Płazy –zwierzęta dwuśrodowiskowe

Pokrycie ciała:• Cienka, naga skóra w której znajdują się:- Gruczoły śluzowe- Gruczoły jadowe- Komórki barwnikowe

autor: Jerzy Opioła

BUDOWA WEWNĘTRZNA PŁAZÓW• Układ pokarmowy: otwór gębowy, jama gębowo –

gardzielowa w której znajdują się: zęby (przyrośnięte do kości szczękowej), język oraz ujście gruczołów ślinowych; przełyk, żołądek, jelito cienkie, jelito grube, kloaka.

• Drapieżniki, zęby służą do przytrzymania ofiary, gałki oczne pomagają w połykaniu

• Układ wydalniczy – typu pranerczy, mocznik uchodzi do kloaki

Guzik i in. Biologia na czasie 1. Zakres rozszerzony.

Budowa szkieletu płaza bezogonowego

Balerstet i in. Biologia 1 zakres rozszerzony. Operon.

bezogonowe ogoniaste beznogieczaszka Ażurowa,

podzielona na mózgoczaszkę i trzewioczaszkę połączona z kręgosłupem za pomocą dwóch kłykci potylicznych

Ażurowa, podzielona na mózgoczaszkę i trzewioczaszkę połączona z kręgosłupem za pomocą dwóch kłykci potylicznych

Ażurowa, podzielona na mózgoczaszkę i trzewioczaszkę połączona z kręgosłupem za pomocą dwóch kłykci potylicznych

Część szyjna kręgosłupa

1 kręg nazywany dźwigaczem (atlas)

1 kręg nazywany dźwigaczem (atlas)

1 kręg nazywany dźwigaczem (atlas)

Część tułowiowa kręgosłupa

7 kręgów Różna liczba Około 100

Część krzyżowa kręgosłupa

1 kręg krzyżowy 1 kręg krzyżowy brak

Część ogonowa kręgosłupa

Zrośnięte w kość tzw. urostyl

Różna liczba Różna liczba

kończyny Większość 2 pary kończyn , przednie 4 palczaste, tylne 5 palczaste

Brak klatki piersiowej

Układ oddechowy

Guzik i in. Biologia na czasie 1. Zakres rozszerzony.

Wymiana gazowa płazówPłuca – silnie

unaczynione parzyste worki, połączone z

jamą gębowo – gardzielową za

pomocą tchawico - krtani

Skóra (odpowiedzialna

również za pobieranie wody)

Nabłonek jamy gębowo -

gardzielowej

Larwy oddychają za pomocą skrzeli wewnętrznych i zewnętrznych

Balerstet i in. Biologia 1 zakres rozszerzony. Operon.

Mechanizm wentylacji płuc

Guzik i in. Biologia na czasie 1. Zakres rozszerzony.

Mechanizm wentylacji płuc• 1. Opuszczenie dna jamy gębowo – gardzielowej

przy zamkniętej krtani i otwartych nozdrzach – pobranie powietrza

• 2. Podnoszenie dna jamy gębowo – gardzielowej przy otwartej krtani i zamkniętych nozdrzach – przemieszczenie świeżego powietrza z jamy do płuc

• 3. Podnoszenie dna jamy gębowo – gardzielowej przy otwartej krtani i otwartych nozdrzach – usuwanie zużytego powietrza

Układ krążenia

Guzik i in. Biologia na czasie 1. Zakres rozszerzony.

• Dwa obiegi krwi: mały – płucny, oraz duży odpowiedzialny za rozprowadzenie krwi po całym ciele

• Serce zbudowane z dwóch przedsionków oraz komory, w której mieszają się ze sobą krew utlenowana z odtlenowaną.

Układ krążenia

Rozród

• Występuje dymorfizm płciowy• W większości przypadków rozwój złożony, larwa

żyje w wodzie i oddycha skrzelami• Skrzek – jaja płazów otoczone galaretowatymi

osłonkamiZapłodnienie

Płazy ogoniaste Płazy bezogonowe

Płazy beznogie

Wewnętrzne (w)

Większość zapłodnienie zewnętrzne (w)

Wewnętrzne

Płazy ogoniaste Płazy bezogonowe

Płazy beznogie

jajorodność (w) Jajorodność (w) Żyworodność (w)

(w) – większość gatunków

Rozwój płazów bezogonowych

Guzik i in. Biologia na czasie 1. Zakres rozszerzony.

Układ nerwowy i narządy zmysłów

Balerstet i in. Biologia 1 zakres rozszerzony. Operon.

• Mózg składa się z 5 części ułożonych liniowo (najlepiej rozwinięte kresomózgowie)

• Oko chronione przez dwie powieki, gruczoły nawilżające powierzchnię oka

• Ucho środkowe z kosteczką słuchową – strzemiączkiem. Od otoczenia ucho odgraniczone błoną bębenkową, natomiast z jamą gębowo – gardzielową połączone przewodem Eustachiusza

• Narząd węchu • Receptory dotyku• Narząd Jacobsona – spełnia funkcje smakowo – węchowe,

znajduje się w podniebieniu

Przystosowanie płazów do życia w dwóch środowiskach • Skóra pokryta śluzem – chroni przed

wyschnięciem, zmniejsza opór środowiska• Lekka konstrukcja czaszki• Długie kości kończyn• Dwa obiegi krwi• Oko chronione przez powieki• Płuca• Wydalanie mocznika zamiast amoniaku –

oszczędność wody