Post on 14-Feb-2021
Mózgowe Porażenie Dziecięce
Mózgowe Porażenie Dziecięce jest to zespół chorobowy
niepostępujących, różnorodnych zaburzeń czynności
ruchowych i postawy, powstających wskutek
nieprawidłowego rozwoju lub uszkodzenia
niedojrzałego mózgu.
Częstość występowania waha się od 1,0 do 3,0 dzieci na
każde 1000 żywo urodzonych.
Wśród dzieci niepełnosprawnych ruchowo (w Polsce ok.
40-50 tys.) ponad połowa (ok. 20-25 tys.) to pacjenci
z mózgowym porażeniem dziecięcym.
MPD to pierwsza w kolejności przyczyna
niepełnosprawności ruchowej oraz druga, po
niepełnosprawności intelektualnej, przyczyna trwałych
zaburzeń neurorozwojowych wśród dzieci.
W rozwoju mózgowego porażenia dziecięcego odgrywają rolęzarówno czynniku genetyczne (zaburzenia chromosomalne, choroby monogenowe) jak i środowiskowe (patologie ciąży: niedotlenieni, zakażenia, krwotoki, poród przedwczesny).
Do uszkodzenia mózgu dochodzi najczęściej w stadium niezakończonego rozwoju, a więc przed urodzeniem dziecka
(okres prenatalny) w czasie porodu (okres okołoporodowy) lub w pierwszych trzech latach życia (okres poporodowy).
Zaburzenia ruchu i postawy,
niedowłady, mimowolne ruchy,
zaburzenia napięcia mięśniowego,
zaburzenia równowagi.
Ciąży 20 %
Porodu 60%
Okołoporodowym 20%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
1.
Kw
ciąża
poród
okołoporod
owy
Choroby somatyczne – gestozy EPH
Leki
Promieniowanie X
Palenia papierosów i alkohol
Zakażenia w czasie ciąży (TORCH, grypa)
Wibracje, hałas, ultradźwięki
Niedożywienie
Leki tokolityczne
Łożysko przodujące, odklejanie łożyska
Przedwczesne odejście wód płodowych
Ciąża mnoga, pęknięcia macicy
Cięcie cesarskie
Poród przy pomocy próżnociągu, kleszczy, poród przedwczesny i po terminie
Wcześniactwo
Mała masa urodzeniowa
Zespół niewydolności oddechowej
Zamartwica
Wylewy śródczaszkowe
Hiperbilirubinemia
Punktacja w skali Apgar poniżej 5 pkt w 1 min stanowi istotny czynnik ryzyka DPM
Rozpoznanie DPM polega na obserwacji klinicznej.
Zaburzenia ruchu i postawy charakterystyczne dla DPM ujawniają się stopniowo, dlatego w diagnozie konieczna jest długofalowa obserwacja (od 1 r.ż. do 3 r.ż).
W pełni rozwinięty obraz DPM ujawnia się po 2 r.ż.
Wiek w którym możliwe jest rozpoznanie DPM zależy od jego postaci.
Trudności w karmieniu, zaburzenia snu,
nadwrażliwość na bodźce dźwiękowe, zmianę pozycji
ciała, zaciskanie rąk w pięści, przywodzenie ud i
ramion, prostowanie i krzyżowanie nóg w
podwieszeniu pionowym, mniejsza spontaniczność
ruchowa, ,,odgięciowe” ułożenie głowy, opóźnienie
rozwoju psycho-ruchowego.
Przetrwanie reakcji tonicznych z grupy odruchów postawy (odruchowi podparcia towarzyszy przywiedzenie ud i nadwyprost stóp, co powoduje, przy próbie stawiania dziecka, że staje ono na palcach przywodząc silnie uda), odruchów tonicznych ręki (silnie wyrażony odruch chwytny z kończyn górnych z przywiedzionym kciukiem „małpi”), odruch Moro.
1. Spastyczne porażenie mózgowe - wzmożone napięcie mięśni, czyli ich spastyczność; może ono gwałtownie ustąpić pod naciskiem, powodując objaw scyzoryka;
W tej postaci początkowo można zaobserwować wiotkość mięśni w okolicach głowy i tułowia.
