Post on 16-Jul-2020
Polski i europejski rynek energii
Grzegorz OnichimowskiPrezes TGE S.A.
Polski rynek energii przed nowelizacją PE
Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 2
Obrót hurtowy energią elektryczną w 2009 r. (z uwzględnieniem obrotu wielokrotnego)
Źródło: URE
Polski rynek energii przed nowelizacją PE
Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 3
Jak wyglądał obrót na rynku hurtowym poza grupami energetycznymi?
Źródło: URE
Polski rynek energii przed nowelizacją PE
Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 4
Sprzedaż energii przez wytwórców (TWh)
Źródło: URE
0
70
140
Od
bio
rcy
koo
cow
i
Prz
edsi
ębio
rstw
a
ob
rotu
Gie
łda
ener
gii
ryn
ek b
ilan
sują
cy
eksp
ort
po
zost
ała
sp
rzed
aż
2008
2009
0,3 / 0,3
Płynnośd giełdowego rynku energii w okresie od stycznia 2010 (RDN – MWh)
Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 5
Obroty na RDNiB w okresie styczeo-sierpieo 2010 wyniosły 3 493 740 MWh i były wyższe o 68,7% rok do roku (2 070 780 MWh w 2009).
0
1 800 000
3 600 000
20
00
20
01
2002
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
2009
sty
-si
e 2
01
0
0
1 800 000
3 600 000
sty-
sie
20
09
sty-
sie
20
10
0
100 000
200 000
300 000
400 000
500 000
600 000
700 000
800 000
900 000
1 000 000
2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010
Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz
Płynnośd giełdowego rynku energii w okresie od stycznia 2010 (RDN – MWh)
Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 6
Średnie dzienne obroty na RDNiB w okresie styczeo-lipiec 2010 wzrosły znacząco w porównaniu do analogicznego okresu w roku 2009 i wyniosły 13 827 MWh (8 689 MWh w 2009). Zaobserwowano wzrost obrotów od sierpnia 2010 (początku obowiązywania „obliga”) – średnie dzienne obroty wzrosły do 23 714 MWh.
0
100 000
200 000
300 000
400 000
500 000
600 000
700 000
800 000
900 000
1 000 000
2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010
Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz
Płynnośd giełdowego rynku energii w okresie od stycznia 2010 (RDN – MWh)
Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 7
Średnie dzienne obroty na RDNiB w okresie styczeo-lipiec 2010 wzrosły znacząco w porównaniu do analogicznego okresu w roku 2009 i wyniosły 13 827 MWh (8 689 MWh w 2009). Zaobserwowano wzrost obrotów od sierpnia 2010 (początku obowiązywania „obliga”) – średnie dzienne obroty wzrosły do 23 714 MWh.
Płynnośd giełdowego rynku energii w okresie od stycznia 2010 (RTT – MWh)
Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 8
Obroty na RTT w okresie styczeo-sierpieo 2010 wyniosły 5 245 015 MWh i były wyższe o 814,3 %rok do roku (573 662 MWh w 2009).
0
1 200 000
2 400 000
Ye
ar
20
09
1/2
01
0
2/2
01
0
3/2
01
0
4/2
01
0
5/2
01
0
6/2
01
0
7/2
01
0
8/2
01
00
2 600 000
5 200 000
sty-sie 2009 sty-sie 2010
Płynnośd giełdowego rynku energii w okresie od stycznia 2010 (RTT – MWh)
Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 9
Obroty na RTT w okresie styczeo - lipiec 2010 wyniosły 2 984 850 MWh i były wyższe o 421 % rok do roku (572 912 MWh w 2009). Średnie dzienne obroty w tym okresie wyniosły 20 305 MWh.
Zaobserwowano wzrost obrotów od sierpnia 2010 (początku obowiązywania „obliga”) – średnie dzienne obroty wzrosły do 146 813 MWh. A łączny wolumen w tym okresie wyniósł 6 312 945 MWh.
0
2 050 000
4 100 000
20
09
20
10
20
09
20
10
20
09
20
10
20
09
20
10
20
09
20
10
20
09
20
10
20
09
20
10
20
09
20
10
20
09
20
10
Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz
Od kwietnia 2010 roku członkowie TGE, jak i klienci domów maklerskich działających na TGE, mają do dyspozycji nowy produkt - aukcje na zakup/sprzedaż energii.
Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 10
Aukcje energii od samego początku cieszą się dużym zainteresowaniem członków TGE i klientów domów maklerskich. Spotkały się również z pozytywną opinią sektora (przejrzystośd zasad, łatwy dostęp dla wszystkich uczestników, sygnał dla producentów energii o oczekiwaniach cenowych odbiorców).
Na przełomie sierpnia – września odbyły się już 3 aukcje (1 sprzedaży i 2 kupna) a na kolejnych 7 aukcji zostały już ustalone terminy. Łączny wolumen zakontraktowanej energii już wynosi 677 400 MWh (100 MW).
Domy maklerskie na rynkach energii organizowanych przez TGE – prosty dostęp do rynku i otwarcie na nowych uczestnikówDzięki nowelizacji Prawa energetycznego i zmianie ustawy o akcyzie, wszystkie domy maklerskie (członkowie TGE) mogą reprezentowad swoich klientów na Rynku Dnia Następnego (RDN) oraz Rynku Terminowym Towarowym (RTT).
Obecnie dopuszczeni do działania na rynkach energii zostały DM NOBLE Securities i DM BOŚ.
8 września br. zostały zawarte pierwsze transakcje.
Już teraz obserwujemy duże zainteresowanie ze strony odbiorców energii nie tylko z kraju, ale również z zagranicy, którzy czekali na możliwośd udziału w naszym rynku energii" -powiedziała Iwona Ustach, wiceprezes DM Noble Securities.
Powołanie Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych i przekazanie jej wszystkich rozliczeo.
Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 12
29 kwietnia 2010 roku TGE podpisała z IRGiT umowę o powierzenie obsługi finansowej transakcji giełdowych.
Członkowie TGE uzyskali dostęp do większego rodzaju taoszych zabezpieczeo. Nowe formy zabezpieczeo wciąż są rozwijane:
Co da „obligo” rynkowi?
Przede wszystkim zwiększy się znaczenie rynku RDN – rynku gdzie indeks bazowy jest tworzony w oparciu o duży wolumen i dużą liczbę transakcji.
Silny rynek bazowy RDN zapewni precyzyjny sygnał cenowy dla uczestników rynku energii. Da również możliwośd wprowadzenia kontraktów finansowych. Zachęci to nowe podmioty (instytucje finansowe) do uczestniczenia w rynku energii.
Silna giełda energii ma również olbrzymie znaczenie w aspekcie tworzenia wspólnego rynku energii elektrycznej ...
Główny trend na rynku europejskim to integracja regionalna rynków energii w Europie
W zgodzie z inicjatywami europejskimi: III Pakiet Energetyczny UE, XVII Forum Florenckie, CEE Forum ministrów gospodarki UE
Grudzieo 2009 - Studium Inicjatyw Regionalnych: Działania urzędów regulacyjnych energetyki Cel: Integracja europejskiego rynku energii
Docelowy rynek energii w Europie Wyznaczanie transgranicznych łączy przesyłowych Model rynku dnia bieżącego Model market coupling dla rynku dnia następnego
Mapa drogowa wprowadzenia MC
TLC 650TWh
NE
BS
FUI
SWE
CEE
CSE
SEE
Volume coupling
Price coupling No decision on the
coupling yet
Possible sequence of European market coupling(Please note that the sequence and timing is only indicative and does not represent any
agreed position of the PCG)
GB
400TWh
SEM
25TWh
Hungary
40TWh
Romania
55TWh
Poland
150TWh
Estonia, Latvia,
Lithuania 25TWh
Other SEE
countries
DE and AT
600TWh
CWE
1250TWh
CWE, NE, BS,
SWE and UK
~2500TWh
CWE, NE, BS,
SWE, FUI, CSE-,
CEE- and RO
~3100TWh
CWE
coupling
MIBEL 300TWh
CZ and SK 100TWh
SE, NO
DK and FIN
400TWh
CWECWE, NE, BS,
SWE, CSE- and UK
~3000TWh
2010 2011 2012 2013 2014 2015
IT and SLO 350TWh
BS, SE, NO
DK and FIN
CWE, NE, BS,
SWE, FUI, CEE,
CSE- and RO
~3300TWh
All regions
coupled!
