
• Potrafi w sposób celowy posługiwać się przedmiotami i narzędziami, szczególnie
ważna jest motoryka mała (wycina nożyczkami, wiąże sznurowadła, zapina guziki)
• Samodzielnie wykonuje podstawowe czynności samoobsługowe (je, ubiera się)
• Uzyskało podstawową orientacje w schemacie własnego ciała, potrafi różnicować
prawą i lewą stronę
• Najczęściej wykonuje czynności jedną ręką, gdyż u większości dzieci dominacja
czynnościowa ręki jest ustalona
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Właściwości rozwojowe oraz kompetencje jakie powinno posiadać dziecko rozpoczynające naukę
Rozwój poznawczy:
• Dziecko jest spostrzegawcze, zauważa istotne elementy przedmiotu, wskazuje braki
w obrazkach
• Ma zasób wiadomości umożliwiający orientację w najbliższym otoczeniu (potrafi
podać swoje imię, nazwisko, wiek, itp.)
• Rozumie podstawowe pojęcia abstrakcyjne (kształt, wielkość, kierunek, odległość)
• Zaczyna rozumieć znaczenie symboli
• Jest dociekliwe, aktywne poznawczo, poszukuje odpowiedzi na interesujące je
pytania
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Właściwości rozwojowe oraz kompetencje jakie powinno posiadać dziecko rozpoczynające naukę
Rozwój poznawczy cd.:
• Formułuje proste wnioski dotyczące zaobserwowanych zjawisk
• Dostrzega następstwo znanych zdarzeń
• Zapamiętuje krótkie wierszyki, piosenki, aktywnie przypomina sobie informacje
użyteczne w konkretnym działaniu
• Potrafi przez dłuższą chwilę skupić uwagę na wykonywanej czynności
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Właściwości rozwojowe oraz kompetencje jakie powinno posiadać dziecko rozpoczynające naukę
Rozwój emocjonalny:
• Dziecko potrafi rozpoznawać uczucia innych, a także jest coraz bardziej świadome
własnych uczuć
• Stopniowo opanowuje społeczne reguły wyrażania emocji
• Podejmuje próby kontroli własnych emocji
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Właściwości rozwojowe oraz kompetencje jakie powinno posiadać dziecko rozpoczynające naukę
Rozwój społeczny:
• Nawiązuje kontakty społeczne z rówieśnikami i z osobami dorosłymi
• Współdziała z rówieśnikami w grupie, potrafi czekać na swoją kolej, dzieli się
zabawkami
• Przebywanie z rówieśnikami i wspólna aktywność sprawiają mu przyjemność
• Dostosowuje swoje zachowanie do obowiązujących reguł, m.in. zakazów i nakazów
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Właściwości rozwojowe oraz kompetencje jakie powinno posiadać dziecko rozpoczynające naukę
Rozwój społeczny cd.:
• Rozumie znacznie podstawowych norm i łatwych przepisów
• Słucha poleceń osoby dorosłej, w tym nauczyciela
• Zaczyna kierować się poczuciem obowiązku
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Właściwości rozwojowe oraz kompetencje jakie powinno posiadać dziecko rozpoczynające naukę
Rozwój mowy jest procesem, w którym współgrają czynniki biologiczne i społeczne.
Zależy on od wrodzonych właściwości organizmu człowieka, ale jest możliwy jedynie
w kontakcie ze środowiskiem społecznym, z innymi ludźmi.
W procesie kształtowania i rozwoju mowy dziecka można wyróżnić kilka okresów:
okres melodii to 0 do 1 roku życia
okres wyrazu to 1 do 2 roku życia
okres zdania to 2 do 3 roku życia
okres swoistej mowy dziecięcej to 3 do 5 roku życia
Zdaniem specjalistów dojrzałość szkolna w rozwoju mowy to 5-6 rok życia.
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Właściwości rozwojowe oraz kompetencje jakie powinno posiadać dziecko rozpoczynające naukę W zakresie mowy dziecko sześcioletnie powinno:
• Prawidłowo wymawiać wszystkie głoski
• Identyfikować i słuchowo różnicować usłyszane dźwięki mowy
• Budować proste zdania poprawne pod względem gramatycznym,
a równocześnie rozumieć różne struktury zdaniowe w mowie innych
• Mieć zróżnicowany treściowo i formalnie słownik, posiłkować się neologizmami
• Być zdolnym do użycia i korzystania z mowy sytuacyjnej i społecznej poprzez pytania,
wyrażanie opinii, oceny czy prośby
• Swobodnie wypowiadać się z właściwą linią prozodyczną (akcent, rytm, melodia)
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Właściwości rozwojowe oraz kompetencje jakie powinno posiadać dziecko rozpoczynające naukę
Mowa dziecka w tym okresie powinna być istotnym wskaźnikiem różnicującym dzieci na
dojrzałe i niedojrzałe do podjęcia nauki w szkole.