Spastyczne porażenie mózgowe może przebiegać w trzech typach: połowiczym, zwanym hemiplegią – polegającym na porażeniu jednej połowy ciała; dwukończynowym, zwanymdiplegią – gdzie porażone są wszystkie kończyny, z widoczną przewagą porażenia kończyn dolnych oraz czterokończynowym, zwanym tetra lub quadriplegią – gdzie występuje znaczne porażenie wszystkich kończyn, zajęcie mięśni tułowia (wyprostowanie postawy) i słaba kontrola głowy.
W porażeniu czterokończynowym często pojawia się padaczka i
niepełnosprawność intelektualna. Stwierdza się także małogłowie.
2. Dyskinetyczne porażenie mózgowe – wyróżniają się zmiennym napięciem mięśniowym – raz wzmożonym, raz obniżonym, co jest widoczne m.in. jako ruchy „robakopodobne”, dyskinetyczne (ruchy niezależne od woli, wyginanie, prężenie, ruchy warg, wysuwanie i chowanie języka), ślinienie się, dysartria, dystonie, ruchy pląsawicze, atetoza – łagodniejące podczas snu, nasilające się podczas stresu i poruszania się.
3. Atetotyczno-hipotoniczne porażenie mózgowe – obserwowane jest symetryczne obniżenie napięcia mięśni kończyn i tułowia (wiotkość); dołączają się zaburzenia równowagi i rozwoju ruchowego; później występują nieskoordynowane ruchy, drżenia zamiarowe (przy podejmowaniu aktywności) i chód ataktyczny (chwiejny, niezgrabny).
Padaczka (30-50%)
Zaburzenia widzenia:zez, krótkowzroczność, astygmatyzm
Zaburzenia mowy: dysfazje, dyzartrie (50%)
Wady zgryzu
Problemy pielęgnacyjne: trudności w samoobsłudze
Dysfunkcje przewodu pokarmowego: refluks żołądkowo- przełykowy, dysfagia, zaparcia
Niepełnosprawność intelektualna
Zaburzenia schematu własnego ciała, lateralizacji, orientacji w przestrzeni, koncentracji uwagi, koordynacji wzrokowo- ruchowej
Neurologiczne
Okulistyczne, słuchu
Punkcja lędźwiowa
EEG ( diagnostyka padaczki)
W kierunku zaburzeń metabolicznych
CT mózgu, rdzenia kręgowego
Badanie psychologiczne
Fizykoterapia wprowadzona zaraz po rozpoznaniu
Leczenie ortopedyczne
Leczenie farmakologiczne - głównie padaczki
Leczenie okulistyczne, laryngologiczne,
logopedyczne
Rehabilitacja ruchowa metodą Bobath oraz Vojty Masaż Shantala Stymulacyjna terapia ustna metodą Castillo-MoralesaMetoda Integracji SensorycznejMetoda Glenna DomanaMetoda PETOMetoda EEG Biofeedback Dogoterapia Hipoterapiainne
Około 25% osiąga pełną zdolność do pracy
25% duże ograniczenia, może
wykonywać proste czynności
50% wymaga stałej opieki
Urodzony w 32 tyg. ciąży
Waga 1600 g
Apgar 2
Padaczka (obecnie bez napadów)
Niedowład spastyczny czterokończynowy (botoks, wydłużanie
ścięgien podkolanowych oraz Achillesa, osteotomia nadkolanowa)
Niedowidzenie i zez rozbieżny (operacje korygujące)
Nadpobudliwość psycho-ruchowa
Rehabilitacja: Masaż Shantala, elementy PETO, Biofeedback ,
hipoterapia
Urodzona w 32 tyg. ciąży
Waga 1650 g
Apgar 5
Padaczka lekooporna (obecnie bez napadów;
ostatni atak – 3 lata temu)
Obustronne porażenie kurczowe, brak
możliwości samodzielnego poruszania się
Krótkowzroczność
Arytmia
Fundacje :
- Fundacja Dzieciom „Zdążyć z Pomocą”
- Fundacja Serce Dziecka
- Fundacja Polsat oraz TVN
- inne
Stowarzyszenia
Miejskie i Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej
(MOPS, GOPS)
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR)- Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
(PFRON)
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Dziękujemy za uwagę