Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~...

23
Polski i europejski rynek energii Grzegorz Onichimowski Prezes TGE S.A.

Transcript of Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~...

Page 1: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Polski i europejski rynek energii

Grzegorz OnichimowskiPrezes TGE S.A.

Page 2: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Polski rynek energii przed nowelizacją PE

Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 2

Obrót hurtowy energią elektryczną w 2009 r. (z uwzględnieniem obrotu wielokrotnego)

Źródło: URE

Page 3: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Polski rynek energii przed nowelizacją PE

Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 3

Jak wyglądał obrót na rynku hurtowym poza grupami energetycznymi?

Źródło: URE

Page 4: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Polski rynek energii przed nowelizacją PE

Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 4

Sprzedaż energii przez wytwórców (TWh)

Źródło: URE

0

70

140

Od

bio

rcy

koo

cow

i

Prz

edsi

ębio

rstw

a

ob

rotu

Gie

łda

ener

gii

ryn

ek b

ilan

sują

cy

eksp

ort

po

zost

ała

sp

rzed

2008

2009

0,3 / 0,3

Page 5: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Płynnośd giełdowego rynku energii w okresie od stycznia 2010 (RDN – MWh)

Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 5

Obroty na RDNiB w okresie styczeo-sierpieo 2010 wyniosły 3 493 740 MWh i były wyższe o 68,7% rok do roku (2 070 780 MWh w 2009).

0

1 800 000

3 600 000

20

00

20

01

2002

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

2009

sty

-si

e 2

01

0

0

1 800 000

3 600 000

sty-

sie

20

09

sty-

sie

20

10

Page 6: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

0

100 000

200 000

300 000

400 000

500 000

600 000

700 000

800 000

900 000

1 000 000

2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010

Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz

Płynnośd giełdowego rynku energii w okresie od stycznia 2010 (RDN – MWh)

Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 6

Średnie dzienne obroty na RDNiB w okresie styczeo-lipiec 2010 wzrosły znacząco w porównaniu do analogicznego okresu w roku 2009 i wyniosły 13 827 MWh (8 689 MWh w 2009). Zaobserwowano wzrost obrotów od sierpnia 2010 (początku obowiązywania „obliga”) – średnie dzienne obroty wzrosły do 23 714 MWh.

Page 7: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

0

100 000

200 000

300 000

400 000

500 000

600 000

700 000

800 000

900 000

1 000 000

2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010

Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz

Płynnośd giełdowego rynku energii w okresie od stycznia 2010 (RDN – MWh)

Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 7

Średnie dzienne obroty na RDNiB w okresie styczeo-lipiec 2010 wzrosły znacząco w porównaniu do analogicznego okresu w roku 2009 i wyniosły 13 827 MWh (8 689 MWh w 2009). Zaobserwowano wzrost obrotów od sierpnia 2010 (początku obowiązywania „obliga”) – średnie dzienne obroty wzrosły do 23 714 MWh.

Page 8: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Płynnośd giełdowego rynku energii w okresie od stycznia 2010 (RTT – MWh)

Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 8

Obroty na RTT w okresie styczeo-sierpieo 2010 wyniosły 5 245 015 MWh i były wyższe o 814,3 %rok do roku (573 662 MWh w 2009).

0

1 200 000

2 400 000

Ye

ar

20

09

1/2

01

0

2/2

01

0

3/2

01

0

4/2

01

0

5/2

01

0

6/2

01

0

7/2

01

0

8/2

01

00

2 600 000

5 200 000

sty-sie 2009 sty-sie 2010

Page 9: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Płynnośd giełdowego rynku energii w okresie od stycznia 2010 (RTT – MWh)

Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 9

Obroty na RTT w okresie styczeo - lipiec 2010 wyniosły 2 984 850 MWh i były wyższe o 421 % rok do roku (572 912 MWh w 2009). Średnie dzienne obroty w tym okresie wyniosły 20 305 MWh.

Zaobserwowano wzrost obrotów od sierpnia 2010 (początku obowiązywania „obliga”) – średnie dzienne obroty wzrosły do 146 813 MWh. A łączny wolumen w tym okresie wyniósł 6 312 945 MWh.

0

2 050 000

4 100 000

20

09

20

10

20

09

20

10

20

09

20

10

20

09

20

10

20

09

20

10

20

09

20

10

20

09

20

10

20

09

20

10

20

09

20

10

Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz

Page 10: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Od kwietnia 2010 roku członkowie TGE, jak i klienci domów maklerskich działających na TGE, mają do dyspozycji nowy produkt - aukcje na zakup/sprzedaż energii.

Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 10

Aukcje energii od samego początku cieszą się dużym zainteresowaniem członków TGE i klientów domów maklerskich. Spotkały się również z pozytywną opinią sektora (przejrzystośd zasad, łatwy dostęp dla wszystkich uczestników, sygnał dla producentów energii o oczekiwaniach cenowych odbiorców).

Na przełomie sierpnia – września odbyły się już 3 aukcje (1 sprzedaży i 2 kupna) a na kolejnych 7 aukcji zostały już ustalone terminy. Łączny wolumen zakontraktowanej energii już wynosi 677 400 MWh (100 MW).

Page 11: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Domy maklerskie na rynkach energii organizowanych przez TGE – prosty dostęp do rynku i otwarcie na nowych uczestnikówDzięki nowelizacji Prawa energetycznego i zmianie ustawy o akcyzie, wszystkie domy maklerskie (członkowie TGE) mogą reprezentowad swoich klientów na Rynku Dnia Następnego (RDN) oraz Rynku Terminowym Towarowym (RTT).

Obecnie dopuszczeni do działania na rynkach energii zostały DM NOBLE Securities i DM BOŚ.

8 września br. zostały zawarte pierwsze transakcje.

Już teraz obserwujemy duże zainteresowanie ze strony odbiorców energii nie tylko z kraju, ale również z zagranicy, którzy czekali na możliwośd udziału w naszym rynku energii" -powiedziała Iwona Ustach, wiceprezes DM Noble Securities.

Page 12: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Powołanie Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych i przekazanie jej wszystkich rozliczeo.

Linia biznesowa – energia elektryczna I slide 12

29 kwietnia 2010 roku TGE podpisała z IRGiT umowę o powierzenie obsługi finansowej transakcji giełdowych.

Członkowie TGE uzyskali dostęp do większego rodzaju taoszych zabezpieczeo. Nowe formy zabezpieczeo wciąż są rozwijane:

Page 13: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Co da „obligo” rynkowi?

Przede wszystkim zwiększy się znaczenie rynku RDN – rynku gdzie indeks bazowy jest tworzony w oparciu o duży wolumen i dużą liczbę transakcji.

Silny rynek bazowy RDN zapewni precyzyjny sygnał cenowy dla uczestników rynku energii. Da również możliwośd wprowadzenia kontraktów finansowych. Zachęci to nowe podmioty (instytucje finansowe) do uczestniczenia w rynku energii.

Silna giełda energii ma również olbrzymie znaczenie w aspekcie tworzenia wspólnego rynku energii elektrycznej ...

Page 14: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Główny trend na rynku europejskim to integracja regionalna rynków energii w Europie

W zgodzie z inicjatywami europejskimi: III Pakiet Energetyczny UE, XVII Forum Florenckie, CEE Forum ministrów gospodarki UE

Grudzieo 2009 - Studium Inicjatyw Regionalnych: Działania urzędów regulacyjnych energetyki Cel: Integracja europejskiego rynku energii

Docelowy rynek energii w Europie Wyznaczanie transgranicznych łączy przesyłowych Model rynku dnia bieżącego Model market coupling dla rynku dnia następnego

Page 15: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Mapa drogowa wprowadzenia MC

TLC 650TWh

NE

BS

FUI

SWE

CEE

CSE

SEE

Volume coupling

Price coupling No decision on the

coupling yet

Possible sequence of European market coupling(Please note that the sequence and timing is only indicative and does not represent any

agreed position of the PCG)

GB

400TWh

SEM

25TWh

Hungary

40TWh

Romania

55TWh

Poland

150TWh

Estonia, Latvia,

Lithuania 25TWh

Other SEE

countries

DE and AT

600TWh

CWE

1250TWh

CWE, NE, BS,

SWE and UK

~2500TWh

CWE, NE, BS,

SWE, FUI, CSE-,

CEE- and RO

~3100TWh

CWE

coupling

MIBEL 300TWh

CZ and SK 100TWh

SE, NO

DK and FIN

400TWh

CWECWE, NE, BS,

SWE, CSE- and UK

~3000TWh

2010 2011 2012 2013 2014 2015

IT and SLO 350TWh

BS, SE, NO

DK and FIN

CWE, NE, BS,

SWE, FUI, CEE,

CSE- and RO

~3300TWh

All regions

coupled!

