Wydział Polityki Społecznej

Podsumowanie realizacji zadań wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie

pieczy zastępczej na terenie województwa mazowieckiego

Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego

Zadania gminy

• opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny

• tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych (zapewnienie asystenta rodziny, tworzenie warunków do działania rodzin wspierających)

• współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu, placówce opiekuńczo-wychowawczej

Wydział Polityki Społecznej

3-letnie gminne programy wspierania rodziny

Wydział Polityki Społecznej

Asystenci rodziny zatrudnieni w gminach w 2012 i 2013

Lp. Wyszczególnienie 2013 2012 wzrost %

1 2 3 4 5

1. Liczba asystentów rodziny 360 226 59%

2.Liczba rodzin zobowiązanych

przez sąd do pracy z asystentem rodziny

170 57198%

3.Liczba rodzin, które korzystały z

usług asystentów rodziny 3 519 1 967 79%

obecnie 227 gmin zobowiązało się do zatrudnienia asystenta rodziny 72 %

Wydział Polityki Społecznej

Liczba rodzin zobowiązanych przez sąd do pracy z asystentem rodziny

wzrost 198%

2012

2013

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

rok 2012 i 2013

liczb

a

Wydział Polityki Społecznej

Placówki wsparcia dziennego w gminach stan na 30.04.2014 r.

65 gmin ma 258 placówek wsparcia

dziennego

249 gmin nie prowadzi tej formy

wsparcia (83%)

Wydział Polityki Społecznej

Zadania powiatu w zakresie pieczy zastępczej

• starosta wykonuje za pośrednictwem PCPR oraz ORPZ (art. 182 ustawy)

• do zakresu działania PCPR należą wszystkie sprawy z zakresu pieczy zastępczej niezastrzeżone na rzecz innych podmiotów.

• kierownik PCPR składa zarządowi powiatu coroczne sprawozdanie z działalności PCPR oraz przedstawia zestawienie potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej

• powiatowe programy wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej uchwalane są na podstawie zestawienia potrzeb

Wydział Polityki Społecznej

Realizowane zadania – cd.

• opracowanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej (limit rodzin zawodowych)

• zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych

• prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek wsparcia dziennego o zasięgu ponadgminnym

• tworzenie warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka, rodzin pomocowych

• organizowanie szkoleń i wsparcia dla rodzin zastępczych• prowadzenie rejestrów dla rodzin zastępczych

Wydział Polityki Społecznej

Realizowane zadania – cd.

3-letnie powiatowe programy• opracowało i wprowadziło uchwałą 39 powiatów, jeden opracowuje

nowy, natomiast 2 powiaty nie posiadają programu

Co powinien zawierać Program:• konkretne założenia – opracowane we współpracy z gminami

(uwzględniające potrzeby)• wyprowadzone wnioski i założenia, które uzasadniają potrzebę podjęcia

działań• określone cele i kierunki niezbędnych działań, harmonogram zadań (terminy

realizacji zadań, osób lub instytucji odpowiedzialnych za realizację zadań w przyjętym okresie, planowane wydatki)Brak powyższego uniemożliwia dokonanie oceny zadania (ewaluacji aktualizacji zadań, jak również rzetelnego sporządzenia sprawozdania z zakładanych rezultatów realizacji Programu)

Wydział Polityki Społecznej

Realizowane zadania – cd.