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Dziecko sześcioletnie,
rozpoczynające naukę w szkole powinno
• Posiadać zdolność rozumienia podstawowych pojęć abstrakcyjnych (kształtu,
wielkości, kierunku, odległości, czasu i liczby)
• Umieć formułować dłuższe wypowiedzi słowne i opowiadać (np. co przedstawia
dany obrazek)
• Mieć prawidłowo wykształconą mowę pod względem gramatycznym
i artykulacyjnym
• Umieć koncentrować się przez dłuższą chwilę, wykazywać się uwagą trwałą
i celową
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Dziecko sześcioletnie,
rozpoczynające naukę w szkole powinno
• Cechować się dobrą sprawnością ruchową zwłaszcza w zakresie motoryki małej,
szczególnie ważna jest percepcja i koordynacja ruchów rąk przy prawidłowym
napięciu mięśniowym oraz tempie
• Umieć współdziałać w grupie rówieśniczej, podporządkowywać się regułom zabawy
oraz poleceniom dorosłych
• Potrafić opanować swoje emocje oraz ich słowne i ruchowe manifestacje
• Przejawiać poczucie obowiązku i duże zainteresowanie nauką
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Objawami niedojrzałości szkolnej u dziecka sześcioletniego są:
• Obniżona sprawność ruchowa ( niezgrabnie biega i skacze, ma trudności
z rzucaniem i chwytaniem piłki)
• Trudności z precyzyjnym wykonywaniem codziennych czynności (zawiązywaniem na
kokardkę sznurowadeł, zapianiem guzików, posługiwaniem się nożyczkami)
• Słaba orientacja w schemacie ciała z ustaleniem stron, kłopoty z określeniem
kierunku na prawo, na lewo, od siebie, przed, za sobą
• Trudności z odwzorowywaniem figur (np. kwadratu, rombu)
• Trudności z wyodrębnianiem elementów z całości czy ich łączeniem w całość
(budowanie z klocków, układanie mozaiki według wzoru)
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Objawami niedojrzałości szkolnej u dziecka sześcioletniego są:
• Niespostrzeganie szczegółów różnicujących dwa obrazki
• Trudności w orientacji w czasie (określanie dni tygodnia, pór roku)
• Trudności z odtwarzaniem prostej melodii i rytmu
• Trudności z zapamiętaniem wierszyków, tekstu opowiadania
• Nieprawidłowa wymowa, wady wymowy
• Trudności w różnicowaniu głosek podobnych (s-z, w-f, b-p)
• Zaburzenia słuchu fonematycznego, analizy i syntezy głoskowej
• Trudności w rozpoznawaniu liter podobnych kształtem (m-n, l-t, b-d)
• Trudności w opanowaniu nauki czytania
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
• prawidłowy chwyt przyboru i prawidłowe napięcie mięśni ręki piszącej, zwłaszcza dłoni
• ukształtowana orientacja w schemacie własnego ciała oraz w przestrzeni (rozumienie pojęć: pod, pomiędzy, za, na itp.)
• umiejętność odtwarzania wzorów literopodobnych z właściwą precyzją i płynnością ruchów
Zasoby sześciolatka niezbędne do rozpoczęcia efektywnej
nauki pisania to:
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Zasoby sześciolatka niezbędne do rozpoczęcia efektywnej
nauki czytania to:
• dobrze wykształcone funkcje słuchowo-językowe - dokonywanie słuchowej syntezy i analizy głoskowej oraz sylabowej prostych wyrazów, - różnicowanie i porównywanie głosek, wyrazów - rozpoznawanie rymów• gotowość do kojarzenia głoski z jej graficznym obrazem tzn. z literą
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Zasoby sześciolatka niezbędne do efektywnego rozpoczęcia edukacji matematycznej
To umiejętności:
• przeliczania elementów w zakresie 10
• wskazywania zbiorów, w których jest więcej/mniej elementów
• dokonywania prostych obliczeń na konkrecie
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
„Jeśli umiecie diagnozować radość dziecka i jej natężenie, musicie dostrzec, że najwyższą jest
radość pokonanej trudności, osiągniętego celu, odkrytej tajemnicy.”
J. Korczak
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Świętochłowicach
Dziękujemy za uwagę!
Opracowanie:
Maria Kijak-Parzybut
Dorota Muszyńska
Małgorzata Żerdzińska