>3500TWh

~350MW ~3000MW

~2800MW~1500MW

~6500MW

~1000MW

~2500MW

~6000MW

~1000MW~3000MW

~1000MW

~1000TWh =

approximative yearly

consumption

~3000MW = approximative

interconnection capacity

between areas to be coupled

Page 16: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Market Coupling na mapie Europy

Kraje integrowane w drugiej kolejności

Porozumienie 6 giełd Europy Zachodniej

Porozumienie giełd Europy Środkowej i Północnej

Page 17: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Zaangażowanie TGE w łączenie rynków

W I kwartale br. operatorzy systemów przesyłowych Polski i Szwecji we

współpracy z giełdami NPS i TGE podjęli wspólny projekt, którego celem

jest upublicznienie dostępu do połączenia SwePol Link.

Na kolejnych spotkaniach interesariuszy oraz regulatorów uzgodniono

wdrożenie rozwiązania implicite auction. Zgodnie z przyjętym modelem,

giełdy upoważnione zostaną do alokacji mocy udostępnianych przez

operatorów na tym połączeniu.

Obecnie trwają prace wdrożeniowe w zakresie: dostosowania

regulaminów, uzgodnienia warunków umów, zmian w systemach

informatycznych. Budowane są także w uzgodnieniu z NPS kanały wymiany

danych i komunikacji.

Zakooczenie prac przewidziano na połowę listopada br.

Page 18: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Od początku br. TGE podjęła działania w celu uruchomienia, we

współpracy z giełdami z regionu CEE oraz operatorami, projektu wdrożenia

market coupling na połączeniach synchronicznych.

Giełdy wyrażają duże zainteresowanie realizacją projektu. Dotychczas

przeprowadzono wstępne rozmowy z operatorami regionu i

przedstawiono koncepcję dalszych działao na spotkaniu Grupy

Implementacyjnej Regionu CEE zorganizowanym przez E-Control oraz na

spotkaniach bilateralnych.

Market Coupling będzie przedmiotem najbliższego (październikowego)

spotkania Grupy Implementacyjnej regionu CEE.

W ramach dalszych działao TGE będzie przekonywad interesariuszy do

podjęcia wdrożenia tego projektu w roku 2011.

Zaangażowanie TGE w łączenie rynków

Page 19: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Inicjatywa GPW deprecjonuje znaczenie polskiego rynku energii w Europie (1).

Równoległe działanie dwóch giełd energii w Polsce będzie skutkowad nieuchronnie rozproszeniem obrotów na dwa rywalizujące ze sobą rynki.

Rozproszony rynek energii znacznie opóźni wdrażanie oraz rozwój market coupling . Warunkiem uzyskania zgody regulatorów rynku energii na wdrożenie mechanizmu market coupling jest odpowiednia płynnośd rynku giełdowego.

Brak płynności polskiego rynku energii był podstawowym powodem przesunięcia wdrożenia market coupling na połączeniu Polski i Szwecji w 2008 r.

Page 20: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Inicjatywa GPW deprecjonuje znaczenie polskiego rynku energii w Europie (2).Rozproszenie budowanej z dużym trudem przez lata płynności rynku energii na TGE doprowadzid może do opóźnienia integracji rynku polskiego z rynkami ościennymi.

Rozproszenie płynności będzie doskonałym pretekstem dla innych dominujących giełd europejskich w sąsiadujących krajach (skandynawski Nordpool Spot, niemiecko-francuski EPEX SPOT) do wejścia na polski rynek.

Zawłaszczony w ten sposób rynek sprowadzi do zera wartośd zarówno TGE oraz inicjatywę GPW w zakresie rynku energii.

Page 21: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Priorytetem nie tylko dla TGE ale i dla Rządu RP jest włączenie

Polski do wspólnego europejskiego rynku energii elektrycznej.

Zabezpieczy to konkurencyjnośd polskiego przemysłu i

bezpieczeostwo energetyczne Polski.

Konieczne warunki:

Rozbudowa połączeo trans-granicznych (inicjatywa

legislacyjna)

Dalsze umacnianie giełdy energii i włączanie jej w procesy

integracji europejskiej – market coupling z następnymi

krajami

Podsumowanie

Page 22: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Nowa elektrownia

W zależności od technologii od 1 mln

EUR do 3,5 mln EUR – (600 mln EUR –

2.100 mln EUR)

Market coupling ze Szwecją

(SwePol Link) – do 600 MW

Koszt całego projektu wyniesie 150

tyś. EUR

Koszt pozyskania nowych 600 MW mocy

Page 23: Polski i europejski rynek energii...~ 1 0 0 0 T W h = a pprox im a tiv e y e a rly c ons um ption ~ 3 0 0 0 MW = a pprox im a tiv e inte rc onne c tion c a pa c ity be twe e n a re

Dziękuję za uwagę