• prowadzą rejestry danych o osobach – art. 46• współpracują z sądem (co najmniej raz na 6 miesięcy) informują

o całokształcie sytuacji osobistej dziecka• organizują szkolenia i doszkalają rodziny zastępcze uwzględniają

bieżące potrzeby. W 2013 r. 38 powiatów wydało 211 zaświadczeń kwalifikacyjnych

• zgłaszają do ośrodków adopcyjnych informacje o dzieciach w rodzinach zastępczych z uregulowaną sytuacją prawną, w 2013 r. zgłoszono 550

• zapewniają pomoc, prowadzą grupy wsparcia, zapewniają dostęp do specjalistycznej pomocy

Wydział Polityki Społecznej

Wsparcie koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej

• w 2012 92 krpz pomagało 2 827 rodzinom• w 2013 116 krpz pomagało 3 459 rodzinom

w 2013 r było:• 15 przypadków odmowy objęcia opieką koordynatora

rodzinnej pieczy zastępczej przez rodziny zastępcze• 5 przypadków przydzielenia na wniosek rodziny innego

koordynatora

Wydział Polityki Społecznej

Liczba koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej w powiecie

wzrost 26%

2012

2013

0

20

40

60

80

100

120

140

rok 2012 i 2013

licz

ba

Wydział Polityki Społecznej

Rodziny zastępcze

• w 2012 - 4 253 rodzin i 13 rdd (6 289 dzieci)• w 2013 - 4 282 rodzin i 24 rdd (6 231 dzieci)

Wydział Polityki Społecznej

Formy rodzinnej pieczy zastępczej w województwie mazowieckim

w latach 2012 - 2013

Wydział Polityki Społecznej

Liczba rodzin zastępczych / rodzinnych domów dziecka

- współpraca z koordynatorami rodzinnej pieczy zastępczej *

wzrost 22%

2012

2013

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

rok 2012 i 2013* Narastająco od początku roku

lic

zba

Wydział Polityki Społecznej

Szkolenia rodzin zastępczych

• kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, niezawodowej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka są obowiązani posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ORPZ

• program szkolenia na wniosek podmiotu prowadzącego szkolenie, na okres 5 lat, zatwierdza Minister

• liczba godzin, zakres programowy i wzór zaświadczenia kwalifikacyjnego – określone w rozporządzeniach

• wypracowanie wewnętrznej procedury kwalifikacji kandydatów na rodziny zastępcze

Wydział Polityki Społecznej

Rodziny pomocowe w 2013 r.

• liczba rodzin pomocowych 19 – stan na 31.12.13r.• liczba rodzin pomocowych 39*• liczba rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka objętych

pomocą rodziny pomocowej 33*• liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych i rodzinnych

domach dziecka objętych opieką rodziny pomocowej 107*• 11 powiatów wskazało, że w 2013 r. zapewniało taką pomoc

i wsparcie rodzinom zastępczym

* narastająco od początku roku 2013

Wydział Polityki Społecznej

Dobre przykłady podane przez ORPZ

• zatrudnienie w Zespole ds. pieczy zastępczej terapeuty• szkolenia dla koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej• ścisła współpraca z OPS (z asystentami rodziny, pracownikami

socjalnymi), daje możliwość zebrania informacji do opracowania planów pomocy dziecku, okresowych ocen

• spotkania z sądem, policją, placówkami opiekuńczo-wychowawczymi, OPS-ami w celu wypracowania procedur

Wydział Polityki Społecznej

Dobre przykłady podane przez ORPZ cd.

• zorganizowanie grupy wolontariuszy, którzy pomagają w naucei nadrabianiu zaległości szkolnych

• doskonalenie rodzin zastępczych w formie warsztatów (wyjazdowych) kompetencji wychowawczych, szkolenia nt. współpracy rodziny zastępczej z rodziną biologiczną podopiecznego

• grupy samopomocowe rodzin zastępczych• dobry podział zadań i zorganizowana praca koordynatorów• wypracowanie wzorów dokumentacji

Wydział Polityki Społecznej

Liczba placówek opiekuńczo – wychowawczych działających na terenie województwa mazowieckiego

Rok 2012 – 80 placówek opiekuńczo – wychowawczych Rok 2013 – 82 placówki opiekuńczo – wychowawcze Rok 2014 – łącznie 84 placówki, w tym:

