Podstawy elektrokardiografiiczęść 1

Dr med. Piotr Bienias

Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM

Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus w Warszawie

ELEKTROKARDIOGRAFIA

� metoda rejestracji napięć elektrycznych wytwarzanych przez

serce i przetwarzanych w krzywą zmian napięcia względem

osi czasu

ELEKTROKARDIOGRAF

� urządzenie rejestrujące różnice potencjałów z powierzchni ciała

ODPROWADZENIE

� obwód elektryczny rejestrator + 2 punkty pola elektrycznego

� linia ekg z danego odprowadzenia

1887 Augustus Waller ze Szkoły

Medycznej St. Mary w Londynie

opisuje pierwszy ludzki

elektrokardiogram

1895 Wille Einthoven: odkrył rozróżnienie 5 wychyleń

- P, Q, R, S i T

Archiwizacja i analiza cyfrowa

Badanie

met. Holtera

Test

pochyleniowy

Monitorowanie

w OIT, SOR,

PRat, zabiegi

Echo

próba

obciążeniowa

Stymulacja

przezprzełykowa

Próba

wysiłkowa

Standardowe

EKG

Elektro-

kardio-

grafia

Odprowadzenia kończynowe

Elektrody:

� prawa k. górna (elektr. czerwona)

� lewa k. górna (elektr. żółta)

� prawa k. dolna (elektr. czarna)

� lewa k. dolna (elektr. zielona)

Odpr. kończynowe dwubiegunowe

- I, II, III

Odpr. kończynowe jednobiegunowe

- aVR, aVL, aVF

� V1: IV m-ż. przy mostku str. prawa

� V2: IV m-ż. przy mostku str.lewa

� V3: połowa odległości V2 i V4

� V4: V m-ż. w linii śr-obojcz.-sutk.

� V5: l. pachowa przednia

� V6: l. pachowa środkowa

Odprowadzenia jednobiegunowe

V1-V6 (C1-C6)

Elektrody przedsercowe

Siatka elektrokardiograficzna

� Cecha: 10 mm/mV (5 lub 20 mm mV)

� Przesuw: 25 lub 50 mm/s

Ogólny opis krzywej ekg

Podstawowe nazewnictwo

� Załamki

� Zespoły

� Odcinki

� Odstępy

� Punkty

� Linia izoelektryczna

Załamki

wychylenia zapisu ekg w górę lub w dół od linii

poziomej

� dodatnie / ujemne

� nazwy załamków wg propozycji Einthovena:

P, Q, R, S, T i U

� wielkość załamków QRS czasami określona

wielkością liter, np. qRs, Qs

Ogólny opis krzywej ekg

Zespoły

� zespół QRS: fragment krzywej ekg obejmujący

załamki Q, R i S

(nie muszą być widoczne wszystkie załamki)

� zespół komorowy: fragment krzywej ekg od początku

zał. Q do końca zał. T

część początkowa (QRS) + końcowa (ST-T)

Zespół QRS

� Załamek R: każdy załamek dodatni

w obrębie zespołu QRS (ew. R i R’)

� Załamek Q: pierwszy ujemny

załamek widoczny przed zał. R

� Załamek S: pierwszy ujemny

załamek widoczny po zał. R

Ogólny opis krzywej ekg

Zespół QRS

� Zespół typu R: brak

ujemnych załamków w

obrębie zespołu QRS

� Zespół typu QS: brak

dodatnich załamków w

obrębie zespołu QRS

Odcinki

części zapisu ekg pomiędzy załamkami

� Odcinek PQ: od końca zał. P do początku zespołu QRS

� Odcinek ST: od końca zesp. QRS do początku zał. T

� Odcinek TP: od końca zał. T do początku zał. P

(=linia podstawowa)

Odstępy

części zapisu ekg obejmujące odcinek i sąsiedni załamek

� Odstęp PQ: od początku zał. P do początku zespołu

QRS

� Odstęp QT: od początku zesp. QRS do końca zał. T

Ogólny opis krzywej ekg

Odstępy

m.in. określanie częstości rytmu

� Odstęp RR (R-R): od szczytu jednego zał. R do szczytu

sąsiedniego zał. R

� Odstęp PP (P-P): od początku jednego zał. P do początku

sąsiedniego zał. P (lub od szczytu do szczytu P)

Linia izoelektryczna

� linia pozioma łącząca

załamki należące do

kolejnych ewolucji serca

� wyznaczona przez koniec

załamka T i początek

załamka P

Punkty

� Punkt J

(ang, junction – połaczenie):

punkt łączący załamek S

z odcinkiem ST

Ogólny opis krzywej ekg

Związek między EKG

a zjawiskami elektrycznymi i

hemodynamicznymi

zachodzącymi w sercu

depolaryzacja →→→→ repolaryzacja

� Węzła zatokowego

� Mięśnia przedsionków

� Węzła przedsionkowo-

komorowego, pęczka Hisa i

włókien Purkinjego

� Mięśnia komór

Zjawiska elektryczne

Zjawiska hemodynamiczne

→ skurcz przedsionków

→ skurcz komór

→ zamknięcie zastawek

przedsionkowo-komorowych

(mitralnej i trójdzielnej)

→ otwarcie zastawek

półksiężycowatych (aortalnej

i pnia płucnego)

→ rozkurcz przedsionków i komór

EKG a zjawiska elektryczne i

hemodynamiczne zachodzące w sercu

� Depolaryzacja węzła

zatokowego

– brak odzwierciedlenia

w standardowym ekg

( bezpośrednio przed zał. P )

� Depolaryzacja mięśnia

roboczego przedsionków

- załamek P

EKG a zjawiska elektryczne i

hemodynamiczne zachodzące w sercu

� Skurcz mięśnia

przedsionków:

od szczytu zał. P do szczytu zesp. QRS

� Rozkurcz przedsionków:

od szczytu zesp. QRS do

szczytu zał. P

� Depolaryzacja węzła

przedsionkowo-komorowego i

układu Hisa-Purkinjego:

- brak odzwierciedlenia w

standardowym ekg (odcinek PQ )

� Depolaryzacja mięśnia roboczego

komór: - zespół QRS

� Repolaryzacja mięśnia roboczego komór:

- odcinek ST + załamek T

� Skurcz mięśnia komór:

od szczytu zesp. QRS do końca zał. T

� Rozkurcz mięśnia komór:

od końca zał. T do szczytu zesp. QRS

Monitorowanie

ekg metodą

Holtera

- Ambulatoryjne

- 24-72 h

- event-Holter

Cykloergometr Bieżnia ruchoma

Test wysiłkowy EKG