>3500TWh
~350MW ~3000MW
~2800MW~1500MW
~6500MW
~1000MW
~2500MW
~6000MW
~1000MW~3000MW
~1000MW
~1000TWh =
approximative yearly
consumption
~3000MW = approximative
interconnection capacity
between areas to be coupled
Market Coupling na mapie Europy
Kraje integrowane w drugiej kolejności
Porozumienie 6 giełd Europy Zachodniej
Porozumienie giełd Europy Środkowej i Północnej
Zaangażowanie TGE w łączenie rynków
W I kwartale br. operatorzy systemów przesyłowych Polski i Szwecji we
współpracy z giełdami NPS i TGE podjęli wspólny projekt, którego celem
jest upublicznienie dostępu do połączenia SwePol Link.
Na kolejnych spotkaniach interesariuszy oraz regulatorów uzgodniono
wdrożenie rozwiązania implicite auction. Zgodnie z przyjętym modelem,
giełdy upoważnione zostaną do alokacji mocy udostępnianych przez
operatorów na tym połączeniu.
Obecnie trwają prace wdrożeniowe w zakresie: dostosowania
regulaminów, uzgodnienia warunków umów, zmian w systemach
informatycznych. Budowane są także w uzgodnieniu z NPS kanały wymiany
danych i komunikacji.
Zakooczenie prac przewidziano na połowę listopada br.
Od początku br. TGE podjęła działania w celu uruchomienia, we
współpracy z giełdami z regionu CEE oraz operatorami, projektu wdrożenia
market coupling na połączeniach synchronicznych.
Giełdy wyrażają duże zainteresowanie realizacją projektu. Dotychczas
przeprowadzono wstępne rozmowy z operatorami regionu i
przedstawiono koncepcję dalszych działao na spotkaniu Grupy
Implementacyjnej Regionu CEE zorganizowanym przez E-Control oraz na
spotkaniach bilateralnych.
Market Coupling będzie przedmiotem najbliższego (październikowego)
spotkania Grupy Implementacyjnej regionu CEE.
W ramach dalszych działao TGE będzie przekonywad interesariuszy do
podjęcia wdrożenia tego projektu w roku 2011.
Zaangażowanie TGE w łączenie rynków
Inicjatywa GPW deprecjonuje znaczenie polskiego rynku energii w Europie (1).
Równoległe działanie dwóch giełd energii w Polsce będzie skutkowad nieuchronnie rozproszeniem obrotów na dwa rywalizujące ze sobą rynki.
Rozproszony rynek energii znacznie opóźni wdrażanie oraz rozwój market coupling . Warunkiem uzyskania zgody regulatorów rynku energii na wdrożenie mechanizmu market coupling jest odpowiednia płynnośd rynku giełdowego.
Brak płynności polskiego rynku energii był podstawowym powodem przesunięcia wdrożenia market coupling na połączeniu Polski i Szwecji w 2008 r.
Inicjatywa GPW deprecjonuje znaczenie polskiego rynku energii w Europie (2).Rozproszenie budowanej z dużym trudem przez lata płynności rynku energii na TGE doprowadzid może do opóźnienia integracji rynku polskiego z rynkami ościennymi.
Rozproszenie płynności będzie doskonałym pretekstem dla innych dominujących giełd europejskich w sąsiadujących krajach (skandynawski Nordpool Spot, niemiecko-francuski EPEX SPOT) do wejścia na polski rynek.
Zawłaszczony w ten sposób rynek sprowadzi do zera wartośd zarówno TGE oraz inicjatywę GPW w zakresie rynku energii.
Priorytetem nie tylko dla TGE ale i dla Rządu RP jest włączenie
Polski do wspólnego europejskiego rynku energii elektrycznej.
Zabezpieczy to konkurencyjnośd polskiego przemysłu i
bezpieczeostwo energetyczne Polski.
Konieczne warunki:
Rozbudowa połączeo trans-granicznych (inicjatywa
legislacyjna)
Dalsze umacnianie giełdy energii i włączanie jej w procesy
integracji europejskiej – market coupling z następnymi
krajami
Podsumowanie
Nowa elektrownia
W zależności od technologii od 1 mln
EUR do 3,5 mln EUR – (600 mln EUR –
2.100 mln EUR)
Market coupling ze Szwecją
(SwePol Link) – do 600 MW
Koszt całego projektu wyniesie 150
tyś. EUR
Koszt pozyskania nowych 600 MW mocy
Dziękuję za uwagę