• 35 placówek typu socjalizacyjnego

• 4 placówki typu interwencyjnego

• 6 placówek łączących zadania

• 38 placówek rodzinnych (Wioska Dziecięca SOS)

• 1 placówka specjalistyczno – terapeutyczna (38)

Ponadto na terenie województwa mazowieckiego działa 1 interwencyjny ośrodek preadopcyjny (prowadzony przez marszałka województwa)

Wydział Polityki Społecznej

Placówki opiekuńczo – wychowawcze na terenie powiatów województwa mazowieckiego

30

12

pow iaty, na terenie których sąplaców ki

pow iaty, na terenie którychbrak jest placów ek

Wydział Polityki Społecznej

Miejsca w placówkach a umieszczone w nich dzieci

1000

1200

1400

1600

1800

2000

2200

2012 2013 2014

liczba miejsc

liczba umieszczonychdzieci

Wydział Polityki Społecznej

Napływ dzieci z rodzinnej pieczy zastępczej do placówek opiekuńczo – wychowawczych

W latach 2012-2014 odnotowano wzrost napływu dzieci z rodzinnej pieczy zastępczej umieszczonych w placówkach opiekuńczo – wychowawczych

• 2012 rok – 82• 2013 rok – 127• 2014 rok * – 154

* Stan na dzień 30.05.2014r.

Wydział Polityki Społecznej

Liczba dzieci z rodzinnej pieczy zastępczej umieszczonych w placówkach opiekuńczo –

wychowawczych w 2014 roku

55

44

29

2312

rodziny zawodowe ocharakterze pogotowiarodzinnego

rodziny spokrewnione

rodziny niezawodowe

rodziny zawodowe

rodziny zawodowespecjalistyczne

rodzinne domy dziecka

Wydział Polityki Społecznej

Przemoc w placówkach i rodzinach zastępczych

• w latach 2011 – 2014 odnotowano 6 zgonów małoletnich umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej

• wobec 59 małoletnich przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej, wobec których podejrzewano, że są ofiarami przemocy ze strony swoich opiekunów nie było żadnych wyroków

• w 1 przypadku trwa postępowanie w prokuraturze, w 2 toczyła się sprawa karna

Wydział Polityki Społecznej

Przemoc w placówkach i rodzinach zastępczych

• w latach 2011-2014 odnotowano 3 zgony małoletnich umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej

• wobec 155 wychowanków podejrzewano, że są ofiarami przemocy, w tym w 12 przypadkach ze strony osób dorosłych

Wydział Polityki Społecznej

Stwierdzane nieprawidłowości wynikające z nadzoru nad placówkami

opiekuńczo - wychowawczymi

• nie przestrzeganie limitu określonego w art. 230 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz umieszczanie w placówkach opiekuńczo – wychowawczych dzieci poniżej 7 roku życia

• nie zgłaszanie do ośrodka adopcyjnego wychowanków z uregulowaną sytuacją prawną (art.100 ustawy)

• nie dotrzymywanie terminów przy wskazywaniu opiekuna usamodzielnienia oraz tworzeniu indywidualnego programu usamodzielnienia (art. 145 ustawy)

Wydział Polityki Społecznej

Dzieci cudzoziemskie bez opieki umieszczone w pieczy zastępczej na terenie

województwa mazowieckiego w latach 2013 – 2014

2013 r.: 65 dzieci– 49 w placówkach opiekuńczo – wychowawczych– 16 w rodzinnej pieczy zastępczej

2014 r.: 29 dzieci– 16 w placówkach opiekuńczo – wychowawczych– 13 w rodzinnej pieczy zastępczej

Wydział Polityki Społecznej

Powiaty, na terenie których są umieszczone

dzieci cudzoziemskie

• ciechanowski• pruszkowski• radomski ziemski i radomski grodzki• płocki grodzki• m. st. Warszawa

Wydział Polityki Społecznej

Finansowanie pobytu dzieci cudzoziemskich bez opieki

Podstawa prawna:

art.181 pkt 2 oraz art. 5 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej

Środki finansowe z budżetu Wojewody Mazowieckiego:

2013 r.: 637 261 zł

2014 r.: 682 710 zł

Wydział Polityki Społecznej

Obowiązki powiatów związane z pobytem dzieci cudzoziemskich bez opieki

• terminowość przesyłanych zapotrzebowań

• informowanie Wydziału Polityki Społecznej o umieszczeniu dziecka cudzoziemskiego w pieczy zastępczej

• informowanie Wydziału Polityki Społecznej o każdej zmianie sytuacji prawnej lub życiowej dziecka

• zwrot niewykorzystanych środków finansowych

Wydział Polityki Społecznej

Legalizacja pobytu dzieci cudzoziemskich na terenie RP

Wojewoda Mazowiecki w 2013 r. finansował pobyt 15 dzieci cudzoziemskich umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej.

29

6 6

4

1 1 1

0

5

10

15

20

25

30

status prawny dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej w 2013 roku

procedura nadania statusuuchodźcy

brak statusu

obywatel Unii Europejskiej

zgoda na zamieszkanie naczas oznaczony

zgoda na pobyt tolerowany

brak danych

status uchodźcy

Wydział Polityki Społecznej

Legalizacja pobytu dzieci cudzoziemskich na terenie RP

Wojewoda Mazowiecki w 2013 r. finansował pobyt 13 dzieci cudzoziemskich umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej.

10

2 2

1 1

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

status prawny dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej

brak uregulowanego statusuprawnego

zezwolenie na osiedlenie się

brak danych

obywatel UE

zgoda na pobyt tolerowany

Wydział Polityki Społecznej

Brak uregulowanego pobytu małoletnich cudzoziemców na terenie naszego kraju skutkuje m.in.:

• utrudnionym dostępem do świadczeń medycznych• utrudnionym startem w dorosłość (usamodzielnianie się)

Niezwykle istotną kwestią jest zatem legalizacja pobytu tych dzieci na terenie RP.

Wydział Polityki Społecznej

Legalizacja pobytu dzieci cudzoziemskich na terenie RP

Legalizacja pobytu

Mazowiecki Urząd Wojewódzki:Wydział Spraw Cudzoziemców ul. Długa 5, tel. 22 695 65 75, www.mazowieckie.pl - zakładka „Poradnik Klienta”

oraz

Urząd do Spraw Cudzoziemców Departament Legalizacji Pobytu ul. Koszykowa 16,tel. 22 601 75 14,www.udsc.gov.pllegalizacjapobytu@udsc.gov.pl

Wnioski

• duża rola PCPR w tworzeniu sieci rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo - wychowawczych

• większa aktywność samorządów w dochodzeniu do standardów

• analizowanie procesów związanych z pobytem dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej i udzielaniu większego wsparcia rodzinom zastępczym

• podejmowanie bardziej aktywnych działań w kierunku legalizacji pobytu dzieci cudzoziemskich przebywających na terenie powiatów

Wydział Polityki Społecznej

Wydział Polityki Społecznejoddział ds. Wspierania Rodziny

i Pieczy ZastępczejKierownik oddziałuWiesława Puciłowskawpucilowska@mazowieckie.pl22 695 71 10

Beata Kosmalska – Balikbkosmalska-balik@mazowieckie.pl22 695 71 28

Małgorzata Tajchmanmtajchman@mazowieckie.pl22 695 71 46

Aneta Pilecka – Pietrzakapilecka-pietrzak@mazowieckie.pl22 695 71 44

Przemysław Kilczukpkilczuk@mazowieckie.pl22 695 71 45

Ewa Wiejachaewiejach@mazowieckie.pl22 695 71 27

Agnieszka Woźniaka.wozniak@mazowieckie.pl22 695 71 43

Dziękujemy za uwagę

Wydział Polityki Społecznej